ΡΟΛΟΣ –ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΟΛΟΣ –ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥΡΥΠΑΝΣΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Ε.ΚΟΡΜΕΝΤΖΑΕ.ΚΟΡΜΕΝΤΖΑ

ΧΗΜΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣΧΗΜΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

MSC MSC ΣΤΟ «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ»ΣΤΟ «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ»

ΔΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣΔΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

1.1. Υδάτινοι Πόροι: Υδάτινοι Πόροι: 1.1 Το νερό στη Γη1.1 Το νερό στη Γη

1.2 Υδρολογικός κύκλος1.2 Υδρολογικός κύκλος

1.3 Νομοθεσία υδάτων1.3 Νομοθεσία υδάτων

2.2. Επεξεργασία του ΝερούΕπεξεργασία του Νερού

3.3. Χαρακτηριστικά του ΝερούΧαρακτηριστικά του Νερού--Πόσιμο ΝερόΠόσιμο Νερό

4.4. Ρύπανση του ΝερούΡύπανση του Νερού

Προβλήματα υδάτινων Προβλήματα υδάτινων πόρωνπόρων• Άνιση κατανομή στον χώρο και στον χρόνο Άνιση κατανομή στον χώρο και στον χρόνο

της φυσικής προσφοράς και ζήτησης του της φυσικής προσφοράς και ζήτησης του νερούνερού

• Προβλήματα διαχείρισηςΠροβλήματα διαχείρισης

• ΡύπανσηΡύπανση

• Το νερό στην Ελλάδα:Το νερό στην Ελλάδα:– Το υδρολογικό ισοζύγιο της χώρας είναι Το υδρολογικό ισοζύγιο της χώρας είναι θετικόθετικό– Ετήσιο ύψος ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων Ετήσιο ύψος ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων

σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη:<450μμσε Αθήνα-Θεσσαλονίκη:<450μμ

Το νερό στη ΓηΤο νερό στη Γη

• Το 97,25% του συνολικού νερού είναι Το 97,25% του συνολικού νερού είναι αλμυρόαλμυρό

• Το 2,1% του συνολικού νερού είναι σε Το 2,1% του συνολικού νερού είναι σε στερεή κατάσταση (πάγοι-χιόνια)στερεή κατάσταση (πάγοι-χιόνια)

• Από το 0,62% του νερού χ.α. το μισό Από το 0,62% του νερού χ.α. το μισό βρίσκεται σε βάθος >των 800μ.βρίσκεται σε βάθος >των 800μ.

• Το 10% του νερού χ.α. είναι διαθέσιμοΤο 10% του νερού χ.α. είναι διαθέσιμο

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΥΔΑΤΩΝΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΥΔΑΤΩΝΥπόγειαΥπόγεια νερά νεράΕπιφανειακάΕπιφανειακά νερά: νερά:

• Εσωτερικά επιφανειακάΕσωτερικά επιφανειακά• Νερά θαλασσώνΝερά θαλασσών

• Ν.1739/87 (ΦΕΚ 201 Α/20-11-87):Ν.1739/87 (ΦΕΚ 201 Α/20-11-87): Διαχείριση Υδατικών Πόρων και Άλλες Διαχείριση Υδατικών Πόρων και Άλλες διατάξειςδιατάξεις

• ΠΔ 55/98 (ΦΕΚ 58 Α/20-03-98):ΠΔ 55/98 (ΦΕΚ 58 Α/20-03-98): Προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος Προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος• ΚΥΑ 5673/400/97 (ΦΕΚ 192Β/14-3-97ΚΥΑ 5673/400/97 (ΦΕΚ 192Β/14-3-97): Μέτρα και όροι για την επεξεργασία ): Μέτρα και όροι για την επεξεργασία

αστικών λυμάτωναστικών λυμάτων• ΚΥΑ 16190/1335/97 (ΦΕΚ 519Β/25-6-97):ΚΥΑ 16190/1335/97 (ΦΕΚ 519Β/25-6-97): Μέτρα και όροι για τη προστασία των Μέτρα και όροι για τη προστασία των

νερών από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσηςνερών από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης• ΚΥΑ 46399/4352/86 (ΦΕΚ 438Β/3-7-86):ΚΥΑ 46399/4352/86 (ΦΕΚ 438Β/3-7-86): Απαιτούμενη ποιότητα των Απαιτούμενη ποιότητα των

επιφανειακών νερών που προορίζονται για πόσιμα, κολύμβηση, διαβίωση ψαριών σε επιφανειακών νερών που προορίζονται για πόσιμα, κολύμβηση, διαβίωση ψαριών σε γλυκά νερά και καλλιέργεια και αλιεία οστρακοειδώνγλυκά νερά και καλλιέργεια και αλιεία οστρακοειδών

• ΚΥΑ Ε1β.221/65 (ΦΕΚ 138Β/24-2-65):ΚΥΑ Ε1β.221/65 (ΦΕΚ 138Β/24-2-65): Περί διάθεσης λυμάτων και βιομηχανικών Περί διάθεσης λυμάτων και βιομηχανικών αποβλήτωναποβλήτων

• ΚΥΑ 18186/271/88 (ΦΕΚ 126Β/3-3-88):ΚΥΑ 18186/271/88 (ΦΕΚ 126Β/3-3-88): Μέτρα και περιορισμοί για τη προστασία Μέτρα και περιορισμοί για τη προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος και ειδικότερα καθορισμός των οριακών τιμών των του υδάτινου περιβάλλοντος και ειδικότερα καθορισμός των οριακών τιμών των επικινδύνων ουσιών στα υγρά απόβληταεπικινδύνων ουσιών στα υγρά απόβλητα

• ΚΥΑ 55648/2210/91 (ΦΕΚ 323Β/13-5-91):ΚΥΑ 55648/2210/91 (ΦΕΚ 323Β/13-5-91):Μέτρα και περιορισμοί για τη Μέτρα και περιορισμοί για τη προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος και ειδικότερα καθορισμός των οριακών προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος και ειδικότερα καθορισμός των οριακών τιμών των επικινδύνων ουσιών στα υγρά απόβλητατιμών των επικινδύνων ουσιών στα υγρά απόβλητα

• ΚΥΑ 90461/2193/94 (ΦΕΚ 843Β/11-11-94):ΚΥΑ 90461/2193/94 (ΦΕΚ 843Β/11-11-94): Συμπλήρωση του παραρτήματος του Συμπλήρωση του παραρτήματος του άρθρου 12 της υπ.αριθμό 55648/2210/91άρθρου 12 της υπ.αριθμό 55648/2210/91

• ΚΥΑ Υ2/2600/2001 (ΦΕΚ 892/11-07-2001):ΚΥΑ Υ2/2600/2001 (ΦΕΚ 892/11-07-2001): Ποιότητα τού νερού ανθρώπινης Ποιότητα τού νερού ανθρώπινης κατανάλωσης σε συμμόρφωση με την οδηγία 98/83/ΕΚκατανάλωσης σε συμμόρφωση με την οδηγία 98/83/ΕΚ

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΥΔΑΤΩΝΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΥΔΑΤΩΝ

Στις αρχές της δεκαετία του 1990 η Στις αρχές της δεκαετία του 1990 η νομοθεσία δεν στοχεύει πλέον στη νομοθεσία δεν στοχεύει πλέον στη

προστασία της προστασία της χρήσηςχρήσης των των επιφανειακών νερών για το συμφέρον επιφανειακών νερών για το συμφέρον

του ανθρώπου χρήστη αλλά η του ανθρώπου χρήστη αλλά η προστασία του υδατικού προστασία του υδατικού

οικοσυστήματοςοικοσυστήματος

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥΝΕΡΟΥ• 1900-19401900-1940

• 1940-19801940-1980

• 1980-20001980-2000

• Ανάπτυξη ελέγχου βακτηριολογικών και Ανάπτυξη ελέγχου βακτηριολογικών και οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του νερού. οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του νερού. Η θεσμοθέτηση των προσδιορισμών των Η θεσμοθέτηση των προσδιορισμών των μικροβίων-δεικτών μόλυνσης.μικροβίων-δεικτών μόλυνσης.

• Περίοδος ανάπτυξης του ελέγχου των Περίοδος ανάπτυξης του ελέγχου των ανόργανων χημικών ραδιοχημικών ανόργανων χημικών ραδιοχημικών χαρακτηριστικών του νερού. Η ανακάλυψη των χαρακτηριστικών του νερού. Η ανακάλυψη των οργανικών παραπροϊόντων απολύμανσης οργανικών παραπροϊόντων απολύμανσης οδήγησε στον έλεγχο των οργανικών ενώσεων.οδήγησε στον έλεγχο των οργανικών ενώσεων.

• Περίοδος ανάπτυξης του ελέγχου των Περίοδος ανάπτυξης του ελέγχου των οργανικών χημικών χαρακτηριστικών του οργανικών χημικών χαρακτηριστικών του νερού και του ελέγχου των παθογόνων νερού και του ελέγχου των παθογόνων μικροβίων που δεν είναι βακτήρια (πρωτόζωα, μικροβίων που δεν είναι βακτήρια (πρωτόζωα, ιοί). Η επάρκεια των μικροβίων-δεικτών ιοί). Η επάρκεια των μικροβίων-δεικτών αμφισβητείται.αμφισβητείται.

ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΕΡΟΥ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΕΡΟΥ ΕΥΔΑΠΕΥΔΑΠ

• Διυλιστήριο ΓαλατσίουΔιυλιστήριο Γαλατσίου• Διυλιστήριο ΜενιδίουΔιυλιστήριο Μενιδίου• Διυλιστήριο ΠολυδενδρίουΔιυλιστήριο Πολυδενδρίου• Διυλιστήριο ΑσπροπύργουΔιυλιστήριο Ασπροπύργου

Προχλωρίωση-Κροκίδωση (με προσθήκη έτοιμου Προχλωρίωση-Κροκίδωση (με προσθήκη έτοιμου διαλύματος θειικού αργιλίου)διαλύματος θειικού αργιλίου)

Καθίζηση (με προσθήκη κατιονικού πολυηλεκτρολύτη)Καθίζηση (με προσθήκη κατιονικού πολυηλεκτρολύτη) Διήθηση σε σε μονοστρωματικά φίλτρα άμμου ή Διήθηση σε σε μονοστρωματικά φίλτρα άμμου ή

σεδιστρωματικά φίλτρα άμμου-ανθρακίτη φίλτρα σεδιστρωματικά φίλτρα άμμου-ανθρακίτη φίλτρα άμμουάμμου

Πρώτη ΜεταχλωρίωσηΠρώτη Μεταχλωρίωση Δεύτερη Μεταχλωρίωση (Δεύτερη Μεταχλωρίωση (emergency)emergency)

Υ2/2600/2001Υ2/2600/2001• Το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης είναι «υγιεινό και καθαρό εφόσον είναι Το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης είναι «υγιεινό και καθαρό εφόσον είναι

απαλλαγμένο μικροοργανισμών και παρασίτων» και πληρεί τις ελάχιστες απαλλαγμένο μικροοργανισμών και παρασίτων» και πληρεί τις ελάχιστες απαιτήσεις του παραρτήματος Ι μέρη Α ΚΑΙ Β. απαιτήσεις του παραρτήματος Ι μέρη Α ΚΑΙ Β.

• Σημείο τήρησηςΣημείο τήρησης• ΠαρακολούθησηΠαρακολούθηση• Εξασφάλιση της ποιότητας, επεξεργασίας, εξοπλισμού και υλικώνΕξασφάλιση της ποιότητας, επεξεργασίας, εξοπλισμού και υλικών• Ζώνες προστασίαςΖώνες προστασίας• Καθορισμός συναρμοδίων αρχώνΚαθορισμός συναρμοδίων αρχών• Ενημέρωση και ΕκθέσειςΕνημέρωση και Εκθέσεις• Παράρτημα Ι:Παράμετροι και Παραμετρικές τιμέςΠαράρτημα Ι:Παράμετροι και Παραμετρικές τιμές

– Μέρος Α: Μικροβιολογικές παράμετροιΜέρος Α: Μικροβιολογικές παράμετροι– Μέρος Β: Χημικές ΠαράμετροιΜέρος Β: Χημικές Παράμετροι– Μέρος Γ: Ενδεικτικές παράμετροιΜέρος Γ: Ενδεικτικές παράμετροι

• Παράρτημα ΙΙ: ΠαρακολούθησηΠαράρτημα ΙΙ: Παρακολούθηση– Πίνακας Α: Αναλυόμενες παράμετροιΠίνακας Α: Αναλυόμενες παράμετροι

• ΔοκιμαστικήΔοκιμαστική ΕλεγκτικήΕλεγκτική ΣυμπληρωματικήΣυμπληρωματική– Πίνακας Β1: «Ελάχιστη Συχνότητα δειγματοληψίας και αναλύσεων του νερού Πίνακας Β1: «Ελάχιστη Συχνότητα δειγματοληψίας και αναλύσεων του νερού

ανθρώπινης κατανάλωσης που παρέχεται από δίκτυο διανομής ή βυτίο που ανθρώπινης κατανάλωσης που παρέχεται από δίκτυο διανομής ή βυτίο που χρησιμοποιείται σε επιχειρήσεις παραγωγής τροφίμωνχρησιμοποιείται σε επιχειρήσεις παραγωγής τροφίμων

– Πίνακας Β2: Ελάχιστη συχνότητα δειγματοληψίας και ανάλυσης του νερού Πίνακας Β2: Ελάχιστη συχνότητα δειγματοληψίας και ανάλυσης του νερού που τοποθετείται σε φιάλες ή δοχεία προς πώλησηπου τοποθετείται σε φιάλες ή δοχεία προς πώληση

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ

ΘολότητΘολότηταα

NTUNTU

Υ.ΧλώριΥ.Χλώριοο

mg./lmg./l

ΌλικάΌλικά

Κολ/ειδήΚολ/ειδή

Cfu/Cfu/100ml100ml

E.coliE.coli

Cfu/Cfu/100ml100ml

ΕντερόκοκκΕντερόκοκκοιοι

Cfu/100mlCfu/100ml

Ετερ.Ετερ.

βακτήριβακτήριαα

Cfu/Cfu/100ml100ml

ClostridiuClostridiumm

perfringenperfringenss

Cfu/100mlCfu/100ml

Αρ.Αρ.

ΔειγμΔειγμάτωνάτων

88758875 88898889 88588858 88608860 88358835 88468846 859859

ΜέσοΜέσοςς

ΌροςΌρος0,920,92 0,400,40 0,430,43 00 0,010,01 4,234,23 0,030,03

ΑναλύσειςΑναλύσειςΕβδομαδιαίες Εβδομαδιαίες ΜηνιαίεςΜηνιαίες

• ΑγωγιμότηταΑγωγιμότητα• ΑλκαλικότηταΑλκαλικότητα• ΓεύσηΓεύση• DODO• ΟσμήΟσμή• ΣκληρότηταΣκληρότητα• Στερεό ΥπόλειμμαΣτερεό Υπόλειμμα• ΧρώμαΧρώμα• ΧλωριούχαΧλωριούχα• ΒρωμιούχαΒρωμιούχα• ΝιτρώδηΝιτρώδη• ΝιτρικάΝιτρικά• ΦωσφορικάΦωσφορικά• ΘειικάΘειικά• ΚάλιοΚάλιο• ΝάτριοΝάτριο• ΑσβέστιοΑσβέστιο• ΜαγνήσιοΜαγνήσιο• ΑμμωνίαΑμμωνία• Άζωτο Άζωτο KjendaiKjendai• ΚυανιούχαΚυανιούχα

• ΑντιμόνιοΑντιμόνιο• ΆργυροςΆργυρος• ΑρσενικόΑρσενικό• ΒανάδιοΒανάδιο• ΒάριοΒάριο• ΒηρύλλιοΒηρύλλιο• ΒόριοΒόριο• ΚΆΔΜΙΟΚΆΔΜΙΟ• ΚοβάλτιοΚοβάλτιο• ΜαγγάνιοΜαγγάνιο• ΜόλυβδοςΜόλυβδος• ΝικέλιοΝικέλιο• ΣελήνιοΣελήνιο• ΣίδηροςΣίδηρος• ΧρώμιοΧρώμιο• ΥδράργυροςΥδράργυρος• ΧαλκόςΧαλκός• ΨευδάργυροςΨευδάργυρος• Διαλ. Υδρ/κεςΔιαλ. Υδρ/κες• ΤΤΗΜΤΤΗΜ• ΠαρασιτοκτόναΠαρασιτοκτόνα• Πολυκυκλικοί αρ.υδρ/κεςΠολυκυκλικοί αρ.υδρ/κες• ΦαινόλεςΦαινόλες• ΚλωστρίίδιοΚλωστρίίδιο

Απογραφή……….Απογραφή……….

• Πάνω από 1 δις. άνθρωποι ζουν Πάνω από 1 δις. άνθρωποι ζουν χωρίς νερόχωρίς νερό

• 6.000 παιδιά πεθαίνουν καθημερινά 6.000 παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από ασθένειες λόγω έλλειψης ή από ασθένειες λόγω έλλειψης ή κακής ποιότητας νερούκακής ποιότητας νερού

• Στα επόμενα 20 χρόνια περίπου 3,5 Στα επόμενα 20 χρόνια περίπου 3,5 δις άνθρωποι θα ζουν σε χώρες που δις άνθρωποι θα ζουν σε χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον νερόνερό

Ρύπανση υδάτωνΡύπανση υδάτωνΆμεσηΆμεση ρύπανση----βιομηχανικά και αστικά απόβλητα ρύπανση----βιομηχανικά και αστικά απόβληταΈμμεσηΈμμεση ρύπανση---μέσω απορροής που μεταφέρει ρύπανση---μέσω απορροής που μεταφέρει

λιπάσματα, φυτοφάρμακα στερεά απόβληταλιπάσματα, φυτοφάρμακα στερεά απόβλητα

• Θρεπτικά συστατικά: αστικά λύματα, γεωργικές Θρεπτικά συστατικά: αστικά λύματα, γεωργικές δραστηριότητες και βιομηχανικά απόβληταδραστηριότητες και βιομηχανικά απόβλητα

• Μέταλλα: βιομηχανίες, αστικά απόβλητα, μεταφορέςΜέταλλα: βιομηχανίες, αστικά απόβλητα, μεταφορές

• Χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες: Χλωριωμένοι υδρογονάνθρακες: PCBs PCBs από από βιομηχανικές εφαρμογές, οργανοχλωριωμένες βιομηχανικές εφαρμογές, οργανοχλωριωμένες ενώσεις (παρασιτοκτόνα)ενώσεις (παρασιτοκτόνα)

• Υδρογονάναθρακες πετρελαίουΥδρογονάναθρακες πετρελαίου

• Θερμική ρύπανσηΘερμική ρύπανση

ΡΥΠΑΝΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑΡΥΠΑΝΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ• To To 25%25% των εσωτερικών επιφανειακών νερών των εσωτερικών επιφανειακών νερών

προέρχονται από πηγές άλλων χώρών.προέρχονται από πηγές άλλων χώρών.• Παρακολούθηση των υδάτωνΠαρακολούθηση των υδάτων

– Σταθμός μέτρησης σε Έβρο, Νέστο, Στρυμόνα , ΑξιόΣταθμός μέτρησης σε Έβρο, Νέστο, Στρυμόνα , Αξιό– Σταθμός μέτρησης σε κλειστούς κόλπους σε νησιά και Σταθμός μέτρησης σε κλειστούς κόλπους σε νησιά και

σε ανοιχτές θάλασσεςσε ανοιχτές θάλασσες– Σταθμός παρακολούθησης ποιότητας νερών Σταθμός παρακολούθησης ποιότητας νερών

κολύμβησηςκολύμβησης

• Υφαλμύρινση των παράκτιων υπόγειων νερών: Υφαλμύρινση των παράκτιων υπόγειων νερών: Παρουσία νιτρικών ιόντων στα ποτάμια και Παρουσία νιτρικών ιόντων στα ποτάμια και υπόγεια νερά από λιπάσματαυπόγεια νερά από λιπάσματα

• Φαινόμενα ευτροφισμού στις λίμνεςΦαινόμενα ευτροφισμού στις λίμνες• Φαινόμενα ρύπανσης και μόλυνσης στα λιμάνιαΦαινόμενα ρύπανσης και μόλυνσης στα λιμάνια

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

• Ορθολογική διαχείρισηΟρθολογική διαχείριση• το 40-45% του νερού υψηλής ποιότητας καταναλώνεται το 40-45% του νερού υψηλής ποιότητας καταναλώνεται

για κάλυψη αναγκών που δεν απαιτούν την αντίστοιχη για κάλυψη αναγκών που δεν απαιτούν την αντίστοιχη ποιότηταποιότητα

• Επεξεργασία αποβλήτωνΕπεξεργασία αποβλήτων• ΑνακύκλωσηΑνακύκλωση• ………………………………..• ………………………………..• ………………………………• ΠΟΛΙΤΙΚΗΠΟΛΙΤΙΚΗ