مح حفاظت مح سازمان حفاظت ز ييسازمان ز ط ستستييط

مح حفاظت کل مح اداره حفاظت کل ز يياداره ز ط هرمزگان ييط هرمزگان ست ست

پسماندها مديريت قانون پسماندها تشريح مديريت قانون تشريح

وو

استان در پسماندها استان مديريت در پسماندها مديريت هرمزگانهرمزگان

13841384ارديبهشت ارديبهشت

11

بسم الله الرحمن بسم الله الرحمن الرحيمالرحيم

قانون تصويب و تدوين قانون روند تصويب و تدوين روندپسماندها پسماندها مديريت مديريت

قانونمند استراتژي فقدان پسماندها، توليد گسترش به رو روند قانونمند بدليل استراتژي فقدان پسماندها، توليد گسترش به رو روند بدليلبسياري در محيطي زيست خطرات و خسارات بروز و آن مديريت بسياري در در محيطي زيست خطرات و خسارات بروز و آن مديريت در

سال از گرديد موجب كشــــــور نقاط سال از از گرديد موجب كشــــــور نقاط با 13801380از متعددي با جلسات متعددي جلساتهاي وزارتخانه زيست، محيط حفاظت سازمــــان نمايندگان هاي حضور وزارتخانه زيست، محيط حفاظت سازمــــان نمايندگان حضور

آموزش و درمان بهداشت، ومعادن، كشاورزی،صنايع جهاد آموزش كشور، و درمان بهداشت، ومعادن، كشاورزی،صنايع جهاد كشور،بود پسماندها مديريت پيشنهادی اليحه آن نتيجه و گردد تشكيل بود پزشكي پسماندها مديريت پيشنهادی اليحه آن نتيجه و گردد تشكيل پزشكي

تاريخ در تاريخ كه در از 7/8/13817/8/1381كه پس و گرديد تقديم دولت محترم از هيات پس و گرديد تقديم دولت محترم هياتزيست، ومحيط صنعت زيربنايي، امور كميسيون در مفصل زيست، بررسي ومحيط صنعت زيربنايي، امور كميسيون در مفصل بررسي

تاريخ در مذكور تاريخ اليحه در مذكور و 4/8/13814/8/1381اليحه رسيد دولت محترم هيات تصويب و به رسيد دولت محترم هيات تصويب بهتاريخ تاريخ در وزراي 13/9/138113/9/1381در جمهور، رياست محترم مقام امضاي وزراي به جمهور، رياست محترم مقام امضاي به

اقتصاد معادن،امور و صنايع كشاورزي، جهاد نفت كشور، اقتصاد محتـــرم معادن،امور و صنايع كشاورزي، جهاد نفت كشور، محتـــرممجلسشوراي به پزشكي آموزش و درمان بهداشت و مجلسشوراي ودارايي به پزشكي آموزش و درمان بهداشت و ودارايي

بررسي و بحث و اول شور در كليات تصويب از پس و تقديم بررسي اسالمي و بحث و اول شور در كليات تصويب از پس و تقديم اسالميكميسيون بويژه اسالمي، مجلسشوراي مختلف كميسيونهاي كميسيون در بويژه اسالمي، مجلسشوراي مختلف كميسيونهاي در

تاريخ در اليحه تاريخ كشاورزي، در اليحه مجلسشوراي 15/2/138315/2/1383كشاورزي، تصويب مجلسشوراي به تصويب بهتاريخ در و تاريخ اسالمي در و در 9/3/13839/3/1383اسالمي و رسيد نگهبان محترم شوراي تائيد در به و رسيد نگهبان محترم شوراي تائيد به

.25/3/138325/3/1383تاريخ تاريخ گرديد ابالغ اجرا .جهت گرديد ابالغ اجرا جهت

پسماندها انواع و پسماند پسماندها تعريف انواع و پسماند تعريف

پسماند :پسماند : ) شود ) مي گفته فاضالب از غير گاز و مايع جامد، مواد ( به شود ) مي گفته فاضالب از غير گاز و مايع جامد، مواد به

فعاليت از حاصل غيرمستقيم يا و مستقيم طور به فعاليت كه از حاصل غيرمستقيم يا و مستقيم طور به كهزائد كننده توليد نظر از و بوده زائد انسان كننده توليد نظر از و بوده .ییتلقتلقانسان شود .مي شود مي

پسماندها : پسماندها :انواع انواع

عادي- :11 عادي- :پسماندهاي پسماندهاياز معمول صورت به كه شود مي گفته پسماندهايي كليه از به معمول صورت به كه شود مي گفته پسماندهايي كليه به

از خارج و روستاها شهرها، در انسانها روزمره از فعاليتهاي خارج و روستاها شهرها، در انسانها روزمره فعاليتهايهاي نخاله و خانگي هاي زباله قبيل از شود مي توليد هاي آنها نخاله و خانگي هاي زباله قبيل از شود مي توليد آنها

ساختماني.ساختماني.

22: ) بيمارستاني- ) پزشكي ( :پسماندهاي بيمارستاني- ) پزشكي پسماندهايبيمارستانها، از ناشي آور زيان و عفوني پسماندهاي كليه بيمارستانها، به از ناشي آور زيان و عفوني پسماندهاي كليه به

و طبي تشخيص آزمايشگاههاي درماني، بهداشتي، و مراكز طبي تشخيص آزمايشگاههاي درماني، بهداشتي، مراكز . پسماندهاي ساير شود مي گفته مشابه مراكــــز . ساير پسماندهاي ساير شود مي گفته مشابه مراكــــز ساير. است خارج تعريف اين شمول از بيمارستاني .خطرناك است خارج تعريف اين شمول از بيمارستاني خطرناك

ويژه- :33 ويژه- :پسماندهاي پسماندهايبودن باال بدليل كه شود مي گفته پسماندهايي كليه بودن به باال بدليل كه شود مي گفته پسماندهايي كليه به

بيماريزايي، سميت، قبيل از خطرناك خواص از يكي بيماريزايي، حداقل سميت، قبيل از خطرناك خواص از يكي حداقلبه آن مشابه و خورندگي اشتعال، يـــــا انفجار به قابليت آن مشابه و خورندگي اشتعال، يـــــا انفجار قابليتپسماندهاي از آندسته و باشد داشته نياز ويژه پسماندهاي مراقبت از آندسته و باشد داشته نياز ويژه مراقبت

صنعتي، عادي، پسماندهاي از بخشي نيز و صنعتي، پزشكي عادي، پسماندهاي از بخشي نيز و پزشكيپسماندهاي جزء دارند خاص مديريت به نياز كه پسماندهاي كشاورزي جزء دارند خاص مديريت به نياز كه كشاورزي

. شوند مي محسوب .ويژه شوند مي محسوب ويژه

كشاورزي- :44 كشاورزي- :پسماندهاي پسماندهاي

بخش در توليدي فعاليتهاي از ناشي پسماندهاي بخش به در توليدي فعاليتهاي از ناشي پسماندهاي بهالشه فضوالت، قبيل از شود مي گفته الشه كشاورزي فضوالت، قبيل از شود مي گفته كشاورزي

) محصوالت ) آبزيــــان و طيور دام، ( حيوانات محصوالت ) آبزيــــان و طيور دام، حيوانات. مصرف غيــرقابل يا و فاسد .كشاورزي مصرف غيــرقابل يا و فاسد كشاورزي

صنعتي- :55 صنعتي- :پسماندهاي پسماندهايو صنعتي فعاليتهاي از ناشي پسماندهاي كليه و به صنعتي فعاليتهاي از ناشي پسماندهاي كليه بهگاز، صنايـــع پااليشگاهي پسماندهاي و گاز، معدنــي صنايـــع پااليشگاهي پسماندهاي و معدنــيگفته آن امثال و نيروگاهي و پتروشيمي و گفته نفت آن امثال و نيروگاهي و پتروشيمي و نفت

و سرريزها ها، بــــراده قبـــيل از شود و مي سرريزها ها، بــــراده قبـــيل از شود مي. صنعتي .لجنهاي صنعتي لجنهاي

پسماندها اجرايي پسماندها مديريت اجرايي مديريت

كه است حقوقي يا حقيقي كه شخصيت است حقوقي يا حقيقي شخصيتساماندهي، ريزي، برنامه ساماندهي، مسئــــول ريزي، برنامه مسئــــولبه مربوط اجرايي عمليات و به مراقبت مربوط اجرايي عمليات و مراقبت

سازي، ذخيره آوري، جمع سازي، توليـــد، ذخيره آوري، جمع توليـــد،بازيافت، ونـــــقل، حمل بازيافت، جداسازي، ونـــــقل، حمل جداسازي،

همچنين و پسمانــدها دفع و همچنين پردازش و پسمانــدها دفع و پردازشزمينــــه اين در رساني اطالع و زمينــــه آموزش اين در رساني اطالع و آموزش

. باشد .مي باشد مي

پسماندها 77ماده ماده مديريت پسماندها قانون مديريت قانون

ويژه و صنعتي از غير پسماندها كليه اجرايي ويژه مديريت و صنعتي از غير پسماندها كليه اجرايي مديريتعهده به آنها حريم و روستاها و شهرها عهده در به آنها حريم و روستاها و شهرها در

و حوزه از خارج در و دهياريها و و شهرداريـــها حوزه از خارج در و دهياريها و شهرداريـــهابخشداريها عهده به دهياريها و شهرداريـــها بخشداريها وظايف عهده به دهياريها و شهرداريـــها وظايف

. و صنعتي پسماندهاي اجرايي مديريت باشد . مي و صنعتي پسماندهاي اجرايي مديريت باشد مي . صورت در بود خواهد كنـــنده توليد عهده به . ويژه صورت در بود خواهد كنـــنده توليد عهده به ويژه

شهرداريها، عهـــده به عادي پسماندهاي به آن شهرداريها، تبديل عهـــده به عادي پسماندهاي به آن تبديل. بود خواهد بخشداريها و .دهياريها بود خواهد بخشداريها و دهياريها

- بخشي يا تمام توانند مي اجرايي مديريتهاي - تبصره بخشي يا تمام توانند مي اجرايي مديريتهاي تبصرهودفع جداسازي آوري، جمع به مربوط عمليـــات ودفع از جداسازي آوري، جمع به مربوط عمليـــات ازواگذار حقوقي و حقيقي اشخـــاص به را واگذار پسماندها حقوقي و حقيقي اشخـــاص به را پسماندها

نمايند.نمايند.

مديريت 66ماده ماده مديريت قانون قانونپسماندهاپسماندها

و ايران اسالمــــي جمهوري صداوسيمــــاي و سازمان ايران اسالمــــي جمهوري صداوسيمــــاي سازماندارند رساني اطالع نقش كه هايي رسانه دارند سايــــر رساني اطالع نقش كه هايي رسانه سايــــر

جهت موظفند فرهنگي و آموزشي دستگاههاي جهت وهمچنين موظفند فرهنگي و آموزشي دستگاههاي وهمچنينو آوري جمع صحيح، جداسازي آموزش، و رساني و اطالع آوري جمع صحيح، جداسازي آموزش، و رساني اطالع

مسئولين و سازمانها با و اقدام پسماندها مسئولين بازيافت و سازمانها با و اقدام پسماندها بازيافت. نمايند همكاري .مربوطه نمايند همكاري مربوطه

صنايع تبصره -تبصره - كشاورزي، جهاد هاي صنايع وزارتخانه كشاورزي، جهاد هاي وزارتخانهبه پزشكي آموزش و درمان بهداشت كشور، به معـــادن، پزشكي آموزش و درمان بهداشت كشور، معـــادن،

به نسبت موظفند كشاورزي، پسماندهاي كاهــش به منظور نسبت موظفند كشاورزي، پسماندهاي كاهــش منظورتوليدكنندگان و روستائيان آموزش و رسانـــــي توليدكنندگان اطالع و روستائيان آموزش و رسانـــــي اطالع

. آورند بعمل الزم .اقدام آورند بعمل الزم اقدام

پسماندها 1212ماده ماده مديريت پسماندها قانون مديريت قانونمحيطـي زيست براساسضوابط پسماندها دفن محيطـي محلهاي زيست براساسضوابط پسماندها دفن محلهاي

محيط حفاظت سازمـــــان هماهنگي با كشور وزارت محيط توسط حفاظت سازمـــــان هماهنگي با كشور وزارت توسط. شد خواهد تعيين كشاورزي جــهاد وزارت و .زيست شد خواهد تعيين كشاورزي جــهاد وزارت و زيست

در --11تبصره تبصره است موظف ومعماري شهرسازي عالي در شوراي است موظف ومعماري شهرسازي عالي شورايپسماندها دفع براي را مناسب مناطق جامع، اي ناحيه پسماندها طرحهاي دفع براي را مناسب مناطق جامع، اي ناحيه طرحهاي

. بگيرد نظر .در بگيرد نظر درو --22تبصره تبصره تسهيالت اعتبارات، است موظف كشور و وزارت تسهيالت اعتبارات، است موظف كشور وزارت

دفن محلهاي از برداري بهره و ايجاد جهت را الزم دفن امكانات محلهاي از برداري بهره و ايجاد جهت را الزم امكانات. “ نمايد فراهم بخشخصوصي توسط يا راسا .پسماندها “ نمايد فراهم بخشخصوصي توسط يا راسا پسماندها

پسماندها 1313ماده ماده مديريت پسماندها قانون مديريت قانونو تخليه و پسماندها ساير با پزشكي پسماندهاي كردن و مخلوط تخليه و پسماندها ساير با پزشكي پسماندهاي كردن مخلوطنوع اين بازيافت و استفاده فروش، يا و محيط در آنها نوع پخش اين بازيافت و استفاده فروش، يا و محيط در آنها پخش

. است ممنوع .پسماندها است ممنوع پسماندها

مديريت 1616ماده ماده مديريت قانون قانونپسماندهاپسماندها

ونقل، حمل آوري، جمع كردن، مخلوط ونقل، نگهداري، حمل آوري، جمع كردن، مخلوط نگهداري،محيط در پسماندها تخليه و صدور دفع، محيط خريدوفروش، در پسماندها تخليه و صدور دفع، خريدوفروش،

خواهد آن اجرايي نامه آئين و قانون اين مقررات خواهد برطبق آن اجرايي نامه آئين و قانون اين مقررات برطبقمراجع. حكم به مختلف اشخاص غيراينصورت در مراجع. بود حكم به مختلف اشخاص غيراينصورت در بود

از عادي پسماندهاي براي اول بار در نقدي جزاي به از قضايي عادي پسماندهاي براي اول بار در نقدي جزاي به قضاييميليون( )500000500000پانصدهزار )پانصدهزار ) يكصد تا ميليون( )ريال يكصد تا ( ( 100000000100000000ريال

دوميليون ) از پسماندها ساير براي و دوميليون )ريال از پسماندها ساير براي و تا( 20000002000000ريال تا( ريال ريالميليون ) ميليون )يكصد بار( 100000000100000000يكصد هر تكرار صورت در و بار( ريال هر تكرار صورت در و ريال

. شوند مي محكوم ماده اين در قبلي مجازات برابر دو .به شوند مي محكوم ماده اين در قبلي مجازات برابر دو بهماده حكم از ماده متخلفين حكم از دوميليون 1313متخلفين از نقدي جزاي دوميليون به از نقدي جزاي به

ميليون( )20000002000000)) يكصد تا ميليون( )ريال يكصد تا در( 100000000100000000ريال و در( ريال و ريالتكرار صورت در و مجازات حداكثر برابر دو به تكرار تكرار صورت صورت در و مجازات حداكثر برابر دو به تكرار صورت

. شوند مي محكوم قبل يا مجازات برابر دو به بار هر .مجدد شوند مي محكوم قبل يا مجازات برابر دو به بار هر مجدد

مديريت 2020ماده ماده مديريت قانون قانونپسماندهاپسماندها

اماكن در پسماند كننده تخليه اماكن خودروهاي در پسماند كننده تخليه خودروهايتا يك به ، مذكور مجازاتهاي بر عالوه تا غيرمجاز، يك به ، مذكور مجازاتهاي بر عالوه غيرمجاز،

. شد خواهند محـــكوم توقيف هفته .ده شد خواهند محـــكوم توقيف هفته دهعمومي، تبصره-تبصره- معابر تخليه، محل كه صورتي عمومي، در معابر تخليه، محل كه صورتي در

ميزان حداكـــــثر به باشد شهري بين و ميزان شهري حداكـــــثر به باشد شهري بين و شهري. شوند مي محكوم .توقـــيف شوند مي محكوم توقـــيف

پسماندها 2323ماده ماده مديريت پسماندها قانون مديريت قانونقانون اين اجراي حسن مسئوليت و قانون نظارت اين اجراي حسن مسئوليت و نظارتمي زيست محيط حفاظت سازمان مي برعهده زيست محيط حفاظت سازمان برعهده

باشد.باشد.

استان در پسماندها استان مديريت در پسماندها مديريتهرمزگانهرمزگان

عادي پسماندهاي عادي مديريت پسماندهاي مديريتاستان) روستائي و شهري استان) سكونتگاههاي روستائي و شهري سكونتگاههاي

هرمزگان(هرمزگان(استان - روزانه زباله استان مقدار روزانه زباله اين 11001100مقدار از كه بوده اين تن از كه بوده تن

و 300300مقدار مقدار بندرعباس شهر به مربوط و تن بندرعباس شهر به مربوط 200200تنو استان شهرهاي ساير به مربوط و تن استان شهرهاي ساير به مربوط تن تن 600600تن. باشد مي استان روستاهاي به .مربوط باشد مي استان روستاهاي به مربوط

استان% )8080از از - بازيافت قابل هاي استان% )زباله بازيافت قابل هاي ( 880880زباله ( تن تن ( )165165% )% )1515صرفا“ صرفا“ مابقــي و بازيافت ( )تن مابقــي و بازيافت 935935تن

“ سطحي( دفن غيراصولي بصورت غالبـــــا “ تن سطحي( دفن غيراصولي بصورت غالبـــــا تنو آوري جمع نبودن مكانيزه بعلت و گردد و مي آوري جمع نبودن مكانيزه بعلت و گردد مي

دفع يا و بازيابي و جداسازي عدم و دفع انتقال يا و بازيابي و جداسازي عدم و انتقالمحيطي زيست مشكالت بروز موجب محيطي غيراصولي زيست مشكالت بروز موجب غيراصولي

. است شده متعددي بهداشتي .و است شده متعددي بهداشتي و

) بيمارستاني ) پزشكي پسماندهاي ( مديريت بيمارستاني ) پزشكي پسماندهاي مديريتهرمزگان هرمزگان استان استان

نحوه و ها بخش در بيمارستاني زائد مواد آوري جمع نحوه روش و ها بخش در بيمارستاني زائد مواد آوري جمع روشبهداشتي دفع و موقت نگهداري محل به ها بخش از بهداشتي حمل دفع و موقت نگهداري محل به ها بخش از حمل

بيمارستاني زائد مواد مديريت در خاصي اهميت از بيمارستاني آن زائد مواد مديريت در خاصي اهميت از آنو درماني مراكز و بيمارستانها اكثر در كه است و برخوردار درماني مراكز و بيمارستانها اكثر در كه است برخوردار. گيرد نمي صورت بدرستي عمـــــل اين استان .بهداشتي گيرد نمي صورت بدرستي عمـــــل اين استان بهداشتي

بيمارستاني هاي زباله مقدار آمده بعمل بررسي به توجه بيمارستاني با هاي زباله مقدار آمده بعمل بررسي به توجه با “ حدودا درماني “ ومراكز حدودا درماني اين 2020ومراكز از كه بوده روز شبانه در اين تن از كه بوده روز شبانه در تن

بندرعباس 1010مقدار مقدار شهر به مربوط روز شبانه در بندرعباس تن شهر به مربوط روز شبانه در تن “ “ حدودا) بيمارستاني 50005000حدودا) هاي زباله به مربوط بيمارستاني كيلوگرم هاي زباله به مربوط كيلوگرم

مقــــدار( اين از كه مقــــدار( بوده اين از كه “ 1515بوده “ جمعا% ) ( 33جمعا% ) هاي زباله را ( تن هاي زباله را تن. دهند مي تشكيل .عفوني دهند مي تشكيل عفوني

“ جمعا- استان بيمارستاني سوزهاي زباله “ تعداد جمعا- استان بيمارستاني سوزهاي زباله سوز 55تعداد سوز زباله زباله “ جمعا كه “ بوده جمعا كه روز )620620بوده در روز )كيلوگرم در عفوني% 2020كيلوگرم هاي عفوني% زباله هاي زباله

مابقي و مابقي سوزانده و دفع% ( 8080سوزانده شهري هاي زباله ساير دفع% ( همراه شهري هاي زباله ساير همراه. گردد .مي گردد مي

استان سطح بيمارستاني سوزهاي استان زباله سطح بيمارستاني سوزهاي زبالهشامل :شامل :

بظرفيت- ) 11 بندرعباس شهيدمحمدي بظرفيت- ) بيمارستان بندرعباس شهيدمحمدي ((kgkg 150 150بيمارستانبظرفيت- ) 22 بندرعباس ليال ام بظرفيت- ) بيمارستان بندرعباس ليال ام ((kgkg 80 80بيمارستانبظرفيت- ) 33 بندرعباس فارس خليج بظرفيت- ) بيمارستان بندرعباس فارس خليج ( ( kgkg 350 350بيمارستان

- قسمت) و كودكان بيمارستان هوائي بيمارستان هاي - زباله قسمت) و كودكان بيمارستان هوائي بيمارستان هاي زبالهمنتقل بيمارستان اين به شهيدمحمدي بيمارستان منتقل پاتولوژي بيمارستان اين به شهيدمحمدي بيمارستان پاتولوژي

). شود .(مي شود ميبظرفيت- ) 44 ميناب بهشتي شهيد بظرفيت- ) بيمارستان ميناب بهشتي شهيد ((kgkg 20 20بيمارستانبظرفيت- ) 55 بندرعباس الزمان صاحب بظرفيت- ) بيمارستان بندرعباس الزمان صاحب ( ( kgkg 20 20بيمارستان

و- درماني مراكز ساير بيمارستاني هاي زباله آنجائيكه و- از درماني مراكز ساير بيمارستاني هاي زباله آنجائيكه ازمي دفع و حمل شهري هاي زباله ديگر همراه مي بيمارستاني دفع و حمل شهري هاي زباله ديگر همراه بيمارستاني

و ها دغدغه ترين عمده از يكي موضوع اين لذا و گردد ها دغدغه ترين عمده از يكي موضوع اين لذا گرددمي محسوب استان محيطي زيست و بهداشتي مي مشكالت محسوب استان محيطي زيست و بهداشتي مشكالت

گردد.گردد.

استان صنعتي پسماندهاي استان مديريت صنعتي پسماندهاي مديريتهرمزگانهرمزگان

- : “ نمايند مي توليد جامد زائدات نوع دو عموما صنعتي “ : واحدهاي نمايند مي توليد جامد زائدات نوع دو عموما صنعتي واحدهايصنعتي زائدات و خانگي شبه جامد صنعتي زائدات زائدات و خانگي شبه جامد زائدات

و - عمليات اجراي مستلزم صنعتي زائد مواد مديريت و نحوه عمليات اجراي مستلزم صنعتي زائد مواد مديريت نحوهكنترل و است مقررات و ضوابط با مطابق اي ويژه كنترل اقدامات و است مقررات و ضوابط با مطابق اي ويژه اقداماتمحيط بهداشت، حفظ براي صحيح مديريت يك اعمال و محيط موثر بهداشت، حفظ براي صحيح مديريت يك اعمال و موثر

زيادي اهميت از زمينه اين در طبيعي منابع مـــديريت و زيادي زيست اهميت از زمينه اين در طبيعي منابع مـــديريت و زيست. است .برخوردار است برخوردار

فعاليتهاي - برحسب صنعتي پسماندهاي و جامد زائد فعاليتهاي مواد برحسب صنعتي پسماندهاي و جامد زائد موادمتفاوتي كيفيت و كميت از توليد هاي پروسه و متفاوتي صنعتي كيفيت و كميت از توليد هاي پروسه و صنعتي

از حاضر حال در است از برخوردار حاضر حال در است مــــواد 124000124000برخوردار درسال مــــواد تن درسال تناستان صنعـتي استان زائد صنعـتي فعاليتهاي%( 4646تن )تن )5700057000زائد به فعاليتهاي%( مربوط به مربوط

و صنعتي و عمده صنعتي ( 6700067000معادل% ) معادل% ) 5454عمده ساير به مربوط ( تن ساير به مربوط تن. است صنعتي .فعاليتهاي است صنعتي فعاليتهاي

صنعتي- فعاليتهاي ترين عمده زائد صنعتي- مواد فعاليتهاي ترين عمده زائد موادشامل : شامل :استان استان

سيمان- :11 سيمان- :كارخانه ساالنه كارخانه توليد ساالنه با توليد و 1800018000با پاس باي و تن پاس باي نسوز 680680تن آجر نسوز تن آجر تنحدود حدود در محل% 1414در در و دهد مي اختصاص خود به را جامد زائد مواد كل محل% از در و دهد مي اختصاص خود به را جامد زائد مواد كل از

گردد مي دفع ويژه گردد جايگاه مي دفع ويژه جايگاهبندرعباس- :22 روي بندرعباس- :كارخانه روي از ) 1825018250با با كارخانه حاصل هاي باطله كيك از ) تن حاصل هاي باطله كيك تن

) بر بالغ و كنسانتره از روي ( استخراج بر بالغ و كنسانتره از روي حدود 5/15/1استخراج سال در روي سرباره حدود تن سال در روي سرباره تن((1414. است%( گرديده دپو كارخانه محوطه در جامد مواد كل .از است%( گرديده دپو كارخانه محوطه در جامد مواد كل از

33: المهدي- آلومينيوم :كارخانه المهدي- آلومينيوم آند، 1200012000باتوليد باتوليد كارخانه آند، تن آجرنسوز، 6868تن آجرنسوز، تن 99تنو سرباره و تن سرباره حدود ) 500500تن در سال در آزبست حدود ) مترمكعب در سال در آزبست زائد% 1010مترمكعب مواد زائد% كل مواد كل

. گيرد ( قرار بازيافت مورد تا گرديده دپو كارخانه محوطه در .جامد گيرد ( قرار بازيافت مورد تا گرديده دپو كارخانه محوطه در جامدبندرعباس- 44 بندرعباس- نيروگاه حدود : نيروگاه در حدود : ساالنه در گاز 400400ساالنه احتراق از ناشي خاكستر گاز تن احتراق از ناشي خاكستر تن

صنعتي هاي لجن و آسكارل هاي روغن بايد مجموع اين به كه گذارد مي صنعتي برجا هاي لجن و آسكارل هاي روغن بايد مجموع اين به كه گذارد مي برجا. گردد مي نگهداري نيروگاه مخصوص جايگاه در گردد اضافه ها .حوضچه گردد مي نگهداري نيروگاه مخصوص جايگاه در گردد اضافه ها حوضچه

55 : بندرعباس- نفت : پااليشگاه بندرعباس- نفت از پااليشگاه حاصل هاي لجن شامل جامد زائد از مواد حاصل هاي لجن شامل جامد زائد موادباشد مي گاز احتراق از باقيمانده خاكستر و پساب باشد تصفيه مي گاز احتراق از باقيمانده خاكستر و پساب سال 13001300تصفيه در سال تن در تن

. گردد مي دفع مواد دفن جايگاه در كل اداره تائيد مورد محل .در گردد مي دفع مواد دفن جايگاه در كل اداره تائيد مورد محل در66: سرخون- گاز :پااليشگاه سرخون- گاز از پااليشگاه بجامانده خاكستر شامل جامد زائد از مواد بجامانده خاكستر شامل جامد زائد مواد

معدني نمكهاي و تركيبات نفتي، مواد محتوي فيلتر المنت و سوخت معدني احتراق نمكهاي و تركيبات نفتي، مواد محتوي فيلتر المنت و سوخت احتراق((250250. ) گردد مي دفع خاص جايگاه در سال در .تن ) گردد مي دفع خاص جايگاه در سال در تن

77 : فارس- خليج سازي كشتي : كارخانه فارس- خليج سازي كشتي بر كارخانه بالغ جامد زائد بر مواد بالغ جامد زائد در 12001200مواد در تن تنكه ضايعات ديگر و جوشكاري هاي باقيمانده سندپالست، شامل كه سال ضايعات ديگر و جوشكاري هاي باقيمانده سندپالست، شامل سال

. گردد مي .بازيافت گردد مي بازيافت

استان در ويژه پسماندهاي استان مديريت در ويژه پسماندهاي مديريتهرمزگانهرمزگان

برخورداري - بعلت وخطرناك سمي زائد برخورداري مواد بعلت وخطرناك سمي زائد مواد : تجزيه غيرقابل و طبيعت در پايداري نظير : ازخصوصياتي تجزيه غيرقابل و طبيعت در پايداري نظير ازخصوصياتي - - - خورندگي- پذيزي اشتعال ســـــرطانزا و سمي - بودن - - خورندگي- پذيزي اشتعال ســـــرطانزا و سمي بودن

و زائي بيماري و ميكروبــــي عوامل از و برخورداري زائي بيماري و ميكروبــــي عوامل از 000000برخورداريويژه توجهات به نيــــاز و برخوردارند اي ويژه اهميت ويژه از توجهات به نيــــاز و برخوردارند اي ويژه اهميت از

- - - دفع يا و تصفيه انتقال آوري جمع نگهداري هنگام - در - - دفع يا و تصفيه انتقال آوري جمع نگهداري هنگام درزيست محيط و افراد به آسيب از تا باشد مي آن زيست نهائي محيط و افراد به آسيب از تا باشد مي آن نهائي

. آيد بعمل جلوگيري .آنها آيد بعمل جلوگيري آنها- : شامل خطرناك زائد : مواد شامل خطرناك زائد نظير- ) 11مواد معدني زائد نظير- ) مواد معدني زائد مواد

- - سيانيددار يا دار آزبست زائد مواد سنگين - فلزات - سيانيددار يا دار آزبست زائد مواد سنگين فلزاتو بازها و و اسيدها بازها و لجن- ) 22( ( 000000اسيدها نظير روغني زائد لجن- ) مواد نظير روغني زائد مواد

و بنزين نگهداري مخازن از حاصل و هاي بنزين نگهداري مخازن از حاصل زائد- 33( ( 000000هاي زائد- مواد مواد- ها ) نفتكش از حاصل زائد مواد -آلي ها ) نفتكش از حاصل زائد مواد رزين- PCBPCBآلي زائد رزين- مواد زائد مواد

و– و– رنگ طبقه( 000000رنگ در آنها ليست كه زائدي مواد ساير طبقه( و در آنها ليست كه زائدي مواد ساير و. است آمده زائد مواد .بندي است آمده زائد مواد بندي

دراستان خطرناك زائد مواد توليد دراستان منابع خطرناك زائد مواد توليد منابعهرمزگان هرمزگان

11 - - هاي- ) لجن واناديم تركيبات آسكارل روغن - نيروگاهها - هاي- ) لجن واناديم تركيبات آسكارل روغن نيروگاههاو و صنعتي داراي- ) 22( ( 000000صنعتي زائد مواد سيمان داراي- ) كارخانجات زائد مواد سيمان كارخانجات

و آرسينك و تركيبات آرسينك لجنهاي- ) 33( ( 000000تركيبات و پسماندها روي لجنهاي- ) كارخانه و پسماندها روي كارخانه - و كبالت كادميوم تركيبــات - داراي و كبالت كادميوم تركيبــات توليدات- توليدات- 44( ( 000000داراي

و ) آزبست تركيبات داراي زائد مواد و ) آلومينيوم آزبست تركيبات داراي زائد مواد - - 55( ( 000000آلومينيوماز ) حاصل نفتي لجنهاي ضايعـــاتي روغن تصفيه از ) واحدهاي حاصل نفتي لجنهاي ضايعـــاتي روغن تصفيه واحدهاي

) و نفتي مواد و سنگين فلـــزات حاوي روغن ( تصفيه و نفتي مواد و سنگين فلـــزات حاوي روغن ( ( 000000تصفيهفاضالب- ) 66 تصفيه از حاصل هاي لــجن نفت فاضالب- ) پااليشگاههاي تصفيه از حاصل هاي لــجن نفت پااليشگاههاي

) نفتي مواد و سنگين فلزات ( حاوي نفتي مواد و سنگين فلزات از- 77حاوي حاصل هاي از- لجن حاصل هاي لجندر متفرقه و سيار و ثابت منابع ساير و نفتكشها در مخازن متفرقه و سيار و ثابت منابع ساير و نفتكشها مخازن

استان .استان .سال - در استان در توليدي وخطرناك سمي زائد مواد سال مقدار در استان در توليدي وخطرناك سمي زائد مواد مقدار

واحد 120000120000حدودا“ حدودا“ در مخصوص مخازن در بخشي كه واحد تن در مخصوص مخازن در بخشي كه تن - - - بخشي دپوموقت بخشي تصفيه بخشي نگهداري - مربوطه - - بخشي دپوموقت بخشي تصفيه بخشي نگهداري مربوطه

اعمال خاصي مديريت نيز بخشي و ويژه جايگاه در اعمال دفن خاصي مديريت نيز بخشي و ويژه جايگاه در دفن. گردد .نمي گردد نمي

استان در كشاورزي پسماندهاي استان مديريت در كشاورزي پسماندهاي مديريتهرمزگانهرمزگان

استان - بخشكشاورزي در توليدي فعاليتهاي از ناشي استان پسماندهاي بخشكشاورزي در توليدي فعاليتهاي از ناشي پسماندهاي -) - - آبزيان ) طيور دام حيوانات الشه و فضوالت شامل (- هرمزگان - - آبزيان ) طيور دام حيوانات الشه و فضوالت شامل هرمزگان

- فاسد سموم مصرف غيرقابل و فاسد كشاورزي - محصوالت فاسد سموم مصرف غيرقابل و فاسد كشاورزي محصوالتو- بخشكشاورزي در شده فاسد داروهاي و- كشاورزي بخشكشاورزي در شده فاسد داروهاي مي مي 000000كشاورزي

باشد.باشد.و - بوده متغير هرمزگان استان در كشاورزي پسماندهاي و مقدار بوده متغير هرمزگان استان در كشاورزي پسماندهاي مقدار

مقدار تقريب بطور ليكن نيست موجود آن انواع از دقيقي مقدار برآورد تقريب بطور ليكن نيست موجود آن انواع از دقيقي برآوردو 15001500حدودا“ حدودا“ شده فاسد سموم انـــواع و ليتر شده فاسد سموم انـــواع فضوالت 250250ليتر فضوالت تن تنو و دامي و 350350دامي حيوانات الشه و تن حيوانات الشه كشاورزي 1000010000تن محصوالت كشاورزي تن محصوالت تن

بخشكشاورزي در ساليانه بطور مصــرف غيرقابل و بخشكشاورزي فاسد در ساليانه بطور مصــرف غيرقابل و فاسد. گردد مي توليد هرمزگان .استان گردد مي توليد هرمزگان استان

-: هرمزگان استان در كشاورزي پسماندهاي دفع :روشهاي هرمزگان استان در كشاورزي پسماندهاي دفع - - 11روشهايمي مصرف دامي كود بعنوان خشكاندن از پس دامي مي فضوالت مصرف دامي كود بعنوان خشكاندن از پس دامي فضوالت

. 22شود. شود. “ گردد- مي دفن غالبا حيوانات . الشه “ گردد- مي دفن غالبا حيوانات سموم- 33الشه و سموم- داروها و داروهابخشي و نگهداري انبارها در موقت بطور بخشي كشاورزي بخشي فاسد و نگهداري انبارها در موقت بطور بخشي كشاورزي فاسد

. گردد مي دفن خاص جايگاههاي . در گردد مي دفن خاص جايگاههاي كشاورزي- 44در كشاورزي- محصوالت محصوالتسازي رها محيط در بخشي و سوزانده بخشي دفن، بخشي سازي فاسد، رها محيط در بخشي و سوزانده بخشي دفن، بخشي فاسد،مديريتي نيز استان كشاورزي پسماندهاي از بخشي و گردد مديريتي مي نيز استان كشاورزي پسماندهاي از بخشي و گردد مي

. گردد نمي اعمال .برآنها گردد نمي اعمال برآنها

پسماندها : جامع پسماندها :مديريت جامع مديريتشيوه از جانبه همه استفاده به پسماندها جامع شيوه مديريت از جانبه همه استفاده به پسماندها جامع مديريتزائد مواد موثر و خطر بي مديريت براي گوناگون زائد هاي مواد موثر و خطر بي مديريت براي گوناگون هاي

. گردد مي اطالق شهــــــري .جامد گردد مي اطالق شهــــــري جامد

پسماندها : جامع مديريت بحث در مطرح پسماندها :اصول جامع مديريت بحث در مطرح اصول

مبداء- 11 از مبداء- كاهش از كاهش

بازيافت- بازيافت- 22

بهداشتي- 33 دفن و سوز بهداشتي- زباله دفن و سوز زباله

پسماند، مديريت هاي هزينه كاهش در امور اين پسماند، كه مديريت هاي هزينه كاهش در امور اين كهپسماند، دفع كاهش انرژي، مصرف در جويي پسماند، صرفه دفع كاهش انرژي، مصرف در جويي صرفهكاهشحجم و طبيعي منابع مصرف در جويي كاهشحجم صرفه و طبيعي منابع مصرف در جويي صرفه

. داشت خواهند بهمراه را .پسماندها داشت خواهند بهمراه را پسماندها

- كاهش پسماندها جامع - مديريت كاهش پسماندها جامع مديريتازمبداءازمبداء

براي موادي از استفاده يا و خريد ساخت، طراحي از براي عبارت موادي از استفاده يا و خريد ساخت، طراحي از عبارتمواد مديريت سيستم به ورود از قبل مواد، سميت مقدار مواد كاهش مديريت سيستم به ورود از قبل مواد، سميت مقدار كاهش

مواد مقدار كاهش براي همينطور و شهـــــري جامد مواد زائد مقدار كاهش براي همينطور و شهـــــري جامد زائدمنابع از حفاظت و آلودگي كاهش بمنظور نيز و شده منابع استفاده از حفاظت و آلودگي كاهش بمنظور نيز و شده استفاده

. باشد .مي باشد مي

مبداء : از كاهش مديريت اجرايي مبداء :راهكارهاي از كاهش مديريت اجرايي راهكارهاي-. دهيم كاهش را غيرضروري هاي بندي بسته .مقدار دهيم كاهش را غيرضروري هاي بندي بسته مقدار-. شود پسماند كاهشسميت به منجر كه گيريم بكار را .روشهايي شود پسماند كاهشسميت به منجر كه گيريم بكار را روشهاييمختلف - اقالم از مجدد مختلف استفاده اقالم از مجدد استفادهخطرناك - تركيبات داراي كه محصوالتي مصرف نمودن خطرناك حداقل تركيبات داراي كه محصوالتي مصرف نمودن حداقل

هستند.هستند.-. “ است موردنياز واقعا آنچه از .استفاده “ است موردنياز واقعا آنچه از استفادهبسته - كاهش و محصول يك استفاده چرخه نمودن تر بسته طوالني كاهش و محصول يك استفاده چرخه نمودن تر طوالني

غيرضروري هاي غيرضروري بندي هاي بندي

- بازيافت پسماندها جامع - مديريت بازيافت پسماندها جامع مديريتآوري جمــــع مواد آن توسط كه است فرآينــدي آوري بازيافت جمــــع مواد آن توسط كه است فرآينــدي بازيافت

. روند مي بكار جديد توليدات در خام مواد عنوان به و .شده روند مي بكار جديد توليدات در خام مواد عنوان به و شده

بازيافت اجراي بازيافت مراحل اجراي مراحل-. شهري جامد زائد مواد بازيافت قابل تركيبات آوري .جمع شهري جامد زائد مواد بازيافت قابل تركيبات آوري جمع-.) آوري ) جمع از بعد يا قبل نوع برحسب مواد (.جداسازي آوري ) جمع از بعد يا قبل نوع برحسب مواد جداسازي-. مجدد استفاده قابل اشكال به آنها .پردازش مجدد استفاده قابل اشكال به آنها پردازشپردازش - دوباره مواد با شده ساخته كاالهاي از استفاده و پردازش خريد دوباره مواد با شده ساخته كاالهاي از استفاده و خريد

شده.شده.

كليدي) نقش تواند مي بازيافت از شكلي عنوان به كليدي) كمپوست نقش تواند مي بازيافت از شكلي عنوان به كمپوستبهمراه دفع جريان از آلي پسماندهاي برگرداندن در بهمراه را دفع جريان از آلي پسماندهاي برگرداندن در را

.) باشد (.داشته باشد داشته

سوز – زباله پسماندها جامع سوز – مديريت زباله پسماندها جامع مديريتبهداشتي دفن بهداشتي و دفن و

نمي - كه پسماندهايي مديريت در را كليدي نمي نقش كه پسماندهايي مديريت در را كليدي نقش. باشد مي دارا شوند بازيافت يا يابند كاهش .توانند باشد مي دارا شوند بازيافت يا يابند كاهش توانند

را - پسماند حجــــم سوزاندن ضمن سوزها را زباله پسماند حجــــم سوزاندن ضمن سوزها زباله. دهند مي .كـــــاهش دهند مي كـــــاهش

-. دارند بهمراه را انرژي .بازيافت دارند بهمراه را انرژي بازيافتپسماند - مديريت در را اي عمده سهم بهداشتي پسماند دفن مديريت در را اي عمده سهم بهداشتي دفن

مبداء از كاهش روشهاي مكمل واقع در و بوده مبداء دارا از كاهش روشهاي مكمل واقع در و بوده دارا. پسماندهاست جامع مديريت در بازيافت، .و پسماندهاست جامع مديريت در بازيافت، و