سالمتمرتبط با بین المللیسازمان هاي  

بسم الله الرحمن الرحیم

اهداف درس

بامقررات بهداشتي بين المللي آشناييو ملل متحدسازمان از نقش یآگاه

در به آن سازمان هاي بين المللي وابستهتوسعه سالمت جهاني

نقش و آشنايي با سوابق، وظايف و اهدافدر توسعه سالمت سازمان جهاني بهداشت

جهاني

به گفته پل راسل در جهان هيچ چيز بين المللي •تر از بيماري نيست .

بیماری و سالمت حد و مرز نمی شناسد•مث<ل • بیماریه<ای مهل<ک از گس<ترش تاریخ ممل<و

و ای<دز D اخ<یرا )و اس<ت ب<وده وب<ا و ط<اعون آنفوالنزای پرندگان(

قرنطینه کردن منشأ سالمت بین الملل بود•در • )اختالل گ<رفت ق<رار اع<تراض م<ورد که

مسافرت و تجارت(احس<اس نی<از ب<ه تواف<ق همگ<انی و جه<انی ب<رای •

قوانین یکسان کنترل بیماریهاو لذا ایجاد سازمانهای بین المللی برای سالمت•

تاریخچه به بعد به منظور مبارزه با انتشار وبا، تب زرد، 1851از سال

طاعون، آبله و تيفوس در دنيا گردهمايي هاي بين المللي بسياري در زمينه سالمت برگزار شدو عهدنامه ها و مقررات

عديده اي تدوين گرديد. 1851بين المللي به منظور تهيه عهدنامه صحي بين المللي بهداشت اولين كنفرانسدر پاريس

برگزار مي شود ولي شكست مي خورد. 1902 بهداشت اداره( بين المللي International Sanitary Bureauكه بعدا به اداره )

( تغيير نام مي دهد در Pan American Sanitary Bureau پان آمريكن )بهداشت واشنگتن تاسيس مي گردد. اين اداره طاليه دار سازمان بهداشت پان آمريكن ( Pan American health organizationاست ) 1907( اداره بين المللي بهداشت عمومي l'Office International

d'Hygiene Publique در پاريس تاسيس مي شود. اين اداره داراي )يك دبيرخانه و يك كميته دائمي است كه اعضاي آن مقامات

بهداشتي ارشد دولت هاي عضو مي باشند.1919( اتحاديه ملل League of Nations به منظور رسيدگي به امور )

پيشگيري و كنترل بيماري ها تشكيل مي گردد. سازمان بهداشتي اتحاديه ( ، به موازات اداره Health Organization of League Hationsملل )

بين المللي بهداشت عمومي در ژنو مستقر مي شود

1938.آخرين كنفرانس بين المللي در پاريس برگزار مي شود 1946 كنفرانس بهداشت بين الملل در نيويورك، اساسنامه سازمان

( را تصويب مي كند.WHOجهاني بهداشت )1948( اساسنامه سازمان جهاني بهداشت WHO در )آوريل )روز 7

كشور عضو جنبه اجرايي پيدا مي كند. بعدا، 61بهداشت جهاني( با امضاء دولت كه به 55مايندگان ناولين مجمع بهداشت جهاني با شركت

عضويت سازمان در آمده بودند، در ژنو برگزار مي شود 1951 تصويب متن جديد مقررات بين المللي به وسيله چهارمين مجمع بهداشت جهاني.

1969بين المللي، در حاليكه تيفوس شپشي و تب راجعه از آن رات مقر حذف مي شود و فقط وبا، طاعون، آبله و تب زرد در آن باقي مي ماند،

به مقررات بهداشتي بين المللي تغيير نام مي دهد.1974( سازمان جهاني بهداشت برنامه توسعه ايمن سازي Expanded

Programme on Immunization را به منظور محافظت كودكان در برابر > )فلج اطفال ، سرخك ، ديفتري ، سياه سرفه ، كزاز و سل راه اندازي

مي كند.1978 كنفرانس بين المللي مشترك بين سازمان جهاني بهداشت و

يونيسف درآلماآتاي شوروي، اعالميه مراقبت هاي اوليه بهداشتي را به تصويب مي كند2000عنوان كليد نيل به هدف سالمت براي همه تا سال

1981 پذيرفته مي شودوبه 2000 استراتژي جهاني سالمت براي همه تاسال وسيله مجمع عمومي ملل متحد مورد تاييد قرار مي گيرد. مجمع عمومي ملل

متحد ضمن تصويب استراتژي، ساير سازمانهاي بين المللي رابه همكاري با سازمان جهاني بهداشت دعوت مي نمايد.

1988.چهلمين سالگرد تاسيس سازمان جهاني بهداشت جشن گرفته مي شود 2000چهل و يكمين اجالس مجمع بهداشت جهاني ريشه كني فلج اطفال تا سال

را تصويب مي كند اتفاق افتاده است، ريشه كني 1977در حاليكه آخرين مورد طبيعي آبله در سال

آبله در دنيا به وسيله يك كميسيون جهاني گواهي مي شود.

جه��اني مرتب��ط ب��ا نظ��ام سازمانهاي•: در دنياتسالم

–WHO:سازمان بهداشت جهانی و تبه منظ<ور هماهن<گ س<ازي فع<اليت ه<اي جه<اني س<الم

ت ب<ا ه<دف ارتق<اي جه<اني و منطق<ه اي س<الم دولته<ا، تشکیل شده استازمان ملل سدر زير مجموعه

منظ<ور م<ديريت و همچ<نين تن<وع جغرافي<ايي ، ش<ش هيلس<ت به س<ازي و ه<ر منطق<ه مس<ئوليت هماهن<گش<دهمنطق<ه تع<يين

.داردكشورهاي تحت پوشش را بر عهده

تعریف اقدامات بهداشت بین الملل :

حل مسایلی در زمینه بهداشت که نیازمند توجه و اقدام بیشی از یک کشور میباشد.

رسمی به وسیله دولت ها یا غیر رسمی توسط انجمن ها و سازمان های ملی وبین المللی

این گونه اقدامات عبارتند از: و بیماری های مسری شایع در بین چند کشور شامل تبادل کنترل اپیدمی ها ضمن نگهداری حالتی یکسان بیماری های واگیر در زمینه وقوع تبادل اطالعات

در مقررات وقوانین قرنطینه. شامل ایجاد تبادل بین المللی اطالعات و تجربیات طبی و بهداشتی

دفاتراطالعاتی وکتابخانه های طبی،تامین بورس های آموزشي و انتشارات.

ا مار حیاتی و فرآ ورده های بیولوژیک ودارو های خطرناک و غیره در استاندارد کردنسطح بین المللی.

و هماهنگی وکمک به تحقیقات بر روی مسایل خاص مشتر ک در بین تحقیقات مشترککشور ها

شامل کنترل اپیدمیها، برنامه ریزی ومدیریت طبی وآ کمک به کشور های درحال توسعهموزش کارکنان.

و مسئولین در مورد مسایل بهداشتی حائز اهمیت بین المللیتوصیه به دولت ها

سازمان ها، برنامه ها و صندوق هاي ملل متحد � سازمان ها و صندوق هايي كه مستقيما در توسعه 1

سالمت نقش دارند:1>1سازمان جهاني بهداشت World Health Organization : WHO( )1>2صندوق كودكان ملل متحد (United Nations Children's Fund :

UNICEF )1>3 صندوق جمعيت ملل متحد (United Nations Population Fund :

UNFPA )1>4سازمان آموزشي، علمي و فرهنگي ملل متحد

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization: (UNESCO)� سازمان ها و برنامه هايي كه به طور غير مستقيم با 2

سالمت در ارتباط مي باشند: 2>1 برنامه عمران ملل متحد (United Nations Development Program : UNDP )2>2 اداره كميسارياي عالي ملل متحد

( Office of the United Nations High Commissioner for Refugees : UNHCR)2>3(برنامه محيط زيست ملل متحد United Nations Environmental Program : UNEP)2>4( گروه بانك جهاني World Bank Group )2>5 سازمان بين المللي ( كارInternational Labor Organization : ILO )

2>6 سازمان بين المللي تجارت (World Trade Organization : WTO )2>7سازمان منع سالح هاي شيميايي ( Organization of the Prohibition of Chemical Weapons: OPCW)2>8سازمان غذا و كشاورزي ملل متحد

( Food and Agriculture Organization of United Nations : FAO )2>9( برنامه غذاي جهاني World Food Program: WFP )

WHO سازمان جهاني بهداشت

نقش ويژه در توسعه سالمت ملي و بين المللي•مرور كوتاه بر تاريخچه، ساختار، تصميم گيري و منابع •

مالي سازمانمهمترين برنامه ها و فعاليت هاي سازمان جهاني •

بهداشت در جمهوري اسالمي ايران سال عمر سازمان جهاني بهداشت، تعداد 50بيش از •

194( به 1948 كشور )در سال 61كشورهاي عضو از ). كشور )در حال حاضر

سه سطح عملياتي )اداره مركزي، ادارات منطقه اي و •ادارات كشوري)

داره امور سازمان جهاني بهداشت : سه هيئت اصلي ا•شامل

oمجمع بهداشت جهانيoهيئت اجرايي o دبيرخانه

كمك هاي فني سازمان جهاني بهداشت در :چارچوب زير صورت مي گيرد

.اعزام متخصص يا مشاور به كشورها   كمك به آموزش نيروي انساني پزشكي و بهداشتي كشورها

از طريق برگزاري دوره هاي آموزشي داخلي يا خارجي و يا اعزام نيروها به خارج از كشور به منظور بازآموزي يا طي

دوره هاي تكميلي در زمينه برنامه هاي بهداشتي..تامين لوازم و تجهيزات اساسي مورد نياز برنامه ها.برگزاري گردهمايي هاي بين كشوري يا منطقه اي.كمك به تبادل اطالعات در زمينه مسائل پزشكي و بهداشتي

( - نمايندگان كليه كشورهاي عضو)مجمع بهداشت جهاني•وظيفه اصلي آن سياستگذاري، تصويب بودجه و

انتصاب مدير كل است. اجالس مجمع بهداشت جهاني همه ساله در ماه مه در ژنو برگزار مي شود.

نفر عضو مي باشد كه توسط 36شامل هيئت اجرايي •مجمع از بين كشورهاي عضو براي مدت سه سال

انتخاب مي شوند. جلسات هيئت اجرايي سالي دوبار رسيدگي به امور ) تشكيل مي شود. )ژانويه و مه

بررسي بودجه و تهيه برنامه كار مجمع، فنيسازمان از اهم وظايف هيئت اجرايي مي باشند.

سازمان جهاني بهداشت داراي شش منطقه )اروپا ، •آمريكا ، آفريقا، آسياي جنوب شرقي ، غرب

اداره 147اقيانوس آرام ، مديترانه شرقي) و كشوري مي باشد

گانه سازمان بهداشت جهاني به 6بندي مناطق تقسيم•شرح زير مي باشد :

• Africa Region Organization : AFRO (حراره-زیمبابوه)• America Region Organization : AMRO (واشنگتن-آمریکا)• Eastern Mediterranean Region Organization : EMRO

(قاهره-مصر)• European Region Organization : EuRO (کپنهاک-دانمارک)• Southeast Asia Region Organization : SEARO (مانیل-فیلیپین) • West Pacific Region Organization :WPRO (دهلی نو-هند)

بهداشت جهاني سازمان حمايت مورد كه هايي برنامه بين درواگير مي باشند، بيماري هاي با مبارزه اهميت برنامه از

: . مي باشد زير عناوين شامل برنامه اين است برخوردار بيشترياطفال        • فلج كني ريشهسرخك        • حذفنوزادان        • كزاز حذفسل        •ماالريا        •آميزشي        • بيماري هاي و ايدزجذام        • حذفگرمسيري        • بيماري هايحيوان        • و انسان بين انتقال قابل Zoonoticبيماري هاي

Diseases )حشرات    • كنترلبيماري ها       • كنترل و مراقبت

سازمان همكاري براي راهبردي جهات مهمترينشده تعيين هاي سال طي در كشور با مذكور

زير 2014تا 2010 اند: شرح به

هاي • كننده تعيين و سالمت در عدالت بخشيدن بهبودسالمت

•(PHC − )سالمت اوليه هاي مراقبت تقويتعدالت− • ايجاد و سالمت خدمات به دسترسي افزايش

سالمت به مربوط هاي هزينه پرداخت درسالمت− • نظام در حاكميت و رهبري بخشيدن بهبودسالمت− • امنيت تقويتگذر− • و دموگرافيك گذر پيامدهاي با مقابله

اپيدميولوژيكتوسعه− • براي همكاري و مشاركت تقويت

UNICEF صندوق كودكان ملل متحد

يونيسف بخشي از ملل متحد است كه منحصرا به •

كودكان اختصاص يافته است. اين سازمان در سال به عنوان جزئي از سيستم ملل متحد به 1946

منظور تسكين آالم كودكان به دنبال جنگ جهاني دوم پايه گذاري شد. يونيسف يك تجلي از روحيه

رايج زمان يعني تعهد براي رويارويي و حل مشكالت كه مجمع 1950به طور دسته جمعي بود. از سال

عمومي ملل متحد اختيارات و تعهدات يونيسف را وسيعتر كرد، اين سازمان در كشورهاي در حال

كودكاني كه آينده آن ها به واسطه فقر، توسعه براي بيماري هاي قابل پيشگيري، سوء تغذيه و فقدان

به مخاطره افتاده است در فرصت هاي آموزشيتالش بوده است.

يونيسف به وسيله پيمان نامه حقوق كودك كه در • به تصويب مجمع عمومي ملل متحد 1989سال

رسيده است هدايت مي شود و با كمك همدستانش براي ساختن يك دنياي دوستدار كودك در جهت

اهداف زير تالش مي كند

UNICEF

• United Nations International Children’s Emergency Fund

صندوق بین المللی فوریتهای کودکان ملل متحد •(: برای توانبخشی کودکان 1946در بدو تأسیس)•

کشورهای جنگ زده United(: تغییر نام به 1953پس از پایان فوریتها)•

Nation Children’s Fund یا صندوق کودکان ملل متحد

• اما عنوان یونیسف برای آن باقی ماند

ارتقا و رعايت حقوق كودكان و حقوق انساني خصوصا  زنان.

هدايت قوانين، سياست ها و اقدامات مربوط به كودكان به  وسيله اصولي كه بيشترين منابع را براي كودكان در بر دارند.

فراهم كردن حداكثر امكان رشد براي كودكان به طوريكه   بتوانند سالم زندگي كنند و زندگي فعالي داشته باشند،

همچنين از فرصت هاي زيادي براي يادگيري و مشاركت در تصميماتي كه رفاه آنها را متاثر مي سازد برخوردار باشند.

رعايت عدالت اجتماعي در تدوين سياست ها و برنامه هاي   مربوط به كودكان.

محافظت از كودكاني كه در شرايط نامساعدي قرار دارند ()كودكان جنگ، باليا، فقر مطلق، انواع خشونت و استثمار

نمايد. همچنين در فوريت ها، يونيسف از حقوق كودكان ندمحافظت مي ك

در ایران� UNICEF

1363صندوق كودكان ملل متحد )يونيسف( از سال •

در ايران شروع به فعاليت نموده است. در سال دولت جمهوري اسالمي ايران و يونيسف 1379

برنامه پنج ساله جديدي را همزم�ان با برنام�ه سوم ( آغاز كردند. برنامه 1379-1383توسع�ه كشور )

حمايتي يونيسف همچنين با دوره هاي برنامه اي صندوق جمعيت و برنامه عمران ملل متحد همزماني

دارد.برنامه ريزي روش مند فعاليت ها با امضاي برنامه •

هاي عملياتي مربوط به پروژه هاي ساليانه مشترك بين يونيسف و همكاران كشوري براي اولين بار در

رسميت يافته است.1379سال

برنامه حمايتي يونيسف - شامل پنج برنامه بخشي

پيشگيري از سوء تغذيه بهبود كيفيت خدماتكاهش نابرابري ها كودكان نيازمند حمايت ويژه ارتقا و پايش عهدنامه حقوق كودك

UNFPA صندوق جمعيت ملل متحد

شروع بكار 1969در سال -تابع مجمع عمومي ملل متحد نمود

از بزرگترين منابع مالي بين المللي براي كمك به جمعيت دركشورهاي در حال توسعه

در امور مربوط به بهداشت باروري و جمعيتي از جمله ياري مي نمايد.سياست هاي جمعيتي

United Nations Population Fund صندوق جمعيت ملل متحد UNFPA

1973شوراي اجتماعي و اقتصادي ملل متحد در سال مسئوليت هاي صندوق جمعيت ملل متحد را به شرح

:زير تعيين كرده است ظرفيت سازي براي پاسخگويي به نيازهاي آگاه سازي وو تنظيم خانواده.جمعيت

  در كشورها اعم از توسعه يافته و در ارتقا سطح آگاهيحال توسعه در مورد مشكالت مربوط به جمعيت و

راهكارهاي مقابله با اين قبيل مشكالت. حل مشكالت   كمك به كشورهاي در حال توسعه براي

، در قالب نيازها و شرايط كشور درخواست كننده.جمعيتي در سيستم ملل متحد در رهبري  به عهده گرفتن نقش

و هماهنگ كردن پروژه هايي ارتقاي برنامه هاي جمعيتي كه توسط صندوق حمايت مي شوند.

UNFPAدر ایرانصندوق جمعيت ملل متحد وظایف

بهبود وضعيت بهداشت باروري و تامين حقوق •باروري براي كليه افراد

  دست يافتن به موازنه پايدار بين جمعيت، رشد •اقتصادي و منابع

  ايجاد محيط مناسب براي كاهش نابرابري حقوق •زن و مرد

ترويج بيشتر شرايط مساعد براي بهداشت باروري و •تنظيم خانواده

سازمان آموزشي، علمي و فرهنگي ملل UNESCOمتحد

در صلح و امنيت هدف اصلي يونسكو مشاركت در •

ارتقاي همكاري در بين ملل در جهان است از طريق ، به منظور زمينه آموزش، علم، فرهنگ و ارتباطات

تحقق احترام عالمگير براي عدالت، حاكميت قانون، حقوق انساني و آزادي هاي اساسي براي همه مردم دنيا بدون برتري نژاد، جنس يا مذهب، به ترتيبي كه

در منشور ملل متحد آمده است.•United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization

به منظور نيل به اين اهداف، يونسكو :وظايف پنجگانه زير را عهده دار مي باشد

: چه شكلي از آموزش، علم، فرهنگ و بررسي هاي آينده نگر •ارتباطات براي دنياي فردا؟

: با تكيه بر پيشرفت، انتقال و سهم بردن از دانش •فعاليت هاي پژوهشي، آموزشي و آموختني.

تهيه و تصويب اسناد اقدام براي تعيين استانداردها : •بين المللي و توصيه هاي قانوني.

به كشوره��ا براي تدوين سياست ه��ا و ارائ�ه نظريه فن�ي : •تهيه پروژه هاي مربوط به توسعه در قالب "همكاري فني" .

تبادل اطالعات تخصصي.  •

UNDPبرنامه عمران ملل متحد United Nations Development Programme

برنامه عمران ملل متحد، نهاد اصلي براي هماهنگ •

كردن كار عمران ملل متحد مي باشد. بودجه ساالنه ميليارد دالر است وبا اين ترتيب 3/2برنامه مذكور

بزرگترين سهم را در امر توسعه در سطح جهاني دارا مي باشد.

سياستگذاري و ظرفيت برنامه عمران ملل متحد در • نقش مهمي را سازي براي رشد اقتصادي كشورها

ايفا مي نمايد، ضمنا از طريق همكاري با بخش هاي دولتي و خصوصي امكان استفاده هرچه بيشتر از

منابع كمكي را در مقابله با چالش ها و فرصت هاي فراهم مي نمايد.حاصله از "جهاني شدن"

( ILO)سازمان بين المللي كار

سازمان بين المللي كار، يك آژانس تخصصي است كه ارتقاي عدالت اجتماعي و حفظ مسئوليت اصلي آن

مي باشد. اين سازمان در سال حقوق انساني كارگر به اولين آژانس 1946 تاسيس شد و در سال 1919

تخصصي ملل متحد تبديل گرديد. مهمترين وظايف سازمان بين المللي كار و كارگر عبارتند از :

كمك به تعيين سياست ها و برنامه هاي بين المللي براي •بهبود شرايط كار و زندگي

به عنوان راهنماي ايجاد استانداردهاي بين المللي   •مقامات كشوري در اجرايي كردن اين سياست ها

اجراي يك برنامه وسيع همكاري فني براي كمك به •موثر سازي سياست ها و مشاركت در دولت ها در جهت

به منظور پيشبرد اين برنامه هاي آموزشي و پژوهشي فعاليت ها.

سازمان بين المللي از اين نظر كه نمايندگان كارگر و این كارفرما با نمايندگان دولت در تعيين سياست ها صداي

يكسان دارند، دربين سازمان هاي جهاني، بي همتا مي باشد

رهبري در توسعه روستايي•مبارزه با فقر و گرسنگي از طريق هدف اصلي •

ا ترويج كشاورزي، بهبود تغذيه و پيگيري امنيت غذ)دسترسي همه مردم در همه اوقات به غذايي كه

). براي يك زندگي فعال و سالم به آن نياز دارندسازمان غذا و كشاورزي در جريان يك كنفرانس در •

بنيان نهاده 1945 اكتبر 16( در Quebecشهر كوبك )شد و از همان تاريخ، اين روز به روز جهاني غذا

معروف شده است

FAOسازمان غذا و كشاورزي ملل متحد

سازمان هاي غير دولتي بين المللي و توسعه سالمت

( بين المللي تحت NGOsسازمان هاي غيردولتي )•عناوين مختلف از قبيل سازمان، انجمن، اتحاديه،

آژانس، كميسيون، گروه مشورتي، جمعيت، مركز، مجمع و فدراسيون در توسعه سالمت ملي و

بين المللي نقش مهمي ايفا مي نمايند

يك سازمان بشر دوستانه غير سياسي و غير رسمي است .كه عالقمند به خدمت به انسانها زمان صلح و

جنگ است موسس آن هانري دونان تاجر سويسي نخستين كنوانسيون 1864بود كه به پيشنهاد وي در

آن در ژنو برگزار گرديد

: صليب سرخ بين المللي

:جمعيت هالل احمر ايران با نام جمعيت شيرو خورشيد سرخ ايران 1302در

. تاسيس شد ، همكار صليب سرخ بين المللي است

سازمان های دارای فعالیت های بهداشتی در ایران:

موزش پزشکی وزارت بهداشت درمان و آ•وزارت رفاه•سازمان انتقال خون ایران •جمعیت مبارزه با سرطان •جمعیت کمک به جذامیان•سازمان حفاظت از محیط زیست •هالل احمر ایران )شیروخورشید( •

سازمان بیمه های اجتماعی )تامین اجتماعی( • انستیتو پاستور ایران • انستیتو رازی • بنگاه حمایت مادران و نوزادان • انجمن ملی حمایت کودکان •ان دگسیب دی هیات کمک به آ• انجمن حمایت معلولین •

_سازمان نظام پزشکی ایران •هخانواد _ سازمان ملی رفاه •_ سازمان ملی رفاه نابینایان•سازمان ملی رفاه ناشنوایان• انجمن حمایت زندانیان•_کانون کارآموزی کشور•_ جمعیت حمایت کودکان بی سرپرست• _ بنیاد شهید •_کمیته امداد امام •_ جهاد سازندگی )کمیته بهداشت و درمان( •

Websites

• www.who.int• www.whosea.org• www.usaid.org• www.fordfound.org• www.dfidindia.org• www.whoindia.org• www.careindia.org