นายแพทย�วิชั�ย เท�ยนถาวิรผู้��ชั�วิยร�ฐมนตร�ประจำ�ากระทรวิง

สาธารณส!ข

ระบบเฝ้%าระวิ�ง ควิบค!ม ป%องก�น

DM&HT ในประเทศไทย

นโยบาย ส�� การปฏิบ�ต

หั�วิข�อในการน�าเสนอ

1.กรอบแนวิคดการสาธารณส!ขไทย

2.สถานการณ�ส!ขภาพของคนไทย

“โรค NCD ป0ญหัาของชัาต ”

3.การสาธารณส!ขไทยใน ทศวิรรษหัน�า“ ”

4.ระบบการเฝ้%าระวิ�ง ควิบค!ม ป%องก�น โรค NCD : DM&HT ในประเทศไทย- หัลั�กการ- ระบบเฝ้%าระวิ�งในประเทศไทย- นโยบายเป%าหัมายใน 4 ป4- ควิามส�าเร5จำ- ผู้ลัลั�พธ�

หั�วิข�อในการน�าเสนอ

กรอบแนวิคด

1

“ชั�วิตคนเรา”...ก5เท�าน�6

คนไทย 64 ลั�านคน

หัลั�กประก�นส!ขภาพถ�วินหัน�า

คนไทยแข5งแรง

เม7องไทยแข5งแรง

30 บาทร�กษาท!กโรค( ร�กษาคนป8วิย หัายป8วิย

แข5งแรง)

การสร�างส!ขภาพ( คนปกต แข5งแรง)

ท!กวิ�ย แม� ปฐมวิ�ยวิ�ยเร�ยน วิ�ยท�างาน ผู้��ส�งอาย!

ท!กอาชั�พ แม�บ�านน�กเร�ยน เกษตรกร แรงงาน

ผู้��พการ ผู้��ด�อย โอกาส ฯลัฯ

ท!กสถานท�: ศ�นย�เด5กเลั5กโรงเร�ยน โรงพยาบาลั สถานท�:ท�างาน วิ�ด ฯลัฯ

อาย!ย7น เพ:มรายได�/เศรษฐกจำพอเพ�ยงสถานท�:ส�งเสรมส!ขภาพ

คนไทยแข5งแรง

เม7องไทยแข5งแรง

แข5งแรงด�าน ส!ขภาพกาย จำตใจำ ส�งคมด�

เศรษฐกจำพอเพ�ยง แลัะป0ญญาด�

พ.ศ. 2560

คนไทยอาย! เฉลั�:ย 80 ป4

ป0จำจำ!บ�น อาย!คาดเฉลั�:ยPeople หัญงต�6งครรภ� 0 - 5 ป4 6 - 14 ป4 15 - 59 ป4 > 60 ป4 หัญง75 ป4

แม� เด5กปฐมวิ�ย เด5กวิ�ยเร�ยน วิ�ยท�างาน วิ�ยส�งอาย! ชัาย68 ป4 เป%า ลั�กเกดรอด IQ > 100 ส!ขภาพด�ท�างาน ป8วิยชั�า40 =>68

แม�ปลัอดภ�ย EQ ได�ตามเกณฑ์�สากลั ม�ประสทธภาพ ตายชั�า68 => 80 ลัดโรค เร�ยนครบ12 ป4 - มะเร5ง

- ฝ้ากครรภ�ครบ/ใหั�ค�าปร=กษา - กระต!�นพ�ฒนาการตามอาย! - ตรวิจำส!ขภาพ - ตรวิจำส!ขภาพ - เบาหัวิาน - ค�ดกรองโรคธาลั�สซี�เม�ย/ดาวิน� (Growth for Development) - ตรวิจำวิ�ดควิามด�น - วิ�ดควิามด�น - ควิามด�น - คลัอดม�ค!ณภาพ30 บาท - EPI ครบ เบาหัวิานหั�วิใจำ เบาหัวิาน - หั�วิใจำ - ด�แลัหัลั�งคลัอด - นมแม�ด�แลัโภชันาการ - วิางแผู้นครอบคร�วิ หั�วิใจำ หัลัอดเลั7อด - ด�แลัโภชันาการ/ท�นต/Gift set - กระต!�นพ�ฒนาส�งเสรมIQ/EQ - อนาม�ยการเจำรญพ�นธ!�

- อาชั�วิอนาม�ยSafety

Security

Place - โรงเร�ยนพ�อแม� - ศ�นย�เด5กเลั5กน�าอย�� - สถานท�:ท�างานน�าอย�� - ชัมรมผู้��ส�งอาย! - รพ.ลั�กเกดรอดแม�ปลัอดภ�ย - โรงเร�ยนส�งเสรมส!ขภาพ - โรงงานส�ขาวิ - วิ�ดส�งเสรมส!ขภาพ - เหัลั�า - รพ.ส�งเสรมส!ขภาพ - โรงเร�ยนในฝ้0น - โรงงานผู้�านISO - บ!หัร�: - ครอบคร�วิอบอ! �น - โรงเร�ยนส�ขาวิ - ยาเสพตด

ลัดอ!บ�ตเหัต!เอดส�

Partnership - อสม. - ภาคธ!รกจำ/ เอกชัน - ภาคประชัาชัน - เคร7อข�ายชัมรมสร�างส!ขภาพ - ภาคการเม7องท�องถ:น/ ระด�บชัาต - ประชัาคม

ส�งคมน�าอย��/ ส�งคมแหั�งการเร�ยนร��/ ส�งคมสร�างโอกาส ส�งคมสงบส!ข/ ร�มเย5น/ ส�นตส!ข

ปร�ชัญาเศรษฐกจำพอเพ�ยงรายได�ต�อหั�วิประมาณ12,000 บาท/ คน/ ป4

ม�ค!ณธรรมจำรยธรรมศ�ลัธรรมเอ76อเฟื้A6อเก76อก�ลัแก�ป0ญหัาด�วิยสต/ ป0ญญาส��ส�นตส!ข

สถานท�:/อนาม�ยชั!มชัน

- ออกก�าลั�งกาย ส�ปดาหั�ลัะ 3 คร�6งๆลัะ 30 นาท�: สวินสาธารณะร7:นรมย� - อาหัารม�ค!ณค�าตามวิ�ย/ อาหัารปลัอดภ�ย: Clean food Good taste ตลัาดสดน�าซี76อ - อารมณ�: ส!ขภาพจำตBonding, To Be Number One

กาย

ใจำ

ส�งคม

เศรษฐกิ�จพอเพ�ยง

สตป0ญญาIV

III

II

I

99%

มต

80 ป4

ลัดอบายม!ข

อโรคยา

IQ > 100

EQ มาตรฐานสากลัครอบคร�วิอบอ!�น

ส�งคมน�าอย�� รายได�พอเพ�ยง

แก�ป0ญหัาด�วิยสตป0ญญา

Road Map : สร�างคนไทยแข5งแรง เม7องไทยแข5งแรง (Healthy Thailand)เทดพระเก�ยรต 90 พรรษา พระบาทสมเด5จำพระเจำ�าอย��หั�วิ (2548 – 2560)

ย!คสม�ยการแพทย� แลัะสาธารณส!ขไทย

อด�ต ป0จำจำ!บ�น อนาคต

2

Conventional H.P

era (1942-1977) Epidemic

and Communicable

Disease

Periods 1

Primary health care era (1978-

2002)

Periods 2

New Paradigm H.P era(2003-

Present)

Periods 3

บ�านเรา

ย!คท�:1

ย!คสร�างส!ขภาพด�6งเดม

(โรคตดต�อ /โรคระบาด)

ป4 2511 ส�าน�กงานผู้ด!งครรภ�

ป4 2517 ส!ขศาลัา

ส!ขศาลัาชั�6น ๒: ก:งอ�าเภอ

หันองบ�วิจำ�งหัวิ�ดนครสวิรรค�

ป4 2518 ประกาศนโยบาย “ ”ร�กษาฟื้ร� ผู้��ม�รายได�น�อย

ป4 2527 สถาน�อนาม�ย

ป4 2535

“ทศวิรรษพ�ฒนาสถาน�อนาม�ย”

พ�ฒนาสถาน�อนาม�ยขนาดใหัญ� เปD

น

สถาน�อนาม�ยเฉลัมพระเก�ยรต

60 พรรษา นวิมนท

ราชัน�

ย!คท�:2

ย!คสาธารณส!ขม�ลัฐาน

ย!คโรคตดต�อ โรคระบาด

ไปท!�ง

รณรงค�สร�างส�วิม

นายอ�นทร� ไชยถา แพทย�ประจ�าตำ�าบลสง�าบ�าน

กิ�าล งหล�อบล"อคส�วมแนะน�าส�วม ท�&หม'�บ�านป(าง�)ว

แผ่�นส�วมแตำ�ละประเภท

ภาวิะโภชันาการในเด5ก

สสม.Primary

Health care

N = Nutrition

E = Education

W = Water Supply

S = Sanitation

8 Elemen

ts

2521

I = ImmunizationT = Treatment of

Common DiseasesE = Essential DrugsM = Maternal and

Child Health

Primary Health care 8

Elemen

ts

2527

ป4รณรงค� สสม. แหั�งชัาต 16 Elements

เกิ�ด จำปฐ.กม.

กสต.คปต.

2528-2530 ป4แหั�งการณรงค�ค!ณภาพชั�วิต

ประชั!ม ณ ประเทศ

แคนาดา เกด “Ottawa Charter”

Health For

Allส!ขภาพด�

ถ�วินหัน�า

25432529

ย!คท�: 3

ย!คส�งเสรมส!ขภาพแนวิใหัม�

ป4 2546 ศ�นย�ส!ขภาพชั!มชัน (PCU)

ปฐมภ�ม ท!ตยภ�ม ตตยภ�ม

ป4 2545-2546

หัลั�กประก�นส!ขภาพแหั�งชัาต

ป4 2553

งานฐานราก

2544

หัลั�กประก�นส!ขภาพแหั�งชัาต

30 บาท...ร�กษาท!กโรค“ตดก�บ

ด�ก”

ป4แหั�งการ

สร�างส!ขภาพท�:วิ

ไทย

รวิมพลั�งสร�าง

ส!ขภาพแหั�งชัาต6

อ.

ป4 254

6

“ส�งเสรมส!ขภาพโลัก คร�6งท�: 6” สงหัาคม

2548

ป4 2548 เจำ�าภาพจำ�ด

ประชั!ม

The Bangkok Charter for Health Promotion in a

Globalized World

ควิามต�างของ 3 ย!ค

ย!คส�งเสรมส!ขภาพแนวิใหัม�

ย!คสาธารณส!ขม�ลัฐาน

ย!คโรคระบาด โรคตดต�อ

ย!คส�งเสรมส!ขภาพแนวิใหัม�

ย!คสาธารณส!ขม�ลัฐานย!คโรคระบาด โรคตดต�อ

ค�มภ�ร� ย!ทธศาสตร�

สร�างส!ขภาพแนวิใหัม�• OTTAWA

CHARTER • BANGKOK CHARTER

DR PES

5 มาตรกา

ร

P People Oriented คนเปDนศ�นย�กลัางP Place Oriented สถานท�:เปDนศ�นย�กลัางP Partnership การม�ส�วินร�วิม

กรอบแนวิคดบ�รณาการกจำกรรม3ด�าน/P

Empowerment for Health

Advocate

กระต!�นประชัาชัน ร�ฐ เพ7:อใหั�เกด

นโยบายสาธารณะ

Enable

สน�บสน!นประชัาชันชั!มชันเข�ม

แข5ง

Mediate

ส7:อกลัางประสาน

ประชัาชัน

กลัย!ทธ�ในการสร�างเสรมส!ขภาพ ตาม Ottawa Charter

Bangkok Charter

Advocate

ชั�6น�าเพ7:อส!ขภาพ

Invest การลังท!นพ�ฒนาท�:ย�:งย7น

Build Capacity การสร�างศ�กยภาพ

เพ7:อ• พ�ฒนานโยบาย • สร�างภาวิะผู้��น�า • พ�ฒนาท�กษะส�งเสรมส!ขภาพ การถ�ายทอดควิามร�� การวิจำ�ย ม�ควิามแตกฉานด�านส!ขภาพ

Regulate and

Legislateออกระเบ�ยบ กฎ

แลัะกฎหัมาย เพ7:อใหั�ประชัาชัน

ได�ร�บการค!�มครองจำาก

ภย�นตราย แลัะม�โอกาสม�

ส!ขภาพด�เท�าเท�ยมก�น

Partner and build alliances

สร�างภาค�เคร7อข�าย ร�ฐ เอกชัน ประชัาส�งคม แลัะองค�กร

ระหัวิ�างประเทศ เพ7:อการส�งเสรมส!ขภาพท�:ย�:งย7น

กลัย!ทธ�

PIRAB

โรคไม�ตดต�อเร76อร�ง ...เปDนป0ญหัาระด�บชัาต

เม7:อ

สถานการณ�ส!ขภาพ

ของคนไทย

3

ก�าวิเข�าส��ย!คโรคไม�ตดต�อเร76อร�งหัร7อโรควิถ�ชั�วิตสาเหั

ต!

เปลั�:ยนแปลังวิถ�ชั�วิต

ส�งคม

เศรษฐกจำ

เทคโนโลัย�

อด�ต ป0จำจำ!บ�น

อด�ต ป0จำจำ!บ�น

อ!บ�ตการณ� ป4 2550

ผู้��ส�งอาย!ป8วิย ส�งส!ด

1. ควิามด�น 31.7 % = 2.4 ลั�านคน

2. เบาหัวิาน 13.3 % = 1.3 ลั�านคน

3. หั�วิใจำ 7.0 % = 0.54 ลั�านคน

4. หัลัอดเลั7อดสมองต�บ/อ�มพาต/อ�มพฤกษ�

4.1 % = 0.31 ลั�านคน

5. มะเร5ง 0.5 % ลั�านคน

6. อ7:นๆ 43.4%

3.7 ลั�านคน

ข�อม�ลั : ส�าน�กงานสถตแหั�งชัาต

ผู้ลัส�ารวิจำส�าน�กงานสถตแหั�งชัาต ป4 2550

• อาย! 60-69 ป4 เปDนโรคเร76อร�ง 69.3 % • เพ:มข=6นเม7:ออาย!มากข=6น โดยเพ:มเปDน 83.3 % ในกลั!�มอาย! 90 ป4 ข=6นไป

อ!บ�ตการณ� ป4 2550

ข�อม�ลั : ส�าน�กนโยบายแลัะย!ทธศาสตร�

COST/BENEFIT

โรคไม�ตดต�อเร76อร�ง (NCD)ป42551

48,000 ลั�านบาท

80,000 ลั�านบาท

DM

3 ลั�านคน 47,596 ลั�านบาท/ป4

10 ลั�านคน 79,263 ลั�านบาท/ป4

HT

155,000 ลั�านบาท

5 แสนคน 20,632 ลั�าน

บาท/ป4 21,000 ลั�านบาท

4 ลั�านคน 154,846 ลั�านบาท/ป4

โรคหั�วิใจำ(CVS)

โรคหัลัอดเลั7อดสมอง (CNS)

ระยะส!ดท�าย (80% เกดจำาก DM,HT)

30,000 ราย/ป4

ไตวิาย

6,000

ลั�านบาท/ป4

ค�าใชั�จำ�าย 5 โรคDM,HT,CVS,CNS

17.5 ลั�านคน

โรคไตวิาย 3หัม7:นคน

308,337 ลั�านบาท/ป4

6,000 ลั�าน

บาท/ป4

302,337

ลั�านบาท/ป4

ลัดควิามร!นแรง (Index

case)

สร�างส!ขภาพ 3อ

. ลัดค�าใชั�จำ�าย 10-

30%

30,000 – 90,000

ลั�านบาท

Mildผู้ลัลั�พธ� (Impact)

ปกต

Moderate

Severe

รณรงค�ต�อเน7:อง

การสาธารณส!ขไทย

ใน...ทศวิรรษหัน�า

4

ป0ญหัาส!ขภาพคนไทย ในทศวิรรษหัน�า

โรคเร76อร�ง

• เบาหัวิาน • ควิามด�น • โรคหั�วิใจำแลัะหัลัอดเลั7อด• อ�มพาต• ฯลัฯ

ป0ญหัาส!ขภาพคนไทย ในทศวิรรษหัน�า

โรคอ!บ�ตใหัม�

• ซีาร� • ไข�หัวิ�ดนก

โรคอ!บ�ตซี�6า

• วิ�ณโรค• มาลัาเร�ย• เท�าชั�าง • ไข�เลั7อดออก

แผู้นพ�ฒนาส!ขภาพแหั�งชัาตฯ ฉบ�บ 11

ครม. เหั5นชัอบในหัลั�กการ 9 ต!ลัาคม 2555

• เสรมสร�างควิามเข�มแข5งของภาค�ส!ขภาพ• พ�ฒนาระบบเฝ้%าระวิ�ง เต7อนภ�ย แลัะการจำ�ดการภ�ย

พบ�ต อ!บ�ตเหัต! แลัะภ�ยส!ขภาพ

• ส�งเสรมส!ขภาพ ป%องก�น

ควิบค!มโรค• เสรมสร�างระบบบรการส!ขภาพใหั�ม�มาตรฐานในท!ก

ระด�บ• สร�างกลัไกกลัางระด�บชัาตในการด�แลัระบบบรการ

ย!ทธศาสตร�

นโยบายด�านการสาธารณส!ข

โดย นายกร�ฐมนตร� นางสาวิย:งลั�กษณ� ชัน

วิ�ตร

5

1.ลังท!นด�านบรการส!ขภาพโดยการพ�ฒนาค!ณภาพการใหั�บรการส!ขภาพท�6งระบบ อย�างม�บ�รณาการ เชั7:อมโยงท!กระด�บ จ ดให�ม�ระบบสารสนเทศทางสาธารณส0ขท�&ม�ประส�ทธ�ภาพ และเร�งผ่ล�ตำบ0คลากิรทางกิารแพทย�และสาธารณส0ขให�เพ�ยงพอกิ บปร�มาณงานท�&เพ�&ม ข2)นตำามข�อเท"จจร�งในป3จจ0บ น เพ�&มข�ดความสามารถของโรคพยาบาลระด บตำ�างๆ โดยเฉพาะโรงพยาบาลศ'นย�ความเป7นเล�ศท�&กิระจายอย'�ในส�วนภ'ม�ภาค และม�ระบบกิารส�งตำ�อผ่'�ป(วยไปส'�โรงพยาบาลตำ�างๆ อย�างม�ประส�ทธ�ภาพ รวมท )งสน บสน0น ให�โรงพยาบาลในระด บตำ�างๆ ม�เคร8&องม8ออ0ปกิรณ�ทางกิารแพทย�และห�องปฏิ�บ ตำ�กิารว�ทยาศาสตำร�กิารแพทย� ท�&ท น สม ย รวมท )งพ ฒนาสถานบร�กิารปฐมภ'ม�ในเขตำเม8องและชนบทท�&สมบ'รณ�แบบท &วประเทศ   

2.ผู้ลัตบ!คลัากรทางด�านสาธารณส!ขใหั�เพ�ยงพอ โดยก�าหันดแผู้นงานแก�ไขป0ญหัาขาดแคลันบ!คลัากรทางการแพทย�ใหั�สอดคลั�องก�บจำ�านวิน ประชัากรในพ76นท�: และสน บสน0นให�ม�กิารเร�งผ่ล�ตำแพทย�และบ0คลากิรทางกิารแพทย�เพ8&อให�กิล บไปปฏิ�บ ตำ�งานในภ'ม�ล�าเนาเด�มในชนบท พร�อมกิ บสร�างขว ญกิ�าล งใจในเร8&องของความกิ�าวหน�าในอาช�พ และกิารม�ค�าตำอบแทนท�&เหมาะสมและเป7นธรรม

3.จำ�ดใหั�ม�มาตรการสร�างส!ขภาพโดยม�เป%าหัมายเพ7:อลัดอ�ตราป8วิย ตาย แลัะผู้ลักระทบจำากโรค ไม�ตดต�อเร76อร�ง เชั�น โรคเบาหัวิาน โรคควิามด�นโลัหัตส�ง โรคหั�วิใจำ โรคหัลัอดเลั7อด แลัะโรคมะเร5ง อย�างม�บ�รณาการแลัะครบวิงจำร ตำ )งแตำ�กิารม�นโยบายสาธารณะท�&เอ8)อตำ�อกิารลดป3จจ ยเส�&ยงทางส0ขภาพ จ ดให�ม�กิารส8&อสารสาธารณะของร ฐเพ8&อกิารปร บเปล�&ยนพฤตำ�กิรรมส0ขภาพ ให�ความร' �ป>องกิ นโรคเพ8&อกิารด'แลร กิษาส0ขภาพเช�งร0กิ ตำลอดจนค0�มครองผ่'�บร�โภคด�านส0ขภาพ

4.พ�ฒนาข�ดควิามสามารถของอาสาสม�ครสาธารณส!ขประจำ�าหัม��บ�าน (อสม.) ท!กคน ใหั�เปDนน�กจำ�ดการส!ขภาพชั!มชัน ขยายความครอบคล0มไปถ2งกิล0�มผ่'�ด�อยโอกิาส สน บสน0นอ0ปกิรณ�พ8)นฐานท�&จ�าเป7น เพ8&อให�สามารถเป7นกิ�าล งส�าค ญในกิารด'แลส0ขภาพของคนในช0มชน พ ฒนาแกินน�าส0ขภาพครอบคร วและกิารสาธารณส0ขม'ลฐานท�&ช0มชน ท�องถ�&น ม�ส�วนร�วมในกิารสร�างเสร�มส0ขภาพ และจ ดกิารป3ญหาส0ขภาพของตำนเองได�อย�างเข�มแข"งและย &งย8น

5.พ�ฒนาค!ณภาพชั�วิตของประชัาชัน โดย เร:มต�6งแต�ชั�วิงต�6งครรภ� วิ�ยเด5ก วิ�ยเจำรญพ�นธ!� วิ�ยบรรลั!นตภาวิะ วิ�ยชัรา แลัะ ผู้��พการ สน บสน0นโครงกิารส�งเสร�มเชาว�ป3ญญาของเด"กิ และให�ความช�วยเหล8อ แนะน�า ฝึ@กิอบรม ผ่'�ปฏิ�บ ตำ�งานศ'นย�พ ฒนาเด"กิกิ�อนว ยเร�ยน สน บสน0นโครงกิารพ ฒนาศ'นย�ส�งเสร�มส0ขภาพสตำร� เพ8&อด'แลส0ขภาพของสตำร�และเด"กิอย�างบ'รณากิารท &วประเทศ รวมท )งเผ่ยแพร�ให�ความร' �และด'แลป>องกิ นกิารตำ )งครรภ�ในว ยร0 �นและกิารตำ )ง ครรภ�ท�&ไม�พ2งประสงค� และลดความร0นแรงตำ�อเด"กิและสตำร� สน บสน0นโครงกิารจ ดตำ )งศ'นย�ส�งเสร�มค0ณภาพช�ว�ตำผ่'�ส'งอาย0และผ่'�พ�กิาร เพ8&อด0แลผ่'�ส'งอาย0และผ่'�พ�กิารให�ม�ค0ณภาพช�ว�ตำท�&ด�โดยให�ได�เข�าถ2งกิารบร�กิารอย�างม�ศ กิด�Aศร� ม�ค0ณภาพ และเป7นธรรม รวมท )งให�ม�ระบบกิารฟื้C) นฟื้'ส0ขภาพช0มชน จ ดกิารประชาส มพ นธ�เช�งร0กิเพ8&อเผ่ยแพร�ความร' �ด�านส0ขภาพผ่�านส8&อแขนงตำ�างๆ อย�างเป7นระบบ

6.ส�งเสรมใหั�ประชัาชันท!กระด�บม�โอกาสออกก�าลั�งกาย แลัะเลั�นก�ฬาเพ7:อสร�างเสรมส!ขภาพแลัะพลัานาม�ยท�:ด� สร�างนส�ยควิามม�น�6าใจำ เปDนน�กก�ฬาแลัะใชั�เวิลัาวิ�างใหั�เปDนประโยชัน� เพ8&อหล�กิเล�&ยงกิารหมกิม0�น ม &วส0มกิ บอบายม0ขและยาเสพตำ�ด7.ข�บเคลั7:อนใหั�ประเทศไทยเปDนเลัศในผู้ลัตภ�ณฑ์�แลัะการบรการด�านส!ขภาพแลัะการร�กษาพยาบาลัในภ�มภาคเอเช�ย โดยประสานความร�วมม8อกิ บท0กิภาคส�วนท�&เกิ�&ยวข�อง ในกิารสร�างความกิ�าวหน�าใน ทางว�ชากิาร และไม�กิ�อให�เกิ�ดผ่ลกิระทบกิ บบร�กิารส0ขภาพโดยรวมของคนไทย สน บสน0นเอกิชนให�จ ดบร�กิารศ'นย�พ กิฟื้C) นผ่'�ป(วยท�&ม�มาตำรฐาน รวมท )งแกิ�ไขปร บปร0งกิฎระเบ�ยบท�&เกิ�&ยวข�อง เพ8&อให�ม�กิารใช�บ0คลากิรทางกิารแพทย�ร�วมกิ นระหว�างภาคร ฐและเอกิชนให�เอ8)อ อ�านวยตำ�อกิารด�าเน�นงาน

ระบบเฝ้%าระวิ�ง ควิบค!ม ป%องก�น DM&HT

ในประเทศไทย

6

A:หัลั�กการConvert : Disease

Oriented HP

PHC

แนวิคดใชั�แนวิทาง

เฝ้%าระวิ�ง PCMDM

/HT

หัลั�กการเฝ้%าระวิ�ง

ระบบเฝ้%าระวิ�ง

• ค�ดกรอง เป%าหัมาย อาย! 15-65 ป4 > 90%• แบ�งระด�บส� ตามควิามร!นแรงของโรค4 กลั!�ม

เฝ้%าระวิ�งด�วิย ปHงปองจำราจำรชั�วิต “ 7 ส�”

0 1 2 3ปกิตำ� +

ปกต กลั!�มเส�:ยง

(กนยาค!มอาการ)

กลั!�มป8วิย ระด�บ โรคแทรกซี�อน

120-139mmHg 80 89<139mmHg 89

140 -159mmHg 90 99

160 -179mmHg 100 109

≥ 180 mmHg 100

•ห วใจ/หลอดเล8อด• สมอง• ไตำ• ตำา• เท�า

≤ 120 mmHg 80

≤100 mg/dl 100-125mg/dl <125mg/dl FBS125-154 mg/dl

HbA1C<7

FBS155-182mg/dl

HbA1C 7-7.9HbA1C > 8

FBS ≥ 183 mg/dl

คนป8วิยเบาหัวิาน/ควิามด�นโลัหัตส�ง

• ร�กษาไม�หัายขาด

• “ ”ยา อย�างเด�ยวิไม�ได�ผู้ลั “ ”ต�อง ร�วิมก�บ

“3อ.”+ “2ส.”

ท�าไม?...

ต�อง

15 ป4

Bระบบในประเทศไทย

ส�ารวิจำประชัากร 15-65 ป4 55 ลั�านคน ส�ารวิจำประชัากร 100 % Prevalence Rate ร!นแรง 2 ค�ดกรอง 90 %

0 � +1 � 0 � 1 � 2 � 3 �

70 % 15 % 10 % 5 %

100 % = 5 ลั�านคน3.5

(3,500,000)

0.75(750,0

00)

0.5(500,0

00)

.25(250,000)

ROYW

50 ลั�านคน50 ลั�านคน

3อ.

ระบบการเฝ้%าระวิ�ง

ต�อเน7:องต�อเน7:อง

65 ป465 ป4

35 ป435 ป4 45 ป445 ป4 76 ปE70 ปE80 ป480 ป4100 ป4100 ป4

15 %15 %

G

3

1

BLG

กิ�นยาค0มอากิาร

ปกต เส�:ยง ป8วิย (ระด�บ)

ป(วยร0นแรงม�โรคแทรกิซ้�อน

0

1

3

2 30’ / 3

d:w 30’ / 3

d:w

ย6มย6ม

3อ.3อ.

ยายา 1 Dose1

Doseหั�วิใจำ / สมอง /ไตหั�วิใจำ / สมอง /ไต

1 Dose1

Doseผู้�กผู้ลัไม�/ลัดหัวิาน ม�น

เค5มผู้�กผู้ลัไม�/ลัดหัวิาน ม�น

เค5ม

/Stroke Fast track 4 ช &วโมง

Stemi Fast track 12 ช &วโมง

รพศ/รพท

รพช.

มาตรการส�าค�ญ

•สม!ดประจำ�าต�วิผู้��ป8วิย

อ.อาหัาร = 20

เคร7:องม7อ

•บ�ตรส�งเสรมส!ขภาพ•แบบรายงาน NCD 1 หัม��บ�าน NCD 2 ต�าบลั NCD 3 อ�าเภอ NCD 4 จำ�งหัวิ�ด

อ.ออกก�าลั�ง = 20

3 อ.

อ.อารมณ� =

20

60

2 = 30

3 = 20

4 = 10

0 = 40

ยา 1 = 40

40

กลัวิธ�ด�าเนนงาน

ปกต- เส�:ยง ท!ก6 เด7อน

ป8วิย ท!ก เด7อน

ปHงปอ

ง 7

ส� ก

�บการ

ปร�บเ

ปลั�: ยน

พฤตก

รรมส

!ขภาพ

ปกิตำ�

กลั!�มป8วิย ระด�บ

โรคแทรกซี�อน

+

0

1

2

3

กนยาค!มอาการ

กลั!�มเส�:ยง

ปร บพฤตำ�กิรรม 3อ. 2ส. Mass Communication

• ปร บพฤตำ�กิรรม 3อ. 2ส. -Group Communication - Specific Communication• เฝึ>าระว ง• สอบสวนโรค

ยา

ส�ง

เสรม

ส!ขภา

พป%อ

งก�น

โรค

เฝ้

%าระวิ

�งลัด

ควิาม

ร!นแร

งขอ

งโรค

Home Health care

เป%าหัมาย

ขาวิ เหัลั7อง หัร7อไม�เกน ร�อยลัะ 10

รายใหัม�

กลั!�มเส�:ยง

ขาวิ เข�ยวิอ�อน

แดง ส�ม ร�อยลัะ 50 60 70

ส�ม เหัลั7อง ร�อยลัะ 50 60 70

เหัลั7อง เข�ยวิเข�ม ร�อยลัะ 80 90 100

2556

2557

2558

ลัดควิามร!นแรง

เป%าหัมาย

กลั!�มป8วิย

องค�กรสร�างเสรมส!ขภาพ“ต�นแบบ”...ส��...“ชั!มชัน”

สสจำ.ท�6งจำ�งหัวิ�ด ศ�นย�เขต ท!กกรม กรม/กอง สป.ด�าเนนการ : 1. ส�ารวิจำ ค�ดกรอง ร�อยลัะ 90-

100 2. จำ�ดระด�บควิามร!นแรง

3. เฝ้%าระวิ�ง 4. รณรงค� 3อ./2ส.

เป%าหัมา

ย

ระบบรายงาน : แบบรายงาน NCD 1-4

หัลั�กการ : ลัดแออ�ด

รพท./รพชั. รพ.ส ต.: ชั!มชัน

(มาตรฐานเด�ยวิก�น) KAP

ระบบเฝ้%าระวิ�ง

ประชัาคมจำน

ท.

ม�ส�วินร�วิม

ประชัาชัน

อสม.

นโยบาย ลัดควิามแออ�ดผู้��ป8วิยนอก จำาก รพศ./รพท.ส��รพชั. รพ.สต.

ระยะเวิลัาตรวิจำสอบวิเคราะหั�

จำ�านวินผู้��ป8วิย OPD

แยกรายอ�าเภอ

กระจำายส�� รพชั.

1

2

3

รพศ./ รพท.

ป4 2556 ลัดลัง ร�อย

ลัะ 50

ป4 2557 ลัดลัง ร�อย

ลัะ 60

ป4 2558 ลัดลัง ร�อย

ลัะ 70

รพ.สต.

Aยอด = X

นโยบาย ลัดควิามแออ�ดผู้��ป8วิยนอก จำาก รพชั. ส�� รพ.สต.

ตรวิจำสอบวิเคราะหั�

จำ�านวินผู้��ป8วิย OPD

แยกรายต�าบลั

กระจำายส�� รพ.สต. A

Y

1

2

3

รพชั. ระยะเวิลัา

ป4 2556 ลัดลัง ร�อย

ลัะ 50

ป4 2557 ลัดลัง ร�อย

ลัะ 60

ป4 2558 ลัดลัง ร�อย

ลัะ 70

รพ.สตำ.A

ยอด X+Y

6.4 ลัดอ!บ�ตการณ� ป8วิย ตาย

กลั�ามเน76อหั�วิใจำ ขาดเลั7อด

เส�นเลั7อดสมอง

ต�บ แตก ต�น

ไตวิาย

ตา

เท�า

ลัดอ!บ�ตการณ� ป8วิย ตาย

ด�วิย•STEMI •Stroke •Septic shock

ลัดลัง ป4 2556 ร�อยลัะ 30ป4 2557 ร�อยลัะ 40ป4 2558 ร�อยลัะ 50

Fast Track

โรคแทรกซี�อน

ป8วิยระด�บ 3

ป8วิยระด�บ 2

หัลั�กการ (A)

ลัดควิามร!นแรงในผู้��ป8วิยส�แดง

ป8วิยระด�บ 1

ก�ดตดไม�ใหั�เกดโรค แทรกซี�อนถ�าเกด : ด�แลั ร�กษา ด�วิยระบบ

Fast track : Safe Life

STEMI /Stroke/Septic shock

หัลั�กการ (B)

โรคแทรกซี�

อน: Home health careระวิ�ง Suicide :

Prolong life

สร�างกระแสเพ7:อใหั�เกดการสร�างแลัะปร�บเปลั�:ยนพฤตกรรมส!ขภาพส��สาธารณะ

กระทรวิงสาธารณส!ข รณรงค�สร�าง

กระแส

อาหัาร

อารมณ�

ส!รา

ส�บบ!หัร�:

ออกก�าลั�งกาย

ใหั�ควิามร��ประชัาชัน

ตดตาม ประเมนผู้ลั

Public Education

ประเมนผู้ลัการด�าเนนงาน

ประกวิดผู้ลังาน ระด�บจำ�งหัวิ�ดฯ ระด�บเขตฯ ในรอบ 6 เด7อน แลัะ12 เด7อน มอบรางวิ�ลั เพ7:อสร�างแรงจำ�งใจำ

•วิจำ�ยเพ7:อการประเมนผู้ลั

•วิจำ�ยเพ7:อการพ�ฒนา

•ตดตามแลัะประเมนผู้ลั

บทบาทหัน�วิยงาน : มอบ

กิรมว�ทยาศาสตำร�กิารแพทย�/อย.• Food Safety • มาตำรฐานกิารตำรวจเคร8&องม8อในกิารตำรวจ BP และ FBSกรมสน�บสน!นบรการส!ขภาพ•พ ฒนาศ กิยภาพ อสม. ในกิารเฝึ>าระว งฯ DM/HT• รณรงค�ให�ความร' �ประชาชน (Campaign Education)

กรมพ�ฒนาการแพทย�แผู้นไทยฯ• สม0นไพร/นวด เพ8&อส�งเสร�มส0ขภาพ ป>องกิ นโรคกิรมกิารแพทย�• ตำ�ดตำามเร8&องยา • มาตำรฐานกิารร กิษา (Fast track) Stemi Stroke Septic Shock

• ได�ข�อม�ลั ภาพรวิมของ“ประเทศ ” ในกลั!�มเป%าหัมาย 15-65 ป4 55 ลั�านคน - ทราบความช0กิ - ร' �ระด บความเจ"บป(วย• ม�มาตรการ ในการควิบค!ม ป%องก�น ร�กษา - ลดระด บความร0นแรงของโรค - ลดจ�านวนผ่'�ป(วยรายใหม�

ผู้ลัลั�พธ� : ระบบเฝ้%าระวิ�งควิบค!ม ป%องก�น โรคเบาหัวิาน ควิามด�น

• ลัดควิามแออ�ด รพศ./รพท./รพชั. ส�� รพ.สต. • ลัดอ�ตราป8วิย ตาย• ลัดค�าใชั�จำ�าย • ประชัาชันพ=งพอใจำ “ใกลั�บ�าน ใกลั�ใจำ”

ผู้ลัลั�พธ� : องค�กรสร�างส!ขภาพ ต�นแบ“บ ส�� ชั!มชัน” “ ”

• ผู้��บรหัาร ทราบแลัะด�แลัส!ขภาพ ของ บ!คลัากร ใน“ ”องค�กร• บ!คลัากรเปDน อสม “ ”ใหั�ชั!มชัน

Impact

ย7ดอาย!ข�ยเฉลั�:ย 80 ป4 ม�ค!ณภาพ

จำ�านวินผู้��ป8วิยม�โรคแทรกซี�อน

ลัดลัง

ลัดควิามแออ�ด

ลัดค�าใชั�จำ�าย

กลั!�มปกตมากข=6น

ไม�ม�ผู้��ป8วิยรายใหัม�

นโยบาย เป%าหัมาย ใน 4 ป4

(2555-2558)

ค�าสร!ปนโยบาย ระบบเฝ้%าระวิ�ง ควิบค!ม ป%องก�น โรคเบาหัวิาน ควิามด�นฯ ส�� การปฏิบ�ต…

อน!สนธ จำากนโยบายร�ฐบาลัเร7:อง การจำ�ดใหั�ม�มาตรการสร�างส!ขภาพโดยม�เป%าหัมายเพ7:อลัดอ�ตราป8วิย ตาย แลัะผู้ลักระทบจำากโรค ไม�ตดต�อเร76อร�ง เชั�น โรคเบาหัวิาน โรคควิามด�นโลัหัตส�ง โรคหั�วิใจำ โรคหัลัอดเลั7อด แลัะโรคมะเร5ง อย�างม�บ�รณาการแลัะครบวิงจำร…ร�ฐมนตร�วิ�าการกระทรวิงสาธารณส!ข ได�เหั5นชัอบแลัะอน!ม�ตในหัลั�กการ แนวิทางการปฏิบ�ตงาน ควิบค!มป%องก�นโรคเบาหัวิาน ควิามด�นโลัหัตส�ง ตามบ�นท=กเลัขท�: สธ 0100.1/4831ลังวิ�นท�: 12 ธ�นวิาคม 2555

นโยบายกิารสร�างหล กิประกิ นส0ขภาพถ�วนหน�าของ ร ฐบาล ม0�งหว งให�ประชาชนท0กิคนสามารถเข�าถ2งบร�กิารทาง

“ ” ด�านส0ขภาพได�ตำามความจ�าเป7น โดยถ8อเป7น ส�ทธ� ข )นพ8)นฐาน จากินโยบายด งกิล�าว กิระทรวงสาธารณส0ขได�เล"งเห"นว�า ระบบ

กิารเฝึ>าระว ง ควบค0ม ป>องกิ น โรคเบาหวาน ความด นโลห�ตำส'ง เป7นกิารพ ฒนาทร พยากิรมน0ษย� ในกิารควบค0ม ป>องกิ นโรคไม�

ตำ�ดตำ�อ เบาหวาน ความด นโลห�ตำส'ง เพ8&อลดหร8อขจ ดป3ญหา สาเหตำ0กิารป(วย กิารตำาย ท�&ม�อ ตำราส'งท�&ส0ด และส�)นเปล8องค�าใช�

จ�ายส'งมากิ ของประเทศไทย เพ8&อให�กิารด�าเน�นงานลดหร8อขจ ด ป3ญหาอย�างม�ประส�ทธ�ภาพและประส�ทธ�ผ่ล จ2งขอประกิาศ

“ นโยบาย ระบบเฝึ>าระว ง ควบค0ม ป>องกิ น โรคเบาหวาน ความ ” ด นโลห�ตำส'ง ของประเทศไทย ด งน�)

แนวิทางการด�าเนนงาน จำากนโยบายส��…การปฏิบ�ต

ระบบเฝ้%าระวิ�ง ควิบค!ม ป%องก�น โรคเบาหัวิาน ควิามด�นโลัหัตส�ง

ควิามส�าเร5จำ เม7องไทย ไนจำ�เร�ย

ควิามส�าเร5จำ

จำะเกดได�

นโยบาย

การปฏิบ�ตส��

สสจำ. ผู้อ.รพศ/รพท. Diseases Oriented Hospital base

รพชั./สสอ.

Health Promotion Community Base ประชัาชันแลัะชั!มชัน

รพ.สต.

อสม.

รพ.สต.

อสม.

จำ!ดส�าเร5จำ

จำ!ดแตกหั�

ก

สป : บ�รณาการ

ผู้��ตรวิจำฯ

สร!ป7

ป%องก�นได�

ร�กษาหัาย

3 อ. ยาวิเศษ

วิ�คซี�นชั�วิต

ย7ดระยะเวิลัาป8วิย

35 45 ป4

เฝ้%าระวิ�ง

ต�6งแต�อาย!

15 ป4

คนไทย : อาย!ย7น

อ�ก 5 ป4 2560

คนไทยจำะม�อาย!ข�ยเฉลั�:ย80 ป4

เท�า พระพ!ทธเจำ�า

ขอบค!ณ