اهداف و اصول درمان اعتیاد

57
اد ی ت ع ا ول درمان ص و ا اهداف ی س دو ق رش ر ا کت د ها ت ی م و م س م ی و ن و ن ا ی ق ک ش ز/ پ ص ص خ ت م ار ادی ی س ا[email protected]

Upload: diedrick-ackers

Post on 30-Dec-2015

75 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

اهداف و اصول درمان اعتیاد. دکتر آرش قدوسی متخصص پزشکی قانونی و مسمومیتها استادیار [email protected]. اعتیاد چیست؟. تشخيص باليني. معيارهاي تشخيصي وابستگي به مواد افيوني طبق طبقه ‎ بندي DSM-IV وجود سه مورد (و بيشتر) از موارد زير در يك دورة 12 ماهه است : - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: اهداف و اصول درمان اعتیاد

اعتیاد درمان اصول و اهداف

قدوسی آرش دکترمسمومیتها و قانونی پزشکی متخصص

استادیار[email protected]

Page 2: اهداف و اصول درمان اعتیاد

چیست؟ اعتیاد

Page 3: اهداف و اصول درمان اعتیاد

باليني تشخيصطبق افيوني مواد به وابستگي تشخيصي معيارهاي

DSM-IVبنديطبقه ) دورة ) يك در زير موارد از بيشتر و مورد سه است 12وجود :ماهه

مواد • مصرف عدم صورت در ترك عالئم (بروز (، اسهال يا درد پا بيني، آبريزش يا مانند . ترك عالئم بروز از اجتناب براي مواد مصرف لزوم

به • تدريجي تحمل، افزايش به نياز اثر معناي به دستيابي براي مصرف مقدار . قبلي مقدار مصرف ادامة صورت در دلخواه اثر از برخورداري عدم يا دلخواه،

• . فرد خود انتظار از بيش مدتي يا ميزان به مصرفكوشش • يا دائمي . تمايل مصرف كنترل يا ترك براي ناموفق هاي

زيادي زمان فعاليت صرف از در ناشي آثار بهبود يا مصرف تهيه، براي الزم هايماده.

فعاليت كاهش يا تفريحي قطع و اجتماعي، شغلي، مهم .هاي مواد مصرف دليل به . رواني و جسمي مشكالت ايجاد عليرغم مواد مصرف ادامه

Page 4: اهداف و اصول درمان اعتیاد

: اعتياد

Page 5: اهداف و اصول درمان اعتیاد

:اين عادت ميتواند

Page 6: اهداف و اصول درمان اعتیاد

:اعتياد به مواد مخدر در ايران هزار نفر فروشنده و دالل 500احتماال تا

.خرده پا وجود دارد تن مواد مخدر در ايران مصرف 1000ساالنه

مي گردد. تن مواد مخدر توسط نيروي 200ساالنه

انتظامي كشف مي گردد. تن )معادل 4000توليد افغانستان ساالنه تا

محل ( تخمين زده ميليون دالر در 100مي شود.

ميليارد تومان هزينه دارد!!4500ساالنه

Page 7: اهداف و اصول درمان اعتیاد

( جرائم و (1اعتیاد

میدهد نشان بررسی قبل 80یک معتادین درصدکه حالی در اند نداشته بزهکاری هیچ اعتیاد 67از

. اند شده جرم مرتکب اعتیاد از پس درصدبا آموزان دانش بزهکاری دیگر تحقیق در

. یابد می افزایش اعتیاد افزایششخصیت اختالل ،اعتیاد،بروز دیگری بررسی در

است شده عنوان فرد در اجتمائی ضد

Page 8: اهداف و اصول درمان اعتیاد

( جرائم و انواع( 2اعتیاد :

: اشخاص علیه سرقت،قاچاق،اقدام مواد تهیه امر در : روسپیگری،باج مواد برای مال قانونی غیر تهیه در

مشابه جرائم و گیری،شرارت،قماربازیعمومی های خشونت

( ،همسر آزاری کودک خانگی های خشونتآزاری،خودکشی...(

: کار در مباالتی رانندگی،بی خالف عمد شبه جرائم

Page 9: اهداف و اصول درمان اعتیاد

اجتمائی های آسیب و اعتیاد

مسمومیت( هنگام زود تزریق 10تا 8مرگ زمان از سال

میمیرند(طالق

فراری دخترانخیابانی کودکان

( یک هر دیگران کردن میکنند 3معتاد معتاد را نفرسال در

(40تا 35بیکاری) بیکارند درصد

Page 10: اهداف و اصول درمان اعتیاد

: اين تركيبات

مواد افيوني: ترياك، شيره، هرويين، مورفين، كدئين، متادون، كريستال

مواد محرك: كوكايين، كراك، آمفتامين، آيسمواد تهم زا: ال اس دي، اكستازي

حشيشآرامبخش ها: ديازپام، لورازپام، اكسازپام،

الكلنيكوتين

Page 11: اهداف و اصول درمان اعتیاد

Marijuana

Health effects include:Increased heart rateBloodshot eyesDry mouth and throatIncreased appetiteShort-term memory lossReduced concentration and coordinationParanoiaPsychosis

                                               

Page 12: اهداف و اصول درمان اعتیاد

Cocaine

Health effects include:Dilated pupilsElevated blood pressure, heart rate, respiratory rate, and body temperatureStuffy or runny noseUlcerated mucous membranes of the noseCardiac arrestRespiratory failure

Page 13: اهداف و اصول درمان اعتیاد

Depressants

Health effects include:Calmness and relaxed muscles

Slurred speech

Staggering gait

Altered perception

Respiratory depression

Coma

Death

Page 14: اهداف و اصول درمان اعتیاد

Narcotics

Health effects include:Feeling of euphoriaDrowsinessNauseaVomitingSlow and shallow breathingClammy skinConvulsionsComaDeath

Page 15: اهداف و اصول درمان اعتیاد

HallucinogensHealth effects include:

Sense of distance and estrangementMood disorders Dilated pupilsElevated body temperature, heart rate, and blood pressureLoss of appetiteSleeplessnessTremorsHeart and lung failure

Page 16: اهداف و اصول درمان اعتیاد

StimulantsHealth effects include:

Increased blood pressure, heart and respiratory ratesDilated pupilsDecreased appetiteSweating and high feverTremorsLoss of coordinationPhysical collapseStrokeHeart failure

Page 17: اهداف و اصول درمان اعتیاد

InhalantsHealth effects include:

Short-term memory lossLoss of smellNauseaVomitingFatigueBrain damageConvulsionsComaCardiac arrestNervous system damageDeath

Page 18: اهداف و اصول درمان اعتیاد

: مصرف اين تركيبات

لذت بخش است.با گذشت زمان به اثرات آن ها تحمل ايجاد مي

گردد.با قطع مصرف عالئم ناخوشايند شكل مي گيرد.

براي حفظ وضع موجود نياز به مصرف روز افزون آن وجود خواهد داشت.

Page 19: اهداف و اصول درمان اعتیاد

شيوع اعتياد به مواد مخدر در بعضي از كشورها

Population No of Opioid Users

Australia 19.4 Million 80,000-120,000

Austria 8.2 Million 50,000

Canada 31.6 Million 125,000

France 60 Million 150,000-200,000

Germany 83 Million 100,000-150,000

Iran 66 Million 1,500,000-2,000,000

Italy 57.7 Million 277,000-303,000

UK 59.6 Million 350,000

USA 278 Million 980,000

Page 20: اهداف و اصول درمان اعتیاد

هروئین مصرف عوارض

زیستی:•ارگانها • همه در جسمی عوارضمرگ • به منجر اوردوز

روانی: •روانی • افتادگی کار از

اجتماعی:•ایدز•روسپیگری•جرائم•

Page 21: اهداف و اصول درمان اعتیاد

تعداد موارد جديد آلودگي به ويروس ايدز در اوكراينتعداد موارد جديد آلودگي به ويروس ايدز در اوكراين

5,000 10,000 15,000 20,000 25,000 30,000

1998

1997

1996

1995

1994

1993

Source: National AIDS Programme, Ukraine, 1999

Page 22: اهداف و اصول درمان اعتیاد

108 158 196

1,546

4,399 3,947

15,462

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

14,000

16,000

18,000

93 94 95 96 97 98 99

Year of registration

Nu

mb

er o

f H

IV i

nfe

ctio

ns

Source: Russian Federal AIDS Centre, Moscow

تعداد موارد آلودگي به ويروس ايدز در روسيهتعداد موارد آلودگي به ويروس ايدز در روسيه

Page 23: اهداف و اصول درمان اعتیاد

درصدي از موارد آلودگي به ويروس ايدز در درصدي از موارد آلودگي به ويروس ايدز در كشورهاي مختلف كه بر اثر اعتياد تزريقي ايجاد كشورهاي مختلف كه بر اثر اعتياد تزريقي ايجاد

((19991999گرديده است)گرديده است)

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Canada China Latvia Malaysia Moldova RussianFederation

Ukraine Viet Nam

Source: National AIDS Programmes

Per

cen

tag

e

Page 24: اهداف و اصول درمان اعتیاد

وابستگي هایدرمانبه مواد مخدر

Page 25: اهداف و اصول درمان اعتیاد

هدف از درمان اعتياد:

كاهش مصرف مواد مخدركاهش عوارض جسماني مواد مخدر

Overdoseمسموميت و

بيماري هاي عفوني مانند ايدز و هپاتيت

كاهش عوارض خانوادگي اعتيادكاهش عوارض رواني اعتياد

كاهش عوارض اجتماعي اعتيادجرم و جنايت

بيكاري

Page 26: اهداف و اصول درمان اعتیاد

Core Components of Comprehensive Services

MedicalMedicalMental Mental HealthHealth

VocationalVocational

EducationalEducational

LegalLegalAIDS / AIDS /

HIV RisksHIV Risks

FinancialFinancial

Housing & Housing &

TransportationTransportation

Child Child CareCare

FamilyFamily

Continuing Care

Case Management

Urine Monitoring

Self-Help)AA/NA)

Pharmaco-therapy

Group/Individual Counseling

AbstinenceBasedIntake

Assessment

Treatment Plans

CoreCoreTreatmentTreatment

Etheridge, Hubbard, Anderson, Craddock, & Flynn, 1997 )PAB(

Page 27: اهداف و اصول درمان اعتیاد

هدف از درمان اعتياد فقط قطع !يا كاهش مصرف نيست

! نيست در اولويت نیزگاهي حتي كاهش مصرف

Page 28: اهداف و اصول درمان اعتیاد

رويكردهاي درمان اعتياد

Abstinence Orientedرويكرد پرهيز مدار

Harm Reductionرويكرد كاهش آسيب

Page 29: اهداف و اصول درمان اعتیاد

فرعی اهداف

) درد ) کمر طبی درمانروانپزشکی درمان

دارویی غیر درمانهای انواع

Page 30: اهداف و اصول درمان اعتیاد

درمان برنامه انتخاب

ماده نوعمصرف شیوهاعتیاد مدت

فرد وابستگی شدتای زمینه اختالالت

خانوادگی و اجتماعی های حمایتطبی زمینهای بیماریهای

تحصیالتدرآمد

درمان قبلی تجارببودن دسترس در

Page 31: اهداف و اصول درمان اعتیاد

AdequateStay in Tx

PosttreatmentPosttreatment

DrugDrugUseUse

DrugDrugUseUse

CrimeCrimeCrimeCrime

SocialSocialRelationsRelations

SocialSocialRelationsRelations

Program

Participation

Therapeutic

Relationship

Behavioral

Change

Cognitive

Change

PatientReadiness

for Tx

Targeted Targeted InterventionsInterventionsGet Focused!!

Page 32: اهداف و اصول درمان اعتیاد

درمان شیوه انتخاب

درمانگر و بیمار عهده براست!

Page 33: اهداف و اصول درمان اعتیاد

تزريق هرويين

كشيدن هرويين

خوردن ترياك

تدخين ترياك

استفاده از روش هاي پرهيز مدار

استفاده از روش هاي كاهش آسيب

Page 34: اهداف و اصول درمان اعتیاد

وابستگان به مواد

مخدر

مصرف قطع

Detoxification

كاهش عود

كاهش عوارض

Page 35: اهداف و اصول درمان اعتیاد

SufficientSufficientRetentionRetention

SufficientSufficientRetentionRetention

PosttreatmentPosttreatment

DrugDrugUseUse

DrugDrugUseUse

CrimeCrimeCrimeCrime

SocialSocialRelationsRelations

SocialSocialRelationsRelations

PatientPatientAttributesAttributesat Intakeat Intake

PatientPatientAttributesAttributesat Intakeat Intake

MotivMotiv

Simpson, 2001 )Addiction(

Early Early EngagementEngagement

Early Early RecoveryRecovery

ProgramProgram

ParticipationParticipation

TherapeuticTherapeutic

RelationshipRelationship

BehavioralBehavioral

ChangeChange

Psycho-SocialPsycho-Social

ChangeChange

Engagement

Page 36: اهداف و اصول درمان اعتیاد

روش هاي عمده سم زدايي

استفاده از كلونيدين و ساير آگونيست هاي گيرنده هاي 2آلفا

) متادون / استفاده از آگونيست هاي مواد افيونيبوپرنورفین(

استفاده از آنتاگونيست هاي مواد افيوني: روش سريع و فوق سريع

استفاده توام از آگونيست و آنتاگونيست هاي مواد افيوني

Page 37: اهداف و اصول درمان اعتیاد

دراعتیاد تشخیصی اولیه : دانستنیهای

نیست واحد اختالل یک اعتیاد روانپزشکی اختالل نوعی معتادین تمامی ٲتقریب

دارند از دارند 90بیش اساسی افسردگی آنها درصد از دارند 60بیشتر همراه اختالل دو ن آنا درصد دارند چندگانه اعتیاد معتادین پنجم یک حدود30 - 10 دارند زندان سابقه درصد موارد اند HIVباالترین معتادان مثبت

Page 38: اهداف و اصول درمان اعتیاد

اصول کلی درمان اعتیاد:

نیست فردی درمان نیست تنها درمانگر نیست واحد درمانی روش نیست نوع یک اختالل نیست قاطع درمان نیست یکسان نتیجه

Page 39: اهداف و اصول درمان اعتیاد

دنباله -اصول کلی درمان

مواد از دوری زمان افزایش درمان هدفاست

کنترل در بایستی معتاد نزدیکان و خانوادهکنند مشارکت درمان صحیح

روانپزشک شامل درمان ، ، تیم روانشناسمیباشد عمومی پزشک مشاور و مددکار ،

ولی پذیر انعطاف درمان ریزی برنامهاست جانبه همه

Page 40: اهداف و اصول درمان اعتیاد

دنباله -اصول کلی درمان

: وظایفتیمدرمان :درمان روانپزشک و تیم هدایت ، درمان مشی خط تعیین

همراه روانپزشکی اختالالت مدت دراز: عمومی ترک پزشک جسمی عوارض کنترل ، زدایی سم

مدت کوتاه پیگیری درمان و: کنترل روانشناس روشهای آموزش ، فردی رواندرمانی

خانواده وآموزش درمانی گروه ، مصرف وسوسه:فواصل مددکار در درمان ارزیابی پیگیری ، شده تعیین

آنها کاهش به وکمک استرسها

Page 41: اهداف و اصول درمان اعتیاد

“Addiction treatment” integrative programs:

Education آموزش Detoxification )pharmacotherapy( زدايي سم

Individual psychotherapy فردي رواندرماني

Family counseling خانواده مشاوره

Group therapy درماني گروه

Therapeutic community مدار درمان اجتماع ۩

Psychosocial rehabilitations تواني ۩ بازRelapse prevention programs عود از پيشگيري

Page 42: اهداف و اصول درمان اعتیاد

زدایی سم Detoxification روشهایmethods

بسیارکندVery slow کندSlow سریعRapid فوقسریع Ultra rapid

Page 43: اهداف و اصول درمان اعتیاد
Page 44: اهداف و اصول درمان اعتیاد

درمان اما باید بدانیم :متادون ممكن است با

.باعث افسردگي و قصد خود كشي گردد.باعث تشديد مصرف ساير مواد مخدر گردد

.باعث تشديد پرخاشگري شودباعث بروز عالئم جسماني با منشا روان-تني

.گردد.باعث ساير رفتارهاي اعتيادي شود

Page 45: اهداف و اصول درمان اعتیاد

متادون در صورت اجراي اما در درمان با:ناسبم

.باعث افسردگي و قصد خود كشي گردد.باعث تشديد مصرف ساير مواد مخدر گردد

.باعث تشديد پرخاشگري شودباعث بروز عالئم جسماني با منشا روان-تني

.گردد.باعث ساير رفتارهاي اعتيادي شود

Page 46: اهداف و اصول درمان اعتیاد

ماه به 2 3 4 5 6 7 8 9 10زمان1

بدون مداخله

استفاده از نالتركسون

نالتركسون+ مداخالت روانشناختي

درمان دراز مدت با متادون

بيماراني درصداند كرده ترك كه

؟

Page 47: اهداف و اصول درمان اعتیاد

زدایی سم از پس

میزان نگهدارنده درمان عدم صورت درباالست عود

Page 48: اهداف و اصول درمان اعتیاد

راههاي عام كاهش عود در معتادان

گما اعتياد بپرهيزيد یحتي االمكان از انگ و است را تقويت كنيد therapeutic allianceرابطه درماني

درمان را قانونمند و ساختار يافته كنيدمشاوره فراهم سازيد!

بر عدم مصرف از طريق كنترل ادرار يا روشهاي ديگر نظارت كنيد

خانواده را درگير درمان سازيدبراي پرهيز پاداش قائل شويد

Page 49: اهداف و اصول درمان اعتیاد

راههاي اختصاصي كاهش عود در معتادان

رواندرماني و مشاوره تخصصيرواندرماني شناختي

Contingencyرفتار درماني) حساسيت زدايي، management)

NAگروه هاي خانواده درماني

Therapeutic communityاجتماع درمان مدار Community Reinforcement Approach

درمان منسجم با نالتركسوندرمان نگهدارنده با متادون

Page 50: اهداف و اصول درمان اعتیاد

:راهكارهاي عمده در كاهش آسيب

زدودن بار اخالقي و قانوني از مسئله مصرف مواد مخدر!

فراهم سازي درمان نگهدارنده يا جايگزين )متادون و بوپرنورفين(

آموزش راههاي مصرف صحيح مواد مخدرفراهم سازي راههاي صحيح مصرف مواد مخدر!

)توزيع سرنگ، ايجاد اماكن مصرف(فراهم سازي بهداشتي مواد مخدر

Page 51: اهداف و اصول درمان اعتیاد

نگهدارنده درمانهای

متادوننورفین بوپره

نالترکسونLAAM

تریاک شربت

Page 52: اهداف و اصول درمان اعتیاد

درمان نگهدارنده موثر است زيرا:

ماده جايگزين سالم تر است جذب ساده و معين دارد

نيمه عمر طوالني داردخوراكي است

خالص استارزان است

توسط افراد سالم عرضه مي گردددر محيط سالم عرضه مي شود

Page 53: اهداف و اصول درمان اعتیاد

(2درمان نگهدارنده موثر است زيرا ) :

معتاد مي كند stigmaرفع انگ و تنش اجتماعي را تقليل مي دهد

همكاري خانواده را دامن مي زند! فردي معتادان را schemaاعتماد بنفس و

بهبود مي بخشد!

Page 54: اهداف و اصول درمان اعتیاد

(3درمان نگهدارنده موثر است زيرا ) :

نظام قاچاق را مضمحل مي سازد از سود دالالن ميكاهد

از تعداد دالالن مي كاهداز فساد اجتماعي اعتياد مي كاهد!

Page 55: اهداف و اصول درمان اعتیاد

(:4درمان نگهدارنده موثر است زيرا )

بخاطر ماهيت متادون و بوپرنورفين از رفتارهاي تكانه اي كاسته مي شود

پرخاشگري و جرم و جنايت كم مي شودرفتارهاي بي مباالت جنسي تقليل مي يابد

رفتارهاي خطر ساز مصرف كم مي شوند!

Page 56: اهداف و اصول درمان اعتیاد

بیمار به 32در زندان سابقه با متأهل سالهکراک گرم یک حاضر حال در که سرقت دلیل

بار چند سابقه و میکشد شیشه گرم نیم وو دارد را روانپزشکی بیمارستان در بستری

والپورات سدیم با درمان تحت حاضر حال دراست کراک فروش وی فعلی شغل و است

!!! میکنید؟ آغاز را درمانی چه

Page 57: اهداف و اصول درمان اعتیاد

[email protected]

تشکر با