Ένα αριστουργηματικό κινηματογραφικό λαϊκό παραμύθιτου ΑΛΕΞΑΝΤΡ ΜΕΝΤΒΕΝΤΚΙΝ

ΕΥΤΥΧΙΑ«HAPPINESS»

«Δεν μπορώ να ζω όπως πριν, δεν ξέρω να ζω όπως τώρα».

Μια αριστουργηματική σοβιετική ταινίαπου μέχρι το 1970 ήταν άγνωστη στην Ευρώπη,

ώσπου να την ανακαλύψει ο ΚΡΙΣ ΜΑΡΚΕΡσε μια προβολή της Ταινιοθήκης των Βρυξελλών

και να την πάρει υπό την προστασία του.

Η Ευτυχία είναι ένα μπουφόνικο ειρωνικό λαϊκό παραμύθιπου μιλάει για τα βάσανα ενός μουζίκου

«που το μαστίγωναν από τριάντα χρόνια,τον τουφέκισαν σε δώδεκα μέτωπα κι εφτά φορές τον σκότωσαν

μέσα σε καθεδρικούς ναούς».ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΑΦΑΗΛΙΔΗΣ

«Σήμερα είδα πώς γελά ένα Μπολσεβίκος.Πρόκειται για μια τσαπλινική κωμωδία «νέου μοντέλου».

Στον Τσάπλιν το γκαγκ είναι ατομικό.Στον Μεντβέντκιν το γκαγκ είνα σοσιαλιστικό.

Η λύση είναι συλλογική.Ο ήρωας ξεκινά απ' το σημείο που ο Σαρλώ μας αφήνει.

Να λοιπόν, όχι μόνο ένα εξαιρετικό έργο,αλλά κι ένας μοναδικός καλλιτέχνης,

μια αυθεντική προσωπικότητα». ΣΕΡΓΚΕΙ ΑΪΖΕΝΣΤΑΪΝ

«Στην Ευτυχία δε γελάς εξαιτίας μιας θέσης υπεροχήςστην οποία αυτοτοποθετείσαι σε σχέση με τον πάσχοντα ήρωα

και μιας ευφορίας που νιώθεις για την υπεροχή σου,γελάς μέχρι σκασμού διότι συνειδητοποιείς

την ασημαντικότητά σου ως άτομο.»ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΑΦΑΗΛΙΔΗΣ

ΑΠΟ 23 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥΣΕ ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ

ΣΤΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣΑΠΟ ΤΗ NEW STAR

ΕΥΤΥΧΙΑ

Σκηνοθεσία - Σενάριο: Αλεξάντρ ΜεντβέντκινΈτος : 1934Διάρκεια: 65’ΑσπρόμαυρηΠαίζουν: Petr Zinovev, Elena Egorova, Lidiia Nenasheva, Vladislav Uspenskii, G. Mirgorian, V. LavrentevΠαραγωγή: Moskinokombinat

Σύνοψη Η ταινία «Ευτυχία» του Αλεξάντρ Μεντβέντκιν απεικονίζει τη

ζωή ενός ζευγαριού στο πρώτο μέρος στην τσαρική Ρωσία και στο δεύτερο μέρος στην Ρωσία τον πρώτων χρόνων μετά την επανάσταση. Ο Κμιρ και η γυναίκα του Άννα δυο φτωχοί αγρότες ζώντας στη τσαρική Ρωσία δεν έχουν ακόμα ανακαλύψει τι είναι ευτυχία, αφού αναγκάζονται συνέχεια να πληρώνουν στο κράτος και στην εκκλησία. Έτσι η Άννα λέει στο Κμιρ, να ταξιδέψει για να την γνωρίσει και αν δεν τι βρει να μην γυρίσει πίσω. Ξεκινώντας το ταξίδι του θα βρεθεί μπροστά σ’ ένα πορτοφόλι γεμάτο χρήματα και για μια στιγμή θα πιστέψει ότι η ευτυχία είναι αυτό. Ξεκινάνε λοιπόν να κάνουν μια καινούρια αρχή καλλιεργώντας οι ίδιοι κάποια χωράφια, αγοράζοντας πρώτα ένα άλογο. Το κράτος και η εκκλησία όμως βλέποντας ότι η προσπάθεια τους επέφερε καρπούς, σπεύδουν για να αποκομίσουν τους φόρους τους μη μένοντας τίποτα γι’ αυτούς, (ούτε οι ληστές που πάνε να τους κλέψουν δεν βρίσκουν τίποτα εκτός από το μουλάρι). Ο Κμίρ βλέποντας ότι δεν του έχει απομείνει τίποτα αποφασίζει να πεθάνει, φτιάχνοντας ο ίδιος το φέρετρο του. Κράτος και εκκλησία θα επέμβουν για μια ακόμα φορά, φέρνοντας ακόμα και το στρατό, κάνοντας του την ερώτηση «ποιος του έδωσε το δικαίωμα να πεθάνει;». Τον συλλαμβάνουν και τον οδηγούν για τριάντα τρία χρόνια στη φυλακή όπου και τον βασανίζουν. Επιστρέφοντας από την φυλακή η κοινωνία έχει αλλάξει. Έχει μεσολαβήσει η μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση και έχουν δημιουργηθεί τα πρώτα κολχόζ. Ύστερα από τόσα χρόνια φυλακή έχει χάσει κάθε έννοια της ευτυχίας και του είναι δύσκολο να προσαρμοστεί στην νέα πραγματικότητα, σε αντίθεση με την γυναίκα του που έχει ενταχθεί ενεργά στη ζωή τον κολχόζ, βρίσκοντας την ευτυχία που τόσα χρόνια περίμενε. Τώρα μπορεί η γη να έχει περάσει στα χέρια των αγροτών, παρόλα αυτά παραμένουν ακόμα κατάλοιπα της προηγούμενης κοινωνίας, τάξεις και στρώματα και δεν θα δεχτούν έτσι την αλλαγή. Και όταν αυτοί θα προσπαθήσουν να σαμποτάρουν την παραγωγή βάζοντας φωτιά στο σπίτι του και στον στάβλο τον κοχλόζ ο Κχμίρ θα καταλάβει ότι δεν είναι κομμάτι από αυτούς και θα επιλέξει να σώσει το στάβλο αντί το ίδιο του το σπίτι, τη συλλογικότητα απέναντι στην ατομικότητα.

ΜΙΑ ΣΟΥΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

ΤΩΝ ΔΥΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΚΟΣΜΩΝ

Ο Αλεξάντρ Μεντβέντκιν επιλέγει τη στυλιζαρισμένη γραφή, χρησιμοποιώντας ζωγραφισμένα, γιγάντια σκηνικά που μεταφέρθηκαν στο σινεμά από τις γνωστές ξυλογραφίες της Ρωσίας, κραυγαλέα τεχνητά σύνολα και οι χαρακτήρες εμφανίζονται ως καρικατούρες, που ενώ μεσολαβούν χρόνια από την μια ενότητα στην άλλη, οι ίδιοι δεν μεγαλώνουν. Το σκοτάδι της γης και στέγες είναι εκ διαμέτρου αντίθετες. Οι αστείες και παράλογες γραφικές καταστάσεις αναδεικνύουν εύστοχα τις διαφορές που υπήρχαν στη προ και μετά την επανάσταση Ρωσία. Ένας χοντρός τσάρος χλευάζει έναν πεινασμένο εργάτη δείχνοντας του ειρωνικά με το τεράστιο κλειδί της αποθήκης του. Ένα τάγμα από στρατιώτες φοράνε μάσκες, δείχνοντας πως είναι πιόνια στα χέρια της εξουσίας. Ένα άλογο κατεβαίνει σε απεργία. Ένας ιερέας σταματάει στην μέση την κηδεία για να ρωτήσει τους πενθούντες για την πληρωμή του. Ο τρόπος γραφής και η τοποθέτηση του περιεχομένου σίγουρα κάνει την ταινία εξαιρετική για την εποχή της, η οποία αν και βουβή είναι ΘΟΡΥΒΩΔΗΣ!

Σχετικά με την ταινία του, ο Medvedkin έχει δηλώσει:«ο εαυτός του επαρχιώτη – και αυτό είναι κάτι περισσότερο από αληθινό για τη χώρα μας- αποτελεί μέρος της συλλογικής συνείδησης για την ανθρωπότητα σε όλα τα πολιτισμένα φαντασιακά – έθνη. Επιθυμεί μια εύπορη ζωή ώστε να ξεχωρίσει ανάμεσα στους χιλιάδες ή εκατομμύρια γείτονές του. Θέλει να ξεφύγει και να έχει τη δική του φάρμα, τα δικά του άλογα, τη δική του σοδειά. Σύντομα θέλει να γίνει κύριος του εαυτού του. Φυσικά για κάθε χίλιους μόνο ένας θα τα καταφέρει. Οι υπόλοιποι 999 θα παραμείνουν εργατικά χέρια και θα πεινούν, αλλά το όνειρο ζει μέσα τους. Έτσι λοιπόν η Ευτυχία είναι μια σαρκαστική εικόνα. Τη δημιούργησα για να αποτελέσει την αφορμή που θα αφυπνίσει τους επαρχιώτες ώστε να βγουν από αυτό το εξιδανικευμένο όνειρο».

ΕΥΤΥΧΙΑ (HAPINESS)

Μια αριστουργηματική σοβιετική ταινία που μέχρι το 1970 ήταν άγνωστη στην Ευρώπη, ώσπου να την ανακαλύψει ο Κρις

Μαρκέρ σε μια προβολή της Ταινιοθήκης των Βρυξελλών και να την πάρει υπό την προστασία του, κάνοντάς την γνωστή σ' ολόκληρο τον κόσμο. Η ιδέα της Ευτυχίας γεννήθηκε από τις προσωπικές εμπειρίες του Μεντβέντκιν στη ρώσικη επαρχία, όταν ο υπουργός Πολιτισμού Λουνατσάρσκι του εμπιστεύθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 1931 τη δημιουργία ενός σινέ – τραίνου που θα γυρνούσε τη Σοβιετική Ένωση προβάλλοντας ταινίες. Το πείραμα αυτό είχε γίνει μ' επιτυχία στα πρώτα χρόνια της σοβιετικής εξουσίας, η ουσιαστική όμως διαφορά τώρα ήταν ότι ο Μεντβέντκιν δεν έπαιζε προπαγανδιστικά «ντοκιμαντέρ», αλλά μικρά σατιρικά και διδακτικά έργα που έφτιαχνε επί τόπου με βάση τα προβλήματα και τους χαρακτήρες της κάθε περιοχής.«Η ιδέα της ταινίας μού ήρθε κατά τη διάρκεια της τουρνέ, λέει ο σκηνοθέτης. Είχαμε γυρίσει πολλές ταινίας στα κολχόζ και μας έκανε εντύπωση το γεγονός ότι οι άνθρωποι δούλευαν χωρίς ενθουσιασμό. Έτσι μου γεννήθηκε η ιδέα του κεντρικού χαρακτήρα, που κατανοεί ότι πρέπει να σταματήσει να ονειρεύεται ότι θα γίνει κουλάκος, γιατί ποτέ του δεν θα είναι πλούσιος.Στα πρώτα χρόνια της επανάστασης προσαρμόσθηκε πολύ άσχημα στη ζωή του κολχόζ, στη συλλογική εργασία. Εξ ου και το θέμα της ευτυχίας : καθένας ονειρεύεται την ευτυχία, τη βλέπει με το δικό του τρόπο : να έχεις ένα άλογο, μια γεμάτη αποθήκη από σιτάρι, δική σου γη, ότι δηλαδή οι Ρώσοι χωρικοί ονειρεύονταν για αιώνες. Μια ελάχιστη όμως πλειοψηφία κατόρθωνε να πραγματοποιήσει αυτό τ' όνειρο: στους άλλους έμενε μόνο τ' όνειρο ».

Η ταινία χωρίζεται σε δύο μέρη, πριν και μετά την επανάσταση, περιγράφοντας τη ζωή δύο φτωχών χωρικών που η σκληρή εκμετάλλευσή τους απ' το τσαρικό καθεστώς τους έκανε να χάσουν κάθε ελπίδα για το όνειρο της ευτυχίας. Είναι το ίδιο επιφυλακτικοί και με τον ερχομό των Μπολσεβίκων, σιγά-σιγά όμως κατανοούν ότι για να γευτούν την ευτυχία της κοινωνικής ζωής θα πρέπει να αγωνιστούν σκληρά, μετανιώνοντας για κάθε μέρα που έζησαν τεμπέλικα.

Ευτυχία παρά το διδακτικό της χαρακτήρα, έχει την μπρφή βουβής μπουρλέσκ κωμωδίας, που θυμίζει το μπουφονικό ύφος πολλών έργων του Μαγιακόφσκι. Όταν ο Αϊζενστάιν είδε την ταινία έγραψε σ' ένα άρθρο, που έμελλενα μείνει για μεγάλο διάστημα ανέκδοτο: « Σήμερα είδα πώς γελά ένα Μπολσεβίκος. Πρόκειται για μια τσαπλινική κωμωδία «νέου μοντέλου». Στον Τσάπλιν το γκαγκ είναι ατομικό. Στον Μεντβέντκιν το γκαγκ είνα σοσιαλιστικό.Η λύση είναι συλλογική. Ο ήρωας ξεκινά απ' το σημείο που ο Σαρλώ μας αφήνει. Να λοιπόν, όχι μόνο ένα εξαιρετικό έργο, αλλά κι ένας μοναδικός καλλιτέχνης, μια αυθεντική προσωπικότητα».

Παρόλο τον ενθουσιασμό του Αϊζενστάιν, η Ευτυχία δεν άρεσε στους γραφειοκράτες του Ζντάνοφ, που σαμπόταραν την προβολή της και δεν την έδειξαν στους ξένους δημοσιογράφους. Μαζί με την Ευτυχία προβάλλεται το ντοκουμέντο του Κριν Μαρκέρ «ΤΟ ΤΡΕΝΟ ΠΟΥ ΠΕΡΝΑ», μοντάζ φωτογραφιών της εποχής και ντοκουμέντων

μαζί με λόγια του Μεντβέντκιν που αφηγείται την εμπειρία του «σινέ – τρένου».

ΕΥΤΥΧΙΑΚριτική του Βασίλη Ραφαηλίδη

Το 1934, που ο για τριάντα ολόκληρα χρόνια αγνοημένος από τους δυτικούς ιστορικούς του κινηματογράφου ιδιοφυής Ρώσος κινηματογραφιστής γύρισε την Ευτυχία, πίστευε πως υπάρχει και ένα είδος «σοβιετικής τεμπελιάς», αμάρτημα κληρονομημένο από το παρελθόν, η ύπαρξη του οποίου εξηγείται πιθανώς μ' αυτά που λέει ο ταλαιπωρημένος πρώην μουζίκος και νυν κολχόζνικος Κμιρ, πρωταγωνιστής της ταινίας :«Δεν μπορώ να ζω όπως πριν- δεν ξέρω να ζω όπως τώρα».Είναι αμφίβολο αν οι πραγματικοί απόγονοι του μυθικού Κμιρ έμαθαν«να ζουν όπως τώρα» και είναι προβληματικό αν το μάθουν πριν «σταματήσει η επανάσταση στην τελειότητα της ευτυχίας» κατά τη σοφή ρήση τού Σεν-Ζιστ.Πάντως, αυτό που έχει σημασία είναι πως «δεν μπορούν να ζουν όπως πριν», και πως «το δικαίωμα στην τεμπελιά» δεν ανήκει στα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Ο «κόκκινος καβαλάρης» Αλεξάντρ Μεντβέντκιν, αφού πολέμησε κατά την επανάσταση κι αφού πραγματοποίησε το 1932 έναν μοναδικό στην ιστορία του σινεμά άθλο με το μυθικό πια «κινηματογράφο – τρένο» (είχε μετατρέψει ένα τρένο σε άψογα εξοπλισμένο κινηματογραφικό εργαστήριο, και μ' αυτό διέσχιζε τη νεογέννητη τότε Σοβιετική Ένωση, κινηματογραφώντας τα πάντα και δείχνοντας τις ταινίες επί τόπου σ' αυτούς που πριν από λίγες ώρες ήταν οι «ηθοποιοί» του) το 1936 συγκεντρώνει την κατασταλαγμένη του εμπειρία απ' τις επαφές του με τους χωριάτες σε μια ταινία που όμοιά της δεν ξανάγινε ποτέ.H Ευτυχία είναι ένα μπουφόνικο ειρωνικό λαϊκό παραμύθι που μιλάει για τα βάσανα ενός μουζίκου «που το μαστίγωναν από τριάντα χρόνια, τον τουφέκισαν σε δώδεκα μέτωπα κι εφτά φορές τον σκότωσαν μέσα σε καθεδρικούς ναούς».Ποιητική αδεία, ο Κμιρ επιβιώνει για να γίνει κολχόζνικος στο δεύτερο μισό της ταινίας. Όμως, το νέο καθεστώς δεν πραγμάτωσε το βασικό του όραμα που ήταν «να τρώει σαν τσάρος», και στο οποίο περιορίζεται η απαίτησή του για ευτυχία. Εν τούτοις, ο τεμπέλης Κμιρ – που ανακάλυψε την «ευτυχία» της τεμπελιάς μέσα στο κολχόζ, μια και νωρίτερα δεν είχε καμιά ευκαιρία για ανάπαυση-, γίνεται στο τέλος ήρωας κατά λάθος, ενώ το ενδιαφέρον που δείχνουν τώρα πια οι άλλοι για την αφεντιά σου τον κάνει να συνειδητοποιήσει επιτέλους, πως τούτο ακριβώς το ενδιαφέρον καθορίζει και τα μάξιμουμ όρια των απλοϊκών του απαιτήσεων για ευτυχία. Ο Κμιρ έχει πραγματοποιήσει ήδη ένα «διαλεκτικό άλμα». Από έναν ποσοτικό καθορισμό της ευτυχίας πέρασε σ' έναν ποιοτικό, πράγμα που του δίνει το δικαίωμα να

αισθάνεται , για πρώτη φορά στη «μυθική» ζωή του, ως κοινωνικό ον.Το καταπληκτικό σ' αυτή την ταινία δεν είναι τόσο η σοφή λειτουργία του λαϊκού παραμυθιού και η παιδαγωγική του αποτελεσματικότητα – στοιχεία κοινά σε κάθε λαϊκό μύθο- όσο η ικανότητα του Μεντβέντκιν να πραγματοποιεί το μέγιστο της αφαίρεσης, χωρίς ο μύθος να χάνει τίποτα από της κατανοητικότητά του. Σε τελική ανάλυση, πρόκειται για φιλμ φτιαγμένο από διανοούμενο, που ξέρει να προσθέτει σωρευτικά το στοχασμό του – στοχασμό υποδειγματικά διαλεκτικό- στον καμβά της λαϊκής σοφίας όχι για να τον «εξωραΐσει» , αλλά για να κάνει εμφανέστερη την παρουσία του : εδώ ο λαϊκός μύθος λειτουργεί όπως περίπου και η φολκλορική ουγγρική μουσική στο έργο του Μπέλα Μπάρτοκ : ως τροφοδότης, ως μόνιμο σημείο αναφοράς και ως σίγουρο υποστύλωμα της έμπνευσης.

Το ότι ο Μεντβέντκιν απομακρύνεται, τελικά, απ' τον αφελή λαϊκισμό, γίνεται φανερό και από το χειρισμό του βασικού του χαρακτήρα, του χωριάτη Κμιρ: δεν αποκλείει μια ψυχολογική προσέγγιση, αλλά αυτή δε γίνεται ποτέ ψυχολογισμός, όπως ακριβώς και στον Μολιέρο: ο ήρωας έχει σαφή ψυχολογικά χαρακτηριστικά, όμως αυτά δεν υπηρετούν μια ψυχογραφία αλλά μια κατάσταση ή μια ιδιότητα κοινή για πολλούς. Έτσι, ο Κμιρ δεν είναι ένας συγκεκριμένος χωριάτης, αλλά ο Χωριάτης, όπως ακριβώς ο Αρπαγκόν δεν είναι ένας συγκεκριμένος έμπορος αλλά ο Φιλάργυρος.Αν πάρουμε υπ' όψιν τα παραπάνω, θα καταλάβουμε καλύτερα τη σημασία της παραδοξολογίας του Αϊζενστάιν που όταν είδε αυτό το αριστούργημα είπε:«Σήμερα είδα πώς γελά ένα Μπολσεβίκος.»(Δηλαδή, με τι πρέπει να γελάει ένας μπολσεβίκος.)«Στον Μεντβέντκιν το γέλιο είναι σοσιαλιστικό» λέει ο Αϊζενστάιν συνεχίζοντας την παραδοξολογία του. Προφανώς εννοεί ότι για πρώτη φορά ίσως, παύει να ισχύει η μπερξονική ερμηνεία για τον κωμικό και το γέλιο : στην Ευτυχία δε γελάς εξαιτίας μιας θέσης υπεροχής στην οποία αυτοτοποθετείσαι σε σχέση με τον πάσχοντα ήρωα, και μιας ευφορίας που νιώθεις για την υπεροχή σου, Γελάς μέχρι σκασμού διότι συνειδητοποιείς την ασημαντικότητά σου ως άτομο.

«Το Βήμα» 21-10-1975Ο ΜΑΡΚΕΡ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΝΤΒΕΝΤΚΙΝ

Ο Medvedkin και ο Marker συναντήθηκαν στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Λειψίας το 1967. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1971, ο Medvedkin ήρθε στο Παρίσι. Βοήθησε τον Marker και τους συνεργάτες του να οργανώσουν την προβολή της ταινίας «Ευτυχία» στη Γαλλία. Η προβολή του φιλμ συνοδεύτηκε από το ντοκιμαντέρ του Marker «Train Rolls» (Train en marche, 1971), και μετά ακολούθησε συνέντευξη με τον Ρώσο σκηνοθέτη.

Ο Chris Marker επηρεασμένος από την ταινία «Ευτυχία» δημιουργεί την δεκαετία του ’60 μαζί με τον Jean Luc Godard τον όμιλο «Medvedkin». Και εμπνευσμένος από κολεκτιβιστική προσέγγιση του Σοβιετικού σκηνοθέτη Alexander Medvedkin που έκανε στις αρχές της δεκαετίας του 1920, ο Marker καθιερώνει με τη σειρά του στη Γαλλία, μια συλλογική ομάδα όπου οι εργαζόμενοι από την Rhodiaceta και σκηνοθέτες συμμετέχουν κατά τη διαδικασία της κινηματογράφησης. Μια δήλωση της πολιτικής - αισθητικής του Ομίλου Medvedkin είναι: «Το σινεμά δεν είναι μαγεία, είναι μια τεχνική και μια επιστήμη, μια τεχνική που γεννήθηκε από την επιστήμη και να τεθεί στην υπηρεσία των θέλω: η θέληση των εργαζομένων είναι να απελευθερώσουν τον εαυτό τους."

“Έτυχε να δω την «Ευτυχία» μαζί με τον Ledoux όπου με καλούσε συχνά για να παρακολουθήσουμε τις νέες ανακαλύψεις του. Και οι δυο μας μείναμε κατάπληκτοι, μια εκπληκτική ταινία, με μοναδικό μίγμα χιούμορ, λυρισμού και κινηματογραφικής μαεστρίας.”

Chris Marker

ΑΛΕΞΑΝΤΡ ΜΕΝΤΒΕΝΤΚΙΝΒιογραφία

Ο ΑΛΕΞΑΝΤΡ ΙΒΑΝΟΒΙΤΣ ΜΕΝΤΒΕΝΤΚΙΝ γεννήθηκε στην Πέντζα στις 8 Μαρτίου 1900. Γιος χωρικών, πολεμά σε ηλικία 19 ετών στον Κόκκινο Στρατό. Διευθύνει στη συνέχει μια θεατρική ομάδα, ώσπου να μπει το 1927 στην κινηματογραφική υπηρεσία του κόκκινου στρατού με το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου στον τομέα της προπαγάνδας. Ξεκίνησε την καριέρα του στα Gosvenkino στούντιο ως σεναριογράφος και βοηθός σκηνοθέτη. Κατά τη διάρκεια της

δεκαετίας του ’20, ήταν υπεύθυνος στα πολιτιστικά τρένα (ειδικά τρένα που μετέφεραν όπου μετέφεραν και εκτύπωναν εφημερίδες, είχαν βιβλιοπωλεία, εξοπλισμό ταινιών, τόσο για την προβολή ταινιών όσο και για την καταγραφή γεγονότων) και εκεί ξεκίνησε την εκπαίδευσή του ως σκηνοθέτης, καθώς το τρένο ταξίδευε γύρω από τα μεγάλα εργοτάξια. Το 1930-31 κινηματογραφεί μικρές χιουμοριστικές ταινίες προπαγανδιστικού χαρακτήρα, ενώ το 1932-35 κάνει έξι ταξίδια στην επαρχία με το περιβόητο «σινέ-τρένο». Ο Μέντβεντκιν μαζί με την ομάδα του, γυρίζει επί τόπου πολλές σατιρικές ταινίες μικρού μήκους, μεταξύ των οποίων και κινούμενα σχέδια. Το 1934 γυρίζει την «ΕΥΤΥΧΙΑ», το 1936 την πρώτη ομιλούσα ταινίας του «ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕ ΘΑΥΜΑΤΑ» και τη «ΝΕΑ ΜΟΣΧΑ» (1938). Από το 1948, ο Μεντβέντκιν εργάστηκε στο Κεντρικό Στούντιο Ντοκιμαντέρ. Δημιουργεί σατιρικά ντοκιμαντέρ, αφιερωμένα στον αγώνα ενάντια των πολεμοκάπηλων και ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα, τα οποία είχαν μεγάλη επιτυχία. Το 1958 ειδικεύεται στο λεγόμενο «ντοκιμαντέρ -λίβελο» (ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ-1958, Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΔΕΙΛΙΑΣ-1962, ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΟ ΒΙΕΤΝΑΜ-1965, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΥΣ ΚΙΝΕΖΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΜΟΥ-1971), που θα εκτιμηθεί ιδιαίτερα από τις ομάδες του αγωνιστικού κινηματογράφου. Ο Κρις Μαρκέρ, μεγάλος θαυμαστής του Μέντβεντκιν θα του αφιερώσει το 1971 το ντοκιμαντέρ «ΤΟ ΤΡΕΝΟ ΠΟΥ ΠΕΡΝΑ» και θα κάνει γνωστό το υπόλοιπο έργο του στη Δύση. Ο Μεντβέντκιν είναι γνωστός για τις προσπάθειές του για την ανάπτυξη νέων δημιουργικών μεθόδων και για την έντονη πρωτοτυπία του. Του έχει απονεμηθεί βραβείο «Τάγμα του Λένιν», και μια σειρά από μετάλλια. Πέθανε στις 20 Φεβρουαρίου 1989 στη Μόσχα.

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ

A Billet (1930)Stop, Thief! (1930)Fruits and Vegetables (1931)Some Fool You Are, Boy (1931)About a White Bull-calf (1931) Titus (1932)Dyra (1932)Happiness (1935)The Wonder-worker (1937) The New Moscow (1938)

We are waiting for you to win (1941)Liberated Earth (1946)An Unquiet Spring (1956)Reason Against Madness (1960)The Law of Baseness (1961)Friendship With a Break-in (1966)Ghost of a Private First-class (1967)Night Over China (1972)