ชั�ยฤกษ์� ชั�ยสวั�สดิ์��หั�วัหัน้�ากลุ่��มงาน้บำ�ารุ�งรุ�กษ์ารุะบำบำ

ชัลุ่ปรุะทาน้ส�วัน้ปรุ�บำปรุ�งบำ�ารุ�งรุ�กษ์า

ส�าน้�กอุ�ทกวั�ทยาแลุ่ะบำรุ�หัารุน้��า

การุตั�ดิ์ส�น้ใจโดิ์ยกรุะบำวัน้การุวั�เครุาะหั�ตัามลุ่�าดิ์�บำชั��น้

ก�บำงาน้ชัลุ่ปรุะทาน้

ในงานชลประทานมี�การตั�ดสิ�นใจท��สิ�าคั�ญในหลายๆ เร��อง ด�งน��นการท��มี�วิ�ธี�หร�อกระบวินการท��จะช"วิย

ให#การตั�ดสิ�นใจได#ด�ย��งขึ้&�นย"อมีจะเป'นประโยชน)ในการท�างานได#อย"างมี�ประสิ�ทธี�ภาพมีากย��งขึ้&�น

Analytic Hierarchy Process , AHP ค&อุอุะไรุ ?

กระบวินการวิ�เคัราะห)ตัามีล�าด�บช��น ( Analytic Hierarchy Process , AHP )เป'นวิ�ธี�การตั�ดสิ�นใจแบบหลายเกณฑ์) ( Multi – Criteria Decision Making Method )

จ�ดิ์เดิ์�น้ขอุง AHP ค&อุอุะไรุ?

เป'นกระบวินการตั�ดสิ�นใจท��มี�ประสิ�ทธี�ภาพสิามีารถน�าไปใช#ก�บการตั�ดสิ�นใจท��มี�คัวิามีย1"ง

ยากซั�บซั#อนได#

การุน้�า AHP มาใชั�ก�บำงาน้ชัลุ่ปรุะทาน้

การเล�อกทางเล�อก การจ�ดล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญ การตั�ดสิ�น เร��องกฎเกณฑ์)ตั"างๆการวิางแผนการคัาดการณ) การประเมี�นผล

AHP ตั�อุงใชั�อุะไรุบำ�าง?

เกณฑ์) ( ก�าหนดโดยผ5#ตั�ดสิ�นใจ ) การเปร�ยบเท�ยบตัามีเกณฑ์) ( พ�จารณา

โดยผ5#ตั�ดสิ�นใจ )ตัารางระด�บคัวิามีสิ�าคั�ญหร�อคัวิามีชอบ

รุ)ปแบำบำขอุง AHP

AHP จะแบ"งการวิ�เคัราะห)ออกเป'นระด�บช��น คั�อ เป6าหมีาย เกณฑ์) เกณฑ์)ย"อย และทางเล�อก จากน��นให#วิ�เคัราะห)เปร�ยบเท�ยบเกณฑ์)หร�อทางเล�อกท�ละคั5" ตัามีตัารางระด�บคัวิามีสิ�าคั�ญ หร�อคัวิามีชอบ แล#วิก7คั�านวิณหาน��าหน�กคัวิามีสิ�าคั�ญ หร�อล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญขึ้องแตั"ละช��น

ข��น้ตัอุน้การุดิ์�าเน้�น้การุ AHP

1. การจ�ดล�าด�บช��นในการวิ�เคัราะห) ( Structuring the Hierachy ) จ�ดท�าเป'นแผนภ5มี�ระด�บช��น

ระด�บช��นบนสิ1ด คั�อเป6าหมีาย หร�อป8ญหาท��ตั#องการตั�ดสิ�นใจ ( Goal )

ระด�บช��นท�� 2 คั�อเกณฑ์)หล�ก ( Criteria )ระด�บช��นท�� 3 คั�อเกณฑ์)ย"อย ( Subcriteria )(ถ#ามี�)ระด�บช��นสิ1ดท#าย คั�อ ทางเล�อก ( Alternative )

เป6าหมีาย

เกณฑ์) เกณฑ์)

เกณฑ์)ย"อย

เกณฑ์)ย"อย

เกณฑ์)ย"อย

เกณฑ์)ย"อย

ทางเล�อก

ทางเล�อก

ทางเล�อก

2 การุค�าน้วัณหัาลุ่�าดิ์�บำควัามส�าค�ญ ( Calculation of Relative Priority )

ในแตั"ระด�บช��นให#พ�จารณาเปร�ยบเท�ยบคัวิามีสิ�าคั�ญขึ้องเกณฑ์)ตั"างๆในระด�บช��นเด�ยวิก�น โดยการวิ�เคัราะห)เปร�ยบเท�ยบเกณฑ์) หร�อทางเล�อกท�ละคั5" ( Pairwise Comparison ) ตัามีตัารางระด�บคัวิามีสิ�าคั�ญ หร�อคัวิามีชอบ ( Standard Preferrence Table ) แล#วิก7คั�านวิณหาน��าหน�กคัวิามีสิ�าคั�ญ หร�อล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญขึ้องแตั"ละช��น

ระด�บคัวิามีสิ�าคั�ญหร�อคัวิามีชอบ ( Preference Level )

คั"าแสิดงเป'นตั�วิเลขึ้ ( Numerical Valve )

เ ท"าก�น ( Equally Preferred ) เท"าก�นถ&งปานกลาง( Equally to Moderately Preferred )

ปานกลาง( Moderately Preferred) ปานกลางถ&งคั"อนขึ้#างมีาก( Moderately to Strongly Preferred )

คั"อนขึ้#างมีาก( Strongly Preferred ) คั"อนขึ้#างมีากถ&งมีากกวิ"า( Strongly to Very Strongly Preferred )

มีากกวิ"า( Very Strongly Preferred ) มีากกวิ"าถ&งมีากท��สิ1ด( Very Strongly to Extremely Preferred )

มีากท��สิ1ด( Extremely Preferred )

1 2 3 4 5 6 7 8 9

1 = Equally3 = Moderate5 = Strong7 = Very Strong9 = Extreme 2 4 6 8, , , ใช#เมี��อมี�คัวิามีแตักตั"างก�นบ#างในระหวิ"างช"วิงระด�บ

ตั"างๆ

ตั�วัอุย�างการุเปรุ,ยบำเท,ยบำควัามส�าค�ญการเล�อกซั��อสิ�นคั#า โดยใช#เกณฑ์)ด#านคั1ณภาพ

ผล�ตัภ�ณฑ์) A มี�คั1ณภาพสิ5งกวิ"าผล�ตัภ�ณฑ์) B โดยให# A มี�คั"าระด�บเปร�ยบเท�ยบมีากกวิ"า (Very Strongly Preferred ) ขึ้อง B หร�อแสิดงเป'นตั�วิเลขึ้เท"าก�บ 7

เมี��อเปร�ยบเท�ยบกล�บก�นผล�ตัภ�ณฑ์) B ก7จะมี�คั1ณภาพเป'น 17/ ขึ้องผล�ตัภ�ณฑ์) A

หมีายเหตั1 ทางเล�อกเด�ยวิก�นเมี��อเปร�ยบเท�ยบแนวิตั��งและแนวินอนจะแสิดงตั�วิเลขึ้เท"าก�บ 1

คั1ณภาพ A BA 1 7B 1/7 1

การุตั�ดิ์ส�น้ใจเลุ่&อุกซื้&�อุบำ�าน้

ราคัา ท�าเล ล�กษณะบ#าน

บ#านB บ#านC

การเล�อกซั��อบ#าน

บ#านA

1. หาล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญขึ้องเกณฑ์) 1.1 สิร#างตัารางให#คัะแนนเปร�ยบเท�ยบเกณฑ์)ท��ง3 เกณฑ์)

เกณฑ์) ราคัา ท�าเล ล�กษณะบ#าน ราคัา 1 2 6 ท�าเล 1/2 1 3

ล�กษณะบ#าน 1/6 1/3 1 1.2 หาผลรวิมีในแตั"ละคัอล�มีน)

เกณฑ์) ราคัา ท�าเล ล�กษณะบ#าน ราคัา 1 2 6 ท�าเล 1/2 1 3

ล�กษณะบ#าน 1/6 1/3 1 รวิมี 10/6 10/3 10

1.3 น�าตั�วิเลขึ้ในแตั"ละคัอล�มีน)หารด#วิยผลรวิมีขึ้องท1กคัอล�มีน)น��นๆ เกณฑ์) ราคัา ท�าเล ล�กษณะบ#าน

ราคัา 6/10 6/10 6/10 ท�าเล 3/10 3/10 3/10

ล�กษณะบ#าน 1/10 1/10 1/10 รวิมี 1 1 1

1.4 หาผลรวิมีในแตั"ละแถวิ เกณฑ์) ราคัา ท�าเล ล�กษณะบ#าน รวิมี

ราคัา 6/10 6/10 6/10 18/10 ท�าเล 3/10 3/10 3/10 9/10

ล�กษณะบ#าน 1/10 1/10 1/10 3/10 รวิมี 1 1 1 3

1.5 หาล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญโดยหาคั"าเฉล��ยขึ้องตั�วิเลขึ้ในแตั"ละแถวิ เกณฑ์) ราคัา ท�าเล ล�กษณะ

บ#าน รวิมี ล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญ

ราคัา 6/10 6/10 6/10 18/10 0.60 ท�าเล 3/10 3/10 3/10 9/10 0.30

ล�กษณะบ#าน 1/10 1/10 1/10 3/10 0.10 รวิมี 1 1 1 3 1

2. หาล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญขึ้องทางเล�อกแยกตัามีเกณฑ์)ตั"างๆ( คั�านวิณเช"นเด�ยวิก�บหาล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญขึ้องเกณฑ์) ) เกณฑ์)ราคัา บ#านA บ#านB บ#านC ล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญ

บ#านA 1 1/2 2 0.29 บ#านB 2 1 4 0.57 บ#านC 1/2 1/4 1 0.14

เกณฑ์)ท�าเล บ#านA บ#านB บ#านC ล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญ บ#านA 1 1/2 1 0.25 บ#านB 2 1 2 0.50 บ#านC 1 1/2 1 0.25

เกณฑ์)ล�กษณะบ#าน บ#านA บ#านB บ#านC ล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญ บ#านA 1 2 2 0.50 บ#านB 1/2 1 1 0.25 บ#านC 1/2 1 1 0.25

3. หาล�าด�บคัวิามีสิ�าคั�ญรวิมี บ#านA = (0.60X0.29)+(0.30X0.25)+(0.10X0.50) = 0.30 บ#านB = (0.60X0.57)+(0.30X0.50)+(0.10X0.25) = 0.52 บ#านC = (0.60X0.14)+(0.30X0.25)+(0.10X0.25) = 0.18

สิร1ปในการเล�อกซั��อบ#านโดยใช#เกณฑ์)3 เกณฑ์)คั�อราคัาบ#าน ท�าเลท��ตั� �งขึ้องบ#าน และล�กษณะบ#าน คัวิรเล�อก ซั��อบ#านB มีากท��สิ1ด

จบำการุน้�าเสน้อุ