www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

1

احتراق و اشتعال قابل احتراق مایعات و اشتعال قابل مایعاتپذیرپذیر

فرهاد توسط شده ترجمهفالحی

www.evaziyan.blogfa.com

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

2

مقدمهمقدمه

با ارتباط در عمده خطر دواحتراق و اشتعال قابلیت

که دارد وجود مایعات پذیریاست انفجار . آتشو

انبار با رابطه در ایمنی اقداماتاشتعال قابل مایعات کردن

و تجهیزات از استفاده نیازمنداستاندارد در مفید فعالیتهای

است اوشا

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

3

اشتعال اشتعال نقطه نقطه بخار کافی اندازه به مایع یک که است دمایی حداقل معنی به اشتعال نقطه

دهد تشکیل اشتعال قابل ترکیب یک تا دهد می . بیرون

است بیشتر خطر میزان باشد تر پایین اشتعال نقطه چه هر کل .در از تر پایین اشتعال دمای دارای اشتعال قابل فارنهایت 100مایعات درجه

.اند در است ممکن آنها که آنجا از خطرناکترند احتراق قابل مایعات از آنها و

شوند انبار اتاق .دمای از باالتر اشتعال نقطه پذیر احتراق . 100مایعات این در دارند فارنهایت درجه

دارند اشتعال قابل مایعات از باالتر اشتعال نقطه پذیر احتراق مایعات میانشوند گرم ووقتی شوند منفجر یا آتش جدی بصورت میتوانند آنها و.خطرناکند

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

4

و احتراق قابل مایعات بندی و طبقه احتراق قابل مایعات بندی طبقهپذیر پذیر اشتعال اشتعال

IIIA

II

IC

IA IB

200

140

100

73

Fla

sh P

oin

t (o F

)

100

جوش (oF)نقطه

Combustible(FP > 100oF)

Flammable(FP < 100oF)

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

OSHA Office of Training and Education 5

اشتعال مایعات بعضی بندی اشتعال طبقه مایعات بعضی بندی طبقهپذیرپذیر

CLASS IA

CLASS IB

CLASS IC

Common Name Flash Point (oF)

Ethyl Ether -49

Gasoline -45

Methyl Ethyl Ketone 21

Toluene 40

Xylene 81-115

Turpentine 95

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

6

برنامه برنامه اجزای اجزای

احتراق -1 منابع کنترل مناسب -2 ذخیره

آتش -3 کنترل ایمن -4 اقدامات

قابل مایعات از ایمن استفاده برای خوب طرح یکاست عناصر این دارای حداقل پذیر احتراق و :اشتعال

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

7

احتراق احتراق منابع منابع

شامل احتراق منابع این از : بعضی ساکن – – الکتریسیته کشیدن سیگار باز های – شعله های – – جرقه گرم سطوح کاری جوش و برش رعدوبرق – الکتریکی و مکانیکی

قابل بخارات احتراق از جلوگیری در مناسبی احتیاطات بایدشود گرفته بکار .اشتعال

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

8

ساکن ساکن الکتریسیته الکتریسیته

ها لوله از روغن که آید می وجود به وقتیشود جاری مخازن دهانه .یا

دارند بر در کافی انرژی که هایی جرقهبخرا انفجار و آتشسوزی در اصلی خطر

پذیرند احتراق و اشتعال قابل .ارات

قابل مایعات نگهداری است الزم اساساساکن الکتریسیته که ظروفی در اشتعال

به ممانعت میشود آنها در جرقه باعثآید .عمل

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

9

به دستگاه یا ماده دو به اتصال دستگاه یا ماده دو اتصالیکدیگریکدیگر

ناقل ماده دو فیزیکی ارتباطوسیله به اتصال با یکدیگر بهساکن پتانسیل اختالف سیم

کند حذفمی را دو آن .بینگیری عملیاتسوراخ هنگام در

اشتعال قابل مایعات ظروفوسیله به ارتباط این

برقرار آنها بین یکسیمبین مسیر اینکه میشودمگر

جور که باشد فلزی آنهادهند می نشان .دیگری

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

10

زمین به زمین اتصال به اتصال

ساکن پتانسیل اختالف حذفماده بین ارتباط وسیله به

است زمین با .ناقل اختالف خوبی به ارتباط اینحذفمی را ماده بین پتانسیل

از زمین به اتصال ولی کنداین تواند نمی سیم طریق

کند حذف را پتانسیل .اختالف

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

11

تهویهتهویه

فراهم کافی تهویه باید همیشهقابل بخارات احتراق ریسک تا شود

کاهشدهد را .اشتعال

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

12

اساسنگهداری اساسنگهداری

msds چک شیمیاییو های تشخیصناسازگاریبا آن . کردن

ناسازگار . مواد سازی جدا یا ایزوله

اتاق یا منطقه در کردن انبار وسیله به کردن ایزوله دیگر

متعتقات مقادیر به بستگی کردن ایزوله درجهدارد بندی بسته یا .شیمیایی

اتاق یا مناطق در کردن انبار وسیله به جداسازییکدیگر از جدا اما مشابه

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

13

و اشتعال قابل و انبارشمایعات اشتعال قابل انبارشمایعاتپذیر پذیر احتراق احتراق

ازدر استفاده به بیشتر انبارشهاو – پله راه روها

ایمن و نرمال بصورت که مناطقیمیشود استفاده افراد خروج برای

نمیشود .محدود انبارشمنع اداری مشاغل در

به نیاز که آنهایی بجز میشوددارند تجهیزات تعمیر و .نگهداری

قسمت شامل بیشتر انبارشهاانبارشدرون یا بسته فلزی هاییا ایمن های قوطی یا ها کابینت

است ها اتاق .انبارشدر

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

14

و حمل و ذخیره ایمنی ظروفنقل

ظرفیت آزمایشکانتینرها دربیشاز نباید لوله درپوش

باشد 5 گالن .

آتشسروکار با که موقعیخاموش درونی پروسه داریم

باشد ایمن باید .کردن

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

15

توقفشعله و داشتن محفوظ

آتش شعله برگشت از جلوگیریقوطی محتویات داخل .به

داخل پیچ سیم کردن مضاعفترکیبات

سطح با ای منطقه کردن آمادهرا گرما سرعت به که وسیعدمای تا کند آتشپراکنده از

زیر را قوطی درون بخاربگذارد باقی اشتعال .نقطه

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

16

مواد ذخیره های کابینت

کالس یا 1در از 2و گالن 60بیشتراز بیشتر یا در 120مایع گالن

در 3کالس ذخیره اجازه مایعاتدهد می را .کابینت

برای اشتعال قابل مواد برچسبآشکار باید آتش از جلوگیری

.باشدقسمت سه باید فلزی کابینتهای در

کف : – – کناره قفل باشد داشتهحداقل حدود در باید در پایه 2و

قرار کابینت کف از باالتر اینچباشد .داشته

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

17

آتش آتش کنترل کنترل

قبیل آتشاز مناسب کنترل وسایلیا خانگی کوچک های خاموشکننده

باشد دسترس در باید حمل قابلقابل و اشتعال قابل مایعات که جایی . اند شده ذخیره احتراقنباید انبارها محیط در

شود روشن سیگار یا .شعله

در نباید واکنشمیدهند آب با که موادیقابل و اشتعال قابل مایعات که اتاقی

شوند ذخیره دارند قرار .احتراق

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

18

اشتعال قابل مایعات اشتعال حمل قابل مایعات حمل

حال در اشتعال قابل مایعات که موقعی قبالبود مالحظه قابل ریسک بودند .انتقال

می 4اوشا مجاز مواد این انتقال برای را روش :داند

حمل – 1 قابل ای لوله بسته سیستم

ایمن – 2 ظروف درایمنی – 3 شبکه شیر سیستم ثقل بهبود طریق از

بستهایمنی – 4 بمب وسیله به

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

19

ایمن ایمن شیرهای شیرهای

و بشکه بین ارت سیم ظرف

و بشکه بین ارت سیم اطراف

در ایمن های مدخلبشکه

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

20

ایمن های ایمن پمپ های پمپ

و . سریع شیرهای از استفاده ایمن

محتمل . که جایی تا ها ریختنشود کم است

بشکه . ایمن مدخل نشدن جدانیاز صورت در ها

بشکه . درب در پیچ فوری نصبباز های

دارای . که پمپهایی از بعضیباید اند آبپاشی های لولهارت سیم اساسی بطور

باشند .داشته

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

21

پسماندها و پسماندها ضایعات و ضایعات

به را ضایعاتقیف وسیله

ها بشکه داخلریزند می

قوطی از استفادهایمن های

ضایعات قوطینفتی

و مقدار کمترین به باید پسماندها و احتراق قابل ضایعاتشوند نگهداری وروزانه مرتب بصورت فلزی مخازن .در

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

22

ایمن نقل و ایمن اساسحمل نقل و اساسحملقابل مایعات ظروف تولیدی های برچسب خواندن در دقت

آنها مصرف یا ذخیره از قبل .اشتعالاشتعال . قابل مواد ذخیره انبارهای در مناسب نظافت انجام

هایی . مکان در فوری صورت به پاشها و ریخت کردن تمیزشوند می داری نگه فلزی ظروف در که

اصلی . های کارخانه توسط که ایمنی فلزی ظروف از فقطاشتعال قابل مایعات ذخیره برای شوند می ساخته

شود می .استفادهجدا . و استفاده عدم صورت در بسته ظروف در نگهداری

دورتر قسمتهای در کردن انبار و بقیه از آنها .کردنتهویه . که وقتی فقط اشتعال قابل مایعات از استفاده

در اشتعال قابل مایعات نگهداری و دارد وجود مناسبشعله – – – کردن جوشکاری کشیدن سیگار که مکانهایی

ندارد – وجود جرقه و .برندگی

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

23

خالصهخالصه

قابل و اشتعال قابل مواد با ارتباط در اولیه خطر دواست آتشسوزی و انفجار .احتراق

شده تایید ابزارهای از استفاذه اوشا استانداردهایالزام را اشتعال قابل مواد ذخیره و ایمن کردن کار

کند .می

در مراقبت استانداردهای مورد در رفرنسبرتر یکNFPA برابر

است احتراق قابل و اشتعال قابل مایعات .آتشبرای

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

قابل مایعات ایمن نقل و قابل حمل مایعات ایمن نقل و حملاحتراق قابل و احتراق اشتعال قابل و اشتعال

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

25

پذیر احتراق و اشتعال قابل پذیر مایعات احتراق و اشتعال قابل مایعات

یا اشتعال قابل مایعات در چه کننده فاکتورتعیناست وری شعله نقطه احتراق .قابل

: وری شعله مایع نقطه یک که است دمایی حداقلترکیب یک تا دهد می بیرون بخار کافی اندازه به

آتشنزدیکسطح این که دهد تشکیل اشتعال قابلاست .مایع

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

26

پذیر اشتعال و احتراق قابل پذیر مایعات اشتعال و احتراق قابل مایعات

اشتعال قابل مایعات

زیر اشتعال نقطه دارای که هرمایعیباشد 100 فارنهایت درجه .

NFPAکالس

1C 1و B 1و A

احتراق قابل مایعاتباالتر اشتعال نقطه دارای که مایعی هر

درجه100از باشد .فارنهایت

NFPA کالس

B 3و A 2 و

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

و اشتعال قابل مایعات بندی طبقهپذیر احتراق

زیر : اشتعال نقطه دارای که مایعی هر اشتعال قابل فارنهایت 100مایعات درجهمجموع در که باالتر یا و

99 . کالس در اشتعال قابل مایعات دهد می تشکیل را ترکیبات بیشتر حجم یا درصدمیشوند 1 بندی تقسیم

به 1کالس خود میشود 3مایعات تقسیم کالسزیز :

زیر اشتعال نقطه کالسدارای جوشزیر 73این نقطه دارای و فارنهایت درجه1 :درجه100 Aکالس

است رنهایت .فازیر : اشتعال نقطه کالسدارای این نقطه 73کالس دارای و فارنهایت درجه

باالتر یا 1جوشمساوی Bاست 100از فارنهایت درجه .

از باالتر یا برابر اشتعال نقطه کالسدارای از 73این تر پایین یا و فارنهایت درجه1کالس :درجه100 C

است .فارنهایت

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

قابل و احتراق قابل مایعات بندی قابل طبقه و احتراق قابل مایعات بندی طبقه اشتعالاشتعال

باالی : آن وری شعله نقطه که مایعی هر احتراق قابل موادیا 100 و فارنهایت باشد 37.8درجه گراد سانتی درجه .

گیرند قرار زیر کالسمطابق دو در باید احتراق قابل :موادباالی: 2کالس یا در آنها وری شعله گراد 3708نقطه سانتی درجه

زیر 100یا و فارنهایت یا 140درجه فارنهایت سانتی 60درجه درجهوری شعله نقطه با ترکیباتی که مخلوطی هر بجز باشد گراد

یا 200 فارنهایت حجم 93.3درجه و دارند باالتر یا گراد سانتی درجهباشد 99آنها مخلوط حجم کل از بیشتر یا درصد .

باالی : 3کالس یا در آنها وری شعله نقطه که است موادی شاملیا 140 فارنهایت است 60درجه گراد سانتی درجه .

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

احتراق و اشتعال قابل مایعات بندی طبقهپذیر

فرعی 3کالس بندی تقسیم صورت کالسبه زیر دو در.هستند

باالی : یا در آنها وری شعله یا 140نقطه فارنهایت درجه3 Aکالس

و 200زیر فارنهایت هستند 93.3درجه گرائ سانتی درجهوری شعله نقطه با ترکیباتی که مخلوطی هر بجز

و 200 فارنهایت باالتر 93.3درجه یا گراد سانتی درجهآنها حجم و مخلوط 99دارند حجم کل از بیشتر یا درصد

.باشدوری: 3کالسب شعله نقطه که هستند موادی شامل

باالی یا در درجه200آنهایا است 93.3فارنهایت گراد سانتی درجه .

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

قابل مایعات بندی قابل طبقه مایعات بندی طبقهپذیر احتراق و پذیر اشتعال احتراق و اشتعال

200

140

100

73

IIIA

II

IC

IA IB

100

COMBUSTIBLE(Flash Point >100 F)

FLAMMABLE(Flash Point < 100 F)

Boiling Point (F)

Flashpoint (Fo

)

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

31

کارخانه در اشتعال قابل کارخانه مایعات در اشتعال قابل مایعاتهاها

Triethalemine 17o F Barsol A-2316 54o F Acetone Solvent 0o F Barsol A-2343 56o F Barsol A-3447 0oF N-Butanol 36o F Sec. Butanol 72o F Glycol Ether 94o F

Enamel Reducer 20o F Isopropyl Alcohol 45oF Methanol 45o F MEK 23o F Xylene 79o F Toluene 45o F Gasoline -50o F 142 Solvent 66/3 610 F

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

OSHA Office of Training and Education 32

انفجار قابلیت کردن انفجار محدود قابلیت کردن محدود

آوردن پایین مستلزم انفجار قابلیت کردن محدوداست هوا در شیمیایی مواد .غلظت

که هوا ترکیبات و بخار شایع و کلی بطورپایینمی را اشتعال قابلیت محدودیتمیشوند انفجار و سوختگی به . آورندمنجر

و اشتعال قابل مواد محدودیت مذکور ترکیباتکنند می تشدید را .سوختگی

که آنهایی یعنی فرار اشتعال قابل مایعات بیشترغلظتشان توانند می میشوند بخار سرعت به

شوند انفجار به منجر و رود باال هوا .در

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

OSHA Office of Training and Education 33

(LEL/UEL(LEL/UEL رفتن پایین و رفتن باال پایین و باالانفجار انفجار سطح ))سطح

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

OSHA Office of Training and Education 34

و آتشسوزی پتانسیل و کنترل آتشسوزی پتانسیل کنترلبه اشتعال قابل مایعات به انفجار اشتعال قابل مایعات انفجارنقل و حمل و کردن انبار نقل وسیله و حمل و کردن انبار وسیله

ایمن بطور استفاده ایمن و بطور استفاده و

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

اشتعال قابل مایعات اشتعال خطرات قابل مایعات خطرات

شامل مواجهه کنترلی : اقدامات

از . جرقه و ساکن الکتریسیته و ها شعله حذفکردنالکتریکی .مدارهای

حرارت .تهویه . کردن فراهم

زمین . با ارتباطپاش . و ریخت کردن کنترل

فوری . متقابل عملیاتبا . اشتعال فابل مایعات خاموشکردن و مصرفدرست

کهنه پارچه خیساندن

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

36

قابل و اشتعال قابل قابل مایعات و اشتعال قابل مایعاتاحتراقاحتراق

تعاریف

بین : الکتریکی پتانسیل اختالف تواند می که ارت سیم کردن فراهمکند حذف را GROUNDINمواد

بین ساکن پتانسیل انرژی حذف برای شبکه دو بین سیم از استفادهBONDING :.مواد

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

OSHA Office of Training and Education 37

پذیر احتراق و اشتعال قابل پذیر مایعات احتراق و اشتعال قابل مایعاتتعاریف

مخلوط : از مهمی مقادیر تجمع از جلوگیری در تهویهانفجار حد از تر پایین ¼ غلظتهای در هوا و گاز

است کافی .باشدبیش : آن ظرفیت که رنگی ظرفقرمز ایمنی ظرف

و _ 5از بسته درپوشاسپری یک و نباشد گالنتواند می که دارد طراحی همچنین و پوششلولهایمنی و سرزد کم را درونیظروففلزی فشار

سازد برقرار را .آنها

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

ظرفیت و ساختار و ظرفیت طراحی و ساختار و طراحیظروفظروف

ممکن حمل قابل تانکهای و شده تایید فقطظروفشوند استفاده اشتعال قابل مواد ذخیره در که .است

مناسبی لوازم از حمل قابل تانکهای و ظروففلزیآن که وموقعی است نقل و حمل از بخشهایی در

فرض به اند شده تولید ظروفکالس در اگر پنداریم می قبول قابل را از 1آنها بیشتر

کالس 60 در یا نباشد کالس 2گالن در مایعات بیشتر 3یااختصاصی 120از کابینت یک در است ممکن نباشد گالن

شوند .ذخیرهFLAMMABLE

Keep Fire Away

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

OSHA Office of Training and Education 39

انبارش ایمن انبارش اعمال ایمن اعمال

و شعله ندهید اجازه اشتعال قابل مایعات ذخیره محل دربگیرد صورت جوشکاری یا جرقه و کشیدن .سیگار

نور . با تماسمستقیم در که کنید ذخیره محیطسرد یک در . قابل مایعات شدن گرم نباشد آفتاب

شود تولید بخار بیشتر که باعثمیشود .اشتعالگیرد . خوبصورت تهویه با باز محیط یک در باید کردن .انبار

ندارند . ذخیره به احتیاجی کننده اکسید .مواد

حدود . در باید اشتعال قابل مایعات و 10ظروف باشند پوند

قابل و آماده ذخیره محل در آتشباید های خاموشکنندهباشد .دسترسی

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

ساختمان ساختمان انبارشدرون انبارشدرون

نباید اشتعال قابل و احتراق فابل مایعات ظروفبطور که جاهایی و ها پله راه و ها خروجی در

میشود استفاده مردم خروج ایمنی برای طبیعیشوند .ذخیره

اشتعال . قابل و احتراق قابل مایعات کردن ذخیرهدر . دادن قرار و حمل قابل تانکهای یا ظروف در

و تعمییر که مواقعی بجز است ممنوع دفاتراز استفاده و ساختمان از استفاده و نگهداری

است نیاز مورد .تجهیزات یک . در یا انبار اتاق یک در نباید ظروفسوراخیک به باید آن محتوی و گیرد قرار بیرونی محیط

شود منتقل سالم ندیده آسیب .ظروف

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

OSHA Office of Training and Education 41

کم ) ( مقادیر انبارش های کم ) (حادثه مقادیر انبارش های حادثه

حد از نباید بیرونی های محیط در مایعات ذخیره کابینتکند .تجاوز

25 کالس در یکظرف 1گالن در آ . 120 کالسب از کالس 1و 1گالن یا ظروف 1ث در مایعات

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

OSHA Office of Training and Education 42

اشتعال قابل مایعات اشتعال انتقال قابل مایعات انتقال قرار استفاده مورد خواهند نمی که موقعی موادمراقبت پوششدار یکظروفبسته در باید گیرند

. شوند ممنوع . کشیدن سیگار و شعله انتقال محل در

.است به . کشنده وسیله یک طریق از باید مواد انتقالقابل بسته یکشیر وزن طریق از یا ظرف وسیله

باشد .اطمینان است . ممنوع هوا فشار وسیله به .انتقال

www.evaziyan.blogfa.comOSHA Office of Training and Education

OSHA Office of Training and Education 43

قابل مایعات مصرف و قابل استفاده مایعات مصرف و استفاده اشتعالاشتعال

آنها . پوشیدن و پلمبشده های بشکه ظروفو داری نگهنمیشوند استفاده که .وقتی

پاشها . و ریخت کردن تمیز کافی . و خوب تهویه

ترکیب . چون اشتعال قابل مایعات کردن ترکیب از جلوگیریدسته تواند می اشتعال قابل مایعات

آورد پایین را احتراق نقطه .بندیمایعات . ظروف کردن تمیز برای هایی پارچه تکه از استفاده

اند آغشته روغن به که وقتی اشتعال .قابلکاری . لحیم جوشکاری کشیدن سیگار باز شعله که مناطقی در

مایعات کردن انبار از آنجا در دارد وجودمواد این مصرفکردن یا استفاده و نقل و حمل و اشتعال قابل

شود گیری .جلو