ای حرفه خطاهایمامایی و پرستاری در

: محمدی الهه آورنده گردپرستاری ارشد کارشناسی چهارم ترم

قدوسی دکتر آقای جناب نظر زیر

سال در اي روي 2011مطالعه ملي ي مطالعه عنوان بابخش دارويي خطاهاي هاي پيامد و علل انواع، فراواني،توسط اند شده داده گزارش داوطلبانه بطور كه اورژانس

. است شده انجام آمريكا در همكارانش و كنگ جوليوس

: است آمده مطالعه اين درو هستند پرستاري خطاهاي نوع ترين شايع دارويي % 19خطاهاي

. هر در شوند مي شامل را بستري بيماران در نامطلوب 100اتفاقاتبيمارستان در . 5/6بيمار بيمارستان اورژانس افتد مي اتفاق خطا مورد

تقريبا و است دارويي خطاهاي براي خطري پر وقايع% 3محيط ي همه . زياد حجم افتد مي اتفاق اورژانس بخش در بيمارستاني نامطلوبو دقيق اطالعات كمبود و مزمن بيماريهاي و پيچيده مشكالت با بيمارانمي بخش اين در خطا احتمال افزايش باعث بيماران مورد در موثقتر. شايع خطاهايي چه اينكه مورد در كمي اطالعات حال اين با شودافتد؟ مي اتفاق خطاها اين درماني دارو فرايند قسمت كدام در است؟چه و دارد هايي پيامد چه خطاها اين چيست؟ ها خطا اين بروز علل

. دارد وجود دارند، نقش ها خطا اين انجام در افرادي. است شده انجام موارد اين كشف براي فوق ي مطالعه بنابراين

: خطاهاي ي همه روي مقطعي ي مطالعه يك كار روشبين ماركس مد سيستم به اورژانس بخش ي شده گزارش

. 2004تا 2000سالهاي يك ماركس مد است شده انجامطريق از كه است كامپيوتري ي محرمانه و گمنام سيستماين بيمارستان كاركنان به و است دسترسي قابل اينترنتيك در را خطا به مربوط اطالعات كه دهد مي را امكاناشتراك به ديگران با و كنند گزارش استاندارد چارچوب . تحليل براي بگذارند بجاي خود از ردي اينكه بدون بگذارند

. شد استفاده توصيفي آمار از اطالعات اين

سالهاي: بين انجام 13932، 2004تا 2000نتايج دارويي خطاي موردبه مربوط كه شد ارائه ماركس مد سيستم به اورژانس بخش در گرفته

496 . وارد كامپيوتري سيستم به بيمارستانها اين اكثر بود بيمارستان . تقريبي بطور نبودند مجهز داروها هر 88كردن در هزار 100خطا

. ساعات بين خطا درصد بيشترين شد گزارش بيمار براي 3مداخلهتا )11عصر افتاد اتفاق دوشنبه%( 42عصر روز در بيشتر خطاها و

. پزشكان بود گرفته پرستاران% 24صورت داده% 54و انجام را خطاها . در. خطا ميزان بيشترين بود داروها دادن فاز در بيشتر ها خطا بودند

به مربوط دادن كه دارو بود دارو صحيح مقدار يا دز رعايت % 18عدم . پزشك دستور بدون دارو دادن و دارو افتادن قلم از همچنين است بوده

. داشت بااليي آمار نيز درماني دارو فرايند صحيح نا انجام وو% 2/6فقط مرگ مورد سه اگرچه شد بيمار به صدمه باعث خطاها از

. افتاد اتفاق دارويي خطاهاي اثر بر مير

: گیری نتیجه و بحثمرحله آخرين چون است شايع بيمار به دارو دادن فاز در خطاهاو است بيمار توسط دارو دريافت از قبل درماني دارو فرايند ازدارو چون افتد مي اتفاق پرستاران توسط خطا اين بيشتر معموال

. است پرستاران وظايف از درمانيمي اتفاق عصر شيفت در و دوشنبه روز در خطا ميزان بيشترين . دو دارد وجود اورژانس بخش در شلوغي ميزان بيشترين كه افتدندادن انجام و ضعيف ارتباط يعني دارويي خطاهاي مهم علتكار وجود و عجله علت به است ممكن درماني دارو فرايند صحيح

. باشد زيادحواس، شدن پرت به توان مي دارويي خطاهاي ديگر علل از

. كرد اشاره كار فشار و اورژانسي شرايط

سال در دیگری ی و 2012مطالعه واترز توسطزایمان بخش پرستاران ادرکات عنوان با همکارانش

. است گرفته صورت کانادا در ها خطا گزارش ی درباره : کاهش بصورت بیمار ایمنی است آمده مطالعه این درمراقبت های سیستم ی بوسیله ایمن غیر اعمال انجام . افراد توسط خطا گزارش است شده تعریف سالمت . کند می کمک بیماران ایمنی به سالمت مراقبت ای حرفهارتقاء باعث تواند می آن علل و خطا انواع دانستن . بیشتر شود سالمت مراقبت های سیستم ایمنی و مدیریتتشخیص سالمت مراقبت سیستم در شده انجام خطاهای

. شوند نمی داده گزارش چون شوند نمی داده

افزایش در 200یک بیماران به آسیب موارد در درصدی . زیر های بچه برای بیشتر شکایات است داشته وجود کانادا

بین 5 زنان و . 44تا 18سال است افتاده اتفاق سالتحت پزشکان سایر از بیشتر زایمان متخصص پزشکان . خطاهای گیرد می قرار شکایت بدلیل قانونی پیگردبدلیل بیشتر زایمان بخش پرستاران توسط گرفته صورت . دانش و کار برانگیز شکایت طبیعت است بوده توجهی بیدانستن به نیاز موجب وقایع دهی گزارش مورد در کافی نا

. شود می خطا دهی گزارش از پرستاران ادراکات

. : شد انجام توصیفی کیفی ی مطالعه یک کار 4روشپرستاران با گروپ فوکوس ی انجام 3مصاحبه بیمارستان

آوری. جمع جهت یافته ساختار نیمه ی مصاحبه یک از شد . این سواالت از یکی مثال برای شد استفاده اطالعات " چه: شنوید می را خطا دهی گزارش عبارت وقتی بود

" آید؟ می ذهنتان به چیزی . همچنین انجامید طول به ساعت یک تقریبا مصاحبه هرفردی اطالعات مختصر ی پرسشنامه یک کنندگان شرکت . و تجزیه برای شد ضبط ها مصاحبه و کردند تکمیل نیز را

. شد استفاده محتوا آنالیز روش از اطالعات تحلیل

: ها یافتهمطاله این : 4در یک کردن مشخص آمد بدست اصلی تم

گزارش موانع زایمان، بخش بالینی کار محتوای واقعه،. خطا دهی گزارش ی کننده تسهیل فاکتورهای و خطا دهی

: پرستاران که بود خطاها بعضی واقعه یک کردن مشخصمثل شود داده گزارش حتما باید کردند می احساس

. دارو یک دادن کردن فراموش : از ترس مثل مواردی به زایمان بخش بالینی کار محتوایو همکاری وجود عدم و گیری تصمیم پیچیدگی شکایت،

. شد اشاره کارها انجام در گروهی پویایی

: دهی گزارش بودن گیر وقت به خطا دهی گزارش موانعمانع شیفتها در پرسنل خستگی شد گفته و شد اشاره خطا . ابزارهای نبود همچنین شود می خطا دهی گزارشخاطی ) پرستار چون بخش فرهنگ و دهی گزارش مناسب

. ) شد می خطا دهی گزارش مانع دانند می مقصر را : مثل مواردی به خطا دهی گزارش های کننده تسهیلکار بهبود برای راهی خطا، دهی گزارش دانستن آموزندهای حرفه پذیری مسئولیت افزایش برای روشی و بالینی

. شد اشاره

: که بود ای مطالعه اولین مطالعه این گیری نتیجه و بحثدهی گزارش مورد در را زایمان بخش پرستاران ادراکات . مورد در پرستاران نیازهای به باید کرد می بررسی خطاخطا دهی گزارش میزان تا شود توجه خطا دهی گزارش . نوزادانشان و مادران ایمنی سطح افزایش یابد افزایشبه نیاز مراقبتها کیفیت سطح افزایش و زایمان بخش در

. دارد خطا دهی گزارش به توجه

سال در دیگری ی و 2011مطالعه محمد عطیه توسط کانادا ونکوور درخطاهای روی فیزیکی محیط چگونه اینکه از پرستاران درک عنوان با همکارانش

. است گرفته انجام گذارد می اثر دارویی : دارای روحی و جسمی لحاظ از پرستاران کار محیط است آمده مطالعه این در . غیر کاری فضای و شلوغ محیط باشد می پراسترس بالقوه و است فشارمی باال را دارویی خطاهای احتمال و شود می پرستاران استرس باعث آراستهبیمار. به دارو دادن دارو، دادن کردن فراموش شامل دارویی خطاهای انواع برددادن برابر دو اشتباه، زمان اشتباه، روش بیمار، به اشتباه داروی دادن اشتباه، . یک باشد می شده، داده دارو قطع دستور که زمانی دارو دادن یا و دارو میزاننیم و سال دو طول در که داد گزارش میدوست بیمارستان در اخیر ی مطالعه

که 861 بود شده انجام پرستارانش توسط . 96خطا بودند% پیشگیری قابل آنهاسال در دیگری ی کاهش 2004مطالعه گفته که شد انجام کدهاری توسط

کیقیت هوا، ی تهویه مثل کار محیط اصالح طریق از پرستاران خطای و استرس. باشد داشته کارکنان کارآمدی و سالمت روی مهمی اثر میتواند نور و صدا

محیط های جنبه سازماندهی، و مدیریتی های جنبه مثلبطور ها خطا وقوع روی بالقوه بطور تواند می فیزیکی . شود می باعث که ناکافی نور مثال باشد گذار اثر مستقیم . مستقیم غیر بطور یا و نشود خوانده درست دارو برچسبایستگاه بر و دور صدای مثل خطا بروز شرایط تولید بامی خطا پتانسیل افزایش و استرس باعث که پرستاری

شود.

: پرستاران روی مقطعی ی مطالعه یک کار روشسال در وست نور . 2005بیمارستان شد انجام آمریکا در

84 . آوری جمع روش کردند شرکت مطالعه این در پرستار . مبنای بر پرسشنامه بود پرسشنامه طریق از اطالعاتو شد طراحی زمینه این در شده انجام متون مروراتاق ظاهر بخش، طراحی مورد در سواالت به پرستاران

. دادند پاسخ ناگوار اتفاقات و خطاها بروز میزان و دارو

: محیط فاکتور چند دهندگان پاسخ نظر از بحث و نتایجوجود پرستاری ایستگاه فضای در بالقوه بطور فیزیکیگزارش در خطا دارویی، خطاهای ایجاد باعث که داشت

. شد می پرستاری خطاهای دیگر انواع و نویسیبایگانی و ثبت برای ناکافی فضای شامل عوامل ایناتاق تا پرستاری ایستگاه بین طوالنی ی فاصله کردن،دید معرض در کافی ی اندازه به بیماران اینکه بیماران،بخش، های قسمت ی همه نبودن دید در نبودند، پرستارانمناسب نا دهی سازمان دارو، اتاق کوچک ی اندازهنداشتن و بخش در زیاد صدای و سر پزشکی، تجهیزات

. شد می پرستاری ایستگاه در مناسب شخصی حریم

نظر از خطا در موثر محیطی غیر فاکتورهای همچنینو زیاد کار ای، حرفه افراد ضعیف تربیت شامل پرستاراناینکه بیمار، به نسبت پرستار کم تعداد کارکنان، استرسندارند، مناسبی تیمی همکاری باهم ای حرفه پرسنلپزشکی ثبت سیستم کمبود و کارکنان بد خط دست . خطاهای کاهش برای بنابراین بود کامپیوتری بصورتاصالح جهت در موثر مداخالت هاو سیاست باید پزشکی

. گردد انجام فیزیکی محیط

سال در دیگری ی همکارانش 2011مطالعه و میلر توسط : گزارش و پرستاران پرستاری قصور عنوان با آمریکا درصورت پرستاران ملی اطالعات بانک به شکایات دهی . سالها طول در است آمده مطالعه این در است گرفتهعلیه بر قصور های دادخواست تعداد در یکنواختی افزایش

. در است داشته وجود گذشته 4پرستاران درصد 18سالداشته وجود پرستاران علیه بر شکایات میزان در افزایشتعداد. افزایش به مربوط است ممکن افزایش این است

. کنند می کار کاری فشار شرایط در که باشد پرستارانی

نشان آمریکایی های کالج ی اتحادیه به مربوط اطالعاتکه دهد فارغ% 28می پرستاران تعداد در افزایش

سالهای بین . 2010تا 2007التحصیل طول در دارد وجوداز پرستاران تعداد دوره افزایش 9638به 6911این نفر

. داستان تمام پرستاران تعداد افزایش اما است یافتهقوانین. بالینی، های فعالیت ی حوزه در تغییرات نیستدادخواهی قوانین از آگاه افراد کمبود و ضعیف دادخواهیعلیه بر شکایات جاری بحران این ایجاد در همگی

. دارند نقش پرستاران

به 5 دارند را میزان باالترین که پرستاران اصلی قصور: شامل ترتیب

تشخیص، به مربوط موارددرمان، به مربوط موارد

درمانی، دارو به مربوط وقایعزایمان به مربوط وقایع

. باشند می بیماران پایش به مربوط موارد و

پیچیدگی با ارتباط در اگر بویژه زایمان به مربوط وقایعموضوعی مستعد را آن تواند می باشد نوزاد یک تولد های

. کند شکایت برایتشخیص، 31% در تاخیر تشخیص، عدم به مربوط شکایات

. کورد در است بوده اشتباه تشخیص و مناسب نا اجرایبیماران مرگ به مربوط شکایات بیشترین آسیب شدت

. تقریبا است و% 20بوده بود شده مرگ به منجر خطاهاجدی دائم منجر% 33آسیب موارد ی بقیه و داشت وجود

. بود شده موقت های آسیب به

طریق از شکایات ی : 2جریمه میشد پرداخت - 1مکانیسمبود شده مرتکب را قصور که پرستاری و بیمار بین توافق

2 . در- که شد می مشخص دادگاه توسط جریمه میزان . شد می حاصل دادگاه به رفتن از قبل توافق موارد بیشتر

سالهای طول از% 49، 2008تا 2007در خارج توافقفقط و قضایی است% 8سیستم بوده دادگاه رای ی نتیجه

. سال در است بررسی دست در هنوز موارد ی بقیه ودادگاه،% 47نیز 2010تا 2009 از بیرون در% 7صلح

. است بررسی دست در هنوز موارد ی بقیه و دادگاه

سال در ای با 1388مطالعه همکارانش و دارابی فاطمه توسطهای پرونده در مامایی پرستاری، خطاهای فراوانی بررسی عنوان ) ( ع رضا امام بیمارستان و پزشکی نظام سازمان به ارجاعی

.1385-1380کرمانشاه ) است( شده انجام : وزارت جمعیت و سالمت دفتر کل مدیر است آمده مقاله این در

سال در که 1385بهداشت نمود در% 78اعالم مادران میر و مرگ48-24 . همچنین ایشان افتد می اتفاق زایمان از پس اول ساعت

از که کرد سالهای 2585اعالم طی در باردار مادران مرگ موردمامایی% 60، 1384-1378 و پرستاری پزشکی، خطاهای علت به

. و ی پرستار خطاهای تعیین هدف با مطالعه این است بودهو پزشکی نظام سازمان به ارجاعی های پرونده در مامایی

. ) ( است شده انجام کرمانشاه ع رضا امام بیمارستان

: پرونده و باشد می مقطعی توصیفی روش به کار روشفرا متهم یا مطلع عنوان به ماما یا پرستار آنها در که هایی

مجموع در که شدند می بررسی 82خوانده مورد بود مورد . استفاده لیست چک از اطالعات بررسی برای گرفت قراردر. و شناختی جمعیت اطالعات اول قسمت در شدبر بیمار وضعیت و شده صادر رای و خطا نوع دوم قسمتو شد استخراج پرونده مستندات مبنای بر خطا نوع حسب

افزار نرم از ها داده تحلیل و تجزیه استفاده SPSSبرایشد.

: که داد نشان ها یافته ها به% 40/24یافته مربوط تخلفاتو پرستاری . 46/34شغل در% بود مامایی شغل به مربوط

پرستاری تخلفات . 31/7بین بود% آقا پرستاران به مربوطو% 41/46 بود افتاده اتفاق عصر شیفت در خطاهارسیدگی% 34/14 عدم و ها مراقبت در قصور به مربوط

. بود کافی و گزارش% 17/07مناسب عدم بدلیل خطاها از . مجموع در و است بوده دقیق نهایی% 51/21نویسی رای

. بود شده اعالم برائت صالح ذی مراجع توسط شده صادر

: نبود و متخصص نیروی کمبود بیماران، ازدحام گیری نتیجهقصورات بروز در آموزشی، بیمارستانهای در کامل نظارت . افزایش کاری، حجم کاهش دارد نقش پزشکی گروهکاهش در دقیق نظارتی سیستم و ماما و پرستار تعداد

. دارد ای عمده نقش قصورات

: مطالب بندی جمعروز هر مامایی و پرستاری عملکردهای پیچیدگی و وسعتبه ای گسترده نقش افراد این و بوده افزایش حال در

دارند ) برعهده اجتماعی و فردی سالمت تامین (. 5منظورآسیب ای یده پد سالمت خدمات ی ارائه ی عرصه در خطا . خطاهای است جبران قابل غیر موارد بعضی در و رساناستاندارد انجام در کوتاهی معنی به مامایی و پرستاری

( باشد می مراقبتی گذشته 4در(. 5های % 18سالداشته وجود پرستاران علیه بر شکایات میزان در افزایش

(. 4است )

نوع ترین شایع دارویی خطاهای پرستاری، خطاهای بین درو هنستند بیماران% 19خطاها در را نامطلوب اتفاقات

فاز در دارویی خطاهای بیشتر و دهند می تشکیل بستری( . افتد می اتفاق دارو خطا(. 1دادن نوع این علل مورد در

: استرس و زیاد کاری فشار مثل عواملی به توان می هاهمکاری عدم بیمار، به نسبت پرستار کم تعداد پرستاران،

. کرد اشاره ای حرفه افراد ضعیف تربیت و تیمی مناسب

خطاهای احتمال نیز مناسب نا فیزیکی محیط همچنینکاهش و برد می باال را دارویی خطاهای بخصوص و کاریمحیط اصالح طریق از پرستاران اضطراب و استرسکارآمدی و سالمت روی مهمی اثر تواند می فیزیکی

باشد ) داشته (.3کارکنانتوسط شده انجام خطاهای دهی گزارش همچنین . شود بیماران ایمنی ارتقای سبب تواند می پرستارانسالمت مراقبت سیستم در شده انجام خطاهای بیشترکه شوند نمی داده گزارش چون شوند نمی داده تشخیصمی خطا دهی گزارش مناسب ابزارهای نبود آن علت

(. 2باشد)

مثل مناسب دهی گزارش سیستم یک از استفاده این بنابراطالعات که دهد می اجازه پرستاران به مارکس مدکنند گزارش استاندارد چارچوب یک در را خطا به مربوطخود از ردی اینکه بدون بگذارند اشتراک به دیگران با و

( بگذارند را(. 1بجای خود خطای زمانی پرستار چراکهخطا گزارش و نموده امنیت احساس که دهد می گزارش

باشد ) نداشته وی برای زیانباری (.5نتایج

منابع:1. Cong Pham J, Story J, Hicks R, Shore A, Morlock L. Cheung D, Kelen G, Ponovost P .2011. National study of the frequency, types, causes, and consequences of voluntarily reported emergency department medication errors. Jurnal of Emergency Medicine, 40(5): 485-492.2. Waters N, Hall W, Brown H, Palmer L. 2012. Perceptions of Canadian labour and delivery nurses about incident reporting: A qualitative descriptive focus group study . International Journal of Nursing Students, Available on line 10 february 2012.

 3. Mahmood A, Chaudhury H, Valente M. 2011. Nurses perception of how physical environment affects medication error in acute care setting. Applied Nursing research, 24: 229-237.4. Miller K. 2010. Malpractice: nurse practitioners and claims reported to the national Practitioner data bank. The Journal of Nurse practitioners, 24: 229-237.

5 . ف. در. 1388دارابی مامایی پرستاری، خطاهای فراوانی بررسی ) ( ع رضا امام بیمارستان و پزشکی نظام سازمان به ارجاعی های پرونده

بهبود،. ی مجله .261-265(: 3)13کرمانشاه