سرفصل مطالب

استاندارد چيست و به چه منظور استفاده مي شود.

استانداردهاي خانواده ISO كدام هستند و چهتفاوتهايي با هم دارند؟

مزاياي گواهينامهISO

تشريح قوانينISO 9000 و ارتباط آن با فناورياطالعات و شبكه علمي

مراحل اخذ گواهينامه ISO 9000

9000تاريخچه ايزو

1979 كميته گيري TCI 76شكل1987 9000انتشار استانداردهاي ايزو

برمبناي

ISO 9000

MIL 9858

Can CSA Z299

BS5750

به معناي ISOSكلمه يوناني اختصار ISOكلمه مساوي و همگون آمده است كه در كلماتي نظير ايزوترم، ايزوبار و … به كار مي رود. در حقيقت

International Organization forنام التين اين سازمان

Standardization است.

1992 EN 29000 استانداردهاي اروپا1992 Q9000 استانداردهاي كانادا1992 Q9000 استانداردهاي امريكا1994 ISO 9000 94انتشار بازنگري سال1994 QS9000 انتشار استاندارد صنايع

خودروسازي1994 9003 و 9002 و 9001 بازنگري ايزو

سري استانداردهاي ايزو 9000

- خطوط راهنما- انتخاب و استفاده از 9001ايزو مفاهيم اصولي

- خطوط راهنما- كابرد و اجراي 9002ايزو 9001/2/3

- خطوط راهنما- برنامه هاي قابليت 9004ايزو اعتماد و اطمينان

ايزو 9001

ايزو 9002

ايزو 9003

ايزو 9004

سري استانداردهاي ايزو 9000

خطوط راهنماي 9000ايزو

عناصر تضمين كيفيت براي دريافت گواهينامه

رهنمودهاي مديريت كيفيت براي استفاده

داخلي متقاضيانايزو

9001ايزو

9002ايزو

طراحي 9003

توسعه

توليد

نصب

ارائه خدمات

توليد

نصب

ارائه خدمات

بازرسي نهايي تست

ايزو 1-

9004

مديريت كيفيت و سيستمه

اي

كيفيت

ايزو 1-

9004

كيفيت در

سازمانهاي

خدماتي

ايزو 1-

9004

كيفيت در مواد فرآوري

شده

ايزو 1-

9004

بهبود مستمر

كارها را درست انجام دادن

كارهای درست انجام دادن

ديدگاه جزئي نگرديدگاه كلي نگر: پارامترهاي

بيشتري را در نظر دارد و لذا مي تواند به مسائل كلي تري

.بپردازدديدگاه عملياتي: به

عملياتي كه از قبل تنظيم و تعيين شده مي نگرد و نسبت به آن حالت فعال

ندارد.

استراتژيك ديدگاه

] ديدگاه شكل گرا: صرفاانجام درست وظيفه

محوله است و به ماهيت آن وظيفه نمي پردازد.

ديدگاه ماهيت گرا

كنترل: كنترل مي كند كه سطح موجود حفظ شود و لذا باعث توقف

مي گردد.

مستمر بهبود

كارها را هميشه درست انجام بده. ممكن است كار درست ديروز به علت تغيير شرايط،

. امروز ديگر درست نباشد

كارها را در همان بار اول درست انجام بده.

خالقيت تبعيتاعمال پيشگيرانه اعمال اصالحي

9001عناصر ايزو مسئوليت مديريت 4-1

سيستم كيفيت 4-2

بازنگري قرارداد4-3

كنترل طراحي 4-4

كنترل مدارك و داده ها4-5

خريد 4-6

كنترل محصول تدارك شده بوسيله 4-7مشتري

قابليت شناسايي و رديابي4-8

كنترل فرآيند4-9

بازرسي و آزمايش4-10

كنترل تجهيزات بازرسي، اندازه گيري و 4-11آزمون

وضعيت بازرسي و آزمون4-12

كنترل محصول نامنطبق4-13

اقدامات اصالحي و پيشگيرانه 4-14

جابجايي، انبارش، بسته بندي، نگهداري و 4-15تحويل

كنترل سوابق كيفيت4-16

مميزي هاي داخلي كيفيت4-17

آموزش4-18

ارائه خدمات4-19

فنون آماري4-20

مسئوليت مديريت

بين در و تدوين كيفيت،تعيين، مشي خطگردد توزيع .سازمان

روشني ه مسئوليت كاركنان در قبال كيفيت بتعيين گردد.

منابع كافي براي فعاليتهاي تصديق، فراهم و .در دسترس قرار گيرد

سيستم كيفيت

يك كننده، عرضه كه مينمايد الزام استاندارداز يكي معيارهاي با مطابق كه را كيفيت سيستم

ايزو استاندارد اجرايي است 9000مدلهايبعنوان وسيله اي براي حصول اطمينان از

انطباق محصول با نيازمنديهاي كيفيت، ايجاد، مدون و نگهداري نمايد.

باز نگري قرارداد

،كننده عرضه كه نمايد مي الزام استاندارداطمينان حصول براي را سفارشها يا قراردادها

اند شده تعريف كفايت حد در نيازمنديها اينكه ازدارد، وجود منديها نياز آوردن بر قابليت اينكه و

نمايد نگري .باز

كنترل طراحي

موارد شامل بايد طراحي اجرايي روشزيرباشد:

توسعه و طراحي براي ريزي طرح طراحي از ها ستانده و طراحي به ها داده تعيين طراحي تغييرات و طراحي گذاري صحه و تصديق

كنترل مدارك و داده ها

كنترل مدارك در طي مراحل تصويب، سيستمانتشار، تغييرات و اصالحيه ها و از جمله جمع آ

وري مدارك منسوخ را ايجاد نموده و برقرار نگهدارد.

خريد

فرعي پيمانكاران ارزيابيتدوين داده هاي خريد بصورت واضح و دقيقتصديق محصول خريداري شده نگهداري و استفاده از فهرست اصلي

پيمانكاران تصويب شده

كنترل محصول تدارك شده بوسيله مشتري

،تصديق براي را مدوني اجرايي روش بايدبوسيله شده تدارك محصول نگهداري و انبارش

نگهدارد قرار بر و نموده ايجاد .مشتري

شناسايي و رد يابي محصول

مراحل تمامي در محصول شناسايي تحويلنصب (شناسايي انحصاري هر محصول )در صورت نياز

كنترل فرآيند

هاي روش كننده، عرضه كه نمايد مي الزام استاندارداينكه از اطمينان حصول براي را مدوني اجرايي

شده كنترل شرايط تحت نصب و توليد فرآيندهاينگهدارد برقرار و نموده ايجاد شوند، مي . اين انجام

شرايط عبارتند از : مستندسازي، نظارت و كنترل فرايندهاي مهم و مشخصه

هاي محصول ،استفاده از تجهيزات و معيارهاي مهارت تصويب شده

تعميرات و نگهداري پيشگيرانه و .…

بازرسي و آزمايش

روش كننده، عرضه كه نمايد مي الزام استانداردكيفيت طرح قالب در را مدوني اجرايي هايمراحل در آزمايش و بازرسي براي محصول

دريافت حين فرايند بازرسي نهايي

ايجاد نموده و برقرار نگهدارد. روش هاي اجرايي مذكور بايد نحوه ايجاد و نگهداري سوابق بازرسي در هر

.مرحله و نيز شرايط ترخيص محصول را شامل شود

كنترل تجهيزات بازرسي، اندازه گيري و آزمون

روش كننده، عرضه كه نمايد مي الزام استانداردبراي را مدوني اجرايي هاي

انتخاب كاليبراسيون نگهداري تجهيزات بازرسي اندازه گيري آزمون

. ايجاد نموده و برقرار نگهدارد

وضعيت بازرسي آزمون

استاندارد الزام مي نمايد كه وضعيت بازرسي و آزمون محصول در طي مراحل توليد و نصب

با استفاده از روشهاي مناسب )نظير عالمتگذاري، تفكيك، الصاق برچسب يا زدن

مهرهاي مخصوص( به گونه اي مشخص گردد كه انطباق يا عدم انطباق محصول را در

مقايسه با معيارهاي بازرسي و آزمون بوضوح .نشان دهد

كنترل محصول نامنطبق

استاندارد الزام مي نمايد كه عرضه كننده روش هاي اجرايي مدوني را براي كنترل محصول نامنطبق و

اطمينان از عدم استفاده ناخواسته آنها، ايجاد نموده و برقرار نگهدارد. اين كنترل شامل :

شناساييثبت )جداسازي )در صورت نياز ارزيابي تعيين تكليف براي محصول نامنطبق و اعالم به بخشهاي

ذيربط .مي باشد

اقدامات اصالحي و پيشگيرانه

،كننده عرضه كه نمايد مي الزام استاندارددر تحقيق براي را مدوني اجرايي هاي روش

و مشتريان شكايات و انطباق عدم علل موردتدارك و آنها حذف جهت در اقداماتي انجام

وقوع از پيشگيري و كنترل منظور به اقداماتيبرقرار و نموده ايجاد را انطباق عدم علل مجدد

.نگهدارد

انبار

جابجايي، انبارش، بسته بندي، نگهداري و تحويل

روش كننده عرضه كه نمايد مي الزام استانداردانبارش، جابجائي، براي را مدوني اجرايي هايو نموده ايجاد محصول نگهداري و بندي بسته

نگهدارد . همچنين در صورتي كه عرضه برقراركننده مسئول تحويل كاال باشد، روش اجرايي

مدوني نيز براي تحويل محصول موردنياز .خواهد بود

كنترل سوابق كيفيت

،كننده عرضه كه نمايد مي الزام استانداردشناسايي، براي را مدوني اجرايي هاي روشو پرونده تشكيل گذاري، شماره آوري، جمع

هاي داده جمله از كيفيت سوابق نگهداري. نگهدارد برقرار و نموده ايجاد الكترونيكي

مميزي هاي داخلي كيفيت

،كننده عرضه كه نمايد مي الزام استانداردداخلي هاي مميزي اجراي براي را سيستمي

نگهدارد برقرار و نموده ايجاد . هدف از كيفيتاجراي مميزي هاي منظم سيستم كيفيت

تصديق انطباق فعاليتهاي كيفيت با نيازمنديهايتعيين شده

كيفيت سيستم بخشي اثر ميزان تعيين

آموزش

،كننده عرضه كه نمايد مي الزام استانداردنيازهاي تعيين براي را مدوني اجرايي هاي روش

هاي آموزش آوردن فراهم و پرسنل آموزشي. نگهدارد برقرار و نموده ايجاد موردنياز

ارائه خدمات

،كننده عرضه كه نمايد مي الزام استانداردخدمات ارائه براي را مدوني اجرايي هاي روش

)در صورتيكه يك نيازمندي مطرح شده در .قرارداد باشد(، ايجاد نموده و برقرار نگهدارد

فنون آماري

،كننده عرضه كه نمايد مي الزام استانداردو شناسايي براي را مدوني اجرايي هاي روش

در مناسب آماري فنون از استفادهتعيين كنترل تصديق كردن قابليت فرآيند و ويژگيهاي خدمات

. ايجاد نموده و برقرار نگهدارد