خدا نام به

تحقیق : موضوعای رایانه های افزار نرم آورندگان پدید حقوق

فیضی : دکتر آقای جناب مربوطه استادنژاد : قاسمی زهره ارائه

سعد فاطمه

: مقدمه

های فعالیت از مهمی بخش امروزه ای رایانه افزارهای نرمرا غیره و اجتماعی سیاسی فرهنگی اقتصادی از اعم گوناگون . ضرورت زمینه این در زیاد گذاری سرمایه بخشد می سهولت

. استفاده همچنین میکند ایجاب را آن ازکپی جلوگیری و حمایتحقوق رعایت مستلزم نوین های فناوری این از گسترده

. به قوانینی اساس این بر است محصوالت این تولیدکنندگاناست شده گنجانده مبحث این در که رسیده .تصویب

زمینه این در تطبیقی حقوق اجمالی و مختصر بررسی به عالوه به. است شده پرداخته نیز

افزار نرم : تعریف

ماده آورندگان 2مطابق پدید از حمایت قانون اجرایی نامه آیینای رایانه افزارهای : نرم

، ها رویه ، ای رایانه های برنامه مجموعه از عبارتست افزار نرماطالعات نیز و آنها به مربوط مستندات و ها دستورالعملکاربری دارای که ای رایانه سیستم یک عملیات به مربوطضبط ای رایانه های حامل از یکی روی بر و بوده مشخص

باشد . شده

برای موجود حقوقی های نظامرایانه های افزار نرم از حمایت

: ایمختلف نظامهای وجود و افرارها نرم دوگانه طبیعت

حمایت برای

1) اختراع- ) حق نظام اختراع عنوان به افزار نرم ثبت

2) مؤلف- ) حق نظام هنری و ادبی اثر عنوان به افزار نرم

آورنده -3 پدید حقوق از حمایت جهت خاص حقوقی های نظامافزار نرم

افزار نرم از حمایت تطبیقی بررسیای :رایانه

حساب به مولف حقوق عنوان تحت مالزی آلمان انگلیس در. آیند می

. اند شده بندی طبقه ادبی کارهای حمایت تحت آمریکا در مالکیت قوانین اساس بر ماستریخت موافقتنامه طبق اروپا در

حق اروپایی کنوانسیون طبق و شوند می حمایت فکری. هستند رسیدگی قابل مولف حقوق عنوان تحت نیز اختراع

سال مه ماه در اروپا اتحادیه شورای 1991نهایتاتصویب کامپیوتری های برنامه از حمایت برای دستورالعملی

. شود می استناد آن به اکنون هم که کرده ماده و 10طبق ای رایانه های برنامه هم تریپس موافقتنامه

. شود می محسوب مولف حقوق جزء ها داده آوری گرد•

المللی بین سطح در قانونگذاریحمایت بمنظور

برای کاری گروه معنوی مالکیت جهانی سازمان دردر هماهنگی

المللی بین سطح ماده در بار اولین شمول 10برای تحت تریپس

شده حمایت برن کنوانسون : ماده رایت کپی در 4معاهده حمایت به گرایش

مولف حق لوای حمایت های جنبه از هریک انتخاب در ملی قوانین ولی

آزادنند

رایانه های افزار نرم از حمایتایران در ای

- مصنفان 11ماده 11بند و لفان مو حقوق از حمایت قانون1348مصب

- مصوب اختراعات و عالئم ثبت با 1310قانون شده نسخ1386قانون

- مصوب ای رایانه افزارهای نرم آورندگان پدید از حمایت قانون1379

- افزار نرم آورندگان پدید از حمایت قانون اجرایی نامه آیینای رایانه های

حقوق از حمایت قانونی منابعای رایانه های افزار نرم : پدیدآورندگان

الکترونیک 62ماده -1 تجارت قانون

مصوب -2 ای رایانه های افزار نرم از حمایت 1379قانون

ای -3 رایانه های افزار نرم از حمایت قانون اجرایی نامه آیین1384مصوب

الکترونیک 62ماده تجارت قانوندارد می :اشعار

تحت ) ( افزاری نرم آثار نشر و عرضه توزیع و اجرا ، تکثیر حقای رایانه های افزار نرم پدیدآورندگان از حمایت قانون حمایت

باشد 1379/10/4مصوب می .

قانون طبق آورنده پدید حقوقافزار نرم پدیدآورندگان از حمایتاجرایی نامه آیین و ای رایانه های

: آنای -1 رایانه افزار نرم معنوی و مادی برداری بهره و اجرا ، عرضه ، نشر حق

مادی . حقوق از حمایت مدت است آن آورنده پدید به و 30متعلق سالماده . ) است محدود نا معنوی قانون (1حقوق

مادی -2 حقوق از قسمتی یا تمام استفاده تواند می افزار نرم آورنده پدیدمدت برای را حمایت قانون یابدون 30موضوع شرط قید با کمتر یا سال

کند منتقل دیگر اشخاص به .شرطکه را افزاری نرم عرضه یا نشر اجازه فوق ترتیب به که اشخاصی البته

نیز را آورنده پدید نام مکلفند اند آورده دست به است آورده پدید دیگریدیگر ای گونه به آورنده پدید با اینکه مگر نمایند ذکر شده عرضه نسخ در

( . ماده باشد شده نامه (9توافق آیین

آمده -3 پدید حقوقی یا حقیقی شخص سفارش به است ممکن افزارها نرمباشد. قرارداد یا استخدام از ناشی که هایی افزار نرم مادی حقوق باشند

. ترتیب یا کمتر مدت برای اینکه مگر است دهنده سفارش به متعلقآورنده پدید به متعلق معنوی حقوق ولی باشد شده توافق تری محدود

ماده . ) نامه (10است آیینماده مطابق اینکه است 6توضیح ممکن ها افزار نرم آوردن پدید ، قانون

آورنده پدید نام باید صورت این در که باشد قرارداد یا و استخدام از ناشی . یا استخدام از هدف اگر چنین هم شود اعالم ثبت گواهی صدور منظور به

مادی حقوق باشد نظر مورد افزار نرم آوردن پدید ، قرارداد انعقادیا کننده استخدام به متعلق افزار نرم توسعه و تغییر حق به مربوط

( . باشد. شده بینی پیش دیگر صورت به قرارداد در اینکه مگر کارفرماستقانون (6ماده

باشند -4 داشته مشارکت افزار نرم آوردن پدید در متعدد اشخاص اگرمادی حقوق باشد مشخص افزار نرم آوردن پدید در یک هر سهم چنانچه . که صورتی در گیرد می تعلق یک هر به مشارکت نسبت به آن از حاصلحقوق و شود می نامیده مشترک اثر نباشد متمایز و جدا آنان یکایک کار

( . ماده است پدیدآورندگان مشاع حق آن از نامه (11ناشی آیین

افزارهای -5 نرم ایجاد برای دیگر های افزار نرم از استفادهو است مانع بال کند ایجاد جدید های قابلیت که مکمل و سازگاراینکه بر مشروط شود نمی محسوب آورنده پدید حقوق نقضنرم آورندگان پدید کتبی رضایت سازگار افزار نرم آورنده پدید

شده توزیع و تولید ایران در بار نخستین برای که هایی افزارماده . ) باشد گرفته را نامه (12است آیین

نرم -6 واسطه به که جدید های افزار نرم معنوی و مادی حقوقافزار نرم آورنده پدید به متعلق آید می پدید دیگر افزارهای

( . ماده است نامه (13جدید آیینداده -7 قانون حمایت مورد افزار نرم به مسابقات در که جوایزی

( . ماده است آورنده پدید به متعلق شود نامه (14می آیینرایانه -8 های حامل روی بر افزار نرم از بخشی یا تمام تکثیر حق

قصد اگر حتی اشخاص سایر و است آورنده پدید به متعلق ایتکثیر به مجاز باشند نداشته را برداری بهره یا عرضه یا نشر

ماده . ) نامه (18نیستند آیین

گذاری قانون برای اخیر های تالش

تحوالت با نبودن همگام و فعلی قوانین در ابهاماتی و ها کاستی وجوددر مسئولین شد سبب حوزه این در موجود قوانین پراکندگی و تکنولوژیک

در که آیند بر پیشین قوانین جدی اصالح و بازنگری صدد در گذشته سال چندمالکیت 84سال حقوق از حمایت جامع قانون عنوان به ای الیحه نویس پیش

تهیه اسالمی ارشاد و فرهنگ وزارت توسط مرتبط حقوق و هنری و ادبیبا . رسانی اطالع عالی شورای خانه دبیر بعد چندی نرسید تصویب یه که شد

را نویس پیش دوم نسخه خویش وظایف شرح از پنجم و دوم بند به استنادسال 181در در و تدوین دلیل 89ماده به هم الیحه این که نمود منتشر

نیافت راه دولت هیات به ربط ذی دستگاههای نظر . اختالف الیحه پیشنویس فرهنگ وزارت معنوی مالکیت امور و حقوقی دفتر سرانجام

اردیبهشت در و تهیه را مرتبط حقوق و هنری و ادبی حقوق از حمایت جامعقانون 1390سال الیحه این تصویب صورت در که نمود تقدیم دولت هیات به

شد خواهد نسخ ای رایانه های افزار نرم آورندگان پدید از .حمایت

منابع فهرست

ایران -1 الکترونیک تجارت قانونای -2 نه رایا افزارهای نرم آورندگان پدید از حمایت قانون

1379مصوب افزار -3 نرم آورندگان پدید از حمایت قانون اجرایی نامه آیین

مصوب ای رایانه 1384هایمعنوی . -4 مالکیت حقوق بر ای مقدمه ، حسن سید ، حسینی میر

میزان نشر