Το άλογο

Δημοσθένης Γ.Παναγιώτης Δ.

Κωνσταντίνος Β.Χάρης Β.

Η εξέληξη του αλόγου

• Το άλογο προήλθε από τον ηώιππο,ένα μικρό τετράποδο θηλαστικό της εποχή του Ηωκαίνου, πριν 55 εκατομμύρια χρόνια. Ο ηώιιπος εξελίχθηκε στο μεσόιππο, το μειόιππο και το πλειόιππο αυξάνοντας το μέγεθός του. Ο σημερινός ίππος μάλλον εμφανίστηκε στη Βόρεια Αμερική, κατά την εποχή του Πλειστοκαίνου, και από εκεί μετανάστευσε στον υπόλοιπο κόσμο.Από το ίδιο εξελικτικό δέντρο προήλθαν το γαϊδούρι, η ζέβρα, η Κουάγκα, το άλογο Przewalski και άλογο Παλλάς.

Εξημέρωση του αλόγου

• Τα εξημερωμένα άλογα προέρχονται από το είδος Ταρπάν το οποίο εξημερώθηκε στην Ασία, καθώς και από το είδος Πρζεβάλσκι (Przewalski) που εξημερώθηκε από τους Μογγόλους.

• Άλογο του είδους Πρζεβάλσκι• Ως τόπος εξημέρωσης του

αλόγου θεωρείται η περιοχή της νότιας Ρωσίας και Ουκρανίας, όπου υπήρχαν μεγάλες στέπες με αγέλες από άγρια άλογα. Αργότερα το άλογο εξαπλώθηκε σε άλλες περιοχές με τις μετακινήσεις μεγάλων πληθυσμών.

Το Άλογο στην Αρχαιότητα• Στην ελληνική παράδοση το άλογο γενικά

κατέχει ιδιαίτερη θέση. Η αγάπη των Ελλήνων στ΄ άλογα διαφαίνεται από τους μυθικούς χρόνους. Πολλοί αρχαίοι ημίθεοι και Βασιλείς διέπρεψαν με ονομαστά άλογα όπως ο Ηρακλής, ή ο Περσέας με τον περίφημο φτερωτό Πήγασο, αλλά και ο Μέγας Αλέξανδρος με τον ονομαστό "Βουκεφάλα" που τον μετέφερε μέχρι την Ινδία. Οι αρχαίοι Έλληνες γλύπτες άρχισαν πρώτοι να παρουσίαζουν τη τέλεια τέχνη τους σμιλεύοντας σε μάρμαρο τέλεια άλογα στολίζοντας τους καλλίτερους ναούς τους, όπως τον Παρθενώνα, και ιερούς χώρους όπως την Ελευσίνα. Σήμερα ακόμη οι ωραιότεροι αδριάντες θεωρούνται εκείνοι των έφιππων που στολίζουν τις κυριότερες πλατείες των πόλεων.

Αραβικό Άλογο• Σύμφωνα με Bedouins, Ο Θεός δημιούργησε το αραβικό άλογο από το νότιο αέρα, ρητό "σας

καλώ άλογο Σας κάνω Αραβικά και σας δίνω το χρώμα κάστανων μυρμήγκι Έχω κρεμάσει την ευτυχία από τη φράντζα που κρεμά μεταξύ των ματιών σας θα είστε ο Λόρδος των άλλων ζώων. Τα άτομα θα σας ακολουθήσουν οπουδήποτε πηγαίνετε θα είστε τόσο καλοί για την πτήση όσο για την αναζήτηση οι πλούτοι θα είναι στην πλάτη σας και η τύχη θα έρθει μέσω της περισυλλογής σας ".

• Το νομαδικό Bedouins είναι το πρώτο που είναι γνωστό για να εξημερώνει αυτά τα φλογερά άλογα. Οι φυλές ήταν εξαιρετικά προστατευτικές της αγνότητας του αποθέματός τους, και πολλοί sheiks θα μπορούσε να εκθέσει την καταγωγή των ζώων τους από τη μνήμη.

Αρχαίες γνώμεις για το άλογο

• Κατά μια μαρτυρία, ο Πήγασος γεννήθηκε από το αίμα που έπεσε στη θάλασσα. Τότε ο Περσέας ιππεύοντας αυτόν κατάφερε να διαφύγει τη καταδίωξη των άλλων δύο γοργόνων, αδελφών της Μέδουσας ή, με την πιο συνηθισμένη μορφή του μύθου, με τα φτερωτά σανδάλια του. Ο Πήγασος ήταν συνεπώς γιος του Ποσειδώνα και της Μέδουσας.

Πόνυ• Ένα πόνι είναι ένα μικρό άλογο ( Equus caballus Ferus )

. Ανάλογα με το πλαίσιο , ένα πόνι μπορεί να είναι ένα άλογο που είναι κάτω από περίπου ή ακριβές ύψος στο ακρώμιο , ή ένα μικρό άλογο με μια συγκεκριμένη διαμόρφωση και ιδιοσυγκρασία . Υπάρχουν πολλές διαφορετικές φυλές . Σε σύγκριση με άλλα άλογα , πόνι συχνά εμφανίζουν παχύτερο χαίτες , ουρές και το συνολικό παλτό , καθώς και αναλογικά κοντύτερα πόδια , ευρύτερα βαρέλια , βαρύτερο κόκαλο , παχύτερο λαιμό , και μικρότερες κεφαλές με ευρύτερα μέτωπα . Η λέξη " πόνυ " προέρχεται από την παλιά γαλλική poulenet , που σημαίνει πουλάρι , μια νεαρή , ανώριμα άλογο , αλλά αυτό δεν είναι η σύγχρονη έννοια ? σε αντίθεση με ένα πουλάρι άλογο , ένα πόνι παραμένει μικρή , όταν αναπτυχθεί πλήρως . Ωστόσο , σε ορισμένες περιπτώσεις , οι άνθρωποι που δεν είναι εξοικειωμένοι με τα άλογα μπορεί να προκαλέσει σύγχυση έναν ενήλικα πόνυ με ένα πουλάρι .

Η χρήση του αλόγου στο Βυζάντιο

• H χρήση του αλόγου στο Βυζάντιο, όπως και σε άλλες κοινωνίες μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες, ήταν ευρύτατη στις αγροτικές εργασίες, τις μετακινήσεις, τις μεταφορές αγαθών και στον πόλεμο. Λόγω της έκτασης του θέματος, αλλά και της επικάλυψής του με άλλα, εκτίθενται στη συνέχεια μόνο ορισμένα στοιχεία που παρέχουν οι πηγές και αναφέρονται ειδικά στο άλογο στο Bυζάντιο.

Αμέρικαν Σαντλ• Η ράτσα αυτή αποτελεί

προϊόν πέρα από τον Ατλαντικό, που κάνει πολύ περήφανους τους Αμερικανούς. Ξεκινάει από τις μέρες των πρωτοπόρων, όταν οι πρώτοι άποικοι εγκαταστάθηκαν στη χώρα πριν από 350 περίπου χρόνια. Ήταν Εγγλέζικα άλογα, πριν από την εποχή των Θόρουμπρεντ, μαζί με άλογα από την Ισπανία, τη Γαλλία, την Αφρική και την Ανατολή. Όλα αυτά μαζί έκαναν στο Αμέρικαν Σαντλ.

Ισπανικό άλογο• Όταν οι Σαρακηνοί εισέβαλαν

στην Ισπανία έφεραν μαζί τους και μεγάλο αριθμό Αραβικών και Βερβερίνικων αλόγων που όπως ήταν φυσικό βελτίωσαν σημαντικά τα ντόπια ζώα. Η διασταύρωση αυτή είχε ως αποτέλεσμα το Ισπανικό Ζινέτ, περίφημο για την ομορφιά και τη μεγάλη υπακοή του. Τα κύρια χαρακτηριστικά τους ήταν το μεγάλο πλάτος του στήθους, οι δυνατοί ώμοι, οι ρωμαϊκές μύτες, οι μακριοί τοξοτοί λαιμοί με την πλούσια χαίτη, καπούλια χήνας και υπερβολική κίνηση που τόσο πολύ εκτιμήθηκε αργότερα στη Σχολή της Βιένης.

Άλογο Περτσερόν• Η ράτσα Percheron,

που προέρχεται από την περιοχή Perche της Νορμανδίας, ήταν μία από τις πιο κομψές ράτσες αλόγων. Στις αρχικές σειρές αίματός της υπερισχύει το αραβικό αίμα και γι’ αυτό έχει μία ιδιαίτερα αριστοκρατική και ελεύθερη κίνηση.Ένας ειδικός επί των αλόγων του 19ου αιώνα είχε πει τότε ότι «η ράτσα αυτή είχε επηρεαστεί από το αραβικό άλογο, λόγω κλίματος, και ότι είχε χρησιμοποιηθεί για την αγροτική δουλειά επί αιώνες».

Άλογο Sorrel

• Sorrel είναι μια εναλλακτική λέξη για ένα από τα πιο κοινά ιπποειδών χρώματα παλτό σε άλογα . Ενώ ο όρος χρησιμοποιείται συνήθως για να αναφερθεί σε μια χαλκού - κόκκινη απόχρωση του κάστανου , σε κάποια σημεία χρησιμοποιείται γενικά στη θέση του "καφέ " για να αναφερθούν σε οποιοδήποτε κοκκινωπό άλογο με ένα ίδιου χρώματος ή ελαφρύτερο χαίτη και ουρά , που κυμαίνονται από κοκκινωπό -Χρυσό σε ένα βαθύ μπορντό ή σκιά σοκολάτας . Ο όρος προέρχεται πιθανότατα από το χρώμα των λουλουδιών ακίδα του βοτάνου λάπαθο .

Άλογο Rabicano• Rabicano , μερικές φορές ονομάζεται

λευκό περνά, είναι ένα χρώμα παλτό άλογο που χαρακτηρίζεται από περιορισμένη στικτούς χρωματισμούς σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο : πιο απλούστερη μορφή της εκφράζεται με άσπρες τρίχες στην κορυφή της ουράς ενός αλόγου , συχνά εκφράζεται με πρόσθετα διάσπαρτα λευκές τρίχες δει πρώτα στην πλευρά , τότε άλλα μέρη του σώματος ακτινοβολεί έξω από το πλευρό , όπου οι λευκές τρίχες θα είναι περισσότερο έντονη . Rabicano διακρίνεται από τον αληθινό προβιά , η οποία προκαλεί ομοιόμορφα διασκορπισμένες λευκές τρίχες σε όλο το σώμα , εκτός από τα στερεά χρωματισμένες κεφάλι και τα πόδια .

Λαογραφία

• Στη λαϊκή ελληνική συνείδηση ο ίππος έχει συνδεθεί με ιδιαίτερα χαρίσματα αλλά και με πλήθος από δοξασίες. Όπως για παράδειγμα αν χλιμιτρίζει στον ύπνο του το άλογο θα πεθάνει τ΄ αφεντικό του, ή ανάλογα με το χλιμίτρισμα προαναγγέλει τη μεταβολή του καιρού. Στα άλογα οι Έλληνες δίνουν διάφορες ονομασίες όπως "Καράς", "Ρούσος", "Ψαρρής", "Ντορής", "Μπάλιος", "Μελίσσης" που περισσότερο έχουν να κάνουν με το χρώμα του τριχώματης τους. Στα Μεσαιωνικά ποιήματα τα λεγόμενα Ακριτικά, κυριαρχούν τα ονόματα "Γρίβας", "Μαύρος" και "Πέπανος". Πολλά επίσης κλέφτικα τραγούδια κάνουν αναφορά σε άλογα με την έννοια του πιστότερου σύντροφου του πολεμιστή που δεν τον εγκαταλείπει ακόμα και τραυματισμένο προτρέποντάς τον μάλιστα να καβαλικέψει και πάλι για να συνεχίσουν.

Άλογα γιαδουλιές

• Οι Ανδαλουσιανοί είναι κομψοί και όμορφοι. Το μακρύ κεφάλι καταλήγει συχνά σε μια στρογγυλεμένη μουσούδα και τα μάτια είναι μεγάλα και εκφραστικά. Άλλα χαρακτηριστικά είναι η πλούσια χαίτη τους, τα μικρά αφτιά και η μυώδεις ώμοι. Οι ώμοι είναι χαμηλοί και στρογγυλεμένοι, όπως και η ράχη. Η ουρά είναι τοποθετημένη χαμηλά. Χαίτη πλούσια, συχνά κυματιστή. Το τρίχωμα της χαίτης και της ουράς είναι μεταξένιο. Τα άκρα έχουν μέσο ύψος, είναι κομψά αλλά και δυνατά. Ράχη, συμπαγής ισορροπημένη, στιβαρή, ίσια. Λαιμός δυνατός, ψηλός τράχηλος, αριστοκρατικό παρουσιαστικό. Στήθος, πλατύ και βαθύ.

Τα άγρια άλογα της Αστραίας

• Τα άλογα αυτά σύμφωνα με κατοίκους και όχι μόνο της περιοχής,πιστεύεται πως αποτελούν μια ειδική ράτσα αλόγων που προστατεύονται από διάφορες συμβάσεις. Η μοναδικότητά τους μάλιστα βρίσκεται στα πολύ δυνατά πόδια τους, και στο ύψος τους, που είναι λίγο μικρότερο από τα συνηθισμένα άλογα.

• Η ύπαρξη αυτών των άγριων αλόγων στην συγκεκριμένη περιοχή συνδέεται με κάποιους προϊστορικούς μύθους. Οι μύθοι αυτοί τα συσχετίζουν με τα ανθρωποφάγα άλογα του Διομήδη που η εξημέρωσή τους αποτέλεσε έναν από τους άθλους του Ηρακλή, τα οποία σύμφωνα με μία εκδοχή ζούσαν στην περιοχή της λίμνης Βιστωνίδας. Σήμερα στην περιοχή ζουν περίπου 50 άγρια άλογα με επικεφαλής του κοπαδιού έναν ασπρόμαυρο αρσενικό.

• Η Ιππασία είναι ένα από τα αρχαιότερα αθλήματα. Η εφαρμογή ίδιων κανόνων αξιολόγησης και βαθμολόγησης ανδρών και γυναικών, καθώς επίσης και η επιβράβευση όχι μόνο του ιππέα ή της αμαζόνας αλλά και του αλόγου, καθιστούν την Ιππασία μοναδική ως άθλημα.