Τα Αισθητικά Δάση της Ελλάδας

1. Φοινικόδασος Βάι Λασιθίου

Ίδρυση 1973

Τοποθεσία Κοντά στη Σητεία και το Παλαιόκαστρο Νομού Λασιθίου στην Κρήτη

Συνολική έκταση (στρέμματα) 200

Συνολική περίμετρος (χλμ) 2.2

Κλίμα Μεγάλη ηλιοφάνεια, ξηρασία

Κοινωνικοοικονομική/πολιτιστική αξία

Παρατήρηση χλωρίδας & πανίδας, σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού, τουριστικό & φυσιολατρικό ενδιαφέρον

Περιγραφή Αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα αξιοθέατα της Κρήτης και συγκαταλέγεται ανάμεσα στις ομορφότερες τοποθεσίες της Μεσογείου. Βρίσκεται 94 χλμ. ΒΑ του Αγ. Νικολάου και 24 χλμ. Α της Σητείας. Το όνομά του προέρχεται από τη λέξη βαγία ή βάγια (=φοίνικας και κλαδιά φοίνικα). Το φοινικόδασος εκτείνεται σε 200 περίπου στρέμματα με 5.000 υπεραιωνόβια δέντρα.Σύμφωνα με την παράδοση, όλοι αυτοί οι φοίνικες φύτρωσαν καθώς Άραβες πειρατές πετούσαν τα κουκούτσια από τους χουρμάδες που έτρωγαν στο ερημικό τοπίο της Ανατολικής Κρήτης.Στον πυρήνα του φοινικοδάσους, όπου η βλάστηση είναι περισσότερο έντονη, υπάρχει περίφραξη και η είσοδος επιτρέπεται καθημερινά από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου.Το δάσος βρίσκεται στην απόληξη μιας κοιλάδας, η οποία καταλήγει στην παραλία, ενώ στο εσωτερικό του υπάρχει μια μικρή πηγή καθαρού νερού και ένα μικρό ποταμάκι με πικροδάφνες να το αγκαλιάζουν.Ένα από τα στοιχεία που το καθιστούν μοναδικό είναι το γεγονός ότι το είδος των φοινίκων που το απαρτίζουν βρίσκεται μόνο στα Κανάρια νησιά και στο Βάι. Στην ανάπτυξη αυτών έχει βοηθήσει πολύ η άμμος της παραλίας, ενώ εντυπωσιακά είναι τα σπάνια φυτά που έχουν κάνει την εμφάνισή τους στα γύρω υψώματα.

Κατάσταση τόπου Καλή

Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Εθνικός δρυμός

Απειλές Σημαντική αλλοίωση από τις τουριστικές εγκαταστάσεις (ομπρέλες, ξαπλώστρες, μπαρ)

Σημείωση Έχει χαρακτηριστεί και ως τόπος ιδιαιτέρου φυσικού κάλους

2. Δάσος Καισαριανής Αττικής

Ίδρυση 1974

Τοποθεσία Στην Αθήνα, στις δυτικές πλαγιές του Υμηττού


Μέγιστο υψόμετρο (μ) 700

Ελάχιστο υψόμετρο (μ) 250

Κλίμα Αραιές βροχοπτώσεις, αραιές χιονοπτώσεις, ασθενείς άνεμοι, μεγάλη ηλιοφάνεια, ξηρασία

Γεωλογία Ασβεστολιθικά εδάφη, ψαμίτες, κροκαλοπαγή και σχιστόλιθοι


Αρχαιολογικό & ιστορικό ενδιαφέρον, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, επιστημονική έρευνα, παρατήρηση χλωρίδας & πανίδας, σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού, τουριστικό & φυσιολατρικό ενδιαφέρον

Περιγραφή Το αισθητικό δάσος της Καισαριανής βρίσκεται στη Δ πλευρά του Υμηττού και συνορεύει προς Β,Α και Ν με τις βραχώδεις πλαγιές του Υμηττού και στα Δ με την Πανεπιστημιούπολη Αθηνών και τους δήμους Καισαριανής και Βύρωνα. Η συνολική έκταση του δάσους είναι 6.400 στρέμματα.Οι αναδασωτικές επεμβάσεις στο σύνολο του αισθητικού δάσους είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός μωσαϊκού βλάστησης, όπου κυριαρχεί το πεύκο (τραχεία πεύκη) σε αμιγείς συστάδες ή σε ανάμειξη με κυπαρίσσι και με πλατύφυλλα είδη, όπως κουτσουπιά, χαρουπιά και χνοώδη δρυ. Στις βραχώδεις περιοχές υπάρχει το πεύκο μαζί με πουρνάρι και αγριελιά. Το δάσος διασχίζουν τα ρεύματα του Ηριδανού και του Κουταλά, με διεύθυνση από την ανατολή προς τη δύση.Το αισθητικό δάσος φιλοξενεί αξιοθέατα όπως τη Μονή Καισαριανής, οι εκκλησίες του Αγ. Μάρκου και των Ταξιαρχών, το ξωκλήσι της Ανάληψης, τα μοναστήρια του Αγ. Ιωάννη Προδρόμου και του Αγ. Γεωργίου Κουταλάς. Οι χώροι που περιβάλλουν τα αξιοθέατα αυτά αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερη βαρύτητα, δεδομένου ότι αποτελούν σημεία έντονης πίεσης από τους επισκέπτες. Η φροντίδα της βλάστησης εγγυάται τόσο τη διατήρηση και προστασία του φυσικού πόρου όσο και τη διαρκή δυνατότητα της περιοχής να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του κοινού για αναψυχή.


Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Η περιοχή αναδασώθηκε μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Απειλές Ευαίσθητο οικοσύστημα που κινδυνεύει κυρίως από τις συχνές πυρκαγιές και εμπρησμούς αλλά και από τις καταλήψεις τμημάτων της περιοχής από τους γύρω δήμους για δημιουργία διαφόρων “κοινοφελών” εγκαταστάσεων. Τμήματα του δάσους έχουν κατά καιρούς αναδασωθεί. Περιορισμένη λαθροθηρία.

3. Κοιλάδα Τεμπών Λάρισας

Ίδρυση 1974

Τοποθεσία Στο νόμο Λάρισας, κατά μήκος της Ε.Ο. Αθηνών-Θεσσαλονίκης





Περιγραφή Η κοιλάδα των Τεμπών είναι γνωστή για το φυσικό της κάλλος και την ιστορικότητά της. Το φαράγγι, που δημιουργήθηκε πριν χιλιάδες χρόνια, διασχίζεται από τα ήσυχα νερά του Πηνειού ποταμού. Ταυτόχρονα, η άγρια ομορφιά των απότομων πλαγιών του Ολύμπου και του Κίσσαβου, που καταλήγουν στον ποταμό και στην κοιλάδα των Τεμπών, χαρίζουν εικόνες απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς.Η κοιλάδα των Τεμπών σχηματίζεται ανάμεσα στον Όλυμπο και τον Κίσσαβο. Έχει μήκος 10 χλμ., ενώ στο στενότερο σημείο της σχηματίζεται φαράγγι με πλάτος 25 μ. Και βάθος περίπου 500 μ.Το όνομα των Τεμπών διατηρείται από την αρχαιότητα. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας, τα Τέμπη λέγονταν και Μπαμπά. Τα Τέμπη αποτελούν το κύριο πέρασμα από τη Μακεδονία στη Θεσσαλία, γι' αυτό το λόγο η περιοχή έχει μεγάλη σημασία από την αρχαιότητα.

Απειλές Οι επεμβάσεις του ανθρώπινου παράγοντα (αυτοκινητόδρομος, σιδηροδρομική γραμμή, τουριστικές δραστηριότητες) έχουν επιβαρύνει την περιοχή

Σημείωση Έχει χαρακτηριστεί και ως τόπος ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους

4. Δάσος Ι.Μ. Αγ. Γεωργίου Καραϊσκάκη Μουζακίου Καρδίτσας

Ίδρυση 1974

Τοποθεσία Κοντά στο Μουζάκι Καρδίτσας




Κλίμα Αραιές βροχοπτώσεις, ασθενείς άνεμοι, μεγάλη ηλιοφάνεια, ξηρασία

Γεωλογία Ηφαιστειογενή πετρώματα και νησίδες ασβεστολίθων


Ιστορικός & πολιτισμικός τουρισμός, σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού, σύνδεση με λαϊκή παράδοση

Περιγραφή Είναι μια περιοχή κοντά στα χωριά Μουζάκι και Μαυρομμάτι Καρδίτσας, έκτασης 2.500 στρεμμάτων περίπου, που περιλαμβάνει νεαρό δρυοδάσος μικτό με αείφυλλα στοιχεία (πουρνάρια, φυλλίκια, γαύρους, οστριές, σφενδάμια, κοκκορεβυθιές), καθώς και υγρόφιλη βλάστηση σε ορισμένες υγρές θέσεις (πλατάνια, φτελιές).Επίκεντρο της περιοχής αποτελεί το μοναστήρι του Αγ. Γεωργίου και η Σπηλιά του Καραϊσκάκη, στην οποία κατά την παράδοση γεννήθηκε ο Γεώργιος Καραϊσκάκης. Από τη σπηλιά φαίνεται πανοραμικά ο Θεσσαλικός κάμπος. Στην περιοχή υπάρχουν αρκετά μοναστήρια που έχουν εγκαταληφθεί.


Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Υποβαθμισμένο δρυοδάσος που βρίσκεται σε στάδιο αναβάθμισης μετά τον περιορισμό της βοσκής

Απειλές Πρόσφατα τοποθετήθηκε πάνω από τη Σπηλιά του Καραϊσκάκη ένας τεράστιος φωτιζόμενος σταυρός μετά από ισοπέδωση του χώρου. Ο κίνδυνος πυρκαγιά είναι περιορισμένος.

5. Δάσος Πευκιά Ξυλοκάστρου Κορινθίας

Ίδρυση 1974

Τοποθεσία Ξυλόκαστρο Κορινθίας





Κλίμα Αραιές βροχοπτώσεις, ισχυροί άνεμοι, μεγάλη ηλιοφάνεια, ξηρασία

Γεωλογία Προσχώσεις, αμμώδες ή αμμοχαλικώδες έδαφος


Οικοτουρισμός, παραδοσιακή ή ήπια εκμετάλλευση φυσικών πόρων, σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού, τουριστικό & φυσιολατρικό ενδιαφέρον

Περιγραφή Μπαίνοντας στο Ξυλόκαστρο από την Παλαιά Εθνική Οδό, ανάμεσα στους οικισμούς του Ξυλοκάστρου και της Συκιάς, εκτείνεται ένα φυσικό πευκοδάσος, έκτασης 275 στρεμμάτων, κατά μήκος του Κορινθιακού κόλπου.Χαλέπιος πεύκη, σχίνο, μυρτιά, λυγαριά, κέδρος, φοινικικό πουρνάρι, αλμυρίκι, αρκουδόβατο, αγριοκάλαμο, κουνούκλα, θυμάρι, αφάνα και άλλα 17 φυτά έχουν αναπτυχθεί στην υφάλμυρη αυτή ζώνη. Συνολικά περιέχονται 83 διαφορετικά είδη χαρακτηρίζοντας τον Πευκιά ένα πολύ καλό βοτανικό κήπο, χαρακτηρισμένο ως Αισθητικό Δάσος.


Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Παλιό παραλιακό πευκοδάσος χαλεπίου πεύκης με υπώροφο αειφύλλων πλατυφύλλων που συμπληρώθηκε κατά καιρούς και με άλλα είδη. Καμιά πυρκαγιά δεν είναι γνωστή, ούτε άλλη αλλαγή.

Απειλές Σε τέτοια θέση που βρίσκεται είναι φυσικό να δέχεται πιέσεις για διάφορες εγκαταστάσεις αναψυχής. Υπάρχει όμως και σοβαρή αντίδραση από την τοπική κοινωνία για οποιαδήποτε αλλαγή χρήσης ή υπέρβασης. Ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι πάντα υπαρκτός.

6. Δάσος Χειμάρρων Σελέμνου και Χάραδρου Αχαϊας

Ίδρυση 1974

Τοποθεσία Πάτρα


Περιγραφή Βρίσκεται πάνω (ΝΑ) από την Πανεπιστημιούπολη της Πάτρας και αποτελεί δασωμένη περιοχή των λεκανών απορροής δύο χειμάρρων.

7. Περιαστικό δάσος Ιωαννίνων

Ίδρυση 1976

Τοποθεσία Ιωάννινα






Γεωλογία Σαθροί ιζηματογενείς ασβεστόλιθοι


Σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού

Περιγραφή Τεχνητό αμιγές πευκοδάσος, τραχείας πεύκης, ηλικίας 80-90 ετών που εκτείνεται στις παρυφές τις πόλης των Ιωαννίνων σε 3-4 λόφους, και τείνει να γίνει ένα αστικό άλσος αφού ήδη έχει κυκλωθεί από την οικιστική επέκταση της πόλης. Αν και υπάρχει καλή ανάπτυξη και υγεία στο δάσος άρχισε η διάσπασή του από ανεμοθλασίες και χιονοριψίες ή ξηράνσεις που οφείλονται σε έλλειψη φωτός. Στον υπώροφο άρχισε φυσική εγκατάσταση αυτόχθονων ειδών (δρυός, οστριάς, γαύρου, φτελιάς, κοκκορεβυθιάς σφενδαμιών κ.α.) η οποία υποβοηθείται από φυτεύσεις που κάνει το δασαρχείο Ιωαννίνων που έχει τη διαχείρισή του. Το έδαφός του είναι αβαθές αλλά ρωγμώδες και μπορεί να υποδεχθεί τέτοια είδη.


Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Προπολεμικά ήταν τελείως γυμνοί και άδενδροι λόφοι λόγω εντατικής βοσκής και ξύλευσης

Απειλές Σημαντικός κίνδυνος είναι η πυρκαγιά, αφού πρόκειται για εύφλεκτο πευκοδάσος. Μερικοί δρόμοι του χρησιμοποιούνται για την προσπέλαση εφαπτομένων οικοπέδων περιμετρικά, που δεν έχουν πρόσβαση από τους δρόμους του οικιστικού ιστού.

8. Δάσος Φαρσάλων Λάρισας

Ίδρυση 1977

Τοποθεσία Νότια των Φαρσάλων του νομού Λαρίσης



Σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού

Περιγραφή Αναδασωμένο άλσος με πεύκα και κυπαρίσσια, καθώς και νησίδες φυσικής βλάστησης. Οργανωμένος χώρος αναψυχής.

9. Δάσος Στενής Ευβοίας

Ίδρυση 1977

Τοποθεσία Κοντά στη Στενή στην κεντρική Εύβοια



Κλίμα Δροσερό καλοκαίρι, υγρός χειμώνας, συχνές χιονοπτώσεις


Οικοτουρισμός, παρατήρηση χλωρίδας, σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού, τουριστικό & φυσιολατρικό ενδιαφέρον

Περιγραφή Το Αισθητικό Δάσος Στενής βρίσκεται στις νότιες πλαγιές της Δίρφης και αποτελείται από πεύκα, έλατα, καστανιές και πλατάνια. Είναι ιδιαίτερης αισθητικής ομορφιάς, καθώς μάλιστα εντός του και γύρω του ρέουν πολλά ρυάκια, με νερά χειμώνα και καλοκαίρι, ενώ το διασχίζουν και αρκετά μικρά φαράγγια. Στο δάσος υπάρχουν και αρκετά σπάνια αγριολούλουδα, όπως η παιωνία και η πρίμουλα. Σημαντική είναι και η ορνιθοπαγίδα με τα διάφορα είδη πουλιών, όπως ο φιδαετός, ο πετρίτης κ.α.


Απειλές Κίνδυνος πυρκαγιάς

10. Δασικό σύμπλεγμα Όσσας Λάρισας

Ίδρυση 1977

Τοποθεσία Ανάμεσα στα χωριά Καρίτσα, Ομόλιο, Σπηλιά, Αμπελάκια και Μελίβοια του νομού Λαρίσης




Περιγραφή Ο Κίσσαβος ή Όσσα αποτελεί έναν τεράστιο βοτανικό κήπο για την αφθονία και ποικιλία της βλάστησής του. Γι' αυτό μια έκταση 169.000 στρεμμάτων (που περιλαμβάνει και ακτογραμμή μήκους 4,4 χιλιομέτρων) στο ΒΑ τμήμα του βουνού έχει χαρακτηριστεί Αισθητικό Δάσος.Χαμηλά στο βουνό φύονται αείφυλλα-πλατύφυλλα, όπως αριές, κουτσουπιές, ρείκια, κουμαριές αλλά και άφθονα ποώδη (θυμάρι, ρίγανη). Ψηλότερα επικρατούν οι βελανιδιές, οι καστανιές, οι κρανιές, οι φράξοι, τα σφενδάμια και οι φλαμουριές, ενώ ένα μικρό τμήμα αυτής της ζώνης αναδασώθηκε με μαύρη πεύκη. Στα Β υπάρχουν πολλά καστανοπερίβολα, από τα οποία παράγονται σχεδόν αποκλειστικά κάστανα και ελάχιστη ξυλεία. Από τα 500 έως τα 1600 μέτρα κυριαρχεί η οξυά είτε σε αμιγή δάση είτε σε μικτά με ελάτη, κυρίως στις Β και Α πλαγιές του βουνού. Το 13% της δασοκάλυψης του Αισθητικού Δάσους Κισσάβου αποτελείται από έλατα που επανεγκαθίστανται έπειτα από μακρό χρονικό διάστημα υπερεκμετάλλευσης. Πάνω από το δασοόριο αρχίζει η αλπική ζώνη με μεγάλη ποικιλία ειδών. Περιορισμένη είναι η εμφάνιση της ιπποκαστανιάς, που αποτελεί σπάνιο είδος ως αυτοφυές. Τέλος, τμήμα του δάσους αποτελεί ελεγχόμενη κυνηγετική περιοχή.

Απειλές Λόγω της μακροχρόνιας διαχείρισης και προστασίας της περιοχής, οι συνηθισμένες απειλές των δασικών περιοχών έχουν μειωθεί στο ελάχιστο.

11. Δάσος Μογγοστού Κορινθίας

Ίδρυση 1977

Τοποθεσία Κοντά στα χωριά Σούλι, Μ. Βάλτος και Θροφάρι του νομού Κορινθίας





Περιγραφή Δυτικά των χωριών Σούλι και Μ. Βάλτος του νομού Κορινθίας βρίσκεται το δάσος Μογγοστού. Το δάσος είναι απομεινάρι των απέραντων δρυοδασών της Πελοποννήσου και οι αιωνόβιες βελανιδιές που το αποτελούν δημιουργούν ένα όμορφο περιβάλλον. Αναπτύσσεται σε μια ελαφρώς επικλινή έκταση με κλίση από 3% έως και 20%, με έκθεση Ανατολική στους πρόποδες του όρους Κυλλήνη (Ζήρεια). Εκτός από τις βελανιδιές συναντάμε τη χαλέπιο και την μαύρη πεύκη, την κεφαλληνιακή ελάτη, το πουρνάρι, το φυλίκι, την κουτσουπιά και τις χαρακτηριστικές κουμαριές και γλυστροκουμαριές.

Απειλές Φωτιές, παράνομη υλοτόμηση

12. Δάσος ακτής Νικοπόλεως Μύτικα Πρεβέζης

Ίδρυση 1977

Τοποθεσία Κοντά στο χωριό Μύτικας του νομού Πρεβέζης





Κλίμα Αραιές βροχοπτώσεις, ισχυροί άνεμοι, μεγάλη ηλιοφάνεια, ξηρασία

Γεωλογία Αμμώδεις αλλουβιακές αποθέσεις, θινικοί σχηματισμοί


Σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού, τουριστικό & φυσιολατρικό ενδιαφέρον

Περιγραφή Παράκτιο ημιφυσικό πεδινό δάσος κυρίως συγκροτούμενο από ιθαγενή και ξενικά κωνοφόρα (χαλέπιος πεύκη, τραχεία πεύκη, ακτινωτή πεύκη, μαύρη πεύκη, παραθαλάσσια πεύκη) αλλά και από ξενικά πλατύφυλλα (ευκάλυπτος, κυανόφυλλη ακακία, ψευδακακία). Πλούσιος υπώροφος από μακία βλάστηση (σχοίνος, λιγαριά, πικροδάφνη, φιλλύκι, πουρνάρι, μυρτιά) και ορισμένα υγρόφιλα πλατύφυλλα (νερόφραξος, φτελιά). Λείπει η κουκουναριά που θα μπορούσε να υπάρχει. Διασχίζεται από αρκετούς δασικούς δρόμους και μονοπάτια και εφάπτεται σε μεγάλο μήκος με αμμώδη ακτή. Είναι προσφιλής τόπος αναψυχής του τοπικού πληθυσμού και γειτνιάζει με τον εκτεταμένο αρχαιολογικό χώρο της Νικοπόλεως. Περιλαμβάνεται σε ευρύτερη έκταση που κηρύχθηκε ως αρχαιολογικός χώρος. Προήλθε από αναδασώσεις της 10ετίας του 1960 επί δημοσίας επικοιστικής εκτάσεως που χρησιμοποιούνταν ως χειμέριο λιβάδι.


Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Άγονη αμμώδης θινική περιοχή που σταθεροποιήθηκε με φυτεύσεις και ανάπτυξη φυσικής βλάστησης πριν από 30 χρόνια. Παλαιότερα χρησιμοποιούνταν ως χειμερινός βοσκότοπος.

Απειλές Ακατάλληλη αναδάσωση, αναψυχή, Αυθαίρετη κατασκήνωση, κυκλοφορία οχημάτων και κίνδυνος πυρκαγιάς

13. Δάση Νήσου Σκιάθου

Ίδρυση 1977

Τοποθεσία Νήσος Σκιάθος, στις Βόρειες Σποράδες


Κλίμα Αραιές βροχοπτώσεις, μεγάλη ηλιοφάνεια, ξηρασία


Τουριστικό & φυσιολατρικό ενδιαφέρον

Περιγραφή Το σύνολο των δασών της Σκιάθου, που καταλαμβάνει το κεντρικό και ανατολικό τμήμα του νησιού. Παρουσιάζουν πυκνή βλάστηση και αείφυλλα-πλατύφυλλα, που φθάνουν μέχρι τις όμορφες παραλίες του νησιού. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το δάσος των Κουκουναριών στο ΝΔ τμήμα του νησιού, που αποτελεί σημαντικότατο βιότοπο, καθώς φιλοξενεί ένα από τα τρία δάση κουκουναριάς στην Ελλάδα.


Απειλές Κυνήγι, τουρισμός

14. Στενά Νέστου Ξάνθης - Καβάλας

Ίδρυση 1977

Τοποθεσία Μεταξύ των χωριών Τοξότες Ξάνθης και Παράδεισος Καβάλας, νότια της Σταυρούπολης




Γεωλογία Ασβεστόλιθοι, μάρμαρα


Γεωλογικό ενδιαφέρον, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, επιστημονική έρευνα, οικοτουρισμός, παρατήρηση χλωρίδας & πανίδας, σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού, τουριστικό & φυσιολατρικό ενδιαφέρον, ύπαρξη βιομηχανικού μνημείου

Περιγραφή Πρόκειται για ένα αληθινό μνημείο της φύσης, που διαθέτει τόση ομορφιά και μαγεία όση πολύ λίγες περιοχές της χώρας μας. Ο Νέστος κυλά ήσυχα σαν φίδι, κατεβαίνοντας το βουνό και ολόγυρα στις όχθες η πλούσια βλάστηση οργιάζει. Πανύψηλα δέντρα, σπηλιές στα βράχια, παραλίες με άμμο και άγρια ζώα συνθέτουν το σκηνικό το οποίο θαρρείς μετά από κάθε μέτρο γίνεται όλο και πιο όμορφο.Τη διαδρομή της ροής του ποταμού στην περιοχή των Στενών διασχίζει η σιδηροδρομική γραμμή που ενώνει τη Θεσσαλονίκη με την Αλεξανδρούπολη.


Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Η μόνη σημαντική επέμβαση είναι η επέκταση της σιδηροδρομικής γραμμής, που έγινε πριν το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ενός μικρού σταθμού που τώρα δε λειτουργεί. Ακόμα η σταθεροποίηση των πρανών με ξενικά κυρίως είδη (ψευδοκονίες, λιγούστρα)

Απειλές Ρύπανση των νερών από απόβλητα της Βουλγαρίας. Κίνδυνος πυρκαγιάς, διατάραξη του οικοσυστήματος από το Πεδίο Βολής Πετροχωρίου σε απόσταση 600-1000 μ. από το ανατολικό όριο. Πιέσεις για εξόρυξη μαρμάρων.

15. Άλσος Εθνικής Ανεξαρτησίας Καλαβρύτων Αχαϊας

Ίδρυση 1977

Τοποθεσία Καλάβρυτα νομού Αχαϊας




Περιγραφή Γύρω από τα Καλάβρυτα η δασική περιοχή καλύπτεται από δέντρα, θάμνους και λιβάδια και είναι διάσημη για το μνημείο εκτελεσθέντων κατά τη Γερμανική κατοχή. Καλύπτει έκταση 17.500 στρεμμάτων και παρουσιάζει σημαντικότατους τύπους οικοτόπων της χλωρίδας και πανίδας.

Απειλές Η βόσκηση και η θήρα-λαθροθηρία αποτελούν τους κυριότερους ανθρωπογενείς παράγοντες για την περιοχή μελέτης. Οι καλλιέργειες έχουν μειωθεί και πολλές εκτάσεις έχουν μετατραπεί σε χέρσες. Οι πυρκαγιές εμφανίζονται σε μικρότερο βαθμό.

16. Δάσος Τιθορέας Φθιώτιδας

Ίδρυση 1979

Τοποθεσία Τιθορέα Φθιώτιδος




Κλίμα Αραιές βροχοπτώσεις, αραιές χιονοπτώσεις, ασθενείς άνεμοι, μέτρια ηλιοφάνεια, ομίχλη/χαμηλή νέφωση

Γεωλογία Ασβεστόλιθοι, πλευρικά κορήματα ασβεστολίθων


Αρχαιολογικό ενδιαφέρον, γεωλογικό ενδιαφέρον, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, επιστημονική έρευνα, θρησκευτικό ενδιαφέρον, ιστορικό ενδιαφέρον, ιστορικός/πολιτισμικός τουρισμός, οικοτουρισμός, παλαιοντολογικό ενδιαφέρον, σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού

Περιγραφή Υπερκείμενη στον οικισμό της Τιθορέας περιοχή με πολύ απότομες κλίσεις και εντυπωσιακές απόκρημνες θέσεις και σπηλιές, κυρίως στο Α τμήμα, όπου κατά την παράδοση γεννήθηκε ο Οδ. Ανδρούτσος στην ομώνυμη σπηλιά. Στο Α επίσης τμήμα εντυπωσιακό είναι το φαράγγι του ρέματος “Καχάλα” που κατεβαίνει από τις ψηλότερες κορυφές του Παρνασσού.Στη σύνθεση της βλάστησης συμμετέχουν κυρίως είδη των αείφυλλων πλατυφύλλων σε καλή ανάπτυξη και συχνά δενδρώδη μορφή. Λόγω του βόρειου προσανατολισμού του σκιερού και δροσερού περιβάλλοντος εμφανίζονται και λιγότερα θερμόβια είδη όπως η οστριά, η φτελιά, η κουτσουπιά, η μελικοκιά, ακόμα και σποραδικά άτομα ελάτης σε οριακή κατάσταση. Στην κατώτερη ζώνη που εφάπτεται στον οικισμό υπάρχει μια συστάδα τραχείας πεύκης ηλικίας 40 περίπου ετών σε φθίνουσα κατάσταση.Υπολείμματα αρχαίου τείχους (3ου ή 4ου αιώνα π.Χ.) είναι εμφανή στην οριοθετημένη περιοχή αλλά και μέσα και γύρω από τον οικισμό. Τέσσερα γραφικά εξωκκλήσια που περιβάλλονται από αιωνόβιες δρυς και πουρνάρια (Αγ. Γεώργιος, Προφ. Ηλίας, Αγ. Νικόλαος, Αγ. Ιερουσαλήμ) είναι προσφιλείς τόποι θρησκευτικών εκδηλώσεων των κατοίκων.

Κατάσταση τόπου Φυσική/Άριστη

Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Σταθερή κατάσταση

Απειλές Ακατάλληλη αναδάσωση, αναψυχή, απορρίμματα, βοσκή, κυνήγι, πυρκαγιά, υλοτομία

17. Δάσος Αμυγδαλεώνος Καβάλας

Ίδρυση 1979

Τοποθεσία Έξω από την Καβάλα




Κλίμα Αραιές βροχοπτώσεις, αραιές χιονοπτώσεις, ασθενείς άνεμοι, μεγάλη ηλιοφάνεια, ξηρασία

Γεωλογία Γρανίτες, σχιστόλιθοι, έδαφος αβαθές αμμοαργιλώδες και ερυθρά μεσογειακά εδάφη σε μικρότερο ποσοστό


Εκπαιδευτικές δραστηριότητες, φυσιολατρικό ενδιαφέρον, σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού

Περιγραφή Πρόκειται για τεχνητό δάσος κωνοφόρων με κυρίαρχο είδος την τραχεία πεύκη, που ιδρύθηκε από το 1914 έως το 1940 σε έκταση 8579 στρεμμάτων γύρω από την πόλη της Καβάλας. Η υπόλοιπη έκταση των 20.000 στρεμμάτων είναι θαμνότοπος και φρυγανότοποι στους οποίους πρόκειται να εγκατασταθεί ψηλά δάσος κωνοφόρων και πλατυφύλλων. Πριν πραγματοποιηθεί η αναδάσωση, η απέναντι της πόλης περιοχή καλυπτόταν από γυμνά βράχια που αντανακλούσαν την ηλιακή ακτινοβολία και ανέβαζαν τη θερμοκρασία το καλοκαίρι στην πόλη, όπως αφηγούνται οι παλαιοί κάτοικοι. Η κατάσταση αυτή ανατράπηκε με την ανάπτυξη του δάσους, το οποίο σήμερα χρησιμοποιείται για την αναψυχή των κατοίκων της Καβάλας. Δυστυχώς η μεγάλη πυρκαγιά του 1985 κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος του ψηλού δάσους. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η δημιουργία δάσους κωνοφόρων και μάλιστα με κυρίαρχο είδος την τραχεία πεύκη, που είναι ξενικό για την περιοχή, ήταν ατυχής γιατί έχει πάντα τον κίνδυνο ολοκληρωτικής καταστροφής από φωτιά.Η αναδασωτική προσπάθεια που άρχισε πάλι μετά τη μεγάλη πυρκαγιά πρέπει να συνεχιστεί μέχρι να καλυφθεί το σύνολο των εκτάσεων, αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα εγκατάστασης και συντήρησης αυτοφυών πλατυφύλλων δέντρων και θάμνων.

Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Θαμνότοποι και γυμνές βραχώδεις εκτάσεις μέχρι το 1914. Εγκατάσταση τεχνητού δάσους τραχείας πεύκης και κυπαρισσιού σε μεγάλο μέρος μέχρι το 1980. Καταστροφή του μεγαλύτερου μέρους του εδάφους το 1985. Επανεγκατάσταση και επέκταση του δάσους την τελευταία δεκαετία.

Απειλές Το δάσος περιβάλλει ασφυκτικά την πόλη από τα βόρεια, ανατολικά και δυτικά. Για την επέκταση της πόλης προς τα δυτικά τροποποιήθηκαν τα όρια του αισθητικού δάσους και μειώθηκε η έκτασή του κατά 3.740 στρέμματα.Ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι πάντα υπαρκτός ακόμα και στην ανέφικτη περίπτωση που χρησιμοποιηθούν μόνο πλατύφυλλα για την αναδάσωση. Υπάρχουν επίσης σημαντικές πιέσεις για αλλαγή χρήσης για την επέκταση της πόλης και ειδικές λειτουργίες, που μόνον προς το δάσος μπορούν να επεκταθούν.

18. Άλση Λόφων Αηλιά και Κάστρου Τρικάλων

Ίδρυση 1979

Τοποθεσία Τρίκαλα Θεσσαλίας

Συνολική έκταση (στρέμματα) 279.5

Κλίμα Αραιές βροχοπτώσεις, αραιές χιονοπτώσεις, ασθενείς άνεμοι, μεγάλη ηλιοφάνεια, μεγάλη υγρασία

Γεωλογία Σαθρά ιζηματογενή πετρώματα, βαθύ γόνιμο έδαφος


Αρχαιολογικό & ιστορικό ενδιαφέρον, ιστορικός/πολιτισμικός τουρισμός, σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού

Περιγραφή Δύο ανεξάρτητοι λόφοι βόρεια της πόλης των Τρικάλων που αποτελούν τις νοτιότερες απολήξεις του ορεινού συγκροτήματος των Αντιχασίων. Ο λόφος του Κάστρου έχει έκταση 40 στρέμματα και βορειότερα ο λόφος του Αηλιά 240 στρέμματα. Ο λόφος του Κάστρου φιλοξενεί τουριστικό περίπτερο, το ρολόϊ της πόλης και το υδραγωγείο. Ο λόφος του Αηλία είναι χώρος αναψυχής με την ομώνυμη εκκλησία, το δημοτικό αναψυκτήριο και ένα ζωολογικό κήπο.Βαθιά γόνιμα εδάφη στα οποία εγκαταστάθηκε από το 1950 το δάσος των κωνοφόρων, ενώ υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για πλατύφυλλα. Το βόρειο τμήμα του Αηλιά κάηκε πρόσφατα. Τα κωνοφόρα θα υποχωρήσουν με φυσικό τρόπο αργά ή γρήγορα και τη θέση τους θα πάρει η φυσική βλάστηση της περιοχής. Η διαδικασία αυτή μπορεί να επιταχυνθεί με μεγάλος πλήθος πλατυφύλλων ειδών που μπορεί και πρέπει να εισαχθεί. Έτσι θα προκύψει ένα υγιέστερο, αισθητικότερο και ανθεκτικότερο στις φωτιές δάσος.


Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Το δάσος εγκαταστάθηκε μεταπολεμικά

Απειλές Πυρκαγιά

19. Δάσος Κιουρί Αλμυρού Μαγνησίας

Ίδρυση 1980

Τοποθεσία Αλμυρός Μαγνησίας





Γεωλογία Προσχωσιγενή, ερυθρά μεσογειακά εδάφη με κροκάλες


Εκπαιδευτικές δραστηριότητες, οικοτουρισμός, σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού

Περιγραφή Το δάσος Κιουρί βρίσκεται στο δήμο Αλμυρού, μισό χιλιόμετρο από την Ευξεινούπολη. Πρόκειται για ένα Αισθητικό Δάσος, όπως ανακηρύχθηκε το 1980, έκτασης 1.000 στρεμμάτων. Στο δάσος υπάρχει εστιατόριο, καφετέρια, χώροι αναψυχής για μικρά παιδιά, εκκλησάκι, κονάκια (καλύβες όπου κατοικούσαν Σαρακατσάνοι), δύο μικρές τεχνιτές λίμνες, τρενάκι περιήγησης και χώροι για περιπάτους περιμετρικά και εντός του δάσους, του οποίου η χλωρίδα καλύπτεται κατά το πλείστον από αυτοφυείς βελανιδιές, με μέσο όρο ηλικίας τα 160 χρόνια. Είναι το μοναδικό δρυοδάσος στα Βαλκάνια που βρίσκεται σε χαμηλό υψόμετρο. Σε προστατευμένη περιοχή εντός του δάσους υπάρχουν αγριοκάτσικα, ζαρκάδια, χήνες, πάπιες, κύκνοι και παγώνια.

Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Έντονη βοσκή και τυχαίες υλοτομίες στο παρελθόν υποβάθμισαν την υγεία του δάσους. Σήμερα οι συνθήκες διαχείρισης είναι πολύ καλύτερες και θα οδηγήσουν σε ένα νέο υγιέστερο σπερμοφυές δάσος

Απειλές Δεν πρέπει να γίνουν άλλες εγκαταστάσεις αναψυχής. Πρέπει να φύγουν τα άγρια ζώα για να διευκολυνθεί η αναγέννηση του δάσους.

Τα Αισθητικά Δάση της Ελλάδας

Documents