กรรมพันธุ์ พันธุกรรม พันธุศาสตร์...
DESCRIPTION
การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม. กรรมพันธุ์ พันธุกรรม พันธุศาสตร์ ลักษณะทางพันธุกรรม : ลักษณะเฉพาะที่ถ่ายทอดจากรุ่นหนึ่งไปยัง อีกรุ่นหนึ่งต่อๆไป - สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิด , แต่ละ species จะมีลักษณะรูปร่าง และโครงสร้าง - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
กรรมพั�นธุ์�พั�นธุ์�กรรมพั�นธุ์�ศาสตรลั�กษณะทางพั�นธุ์�กรรม : ลั�กษณะเฉพัาะท��ถ่�ายทอดจากร��นหน �งไปย�ง อ�กร��นหน �งต�อๆไป - ส%�งม�ชี�วิ%ตแต�ลัะชีน%ด , แต�ลัะ species จะม�ลั�กษณะร)ปร�าง แลัะโครงสร,าง เฉพัาะต�วิท��แตกต�างจากส%�งม�ชี�วิ%ตชีน%ดอ-�น - ส%�งม�ชี�วิ%ตชีน%ดเด�ยวิก�น , species เด�ยวิก�นม�ลั�กษณะแตกต�างก�น น,อยกวิ�า ส%�งม�ชี�วิ%ตต�างชีน%ด
- ลั�กษณะท��แตกต�างบางลั�กษณะส�งเกตได,ง�าย เชี�น ร)ปร�าง
ส�ผม ต%�งห)
- ลั�กษณะบางลั�กษณะส�งเกตได,ยาก เชี�น หม)�เลั-อด สต%ป0ญญา
- บางลั�กษณะปรากฏในร��นลั)ก- บางลั�กษณะไม�ปรากฏในร��นลั)ก
ควิามแปรผ�นทางพั�นธุ์�กรรม ( Genetic variation )
1.ควิามแปรผ�นต�อเน-�อง ( Continuous variation ) ม�ลั�กษณะด�งน�4- ไม�สามารถ่แยกควิามแตกต�างได,เด�นชี�ด- ควิามแตกต�างของลั�กษณะจะปรากฏเป6นลั7าด�บต�อเน-�องก�น- ถ่)กควิบค�มโดย gene หลัายค)�- ส%�งแวิดลั,อมม�อ%ทธุ์%พัลัต�อการแสดงออก- ม�ควิามเก��ยวิข,องทางด,านปร%มาณ- กราฟแสดงควิามถ่��ของลั�กษณะท��แตกต�างเป6นร)ปโค,งปกต%- ต�วิอย�าง ควิามส)ง น74าหน�ก สต%ป0ญญา ควิามสามารถ่ในการ
ให, ผลัผลั%ต
2. ควิามแปรผ�นไม�ต�อเน-�อง ( Discontinuous variation ) ม�
ลั�กษณะด�งน�4- ม�ควิามแตกต�างชี�ดเจน- ถ่)กควิบค�มโดย gene น,อยค)�- ส%�งแวิดลั,อมม�ผลัต�อการแสดงออกน,อยมาก- ม�ควิามเก��ยวิข,องทางด,านค�ณภาพั- กราฟควิามถ่��ของลั�กษณะท��แตกต�าง จะได,กราฟร)ปแท�ง- ต�วิอย�าง หม)�เลั-อด ลั�กย%4ม ต%�งห) การห�อลั%4น
ค7าศ�พัทท��ควิรร),1. Gamete2. Gene3. Allele
P P homozygous for the dominant allele
a a homozygous for the recessive allele
B b heterozygous
recessive allele , dominant allele
4. Genotypeการเข�ยน TT , Tt , tt หร-อ T/T , T/t , t/t
Genotype ม� 2 แบบ ค-อ- homozygous genotype – homozygous dominant - homozygous recessive- heterozygous genotype
5. Phenotype6. Dominant 7. Recessive
ลั�กษณะทางพั�นธุ์�กรรมก�บส%�งแวิดลั,อม ส%�งแวิดลั,อมม�อ%ทธุ์%พัลัต�อลั�กษณะทางพั�นธุ์�กรรม
มาก น,อยข 4น– ก�บข�4นตอนท��ท7าให,เก%ดลั�กษณะน�4นๆ เชี�น- ถ่,าลั�กษณะทางพั�นธุ์�กรรมน�4นเก��ยวิข,องก�บป0จจ�ย
หลัายอย�าง ลั�กษณะน�4นมโอกาสได,ร�บอ%ทธุ์%พัลัจากส%�งแวิดลั,อมมาก เชี�น ควิามส)ง สต%ป0ญญาปร%มาณการให,น74านมของโค
- ถ่,าลั�กษณะทางพั�นธุ์�กรรมน�4นเป6นลั�กษณะท��เก%ดจากปฏ%ก%ร%ยาภายในเซลัลัควิามผ%ดปกต%ภายในเซลัลั ส%�งแวิดลั,อมจะม�อ%ทธุ์%พัลัน,อย เชี�นลั�กษณะผ%วิเผ-อก ตาบอดส� หม)�เลั-อด
ประวิ�ต%แลัะผลังานของเมนเดลั
Unit factorเมนเดลัพับวิ�า ลั�กษณะต�างๆของถ่��วิลั�นเตาถ่)กควิบค�ม
โดยพั�นธุ์�กรรม 2 หน�วิยธุ์รรมชีาต%ของต,นถ่��วิลั�นเตา
1. อาย�ส�4น ปลั)กง�าย ผลัดก เมลั;ดมาก2. ม�ลั�กษณะแตกต�างก�นอย�างชี�ดเจน3. โครงสร,างดอกไม�เป<ดโอกาสให,ม�การผสมข,ามต,น
ควิามส7าเร;จของเมนเดลั1. ลั�กษณะท��เมนเดลัศ กษาถ่)กควิบค�มโดย gene 1 ค)�2. ลั�กษณะท��เมนเดลัศ กษาจะแตกต�างก�นอย�างชี�ดเจน3. ใชี,พั-ชีท��หาได,ง�าย 4. ใชี,พั�อ แม�พั�นธุ์�เป6นพั�นธุ์�แท, –
5. เป6นน�กคณ%ตศาสตร
การทดลัองของเมนเดลั
ลั�กษณะท��ทดลัอง
ร��นพั�อ - แม� ลั�กษณะของร��น F 1
ลั�กษณะของร��น F 2
อ�ตราส�วินของลั�กษณะท�4งสองในร��น F2
ควิามส)งลั7าต,น
ส)ง เต�4ย ส)งหมด ส)ง 787
เต�4ย 2.84 : 1
ร)ปร�างของฝั0ก
อวิบ แฟบ อวิบหมด
อวิบ 882
แฟบ 2.95 : 1
ร)ปร�างของเมลั;ด
กลัม ขร�ขระ กลัมหมด
กลัม 5474
ขร�ขระ 2.96 : 1
ส�ของเมลั;ด
เหลั-อง
เข�ยวิ เหลั-องหมด
เหลั-องหมด
เข�ยวิ 3.01 : 1
ต7าแหน�งดอก
ดอกท��ก%�ง
ดอกท��ยอด
ดอกท��ก%�ง
ดอกท��ก%�ง
ดอกท��ยอด
3.14 : 1
ส�ของดอก
ม�วิง ขาวิ ม�วิงหมด
ส�ม�วิง ส�ขาวิ 3.15 : 1
ส�ของฝั0ก เข�ยวิ เหลั-อง เข�ยวิหมด
ส�เข�ยวิ ส�เหลั-อง
2.82 : 1
สร�ปการทดลัองของเมนเดลั1. รุ่� �นพ่�อ แม่� แทนด้�วย – P = Parential
generation รุ่� �นลู�ก ,, F1 = first filial
generation รุ่� �นหลูาน ,,F2 = second generation2. สิ่��งท��ควบค�ม่ลู�กษณะทางพ่�นธุ�กรุ่รุ่ม่ เม่นเด้ลูเรุ่�ยก factor3. ลู�ก F1 จะม่�ลู�กษณะท��ปรุ่ากฏเหม่$อนก�นหม่ด้4. ลู�กเก�ด้จากการุ่รุ่วม่ตั�วของ gene จาก พ่�อ แม่� อย�างลูะ–
ครุ่'�ง5. เรุ่�ยกลู�กษณะท��ปรุ่ากฏในรุ่� �น F1 ว�า Dominant เรุ่�ยกลู�กษณะท��ปรุ่ากฏในรุ่� �น F2 ว�า Recissive6. ลู�กษณะท��ปรุ่ากฏในรุ่� �น F1 : ลู�กษณะท��ปรุ่ากฏในรุ่� �น F2 =
3 : 1
กฎของเมนเดลั1. Law of segregation
P TT x tt gamete
P Tt x Tt gamete
T T t t
T t tT
2. Law of independent assortment
เซลัลัส-บพั�นธุ์�ท��แยกจากก�นชี�วิงการสร,างเซลัลัส-บพั�นธุ์�สามารถ่รวิมก�นใหม�ได,อย�างอ%สระ ด�งน�4
P Tt x Tt gamete
F1 TT Tt Tt tt
tT T t
Test – crossเป6นการผสมเพั-�อท��จะทดสอบ genotype ของส%�งม�
ชี�วิ%ตวิ�าเป6น พั�นธุ์�แท, หร-อพั�นธุ์�ทาง โดยน7าไปผสมก�บ
Homozygous recessive ด�งน�4เมลั;ดกลัม - RR หร-อ Rrเมลั;ดกลัม x rr เมลั;ดกลัม
x rrเมลั;ดกลัม เมลั;ดกลัม : เมลั;ด
ขร�ขระ . . เมลั;ดกลัม = RR
1 : 1 เมลั;ดกลัม =
Rr
Back cross เป6นการผสมพั�นธุ์�โดยการน7าลั)กผสม F1 กลั�บไปผสมก�บ
พั�อ หร-อ แม� การถ่�ายทอดลั�กษณะทางพั�นธุ์�กรรม
ลั�กษณะเด�ยวิ ( Monohybrid cross )
การุ่ถ่�ายทอด้ลู�กษณะพ่�นธุ�กรุ่รุ่ม่ 2 ลู�กษณะ ( Dihybrid cross )
- เป6นการถ่�ายทอดลั�กษณะทางพั�นธุ์�กรรม โดยพั%จารณาลั�กษณะ
ของส%�งม�ชี�วิ%ต 2 ลั�กษณะพัร,อมก�น- ในการพั%จารณาหาส�ดส�วิน
genotype ,phenotype ท7าได, 2 วิ%ธุ์� ด�งน�4 1. Punnet Squares
ให, R = geneท��ควิบค�มลั�กษณะเมลั;ดกลัม r = gene ท��ควิบค�มลั�กษณะเมลั;ดขร�ขระY = gene ท��ควิบค�มลั�กษณะเมลั;ดส�เหลั-องy = gene ท��ควิบค�มลั�กษณะเมลั;ดส�เข�ยวิ
P ถ่��วเม่ลู+ด้กลูม่สิ่�เหลู$อง x ถ่��วเม่ลู+ด้ขรุ่�ขรุ่ะสิ่�เข�ยว
RRYY rryygamete Ry ryF1 RrYyF1xF1 RrYy x RrYyGamete R Y - RY R Y -
RY y - Ry y - Ry
r Y - rY r Y - rY
y - ry y - ry
RY Ry rY ry
RY RRYY RRYy RrYY RrYy
Ry RRYy RRyy RrYy Rryy
rY RrYY RrYy rrYY rrYy
ry RrYy Rryy rrYy rryy
Phenotype
Genotype
อ�ตราส�วินgenoty
pe
อ�ตราส�วินphenot
ype
เมลั;ดกลัม-เหลั-อง
RRYY 1 / 169 / 16RRYy 2 / 16
RrYY 2 / 16RrYy 4 / 16
เมลั;ดกลัม - เข�ยวิ
RRyy 1/ 16 3 / 16Rryy 2 / 16
เมลั;ดขร�ขระ - เหลั-อง
rrYY 1 / 16 3 / 16rrYy 2 / 16
เมลั;ดขร�ขระ - เข�ยวิ
rryy 1 / 16 1 / 16
สร�ป 1. genotype ม� 9 ชีน%ด2. อ�ตราส�วิน genotype 1 : 2 :
2 : 4 : 1 : 2 : 1 : 2 : 13. phenotype ม� 4 ชีน%ด4. อ�ตราส�วิน phenotype 9 :
3 : 3 : 1
2. Branching system P ถ่��วเม่ลู+ด้กลูม่ เหลู$อง – x ถ่��ว
เม่ลู+ด้ขรุ่�ขรุ่ะ - เข�ยว RRYY rryy
gamete RY ry F1 RrYy F1 x F1 RrYy
RrYy RrRr YyYy
gamete ¼ RR : 2/4 Rr : ¼ rr ¼ YY : 2/4 Yy : ¼ yy
ลู�กษณะท�� 1 ลู�กษณะท�� 2
อ�ตัรุ่าสิ่�วน genotype
¼ YY1 / 4 RR 2 / 4 Yy 1/4 yy
1 / 16 RRYY2 / 16 RRYy1 / 16 RRyy
¼ YY2 / 4 Rr 2 / 4 Yy
1/4 yy
2 / 16 RrYY4 / 16 RrYy2 / 16 Rryy
¼ YY1 / 4 rr 2 / 4 Yy
1/4 yy
1 / 16 rrYY2 / 16 rrYy1 / 16 rryy
3. โดยการใชี,ส)ตร-จ7านวิน ชีน%ด gamete = 2n
-จ7านวิน ชีน%ด genotype = 3n
-จ7านวิน ชีน%ด phenotype = 2n
ลั�กษณะท�� 1 ลั�กษณะท�� 2
อ�ตราส�วิ
น
Phenotype
3/ 4 กลัม 3 / 4 เหลั-อง 1 / 4 เข�ยวิ
9 / 16 เมลั;ดกลัม - เหลั-อง
3 / 16 เมลั;ดกลัม - เข�ยวิ
1 / 4 ขร�ขระ 3 / 4 เหลั-อง 1 / 4 เข�ยวิ
3 / 16 เมลั;ดขร�ขระ - เหลั-อง
1 / 16 เมลั;ดขร�ขระ - เข�ยวิ
1. Aa BB Cc2. Aa Bb Cc DD Ee FF
ร)ปแบบการถ่�ายทอดลั�กษณะทางพั�นธุ์�กรรม
1. ถ่�ายทอดลั�กษณะแบบ Complete Dominant
เป6นการถ่�ายทอดลั�กษณะโดย gene เด�นสามารถ่ข�ม gene ด,อยได,
สมบ)รณ เป6นไปตามกฎเมนเดลั ด�งน�4F1 เป6นลั�กษณะเด�นหมดF2 เป6นลั�กษณะเด�น : ลั�กษณะด,อย
= 3 : 1 = 9 : 3 :
3 : 1
2. ถ่�ายทอดลั�กษณะแบบ Incomplete Dominant
2.1 การถ่�ายทอดลั�กษณะส�ดอกบานเย;น
F1 genotype = Aa ส�ชีมพั) หมดF2 genotype AA : Aa : aa = 1 : 2 : 1 phenotype ส�แดง : ส�ชีมพั) : ส�ขาวิ = 1 : 2 : 1
2.2 การถ่�ายทอดส�ขนของไก�พั�นธุ์� Andalusion blue
2.3 การถ่�ายทอดลั�กษณะส�ขนของโค2.4 การถ่�ายทอดลั�กษณะส�ดอกลั%4นม�งกร
3 .การถ่�ายทอดลั�กษณะแบบ Co – dominant
ในกรณ�น�4 gene ท�4งสองท��ควิบค�มลั�กษณะจะไม�ข�มซ �งก�นแลัะ
ก�น แต�สามารถ่แสดงควิามเด�นได,เท�าๆก�น จ งปรากฏ
ลั�กษณะออกมาร�วิมก�น เชี�น หม)�เลั-อด ABO alleleท��เก��ยวิข,องม� IA , IB แลัะ iปกต% gr A ม� genotype IA IA, IA i gr B ,, IB IB , IB i gr AB ,, IA IB
gr ii ม�genotype ii
4 .การถ่�ายทอดลั�กษณะแบบ Over dominant
เก%ดจาก allele ในสภาพั heterozygous จะแสดงลั�กษณะ
Phenotype เหน-อกวิ�า allele ในสภาพั homozygous ของ
พั�อ แม� เชี�น – P TT ส)ง 3 ฟ�ต
tt ส)ง 1 ฟ�ต
F Tt ส)ง 6 ฟ�ต
Multiple alleleกลั��มallele ท��ม� gene เก%นกวิ�า 2 แบบข 4นไป ท��
ควิบค�มการแสดงออกของลั�กษณะใดลั�กษณะหน �งโดยท�� gene
ด�งกลั�าวิม�ต7าแหน�งอย)�บน chromosome ท��เป6น homologous ก�น ต.ย
1. พั�นธุ์�กรรมของหม)�เลั-อด ABOหม)�เลั-อด ABO ม� gene ควิบค�ม 3 allele ค-อ IA, IB แลัะ ii
IA = allele ท��ควิบค�มการสร,าง antigen AIB = allele ท��ควิบค�มการสร,าง antigen B