ادبيات در طبيعت هاي نگاره

طبيعت نگاره های نجوم و منظومة شمسي در ديوان

- آسمان1- خورشيد2- ستاره : شعراي يماني ،دو پيكر، ذوجسدين ، سـها، 3

پروين ، فرقدان

- سياره: عطار يا ، زهره، زمين، مريخ، مشتري، زحل 4

، ثور ، توأمان ،اسد ، سنبله ، برج حمل- صور فلكي :5ميزان ، عقرب ، قوس ، جدي ، حوت

آسمان اسالم از قبل اساطير فلزين : در آسمان جواهر از مختلف از :طبقات دوم ، زبرجد از اول آسمان

از پنجم ، سفيد زر از جهارم ، سرخ ياقوت از سوم ، نقرهسبز . زمرد از ششم آسمان و سرخ زر

: قرآن صريح نص دخان ) (طبق دود از آسمان جنس : فارسي ادب در آسمان ، وصف مينارنگ ، گو ژپشت

كبود و ازرق ، آبگون ، سبز ، زنگاري ، اي فيروزه: چهارم بيت آسمان و خورشيد ، عيسي حضرت جايگاه

المعمور

خورشيد

،خور ، هور هوIرشيد، ، چهارم فلك خسرو اسد،مهر

: آفتاب خداي شكل به و ميترا به وابسته خورشيدآريايي اقوIام ي همه پرستش مورد

ناميدند مي خشئتا هور را خورشيد خداي

هاي شهاب،كهكشان آسماني

:كاه ) فارسي از پر جاده شبيه كاهكشان راه ، كIاهنگان ، دره آسمان

) شده پاشيده مجره: عربي

كاهكشان يا شمار : كهكشان بي هاي ستاره از مانندي ابر سفيد خط مي زمين سوي به كه ريخته هم در و خرابه كراتي مانده باز هايي سنگ

افتند

پيشينيان ي عقيده اساس بر راه: كهكشان كعبه، راه ، علي شاهراهبراي ) كIه شياطين و ديوها راندن براي شده پرتاب تيرهاي ، حاجيان

) روند مي آسمان به الهي اخبار شنيدن

) ثوابت ) ثابته يا ستارهنورخود ه كنند توليد درخشان و داغ جسمي

سها اصغر دب در خرد اي ستاره النعش بنات در باريك اي ستاره دوري و نوري كم به معروف آن رويت با چشم تيزي آزمودن : عناق پهلوي زبان زاهد هفت همراه زني هندي، باور در

دو ، فرقدين ، فرقدانبرادران

: برادر فارسي دو كهين، اورنگ هفت

گوساله: عربي ، فرقد مثني فرقدان، شمالي قطب نزديك ستاره دو نام اصغر دب سينه بر روشن ستاره دو ( با راه يافتن نگهابانان معني به ثابت كواكب از

) ستاره دو اين از استفاده بلندي مظهر فارسي شعر در

را جمعي برهنه پا آن، در فرق هم بر پايبيني فرقدان

عيوق كهكشان كنار رنگ سرخ و پرنور بسيار ثوابت از

، دوري سبب به المثل وضرب بلندي مظهر فارسي ادب درزيبايي و درخشش و سرخي

نگاه صورت در تشنگان براي عطش رفع مشهوربه عرب ميان در

آن به

آفتاب پيش بدم اوفتاده شبنم عيوق چون به و رسيد Iجان به مهرمشدم بر

زهره

،بامداد و صبح ستاره ، آناهيتا يا ناهيد سرپرست و موسيقي ايزد و آب ايزدبانوي

، خنياگران و رامشگران طرب و عشق و تجمل سياره، اهل درخشانترين

، از بعد ، سوم فلك در ، بيدخت اصغر، سعد

، خيزي حاصل باعث و باران بر مسلط ، عطارد قانون و قدرت نماد و االرباب رب بيدخت ايشتاريا شود مي ناميده شامگاه و غروب ستارة

زهره

روميان اساطير ،: در ونوس و ميان رو ژوپيتر با مطابقعشق الهه

يونان اساطير بازءوس، : در مطابق عشق الهه آفروديت،خدايان خداي

: نظرشاعران از عروس زهره فلك، رودگر ، زن ازغنون

، زن ارغنون و بيدخت ، معشوق و خيناگر و نواز بربط و ساز مزمر چنگي

طرب النوع رب

تورات در آسمان : لقب ملكه

: را بيدخت ماروت و اوهاروت وسيله به خداوند كه زنيآزمايش را مورد او و سياره قرارداد كرد به تبديل

پيكر دوپروين

پروين

مالقه يا خرس به شبيه شكليكوچك

و درخشندگي و نماد

پيوستگي

ذوجسدين پيكر، دو

به فلكي صورتانسان دو صورت

يماني شعراي : قديم تيشتر ايرانيان ستاره : طرف اعتقاد از ستارگان همه نگهبان و سرور

مزدا اهورا

سياره

خورشيد گرد كه است جرمي و جسمي سيارهكند مي بازتاب را خورشيد نوIر و گردد مي

: زمين، زهره، عطارد، شمسي منظومه سيارات. پلوتون و نپتون اورانوس، زحل، مشتري، مريخ،

علوي سبعه آباي آباي ، : سرنوشت در مؤثر سياره هفت از كنايه قدما اعتقاد به

انسان ) ( ) ( ) ( : ، زهره ناهيد ، عطارد تير ، قمر ماه از عبارتند ) ( ) ( ) ( ، مريخ بهرام ، مشتري برجيس ، شمس خورشيد

) زحل ) كيوان

سياره سفلي ي هفت امهات پدرو نقش بوجود و دارايآورنده

ثالث ياجمادات) ( مواليد معدنيات و نبات ، حيوان

تير يا عطارد نويسندگي و وري سخن خداي منظومة سيارة تندروترين گريزپاو سيارة

شمسي خدايان پيك يا مركوري كهن يونان در : فلك دبير عرب و فارسي ادبيات در نامند تيرمي را آن باستان ايرانيان چهارشنبه روز النوع رب و چرخ ديوان منشي ) يك ) و خورشيد به رو داغ بسيار سمت يك

بسيارسرد طرف

بهرام يا مريخ القاهر فلك ٬حصار ٬كوكب اصغر ٬ترك نحس جنگ النوع رب ، پيروزي و دليري نماد خونريزي، ٬خداي

چگل ترك مي ناميدند بخون را آن باستان ايرانيان جنگ ٬مارس ٬روميان خداي يعني پنجم آسمان در رنگ سرخ آسماني جرم رنگ صورتي آسمان داراي خاك در موجود آهن اكسيد خاطر به قرمز

يا برجيس مشتري،زاوش

گردون هرمز ٬اهور ٬اورمزد ٬هرمزد ٬سعداكبر ٬برجيس ٬قاضي خورشيدي منظومه سيارة بزرگترين. ) مي ناميدند ) اهورامزدا هرمز باستان ايرانيان . مي رود شمار به يونانيان زئوس با برابر ) كندرو ) بطيءالسير مي كند داللت منزلت و رفعت و ثبات و نََي تأ بر

اكبر كاله سعد فرقش بر هاست سعادت كزباد درگاه اين بندان كمر از جوزا همچو

منش بزرگ توأمان، يا جوزا داراي ، هفتم زرد، برج و سفيد رنگ حمايل داراي ، مهرماه با مصادف

زحل يا كيوان هندوي پير، فلك ٬شب هندوي فلك ٬بريد ٬پير

هندويپاIسباIن ٬چرخ ، اكبر نحس تيرگي، و زشتي نماد

فلك النوع رب ، بلندي به مشهور و هفتم آسمان در

شنبه

در علوي آباي نمادهايادبيات

: بريدفلك قمر : دانش خداي ، نويسندگي النوع رب عطارد : رقص و آواز و موسيقي النوع رب زهره : ستارگان پادشاه شمس : جنگ خداي مريخ : بازرگانان ، قضات النوع رب مشتري : فلك پاسبان زحل

فلكي هاي صورت

: از عبارتند ترتيب به

ياجوزا- 3ثور- 2حمل- 1 توأمين

سنبله- 6اسد- 5سرطان- 4

قوس- 9عقرب- 8ميزان- 7

الماء- 11جدي – 10 ساكب يا حوت- 12دلو