گاز طبیعی چیست ؟ گاز طبیعی� مخلوطی از گازهای هیدروکربن� قابل اشتعال است که به طور

طبیعی� در مخ�ازن زیر زمینی یافت می� شود این گاز ممکن است� به صورت محلول در نفت خام یا در

زیر کالهک� های باالی الیه های نفت� خام و یا به شکل مستقل وجود داشته باشد .

گاز طبیعی� ترکیبی� است که بخش عمد�ه آن را متانCH4 و مقادیر کوچک دیگر آن را

در C4H10 و بوتانC2H8خانواده های هیدروکربنهای پاروفینی مانن�ده اتانبرگرفته

است� . ترکیبات غیر هیدروکربنی� گاز نیز تشکیل شده است از گاز هیدروژن N2نیتروژن و جزیی بخ�ار آب و هلیوم که درصد� CO2 دی اکسید� کربنH2Sسولفید

ترکیبات آنها بسته به نوع منبع تغییر خواهد� کرد .

تاریخچه پیدایش خطوط انتقال گاز در دنیا

برای اولین بار سعی شد که گاز طبیعی را با استفاده از 1870درسال لوله هایی که از تنه

درخت کاج ساخته شده عبور دهند ، غیر عملی بودن این روش باعث شد تا علی رغم باال

بودن قیمت فلز از لوله های چدنی برای این منظور استفاده شود . در نخستین لوله 1872سال

کیلومتر در تایتوس ویل واقع در ایاالت پنسیلوانیا 8چدنی به طول نصب شد که قادر بود گاز

پوند از خود عبور دهد . با ترقی صنعت لوله سازی 80را با فشارحدوداستفاده از گاز طبیعی

اولین خط لوله چدنی به طول 1924نیز رونق گرفت ، و در سال کیلومتر از میدان 350

گازی و بستر در یوینریانا به شهر بومنت تگزاس کشیده شد

نخستین شهر تحت پوشش گاز در : ایران

اولین� استفاده از گاز طبیعی خارج از حوزه مناطق نفت خیز برای ت�غذیهکارخانه جدید

التأسیس مجتمع� شیمیایی شیراز بود ک�ه توسط وزارت� صنایع ومعادن در سال احداث� و 1344

بهره بردا�ری ا�ز آن آغاز شد� و برای تغذیه اولیه خود نیاز به گ�از طبیعی داشت . ک�یلومتر از 215 اینچ و طول ت�قریبی 10برای این منظور خط� لوله ای به قطر

گچس�اران به شیراز توسط� امور مهندسی مدیریت خط� لوله شرک�ت ملی نفت احداث شد ک�ه با نصب یک واحد

کوچک نم زدایی به بهره برداری رسید و سالها تغذیه کننده ک�ارخانه فوق الذک�ر که فعالیتهای� شرکت ملی گ�از ای�ران آغاز گردید طرح 1345بود . در س�ال

ازدیاد شبکه آزمایش�ی ج�هت تأمین احتیاجات گ�از طبیعی واحدهای تجاری و خانگی مورد مطالعه قرار گ�رفت

و در دی� ماه به مورد اجرا گ�ذاشته شد . 1346سال

هدف از ایستگاههای تقویت : فشار گاز

ایستگاهای تقویت فشار گاز برای افزایش فشار به منظور ایجاد جریان حرکت در گاز و

انتقال آن در لوله� ، برروی خطوط انتقال ، نصب� می گردند که برای این منظور از

کمپرسور استفاده می گردد .

گاز فشار تقویت ایستگاههای : انواع

. هستند موازی هم به نسبت کمپرسورها که ایستگاههایی . هستند سری هم به نسبت ها کمپرسور که ایستگاههایی سری و موازی هم به نسبت کمپرسورها که ایستگاههایی

هستند .

: نوراباد فشار تقویت ایستگاه

  کیلومتری 5ایستگاه تقویت فشار گازوحدت در شهرستان نوراباد و در زمینی به مساحت

متری از سطح دریا و 900 هکتار و در ارتفاع 12دوازده روی خط دوم و همچنین خط سوم سراسری گاز واقع

شده است . آرایش ایستگاه سه بعالوه یک این ایستگاه دومین ایستگاه

از منطقه پنج بوده کهگاز این منطقه را به شمال کشور منتقل می کند .

مشخصات فني ايستگاه

ظرفيت ايستگاه ) ميليون مترمكعب در شبانه روز(86.67              MMSCMDتعداد توربو كمپرس�ور3+1)قدرت هر توربين در شرايط ايزو )اسب بخار28.3                MW)فشار گاز ورودي )پوند بر اينچ مربع843                 PSIA)فشار گاز خروجي )پوند بر اينچ مربع1215               PSIA

ايستگاه تجهيزات1توربو كمپرسورها و متعلقات مربوطه -2كولرهاي خنك كننده گاز -3اسكرابرها -4كمپرسور هوا -5مولد برق اضطراري -6ترانسفورمرهاي ورودي -7تابلوهاي برق فشار قوي و ضعيف -8سيستم كنترل ابزار دقيق -

:آشنایی با قسمتهای تشکیل دهنده ایستگاههای تقویت فشار

سیستمPIPING: ایستگاه شامل قسمتهای زیر می باشد

. الین ورودی به ایستگاه که معموالً هم سایز خط می باشد . هدرهای ورودی و خروجی اسکرابرها که هم سایز هدر ورودی می باشد . هدر ورودی کمپرسور . هدر خروجی کمپرسور . هدر ریسایکل کمپرسور

. الین های ورودی و خروجی کمپرسور ها که سایز آنها از هدر اصلی کمتر است ریسایکل خود ایستگاه . الین خروجی ایستگاه . الین های ونت و درین . الین های سوخت توربین . الین های هوای مصرفی تجهیزات

توربین با آشنایی 

توربین یکی از تجهیزات مهم ایستگاه بوده که جهت ایجادنیروی محرکه برای کمپرسور گاز کاربرد دارد . اگر چه

تالش بر این است که الکتروموتورهای قوی تولید گردد و جایگزین توربین شود ولي تا محقق شدن آن توربین یکی

از اساسی ترین تجهیزات ایستگاههای تقویت فشار گاز بوده که الزم است به صورت جامع مورد بررسی و

کنکاش قرار بگیرد . توربین بکار گرفته شده در می باشدتوربین گازی ایستگاههای تقویت فشار از نوع .

 یک عبور اثر در که است دستگاهی گازی توربین

، مکش اصلی عمل چهار انجام با سیالکند . می قدرت تولید تخلیه و احتراق ، تراکم

ها توربین انواع

محوره تک توربین

محوره دو توربین

کمپرسورها کننده ها یا کُمپِرسورها فشرده متراکم برای می توانند

یا گازکردن . مایعات آن به دوم حالت در البته رود کار به. پمپ ماشین آالت و دستگاه ها برخی در می گویند

آنها توسط که هستند وسایلی کمپرسورها فشرده شده هواقسمت سمت به سپس� . احتراقو از می شود فرستاده

می شود استفاده گازها کردن فشرده برای کمپرسورها

کمپرسور انواع کمپرسورهای دینامیکی به دو نوع جریان محوری و جریان

شعاعی تقسیم می شوند. با نرخ پایین و فشارهایاز کمپرسورهای دینامیک در

دبی های باالتر استفاده می شود. کمپرسورهای جابجایی ( و رفت و Rotaryمثبت خود دارای دو نوع دوار )

( هستند و قدرت تراکم آنها Reciprocatingبرگشتی )نسبت به نوع دینامیک بیشتر است. البته دبی این

کمپرسورها به مراتب کمتر از نوع دینامیک می باشد.

کمپرسورهای گریز از مرکز

 کمپرسورهای رفت و برگشتی

: اسکرابرها

اسکرابرها برای فیلتراسیون و جدا نمودن مایعات گازی ازگاز ورودی به ایستگاه کاربرد

دارد . در هر ایستگاهی بسته به نوع و ظرفیت اسکرابرها و همینطور حداکثر ظرفیت

دبی عبوری از ایستگاهها تعداد اسکرابرها متفاوت است ، چهار3مثالً در ایستگاه نوراباد

پنج عدد ( F3) 3اسکرابر ولی در ایستگاه فراشبند اسکرابر در نظر گرفته شده است .

http://www.google.com/url?sa=i&source=images&cd=&cad=rja&docid=lTFCde-w0oXrcM&tbnid=Q292fdZoEqfw3M:&ved=0CAgQjRwwAA&url=http://www.gas-souzan.com/portal/products/shop.product_details/42/140&ei=O_qeUpjwJ4GBhAequIHwBg&psig=AFQjCNHdfhS3hSHvydKtDTPVuZAPiO_kyQ&ust=1386236859722072

  Typical Diaphragm Control Valve