ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

ชี�วว�ทยาสำ าคัญต�อกัารดำ ารงชี�ว�ตของมนุ�ษย�หร�อไม�? อย�างไร?

ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

• กัารดำ�แลสำ�ขภาพร�างกัาย• กัารพฒนุาเทคัโนุโลย�

ชี�วภาพ• กัารผล�ตอาหาร• กัารอนุ�รกัษ�สำ�'งแวดำล(อม• กัารประกัอบอาชี�พ• กัระบวนุกัารย�ต�ธรรม• ฯลฯ

คัวามสำ าคัญ

Chlorella sp. สาหร่�ายเซลลเดี�ยว มี�โปร่ตี�นส�ง น�ยมีน�ามีาทำ�าเป�นอาหาร่เสร่�มี

ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

• GMOs (genetically modified organisms) คั�อ สำ�'งม�ชี�ว�ตท�'ม�กัารตดำและต�อย�นุดำ(วยเทคันุ�คัพนุธ�ว�ศวกัรรม (genetic engineering) ท าให(ม�ลกัษณะพนุธ�กัรรมตามต(องกัาร

ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

กัารพฒนุาเทคัโนุโลย�ชี�วภาพ

GMOs คั�อ …

   ท�มนุกัว�จัย องกัฤษประสำบผลสำ าเร3จั ในุกัารตดำต�อ   ย�นุ สำร(าง "มะเข�อเทศสำ�ม�วง"ท�'อ�ดำมไปดำ(วยสำารต(านุ

   อนุ�ม�ลอ�สำระ ชี�วยป4องกันุสำารพดำโรคั โดำยเฉพาะมะเร3งหวงใชี(เป6นุทางออกัให(กับคันุท�'ไม�คั�อยกั�นุผกัผลไม(

พ�ชีท�'ปล�กัไดำ(ในุถิ่�'นุท�รกันุดำาร

GMOs Non-GMOs

เชี�นุ ในุสำภาวะนุ 8าท�วม แห(งแล(ง ดำ�นุเคั3ม

ขนุ�นุไพศาลทกัษ�ณ-โคัรงกัารพระราชีดำ าร�

• พ.ศ. 2528   ทรงใชี(เทคัโนุโลย�เพาะเล�8ยงเนุ�8อเย�'ออนุ�รกัษ�พ�ชี

กัารเพาะเล�8ยงเนุ�8อเย�'อพ�ชี (Plant Tissue  Culture)…??

• คั�อกัารนุ าเอาสำ�วนุใดำสำ�วนุหนุ9'งของพ�ชีมาเล�8ยงในุอาหารสำงเคัราะห� 

กัารเพาะเล�8ยงเนุ�8อเย�'อพ�ชี (Plant Tissue  Culture)

• Cloning คั�อ กัารสำร(างสำ�'งม�ชี�ว�ตใหม�ท�'ม�ลกัษณะทางพนุธ�กัรรมเหม�อนุเดำ�มท�กัประกัาร

ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

กัารพฒนุาเทคัโนุโลย�ชี�วภาพ

Cloning..?

แกัะดำอลล�'กั าเนุ�ดำล�กัแกัะ

ดำอล“ล�'  เม�'อป; ”คั.ศ 1996

• กัารผสำมเท�ยมในุหลอดำแกั(ว แล(วถิ่�ายฝากัตวอ�อนุ (In Vitro Fertilization Embryo Transfer หร�อ IVF& ET )

ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

• กัารท ากั�ฟท� ( Gamete IntraFollopain Transfer หร�อ GIF) นุ าเซลล�สำ�บพนุธ��ไข�และอสำ�จั�ออกัมา แล(วใสำ�กัลบเข(าสำ��ท�อนุ าไข�ทนุท�อาศยให(อสำ�จั�และไข�ปฏิ�สำนุธ�กันุเองตามธรรมชีาต�

ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

• กัารท าซ�ฟท� ( Zygote IntraFollopain Transfer หร�อ ZIFT) เซลล�สำ�บพนุธ��ไข�และอสำ�จั�มาผสำมกันุให(เกั�ดำกัารปฏิ�สำนุธ�นุอกัร�างกัายกั�อนุ  แล(วจั9งนุ าตวอ�อนุในุระยะ Zygote ใสำ�กัลบเข(าไปในุท�อนุ าไข�

ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

• กัารท าอ�@กัซ�' ( Intra Cytoplasmic Sperm Injection หร�อ ICSI) คัดำเชี�8ออสำ�จั�ท�'สำมบ�รณ�เพ�ยงตวเดำ�ยว ฉ�ดำเข(าไปในุไข�โดำยตรง**ใชี(ในุกัรณ�ท�'เดำ3กัหลอดำแกั(วธรรมดำาไม�ประสำบคัวามสำ าเร3จั

ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

• กัารพฒนุาเทคันุ�คัทางดำ(านุ DNA ตรวจัหาคัวามสำมพนุธ�ทางสำายเล�อดำ

ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

ใชี(ในุกัารสำ�บสำวนุสำอบสำวนุทางคัดำ�ของแพทย�และต ารวจั

• กัารผล�ตฮอร�โมนุอ�นุซ�ล�นุจัากัย�สำต�เพ�'อรกัษาโรคัเบาหวานุในุคันุ

ชี�วว�ทยากับกัารดำ ารงชี�ว�ต

ชี�วจัร�ยธรรม

ชี�วจัร�ยธรรม (bioethics)

• หมายถิ่9ง กัารปฏิ�บต�ต�อสำ�'งม�ชี�ว�ตอย�างม�คั�ณธรรม ไม�ท าร(าย หร�อท าอนุตรายต�อสำ�'งม�ชี�ว�ต

• จัรรยาบรรณในุกัารใชี(สำตว�ทดำลอง

• อาว�ธชี�วภาพ • กัารโคัลนุมนุ�ษย�

(cloning) • กัารท าแท(ง • สำ�'งม�ชี�ว�ต GMOs • ทวร�อวสำานุชี�ว�ต/กัร�ณ

พ�ฆาต • และอ�'นุ ๆ

ชี�วจัร�ยธรรม (bioethics)

จัรรยาบรรณในุกัารใชี(สำตว�ทดำลอง

• 1. ผ�(ใชี(สำตว�ต(องตระหนุกัถิ่9งคั�ณคั�าของชี�ว�ตสำตว�

• 2. ผ�(ใชี(สำตว�ต(องตระหนุกัถิ่9งคัวามแม�นุย าของผลงานุโดำยใชี(สำตว�จั านุวนุนุ(อยท�'สำ�ดำ

• 3. กัารใชี(สำตว�ปDาต(องไม�ขดำต�อกัฎหมายและนุโยบายกัารอนุ�รกัษ�ปDา

• 4. ผ�(ใชี(สำตว�ต(องตระหนุกัว�าสำตว�เป6นุสำ�'งม�ชี�ว�ตเชี�นุเดำ�ยวกับมนุ�ษย�

• 5. ผ�(ใชี(สำตว�ต(องบนุท9กักัารปฏิ�บต�ต�อสำตว�ไว(เป6นุหลกัฐานุอย�างคัรบถิ่(วนุ

อาว�ธชี�วภาพ

• เทคัโนุโลย�ชี�วภาพ หมีายถึ�ง การ่น�าเอาส��งมี�ชี�ว�ตีหร่ อชี�!นส�วนของส��งมี�ชี�ว�ตีมีาปร่#บปร่%งให'เป�นปร่ะโยชีนมีากข�!นโดียใชี'เทำคโนโลย�  

• มีน%ษยน�ามีาใชี'เป�นอาว%ธทำ�าลายล'างก#น ทำ��เร่�ยกว�า อาว�ธชี�วภาพ

• อาว�ธชี�วภาพ ส��งมี�ชี�ว�ตีทำ��น�ามีาใชี'เป�นอาว%ธชี�วภาพไดี'แก� พวกจุ%ล�นทำร่�ยทำ��เป�นเชี !อโร่ค ร่วมีทำ#!งชี�!นส�วนของจุ%ล�นทำร่�ย

• Antrax หร่ อ โร่คกาล� เป�นเชี !อแบคทำ�เร่�ยทำ��เป�นร่�ปแทำ�ง ทำ�าให'เก�ดีโร่คร่ะบาดีในส#ตีวส�วนใหญ่�เป�นส#ตีวก�นหญ่'า เชี�น โค กร่ะบ อ และตี�ดีตี�อมีาถึ�งคน

• Smallpox หร่ อ ไข'ทำร่พ�ษ เป�นเชี !อไวร่#สทำ��อย��ในสภาพแห'งหร่ ออ%ณหภ�มี�ไดี'นาน

• Botulism เป�นแบคทำ�เร่�ยร่�ปแทำ�ง สามีาร่ถึสร่'างสาร่พ�ษทำ��มี�ผลตี�อร่ะบบปร่ะสาทำทำ�าให'เก�ดีอ#มีพาตีของกล'ามีเน !อส�วนตี�างๆ ร่วมีทำ#!งกล'ามีเน !อห#วใจุ ตี�ดีตี�อก#นไดี'ทำางการ่ก�นและบาดีแผล

อาว�ธชี�วภาพ

กัารโคัลนุมนุ�ษย�

• โคัลนุนุ�'ง (cloning) หร�อกัารโคัลนุ หมายถิ่9ง กัารคัดำลอกัหร�อกัารท าซ 8า (copy)

• ในุทางชี�วว�ทยา หมายถิ่9ง กัารสำร(างสำ�'งม�ชี�ว�ตใหม�ท�'ม�ลกัษณะทางพนุธ�กัรรมเหม�อนุเดำ�มท�กัประกัาร

• ในุวงกัารแพทย�ม�กัารว�จัยกัารโคัลนุเอ3มบร�โอของคันุ โดำยม�เป4าประสำงคั�เพ�'อนุ าอวยวะไปทดำแทนุผ�(ปDวย เชี�นุ ไต เป6นุต(นุ

• แต�กั3เป6นุกัารท าให(มนุ�ษย�โคัลนุม�อวยวะไม�คัรบ บางประเทศจั9งไม�สำนุบสำนุ�นุ โดำยเหต�นุ�8ท�กัประเทศท'วโลกัจั9งห(ามกัารโคัลนุมนุ�ษย�

กัารโคัลนุนุ�'งกัระท�ง

• คัวามสำ าเร3จัของคันุไทยกับกัารโคัลนุนุ�'งกัระท�งไดี'ร่#บการ่ เป6ดีเผย เมี �อว#นทำ�� 5 ธ.ค. 2551 โดีย ดำร.   รงสำรรคั� พาล

พ�าย  อาจุาร่ยปร่ะจุ�าสาขาว�ชีาเทำคโนโลย�ชี�วภาพ ส�าน#กว�ชีา เทำคโนโลย�การ่เกษตีร่ และห#วหน'าศู�นยว�จุ#ยเทำคโนโลย�ตี#วอ�อน

และเซลลตี'นก�าเน�ดี มีหาว�ทำยาล#ยเทำคโยโลย�ส%ร่นาร่� (มีทำส.)

กัารท าแท(ง

• ในุประเทศไทยม�กัารอนุ�มต�ให(ขายยา RU 486 ท�'ท าให(เกั�ดำกัารแท(ง และม�กัฎหมายอนุ�ญาตให(ท าแท(งไดำ( 2 กัรณ� คั�อ 1. สำ�ขภาพกัาย สำ�ขภาพจั�ต

ของหญ�งผ�(เป6นุแม� และสำ�ขภาพของทารกัในุคัรรภ� ไม�ดำ� เชี�นุ ต�ดำเชี�8อ HIV เป6นุโรคัต�อมไร(ท�อ โรคัหวใจั โรคัเบาหวานุ โรคัมะเร3ง โรคัธาลสำซ�เม�ย ม�ภาวะปGญญาอ�อนุ

2. กัารต8งคัรรภ�เพราะถิ่�กัข�มข�นุ

ทวร�อวสำานุชี�ว�ต/ กัร�ณพ�ฆาต

• ในุประเทศสำว�ตเซอร�แลนุดำ� ม�บร�กัารให(ผ�(ปDวยท�'ไม�ปรารถิ่นุาจัะม�ชี�ว�ตอย��ไปไดำ(จับชี�ว�ต

ลงอย�างสำงบ• ดำ าเนุ�นุกัารโดำยม�ลนุ�ธ�กัารกั�ศลแห�งหนุ9'ง

เป6นุกัารกัระท าท�'ถิ่�กัต(องตามกัฎหมาย• ม�ท8งชีาวสำว�ตและชีาวต�างชีาต�เดำ�นุทางมา

ใชี(บร�กัารไปแล(วประมาณ 150 ราย• กัรณ�นุ�8ยงไม�เป6นุท�'ยอมรบสำ าหรบประเทศ

อ�'นุ ๆ ถิ่�อเป6นุปGญหาชี�วจัร�ยธรรมท�'ต(อง พ�จัารณากันุอย�างรอบคัอบ

• ให(นุกัเร�ยนุชี�วยกันุระดำมคัวามคั�ดำเกั�'ยวกับชี�วจัร�ยธรรม ในุเร�'องของกัารทดำลองทางว�ทยาศาสำตร�ท�'ม�กัารนุ าสำตว�มาใชี(ทดำลอง

• โดำยว�เคัราะห�ถิ่9งข(อดำ�-ข(อเสำ�ยของกัารใชี(สำตว�ทดำลอง

กัารบ(านุ

• ให(นุกัเร�ยนุไปสำ�บคั(นุหาข�าวท�'เกั�'ยวข(องกับชี�วจัร�ยธรรมจัากัแหล�งเร�ยนุร�(ต�างๆ เชี�นุ หนุงสำ�อพ�มพ� วารสำาร หร�อจัากัอ�นุเตอร�เนุ3ต แล(วนุ ามาว�เคัราะห�ว�าม�คัวามเหมาะสำมหร�อไม� อย�างไร