تاثير سياستهاي اعتباري بر ركود

تورمي

محمود دكتر عبدالناصر همتيالهياري فرد

مقدمه اي بر ركود تورمييكي از مهم�ترين دغدغ�ه اقتص�اددانان تب�يين عوام�ل م�وثر ب�ر ادوار تج�اري اس�ت. بررس�ي م�يزان ت�اثيرات متغيره�اي كالن سياس�تگذاري فرآين�دهاي در تج�اري ادوار ب�ر اقتص�ادي همچ�نين موض�وع اين اس�ت. راه�بردی ه�دف اقتص�ادي، سياس�تهاي راه�برد و اس�ت، دولته�ا نگ�راني مهم�ترين اقتص�ادي ب�ه منظ�ور خ�روج از بح�ران ب�ه ت�رتيب از مرحل�ه ت�ورم، رك�ود و رك�ود ت�ورمي در چرخ ه�اي تج�اري پيچي�ده ت�ر آنچ�ه ك�ه در اين راس�تا دولته�ا در بررس�ي اولين مي ش�ود. گ�ام ب�رنام�ه اس�ترات�ژي خ�ود ب�ر�اي خ�روج �از ش�راي�ط بح�ران� اتخ�اذ مي� نماين�د سياس�تهاي پ�و�لي و م�الي� اس�ت ك�ه ب�دليل

هنگ�ام زود ق�رار اثربخش�ي اول�ويت در پ�ولی سیاس�تهای مي گيرند.

مقدمه اي بر ركود تورميپدي�ده رك�ود ت�ورمي ب�روز هم زم�ان دو معض�ل اقتص�ادي ن�رخ رش�د ت�و�رم �ب�اال �و ن�رخ پ�ايين� رش�د اق�تص�ادي �اس�ت ك�ه� ع�و�ارض و پيام�دهاي ب�س�يا�ر ن�امطل�و�بي ا�ز ج�نب�ه ه�اي مخت�ل�ف �ب�ر جا�مع�ه� ت�حمي�ل �م�ي كن�د.� تن�ه�ا دلی�ل اقتص�ا�دی� را ب�س�یا�ر�ی �از ک�ار�شناس�ان �اقتص�اد�ي عوام�ل� ب�رو�ز� رک�و�د �ت�ورم�ی م�ی �د�ا�ن�ن�د.� ری�ش�ه ه�ا�ی� رک�و�د� ت�ورم�ی د�ر و�ی�ژگی ه�ای س�ا�خ�تار�ی� ه�ر �اقتص�اد، �م�ی�زان �ک�ارآی�ی س�ی�اس�ت ه�ای �پ�و�لی� و م�الی، س�رمای�ه �گ�ذاری کش�ش� �پذیر�ی م�ی�ز�ان دو�لت،� ب�و�دج�ه ا�ی� س�اخت�ار

، �چگ�ون�گ�ی ج�انش�ی�نی� �ج�بر�ی ا�لگو�ه�ای م�ص�رف، نرخ بهرهن�س�بت ب�ه اقتص�اد و �م�یزان� �نقش �دول�ت �در س�رمایه� �گ�ذار�ی� پ�س ا�ن�داز� �و� ی�ا �ب�روز� این� پد�ی�د�ه �د�ر �ب�رخی ن�هفته� اس�ت. ع�واملی ک�ه د�ر� تش�د�ید ک�ش�و�ر�ها د�خی�ل �بود�ه� ان�د ه�م�ا�ن �عو�ام�ل� ب�ه� ن�و�ب�ه خ�ود �ب�اع�ث �مقا�بل�ه �و

خ�روج �ا�ز� ا�ین و�ض�ع�یت د�ر ک�شو�رها�ی� دیگ�ر ش�ده �ان�د�. �

فرآیندهای شکل گیری رکود تورمی

: تورم سسب 2: کاهش ارزش واقعی ذخیره بدهی دولت 1آثار مثبت تورم بر کسری: 1.ایجاد مالیات تورمی می شود.

سياست گذاران تشويق به پذيرش تورم بيشتر به قيمت كاهش نرخ بيكاري مي كنند 2.)منحنی فیلیپس(.

تورم به عنوان مكانيسم خود تسويه كننده مازاد تقاضا به قيمت كاهش اشتغال و توليد 3.حقيقي، دولت ها با دخالت خود سبب مي شوند مكانيسم خود تسويه كننده قيمتها بي

اثر شود.

محدودیت های ساختاری و عدم کارایی سیاست های پولی برای تحریک تولید4.

کاهش درآمدهای مالیاتی دولت بدلیل مالیات تورمی 5.

تاثیر منفی نرخ تورم باال بر رشد اقتصادی در نظریات اخیر6.

کسر بودجه مزمن، افزایش مکرر عوامل موثر بر پول پر قدرت، انتظارات تورمی، 7.بروز سفته بازی، عدم سرمایه گذاری ، مستهلک شدن ساختار تولید، تورم همراه

بیکاری

جایگزینی مخارج عمومی و سرمایه گذاری دولت به جای بخش خصوصی، عدم توجه به 8.بهره وری سرمایه و توجیه داشتن طرح ها، ضعف شاخص های فضای کسب و کار

تحریم و کاهش تجارت، کاهش سرمایه گذاری، بیکاری، کاهش درآمد، 9.

متوسط رشد اقتصادی کشور معادل 91تا 76طی سالهای •٪ در سال بوده است. بهترین رشدهای اقتصادی الزاما 3/9

در دوره های پر پولی دولت اتفاق نیفتاده است. با متوسط بودجه عمومی ساالنه زیر 80 تا 76طی سالهای •

٪3/2 تریلیون تومان متوسط رشد اقتصادی 11 با متوسط بودجه عمومی ساالنه 84 تا 80طی سالهای •

تریلیون تومان در بهترین شرایط متوسط رشد 34/8٪6/3اقتصادی

با متوسط بودجه عمومی ساالنه 88 تا 84طی سالهای •٪4/8 تریلیون تومان متوسط رشد اقتصادی 69/7

با متوسط بودجه عمومی ساالنه 91 تا 88طی سالهای •٪1/4 تریلیون تومان متوسط رشد اقتصادی 139/5

تریلیون تومان 164 با متوسط بودجه عمومی ساالنه 91سال•(179٪- )ماخذ اقتصاد ایران شماره 5/8رشد اقتصادی

سیاستهای اعتباری و محدودیت ها در نظام بانکیسهم داراییهای سمی در بانکها در سالهای اخیرyy افزایش یافته به •

٪( 16 هزار میلیارد ریال )820نحویکه این نوع از داراییها به بیش از رسیده است.

تسهیالت تکلیفی و شبه تکلیفی در قالب بنگاه های زود بازده فاقد •توجیه مالی و اقتصادی، مسکن مهر در سالهای اخیر.

افزایش شرکت های تحت پوشش بانکها بخصوص بانکهای خصوصی.•کاهش کارایی و بازدهی داراییهای ارزی )بدون در نظر گرفتن •

نوسانات نرخ ارز( باال ب�ودن قیمت تم�ام ش�ده من�ابع و ع�دم ت�وان ج�ذب من�ابع س�رگردان •

بدون محرک های قیمتیارزی�ابی • از مح�ل تجدی�د اف�زایش س�رمایه ب�رغم کمب�ود س�رمایه م�وثر

داراییها.تحریم ه�ای بین المللی و ک�اهش س�هم درآم�دهای غ�یر به�ره ایی بانکه�ا ب�ه •

منظور پوشش هزینه های غیر عملیاتی

سیاستهای اعتباری و محدودیت ها در نظام بانکیعدم وجود زیرساخت های مقرراتی جهت استفاده بانکها از •

ابداعات نوین تامین مالی )اقالم خارج از ترازنامه (.عدم امکان استفاده از خطوط اعتباری بلند مدت خارجی •

)فاینانس( و سایر شیوه های تامین مالی نوین طرح ها، ریسک نرخ ارز، تورم

ریسک مسئولیت در فرآیندهای بررسی طرح های دارای توجیه •مالی، اقتصادی و فنی.

ساختار نا منتقارن بین ماموریت نوین بانکها و ساختار سازمانی •برخی از بانکها.

عدم وجود زیرساخت های رتبه بندی قابل اتکاء و بروز در محاسبه •ریسک اعتباری ابزارهای مالی و مشتریان.

عدم وجود زیر ساخت ها قانونی چابک در اجرای اسناد الزم االجرای • و اسناد ذمه ایی بانکها از طریق ثبت و یا محاکم قضایی

سیاستهای اعتباری و محدودیت ها در نظام بانکیعدم وجود زیرساخت های مناسب ثبت وثايق و تضمینات و •

نظارت از طریق مراجع ذیصالح.اجرایی نشدن به مفاد حکمرانی شرکتی و نظارت بر آن •

توسط بانک مرکزیعدم فضای کسب و کار مناسب در محیط بانکها و فضای •

امنیتی در الیه های کارشناسی.

طب�ق گ�زارش مرک�ز پژوهش�های مجلس در س�الهای اخ�یر ب�ه ط�ور متوس�ط • �د�رص�د �تس�هی�الت �ب�انک�ی ب�ه بخ�ش �ص�نعت� و �مع�دن� اخت�ص�اص پی�دا ۲۲ت�نه�ا�

ک�رده� اس�ت.�  �طب�ق ا�ین �گ�زارش �م�یزان س�همیه م�ص�وب ش�و�ر�ای پ�ول� و ا�عتب�ار �د�ر زم�ین�ه �تس�هیالت اع�ط�ایی� نظ�ام ب�ان�کی� ب�ه �بخش �ص�نعت و� مع�دن

درص�د �ب�و�ده اس�ت. �این� در ح�ا�لی اس�ت 37 ت�ا �35د�ر �س�الهای� اخ�ی�ر ح�دود� د�رص�د ن�ی�ز عمال ب�ه ف�ع�الی�ت �ه�ای� س�فت�ه 22ک�ه� ب�خش� و�س�ی�عی �ا�ز ه�مین �

ث�ب�ت گ�ر�دی�ده ن�ام� �ص�نع�ت� و� �م�ع�د�ن ب�ه� تن�ه�ا� و ب�ا�زی �اخت�ص�ا�ص �داده �ش�ده است.

همچ�نین م�یزان س�همیه مص�وب ش�ورای پ�ول و اعتب�ار در زمین�ه تس�هیالت • درص�د ب�وده ا�س�ت.� ام�ا طب�ق 20اع�ط�ایی نظ�ام� ب�انکی� ب�ه �بخش کش�اورزی

د�ر�ص�د و� �بان�ک� ه�ا�ی �خ�صوص�ی 16آ�م�ار م�ن�تش�ره� �ب�ان�ک� ه�ا�ی� د�ول�تی �ح�دود� � �د�ر�صد� به ت�ولی�د� کش�او�رزی �تسه�ی�الت �پردا�خت �کرده اند.7ف�قط� �حدود�

درص�د من�ابع ب�انکی توس�ط بخش�های 70 ت�ا 60نا ب�ر این گ�زارش  ح�دود •مس�ک�ن، خ�دم�ات و �بازرگ�انی ج�ذب� ش�ده �اس�ت.� این �در ح�الی اس�ت بخش

درص�د �از� معو�ق�ات ب�انک�ی� را ب�ه خ�و�د ا�ختص�اص د�اده اس�ت 14تولی�دی ت�نه�ا و� س�فت�ه� �ب�ازی �در 86و م�ول�د غ�یر ب�خش� ب�انک�ی �در م�ع�وق�ات� از د�ر�ص�د

جریان است.

متدلوژي و داده ها

Y=C+I+G+X-M (1)I=f(Faci) (2)y=c + i + g+ x-m (3)P=Y/y (4) C=f(y) (5)G=G (6)g=f(G/p) (7) C=f(P*c) (8)i=f(I/P) (9)X-M=f(x, m) (10)

متدلوژي و داده ها INOM = 57227.850353 + 0.587161449246 * FACI (11)CNOM = 2756.63714613 + 0.884423132709 * CREAL * P (12)CREAL = 7757.92879575 + 0.531989642588 * GDPREAL2 (13)GREAL = 23909.537733 + 0.407500263584 * GNOM / P (14)IREAL = - 5277.80197734 + 1.27371887236 * INOM / P (15)TEST2 = 66602.058408 + 3.54103885952 * TEST1 * P (16)

gdpreal = creal + ireal + greal + tbreal + test1 (17)gdpnom = cnom + inom + gnom + tbnom + test2 (18)p = gdpnom / gdpreal (19)

تاثير شوك تسهيالت بر مصرف

0

400,000

800,000

1,200,000

1,600,000

2,000,000

2,400,000

2,800,000

3,200,000

62 64 66 68 70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90

CNOMCNOM (Baseline)CNOM (Scenario 1)

100,000

125,000

150,000

175,000

200,000

225,000

250,000

275,000

300,000

62 64 66 68 70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90

CREALCREAL (Baseline)CREAL (Scenario 1)

% تسهيالت اعتباري بر تشكيل 50تاثير شوك سرمايه ثابت

40,000

80,000

120,000

160,000

200,000

240,000

62 64 66 68 70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90

IREALIREAL (Baseline)IREAL (Scenario 1)

0

400,000

800,000

1,200,000

1,600,000

2,000,000

2,400,000

2,800,000

62 64 66 68 70 72 74 76 78 80 82 84 86 88 90

INOMINOM (Baseline)INOM (Scenario 1)

�يوني ���رگرس �ود ���خ مدل VARبرداري

متغيرها ADF Phillips-Perronسطح بحران (5%)

Ʈآماره سطح بحران(5%)

Ʈآماره

Faci 971853/2-

099206/4-

971853/2- 008305/9-

GDP_C 971853/2-

547012/3- 971853/2- 448935/3-

GDP_R 953381/1-

301600/2- 953381/1- 224563/2-

Inv_C 971853/2-

562492/3- 971853/2- 322743/3-

Inv_R 981038/2-

710969/3- 953381/1- 065988/3-

در بهين��ه وقف��ه تع��يين VARالگوي

ثب��ات نت��ايج VAR

-1.5

-1.0

-0.5

0.0

0.5

1.0

1.5

-1.5 -1.0 -0.5 0.0 0.5 1.0 1.5

Inverse Roots of AR Characteristic Polynomial

-.04

.00

.04

.08

.12

.16

.20

.24

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Response of FACI to FACI

-.08

-.04

.00

.04

.08

.12

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Response of INV_C to FACI

-.08

-.04

.00

.04

.08

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Response of INV_R to FACI

-.06

-.04

-.02

.00

.02

.04

.06

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Response of GDP_C to FACI

-.03

-.02

-.01

.00

.01

.02

.03

.04

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Response of GDP_R to FACI

-.08

-.06

-.04

-.02

.00

.02

.04

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Response of CPI to FACI

Response to Cholesky One S.D. Innovations ± 2 S.E.

پیشنهاداتبخش تولی�د نیازمن�د رف�ع مح�دودیت های س�اختاری اس�ت و ت�ا مادامیک�ه •

ا�عتب�ا�ری مش�کل �تولی�د �را ح�ل من�ابع ای�ن مح�دودیت ها �تزری�ق وج�ود نمی کند.

نظ�ارت در بخش تزری�ق من�ابع می بایس�ت توس�ط نظ�ام ب�انکی کش�ور •ص�و�رت گ�یرد، �رکن اساس�ی در �این راس�تا دا�ش�تن تو�جی�ه م�ال�ی، ف�نی و

ا�قتصاد�ی� و توجه �م�زی�ت نسب �ف�عال�یت در �سنا�ر�یوهای مختلف �است.اجتن�اب از س�رکوب م�الی و توج�ه ب�ه ن�رخ ب�ازدهی در بخش حقیقی و •

ت�ور�م �و حاش�یه� )ب�ا �در نظ�ر� �گ�رف�تن �ن�رخ� همچ�نی�ن ن�رخ� �س�ود� و�اقعی� ق�رار توج�ه م�ورد اقت�ص�ادی می بایس�ت� در سی�اس�تگ�ذاریهای س�ود(

گیرند.رش�د بای�د مت�وازن و در تم�امی بخش�های اقتص�ادی بای�د ص�ورت گیرد.•بان�ک ب�ه عن�وان ی�ک بنگ�اه اقتص�ادی و واس�طه وج�وه تلقی ش�ود ک�ه •

ب�ه و�ک�ال�ت� از س�پرد�ه گذاران د�ر اختی�ا�ر �مجری�ان � طرح ه�ای م�ن�اب�ع� را� سرمایه گذاری قرار می دهد.

با تشکر از شما