تصميم گيري

12
ري گي م ي م ص ت1

Upload: stephanie-carpenter

Post on 03-Jan-2016

50 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

تصميم گيري. تصميم گيري چيست ؟. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: تصميم گيري

1

تصميم گيري

Page 2: تصميم گيري

2

تصميم گيري چيست؟

آي�ا تص�ميم گ�يري، پدي�ده عجيب و ناش�ناخته ايس�ت ي�ا آنك�ه ك�ار راحت و

س�اده ايس�ت؟ هن�وز� معل�و�م نيس�ت� ك�ه چگ�ون�ه�، چ�ه م�وق�ع �و كج�ا تص�ميم

س�اخ�ته و پ�رداخ�ت�ه مي� ش�ود. بق�ول م�د�ير عام�ل ش�ركت� ج�نرال موت�ورز

"�اغلب س�خ�ت ا�س�ت ك�ه� بگ�ويم ك�ه چ�ه كس�ي و �چ�ه م�و�قعي تص�ميم

گ�رفت�ه� اس�ت �و ح�تي چ�ه كس�ي� مب�داء تص�م�يم ب�وده �اس�ت.� غالب�ا من نمي

دان�م در� ج�نر�ال م�وت�ورز �چ�ه مو�ق�ع تص�م�يم گرفت�ه مي ش�ود ؟ من بخ�اطر

نمي آورم �ك�ه در ي�ك� جلس�ه� كميت�ه اي� ب�وده با�ش�م و مس�ائل ب�ه راي

ص�ه مي نماي�د. گ�يري گ�ذارده� ش�ود. معم�وال ي�ك نف�ر �مس�ائل� را خال�

د�يگ�ران ب�ا تك�ان� دادن� س�ر ي�ا �اب�راز� نظ�ر خ�و�د ب�ه ت�د�ريج ب�ه اجم�اع مي

ر�سند"�.

Page 3: تصميم گيري

3

در آمریک�ا اقتص�اد انجمن در آن گ�زارش ک�ه تحقیق�اتی

مط�رح گر�دی�ده� اس�ت، ح�اکی ا�ز آ�ن اس�ت 2005ژانوی�ه �

ک�ه� تک�نول�وژی �جدی�د ب�ه� �ان�س�ان ا�ین �امک�ان ر�ا داده� اس�ت

ت�ا� تص�وی�ر ب�ردار�ی� تش�د�ی�د ش�ده �ب�وس�یله� �مغن�اط�ی�س ب�رای

مش�خ�ص نم�ود�ن وظ�ای�ف ه�ر �بخش از� مغ�ز �نمای�د. این

م�ی را� مغ�ز ه�ا�ی� ا�ی �فع�ال�یت لح�ظ�ه ثبت� امک�ا�ن ک�ا�ر�

دانش�مندا�ن از� اق�تص�اد و� م�دیر�یت دانش�من�د�ان ده�د.�

ک�ه �ام�ک�ان� �ای�نک�ه ا�ن�د و �روانش�ن�اس�ی خ�واس�ته پزش�ک�ی

ب�ش�و�د� مت�وج�ه� ش�د �ک�ه ک�دا�م� ب�خ�ش ا�ز� م�غ�ز �ک�ار تص�میم �

گ�یری ر�ا انج�ام می دهد �را مد نظ�ر قرار� دهن�د. �

Page 4: تصميم گيري

تصميم گيري تحت تاثير تعدادي از عوامل است

-عوام�ل عقاليي: منظ�ور، عوام�ل قاب�ل ان�دازه گ�يري از 1

قبي�ل هزين�ه، زم�ان، پيش بي�ني ه�ا و غ�يره مي باش�د. ي�ك

تماي��ل عم��ومي وج��ود دارد ك��ه بيش��تر ب��دين عوام��ل

پرداخته و عوامل غير كمي را از ياد ببريم.

-عوام���ل روانش���ناختي: مش���اركت انس���ان در پدي���ده 2

تص�ميمگيري روش�ن اس�ت. ع�واملي از قبي�ل شخص�يت

تص�ميمگير، توان�ائي ه�اي او، تجربي�ات، درك، ارزش�ها،

آم�ال و نقش او از جمل�ه عوام�ل مهم در تص�ميمگيري

مي باشند.

Page 5: تصميم گيري

5

-عوام�ل اجتم�اعي: م�وافقت ديگ�ران بخص�وص كس�اني ك�ه 3

ت�ص�ميم� ب�ه ن�وعي� ب�ر آ�ن�ان �ت�اثي�ر مي گ�ذار�د، از مس�ائل مهم

تص��ميمگيري اس��ت. توج��ه ب��ه� اين ع�وام��ل از مق��اوم�ت

ديگران در برابر تصميم مي كاهد.

-عوام�ل ف�رهنگي: محي�ط داراي الي�ه ه�اي ف�رهنگي متع�ددي 4

اس�ت� ك�ه ب�ه� ن�ا�م ف�رهن�گ منطق�ه�، فرهن�گ كش�ور �و فرهن�گ

جه�اني خوان�د�ه مي� ش�ود. هم�چ�نين فر�هن�گ خ�ود� س�ازمان ن�يز

باي�د� مط�مح ن�ظ�ر ق�رار� گ�يرد.� اين فرهن�گه�ا� ب�ر ت�ص�ميم ف�ردي

و� ي�ا� س�ازما�ني� �م�ا د�ر� ق�ال�ب هنجا�ر�ه�اي� م�ورد �قب�ول جا�مع�ه،

ر�ويه ها و ا�رزشه�ا تاثي�ر مي گذ�ارند. �

Page 6: تصميم گيري

سطوح تصميم گيري

يك م�دير در ط�ول روز اطالع�ات زي�ادي ب�ه او مي رس�د. بص�ورت كلي مي ت�وان گف�ت كه مدير پس� از اخذ ا�ين �اطالعات سه ن�وع تصميم گيري مي نمايد.

خوان�ده مي ش�ود، تص�ميمات تص�ميمات اس�تراتژيكنوع اول ك�ه اغلب ب�ه ن�ام م�رب�وط ب�ه ام�ور در�از م�دت، �پيچي�ده، و� غ�ير س�اخ�تمند اس�ت ك�ه توس�ط م�ديران ع�ات �مرب�و�ط ب�ه چ�ني�ن �تص�م�يماتي،� عموم�ا ع�الي �رتب�ه اتخ�ا�ذ� م�ي ش�ود�. ا�طال�تعري�ف نش�ده�، غ�ي�ر مبت�ني ب�ر �م�وار�د ا�ز پيش تجرب�ه �ش�ده،� ب�ا� منش�ا� ب�يرو�ن از

س�ازم�ان، �جم�ع آ�وري شد�ه از� طر�ق� غير رس�مي و� كوت�ا�ه �شده اس�ت. خوان�ده ش�ده ك�ه تص�ميمات كن�ترلي م�ديريتنوع دوم از تص�ميمات، اغلب ب�ه ن�ام

ع�ات دري�افتي ب�راي اين ت�وس�ط م�ديران� مي�ا�ني ا�تخ�اذ �مي �گ�ردد. عم�وم�ا اطال�ن�و�ع �تص�ميما�ت، �ب�ا مع�يا�ره�ايي �از� قبي�ل اس�تاندا�رده�اي س�ازمان� و ي�ا �بود�ج�ه ع�ات �مرب�وط� ب�ه �اين� ن�وع تص�مي�ما�ت، غال�ب�ا مت�وج�ه س�ن�جي�ده مي �ش�ود�. اطال�

داخ�ل سازم�ان،� كوتاه مدت�، تاريخي �و ساده� تر �است. اس�ت. اين قبي�ل تص�ميمات براح�تي فرمول�ه ش�ده تص�ميمات عملي�اتي ن�وع س�وم،

نمايند. ترو سي�ستم هاي �كام�پيوتري ن�يز م�ي تو�انند كار ر�ا راحت

Page 7: تصميم گيري

7

درجه سختي تصميم گيري عام�ل بستگي دارد:4درج�ه س�ختي و راح�تي ك�ار تص�ميم گ�يري ب�ه

-اطالع�ات: در ب�رخي از تص�ميم گ�يري ه�ا، تم�امي اطالع�ات مرب�وط ب�ه مس�ئله 1موج�ود ا�س�ت. �ام�ا در �ب�رخي �ديگ�ر �گرچ�ه ا�طالع�ات �ب�االخره در ج�ايي وج�ود دارد، ام�ا� م�ا ب�لح�ا�ظ م�ح�د�وديت �در ت�جزي�ه و� تح�لي�ل آنه�ا� و �ي�ا� نب�ود� اب�ز�ار الزم ب�دانان

س�تر�س باش�د، تص�مي�م گ�ير�ي د�د�ست�رس�ي ن�داري�م. �هرچ�ه ك�ه اط�الع�ا�ت كم�ت�ر� در �مشكلتر� است.

-ن�امعلومي: عموم�ا در مس�ائل تص�ميم گ�يري ب�ا پارامتره�ايي مواج�ه مي ش�ويم ك�ه 2ا�ن�داز�ه، �جهت و رف�ت�ار �آن�ان �ب�ر�اي� م�ا ك�امال� معل�وم �ن�يس�ت. �بعن�وان� مث�ال �ب�راي� ارائ�ه ي ج�د�ي�د �ب�ه ب�ازا�ر�، �واقع�ا رفت�ا�ر ب�از�ا�ر و� �اس�تقبال �مش�تريان �ب�راي م�ا� ي�ك� ك�اال�

مشخص� ني�ست.�-من�ابع كمي�اب: در اك�ثر اوق�ات و ح�تي ب�ا وج�ود اطالع�ات مكفي و نب�ود ن�امعلومي، 3

پ�دي�ده كمب�ود م�ن�ابع ن�كت�ه م�ه�مي در �تص�ميم� گ�يري ا�س�ت. و�ق�تي ك�ه� من�اب�ع ب�ر�اي تو�ل�ي�د� ك�م�ي�ا�ب ا�س�ت� �و م�ا� �ب�ا� ر�ا�ه ح�ل� �ه�ا�ي� رق�اب�ت�ي �م�تع�دد �روب�روئيم�، در ح�قيق�ت م�ا

با �مشكل �ار�زشي�ابي� �هركدام� �از� مناب�ع� و سپس �تص�ميم گير�ي روب�روئيم�.اك�ثر تص�ميم گ�يري ه�ا مش�كل هس�تند بلح�اظ آنك�ه عوام�ل رواني : -عوام�ل رواني4

از قبيل ترس، قدرت،

Page 8: تصميم گيري

8

انواع تصميم گيري بر مبناي اطالعات موجود:

با توج�ه ب�ه عوام�ل ف�وق، ان�واع تص�ميم گ�يري ب�ر مبن�اي درج�ه اطالع��ات موج��ود در ب��اره وق��وع متغيره��اي غ��ير قاب��ل

كنترل از آن، به قرار ذيل است:-تص��ميم گ��يري در ش��رايط اطمين��ان: اين ن��وع تص��ميم 1

گ�يري ب�ر�اي زم�ا�ني �اس�ت ك�ه كلي�ه م�تغير�ه�اي م�وث�ر موج�ود گيرن�د�ه د�ر آن �ث�ابت� ف�رض ش�ون�د. تص�مي�م د�يگ�ر بزب�ان

مدل�س�ازي ب�راي� اين ش�رائط نت�يج�ه تص�ميم را �مي دان�د�.از� تص�مي�م گ�يري �بيش�ت�ر ب�ر� اس�ا�س م�دلهاي ر�ياض�ي و� مش�خص� مانن�د� تجزي�ه و� تح�لي�ل ه�زينه-منف�عت، م�دلهاي� كالس�يك �بهين�ه س�ازي، كن�ترل موج�ودي-�، م�دل ج�ايگزي�ني، ت�خص�يص ك�ار،� برن�ام�ه ري�زي خط�ي- و م�واردي از� برن�ام�ه

ريزي پويا است.

Page 9: تصميم گيري

9

-تص�ميم گ�يري در ش�رايط ع�دم اطمين�ان: اين بخش خ�ود ب�ه دو ح�الت تص�ميم گ�يري در ح�الت ع�دم 2ا�طمينان� كامل �و تصم�يم گيري �در شر�ائط ريسك� تقسيم ميگردد.

تص�ميم گ�يري در ش�رائط ع�دم اطمين�ان كام�ل ب�راي زم�اني اس�ت ك�ه مش�كل موج�ود ش�امل تع�دادي از� مت�غ�يره�اي غير�قاب�ل� كن�تر�ل� ن�يز م�ي ش�ود، ل�يكن اط�الع�اتي از �گذش�ت�ه ب�ه �منظ�ور پيش� بي�ن�ي ب�راي ا�ين م�تغي�ره�ا �در� دس�ت�رس نب�ود�ه و �از� ا�ي�نرو� مح�ا�س�به� �احتم�ال و�ق�وع� ب�را�ي آنه�ا� ممك�ن ن�يس�ت.

دراين �م�دلس�از�ي ب�ر�اي اي�ن ن�و�ع� تص�ميم� گ�يري ا�ك�ثر�ا تو�س�ط م�اتريس� تص�ميم گ�يري� خواه�د ب�ود.�ق ن�يز مر�اجع�ه مي نما�ي�د. �خالقيت� خ�ود ح�ا�لت هم�چ�نين� ت�ص�ميم �گ�ير� �ب�ه روش� ه�اي �ش�هود�ي� و ي�ا �خال�

عام�لي براي� شناخ�ت بيشتر م�سئله �است و� همچني�ن شناسايي آلترناتيوهاست.تص�ميم گ�يري در ش�رايط ريس�ك ب�راي زم�اني اس�ت ك�ه مش�كل موج�ود ش�امل تع�دادي متغيره�اي غ�ير قا�ب�ل كن�ت�رل ن�يز مي �ش�ود، ليكن ا�طالع�ات از �گذش�ته در م�ورد وق�وع آنه�ا در دس�ترس اس�ت و

بعن�وان مث�ال، ط�راحي س�ناريوهاي بن�ابراي�ن محاس�ب�ه احتم�ال وق�وع �ب�راي آنه�ا� ممكن خ�واه�د ب�ود. حم�ل�ه در �دوران ج�ن�گ ي�ك �تص�ميم �گ�يري هم�راه �ريس�ك اس�ت، هرچن�د ك�ه ي�ك فرمان�ده س�عي مي

م�د�لهاي م�ورد اس�ت�فاده ب�راي� اين ن�م�اي�د� �ك�ه اك�ثر� اطالع�ات �را�ج�ع� �ب�ه دش�من� را قب�ال تهي�ه نم�اي�د. . كلي�ه م�د�لهاي ش�ر�ايط ا�ز تص�ميم گ�ير�ي� ممكن �اس�ت ا�ز �ان�و�اع م�د�لهاي ريا�ض�ي و اح�تم�الي ب�اش�ن�د

ك�ه عالوه �ب�ر م�دله�اي ر�ياض�ي ر�ا �مي ت�و�ان د�ر چ�ار�چو�ب ع�لم �ت�حقي�ق �د�ر عمل�ي�ات �مع�ر�في نم�ود ك�هم�ط�رح در� م�ور�د ت�ص�ميم� گ�يري د�ر� ش�رايط� �اط�مين�ا�ن، ا�ز م�دلهاي� احتم�الي� مانن�د ا�رزش م�ورد �

تح�لي�ل �ب�يز-�، من�ح�ني �توزي�ع، م�دل � �ب�رنام�ه� ر�ي�ز�ي� خطي،� �آن�ا�ليز� سربس�ر،� �با�زگش�ت س�رم�ا�يه،� انتظ�ا�ر،�، �تئ�ور�ي �بازيه�ا� و ص�ف�-،� تجز�ي�ه �و� �تح�ل�ي�ل �ب�ر اس�ا�س �زن�ج�يره �م�اركو�ف-� و ت�ص�ميم گ�يري� ش�اخه �اي�-

است�فاده مي� شود.تئور�ي صف-تص�ميم گ�يري در ش�رايط تع�ارض: ب�راي زم�اني اس�ت ك�ه اس�تراتژي ه�اي رقب�ا ب�راي ي�ك تص�ميم 3

گ�ي�رن�ده ج�اي�گزين� م�تغي�ره�اي� �غير�ق�اب�ل كن�ت�ر�ل از� ش�رائط �تص�ميم گ�ي�ري او ش�وند. د�ر اين ح�ال�ت از تئوري �بازيها بر�اي ح�ل مسئله �استفاده� خواه�يم نمود.

تص�ميم گ�يري مهم�ترين وظيف�ه ي�ك م�دير در س�طح ع�الي اس�ت و درعين ح�ال راحت ت�رين ك�ار ب�راي آن� است كه انس�ان اشتباه� نماي�د. م�گر آنكه م�دير� به فرآيند تصميم عنايت داشته باشد.

Page 10: تصميم گيري

10

زمان و تصميم گيري:

تع��يين زم��ان در دس��ترس ب��راي جم��ع آوري اطالع��ات

عم�دتا بس�تگي ب�ه مف�اهيم و رون�د تص�ميم گ�يري دارد.

بن��ابراين زم��ان در دس��ترس تص��ميم گ��يري عب��ارت

اس�ت از فاص�له زم�اني معي�ني ك�ه بين لحظ�ه احس�اس

ني�از ب�ه اخ�ذ تص�ميم ت�ا زم�اني ك�ه تص�ميم عمال اتخ�اذ

مي شود، وجود دارد.

Page 11: تصميم گيري

11

زمان در تصميم گيري مي تواند به چهار صورت مطرح شود:

بع�د زم�اني تص�ميم ك�ه ب�ه ن�وعي ب�ه م�دت تص�ميم و چگ�ونگي اس�تفاده از زم�ان اول

باز مي گردد.

، زم�ان بعن�وان ي�ك واس�طه در مي�ان اج�زاي مختل�ف تص�ميم ك�ه درزم�ان ه�اي دوم

مختلف اتخاذ مي شود.

، زم�ان بعن�وان ي�ك منب�ع و عام�ل محت�وايي ك�ه كوت�اهي و ي�ا مح�دود ب�ودن آن مي س�وم

تواند تاثيرات جدي بر تصميم داشته باشد.

، زم�ان بعن�وان ي�ك ك�اال ك�ه در تص�ميم مي توان�د خ�ود ي�ك موض�وع باش�د، چه�ارمو

بخص�وص در عص�ر حاض�ر ك�ه هرگون�ه ت�اخير كوت�اه مي توان�د پيام�دهاي ج�دي ب�راي

سازمان داشته باشد.

Page 12: تصميم گيري

12

اك�ثر م�ديران تص�ميم گ�يري را ي�ك واقع�ه ج�دا ك�ه در ي�ك نقط�ه مك�اني و زم�اني خ�اص� اتف�اق مي اف�ت�د مي� دانن�د�. در اين �ارتب�اط ب�رخي از م�ديران ب�ه ح�التي

اي مي گ�وئي�م. ره�بر ت�ك نقط�ه اي، در ر�ه�بر �ت�ك نقط�ه �مي ر�س�ند ك�ه ب�ه آن ان�زوا �فك�ر� مي كن�د�، س�پ�س مش�و�رت مي طلب�د، گ�زارش� ه�ا را مي خوان�د، ب�يش�تر �فك�ر مي كن�د،� و س�پس� مي گوي�د ك�ه� بل�ه �ي�ا خ�ير وس�ازمان را م�امور تحق�ق آ�ن مي� س�ازد،� در حاليك�ه ب�اي�د ب�ه� تص�مي�م ب�ا نگ�اه اجتم�اعي و س�ازماني بر�خ�ورد ن�م�ود. واقع�يت �آن ا�س�ت �ك�ه �تص�ميم� گ�يري ي�ك حادث�ه و ي�ا واقع�ه و ي�ا پ�يش�امد ني�س�ت. ي�ك فر�آين�د اس�ت ك�ه د�ر ط�ول� ي�ك� هفت�ه، ي�ك م�اه و ي�ا ي�ك س�ال آ�ش�كار مي� ش�ود. ت�ص�ميم گ�يري �ممل�و ا�ز نگ�راني راج�ع ب�ازيگران ق�درت و سيا�س�ت �اس�ت �و ممل�و از �تف�اوت �ه�اي ظ�ري�ف شخ�ص�ي و �ت�اريخ و س�ابقه نه�ا�دي وس�از�ماني� اس�ت. ت�ص�ميم� گ�ي�ري ب�ا �بحث �و م�ذاكره ق�رين ب�وده و نيا�زمن�د� پش�تيباني� هم�ه س�طوح س�ازماني ب�راي اج�راس�ت. گ�اروين مي گوي�د ك�ه تص�ميم� گ�ير خ�و�ب آن اس�ت� ك�ه� معتق�د اس�ت ك�ه تص�ميم ي�ك فرآين�د اس�ت ك�ه م�دير �آن را آ�ش�كارا و� در ج�م�ع ط�را�حي و م�ديريت مي نماي�د. تص�ميم گ�ير ب�د �فك�ر م�ي كن�د ك�ه� تص�ميم �در ي�ك �لحظ�ه س�اخت�ه مي ش�ود و او آن�را ب�ه

تن�هايي �كنترل� مي كند.