بسم الله الرحمن الرحیم

: موضوعنقش بیوتکنولوژی در گیاهان دارویی

: محققنسترن حبیبی

: استاد مربوطهجناب آقای دکتر بهشتی مـآل

مقدمهسابقه استفاده از گیاهان دارویی به زمان های بسیار دور برمی گردد؛ به طوری که حتی در کتب قدیمی مانند انجیل و کتاب مقدس باستانی هند

)ودا(، استفاده از برخی گیاهان در درمان بیماری ها توصیه شده است. اما قدمت استفاده از گیاهان دارویی، به معنی روند رو به کاهش آن در دنیای مدرن امروزی نیست.امروزه در جوامع

صنعتی و در بسیاری از کشورهای پیشرفته و درحال توسعه، استفاده از طب سنتی و گیاهان

دارویی برای حفظ سالمتی، به دلیل افزایش اعتماد مردم به استفاده از این گیاهان، بسیار

.چشمگیر است

میلیارد نفر(5 درصد مردم جهان )نزدیک به 80بیش از

تقریباً یک چهارم داروهای تهیه شدة دنیا دارای منشأ گیاهی هستند که یا .گیاهی، مستقیماً از گیاهان عصاره گیری شده اند و یا بر اساس ترکیب

مدوله و سنتز شده اند

.برای درمان بیماری ها هنوز از داروهای گیاهی استفاده می کنند

کار بر روی طب سنتی و استفاده از گیاهان دارویی، در سراسر جهان و به خصوص هند، ژاپن، پاکستان، سریالنکا و تایلند در دست انجام

می باشد. در اروپا و در کشورهایی از قبیل آلبانی، بلغارستان، کرواسی، فرانسه، آلمان، مجارستان، هلند، اسپانیا و انگلستان و همچنین ترکیه،

گونه از گیاهان دارویی و معطر مورد استفاده قرار گرفته و 1500حدود محصول گیاهی در اروپا و ایاالت متحده تولید می شود. 1400در حدود درصد از داروهای تجویزشده در ایاالت متحده، حاوی حداقل 25در حدود

یک ترکیب فعال گیاهی هستند. در چین، فروش داروهای سنتی در طول سال اخیر دو برابر شده است. در هند نیز صادرات گیاهان دارویی 5

نسبت به سال های قبل سه برابر شده است. تعداد زیادی از فرآورده های دارویی مشهور از گیاهان بدست می آیند. مثالٌ، معمول ترین مسکن، یعنی

به دست می آید.همچنین Spiraea و )بید( Salix )آسپرین( از گونه هایفقط از منابع Vinblastine و Paclitaxel داروهای ضد سرطانی چون

.گیاهی حاصل می شوند

(WHO)سازمان بهداشت جهانی

روش های مختلف بیوتکنولوژیک که می توانند در زمینة افزایش بهره وری

گیاهان دارویی به کار روند معرفی خواهند شد

- کاربردهای " کشت بافت " در زمینة گیاهان 1دارویی In-Vitro- باززایی در شرایط آزمایشگاهی ) 1-1

Regeneration:) ریزازدیادی فواید زیادی نسبت به روش های سنتی تکثیر دارد. باریزازدیادی می توان نرخ تکثیر را باال برد و مواد گیاهی عاری از پاتوژن

روز 120با این روش برای ایجاد کلون های گیاهی از تیرة الله در مدت .تولید کرد درصد 90 گیاه کوچک همگن و یک شکل گرفته شد که 400بیش از

آنها به رشد معمولی خود ادامه دادند

ـنـگـهـدـاـرـی ـدـر ـسـرـمـاـ، ـیـک ـتـکـنـیـک ـمـفـیـد ـجـهـت ـحـفـاـظـت ـاـز ـکـشتـ ـهـاـی ـسـلـوـلـی ـدـر ـشـرـاـیـط

ـآـزـمـاـیـشـگـاـهـی ـاـسـتـ. ـ- 196ـدـر ـاـیـن ـرـوـش ـبـا ـاـسـتـفـاـدـه ـاـز ـنـیـتـرـوـژـن ـمـاـیـع )

ـدـرـجـه ـسـاـنـتیـ ـگـرـاـدـ( ـفـرـآـیـنـد ـتـقـسـیـم ـسـلـوـلـی ـو ـسـاـیـر ـفـرـآـیـنـدـهـاـی ـمـتـاـبـوـلـیـکـی ـو ـبـیـوـشـیـمـیـاـیـی ـمـتـوـقـف

ـشـدـه ـو ـدـر ـنـتـیـجـه ـمیـ ـتـوـاـن ـبـاـفـت ـیـا ـسـلـوـل ـگـیـاـهـی ـرـا ـمـدـت ـزـمـاـن ـبـیـشـتـرـی ـنـگـهـدـاـرـی ـو ـحـفـظ ـنـمـوـدـ.

ـاـیـن ـتـکـنـیـک ـمیـ ـتـوـاـنـد ـرـوـشـی ـمـفـیـد ـجـهـت ـحـفـاـظـت ـاـز ـگـیـاـهـاـن ـدـاـرـوـیـی ـدـر ـمـعـرـض ـاـنـقـرـاـض ـبـاـشـدـ. ـمـثالً

ـبـر ـاـسـاـس ـگـزـاـرـشـاـت ـمـنـتـشـر ـشـدـهـ، ـرـوـش ـنـگـهـدـاـرـی ـدـر ـسـرـمـاـ، ـرـوـشـی ـمـؤـثـر ـجـهـت ـنـگـهـدـاـرـی ـکـشتـ ـهـاـی ـسـلـوـلـی ـگـیـاـهـاـن ـدـاـرـوـیـی ـتـوـلـیـدـکـنـنـدـة

ـآـلـکـاـلـوـئـیـد ـهـمـچـوـن Rauvol lfia Serpent ine , D.

Lanal ta , A Bel ladonna , Hyoscyamus Spp .ـاـسـت

- حفاظت گونه های گیاهان 1-3دارویی از طریق نگهداری در سرما:

- باززایی از طریق جنین زایی سوماتیک 1-2)غیرجنسی(:

تولید و توسعة مؤثر جنین های سوماتیک، پیش نیازی برای تولید گیاهان در سطح تجاری است. جنین زایی سوماتیک فرآیندی است که طی آن

گروهی از سلول ها یا بافت های سوماتیک، جنین های سوماتیک تشکیل می دهند. این جنین ها شبیه جنین های زیگوتی )جنین های حاصل از لقاح جنسی( هستند و در محیط کشت مناسب می توانند به نهال تبدیل شوند.

ازجمله گیاهان دارویی که توانسته اند از آنها جنین سوماتیک به دست آورند، می توان موارد زیر را بیان نمود:

Podophyllum hexandrum , Bunium persicum, Acacia catechu , Aesculus hippocastanum and Psoralea corylifolia

ـاـز ـلـحـاـظ ـتـاـرـیـخـیـ، ـاـگـرـچـه ـتـکـنـیـک ـ" ـکـشـت ـبـاـفـت ـ" ـبـرـاـی ـاـوـلـیـن ـبـاـرـ، ـدـر ـسـالـ ـهـاـی ـبـوـد ـکـه 1956 ـدـر ـمـوـرـد ـگـیـاـهـاـن ـبهـ ـکـاـر ـگـرـفـتهـ ـشـدـ، ـوـلـی ـدـر ـسـاـل 1940-1939

Pـ) ـیـک ـشـرـکـت ـدـاـرـوـیـی ـدـر ـکـشـوـر ـآـمـرـیـکـا fi z e r I n c )ـ ـاـوـلـیـن ـپـتـنـت ـرـا ـدـر ـمـوـرـد ـتـوـلـیـد ـمـتـاـبـوـلـیتـ ـهـا ـبـا ـاـسـتـفـاـدـه ـاـز ـکـشـت ـتـوـدهـ ـاـی ـسـلـولـ ـهـا ـمـنـتـشـر ـکـرـد.

ـ( ـتـوـاـنـسـتـنـد ـمـقـاـدـیـر ـبـیـشـتـرـی 1968ـ( ـو ـهـبـل ـو ـهـمـکـاـرـاـن )1967 ـکـوـل ـو ـاـسـتـاـبـو )Vـ) ـاـز ـتـرـکـیـبـاـت ـوـیـسـنـاـجـیـن i s n a g i n )ـ ـو ـدـیـوـسـجـنـیـن

Dـ) i o s g e n i n )ـ ـرـا ـبـا ـاـسـتـفـاـدـه ـاـز ـکـشـت ـبـاـفـت ـنـسـبـت ـبـه ـحـاـلـت ـطـبـیـعـی ـ)ـاـسـتـخـرـاـج ـاـز ـگـیـاـه ـکـاـمـلـ( ـبهـ ـدـسـت ـآـوـرـنـد.

ـفـرـآـوـرـدهـ ـهـاـی ـحـاـصـل ـاـز ـمـتـاـبـوـلـیـسـم ـثـاـنـوـیـه ـگـیـاـهـی (S e c o n d a r y M e t a b o l i t e )

ـجـزـو ـگـرـاـنـبـهـاـتـرـیـن ـتـرـکـیـب ـشـیـمـیـاـیـی ـگـیـاـهـی Pـ) h y t o c h e m i c a l )ـ ـهـسـتـنـدـ. ـبـا ـاـسـتـفـاـد ـاـز ـکـشـت ـبـاـفـت ـمیـ ـتـوـاـن

ـمـتـاـبـوـلـیتـ ـهـاـی ـثـاـنـوـیـه ـرـا ـدـر ـشـرـاـیـط ـآـزـمـاـیـشـگـاـهـی ـتـوـلـیـد ـنـمـوـدـ. اـلـزـم ـبهـ ـذـکـر ـاـسـت ـکـه ـمـتـاـبـوـلـیتـ ـهـاـی ـثـاـنـوـیـهـ، ـدـسـتهـ ـاـی ـاـز ـمـوـاـد ـشـاـمـل ـاـسـیـدـهـاـی ـپـیـچـیـدـهـ، اـلـکـتـونـ ـهـاـ، ـفاـلـوـنـوـئـیـدـهـا ـو ـآـنـتـوـسـیـاـنـینـ ـهـا ـهـسـتـنـد ـکـه ـبهـ ـصـوـرـت ـعـصـاـرـه ـیـا ـپـوـدـرـهـاـی ـگـیـاـهـی ـدـر ـدـرـمـاـن ـبـسـیـاـرـی ـاـز ـبـیـمـاـریـ ـهـاـی ـشـاـیـع ـبهـ ـکـاـر ـبـرـدـه ـمیـ ـشـوـنـدـ.

- تولید متابولیت های 1-4ثانویه از گیاهان دارویی:

ـزـنـدـه ـو ـغـیـر ـ( Elicitorsـ) ـ- ـاـسـتـفـاـدـه ـاـز ـمـحـرکـ ـهـاـی 1ـزـند

ـمـنـاـسـب ـبـه ـ( Precursorـ) ـ- ـاـفـزـوـدـن ـتـرـکـیـب ـاـوـلـیـة 2ـمـحـیطـ ـکـشت

ـ- ـاـفـزـاـیـش ـتـوـلـیـد ـیـک ـمـتـاـبـوـلـیـت ـثـاـنـوـیـه ـدـر ـاـثـر ـاـیـجـاـد 3ـژـنـوـتـیپـ ـهـاـی ـجـدـیـدـی ـکـه ـاـز ـطـرـیـق ـاـمـتـزـاـج ـپـرـوـتـوـپاـلـسـت

ـیـا ـمـهـنـدـسـی ـژـنـتـیکـ- ـاـسـتـفـاـدـه ـاـز ـمـوـاـد ـمـوـتـاـژـن ـجـهـت ـاـیـجـاـد ـوـاـرـیـتهـ ـهـاـی 4

ـپـرـبـاـزـدـه ـ- ـکـشـت ـبـاـفـت ـرـیـشـة ـگـیـاـهـاـن ـدـاـرـوـیـی 5

-راهکارهای افزایش متابولیت های 1-4-1ثانوGیه گیاهی از طریق کشت بافت :

ـتـرـکـیـبـاـتـی ـکـه ـاـز ـطـرـیـق ـکـشـت ـسـلـوـلـی ـو ـکـشـت ـبـاـفـت ـبـه ـتـوـلـیـد ـاـنـبـوـه ـرـسـیـدـه ـاـسـت،ـ ـدـاـرـوـی ـضـد

ـسـرـطـاـن ـتـاـکـسـوـل ـاـسـتـ. ـاـیـن ـدـاـرـو ـکـه ـدـر ـدـرـمـاـن ـسـرـطـانـ ـهـاـی ـسـیـنـه ـو ـتـخـمـدـاـن ـبهـ ـکـاـر ـمیـ ـرـوـد ـاـز

Taxusـ) ـپـوـسـت ـتـنـه ـدـرـخـت ـسـرـخـدـاـر brevilifolia L )ـاـسـتـخـرـاـج ـمیـ ـگـرـدـدـ. ـاـز . ـ

10ـآـنـجـاـییـ ـکـه ـتـوـلـیـد ـتـاـکـسـوـل ـبهـ ـدـلـیـل ـوـجـوـد ـهـسـتـة ـاـسـتـرـوـئـیـدـی ـدـر ـسـاـخـتـاـر ـشـیـمـیـاـیـی ـآـن

ـبـسـیـاـر ـمـشـکـل ـاـسـت ـو ـجـمـعـیـت ـطـبـیـعـی ـدـرـخـتـاـن ـسـرـخـدـاـر ـنـیـز ـبـرـاـی ـاـسـتـخـرـاـج ـاـیـن ـمـاـدـه ـبـسـیـاـر ـاـنـدـک ـاـسـتـ، ـلـذـا ـرـاـهـکـاـر ـدـیـگـرـی ـرـا ـبـرـاـی ـتـوـلـیـد

ـتـاـکـسـوـل ـبـاـیـد ـبهـ ـکـاـر ـگـرـفـتـ. ـدـر ـحـاـل ـحـاـضـرـ، ـبـرـاـی ـتـوـلـیـد ـتـاـکـسـوـل ـاـز ـتـکـنـیـک ـکـشـت ـبـاـفـت ـو ـکـشـت ـقـاـرچـ ـهـاـیـی ـکـه ـبـر ـرـوـی ـدـرـخـت ـرـشـد ـکـرـدـه ـو ـتـاـکـسـوـل ـتـوـلـیـد ـمیـ ـکـنـنـد،ـ ـاـسـتـفـاـدـه ـمیـ ـگـرـدـدـ.

ـنـیـز ـاـز ـتـرـکـیـبـاـت ـ( Solasodineـ) ـسـواـلـسـوـدـیـن ـدـیـگـرـی ـاـسـت ـکـه ـاـز ـطـرـیـق ـکـشـت ـسـوـسـپـاـنـسـیـوـن

Solanum eleganifoliuـسـلـوـلـی ـگـیـاـه ـبهـ ـدـسـت ـمیـ ـآـیـدـ. ـاـز ـجـمـلـه ـمـتـاـبـوـلـیتـ ـهـاـی ـدـیـگـرـی ـکـه ـاـز ـطـرـیـق ـتـکـنـیـک ـکـشـت ـبـاـفـت ـو ـدـر ـمـقـیـاـس

ـ( Shikoninـ) ـتـجـاـرـی ـتـوـلـیـد ـمیـ ـشـوـدـ، ـشـیـکـوـنـیـن ـ)ـرـنـگـی ـبـا ـخـاـصـیـت ـضـد ـحـسـاـسـیـت ـو ـضـد ـبـاـکـتـرـیـ(

ـاـسـت.

- مثال ها 1-4-2

ـبـیـوـرـآـکـتـوـرـهـاـ، ـمـهـمـتـرـیـن ـاـبـزـاـر ـدـر ـتـوـلـیـد ـتـجـاـرـی ـمـتـاـبـوـلـیتـ ـهـاـی ـثـاـنـوـیـه ـاـز ـطـرـیـق ـرـوشـ ـهـاـی ـبـیـوـتـکـنـوـلـوـژـیـکـ، ـمـحـسـوـب ـمیـ ـشـوـنـدـ.

ـمـزـاـیـاـی ـاـسـتـفـاـدـه ـاـز ـبـیـوـرـآـکـتـوـرـهـا ـدـر ـکـشـت ـاـنـبـوـه ـسـلـولـ ـهـاـی ـگـیـاـهـی ـعـبـاـرـتـنـد ـاـزـ:

ـ- ـکـنـتـرـل ـبـهـتـر ـو ـدـقـیقـ ـتـر ـشـرـاـیـط ـخـاـص ـمـوـرـد ـنـیـاـز ـبـرـاـی ـتـوـلـیـد ـصـنـعـتـی 1ـتـرـکـیـبـاـت ـفـعـاـل ـزـیـسـتـی ـاـز ـطـرـیـق ـکـشـت ـسـوـسـپـاـنـسـیـوـن ـسـلـوـلـی

ـ- ـاـمـکـاـن ـتـثـبـیـت ـشـرـاـیـط ـدـر ـطـوـل ـمـرـاـحـل ـمـخـتـلـف ـکـشـت ـسـلـوـلـی ـدـر 2ـبـیـوـرـآـکـتـوـر

ـ- ـجـاـبـجـاـیـی ـو ـحـملـ ـوـنـقـل ـآـسـانـ ـتـر ـکـشـت ـ)ـمـثاـلـً، ـبـرـدـاـشـتـن ـمـاـیهـ ـکـوـبـه ـدـر 3ـاـیـن ـحـاـلـت ـرـاـحـت ـاـسـتـ(

ـ- ـبـا ـتـوـجـه ـبـه ـاـیـنـکـه ـدـر ـشـرـاـیـط ـکـشـت ـسـوـسـپـاـنـسـیـوـنـ، ـجـذـب ـمـوـاـد ـغـذـاـیـی 4ـبهـ ـوـسـیـلـة ـسـلـولـ ـهـا ـاـفـزـاـیـش یـ ـیـاـبـدـ، ـلـذـا ـنـرـخ ـتـکـثـیـر ـسـلـولـ ـهـا ـزـیـاـد ـشـدـه ـو

ـبهـ ـتـبـع ـآـن ـمـیـزـاـن ـمـحـصـوـل ـ)ـتـرـکـیـب ـفـعـاـل ـزـیـسـتـیـ( ـبـیـشـتـر ـمیـ ـشـوـدـ.

ـ- ـدـر ـاـیـن ـحـاـلـ، ـگـیـاـهـچهـ ـهـا ـبـه ـآـسـاـنـی ـتـوـلـیـد ـو ـاـزـدـیـاـد ـمیـ ـشـوـنـدـ. 5

- استفاده از بیورآکتورها در 1-4-3تولید صنعتی متابولیت های ثانویه

- مهندسی ژنتیک2شاخة بعدی بیوتکنولوژی که در زمینة گیاهان دارویی کاربردهای فراوانی دارد، "مهندسی ژنتیک" است.

پیشرفت های اخیر در زمینة ژنتیک گیاهی و تکنولوژی DNA نوترکیب، کمک شایانی به بهبود و تقویت تحقیقات در

زمینة بیوسنتز متابولیت های ثانویه کرده است. قسمت اعظمی از تحقیقات در زمینة متابولیت های ثانویه، به روی شناسایی و دستکاری ژنتیکی آنزیم های دخیل در مسیر متابولیکی سنتز یک متابولیت ثانویه، متمرکز شده است.

ابزار طبیعی که در فرآیند مهندسی ژنتیک و در اکثر گونه های گیاهی و بخصوص گیاهان دولپه به کار می رود، یک

( Agrobacteriumباکتری خاکزی به نام آگروباکتریوم ) است. گونه های مختلف این باکتری، مهندسان طبیعی

Crown Gallهستند که بیماری های تومور گال طوقه ) Tumour ( و ریشة مویی ) Hairy Root را در گیاهان )

سبب می شوند. تحقیقات نشان داده است که ریشه های .Aمویی تولید شده به وسیلة گونه ای از این باکتری به نام

rhizogenes بافتی مناسب برای تولید متابولیت ثانویه ، هستند. به علت پایداری و تولید زیاد این بافت ها در شرایط کشت عاری از هورمون، تاکنون گونه های دارویی زیادی با

استفاده از این باکتری تغییر افته اند. که از آن جمله Artemisiaمی توان به کشت ریشة مویی گیاه دارویی

annua .به منظور تولید ترکیب دارویی فعال، اشاره کرد

بنابراین می توان دید که مهندسی ژنتیک می تواند به عنوان ابزاری قدرتمند جهت تولید متابولیت های ثانویة جدید و

همچنین افزایش مقدار متابولیت های ثانویه موجود در یک گیاه به کار رود.

- نشانگرهای 3مولکولی

قبل از اینکه به موارد کاربرد نشانگرهای مولکولی پرداخته شود، الزم است دالیل لزوم استفاده از نشانگرهای مولکولی در زمینة گیاهان دارویی ذکر شود:

- دالیل استفاده از نشانگرهای مولکولی در زمینة گیاهان دارویی:3-1فاکتورهایی همچون خاک و شرایط آب و هوایی، بقای یک گونة خاص و همچنین محتوای ترکیب دارویی این گیاه را تحت تأثیر قرار می دهند. در چنین حاالتی عالوه بر اینکه بین

ژنوتیپ های مختلف یک گونه تفاوت دیده می شود از لحاظ ترکیب دارویی فعال نیز با هم فرق می کنند. در هنگام استفادة تجاری، از این گیاه دو فاکتور، کیفیت نهایی داروی

استحصالی از این گیاه را تحت تأثیر قرار می دهند: - تغییر محتوای یک ترکیب دارویی خاص در گیاه مورد نظر 1

- اشتباه گرفتن یک ترکیب دارویی خاص با اثر کمتر که از گیاهان دیگر به دست آمده 2ست. به جای ترکیب دارویی اصلی که از گیاه اصلی به دست می آید.

در زمینة گیاهان داروییDNA- برخی موارد کاربرد نشانگرهای 3-2

( Genotyping- ارزیابی تنوع ژنتیکی و تعیین ژنوتیپ ) 3-2-1

( Chemotypes- انتخاب کیموتایپ های مناسب به کمک نشانگر) 3-2-3

- اصالح گیاهان دارویی 3-2-4

( Nutraceutical- استفاده از نشانگرها در زمینة غذاداروها ) 3-2-5

- پتانسیل اقتصادی گیاهان دارویی 4بر اساس آمارهای موجود، ارزش بازار جهانی داروهای مشتق از گیاهان

درصدی نسبت به سال پیش از آن، به 2/6، با رشد 2002در سال میلیارد دالر بالغ گردید. پیش بینی می شود این مقدار در سال 7/13 2002 میلیارد دالر برسد. آمریکا در سال 8/18 به رقمی معادل 2007

درصد این بازار را به خود اختصاص داده بود. با این حال 50بیش از 2050انتظار می رود ارزش این بازار تا سال

تریلیون دالر افزایش 5 به رقمی معادل یابد. نقش بیوتکنولوژی در این بازار بسیار حایز اهمیت بوده است.جدول

.و نمودار زیر میزان رشد بازار این داروها را نشان می دهد

گياهي داروي سازنده شركت

ALICOM آليكوم نياكاس آليوم -ALLIUM S ايران دينه

ALTHADIN آلتادين ايران دينهآلتيب ALTIB دارو گل

ANETHUM آنتوم داروك ايرانديابتيك آنتي -ANTI DIABETIC داروك ايرانميگرن آنتي ANTIMIGRAINE دارو گل

APHRODIT آفروديت دارو گلپكت آوي AVIPECT ايران دينه

BABOONEH بابونه امين دارويي شيميBRAN برن ايران دينه

DELISUN دليسان اسانس باريجبرونكوتيدي .BRONCHO T D توليدارو

الكس سي _C LAX ايران دينهكاالندوال CALENDULA ايران دينه

دارو CARAMIN كارامين گلميكسچر كارواي CARWAY MIXTURE داروك ايران

ايران CARMINATIF كارميناتيف دينهسينا CARMINAT كارمينت پور

داروك CRATAGUS كراتاگوس ايران - رگليس د -D REGLIS داروك ايران

دينه اوكاليپتوس بخور DINEH EUCALYPTUS INHALER ايران دينه) پودر ) دينه بخور DINEH INHALER POWDER ايران دينه

ديورتيك DIURETIC داروك ايرانانوكسولون ENOXOLONE داروپخش

كوثر GARLET گارلتداروك GARLIC گارليك ايرانكپ گارلي GARLICAP دارو هربي

دارو GARSIN گارسين گلتونيك جنرال GENERAL TONIC ايران دينه

تون جي جن GINGITON دارو هربيگريپ گل GOL _ GRIPE دارو گل

دارو گل اوكاليپتوس بخور GOLDARU EUCALYPTUS INHALER دارو گل

واتر گرايپ GRIPE WATER ايران دينهالكس هربي HERBILAX دارو هربي

هايپيران HYPIRAN سينا پـور

- خوراكي غير محلول داروك ايران اوكاليپتوس بخور

IRAN DARUK LIQUID EUCALYPTUS INHALER داروك ايران

) پودر ) داروك ايران اوكاليپتوس بخور IRAN DARUK POWER EUCALYPTUS INHALER داروك ايران

نياك CAMIL كاميلLAXARICIN الگزاريسين ايران دينه

LICOPHAR ليكوفار دارو گلمايع منتول LIQUID MENTHOL سينا پـور

ماسومنت MASUMINT ماسويه ابنمليسان MELLISAN دارو گل

MENTHA منتا ايران دينهMENTHAZIN منتازين ماسويه ابن

موسيليوم MUSYLIUM داروك ايرانMYRTEX ميرتكس اسانس باريج

MYRTOPLEX ميرتوپلكس داروپخش اولئاكرات -OLEA CRAT داروك ايران

پي پاسي PASIPAY داروك ايرانداروك PERFORAN پرفوران ايران

PERSICA پرسيكا سينا پـوركلد فيتو PHYTOCOLD دارو گل

ايران PLANTAGEL پالنتاژل دينهدارو PROSTATAN پروستاتان گل

موسيلوئيد پسيليوم PSYLLIUM MUCSILOID نياكPSYLLIUM پسيليوم دارو هربي

ماسويه RASIN رازين ابنمعطر رگليس REGLIS MOATTAR داروك ايران

ايران REGLISIDIN رگليسيدين دينهالكس سامي SAMILAX ساز ساميSANKOL سنكل دارو گل

سدامين SEDAMIN دارو گلSENA_ سنامد MED داروك ايراندارو SENAGOL سناگل گل

سنالين 7.5 SENALIN 7.5 دارو گلسنالين SENALIN دارو گل

ينوش شير SHIRINOOSH دارو گلافزا شير SHIRAFZA دارو گل

مينت سوپر SUPERMINT اسانس باريجميگرن تانا TANAMIGRAIN زهراويآرتا تيم THYMARTA داروك ايران

داروك THYMEX تيمكس ايرانتيميان THYMIAN ميناتوسيان TUSSIAN دارو گلتوسيگل -TUSSI GOL دارو گلتوسيوين TUSSIVIN اسانس باريج

URTAN اورتان سينا پورURTIDIN اورتيدين اسانس باريج

VALERIC والريك مينا VALERIAN والرين دارو هربي

فلور والي VALIFLURE نياكويتاگنوس VITAGNUS سينا پورزينتوما ZINTOMA دارو گل

آفريكانوم پيجيوم Pygeum Africanum زـهراوي بندي بسته فرانسه فورنيه توليد

ماسومنت Masoument ماسويه ابن

بابونه اي كيسه چاي Matricaria Chammomilla گلچاي

رازيانه اي كيسه چاي Foeniculum vulgare گلچايگاوزبان اي كيسه چاي Echium Amoenum گلچاي

سبز چاي اي كيسه چاي Camellia Thea گلچايبيان شيرين اي كيسه چاي Liquorice گلچاي

قرقات اي كيسه چاي Vaccinium Arctostaphylos گلچاي

مليس اي كيسه چاي Melissa Officinalis گلچايالكسان اي كيسه چاي Cassia Angustifolia گلچاي

: UMاشكال دارويي ANETH آنتوم

ميلي گرمي 650قرص گرمي 100گرانول در بسته هاي

موارد مصرف :آنتوم در زيادي چربي خون ) كلسترول و تري گليسريدها (

پيشگيري و درمان آرتريو اسكلروز و كوليكهاي صفراوي بكار مي رود .اجزاء فرآورده :

آنتوم از عصاره گياهان زير تهيه شده است Anethum graveolens% 68- دانه وبرگ شويد 1 Cichorium intybus% 5- ريشه كاسني 2Fumaria parviflora% 5-سرشاخه هاي گلدار شاهتره 3Citrus sp% 4-ليمو عماني 4

مواد موثره :روغن هاي فرار نظير كارون ، ليمونن ، گليكوزيد ، تلخ الكتوكوپيكرين و آلكالوييد پروتوپين ،

هيسپريدين و كورستين .آثار فارماكولوژيك و مكانيسم اثر :

مكانيسم اثر اين دارو تا كنون شناخته نشده است آزمايشات باليني انجام شده اثرات پائين آروندگي چربي خون اين فراورده را تاييد نموده است .

تركيبات موجود در آنتوم موجب افزايش ترشحات صفرا شده بريا كورستين و الكتوكوپيكرين موجود در اين فراورده نيز اثر مهار كنندگي آنزيمهاي ليپوژناز گزارش شده است . آزمايشات در

آزمايشگاه نشان داده است كه عصاره شاهتره مانع تشكيل سنگهاي صفراوي مي گردد .مقدارمصرف :

à ب ميوه ميل شود .2-3 بار ، هر بار 3قرص : روزي قرص با آب يا آ بار ، هر بار يك قاشق مرباخوري از گرانول را در يك ليوان آب جوش ريخته 3 تا 2گرانول : روزي

دققيه ميل نماييد .10و پس از مصرف در حاملگي وشيردهي :

ايمني رد مصرف اين فراورده در زنان باردار وشيرده به اثبات نرسيده است با اين وجود منافع . آن در برابر مضار بايد سنجيده شود

اشكال دارويي : AVIPECT آوي پكت

ميلي ليتري 30قطره موارد مصرف :

قطره آوي پكت به عنوان ضد سرفه و خلط آور به كار مي رود اجزاء فرآورده :

قطره آوي پكت از عصاره هيدر و الكلي گياهان زير تهيه شده است Thymus Kotschyanus% 50-سرشاخه آويشن 1Eucalyptus globolus% 30-برگ اكاليپتوس 2Foenivulum vulgare% 20-دانه رازيانه 3

مواد موثره :فالنوييدها روغن هاي فرار نظير تيمول ، اكاليپتول ، كارواكرول ، آنتون و فنكون

آثار فارماكولوژيك و مكانيسم اثر :مكانيسم اثر اين فرآورده شناخته نشده است مطالعات نشان داده است كه اثرات خلط آور و ضد سرفه آويشن مربوط به فالنوييدها و روغن هاي فرار )تيمول و كارواكرول( آن مي باشد .

همچنين براي روغن ها فرار اكاليپوس نيز اثرات خلط آور و ضد سرفه گزارش شده است .مقدارمصرف :

بار در روز با كمي آب قند ميل نمائيد.3-4 قطره 30-20بزرگساالن عوارض جانبي :

تيمول موجود در اين فرآورده ممكن است باعث تحريك غشاء مخاطي گردد . به دليل وجود آنتول احتمال بروز واكنش هاي آلرژيك ) درماتيت تماسي ( در افراد حساس وجود دارد .

مصرف در حاملگي وشيردهي :ايمني مصرف اين فرآورده در دوران بارداري و شيردهي به اثبات نرسيده است با اين وجود

منافع آن در برابر مضار بايد سنجيده شود

بيماريها براي گياهي پيچي نسخهاجابت - - - - شكم كاركردن دير مدفوع سفتي يبوست مسهل داروهاي

مزاجسفت Purgative

يبو - - - درد با همراه يبوست كردن برطرف مزاج لينت ملين داروهايعصبي ستهاي

Laxative

ضد - - - داروهاي نفخ ضد و شكن باد و قولنج ضد درد دل ضد داروهايمعده بيماريهاي و مشكالت و معده زخم و معده ورم و نفخ و گاستريت

وگوارش

- Carminative sedative & colic & gastric pain

- آور - اشتها و مقوي معده محرك داروهاي Appetizer & Tonicانگل و کرم ضد داروهای - Anti helmintic Drugs

يرقان - صفرایی بیماریهای ضد و صفرا مدر داروهای Drugs recommended for Cholagogue choleretic تعرق ضد و معرق داروهای Diaphoretic and Antidiaphoretic Drugs

ادرار كننده زياد و مدر داروهای Diuretic Drugsمثانه و کلیه بیماریهای معالج داروهای Drugs used to treat Urinary diseases

اند دیگر بیماریهای ضد و آسم ضد ، برونشیت ضد ، سرفه ضد داروهایسرمخوردگي و تنفسی ام

, Drugs Used to treat Cough Cold and Asthmaاستفراغ و تهوع ضد داروهای Drugs used to treat Vomiting and Nausea

دندانها و لثه ، حلق ، دهان بیماریهای معالج Drugs : داروهای recommended for disorders of mouth , Aphtha Pyorrhea

, toothache ( و خوردگي سرما ، ها آنژین ، سینوزیت درمان دادن بخور جهت داروزکام)

Common cold &influenza & sinusitisبدن وساز سوخت كردن اضافه و متابولیسم محرک داروي Anabolic

واریس جهت دارو Variesزیاد چربی و چاقی رفع جهت دارو Fat burner

خونی کم رفع جهت دارو Anemiaرگها - - گرفتگي و شرايين تصلب اسکلروز ارتریو بیماری جهت دارو Arteriosclerosis

ادرار اختیاری بی جهت دارو Incontinenceتقويت و كبد بيماريهاي و طحال و کبد های انسداد بازكردن جهت دارو

كبد Hepatic&Spleen obstruction

زنان عوارض مخصوص داروهای Drugs used to treat Uterine disorders or disea ses of the female خون کننده صاف داروهای Drugs recommended for Blood purifier

بر تب و تب ضد داروهای - Anti fever Drugsاعصاب و قلب مقوی ، بخش آرام داروهای Drugs recommended for Heart diseases and N

erviness

درد ضد و بخش آرام ، عصبی بیماریهای معالج داروهای Drugs recommended for Sedative and Nerviness

هموروييد - بواسیر معالج داروهای Drugs used to treat Hemorrhoids

نقرس و رماتیسم ضد داروهای Drugs used to treat rheumatic and gout

مو و پوست بیماریهای داروهای Drugs Used to treat Skin & Hear diseases

قابض - اسهال ضد داروهای Îِ Drugs Used to treat Diarrhea

قند - مرض ديابت ضد داروهاي Anti Diabetic drugs

قلبي بيماريهاي داروهاي Heart disease

باال فشارخون ضد داروهاي Anti hypertensive drugs

درد و التهاب ضد داروهاي Anti inflammatory

درار مجاري و مثانه و كليه بيماريهاي معالج داروهاي Kidney & urinary tract disease

چشم بيماريهاي معالج داروهاي Ophthalmic disease

سوختگي و زخم معالج داروهاي Îِ Drug promote healing of wound and ulcer

ورم - اندامها و نسوج آوردن آب و استسقا معالج داروهاي Dropsy & Edema

خونريزي ضد يا خونريزي آورنده بند داورهاي Anti hemorrhage or Haemostatic

بيوتيك- - آنتي باكتري ضد و كننده عفوني ضد داروهاي ÏِAntibiotic & Antiseptic

آور استفراغ داروهاي Emetic drugs

تقويتي داروهاي - Tonic Alterative

مادران شير كننده زياد داروهاي

- نتیجه گیری5

گیاهان دارویی، یکی از منابع مهم تولید دارو هستند که بشر سالیان دراز، از آنها استفاده نموده است و در حال حاضر نیز نه تنها ارزش خود را در

زمینة تولید دارو از دست نداده اند بلکه اهمیت آنها نیز فزونی یافته است؛ چنان که برخی از داروهای گرانقیمت مانند تاکسول و یا برخی از ترکیبات دارویی که مصرف آنها زیاد است مانند آسپرین و دیجیتوکسینـ،

تنها از منابع گیاهی به دست می آیند.

گیاهان دارویی به دلیل توأم بودن ماهیت طبیعی و وجود ترکیبات همولوگ دارویی در آنها، با بدن سازگاری بهتری دارند و معموالً فاقد

عوارض ناخواسته داروهای شیمیایی هستند، به خصوص در موارد مصرف طوالنی و در بیماری های مزمن، بسیار مناسب تر می باشند. به عنوان مثال، گیاهان دارویی در بسیاری از اختالالت اعصاب و روان که تجویز طوالنی مدت دارو برای رفع عوارض بیماری، مورد نیاز است، به عنوان

.بهترین گزینه خواهند بود

معرفی کتاب :

مقاله انگلیسی در باره گیاه شناسی ، کاشت ، داشت و برداشت و خواص دارویی گیاه دارویی سناCassia angustifolia

Family: Magnoliophyta : Magnoliopsida : Fabales : FabaceaeSynonyms : Cassia acutifolia Del., Cassia senna L., Senna alexandrina, Senna

angustifoliaProduction

The crop yields about 1400 kg/ha of leaves and 150 of pods under irrigated conditions. Non-irrigated crops yield less at 500-600 kg of leaves and 80-100 of pods.

MarketsSennosides rank among the important medicines of plant origin. Senna finds a very good demand in local and export markets. About 75% of Indian senna is exported to

Europe, Australia, S.E. Asia and the Americas, with UK and USA being among the largest importers. With market demand and a reasonable performance of senna under

marginal edaphoclimatic and low input conditions, there is scope for extension of cultivation in areas not suited to agriculture.

EconomicsComparative economics on senna in mixed cropping systems have been described by

Pareek and Gupta 1984.Cultivation

The plant has a role as an income-generating crop for arid regions where water is the limiting factor and where wasteland development, desertification control and dune

stabilisation are challenges.Systems

It can be grown as a monocrop or a mixed crop with gram, gingelly, chillies, cotton, sesame, mustard and some other vegetables.

Under low input levels senna and mustard, followed by senna and coriander have given maximum profit Pareek and Gupta 1984.

LandThe traditional mechanisation involves two ploughings, harrowing and levelling.

MultiplicationSenna is propagated by seeds at a rate of 27 kg/ha under rainfed conditions and 15

kg/ha when irrigated. The 1000 seed weight is about 30g. Scarification is recommended.

PlantingSowing is traditionally by broadcasting but in-line drilling at 30 cm has been

recommended. Generally 2 sowing seasons are recognised; Feb. to March for the irrigated crop and July to Nov. for

the winter rainfed crop. germination begins on day 3 and is complete within 2 weeks. The plants are thinned to give an intra-plant spacing of 10-15 cm 4 weeks after

planting.Water

The crop benefits from light irrigation but does not tolerate continuous rain.Fertility

Although a legume, it does not form nodules. Therefore, depending on soil conditions, 20 kg of N and 40 kg of P are applied at planting and supplemented with 40-60 kg of

N/ha split in 2 applications.Weeding

As soon as the seedling emerges 1-2 hoeings are doneOther

Flowering is about 2 months after sowing and the first flush is often removed to produce a high degree of branching.

HarvestSenna leaves are ready for harvest after 2 months but leaflets are normally first hand plucked after 3 months when most leaves appear mature, thick and bluish in colour. A

second harvest is done a month later and the third, with the pods, from 4-6 weeks later. It is cultivated as an annual but can be left standing for 2-3 years as it is a hardy, deep rooted plant able to survive hot summers. Leaflets contain the highest concentration of

sennosides at day 50 . 1979Shah et al.Varieties

Depending on the origin, it has been classified as Alexandrian senna )really Cassia acutifoliae(, Arabian senna, Mocha senna, Bombay senna, Tinnivelly

ProcessingLeaves are dried under shade for 7-10 days in a thin, frequently stirred, layer on a hard

floor until yellow-green. Pods are lightly beaten to remove the seeds and hung in bunches in well-ventilated shade conditions for 10-12 days to dry. If properly stored

under shade, leaves, pods or their powders retain their biological activity even after 5 years.

For therapeutic purposes, Unani and Ayurvedic systems prescribe the infusion of leaves or fruits which are also used in the form of decoction, powder, confection and others. In the Allopathic system, sennosides are dispensed in the form of tablets )30 mg/tablet(. A

paste is also made from powdered leaves in vinegar and applied externally for some skin ailments.

Characteristics

The produce contains about 2.5% of active principles. leaves and pods have anthraquinone glycosides which are a dianthrone derivative of rhein, an antibiotic, with

2 glycoside units. Rhein is active against Staphylococcus aureus. The catharitic principles are water- and dilute alcohol-soluble. The 2 glycosides, sennoside A and B are believed to be the main laxative principles, having the same formula )C22H33O20(, but differing in the manner of linkage to glucose in the aglycone fraction. A is dextro-rotary while B is the meso form and the recently identified sennoside G is the optical antipode to A. Sennoside content in Indian senna is 1.5-3% and the Alexandrian senna 2.5-4.5%.

Leaves contain beta-sitosterol, responsible for anti-cancer properties.Uses

The major use is medicinal, specifically for treatment of habitual constipation.Medicine: In addition to its reputation in the Unani system it has been accepted by

various traditional medicine systems of the world including Ayurvedic, Homeopathic and Allopathic medicine.

Pest notesSenna requires little pesticide application and is neither grazed by cattle nor damaged

by birds.

Stagnating soil water provides favourable conditions for root and collar rot )Rhizoctonia spp.(. In India the larvae of the white butterfly Catopsilia pyranthe cause damage.

 

ترجمه مقاله :angustifolia فلوس

نخود :Magnoliophyta: Magnoliopsida: Fabales :خانوادهangustifolia اسکندریه سنا، سنا ،.L فلوس سنا ،.acutifolia Del مترادف: فلوس

تولید غالف تحت شرایط آبیاری. غیر آبیاری محصوالت زراعی 150 کیلوگرم / هکتار از برگ و 1400محصول حدود

از غالف است.100-80 کیلوگرم برگ و 600-500عملکرد کمتر در بازار

Sennosides در میان داروهای با منشاء گیاهی رتبه. سنا می یابد تقاضای بسیار خوب در بازارهای داخلی و٪ از هند سنا صادر شده به اروپا، استرالیا75صادرات. در حدود ، SE آسیا و آمریکا، انگلستان و ایاالت متحده

آمریکا که در میان بزرگترین وارد شده است. با تقاضای بازار و عملکرد معقول سنا تحت شرایط ورودیedaphoclimatic و کم حاشیه ای است، دامنه گسترش کشت در مناطق کشاورزی مناسب نیست وجود

دارد.علم اقتصاد

شرح داده شده 1984و گوپتا Pareek اقتصاد تطبیقی در سنا در سیستم های کشت مخلوط شده اند توسطاست.کشت

گیاه نقش به عنوان یک محصول درآمدزا برای مناطق خشک که آب عامل محدود کننده است و که در آن توسعه زمین های بایر، کنترل بیابان زایی و تثبیت تپه های شنی چالش است.

سیستمفلفل، پنبه، کنجد، خردل و ،gingelly یا یک محصول مخلوط با گرم monocrop می توان آن را به عنوان یک

برخی از سبزیجات دیگر افزایش یافته است..1984و گوپتا Pareek در سطوح کم ورودی سنا و خردل، به دنبال سنا و گشنیز را با توجه به حداکثر سود

زمیندلخراش و درست است. ،ploughings سنتی مکانیزاسیون شامل دو

ضرب کیلوگرم / هکتار منتشر آبیاری. وزن 15 کیلوگرم / هکتار تحت شرایط دیم و 27سنا توسط بذر در یک نرخ از

30 دانه در مورد 1000 G .و. تیغ زنی توصیه می شودکاشت

سانتی متر توصیه شده است. 30کاشت است به طور سنتی توسط رادیو و تلویزیون اما در خط حفاری در فصل کاشت شناخته شده است. فوریه برای کشت آبی و ژوئیه.-نوامبر. برای محصول 2به طور کلی

هفته کامل است. گیاهان نازک 2 آغاز می شود و در عرض 3زمستان دیم تا مارس است. جوانه زنی در روز . هفته پس از کاشت است4 سانتی متر 15-10را به داخل بوته

ابمزایای محصول از آبیاری سبک اما باران مداوم را تحمل نمی کند.

باروری و N کیلوگرم 20اگر چه بنشن، آن را نشانی از ندول ها تشکیل نمی دهند. بنابراین، با توجه به شرایط خاک،

برنامه 2 شکاف در N / HA کیلوگرم 60-40 در کاشت اعمال می شود و تکمیل شده با P کیلوگرم 40است.وجین

انجام می شودhoeings 2-1به محض این که نهال ظهور دیگر

ماه پس از کاشت و تراز اول است که اغلب به درجه باالیی از شاخه حذف شده است.2گل حدود محصول

ماه 3 ماه، اما اعالمیه به طور معمول دست اول نواخته شده پس از 2برگ سنا آماده برای برداشت پس از که اکثر برگ های بالغ به نظر می رسد، ضخیم و به رنگ مایل به آبی است. برداشت دوم یک ماه بعد و

هفته بعد. آن را به عنوان ساالنه کشت، اما می تواند در سمت چپ ایستاده برای 6-4سومین، با غالف، از سال، آن را به عنوان هاردی، عمیق ریشه گیاه قادر به زنده ماندن تابستانهای گرم است. جزوات حاوی 2-3

.1979 و همکاران. سال 50 شاه در روز sennosidesباالترین غلظت انواع

(، عربستان سنا، سنا acutifoliaeبسته به نوع مبدا، از آن شده است به عنوان سنا اسکندرانی )واقعا فلوس طبقه بندیTinnivellyمخا، بمبئی سنا،

پردازش روز در نازک، اغلب هم10-7برگ ها در زیر سایه به مدت

زده است، الیه ای بر روی یک سطح سخت تا زرد متمایل به سبز خشک شده است. غالف به آرامی به خارج 12-10کردن دانه ها مورد ضرب و شتم قرار گرفته و در خوشه در شرایط سایه به خوبی تهویه شده برای

روز برای خشک شدن آویزان. اگر به درستی تحت سایه های ذخیره شده، برگ، غالف و یا پودرهای خود را سال است.5حفظ فعالیت بیولوژیک خود را حتی پس از

و سیستم های آیورودا تجویز تزریق از برگ و یا میوه ها هستند که در به شکل Unani ،برای اهداف درمانیدر شکل قرص Allopathic، sennosides جوشانده، پودر، معجون و دیگران استفاده می شود. در سیستم

میلی گرم / قرص( توزیع شده است. رب نیز از برگ پودر شده در سرکه و خارجی برای برخی از 30)ناراحتی های پوستی استفاده شده است.

مشخصات٪ از اصول فعال است. برگ و غالف ها، گلیکوزیدهای2.5تولید شامل حدود anthraquinone که مشتق

dianthrone راین در برابر استافیلوکوکوس اورئوس فعال است. از 2راین، آنتی بیوتیک، با واحد گلیکوزید .اعتقاد به اصول ملین اصلی، B و sennoside ، گلیکوزیدها2آب و رقیق محلول در الکل. catharitic اصول dextro است .aglycone اما متفاوت در نحوه ارتباط به گلوکز در کسری ،)C22H33O20( با همان فرمول

است که نقطهء مقابل یا sennoside G است به شکل مزو و به تازگی به شناسایی B دوار در حالی که اسکندرانی. برگ حاوی بتا4.5-2.5٪ و سنا٪ 3-1.5در هند سنا .Sennoside A متقاطر نوری به مطلب

sitosterol، .مسئول خواص ضد سرطان استبا استفاده از

استفاده عمده دارویی، به طور خاص برای درمان یبوست همیشگی.شده توسط سیستم های مختلف طب سنتی جهان از Unani پزشکی: عالوه بر شهرت خود را در سیستم

پذیرفته شده است. Allopathic جمله طب آیورودا، هومیوپاتی ویادداشت آفات

سنا نیاز به کاربرد آفت کش کوچک و نه گاو قرق شده و نه آسیب دیده توسط پرندگان.

را فراهم می کند. ).Rhizoctonia گونه قارچ( راکد آب خاک از شرایط مطلوب برای ریشه و پوسیدگی یقه.pyranthe سبب Catopsilia در هند الرو سفید پروانه

منابع :

مجله جامع کشاورزی و منابع سبز

سایت های : www.biotech.blogsky.com

www.irteb.com/herbal/index.htm

exsirplant.mihanblog.com

ـدـر ـزـنـدـگـی ـسـه ـچـیـز ـرـا ـبـا ـاـحـتـیـاـط ـبـرـدـاـر :

ـقـدـم ـ. ـقـلـم ـ. ـقـسمـسـه ـچـیـز ـرـا ـآـلـوـدـه ـنـکـن :ـقـلـب ـ. ـزـبـاـن ـ. ـچـشـم

ـو ـاـمـا ـسـه ـچـیـز ـرـا ـهـیـچ ـگـاـه ـفـرـاـمـوـش ـنـکـن :ـخـدـا ـ. ـمـرـگ و

ـدـوـسـت ـخـوب