Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах...

20
Ліцэй Івацэвіцкага раёна Гісторыя Беларусі, 11 клас Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця Сітнік П.В.

Upload: -

Post on 05-Aug-2015

736 views

Category:

Education


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Ліцэй Івацэвіцкага раёна

Гісторыя Беларусі, 11 клас

Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах

грамадска-гістарычнага развіцця

Сітнік П.В.

Page 2: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Company Logo

Змест

Адзінства гістарычнага працэсу ў усходнееўрапейскім рэ-гіёне

1

Гісторыя Беларусі ў кантэксце рэгіянальнага развіцця2

Асаблівасці фарміравання і развіцця беларускага народа3

Page 3: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Адзінства гістарычнага працэсу ў усход-нееўрапейскім рэгіёне

. Беларускі народ мае змястоўнуюшматвяковую гісторыю Яна ўключае ў сябе велізарную працу народа па развіццю

- , гаспадаркі і стварэнні матэ рыяльных каштоўнасцей а таксама , гераічныя старонкі барацьбы супраць іншаземных захопнікаў . , выдатныя дасягненні ў галіне навукі і культуры Каштоўнасці

, , назапашаныя беларускім народам а таксама тое багацце якое , ’ перадаецца ад пакалення ў пакаленне з яўляюцца неабходнай

- . умо вай прагрэсіўнага развіцця нашага грамадства Нельга , крочыць наперад не улічваючы і не выкарыстоўваючы

. папярэдняга вопыту

Page 4: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Грэчаская група Індаеўрапейская моўная сям’я

Кельцкая група

Армянская група

Грэчаская група

Кельцкая група

Албанская група

Індыйская група

Балцкая група

Германская група

Раманская група

Італійская група

Іранская група

Славянская група

Адзінства гістарычнага працэсу ў усход-нееўрапейскім рэгіёне

’ , Беларусь з яўляецца часткай Еўропы і беларускі народ . рухаўся па сваім гістарычнымшляху адначасова з еўрапейцамі

- – , , , Буйнейшыя народы Еўро пы рускі беларускі украінскі, , , . – польскі чэшскі балгарскі сербскі і інш належаць славянскай

, , , - моўнай групы якая у сваю чаргу уваходзіць у інда еўрапейскую’ . ’ сямюмоў Акрамя славянскіх моў да індаеўрапейскай сям і

( , , , належаць германская немцы галандцы скандынавы англічане .), ( , , .), і інш раманская італьянцы французы іспанцы і інш іранская( , - , , ), ( іранцы тад жыкі асеціны афганцы індыйская народы Індыі і

) , , Пакістана моўныя групы а таксама мовы армян грэкаў і .некаторых іншых народаў свету

Page 5: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Адзінства гістарычнага працэсу ў усход-нееўрапейскім рэгіёне

Шмат тысячагоддзяў таму продкі ўсіх гэтых сучасных народаў , , складалі адзіную супольнасць размаўлялі на адной мове мелі , , падобныя побыт грамадскую арганізацыю рэлігійныя ўяўленні

. . - і г д Гэта старажытная су польнасць называецца. - індаеўрапейцамі З цягам часу індаеўрапейцы рас сяліліся на

( агромністай тэрыторыі ад Заходняй Еўропы да Індыі адкуль і). назва На новых месцахжыхарства яны прыстасоўваліся да

, мясцовых умоў змешваліся з тутэйшым насельніцтвам.

Page 6: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Адзінства гістарычнага працэсу ў усход-нееўрапейскім рэгіёне

3–2 Прыкладна тысячагоддзі таму ад агульнай - , індаеўрапейскай суполь насці адасобіліся продкі славян якіх

. умоўна называюць праславянамі Месцам іх жыхарства ў тую , .пару была тэрыторыя паміжЭльбай Віслай і Нёманам П а меры

, - павелічэння колькасці насельніцтва а таксама ў выні ку ціску з -боку суседзяў праславяне пачалі рассяляцца на новыя тэрыто

. . рыі Яны засялілі амаль усюЦэнтральную і УсходнююЕўропу ; – На поўначы славяне дайшлі да Балтыйскага мора на захадзе ; - – ; – да ракі Эльбы на поўд ні да Грэцыі на ўсходзе да вярхоўеў

, , .рэк Волгі Акі Дона

Page 7: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Адзінства гістарычнага працэсу ў усход-нееўрапейскім рэгіёне

У VIII–IX . стст 12 сфарміравалася саюзаў

, плямён усходніх славян якія займалі тэрыторыюУсходняй

. Еўропы Уздоўж сярэдняга- цячэн ня Дняпражылі, – паляне на поўнач ад іх

, - драўляне на паўночны ўс ход– , – -северане на захад валыня

( ), не бужане а на паўднёвым- , заха дзе ля Чорнага мора і

, - Дуная зна ходзіліся улічы і. - ціверцы У ляс ной зоне

( ) Палессе рассяліліся, ( дрыгавічы радзімічы па рацэ

), ( ). Сож вяцічы па рацэ Ака- , Уз доўж Заходняй Дзвіны ля

- , выто каў Волгі і Дняпра жылі, крывічы якія прасунуліся

- . таксама на поў нач і ўсход Самым паўночным саюзам

славянскіх плямён былі , ільменскія славене што

- пасялілі ся ля возера Ільмень .і ракі Волхаў

Усходнеславянскія плямёны

Page 8: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Адзінства гістарычнага працэсу ў усход-нееўрапейскім рэгіёне

( , Суседзямі ўсходніх славян сталі заходнія славяне палякі, .) ( ). славакі чэхі і інш і частка паўднёвых славян балгары У

- ( Прыбалтыцыжылі продкі лі тоўцаў і латышоў старажытныя), - .балты а таксама продкі сучасных эс тонцаў

У працэсе змяшэння розных славянскіх груп з мясцовым , насельніцтвам узніклі і замацаваліся новыя уласцівыя толькі ім

: - , , прыкметы усходнесла вянскі тып гаворкі адзіная культура .агульная этнічная самасвядомасць

Балцкае і славянскае насельніцтва ў VI-IX .стст

Page 9: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Адзінства гістарычнага працэсу ў усход-нееўрапейскім рэгіёне

, Засваенне новай тэрыторыі- раз віццё гаспадаркі

- паскорыла пра цэс разбурэння родаплемяннога

. ладу Менавіта ў гэтых умовах , ва ўсходніх як і ў заходніх і

- , паўднё вых славян - упершынюфармі руецца

. - дзяржаўнасць Палітыч ным -цэнтрам першага дзяржаўна

га ўтварэння ўсходніх славян- на канавана было стаць у ІХ. . , ст Кіеву Можна меркаваць

штоменавіта ў гэты перыяд ’ ва ўсходніх славян з яўляецца “ ”, і агульная саманазва русь

“ ”.рускія

- .Кіеўская Русь у Х ХІ стст

Page 10: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Гісторыя Беларусі ў кантэксце рэгія-нальнага развіцця

Беларускі народ як частка ўсяго ўсходняга славянства

звязаны з рускім і ўкраінскім народамі агульным

, - паходжаннем блізкас цю гістарычнага і культурнага

. развіцця Разам з тым кожны- на род прадстае непаўторнай’ з явай у гэтай славянскай

супольнасці і ўзаемадзеянне розных народаў

. узаемаўзбагачае іх Вывучаючы гістарычнышлях

, , Беларусі сваёй краіны мы можам супаставіць яе

гісторыю з гісторыяй іншых- , наро даў знайсці агульныя і

.адметныя рысы - .Кіеўская Русь у Х ХІ стст

Page 11: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

У багатай гісторыі старажытнай Русі беларускія землі . вылучаюцца сваёй яркай самабытнасцю Геніяльны аўтар

“ ”, - , Слова пра паход Ігара га рачы прыхільнік УсяславаПолацкага - , шмат апавядае праПолацкую зям лю і яе уладароў ідэалізуючы

. іх учынкі Усіх сучасных яму рускіх князёў ён падзяляе на“ ” ( ) Ярославлих внуков нашчадкаў ЯраславаМудрага і

“ ” ( ). Всеславлих внуков нашчадкаў УсяславаПолацкага

ЯраслаўМудры

Гісторыя Беларусі ў кантэксце рэгія-нальнага развіцця

Усяслаў Чарадзей

Page 12: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Гісторыя Беларусі ў кантэксце рэгія-нальнага развіцця

Дынастычна полацкія князі складалі асобную галіну

- . Рурыка вічаў УПолацкай зямлі былі ўсе ўмовы для

набыцця незалежнасці ад. -Кіева У гэтым яна прыпадаб

. нялася ВялікамуНоўгараду - , УПо лацку моцным

- , гандлёвым цэнт ры як і ў, Ноўгарадзе было вельмі

ўплывовыммясцовае, - , баярства іс навала веча

“ ”, збіраліся братчины якія . -супрацьстаялі князям По

лацк самостойна выбіраў сабе. князёў Раней за іншыя землі

Русі Полацкая зямля - канчаткова ада собілася ад

.уладыКіева

Полацкае княства

Page 13: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Працяглым і самабытным перыядам у гісторыі Беларусі’ з яўляецца час уваходжання беларускіх зямель у склад Вялікага

- ( княства Літоўскага і Рэ чыПаспалітай сярэдзіна XIII – канецXVIII  .) – - стст адной з найбольш знач ных дзяржаў на еўрапейскім

, - . кантыненце як па плошчы так і па магутнас ці Землі Беларусі і - Літвы сталі асноўным ядром гэтай велізарнай і магут най

. дзяржавы Менавіта ў гэты час продкі беларусаў пачалі ўсведамляць сябе як адметны народ са сваім гістарычным

, , - .мінулым звычаямі гаспа дарчым і жыццёвым ладам

РэчПаспалітая ў другой палове XVI .ст

Гісторыя Беларусі ў кантэксце рэгія-нальнага развіцця

Вялікае княтсва Літоўскае ў

сярэдзіне XV І.ст

Page 14: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Гісторыя Беларусі ў кантэксце рэгія-нальнага развіцця

Унікальнасць ВКЛ , вызначаецца тым што з

-прычыны свайго геа палітычнага становішча

’ княства з явілася месцам - сустрэчы і ак тыўнага

ўзаемадзеяння двух : хрысціянскіх цывілізацый

- - пра васлаўна рускай( ) - -усходняй і рым ска

( ). каталіцкай заходняй Гэтая акалічнасць вызначальна

- паўплы вала на ўвесь ход гістарычнага развіцця

, -беларускіх зямель атры маўшы сваё адлюстраванне ў

шматлікіх палітычных і- (1596 .) , царкоў най г уніях

- прадвызна чыўшы - -асаблівасці сацыяльна па літычнага і культурнага

быцця беларускага народа аж .да нашага часу

Вялікае княства Літоўскае ў сярэдзіне XVI .ст

Page 15: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

, У цэлым шлях беларускага народу праз стадыі старажытнай і- , сярэдне вяковай гісторыі гісторыі новага і навейшага часу

- . 1991 адлюстроўвае ўсеа гульныя гістарычныя заканамернасці У. - , г пачала стварацца суве рэнная Рэспубліка Беларусь а ў яе

– - . нетрах грамадства сацыяльнай спра вядлівасці Асэнсаваннеж гістарычнага мінулага дапамагае пазбягаць памылак у

.цяперашнім і будучым

Рэспубліка Беларусь

Гісторыя Беларусі ў кантэксце рэгія-нальнага развіцця

Page 16: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Уваходжанне заходніх зямель Русі ў склад Вялікага княства Літоўскага супадае з пачаткам працэсу фарміравання

- . беларускай этнічнай суполь насці Але ёсць падставы, - меркаваць што некаторыя ўласцівыя беларуска му этнасу

прыкметы пачалі выспяваць яшчэ ў нетрах Старажытнарускай. дзяржавы Асновай культурнага развіцця ўсходніх славян было

- , ўсходне хрысціянскае веравызнанне з прыняццем якога пачалі , , распаўсюджвацца пісьменства храмавае дойлідства іканапіс і

. . - , г д Этнічная тэрыторыя бе ларусаў знаходзілася там дзе да . рассялення славян пражывалі балцкія плямёны Пэўны ўплыў

’ - язычаскай балцкай культуры садзейнічаў з яў ленню і , -замацаванню некаторых рыс якія сталі ўласцівымі толькі бела

. русам

Балцкае і славянскае насельніцтва ў VI-IX .стст

Асаблівасці фарміравання і развіцця беларускага народа

Page 17: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

(1385 .) Пасля Крэўскай уніі г у фарміраванне беларускай - этнічнай су польнасці актыўна ўключаецца таксама і каталіцкі . - польскі фактар На за ходнерускіх і паўднёварускіх землях

- , пачала ўкараняцца культурная тра дыцыя якая ўспрымалася .мясцовым насельніцтвам як чужая

Вялікае княства Літоўскае

ў XIV – першай палове XV .ст

Асаблівасці фарміравання і развіцця беларускага народа

Page 18: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Асаблівасці фарміравання і развіцця беларускага народа

На працягу XIV–XVI  . стст ва- ўмо вах моцнай вярхоўнай

улады і адзінага -заканадаўства ў ВКЛфар

міраваліся і замацоўваліся- адмет ныя рысы гаспадарчай

дзейнасці мясцовага -ўсходнеславянскага на

; сельніцтва набывала- аднастай насць бытавая

; - культура агуль ныя рысы , , назіраліся ў абрадах звычаях

народнай мастацкай. творчасці Ажыўленне

- эканаміч най дзейнасці ’ спрыяла з яўленнюмоцнага

гарадскога саслоўя з яго . характэрным бытам

- Царква крэпасць XVI . . ст у в МалоеМажэйкаваЛідскага

раёна Гродзенскай вобласці

Page 19: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

– Істотныя змены адбываліся ў мове мясцовыхжыхароў яна , , набывала рысы уласцівыя новаму этнасу а замацаванне яе ў

- , якасці мовы дзяржаў най дакументацыі заканадаўства і - . судаводства спрыяла яе лексічнаму ўз багачэнню Пад

-уздзеяннем польскага культурнага фактару ў лексіку лі- таратурна пісьменнай мовы пранікалашмат слоў з польскай

- . мовы і ся рэдневяковай латыні Але мясцовыя народныя гаворкі - .захавалі шмат ста ражытнарускіх рысаў

– На скрыжаванні трох згаданых этнакультурных традыцый- , – усходне славянскай балцкай і польскай фарміравалася і - . этнічная самасвядо масць беларусаў Большасць беларускіх

магнатаў у XV–XVII  . - стст адмовіла ся ад роднай мовы і культуры і .перайшла ў склад польскага этнасу

. 1396-1399 Лідскі замак.гг

Асаблівасці фарміравання і развіцця беларускага народа

Page 20: Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця

Значная частка насельніцтва былых заходнерускіх зямель не вылучала сябе па этнічных прыкметах зжыхароў іншых

рэгіёнаў былой Русі і да канца XVIII  . ст пераважна “ ” “ ”, - саманазывалася рускімі ці русінамі адчуваю чы сябе

. спадчыннікамі агульнай усходнеславянскай культуры Доўгі час : “ ” этнічная прыналежнасць атаясамлівалася з релігійнай рускі

“ ” – . азначала праваслаўны ў адрозненне ад польскі каталік І – . “ ” толькі ў канцы ХІХ пачатку ХХ ст тэрмін Белая Русь

- , распаўсюдзіўся на ўсю беларускую эт нічную тэрыторыю а за “ ”.жыхарамі замацавалася назва беларусы

Межырассяленнябеларусаў

Асаблівасці фарміравання і развіцця беларускага народа