І. Миға шабуылІ. Миға шабуыл • 1. Генетика ғылымы нені зерттейді?• 2. Тұқым қуалаушылық дегеніміз не?• 3. Өзгергіштік дегеніміз не?• 4. Тұқым қуалаушылық туралы Ч. Дарвин қандай

пікірде болды? 5. «Гибридиология» дегеніміз не?• 6. Мендель зерттеу жұмыстарына не себепті бұршақ• өсімдігін таңдап алды?

Моногибритді будандастыру.Мендельдің бірінші және екінші заңдары.

Моногибритді будандастыру.Мендельдің бірінші және екінші заңдары.Моногибритді будандастыру.

Мендельдің бірінші және екінші заңдары.

Моногибритді будандастыру.Мендельдің бірінші және екінші заңдары.

Генетика ж/е оның жаратылыстану Генетика ж/е оның жаратылыстану ғылымдары жүйесіндегі орнығылымдары жүйесіндегі орны

Генетика- тірі организмдердің тұқым қуалаушылық ж/е өзгергіштік қасиетін зерттейтін ғылым. Тұқым қуалаушылық ж/е өзгергіштік бұл барлық тірі организмге тән қасиет.

Адамдарды тұқым қуалаушылықтың 3 қасиеті қызықтырған:

1-ші ата-ана белгілері мен ұрпақ белгілерінің ұқсас болуы;

2-ші ұрпақ белгілерінің ата-ана белгілерінен өзгеше болуы;

3-ші кейбір ұрпақтарда арғы ата-баба қасиеттерінің қайталануы;

Б.з.д. І ғасырда Рим философы Лукреций кейде балалар өздерінің ата-әжелеріне ұқсастығын тапса, Плиний дені сау н/е дәл ата-анасындай кемтер бала туатынын жазған.

келесі

Мендель анықтаған тұқым қуалау Мендель анықтаған тұқым қуалау белгілерінің заңдарыбелгілерінің заңдары

Бірінші ұрпақ будандарыныңБіркелкілік заңы (І заң)

Белгілердің ажырау

заңыБелгілер мен гендердің тәуелсіз қиыстырылу(Тұқым қуалау заңы)

Генетикалық есептердің үш типі Генетикалық есептердің үш типі болады.болады.

• 1. Ата-анасының генотиптері белгілі болган жағдайда ұрпағының генотипі мен фенотипін анықтау

• 2. Ата-анасының және ұрпағының фенотипі арқылы ата-анасының генотипін анықтау

• 3. Белгілердің тұқым қуалайтынын анықтайтын есептер.

Мына сөйлемдерді толтырыңдар:Мына сөйлемдерді толтырыңдар:

Бірдей гендерді Бірдей гендерді ___ _________ ______деп, ал әр түрлі гендерді деп, ал әр түрлі гендерді ______ ______деп ______ ______деп

атайды. атайды.

Басым гендерді Басым гендерді __ ______,__ ______,ал басылыңқы ал басылыңқы _____ _____ ________дейді, ата-ананы дейді, ата-ананы

_________ әрпімен, ұрпақтарын ________әрпімен _________ әрпімен, ұрпақтарын ________әрпімен белгілейді. белгілейді.

Гендердің жиынтығын_________ал сыртқы Гендердің жиынтығын_________ал сыртқы

қөрінісін_____________деп атайды.қөрінісін_____________деп атайды.

Қортындылай келе, генетика – белгілердің мұраға берілу заңдылықтары туралы ғылым. Бұл заңдылықты табуға тұңғыш рет Г. Мендельдің қолы жетті. 1900жыл генетика ғылымының ресми түрде жарыққа шыққан жылы деп есептелінді. Мендельдің негізгі сіңірген еңбегі сол, ол тұқым қуалау бастамаларының еш уақытта қосылмайтынын ж/е ата-аналарынан ұрпағына жеке бөлшектер түрінде берілетінін дәлелдеді.Сондай-ақ дараларда жұп күйінде болатын бұл бөлшектер келесі ұрпаққа аталық ж/е аналық гаметалар арқылы әр жұптан бір-бір бөліктен берілетінін көрсетті. 1909 жылы дания ботанигі Иогансен ол бөлшектерді ген деп атаса, американдық генетик Морган 1912 жылы олардың хромосомаларында орналасқанын дәлелдейді.

артқа

Тыңдағандарыңызға рахмет!Тыңдағандарыңызға рахмет!

Сапалы білімді, саналы Сапалы білімді, саналы тәрбиелі келешек азаматтары тәрбиелі келешек азаматтары

болыңыздар!болыңыздар!

§ 33 Моногибридті будандастыру. Мендельдің бірінші және екінші заңдары

Ой толгау

Ойыңызды түйіндейтін шағын шығарма жазып келіңдер

Тақырыбы: “Генетика дамуына қазақстан ғалымдарының қосқан үлесі”