Т огтвортой б арилгын материал

М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о



М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о

М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о

М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о Б М Ү Хо л б о о



М Б М Ү м м м Х о л б о о М m m m Б М Ү Х о л б о о М Б М Ү Х о л б о о Монголын баММммммрилгын материал үйлдвэрлэгчдийн холбоо

Тогтвортой барилгын материал

МОНГОЛЫН БАРИЛГЫН МАТЕРИАЛ ҮЙЛДВЭРЛЭГЧДИЙН ХОЛБОО Улаанбаатар хот. 2014 он

Тогтвортой хөгжил

"Тогтвортой хөгжил”-ийн концепцийн гурван хэмжүүр

Байгаль орчны

Эдийн засгийн

Нийгмийн

“Тогтвортой хөгжил нь хойч үеийнхний хэрэгцээг эрсдэлд

оруулалгүйгээр өнөөгийн хэрэгцээг хангах боломжийг өгч байх

ёстой.”

Байгаль Орчин, Хөгжлийн Дэлхийн Хороо, 1987

Барилгын материалын үйлдвэрийн тогтвортой хөгжлийн

бодлого • Барилгын материалын үйлдвэрийн салбарын

тогтвортой хөгжлийг дэмжсэнээр Монгол улсын эдийн засгийн хөгжилд хувь нэмэр оруулах,

ядуурал болон агаарын бохирдлыг бууруулах, хувийн хэвшлийн болон холбогдох олон нийтийн байгууллагуудын удирдлагуудын идэвхи санаачлагыг өрнүүлэх замаар Монголын барилгын салбар дахь зохистой үйлдвэрлэл, хэрэглээний загвар хийгээд зохистой харицааг төлөвшүүлэхэд оршино.

Тогтвортой хөгжлийн бодлогын хүрээнд хэрэгжүүлсэн европын холбооны SWITCH ASIA төслөөр хэрэгжсэн

ДЦС-ын үнсийг барилгын материалд хэрэглэх боломжын судалгаа

Дулааны цахилгаан станцын үнсний тухай

• Дулааны цахилгаан станцуудад нүүрс шаталт 1100-1600 хэмд явагддаг.

• Шаталтын явцад нүүрсний органик хэсэг нь уур болон утаа байдлаар ялгардаг бол үлдэгдэл нь үнс болон шаарга\ шлак\ болж үлддэг.

• Хаягдал үнсийг түүхий эд хэлбэрээр дахин ашиглаж үйлдвэрлэх боломжтой бүтээгдэхүүний түүхий эдийн нөөц болгож ашиглах олон боломж бий.

• Хэрвээ хаягдал үнсийг түүхий эд хэлбэрээр дахин ашиглавал эрчим хүчний хэмнэлтийг бий болгох ба эргээд байгалийн нөөцийг ч хэмнэх өргөн боломж нээгдэх учиртай.

• Нүүрс шатахад хүнд элементүүд , цацраг идэвхит элементүүд хэд дахин баяжигдан гардаг.

• Дулааны цахилгаан станцын үнсэн сан , түүний ойр орчимд цацрагийн дэвсгэр түвшинг тогтоож , цацрагийн хяналтыг тогтмол хийж байх шаардлагатай.

• Улаанбаатар хотын дулааны цахилгаан станцууд нь нүүрс хэрэглэж их хэмжээний... үнс гаргадаг. ДЦС -3 – ын үнсэн

сангийн нийт эзэлхүүн 4,5 сая м3 бөгөөд 50,3 га газрыг эзэлдэг байна.

• Харин ДЦС-4 нь нийт 5 үнсэн сантай ба нийт эзэлхүүн нь 6-9 сая м3 байгаа бөгөөд шинээр сан байгуулах газаргүй учир 5-р санг хуучин сан дээр байгуулсан байх жишээтэй.

• Европын холбооны SWICTH ASIA төслийн хүрээнд Чех улсын Хөгжлийн агентлагын төсөл хэрэгжүүлэгч Каритас Чех байгуулага, Монголын барилгын материал үйлдвэрлэгчдийн холбоотой хамтран судалгаа хийсэн.

• Үнсийг цементийн холбогч болон нарийн ширхэгтэй дүүргэгч материалыг тодорхой хэмжээгээр орлуулах боломжийг Чех улсын барилгын материал судлалын VUSTAH хүрээлэнд явуулсан лабораторийн туршилтын дүнг үндэслэн хэд хэдэн төрлийн бүтээгдэхүүн дээр хагас үйлдвэрийн туршилтыг амжилттай хэрэгжүүллээ.

• ҮНС ашигласан 3 төрлийн барилгын материал шинээр нэвтрэх боломжтой болсон.

• Лабораторийн физик-механик шинжилгээ болон цацрагийн шинжилгээнүүдийн дүнг үндэслэн бүтээгдэхүүний онцлогуудыг харгалзан хуурай жингийн

8,3-72,2 %-иар станцын үнс холихоор тооцож зах зээлийн судалгааг гаргалаа.

Барилгын материал

Давуу тал

• Байгалын нөөцийн хэмнэх• Ажлын бүтээл нэмэгдэх • Ажлын байр нэмэгдүүлэх • Хаягдлыг дахин боловсруулах • Эдийн засаг хэмнэлт /тээвэр,түүхий эд/

Барилгын материалын үндсэн түүхий эд

• Цемент

Дайрга

Элс

Элс

• Нарийн ширхэглэлтэй дүүргэгч болох элсийг

Налайх дүүрэгт орших 396сая м3 нөөц бүхий Элстэйн голын сав газраас тусгай зөвшөөрөлтэйгээр олборлодог.

Цемент • Одоогийн байдлаар манай улс нь дотоодын

хэрэгцээгээ хангаж чадахгүй байна.2016 онд жилд 2,5 сая , 2018 онд 4,0 сая тонн цемент үйлдвэрлэх шинэ үйлдвэрүүд ашиглалтад орсоноор эрэлт нийлүүлэлт

тэнцвэржих болно.

Хөнгөн бетон

• Төсөлд хамрагдсан Автоклавын хөнгөн бетоны анхны үйлдвэр 1967 оноос эхлэн ажилласан бөгөөд 2014 оны байдлаар улсын хэмжээгээр 31 автоклавын хөнгөн бетоны үйлдвэр байгаагаас Улаанбаатарт 28, орон нутагт 3 ажиллаж байна. Улаанбаатар хотын үйлдвэрүүд нийлбэр

дүнгээр төслийн хүч чадлаар ажиллахад 1358 мян м3 автоклавын хөнгөн бетон үйлдвэрлэн Улаанбаатар хотын хэрэгцээг 100 %хангаж улмаар төвийн бүсийн аймгуудыг хангах боломжтой

Хүнд бетон

• Хөнгөн болон хүнд дүүргэгч бүхий бетон гулдмайн үйлдвэрүүд 1980 аад оноос ажиллаж эхэлсэн бөгөөд 2014 оны байдлаар улсын хэмжээгээр 40 гаруй үйлдвэр ажиллаж дотоодын хэрэглээг 100 хувь хангаж байна.

Хуурай хольц

• Хуурай хольцын үйлдвэрүүд харицангуй шинээр буюу 2010 оноос эхлэн байгуулагдсан бөгөөд 2014 оны байдлаар

улсын хэмжээгээр 10 гаруй үйлдвэр ажиллаж дотоодын

хэрэглээний 30 хувийг хангаж байна.

Автоклавын хөнгөн бетоны үйлдвэр дээр хийсэн хагас үйлдвэрийн туршилт

Хайрган дүүргэгчтэй бетон гулдмайн үйлдвэр дээр явуулсан хагас үйлдвэрийн туршилт

Хуурай хольцын үйлдвэр дээр явуулсан хагас үйлдвэрийн туршилт

Улаанбаатар хотын V дулааны цахилгаан станц

Одоо ажиллаж байгаа болон шинээр баригдахаар төлөвлөж байгаа цахилгаан станцууд , тэдгээрээс ялгарах

үнсний нийлүүлэлт

ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ХАНГАМЖИЙН ХЭТИЙН ТӨЛӨВ

д\дЦахилгаан

станцын нэрБайршил

Хүч чадал, Мвт

Жилд хэрэглэх нүүрсний

хэмжээ, \ мян тн\

Жилд ялгарах үнсний төрөал , хэмжээ

Хуурай нунтаг \мян.

тн\

Нойтон болон хуурай шлак, \мян.тн\

A Ашиглалтанд байгаа дулааны болон цахилгаан станцууд

1 ДЦС -2 Улаанбаатар 36 191.5 - 19.1

2 ДЦС -3 Улаанбаатар 198 1067.5 - 106.7

3 ДЦС -4 Улаанбаатар 580 2899.7 289.9 116.0

4 ДаДЦС Дархан 48 351.9 - 35.1

5 ЭДЦС Эрдэнэт 36 222.4 - 22.4

6 До ДС Чойбалсан 18 39.4 - 3.9

7Ухаа худаг ДС

Өмнөговь Цогт Цэций

18 35 4.8

8 ӨДС Даланзадгад 9 270.6 - 27

9 Амгалан ДС Улаанбаатар 300 218.2 30

Дүн 289.9 365.0

Одоо ажиллаж байгаа болон шинээр баригдахаар төлөвлөж байгаа цахилгаан станцууд , тэдгээрээс ялгарах үнсний

нийлүүлэлт

Б Төлөвлөж байгаа Цахилгаан станцууд

1 УБ ДЦС -5 Улаанбаатар 820 3620.0 353 145

2 ШОЦС Говь сүмбэр Чойр 750 4000.0 390 160,0

3ЧТЦС\ Чандган

тал\Хэнтий Чингэс хот 650 3450.0 336 138

ДүнИрээдүйд бий

болох 1079 283

НИЙТ ДҮН 1369 648

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Үнсний хэрэгцээ, мян.тн

635 635 655 655 1153 1153 1703 1703 2177

Ялгарах үнсний хэмжээ (жилээр)

Барилгын материалын үйлдвэрлэлд 2015 оны байдлаар 1232.0 мянган тонн цахилгаан станцын үнсний хэрэгцээ гарч байгаа боловч нийлүүлэлт дөнгөж 655 тн байгаагаас харахад шинээр барихаар төдлөвлөгдөж байгаа Цахилгаан станцууд 2016 оноос ээлж дараалан ашиглатад орсноор эрэлт нийлүүлэлт тэнцвэржих хандлагатай болох боломж харагдаж байна.

Үнс хэрэглэх үйлдвэрлэл

Зориулалт болон

үнс холих хувь

Нийт үйлдвэрлэл,

үнсний хэрэглээ2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Total

Цементийн үйлдвэр

Түүхий эдийн болон клинкерийн нэмэлт/20%/

Цемент, 1000 тн 830 2170 3530 4425 4700 4570 4570 24795

Үнс, 1000 тн 166 434 706 885 940 914 914 4959

Бэлэн бетон зуурмаг

Эрдэс нэмэлт/5%/

Бетон зуурмаг, 1000 м3

12836 14119 15530 16863 18549 20404 22444 120745

Үнс, 1000 тн 642 705 777 843 927 1020 1122 6037

Керамзитийн түүхий эдийн хольц


Керамзит, 1000 м3

135 150 165 180 200 220 240 1290

Үнс, 1000 тн 13 15 16 18 20 22 24 129

Автозамын хэрэгцээнд


Зам, 1000 км 1.23 1.01 1.1 0.9 0.85 0.7 0,7 5.8

Үнс, 1000 тн 64.6 53.0 57.8 47.3 44.6 36.8 35,8 340

ДҮН Үнс, 1000 тн 1232 1588 1976 2250 2433 2545 2702 166226

Барилгын бусад материалд хэрэглэх дулааны цахилгаан станцын үнсний эрэлтийн судалгаа

Оноор 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Нийт үнсний тооцоолсон нөөц , 1000тн

655 1153 1153 1703 1703 2177

Үр ашигтай ажиллах боломж, сая төгрөг

6638 11075 10810 16015 16262 21046

Төлөвлөгдсөн шинээр барих Цахилгаан станцууд ашиглалтанд орно гэж тооцоход нийлүүлэгдэх

үнсний хэмжээ, олох үр ашиг

Дүгнэлт1.Автоклавын Хөнгөн бетоны үйлдвэрт үнс ашигласнаар гарсан физик механикийн эерэг үзүүлэлтүүдийг авч үзвэл туршилтанд хамрагдсан үйлдвэрүүдийн эзэлхүүн жингийн үзүүлэлт үнс хэрэглэхээс өмнө 600-800 кг/м3 буюу даац дулаан тусгаарлалтын ( хүнд ) гулдмайн ангилалд хамрагдаж байсан бол үнс хэрэглэснээр энэ үзүүлэлт 500-550 кг/м3 болж буурсан буюу дулаан тусгаарлалтын гулдмайн ангилалд хамрагдаж дулаан тусгаарлах шинж чанараараа стандартын шаардлага хангаж байна. 2. Бат бэхийн үзүүлэлтүүд үнс хэрэглэхээс өмнө 9,4 кг/см2 буюу стандартын шаардлага төдийлэн хангадаггүй байсан бол үнс хэрэглэснээр энэ үзүүлэлт 17 кг/см2 болж нэмэгдэж стандартын шаардлага хангаж байна3. Автоклавын хөнгөн бетон гулдмайн эзэлхүүн жин буурч дулаан тусгаарлах шинж чанар сайжирснаар эрчим хүчний хэмнэлттэй эко ногоон бүтээгдэхүүн болж байгаа нь түүний дулаан дамжилтын итгэлцүүр 0.14-0.18 Вт/м0С стандартын шаардлагын бүрэн хангаж байгаагаар тайлбарлагдаж байна.

3.Барилгын материалын үйлдвэрлэлд Цахилгаан станцын хаягдал үнс ашигласнаар нэг талаас Эрчим хүчний үйлдвэрүүд барилгын материалын үйлдвэрлэлийн уялдаа сайжирч хог хаягдлыг дахин боловруулах, ашиглагдаагүй нөөцийг эдийн засгийн эргэлтэнд оруулах ,улмаар хүлэмжийн хийг багасгах

4.Байгалийн элсийг үнсээр орлуулснаар голын сав газрын байгаль экологийн тэнцвэрт байдлыг хадгалахад үлэмж хэмжээний хувь нэмэр оруулах боломжийг бүрдүүлж байна.

5.Үнсний барьцалдах шинж чанарыг ашиглан цементийг 10-20 хувь хүртэл хэмнэх , нарийн ширхэглэлтэй элсийг 50-100 хувь хүртэл орлуулах замаар үйлдвэрлэлийн материалын зардлыгхэмнэлтээс нийтдээ жилд 6-10 тэрбум төгрөгийн ашигтай ажиллах боломжийг барилгын материалын үйлдвэрүүдэд олгож байгаа юм.




М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о

М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о

М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о М Б М Ү Хо л б о о Б М Ү Хо л б о о



М Б М Ү Х о л б о о М Б М Ү Х о л б о о М Б М Ү Х о л б о о

Анхаарал тавьсанд баярлалаа

Т огтвортой б арилгын материал

Documents