چگونه با نظریه های گوناگون روبرو شویم؟

* جامعه شناسی فقط توصیف نیست بلکه تبیین هم هست.*تبیین بدون ذخیره نظری ناممکن است.

*پژوهشهای اجتماعی نیز بدون نظریه ناممکن است.

هشت پیش فرض

* تعریف پسینی به جای تعریف پیشینی.*اغلب تحقیقات نظری تحت تاثیر یک یا چند دیدگاه نظری

هستند.*واقعیات اجتماعی واقعیاتی بیرونی هستند.

*معیار راه گشا بودن نظریه*جامعه شناسی را نمی توان به گفتارهای ایدئولوژیک یا

گفتمان قدرت تقلیل داد.*جامعه شناسی علم شناخت تعلیلی-تحلیلی است.

*ذخیره نظری در خدمت به پژوهشگر* ترکیب نظری

منتقدان نظریه های جامعه شناسی

* ریشه های فکری و خاستگاه*مصباح در مقابل سروش

*ایدئولوژی جامعه شناسانه.*دکتر سید جواد طباطبائی.

*پیروان مکتب انتقادی.*ارزیابی انتقادی از نظریات موجود.

* یوسفعلی اباذری

طبقه بندی چهارگانه نظریه ها

* دسته اول )نظریه های رایج یا متداول(

*نمونه ها:*محرومیت نسبی تاخر فرهنگی توسعه نامتوازن بسیج

منابع...

*ویژگی های اصلی و نسبت آنها با جریان اصلی جامعه شناسی:

*تبیین عمده ترین مسائل جامعه.*قابلیت ارزیابی تجربی.

*از شاخه های فربه جریان اصلی نظریه ورزی.

* دسته دوم )نظریه های کالن(

*نمونه ها:*جامعه سرمایه داری مارکس جامعه ارگانیک دورکیم

عقالنی شدن وبر جامعه بحرانی هابرماس جامعه باز اندیشانه گیدنز جامعه نظارتی فوکو جامعه ریسکی اریک

بک جامعه شبکه ای کاستلز ...

*ویژگی های اصلی و نسبت آنها با جریان اصلی جامعه شناسی:

*تبیین ریشه های بنیادی جهان مدرن و روندهای اصلی آن.*از لحاظ تجربی راه گشا بودن آن مورد توجه است.

*از شاخه های فربه جریان اصلی نظریه ورزی.

* دسته سوم )مکاتب یا مدرسه ها(

*نمونه ها:*وفاق تضاد کنش متقابل نمادی انتقادی پدیدارشناسی روش

شناسی مردمی مبادله انتخاب عقالنی ساخت یابی فمینیستی ...

*ویژگی های اصلی و نسبت آنها با جریان اصلی جامعه شناسی:*تبیین معماهای پنجگانه.

- پوزیتویسم در مقابل تفهم- توافق یا تضاد

- عاملیت یا ساختار- ریشه های جوامع مدرن؟ تحول ذهن یا تغییر روابط معیشتی؟

- علت بنیادی تبعیض جنسیتی؟ ساختار زیست شناسانه یا ساختار اجتماعی؟

*میزان اقبال اندیشمندان از سرمشق های آنها.*از شاخه های فربه جریان اصلی نظریه ورزی.

* دسته چهارم )جریانات فکری معاصر(

*نمونه ها:*پساختارگرایی مطالعات فرهنگی پسا استعماری

فمینیستی پست مدرنی دین گرایانه ...

*ویژگی های اصلی و نسبت آنها با جریان اصلی جامعه شناسی:

*اغلب در بیرون جریان اصلی جامعه شناسی قرار دارند.*با نگاه انتقادی و هنجاری قابل ارزیابی هستند.

*اغلب بدبین به نظریات جریان اصلی جامعه شناسی.* حتی از دوره دیگری بنام پسامدرن و پساجامعه شناسی

اسم می برند.

تفاوت و تشابه نظریات اجتماعی و جامعه شناختی

* تفاوت اول

*نظریات اجتماعی ریشه در مطالعات بین رشته ای و سایر رشته های علوم اجتماعی درند ولی نظریات جامعه شناختی ریشه در فعالیت

دپارتمانهای جامعه شناسی دارند.

*تفاوت دوم:*نظریه های جامعه ناختی تجربی ترند ولی نظریات اجتماعی انتزاعی

ترند.

*تفاوت سوم:*پاره ای از نظریات اجتماعی از لحاظ معرفت شناختی با خردورزی و

عقالنیت گرایی متفکران کالسیک جامعه شناسی مشکل دارند.

* تفاوت چهارم.*تاثیر بر یکدیگر.

علل تنوع نظریات متاخر جامعه شناسی

* دلیل اول

*تاثیرات فکری نظریه پردازان کالسیک بر نظریه پردازان متاخر.

*دلیل دوم:*اثرپذیری از بیرون جامعه شناسی.

*دلیل سوم:*عوامل اجتماعی تاثیرگذار در زندگی نظریه پرداز متاخر.

* دلیل چهارم.*عوامل اجتماعی خارج از زندگی متفکر.

چهارچوب نظری راه گشا و رفع تکلیفی

* اول

*فقط فهرست علل ذکر نمی شود بلکه علل موثر مهم است.+ دغدغه اصلی تفکیک علل اصلی از زمینه ای نیست.

* دوم:*کفایت ذهنی نظریات و فرضیات.

+عدم کفایت ذهنی و پیچیده و بی معنا.

* سوم:*استفاده از چند روش تجربی برای نشان داده کفایت عینی.

+صرفا نمایش جداول آماری

* چهارم.*انتظار روشن از هر کدام از نظریات چهارگانه.

+ چهارچوب ترکیبی نامناسب

* پنجم

*کار آبراهامیان با استفاده مدرسه تضاد و نظریه کالن جامعه در حال توسعه.

+ پژوهشهای وزارتخانه ای و کارهای پایان نامه ای.

*ششم:*عالقه محقق به رائه در عرصه عمومی.

+تحقیقات آرشیوی.

*هفتم:*لزوما به نفع و مصلحت محقق تمام نمی شود.

+معموال با مقاومت روبرو نمی شود.

مروری بر نگاه کالسیک

الف- نظریه اجتماعی کالسیک،فمینیسم و مدرنیته

* درآمد

* مدرنیته

* پیشرفت اجتماعی و یکپارچگی اجتماعی

* تردید نسبت به سالمت و عدالت جامعه

* بدنبال تغییر) اصالح و انقالب(

* پروژه دورکم: پیشرفت اجتماعی با استفاده از خرد جامعه شناختی

* پیشرفت به سمت نظم اجتماعی نه رهایی افراد انسانی

* بازسازی انسجام اجتماعی و وفاق اخالقی در جهان صنعتی

* جامعه شناسی مبنای شناخت مناسب برای رسیدن به جامعه سالم

* رهیافت نظری دورکم: اهمیت نظم اخالقی

بی * مهمترین نیاز فرد= کنترل شدن و نظارت اخالقی # نظمی و فالکت

* اجتماعی شدن ----- نظم و رضایت افراد

جامعه شناسی ساختاری هنجارها و ارزش ها----- عینی* ماهیت

به منزله اشیاء* واقعیت های اجتماعی)هنجارها و ارزش ها(

عمل می کند)کارکردگرایی(نظام اجتماعی * جامعه به شکل یک

علوم طبیعی* استفاده از تکنیک ها و روش های

* مدرنیته به مثابه یک نظم اجتماعی پیچیده تر

* تقسیم کار اجتماعی= تمایز میان جامعه سنتی و صنعتی

* تکامل از همبستگی مکانیکی به همبستگی ارگانیکی

* جوامع ابتدایی ---- تکه تکه ، گروههای خویشاوندی

* خود بسندگی ------ انسجام کم

هنجارهای سختگیرانه * انسجام اجتماعی مبتنی بر

* وجدان جمعی درونی شده

ظرفیت بیشتر برای انسجام با ثبات تر و * تکامل جامعه=== پیچیده تر

* تکامل اجتماعی= تمایز یابی اجتماعی=نهادهای تخصصی

* نظام اخالقی انعطاف پذیر

* رقابت اقتصادی آشفته و بی نظم= ریشه تضاد و تخاصم طبقاتی

* پاداشهای نابرابر به موقعیتهای متفاوت=تضاد

* علل بیماریهای فردی و اجتماعی= فقدان نظم هنجارین)آنومی(

مطالعه * الگوی جامعه شناسی علمی دورکم=== خودکشی

* استفاده از همبستگیهای آماری

* تح تاثیر عوامل اجتماعی تا گرایش های فردی

* گرایش به همبستگی اجتماعی

آنومیک خودخواهانه ایثارگرانه* خودکشی=

* شناخت قوانین جهانشمول به جای تحلیل تاریخی

مدرنیته به مثابه آزادسازی ظرفیت های * مارکس=== انسانی

* تبیین ماتریالیستی تاریخ

* دولت بازتاب مناسبات تاریخی طبقاتی

* تحلیلی اقتصادی – سیاسی از سرمایه داری

* بحران های سرمایه داری و راه حل های آن از نظر مارکس===

* تضاد و نبرد طبقاتی= مناسبات تولید استثماری

+سازمان اجتماعی جدید ، عدالت از طریق پایان دادن به استثمار

* از خود بیگانگی= مناسبات اقتصدی سرمایه داری+مناسبات اقتصادی سوسیالیستی

* بیگانگی از کار = نیروی کار کاالیی قابل خری و فروش

+پایان دادن به کاالیی شدن کار و تولیدات

* بحران های سرمایه داری و راه حل های آن از نظر مارکس===

* بیگانگی کارگر از کاالهایی که می سازد= مالکیت و کنترل ابزار تولید در دست کارفرماست

+پایان دادن به تقسیم کار سخت و طاقت فرسا به ویژه کار فیزیکی و ذهنی

* بیگانگی از انسانهای دیگر= نابودی همکاری

+رشد کامل استعدادهای هر شخص

* بیگانگی از ظرفیت انسان برای فعالیت سازنده و خالق = کارگران از کنترل کار خد و خالق بودن منع می شوند

* شکست در انباشت سرمایه،انحصار به جای رقابت، موثرتر شدن مقاومت کارگران

= کاهش نرخ بهره، جایگزینی سرمایه های بزرگ، اتحاد طبقات کارگر+انقالب و ایجاد نظام سوسیالیستی

* ماکس وبر

* نگرانی نسبت به آینده

* عدم برآوردن نیازهای انسانی در حین پیشرفت

* اخالق پروتستان و روح سرمایه داری

* اهمیت نظام های باور و جهان بینی های دینی در زندگی اجتماعی

* پیوریتنیسم

* ماکس وبر: نظریه کنش اجتماعی

* کنش در مدرنیته

* شاخصه کنش ها در زندگی اجتماعی مدرن

* انواع کنش ها:

* سنتی* عاطفی

* معطوف به ارزش* عقالنی

* به اعتقاد وبر مدرنیته مستلزم فائق آمدن عقالنیت محدود بر دیگر اشکال کنش بود.

* ماکس وبر: نظریه کنش اجتماعی

بروکراتیزاسیون* نمونه بارز عقالنی شدن====

* قفس آهنین بروکراسی

* طاعون زندگی یعنی عقالنی شدن همه گیر درمان ندارد

* ماکس وبر: فواید و مشکالت عقالنی شدن و مدرنیته و راه حل آنها

*افزایش قدرت انسان= بردگی و اسارت انسان در اشکال جدید سلطه

*کنترل بیشتر بر طبیعت و جامعه و حق انتخاب بیشتر= کنترل غیر شخصی بر افراد ، قدرت بروکراسی

+کنترل بروکراسی از طریق مجلس، حکومت منتخبان

*عرفی شدن، آزادی از باورهای تحمیلی= بحران باور، از دست رفتن معنای زندگی و قواعد اخالقی

+عالقه به ارزش های لیبرالی

*خرد عقالنی، پایان ایمان غیر انتقادی= نسبی شدن ارزش ها، تنزل اهداف غایی، سلطه اهداف مادی و

دنیوی+وفاداری به ارزش ها، پیشبرد معرفت علمی اخالقی، رهبران

کاریزماتیک

* ماکس وبر: فواید و مشکالت عقالنی شدن و مدرنیته و راه حل آنها

*ظهور خود بازتابی، فردیت= برخورد با دیگران به عنوان ابزار

+دفاع از خالقیت فرد انسانی

*رویکرد عقالنی به ذهن و بدن= کاهش شهوت انگیزی ، جسمانیت لذت جنسی

+حمایت از زندگی و امیال شخصی و خصوصی

*توسعه پویای سرمایه داری= سلطه نیروهای بازار

* فمینیسم: نظریه اجتماعی و مدرنیته

*اهمیت سیاسی و اقتصادی مناسبات جنسیتی

* نظریه های اصلی فمینیست ها

+نظریه لیبرالی کالسیک

+نظریه اجتماعی مدرن

+نظریه های پساساختارگرایی و پسامدرن

* نظریه فمینیستی و نظریه لیبرالی کالسیک

*در سده هجدهم ظهور کرد.

آزادی فردی برای زنان همانند مرداندغدغه اصلی: *

* فقط موجودات عقالنی می توانستند آزادی را تجربه کنند . اما مساله این بود که زنان به اندازه مردان عقالنی محسوب

نمی شدند.

* اندیشمندان کالسیک لیبرال ظرفیت های فکری و اخالقی زنان را بسیار متفاوت و کمتر از مردان می دانستند.

غیر عقالنی است این عقالنیت را ماری ولستونکرافت: * شامل حال زنان ندانیم.

* نظریه فمینیستی و نظریه لیبرالی کالسیک

*نظام آموزشی به شدت تفکیک یافته تا مردان را جذب کنند.

ارائه آموزشهای غیر تفکیک شده و کمک به زنان راه حل: * برای برز استعداد و توانایی هایشان.

مبارزه برای حق رای زنان در آمریکا و سده نوزدهم: * انگلیس.

* نظریه فمینیستی و نظریه اجتماعی مدرن

*فرد محصول جامعه.

1970 و 1960دهه *

* تاکید بر قدرت جامعه در شکل دهی به ارزش ها و رفتار فرد.

جنسیتی و جنسی* تمایز میان تفاوت های

* تحت تاثیر رادیکالیسم نابرابری.

امر شخصی امری سیاسی است.شعار اصلی:

* عرصه خصوصی و عرصه عمومی

* فمینیسم لیبرال

*بتی فریدان

*محدودیت به عرصه خصوصی= افسردگی و اعتیاد برای زنان

* بار اشتغال و نان آوری بر دوش مردان= عدم لذت کامل از زندگی

* بنابراین ارزش ها و هنجارهایی که در بین مردان و زنان درونی شده اند باید به شکل انعطاف پذیری توزیع شود.

اصالحات حقوقی در عرصه های نظام آموزشی، راه حل: * سیاست و بازار کار.

* فمینیسم رادیکال

*تاکید بر سرکوب نظام مند و جمعی زنان از سوی مردان

*تقسیم بندی رایج میان عرصه عمومی و خصوصی را بکار می گرفتند

* عرصه خصوصی به حوزه ای تبدیل شده بود که به شدت سیاسی بود.

* نظام مردساالر الگویی برای اشکال بعدی استثمار و سرکوب.

کنترل مردساالرانه رفتار جنسی مهمترین ویژگی جامعه: * زنان و فرزندآوری آنها.

* فمینیسم مارکسیستی

*ستم دیدگی زنان یکی از نشانه های بیماری سرمایه داری است.

*میشل برت

* خانواده بصورت بنیادین از طریق نیازهای سرمایه داری شکل میگیرد.

* خانواده محملی مهم برای فرودست کردن زنان است.

کار بدون دستمزد زنان در خانه و با ریشه ستمدیدگی زنان: * دستمزد در بیرون از خانه.

* فمینیسم سوسیالیستی:

*ترکیب عناصر فمینیسم رادیکال و مارکسیستی.

*نیروهای مردساالری و سرمایه داری توامان

مردساالری و نظام سرمایه داری نظریه نظام های دوگانه: * را دو شکل مجزای سرکوب زنان می دانست.

نظامی واحد و یکپارچهنظریه نظام های یکپارچه:*

* ضعف ها و مشکالت نظریات فمینیستی مدرن:

*عدم موفقیت در برقراری تعادل میان آزادی/محدودیت، ساختار/عاملیت.

*بدبینی نسبت به آرمانهای مدنیته و میراث روشنگری)عقالنیت خرد(

* رهیافتی جدید به تلفیق نظری تحلیل خرد و کالن:

*در تحقیقات عملی ساده است.

*تبیین ساختار اجتماعی، فرهنگ و رفتار با نظریه های عامتر و انتزاعی

ایجاد سازگاری میان تبیین های سطح جمعیتی یا * مساله: اجتماعی با تبیین های رفتری و فردی است. نتیجه

* شکاف بین خرد و کالن

* ناسازگاری علوم اجتماعی

* عاملیت و ساختار:

اراده آزاد انسانی. *عاملیت:

کنش انسانی به شدت تحت تاثیر عوامل ساختاری و *ساختار:فرهنگی

* این دو نگرش متضاد نیستند.

* ابهام

* آمیختگی عاملیت-ساختار با مسائل خرد-کالن

* انتونی گیدنز:

قواعد و منابعی که کنشگران در عمل از آنها *ساختار: استفاده می کنند.

*پی یر بوردیو:

شیوه ها و روال های افراد در طبقه بندی، *مفهوم عادتواره: شناخت، فهم و رفتار به جایگاهشان مخصوصا در نظام

طبقاتی مربوط است.

* کنش های افراد این ساختارها را تقویت می کند.

* ارتباط میان ساختار و عاملیت به واسطه عادتواره برقرار می شود.

* تمایز میان ذهنی و عینی:

عاملیت و چیزی است که در سر انسان می گذرد--- *ذهنی: .اراده

چیزی است که خارج از سر انسان قابل مشاهده *عینی: .ساختاراست-

نمی توان بطور عینی امر ذهنی را مطالعه *فرض باطل: کرد.

* پیشرفت علوم در تصویرسازی ذهنی و ترسیم عصب شناسی مغز.

* جهان چند بعدی:

*از کنش و سامان)نظم( تشکیل شده است.

میان کنش و سامان تفکیک قائل می شود.*جفری الکساندر:

عقالنی و غیر عقالنی.*کنش:

تضاد و وفاق. *سامان:

* با ارجاع به دوگانه های کهنه ای نظیر عاملیت-ساختار، عقالنی-غیر عقالنی، عینی-ذهنی، کنش-سامان و غیره تمایز

خرد و کالن از لحاظ نظری حل نخواهد شد.

* استراتژی هایی برای پر کردن شکاف میان خرد و کالن:

*خرد گرایی افراطی.

جهان خرد برای تبیین نظری مقدم است.*فرض:

ساخته ذهن جامعه شناسان.*ساختار:

افراد درگیر رابطه و مواجهه رو *تنها مساله قابل مشاهده: در رو.

* سنجش فرایندهای خرد------- تبیین ساختارها.

* استراتژی هایی برای پر کردن شکاف میان خرد و کالن:

*کالن گرایی افراطی.

نیروهای محدود کننده کنش ها.*فرض:

تاثیرگذار بر میزان و نوع کنش ها.*ساختار:

چیزهای تحت تملک ساختارها قابل فروکاستن به امر خرد * نیستند.

* استراتژی هایی برای پر کردن شکاف میان خرد و کالن:

*تخته پرش های مفهومی.

*پیشروی مفهومی از خرد به کالن.

*جامعه شناسی صوری:

به جای توجه به ماهیت واحدها باید بر خود رابطه و متعلقات آن و پویش *شناسی توجه کنیم.

*تقلیل گرایی استنتاجی:

پایه ها و اصول بنیادین فرایندهای خرد در راس دستگاهی استنتاجی قرار *می گیرد و قوانین ساختار اجتماعی از دل این اصول استنتاج می شود.

* رهیافتی جایگزین برای پل زدن میان خرد و کالن:

هم تحلیلی و هم واقعیتی اجتماعی *نظریات خرد، میانه کالن. هستند.

*واقعی در سه سطح ظاهر می شود و ما هم باید به دنبال راه هایی برای مفهوم پردازی برای ویژگی ها و پویش شناسی هر کدام از

ابعاد واقعیت باشیم.

*واقعیت اجتماعی:

تحت نفوذ نیروهای پایه و بنیادینی است که در سه سطح خرد،میانه *و کالن عمل می کنند.

نیروهای سطح کالن

جمعیت

تعداد مطلق، نرخ رشد، ترکیب و توزیع انسانها

تولید گردآوری منابع محیط،تبدیل منابع به کاالها و سرویس ها برای تسهیل گردآوری و تبدیل

توزیع احداث زیرساخت هایی برای انتقال منابع، اطالعات و انسانها در مکان و استفاده از ظام های مبادله برای

توزیع منابع، اطالعات و انسانها

بازتولید

زاد و ولد اعضای جدید یک جمعیت و انتقال فرهنگ به این اعضاء

قدرت استفاده از اجبار، ساختارهای اجرایی و اداری، بهره گیری از مشوق های مادی و نمادها برای کنترل

اعضای یک جمعیت و میزان تمرکز هریک از آنها و پایه های قدرت

نیروهای سطح میانه

تقسیم ایجاد واحدهای رسته ای در راستای اهداف سازمان

تمایز ایجاد واحدهای دسته ای و قرار دادن افراد در دسته های مختلف

انسجام حفظ حدود و مرزها،انتظام بخشیدن به روابط درون واحدهای رسته ای و دسته ای، انتظام بخشیدن به روابط میان واحدهای رسته ای و

دسته ای

نیروهای سطح خرد

عواطف ترس، خشم، ناراحتی و خوشحالی.

نیازهای پیوند جویانه

تحکیم ”خود“، مبادله مثبت، اعتماد و پیش بینی پذیری، واقعیت مندی، شمول گروه.

نقشها نمایش و خوانش حرکات )ایجاد و فهم نقش(.

پایگاه جایابی و ارزیابی افراد در موقعیت ها در مقایسه با موقعیت های دیگر.

جمعیت شناسی تعداد افرادی که باهم زندگی می کنند، فشردگی و حرکات آنها، و معانی که به آنها نسبت داده می شود.

بوم شناسی حدود، تقسیمات و ویژگی های مکان و معانی مربوط به آن

فرهنگ حوزه های نهادیارزش های اصلی حوزه های مختلف

ایدئولوژی هایی که مقدمات ارزشی را به حوزه های خاص ترجمه می کنند

هنجارهای نهادی برای حوزه ها

فرهنگ واحد رسته ایایدئولوزی ها و قواعدی که

اقتدار/منزلت اجتماعی،دسته ها و طبقه بندی اجتماعی و پیوند میان موقعیت ها را در واحدهای رسته ای خاص مشخص

می کند.

فرهنگ واحدهای دسته ایتعاریف دسته ها و طبقه بندی اجتماعی و انتظاراتی که درواحدهای دسته ای قرار دارند و رتبه بندی دسته های

اجتماعی از لحاظ ارزش ها و هنجارها

فرهنگ مواجهه هاهنجارین کردن مواجهه

اسکلت بندی: مشخص کردن چیزهای دخیل و قابل حذفمناسکی کردن: رشته های کلیشه ای حرکات و اشارات مورد استفاده

ارتباطات: اشکال حرکات اشارات کالمی و غیر کالمیطبقه بندی: میزان نسبی رابطه نزدیک و محتوای کاری-عملی،آیینی و اجتماعی

احساس: انواع و سطوح عواطف و احساساتی که تجربه و ابزار می شوند

* جامعه شناسی خرد:

*آلفرد شوتس: پیدارشناسی جهان اجتماعی

*سرشت بین االذهانی: *تجربه های زیسته مشابه.

*توجه به بافت و زمینه.

*تثبیت معنا و تفسیر معنا:

کارکرد داللتی و بیانی نشانه. **معنای عینی و معنای ذهنی نشانه.

*افکار به تدریج شکل میگیرند و بتدریج هم تفسیر میشوند.*هستی گوینده و شنونده منوط به مکالمه است.

*قلمرو واقعیت اجتماعی مستقیما تجربه شده*جهان زندگی معاصران و گذشتگان

* جمع بندی: زمینه-معنای ارتباط

*علت یابی و انگیزه یابی. *طرح و انگیزه دانسته و علی.

*معنای ذهنی و عینی: تولید و اثر

نقطه شروع تفسیرگر تجربه در مورد جسم زنده و *دستاوردهای تولیدی دیگری.

* پیتر ال برگر و تامس الکمن: ساخت اجتماعی واقعیت

*ریشه های شکل گیری نهادها.

*تکرار کنش------- الگو

عادی شده کنشهایمتقابل نمونه سازی زمانی اتفاق می افتد که نهادی شدن *از جانب تیپهای کنشگران موجود باشد.

* نمونه سازی های مشترک در دسترس همه

* نهادها تعیین می کنند که کدام کنشها را کدام کنشگران باید انجام دهند

هستند. کنترل و تاریخمندی*نهادها نشانگر

*بخشی از کنش انسانی نهادینه است------ بخشی از کنش انسانی به کنترل اجتماعی درآمده است.

دیگر مکانیسم های کنترل فقط وقتی به کار می ایند که فرایندهای نهادی شدن با *زنای با محارمموفقیت عمل نکنند........

* نمونه سازی متقابل حتی در بین دو نفر

---- دو شخص از دو دنیای متفاوتنقطه شروع-*

ب دیدن کنشهای الف *

بنسبت دادن انگیزه به کنشهای *

دسته بندی انگیزه های تکرار شونده*

بپیش بینی فرجام کنشهای *

در تعامل با او نیز این کنشها را انجام خواهد داد.ب تصور می کند که * الف

در جریان کنش نمونه سازیها------ ایجاد الگوهای کنش یعنی *

نقشهایشان را در برابر یکدیگر و در ارتباط با همدیگر انجام می دهند.ب و الف*

-------- پیش بینی کنش طرف مقابلمهمترین وجه *

* دوری از اضطراب و نگرانی و صرفه جویی در وقت و هزینه

* ویژگی بارز زندگی مشترک آنها وجود حوزه گسترده ای از امور عادی و بدیهی است.

* زمینه مشترک ----- تقسیم کار--- نوآوری---- عادت های جدید

قلمروهایی همچون کار، جنسیت و سرزمین از جمله کانونهای نمونه *سازی و عادتمند شدن هستند.

* خصلت عینیت ----- پدرساالری

جهان نهادی در آگاهی افراد ثبات و استحکام پیدا میکند.*

مراحل اولیه جامعه پذیری کودکان*

* برای کودکان این جهان بطور کامل قابل فهم نیست--- واقعیتی بیرونی

* عینیتی که کودکان تجربه میکنند بر تجربه خود والدین در مورد جهان اثر میگذارد.

* امور دنیا همواره به این روال بوده است..

نهادها در خارج از فرد و اراده او قرار دارند و سرپیچی از آنها با *مقاومت مواجه می شود..

* نهادها-----قدرت الزام آوری دارند

درک نهادها از طریق شهود و درون نگری امکان پذیر نیست بلکه باید * وارد جامعه شد..

عینیت جهان نهادی محصول فعالیت انسان می باشد---- عینیت یابی*

* فرایند دیالکتیکی

* تحقق بیرونی*عینیت یابی

* درونی سازی

جامعه ساخته دست انسان است--- جامعه واقعیتی عینی *است---انسان محصول جامعه است.

* به سبب تاریخمند شدن و عینیت یافتن نهادها رشد و گسترش مجموعه مشخصی از کنترل های اجتماعی نیز

ضرورت می یابد.

* اروینگ گافمن: نمایش خود در زندگی روزمره

* باور فرد به نقشی که اجرا میکند

*جدی گرفتن نقش

در مورد اثر یا تصویری که از واقعیت برای تماشاگران خلق میکند تصور خود فرد *چیست؟

* کلبی مسلک*صادق

* روی صحنه

* صحنه آرایی* روی صحنه شخصی----- حضور و حالت

* همسازی بین حضور و حالت و صحنه آرایی

* تحقق نمایشی

* برجسته سازی واقعیت

– مشت زنان حرفه ای، نمایش دادن با برخی جایگاهها مشکل ندارد*جراحان، نوازندگان ویولن و مامورین نیروی انتظامی

– پرستارا بخش درمانی، نمایش دادن با برخی جایگاهها مشکل است *صاحبین بنگاه، مامورین کفن و دفن، تاجران

دوراهی کنش و نمایش*

* آرمانی کردن

* تطابق نقش با ارزشهای مطلوب جامعه

خود بشری و خود اجتماعی شده*

به واسطه انضباط اجتماعی نوعی نقاب منش در ما درونی می شود. *

* بازنمایی غلط* حق مشروع اجرای نقش

*توانایی اجرای نقش

* هربرت بلومر:مکتب کنش متقابل نمادین

*موضع روش شناختی مکتب کنش متقابل نمادین

* کاوش و تبیین یا توصیف و تحلیل روشهای اساسی مطالعه مستقیم جهان اجتماعی

کنش متقابل نمادین* مطالعه مستقیم جهان اجتماعی تجربی---

* مکتب کنش متقابل نمادین این فرضیه را رد میکند که علمی بودن لزوما به معنی تبعی از مجموعه ای از اصول از پیش تعیین شده پژوهش میباشد

* محقق زندگی گروهی انسانها و کنش اجتماعی را چگونه مطالعه میکند.

* هربرت بلومر:مکتب کنش متقابل نمادین

*چهار ایده محوری

- افرد چه به شکل فردی و چه بصورت جمعی بر اساس معنای چیزهایی که 1 جهان آنان را تشکیل میدهد دست به کنش میزنند.

- رابطه افراد الزاما در قالب فرایندی است که طی آن نشانه هایی را با یکدیگر 2رد و بدل میکنند و نشانه های همدیگر را تفسیر میکنند.

- کنشهای اجتماعی خواه فردی و خواه جمعی از طریق فرایندی شکل میگیرند که 3طی آن کنشگران به بررسی، تفسیر و ارزیابی موقعیت هایی میپردازند که با آن

مواجه میشوند.

- روابط در هم تنیده کنشها که زمینه شکل گیری سازمانها و نهادها و تقسیم کار و 4شبکه های وابستگی متقابل را فراهم میسازند اموری پویا و متحرک هستند نه

ایستا.

* هربرت بلومر:مکتب کنش متقابل نمادین

*جامعه به مثابه کنش متقابل نمادین

تفسیر * واکنش صرف نه بلکه

پاسختفسیر* محرک

* مفهوم خود نزد مید

* انسان مخاطب کنشهای خود

* توانایی مخاطب قرار دادن خود---- ارتباط با جهان اطراف

* از طریق نشانه گذاری چیزها برای خود

* این مکانیسم در تفسیر کنشهای دیگران نیز موثر است.

* هربرت بلومر:مکتب کنش متقابل نمادین

*جامعه به مثابه کنش متقابل نمادین

* مید معتقد است که شکل گیری کنش بشری در فرایند تعریف و تفسیر چیزها همواره در متنی اجتماعی انجام میگیرد.

* کنش گروهی اساسا چیزی نیست جز کنشهای افرادی که با یکدیگر همسو و سازگار شده اند.

----- دیگری تعمیم یافته ایفای نقش دیگران *

* هربرت بلومر:مکتب کنش متقابل نمادین

*سه پیش فرض اصلی: خود * جامعه بشری متشکل از افرادی است که دارای

هستند یعنی چیزها را برای خود تعریف و تفسیر میکنند.

* کنش فردی امری خلق الساعه نیست، بلکه برساخته میشود یعنی فرد از طریق تعریف و تفسیر ویژگیهای وضعیتی

که در آن قرار دارد به کنش شکل میدهد.

* کنش گروهی یا جمعی چیزی نیست جز کنشهای فردی همسو و هماهنگ و این خود ریشه در تعریف و تفسیری دارد

که فرد از کنشهای دیگران به دست میدهد.

* آثار فوکو

*جنون و تمدن * شرایط تاریخی حبس و طرد گروههای مختلف

* جذامیان در قرون وسطی دیوانگان در عصر رنسانس و فقرا و دیوانگان و بی خانمانها در عصر کالسیک.

برای دسته بندی تکنولوژی قدرت * این رویکرد طرد مکانی نوعی اقشار مختلف مردم بود.

* تاریخ پیدایش تیمارستان—شرایط تاریخی شکل گیری علوم انسانی و پزشکی و روانپزشکی

* پرده برداری از رابطه میان دانش و قدرت

* آثار فوکو

*تولد درمانگاه * دیرینه شناسی دانش پزشکی

* فاصله گیری از خرافات و روی آوردن به حقیقت عینی بدن در قرن هیجدهم

* چگونه پزشکی مدرن انسان را به ابژه دانش بدل کرده است.

* تاریخ پیدایش تیمارستان—شرایط تاریخی شکل گیری علوم انسانی و پزشکی و روانپزشکی

* پرده برداری از رابطه میان دانش و قدرت

* یورگن هابرماس

(:PUBLIC SPHERE*توجه به حوزه عمومي)- تعريف حوزه عمومي:1

از نظر هابرماس، حوزه عمومي عرصه اي است که در آن افراد به منظور مشارکت در مباحث باز و علني گرد هم مي آيند.

به عبارت بهتر، افراد در حوزه عمومي)عرصه اجتماعي( از طريق فشار، و در شرايطي عاري از هر گونه مفاهمه و استدالل

اضطرار يا اجبار دروني)خودخواسته( يا بيروني)قهري( براي شرايط برابر و در آزادي و آگاهي تعامليو بر مبناي

تمام طرفهاي مشارکت کننده در حوزه عمومي مذکور، مجموعه اي از رفتارها، مواضع و جهتگيري هاي ارزشي و هنجاري را توليد

مي کنند که در نهايت به صورت ابزاري موثر براي تاثير گذاردن بر رفتار و عملکرد دولت به ويژه در عقالني ساختن قدرت دولتي

عمل مي کنند.

يا حوزهقلمرو عمل

رسانهواسط)

ه اجتماع

ي(

نوع شناخت

عالئق شناخت

ي

نيازهاي

کارکردي

مضامين

انواع علم

طبيعت يا کارکنش

ابزاري

شناخت يا ابزاري

فني

عالئق فني،

نظارت يا فنيبر سلطه

طبيعت

مادي بقاءبازتوليد و

اجتماعي

علوم ت) طبيعيجربي-

تحليلي(

تاريخ يا زبانکنش

تعا) متقابلمل(

شناخت يا تفسيري

هرمنوتيکي

عالئق – تفسيري

عملي

تداوم روابط

اجتماعي

علوم – تاريخي اجتماعي

هرمنوتي)کي(

جامعه يا اقتدارخودآگاهي

مناسبات نامتقارن

و فشارق) وابستگي

درت(

شناخت رهايي بخش

عالئق رهايي بخش

استقالل رهايي بخش

براي آرزوتحقق جامعه

اتوپيايي

علوم انساني – اجتماعي) انتقادي)

هابرماس مارکس پردازه ينظرم يمفاه

نيومضام

ميتم��ا و ي��ز ک��ار ان تاک و متقاب�ل د ي�کنش

يبر کنش ارتباط

کنش ي������تقل ل ن��وع يخودآفر نن��ده

بشر به کار

مسhhhhhhhhاله عمده

تحر نش�ده ي�ارتب�اط ف و بدون اجبار

و آزاد کار (يخالقانه)انسان

يمبنhhhhhhhhhاليتحل

اي�ج�اد يا جامع�ه يک ارتب��اط آن در ک��ه

برق�رار ي�تحر نش�ده ف گردد

جامع��ه ي��ج��اد يا ک در يس�تيکمون ک�ه

تحر ک��ار ف ي��آن دينشده بوجود آ

هدف ياسيس

ب�ر رف�ع موان�ع موج�ود سر راه ارتباط آزادانه

موان��ع)س��رما ه يحذف س�ر يدار ب�ر موج�ود )

ف نشدهيکار تحر

اقhhhhhدامات ياساس

:ينظر يبازساز- 2 مارکس ه