(په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

281

Click here to load reader

Upload: atal-mujahid

Post on 07-Mar-2016

509 views

Category:

Documents


197 download

DESCRIPTION

(په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند) لیکوال:الشيخ محترم استاد قريب الرحمن سعيد(حفظه الله)

TRANSCRIPT

Page 1: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

1

Page 2: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

2

ډالۍ :

چېپهخپلازاداوخپلواکهیوادکېدیوهمنتخباسالمیولسواکه ټولوهغوهیوادوالوتهکوي . هاند او هڅې جوړولو د نظام

س����ع��ی�د�� ا��ل��ر���ح��م��ن��� ق���ر���ی��ب���

میاشتې دمبارکې ورځ ۱۸دروژ مه

دمیاشتې ، ۲۸داګست زکال ۲۰۱۰مه

الرحیم الرحمن الله بسمسرلیک:

ته دوستانو شمیر یو چې وګرځوم پوښتنه هغه سرلیک لیکنې ددې غواړم . ول او پاره له څه د تاسې چې وه دا پوښته وه شوې پیدا کرز ېرا او يد

ورغل پاره له دخبرو ته دربار ؟ يامریکایانو واست : چې کړم ډاګیزه پاید خاطر دې نه په او ته دربار کرزي ولسمشر د نه مونږ

په مو نه او و ورغلي خاطر په خپلولو د امتیاز څه د ته نیواکګرو امریکایې همهغو د او یکې درلوده، غوښتنه کومه ګډون د کې امورو په حکومت د څخه

امیر د اسالمي دحزب بلکه غوښتل، امتیازات مادي نور څه ترې مو نهځانګړ د حکمتیار العاده يمجاهدورور د توګهپه پلاوي اوفوق ته ولس خپل مو

ګوند اسالمي دخپل چې درلوده سره ځان له طرحه او پالن داسې یو سولېوه نه غوښتنه امتیاز ډول هیڅ د کې په مو پاره له تحریک اسالمي او

کړو، شریک هملته سره ولس خپل د پالن دغه خپل مو غوښتل بلکه کړې،د او خبر څخه حقایقو د ولس د خپل ازاد او استقالل د سره ۍهیواد غږ

. د حزب د سره چا له چیرې که او کړو همغږي را څه هغوې اړه په پالیسود ولري شتون وکړو د یهغو شک هاند او هڅه پاره له وړلو منځه له د شک

پ سازشونو او موامرو پټو د کړو، یځا راو اعالن دریځ خپل توګه څرګنده پهکړ متوجه زغرده په ته نقطې دې هم مسؤلین کې کابل په هلته او يمونږ

او کورن اړه دې په چې کړې، خبره سپینه هم مو سره اړخونو ۍبیرونیود ګواه ټولې خپرونې والې مونږ . يۍنړ دنده دا چې ده څخه څرګنده بهر د

شوا نه توګه چټکه او ښه دومره چې یپه مو څومره لکه کولې سره ترکړه . سره تر هلته

په وخت او شکل د بڼه، یوه نه یوه په او شوې پیل کیږي موده زیاته څخه کالو دیرشو د چې غمیزه دغه هیواد د سره ب�د��ل��و��ن����زمونږیو د خپلوي، ځانته حالت نښ څخه ناورین ه نوی ور کې بل په چې یو نه شوي وي خلاص کمونستانو. تې د اشغال، روسانو د��ر��ژ���ی��م���د

اونادودې توګه تیرې تاریخي په او تور یو لاندې نامه تر مجاهدینو د ن�ظ����ا��م��� ، طالبانو ک�ر���غ���ی�ړ���ن���� د بیا نا ، د امورو دولتي پهد��ر��ټ��ل��و�� د��خ��ل��ک�و�� ا��و�� ر��ا��غ� دورا��ش����ن�ا��ی�ې���� م���ن�ځ��ت��ه��� زور ا��ن��� د امریکایانو د دی دا وروسته هغې د او وژنې ،ی عام بربریت، وحشت،

نه نژدې وخت زیاتي زور ک هاو پوره هم ورننوت کال کې کال لسم په او .ړل

Page 3: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

3

په اغراضو دښمنانه شمیر یو د پردیو خو یا برخه زیاته تاریخ ددې هم څه که دي، ډکې پرې پاڼې تاریخ د تیرشوي څه پخوا چې دایا او شمیر خپله پخاطر ک�ړ���ی��و�� افغانیو فکرونو ي��� ذاتي خپلو ا��و�� د عصبیت ،ق���و��م���ي���� دغیز ژبني نه ونو بڼه یوه په او لیکلې لاندې

ښوولې، خواخوږي ناروا خپله سره اړخ یوه د یي بڼه کړې یوه محکوم مخې له قضاوت همدې دخپل یی اړخ بل صورت ، او هر پهکوي . دا قضاوت پرې به تلونکې را زمونږ چې دی تاریخ یو

د یعنې کې مرحله اوسنۍ دیخوا، ۲۰۰۱په په را کال بن یعنې زیږدیز د نه، علت بنسټیز کوم له پرته هیواد، چې وخت اوناروا د��هغهواکمنۍ غاصبانه په یوشمیر د ، لاندې د�� تړون خاطر، ک�ې���� په سړولو د غضب او قهر د زبرځواک امریکایې د بسپنه، په عناصرو مستو

غړو د ناټو د پاره له نیواک او اشغال پاتې تل د هیواد ددې زبرځواک پوځي دغه بیا او راغی لاندې یرغل پوځي مستقیم د هغوی دنړۍ نورې د څنګ تر و هیوادونو را ته بسپنې خپلې هم شول . بللهیوادونه تبدیل څه ډیر حالات نو ،

چیرې هر ځکه دی نه شونی قیام کې مقابل په زبرځواک روسي د چې کیدل ویل کې وخت په اشغال د روسانو د به چې څنګه لکهاسیا مرکزي د یې مثال او نمونه چې دي نه شوي شا په بیرته ځایه هغه د تللي روسان شمیر چې ا��و�� هیوادونهیو خ��ی�و��ه��� ل��ک�ه���

د بخارا.... چې کیدل وړاندې خوا له کړیو شمیر یو د دلایل همدا هم کې وخت په اشغال د امریکایانو د ډول همدې په کیدل، ورکولاوبیا شوی خلاص نه ولکې د روسانو د اوس اوس همدا چې هیواد وزلی بې افغانستان اود ده مقابله سره نړۍ ټولې د مقابله ناټو او امریکا

واسطه په جنګونو و��ی��ج��ا��ړ�� دخپلمنځي د و��ر���ا��ن��� طالبانو د پرې بیا او اود شوی شو، تیر دور یو د همدېځواک کې دوره په طالبانوکې ګانو ډیپو په لخوا کړیو جاسوسي المللي دبین او ټول را ټول وسایل دفاع د هغوی د څخه ب�ا��ر��و��ت��و�� ولس پ�ه��� ب�ی��ا�� ا��و�� ذ��خ��ی��ر���ه���

ش شو ولالوزول سلاح خلع ملت له او استقلال او ازادۍ خپلې د بیا ځل یو چې لري نه توان ددې اوس ملت اساس دې نوپهځواکو نړیوالو ددې چې ن�و��پاره کیده ویل هم دا اړخه بله د دریږې، و خلاف وختپه په راغلې شرایطو داوسني بدلون زیات هم کې

خو دې کومک، او مرسته هیوادونو اسلامي د او وول ګاونډیان وه، ولاړه څنګ تر افغانانو د نړۍ ټوله کې مقابل په دیرغل روسانو د پخوا ، په امریکایانو د به برعکس بلکه کوي نه کومک او بسپنه یوازې نه ګاونډیان دریدلی، څه هر دا کې وخت په یرغل د امریکایانو د اوس

کول . . تبلیغات ورته خلکو چې زیات نه څه دهغه بلکه وشول هم همداسې چې دریږې خلاف په غورځنګ د دازادۍ دهیواد کې خدمتدي !!! مخه تر ټولو د چې ده برخه یوه تاریخ د دهغوی هغه وکړل څه چې هیوادونو ګاونډیو زمونږ

د . دادی اوس کړل ثابت بلمنګه تبلیغات کړیو دغو د حالاتو او شرایطو پدیخوا را څخه اشغال او نیواک د زبرځواک امریکایي د خو۲۰۱۰ . ژڼي امریکایي هغه دی روان نیمايي کال ه��ل��ک�ا��ن���) (م ا��و�� هغوی ن�ج��و��ن��ي���� او وول راغلي پاره له نیواک پوره د افغانستان د چې

ه د یې خاطر په کولو ترلاسه د واکمنۍ ورځنۍ څو د ژ��ڼ�و�� چې ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ی���� کړې م���د��ې�� ورسره یې بسپنه او و لوبولی رول پوځ پیاده درسیدل ته پایلو دې اوس په يوه پوځونه سنبال وسلو په زره سلګونو ددوی به نه او دی شونی نیواک دایمي دافغانستان خو نه چې

را سره کې کړیو په غلامۍ خپلې د ولس هیواد ددې چې شي قادر نښلوي دې په . و هسې ته پایلو دې هغوی چې ده طبیعېپه چې هسې پرې کې لومړیو په چې دی روان غورځنګ ستر یو ازادۍ او جهاد د کې مقابل په هغوی د بلکې رسیدلی، دي نه هسې

امنیتي هیواد د چې وایي ډاګه په او مني دا کړۍ افغاني اړونده پورې هغوی په او نیواکګران پخپله یې اوس بلکه کیده، نه باور وول کارخراب حالات د دي ډیر روان ته لوري خرابیدو د ځاې په ډیرښت د پوځونو د او ځاې په کیدو ښه د ورځ په ورځ نن . ياو همدا

د) ( چې لوستله وینا هغه کرسټل مک جنرال د پوځونو امریکایي د مې یولسمه یوه دمې په کې امریکا په یي مخه تر ورتګ د کرزيامنیتي دافغانستان چې وویل ګه ډا په هغه اوروله، کې کنفرانس کړکیچن حالات مطبوعاتي هم نور سره ورلیږلو د ځواکونو زیاتو د به

نیواکګر ..... . ددې یې څنګ تر لري نه توان جنګ ماتونکي ملا ددې نور نیواکګر دا چې ورکوي معنې ددې دا افغاني و��شيهغوی چې نه خاطر دې په دا معلومیږي، ستومانه او ستړي نه نیواک د اوس هم کومه ته ملاتړي سره ازادۍ د هیواد خپل پیدا مینهد

ورکړ لاسه له ارزښت خپل هغوی نو نور چې خاطر دې په بلکه ، ماته . ېشوې کې وخت په دسفر زما ته کابل هیو ،لوړپوړي زمونږ ) ډیر اوس دوی یو، ستړی سره ددوی نور مونږ چې وویل !!(چارواکي چې د��م���ج��ا��ه��د��ی�ن�و��) وایي اړه په

د » تش دوېمونږ او څښله و ترې مو پیپسي ، اخلي څخه قوطي د پیپسي د چې یي څوک لکه واخست کار داسې ۍقوطه څخهد پاته ایسته هیي غواړو و چې لحظه هره شو .........یې ، کولې ا «خطا د باندې خبره دې په کې سترګو په و��ښ����ک�و��دهغه

شول ... پیدا را څاڅکينیسي . لاندې څیړنې تر کې حالت یوه په څخه ددریو وضعه هیواد د څیړونکي سیاسي او لیکوالان اندي، روڼ زمونږ به اوس

چې دا لسګونو :لومړی په ورځ هره دی، مسلط جنګ هیواد ټول پر نژدې دی، مخ سره بحران امنیتي سخت د اوس همدا هیوادالقاعدې او حزبي طالب، د کوي پیدا یې چې چیرې هر ده، روانه وژنه نسل توکم پښتون د کیږي، وژل نوم بل او یوه په کسان

کوي، بمباري یې کلي رسوي، شهادت په یې کوچنیان کوي، آابرو بې یې ښځې یې، وژني نیسي، پوښتنې له پرته یې نوم پهوړي منځه له یې د��ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن�و��. زراعت چ��ې���� و��ا��ی�ی���� ه��م��� د��ا�� ق���و��م���ن��د��ا��ن��� ج��ن��ګ�ې���� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ی���� ی�و��ش����م��ی�ر��� ی�ی���� ت�ر���څ��ن�ګ��

ګرځي . سبب دخوشحال څیر په دتفریح ته مونږ ۍوژلد کړي هم یې پیدا که او لري نه کلینيک او مکتب دي، برخې بې څخه مشغلیتونو روزنیزو ډول هر د ښځې او کوچنیان توکم ددې

) اړخه ) له مؤسسو دولتي غیر یا او ادارو امنیتي دولتي د کیږي ویل چې کړیو د ځینو کې جنوب په کار دا که کیږي، وړل منځه لهروان سره ځواک پوره په اړخه له کړیو افغاني د ځواکونو امریکایي د هم کې شمال په نو دی، روان اړخه له ځواکونو باکه بې امریکایي

Page 4: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

4

زیات . سوو څلورو تر شمیره مشرانو دقومي یوازې قومونو شوو وژل اوسیدونکو د کې جنوب په حزب هد هدی د کې شمال په ، حزب د کې شمال په کال تیر چې کیده ښوول پورې سوه پنځه تر پخوا څوکاله شمیره ارکانو قومندانواو شوو کړل شهید د اسلاميحزب . د واکمنان کې شمال په هلته ده زیاته هم دې تر شمیره یې خو اوس او وشوې هم ې مظاهر اړه دې په لخوا وګړو د اسلامي

ټولټاکنو راتلونکو په چې کوي ترور خاطر دې په فارمول . کېقومندانان هغه د دوی وي ددوی څه هر ټول او پاته، وي نه حریف ورتهله » « بې یې سل پاته څو تر وژني سر دسلو دوی ځکه ، مره مه دې سر سلو د خو ومره دې سل وایي چې کوي کار خلاف پر

وي . کړي خپل را ستونزولاندې پوښتنې تر بشپړتیا ځمکنۍ او استقلال خپلواکي، هیواد د ګرځیدلی، زندان ستر پاره له افغانانو د پخپله هیواد ټول یې څنګ تر

د لاندې نامه تر ایساف د او امریکایان اخیستي، کې بن په یې اسناد ملکیت د هیواد د چې ، واکمنان اصلي هیواد د او ، راغلېخلاف . نظامي په هغوی د چې لري نه جرئت ددې هم غړي مشرتابه داوسني هیواد د چې تردې ان دي قوماندانان ځواکونو

وکړي . هم خبره یوهخولو » « دټولو ، ده بهتري پټه خوله فریده وایې چې کړې خپله لار متل هغه د پښتو د هم مشرانو ځواکونو جهادي دپخوانيو هیواد د

یې حیثیت ټول ددوی هم څه که دي، قانع او راضي باندې نیواک او اشغال دې په دوی چې داده معنی اوددې دي، پراته قفلونه تهسیاسي . په نو کوت، نه کې ځان په توان مقابلې د توګه نظامي په که هغوی کاشکي دی کړی ضرب سره منفي د بلکې ، صفر دبرخه په ور ډاډ یوڅه به ته ولس نو شوې، کولی خبره څه اړه په بشپړتیا ځمکنۍ او استقلال سیاسي د هیواد د یې خو .ک�ی�د��و��توګه

رسولې زیان ته صفت جهادي هغوی د کیدو ویده خوب درانه په لاندې وزرونو تر پردیو د او چوپتیا دغه هغوی د چې بدبختانه خودی . راوستی یې لاندې پوښتنې تر او

نغاړي و را لاسونه پاره له بدلون د کې حالاتو او وضعه دې په چې وي دا دنده وګړو مینو استقلال او ازادۍ په او مؤمنو د ولس د به اوسوایي ) چې اساس په حکم ددې کریم قران د یدعون او امة منکم .....( ] ولتکن خلک چې وي خامخا ډله یوه به څخه ستاسې الخیر الې

. ] تر کولې سره تر شي نه وخت یو او یوځل په ولس ټول کار دا کې ځای هیڅ په ځکه کوي عمل به حکم په وبلي را پاره له خیر دبه . څنګ تر ددې لري اړتیا ته ځارنې ځان سترې چې سره رښتیا په کار دا او شي کړل نه برابر شراېط پاره له کار دې د کې ولس په څو . ټول شي کیدای رسیږي نه ته تکمیل کار انقلابي یو اساس په موجودیت نه د قیادت د ځکه وي، اړتیا ته قیادت یو پاره له کار ددې

همدغه به اا مجبور نو وي، نه میسر قیادت وړ او ښه بل نه هغه د که خو لري نه و توافق کې سلو په سل سره قیادت دداسې وګړيکیږي . منل خاطر په لارښوونې او رهبرۍ د انقلاب د قیادت

: واخلي، لاس څخه مبارزې والې وسله د چې شي وویل ته ننګیالو غورځنګ د آازادۍ او جهاد د هیواد د چې دادی حالت دویمد بن د څخه، پخوا د چې څه هر دهیواد شي، تسلیم ته لاسو امریکایانو دواړو په ته دوی اړخه له عناصرو شمیر یو د مخې، له تړون

خپل په ، کړي خپل شعار صلیب د پریږدي، تسلیم همغسې شوي، جنګ و��تسلیم صلیبي د او کړي ځوړند را صلیب کې غاړوډیره . هیواد د اوس همدا کړی، پیل پاره له پراختیا د صلیب د بش جنګ دا ځکه کړي برخه په ور خوښي پرې ته روح بش پیلونکي

پ په کتابونه دبایبل ورکړي، بلنه لور په صلیب د چې داده دنده یوه عسکرو د ددوی کیږي، کشول را ته لورې دې ځوانان توښبرخهوکړي پرې هم باران ډالرو او پیسو د یې څنګ تر کړي، ډالۍ قیمته کوم له پرته او مفت یې ته ځوانانو زمونږ او ژباړي و ژبو دري او

.] کړه ] مه خدای وګرځوي مرکز صلیبیانو د ټولنه مسلمانه دا تیب تر دې په اوف او رواني کومو په ځوانان افغانستان د نن چې وي جوته به ته غواړي زلوستونکو چې څوک هر دي، شوي ککړ ناروغتیاو یکي

) د ) هیروينو د خلک نن کړي، لاسه تر بسپنه ایډ اس یو د امریکا د باید کې بدل په نوکرۍ دې د او واوسي، نوکر باید، شي شتمندا او دي شوي عادت باندې افینو او هیروینو په ځوانان زیات ملیون نیم یو تر کې هیواد دې په چې وایي او کوي خبره کیدو عادت

د باندې ډالرو په خو راکاږي، ته لاریو بې دې ځوانان ولس د زمونږ چې دي کړۍ غربي او امریکایي همدا )پخپله عادي Edict ) لخوا کړیو همدې د عادت دا کې ادارو دولتي ټولو په هیواد د نن چې بدبختانه وایي، نه څه څوک اړه په عادت د کیدو

د اړخه ېروان له کړیو امریکایي همدې د څنګ تر معاش ددولتي ته کسانو سلګونو په لاندې نامه تر مشاورینو والیانو د چې تردې ان ، څنګ . تر بلکې ، نسل ځوان یوازې نه ټولنې د زمونږ یې نن چې دی ایډیکشن هغه دا او کیږي ورکول هم معاش ډالریز میاشتنی

افغان یو چې شي حیران به لوستونکي دي، نغښي را هم مشران ډلې ساتونکې دقومندانانو او قومندان او مشر قومي ، مؤذن او ملا یېیوه د چې بهرني چې وایي کوي کار کې کابل په پاره له دسفارت زره پهیواد ویشت د مایشتنۍ« ایرو »نځه دا او لري تنخوا

نور . ..... داسې او دا کیږي تهیه ورته اړخه له هیواد اړوند د چې دي اخوا نه امتیازاتو هغویوه داسې حل د پاره له رسیدو ته پای د بحران اوسني د هیواد د څنګ خوځښتونوتر نظامي د ډلو ممتازو جهادي د چې داده لار درېیمه

شي لاره او وموندل ناټو د او امریکایان یې څنګ تر او ومومي خلاصون توګه عزتمنده پوره په ترې هم وال هیواد زمونږ چېځواکونه .ایساف اوس ځکه ه��م��� په )وایي هغوېپخپله چې نو دي، نه شوني لارې نظامي د یوازې وتل څخه بحران د افغانستان د

اساس ب�ا��ی�د�� دې شي ی�ې���� لټول و چارې لارې سیاسي پاره له پیدا . (دحل په دلارې حل د بحران د اند په هغوی د هم څه کهدیپلوماتیک خپل کې هیواد په زمونږ غواړي دي لګیا دادي امریکایان ځکه شته، توپیر زیات ډیر کې اند په مخالفینو د او کې کیدوڅیر په افغانستان د چې کې حال داسې په ورسوي، پورې کسانو زرو تر نه سوو پنځه د یې شمیره او کړي، زیات غریب پهپرسونل یوه

Page 5: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

5

د غواړي امریکان یې څنګ تر ، معلومیږي معنی بې نو وي، نه موضوع اشغال تلپاتې د هیواد د که ساتل، پرسونل ددومره کې هیوادهلمند، قندهار، لکه کې ولایتونو څو په هلته چې غواړې کړي، پیدا مجوز یو پاره له شتون د پوځونو خپلو د لارې له فارمول د سولې

. آازادۍ هیڅ چې ده طبیعي ګڼي و تلپاتې واکمني خپله ترتیب دې په او ولري، اډی کمنې ځوا نظامي کې کابل او مزار ننګرهار،د . یې ترڅنګ ټیټولی شي نه سر ته غوښتنې دې امریکایانو د پلورلې وي نه پردیو په یې ایمان او شعور خپل چې افغان غوښتونکیکه ګاونډیان زمونږ ځکه کاږي، ته لوري کشمکشونو نورو د ځای پر ثبات د امنیت او سوله هیواد د زمونږ شتون تمځایو نظامي د پردیو

ځواکمن هلته ځواک استعماري یو څیر په امریکا د څنګ تر هغوی د غواړي نه هم بیا خو دي کې چوپړ په امریکایانو د اوس هم څهد هیواد د خامخا به هغوی ، ولري شتون دا ح��ا��ل����ات�و�� نظامي او کوي، مزاحمت شتون نظامي د هغوی د سره اخستو ګټې په نه

. کاږي را ته جنګ امریکایان پخپله به کارپه ځواکونو بهرنیو د یوازې او یوازې چې کې حال داسې په سره، نیولو کې نظر په د اړخونو ټولو ددې اسلامي نظامي حزب خپل خلاف

ددې چې وکړه پریکړه سره درلودلو په کدرونو علمي وړ ډیرو د او څیر په ځواک سیاسي ستر یوه د ورکوي دوام ته مقاومت جهادي اویې . اوس چې شعار دغه آازادۍ او استقلال د هیواد د ترڅو وشي هاند او هڅه کیدو یوځای د ولس ټول د باید پاره له حل د بحرانوالو هیواد غوښتونکو آازادۍ ټولو د ، کوي بدرګه سره جرئت او میړانه پوره په غورځنګ اسلامي طالبانو د او افغانستان اسلامي حزب

ته . کابل هیئت دروند یو باید پاره له ددې بلکې رسولې شو نه ته ولسونو خپلو نه بهر له مونږ شعار دا چې ده طبیعي ګرځي و شعاراړ بیروني له هم او پرګنوسره ټولو د ولس خپل د ځایه هغه د او وی مخ و��تللی تر ورته لاره حل د او شي کې تماس په سره اړخونو ندو

کیږدي . کړم عرض باید یې اسلامي  ترڅنګ حزب اوس  افغانستان،  چې خپلې  چې په   ، تیروي  کاله ۴۱  نژدې  مبارزې  د هیواد  ډیرو  د

کې  بحراني هم  حالاتو بحران  یې وتلو  د د پاره  څخه پلانونه  طرحې  لټولې،  چارې  لارې  له کړي  یې  او هغه    جوړ په  او  یوه  یېسره  معقول ولس   شکل خپل په  د راښکیلو   کې  جنګ  او منځ  د تر څیر  سولې  د  ډلو په طرحې او پلان کړی  د د  دي . وړاندې

سرو د تیري  لښکرو  روسانو او تجاوز وخت  د هغه  په د او هم مجاهدینو  کې د اصطلاح په د کې  دحکومت  وروسته وخت خپل  په دکشمکش خلاصون  منځي د پاره  څخه بدبختانه  هم . له هیواد  چې  خو د بهرني  زمونږ او پریږدي    دښمنان  داخلي  ویاړلی    افغان  نه

خپل  ولس آازادۍ  د او پاکه  استقلال کې  په .  نظام  خپلواک  هوا څرنګه اسلامي جګړېتلپه  چې   ولري شوي حزب نو   ،تپلتل  خاطر  همدې  په ته  کې  جګړو  په  یې اړخونو سولې  راښکیلو تفاهم  د پاره  او طرحه  له کړې،  خپله ولس وړاندې د قیادت  خو  د

یې ولس  تل  مسئله پرې  د ته باور   حزب  ځکه  ایښې . خوښې دې قیادت   چې  لري  په ټاکلو  د لار    د معقوله یوازنۍولس خوښې  د ده . د لارافغانستان  کال  م ۲۰۰۱ په تیري   باندې  په بربنډ د امریکا کې  د پایلو کوم   په منځته  حالات  چې هیودا  شول  را نیغه  او په د  نیغ

ولکې  ځواکونو  امریکایي راغی  تر هیواد  لاندې د ځمکنی  او او کې  تمامیت  خپلواکي لاس په بهرنیانو کې  د وخت هماغه په نو د  ولوید،بهرنیو  قیادت  حزب ولکې  د خلاف  د خپل  وکړ  قیام  په د استقلال  هیواد  او بیرته  د پاره  اخستو  د ، کې  سنګر  ګرم  په  هم   له

تجاوز د روسانو د هم  لکه او درید و خلاف، دې  یې  په او  د رسیدو  اشغال  ولکې ته پای پاره  د او  کړه  وړاندې  طرحه  خپله  لهوکړ  اعلان ولکې  مونږ    چې  یې له بهرنیو خلاصون  د د هیواد د پاره   څخه :  لارې  دوه  له چې دا لومړۍ یوه  لرو د  معقول  بهرنیاندواړو    لارې  له  ویش  مهال د اړخه  اړخونو  چې په   پریږدي  هیواد  زمونږ   وي  شوی  توافق  پرې  له کې  اوبیا ټولټاکنو  هیواد لارې  له  د

لاسوهنو  د د نظام  ،  پرته  پردیو ونه  جوړ  خپلواک داسې که خو هیواد  شي،  شي، د خپلواکۍ  نو بیرته  د د استقلال خاطر  اخستلو  او  پهځارنې  د  به ځان وساتي .  سنګرونه  خپلې ګرم

امریکایي  دادی رسیدلې  کال  نهم  اشغال  د ته دې پاې په کې  ، چې  افغانانو  زیاتو  ۸۰۰۰۰  د  وخت یې  ، د   دي   پښتانه  ډیریلاسونو  اشغالګرانو  امریکایي ورکړی   ژوند  خپل  په لاسه المللي   ،  له بین پلټنو     ټولنو   د هیواد  له  د د ولایتونو  مخې،  امنیت،  د

خلاف  یرغل  دبهرني  سلمه ۷۵   نژدې په ولکې راولاړ  او دی . د کې لاس په مجاهدینو او مقاومت امریکایان  اوس   شوي چې  پخپله ، اشغال یې  د کې وختو لومړيو خپله  خاوره  خپله افغانستان   په ګڼله   او دې  شتمني وایي  کوي  اقرار په جنګ  چې  او زور  د له  او

کې  لارې هیواد ده . ....   سوبه  پدې نه شوني » « یوه الندې ترنامه دمليمیثاق نجات د خاطر په رسولو ته دپاې غمیزې ددې طرحه ۱۵حزباسالميافغانستان ې ماده

. خ��و�� و��ل��و��ل��ئ���� ی�ی���� ب�ه��� ک�ې���� ل��ی�ک�ن��و�� و��ر���و��س����ت�ی��و�� پ�ه��� چ��ې���� ک�ړ���ې��� درانه  زهو��ړ���ا��ن�د��ې�� چې کوم وړاندیزغږ يلوستونک خپل او ولولي غور په میثاق ي . دغه کړ یو سره غږ د میثاق د

ډاګیزه دا ته لوستونکو ټولو به وروسته نه لوست د میثاق پاره شيددې له ځان دخپل کې میثاق دې په افغانستان اسلامي حزب چېغږ دا مونږ او دی غږ یو پاره له راټولولو د ولس د دا بلکې غوښتې دی نه هم امتیاز ډول د هیڅ چې ته هغوی او ته، منورینو ټولو

رسولې لري، مینه سره استقلال د وکړي .، هیواد ملاتړ غږ ددې سره شهامت پوره په کې خپرونو او لیکنو خبرو، خپلو په څو ترددې چې وي ډاګیزه تللو  هیئت  رسمي  باید افغانستان  هتمخ څخهد اسلامي حزب کله  ، هم  هیڅ وخت هیڅ او  او پټه په یاپه

کابل  توګه ښکاره حکومت  د پرته،  د کتنو شخصې د وګړو یوشمیر د ګډون  سره، کې اترو خبرو دې په باور  ېکړنه خبرو پټو په نه اوه. تګلار اسلامي حزب د ده . لري ډاګیزه او وخت  څرګنده هر په  حزب ډول  او کې  هر هیواد  شرایطو حل  د د غمیزې او لانجې لپاره  د

Page 6: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

6

کړ  طرحې  معقولې هم  پخوا  ، يوړاندې دې ډول  مونږ   تر همدغه کار  طرحه  یوه  په و  باندې هیوادو  مو  اوهغه  کړی اروپایي او  دپارلمانونو  انګلستان او  چارو  بهرنیو  د  غړو،  د منشي  ان  وزارتونو سر ناتو یو  او  ېرسول  پورې  د دې  سره  سیاستپوهانو  شمیر  د په  مو

کړې،  اړه ټولې  لیدنې دا رسمي  خو د حزب د څیر  هیئت  لیدنې بلکې  په شوې  توګه  وګړیزه  په  نه سره .ترس����ع��ی�د�� ا��ل��ر���ح��م��ن��� ق���ر���ی��ب���

اګست ۲۰۱۰د�� د کال مه۲۴م

هواللهفصل لمړې

سفر ته کابل( ۲۰۱۰د��) جنور د کال د�� يم ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� چ��ې���� و��ه��� د�� م���ی�ا��ش����ت��� س����ر���ه��� ا��س����ل���ام���ی���� ح��ک�و��م���ت��� ح��ز���ب���

د�� ع���ا��ب�د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د��ا��و��د�� م���ح��م��د�� م���س����ؤ��ل���� ا��ړ���ی��ک�و�� د�� يس����ی��ا��س����ي���� ا��س����ل���ام���ی���� ح��ز���ب��� د�� چ��ې���� ر��ا��ک�ړ��� خ��ب�ر���ش����و�� ټ�ا��ک�ل��� ه��ی�ئ�ت��� ی�و�� ل��خ��و��ا�� ) یا��م���ی��ر��� هغه په اسالمی دحزب ( ۱۵ترڅو حزب د مخته موده څه چې طرحه ي ماده

مطرح لخوا د�� دامیر ش����و�� ا��و�� ت�ص���و��ی��ب��� ل��خ��و��ا�� ش����و��ر���ا�� ا��ج��ر���ا��ي�ی�ه��� د�� ا��س����ل���ام���ی���� بحث یح��ز���ب��� زیات نور د ، . ع��ا��ب�د�� د�� ط����ر���ح��ه��� د��ا�� ت�ه��� م���ا�� و��ک��ړ���م���� س����ف��ر��� ت�ه��� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� پ�ا��ر��ه��� په يل��ه��� لیک بریښنا د اړخه صیبله

د�� م���ا��ت�ه��� ی�ې���� څ��ن�ګ�� ت�ر��� ا��و�� ش����و��ه���، و��ل��ی�ږ���ل���� ر��ا�� د�� ذ��ر��ی��ع��ه��� شوې ي مرکز ح��ز���ب��� ښوونه لار لارې له دفترا��ر��و��پ�ا��ی پ�ه��� ط����ر���ح��ه��� د��ا�� چ��ې���� ا��و��د��ه��غ��و�� يو��ه��� و��ل��ی��ږ���م���� ت�ه��� م���س����ؤ��ل��ی�ن�و�� ټ�و��ل��و�� ا��س����ل���ام���ی���� د��ح��ز���ب��� ک�ې���� یه��ی�و��ا��د��و��

ش����ن�ن ا د�� ېن�د��ا��و�� څ��و�� ت�ر��� ک�ړ���م���� ر��ا��غ��و��ن��ډ��ې�� ترې پ�ر���ې��� کې وخت په اوڅیړنې بحث بیا یوځل د کې شورا اجرایېه په اسلامي حزبش واخستل د�� يګټه کې ا��و�� امریکا او اروپا په اړخه ا��س����ل���ام��� په بله ددې ) يح��ز���ب��� مسؤلین سیاسی ټول اړوند ۱۵پورې

) چې څخه طرحې یې مل (ماده د ژغورنې .په( میثاق يد شي کې جریان په او خبر ، شوېده نومول نامهد�� ک�ې���� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� ا��ر��و��پ�ا��ی�ی���� پ�ه��� ګ�ډ��و��ن���� س����ک�ا��ټ�ل��ن�ډ��پ�ه��� ا��و�� ا��ن�ګ�ل��س����ت�ا��ن��� د�� ط����ر���ح��ه��� د��غ��ه��� و��ا��ر�� خ��پ�ل��� پ�ه��� ه��م��� م���ا��

ا��س����ل���ام��� وچې . :يس����ی��ا��س�� يح��ز���ب��� راغلي کې تبصره دې په ولیږله ور یوځاې سره تبصرې کوچنۍ یوې د ته مسؤلینووروڼو !» مسؤلو ټولو اړوند پورې تحریک اسلامي په

الله ورحمة علیکم !السلامدرباره له الله ژ��و��ن��د�� او و��غ��در م���و��د ل��ر���م���� خ��و��ش����ح��ا��ل��ه��� . ه��ی�ل��ه���

په ) ( دلوې د لاندې عنوان تر میثاق ملي د ژغورنې د لیکنه لاندې ټولو (مه۱۵ )دغه پاره له بحث او غور د څو تر رسیدلې، راشي . لیږل و ته له ما مسؤلینو محترمینو ستاسې او کړې نقل را دلته مټ کټ دوباره وه شوې استول را فاکس په چې لیکنه دغه دادی

کړئ، شریکه سره افغانانو اندو روڼ ټولو له یې بیا او راوړئ لاندې غور تر کې ګانو شورا خپلو په یې څو تر ، استوم در یې پاره. ولیکئ ته مونږ بیرته یې اړه په پایلو د «او

ولره .) موفق او بریالي مو تعالې (اللهدرنښت په

مه ۱۷ددلوې دمل ژغورنې راغل يد کې په وه شوې ستول را ماته چې طرحه دغه دي :يمیثاق

الرحیم الرحمن الله بسممیثاق ملي ژغورنې د

پای پاره له تل د جګړه چې ورکوو، لاس ته بل یو پاره له ژغورلو د دهیواد نه حالت دردناک روان د چې کوو ژمنه نامه په تعالی الله د مونږخپل . کړو، جوړ افغانستان خوندي نه لاسوهنو له پردیو د او فارغ نه ځواکونو بهرنیو له کړو أامین ت امنیت ډاډمن کې هیواد په ورسوو، تهمطابق باور او عقیدې خپلې د او غوره زعامت خوښې خپلې د چې کړو برابره موقع دا ته ملت او کړو مضوط زیات لا وحدت ملي

کړی : توافق طرحې لاندې په مو پاره له و رسید د ته اهدافو سپیڅلو او لوړو دغو کړي، جوړ نظامدې .1 کې ترڅ په میاشتو شپږو د او کړي پیل وتل هیواده له کې میاشت په جولاې د کال میلادي روان د دې ځواکونه بهرني

کړي . بشپړ هغهشي . .2 ځای په ځای دې کې مراکزو عسکري په او ووځي نه سیمو میشتو ګڼ او ښارونو له دې کې مودې دې په

Page 7: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

7

او .3 کې ګوټ هیڅ په افغانستان د به ځواکونه بهرني شي، وسپارل ته پولیسو او اردو ملي توګه بشپړه په دې چارې امنیت دلري . نه حق نیولو او تلاشي کورونو د عملیاتو، نظامي د سر خپل په کې حالت هیڅ په

نوې .4 او کیږي سره تر انتخابات مطابق معاهدې ددې چې ورکړي ادامه ته کار خپل هغه تر دې پارلمان او حکومت اوسنیخیانت، . ملي فساد، په او څیرې فیه متنازع به کې حکومت دې په خو کیږي منځته را حکومت منتخب او شوری منتخبه

کسان داسې به کې تابه مشر په قواوو امنیتي ګونو درې د حکومت د راز همدا وي، نه کسان تورن جنایاتو جنګي او دینۍ بېوي . جنګیدلي ضد په ډلې بلې د او پلوۍ په ډلې یوې د چې وي نه

د .5 به کې مسایلو ملي مهمو په چې جوړیږي شوری کسیزه اوه داسې یوه نامه په امنیت ملي د به اتفاق په لورو افغاني ټولو دځواکونو افغاني د توګه بشپړه په یې امنیت چې وي کې ولایت داسې په به مقر شوری ددې وي، ورسره واک پریکړې وروستۍ

وي . نه کې په ځواک بهرنی هیڅ او وي کې لاسو پهد .6 به وروسته وتلو له ځواکونو بهرنیو ولسي ۱۳۹۰د ریاست، جمهوري د بنسټ پر تمثیل متناسب د کې پسرلي په کال لمریز

شي . سره تر انتخابات هممهال او ځل یو ځای، یو پاره له شوراګانو ولایتي او جرګېتر .7 انتخاباتو د چې لري حق اخیستو برخې د کې صورت هغه په یوازې والیان او غړي کابینې د حکومت د کې انتخاباتو دې

ورکړي . استعفا دندې خپلې له مخکې میاشتې درې نیټېلاسه .8 تر رایه اعتماد د به نه شوری له او وي تناسب په اراوو د هغه د برخه لوري هر د به کې حکومت منتخب لومړي په

کړي . جوړ حکومت ائتلافي چې وي نه مکلف دې په لوری بریمن به وروسته دې تر خو کويلس .9 یې کې انتخاباتو لومړیو په چې لري حق اخستو برخې د کې انتخاباتو بعدي په به مجموع انتخابي یا حزب هغه

وي . کړې لاسه تر سلمهکیږي، .10 خوشي به بندیان سیاسي ټول وي، أامین ت اوربند بشپړ منځ تر لورو ښکیلو د کې جګړو په به کې مودې دې په

او حریف خپل د به نه او لټوي لارې ناروا پاره له رسیدو د ته قدرت نه به وروسته دې له چې کوي ژمنه به لوري ټولکاروي . وسله پاره له ځپلو د رقیب

په .11 قانون اساسي د هیواد د او وڅیړي قوانین اساسي شوي اعلان خوا له لورو ددریو چې لري داحق به شوری منتخبه لومړۍوکړي . پریکړه وروستۍ اړه

د .12 یې یا ، کړي مجازات او محاکمه افغان کوم ولري، زندان کې افغانستان په چې لري نه حق دا به هیواد بهرنی هیڅ . کړي محاکمه او محبوس یې کې ځای بل به او انتقال ته بهر پاره له محاکمې

سپارل .13 ته محکمې شرعي به کسان تورن جنایاتو جنګي په او غصب په شتمنیو ملي د قاچاق، موادو مخدره د اختلاس، پهکوي . نه دفاع توګه پټه یا څرګنده په نه هغوی له به لوری هیڅ او کیږي

وي ..14 نه کې افغانستان په هم جنګیالي بهرني به وروسته وتلو له ځواکونو بهرنیو دپه .15 به ټول مونږ وکړي ټینګار دوام پر جګړې د او مخالفت سره میثاق دې له جوړې روغې د چې لوري بهرني او کورني کوم

. ژغورو و نه شر له هغوې د ولس او هیواد خپل چې کوو مقابله غوښتونکو جنګ د هغه تر او ګډهوکیل نقول ما علی الله .و

ورځ څو پاره له شننو د اړه په طرحې دې د او ځواب د لیک خپل پات ېد منتظر لپسې ېپرد�� خ��و�� د��ر��ل��و��د��ل��� ن�د��و��ن��ه��� آ��ا م���ث�ب�ت��� ا��ړ���ه��� پ�ه��� ط����ر���ح��ې���� د�� م���س����ؤ��ل��ی�ن��و�� ش����م��ی�ر��� ی�و�� ی�ې���� ک�ې���� ځ��و��ا��ب��� پ�ه��� ش����و��م����،

ت�غ� پ يک�و��م���� تبدیل او د�� یځا ریر ه��غ��ې���� د�� درلودې . ی�ې���� اندیښنې اړه په کیدو پليد�� ا��س����ل���ام���ی���� ح��ز���ب��� د�� قاض يمرکز ا��م���ا�� مسؤل د ا��س����ل���ام���ی���� يدفتر ح��ز���ب��� د�� چ��ې���� ح��ک�ی�م���، م���ح��م��د��ح��ک�ی��م���

د�� ک�ې���� غ��ی�ا��ب��� پ�ه��� ا��م���ی��ر��� بیايي د�� مخ په چارې ر��ا��غ� حزب پ�ی��غ��ا��م��� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� هغېکییېغوښتنه ی، چېپهد�� چ��ې���� و��ه��� ک�و�� ک�ړ���ې��� ګ�ډ��و��ن���� شي ڼو��ر���و�� ينکوه��ی�ئ��ت��� راټول سره کې دفتر مرکزی په بایددحزب ه

ا��ړ���و��ن��د�� د�� ب�ا��ن�د��ې�� ط����ر���ح��ې���� د��ې�� پ�ه��� و��ر���و��س����ت�ه��� م���ش����و��ر���و�� د�� له ها��و��ب��ی��ا�� مذاکرې او دبحث سره اړخونووکړي . سفر پاره

مرکز د حزب د امیر حزب د چې کې لیک هغه استول د��ف���ت�ر���و��ن��و�� يپه نوم په مسؤل امیر ید دحزب کې هغه په و،و�� : ک�ړ���ې��� ه��د��ا��ی�ت��� د��ا��س����ې����

ورحمةاللهوبرکاته» ....... . السالمعلیکم محترمورورتعال ا��و�� یالله ل��ر���ه��� ا��و��م���و��ف���ق���� خ��و��ش����ح��ا��ل��� ، پهبرخه د�� م���و��ر���و��غ�� کولوتوفیقموتل دادا .هوخپلوایمانیمسؤلیتونو

د�� ه��ی�ئ�ت��� د��ر��و��ن��د�� ی�و�� چ��ې���� ګ�ڼ�م��� م���ن�ا��س����ب��� د��ا�� حت ز��ه��� ورځو ش د�� یڅو ولاړ ته کابل پاره له اونیو اروپا يڅو له ، ع��ا��ب�د�� ا��و�� ک�ر���ی��م��� ا��م���ی�ن��� س����ع��ی�د��، ا��س����ت�ا��د�� ه��م��� ن�ه��� ا��ړ���و��ن��د�� يا��و��ا��م���ر���ی��ک�ا�� ټ�و��ل��و�� ل��ه��� و��ن��ی�س����ئ����، هد��ر��س����ر���ه���

خ��ا��ر��ج�� ا��و�� د��د��و�� يد��ا��خ��ل��ي���� ک�ړ���ئ���، ت�و��ض���ی�ح�� و��ر���ت��ه��� ط����ر���ح��ه��� خ��پ�ل��ه��� و��ګ��و��ر���ئ���، س����ر���ه��� م���ع��ل��و��م���� یل��و��ر���ی��و�� ن�ظ����ر���») السلیک .... .) درنښت په کړئ،

Page 8: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

8

قاض د�� د کې اخر په ب�ا��ی�د�� يلیک ه��غ��ه��� چ��ې���� ، ا��س����ا��س����� پ�ه��� م���ص���ر���و��ف���ی�ت�و��ن��و�� ز��ی��ا��ت�و�� د�� ح��ک�ی�م��� م���ح��م��د��ح��ک�ی�م���د�� ه��ی�ئ�ت��� ځا د��د��ې�� یو سره هیئت د توګه په ا��س����ل���ام��� یوا یش����و�� یرئیس ح��ز���ب��� د�� ښکل ي، داسې شورا و�� :ياجرايیه

عل» او صیب بهیر صیب، هلال هریو محترم نه پشاور ی�ا��د��و�� يله د�� ک�ې���� ل��ی�ک�� پ�ه��� څ��و�� ت�ر��� ش����و�� ټ�ا��ک�ل��� و�� ا��ن�ص���ا��ر��ي���و��ر���و�� ځا ڼش����و��و�� یو سره ش����و�� یو و��ر���س����و�� یو��ر���س����پ�ا��ر��ل���� س����ر���ت��ه��� ، ........«يم���ا��م���و��ر���ی��ت���

د�� ب�ا��ی�د�� چ��ې���� و��ه��� ش����و��ې��� س����پ�ا��ر��ښ����ت�ن�ه��� ت�ه��� غ��ړ���و�� ه��ی�ئ��ت��� د�� ز��م���و��ن��ږ��� ک�ې���� ا��و��ا��م���ر���ی��ک�ا�� ا��ر��و��پ�ا�� پ�ه��� چ��ې���� حزب د��ا��د�� يمرکز ا��و�� و��ل����اړ���ش����ي���� ت�ه��� بیا د��ف���ت�ر��� ځایه ک�ړ��� د هغه پ�ی�ل��� ک�ا��ر�� خ��پ�ل��� م���ط����ا��ب�ق���� موزونهاوسه يپ�ل���ان��� ډیره پریکړه ي،

غونډ . ددې ځکه د�� ېوه ه��م��� څ��خ��ه��� ا��و�� ر��ا��ت�ه��� و��ا��ل��ی���� ی�و�� ن�ظ����ر��� د�� م���ن�ځ�� ت�ر��� ش����و��ر���ا�� ا��ج��ر���ا��ی�ې���� د�� ا��و�� غ��ړ���و�� د�� ه��ی�ئ��ت���د��و�� چ��ې���� و��ه��� ش����و��ې��� ډ��ا��ګ�ی�ز���ه��� د��ا�� ت�ه��� ه��ی�ئ�ت��� لر یب�ه��� صالحیت چې يڅومره شي خبر هم دې په یې اوترڅنګ

( ۱۵ددې ) د�� ک�ې���� ک�و��م���و��م���و��ا��د��و�� پ�ه��� ط����ر���ح��ې���� ی�ې���� ا��و�� یت�غ��ی م���ا��د��ه��� ن�و��ر���و�� ر��� د�� ک�ې���� ه��غ��ې���� پ�ه��� چ��ې���� د��ا�� ی�ا�� ا��و�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ت�ب�د��ی�ل���را د اړخونو ا��و�� یذیدخلو را اې��� د ؟ ! . ییوځا ند لري شتون ځای کیدو

د�� . ځ��ک�ه��� و�� ډ��ک�� س����ت��و��ن��ز���و�� د�� ه��م��� س����ف��ر���ک��و��ل���� ت�ه��� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� ه��ل��ت�ه��� منځ خ��و�� تر افغانستان او پاکستاننابرابر اړیکو ا��ر��و��پ�ا��ی يد پ�ه��� خ��ر���ا��ب�ت�ی��ا�� پ يا��و�� پاکستان د کې شیندل رهیوادونو اغیز منفي ډیر اوشونېده یسفارتونو ،

د�� چ��ا��ر��و�� ب�ه��ر���ن��ی��و�� د�� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� د�� الرښوونه چ��ې���� کلکه په ته سفارتونو خپلو به اړخه له وزارته��م��� . څ��ه��� ک�ه��� و��ا��خ��ل��ي���� ک�ا��ر�� ن�ه��� ا��ح��ت��ی�ا��ط���� د�� ک�ې���� ک�و��ل��و�� ا��ج��ر���ا�� پ�ه��� و��ی��ز���ې��� د�� د��ې�� ت�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن�و�� چ��ې���� و��ه��� ش����و��ې���

د�� ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن��� ش����م��ی�ر��� ز��ی��ا��ت��� پ�و��ر���ې��� ا��و��س����ه��� له يسفر ت�ر��� پاکستان د اساس په کمښت د اسنادوک�و�� س����ف��ر��� ت�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ه��و��ا��ی ا��و�� يل����ار��ې��� پ�ا��ک�س����ت��ا��ن��� دیپلوماتیکې يد�� یې څنګ تر او کرښې

ا ېس����ر���چ��ی�ن د توګه دیپلوماتیکه په هم بیا خو ، کوي ترلاسه عایدات زیات ډیر لارې ددېد�� ش����م��ا��ل��� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� چ��ې���� ش����و��ې��� م���ن�ځ��ت�ه��� ر��ا�� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� غ��ړ��� س����ت��و��ن��ز���ې��� عبدالله یټ�ل��و��ا��ل��ې����

په وزیر چارود بهرنیو د هیواد ل د�� توګهد په کرزي ک�ل��و��ن��و�� وولسمشر څ��ل��و��ر��� ت�ر��� ا��ن��� ا��و�� ن�ن�و��ت��� و��ر��� ک�ې���� ک�ا��ب�ی�ن��ه��� م���ړ���ۍ� . د�� ا��و�� ع��ب��د��ا��ل��ل��ه��� د�� و��ر���ک��ړ��� د��و��ا��م��� ت�ه��� د��ن�د��ې�� خ��پ�ل��ې���� ی�ې���� د�� پ�و��ر���ې��� ل����ا ا��ړ��ی��ک�ې���� م���ن��ځ�� ت�ر��� پخوا پ�ا��ک�س����ت�ا��ن�ی��ا��ن�و��

و�� ت�ر���ی��ن�ګ�ل��ې���� غ��ړ��� ېڅ��خ��ه��� ه��غ��ه��� ټ�ل��و��ا��ل��ې���� ش����م��ا��ل��� د�� ع���ب�د��ا��ل��ل��ه��� چ��ې���� ځ��ک�ه��� د�� ی، چ��ې���� ا��و�� و�� ا��ی�ر���ا��ن��� ه��ن�د��،دخوښ ه��م��� ۍروسانو ا��و�� ، خ��ا��ط����ر��� ګاونډ پ�ه��� ددې یې اساس په دپاللو تربګنۍ پخوانۍ د سره پاکستان سره يد هیواد

ش����و�� ېښ ن�ه��� یې د�� ا��و�� یپالل ی ا��ړ���ی��ک�ې���� کې نړۍ ټوله په چې وه ناپوهي او ضد همدغه پ�ا��ک�س����ت��ا��ن��� لپاره ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن�و�� دهغه د��طبیع ګرځول، و ستونزمن کول السه تر ویزې پ يد عمل کرغیړن ډول دغه چې منف رده ډیر افغانانو يټولو

پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� . د�� پ�خ��پ�ل��ه��� م���ا�� ه��م��� څ��ه��� ک�ه��� و��ر���س����ی�د��ې�� ر��ا�� ه��م��� ت�ه��� م���و��ن��ږ��� پ�ا��ی�ل��ې���� ا��غ��ی�ز��� د��د��ې�� ا��و�� د��ر��ل��و��د��، ا��غ��ی�ز���د�� د�� څ��خ��ه���، ک�ې���� چ��ا��ر��و�� ک�و��ر���ن��ی�و�� پ�ه��� زمونږ ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� او د�� د�� لاسوهنې پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� و��ل��س������ ا��و�� د��ر��ل��و��د��و�� ه��ی�و��ا��د�� ن�ه��� د�� ن�ی�ت��� ښ����ه���

امنیت د کې هیواد خپل په هم، اوسه تر مې دوستان شمیر زیات چې سره سره ددې او درلوده نه خاطره ښه اساس، يپهد�� اوسیږ س����ت��و��ن��ز���و�� کې پاکستان په اساس، په و�� يشتون ن�ه��� س����ف��ر��� ت�ه��� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� م���و��د��ه��� ډ��ی�ر���ه��� ا��و��س������ یک�ړ��� ، خ��و�� ،

پاره له کولو السه تر د ویزې د ته سفارت دپاکستان پاسپورت خپل چې وم مجبور . شل نژدې کې سفارت په هلته پاسپورت زما چې متاسفانه خو وکړ مې کار دا ولیږم

ا��و�� و��، و��ر���ک��� . و��ر���ځ��ې���� دې نوپه کړ لاسه تر پرته اخستلو د ویزې د زحمت ډیر په مې بیاد�� چ��ې���� ش����و��م���� ن�ه��� ق���ا��د��ر�� د��ې�� پ�ه��� ز��ه��� ک�ې���� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� پ�ه��� په ا��س����ا��س����� شورا اجرایېه د اسالمی حزب

شوې راسپارل خپلې د وروسته بحث د باندې طرحې دې په او وکړم ګډون کې غونډود�� ښ����ک�ا��ر��ی��د��ه���، ک�ا��ر�� خ��ی�ر��� س����ت��ر��� د�� خ��پ�ل��ه��� پ�ه��� م���ا��ت�ه��� چ��ې���� پ�ا��ر��ه���، ل��ه��� ا��ج��ر���ا�� د�� عمل د��ن�د��ې�� مطابق پلان

و��ک��ړ���م���� .ع���ا��ب�د�� د�� و��ر���ځ�� ب�ل��ه��� چ��ې���� و��م���� ک�ې���� ک�ش����م��ک�ش������ ه��م��د��ې�� پ�ه��� ل����ا ش����و�� يز��ه��� ر��ا��ک�ړ���ل���� خ��ب��ر��� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� ص���ی�ب���

د�� :» چ��ا��ر��و�� ب�ه�ر���ن��ی�و�� د�� ت�ر���ک��ی��ې���� د�� ت�ه��� ت�ر���ک��ی�ې���� ت�و��ګ��ه��� ع��ا��ج��ل��ه��� پ�ه��� ب�ا��ی�د�� ه��ی�ئ�ت��� د�� چ��ې���� مامورینوپه و��ز���ا��ر��ت���ا��س����ل���ام��� د�� ت�ر���ک��ی��ې���� د�� د�� يګ�ډ��و��ن���� س����ر���ه��� ا��ر��ب��ک�ا��ن��� ا��س����ت��ا��د�� م���ش����ر��� د�� ورشي ن�ه��ض���ت��� هلته پاره له خبرو

د��. پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� په ۲۰۱۰د��ا�� میاشتې اپریلد ج��و��ړ���ش����و�� ۲۲زکالد و��ر���ځ�� . ید�� یم���ه��� څیرپه په پخوا هیئتدم���خ��ک�ی�ن پ�ه��� چ��ې���� ب�ا��ن�د��ې��، ک�س����ا��ن�و�� راغل يه��م��غ��و�� کې د�� يد�� يلیک م���ش����ت�م��ل��� ا��و�� ی،، ا��ر��و��پ�ا�� د�� ا��و��س������ خ��و��

». راته وروسته خوبیا والړشي ته غونډی دې باید غړي هیئت د شوي ټاکل څخه امریکاا��ړ���ی��ک�و�� د�� م���ن�ځ�� ت�ر��� غ��و��ر���ز���ن��ګ�� د��ا��س����ل���ام���ي���� ت�ر���ک��ی�ی���� د�� ا��و�� ص���ی�ب��� ع���ا��ب�د��ي�� د�� پ�خ��پ��ل��ه��� س����ف��ر��� د��ا�� چ��ې���� ش����و��ه��� ج��و��ت��ه���

ی�ی���� و��ر���و��س����ت��ه��� م���و��ا��ف���ق��ې���� د�� س����ر���ه��� د��ف���ت�ر��� م���ر���ک��ز���ي��� د�� ا��س����ل���ام���ی���� د��ح��ز���ب��� ا��و�� و�� ش����و��ې��� م���ن�ظ����م��� ک�ې���� پ�ا��ی�ل��و�� پ�ه���و�� . . غ��ا��ړ���ه��� پ�ه��� غ��ړ���و�� د�� ه��ی�ئ��ت��� د�� پ�خ��پ�ل��ه��� ل��ږ���ښ����ت�و��ن��ه��� ټ�و��ل���� س����ف��ر��� د��د��ې�� خ��و�� ر��ا��ک�ړ���ه��� ب�ل��ن�ه��� ت�ه��� م���و��ن��ږ���

کې سفارت په پاکستان د زه چې شو لاسه تر کې وخت داسې ماته خبر ش����و�� په دا و��ر���ک��� ګ�ر���ز���ی��د��م��� .يخ��پ�ل��� پ�س����ې���� پ�ا��س����پ��و��ر���ت���په اب هملته پاسپورت واسطه په ځلو دهلو مامورینو پوستې او رسیدونو د پوستې د الخره

Page 9: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

9

لاندې میز د سکرترې یوې د سفارت د چې شو پیدا را کې حال داسې په کې سفارت . ع���ا��ب�د�� م���ح��م��د��د��ا��و��د�� ی�و�� ه��ر��� غ��ړ���و�� د��و��ا��ړ���و�� ه��ی�ئ��ت��� خ��پ�ل��� د�� م���ا�� و�� وویل يپ�ر���و��ت��� ته کریم امین انجنیر او

سفر زما ځکه ورکړئ، دوام ته پروګرام خپل تاسې تراوسه يچې ش����و�� نديکارونهال .يت�ک�م��ی�ل���د�� ه��ل��ت�ه��� ب . ا��م���ا�� اوسم و موجود کې غونډو دې په باید هم زه چې کاوه اصرار دا غړو د�� اهیئت ، د�� ل����اخ��ر���ه��� پ�ا��س����پ��و��ر���ت���

د�� و��ر���و��س����ت��ه��� دې پ�ی�د��ا��ک�ی�د��و�� دهیئت هلته مخته نه تګ د زما خو ، شوم روان لور په ترکیېش����و�� ج��و��ړ��� د�� څ��خ��ه��� پ�خ��و��ا�� د�� غ��ړ���و�� تر يد��و��و�� کارونه خپل مطابق په رسول پروګرام ته سر پورې ،وو�� یډیره

. ا��و�� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ا��و��س������ ت�ر���ک��ی�ه��� و��و��ی��ل��� ت�ه��� ر��ا�� ج��ر���ی��ا��ن�ا��ت��� ټ�و��ل���� س����م��� س����ر���ه��� و��ر���س����ی�د��و�� د�� ز��م���ا�� ی�ې���� ب�ی�ا��م���ن��ځ��ګ�ړ��� ی�و�� غ��و��ا��ړ���ي��� ا��ړ���ه��� پ�ه��� و��ل��و��ب��و�� یغ��م��ی�ز���ې��� پخواني ير��و��ل���� په ترکیې د چې پاره له ددې نو

ا��و��س����ن د�� ا��و�� ا��ړ��و��م���� :يت�ا��ر��ی��خ�� ر��ا�� ت�و��ج��ه��� م���و�� ت�ه��� ل��ی��ک�ن�ې���� ل����ان�د��ې�� ک�ړ���و��، ل����اس����ه��� ت�ر��� م���ع��ل��و��م���ا��ت��� ا��ړ��ه��� پ�ه��� ن�ظ����ا��م���٭٭٭٭٭

د�� یوا ت�ر���ک��ی�ه��� هیوادونوکې غړو په غ��ړ��� زناټو ا��س����ل���ام���ی���� د�� ین�ې���� ن�ا��ټ�و�� د�� ا��و�� د��ې��، په ه��ی�و��ا��د�� غړیتوب همدېن�ظ����ا��م��� ش����م��ی�ر��� ی�و�� ی�ې���� استول يا��س����ا��س����� ته افغانستان و��ا��ی يد�� يځواکونه خ��و�� ن�ظ����ا��م��� ي، په يچ��ې���� یې ځواکونه

لري . ين�ظ����ا��م��� نه ګډون کې عملیاتویواسالم پخوانo يترکیه ترکانود د دېنژدېمودېپورې تر چې یوسیکولراوددیناومذهب يهیواددی اړخه له کمالاتاترک مشر

. oعثمان ترکانود د شوېو مملکتاعالن ترکo يڅخهازاد چې وخت هغه ړنګیدووروسته د په پ يۍامپراطور ټوپک د وځځواکتهورساوه اتاترک کمال دترکیېداسالم ،زور لومړې ترټولو هغه اساس هویت ينو یوداسې لهپاره قانون يدلهمنځهوړلو

شا چېتر ودرید، جوړکړ پوځ ځواکمن دترکیې خاص هغهیې پهقانونکې ته پوځ دترکیې لهپاره ساتنې قانوند ددېغربoo . یځا ان چې کړ رواج کې یېپهترکیې سیکولریزم داسې يې سیکولرهیوادونo يورکړ بنسټایښودونکo ه دسیکولریزم یچې. وو oمعن سیکولریزم د ځکه کړل حیران د رپoo یځانته حکومت والړ نه ازاد یمذهب انسانانو د پهداسېنظامونوکې او ي،

نهګرځ سبب درسولو چېنوروتهدضرر خوښه خپله د . يداسې علت همدا شوېوي غربoo یتضمین ټولو هیوادونو يچېپهد شاتهیېدسیکولریزمفکراوایډیالوژيحاکمهده، دجمهوریت چې دهغو کې بندیز یخلکوپهمذهباو رواجاوکلتورباندې په

پهدې . ینهد هم کهڅه جرمنo آلګیدلې سویسزرلینډ، دفرانسې، ځکه کیږي، بدلونترسترګو څه اوسډیر هالینډاو يندکې ، سکندنو پهاسالم يپهیوشمیر اسالم يهیوادونوکې اودمسلمانوښځودنقاب يحجاب، جوړولو، دمسجدونودمنارونوپه لباس،

د پهاروپاکېداسالم باندې، لور پهاغوستو اودې لo يخپراوي بندیزونه ناروا یولړ پهخاطر دبندیدو دخلکودرجحان یدلېګته oانسان د يچېپهخپلهددېټولنود یېهممخالف خواخوږي پoo يحقوقو منفo راوددېهیوادو ،یاغیزشیندلېد يولسونویېهم

دکمالاتاترکاو ترکیې راپاتهشو د خود پهمیراث نه چېترمخهیېد يهغه جوړکړل بنسټونه لهپارهداسې دسیکولریزم پوځزیاتې لباسواغوندي، اسالمي چېدخپلېخوښې کیږي کیدهاواوسهمنهورکول مجالنهورکول ترکيمسلمانوښځوتهددې

oنجون پهخاطردعلم ېمسلمانې اغوستو د يدحجابد چېدترکیېپارلمانته انتردې شوې، وشړل څخه مؤسسواوپوهنتونونونهلرېکولوپهاساسد د پړونې د حجاب د سرڅخه خپل د ښځه مسلمانه شوې پهاساسټاکل درایو د خلکو هغههیواد

شوه . پارلمانڅخهوشړلداس  اسالم» کې ترکیه شو ېپه ترکo یتعریف اسالم ترکo  دی ي، د ده ییعنې برخه یوه دکلتور .ې

د بیلتون  دولتاومذهب پهترکیهکېلیڅیزمیا ولتاومذهببیل  فرانسويانقالبچېد  لکه سیاستداسېنهعملېکیږي  ترمنځد دoپهترکیهکې . یوال دی لیڅیژم  تعریفوي او  دولت  چې  پهدېمانا فعالیتونهچېد هغهسیاسي مذهبلهسیاسيفعالیتوڅخهمنعکړي

ooدولتکمزور ه دولتپ لهمنځهوړ یوړاندېاویا لهیوېمخه یوډولرسمي ېترمنځهاړیکo  مذهب ددولتاو  ،پهسېکولریزمکې يکويسیاسينهشي . مذهبسیاسيکنټرولکیږيترڅوچېمذهب  بڼهلري .

نهدي . خوټولترکانالمذهبهخلک سېکولردولتلري ترکیهیوالمذهبهیا اوبلهبرخه  یوهبرخهبنسټپالسیکولر .پهداسېحالکېچېاسالمپاله .دي  بنسټپال

مذهبي ترکیېد ولسواکo  یوه  ایدین  وزیرمحمد( یچاروپخوانo) د . بنسټیزهارزښتونهباید ۍنوېخبرهکويچېد مذهبيبنسټونهولري oکې يولسواک هیوادو اسالمي په ریښ  باید .ېاسلامي ولري

ooمذهب ( يد ( پهترکیهکېدهغېپېرپا وزیروویل، لههمدېسرهد .  تهاړ  دولت  چېمذهب  دی یرسیدلo را یچارودغهپخواني ود ترمنځ دولت او سیاست مذهب کلتور يدنو  ته  بیلتون دپا سیاسي سره خپرولو کیږي یټکo یپه .ایښودل  

ooکېمذهبيملي  مذهبنهوالړدولت رپ ( په . ( ۱۹۷۰ګوندونهرامنځتهشول ooکېنجمالدیناربکاندمليسالمت بنسټ  ۍکال ګوند .oاسالميترک ددغهنا دوی، پoo يکیښود په . ) رسیستم ډولاسالميدولتيموډلغوښته یو ( ۱۹۹۰ځاې ګوند رفا د کېبیا کال

ټولوتهدعدلنظاماونظم مخې، )يبر  ترنامهالندې  دخپلشعارله (۱۹۹۶تهالرهوموندهاود .ېوګټلo  ټاکنېیې  ولسيجرګې  کال عدلنظامپهاسالميدولتکېلټوياونوروبیاویل، دغه الندېراځي .ېپونهترپوښتنo یپرنس  دولتي چېلهدېسرهکمالیستي  ګوندد

Page 10: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

10

ایرانتهترسرهکړلاوداخوانالمسلمیند  اربکانخپللومړيسفرونه  لومړيوزیر دټاکنودکمپاینپرمهال. کلهغړوسرهیېو  ګوند لیبیا، تل . ورکولکیدل زرغونبیرغونهښوریدلاودسیکولریزمدپایشعارونه

( ۱۹۹۷په)   فبروري کېد )  کال پهسیاستکې مه(۲۸په رفاهګوند ډولد پهواضح مداخلهوکړهاواعالنیېوکړچې  پوځته همدېګوند .  اسالميزمهیواد د د یولویګواښدی . . څخهبیا پ ر .  اک د حاکمګوند عدالتاوپرمختګ بطیباردوګانپه جد

شو ۍمشر .رامنځته ( ۱۹۹۶په) جوالې د کمالیستيترکیېپهتاریخ  کال پیلوکړچېددغې ځبنسټپالهخو  لومړیځلیواسالمي کېپه  پهمیاشتد ښت

وټاکې تاریخ .هیواد ( ۲۰۰۲په ) ooنوامبرمیاشت د . . . ېکال نو د پ پهحیرانوونکېډول اسالميسیاستلهالرې يپهدریمهنېټهاک ولسيجرګېټاکنې د

.  وګټلې رجبطیب لهمخې )  پههیوادکې يبنسټایښودونکo  اردوګاناوعبداللهګلدګوند اوواکیېترالسهکړ دیولړخاصومجبوریتونوته ژکمالیستيایډیالو( اوسځانولسي . . یپهخپلسیاستکېځا ۍ ګوند دا شعاريحرکتونومخهیېونیوه د فظهکارګوند ورکړ محا

کې المان په لکه کوي اتحاد  واکمن  معرفي دموکرات .ګوند مسیحيلکه وپليکړيو  پالنونهطرحهاو او ېپروژ ېاسالميسمبولیکo  رجبطیباردوګانپخوادشپاړسمیلیونيښاراستانبولښاروالپهتوګه یو  ،

تقسیم ډوله ییولو سیمهکې،د په  سترجوماتد پرشرابوخرڅولولږڅهبندیزاو ړمرکزجو  ژوند يکلتور  دیځ .  ېپروژ ېداسېنور ول،( ۲۰۰۹په) کېدفارنپالیس  سیاسيمشرانو  مخورو او  ښو د ځختیo ياومنځنo ېدسیم  روانکال د  اردوګان یښاغلo  اخبار ۍکال

. د چې یفارنپالیس پهنامهوټاکه امریکا  ۍرسن ترکیېلومړ  بهرني د  د د او ۍنړیوالېدیپلوماس وزیریېد یسیاستپهاړهخپریږي،دیاوسدمنځنo یاردوګانکومنویسیاسيچارواکo» ي: پهاړهداسېلیکo اخبارداردوګان   . وباله  ییولویلوبغاړ  ۍستراتېژ ينهدی،

oۍسیاستاوډیپلوماس د ځختی oدی .یلوبغاړ ياصل  oاسرا ااترکیهعمل ساړه .  یلوسرهلهپخواڅخه ید دااړیکېد ملګرتوبلري ستراتیژیک ooشوی مهال هجنګپ ترکیهاواسرا . جوړې پoo یلیدي «. هدواړهدامریکېسرهدپخوانيشوروياتحاد ooخودترکیېپ هغه روړاندېمتحدووoدژونددضرور يکومک تړاندیتهیې چېدغزې ، بارکړيو يۍبیړ نهوکسه وشیانوکومکونه د کې اوپههغهبیړ اسرائیلوحملې د ۍ،اړیکېډیر ترکانو اسرائیلواوترکیېترمنځ د وژلووروسته یېهملهمنځه ېشوې پړ ې خړ ېد اړیکې چېدیپلوماتیک اوشونېده

والړشي . وښ مسلمانانو  منځالرو یلوسیاستدغزېپهاړهد یهمدېسختوشرایطوکېخپلمخالفتداسرا اردوګانمجبورشوپه کې منځ ي .یپه

ۍورځن۲۲oد  دغزې  دنړیوالورسنیومخته  شیمونپیرز  ولسمشر پر یلویهکېاردوګانداسرا ډبېلګېپهتوګهدسویسدداووسښارپهغونo دلفظ  جګړېڅخهورسته توګه شدیده الملونوڅخه  محبوبیتله  پهسیمهکېددهد  چېدهغهداعمل) ( ګوزارونهوکړل . يپه

.کیږي  ګڼل . . . oحاکمګونداروپایيسیاستپرکورن پ . سیاستاودولتي يداک چېنهدودیزهاسالميګوندرفاهاونه ارزښتونوباندېاغیزهکړيده

ګونداوحکومتپهدېور . . . . یسیاستتهورتهوالo کالسیککمالیستي پ ک ا سیاسيسیستملهبلهر ستيیوکالکېدترکیې ولريپرنړیوالوالسلیکشویوتړونوباندې . قضایo وختهاروپایيشويدی دشکنجېمخهنیولشو يعملکیږي، ده،یسیستمریفورمترسرهشو،

. .  ټولنیز . سیاستدپوځپهاړه . داکپ پهپوځکېدکمالیستيپرنسیبونو  ترڅو  داسېدیچېدویصبرکوي  بدلونونهرامنځتهشويديoجنراالنودمتقاعدکیدوسرهخپلخلکورو وساتونک ooدترکیېپه . هوروپهپوځکېځایپ کېدکمالیستينېشنلیزم  سیاست  ځایکړيپهدولتيتلویزیونکېکرديخپرونo .  کتنه لهسرهپرېبیا  سمبولدی يالoوهژمونیزمچېدهیوادمليیو ياودترکېژبېکلتور پوهاوي ېشويده

کرديژبېته . .همپيلشويدي  ژبهځایونوتهنومونهورکول  کېاجازهشتهاوپهکردي اوسپهښوونځیو  پیلشويديبه . ېسېکوالریستانوترمنځپیلشو يکمالیستoo عثمانيپانترکیزماسالميغورزنګاو ياوسډیرهسختهمبارزهدنو  پهسیاستکې دترکیې دا

پیړۍ  کومهیوهخوا به پهترکیهکې  تاریخثابتهکړيچې یوویشتمه . شي ېبرالس کې پهد . وايي:  پهمثبتاند  دترکیهپهاړه یووزیر پخواني امریکېدبهرنیوچارو د  سیزار  ترکیېولسمشر ترکیهیوډیرښهپرمختللېاسالميهیواددی

مخکېلهدندېګوښهشو ترکیهیواسالمي و،پهغبرګونکېپهسختو یچېڅهموده بلکېترکیه  ټکوکېوویل، رپoo   هیوادنهدی، . یهیوادد یو  مذهبنهوالړ

کهترکیهد . ه لپار   ترکیهداروپا   دامریکېلپارهمهمهده له . نه، امریکا یوهاسالميترکیهبهترېجوړهشي اروپایيټولنېڅخهوشړلشي، هیوادپه يغړ  دیواروپایي برابرهومنلشياو  کې ترڅوترکیهپهاروپایيټولنه ي،لهخپلېاغیزېڅخهکاراخلo  املهپراروپاييټولنې همدې

.څیرورسرهچلندوشي )  وړونکې ترکیهامریکېتهیوهنهډوبیدونکېدجنګېالوتکو   ترکیېد . ده څخه( ۱۹۴۵ۍبېړ ساړهجنګپه خواپهناټوکېد یراپد  کال

)  پېرکې سمندرګ . یمهمروللوبولo  سره  پوځ  سمبال مډرنووسلو  مېړهپه (  ۶۰۰۰۰۰له په کسپین د کچه اقتصادي په  کې  يدیچېد  میلیاردهبیرلهاومهتیل( ۱۵۰ اټکل) لهستروزیرموڅخهګڼلکیږي شتونلري، امریکایo .ۍنړ ېزیرم ېمهم ېکمپنيوتهډیر  يداد . .سرهبهیږي لهنوروپایپالینونو  پهترکیهکې ېورڅیرمهدترکیېترکیهانبندرهپور  ته ېبحیر باکوڅخهدکسپین  تیلوپایپالینله دي

ooامریکې رپ امریکایانوخپلوهوایيبمباریوتهنورهم  ورځ پنځویشتمه  په  وهوایيبریدونo   افغانستانباندېد ،  . ورسرهډیرو زورورکړ لپاره  ېټلوالېدتقویo اوافسراندشمالي  سرتیري يحکومتڅخهوغوښتلچېترکo يپهانقرهکېلهترکo   امریکې ډلیزورسنیوخبرورکړچې

Page 11: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

11

ooطالبانوپ ) وړاندېه د د . وزیربولنت  هغهمهال د ټلویزیونخبرورکړوچې ( NTVورواستوي دمشورېلپاره  خپلهکابینه  هیویت  ۍلومړترڅو امریکېغوښتنهوڅیړي .  راوغوښتله، ) د خبرورکړچېلهانقرېڅخه  ټلویزیون( CNN د دی .یځوابزیګنالراغلo  دمثبت  بیا

شماليټلوالېسرهپهتیرهبیا جنګ  يلهملیشایo  ترکیهلهډیرېمودېڅخهد په چې سره دوستم اړیکې ېنږد  دی  جرمونوتورن يجنرال. لري

ددولت کې لودیځه .یو ۍترکیهپهاسالمينړ هغسېنهورتهګوريلکهګاونډي  نړۍ خاصفورمرامنځهتهکړيدی ترکیهپهبلډولګوري،عراق چېورتهګوري .  هیوادونهسوریه، ۍاواسالمينړ

دپخوانيشوروياتحادپهلo  ترکیېپخوادناټوسویلېجبهه ترکیه . ه جوړهوله، همدېوجهېاوسپهیو له  منځهتللوسرهدغهجبههنورهنشتهپه . ځکهدمرکزياسیا ځنo . يترکo يهیوادوکېلږهکo وپهنور او  شپږجمهوریتونو  سیمیزهځواکبدلیږي لږهکي يترکo ېولسونهاوسیږي

  .لري پهافغانستانکېشتون  اولهسلګونوکلونوڅخهلږ پهسوریه،عراق،ایران   oترکی اوپانعربیزم عربيټولنه  لکه  قومونوتهپهکتوسره يتاوترکo یدغهجیوپولیتکموقع ېد نړ لههمدې   ۍیا ډولځانتهغورهکوي،. نړۍ يشودترکo یموږکولo  املهل دغهسیمهد دترکانو . پورېرسیږي  شماللویدیځ  بلقانڅخهنیولېترچینجمهوریت څخهخبرېوکړو

چین . د والیتکېاټکل  لهخواورتهختیځترکستانویلکیږي ته .  اتهمیلیونه پهکسنینګ دغېنړ کوي اټکل ) ۍمسلمانترکانژوند۱۶۰) oدیونسکوپهحوالهدوی . ولسونه يمیلیونهترک په د  ورګدیږي .پنځمهژبهباندېخبريکوي  ۍنړ

ژوند دویاروپایيپلوهسیاستال سرهد پانترکیزمایډیا ترکیېد ترڅوچې ید دویبه  دولتته ياروپایيټولنهترکo دی، پهګټهتمامیږيترکo . تهدوام  اروپایيپلوهسیاست ځکهالتراوسهد دپانترکیزم . ېدولتونوترمنځهدغېمفکور يورکړي  تهجوړجاړيرامنځتهشويندی

oاو يترک ترکمنستان، کرغیستان، ترکیه، قزاقستان، ترکانو                        زبکستاناوشماليقبرصهیوادونهدي دولتونهازربیجان، دکلتورياړیکې توکمیزه، راتلونکo  همدا یونويجیوپولیتک کېد کمالیستيترکیهورو . سره يپهمرکزياسیا نړۍ  تنظیموي لویدیځې د ورو

 څخهبیلوي دروساوترکیې .  یرهنهشي هباید بوسنیاپهجګړهکېیوه ترمنځسیاستد  چېترکیهاوسدروسسرهپهمرکزياسیاکېپهرقابتبوختهده

. oکتونک عثمانيمیراثاوسپهنو . چېترکیهدبلقان يپهدېباورد يبېلګهوه تهډیرپامکوي عثمانیزم  اسالمي يڅخهمرکزياسیا آنده oدغېموخېتهاسالمياوکمالیستيوتل پخوانۍ . ڼرو يبدلیږي، همغه دوی کوي کار ولسونوڅخهرامنځته يدترکo  عثمانيامپراتوري اندي

لهدغېپانترکیزمڅخه . .ایراناوعربيهیوادونهپهویرهکېدي کولغواړيترکیهننیوهیواددیچېد : چې ووایو باید لهیو .  دووکلتوريکړیولهخواولکه پهلنډهتوګه لهخپلسیاسي، ېشويدی خوااروپا

اولهبلېخواد اقتصادي ترکیهداتاتورکترمشر .  عربيهیوادوداغیز ځواکسره هیوادوڅخه  الندېلهعربياواسالمي ۍسرهمخامخدهتهیېمخهکړ یبیلهشو . اوسترکانوتهډیرهګرانهشويده دغهالره . ېاواروپا

اروپایيټولنېمشران ښياړخهګوندونهاروپایي .  پهیوهخوله  پهخپلوکېالتراوسه  اړه داروپایيټولنېپه  د عیسویتد شوېنهدي ټولنهدکیڼاړخهګوندونه .  ارزښتونویوه دمسیحیتکلوپتعریفوي داروپايي . ټولنهیا ښياړخه  اروپایيټولنهیوهسیاسياقتصاديټولنېپهډولپیژنيدبېلګېپهډولپه .  پهپرتله ګوندونو تهکوي جوماتوپرمناروبندیز کیڼاړخهګوندونهترکیهتهلږخڼدونهمخ کېښياړخهګوندد سویزرلینډ

کېمنارېد کويپهاروپا چېدویادعا کې .  اسالميځواکنښې لګول، ښياړخهمسیحیانپهاروپا چلن  توپیري  دمسلمانانوسره  دي . همکوي oپهترکیهکېستر . ۱۹۸۰ترکیهد ۍننن څلور  بدلونپه دیو ترکیهاوس . فسادپهوړاندېپليشويدي يدادار  سترریفورمونه کالوترکیهنهده

ترکیهدنو  مسلمان  والړهده . الرېکې اودو  عثمانياسالميپانترکیزماوکمالیستي یهیواد اسالميغوزنګ ترکیهد یزهدسیکوالریزمترمنځ،اسالماولو ترکیه  منځالروترمنځ،  اسالمي اوامریکېترمنځ یدید اروپا ترکیهد ترمنځ، پهترکیهکې .  ځ ټاکونکو والړهده دغوبرخلیک د

. oترک څلورالرېڅخهدتیریدوپهحال  سیاستپوهانپهډیراحتیاطسرهلهدغېحساسی دولتمشراناو ياړخونوترمنځهتودهمبارزهروانهده.ژترکاندکمالیزمایډیالو .  بریښي  کې سرهورووروخدایپهامانيکوي ۍ

دغ چې ویلېوپهغبرګونکېباید  څیړنېپهپایکېدهنګټونتیوري ېد منځزړ   شي، هیوادشي یۍترکیهنشيکولېچېداسالمينړځکهپهاوسنیوسیاسيحاالتو .  یماشینیامنځزړ  اروپایيټولنې لکهالماناوفرانسهچېد کېعربياونهعربي اوموډلهیوادونهدي

oدغهرولسره ېاسالميهیوادونهبهدترکی  . oخوترکیهکول .هیوادوګرځي یولسونومنځزړ يدترکo  شيچې یمخالفتوکړي زهرجنو،ترخوتجربوتکراربه  کمونیستي د اوسنيحاالتولپارهلکه  دافغانستان  سېکولریزم .  لري ېتاریخياړیکo  ېسرهاوږد ترکیهلهافغانستان

.  نویو موږافغانانبایدافغانستاننورد .  وي oبېلهشکهموږدترک څخه اوسولیزهبلهاریو  تاریخ يپردیوایډیالوجیو،سیالیوواردولوډګرونهګرځو oشو یډیرڅهزدهکول.

چې   سرهبایدوويلشي، پهډیرهخواشین نړۍ  ۍاما ولسواکاوداسالمي  اونړیوالکليتهپهکتوسرهد اسلامي منځالري، یومخکښ،(۱) .دی   تش  ځایال  اسالميموډلدولت  دولتټولوتهدمنلووړ قانون

٭٭٭٭٭

Page 12: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

12

د�� م���ن�ځ�� ت�ر��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ا��و�� ت�ر���ک��ی�ې���� ډیر د�� څخه اړیکې ېپخوا پ�خ��و��ا��ن�ی�و�� شته،نژدې د�� چ��ې���� د��ې�� ت�ر��� ا��ن���ه��ی��و��ا��د��و�� د��د��و��ا��ړ���و�� و��ه���، ن�ه��� ه��م��� س����ت��و��ن��ز���ه��� و��ی��ز���ې��� د�� م���ن�ځ�� ت�ر��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� د��د��ې�� ک�ې���� د��و��ر���ا��ن��� پ�ه��� ح��ک�و��م���ت��و��ن��و��

. وخلک مذهب، په هیوادو دواړو ې دد کاوه سفر ته هیواد بل د یو ستونزو کومو له بېد�� ، و��ر���و��ا��ج�� ر��س����م��� د�� ک�ل��ت�و��ر���، ا��و�� ت�ګ�ل���ار��و�� پ�ه��� وال ژ��و��ن��د��ا��ن�ه��� شانته یو دومره کې فلسفې په لر یژوند چې يشتون

د��د��و�� چ��ې���� ښ����ی�ي���� ا��و��ه���م��د��ا�� س����ت�و��ن��ز���م���ن��و��ي���، ک�و��ل���� ج��ل���ا ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� د��و��ا��ړ���و�� تاریخ ید��د��ې�� مشترک منځ ترلر وجود ش����و�� . یهم پ�ی�د��ا�� ک�ې���� ب�ل��خ�� پ�ه��� چ��ې���� ب�ل��خ��ې���� ا��ل��د��ی�ن��� ج��ل���ال��� م���و��ل����ان�ا�� د�� چ��ې���� د�� یل��ک�ه��� ی�ې���� ب�ی��ا�� ا��و�� و��

. ل��ړ��� ک�و��ر���ن��ۍ� د�� غ��ز���ن��و��ی��ا��ن�و�� د�� ی�ې���� څ��ن�ګ�� ت�ر��� و��ک��ړ��� ه��ج��ر���ت��� ت�ه��� ق���و��ن��ی�ه��� ځ��ا��ی�ه��� د�� ۍه��غ��ه��� لړۍ ا��و�� سلجوقیانود�� تاریخ ه��م��� د�� يهمدې څ��خ��ه��� پ يو��ا��ق���ع��ی�ت�و��ن��و�� هیوادو دواړو ددې پهیوه . رچې راز همدا اغیزکړېدې یېځانګړې ولسونو

تاریخ هیوادو دواړو ددې کې نغښت يمرحله را سره هم .يمقدرات و�� د�� ټ�ل��و��ا��ل��ې���� د�� ن�ا��ټ�و�� د�� ا��ړ���خ��ه��� ی�و��ه��� ل��ه��� ت�ر���ک��ی�ه��� چ��ې���� پوځ څ��ر���ن��ګ�ه��� د�� يهیوادونو ا��و�� ل��ر���ي��� هلته غ��ړ���ی��ت�و��ب��� بلهاړخه

د�� څ��خ��ه��� پ�خ��و��ا�� ډ��ی�ر��� د�� ک�ې���� ه��ی�و��ا��د�� د��ې�� لري پ�ه��� شتون هډې پوځي پ ،امریکا اساس دې په رنوپوځ د ټلوالې د ناټو د هلته بیا او یرغل بربنډ د امریکایانو د س����م��� يافغانستان س����ر���ه��� ا��ش����غ��ا��ل���

. پیېل ډانګ په منځ تر هیوادونو دغړو ناټو د هلته اوس او واستول عسکر خپل ته افغانستان لري . ییې شتون پوځيجنګ نور دې ته افغانستان چې ته غوښتنې دې امریکا د ترکیې واستو يخو ورکړ يځواکونه ځواب مسؤلین یسوړ دترکیې ،

oپوځونو . يوای اوسهمدخپلواضافی همدا ترکیې وساتي څخهبیرون عملیاتودساحې پوځي د ځواکونه خپل غواړي دوی چې oن وایo ينظام ( ۱۶۰۰) دېژپهلیږلوسره خوترکان لري، یوا يځواکونه جنګیدونکo زچېدوی نه هلتهاستولo یې ترڅو یپوځ

oځپل ویجاړاوجنګ وران اوثباتاو يپه سولې د کاروکړ افغانستانکې لهپاره افغانستاندامینتي یبیارغونې د یې ترڅنګ اومرستهوکړي . ځواکونوپهروزلوکې

oامریکایانوتهپهکلکهویل بهرنیوچارووزیر يترکانو د ترکیې د وانخلي، برخه جنګيموخوکې په بههیڅکلههم پوځونه ددوی چېچېدامریکایo ااحمدداؤد کړېده څرګنده هیله سټراتیژ يوغلو اوسن اوباما هغه . يۍولسمشر راوړي سولهاوثبات ته افغانستان به

ooامنیت د اوهمهلته ودان افغانستانپهبیا بهد چېهغه څههمامریکایo . يۍژمنهوکړه که کاروکړي لهپاره روزنې د يځواکونوچېد وغوښتل پهکلکه څخه ترکیې د اوباما خوترکانو ينهجنګيدونکo یهغو ولسمشر برخهواخلي جنګونوکې پوځونهبایدپه

نهد : » مونږتهدافرصت چې ډاګیزهکړه میسر « .یورتهپهافغانستانکېپوځي کهدیوېخوا لهالرې ملګرتوب دښه سره امریکا پهصفتاود ناټودټلوالېدغړي کېد پهافغانستان ترکیه

خود اوسنo شتونلري د افغانستان هلo . يبلهاړخهد دا لهپارهنهستړیکیدونکېهلېځلېهمکوي همپهرسمي ېځلo ېبحراندحل oبیرون کېد پهافغانستان افغانستانداوسنينظاماوهلته ترسرهکیږياوهمپهغیررسميتوګهد لخوا ددولت هاشغالپoo يچوکاټکې

راوالړشو د پهنیولواوترکیېتهد يخالف اړیکو تماساو د سره لهپارهترسره جهاديمقاومت رابللو د هغوی لهپارهد خبروکیږي.

کې ( ۲۰۱۰د) پهمیاشت دجنوري هیوادپهافغانستانکېلهسیاسيبهیرسرهد دترکیېخارجهوزیراحمدداؤداوغلوووئلدغه زکالپهخپلوخبروکېدافغانستاناوترکیې . طالبانودیوځایکولولپارهاساسيرول هغه ترمینځپرتاریخيپیوندونوپهټینګارسرهوویل لوبولیشي

. ) دافغانستانلهسیاسيبهیرسرهد ( ۲یوځایکولولپارهدطالبانوراضيکولدغههیوادتهدځواکلهلیږلوالمهمهده راز افغانستاناوپاکستانمشرانوته ييښ دغهراپور همدا پاکستانافغانستاناو او بلنهورکړېوه ترکیېددرېاړخیزېغونډېلپارهد د بیا

( په چې .پهترکیېکېجوړهشوه مه(۲۵ۍترکیېدولسمشرانوغونډهدجنور دلندندکانفرانسڅخهترمخه، غونډه اړخیزه درې دغهچې ( ۲۸دجنوريپه ) منځتهراوړي چوکاټ یو کولهترڅوداسې هڅه ترکانو پهدېغونډهکې چې جوړهشوه ځکه جوړیده، مه

اوسنo د دافغانستان لهمخې واخلي .یهغې پهخپلواوږو امنیتيمسؤلیتونه شيچېدهیواد نظامددېجوګه٭٭٭٭٭

اسالمي ۲۰۰۱د�� د افغانستان د کې پایلو په اشغال د هیواد د السو په امریکایانو د او حاالتو شوي راپیدا د څخه داومې داکتوبر کال زهغهکړیوتهچېدنظامیخوزښتتواناوحوصلهییله اړوندو یوشمیر نهضتپورې

کې مقابل په زبرځواک فوځی د امریکا او ناټو د چې دې پیداشوې را آاند دا ، ورکړې لاسهد�� . و��ګ��ړ���ي��� ډ��و��ل���� د��ا�� د��ي�� ا��خ��س����ت�ل��� ګ�ټ��ه��� څ��خ��ه��� م���ا��ډ��ل��� ا��و�� ر��و��ل���� د�� ت�ر���ک��ی�ی���� د�� ب�ل��ک�ه��� ن�ه��� م���ق��ا��و��م���ت��� و��ا��ل��� و��س����ل��ه��� ل����ار�� و��ی��س����ت��ل��و�� ه��ی�و��ا��د�� د�� څ��خ��ه��� و��ل��ک�ې���� د�� د��ه��غ��و��ې��� ا��و�� ق���ی�ا��م���

ا��و�� غ��و��ر���ز���ن��ګ�� ا��س����ل���ام���ي���� د��د��ې�� ا��و�� ر��ا��پ�ی�د��ا��ی�ښ����ت��� د�� غ��و��ر���ز���ن��ګ�� ا��س����ل���ام���ی���� د�� ل����ان�د��ې�� م���ش����ر���ۍ� ت�ر��� ا��ر��ب��ک�ا��ن��� ا��س����ت�ا��د��اسالمي نوې ټوکیدلې را نه اختالفاتو د منځ تر فوځ یاغیرمذهبي سیکوالر د ترکیی د

یوهنمونهګڼيچېغواړيترکیهدکمالاتاترکدسیکولریزمدولکېڅخه » « رفاه غورزنګکړي . ځاې په عظمت او هویت اسالمی پخواني هغه یی اوبیرته کاږي و

Page 13: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

13

اتهکالهییپه» « نژدې مرحلېکېداخلیږی، ګونددادېاوسدحکومتدریمې رفاه دی�ی���� ا��و��س������ ، و��ا��خ��س����ت��� ک�ا��ر�� څ��خ��ه��� س����ی�ا��س����ت��� م���ن�ځ��ل���ار��ي��� د�� ی�ی���� س����ر���ه��� ف���و��ځ�� د�� و��ک��ړ���، ح��ک�و��م���ت��� ت�ر���ک��ی�ه���

حکومتپه غیرمذهبیډلوټپلوته چېګماننهکیږیبیا مرحلېتهرسیدلې ځواکمنيدېورشي . الس

دي کې تکل دې په عناصر یوشمیر غورزنګ داسالمی دافغانستان اساس په آند دهمدېغمیزې » « اوسنۍ د هیواد دغه څو تر کړي پیدا را اردګان نوې یو کې افغانستان په چې

کړي . بیرون څخه

پیدا . را کې مقابل په خوزښت داسلامي کې ترکیه په چې څه هغه لری توپیر ډیر سره دبل یو شرایط جیوپولیتیکي ترکیی او دافغانستان خوچې : دا هغه او لري توپیر ډیر سره نهضت اسلامي افغانستان د ، وټوکید را ګوند رفاه د منځه له دهغې اوبیا شول

ا��ر��ز���ښ����ت�و��ن��و�� ا��س����ل���ام���ی���� خ��و��پ�ه��� و�� ن�ه��� ب�ن�د��ی�ز��� ا��س����ل���ام��� پ�ه��� ه��ل��ت��ه��� ، د��ي�� ا��ز��ا��د�� ګ�و��ن��د��و��ن��ه��� س����ی�ا��س����ي���� ک�ې���� ت�ر���ک��ی��ه��� پ�ه���سیکولریاپه ییدترکیی وچېترشا توګهنافذشوی پهقانوني لهاړخه پخپلهدترکییدسیکولرمشراتاترک بندیز بندیزلګولشویاودا

د�� . ت�ر���ک��ی��ی���� د�� ی�ع��ن�ې���� و��ه��� پ�ر���ت��ه��� ق���و��ه��� ق���ض���ا��ی�ی���� و��ل����اړ���ه��� ن�ه��� م���ذ��ه��ب��� پ�ه��� ی�ی���� ت�ر���څ��ن�ګ�� ا��و�� ف���و��ځ�� و��ل����اړ��� ن�ه��� م���ذ��ه��ب���تر نظام دسیکولر دترکیی او ولس د ترکیی د خپله په ستونزه دهغوې نو شي وویل څرګنده په که او وه کې ترکیه په خپله په ستونزه ګوند اسالمي

ا��س����ل���ام��� د�� چ��ې���� ل��ر���ي��� و��ړ���ت��ی�ا�� د��د��ې�� ق���و��ه��� ا��و��ق���ض���ا��ی�ه��� ف���و��ځ�� ت�ر���ک��ی�ی���� د�� چ��ې���� و�� ډ��ا��ډ��م���ن��� د��ې�� پ�ه��� ب�ه�ر���ن��ی�ا��ن��� ځ��ک�ه��� د��ر��ل��و��د��، ن�ه��� ا��غ��ی�ز��� س����ت��ر��� د��و��م���ر���ه��� ک�ړ���ی��و�� ب�ی��ر���و��ن��ی�و�� ه��ل��ت��ه��� ، و��ه��� م���ن�ځ��واګې . دحکومت لاندې مشرۍ تر اربکان داستاد غورزنګ اسلامي ترکیی د چې کله چې و علت همدا نیسي و مخه خوزښتونو اواسلامي

. ا��س����ت��ا��د�� د�� ش����و�� ک�ړ���ل���� ب�ن�د��ي�� ا��ر��ب��ک�ا��ن��� ا��س����ت��ا��د�� ا��و��ب��ی�ا�� ، ی�و��ړ��� م���ن�ځ��ه��� ل��ه��� ی�ی���� ن�ظ����ا��م��� ه��غ��ه��� ا��و�� و��ا��خ��س����ت��� ق���د��م��� ف���و��ځ�� ک�ې���� م���ق��ا��ب�ل��� پ�ه��� د��ه��غ��ې���� ن�و�� و��ا��خ��س����ت�ی���� ک�ې���� ل����اس����� پ�ه���هوډ جوړولو د ترکیی دنوې اوس یی لاندې شعار تر ګوند د رفاه د او وکړل نوښتونه څه ګوند اسلامي ځاې دهغه وروسته کیدو بندي د اربکان

. دې کړې

غمیزه دا نهخوپهافغانستانکې پهافغانستانکېجیوپولیتیکېشرایطبلمنګهدي، اماک�و��م���� څ��ی�ر��� پ�ه��� د��ا��ت�ا��ت�ر���ک��� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� ن�ه��� ا��و�� د��ه��� م���ن�ځ�� ت�ر��� و��ل��س������ ا��و�� ا��ر��د��و�� م���ل��ي���� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د��

مسلمانولسیوه اوپولیسدهمدې فوځ دافغانستان لری، قانونوجود جوړشوېا��ن�ګ�ل��ی��س������ . . د�� ه��غ��ه��� ک�ه��� د��ې�� ش����و��ې��� ښ����ک�ا��ر�� ی�ر���غ���ل��� د�� پ�ر���د��ی�و�� د�� ت�ل��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ک�ړ���ي��� ن�ه��� ځ��ا��ر�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ن�و��ر���و�� د�� ګ�ټ�ې���� و��ل��س������ خ��پ�ل��� د�� ه��م��� ب�ه��� ه��ی�څ��ک�ل��ه��� ا��و�� د��ه��� ب�ر���خ��ه���

اشغال . او یرغل دهر دې یرغل ناټو او امریکایانو د اوس یا او یرغل دروسانو که او ، و یرغلکوي . ساتنه او پالنه یی اوپخپله کینوي نظام السپوڅې یو هغه چې وې دا پایلې طبیعېهیڅ . به دلته دي اویرغلګر پردې څښتنان اصلي واکمنۍ د بلکه شته نه کې لاسو په نظام حاکم د افغانستان د واکمني کې هیواد په دلته

کهدقضاییه دلتهکهدپارلمانغړیټاکلکیږي، منځتهرانشي، نظامدپردیودخوښېپرتهد�� م���ا��م���و��ر���ی��ن��و�� ر��ت��ب��ه��� ع���ا��ل��ي���� ن�و��ر���و�� ا��و�� ر��ئ��ی��س����ا��ن�و�� ا��و�� و��ا��ل��ی�ا��ن�و�� د�� چ��ې���� ت�ر���د��ې�� ا��ن��� غ��ړ���ي���، ک�ا��ب�ی�ن�ي���� د�� ا��و��ی��ا�� غ��ړ���ي���

ج��غ��ر���ا��ف���ی�ا��ی�ی���� . ا��و�� د��س����ی�ا��س����ې���� ه��ی�و��ا��د�� د��خ��پ�ل��� ت�ر���ک��ی��ه��� د��ه��� ا��ړ��ی��ن�ه��� م���و��ا��ف���ق��ه��� ا��ش����غ��ا��ل��ګ�ر���و�� د�� ه��م��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ټ�ا��ک�ل��و��کې لاسو په پردیو د حدود جغرافیایی او سیاست افغانستان خود وه مسؤله خپله په پولو

د�� . ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� خ��و��پ�ه��� ، ک�ی��ږ���ي��� م���ن�ځ��ت�ه��� ر��ا�� خ��و��ا�� ل��ه��� و��ل��س������ د�� ت�ر���ک��ی�ی���� د�� ب�د��ل��و��ن���� ک�ې���� ت�ر���ک��ی�ه��� پ�ه��� د��ي��خ��و�� ک�ی��ږ���ي��� و��ر���ک��ش����و��ل���� ت�ه��� ص���ن�د��و��ق���� ټ�ا��ک�ن�و�� د�� ، ک�ی�ږ���ي��� غ��و��ل��و��ل���� و��ل��س������ ، د��ې�� ن�ه��� ش����و��ن��ې���� ک�ا��ر�� د��ا�� ل��خ��و��ا�� و��ل��س������

ټاکنې ولسمشریزې تیرې دا چې اعلانیږي، وي خوښه اشغالګرانو د چې همغسې یی پایلیپهدېاساسپههیڅتوګهشونېنهده . پارلمانيټاکنېییښهبیلګېدي اوسن دا ۍاویا

. » « شي ولوبول لوبه سیاسي ګان ارد د ترکیی د دې کې افغانستان په چې

٭٭٭٭٭ور د هم صیب هالل چې خبرشوم نوهلته ورسیدم ځایته اوسیدو د چې نهوروستهکله رسیدو د سیدلېر انقرېته

oراغل لهپاره تهدعالج انقرې چېدشپې . . یناروغتیالهامله څرنګه چېزهپهکېوم میشتو کې هغههمهملتهپههمغهځایهیئتد نوومېنهغوښتلد وختهو رسټورانټکې نا په هوټل مېهملتهد سباناريپهوختکې د سهار نود شم، مزاحم غړو

Page 14: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

14

oتفصیل موورسره موضوع اوپهدغېاړوندې هموکتل، سره صیب هالل غړوپهګډوند نورو نژدې . يدهیئتد خبرېوکړېاړوندد رازدسولېپه همدا او دهیوادپهروانوسیاسيحاالتو ورځ ) نیمه اوسنۍ دې په یې څنګ تر او باندې نوښتونو په اسلامي حزب

۱۵ . ) که چې امنیتيوضعېاودا نوهلتهموترېد نهراغلېو کابل هاللصیبد چې څرنګه خبرېوشوې باندې طرحه ی مادهخبرېوشو هراړخیزه شيهم بهمخ سره ستونزو کابلتهوالړشيدکومو هیئت زمونږدا صیبدراتلوتر. ېچیرې انقرېتهدهالل

د کابلکېو، کلهچېهغههملتهپه ځنډ مخه، کې کابل په هملته هم نور ورځې څو چېری که چې شو ورکړل خبر اړخه له هیئتخود اړخونوسرهخبرېوکړلشي، اړوندو د باندې پهدغهمیثاق څودسولې تر شي بهورسرههملتهیوځای غړي دهیئت شينو

oنهوتوانیدل هغه پهاساس، پرواګرام دپالنشوې وغور یپخواڅخه شاته د يوځخپلپرواګرام نوپهدېاساسهغه هیئتغړوته ،چېد ورکړه مو . مشوره ډیره هم سال دهغه همدلتهواوسیږي پورې معایناتوترخالصون کېزمونږد زهغهد پهکابل هلته خو ونهوه

د مسؤلکابلتهزمونږ اصرارکاوه ژر اړیکو لهپاره .ورتګلهپاره اوددې کارپیلشي جوړښت په جبهې سترې دیوې چیرې چېکه هممطرحشوه خبره دا ترمنځ دهیئت پهانقرهکې

ooامریکایانوپ د شياوبیا کړل شخصیتونوسرهرایوځای نورو څه تنظیمونهد جهادي پخواني او هټول جبههجوړه ګډه یوه خالفمو ! کاربهڅومره دا پورتهکړلشي و زیوګډاواز خود يون وي؟ پهاوسنيوخت اوپایلېبهیېڅهډول غړوته هیئتیوشمیر

ooب مسئله دا د اکې پهکابلکېناست لهیوهاړخه چې ځکه نهښکاریده، شونې شخصیتونه لکل جهاديتنظیمونوترنامهالندېتهحاضرنهو ونیس ودې څرګنداوواضحموقف یو پهمقابلکې امریکایانواوناټوداشغال یوشمیر. يد دهغوی اوس همدا

اود ورکولکیږي، امتیازات ډیرزیات لهاړخه دملګروملتونو اویا دامریکایانو ته حیث وګړو پخواني هغه هغوی د اړخه تیبلهپهځاینهد ډیرهکo . یهم دتنظیمونو ځکهدهغوی سترونومونواومنصبونو يپاته دسترو کې دفترونو پهمختلفو غړيددولت

oګرزیدل استوار يخاوندان بنسټ په ضرورت متقابل یوازېد مشرانوسره تنظیمي دخپلودغو اړیکې هغوی پهدېاساسد ، ځایپهځای . شتمن ډیرې رازپهوالیاتوکې اوهمدا کابل دهیوادپهپایتخت کسانو زیاتشمیر یېدهمدوی ترڅنګه ۍشویدې

د سر يکړې لهپاره هرډولمعاملېاومؤامرې ساتلولهپاره بهددېشتمنېودخوندي ږدي . اوهغویکرز ولسمشر اوسد همدا بلهاړخه د د يد شمال پهمقابلکېد شو حکومت سرهراټول عناصر څه ههغهپoo اود يټلوالې

جوړکړ یواپوزیسیون هم یخالفیېپهاصطالح مسؤلین دهغوی ځکه نهشته اومعنا روح څه پهدېاپوزیسیونکې هم کهڅه ، مالتړ اشغال همدې نظاماود حکومت، او ي،غړيد يدهمدې همغرب اهمیت خوبیا خاطرزیات پهدې ورته میډیا غربي

ګوډاګ او اله لاس د هغوی د هم اپوزیسیون کې افغانستان په چې ، چېکله . یورکوي پهدېوروستیوکېوکتل چېمونږ لکه ويد یې ځواکونه وکړهاوبهرني وینا ټولټاکنوپهکمیسیونکې د ولسمشر باندېتورن دهیواد مداخلې اموروکېپهمسقیمې هیوادپهټولو

د نو پهټولټاکنوکې کړل، ریاست یېدجمهوري پرځای دده چې تورنکړل باندې پهدې امریکایان سمدستې اپوزیسیونیومشراوتایېدکړېد مرسته .یدغلطسړي

اسالميغور رازدطالبانو حاضرنهد ځهمدا د ینګهم پههغېکې چې جبهېکې له چېپهداسېیوې ځواکونو دنظامي امریکانهو شامل جدوجهد هغویدغورځنګد يپارهوسلهوال یېد شریک اوترڅنګ چاسره د شوې نهویترسره بیعت سره مشر

جوړیږ . پهنهموجودیتکې چېدهغوی جبهه اوهرهغه بهنهو يشي ګټوره داچې یوازې نه هغهبه بهیې ي، طالبان بلکې ooپ غورځنګ وګڼي . ه دخپل مؤامره نوې یوه خالف

مصروفد سره پهټولتوان هم کې جبهه پهسیاسي ګرموسنګرونوترڅنګ دنظامي اوس چېهمدا اسالميافغانستان ،یحزب oګټهنهشيترالسهکول ځانګړې څخهکومه دجوړښت جبهې ډول که یهمددې سره جوړیدو جبهېپه دداسې چې ځکه ،

خواوېد اوټولې کړلشي مشخص اواهداف جبهېموخې د باید همشي، را شونی باندې پهشاوخوا اهدافواوموخو همدېترالسهکولولهپارهسرهالسیوکړ يوڅرخیږ اهدافود شورا . ياوددې قیادتاویوهمشترکه یومشترک جبهه بایددا یې ترڅنګ

متناقضد . اوهمدطالبانودموخوسره اسالمي دحزب دواړه اودا جوړول . يولري جبهې دهیوادپهداخلکېدداسېیوې ځکهداشغالپoo يوتړلې بهدداسېشرائطوسره د . هچې څه هغه اودا شي متوقف سمدستي فعالیتونه نظامي ټول چې يخالف

او قیادت دجبهې یې ترڅنګ لري، یېارزو څه د اشغالګران چیرېداسې نوکه ومني، بایدحزباسالمي پریکړې هغېخود نوبیا پoo پیښیږی خوداشغالګرانو یا چې کیږي مجوزنهپیدا هیڅ لهپاره طالبانو اسالمياویا سنګرونه هحزب نظامي خالف

د ګرم پهپټنځایوکې د وساتېاویا واوسیږیاویا یوځای مشرانوسره کړ هجرتاو خپلو سبا شپې ډکې دستونزو نوپه . يلیږد ooب جوړیدل جبهې یوې ډول منتفo ادېاساسددغه د . يلکل چیرېدحزباسالميپهګډون هوکه اشغال خبرهده د طالبانواو

ooراوالړشو هپ د راتلونکo يخالف افغانستاند د اودوی شي کیدی سرهخبره خواو نورو د یوه ومقاومت په لهپاره پروګرامونوبللور . یصفکېسرهراټولید پهدغه پهدېاساس وي بدلون مثبت به و يشينودا شونی کهڅومرهکار بایدترسره يکې

بحراند . غواړود کېکهمونږ وخت پهاوسني خو بلکې کړلشي نه، جبهه نوهغهمشترکه کړو اوولسراټول قوم لهپاره حلاو یو ېدغس ده اړتیا ته پهالسوکېد میثاق اوسزمونږ میثاق ولساود یدا خپل راځئ مشران ، ولسټولمسؤلینکههغهسیاسي

د يد ټولنې مدني کهدپارلمانغړي، اوروحانینوشوراګانېد ي، دعلماو که د ي، مشران قومي که شوراګانو ي، کهدوالیتي اوروڼاند يغړ نور مليوثیق يد ياو دخپلولسلهپارهدیوې میثاق چېدا کهمونږپهدېموفقشو تهراوبلو، ټولدغهمیثاق ې،

Page 15: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

15

او شو راټول مليمیثاق پهدې اوټول خپلکړو پهډیرهښه پهڅیر بهمسئله توافقوکړونوبیاخو اړخونوباندې ټولو په ددېمیثاقشي . هواره توګه

( چېد کې پهخپلیولیک امیر رازدحزباسالمي نوامبرپه ۲۰۰۸همدا رااستولo( ۲۳زیږدیزکالد یې توګه یمه پهڅرګندهلهکرز : » موخې يښکليچې نهددې او طرحهنهلرو، دشامليدو پهحکومتکې اودکابل ډلېسرهدجبهېدجوړولو یاکومې

کړلشي . ....« سرهبحث لورو لهټولو طرحه غواړودحزب بلکې لرو اراده (۳) لهپارهکابلتهدهیئتدلیږلوهمدا چې غړی کسه درې دغه هیئت د چې وشوه موافقه دې په وروسته نه خبرو ددې

ش����و�� ټ�و��ل���� ر��ا�� س����ر���ه��� ک�ې���� ا��ن�ق��ر���ه��� پ�ه��� و��ک��ړ��� د�� يا��و��س������ س����ف��ر��� ت�ه��� ک�ا��ب�ل��� م���ط����ا��ب�ق���� پ�ه��� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� ا��و�� ،يپ�ل���ان���غ��ړ��� د��و��ا��م��� يپ�ا��ت�ه��� ت�ه��� ک�ا��ر�� خ��پ��ل��� ب�ه��� ت�و��ګ��ه��� د��ې�� پ�ه��� ا��و�� ش����ي���� ی�و��ځ��ا��ی�� ر��ا�� س����ر���ه��� ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� ب�ی��ا�� ی�ې���� ب�ه���

ورکړي .٭٭٭٭٭

ش����و�� ت�ه�ی�ه��� ت�و��ګ��ه��� ع���ج��ی��ب�ه��� ډ��ی�ر���ه��� پ�ه��� ه��م��� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� ت�ل��ل��و�� د�� ت�ه��� . یک�ا��ب�ل��� د�� ز��م���و��ن��ږ��� غ��ړ���و�� و�� ه��ی�ئ��ت���د�� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� ص���و��ر���ت��� ه��ر��� پ�ه��� ) غ��و��ښ����ت�ل��� دغه دمليمیثاق ژغورنې پهمطابقد حکم د ی�� (۱۵امیر م���ا��د��ه���

کتب په امیرته حزب د بیرته یې پایلې او کړي مطرح سره اړخونو اړوندو بهرنيو او کورنیو د کې کابل په هلته ولیږي .يطرحه ور توګهد�� ، ش����و��ل���� و��و��ی��ل��� م���خ��ک�ې���� چ��ې���� څ��ن��ګ�ه��� ل��ک�ه��� غ��ړ��� خ��و�� سره يه��ی�ئ��ت��� کې مرکز په حزب د باید

ش����و�� تلل یوا ير��ا��ټ�و��ل���� ته کابل وار یوه په ټول وروسته نه بحث د کې منځو خپلو په . یو�� ياو دولت د باید کې کابلد�� ه��ی�و��ا��د�� د�� ر��ا��ز�� ه��م��د��ا�� ا��و�� د��ه��ی�ئ��ت��� م���ش����ر���ت��ا��ب�ه��� وا د�� شوې خبرې پرې سره سرچینو چ��ی��ن�ل��و��ن��و�� . یامنیتي م���خ��ت�ل��ف��و�� د�� ک�ا��ر�� د��ا�� ا��و��

. پ مرکز د غړي هیئت د چې، راغلل داسې حالات اوس اما و شونی لارې تلل رله ته کابل نیغ باید .يځای و��ا��ی�� د�� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� ک�ې���� ف���ر���ا��ن�س����ه��� پ�ه��� ا��و�� غ��ړ���ی��� ی�و�� ه��ی��ئ�ت��� د�� ز��م���و��ن��ږ��� چ��ې���� ر��ا��غ��ې���� د��ا��س����ې���� ا��م���و��ر���و�� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م���

( ک�ر���ی��م��� ا��م���ی�ن��� م���ح��م��د�� ا��ن�ج��ن�ی�ر��� ازادۍ (۴م���س����ؤ��ل���� او سولې د کې اروپا په کې وخت عین په چېغ��ړ��� د�� ید��ک�م��ی�س����ی�و��ن���� مسؤلیت یه��م��� پاره له امورو روغتیایي د هیوادو داروپاني کې کابل په چې سره ساپي ډاکتر د غوښتل ،

منځ . رپ تر ددوی وبلي را یې ته شورا اوتفاهم سولې د او نیسي، و تماس ، لري غاړهښه کې منځو خپلو په او پیژني ښه سره بل یو او دي موجود اړیکې ښه څخه پخوا د

ت�ی�ل��ف��و��ن . د�� د��ي�� ه��م��� د�� يد��و��س����ت�ا��ن��� ک�ر���ی��م��� ا��م���ی�ن��� م���ح��م��د�� ا��ن�ج��ن��ی�ر��� ک�ې���� و��خ��ت��� پ�ه��� ساپي خ��ب�ر���و�� ډاکټرد�� ی�ې���� و��ر���ت��ه��� ا��و�� و��ک��ړ���ه��� ه��م��� ی�ا��د��و��ن��ه��� ط����ر���ح��ې���� ن�و��ې��� د�� ح��ز���ب��� د�� ا��و�� س����ر���ه��� و��ې��� و��ی��ل��ې���� ک�ر���ښ����ې���� څ��و�� ه��غ��ې����

ش����و�� ه��د��ا��ی�ت��� ت�ه��� م���و��ن��ږ��� چ��ې���� و�� و��ی��ل��ي���� و��ر���ت��ه��� ه��م��� ی�ې���� ا��و�� ید��ا�� و��ل����اړ��ش����و�� ت�ه��� ک�ا��ب�ل��� ه��ل��ت�ه��� م���و��ن��ږ��� ددې چ��ې����د�� م���و��ا��د��و�� پ�ه��� د�� . د�� کابلط����ر���ح��ې���� و��ک��ړ���و�� خ��ب�ر���ې��� م���خ��ا��م���خ�� س����ر���ه��� ه��ی��ئ�ت��� م���ح��م��د��ا��م���ی�ن��� م���ش����ر���ت��ا��ب�ه��� ا��ن�ج��ن�ی��ر���

ډاکټر و، شوې بحث موضوعاتو ډیرو په شمول په هیئت د منځ تر ساپي ډاکتر او کریمم���ج��د��د�� ا��ل��ل��ه��� ن�ج��ی�ب��� ډ��ا��ک�ټ�ر��� خ��ب��ر���ه��� د��ا�� د�� يس����ا��پ�ي���� ی�و�� چ��ې���� کړې ت�ه��� یاده دې هم دوستان نژدې بل

م���ج��د��د�� . ا��ل��ل��ه��� ن�ج��ی�ب��� ډ��ا��ک�ټ�ر��� کرز( ۵ )يو��ه��� ولسمشر د خبره داودز يدا عمر محمد رئیس د دفتر ا��و�� يد ښاغل س����ر���ه��� يبیاکرز ولسمشر د د�� . يداودزي د��ه��ی�ئ�ت��� چ��ې���� ک�ل��ه��� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� و��ه��� ک�ړ���ې��� ی�ا��د��ه��� غ��ړ���و�� س����ر���ه��� ک�و��ن��ک�و�� ګ�ډ��و��ن����

دې د�� ا��و�� هیئت چې وویل ته هغوی یې ځنډه له پرته نو شو خبر څخه موخو د هغویوشي . خبرې ورسره نژدې د څو تر راشي ته کابل همدلته

ل��و��ړ��� ی�و�� ا��س����ل���ام���ي���� د��ح��ز���ب��� چ��ې���� و��ک��ړ��� ه��و��ډ�� ش����و��ر���ا�� ا��ج��ر���ا��ئ�ی�ه��� ا��و�� ا��م���ی��ر��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� و��ل��ې���� چ��ې���� د��ا��د�� ت�ه��� ک�ا��ب�ل��� ه��ی�ئ�ت��� ولیږ ر��ت��ب�ه��� پاره له دخبرو سره مسؤلینو اوبهرنيو کورنیو اړوندو د ځای ځکه يهغه خبرهوه، وړ دپوښتنې پخپله ،

پ بهرنيانو د عملا اسلامي حزب چې کې فضا داسې په اوبیا لیږل دهیئت ته کابل سنګرونه هچې جهاد خالفدد�� س����ا��ت�ل��ي���� د�� يت�ا��و��د��ه��� ک�ې���� ح��د�� د��ا��س����ې���� پ�ه��� ه��م��� د��ر��ی��ځ��و��ن��ه��� س����ی�ا��س����ي���� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� ا��ړ���خ��ه��� ب�ل��ه��� د�� يا��و��

په بیا تیره په او ، خوري نه سمون سره وضعې اوسن د کابل د صورت هیڅ په ۍچېڅ��ر���ګ��ن�د��و��ل��و�� پ�ه��� د��د��ر��ی��ځ�� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� ه��غ��و��ی��� چ��ې���� ګ�ډ��و��ن���� و�� و��ګ��ړ��� د��د��ا��س����ې���� ح��ز���ب��� د�� ک�ې���� ه��ی�ئ��ت���

د�� ن�ه��� ک�م��ښ����ت��� ه��م��� ه��ی�څ��ک�ل��ه��� الملل یک�ړ��� یک�ې���� بین او ولس د دریځ اسلامي حزب د هم یې ټکو کلکو په ټولنې يبلکېک�ړ��� و��ړ���ا��ن�د��ې�� م���خ�� ب�ی�ر���و��ن یت�ر��� ک�ې���� ه��ی�و��ا��د�� پ�ه��� ی�ې���� ټکول یا��و��ه��م��� سره ټکو کلکو ډیرو په کابلته ید�� یاشغال ،

کړي . مات رکود دا اړخه یوه له غوښتل قیادت اسالمي حزب د خو و وړ پوښتنې د پخپله لیږل ور کې فضا نامالومې او مجهولې یوې پهپ هیوادو بیرونیو د بهیر دخبرو پاره له حل دسیاسي دغمیزې هیواد دبله راود او پیلکړي، کې خپلهیواد په ځای

سولې د خاطر په ګټو شخصي دخپلو وګړو یوشمیر حزب د چې کړي شنډ تبلیغات هغه اړخه . په نیغ بهیر دا غوښتل قیادت حزب د و اچولي کار په اوهلته دلته الندې نامه تر دغونډو

و��ج��و��د�� ل����اس����� د��ر��ی��م��� ب�ا��ی�د�� ک�ې���� ب�ه�ی��ر��� د��ې�� پ�ه��� ی�ې���� څ��ن��ګ�� ت�ر��� ش����ي����، س����ر���ه��� ت�ر��� ت�و��ګ��ه��� م���س����ت�ق��ی��م��ه��� ا��و��پ�ه��� ن�ی�غ��ه���و��ه���ن ل����اس����� د�� ا��د��ا��ر��و�� ا��س����ت�خ��ب�ا��ر��ا��ت�ي���� د�� ه��ی��و��ا��د��و��ن��و�� ب�ی�ر���و��ن��ی�و�� د�� ن�ه��� ا��و�� ل��ر���ي��� ن�ه��� وګرځ ېو�� ځکه . يسبب

Page 16: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

16

منځ تر مخالفینو او حکومت د کابل د کې عربستان سعودي په دوه ځل یو مخته نه ددېغبرګ را کې خپرونو نړیوالو په پیمانه پراخه ډیره په او شو ورکړل خبر بهیر د دخبرو

ش����و�� . و��ی��ل��� ک�ې���� ه��غ��ې���� پ�ه��� د�� يش����و�� ک�ې���� ه��ی�ئ�ت��� د��ې�� پ�ه��� چ��ې���� ا��س����ل���ام��� و�� د�� د��ط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� ا��و�� ا��س����ل���ام���ي���� يح��ز���ب���ک�ړ��� ګ�ډ��و��ن���� غ��ړ���و�� حکومت یغ��و��ر���ځ��ن�ګ�� عربستان سعودي د منځ تر ددوی چې دا او و

ک�ړ��� ا��د��ا�� ر��و��ل���� د�� . ید��م���ی��ن�ځ��ګ�ړ���ي��� ا��و��ه��م��� ا��ړ��خ��ه��� ل��ه��� ا��س����ل���ام���ي���� د��ح��ز���ب��� ه��م��� چ��ې���� ک�ې���� ح��ا��ل��� د��ا��س����ې���� پ�ه��� د��ا�� و��چې وویل اړخونو دواړو او ، شوه کړل رد توګه مکمله په مسئله دا اړخه له طالبانو

. په ډرامه خبرو ډول ددې خو دي خبر ترې نه او لري برخه کې خبرو ډول دې په خو نهد�� ځ��ک�ه��� و��ه���، ح��ی��ر���ا��ن�و��ن��ک�ې���� کې خ��پ�ل��ه��� کابل په ټول هغوی کیدل اخستل پاره له خبرو ددې چې نومونه مشرانو طالب هغو

د�� ياوسیږ ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� ه��م��� م���س����ؤ��ل��ی��ن��� د��و��ل��ت��� د�� د��ک�ا��ب�ل��� ا��و�� سعودي ي، په اوبیا اخستل ځایه دې له خلکو ددوی نو ، ا��و�� و��ه��� د��ا�� خ��ب�ر���ه��� ا��ص���ل��� خ��و�� و��ل����اړ���و��ي���، ر��ا�� پ�و��ښ����ت��ن�ې���� ل��ړ��� ی�و�� خ��پ�ل��ه��� پ�ه��� ک�و��ل���� خ��ب�ر���ې��� پ�ر���ې��� ک�ې���� ع��ر���ب��س����ت�ا��ن���

ک�ړ��� خ��پ�ر���ې��� ا��و��ا��ز��ې��� د��غ��س����ې���� غ��و��ا��ړ���ي��� ا��و��غ���ر���ب��ي�ا��ن��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� چ��ې���� د��ه��� ه��م��� د�� يا��و��س������ څ��و�� اشغال ت�ر��� د هیوادش����و�� و��ل����اړ��� ر��ا�� د�� خ��ل���اف��� ډول يپ�ه��� یو منځ تر ، کیږي غښتلی ورځ په ورځ اوس چې تحریک

ب�د��ا��و�� ک�ړ��� یز��ړ���ه��� پ�ی��د��ا�� . ير��ا�� ډرامې دغسې هم کې هیوادونو نورو شمیر یو په یې څنګ ترد�� ک�ړ��� ير��و��ا��ن�ې���� ګ�ډ��و��ن���� ک�ې���� پ�ه��� غ��ړ���ي��� ک�و��م���� د��ک�و��ر���ن��ۍ� ا��م���ی��ر��� د�� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� ک�ی��ږ���ي��� و��ی��ل��� ،یچ��ې����

څرګنده دا کې بیانونو خپلو په امیر او هیئت مشرتابه د اسالمي دحزب چې دا حالپه مقاصد زمونږ او پوهیږو نه و یې اجنډا په چې کې خبرو داسې هیڅ په مونږ چې کړې

ک�ړ��� ګ�ډ��و��ن���� ک�ې���� پ�ه��� م���و�� ا��و��ن��ه��� ک�و��و�� ن�ه��� ګ�ډ��و��ن���� ش����ي���� ن�ی�و��ل���� ن�ه��� و�� ک�ې���� ن�ظ����ر��� پ�ه��� ) یک�ې���� اړهبه پهدېد�� ( . ل��ک�ه��� غ��و��ښ����ت�ل���، ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� ا��س����ا��س����� د��ې�� پ�ه��� ر��ا��ش����ي���� و��ر���و��س����ت��ه��� په ت�ف��ص���ی�ل��� پخوا

ک�ړ��� م���ن��ځ��ت�ه��� ر��ا�� خ��ب�ر���ه��� د��ا�� ل��و��ړ��� يڅ��ی�ر���، ی�و�� ډ��و��ل���� د��غ��ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ځ��ل��� ل��و��م���ړ���ي��� د�� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� چ��ې����ا��ړ���خ��و��ن��و�� ا��ړ���و��ن��د��و�� ن�و��ر���و�� ټ�و��ل��و�� ا��و�� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� څ��و�� ت�ر��� ا��س����ت�ا��و��ه��� و�� ت�ه��� ک�ا��ب�ل��� ه��ی�ئ�ت��� ر��س����م��ي���� ر��ت��ب�ه���

ک�ړ��� س����ر���ه��� ت�ر��� ک�ې���� ه��ی��و��ا��د�� خ��پ�ل��� پ�ه��� خ��پ�ل��ه��� پ�ه��� ب�ه��ی�ر��� د��خ��ب�ر���و�� م���ن�ځ�� خ��پ�ر���و��ن��و��. يت�ر��� د�� ه��ی�و��ا��د�� خ��پ�ل��� د�� ه��م��� ا��و��و��ر���س����و�� ت�ه��� و��ل��س������ خ��پ�ل��� ا��و��ا��ز�� خ��پ��ل��� ل����ار��ې��� ل��ه��� ر��س����ن�ی�و�� .يا��و��

په د�� د ستونزو امنیتي ټولو د غړو هیئت د اساس په تصمیم همدې د اسالمي حزببه سم سره حکم د امیر د اسالمي حزب د چې وکړه پریکړه سره سره نیولو کې نظر

ځ ته ا��م���ن��� يکابل ا��و�� س����و��ل��ې���� د�� د��غ��ه��� و��ې��� ش����و��ن��ي���� چ��ې���� ک�ې���� ش����ر���ا��ی�ط����و�� ډ��و��ل���� ه��ر��� پ�ه��� ب�ه��� ه��ل��ت�ه��� ا��و��راوړي . الندې بحث تر سره مسؤلینو د طرحه

خبر لخوا اړیکوال د زمونږ څخه دکابله پنځمه په میاشتې د مارچ د ورځ په جمعې دکرز یر��ا��غ� ولسمشر یکشنب يغ��و��ا��ړ��� یچې راتلونکې د سره هیئت د ا��ت�م�� ېستاسو د�� م���ا��ر��چ�� د�� چ��ې���� و��ر���ځ�� سره ېپ�ه���

و��و��ی��ن خ��و��ر���ي��� د��. يس����م��و��ن���� ا��و�� ک�ی�ن�ا��س����ت��و�� ب�ی�ا�� ځ��ل��� ی�و�� م���و��ن��ږ��� ا��س����ا��س����� پ�ه��� ر��ا��ت�ل��و�� د�� خ��ب�ر��� ټ�و��ل��و�� د��د��ې�� پ�ه��� س����ف��ر��� د��ې�� خ��پ�ل���ه��و��ا��ی د�� ا��و��س����ی�ږ���و��، چ��ی�ر���ې��� ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� ب�ه��� م���و��ن��ږ��� چ��ې���� د��ا�� ، و��ک��ړ���ې��� خ��ب�ر���ې��� م���و�� مونږ يا��ړ���خ��و��ن��و�� به څخه ډګر

اخل امنیت يڅوک د مونږ چیرې که چې دا او ، شي ډاډمن ډول څه مسایل امنیتي زمونږ به هلته ځو، به چیرې ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� ياوا امریکایانو د اویا ولویدو کې لاسو څه و��د�� په مو به برخلیک نو ورغلو ته السو کمپن د واټر بلیک د ۍهغوی

ک�ړ��� ل����اس����ه��� ت�ر��� ډ��ا��ډ�� څ��ه��� ا��ړ��ه��� د��ې�� پ�ه��� ا��ړ���ی��ک�و��ا��ل��� ز��م���و��ن��ږ��� ا��ی�ا�� ؟�� و��ي��� کهترالسه یډ��و��ل���� ؟ کهنه اوو�� ی�ې���� ټولې ي،ک�ړ���ې��� وې ترمخه چې اندیښنې نورې داسې او دا شي، کیدی پرې باور څومره راغلې ترنو لاندې څیړنې او بحث

ب وګر » « ا، ذریعه غوره پاره له زمونږ توکل الله په د�� ځالخره ک�ې���� ا��ن�ق��ر���ه��� پ�ه��� ا��و��ه��م��ل��ت�ه��� ی��د��ه���ا��و��) ( و��ل����اړ���و�� ت�ه��� د��ف���ت��ر��� ش����ر���ک��ت��� ه��و��ا��ی�� ا��ف���غ��ا��ن��� م���و�� ترا��ر��ی��ا��ن�ا�� ټ�ک�ټ�و��ن��ه��� د��ر��ې��� ر��ا��ت�ل��و�� ت�ل��و�� د�� پ�و��ر���ې��� ک�ا��ب�ل���

د�� و��، م���ل��� ر��ا��س����ر���ه��� ه��م��� ص���ی��ب��� ه��ل���ال��� م���ح��ت�ر���م���� ک�ې���� و��خ��ت��� پ�ه��� ا��خ��س����ت�ل��و�� د�� ټ�ک�ټ��� د�� صیب و��ا��خ��س����ت��ل���، هلالیکشنب اود شو ولاړ به مونږ چې شوه غوټه همداسې خبره به ېسره ، ده شوې تیاره مخه چېد کتنه ورځې د

ا��و�� س����ت�ا��س����ې���� ب�ه��� ا��و��ب��ی�ا�� ک�ړ���و�� نور د�� ت�ر���س����ر���ه��� څو تر کاږو، انتظار راتګ د غړو نورو د هیئت . ، غړي کسه درې هیئت د زمونږ اساس په تصمیم دهمدې یوسو مخته ګډه په کارونه

هر ګډون په ع���ا��ب�د�� زما د��ا��و��د�� م���ح��م��د�� د�� يی�و�� ک�ر���ی��م��� ا��م���ی�ن��� م���ح��م��د�� ا��ن�ج��ن��ی�ر��� ) ا��و�� په ( ۱۲شپې کابل د بجو . نالیدل دغه خپل په بیا ځل یو مو مخه تر ختو د کې الوتکه په خو ورغلو، ته الوتکې زړه نا زړه شو تیار ته الوت لور سفر يپه

سولې د کې هیواد په چې ویل ومو او وکړ توکل الله په مو بیا یوځل او وکړ غور باندېو�� ب�ه��� ش����و��ې��� ر��ا��پ�ی�ښ������ ش����ي����، ر��ا��پ�ی��ښ������ څ��ه��� ه��ر��� ت�ه��� م���و��ن��ږ��� ک�ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ا��م���ن��� خپل يا��و�� د لږه تر لږ به مونږ خو ،

ک�ړ��� ا��د��ا�� م���س����ؤ��ل��ی��ت��� خ��پ�ل��� م���خ��ک�ې���� پ�ه��� و��ل��س������ ا��و��خ��پ�ل��� وي .یخ��د��ا��ی��٭٭٭٭٭

Page 17: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

17

ه��و��ا��ی د�� ا��ف���غ��ا��ن��� تر يا��ر��ی��ا��ن�ا�� افغانانو د المله، له کیدو وخته اوبې ځنډ د پروازونو د شرکت « ا��ن��� د�� ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن��� ش����م��ی��ر��� ز��ی��ا��ت��� و��ر���ت��ه��� ا��س����ا��س����� ه��م��د��ې�� پ�ه��� ، ل��ر���ي��� ن�ه��� ن�و��م���� ښ����ه��� « م���ن�ځ��، شاءالله

و��ا��ی . يش����ر���ک��ت��� یوا د�� يدولت ینزدا هواې یش����ر���ک��ت��� دې په خپل يخو او فساد اداري د کې شرکتش����ت�م��ن م���ل��ي���� س����ت�ر���ه��� د��ا�� ن�ژ���د��ې�� پ�ا��ل��ی�س����و�� ی�و�� يپ�ا��ل��ن��ې���� س����ر���ه��� م���و��ن��ږ��� د��ه���، ک�ړ���ې��� م���خ��ا��م���خ�� س����ر���ه��� ر��ک��و��د�� د��

ملګر سفرکې دې په هم تجاران افغان ځوان کسه داریانا وو�� يڅو کله چې کوله قصه راته یوه هغه ، ورش پاره له پیرلو د ټکټ د ته دفتر کوم و��ا��ی ېشرکت د��ر��ت��ه��� ن�و�� ين�و�� و��م���ن�ې���� و��ر���ت��ه��� څ��ه��� ل��ږ��� ک�ه��� ش����ت�ه���، ن�ه��� بیا ټ�ک�ټ���

ک�و�� پ�ی�د��ا�� د��ر��ت��ه��� ک يی�ې���� هوا ه او وایې د�� يينه ډ��ک�� هواې یج��ه�ا��ز�� پاره له دسفر چې خوکله ننوځې ي، ور ته جهازن�ی��م��ا��ی ت�ر��� و�� ين�و�� ک�ې���� پ�ه��� س����و��ر���ل��ۍ� ک�م��ې���� اوګیل . يه��م��� شکایتونه نور داسې ډیر څه د�� ېهغه خ��و�� ، و��ک��ړ���ې��� دا ه��م��� هغهسمدست . يخبرې چې وو کې دفتر په اخستلو د ټکټ د هلته کسان ډیر شوې ثابت رښتیا

مونږ چې خوکله شو کړل نه ور خاطر په کیدو پوره د سورلیو د جهاز د ورته ټکټن�ی��م��ا��ی ت�ر��� چ��ې���� ک�ت��ل��� م���و�� و�� ن�و�� و��خ��ت�ل��و�� ت�ه��� هوا يا��ل��و��ت��ک�ې���� په کسان کم ا��و�� ييهم ش����ت�ه��� ک�ې���� هسې ج��ه�ا��ز�� طیاره پاته

طیار يخال د یې څنګ تر ده، په ) ېروانه چې و�� ( ۱۲پرواز ش����و��ې��� ښ����و��و��ل���� د��ق���ی�ق��و�� څ��و�� ا��و�� ب�ج��و��ن�ی�م�� ی�و��ې��� ت�ر��� الملل ېا��ن��� بین په کابل د چې خلک هغه او ځنډید و پورې د�� يبجې ک�ې���� ډ��ګ�ر��� خ��پ�ل��و�� ه��و��ا��ی�ې����

ا��و�� د�� ر��س����ی��د��و�� و��ر��� د�� ا��ل��و��ت��ک�ې���� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ر��ا��خ��س����ت�ل��و�� د�� راغل ود��و��س����ت�ا��ن�و�� پاره له پروګرام د تر يبجو ان ووک�ړ��� ا��ن�ت�ظ����ا��ر�� ه��ل��ت�ه��� ی�ې���� ب�ج��و�� . ین�ه��و�� شتمنۍ ملي خپلې د ته ما ځکه شو، بد ډیر زړه مې ناخوالو دې په چې شته خدای و

. اوپهسترګومېکتله کېپرتهوه، پهمخ عملينمونه یوه دضیاعخبرې يهواې ژبه خپله په هلته ما شو، بدل ډیر احساس زما وروسته ورختلو د ته جهاز

پ�ښ����ت�و�� پ�ه��� ټ�و��ل��و�� ، ه��ل��ک�ا��ن��� ک�ه��� و��ې��� ن�ج��و��ن��ې���� ک�ه��� و��و��، ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن��� ټ�و��ل���� خ��د��م���ت�ګ�ا��ر��ا��ن��� ه��ل��ت�ه��� و��ا��و��ر���ی��د��ې��،دچا ياودر کولې، خبرې ا��ف���غ��ا��ن یژبو ه��م��غ��ه��� ی�ې���� ک�ې���� و��خ��ت��� ډ��و��ډ��ۍ ا��و�� يا��و�� ژ��و��ن��د�� د��و��د�� و، یساتل یر��و��ا��ج��

ا��ف���غ��ا��ن چا يپ�ه��� یې کې و�� یګیلاسونو نژدې )وړر��ا�� هم اوما درلود، یې کیفیت عجیب یو چې رښتیا په کاله (۱۷یا ۱۶،ه��و��ا��ی پ�ه��� ا��ر��ی��ا��ن�ا�� د�� الملل يو��ر���و��س����ت�ه��� بین کې . يلیکه کې وخت هغه په مخته نه ددې ما و کړې پرواز

ر��ب��ا��ن ا��ل��د��ی�ن��� ب�ر���ه��ا��ن��� ا��س����ت�ا��د�� د�� يچ��ې���� ک�و��ل��ه��� ا��ج��ر���ا�� د��ن�د��ه��� ت�و��ګ��ه��� پ�ه��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� ه��ی��و��ا��د�� د�� د�� ځ��ا��ی�� ی�و�� س����ر���ه��� ه��غ��ه��� ) اوه) یو ته ترکیې پاره له ګډون د څیر په نماینده د اسالمي دحزب کې کنفرانس په ایکو

ک�ړ��� س����ف��ر��� . یو��ر���ځ��ن�ې���� مونږ هم کې الوتکه هغې په وه، الوتکه ستره همداسې هم هغه وو�� ک�ې���� ک�ل���اس����� ل��و��م���ړ���ي��� پ�ه��� ټ�و��ل���� ک�س����ا��ن��� د��ا�� خ��و�� و��، ن�ا��س����ت��� ک�س����ا��ن��� ش����ل��� ن�ژ���د��ې�� الوتکه وټ�و��ل���� ټوله نوره ،

و��ر���ځ��ن يخال د��د��ر��ې��� ب�ی�ا�� پا يو��ه���، د په یکنفرانس پهښارونوګرزیده، سره زمونږ ورځې اوه نژدې وروستههغهالوتکه تهدرسیدوراغل هم ولسمشر ایران د او صدراعظم دپاکستان کې کنفرانس یوه وةو�� يهغه یوازې صدراعظم دپاکستان خو

د�� ا��و�� شپ ش����پ��ه��� دوه ولسمشر ا��و�� ېایران ش����و��ل���� څه پ�ا��ت�ه��� د هلته مسؤلین دهیئت خوزمونږ بیرتهخپلوهیوادونوتهراغلل،الملل . بین کابل د الوتکه چې کله کې پای په سفر دهغې ځنډیدل و پاره له مصروفیتونو د�� ينامالومه ن�و�� ش����و��ه���، ک�و��ز���ه��� ر��ا�� ت�ه��� ډ��ا��ګ�ر��� ه��و��ا��ي�ي����

ګاډ لسګونو په پاره له مسؤلینو وې، وو�� يراغل يټولو والړې هلته هم موټرې وزارت د چارو بهرنيو د ، و�� و��خ��ت��� د��ا��س����ې���� د��ا�� و��ا��خ��س����ت�ل��م���، س����ر���ه��� ځ��ا��ن�ه��� ل��ه��� ز��ه��� م���و��ټ��ر���و��ا��ن��� ک�و��م���� ا��و��ن��ه��� و�� ن�ه��� ک�� ه��ی�څ��و�� ز��م���ا�� خ��و��

د�� ډ��ګ�ر��� ه��و��ا��ي�ي���� اسالمي چ��ې���� حزب او جمو ګیلم اود و کې الس په مليشو جمو ګیلم د دوستمب�ګ�ن ت�ر��� ا��و�� يت�ر���م���ن�ځ�� و��ه���، ز��ی��ا��ت�ه��� خ��و�� ډ��ی�ر���ه��� ا��و��خ��ب��ر���و�� م���ر���ک��و�� و��ر���ځ��ن�ی�و�� ز��م���ا�� ک�و��م��� ب�ی�ا�� م���ر���ګ��� د�� پ�و��ر���ه��� يز��ه���

کیوست ور ر��ئ��ی�س������ . یته پ�خ��و��ا��ن�ې���� چ��ا��ر��و�� م���ا��ل��ي���� د�� ا��س����ل���ام���ی���� د��ح��ز���ب��� ک�ې���� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� پ�ه��� چ��ی�ر���ې��� ک�ه��� ن�و�� و��م����و�� ن�ه��� ت�ه��� څ��ن�ګ�� ز��م���ا�� و��، م���ع��ا��و��ن���� و��ز���ا��ر��ت��� د�� چ��ا��ر��و�� ک�و��ر���ن��ی�و�� د�� ا��و��س������ چ��ې���� ع���ب�د��ا��ل��م��ج��ی�د�� را یم���ن�ش����ي����

صیب ی،رسیدل منشي بیا وروسته ماته ؟ کیده به څه چې و نه مالوم به لیک برخه زما نوس����ړ��� د��ا�� ک�ه��� چ��ې���� و��و��ی��ل��� م���ې���� ت�ه��� ډ��ر��ی��و��ر��� ن�و�� ش����و��ې��� پ�ا��ت�ه��� ت�ه��� چ��ې���� و��ک��ت�ل��ې���� م���ا�� چ��ې���� ا��و�� یو��و��ی��ل��� ش����و�� پ�ا��ت�ه���

و��ر���غ�� ګ�و��ت��و�� پ�ه��� ت�ه��� خ��ل��ک�و�� له ید��ې�� تا څو تر وګرځیدو را نوبیرته کیږي، پاته نه خوندي یې ژوند نوا��و�� د��ر��ل��و��د��، ن�ه��� ځ��ا��ی�� خ��ا��ص���� ک�و��م���� ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� م���ا�� چ��ې���� څ��ر���ن��ګ�ه��� و��ا��خ��ل��و��، س����ر���ه��� د�� ځ��ا��ن�ه��� په ه��ل��ت�ه��� حزب

اسالمي دحزب ځایه دهغه زه یې خاطر دې په نو اوسیدم، کې اسیاب چار مرکزقاض معاون ی�و��ړ���م���� . يدپخواني ت�ه��� ح��و��ی��ل��ۍ� و��ق���ا��د�� م���ح��م��د��ا��م���ی�ن���

وغواړي . را دوستان خپل چې وویل ته ملګرو مې خو ځکه وه سترګو تر صحنه همغه ماته کې وخت په تللو د ته کابل نه انقرې ځل داواخل مو څخه ډګر هوايي د څو تر ع���ا��ب�د�� ي، م���ا��ت�ه��� خ��و�� راغوښتې ي، کسان څو هغه چې راکړ ډاډ صیب

خال يد�� پاره له همدې د کور یو خپل کې مینه خان اکبر وزیر په یې ترڅنګ ایښ ياو زمونږ ید�� یپری ځای و��ر���ت��ل��و�� اوهغه د��د�� ا��م���ا��د��ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ا��و��س����ی�د��و�� .یا��و��

Page 18: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

18

هوا ښه په او مینه ډیره په او ساته، خیال پوره مسافرینو خپلو د خدمتګارانو الوتکې د کېی�و��ځ��ا��ن�ګ�ړ��� ا��ح��س����ا��س����ا��ت�و�� پ�ه��� ز��م���ا�� ک�ا��ر�� د��ې�� چ��ې���� ک�و��ل��ې����، خ��ب�ر���ې��� ژ��ب��ه��� خ��پ��ل��ه��� پ�ه��� و��ر���س����ر���ه��� ی�ې���� اغیز یل��ه��ج��ه���

ا��و�� یک�ړ��� ن�ژ���د��ې�� س����ه��ا��ر�� چ��ې���� ک�ل��ه��� ننوتله وو��، ور ته پولو هیواد د الوتکه کې شاوخوا بجود�� س����ف��ر��� ډ��ی�ر��� م���خ��ت�ه��� ن�ه��� د��د��ې�� م���و��ن��ږ��� و��و��ی��ن�و��، څ��خ��ه��� ن�ژ���د��ې�� د�� ه��ی�و��ا��د�� خ��پ�ل��� چ��ې���� و��ه��� م���و�� ت�ل��و��س����ه��� ا��ی�ر���ا��ن��� ن�و��لور هرې مو سره ننوتلو ور په ته پولو افغانستان د خو و، کړې سره تر کې فضا ته يپه

ا��ب�ا��د�� ک�و��م���ه��� ب�ه��� ک�ې���� ر��ڼ�ا�� پ�ه��� س����ه�ا��ر�� د�� ک�ه��� ک�ی�د��ه���، س����ت��ر���ګ��و�� ت�ر��� غ��ر���و��ن��ه��� س����پ��ی�ر���ه��� ټ�و��ل���� ک�ت�ل��� تر يچ��ې���� همش����و�� ج��و��ړ��� ت�ه��� ش����ا��و��خ��و��ا�� ک�ا��ر��ی��ز��� ی�ا�� چ��ی�ن�ی���� ی�و��ې��� د�� څ��ی��ر��� پ�ه��� ټ�ا��پ�و�� ی�و��ه��� د�� ل��ک�ه��� ب�ه��� ه��غ��ه��� ن�و�� ش����و��ه��� يس����ت��ر���ګ��و��

کرکیلې د او نشتوال . ځکورونه د بوټو او ونو د فضا شنه غرونو د او و تللي منځه له ځنګلونه کې ځایو زیاتو په وې ا��س����ا��س����� يمکې پ�ه���ب . وه شوې پړه زمونږ اخړه ځغاست د�� لاخره د چې کله او ورسیده ته ډګر هوايي دکابل الوتکه ن�و�� يسپرلۍ ک�ی�ن�ا��س����ت��ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه���

څرخ او الوتکې کوچنۍ شمیر زیات چې وکتل مو و�� يشاوخوا و��ل����اړ��� بهرني وج��ه�ا��ز��و��ن��ه��� راتګ و، تګ هلته پوځونود�� ا��و�� ک�ت�ل��ه��� ن�ن��د��ا��ر��ه��� د��ا�� څ��خ��ه��� ک�ړ���ک��ی�و�� د�� ا��ل��و��ت��ک�ې���� د�� م���و��ن��ږ��� ، په ک�ا��و��ه��� برخلیک نامالومه خپلمخته

و�� ر��و��ا��ن��� و��ر��� .ول��و��ر���ک�و��چ��ن خ��پ��ل��� ن�و��ب��ت��� خ��پ�ل��� پ�ه��� ه��م��� م���و��ن��ږ��� ن�و�� د��ر��ی��د��ه���، و�� څ��ن�ګ�� ت�ر��� ت�ر���م���ی��ن�ل��� د�� ا��ل��و��ت��ک�ه��� چ��ې���� السي يک�ل��ه���

درواز راوتلو د کې قطار په مسافرینو د او واخستل را و، . ېبکسونه والړ کسان څو کې دروازه په دلته راغلو ته . ستومانتیا او انتظار ډیر د هغه و کاکړ الله فیض ډاکتر هم یو کې هغوی په وکتل چې ما

س����ت��ړ��� و��ل����اړ��� یڅ��خ��ه��� ډ��و��ب��� ک�ې���� ف���ک�ر��� ک�و��م���� پ�ه��� ا��و�� ک�ښ����ت�ه��� ی�ې���� س����ر��� ن�و�� ک�ړ��� . م���ا��ل��و��م���ی��د��ه���، و��ر���غ���ږ��� م���ا�� و��ع��ل��ی�ک�م��� . س����ل���ام��� ص���ی��ب��� ډ��ا��ک�ټ�ر��� ا��و�� چ��ې���� ز��م���ا�� د�� ه��غ��ه��� د�� . ز��م���ا�� ش����و�� خ��و��ش����ح��ا��ل��ه��� ډ��ی�ر��� چ��ې���� ش����ت��ه��� خ��د��ا��ی�� ب�ا��ن�د��ې�� ک�ت�ل��و�� پ�ه��� م���ل��ګ�ر���و��

څخه دروازې خاصې هغه د ترمینل د چې وکړه الرښوونه ته مونږ یې وروسته نه روغبړد�� ا��و�� ش����و�� پوره ښ����ک�ت�ه��� په یې هلته اوبیا ورسولو ترمینله تر کې موټر یو په یې ځایه هغه

. ش����و�� ت�م��� ه��م��ل��ت�ه��� پ�و��ر���ې��� ځ��ن�ډ��ه��� ل��ږ���ه��� ت�ر��� ا��و�� و��ک��ړ��� ا��س����ت�ق��ب�ا��ل��� ز��م���و��ن��ږ��� د��ر��ن��ښ����ت���د�� چ��ا��ر��و�� د��ر��و��غ���ت�ی��ا��ی�ي���� ک�ې���� ح��ک�و��م���ت��� پ�ه��� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� چ��ې���� ک�ا��ک�ړ��� ا��ل��ل��ه��� ف���ی�ض���� وزارت ډ��ا��ک�ټ�ر���

څخه ډلې له مشاورینو ځانګړیو د ولسمشر د کې امورو روغتیایي په اوس او و معاونو��ق���ا��ی�و�� ید�� پ�ه��� عال ي، اونور دوکتورا خپله ، لري دوکتورا کې رسول يطب سرته کې امریکا په یې په يتحصیلات دجهاد اوبیا

ک�ړ��� ت�ی�ر��� ک�ې���� خ��د��م���ت��� پ�ه��� م���ج��ا��ه��د��ی�ن�و�� د�� و��خ��ت��� ز��ی��ا��ت��� ی�ې���� ک�ې���� د�� یو��خ��ت�و�� ه��غ��ه��� د�� ، پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� م���و��د��ې�� ډ��ی�ر���ې���د�� . ا��ن�س����ا��ن��� ح��ل��ی�م��� ا��و�� خ��ا��ک�س����ا��ر��ه��� ډ��ی�ر��� و�� ه��م��� ر��ئ��ی�س������ پ�و��ه��ن�ت��و��ن���� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ا��س����ل���ام���ي���� چې یح��ز���ب���

. چې وویل ته مونږ کاکړ ډاکټر خپله په کتلې ده نه لیکه تروه ټنډه په هم کله مایېا��و�� د�� ک�و�� ون�ژ���د��ې�� ا��ن�ت�ظ����ا��ر�� ا��ل��و��ت��ک�ې���� د��د��ې�� ر��ا��ه��ی�س����ې���� الله يب�ج��و�� نجیب ډاکټر چې وویل هم دا هغه ،

د�� يم���ج��د��د�� ک�ی���� ا��ل��و��ت��ک�ه��� م���خ��ت�ه��� ن�ه��� د��د��ې�� خ��و�� ک�ا��و��ه��� ا��ن�ت�ظ����ا��ر�� س����ت�ا��س����ې���� د��ل��ت��ه��� څهنورمیلمانه ه��م��� هغهو��ل����اړ��� . س����ر���ه��� ه��غ��و��ی��� د�� ه��غ��ه��� ن�و�� ر��ا��غ��ل��ل���

هوا خ��و�� ييپه و�� م���ل��ت�ی��ا�� پ�ه��� ک�ا��ک�ړ��� ډ��ا��ک�ټ�ر��� د�� م���و��ن��ږ��� و��ر���و��س����ت��ه��� ن�ه��� ت�ع��ا��م���ل��� ر��س����م��ي���� څ��ه��� د�� ک�ې���� خ��و�� ځډ��ګ�ر��� ، ی��د��و��ک�ړ��� ت�و��ظ����ی�ف��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د��د��ې�� ی�ې���� ز��ه��� چ��ې���� و��و��ی��ل��� ک�ې���� ل����ار��ه��� پ�ه��� ت�ه��� م���و��ن��ږ��� ص���ی�ب��� مونږ یډ��ا��ک�ټ�ر��� چې یم

غ��ړ��� ت�ن�ظ����ی��م��� ی�و��ه��� د�� ت�ا��س����ې���� ی�و�� يا��و�� ا��و�� ی�و�� پ�ی�ژ���ن��د��ګ�ل��و�� د�� ه��م��� پ�خ��و��ا��ن�ۍ� س����ر���ه��� . يب�ل��� اوسموتاسېتههلته هملروهوټل په هملته به پروګرامونه پاته اوسیږئ، هملته به تاسې دې نیولې ځای کې هوټل په

ا��و��څ��ی�ړ���ن ب�ح��ث��� ت�ر��� . ېک�ې���� کې فکرونو په زمونږ چې اندیښنې هغه ترتیب دې په نیسو لاندېته ځای شوی اوسیدوټاکل د اومونږ والړې منځه له پورې حده یوه تر تاویدې را تاویدې

و��ر���س����ی�د��و�� .په او خرابوالي الرو د ،خو دی شوي جوړ غبرګ اوس سړکونه منځ تر ښار او ډګر دهوایینه فکر اصولو ترافیکي د هیچا ، وه کړې ډیره ګوڼه موټروګڼه د بندیزونو امنیتي کې ځاې ځاېکړې خرابه هم نوره وضعه سړکونو ددې هوا وچې او ګردونو لارې د یی ترڅنګ ، ځغلاوه یی موټر خپل وه خوښه ډول څه په چې چا هر ، کاوه

. کړل جوړ سیستم اروپایی په یی ټول چې کیدل، سترګو تر منزلونه ستر ستر شاوخوا وهلحظه . . هره اودډریورانوبېباکيویرونکېوه لړ سرکونودخلکودتګراتګ پهلویو خړپړوالړو لهالسه دبادونواوخاورو ۍشويواما

موټرمحاصرهکیده . .... دسوالکونکوډلولهاړخه دموټرددریدوسرهسم ویرهوه دمرګ اوهرهثانیه٭٭٭٭٭٭

ریاست جمهوري د ربانې استاد د زه ځکه و، نه اشنا نا ماته هوټل ستوریز پنځه دا دکابلکې، وخت کې په هوټل دې په و، صدراعظم هیواد د فرید عبدالصبور استاد چې وخت هغه

ر��ا��ک�ړ��� . ځ��ا��ی�� ښ����ه��� ډ��ی�ر��� م���ا��ت�ه��� ی�ې���� ک�ې���� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� پ�ه��� ا��و��س����ی��د��م��� م���ی�ا��ش����ت�ې���� د��ر��ې��� وه ین�ژ���د��ې�� لویهخونه یوه و،

Page 19: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

19

. د�� ه��و��ټ��ل��� د�� ک�ې���� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� پ�ه��� و��ه��� ب�ی��ل��ه��� ی�ې���� خ��و��ن��ه��� خ��و��ب��� د�� ا��و�� ب�ی�ل��� ی�ې���� ځ��ا��ی�� ک�ی�ن�ا��س����ت�ل��و�� د�� چ��ې����ر��ا��غ� ک�س������ ی�و�� څ��خ��ه��� کارکونک یم���س����ئ�و��ل��ی�ن�و�� یو هوټل ددې زه چې وویل یې ماته پیژانده، نه ما ی،

ی�م��� ر��ا��غ��ل��ې���� ت�ه��� خ��ب�ر���ې��� ی�و��ې��� ی�و��ا��ز��ې��� ف���ق��ط���� ز��ه��� پ�ی�ژ���ن��م���، ښ����ه��� ډ��ی�ر��� ت�ا�� ز��ه��� خ��و�� پ�ی��ژ���ن��ې����، ن�ه��� م���ا�� ب�ه��� ت�ه��� ی�م���،لري، االت څارونکي ټولې درکړې تاته مو اوس چې کوټې دا چې ووایم درته چې

و�� پ�ټ�ې���� ک�ه��� خ��ب�ر���ې��� ټ�و��ل��ې���� خونه يس����ت��ا��س����ې���� اوترڅنګ خونه مخامخ دېخونېته ترڅنګیېستا ثبتیږي، اوکهښکارهدولت د�� يد ش����و��ر���ا�� د�� ن�ظ����ا��ر�� د�� ا��و�� ...... ک�س����ا��ن�و�� ما دي سره چېزه کسانو وکړې خاطر دې په داخبرې ته تانور د�� کوم، کار راهیسې مودې ډیرې د کې هوټل دې په و ا یم څخه غړو د اسالمي حزب

. و��ګ��ړ��� ه��غ��ه��� س����م��� س����ر���ه��� خ��ب�ر���و�� د��د��ې�� س����پ�ا��ر��م���� خ��د��ا��ی�� پ�ه��� . ید��ې�� ته کار ټول اومونږیېخپل ووتک�ړ���و�� . م���ت�و��ج��ه���

څ��و�� ا��ړ���و��ن��د�� پ�و��ر���ې��� ا��م���ن��ی�ت��� د�� و��ر���و��س����ت��ه��� و��ر���ت��ل��و�� د�� ت�ه��� ځ��ا��ی�و�� ا��و��س����ی�د��و�� د�� ک�ې���� ه��و��ټ��ل��� پ�ه��� ه��ل��ت�ه��� ه��م��� ځ��ل��� د��ا��ه��غ��و��ی��� د�� ، ش����ت�و��ن���� د�� ک�س����ا��ن�و�� ا��م���ن�ی�ت�ي���� د�� ا��و�� و��ک��ړ���ې���، ل����ار��ښ����و��و��ن��ې���� څ��ه��� ی�ې���� ت�ه��� م���و��ن��ږ��� ا��و�� ر��ا��غ��ل��ل���، ک�س����ا��ن���

ک�ړ���و�� ...... دکار خ��ب�ر��� ی�ې���� څ��خ��ه��� د��و��د��ل��و��م���ړ��� ه��م��غ��ه��� پ�ه��� ز��ه��� چ��ې���� ښکلې ۍک�ل��ه��� ډیر وکتل، مې ته ښار نوټول غلم، ور ته غونډۍ سترې بیرون نه هوټل د شپه

ل سره ملګرو دخپلو کې په مونږ چې مسجد هغه می هلته نو شوم متوجه لور په پولیتخنیک د چې کله خو مړنۍوښکاریده،پخلنځ پولیتخنیک د مې اوبیا شو سترګو تر وه کړې تر یژمنه ځای خوړلو ډوډ د ۍاو

( د�� ه��غ��ه��� ب�ی�ا�� ځ��ل��� ی�و�� ی�ې���� ز��ه��� ن�و�� ش����و�� ل ( ۱۳۴۹س����ت��ر���ګ��و�� کال ی�و��ړ���م���� . ول ش����پ��و��ت��ه��� م���ړ���ی��و�� ( ( ) ۱۳۴۸زهپه په دننګرهاردلیسېڅخهفارغشوماوبیا ( ۴۹لکال پوهنځ په دساینس پوهنتون کابل د کال يل

د�� م���ح��ص���ل��ی�ن�و�� د�� ک�ې���� ل��ی�ل��ی�ه��� م���ر���ک��ز���ی��� پ�ه��� ش����و��م����، ش����ا��م���ل��� لومړي ک�ې���� د زمونږ خاطر په زیادښت . د�� پ�و��ل��ی�ت��خ��ن�ی��ک�� د�� ش����و�� ټ�ا��ک�ل��� و�� ک�ې���� پ�و��ل��ی�ت�خ��ن�ی�ک�� پ�ه��� ه��ل��ت�ه��� ش����پ�ی�ځ��ا��ی�� ښکل ک�ا��ل��� ډیر یو څنګ تر ځای یشپې

ډیرمتق یک�و��چ��ن هملتهپهکومهلیسهکېمعلمهمو، دجوماتامام جوړشوېو، جومات و، يشانته انسان پرهیزګار او. چې ک�و��ل��و�� ا��د��ا�� د�� ل��م��و��ن��ځ��و��ن��و�� د��خ��پ�ل��و�� ب�ه��� م���و��ن��ږ��� و��ر���س����ی��د�� ش����ه�ا��د��ت��� پ�ه��� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� ک�م��و��ن��س����ت��ا��ن�و�� د�� ب�ی�ا�� و��ر���و��س����ت�ه���

. خ��و�� ک�م��و��ن��س����ت�ي���� ک�ې���� و��خ��ت�و�� ه��غ��و�� پ�ه��� ر��ا��ت�ل��و�� ت�ه��� م���س����ج��د�� ه��م��د��ې�� خ��ا��ط����ر��� ن�و�� ځپ�ه��� ټوکیدل ين�و�� يښ����ت�و��ن��ه��� يرای�و�� وو�� م���ذ��ه��ب��� ا��و�� د��ی�ن��� خ��پ�ل��� م���ح��ص���ل��ی�ن�و�� ش����م��ی�ر��� ی�و�� ب�ه��� س����م��� س����ر���ه��� ر��ا��ت�ل��و�� د�� ت�ه��� ص���ح��ن�ې���� د��پ�و��ه���ن�ت�و��ن���� ه،

د�� څ��خ��ه��� د��ی�ن��� د�� ن�و�� ن�و��ر��� چ��ې���� ک�ا��و��ه��� ی�ې���� ب�ه��� ف���ک�ر��� ا��و�� ک�ی�ښ����و��د��ه���، ت�ه��� راغل ل��و��ر���ې��� وخت ک�م��و��ن��س����ت�ا��ن�و�� یخلاصون ، لور دې ا��و�� . يبه ا��ه��ل��و�� ن�ا�� ش����م��ی�ر��� ی�و�� د�� ن�و�� ت�ل��ل��و�� ل��و��ر��� پ�ه��� ل��م��ا��ن�ځ��ه��� د�� ک�ل��ه��� چ��ې���� ب�ه��� م���و��ن��ږ��� و��، ک�ا��ر�� ګ�ر���ا��ن��� ډ��ی�ر��� ک�و��ل���� ل��م��و��ن��ځ�� د�� ک�و��ل���� ت�ب�ل��ی�غ��ا��ت��� ډ��ی�ر��� ت�ه���

سپکاودذلتنه یې به ترڅنګ او ویشتلکیدو، ډوډ پهوچه پهکاڼواویا څخه دهغویدخونو به اړخه ۍجاهلوانسانانولهکول . هم اوازونه ډک

راغل محصلین مسلمان شمیر یو هم څخه شپیځای مرکزی د پوهنتون د کې مسجد همدې په شپه د��ځ��و��ا��ن�ا��ن�و�� وو�� يیوه ه��غ��و��ی��� ه��م��� څ��ه��� ک�ه��� ، ( په الندې نامه تر تنظیم اسالمي ( ۱۳۴۸د په کال یو اوسد خو وه، کړې جوړه هسته یوه کې کال ل

د�� م���ن�ځ�� ت�ر��� م���ح��ص���ل��ی�ن��و�� د�� س����ر���ه��� د�� ت�ی�ر���ی��د��و�� د�� ه��غ��ې���� ا��و�� ک�ی�د��و�� د�� ېحلق ډ��ا��ګ�ی�ز���ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ټ�ا��ک�ن�و�� ب�ی��ا�� د�� غ��ړ���و�� د��د�� ه��ی��ر��� ن�ه��� ر��ا�� ا��و��س������ و��ش����و��ه���، ن�ا��س����ت��ه��� ی�و��ه��� و��ر���و��س����ت��ه��� ل��م��ا��ن�ځ��ه��� د�� ناستهکېبه يم���ا��س����خ��ت�ن��� چېپهدې

ک�ړ��� ګ�ډ��و��ن���� ک�س����ا��ن�و�� ک�و��چ��ن یڅ��و��م���ر���ه��� د��غ��ه��� خ��و�� . یو��، ووټونه بیا و ډک پورې خولې تر جوماتپ�خ��و��ا��ن ه��م��ا��غ��ه��� ب�ی��ا�� ځ��ل��� ی�و�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ه��س����ت��ې���� د��د��ې�� ا��و�� ش����و��ل���� انجنیر يو��ا��چ��و��ل���� الرحمن، حبیب انجنیر یو هر کسان

نیاز عبدالرحیم استاد نصرتیار، الدین سیف انجنیر حکمتیار، الدین ر��ب��ا��ن یګلب ا��س����ت�ا��د�� .ي، ..... شول ټاکل و عطیشد�� ه��س����ت�ې���� ل��و��م���ړ���ی��� د��د��ې�� ه��م��� و��ی��ا��ړ��� ز��ه��� د��ا�� ا��و�� ل��ر���م����، و��ی��ا��ړ�� و��ر���ک��و��ل��و�� د�� و��و��ټ��� خ��پ�ل��� د�� ک�ې���� و��خ��ت��� پ�ه��� ټ�ا��ک�ل��و��

د�� د�� م���ې���� څ��خ��ه��� ش����ي�ب�و�� غ��و��ر���ه��� د��ډ��ی�ر���و�� د�� یژ��و��ن��د�� ت�ا��ز��ه��� ک�ې���� ذ��ه��ن��� پ�ه��� م���ې���� پ�و��ر���ې��� ا��و��س����ه��� ت�ر��� . یچ��ې����ک�و��ل��و�� ر��ا��ت�ا��ز��ه��� د�� ی�ا��د��و��ن��و�� و�� س����ت�ر��� س����ت�ر���و�� ډ��ی�ر���و�� د�� ه��م��� ځ��ا��ی�� ډ��و��ډ��ۍ پ�و��ل��ی��ت�خ��ن��ی�ک�� د�� ر��ا��ت�ه��� ت�ر���څ��ن��ګ�� د��د��ې��

ګر « ځسبب « په کې کتاب په ژوند سیاسي د زما توګه جدا په یې به لیکنه چې یده،راشي . توګه تفصیلی

راتازه یادداښتونهمو اوپخواني موخبرېکولې، پهخپلوپروګرامونو ګرزیدلو، پهسر ددېغونډ سرههمدلته ملګرو خپلو شپېد ۍدکول .

کمونستي د کې هیواد په او وتلو د زبرځواک دروسي چې څرخولې و را خبرې هم مو دې پهد�� د�� ر��ژ���ی��م��� ی�ا�� ا��و�� ګ�ی�ر���ک��� ک�ا��ب�ل��� د�� چ��ی�ر���ې��� ک�ه��� و��ر���و��س����ت�ه��� ن�ه��� وال ز��و��ا��ل��� اوپورته علویت د ځانو ځ��ا��ی�� رپ يخپلو

د�� وا د��ه��ی��و��ا��د�� شوې رجوع ته خوښې په یخلکو ځواکونو پردیو د هیواد میړنی او منلی دا به نن نودهغې مو برخه ډیره دعمر چې کې، ټاټوبي دغه خپل په مونږ به نه او ، پریوت نه کې ولکه

و�� م���ی�ل��م��ا��ن�ه��� ، ک�ړ���ې��� ت�ی�ر���ه��� ک�ې���� ا��و��ج��ه�ا��د�� م���ب�ا��ر��ز���ه��� پ�ه��� ک�ې���� ل����ار��ه��� پ�ه��� خ��پ�ل��و��ا��ک�ۍ� ا��و�� .ود��ا��ز��ا��د��ۍ

Page 20: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

20

اوسیدونک پغمان د سره زما ، اوسیدم کې هوټل دې په دلته زه چې وخت صفيالله یهغه . . هوټل د هملته وخت ډیر به هغه و وګړې زیرکه ډریوراو ښه ډیر نوموړې و موجود هم

ستا : » دلته چې وویل راته یې ورځ یوه کوله، ناسته سره مؤظفینو د پوستو د مخه ترخ��و��ا��ب�د�� س����خ��ت��� خ��ل��ک�� د��ا�� ر��ا��ت�ګ�� و��ا��ی يد�� يپ�ه��� د��و��ی��� نیول ي، مونږ کابل ول یچې دوی کې په هغه يګرځ ېاوس ،

و��ا��ی م���ا��م���و��ر���ی��ن��� پ�و��س����ت��ې���� د�� چ��ې���� و��و��ی��ل��� ه��م��� سوهکاله يد��ا�� درې نژدې چېپښتنوپهافغانستانک�ړ��� د�� یح��ک�و��م���ت��� ن�و��ب��ت��� ز��م���و��ن��ږ��� ا��و��س������ ......«یا��و��

برخه کې خبرو په سولې د هم وخت هغه چې ما او وې، پارونکې ټولې خبرې داحاضر ته دې وګړي واکمن حکومت په اصال چې انګیرلې داسې مې خبرې دا ، اخسته

د�� و��ا��ک�م��ن ين�ه��� خ��پ�ل��ه��� . يچ��ې���� ه��غ��و��ی��� د�� ک�ړ���ي��� ش����ر���ی��ک�ه��� س����ر���ه��� ن�و��ر���و�� دا اد�� چېپه ند چېهرڅوک وو��ک��ړ��� و��ل��ک�ه��� د�� يک�ا��ب�ل��� ب�ی�ا�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ن�و�� ن�و�� ید�� یه��م��غ��و�� ، ژ��م���ن�و�� ، د�� ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� ی�ې���� ا��س����ا��س����� د��ې�� پ�ه���

نور . ..... سلګونو په او ورکوله نه اجازه ورننوتلو د ته مخالفینو هم سره سره وعدو اود�� ن�ه��� ج��و��ګ��ه��� ل��ی�ک�ل��و�� د�� ی�ې���� ځ��ا��ی�� د��ا�� چ��ې���� د��ا��ښ����ت�و��ن��ه��� .یی�ا��د��

٭٭٭٭٭

ل په کې وال وهوټل پکتیا د شپه ځ��ا��ی�� يمړنۍ ی�و�� س����ر���ه��� س����م��و��ن���� ا��ل��ل��ه��� ر��و��ح�� و��ی��ا��ن�د�� خ��پ�ل��� د�� ه��م��د��ر��د�� خ��ا��ن��� ج��م��ع��ه���د�� یښاغل یر��ا��غ� ک�ې���� ش����م��ا��ل��� پ�ه��� شوې ه��م��د��ر��د�� پاته قومندان غښتلی ځواکونویو د اسلامي حزب

د�� د��م���ل��ي�ش����و�� ج��م��� ګ�ل��ی�م��� د�� ی�ې���� ب�ی�ا�� شمال ا��و�� د یې ترڅنګ او دوستم جنرال ت�ر���ب��ګ�ن يمشر ب�د��ه��� ډ��ی�ر���ه��� س����ر���ه��� يټ�ل��و��ا��ل��ې����کړې . دتیره د�� دومره ه��� څپې طالبانو د خو و، خاوند ځواک پوره د پورې وخته تر طالبانو

و��ک��ړ��� ه��ج��ر���ت��� ت�ه��� ا��ی�ر���ا��ن��� ی�ې���� ب�ی�ا�� ن�ی�س����ي����، و�� م���خ��ه��� څ��پ�و�� د��د��ې�� ت�و��ا��ن�ی�د��ل��� ن�ه��� و�� ه��م��� د��و��ی��� چ��ې���� و��ې��� ګ�ر���م���ې����س����ت��و��ن���� ر��ا�� ت�ه��� ه��ی�و��ا��د�� خ��پ��ل��� ب�ی�ر���ت��ه��� و��ر���و��س����ت�ه��� س����م��د��س����ت��ي���� د��و��ل��ک�ې���� د��ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� ب�ا��ن�د��ې�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� ا��و��

. نه ځکه شو، مخ سره حاالتو ناوړه ډیرو د څیر په دپخوا بیا یوځل یې کې هیواد په شود�� ن�و��م���و��ړ��� خ��و�� ی�و�� څ��ی�ر��� پ�ه��� ه��م��د��ر��د�� خ��ا��ن��� ج��م��ع��ه��� د�� غ��و��ښ����ت�ل��� م���ل��ي�ش����و�� د��و��س����ت��م��� د�� ن�ه��� ا��و�� ټ�ل��و��ا��ل��ې���� یش����م��ا��ل���هره یو��ګ��ړ��� او شيبه هره یې اساس دې په نو ټوککیږي، و را بیرته څنګ تر هغوی د دې

ور غوږونه اشغالګرانو بهرنيو د کوله هڅه د��د�� ۍګړ ا��و�� ک�ړ���ی��� دسیسه هپ هډ��ک�� کومه خالفن�و��م���و��ړ��� ا��و�� چې یج��و��ړ���ه��� وتوانید دې په او وکړه مقابله ښه ډیره حالاتوسره ټولو ددې همدرد خو کړي، خلاص څخه ځواک د پرېوسات ژوندې ل . يځان په د�� وهغه ک�ې���� ش����م��ا��ل��� پ�ه��� ګ�ډ��و��ن���� پ�ه��� ب�غ��ل���ان��� د�� ک�ې���� و��خ��ت�و�� وال م���ړ���ی��و�� ولایتونو نورو دوه یا ه��م��� يیو

ش����و�� د�� یپ�ا��ت�ه��� ت�ه��� ټ�ل��و��ا��ل��ې���� ش����م��ا��ل��� د�� ک�ې���� ځ��ا��ی�� ه��ی�څ�� پ�ه��� پارول، خ��و�� را خلک ورته یې اساس دې په نو و، نه وړ هضمب وال اچې د دپکتیا مرګ يلاخره ځان څو د پورې اوسه تر همدرد شو، ټاکل و حیث ژ��و��ن��د�� يپه څ��خ��ه��� ب�ر���ی��د��و��ن��و�� یو��ژ���و��ن��ک�و��

وتل پ یرا کارونه میړانه پوره په وړي .هاو مختلل ته کابل وروسته موده ډیره مونږ چې ن�و�� و يڅرنګه ی�و�� د�� ه��ل��ت��ه��� ا��ړ���خ��ه��� ب�ل��ه��� د�� ا��و�� ا��ش����غ��ا��ل��ګ�ر���و�� يو�� د�� څ��ن��ګ�� ت�ر��� ن�ظ����ا��م���

پوره اړه په حاالتو د مو اساس دې په نو ول میشت هم پوځونه زره لسګونه په ځواکونود��ر��ل��و��د�� ن�ه��� د�� لم���ع��ل��و��م���ا��ت��� د��ر��ل��و��د��ه���، ا��ړ���ت��ی�ا�� ت�ه��� م���ش����و��ر���و�� ا��و�� س����ل���ا د��و��س����ت�ا��ن�و�� ه��م��د��ا��س����ې���� د�� ه��ل��ت��ه��� م���و��ن��ږ��� هغه ،

د�� س����و��ل��ې���� د�� ی�ې���� څ��ن��ګ�� ت�ر��� ا��و�� ح��ا��ل����ات�و��، پ�ه��� ځ��ا��ی�� ه��غ��ه��� د�� م���و�� خاطر س����ر���ه��� په بیولو مخ پر د پروسېوزیر . سالکار کرزي ولسمشر د چې سباوون وحیدالله انجنیر راز همدا وکړ بحث پوره

د�� ید�� س����ر��� پ�ه��� ز��م���ک�ې���� د�� ک�ې���� ش����ي�ن��و��ا��ر��و�� پ�ه��� ه��ل��ت�ه��� ک�ې���� و��خ��ت��� پ�ه��� و��ر���ت��ل��و�� د�� ز��م���و��ن��ږ��� پرې ا��و�� د لانجې د قومونو دوود�� ژ��ر��� ډ��ی�ر��� ب�ی�ا�� ه��غ��ه��� و��، ک�ې���� ت�م��ا��س����� پ�ه��� س����ر���ه��� م���و��ن��ږ���ه��� ل��ه��� ت�و��ګ��ه��� پ�ر���ل��پ�س����ې���� پ�ه��� و��، ت�ل��ل��ې���� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ک�و��ل��و��

د�� س����ر���ه��� ز��م���و��ن��ږ��� ا��و�� ر��ا��و��ګ��ر���ز���ی��د�� ځ��ا��ی�ه��� ر��ا��غ� ه��غ��ه��� ت�ه��� ه��س����ت�و��ګ��ن�ځ��ي���� ز��م���و��ن��ږ��� ه��م��ل��ت��ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د�� یخ��ب�ر���و�� هغه ،غونډ پرلپسې مو و�� ېسره ه��م��� ا��ر��ز���ښ����ت��ن�ا��ک�ه��� ډ��ی�ر���ې��� ا��و��س����ل���او��ې��� م���ش����و��ر���ې��� د��ه��غ��ه��� د��ر��ل��و��د��ل���، م���ج��ا��ل��س������ د�� ېا��و�� ا��و��

ه��م��� .ېتجرب ع���م��ل��ي���� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه���د�� س����ب�ا��و��و��ن���� و��ح��ی��د��ا��ل��ل��ه��� پ�خ��و��ا��ن ا��ن�ج��ن�ی��ر��� ش����و��ر���ا�� ا��ج��ر���ا��ي�ی��ه��� د�� ا��س����ل���ام���ي���� س����ر���ل��و��ړ��� یغ��ړ��� یح��ز���ب��� د�� ج��ه�ا��د�� د�� يا��و��

ملګر لومړی صف د خان کشمیر حاجې ل . ید�� یمجاهد هماغه په حکومت د کمونستانو د م���ړ���ی��و��وهغها��و�� ک�ړ���ې��� پ�ی�ل��� م���ب�ا��ر��ز���ه��� و��ا��ل��ه��� و��س����ل��ه��� خ��پ�ل��ه��� ک�ې���� ک�ن�ړ��� پ�ه��� ځ��ا��ی�� ی�و�� س����ر���ه��� ک�ش����م��ی�ر���خ��ا��ن��� ح��ا��ج��ي���� د�� ک�ې���� ش����پ��و��

س����ړ��� ت�و��د��ې�� ډ��ی�ر���ې��� ک�ې���� ل����ار��ه��� د��ې�� پ�ه��� ی�ې���� د�� . ېب�ی�ا�� س����ب�ا��و��ن���� ا��ن�ج��ن�ی�ر��� ن�و�� و��ک��ړ���ه��� و��ل��ک�ه��� ه��ی�و��ا��د�� پ�ه��� ط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� چ��ې���� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� خ��و�� ک�ت�ل��ې����ن�و��ر���و�� څ��و�� ی�و�� د�� و��ر���و��س����ت��ه��� ب�ی�ا�� ا��م���ا�� و��ک��ړ���، ل��ی�ږ���د�� ت�ه��� ا��ی�ر���ا��ن��� ی�و��ځ��ا��ی�� س����ر���ه��� ح��ک�م��ت�ی�ا��ر�� م���ح��ت��ر���م���� ا��م���ی�ر��� د�� ح��ز���ب���

ر��ب��ا��ن ا��س����ت��ا��د�� د�� ځ��ا��ی�� ی�و�� س����ر���ه��� یې يح��ز���ب��ی�ا��ن�و�� ګوند خپل ، شو ملګری سره حکومت سیار مهاجر د

Page 21: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

21

ج��ا��ړ��� ج��و��ړ��� د�� ق���و��م���و��ن��و�� د�� ک�ې���� ح��ک�و��م���ت��� پ�ه��� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� ه��م��� ا��و��س������ ا��و�� ک�ړ��� تر يج��و��ړ��� هغوی د اوکوي . الس پوره پوره کې هوارولو په شخړو د منځ

پ�خ��و��ا��ن ښ یه��غ��ه��� د او مار د�� ېجرګه خ��ا��و��ن��د�� ا��س����ت�ع��د��ا��د�� ا��و�� سره یو��ړ���ت��ی�ا��و�� زمونږ یې څنګ تر ، د�� و��و��ا��ی�م��� ک�ه��� ی�ا�� ا��و�� ه��م��غ��س����ې���� اخر ا��خ��ل���اص���� تر سفر زمونږد او و زیات څخه پورې يپخوا ورځو

م���ل���ات�ړ��� ا��و�� م���ر���س����ت�ن�د��و��ی��ه��� و�� .یز��م���و��ن��ږ���د�� پر ا��ګ�س����ت��� د�� ب�ا��ن�د��ې�� س����ب�ا��و��و��ن���� ل و��ح��ی�د��ا��ل��ل��ه��� په بمې ومیاشتې وخت هغه کې اباد جلال په کې مړیو

ن�و��م���و��ړ��� چ��ې���� و��ش����و��، ش����و�� یب�ر���ی��د�� ر��ا��س����ت�و��ن���� ب�ی�ر���ت��ه��� څ��خ��ه��� ج��ر���ګ��ې���� د�� ج��ا��ړ���ې��� ج��و��ړ��� د�� ق���و��م���و��ن��و�� د�� ش����ي�ن�و��ا��ر��و�� ید��ن�و��م���و��ړ��� . ټپ یو�� سخت بریدکې دې شوې .يپه

ښاغل څنګ تر نورز یددوی عارف موندل یمحمد شهرت یې نامه په وزیر حاجي د زمونږ یچې هملته ځلې څو همر��ا��غ� يهستوګنځ ق���و�� یت�ه��� ا��و�� ا��خ��ل���اص���� پ�و��ر���ه��� پ�ه��� کور . يا��و�� په یې ځلې درې دوه وکړه ملتیا زمونږه یې سره مټ

ول ورور کرزي ولسمشر د یې پاره له کتلو د سره زمونږ او وکړه میلمستیا کرز يکې کې یمحمد حکومت په کرزي ولسمشر د چېقومي په څنګ تر ریاست د شورا والیتي د دقندهار او کیږي ګڼل شخصیت ځواکمن ډیر

د�� ک�ې���� م���ل���ات�ړ��� ا��م���و��ر���و�� ت�ک�ړ���ه��� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� و��ر���و��ر��� وغوښت .ید�� یخ��پ�ل��� را هم ،ځل څو او لري ونډه فعاله ډیره کې پروسه په سولې د وزیر په ېحاجي سره مشرانو کابلمیشت د طالبانو یېد

د�� ک�ړ���ې��� ا��ت�ر���ې��� خ��ب��ر���ې��� ک�ې���� ځ��ا��ی�و�� ن�و��ر���و�� څ��و�� ا��و�� ع���ر���ب��س����ت�ا��ن��� س����ع��و��د��ي�� . يد��و��ب��ۍ�، پخوانۍ خپلې د هغهډیر هم سره اسالمي حزب د اړخه له سابقې د�� ېجهادي س����و��ل��ې���� د�� ا��و�� ل��ر���ي��� ا��ړ���ی��ک�ې���� ن�ژ���د��ې��

ک�ړ��� ک�ل��ک�ې���� ا��ړ���ی��ک�ې���� س����ر���ه��� د��ف���ا��ت�ر���و�� د�� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� ځ��ل��ه��� څ��و�� ی�ې���� خ��ا��ط����ر��� پ�ه��� وخت . ېپ�ر���و��س����ې���� هغه اود�� ت�ه��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� و��ش����و��ا��و�� چ��ې���� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز��� ک�و��ل��و�� دې خ��ب�ر���و�� په

هیئت هغه په اړخه له ددولت نو کیږي ترسره کې المان په به خبرې چې وشوه موافقهن�و��م���و��ړ��� د�� . یک�ې���� ا��م���ا�� و�� ش����ا��م���ل��� ت�و��ګ��ه��� پ�ه��� د��ر��ئ��ی�س������ د�� د��ه��ی��ئ�ت��� ا��ش����ا��ر��ه��� پ�ه��� د��ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� م���خ��ه��� د�� پ�ی�ل��� د�� پ�ر���و��س����ه��� ه��غ��ه��� خ��ب�ر���و��

شوه . شنډه المانیانولهاړخهدمیاشتې مارچ د پاره له دکیناستو ترمنځ هیئت د زمونږ او کرزي ولسمشر د هم څه که

ش����و�� وا��و�� ټ�ا��ک�ل��� ناڅاپ ېم���ه��� د کې کابل په هلته سم سره ورسیدو د زمونږ خو ش����و�� .يوه، ر��ا��س����ر��� ب�ه�ی�ر��� ی�و�� م���ی�ل��م��ن��و��و�� ن�ه��� د��ې�� د�� )يپ�ا��ت�ه��� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� چ��ې���� څ��ر���ن��ګ�ه��� ش����ت�و��ن����( ۴۷چ��ې���� ځ��و��ا��ک�و��ن��ه��� ن�ظ����ا��م���ي���� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و��

ل��و��ړ��� ټ�و��ل���� ه��ی��و��ا��د��و�� د��د��ې�� ن�و�� ک�و�� يد��م���خ��ک�ی�ن يچارواک يپ�و��ړ��� ل��ر���ي��� س����ف��ر��� ت�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ر���ت��ه��� اوبیا يپ�ل���ان���و��ر���ک��و�� خ��ب�ر��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� خ��ب��ر���و�� د�� س����ر���ه��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� ا��و�� ر��ا��ت�ل��و�� د��خ��پ�ل��و�� ت�ه��� ح��ک�و��م���ت��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� . يد��

ا��ح��م��د�� و��ل��س����م��ش����ر��� ا��ی�ر���ا��ن��� د�� يد�� خ��و�� س����ف��ر���ل��ر���ي���، و��ر���ځ��ن�ی���� د��و��ه��� ت�ه��� ک�ا��ب�ل��� چ��ې���� و��ک��ړ��� ا��ع��ل���ان��� ه��م��� هغه ن�ژ���ا��د��ته کابل وزیر دفاع د انګلستان د او ګیټ ابرټ ر وزیر ددفاع امریکا د سم سره داعالن

یوازې نه ځنډیده، و کې اوسبا نن په اونۍ یوه لیدنه زمونږ ترتیب دې په او ، ورسیدل راا��ح��م��د�� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� ا��ی�ر���ا��ن��� د�� ب�ل��ک�ې���� ش����و��ه���، م���ع��ط����ل��� ل��ی�د��ن�ه��� ش����و�� يز��م���و��ن��ږ��� ځ��ن��ډ��و��ل���� و�� ه��م��� ر��ا��ت�ګ�� ن�ژ���ا��د��

.ښ����و��و��ن د�� ش����و��ه���، ب�ر���ا��ب�ر���ه��� ز��م���ی�ن�ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ک�ت��ن�و�� ل��ی�د��ن�و�� ز��ی��ا��ت�و�� د�� ت�ه��� م���و��ن��ږ��� ک�ې���� ا��و��ن��ۍ� د��ې�� ر��و��ز���ن ېپ�ه��� ېا��و��

ښ����ا��غ��ل��ی���� ته غلامو��ز���ی��ر��� هستوګنځي زمونږ هلته سره وفیاتو مصر زیاتو دخپلو وردګ فاروقخبرې یر��ا��غ� باندې مسایلو مختلفو په ساعت یو نژدې سره مونږه له یې مینه ډیره په

. درنه پاره له زمونږ یې هملته او وویست وخت خپل بیا ځل یو وردګ ښاغلی وکړېوحیدالله انجنیر عالوه نه هیئت کسیز ددرې زمونږ کې په چې کړه جوړه میلمستیا

ک�ړ��� .... ګ�ډ��و��ن���� ه��م��� ا��و�� ا��ر��س����ل���اج��م��ا��ل��� ه��م��د��ر��د��، خ��ا��ن��� ج��م��ع��ه��� حزب . یس����ب��ا��و��و��ن����، د هم کې میلمستیا دې په وتفصیل باندې طرحې دغه په سولې د د�� ياسلامي ا��و�� و��ش����و��ه��� څ��ی�ړ���ن��ه��� ا��و�� بحث ب�ح��ث��� تر هم یې امکانات کیدو پلې د هغې

راغلل . لاندېد�� ه��م��� و��ر���د��ګ�� ف���ا��و��ر���ق���� د�� ډ��ا��ک�ټ�ر��� څ��خ��ه��� م���ت�ع��ه��د��ی�ن�و�� د�� ا��س����ل���ام���ي���� پیژندګلوینه یح��ز���ب��� نژدې پخوا ورسره ما ،

دولت غیر په وردګ ډاکتر ښاغلی ځکه ، د�� يدرلوده ا��و�� ک�ا��و��ه��� ک�ا��ر�� ک�ې���� خوکله م���ؤ��س����س����و�� و، دفترونوسرهیېتماسکمانتقال په کرزي ولسمشر د پاره له ځل لومړي د هغه پ�ا��ر��ل��م��ا��ن يچې د�� ک�ې���� جرګې يد��و��ر���ه��� د سولې د بیا او شو ټاکل وزیرو چارو

پوښتنه چارواکې پوړې لوړ پخواني یوه وخت د دکمونستانو څخه ما له نو شو مشرهمحیرانتیا په ورته ما نو درلوده، دنده څه کې اسلامي حزب په وردګ فاروق چې وکړه

په الحمدلله خو یم، شوې اشنا تازه تازه سره نوم د وردګ ډاګټر د زه چې وویل سرهو��ړ���ت��ی�ا��و�� د��ا��س����ې���� ک�ې���� ا��س����ل���ام���ي���� ک�و�� ا��و�� ېح��ز���ب��� څ��ه��� خ��و�� و��ز���ا��ر��ت��� چ��ې���� ش����ت�ه��� هر ېا��س����ت�ع��د��ا��د��و��ن��ه��� چې

Page 22: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

22

. د�� م���خ��ل��ص���� ک�ې���� ک�ا��ر��و��ن��و�� پ�ه��� ک�و��ي��� ب�س����ن�ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ا��د��ا��ر��ې��� د�� ا��م���و��ر���و�� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� وړتیاوې يی�و��ی��ې���� ، د�� ، ادار ل��ر���ي��� او ا��و�� يرشوت ش����ت�ه��� ن�ه��� پ�ر���ې��� ت�و��ر���و��ن��ه��� وخت ف���س����ا��د�� په کتلو دلیدلو سره خلکو د

ساتي . لرې ځان څخه کړچار درسمي کېښاغل یې نومول یترڅنګ توګه په وزیر د دچارو سرحدونو د کې وخت هغه په چې جمال ارسلا

ک�و�� ک�ا��ر�� ت�ک�ړ���ه��� د�� ا��س����ل���ام���ي���� د��ح��ز���ب��� ه��م��� و�� څخهشمیرلکیده .وش����و��ې��� نکوډاکټر ښاغلی اړیکوال هستوګنځ صافیزمونږ زمونږ هلته پاره له دکتلو زمونږ ته يهم

دسولې یر��ا��غ� چې معلومیده یې نه اخلاص د وکتل، پاره له ځل لومړي د سره دهغه ما ، د�� ژ��م���ن��� څ��و��م���ر���ه��� س����ر���ه��� ب�و��ت��ل��و�� پ�ر���م���خ�� د�� پ�ر���و��س����ې���� . ید�� ښ����ا��غ��ل��ی���� و��ا��س����ط����ه��� پ�ه��� ا��ړ���ی��ک�و��ا��ل��� ه��م��د��ې�� ب�ی�ا��د��

م���ج��د��د�� ا��ل��ل��ه��� ن�ج��ی�ب��� ک�ړ��� يډ��ا��ک�ټ�ر��� ج��و��ړ��� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� م���و�� و��ر���و��س����ت�ه��� خ��ب��ر���و�� څ��ه��� د�� س����ر���ه��� د��ه��غ��ه��� ر��ا��غ��ی����، ه��م���الله صبغت محترم رئیس د دکمیسیون سولې د او دمجلس سنا د افغانستان د څو تر

مجددي يم���ج��د��د�� الله نجیب ډاګټر پخپله او شو ټاکل و وخت دکتلو سره هغه د ووینو، سرهی�و��ړ���و�� . پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د��ک�ت�ل��و�� س����ر���ه��� ص���ی��ب��� ح��ض���ر���ت��� م���ح��ت�ر���م���� د�� ی�ې���� م���و��ن��ږ��� ا��و�� ر��ا��غ��ی���� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ب�و��ت��ل��و�� د�� ز��م���و��ن��ږ���

وې نه ګرمې ډیرې پخوا هم څه که اړیکې منځ تر مجددي صیب حضرت دمحترم او زما » د��» ا��س����ل���ام���ي���� ا��ت�ح��ا��د�� ا��ت�ح��ا��د�� ګ�و��ن��ي���� ا��و��و��ه��� د�� د��م���ج��ا��ه��د��ی�ن��و�� ا��و�� خ��و�� و��ر���و��س����ت�ه��� ن�ه��� وخت ج��و��ړ���ښ����ت��� هغه

خبر افغان د زه داوه يچې غوښته ددندې زما شوم، ټاکل و توګه په رئیس د اژانسد�� ر��ه��ب��ر���ۍ� د�� ج��ه��ا��د�� د�� ت�ر���څ��و�� و��ک��ړ���م���� ه��ا��ن�د�� ا��و�� ه��څ��ه��� ز��ه��� ښې چ��ې���� او نیکې سره غړو ټولو د هیئت

ډیر . د صیب حضرت پخپله شوی پاته نیکې سره مجددي صیب حضرت ښاغلی د اړیکې زما اساس دې په ، ولرم اړیکېسپ دی، خاوند احساس اوښه ، ترې ېنینیک هم کله اړه په دندې خپلې د چې مونږ کوي، خبرې

. زما چې وخت هغه یې څنګ تر یو کړې استقبال یې ټنډه پراخه په نو غوښتې وخت( م���و��ل��و�� ( يو��ا��ل��د�� ر��و��غ���ت��و��ن���� ی�و��ه��� پ�ه��� ک�ې���� پ�ی��ښ����و��ر��� پ�ه��� ل����ام���ل��ه��� ل��ه��� ن�ا��ر��و��غ���ت��ی�ا�� د��س����خ��ت�ې���� د��ی�و��ب��ن�د��ي�� ر��ح��م��ن��� ګ�ل���

ش����و�� ب�س����ت��ر��� م���ج��د��د�� یک�ې���� ص���ی�ب��� ح��ض���ر���ت��� ن�و�� ځل يو�� ناروغتیا ېدوه د هم یې خپله په چې کې حال داسې نه پها��و�� و��، ر��ا��غ��ل��ی���� ت�ه��� پ�و��ښ����ت�ن�ې���� د��ه��غ��ه��� ک�ا��و��ه��� جناب ش����ک�ا��ی�ت��� نو شو وفات والد زما کله چې بیا

تسل يم���ج��د��د�� ماته یې پورې ډیره تر او راغی کورته هلته ته دعا یې راکوله .يصیبم���ج��د��د�� ن�و�� و��ر���غ���ې���� ت�ه��� ل����اس����و�� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� چ��ې���� ک�ل��ه��� ا��و�� يخ��و�� ش����و�� م���ه��ا��ج��ر��� ب�ی�ر���ت��ه��� ه��م��� ص���ی�ب���

ن�ا��ر��و�� ه��م��� ز��ه��� ی�ې���� امیر . يت�ر���څ��ن�ګ�� اسالمي دحزب هم څه که شوم پاته اوهمدلته راغلم تهد�� م���ا��ت�ه��� و�� ک�ې���� ت�ه�ر���ا��ن��� پ�ه��� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� خ��و�� چ��ې���� ش����م���، س����ت�و��ن���� ب�ی�ر���ت��ه��� چ��ې���� و��و��ی��ل��� ل����ار��ې��� ل��ه��� ت�ی�ل��ف��و��ن����

ش����و�� خ��ر���ا��ب��� ډ��ی�ر��� ش����ر���ا��ې�ط���� پ�ی�ښ����و��ر��� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ش����م��� .يز��م���ا�� س����ت�و��ن���� ب�ی�ر���ت��ه��� ت�و��ا��ن�ی�د��ل��ې���� ش����و��م���� ن�ه��� ا��و�� و��د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� چ��ې���� ک�ل��ه��� په خ��و�� م���ج��د��د�� ځافغانستان ن�و�� ، ش����و��ل���� و��ا��ک�م��ن��� همهملتهپهکابلکېپاته يم���ک�ه��� صیب

( په. یوځل ( ۲۰۰۴شو م���ج��د��د�� ښ����ا��غ��ل��ې���� ک�ا��ل��� د�� يز�� ته ص���ی�ب��� ډنمارک المله له ناروغتیا خپلېم���ل��ګ�ر���و�� ن�و��ر���و�� ک�س����و�� څ��و�� د��خ��پ�ل��و�� ز��ه��� ن�و�� و��و��ی��ن��م���، و��ر���س����ر���ه��� ه��م��ل��ت�ه��� چ��ې���� و��ک��ړ���ه��� م���و�� ه��څ��ه��� ن�و�� و�� ر��ا��غ��ل��ی����

د�� ا��و�� و��ر���غ���ل��م��� ت�ه��� ډ��ن�م��ا��ر��ک��� ه��ل��ت�ه��� . س����ر���ه��� یې کې وخت په دلمانځه وکړ ورسره مو لمونځ مازدیګرډیر چې وویل یې اوراته کیښوده سر په زما پګړ پګړۍ هۍخپله دا چې وغوښتل ماورنه نو ښکارې، درسره ښه

به بله نو راغلې ته کابل کله که لرم نه بله دلته چې وویل هغه ، بښئ را ماته اوس بهد��ر��ک��ړ���م���� .

ک�ت�ل��و�� د�� س����ر���ه��� ز��م���و��ن��ږ��� ک�ې���� ډ��ن�م��ا��ر��ک��� پ�ه��� مجددي ه��ل��ت�ه��� صیب حضرت وروسته ورځ یوه نههمدا تاسې چې حالات هغه خو هلته چې وپوښتل ورڅخه ما نو ستنیده، ته کابل بیرته

: ویل ویې ؟ ورځئ ولې بیا نو بریښي نه برابر پاره له ورتګ د ستاسې کړل بیان اوسپ�ر���ی��ږ���د�� ن�ه��� م���و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� و��ک��ړ���م���� څ��ه��� م���ج��د��د�� . يچ��ې���� ښ����ا��غ��ل��ي���� و��ر���و��س����ت�ه��� ب�ی��ا�� کې يخ��و�� غونډه په سنا د صیب

ګرزیدل هیواد مستعمره نیمه افغانستان چې وکړ اعلان ډاګه په ځلې ( ۶ . )ید�� یدوهدهغه پاره له دکتلو مجددي صیب حضرت ښاغلی د هیئت زمونږ چې کله صورت هر په

و��ر���غ�� ت�ه��� پ ید��ف���ت�ر��� کې خونه په هلته هغه چې رنو یې زه معلومیده، کمزورې و، ناست چوکۍ یوې « ږیر سپین مې خو ته چې شوه ښه چې ویل ویې نو « یوکتلم چوکۍ خپلې د بیا ، وکتلې

د�� ا��و�� و��ک��ړ��� ر��و��غ���ب��ړ��� ی�ې���� م���ی�ن��ه��� ډ��ی�ر��� پ�ه��� ا��و�� ش����و�� پ�و��ر���ت��ه��� ر��ا�� د�� څ��خ��ه��� ک�ی�ن��ا��س����ت�و��، س����ر���ه��� و��ر��� و��ر���و��س����ت�ه��� ه��غ��ې���� ) ( ددې چې میکانیزم اوهغه وشوې، خبرې اړه په میثاق ملي دژغورنې د اسلامي حزب

د�� تشریح يپل ط����ر���ح��ې���� ورته مو هغه و موجود توګه نالیکلې په سره مونږ له پاره له کولو . د�� ز��م���و��ن��ږ��� ک�ې���� خ��ب�ر���و�� د��ې�� پ�ه��� ، و��ک��ړ��� د��و��ا��م��� خ��ب��ر���و�� س����ا��ع��ت��� ی�و�� ن�ژ���د��ې�� پخپله ک�ړ��� هیئتترڅنګ

Page 23: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

23

. عکسونه یادګاری څه ورسره مو بیا درلود ګډون هم مجددي الله نجیب ډاکتر محترمته تمځای خپل بیرته ملتیا په مجددي الله نجیب دډاکټر او شو رخصت را ترې او واخستل

ک�و��م���� .) ت�ه��� پ�ر���و��س����ې���� د��ې�� د��س����و��ل��ې���� چ��ې���� خ��ا��ط����ر��� د��ې�� پ�ه��� څ��خ��ه��� د��ل��ی�ک�ل��و�� ت�ف��ص���ی�ل��� د�� ا��و��ب��ح��ث��� د��خ��ب�ر���و�� ر��ا��غ��ل��و��معذور رسوي نه و ی�م��� .( زیان

د�� و��ک��ړ���ه��� ی�ا��د��و��ن��ه��� چ��ې���� م���و�� م���خ��ت�ه��� ش����و�� ل��ک�ه��� ج��و��ړ��� د�� څ��خ��ه��� د�� يم���خ��ک�ې���� ب�ا��ی�د�� م���و��ن��ږ��� م���خ��ې���� ل��ه��� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م���د�� م���ش����ر���ت��ا��ب�ه��� د�� ه��ی��و��ا��د�� د�� ا��و��م���ه��� پ�ه��� موخواوهغه ) م���ا��ر��چ�� دهغو سره صیب ولسمشرکرزي اوپهځانګړېتوګهد ۱۵هیئت

) حزب د او شورا اجرائیه د اسلامې حزب د چې خاطر په بحث د پروګرام ې فقرهءناڅاپ . يا��س����ل���ام��� څو د ولسمشر د پروګرام دا خو وکړو خبرې و، شوی سپارل را اړخه له حکمتیار انجیر امیر محترم م���ص���ر���و��ف���ی�ت�و��ن��و�� يد

. عمر محترم رئیس د دفتر د کرزي ولسمشر د لومړی څه هر تر مطابق په پروګرام د مونږ خاطر دې په غورزید و شاته څه لږ اساس پهوکتل . سره داودزي

داودز هجرت یمحترم ته پاکستان کې وخت په کشۍ لښکر د روسانو د باندې هیواد په هغه ، دې څخه غړو دپخوانیو اسلامی دحزب . خ��و�� ک�ا��و��ه��� ک�ا��ر�� ن�ژ���د��ې�� ډ��ی�ر��� ک�ې���� ا��م���و��ر���و�� د��ف���ت�ر���ي��� پ�ه��� س����ر���ه��� م���و��ن��ږ��� ل��ه��� ه��ل��ت�ه��� ی�ی���� ب�ی�ا�� ا��و�� و�� ک�ړ���ې���

. څرنګه کړ پیل کار کې مؤسسو المللي بین په اساس په وړتیاو دخپلو په بیا یی وروستهس����ت�ر���ګ��و�� پ�ه��� ا��ن�ځ��و��ر��� د��ځ��و��ا��ن�ۍ� پ�خ��و��ا��ن�ې���� ه��م��ا��غ��ه��� د��ه��غ��ه��� م���ا��ت�ه��� ن�و�� و��ک��ت�ل��ې���� ن�ه��� م���و��د��ه��� ډ��ی�ر���ه��� ه��غ��ه��� م���ا�� چ��ې����

. په زمونږ لکه هم هغه نو وکوت کې ماڼ په ریاست جمهورې د چې مې خوکله و ۍکېږیر سپین و�� .یش����و�� یڅیر

د�� س����ر���ه��� ز��م���و��ن��ږ��� ن�و��ه���غ��ه��� و��ر���غ���ې���� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د��ک�ت�ل��و�� س����ر���ه��� د��ا��و��د��ز��ئ��� د��م���ح��ت�ر���م���� ه��ی�ئ�ت��� ز��م���و��ن��ږ��� چ��ې���� ک�ل��ه���د�� ، س����م��� س����ر���ه��� » ک�ی�ن�ا��س����ت�ل��و�� نژدې چې وویل خوله خندانه په اخوا څخه مقام او منصب خپل

ک�ړ���ې�د�� م���ا��م���و��ر���ی��ت��� ځ��ا��ی�� ی�و�� س����ر���ه��� س����ع��ی�د�� ا��س����ت�ا��د�� د�� م���ې���� م���خ��ت�ه��� ک�ا��ل��ه��� . « یش����ل���لیدنه دې په ، درلوده لیدنه یوساعت نژدې مونږ سره ، داودزي ، رئیس ددفتر دولسمشر

سره ځانه له مونږ چې پالن هغه په ورسره مو څنګ تر او ، موخې سفر دخپل ورته مو کېهغه وخت په دلیدنې زمونږ سره کرزې ولسمشر څود تر وکړې، خبرې تفصیلی درلوده

ک�ړ��� . ت�س����ل��ی��م��� ه��م��� ی�و��ن��ق��ل��� پ�ل���ان��� د��ې�� د�� م���و�� ت�ه��� ه��غ��ه��� ، ا��و��س����ي���� خ��ب�ر��� څ��خ��ه��� د��ج��ر���ی��ا��ن�ا��ت�و��مارچ ولسمشر ۱۴د رئیس جمهور د کې ریاست جمهوري په هلته هیئت زمونږ وه مه

د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د��ک�ت��ل��و�� س����ر���ه��� ش����و�� ک�ر���ز���ي��� ب�ل��ل��� و��ر��� ب�ج��و�� ا��ت�و�� پ�ه��� د�� . وو�� يس����ه��ا��ر�� ک�ې���� خ��و��ن��و�� خ��پ�ل��و�� پ�ه��� م���و��ن��ږ���پاره له لیږدولو د زمونږ څو تر و ناست تیار بجو نیمو اوه په سهار د سم سره دوعدې

د�� څ��خ��ه��� م���ا��ڼ�ۍ� د�� و��ل��م��س����ش����ر���ۍ� ورسیږ د�� را وسیله جمهور . يلیږد د یې مونږ راغلل، وسایل چې يکلهپوستې . پلټنې او تالاشۍ د زیاتې ډیرې مخه تر ورسیدو د ته ماڼۍ ریاست جمهوري هلته کې وخت په لیږد د ولیږدولو لور په ریاست

. را لست به بیا او کیده درول وسایل لیږد د زمونږ به کې پوستې هرې په د�� اوې ا��و�� ک�ی�د��ه��� به خ��س����ت�ل��� هغېوروستهد�� ب�ه��� ا��و��ب��ی��ا�� ت�ط����ب�ی��ق���� مختهتللواجازهراکولکیده . ن�و��م���و��ن��ه���

انتقال د صیب مجددي الله صبغت حضرت محترم د ا��و�� يما ه��م��� ک�ې���� و��خ��ت��� پ�ه��� ر��ی��ا��س����ت��� د��ج��م��ه�و��ر���ي��� د��و��ر���ې���ر��ب��ا��ن ا��س����ت�ا��د�� م���خ��ت�ل��ف��و�� يد�� پ�ه��� م���ې���� ه��ل��ت�ه��� و��، ک�ت�ل��ې���� ځ��ل��ې���� څ��و�� ا��ر��ګ��� ه��م��� ک�ې���� د��و��ر���ا��ن��� پ�ه��� ر��ی��ا��س����ت��� د��

ا��و�� ک�ړ��� غ��و��ن��ډ��و�� ګ�ډ��و��ن���� ک�ې���� خ��و�� یم���ی�ل��م��س����ت�ی�ا��و�� و��ه��� ا��ن�ا��ر��ش����ي���� ډ��ی�ر���ه��� ه��م��� څ��ه��� ک�ه��� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� خ��و�� و��،س����ت��ر���ګ��و�� ت�ر��� ن�ه��� پ�ل��ټ�ن�ځ��ا��ی�و��ن��ه��� ا��و�� پ�و��س����ت�ې���� ز��ی��ا��ت�ې���� د��و��م���ر���ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ن�ن�و��ت��ل��و�� ا��و�� و��ر���س����ی�د��و�� د�� ت�ه��� ا��ر��ګ���

د�� ز��م���و��ن��ږ��� ب�ه��� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� د�� ک�ی�د��ل���، ز��م���و��ن��ږ��� ی�ې���� ب�ه��� م���خ�� ت�ر��� م���ا��ڼ�ۍ� خ��ا��ن�ې���� ګ�ل��� د�� ا��و�� ت�ی�ر���ی��د��ه��� پ�ل��ټ�ن��ې���� ا��و�� ت�ا��ل����اش����ۍ� ل��ه��� پ�ر���ت��ه��� و��س����ی�ل��ه��� ل��ی��ږ���د��بیرونتهویستلکیده کولولهپارهبیرته دپارک شونیده . ،کیېستلووروسته داسېنهو حکومتکې دولسمشرکرزيپه ځل خودا

پ اشغال د ځواکونو بهرنېو د چې وه اساس په ویرې د بریدونو ځانمرګو دهغو به دا د�� هچې ه��م��ل��ت��ه��� ځ��ل��ې���� څ��و�� ا��و�� ن�ی�س����ي���� ص���و��ر���ت��� خ��ل���اف���داسې کې ځایو نژدې لرې نورو اویا سفارت په هند د څنګ تر ماڼۍ د ریاست جمهوري

ش����و�� س����ر���ه��� ت�ر��� دي ب�ر���ی��د��و��ن��ه��� . يلور بل څخه را موضوع چې پاره له ددې ، هرصورت ننوتلوپهدروازه يپه مونږییهلتهد تهالړهنهشي،

د�� . ش����و�� و��ل����اړ��� م���خ��ت��ه��� څ��و�� ت�ر��� پ�ر���ی��ښ����و��د��و�� ی�ی���� ت�و��ر��� ت�ش������ ا��و�� و��ا��خ��س����ت�ل��� ه��م��ل��ت�ه��� ر��ا��څ��خ��ه��� ی�ی���� و��س����ا��ی�ل��� د��ل��ی��ک�� ا��و��ن��و��ر��� ق���ل��م��و��ن��ه��� ، ت�ی�ل��ف��و��ن��و��ن��ه��� ، پ�ل��ټ�و��ل��و�� و��ی��ی���� ، د��ر��و��ل��و�� و�� ک�ې���� . . شول وویل پاره له کولو انتظار او کیناستو د ته را اوهلته شو یوړل ته خونې انتظار د کې ماڼۍ ګلخانې د وروسته تالاشيو او پلټنو

دقیق څو ته اتوبجو تراوسه د�� ېال ز��م���و��ن��ږ��� چ��ې���� و��ې��� کرز پ�ا��ت�ه��� ولسمشر سم سره ا��و�� یهیلو خ��ن�د��ا��ن�ه��� ډ��ی�ر���ه��� پ�ه���پرانست ورایه د یې لاسونه ، راغی پاره له راغلاست ښه د زمونږ توګه د�� . يخوشحاله و��ر���ت��ه��� م���ا�� و��ک��ړ��� ر��و��غ���ب��ړ��� م���و��ن��ږ���س����ر���ه��� ل��ه��� ی�ې���� م���ی�ن�ه��� ډ��ی�ر���ه��� پ�ه��� ا��و��

د�� . س����ر���ه��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� ک�ې���� و��خ��ت��� د��ې�� پ�ه��� و��پ�ی�ژ���ن��د��ل��� و��ر��� م���ل��ګ�ر���ي��� ن�و��ر��� ه��ی��ئ�ت��� د�� خ��پ�ل��� د��ف���ت��ر��� د�� ه��غ��ه���ملګر هم کسان شمیر یو امنیت د او داودزئ عمر محترم مشر .يریاست ول

Page 24: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

24

هغه ، درلوده سابقه ډیره پیژندګلوي زما سره کرزي حامد محترم د چې کړم یاده بایدس����ر���و�� د�� ر��و��س����ا��ن�و�� د�� پ ه��م��� اشغال د حضرت هلښکرو محترم مشر د ملي نجات ء جبهه د کې ډګر په جهاد د خلاف

مطبوعات په چې و څخه کسانو دخاصو مجددي الله په يصبعت مجاهدینو د تل به کې امورو سیاسي او . ګ�و��ن ا��و��ه��� د�� م���ج��ا��ه��د��ی�ن��و�� د�� څ��ن�ګ�� ت�ر��� د��د��ې�� ک�ی��د��و�� ځ��ا��ی�� ی�و�� س����ر���ه��� ک�ې���� کې، يغ��و��ن��ډ��و�� وخت په اتحاد

د�� چ��ې���� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� حکمتیا ی�ع��ن�ې���� ګلبدین انجنیر محترم مشر اسلامي د�� ر حزب ا��ت�ح��ا��د�� د�� ی�ې���� ز��ه��� ن�و�� و�� ر��ئ��ی�س������ د��و��ر���ا��ن�ي���� ا��ت�ح��ا��د�� د��ګ و هلته څیر په د�� . وسکرتر م���ا�� م���ح��ت�ر���م���� م���ا��ر��ل��م��� ن�و�� ب�و��ت��ل��ل��ه���، م���خ�� پ�ه��� ه��م��� د��ن�د��ه��� د��س����ک�ر���ت��ر���ی��ت��� ا��ت�ح��ا��د�� د�� څ��ن��ګ�� ت�ر��� ک�ا��ر��و��ن��و�� م���ط����ب�و��ع���ا��ت�ي���� خ��پ�ل��و��

کرز د�� يحامد ا��ت�ح��ا��د�� د�� . ه��م��� ح��ا��م���د�� م��� م���ح��ت�ر��� چ��ې���� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� ی�ې���� څ��ن��ګ�� ت�ر��� و�� م���ر���س����ت��ن�د��و��ی��ه��� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� ګ�و��ن��د�� خ��پ�ل��� د�� س����ر���ه��� س����ک�ر���ت��ر���ی��ت���معاونپه یکرز د کې وزارت په چارو بهرنيو د کې حکومت په مجاهدینو وخت توګهد هغه په زه نو شو، ټاکل و

ع���ظ����م�� د�� ا��و�� یک�ې���� ، و��م���� و��ی��ا��ن�د�� ص���د��ا��ر��ت��� ع��ظ����م��ی���� د�� ه��م��� ا��و�� ر��ئ��ی�س������ د��ف���ت�ر��� د�� م���ط����ب�و��ع���ا��ت�و�� د�� ص���د��ا��ر��ت���ع��ظ����م�� پ�ه��� ه��م��ل��ت�ه��� ه��م��� ش����پ��ې���� . ید�� کرز محترم هم به مخې له مازدیګر د نو کیدم پاته کې وخت یصدارت نا وخت

م���و�� ب�ه��� و��خ��ت��� ډ��ی�ر��� ا��و�� ر��ا��ت�ه��� ...... د�� ه��ل��ت�ه��� کولې خبرې باندې موضوعاتو مختلفو شمیرنورو یو په او حالت روان په هیوادپه..... وروسته چې ، کرزي عبداالحد سناتور شهید پالر کرزي ولسمشر دمحترم راز همدا

زمونږ ورسید، شهادت په توګه رحمانه بې ډیره په لخوا کسانو نامعلومو د کې کویټهملي همدې په یې غوښتل او ، و ګډ را کې موضوعاتو ملي مهمو یوشمیر په سرهمناسبه داسې به ته تقدیر خو وکړي، کار ځای یو سره اسالمي حزب له کې موضوعاتو

د�� ی�ې���� ا��و��ه��غ��ه��� ب�ر���ی��ښ����ی�د��ه��� وویست ....... ن�ه��� منځه له دمخه تکمیل د کارو خپلوا��و�� ر��ا��غ��ل���اس����ت��� ښ����ه��� ا��و�� د�� ، ر��و��غ���ب��ړ��� ولسمشر وروسته نه مشي خواره مشي ستړی د والړه په

ا��و�� م���خ��ک�ې���� ه��غ��ه��� ، ر��ا��ک�ړ���ه��� ب�ل��ن�ه��� ت�ل��ل��و�� د�� ل��و��ر��� پ�ه��� خ��و��ن��ې���� خ��ا��ص���ې���� ب�ل��ې���� ی�و��ې��� د�� ت�ه��� تر م���و��ن��ږ��� یې مونږل��و�� ی�و�� و��ل����اړ���و��، ت�ه��� خ��و��ن��ې���� ه��غ��ه��� وخت ا��و�� یڅ��ن�ګ�� یوه په پرې کسان شپیته یا پنځوس شي کیدی چې و پروت میز ستر

د�� ک�ې���� ن�ا��س����ت��ه��� د��ې�� پ�ه��� س����ر���ه��� ز��م���و��ن��ږ��� ک�ی�ن�ا��س����ت�و��، ک�ې���� س����ر��� ی�و��ه��� پ�ه��� م���ی�ز��� د��د��ې�� م���و��ن��ږ��� ، ش����ي���� ځ��ا��ی�� ک�ې����م���ج��د��د�� ا��ل��ل��ه��� ن�ج��ی�ب��� ډ��ا��ک�ټ�ر��� ی�و�� ه��ر��� م���ی�ز���ب��ا��ن�ا��ن�و�� ی�و��ش����م��ی�ر��� ز��م���و��ن��ږ��� ع���ل���او��ه��� ن�ه��� ساپ يه��ی�ئ��ت��� ډاکتر ه��م��� ياو

د��ر��ل��و��د�� . ش����ت��و��ن����دچا دسهار ، باندې موضوعاتو اړوندو په مو وروسته، پیژندګلویو منځیي خپل بیا ځل یو دپخواڅخه ا��و�� ید چې سر، په ناشتې

. و��ک��ړ��� پ�ی�ل��� خ��ب�ر���و�� پ�ه��� ، و��ه��� ش����و��ې��� ت�ه�ی��ه��� ب�ا��ن�د��ې�� م���ی�ز��� پ�ه��� ه��م��ل��ت�ه���چا اوشين تور د ، کې ناشته دې په وه، معمولي او ساده ډیره ناشته سهار ډ��ی�ر���و�� ید پ�ه��� ش����ه�د��، څ��ه��� ل��ږ��� ، ع��ل���او��ه��� ن�ه���

د�� ک�ې���� ګ�ی��ل���اس����و��ن��و�� ... ک�و��چ��ن�ی��و�� وه موجوده او ډوډ وچه ټوټې څو او ، اوبه ډوله دوه ۍمیوېد��. ا��و�� و��ل��س����م��ش����ر��� پ�خ��پ�ل��ه��� ا��س����ا��س����� د��ې�� پ�ه��� ن�و�� و��ه��� غ��و��ن��ډ��ه��� ک�ا��ر��ي��� غ��و��ن��ډ��ه��� د��ا�� چ��ې���� څ��و�� څ��ر���ن��ګ�ه��� غ��و��ن��ډ��ې��

د�� ک�س����ا��ن�و�� زمونږ ن�و��ر���و�� او واهه لاس پیالو په چا د�� چایو هغه چې کولې، خبرې نوبت خپل په ملګرو نههمڅوځله یهیئت را . د�� ب�ی��ا�� م���و�� و��ر���و��س����ت�ه��� ش����و�� چې س����و��ړ��� وکړئ باور خو کړه پورته ګټه څه لږ نه ناشتې هغې

د�� جمهور ز��م���و��ن��ږ��� د هیواد س����ه��ا��ر��ن يفقیر د��ا�� ښکاره یر��ی��ا��س����ت��� ډیرغوره څخه خوراک څربن هرهغه د ماتهاخل ګټه ترې بډایان سلمه کمه ډیره چې و��ګ��ړ��� يشو ش����م��ی�ر��� ز��ی��ا��ت��� لوږې يا��و�� د لامله له درلودلو نه د یې

. يمرهغه خورئ، ډوډ ډول همدا تل داسېدېکهتاسې قسمت زمونږ چېدا څخههملتهوپوښتل یوهملګرې د څنګ دولسمشرد ۍما

: چا زمونږ نه که او کړل اضافه قلمه دوه یو کې په مو برکته له ستاسې خو دا استاد چې وویل که یراته ویل ما وي، ساده ډیرسادګ همداسې هم ریښتیا ک�ړ��� يچیرې خ��پ�ل��ه��� ش����ت��م��ن��� ا��و�� م���س����ؤ��ل��ی�ن��� ټ�و��ل���� ه��ی�و��ا��د�� کړل يد�� خپله کې امورو ټولو په او ،

اضاف او م���ح��ت��ا��ج��و�� يشي خ��پ�ل��و�� شي م���ص���ا��ر��ف���� وویشل په ،باندې چې شته نه کېشک دې په نوشي کړل راکم به خو ترلږه لږ نو وي نه پوره که غربت کرغیړن اوسنې دا به کې هیواد

.٭٭٭٭٭

ورغلي د سره زمونږ او کرزي ولسمشر د ورځ دې ،په شول وویل مخته چې څنګه لکهم���ج��د��د�� ا��ل��ل��ه��� ن�ج��ی��ب��� ډ��ا��ګ�ت��ر��� م���ح��ت�ر���م���� ت�ر���څ��ن�ګ�� ه��ی�ئ�ت��� ز��م���و��ن��ږ���د�� ک�ې���� خ��ب��ر���و�� پ�ه��� م���ن�ځ�� ت�ر��� ا��و�� يه��ی�ئ��ت���

. ر��ئ��ی�س������ د��ف���ت�ر��� د�� د��ه��غ��ه��� څ��خ��ه��� ټ�ی�م��� د�� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� و��و�� ن�ا��س����ت��� ه��م��� س����ا��پ�ی���� ډ��ا��ګ�ت��ر��� م���ح��ت�ر���م����د�� ا��م���ن��ی�ت��� د�� ر��ی��ا��س����ت��� ج��م��ه�و��ر���ي��� د�� ا��و�� د��ا��و��د��ز��ی��� ع���م��ر��� انجنیر م���ح��ت�ر���م���� محترم معاون ریاست

. د��ر��ل��و��د�� ګ�ډ��و��ن���� ک�ې���� غ��و��ن��ډ��ه��� پ�ه��� ه��م��� ا��ب�ر���ا��ه��ی��م���

Page 25: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

25

هغه ) مونږ وروسته اومختصرېمقدمې لنډې یوې د پیالمهکې په خبرو ( ۱۵د د�� چ��ې���� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� ې�� حزب م���ا��د��ه���د�� اجرائیه ا��س����ل���ام���ي���� د حزب د او اړخه له حکمتیارصیب م محتر راکړل شوری امیر ته مونږ وروسته تصویب د

و ش����و�� د�� ی ا��و�� ک�ی��ښ����و��د�� م���خ�� ت�ر��� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� . د�� چ��ې���� څ��ن��ګ�ه��� ل��ک�ه��� و��ر���ک��ړ���ل���� م���ع��ل��و��م���ا��ت��� ت�و��ګ��ه��� ل��ن�ډ��ه��� پ�ه��� م���و�� ا��ړ��ه��� پ�ه��� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� ه��غ��ې����چې ورکړ ډاډ مو ته کرزي ولسمشر ده، شوې څرګندونه مخته اړه په پروګرام هغه

لاندې نامه تر میثاق ملي د ژغورنې د چې باندې نقاطو دغو په سره زمونږ چیرې کهش����و�� ا��و�� يل��ی��ک�ل��� و��ش����ي���� مهال دټ�و��ل��و�� ترژ��م���ن�ه��� معقول یو په وتلو د پوځونو بهرنيو د کې په مخه

نیسي و صورت توافق شوې یادونه یې کې میثاق دې په چې اسلامې ،ویش حزب نود�� د�� یح��ا��ض���ر��� پ�ر���ځ��ا��ی�� ګ�ډ��و��ن���� د�� ک�ې���� ح��ک�و��م���ت��� ا��و��س����ن�ي���� پ�ه��� ژ��م���ن��و�� چ��ې���� خ��پ�ل��و�� د�� س����ر���ه��� ح��ک�و��م���ت��� ه��م��د��ې��

د�� ا��و�� و��ک��ړ���ي��� ک�ا��ر�� ک�ې���� ر��ڼ�ا�� م���و��ا��ف���ق��ت�ن�ا��م��� پ�ه��� ش����و�� ېه��م��د��ې�� ټ�ا��ک�ل��� پ�ه��� ل����ار��ې��� برخه يل��ه��� ټاکنوکې پهټول وختګ�ډ��و��ن���� . يواخل د�� و��ا��ک�� ا��و�� ا��ق���ت�د��ا��ر�� د�� م���و��ن��ږ��� چ��ې���� ک�ړ���ه��� څ��ر���ګ��ن�د��ه��� ک�ې���� م���ق��د��م���ه��� ه��م��غ��ه��� پ�ه��� م���و�� ت�ه��� ه��غ��ه���

ا��و�� پ�ا��ر��ه��� راغل ل��ه��� یو نه پاره له غوښتلو د اوځای مقام دکوم خاطر په اسلامي حزب د څخه تاسې له ولسپه يیا ټول بلکېغواړوپ مسؤلیتونه ولس د اوس همدا چې ، پاره له ستاسې به دا او نغاړو، و را سره کې ژمنې یوې و��ړ��� ردغسې و��ی��ا��ړ��� د�� ل��ر���ئ��� غ��ا��ړ���ه���

ا��و��س����ن يوګرځ د��غ��ه��� چ��ې���� ش����ي���� و��و��ی��س����ت�ل��� څ��خ��ه��� ل����اس����و�� د�� پ�ر���د��ی�و�� د�� ت�و��ګ��ه��� د��ا��س����ې���� پ�ه��� ه��ی�و��ا��د�� ج��و��ړ��� يچ��ې����دا يش����و�� مو ته هغه ورشي، لاس په ته ولس بیرته هم واکمني او شي نه ولاړ منځه له هم حزب بنسټونه چې وویل هم

ائتلاف او لري نه باور نظام ائتلافي په اسلامي حزب کړي، نه و ګډون کې نظام هیڅ په پرته ټولټاکنو د به تل ياسلامي نظامونه . را د ولس د قیادت ولس د غواړي هم اوس او هم پخوا حزب دی ګرځیدلی سبب شخړو درنښت ید د ته ووټ او ې

شي . ټاکل و اساس پهته زماخبرو خاطر په ورکولو تفصیل د طرحې د سره اخالص پوره په کرزي ولسمشرویل څه هغوی که چې کړ مخ ته ملګرو نورو زمونږ یې وروسته ددې و، نیولې غوږ

ع���ا��ب�د�� ،غواړي د��ا��و��د�� م���ح��م��د�� و��ر���ت��ه��� ک�ې���� و��خ��ت��� د��ې�� پ�ه��� یوا ين�و�� او یوازې مونږ چې وویل ځنډه له غ��و��ا��ړ���و�� زېپرته ا��س����ت�ق��ل���ال���امنیت... د هلته قلمونه زمونږ چې ویل ویی او وغوښت یی قلم ، ولیکي لنډیز دخبرو دغونډې یی غوښتل کړه،خو نه اوږده خبره نوره هغه

د��خ��پ��ل��و�� ا��و�� ش����و�� خ��و��ا��ب�د��ې�� ل��ږ���څ��ه��� س����ر���ه��� ا��و��ر���ی��د��و�� پ�ه��� خ��ب��ر���ې��� د��د��ې�� و��ل��س����م��ش����ر���ک��ر���ز���ې��� ، د��ي�� ا��خ��س����ت�ي���� ک�س����ا��ن�و��و��ی��ی���� ا��و�� ک�ړ���ه��� ت�ر���م���ی�م��� خ��ب�ر���ه��� ی�ی���� خ��و��ب��ی�ا�� ، ش����و��ي��� پ�ی�ښ������ د��ا��س����ې���� و��ل��ې���� چ��ې���� و��ک��ت�ل��� ی�ی���� ت�ه��� ل��و��ر���ې��� م���س����ؤ��ل��ی�ن�و��

انجنیر . بیا کیږي هم میلمنوسره د کله کله کار دا او دې ډیرې ستونزې امنیتې چې ویلد�� ا��م���ی�ن��� ک�ر���ی��م��� ونیول م���ح��م��د�� اړیکې سره ساپي ډاکتر د یې ډول څه چې دا او راتللو د لیدنې ېهیئت ددې څو تر

ک�ړ��� ب�ر���ا��ب�ر���ه��� ز��م���ی��ن�ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� پهلنډهتوګهڅرګندونهوکړه . يک�ت�ن�ې���� ، ( : شوېدغه رالیږل حزباسالميلهاړخه د ما وویل ولسمشرکرزي ( يفقره ۱۵بیا راز همدا او ، کتلې طرحه ی

د�� ا��و�� ک�ت��ل��و�� د�� س����ر���ه��� س����ت�ا��س����ې���� د��ا��و��د��ز��ي��� ع���م��ر��� م���ح��م��د�� ر��ئ��ی�س������ د��د��ف���ت�ر��� ز��م���ا�� ت�ه��� ب�ی�ا��ن��� ر��ا�� ل��ن�ډ��ی�ز��� ک�ت�ن�و�� ه��غ��ې����لر . ید�� یک�ړ��� نه ستونزه سره موادو ډیرو د طرحې د د�� ومونږ م���ا��د��ې�� څ��و�� ی�و�� بحث ي، باید چې

د�� . ، ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� و��ش����ي���� داخبره پ�ر���ې��� اجازهورکړو چېکه وغوښتل لهمونږ اساس په ی�و��څ��و�� د�� خپلدرنښت خ��پ�ل��و�� . و��ک��ړ��� ت�و��ا��ف���ق���� خ��ب��ر���ه��� د��ې�� پ�ه��� و��ر���س����ر���ه��� م���و��ن��ږ��� ک�ړ���ي��� ګ�ډ��ه��� ر��ا�� ه��م��� س����ر���ه��� م���ل��ګ�ر���و�� م���و�� ،ک�س����و�� و��ر���ت��ه��� خ��و��

خ��ل��ک�و�� د��د��ا��س����ې���� چ��ې���� ل و��و��ی��ل��� په دې هڅې وڅخه تخریبولو د طرحې ددې چې وشي ډه ډه کې مړیو. يک�و�� ددې به هدف زمونږ چې وکړه پوښتنه یې اونه څیړله نه و ډیره داخبره هم هغه

خ��و�� و��ي���، څ��و��ک��� څ��خ��ه��� خ��ل��ک�و�� ش����و�� ډ��و��ل���� پ�و��ه��� ښ����ه��� م���ط����ل��ب��� پ�ه��� ز��م���و��ن��ږ��� ه��غ��ه��� چ��ې���� م���ع��ل��و��م���ی��د��ه��� ید��ا��س����ې����و�� .

کرز د�� د�� يولسمشر ت�و��ګ��ه��� ل��ن�ډ��ه��� پ�ه��� ه��م��� س����ا��پ�ي���� ډ��ا��ک�ت�ر��� ا��و�� م���ج��د��د��ي�� ا��ل��ل��ه��� ن�ج��ی��ب��� ډ��ا��ګ�ت��ر��� م���خ��ه��� ت�ر��� خ��ب��ر���و�� د��ا��و�� . س����و��ل��ې���� وکړې خبرې خاطر په راوستلو د امن

بحث تفصیلي باندې موضوعاتو دې په څو تر شو پاته پاره له وخت څه د همدلته مونږ چې وکړه هیله څخه زمونږ کرزي ولسمشر بیامونږهمورسرهموافقه . د�� اوڅیړنهشي ا��و��س����ی�د��و�� د�� خ��پ�ل��� ا��و�� ، ا��و�� و��ک��ړ���ه��� د�� ځ��ا��ی�� ه��ی��ئ�ت��� د�� ا��و�� ځ��ا��ن��� خ��پ�ل��� د�� ه��م���

دې . . په مو بیا وکړه لارښوونه اړه دې په ته رئیس دفتر دخپل سمدستي هغه کړه یاده را ورسره مو خبره ساتلو خوندي د امنیتلیدنې کارکونکوسره او مسؤلینو د ټولنو مدني او سیاسي مهمو د هیواد د څو تر شي برابره راته زمینه او توانیږو و مونږ که چې وکړه خبره

ښاغل . وکړو دلچسپ يکتنې بلکې وکړه موافقه یوازې نه اړه دې په ترڅوپه يکرزي وویل یې مسؤلینوته وښودلهاو یېهمسره لهمونږه وکړي .مرستهدېالرهکې

ا��و�� ، و��ر���س����ی�د��ه��� ت�ه��� پ�ا��ی�� ت�و��ګ��ه��� خ��و��ش����ح��ا��ل��ه��� ا��و�� ښ����ه��� ډ��ی�ر���ه��� پ�ه��� غ��و��ن��ډ��ه��� غونډ د��ا�� د ټول را ېبیا بیرون ځایه دو، . والړ وزیران شمیر یو هلته نو و، وخت غونډې د شورا د وزیرانو د چې بریښیدله داسې ، سم سره راوتلو د ځایه د غونډې د خو ووتلو

ښاغل وزیر چارو کورنیو د مې شا تر چې وم نه متوجه کې وخت دې په زه خو وکړ، روغبړ مو سره کسانو ولاړو ټولو و��ل����اړ�� ید ا��ت�م��ر���

Page 26: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

26

پ (۷ )، ید�� زما ا��م��� رهغه چ��ې���� و��ک��ت��ل��� و��ر��� م���ا�� ک�ی�ښ����و��د��، ل����اس����� خ��ا��ن�د�� سا��و��ږ���ه��� ا��و�� د��ه��� ک�ې���� ل����اس����� پ�ه��� ی�ې���� ،يا��و��ا��ی لیدل ير��ا��ت�ه��� ډیر کې پیښور په هلته اوتا ما پیژندلم، نه و چې لکه دې زه . يکتل يچې خ��و�� م���ا�� په یښاغل و�� اتمر

ک�ړ��� . و��ا��ږ���و��د�� و��ر��� ل����اس����� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ر��و��غ���ب�ړ��� د�� و��ر���س����ر���ه��� م���ې���� ا��س����ا��س����� د��ې�� پ�ه��� ن�و�� و��، ک�ت��ل��ې���� ډ��ی�ر��� ت�ل��و��ی��ز���و��ن����د�� : : ر��ا��و��ړ���ي��� چ��ې���� م���و�� څ��ه��� ه��ر��� ا��س����ت��ا��د��ه��� چ��ې���� و��و��ی��ل��� م���ق��د��م���ې���� ل��ه��� پ�ر���ت��ه��� ر��ا��ت�ه��� م���و�� يه��غ��ه��� څ��ن�ګ�� ت�ر��� ،

م��� . ز��ی��ا��ت�ه��� ډ��ی�ر���ه��� ت�ر���ې��� م���ا�� ی�م��� کرز نو��ل����اړ��� ولسمشر چې کله وکړه، د�� ینه ز��م���و��ن��ږ��� ملګر ا��و�� و��و��ت��و�� يهیئت ر��ا�� ب�ی�ر���و��ن���� ټ�و��ل����ښاغل غونډ یکرز ینو شورا د وزیرانو ا��و�� ېد ر��ا��و��و��ت��و�� ب�ی�ر���و��ن���� ا��و��م���و��ن��ږ��� و��ل����اړ��� پ ت�ه��� چمن د سره دوستانو یوشمیر د رهلته

د��ر��ی��د��و�� . و�� غ��ا��ړ���ه���ښاغل معاون دویم ولسمشر د چې کولې خبرې مو خبره څه په او و ولاړ خلیل یهملته ر��ا��غ��ی���� . يکریم

پ�ی�ژ���ن��د��ګ�ل��و�� د�� ز��م���ا�� س����ر���ه��� خ��ل��ی�ل��ي���� ک�ر���ی��م��� د�� يښ����ا��غ��ل��ي���� ج��ه�ا��د�� د�� م���ر���ح��و��م���� ا��ن��� د�� ه��غ��ه��� چ��ې���� و��ش����و��ه��� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� څ��خ��ه��� پ�ی�ل���ام���ې����نژدې . دواړه دوې و میلمه زمونږ کې میلمستون په دحزب کې دروازې لاهورۍ په پیښورکې په هلته بیا او راغی دکابله ځای یو سره مزاري

په . ) جوړشواو حکومت رباني داستاد کلهچې بیا دهغېوروسته تهوالړل ایران شولاوبیا (۱۹۹۲یوهمیاشتهلتهپاته و��م���و�� شورا ، وحدت حزب د کې ا��و�� یکلنو ن�ښ����ت�ل��� و�� ج��ن�ګ�و��ن��ه��� ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� م���ن��ځ�� ت�ر��� ا��س����ل���ام���ي���� ا��ت�ح��ا��د�� ا��و�� بیا ن�ظ����ا��ر��

لور خپل وحدت ا��و�� یحزب ک�ړ��� لاندې د�� ب�د��ل��� نامه تر شورا د هماهنګۍ د سره اسلامي حزبش����و�� ښاغل ،م���ت�ح��د�� مونږ به کې وخت هاغه په کابلته ینو پاکستانڅخه کلهکلهد پههغه د خلیلي رساوه، لهالرې تورخم

دښاغل کې د�� يخلیل يوخت . ا��و�� و�� س����ت�و��ن��ز���م���ن��� ډ��ی�ر��� ت�ی��ر���ی��د��ل��� ل��غ��م��ا��ن�ه��� ا��و�� ن�ن�ګ�ر���ه��ا��ر��ه��� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ډ��ل��ې���� د�� ه��غ��ه���خپله په خلیلي ښاغلی چې کیده سپارښتنه اړخه له امیر د حزب د ته مونږ به ځکه نو

. ه��غ� پ�ه��� س����ر���ه��� ز��م���ا�� ر��س����و��م���� و��ر��� ی�ې���� ا��و��ه��ل��ت�ه��� ک�ړ���م���� و ب�د��ر��ګ��ه��� پ�غ��م��ا��ن��� ه د�� ډ��ر��ی��و��ر��� ز��م���ا�� ک�ې���� خ��ت���ا��و�� ا��و�� یاوسیدونک ت�ک�ړ���ه��� خلیل ډ��ی�ر��� چې کوله هڅه به هغه و، شخصیت رسیږ يمجاهد نه و زیان کوم ته ا��و�� يصیب

صف ګوره چې ویل ورته هم به صیب دروې .يخلیلي نه و ځایه بې موټر چې جانه اللهمخته وګرزید، را هلته سم سره کتلو په زمونږ خلیلي کریم معاون دویم ولسمشر د

ا��و�� ا��س����ت�ا��د�� د�� چ��ې���� و��و��ی��ل��� ت�ه��� م���س����ؤ��ل��ی�ن��و�� د��و��ل��ت�ي���� ا��و��ب��ی��ا�� و��ک��ړ��� ی�ې���� ر��و��غ���ب��ړ��� ښ����ه��� ډ��ی�ر��� هیئت ر��ا��غ��ی���� ملګريکتلا . شو ونه خاطر دې په سره خلیلي ښاغلي د مونږ بیا خو کړي برابر وخت کتلو د ورته یې د�� یسره ه��غ��ه��� لهالمله چ��ې���� ۍناروغ

تلل ته و�� .یلندنع��ل��م�� ح��ا��م���د�� ک�ې���� و��خ��ت��� پ�ه��� ر��ا��و��ت��ل��و�� د�� ن�ه��� ق���ص���ر��� ولسمشر يد�� د مطبوعات چې کارکونک يد ، یدفتر دې

ا��و�� تر ر��ا��غ��ی���� ته مونږ چې څرنګه خو پوښتل، و اړه په لیدنې د یې وروسته نه علیک سالم دو��ک��ړ���و�� خ��ب�ر���ې��� ا��ړ���ه��� د��ې�� پ�ه��� چ��ې���� و��ه��� ن�ه��� ا��ج��ا��ز��ه��� پ�و��ر���ې��� و��خ��ت��ه��� ا��س����ا��س����� ،ه��غ��ه��� د��ې�� پ�ه��� چې مو ن�و�� وویل ورته

دا به د�� يو�� ښه پهدېاړه چ��ې���� دفتره وپوښتې . خپلخ��پ�ل��و�� د�� ه��ل��ت�ه��� م���و�� ب�ی�ا�� ا��و�� ش����و�� ر��ا��س����ت�و��ن���� ت�ه��� ه��و��ټ��ل��� ب�ی�ر���ت��ه��� ه��ی�ئ�ت��� ز��م���و��ن��ږ��� و��ر���و��س����ت�ه��� ک�ت�ل��و�� ل��ی�د��ل��و�� د��

ا��و�� د�� د�� خ��ب�ر���و�� ارزیاب ه��غ��ې���� اړه په ا��و�� . يپایلو ک�ړ���ه��� تفصیلي د�� پ�ی�ل��� مو اړه په پروګرامونو راتلونکو . و��ک��ړ��� ب�ح��ث���

٭٭٭٭٭دا د�� چې وشو وړاندیز اړخه له ولسمشر د پخپله وروسته، دبحث سره کرزي ولسمشر

د�� ا��ړ��ه��� د��ې�� پ�ه��� م���و��ن��ږ��� څ��و�� ت�ر��� و��ا��و��س����ي����، ه��م��د��ل��ت��ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� و��خ��ت��� څ��ه��� د�� د��ې�� سره ه��ی�ئ��ت��� ملګرو خپلود�� ه��غ��ه��� ک�ړ���و��، ب�ح��ث��� س����ر���ه��� د��ه��ی�ئ��ت��� ی�ې���� ا��و��ب��ی�ا�� و��ک��ړ���و�� ته خ��ب�ر���ې��� غړو دې دا هیئت دوی چې وویل هم

وکړي کاته لیده هم سره خواو اړوندو نورو د کې وختونو فارغه دغه .پهوکتل، ځله دوه مونږ سره کرزي ولسمشر د�� د ز��م���و��ن��ږ��� ، پ�ر���ت��ه��� څ��خ��ه��� ا��ن�ص���ا��ر��ي��� ع���ل��ي���� د��ا��س����ت�ا��د�� ک�ې���� ک�ت�ن�ه��� ځ��ل��� د��و��ی��م��� پ�ه���

. د�� ه��م��� ب�ه�ی�ر��� غ��ی�ر���ت��� ښ����ا��غ��ل��ې���� ا��و�� ه��ل���ال��� ا��ل��د��ی�ن��� ق���ط����ب��� ښ����ا��غ��ل��ې���� د��ر��ل��و��د�� ګ�ډ��و��ن���� غ��ړ���و�� ټ�و��ل��و�� ن�و��ر���و�� ه��ی�ئ��ت���و�� ش����و��ي��� ی�و��ځ��ا��ی�� ر��ا�� س����ر���ه��� د اد . وه��ی�ئ��ت��� غرمې د کتنه دا ځل دا خو وه، کې ماڼۍ په ریاست جمهوري د هملته هم مو کتنه ځل

. د اوسو، تیار پاره له تللو د ته ماڼۍ هلته بجه یوه په ماسپیښین د باید چې و شوې راکړل خبر ته مونږ وه شوې تیب تر کې وخت په ډوډۍسنت مونږ کیده، لمونځ ماسپیښین د بجه یوه په ورسیدو، ور ته مسجد قصر د ریاست جمهوري د هلته مونږ چې وه یوه کم پاو ماسپیښین

په وکړل، سره زمونږ یې بیا کړل، ادا یې سنت راغی، ته جومات هم کرزی ولسمشر کې وخت همدې په شي، بجه یوه څو تر شوو منتظرجمع د بیا او وکړ روغبړ مینه . ېډیره وروسته لمانځه د کړ ادا ګډه په سره مو لمونځ او دریدو و څنګ تر هم یې مونږ شو، وویل تکبیر پاره له

دا زمونږ خو شوه، کیښوول میز په ډوډۍ غرمې د اړخه له مؤظفینو د سم سره رسیدو د هلته یوړو، ته خونې دکتلو ځای یو سره ځانه له یېخبره خپله سره اخستو ګټې په نه وخت مود اوهم وی خوړلې ډوډۍ هم باید مونږ ، وه کاري هم ډوډۍ ډوډۍ غرمې د وای، کړې

ترکاري څه لږ څنګ تر ډوډۍ وچې د وه، ساده ډیره څیر په سباناري هماغه د خپلو لکه د کرزي ولسمشر وو، اوسلات وریجې ، او کړ مخ ته مونږ ولسمشر بیا شته، غوښه کې پروګرام ننې په بلې چې وویل ورته کارکوونکو پوښتل، و اړه په غوښې د څخه کارکونکو

Page 27: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

27

هم غوښه کې پروګرام نن چې و ښه خو لرو، نه غوښه ورځې دوه کې اونۍ په مونږ چې ویل به شتویې یو یو وخوړه، ډوډۍ ټولو ه،کولې خبرې نوبت خپل خاطر. په په ښوولو د ته مونږ یوازې به غذا ډول دا چې پوهیږم خونه

. و��و�� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� ع���ا��د��ي�� ه��م��د��ا��س����ې���� ه��م��� ب�ه��� ر��ښ����ت��ی�ا�� ک�ه��� ا��و�� ت�ی�ا��ر��ی��د��ه���تفصیلي بند یوه یوه په میثاق ملي د ژغورنې د ، غزیدې و پورې بجو درې تر ان خبرې وروسته نه چای پیالې یوې بیا او ډوډۍ د غرمې د

شو وویستل را هغه و موجود توافق چې برخو کومو په میثاق ددې وشو، پرې بحث وشوې، کې ېخبرې کومو او چې په و اختلافشو وویستل را هم هغه کیده کتل اړتیا ته زیادښت او ترمیم اړخه له هغوی د کې په .ېیا

د�� م���و�� ک�ې���� ج��ر���ی��ا��ن��� پ�ه��� وروسته د��ب�ح��ث��� به بیا کینم، سره تاسې له چې وویل ویې پوښتل، و اړه په وخت د څخه کرزي ولسمشربه . اړخه له دولت د چې و دا وړاندیز کرزي دولسمشر ورسیده، ته پای توګه ښه ډیره په غونډه دا هرصورت په ورکوم دوام ته لیدنو نورو

شمیر یو هیئت د خو اوسیږي، و همدلته باید هیئت ستاسې او شي، آاکل ټ و کمیسیون یو پاره له بحث د باندې طرحه دې پهځنډیږ غړو و زیات نه ددې کې کابل په هلته غوښتل اساس ي،نه دې په دور خبر د��نو لومړی ولسمشر و بیا ورسید، ته پای همدلته

مسؤل دفتر د هغه د او ګډه کرزي په عکسونه څو توګه په ګار یاد د مو مخه تر دروازې د ووتل، را بیرون ځای یو سره هیئت دووتو څخه ماڼۍ له ریاست جمهوري د وروسته خبرو اواخري ځلی دویم د سره کرزي ولسمشر د توګه دې په او .واخستل،

هغه دا اختالفيموضوعدبهرنیوفوځونودوتلولهپارهدیوهمعقولمهالویشمادهوه، شوهچېترټولوډیرهستره څرګنده دبحثپهپایلوکېدا . وویل زغرده په هغه ځکه و نه واک پاره له توافق د یی سره کرزي دولسمشر چې و څه

. چېامریکایانپهکېخپلوځانوته هغههغهځایونههمپهګوتهکړل امریکایانغواړيپهافغانستانکېمستقلنظاميموجودیتولري چېا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ا��س����ل���ام���ی���� ح��ز���ب��� چ��ې���� و��ه��� خ��ب��ر���ه��� ه��غ��ه��� د��ا�� خ��و�� ، غ��و��ا��ړ���ي��� ج��و��ړ���و��ل���� ت�م��ځ��ا��ی�و��ن��ه��� ف���و��ځ��ی����

د�� . ن�ظ����م��� ک�و��ر���ن��ي���� د�� م���ا��د��ې�� ن�و��ر���ې��� م���ی�ث�ا��ق��� د�� ن�ج��ا��ت��� د��م���ل��ې���� ک�و��ل��ې���� ش����و�� ن�ه��� ت�و��ا��ف���ق���� ت�و��ګ��ه��� ه��ی��څ�� پ�ه��� و��ر���س����ر���ه���. ش����و�� ک�ی�د��ا��ې�� ت�و��ا��ف���ق���� و��ر���و��س����ت�ه��� ت�ع��د��ی�ل��� ا��و�� ت�ر���م���ی�م��� څ��ه��� د��ل��ږ��� ک�ې���� ه��غ��ې���� ا��و��پ�ه��� و��ې��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ج��و��ړ���ښ����ت���

. دې په درلودې کتنې لیدنې سره کړیو علمي او سیاسي شمیر زیات د مونږ کې وخت په موجودیت میاشتې یوې دنژدې زمونږ کې کابل پهکې مشر ،لړ د ډلې د محقق د وحدت د رباني، استاد محترم مشر د اسلامي جمعیت د سیاف، استاد محترم مشر د اتحاداسلامي د

محترم رئیس پخواني پوهنتون د اشرف محقق، ولسي احمدز غنيډاکټر د ګیلاني، پیرسیداحمد محترم مشر د ګوند د محاذ ملي د ي، ، غړو نارینه او ښځینه شمیر یو د پارلمان د فهیم، قسیم محترم مرستیال دلومړي ریاست جمهوري د قانوني، محمدیونس محترم رئیس د جرګې

پوهنتون د غړو، د شوراګانو د ولایتونو د غړو، غیردولتي اړوندو پورې اسلامي حزب غړو و��د شمیر یو د حلقو ټولنیزو او مدني د او استادانو د . دي وړ یادولو د سره

مونږ کې وخت په خبرو د سره دوستانو ټولو نا ته ددې سخت نه حالت اوسني د افغانستان د یې ټول چې شوه ډاګیزه اوناخوښه خواليدارا ته ډګر ځواک ټولنیز او سیاسي ستر یو څیر په اسلامي حزب د وي شوني چې قیمت هر اوپه ورسیږي ته پای غمیزه دا غواړي او دي،

طرحه اوسنۍ په اسلامي حزب د خو د�� ودانګي، توپیرترسترګوکیده ا��و�� لږڅه د�� . دویپهآندونوکې ک�ې���� ه��ی�و��ا��د�� پ�ه��� ت�و��پ�ی��ر��� ه��غ��ه��� ا��و��. و�� د��ر��ی��ځ�� ګ�و��ن��ګ�� ه��غ��و��ې��� د�� ا��ړ���ه��� پ�ه��� ا��س����ت�ق��ل���ال��� د�� د��ه��ی�و��ا��د�� ا��و�� ش����ت��و��ن���� د�� ف���و��ځ��و��ن��و�� ب�ه��ر���ن��ی�و��

ت�غ� د�� څ��ه��� ل��ږ��� ک�ې���� ط����ر���ح��ه��� د��ې�� پ�ه��� غ��و��ښ����ت�ل��� ق���ا��ن�و��ن��ي���� م���ح��ت�ر���م���� ر��ئ��ی�س������ ا��و�� یپ�ا��ر��ل��م��ا��ن��� ر��ا��ش����ي����، دا ی��ر���ا��ت��� بیاک�ړ��� م���ط����ر���ح�� ک�ې���� غ��و��ن��ډ��ه��� پ�ه��� پ�ا��ر��ل��م��ا��ن��� د�� یوېمليوثیق يط����ر���ح��ه��� کړي، ېاود تصویب او تائید یې توګه په

د�� ی�ې���� ط����ر���ح��ه��� د��ا�� ا��و�� ښ����ک�ا��ر��ی��د��ه���، م���خ��ل��ص���� ک�ې���� ل����ار��ه��� د��ې�� پ�ه��� یاده ه��غ��ه��� کې غونډه په پارلمان . و�� د��ا��س����ې���� و��ک��ی�ل���ان��� ی�و��ش����م��ی�ر��� ک�ې���� پ�ا��ر��ل��م��ا��ن��� پ�ه��� ه��ل��ت�ه��� وپوهیږې وک�ړ���ه��� دې په غوښتل هغوی چې

د�� ا��و�� ه��ی�ئ��ت��� د�� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� یوه چ��ې���� اساس دې په ؟ دي روان څه منځ تر کړیو دولتيو��ک��ړ��� ه��م��� پ�و��ښ����ت�ن��ې���� ا��ړ���ه��� د��ې�� پ�ه��� د�� ېو��ک��ی�ل��� ووایه . چ��ې���� ځواب قانونيورته پارلمانرئیسمحترمیونس

ک�ی�د�� ا��ن�ګ�ی��ر���ل���� چ��ې���� ه��غ��س����ې���� ح��ا��ل����ات��� چ��ې���� و�� ا��ن�د�� د��ې�� پ�ه��� ه��م��� د��و��ا��ړ���ه��� ځ ها��س����ت�ا��د��ا��ن��� نه مخ ه��غ��و��ی��� يپه ، ا��و�� ش����ي���� ا��ح��ی�ا�� ب�ی�ر���ت��ه��� ن�ه��ض���ت��� ا��س����ل���ام���ي���� چ��ې���� د��ه��� ا��ړ��ت��ی�ا�� ت�ه��� د��ې�� چ��ې���� ش����و��ن��ی���� و��ی��ل��� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� ک�ا��ر�� د��ا��

ا��س����ل���ام��� ید�� ح��ز���ب��� . يچ��ې���� چې اند په زما راودانګي ته ډګر حکمتیار انجنیر مشر ګوند دې د اوخپل خواو ټولو اړوندو پورې کړیو د غورځنګ اسلامي د بلکې ، استادانو دې یوازې نه

و��ا��ک�م��ن ګ�ڼ�ل���، م���ح��ص���و��ر��� وو، ۍځ��ا��ن�و��ن��ه��� سره بل د یې اختیارات او واک وې، تللې منځه له یې . غ��و��ن��ډ��و�� ځ��ا��ن�ګ�ړ���و�� پ�ه��� خ��و�� ش����ي���� ق���ا��ی�ل��� د��ر��ن��ښ����ت��� پ�ه��� ت�ه��� ا��ش����غ��ا��ل��ګ�ر���ا��ن�و�� ک�ې���� غ��و��ن��ډ��ه��� ه��ر���ه��� پ�ه��� چ��ې���� و�� م���ج��ب�و��ر���

خبر خدای نه زړه د یې دردول ،و�� کې وضعې و، نه قانع توګه هیڅ و�� و،و�� يپه ن�ه��� ه��م��� ج��و��ګ��ه��� د��د��ې�� چې وخ��و��د�� . ک�ړ���ي��� و��ا��ق���ع�� ک�ې���� م���ق��ا��ب�ل��� پ�ه��� ا��ش����غ��ا��ل��ګ�ر���ا��ن�و�� د�� ځ��ا��ن�و��ن��ه��� مشر خ��پ�ل��� وحدت حزب د توګه په نمونې

سره اسالمي حزب د نه مونږ چې، وویل کې ځای یوه په خبرو خپلو د محقق ښاغليد��ښ����م��ن يد��ښ����م��ن و��ر���س����ر���ه��� م���و�� ن�ه��� ا��و�� نه يل��ر���و�� هم اړتیا ته خبرو سولې د اساس دې په ده، کړې

و��ل����اړ��� څ��ن�ګ�� ت�ر��� س����ت��ا��س����ې���� ک�ې���� پ�ر���و��س����ه��� د��ې�� پ�ه��� م���و��ن��ږ��� مونږ ،ی�و�� ش����ت��ه���، چې ده ستونزمنه دا خوش����و��ن د��ا�� ش����و��، ت�ه��� غ��ر���و��ن��و�� ب�ی�ا�� ځ��ل��� ی�و�� څ��خ��ه��� ژ��و��ن��د�� . ېد��د��ې�� ویل ویې او ورکړ مثال یو هغه ده نه

Page 28: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

28

: نه و را یې ځان وواهه، زنګ چا یو راته الرې له تیلفون سیم بې د ورځې یوه چېلور مقابل خو وپوښتل ماورڅخه د�� يپیژاند، ه��غ��ه��� چ��ې���� و��پ�ی��ژ���ا��ن�د�� م���ا�� ، و��ک��ړ���ه��� خ��ن�د��ا�� ش����ا��ن�ت��ه��� د��ر��ن��ه���

د�� ح��ک�م��ت�ی�ا��ر�� م���ح��ت�ر���م���� ا��م���ی�ر��� دقیق ،یح��ز���ب��� څلویښت د�� ېنژدې م���ا�� و��ک��ړ���ې���، ر��ا��س����ر���ه��� ی�ې���� سره خ��ب�ر���ې��� هغهسمدست د�� موضوع دا وروسته ده يخبرو حکمتیار چې و حیران هم هغه ، وویله ته کرزي ولسمشر

ک�ړ��� ت�ی�ل��ف��و��ن���� . یت�ه��� را دړې دکور زما امریکایان به سبا چې ویریدم زه چې وویل هغه وک�ړ��� د�� يم���ا��ت�ې���� ت�ه��� خست . . چ��ې���� وانه تیلفون یې ما خو وواهه را زنګ کس همغه بیا سبا لرې لار سره حکمتیار

د�� ک�ړ���ې��� ټ�و��ک��ې���� چ��ا�� س����ر���ه��� م���ح��ق��ق���� م���ح��ت��ر���م���� چ��ې���� م���ع��ل��و��م���ی�د��ه��� د��ا��س����ې���� ه��م��� څ��ه��� نه يک�ه��� حکمتیار ځکهچریک خپلو نه او استعمالوي تیلفون خپله د�� يپه ت�ه��� پهیوه ګ�ر���و��پ�و��ن��و�� هغه اجازهورکوي، استعمال تیفلوند

ښاغل . د خو ساتي و ځانونه څخه استعمال د تیلفون د چې کړې ښوونه لار ته کسانو ټولو خپلو و��ړ��� يلیک د��د��ق���ت��� ه��م��� خ��ب��ر���ه��� م���ح��ق��ق���� . ښاغل اساس دې په د�� يوه ن�ه��� ح��ا��ض���ر��� چ��ې���� و��و��ی��ل��� کې یم���ح��ق��ق���� لمنو په غرونو د بیا ځل یو

کړي . سبا شپې سرګردانهد�� ه��م��ا��غ��ه��� ا��ن�د�� س����ی�ا��ف��� ا��س����ت�ا��د�� وال د�� شانته یو سره اند د وخت یکرزي لږ ته مونږ چې وویل دا هغه درلود،

ا��س����ت�ا��د�� ک�ر���ز���ي���، د�� څ��و�� ت�ر��� ا��و�� .... ر��ا��ک�ړ���ئ��� و��ګ��و��ر���م���� س����ر���ه��� ا��و�� ف���ه��ی�م��� ج��ن�ر���ا��ل��� ق���ا��ن�و��ن��ي����، ی�و��ن��س������ ر��ب��ا��ن�ي����،د�� ط����ر���ح��ې���� د��د��ې�� ګ�ډ��ه��� پ�ه��� ټ�و��ل���� ی�و�� م���و��ن��ږ��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� خبرې یپ�و��ړ��� ل��و��ړ��� ب�ح��ث��� پرې اوبیا ټاکو و هیئت

و��ک��ړ���و�� . داخر سره کرزي ولسمشر د ا��خ��س����ت��ل��و�� يخو د�� ا��ن�د�� د�� ه��غ��ه��� د�� م���ی�ث��ا��ق��� م���ل��ي���� پ�ه��� ژ��غ���و��ر���ن��ې���� د�� ا��و�� خ��ب�ر���و��

د�� ب�ه��� ن�ظ����ر���ی��ا��ت��� ا��و�� ا��ن�د��و��ن��ه��� ټ�و��ل���� د��ا�� چ��ې���� و��ک��ړ���ه��� پ�ر���ی��ک�ړ���ه��� ګ�ډ��ه��� پ�ه��� ه��ی�ئ�ت��� ا��س����ل���ام���ي���� د��ح��ز���ب��� و��ر���و��س����ت�ه���د�� څ��و�� ت�ر��� ا��س����ت�و��ي���، و��ر��� ت�ه��� ا��م���ی�ر��� ا��س����ل���ام��� ح��ز���ب��� ح��ز���ب��� د�� و��ر���و��س����ت�ه��� پ�ر���ی��ک�ړ���ې��� د�� شورا يه��غ��ه��� اجرائیه د

راتلونک سم سره الرښوونو .ید شي واخستل قدمتفصیلي هم سره اړخونو بهرنيو د څنګ تر اړخونو دکورنیو کې دوران په سفر خپل د هیئتاروپاني د نماینده، د ملتونو دملګرو کې کابل غړوپه دهیئت اړه دې په درلوده، کتنه

د�� ف���ر���ا��ن�س����ې���� د�� ر��ا��ز�� ه��م��د��ا�� ا��و�� ن�م��ا��ی�ن�د��ه��� د�� رسمي ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� کې دفترونو په هغوی د سره سفیرا��و�� و��ض���ا��ح��ت��� و��ر���ت��ه��� ی�ې���� ا��ړ���ه��� پ�ه��� م���ا��د��و�� ش����و��و�� م���ط����ر���ح�� ټ�و��ل��و�� د�� م���ی�ث�ا��ق��� د�� ا��و�� د��ر��ل��و��د��ل���، ک�ا��ت�ه��� ل��ی��د��ه���

و��ک��ړ��� .ېڅ��ر���ګ��ن��د��و��ن��ې����: د�� پایلې سفرڅخه داشتونو د یا خپلو د یي دلته چې کړي لاسه تر پایلې ښې ډیرې څخه سفر ددې څو پهلنډهتوګه مونږ لیکم :کرښېیو

کې :-1 برخه ټولنیزه او سیاسي پهد - هیئت دغه اسلامي حزب شمیر د تاوده زیات د کړیو مدني او سیاسي شو هرکلي کورنیو مخ سره

سره. مونږه له علاقه ډیره په بیا نورو شمیر یو او یو، منلي یې ټنډه پراخه په ویلي پاره له کتلو د چې مو چاته هرکې وخت په دکتلو او غوښتی خت و پاره له کتلو اړه م���و�� د په میثاق بحث د دا او کړی بحث ورسره

اخستې . ښه ډیر ب�ح��ث�و��ن��و�� د�� یې د��ې�� پ�ه��� س����ر���ه��� م���و��ن��ږ���ه��� ل��ه��� ه��م��� غ��ړ���و�� ش����م��ی�ر��� ی�و�� پ�ا��ر��ل��م��ا��ن���. ا��خ��س����ت�ی���� ب�ر���خ��ه��� ک�ې����

نیولې - نه ولسمشر د کې کړیو دولتي م���ع��ا��و��ن���� په ل��و��م���ړ���ي��� د�� ق���س����ی��م��� مارشال د��ه��غ��ه��� د��فهیم، م���ح��م��د��

ر��ئ��ی�س������ د�� ج��ر���ګ��ې���� او و��ل��س����ي���� قانوني، د�� محمدیونس م���ش����ر���ا��ن�و�� د��ر��ئ��ی�س������ د�� صیب حضرت ج��ر���ګ��ې����الله یي صبغت چوکاټونه رسمي ټول بلکې کړې خبرې سره مونږ له ټنډه پراخه په یوازې نه ټولو پورې مجددي

قانوني . یونس محمد چې دې تر ان او کړې سره مونږه له یي خواله زړونو خپلو د او کړي لرې سره یوه له همکې پارلمان په مسئله کړه . ه��م��� دا مطرح توګه رسمي په

- . د خو وویني، سره هیئت دې غوښتل امریکایانو لومړی ټولو تر وه زیاته ډیره هم دلچسپي دیپلوماتانو د هیوادونو بهرنيو د

. د اروپا د لکه کسان مهم ډیر دیپلوماتانو بهرنيو د غورزوله و شاته لیدنه هغوی د بیان رابرګیټ مشر د پنتاګونسفیر فرانسې د مشر، یوناما د مشر، سفیر اتحادیې پاکستان نومونو د مختلفو په چې هغوی شمیر یو او

د یې میکانیزم په ورکولو د بڼې عملي د ته میثاق دې او کړې خبرې اړه په میثاق ددې یې سره هیئت د او راغليدي . کړې مرکې تفصیلي سره هیئت

کې :-2 برخه مطبوعاتي پهمشورو - په دوستانو ځینو د او ستونزو امنیتي د کې ورځو لومړیو په هیئت هم څه ا��س����ا��س����� که د پ�ه��� ځان، خپل

سره ولسمشر کرزي ښاغلي د چې کله بیا خو ساته، لرې څخه مطبوعاتو د ، مخه تر لیدلو د سره کرزي

Page 29: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

29

اړه د�� دې په او وشوه لیدنه ترې هیئت کولای مو تاسې چې وویل سره اخلاص ډیر په هغه نو وکړه پوښتنه . وختو لومړیو په نو نیولې و اړیکې سره مونږه له رسنیو ټولنیزو چې کله کړئ مطرح سره مطبوعاتو د میثاق دا شئ

مو ا��س����ا��س�����) (کې پ�ه��� ن�ی�و��ل��و�� ک�ې���� ن�ظ����ر��� پ�ه��� د�� س����ت�و��ن��ز���و�� ا��م���ن�ی�ت��ي���� اهداف د�� خپل توګه نومه بې پهخو ، کول دا . سته وورتشریح اوږه په اوږه سره مونږه له مطبوعاتو ټولو هیواد د ووتلو را ته ډګر زغرده په بیا

بوتله . مخته پروسهبه - لیکوالانو غربي خپله په هم څه که تعقیبوله، سره دلچسپۍ ډیره په مسئله دا هم مطبوعاتو هیوادونو غربي د

لیکل هم نقاط منفي بین . څه یو میثاق شوي حه طر دغه اړخه له اسلامي حزب د اساس په لیکنو همدې داو کړه خپله بڼه نړۍ المللي .دافغانستاندمسئلېدسیاسېحلپهلورمتوجهکړه یې ټوله

کې : -3 ولس پهولایاتو - لرې د یا او رسیدل، را خبرونه کوم ته مونږ چې څخه راتګ تګ د خلکو د یا او اړیکو تیلفوني هغو د

دحزب یوازې نه هیئت اسلامي حزب د چې کاوه را خبر ددې ټولو نیولې اړیکې وروڼو کومو چې څخهد پارولې را روح نوې یو کې پرګنو ټولو په ولس د بلکې کې کړیو په جوماتونو . ېاسلامي د کې کابل په پخپله

دوی کړې، مطرح مسئله دا کې خطبو خپلو په له کېویناو و��هغ په امامانو څپو تلویزیوني د بیرته مونږ چېد ځان د نه اشغال بهرني د او ومني طرحه دا اسلامي حزب د چې غوښتل نه ددولت کلکه په ، اوریدې لارې

اسلامي . حزب د چې کې کابل په خپله په یا او ولایاتو په کړي خپله لار اصولي همدا پاره له ا��ړ���و��ن��د��خلاصیدوغړي ډیره غیردولتي په او شول متحرک هم هغوی وو پراته خوله چپه بهانه بله یا او بهانه یوه په

یو » « غړی اسلامي حزب د مونږ ووایو چې کوو افتخار بیا ځل یو مونږ اوس چې ویل یې به سره خوپه خوښۍ ، غړې فعال اوپخوانې غښتلې ډیر دحزب چې ووایم باید سره ډیرناخوالۍخبرې تیلفون په سره ه مونږ له یی څخه دهلمند چې عبدالرحمن استاد

په لخوا کسانو نامعلومو د سبا هماغه په وکړه یی وعده راتلو اودخپلو وکړې. و��ر���س����ی�د�� ش����ه��ا��د��ت���

ک�ړ���م���� د ب�ا��ی�د��ډ��ا��ګ�ی�ز���ه��� نوو ا�� ولایتي د کې هوټل کانټننټال انټر په هلته کې وخت په شتون د هیئت د چېورځن!! ټاکل درې . يشوراګانو حزب د هغوی چې وو غړي داسې ډیرکي کې دوی په درلود جریان سیمنار

پی زمونږ هم څه که درلود، غړیتوب پیژندلو، ژاسلامي څخه لرې د مونږ هغوی خو وه کمه ورسره ندګلويد هیئت د اوهم یې اړه په طرحې ددې او کولې خبرې مسایلو مختلفو په سره مونږه له وخت ډیر به هغویاو وکړو سفر ته ولایاتو که چې راکوله یې بلنه بلکې راکاوه ډاډ یې ته مونږ ښووله، خوښي خپله یې اړه په شتون

وکړو ... بحث باندې طرحه دې په سره مخورو او علماوو شوراګانو، د هغوی د هلتهرادیویي او تلویزیوني په اعلاناوه، دریځ خپل ویرې کومې له بې او زغرده په ، شتون هیئت د زمونږ الحمدلله،

..... پورته هم نور دریځ اسلامي حزب د يې کې ولس او هیواد په هلته ورګډیدل، سره جرئت پوره په کې بحثونوپه ا��و��...کړی، لیکوالانو او پوهانو سیاست شمیر یو حزب آد کې ټولټاکنو په کې وخت دې په چیرې که نددرلودای اخستل ګډون کې په یې برخه به یاو اسلامي حزب چې وه شونې بل نو او چا بل هر تر

...ګ�و��ن��د�� وای، کړې لاسه تر رايې ډیرېکې : - برخه اقتصادي په

را ته هیئت خوا له مارکیټونو او تجارانو یوشمیر د چې مخې له راپوروڼو هغو چې رد کیده ویل کې په سیدل،کوروڼو او ځمکو د موندلی، استحکام قیمتونو پولې شوی، زیات ارزښت افغانیو د سره تلو را په هیئت ددې

د اسلامي حزب د چې دي کې فکر دې په ټول شوی، زیاتې حوصلې اچونکو پانګه د او تللي پورته قیمتونهدي ...... هوارول لاره پاره له ستنیدو را بیرته د سولې د کې هیواد په معنی پیام د سولې

س����ی�ا��س�� : ه��غ��و�� د�� د��ل��ت�ه��� م���ا�� زمونږ يی�ا��د��و��ن��ه��� چې یادونه د�� د�� بحثونو ا��و�� منځ ه��ی�ئ��ت��� تر اړخونو مختلفود�� ک�ې���� ر��ا��ت�ل��و��ن��ک�ې���� پ�ه��� چ��ې���� ک�ړ���ې��� د��ه��� ن�ه��� خ��ا��ط����ر��� د��ې�� پ�ه��� ن�و��ر���و�� ش����و��ې���، د�� ا��و�� د��ه��ی�ئ�ت��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب���

ټوکوي . نه و را ستونزې پاره له پیالمی د دخبرو منځ تر اړخونو اړوندو

فصل دویم

Page 30: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

30

: ځلې هلې اسلامي حزب د پاره له امن او سولې دا��م���ر���ی��ک�ا��ی د�� يد�� ک�ې���� ا��م���ر���ی��ک�ا�� پ�ه��� ه��ل��ت�ه��� ا��و�� ر��س����ی�د��و�� ت�ه��� پ�ا��ی�� د�� د��ر��ژ���ی��م��� ب�و��ش������، ډ��ب�ل��ی�و�� ج��و��ر���ج�� و��ل��س����م��ش����ر���،

ن�و�� د�� ګ�و��ن��د�� ا��و��د�� يد��ی�م��و��ک��ر���ا��ت��� ب�ر���ی��ا��و�� د�� ا��و��ب��ا��م���ا�� ح��س����ی�ن��� ب�ا��ر��ک��� ش����ع��ا��ر��و��ن��و�� و��ل��س����م��ش����ر��� څ��ر���ګ��ن��د��و�� د�� ه��غ��ه���د�� ک�ې���� ن�ړ���ۍ� پ�ه��� د�� ا��و�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ا��س����ت��ح��ک�ا��م��� د�� ا��م���ن��� ا��و�� ز��ی��ا��ت�و�� س����و��ل��ې���� څ��خ��ه��� و��ی��ن�ا��و�� ل��و��م���ړ���ن��ی�و�� د�� ه��غ��ه���

ن�و��م���و��ړ��� چ��ې���� ا��ن�ګ�ی�ر���ل��ه��� و�� د��ا��س����ې���� په یش����ن��ن�و��ن��ک�و�� هیوادونو د څیر په اوعراق افغانستان د بها��و��س������ ه��م��د��ا�� چ��ې���� د�� تر ا��ړ���ه���، ل����ان�د��ې�� ا��ش����غ��ا��ل��� پ�و��ځ��ي���� ب يا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� هیوادونو ددې هره ېاو ګناهاومظلومښاریان

( ب د ددوی ل��س����ګ�و��ن��و�� ( ۵۲ يورځ پ�ه��� ا��و�� ک�ی�ږ���ي��� ق���ر���ب��ا��ن�ي���� م���ی�ز���ا��ی�ل��و�� ړ���ن��د��و�� ا��و�� ا��ل��و��ت��ک�و�� ښ����ځ��و�� ب�م��ا��ر��د�� ک�و��چ��ن�ی�ا��ن�و��، ز��ر���ه���و��ر���ک��ړ��� ل����اس����ه��� ل��ه��� ژ��و��ن��د�� خ��پ��ل��� پ�و��ر���ې��� ا��و��س����ه��� ت�ر��� ک�ې���� پ�ه��� ن�ر���و�� ستراتیژ یا��و�� خپله د��غ��و�� ي، څ��و�� ت�ر��� ک�ړ���ي���، ت�ب�د��ی�ل��ه���

د�� ت�ه��� و��ژ���ن��و�� شي . ع��ا��م��� کیښودل ټکې پایکې ستراتیژۍ کړې اعلان خپله په اوباما ولسمشر و�� امریکایي چې :و��ی��ل��ي����

برابر دا » د به سره مسلمانانو له نړۍ د نو او ۍچې بنياد پر احترام .يمتقابل جوړوم روابط تازه اود دا . ٢٠٠٩چې نړيوال د بندوم زندان گوانتانامو د به پاى تر .اکال کوم کوښښ بشپړ به لپاره من

». باسم قطعات عسکري خپل به څخه عراق او افغانستان له . شنونکو غربي د شوې عملي نده هم يوه یې تراوسه لا څخه وعدو دغه خوله

وه لاندې فشار سخت تر لخوا کړيو استخباراتي او پوځي خپلو د اوباما اند پهدى، توانید او نه اساسو همدې وعدې په کړې ( ۸ )«کړي. پوره خپلې

پالیسي دهغه پاره، له ټینګښت د امان و امن د کې نړ په ، هم حکومت ناروې د چې وې پایلې اعالن د پالیسو دهمدې اوباما ۍدبارکورکړه . دسولېجایزه نوبل یېد پرتهلهځنډه او وستایله

وژونک د�� حکومت د زړه وبوش ډیر منځ تر هیوادونو اسالمي د ستراتيژیو استعماري اواروپا یب�د��ا��و�� د یې تازه تازه چې هیوادونو هغو ټولو و، کړې موندل يراپیدا خلاصون څخه استعمار ه��م��� یي څ��ه��� و��،ک�ه���

د�� و��ل��س����و��ن��ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� نصبکړلشووپادشاه د��د��ې�� هیوادونوپهالسود دیکتاتور يهمدېاستعماري جمهوري يیاک�و�� ر��ژ���ی��م��و��ن��و�� س����ب��ا�� ش����پ��ې���� ل����ان�د��ې�� س����ی�و��ر���ې��� په ،يت�ر��� اړه په ازاد نسبي دغې خپلې د هم ۍبیا

ن�و�� . د��خ��پ��ل��� غ��و��ا��ړ���ي��� ا��و�� غ��و��ښ����ت�ل��� ا��م���ر���ی��ک�ا�� ځ��ک�ه��� و��ل��و��ی��د��ل��� ک�ې���� په ( New World Order )نظام يو��ی��ر���ه���و��ر���ک��ړ��� د��و��ا��م��� ب�ڼ�ه��� ن�و��ې��� پ�ه��� ت�ه��� ا��س����ت�ع��م��ا��ر�� د��غ��ه��� ساه يپ�ر���ې�ن�ږ���د�� ا��و�� يا��س����ا��س����� خپله هیوادونوولسونه چېددغواسالمي

واخل کې هوا خوږه په ازادۍ .يدد�� ب�ر���خ��ه��� پ�ه��� و��ر��� ا��م���ت�ی�ا��ز�� س����ت�ر��� ډ��ی�ر��� ی�و�� ک�ې���� ن�ړ���ۍ� پ�ه��� ت�ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� تر یا��س����ل���ام���ي���� نړ د چې دا ۍاوهغه

ش����ت�م��ن ا��و��س����ت��ر���ه��� ا��ر��ز���ښ����ت�ن�ا��ک�ه��� کې ځد�� يټ�و��ل��و�� بڼه په زیرمو ه��ی��و��ا��د��و�� پمکنیو غربي کېد��ې�� او ده، پرتهټومبل کې کولو مستعمره بیرته په هیوادونو دهمدې یې سترګې ټولې چې ی�و�� ېنړۍ ن�ه��� ډ��و��ل���� ی�و�� پ�ه��� ب�ی�ر���ت��ه��� ز��ی��ر���م���ې���� س����ت��ر���ې��� د��غ��ه��� غ��و��ا��ړ��ي��� ،

ستراتیژ . دامریکا راوړي کې ولکه خپله په ل��و��م���ړ���ی��� يډول څ��ه��� ه��ر��� ت�ر��� چ��ې���� ل��ر���ي��� م���و��خ��ې���� ه��م��د��ا��ډ��و��ل���� پ�ا��ل��ی�س����ي���� ا��و��ا��و�� ر��پ�ا��و��ه��� و�� ب�ی��ر���غ�� ش����ي��ن��� ت�ه��� ح��س����ی�ن��� ص���د��ا��م��� و��ل��س����م��ش����ر��� ر��ژ���ی��م��� د��ه��غ��ه��� ک�ې���� ع���ر���ا��ق��� پ�ه��� دېته ی�ې���� یې هغه

پ چې کړ و��ک��ړ��� راړ ی�ر���غ���ل��� د�� يک�و��ی��ټ��� ر��ا��و��ړ���ي���، ی�ې���� ل����ان�د��ې�� و��ل��ک�ې���� خ��پ�ل��ې���� ت�ر��� د�� ا��و�� ی�ې���� م���خ��ه��� ت�ر��� ه��غ��ې����ن�و�� د�� پ يا��ی�ر���ا��ن��� کې هرژیم نښتو داخلي په یې سره عراق د او کړ پورته قدم همداسې خلاف

اور د کې په یې انسانان لکونو په چې ونغاړه، د�� . را ک�ړ���ل���� و��ر���ی��ت�ه��� ک�ې���� ل��م��ب�و�� د��س����ی�س����و�� پ�ه��� ه��م��د��غ��و��خپلواک خپله عراق کې پایلو نیغه يپه په راغی، ترلهالسهورکړهاونیغ الندې استعمار امریکایي

د�� غړې پ�خ��پ�ل��ه��� یوه دکانګرس وایo ) ( امریکا موږد :» يرانپاول عراق ۱۹۹۱چې کید يزکالپهجنوريکیپهمنځنيختیځچ ایران ېدیکتاتورصدامحسینپرضد، oعراق جګړېپرمهالزموږملګر  د . ید سرحد کویټاوعراقترمنځ د جګړېتهورغلو يو،

ولګاوه .... ( ۹ « )کړکیچهغهمهالپیښشوچیزموږخارجهوزارتدصدامنوموړيیرغلتهشينڅراغپ امریکایانو کې وخت په جګړې د دکویټ راز یې، رهمدا کې هیواد هغه اوپه وکړ یرغل عربستان سعودي

د�� ل����ان�د��ې�� ګ�و��ا��ښ����� ت�ر��� د��ع��ر���ا��ق��� ا��و��س������ ه��م��د��ا�� ب�س����ت�ا��ن��� ع���ر��� س����ع��و��د��ي�� چ��ې���� ن�و��م���� د��ې�� خپل یپ�ه��� زور په ، د�� ی�ې���� څ��ن�ګ�� ت�ر��� د��د��ې�� ک�ړ���ل����، ځ��ا��ی�� پ�ه��� ځ��ا��ی�� ګټې له ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�و��ځ��و��ن��ه��� په څخه شرایطو حساسو

په دافغانستان ترڅو اوهاندپیلکړ، هڅه کولو دولکې جنګځپلېهیوادباندېهم پهدغه د�� ځاخستلوسره ب�ا��ن�د��ې�� ز��ی��ر���م���و�� م���ک�ن��ی�و��مرکز د څنګ تر ه��م��� يولکې ش����ت�م��ن�ی�و�� پ�ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� د�� ک�ړ��� لا��س����ی�ا�� ک�ل��ک�ه��� و��ل��ک�ه��� خ��پ�ل��ه��� ل����ار��ې��� د�� . يد��ې�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د��

د�� ب�ا��ل����اخ��ر���ه��� ا��و�� ک�ړ���ه��� ت�ی��ا��ر��ه��� ن�ق��ش����ه��� ی�ې���� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ا��و�� ۲۰۰۱ا��ش����غ��ا��ل��� پ�ه��� ا��ک�ت�و��ب��ر��� د�� ک�ا��ل��� د�� وز�� ی�ې����، م���ه���زور خپل هیواد دغه په بهانه، په بریدونو د یولسمې د سپتمبر د نیویارک په کال همدې

. ک�ړ��� ا��ز��م���ی��ښ����ت���ترالسه د موخو ددې او ، کوي الندې دپښو به افغانستان چې وه پتیېلې دا امریکایانو

Page 31: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

31

ک�ړ��� پ�ی�ل��� ت�ب�ل��ی�غ��ا��ت��� س����ت�ر��� ډ��ی�ر��� ت�و��ګ��ه��� څ��ر���ګ��ن�د��ه��� پ�ه��� ی�ې���� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� و�� .يک�و��ل��و��د�� د�� م���خ��ت��ه��� ن�ه��� م���د��ا��خ��ل��ې���� ن�ظ����ا��م���ي���� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� و��،د�� ا��س����ت��و��ګ��ن��� ک�ې���� ا��ی�ر���ا��ن��� پ�ه��� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� چ��ې���� ح��ک�م��ت�ی�ا��ر��، ګ�ل��ب�د��ی�ن��� ا��ن�ج��ن��ی�ر��� ا��م���ی�ر��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب���تلویز ( :ېو��نیامریکای چې ) وویل کې مرکه یوه په سره ان ان سي شبکې

« . شورو پخواني د کې افغانستان اوپه شي نه مرتکب اشتباه دداسې چې کوم توصیه ته امریکایانو ناکامه يزه اتحاددحمل دې افغانستان په او کړي، نه تکرار افغانستان . ېتجربه په خامخا غواړي هغوی چیرې که خو وکړي ډه ډه څخه

وکړ به . يحمله افغانان لري نه و لار بله څخه ددفاع لویشت لویشت د هیواد خپل د افغانان به کې صورت هغه په نوو وکړ د يمجبور دفاع هیواد د يخپل هم به زه د او او دریږم و څنګ تر خلکو دفاع خپلو وکړم .«به خپلهیواد

مونږ : : » وویل ؟ شي ورګډ جنګکې په به اسالمي چېحزب کوئ فکر ایا ځوابکېچې په پوښتنې ددې هغهد . به مونږ ده مطرح پوښتنه ددفاع نه افغانستان د ده، نه مطرح پوښتنه جنګ د ځو، نه ته جنګ خلاف پر امریکا د

وګړ هر د د يافغانستان او ودریږو څنګ د . تر به شکه له اوپرته وکړو دفاع به نه لویشت لویشت د هیواد خپلې خپل . داګ_ هیڅوکدې چارههمنهلرو اوددېپرتهبله اوپهدېکېهیڅدشکځاینهشته، نه وخاورېنهدفاعوکړو مان

بیرون د به افغانان چې د يکوي کې مقابل په ویاړل تجاوز ټول دغه د يخپل به اویا شي، پاته تفاوته بې سره هغه تاریخوکړ ملاتړ بیرون يچا هیواد پرخپل وای تجاوز يچې لبیک .... «يته

پ د مشر اسلامي د رحزب دامریکایانو باندې : افغانستان وویل داسې کې بیان بل یو خپل په مخه تر یرغل . وتل» خو دي آاسان ننوتل ته افغانستان تكراروئ مه تجربه ناكامه ځواكونو شوروي د چي كوم توصيه ته چارواكو امريكايي

. له اخلئ غچ نه دښمن خپل له كه وتلي، سترګو ټيټو په خو راغلي سر هسك په ډېر خوړلي، سرونه خپل ډېرو دلته ګران ترې». واخلئ ئې بهر نه افغانستان

پ امیر اسلامي حزب د راز د ر همدا مخه تر مداخلې د امریکایانو د باندې د افغانستان ملتونو وخت ملګرو هغهکوف لیکل يسرمنشي مکتوب اوږود یو ته برخه یانان یوه دلته مونږ یې خاطر په څرګندولو د ددریځ اسلامي حزب د چېاخلو : را

لیک : نوم په انان کوفي سرمنشي د ملتونو ملګرو دمن ! و ت احتراما صمیمانه زمونږ انان کوفي محترم سرمنشي ملګروملتونو ئ.د

س����ی��م�� یې ېد�� سره تاسې له چې لرم مطالب یولړ اړه په حالاتو حساسو د اوافغانستانګ�ڼ�م��� . ګ�ټ�و��ر��� ا��و�� ا��ړ���ی��ن��� ک�و��ل���� م���ط����ر���ح��

ک�ړ��� ه��و��ډ�� پ یا��م���ر���ی��ک�ا�� زما د�� رچې ا��و�� و��ک��ړ���ي���، ح��م��ل��ه��� د�� ه��ی�و��ا��د�� چ��ې����، ت�ه��� غ��و��ښ����ت��ن�ې���� ټ�و��ل��ن�ې���� بل ن�ړ���ی��و��ا��ل��ې����ک�و�� ت�ا��ک�ی�د�� ب�ل��ی�د��و�� ن�ه��� پ�ه��� ا��و��ر��� د�� ک�و�� يج��ن�ګ�� ن�ه��� ا��ع��ت��ن�ا�� ه��ی�څ�� ( ي، د��. ) ن�ی�و��ی��ا��ر��ک��� د�� ت�و��ګ��ه��� ځ��ا��ن�ګ�ړ���ې��� ا��و��پ�ه��� ی�ا��ن�و�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ر��ا��ز�� ه��م��د��ا��

دحمل باندې افغانستان پر چې ته غوښتنې د�� ا��و�� ېاوسیدونکو ب�د��ل��ې���� د�� څ��خ��ه��� خ��ل��ک�و�� م���ظ����ل��و��م���و�� د�� ه��ی�و��ا��د�� د��د��ې��د�� ن�ه��� م���و��ا��ف���ق���� س����ر���ه��� د�� يا��خ��س����ت��ل��و�� ن�ه��� ح��ا��ض���ر��� ا��و�� ل��ر���ي��� ن�ه��� ا��ل��ت��ف��ا��ت��� ډ��و��ل���� ه��ی�څ�� د�� يه��م��� ه��ی�و��ا��د�� پ�ر��� ز��م���و��ن��ږ��� چ��ې����

وکړي .ېحمل ډه ډه څخهتلاف د�� یو څخه دمسؤلینو پیښې ویرجنې د واشنګنتن او نیویارک د یوازې دا چې کیږي ډاګیزه څخه څرګندونو د زمامدارانو يامریکایي

اخستونک یکونک بدله باندې یاو افغانستان په یې څخه اقدام ددې بلکې دې، نه اقدام ) د�� ) ن�س����ب�و��ل���� د��ب�ل��� خ��و��ښ����ې���� د��خ��پ�ل��ې���� ا��و�� ک�و��ل���� ل��ر���ې��� ح��ک�و��م���ت��� د��ی�و��ه��� د��. يو��ل��ک�ه���، څ��ه��� ه��غ��ه��� ټ�و��ل���� د��ا�� يا��و��

پرې یې ګذاري سرمایه او جوړول، پلانونه راهیسې مودې ډیرې د ورته امریکایانو چېا��و�� س����ق��و��ط���� د�� ح��ک�و��م���ت��� د�� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� چ��ې���� و��ی��ل��� س����ر���ه��� ت�ک�ر���ا��ر�� پ�ه��� ه��غ��و��ی��� پ د�� ک�ړ���ې���، دداسې رهغې ځای

پ�خ��و��ا��ن چ��ې���� ر��ا��و��ړ���ل���� م���ن�ځ��ت��ه��� ر��ژ���ی��م��� د�� . یی�و�� د��ا�� ا��و�� ک�و��ي��� م���ل���ات�ړ��� و��ي��� ک�ې���� ر��ا��س����� پ�ه��� ی�ې���� پ�ا��د��ش����ا��ه��� م���خ��ل��و��ع��د�� ت�ک�ر���ا��ر�� ت�ج��ر���ب��ی���� د�� ا��ت�ح��ا��د�� ش����و��ر���و��ي��� ولیږل، یپ�خ��و��ا��ن�ي���� را ته افغانستان یې ځواکونه خپل چې ،

د�� ن�ی�و��، و�� ی�ې���� پوڅ پ�ا��ی�ت�خ��ت��� لاس بل یو یې کې کابل په او وواژه، یې جمهور رئیس د�� یهغې ا��و�� ج��و��ړ��� هغېپه ح��ک�و��م���ت��� . ډ��ی�ر���و�� د�� چ��ې���� ک�ړ��� ن�ص���ب��� ک�ا��ر��م���ل��� ب�ب�ر���ک��� ی�ې���� ک�ی���� د�� ر��ا��س����� ج��ن�ګ�و��ن��و�� و��خ��ی��م��و�� ا��و�� م���ه��ی�ب�و�� ا��و��ږ���د��و��

وګر سبب کیدو حمل. ځرامنځته د امریکایانو د ا��و��ږ���و��د�� ېید ی�و�� ف���ا��ج��ع��ه���، ت�و��ی��و��ن��ک�ې���� و��ی��ن�ه��� ب�ل��ه��� ی�و��ه��� ک�ی�ږ���ي���، س����ت�ر���ګ��و�� ت�ر��� ه��م��د��ا��س����ې���� ه��م��� پ�ا��ی�ل��ې����تباه و��ی��ن يب�ر���ب��ا��د�� ا��و�� يجنګ، ه��ج��ر���ت��و��ن��ه���، .ې، قتال قتل او تویېدل

پ زمونږ لري نه حق د�� رامریکایان ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن��� ا��و�� و��ک��ړ���ي��� ح��م��ل��ه��� ب�ا��ن�د��ې�� تلاف ه��ی�و��ا��د�� دغه عمل ينکوک�و�� يخپلک�ړ��� واخل . يق���ر���ب��ا��ن�ي���� بدل نه مسؤلینو د پیښې غمجنې د اوواشنګتن نیویارک د چې لري اراده امریکایان چیرې د�� يکه ز��م���و��ن��ږ��� ن�و��

واخل بیرون یې دې توانیدل يهیواده دې نه پورې اوسه تر امریکایان د�� ي، ک�ې���� پ�ی�ښ����و�� پ�ه��� و��ا��ش����ن��ګ�ت�ن��� ا��و�� ن�ی�و��ی��ا��ر��ک��� د�� چ��ې����د�� پ ط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� لادن بن اسامه د هم یا او کړي، هحکومت ډاګه په ته نړیوالو شواهد او السوندونه خالف

غ��و��ا��ړ��� ه��م��� ر��ښ����ت�ی�ا�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� چ��ی�ر���ې��� ک�ه��� اصل ين�و�� د پیښو الملل يددې بین د او بنډولو بر را د پ يعاملينو خلافه تروریزممبارز و��ر���ک��ړ��� ېد د��ې�� ن�و��ا��ج��ا��ز��ه��� و��ي��� الملل يغ��و��ښ����ت�و��ن��ک�ې���� بین طرفه بې یو پ�ل��ټ يچې و�� ق���ض���ی�ه��� د��ا�� .....يه��ی�ئ��ت���

Page 32: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

32

باور....... نړیوالې دیوې ملتونه ملګري چیرې ب�ح��ر���ا��ن��� يکه د�� د��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� څ��ی��ر��� پ�ه��� ټ�و��ل��ن�ې����لوبونک رول مثبت یوه د پاره له ماجرا یدحل د امریکا د نو پ وي ملاتړ د سیاستونو یوه رجویانه د ځایدې،

ټاکل یوه د او اعادې د سولې د ګډون، په ځواکونو مخالف جنګ ټولو د چې څخه محور ملي حکومت يمستقل اومنتخبو��ک��ړ��� م���ل���ات�ړ��� ن�ه��� ج��و��ړ���ښ����ت��� د�� يد�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� چ��ې���� ت�ص���م��ی�م��� ه��غ��ه��� ه��ر��� ا��و�� ا��و�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د��ح��ل��� ب�ح��ر���ا��ن���

راتلونک د هیواد ) يددې محور دهمدې پاره له ( د�� برخلیک ټول په شو، ونیول اساس په پریکړود�� د��ې�� ا��و�� ځ��و��ا��ک�� ف���ا��ع� د�� څ��خ��ه��� د�� د�� ه��غ��ې���� ا��و�� و��ک��ړ���ي��� ب�س����پ�ن�ه��� څنګ ه��غ��ې���� تر او ګاونډیانو د افغانستان

ا��و�� ېد�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� و��غ���و��ا��ړ��� ی�ې���� څ��خ��ه��� د�� ير��و��س����ی�ې���� ک�ې���� چ��ا��ر��و�� ک�و��ر���ن��ی��و�� پ�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� مداخلې، چ��ې����واخل لاس څخه ملاتړ د ډلو راښکیلو د کې جنګ په او استولو د مهماتو جنګي او وسلې د موقع. يهلته دې ته افغانانو

د�� ل����اس����و��، خ��پ�ل��و�� پ�ه��� خ��پ�ل��ه��� پ�ه��� ب�ر���خ��ل��ی�ک�� خ��پ��ل��� چ��ې���� ټاکي .يب�ی�ر���و��ن و��ر���ک��ړ���ي��� و پرته فشارمشر تر ستاسې به ملتونه ملګري چې یم من ش����و�� ۍهیله س����ن�ج��و��ل���� ا��و�� ع���ا��ج��ل��� ی�و�� یل����ان�د��ې��

ک�ړ��� پ�و��ر���ت��ه��� ق���د��م��� ا��و�� يد��ا��س����ې���� ز��ی��ږ���ی��د��و�� د�� ف���ا��ج��ع��ې���� ب�ل��ې���� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� د�� چ��ې���� ک�ې���� ه��ی��و��ا��د�� د��غ��ه��� پ�ه���د�� ج��ن�ګ�� ا��و��ږ���و��د�� .« ) ی�و��ب��ل��� وکړي مخنیوی نه ( ۱۰پیالمې

ادار د�� د بش ډبلیو جورج ولسمشر ک�ړ��� ېامریکایي ه��و��ډ�� م���س����ؤ��ل��ی�ن�و�� س����ی��ا��س����ي���� ا��و�� پ ین�ظ����ا��م���ي���� چې رود�� ب�ا��ن�د��ې�� و��ر���ک��ړ��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ب�ڼ�ه��� ع���م��ل��ي���� ت�ه��� پ�ل���ان��� ی�ر���غ���ل��� ا��ن��� . يخ��پ�ل��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� د��د��ې�� د��و��ی���

د�� د��پ�ی�ښ����و�� ی�و��ل��س����م��ې���� د�� س����پ��ت�م��ب�ر��� ......... د�� د��ر��ل��و��د�� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� د�� م���خ��ه��� س����پ�ت�م��ب��ر��� د�� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� د��ا�� د��د��و��ی��� ا��م���ا��ش����و�� ېی�و��ل��س����م�� څ��ر���ګ��ن�د�� ع��ا��م���ل��ي�ن��� ی�ې���� ا��و��س����ه��� ل����ات�ر��� چ��ې���� پ�ی��ښ����و�� د�� يه��غ��و�� پلټنوګرویزنوپرته ين�ه��� اود رامختهکړ، ،

پ . ریې ر��ژ���ی��م��� ب�ش������ ډ��ب�ل��ی�و�� ج��و��ر���ج�� د�� ک�ې���� ا��م���ر���ی��ک�ا�� پ�ه��� ن�ی�و�� و�� ت�ص���م��ی�م��� ا��ړ���ه��� پ�ه��� ی�ر���غ���ل��� د�� ب�ا��ن�د��ې�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن���د�� ل����ا مرکز چ��ې���� د یې څخه په يپخوا وهلې، پښې السو پاره له کولو السه تر د دسرچینو تیلو اسیاد

پورته ګټه پوره څخه احساساتو د دنړیوالو وروسته بریدونو ددې کې واشنګتن او نیویارکک جنګ ناپاکه دغه خپل په او ودروله .ېکړه ځانترشا همدخپل ۍیېنړ

د رپ امریکایانو د د او ېحمل افغانستان هلته کې وخت په د یرغل طالبانویې خاوره ټوله نژدې او و، حاکم نظام غورځنګ وه، تر اسالمي الندې ولکې

څه که غوښتل، نه ټینګول اړیکې ډول هیڅ سره مجاهدینو د غورځنګ غه دڅه هڅو په مینځګړو د منځ تر طالبانو او اسالمي حزب د کې وخت دې په هم

او . رسیدې و ته پای پایلو دکومو پرته خبرې دا خو وې روانې خبرې ناڅهرباني الدین برهان داستاد کې کابل په منځګړتوب په دایران اسالمي حزب

له حاکمیت خپل د چې شو ځای یو کې وخت داسې په سره نظام داسې د . قوماندان د امیر اسالمي دحزب کې ماهیپر په اخسته ساه اخري یې پاره

وویل : توګه څرګنده په وختکې په خبرو د سره مسعودطرح » پدې كه لپاره، راوړو ته لاس امتيازاتو څه د نه درومو، ته كابل لپاره مقابلې گډي د خطرسره له سپرېږو، درسره كي كښتۍ ماتې په ېموږ

oگډ ه قانعن په راشئ ستاسو، ئې حكومت .« )ېوروستهانتخاباتوباند ېجبهېاوشپږمياشتoo ېياست ( ۱۱توافقوكړو حزباسالمياوداستاد چېد تړون ترمنځد خوهغه حکومت په ۱۳۷۵برهانالدینربانيد میاشتېپهڅلورمه د جوزا کالد ل

پهشپږمهدچهارشنبې واود یماهیپرکېالسلیکشو کالدسرطان دهمدې محترمحکمتیار امیر دحزباسالمي تړونلهمخې همغېکېیېدبرهانالدینربانيد ځای پههیڅ تهوالړ، چېد پهورځکابل انتردې نهکړه، پیدا عمليکړنالره حکومتدمسؤلینولخوا

د . چې و اوهاندیېدا هڅه مستردیدې لهاړخه دویاند دورسیدودمخهدهغه رئیسته جمهور پریکړېبه هیواد وزیرانودشورا oوښی حکومت جمهوريریاستپهلوموکېراګیر اود وسه بې یو لهیوهمخېنالیدلo يحکومت تړون هغه ترتیب اوپهدې و ی،

یېداد. دټولوترمخهدي .ينیسيچېپایلېد�� خ��و�� ق���ی�ا��د��ت��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� ک�ې���� و��خ��ت��� پ�ه��� ی�ر���غ���ل��� د�� ځ��و��ا��ک�� ز��ب��ر��� ن�ظ����ا��م���ي���� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� خاورې د�� خپلې

د�� ا��و�� د��د��ف���ا��ع� ن�ه��� و��ل��س������ خ��پ�ل��� ودانګل . ا��و�� را ته سنګر جهاد او مبارزي د بیرته خاطر په اواستقلال ازادۍ د هیوادل راغل وهغه کې هغې په کړه خپره اړه په ناتاړ د ځواکونو زبر دامریکایي افغانستان په اسلامي حزب چې اعلامیه و��و�� .يمړنۍ

پ» افغانان وحشيانه رمونږ قواو نظامي د برطانیې او امریکا د افغانستان، هیواد، خپل . ا��و�� م���ح��ک�و��م���و��و�� ک�ل��ک�ه��� پ�ه��� پ ح��م��ل��ې���� اړخه له متحدینو د هغوی د او امریکایانو د ځپلې ردا جنګ او فقیر خپل

تیر او تجاوز رحمانه بې یو ، . یولس کړل قرباني هم نور یې څخه افغانانو دفاع بې د چې حملې غلن دغه ۍګڼود��ه��غ��و�� ب�ل��ک�ې���� ک�ی�ږ���ي��� ګ�ڼ�ل��� ن�ه��� و��ی��ا��ړ��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� و��ا��ک�م��ن�ا��ن�و�� م���غ��ر���و��ر���و�� د�� ل��ن��د��ن��� ا��و�� و��ا��ش����ن��ګ�ت�ن��� د�� ی�و��ا��ز��ې��� ن�ه���

د�� ځ��ا��ی�� ن�ن�ګ�� ا��و�� ش����ر���م���� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د�� یه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� په چ��ې���� وسایلو پرمختللو او مډرن خپلو

Page 33: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

33

د�� ا��و�� و��ژ���ل��و�� پ�ه��� و��ل��س������ د��ف���ا��ع� ب�ې���� ا��و�� م���ظ����ل��و��م���� د�� ز��م���و��ن��ږ��� و��ر���ا��ن�و��ل��و�� و��ا��س����ط����ه���، ز��ی��ا��ت�و�� ن�و��ر���و�� پ�ه��� ه��ی�و��ا��د��ګر و برخمن کې یدل . ځاوویجاړولو

یکشنب د چې کې حمله غلنۍ دغې خپلې په خ��پ��ل��و�� ېامریکا د�� ک�ړ���ه���، ت�ر���س����ر���ه��� ی�ې���� ا��و��م���ه��� پ�ه��� ا��ک�ت�و��ب��ر��� د�� ش����پ�ه��� پ�ه���ر��ا��ک�ټ بمبار ا��و�� ب�م��ب��ا��ر��ی��و�� پ�ر���ل��پ�س����ې���� ځ��ل��و�� څ��و�� د�� په يا��ل��و��ت��ک�و�� هیواد د زمونږ واسطه په بریدونو

ملک نورو او ډګرونو هوايي ک�ړ��� يتاسیساتو، ی�ر���غ���ل��� ب�ا��ن�د��ې�� ځ��ا��ی�و�� ن�ظ����ا��م���ي���� یې یا��و�� کې یرغل دې په ، و��ګ��ړ��� ن�ظ����ا��م���ي���� غ��ی��ر��� ا��و�� ب�ی�ګ�ن�ا��ه��� ک�س����ه��� پ�ن��ځ��و��س������ و��ل��س������ د�� پت يز��م���و��ن��ږ��� لت کې خاورو او وینو په

د�� ک�ې���� ح��م��ل��ې���� د��غ��ې���� خ��پ�ل��ې���� پ�ه��� ه��غ��و��ی��� خ��و�� تروریست ک�ړ���ي���، په خوا له ددوی یې نومونه چې څخه کسانو يهغوش����و�� ش����ا��م���ل��� ک�ې���� د�� يل��س����ت��� ن�ه��� ه��م��� ی�و�� د�� یوژل ی، چ��ې���� ښ����ا��ر��ی��ا��ن��� ق���ن�د��ه��ا��ر�� ا��و�� ک�ا��ب�ل��� د�� ی�ې���� ب�ر���ع���ک�س������ ،

کې وحشت او ویره په کې اور په انتقام او بدلې خپلې د و ویده خوب خواږه په شپېا��و�� خ��ټ و��ا��چ��و��ل����، ه��غ��و��ی��� کور يد�� رهبر ون د یې س����ر���و��ن��و�� یوش����و�� ينه پ�ه��� ه��غ��و��ی��� د�� و��ا��س����ط����ه��� پ�ه��� ر��ا��ک�ت�و��ن��و��

و�� . د��ې�� م���ړ���ه��� و�� ير��ا��پ�ر���ی��و��س����ت�ل��� د��ې�� م���ړ���ه��� ا��و�� («۱۲ ).بریتانیا يا��م���ر���ی��ک�ا��٭٭٭٭٭

ښاغل امیر او مشر اسلامي حزب پ يد یې څنګ تر بلکې کړه نه و بسنه هم دې په یوازې امریکایي رحکمتیار د افغانستاند��م���خ��ن�ی�و�� ن�ه��� ح��م��ل��ې���� د�� د�� يز��ب��ر���ځ��و��ا��ک�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� خ��ا��ط����ر��� ن�و��م���� پ�ه��� پ�ه��� ک�ا��ن�ګ�ر���س������ د�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ر��ا��ګ�ر���ځ��و��ل��و�� د�� ر��ا��ې�و�� د�� خ��ل��ک�و��

پرانست تفصیلې دي :ییو راغلي کې هغې په چې لیکه و لیک: اوپهكانګرسكيددېګوندغړوته» دديموكراتګوندمشر دامريكا

استا په ولس ځوريدلي او مظلوم افغان د ليك يتوباودامريكاداوسنيجمهوررئيسجورجډبليوبشدهغهماجراغوښتونكي زداخطرناكو داسې له به امريكا خپله په او نړۍ نو ونشي ئې مخنيوى كه چي ليكم ته تاسو هكله په سياست زېږوونكي جنګ او

. ستاسو ته اړخونو اړونده څو سياست غوښتونكي جنگ دې د وي نه ممكن هيچاته ئې به جبران چي كړي مخامخ سره پايلو: اړوو را توجه

باند افغانستان وژن ېپه رحمانه بې غيرنظاميانو د بريد، ناروا او ظالمانه د امريكا پ ېد جوماتونو ر، او كليو، ښارونو،پ دا ... ربمبارۍ، او دى، عامل ورانولو د هېواد د او جنگ د چي تپل اقليت مفسد شوي رټل او منفور داسې يوه د ولس افغان

. د ورو ورو كركي ژورى دى شي راولاړ نفرت او كركه ژوره ضد په ايالاتو متحده امريكا د كي افغانانو په چي شوو باعث عوامليواز امريكايان چي ليدل سترګو خپلو په خلكو كړه، غوره بڼه مقاومت عداوت ېمسلحانه او ضديت سره القاعدې او طالبانو له

لټو ئې سپكوي،كوروڼه افغانان لري، دښمني سره مجاهد او مسلمان هر د بلكه ډل ينلري هغه اخلي، ورنه حمايهكوي ې،وسلېدخپلواډوپهمحبسونوكي ددغوډلورقيبانلهطالبانوسرهدملګرتياپهاتهامنيسي، چيلدوىنهدمخهدروسانوملګريوو،

سات انتقالو يئې ئې ته ګوانتنامو او د. ي، ځان چي ليدو داسې ئې چلند پوځيانو امريكائي دگڼ فاتحان كامل يافغانستان د هېواد دې په او ېاو ځواكونو هغو ټولو د او كوي، هڅه واكمنۍ او سلطې

آازاد په هېواد خېل د چي غواړي شړل نه هېواد له او وژل نيول، د ۍاوخپلواك ۍشخصيتونو پر او لري ټينګاركويچي ېباورد ځواكونه پرېږد ېبهرني دي افغانان او وكړي ډډه نه مداخلې له كي چارو كورنيو په هېواد چيخپلبرخليكپهخپلهوټاكي يد

خپل . ېاو او قوم هر بل كه چلند تذليل او سپكاوي تحقير، د دا پوځيانو امريكائي د سره افغانانو له كړي حل خپله په ستونزيسرلوړ خو وي، زغملو د ته ځله يولس سل نه ژوند تر سپكاوي او ذلت د مرګ عزت د دوى زغملى، نشي ئې افغانان باعزته او

. هغ د شايد ايښودى نشي غاړه ته واكمنۍ پرديو د خو شي منلى حالت هر ګڼي، مېرمن ېغوره پښتنې همته با او به ېغيرتي قصهدړ كور د ئې كوماندوګان امريكائي چي وي اوريدلې ته ۍتهودرېدلاوغوښتلئېدتالش ېمو كور پرته نه اجازې له لپاره

پښتن د كماندويانو مغرورو خو نشته، نارينه راننوځى، مه ته كور چي كړ غږ ورباندي هغې ونكړه، ېننوځي، ګواښپروا د مېرمنيمېرمن افغاني د ننوتل، ته كور او ماته ئې پرله ېدړه ئې پدوى زغملى، ونشو ئې تحقير او سپكاوى دا راوپارېدو، همت او غيرت

كل شول، تيښته په نور كړل، ژوبل ئې شمېر ګڼ او ووژل ئې دوه كړې، پيل ډزى مرسته یپسې ئې نه مركز له كړ، محاصره ئېايف لومړى كي نتيجه په چي بى 16وغوښته، ورپسې سيم 52او !! ېطيارى دامريكائي پهسرراڅرګندىشوې

: سپار ته موږ اا حتم به مېرمن دا وويل ته خلكو كلي د قومندان تهچمتوش يځواكونو ځواب!! ئۍكهنهنوبمبار په خلكو خو : بمبار د تاسو وويل ورته نشو یشوقپورهكولىش ۍكي پيغور تاريخي سپارلو د میرمنې افغاني يوې د ته ځواكونو پرديو موږ خو

مخ!! له دستور دود د زموږ اجاز ېمنلى له ته كور میرمنې دې د چي ياست ملامت ننوتى ېتاسو غيابكي په نارينه د او پرتهكل !! زموږ خاطر په دفاع د نه ناموس او دين خپل له كه دى خير اوو یياست د ارزګان !! 7د دا آايا شي بمبارد څېر په كليو

ايف له خلاف په میرمنې افغاني يوې د چي نده خبره پيغور او شرم د ته بى 16امريكايانو !! 52او باور كوي؟ استفاده نهڅېر په میرمنې افغاني همدې د جنګېدونكي ضد په ستاسو دى، كيفيت همدا جنګ د ستاسو كي افغانستان ټول په چي وكړى

د يد غړي طالبانو د نه خپلواك ي، لهخپلعزت، ضد ۍاونهدالقاعدېملګري، په ستاسو لپاره دفاع د نه ناموس او دين ، ايف د ستاسو دوى كه شوي، مجبور ته بى 16مقاومت دغ 52او چي شي كولى خو دومره نو كولى نشي مقابله ېطيارو

Page 34: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

34

. ېپښتن دغ د وكړل نور ېقص ېپښتن ېمیرمنې سلګونو په ورته ته دې به قص ېتلپات واو تاسوتهثابتهكړېويچي وباند رپ وسلو ېافغانستان وژونكو ماډل آاخرين په او زورور هرڅومره كه ته هيچا اشغال دائمي هېواد دې د او كول حكومت

!! روان د افغانستان د چي افسران امريكائي هغه او مسئولين ادارې د بش ډبليو جورج د أاسفانه مت ندى ممكن وي ېجګړ ېسمبالپ دروغواي_ رمسئوليت خپلملتتهدحقايقولهويلونهډډهكوي، داسې یغاړهلري، خلاف حقيقت د او غولوي ولس خپل ،

،يمانراپيداكېږيچيګواكيافغانانامريكائيپوځيانوتهښهراغالستواي_ وهوركويچيلهامريكائيولسسرهداګ_ نراپورو. ېوړاند ۍاودوىتهقدمپهقدمدګالنوګيډ دوى دىچي كم ډېر شمېر كسانو داسې د كيهم امريكا په هلته متأسفانه كوي

پوځ: يتهوواي_ د زموږ چي ومنو څنګه به د يدا كي نتيجه په بمباريو وحشيانه او ملت ېيرغل مظلوم يوه او 25000د دفاع بېوګړ د يغيرنظامي هغوى او ورسېږي، قتل خپلو ېپه پ زد انتقام د نه قاتلانو پ يځاىهغوىتهښهراغالستوواي_ رامنو او ر،

د مخ پاڼ ېسر ګالنو !! يوشيند ېد _ټول وموږګ د غواړي بش ډبليو جورج چي كوو د ېمان هم لپاره ګټلو د شهرت كاذب دې د وګټي، لقب فاتح د نړۍ

لوب سره وينو له افغانانو پ ېمظلومو بريژنف او هټلر د ئې لپاره كولو پوره شوق خپل د سره، راتلونكي له امريكا د هم او ركويتګلار او سياستونه هغوى د ايښى، ګام كړ ېپل غوره مخامخ ېئې سره پايلو همغو له امريكا دى او شي تكرار تاريخ شايد خو ،

شورو اتحاد بريژنف او كړ مخامخ ورسره جرمني هيټلر چي نو. يكړي وي عاجز نه كولو فتح له افغانستان د ئې ملګري او بش كه ! كي مياشتو لومړنيو شپږو په امريكائيپوځ كړي؟ فتح څنګه به نړ پ 72000ۍټوله راكټونه او افغانانو ربمونه

ووژل، 25000وورول، ئې افغانان ګناه نه 17بې ټولو دې له خو كړل، مصرف جګړي په ئې ډالر مليارد : وو دا حاصل دوى د

ټلوال شمالي لاندې حمايې تر روس د نه طالبانو له ئې . ېقدرت سيمييزو دوى د او روسانو چي وو كار هغه دا كړ انتقال ته . . د نن افغانستان بش نه دى پوتين كي حقيقت په فاتح افغانستان د وكړ ورته امريكايانو خو كړى، ونشو مصارفو ډېرو په انډيوالانو

. هېواد دې په چي نلري كي افغانستان په ډله داسې امريكا دى كي لاس په ډلو پلوه روس د بلكي نه كي لاس په ډلو پلوه امريكاباند هېواد څېر په افغانستان د كسان شوي راغونډ نه كلپونو ناټ او كابارو له ولري، كفايت او توان كولو حكومت حكومت ېد

. پ كولى : رنشي نورو تر طالبان چي كړى كار ګټه په هېوادونو هغو د چارواكو امريكائي كي نتيجه په بريد د باندې افغانستانډېر ختمولو د طالبانو د ئې كي كلونو تېرو په او برېښيدل خطرناك ته دوى ټلوال ېهڅ ېهېوادونو شمالي او او ېكړې پيسې ئې ته

وركول د: يهغههېوادونهچيواي_. ېوسلې ته ملګرتيا داسې نو وغواړي ملګرتيا او مرسته څېر په افغانستان د نه موږ له امريكا كههغهچيواي_ پههرګوټكيچمتويو، ټلوال: يدنيا شمالي د لاندې حمايې تر زموږ او موږ امريكا ېكه نو وى نه مرسته

برياو دومره سره سرعت او آاسانى دومره په كي جګړي په افغانستان د چي نتوانېده دې په !! ېهيڅكله په چي همغه كړي ترلاسهگڼ زياته نه انتظار خپل تر برخه پلويانو خپلو د !!يانتقاليحكومتكي

شپيته نه كسانو سوو شپږو دې له كړي، انتقال ئې ته ګوانتنامو او نيولي كي افغانستان په كسان سوه شپږ اوسه تر دوىند غړي القاعدې او طالبانو د هم خپل. يئې سره زياتولو په شمېر د فيلډ اوپهخپلوناكاميودبرغولي ېمرون ېرامز زياتولى،

ناكام او . ۍايښودو ناكامو داسې په ئې نه او كړي ختم القاعده او طالبان نه دوى نيولي كسان دا ئې لپاره وركولو رنګ بريا د ته . ډل دا چي پوهېږي دې په ولري هم معلومات كم ډېر هكله په ډلو دغو د چي څوك شي ختمولى سره خاصو ېسياستونو د

. دوهم د اا مخصوص مشرانو د دوى د دي زېږنده حالاتو درېيم ېټولنيزو بندي ېدرج ېاو نيولو، په كسانو څو د. ختميدى نشي سره وژلو او كولو

او عاجز نه كولو حكومت له هېواد په هم بيمار، هم دى، زوړ هم چي پاچا، مخلوع وجه، په ټينګار د بريتانيا د دوىضرور او مناسب له را يهم ته افغانستان زور په پيسو او وسلو مټو، خپلو د محروم، نه حمايت ئېځاى ملي ارګكي په او انتقال

شاه چي ونتوانېدل دې په خو كړ، ځاى پ يپه وركېږد رتاج روح يسر اليزابت ملكه د سره دې په او كښينوي ئې تخت په اودئدملك_ ونهواي_ ېخوشحالهكړيچيدا هيڅوكبايد په یپهسياالنوكييوبلنومهمعالوهشو، رژيمونه شاهى چي

د جمهور يختمېدو ځاى خپل پرېږد ياو ته !!ينظامونو _واي كي ترڅ په شمېرلو د برياوو خپلو بشد ډبليو جورج افعانستان: يكه د كي امريكا په

" " د زموږ او امريكائى الاصله افغاني خليلزاد زلمى ، دى سفير افغانستان د امريكائي يو يعنى لري تابعيت امريكا د سفير اوسنىاستا خاص زما كي هېواد دې په اوس غړى امنيت !! زملي هېواد دې د اوس أامور م يو كمپنى د تيلو د زموږ كرزى حامد دى ى : خبر ... داسې وايم ته هغه زه خو او دى رئيس كول ېجمهور هم بريژنف وخت پ! ېيو افغانستان د چي كي وخت هغه رپه

د نو وه، واكمني ځواكونو شوروي د فضاء او د KGBځمكه خو كېدل، ګڼل واكمنان افغانستان د غړي رسمي نه ېډېر كار . د نه كولى احساس خجالت د بش ډبليو جورج بايد خو خبرو بوږنونكو پداسې ته شوروي اتحاد ئې نه او ورسوله ګټه ته بريژنف

. !! كار مباهات او فخر د نه دى كار شرم د كول مسلط ورباندې جاسوسان خپل او تېرى هېوادونو نورو په احساس غرور او افتخاريواز كسان دا چي وي متوجه هم ته دې بايد وروستۍ ېبش تر حضور نظامي د ستاسو او لاندې چتر تر حضور نظامي د ستاسو

په ېورځ ستا چي شي وګڼلى واكمنان افغانستان د نظره له حلقو هغو د شايد

Page 35: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

35

. يوه د څوك هغه به انسان باضميره او باعقله كوم پوهېږو نه كوي فكر څېروګڼيچيشخص واكمن پرد يهېواد هم ئې پهټولهېوادكيپههيڅهېوادوالاعتمادنشي يسات يامنيت ،

!! امريكائي اوچيكلهد دوىامنيتپهارګكيتأمينكړىشي اوداسېداخليځواكپهنظرنهورځيچيد كولى، !! كال يوه پوره د پوځونه امريكائي كه كېږي بريد ورباندې نو درومي ته قوم خپل او ولايت خپل كي حمايت په كماندوگانو

جګړ پ ېمسلسل دوى چي كسانو هغه د يا او كړي أامين ت كي افغانستان په امنيت خپل يا چي ونتوانېدل دې په كي نتيجه رپهترور وزيران او شخصيتونه، لاندې حمايې تر دوى د هم او كېږي بريدونه ګزمو او باركونو په دوى د هم كړي، مسلط هېواد دې

!! په افغانستان د چي نكوي كفايت ته ملګرو ده د او بش ډبليو جورج خبره همدا آايا كېږي بريد ئې رئيس جمهور په او كېږي!! وكړي؟ نظر تجديد كي هغه په او وګڼي غلط سياست خپل ارتباط

: هغه او لري، محبوبيت كي ټولنى افغاني په خان ظاهر ويل لپاره غولولو د ولس امريكائي د ملګرو بش ډبليو جورج دپرګن یينزيوا بېلي بېلي افغاني د چي دى شخصيت فيه !! ېغيرمتنازع زيات ټولو تر دى چي دا حال شي راغونډيدى ورباندې

. يوه همدا راستنولو د ده د ته افغانستان نه ظاهرخان په خو شي راغونډيدلى شخصيت هر بل په شايد افغانان دى، كس فيه متنازع : د كي افغانستان په اشغال، افغانستان د كړه غوره بش چي وه پلازمين يبهرن 20000لار د استقرار، مهم ېپوځ ټول شمول په

د بيا او نيول نقاط ستراتيژيك او ميدانونه، هوائي طيار یښارونه، نظامي كابل ېپه لاندې حمايې تر ځواكونو مسلح بهرنيو د كي !! هغ له چي ونتوانېدل دې په امريكايان انتقالول جوړه ېلوي_ ېته لپاره مقصد همدې د چي كړي ترلاسه أايه ر ته ده نه جرګې

قلاب دې د كي حال پداسې وه، دهغهكميسيونلهلوريغورهشوي ېجرګېغړيدافغانولسلهلورينهبلك_ ېلوي_ يشوې !! مخلوعپاچادرياستلپارهكانديدوواويوهورځدمخهئېرسمااعالنكړىووچي ووچيامريكائيچارواكوجوړكړىوو

!! استا خاص بش د خو دى چمتو ته خدمت او ېىزلمىخليلزاددهمدېفرمايشيلوي_ زهر احساسات غړو د تمايلات جرګېمخه كانديدېدو د ده د ئې ځكه نو شي، باعث خجالت لوى د لپاره امريكا او ده د به كانديديدل خان ظاهر د چي وموندل داسې !! حامد چي كسانو هغو ټولو كي جرګې لويي دې په كړى ندى شوق كانديدېدو د هيڅكله پاچا چي وركړ ئې بيان دا او ونيوله

وركړ أاى ر ئې ته . ېكرزى وركړې أاى ر خلاف ظاهرخان د ئې كي حقيقت پهاو ولس امريكايي د حقايق چې وركوي خبرونه داسې هم هكله په پايلو او وضعيت روان د جګړو د چارواكي امريكايي

هغو او وساتي پټ نه الفاظو ینړيوالو ورته په هكله په بريدونو او حملو راكټي ټولو د باندې ګزمو او مركزونو خپلو په دوى وغولوي،لر: متره سوه څو نه هدف له راكټونه القاعد ېوايي د بريد درلودل، نه يې تلفات ځاني او مالي پات ېولګيدل، د طالبانو ېاو

شو خوا له ځن یشونو چې شوي زخميان سطحي كسه دوه كس يو معالج ې، معمولي له ګرځيدلي، ېيې ته دندو خپلو وروستهخبر!! ېخبر ېاودېتهورتهخندونك_ ورته ته دې وايي او كوي تمسخر خبرو پدغو افغانان روسانو ېخو له مخه د كاله څو مو

. ېاوريدل دروسانودمرګ امريكاييچارواكيدومرهدروغواييچېدروسانومخيېسپينكړ، اواوسيېلهامريكايانونهاوروچې ېژوبل شي اعلان هلته هم به شمېر حقيقي مړو د امريكايانو د شايد او ووتل نه افغانستان له دوى چې شو اعلان هلته شمېر

: یدامريكايانوراتلونك_ . هغه غړي ځواكونو خاصو د امريكا د شايد وايي افغانان پريوځي كې لاس په حريفانو د بش د حكومتخو موږ نو نه كه كړي اعلان ژوبله مرګ دوى د چې كېږي اړ نه ته دې چارواكي امريكايي او نلري پلار او مور چې وي حراميان

تل دوى د ورځ پ ېوين ېشو ېهره ګورو، يې مړي او زخميان ګورو، ګاډي شوي تخريب دوى د شاهد ر ګورو، بريدونو د دوىپ دوى د دي، روان بارانونه راكټونو د اډو په دوى د پېښ ريو، د چې ګورو وروسته نه بريد هر د كېږي، بريدونه ځای ېګزمو

ايف د شي، پ ېطيار 16محاصره هليكوپتر ريې كوي، دوري خوامريكايي ېسر مړياوزخميانپورتهكړي، راورسېږي، : . در وايم ته تاسو زه خو اعلانوي شمېر زخميانو او مړو د نه او كوي اعتراف بريد په نه پ ېمياشت ېچارواكي چې ركېږي

پات د طالبانو د نه بريدونه دا شوي، پيل بريدونه ځواكونو القاعد ېامريكايي د نه او دي خوا له خوا ېشونو له افغانانو هغو د دا ، كورو شوي، وژل لاس په امريكايانو د يې خپلوان چې شوي كورو نپيل وريدلي، بمونه يې جماعتونو او كليو په شوي، وران يې هنه

دوىاوكورني_ سپكاو ويېتالشيشوي، يې وسل یشو یته شخصي شو ې، اخيستل ورنه له ېيې چې دي افغانان هماغه دا ، . د ضد په روسانو د چې رسېدلي ته حد هغه كې مياشتو دريو همدغو په بريدونه دا وجنګېدل خاطر همدې په هم سره روسانو

تر مياشتو دريو د لومړيو زيات شدت هم يې نه پراخوال یمقاومت هم . ی، اوسهرهورځدامريكايي دا اوهمددښمنتلفاتد زيات نه پنځو تر شمېر تخميني تلفاتو د د یپوځيانو كې حال په زياتېدو د ورځ په ورځ اوكن. یاو خوست كندهار، هر ړد په

جګړ ټواليتكېتراوسهدامريكايانودمړوشمېركملهكمهدكوي_ برابره ېپه دوه شمېر د مرګ د پوځيانو امريكايي د كېمړو ید د امريكايانو د كې پكتيا او پكتيكا په همداراز رسېدلي، قتل په امريكايان زيات نه څلويښتو د كې ولايت هر دې په ،

د زياتېدو په مخ ژوبل یشمېر مرګ د ستاسو اوسه تر تر ې، د 620شمېر زيات كې ینه دې په چې پات 190، او ېمړي . . وجه كموالي د مقاومت د كې ولاياتو نورو په شي خوره هم ته ولاياتو نورو لمن مقاومت دي د چې وګوري به ژر ډېر دي زخميان

كموال حضور د پوځونو امريكايي غوښتن ۍنهداچېدهغوسيموخلكوكېدخپلواك ید ید مړاو ېد د ېشو ېجذبه يې يا اوشو ختم حساسيت كې مقابل په .یپرديو

وكړ تپوس نه ادارې له بش د مخ یتاسو له مصلحت سياسي كوم د او لپاره څه د دا د ېچې افغانستان د پوځونه امريكايي

Page 36: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

36

ولس د چې ضد په ول% 65پښتنو او شوي ښكېل كې جګړي په تشكيلوي نه ېنفوس ډلو هغو او اقليتونو له ضد په پښتنو دمشر تر روسيى د مخه د تاسونه له چې كوي ول ۍاستفاده دا كوله؟ استفاده نه لدوى ايتلاف سيمييز په ېټول ېلاندې جګړي

ول دي؟ كې سيمو ميشته پښتون او كې جنوب او بوخت ېشرق جګړه په او ځای په ځای كې سيمو پدغو يوازې ځواكونه ستاسوكړ واكمني هم شمال په خو طالبانو ځای ېدي؟ پوځونه ستاسو نه هلته لپاره څه د درلودل، خواخوږي او غړي ډېر هم يې هلته ،

كورو نه دي، بوخت جګړه په نه شوي، ځای وسل نپه نه او كوي تلاشي ټلوال ېه شمالي د تاسو لپاره څه د دا مسلح ېراټولوي؟كورو یقطعاتجنوباوشرقتهدپښتنوپهخالفدجګړولپارهلهځانسرهبياي_ دوى د پلټ ناو ورباندې او یه

غونډو ېوسل چې یورنه كړي استخدام ځواكونه هغه مليشو د مصروف كې خدمت په دوى د او جنرالان تاسوكمونيست ولې دا ؟د كې خدمت په ستاسو نن ولې ايتلاف كې خدمت په روسانو د دي؟ سره وينو په افغانانو مظلومو د ترڅنګلو يې او یلاسونه

د څرګند يې ځواب جنګېږي؟ ورسره تاسو نن جنګېدل سره چا له چې غلا یروسان چې څوك آازاد مۍ، په ټيټوي نه سر او ۍتهسره ۍخپلواك تاسو له به معلامله دوى د او نظره له ګرو ښكېلاك روسي د لكه دي بد همدومره نظره له ستاسو لري، باور.ېهمغس سره روسانو له لكه وي

پ چې اوري تبليغات دا نه سي بى بى يا آازادي راديو، غږ امريكا له كله چې حملې رافغانان له امريكا د باندې افغانستانديموكراس د وروسته لومړ ۍنه لوري شو یپه اخيستل شو یګام آازاده موسيقي شوي، پرانستل ښوونځي نجونو د ويديو ې، د ،

نندار فلمونو هندي د او شوي پرانستل دوكانونه شو ېكستونو پيل لغو ېبيا احكام جبري پرېښودو ږيري د او سركولو په چادري د ، : …شوي ديموكراس امريكايي د خو موږ وايي كې منځونو خپلو افغانان ديموكراس ۍنو روسي شو، ۍاو نه پوه فرق په ترمنځ

تېر یهغو نظامي خپل ديموكراس یهم او ځواكونو ديموكراتيكو د خلاف په امپرياليزم او ارتجاع حركت ېپلوهډلودحماي_ ۍدلومړ يې لور په دیموکراسۍ ولسي او واقعي د او ږد یګڼلو ګام پل په دوى د تاسو او شمېرلو دیموکراسۍ یګام د ته تجاوز نظامي ،

وركو نوم ګام لومړي د لوري لومړ یپه هغوى د ښځ ی، چې وو همدا هم لر ېكار سره له خپل ېچادري سړي او ، ېكړي ۍپګړسندر ښځو د وګنل ېموسيقي، جرم اغوستل جامو سپينو د ګرځول،او تسبيح پرېښودل، ږيره او شي عام كلپونه نايټ نڅا، شي ی،

حاجي مال، هرشيخ، ږير ،اودحبساومرګسزاورباندېمرتبهشي، د هر او صوفي او الدم ېپير مباح او ضد انقلاب خاوند،كو یوګنل كار همدا هم تاسو لومړ یشي، نو كوي بريد كلي كوم په چې پوځونه ستاسو هر ی، د وي، نيول ملا د يې هدف

شو ليكل كې تورلست په دوى د نوم مجاهد او هغو!! یمسلمان يې یكه كې عمل په او وركول شعارونه ډوډۍ او كالي كور، دج ډېر كړل، بدل هديرو په كلي ډېر هم تاسو كړ، كفن ورته كالي او ګور ورته قلعه وكور د ل، كړ برابر سره خاورو له مو ماتونه

د هلته او قتل ايز ډله كې 700جنګي قبرونو ايزو ډله په كسان زرګونو په او وژنه بيرحمانه اسيرانو د كندز د وژل، اسيرانوهغ... په افغانان موږ وكړل، كې افغانستان په افسرانو روسي چې دي څه هغه دا او شوي سره تر امر په ستاسو ېښخول،

: خوښ د پرديو د وي، زېږنده اشغال او تېري نظامي د چې وايو لعنت پ ېدیموکراسۍ قدرت ېټولن رواكمنان كړي، تحميلنيولو، بيا د افغانانو د او ورسوي ته واك بيا ځل يو جهنميشبكه خاد د السروزلشوي په دروسانو وسپاري، ته پلورونكو وطن

پ ماران داړه او غله كاران، جنايت جنګي وركړي، موقع وژلو او .رځورولو ولسمسلطكړي حت خو شتمن یامريكا هغه افغانستان يووړ ۍد منځه له تخريب ېهم وي نه كې جګړو كلونو درويشت تېرو په چې

طيار. ېشو هغه شركت هوائي آاريانا د يې مثال خوند د ېيو كې جنګونو تېرو ټولو په چې شو يي، په یپاتى افغانستان د خو ، وسوځيد كې نتيجه په بمباريو د طيارو امريكايي د باندې ميدانونو ملكي او نظامي د. ېټولو د لپاره ېخسار ېامريكايانو جبران د

وركړه، ته هوائيشركت آريانا طياره زړه يوه خاطر په رقابت د سره پاكستان له خو دهلي كړه، ونه مرسته هم اندازه په هند د حتىننه تر يې لپاره ورانولو د افغانستان د چې ونكړه مرسته هيڅ كې حال داسې په امريكا دينه 17خو تر او كړي مصرف ډالر مليارده

!! بې له ولې دوى نده، وړ فهم د تګلاره دا چارواكو امريكايي د ته انسان باعقله هيڅ او افغانانو موږ ملاتړلې يې ته مصرف زيات ! خپل لپاره ورانولو مزيد د افغانستان ځپلي جنګ او وران د ولې آازمويي زور خپل سره افغانانو او ېآخرينماډلوژونك_ ېوزلو

د ېوسل ېتخريبونك_ د ناتواني او ضعف لوږه، فقر، بل د او برلاسي نظامي او اقتصادي دوى د ولې دا چې ېاستعمالوي؟ ځای پرعاطف او ترحم د كې زړو سخت !! ېپدغو رعب خپل د او راولاړوي مستي غروراو تكبر، كې پدوى برعكس راوپاروي، احساس

اغيز تر هيبت ! ېاو د دوى اخلي؟ لذت نه ځورولو له دوى د او راوستو له خلكو د اوږد ېلاندې دې په چي له ېك ېمود ېوواييژوبل وير ېمرګ، خوف، امنيت ې، بې راوړ ۍاو څه ته افغانانو ئې پرته تاسوبهدطالبانوداقتدارپهلومړيوشپوورځوكي! ينه ؟

شو: أامين ت وو نه امنيت دومره هيڅكله كې تاريخ تېر په افغانستان د واكمن یويل تر دوى د چې دوركې په طالبانو د لاندې ۍلكه !! د په دوى شو أامين ت كې ونيسي، ېسيمو مخه كر د كوكنارو د كې سيمو دغو ټولو په سره صادرولو په فرمان يوه د چې وتوانېدل

شو ېخوتاسواوستاسوترحماي_ موفق تامينولو په امنيت د نه اداره انتقالي نه ېلاندې نن كې، مخنيوي په كر د كوكنارو د نه اوادار انتقالي په نه او كې ښارونو لويو په نه شته، امنيت كې لارو لويو عام ېپه كې، سيمو لاندې تسلط تر ډلو شاملو د كې

پرېږد خو ايز یافغانان ډله دوى د پرېږد طوژن ې، خو تېري باندې ناموس او ځان مال، په اړوند ی، د ملتونو ملګرو د حتى ادارو ه، : . ادار د دوى د وايي چې ده نه خبره پيغور او شرم د لپاره ستاسو وينا هغه ابراهيمي اخضر د مګر دي نه خوندي هم په ېمامورين

مامور ښځينه تېر طيوه جنسي توګه ايزه ډله په ځله تېر یشوی څوڅو دا هغ ی، د وينا په ده شو ېډل ېد خوا ته یله تاسو چې

Page 37: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

37

نږد زياته ټولو كو ېتر حساب او اعتماد هغې په زيات ټولو تر تاسو او امر یده په رمزفيلد رونالد د چې ډله همغه تاسوته ېي_ اوچې كړل برابر شرايط ووژن 700دا كې جنګي قلعه په تر یكسان ايزو 1000او ډله په شبرغان د او ووژل پخپله يې زيات نه!! كړل ښخ يې كې قبرونو

ادار انتقالي سابقه ېد كې تاريخ اوږده په هېواد د چې شوي كرل كوكنار هومره كې افغانستان په وروسته نه جوړېدو دكوم لپاره ړنګولو د فصلونو د كوكنارو د چې تاسو د ېنلري، وركړ ېادار ېپيسې وويشل ېته كې منځونو خپلو په چارواكو ېهغه

. وو شوي ټول اپيم ورنه ځله څلور چې كړل وران فصلونه هغه يې لپاره غولولو د نړۍ د اود سیمې ټولې د يې سره دې په او كړل راښكېل كې جګړې ناروا خپلې په ضد په افغانستان د هېوادونه ګاونډي زموږ بش

دښمن د ترمنځ كړ ۍهېوادونو راولاړې ستونزې كېدونكي حل نه كې داخل په يې ته هېوادونو دغو او وكرلو د. ېتخم چې څوككوي، استفاده كې ختمولو په فتنو د نه رسوخ خپل برعكسله راوالړوي، نه فتنې كې هېوادونو په هغه ولري اهليت مشرتابه د ۍنړ

اورو فتنو د چې د نڅوك د چې كوي نه دي ګومان دا بلوي، په ېه بل چې څوك شي، پاته خوندي لمن ده د به نه بڅركو له اورورځ آارامي كوركې د ېخپل ګومان دا پرېږدي نه د ېته چې كوي . ینه خير امريكايانو د كړي تېره شپه آارامه كې كور په بل د به

د كې دې تل ی په له كې افغانستان په كړولو وژلو، مزيد د افغانانو د ووځي، نه افغانستان له پرته نه ځنډ او شرط قيد، له چېد ېپات په او . ېكېدلو مكو شك هيڅ كې دې په واخلي لاس نه تپلو له حكومت پوڅي لاس يوه د كې په یهېواد چې

. همد د مسكو شايد شو مخامخ ورسره اتحاد شوروي چې وي پایلې همغه كېدو پاته د ستاسو به كې پ ېافغانستان رلپارهټلوال شمالي او وكړ ملاتړ بريد د امريكا د باندې ته ېافغانستان خوا ستاسو چې وركړه وظيفه يې ته

. يو دا وجنګېږي خلاف په ولس خپل د لاندې قومندې تر ستاسو او ودرېږيوګڼ دام مخ یداسېخطرناك پښو د ستاسو لپاره اخيستو غچ د روسانو .ېچې غوړولې ته

پ بش ډبليو پ رجورج چې كړي ثابته دا چې غواړي خوا یوې له سره ګواښ په بريد نظامي د د رعراق باندې افغانستانبل له شي، تكرار هم كې هېوادونو نورو په بايد چې وه تجربه كاميابه يوه حمله په ېده چې وښيي غواړي خوا

ګټ امريكا د هغه سياستسره غوښتونكي جنګ د ېدې امريكا د نه خطر احتمالي له او أامينوي تپ لپاره . رژغورلو دې په وه، تجربه ناكامه يوه بريد ځواكونو امريكايي د افغانستان په چې دئ دا حقيقت خو كوي حمله عراق

داسې يې نه شول، موفق كې وژلو او نيولو په مشرانو د القاعدې او طالبانو د نه كړي، ترلاسه ندي هيڅ امريكايانو سره بريدكړ جوړ ګټ یحكومت امريكا د چې هېواد ېشو دې په يې نه او شوه ورسولې ته پای جګړه يې نه شي، كړي أامين ت

كړ أامين ت امنيت او سوله خوښې خپلې د . یكې ادار بش د خپلو ېشو د ته امريكايانو سره جګړو دې ژوبل زپه مرګ له او ېامنو . د كه سره بش جناب له كړي ترلاسه ندي څه بل پرته نه نفرت او کرکې ژوررې له نړۍ ټولې او افغانانو د ضد په امريكا د

كړ اعتراف يې به دې په او وو ويلي رښتيا يې به ته هغوی نو وي انديښنه مستقبل د پ یامريكايانو چې د روو باندې عراقد دا يې مقصد زيرم یحملې غني تيلو د هېواد دي د : ېچې د متوجه خطر ته امريكا نه عراق له وايي چې دا نه كړي، ،یتصرف

ات نو ونشي بريد هېواد دې په : وكه !! دا وايي خونړيوال كړي استعمال يې به ضد په امريكا د او جوړ به وسايل كيمياوي او ميات تللي مخكي چې نلري ويره نه هېوادونو هغو له امريكا نهلهروسنهويرهلري وڅنګه كيمياوياوبيولوژيكيوسايللري، مي،ات كافي چې كوي اعتراض اسرائيلو په نه او نه، چين له نه وسل واو بيولوژيكي او كيمياوي !! ېمي كې حال پداسې دا جوړوي

اوږد او جنګ د عراق پر ېمحاصر ېچې هغه فني، نه او لري توان مالي جوړولو د وسلو داسې د نه وجه د په خاورې خپلېپس پرله د طيارو ات ېامريكايي نيولې، نشي هم مخه كړ وبمباريو جوړ څنګه به بم !! یمي شي؟موږګوماننهكووچېهيڅ

پ چې وكړي أات جر دا به انسان پوه حقايقو په او كې ڼيافغانستاندحملېتجربهيوهكاميابهتجربهوګ_ رهوشيار ځای بل په او. دهغېدتكرارتوصيهوكړي

: كانا په كي كندهار په ووايم ته تاسو بايد كي آاخر څلورو ډپه خپلو د او بمبارۍ له پيلوټانو امريكائي دوو د باندې ځواكونو ائيپه ډكانا افغانان دفاع بې څومره كي نتيجه په بدمعاشيو خپلو د به پيلوټانو امريكائي نورو چي ووهى حدس بايد وژلو له ملګرو ائي

) (» پای دلیک وي؟ رسولې قتل٭٭٭٭٭

نو د اوباما د او بدلیدو د رژیم د کې امریکا په د يخو او سفر د د پیلامې سم سره کیدو راپورته د غږ د سولې د هغهد ته پای د غمیزې ددې ولس د د افغانستان پاره له د رسیدو امریکا د حکمتیار محترم امیر اسلامي په ينو حزب ولسمشر

افغان په پیمانه پراخه ډیره په اړخه له مسؤلینو د اسلامي دحزب کې اروپا په لیک دا چې ولیکه، لیک پرانستې یو او ينومالملل د يبریښنای يبین هملته ته غړو کانګرس د امریکا د او شو منعکس کې ور پاڼو لاس په فعالینو د اسلامي حزب

د. او غړو شمیر یو پارلمان د هم کې انګلستان په لیک دا یې څنګ تر ) ورسید کړیو مخالفو Stop the warجنګorganistion . )راغل کې لیک دې په شو ورکړل لاس په لاس ته چې :يد يمسؤلینو

ليکدهغهمظلوماوځوريدليافغانولسپهاستازيتوبتاسوتهليږمچېپهتيروپنځهويشتوکلونوکېددووستروځواکونوتربريدالندې»   داالئيدشورو يراغلىاوترننپوريپههغهاورکيسوز يچېدکريملينمغرورواکدارانوبلکړاوامريکاييچارواکوتهئيپهميراثپريښود،

Page 38: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

38

ټپيټپيبدنپرهارونهنهووروغشويچېپهآخرينماډلوژونکووسلوسمبالامريکاييپوځونهددو دوژلواوددوىد یځواکونوپهالسد چېهرورځئيپهلسگونومظلوماوبېوزليبچيانپهوينوکېرغړياوپه يورانهيواددمزيدورانولولپارهراڅرگندشولاودادئاوهکالهکيږ

. د کې ليک دې په غواړم وريږي بمونه ئي جوماتونو او مدرسو ښارونو، کوروڼو، کليو،جنگ د ډبليوبوش جورج رئيس جمهور مخکني د جنگ يامريکا او ماجراغوښتونکي هغه د ماڼ سپينې د او ۍټيم

اوپهخپلهامريکا بېامنيواوجگړوسره ۍزيږوونکيسياستپهاړهتاسوتهڅوترخهحقايقولېکمچېنړ بحرانونو، غوبدوورځو، ئيلهدنشتهچيکهپهدېسياستونوکېژوربدلونرانشينوتردېالزياتوخطرناکوپایلوتهبايدمنتظروو . .یمخامخکړ پهدېکيهيڅشک

تاسوتهدافغانولسدپيغاماساسيټکيدادي : انتظاردرلود ولسدا امريکا والواوپهخپلهد نړ نويجمهوررئيسپهراتلوسرهبهد  ۍافغانانو، جورجبوشپهتلواود چېد

oپههغوغلطوسياستونوکيژورهتبديليراشيچېنړ ېسپين دغه ۍۍماڼ بېامنيواوبحرانونوسرهمخامخکړې، ئيلهجگړو،oېهيل ooانتخاباتيمبارازاتوپهدورانکيئېلهتاسونهپهتاکيدسرهاوپهمکررهتوگهد )ېشو ېهغهمهالالزيات :ۍتبديلo  چېد

Change ) ،گوانتاناموزندانبندولوخبرهوکړه ايستلواود پوځونود پهځانگړېتوگهکلهچيتاسولهعراقنهد شعاراوريدو،دغ یدامريکاولسچيلهجگړوستومانهشو د کړي، استقبال تابوتونه زامنو خپلو د زيات دې تر چې غوښتل ئي په ۍتبديلo ېاونه

oپهانتخاباتوکيستاسواوستاسودگوندقاطعبرياداهيل کړې . ېالزياتoo ېهيلهتاسوتهرايهدرکړه، دجورجبوشلهتلووروستههمدهغهناکامسياستونهتکراراودجنگپردوامټينگاروکړي بهدحيرانتياخبرهويچيسپينهماڼ ۍدا

دېپهځایچېلهافغانستاناوعراقنهخپلپوځونهپهعاجلهاوبشپړهتوگهوباسياووواييچېلهدېوروستهبهپرنورو اود ooت افغانستانبحراندنوروپوځونوپهليږلواوپربې !! یرهيوادود د ياويرغلغلطينهتکرارويبرعکسدنوروپوځونوليږلوغواړي

بحرانلهدېپرتهبلهدحلالرنهلريچيټولبهرنيځواکونه ېگناهاومظلوموافغانانودبمونودورولولهالر دا نشيحلکيدي، oدهيوادپهکورنيوچاروکيدبهرنيوالسوهن شياوافغانانوتهدخپلبرخيلکټاکلوموقعورکړىشي .ېبند ېترېووځي،

: ooدنیوېارکپهپ آيا انتقاملپارهدنږد ېښیافغانانامريکايانوتهوايي اتهلکوافغانانواوعراقيانووژل ېکيدوژلشووامريکايانود بلکړياولهخپل وژ کافينهدي؟تاسودهرامريکاييپهمقابلکينږدېدوهنيمسوهافغاناناوعراقيانوژلياوپهسلگونونورمو

oپهدومرهبېرحمانهمرگژوبل آيا موزړونهنهديساړهشوي؟څومرهنوربمونهورول ېکورکليموهجرتتهاړکړي، ۍاوورانمساواتاوديموکراسيهمدادي؟آيامسيحعليهالسالم !! ېوينo ېاوڅومرهنور یغواړ بشريحقوق، آياستاسوتمدن، تويول؟

؟ یتاسوتههمدادرسدرکړ oکيدرېځل امنيتيقطعاتوبمونهوروياوپهلسگونوکسانپه ردخپلالسپوڅيحکومتپoo ېۍکهستاسوپوځيانپهيوېاون

نولهعامولسسرهبه لرئچې !  وينوکېرغړوي؛ اطالع آيا ستاسوپوځونوپهيوېمياشتکېتر  ددوىمعالملهڅنگهوي؟کندهاراوبگرامکيهغهجنايات !! ابوغريب، پهگوانتانامو، کهدوىپهخپلوزندانونوکې، پنځوسووزياتغيرنظاميانووژل؟

ooستاسود !! یکويچېپهتاريخکيئېلږب پهنوروځایونوکيبهئېلهخلکوسرهڅهکړيوي؟ لگهاومثالموندلىشو؛ستاسودپوځيانودلومړيو مغروردي، فرانسوياننويميدانتهراغلي، ائتالفىملگرومعالملههملهافغانولسسرهدېتهورتهده،

پهالجزايرکيچېددويپلرونوکومجناياتکړي پهدېتفاوتسرهچيهغهمهال  ورځوبدمستيکوي، تکراروي، همغهبياکهد :  ئې ددويپهاړهبايدووايو يوههيوادخلکداسېويچي کيمياويوسايلنهدرلودلچيوئېکاروياوسداهمکاروي،

؛ کوي غال پيسې نه حساب بانکي له رئيس جمهور ورکړى  د ټوپک ته پوځيانو بدمستو هيواد دي د کهنهپوښتنهترېکولىشي  شياوپرديوملکونوتهولېږلشياوپه دېهمپوهکړ‌ىشيچيهلتهئېنهڅوکمحاکمهکولىشي،

نه خلکو او دفاع بې او وزلو بې له ځاى هغه د چي ده معلومه نو شي، ورکولى سزا؟ کوي څه به سره

نور عراق ډيرهبهعجيبهويکهڅوکافغانستانتهد کهد چينهلوړلوړ ېمکoځ ېپهآوار  پوځلهليږلونهکومهطمعهولري؛پولېساومليش زرهبهرنىپوځاوشپږلکهعراقيپوځ، نتيجهورنهکړهاوجگړهئې   ېغرونهلرياونهگڼگڼځنگلونه؛يولکاتيا

وکولى  چېپهسلوکياتيا  پاىتهونهرسولهنوپهافغانستانکي به څنگه ده پوښلې ځنگلونو او غرونو دنگو دنگو په ئې خاورهاوترهغهنهمخکo !  شيچې شوروياتحاد د تردېزياتپوځهمڅهنشيترالسهکولى، دلتهخويقينا وگټي؟ د ېجنگ

شلزرهتلپهجگړوبوخت ېتجربېزموږمخ ېبريتانياناکام يومليونپوځيانافغانستانتهولېږليولک شوروياتحاد تهپرتېدي،مليش دکمونيستحکومتڅلورلکهپوځ، دوىپهخدمتکياولهولسسرهجنگيدلخوله ېول، اوحزبېمسلحغړيد

oد ۍماتېاورسواي ماتېاو پرتهئېبلڅهپهبرخهنهشول، لهزوالسره همدېجنگ مالياوځانيتلفاتوئېشوروياتحادمخامخکړ .

غلط دمخکنۍ دا چي اا يقين وکړي، تفاهم سره ايران له اړه په افغانستان د غواړي ماڼۍ سپينه چي دبوش یتجربېتکرارد ېاورو ، دبنپهغونډهکيچيدکابللپارهئې ترالسهکړه، ايرانملگرتيا پرعراقدبريدپهدورانکيد جنگيټيمهمپرافغانستاناوبيا

پوڅ لاس برخ یخپل ايرانتهئېد اوايرانپلوهډلوتهئېدومرهلويهبرخهورکړه ېحکومتپهکيجوړکړ، اخيستوبلنهورکړه،د خارجهوزارت، داخلهوزارت، وزارت، دفاع حکومتټولمهممناصبلکهد جمهوريرياست چيد د امنيترياست،

Page 39: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

39

سفارتونهاووالياتدغو تهرانتههومرهامتيازاتورکړىشولچينهئېايرانيانوتصورکولىشواونه معاونيتونه، ډلوتهوسپارلشو،ايراند دومرهامتيازاتچيد موږلهامريکايانو : بلچا، هغهمهالجمهوررئيسخاتمياومخکنيجمهوررئيسئېرفسجانيوويل

دهمدېلپارهايرانيچارواکوپهخالصالسستاسو !! تهپههرځایکيچمتويو ايرانپلوهډلو  سرهداسېملگرتيا مرستهوکړه،وسلواوپيسوپهزورخپلهغهرقيبانوځپيچينهئېايراندمقابلo تهئېوويلچېستاسېترچترالندېاوستاسود توان ېمټو،

خودا !! ېدرلوداونهپهايرانپور پهحقيقتکيامريکايانو یئېستاسولپارهنهدئکړ کار تړلوډلو دخپلوگټولپارهئېکړى، ، ايراناو کړ  کابلد مشقلپارهفتحه د او تهران د بغداد هيوادو یروسيېلپارهاو دواړو دې لپارهئېپه دوى د ،

کړى . شو ونه ئې لگښتونو ډيرو ډيرو اوپه کلونو تيرو په چې وکړل څه هغه کې گټ ملي خپلې غواړي، دوام جنگ د کي افغانستان په دهمدېلپارههمشماليټلوالo ېايران ېددېجنگپهدوامکيلټوي،

اوپههمدې  ته تهدارگد يهرهمياشتڅولکهډالرکرز  حالکي  وسلېاوپيسېورکوياوهمدحکومتځينومخالفينوته؛افغانستانلهالر !! هيوادونهد مرکزيآسيا دېلپارهچېد داد سرهوصلنشياوددېسيمې ېمصارفوپهنامهورکوي ۍلهنړ

امريکاييځواکونو د ېمارکيټونهاوزيرم د نوروپهالسکيپرېنهوځي، ترتسلطالندېافغانستانکيد  افغانستانلهالرېدايراندې  شئ یلoیدايرانژورنفوذلهدېمعلوم تقاربترنامهالندېکنفرانسپهضد مذاهبوترمنځد ته  چيپهنیوېارککېد

oعجيبهدهچيځين گ ېورتهکنفرانسپهکابلکيجوړکړ، داسې مانکويچيپههمديحالتکيبهپه وامريکايانکابلپهحکومتکيدايرانددومرهژورنفوذسره افغانستانلهالريد دېوتوانيږيچيد د زيرموتهځانورسوي، مرکزيآسيا

 تهرسيدلخوبوخيالدئ .خېسرهدېمو ولستهڅهواييهمغس امريکا وزارتاوسيآىاېچېدافغانستانپهاړهد دروغاودحقيقتخالفدي ېدجورجبوشدفاع

عراقد دو  لکهچيد جگړ څوکالهد یاتومياوگڼوژنووسلوپهاړهئېويل، خاتمهاود ېمخهپهافغانستاناوعراقکيد اوهکالهوروستهجگړهتربلهرکال ېجگړهپایتهونهرسيدهبلکo ېچينهيواز  گورئ یخوداد  مقاومتدختميدواعالنوکړ

ددو نه  یپراخهاومقاومتتربلهروختزياتمضبوطاوپياوړىدئ، ددروغجنوادعاووپهخالفدلتهنهامنيتتامينشوى، oاوتجارتمخهنيولشو نهد  ېديموکراسيراغل تولېد کر، خوښېحکومتتهسپارل ېمخدرهموادود خلکود اونهقدرتد

لهلومړ برعکسهغهجنگيجنايتکارانپرافغانولستحميلشويچېدشوروياتحاد دلتهدبوشدملگرودادعا ېورځ ۍشوى،پرديولپارهدخپلولسپهضد ېترننپور اجيرواوکرايo  د امريکايي يد دغوجنگيجنايتکارانود جنگيالوپهڅيرجنگيدلي،

oامريکايانهمغهکسانپه ېپوځيانوپهحمايتکيدافغانانوپهضدهومرهجناياتکړيچيدروسانوپهوختکيئ نهووکړي،پرافغانستان یافغانستانبيامسلطکړلچيدروسانواوددو محليانډيواالنپهتيروکلونوکيپرافغانستانمسلطکولغوښتل،

تهراناومسکو ننپرافغانستاند بريداصليفاتحيندمسکواوتهرانچارواکيدينهجورجبوشاوددهجنگيټيم، د امريکا ددبوشملگري په خملگريحکومتکوي، وهومرهناتوانهاوضعيفديچيپهارگکيئېامنيتهمامريکاييکمانډوساتي،

دو یحتoo  افغانستانکيدومرهڅوکنهلريچيپهکابل  ټول !! یپهارگکيد افغانستاننندامريکا شخصيامنيتوساتي oداسېډلهپهافغانستانکينلري ېپلوهډلوپهالسکينهبلک امريکا روسپلوهډلوپهالسکيدئ، د ر چيپoo  د دېهيواد

د کسان شوي راغونډ نه کلبونو نايټ او کابارو له ولري، کفايت او توان کولو هيواد حکومت څير په افغانستانکولى . نشي حکومت باندې

دروغ  چارواکواوپهافغانستانکيددوىپوځيافسرانوتلخپلملتتهدحقايقولهويلوډډهکړې  دامريکادمخکنيحکومت ، oخپلولسئېغولول ماناوهيلهراپيدا وگ هئېورکړيچيلهامريکاييولسسرهدا نراپورو ېاودحقيقتخالفداس یيېويلي،

پoo  شيچي د افغانستاناو رگواکيجنگبهوگټي، غنيزيرم  عراقبهمسلطشي، افغانستاناومرکزيآسيا دوى ېعراق، د بهافغانانواو !!! اوداچيد دوىتهقدمپهقدمد  عراقيانواکثريتامريکاييپوځيانوتهښهراغالستوايىاو پهالسکيپريوځي

وړاند متاسفانههلتهپهامريکاکيهمدداسېکسانوشميرډېر !! ېۍگالنوگيډ یوازېيومحدوداقليتددوىمقابلهکوي کوي،دغودروغجنوتبليغاتوتراغيزالندېنهځياودوىتهووايo  یلږد پوځييرغلاو :  يچيد بهڅنگهومنوچيزمونږد دا

پهسلگونو ېعراقاتهلکهبoo اود ٧٠٠٠٠دافغانولس ېوحشيانهبمباريوپهنتيجهکيد اوغيرنظاميوگړيووژلشي، دفاعخوسرهلهدېد ېزرهد انتقامپoo ېمهاجرشي، خپلوزامنولهقاتالنونهد ځاىهغوىتهښهراغالست رافغاناناوعراقياند

oيوواي ooاوپ پاڼ ېسرمخد ر، گلانو وشيندي !!! ېدooرپ oدغيرنظاميانوبېرحمانهوژن دظالمانهاوناروابريد، امريکا پoo ېافغانستانباندېد مدرسواوجوماتونو ر، کليو، ښارونو،

پهافغانولسديوهداسېمنفوراورټلشويمفسداقليتتپلچيدجنگاود ، باعث ۍبمبار عوامل دا دي، عاملين ورانولو د هيواد . د ژورهکرکهاونفرتراوالړشي متحدهاياالتوپهضد د امريکا پراخ ېژوررېکرکo ېشولچيپهافغانانوکيد وروورود

خلکوپهخ سرهضديتاوعداوتنلري ېامريکايانیوازېلهطالبانواوالقاعد  لوسترگولېدلچي پمسلحانهمقاومتبڼهغورهکړه،oکورو ېبلک افغانانسپکوي، وطنپالاوآزاديغوښتونکيمجاهدسرهدښمنيلري، وسلېترېاخلي نلههرمسلمان، هئېلټوي،

oپهاتهامن ددغوډلورقيبانلهمخالفينوسرهدملگرتيا د یهغهډلېحمايهکويچيلهدوىنهمخکىدمسکوملگريول، سي،امريکا د افغانستان ييخپلواډوپهمحبسونوکيئېساتياوگوانتاناموتهئېانتقالوي، پوځيانوچلندئېداسېليدوچيځاند

Page 40: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

40

ooیدېه رفاتحانگڼياوپ oکاملي د وژلاوله ېواد ټولوهغوځواکونواوشخصيتونونيول، هڅهکوياود ۍسلطېاوواکمنباورلرياوپردېټينگارکويچيبهرنيځواکونهد یه اوخپلواک پهآزاد خپلهيواد ۍوادهشړلغواړيچيد زموږلههيواده ېۍ

هيواد د پرديومداخلېبنديشياوافغاناند ېهکورنيوچاروکيد پووځي، پهخپلهوټاکياو ېد پرېږديچيخپلبرخليکسپکاو  خپلېستونزېپهخپلهحلکړي، اوتذليلچلندکهبلهرقوماوولس ياولهافغانانوسرهدامريکاييپوځيانودادتحقير،

خوسرلوړياوباعزتهافغانانئېنشيزغملي مرگ  تهدزغملووي؛ عزت د دوى دذلتاوسپکاويترژوندنهسل  ،ايښودى . نشي غاړه ته واکمني پرديو د خو شي منلى حالت هر گڼي، غوره ځله

څنگ په عراقيانو او افغانانو اکثرخلک کيټولاسالميامتاود  د تoo د  ۍنړ د روحکومتونودتصرفاتو یامريکاگ  لهمخې ټولې يمانکويچېامريکايo وداسې نړ د غوښتونکيدي، شريراوجنگ بدمعاش، ۍچارواکيدروغجن،

چ ېستونزېدوىراوالړېکړ جنگاوشخړىد ی، فساد، کودتائياوديکتاتور يرېچېشر، ظالم، مفسد، دوىئېترشادي،د دجگړواورتهلمنوهي، بحرانونواوبدامنيواصلo رژيمونهحمايتکوي، د د يۍنړ دهچې  همدېلپاره  عامليندوىدي،

پهټولوهيوادوکي دسپينo  ۍنندنړ پهضدمظاهرهکيږي، بيرغونهسوزولکيږي  ماڼۍ ېدامريکا دامريکا سياستونهغندلکيږي،تردوهثلثهزياتوهيوادوکيهيڅامريکايo اود پههرځاىکيخلکددښمنپهسترگهورتهگورياو يۍنړ آزادنشيگرځيدى،

داحالتهغهمهالبدليد نورو يشيچيامريکالهجنگيسياستونوالسواخلo یبريدونهپرېکوي، اود واکمن د پرټولېنړ ۍ، ۍنظام يداستبداد  هيوادوپهزيرمودتسلطخوباوخيالپريږدي، ولسونو اوديکتاتوريحکومتونواورژيمولهپاللواود ي، په خپلو

ضددهغهلهجنگولوالسواخلي . oلهجگړواوبحرانونوسرهمخامخ ېدسپين واکمنانوهغهمهالنړ ۍماڼ فاتحانولقب ېکړ  ۍ د ټولىنړ ۍچېغوښتيئېديد

ددېکاذبشهرتدگټلولپاره هم کړېاو ېېهمدمظلوموافغانانواوعراقيانوپهڅيردنوروولسونولهوينوسرهلوبoo یوگټي، oراتلونک دخپلشوقپورهکولولپارهئېد يئېلهامريکايانواودامريکا د رهټلراوبريژنفپoo سره، هغوىسياستونه پلگامايښي،

لههمغوپایلوسرهمخامخکړيچيهيټلرجرمنيورسرهمخامخ دوىبههمامريکا خوتاريختکراريږي، اوتگالرىئېغورهکړې، .يکړاوبريژنفاتحادشورو

افغانستاناو اشغالدورانتoo د هيوادونود وسلوپهزورد هيوادونونيولنه یعراقناکاموتجربووښودهچىد اوسد رشوى،خاموموادوغنيزيرم نهد چېخپلمصارفهملهمفتوحهملکونوترالسه ېاستعمارگرانوتهمارکيټونهپهالسورکوي، اونهدا

ددښمند اوسآزاديغوښتونکوتهجنگآسانهشوى،  نهرسيږي  سلوزروډالروپهمقابلکيددوىمصارفيوهډالرته کړي،داسېالر جنگ دوىدا ېغورهکړ ېدوىد د چياستعمارگرانئېپهدرنواومډرونووسلواوزياتوپوځونومقابلهنشيکولى،

oپهچريکيجنگونوکيبې يوسلېدښارونوورانولواوگڼوژلولپارهد ېمډرن کهد کارهدياواغيز  ، ئېلههيڅسرهبرابردئ،نږد داووکلونوجنگ، نږدېدوهلکهپوځ، اوتردرېزرهملياردوډالروزياتو ېپنځوسوزروامريکايىپوځيانودمرگژوبلo ېامريکا

بهڅنگهفتحکړ  لگښتونوسرهسرهونهتوانيدلپرکابلاوبغدادمسلطشياومقاومت نوټولهنړ امريکايo !! يۍوځپي، پوځ ي؟راکټ او بمونه زيات لکه درې تر کي کلونو اوو تيرو دهيڅوسلېلهکارولواولههيڅجنايتنه ېپه پرافغانانواوعراقيانووورول،

oخوتاسوووائ حتىنيمغنيشوييورانيمئېوکارول، نهئې !! تچيلدىټولوئېالس  یئېډډهونهکړه، هرواړنهڅهوه؟طالبان نهئېمجاهدين، نهدافغانستانلهالر  مقاومتوځپلىشو، زيرمومسلط ېاوالقاعدهختمکړىشول، پر آاسيا مرکزي د

نهئېد نهئېامنيتراوستىشواونهئېدخپلېخوښېحکومتجوړ شول، مخدرهموادودتولېداوتجارتمخهونيولىشوه،راشئوگورىچېدوىدعامولسلهوحشيانهوژلوپرتهنورڅهکړ دوى يکړ‌ىشو، اوس وژلو دومره له سره او

دى !! مخامخ سره وضعيت بد څنگه له حکومت پوڅى الس دوى د او یدامريکامخکنيوچارواکوزمونږگاونډيه oلکړلاوپهدېسرهيېد یوادونهدافغانستانپهضدپهخپلېنارواجگړېکېراښک

تخموکرلوا یټولېسيمېده .یدغوهیوادونوتهيېپهداخلکېنهحلکo وۍوادونوترمنځددښمن دونکېستونزېراوالړېکړې فتنوپهختمولوکې برعکسلهخپلرسوخنهد مشرتابهاهليتولريهغهپههیوادونوکېفتنېنهراوالړوي، د نړ ۍڅوکچېد

اورو فتنو د چې څوک کوي، د ناستفاده به نه بڅرکو له اور دې د چې کوي نه دې گمان دا بلوي؛ هپرېږدي نه ته ورځې آرامې کې کور خپل په بل چې څوک شي، پاتې خوندي لمن ده

گ دى ودا چې کوي نه دې .بمان هدبلپهکورکېآرامهشپهتیرهکړي پهافغانستان کړولو، دافغانانودمزيدوژلو، شرطاوځنډنهپرتهلهافغانستاننهووځي، دامريکايانوخيرپهدېکېدىچېلهقيد،

. پهدېکېدېهيڅشکنهکويچېپه کېلهپاتېکیدواوپهدېهیوادکېديوهالسپوڅيحکومتلهتپلونهالسواخلي . ooهمدېلپارهپ ښاييمسکود شو ورسرهمخامخ پاتېکیدوهمغهپایلېويچېشوروياتحاد دوىد رافغانستانکېبهد

ورکړه وظيفه يې ته ټلوالې شمالي او وکړ مالتړ بريد د امريکا د باندې افغانستانخالف په ولس خپل د الندې قومندې تر ستاسو او ودرېږي ته خوا ستاسو چې

د. ستاسو لپاره اخيستو غچ د روسانو چې وگڼئ دام خطرناک داسې يو دا وجنگيږي. غوړولى ته مخې پښو

Page 41: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

41

ملي وطنپلورونکو، مفسدينو، غلو، جورجبوشټيمپهافغانستاناوعراقکېاقتدار، پهدېپوهشيچېد ولسبايد امريکا دلهبانکونونهڅهايستلکيږيهغه امريکا پهنامهچېد ودان بيا افغانستاناوعراقد د پرديوجاسوسانوتهسپارلى، ۍخائنانواوددهمدېلپارهلهاووکلونوتیرېدووروستههمددې وعراقيغلوملگروترمنځوېشلکيږي، افغانيا ستاسودجنراالنواوددوىد

کاشلهارگنهلسکيلومترهيوېبلېخواته تاسوکابلتهراغليوئ، کابلپهښارکېنهترسترگوکيږي، بيارغونېنښېحتىدودانولوترنامهالندېمرستېخوپرېږدهحتىنظاميبودجهموهمپهجنگيچارونهمصرفکیږياو بيا تلليوئچېستاسېد

!! پرافغانستان اونورنظاميوسايلخرڅوي مهمات، ستاسوافسرانحتىوسلې، ستاسوجنراالنيېپهخپلومنځونوکېوېشي،تاسوچېدکوکنارود باندېستاسودپوځونولهتسلطهوروستههومرهکوکنارکرلشويچېدهیوادپهاوږدهتاريخکېسابقهنلري،

والودغولولولپارههغهفصلونه اودنړ ۍفصلونودړنگولولپارهکومېمرستېدکابلادارېتهورکوئدچارواکوپهجيبونوکېلوېږي، oېلهمنځهوړيچېڅلورځل. اپيمترېټولشوي

خوننواييچې تهستانهشول، امريکاييچارواکواووهکالهمخکېويلچېلهڅلورومليونومهاجرينونهدرېمليونهخپلهیواد! یاوسهمپهپاکستاناوايرانکېدرېمليونهمهاجرينم دهچېدادرېمليونهخپلملکتهنهووستانهشوي پوښتنهدا شتدي

oیاوتاسوپهدروغوددوىدستن !! ooاوجگړوپهوجهب اوکهدبېامنيت !یۍدوخبرهکوله رتهايراناوپاکستانتهمهاجرشوي ooالقاعدېلهلوريپ که یتاسوتهپهصداقتسرهوايمچېپهافغانستانکېروانمقاومتنهد طالبانولهلوري، لشوىاونهد

ooپ مقاومتهغوافغانانولهخوا دا القاعدېاوطالبانوټولغړيهمووژنئنومقاومتبههمداسېروانويلکهنن، لیتاسودکورو امريکايانوپهالسوژلشوي، کورو نشوىچېخپلوانيېد پهکليواوجوماتونويېبمونهورېدلي، هيې نهيېورانشوي،

اخيستلشو شخصيوسلېيېترې شوى، يېسپکاوى ته کورن او دوى چې ېۍتالشيشوي، افغاناندي هماغه دا ، وجنگ خاطر همدې په هم سره روسانو دل.یله

پښتنوپهضد افغانستاند کومسياسيمصلحتلهمخېامريکاييپوځونهد دڅهلپارهاود بوشلهادارېوپوښتئچېدا تاسودولس لهاقليتونواوهغوډلونهاستفادهکوي ینفوستشکيلويپهجگړېکېښکo% ٦٥چېد پښتنوپهضد لشوياوولېد

جنوباوجنوب ولېټولېجگړېپهشرق، الندېسيمهييزايتالفترېاستفادهکوله؟دا ۍچېلهتاسونهمخکېدروسيېترمشردي؟ یغربکېاوپښتونم بوخت جگړه په او ځاى په ځاى کې سيمو دغو په يوازې ځواکونه ستاسو ولې دي؟ کې سيمو شته

ځاى په ځاى پوځونه ستاسو نه هلته لپاره څه د درلودل، خواخوږي او غړي هم يې هلته کړې، واکمني هم شمال په خو طالبانونهکورو نهپهجگړهبوختدي، قطعات نشوي، شماليټلوالېمسلح څهلپارهتاسود د هتالشيکوياونهوسلېراټولوي؟دا

ولې نجنوباوشرقتهدپښتنوپهخالفدجگړولپارهلهځانسرهبيايئاوددوىکورو هورباندېپلټئاووسلېترېغونډوئ؟دا تاسوکمونيستجنراالناوددوىپهخدمتکېمصروفدمليشوهغهځواکونهاستخدامکړياودپوځاوپولېسقطعاتموترې

روسانوپهخدمتکېايتالفولېننستاسوپهخدمت مظلوموافغانانوپهوينوسرهدي؟د جوړکړيچېالسونهيېترڅنگلودجنگ يکېد سره چا له چې روسان جنگ یاو ورسره تاسو نن دى، یدل ږئ؟ځوابيېڅرگند

oروسيښک ستاسولهنظرههمدومرهبدديلکهد باورلري، اوخپلواک تهسرنهټيټويپهآزاد ۍڅوکچېغالم ۍ الکگروله یۍ. نظرهاوددوىمعالملهبهلهتاسوسرههمغسېويلکهلهروسانوسره

دوىولېلهبېوزلوافغانانوسرهخپلزور فهموړنهده، تگالرهد امريکاييچارواکودا باعقلهانسانتهد مونږافغانانواوهيڅ !oولېدوراناوجنگځپليافغانستاندمزيدورانولولپارهخپلېآخرينماډلوژونک ولې ېآزمويي اوتخريبونکېوسلېاستعمالوي؟دا

ترحماو دېپرځاىچېپهدغوسختزړوکېد ضعفاوناتوانيد لوږه، بلفقر، دوىاقتصادياونظاميبرالسياود د !! اغ تر هيبت او رعب خپل د او راولاړوي مستي او غرور تکبر، کې دوى په برعکس راوپاروي، احساس زالندېدخلکو یعاطفې

! اوږدې دې په چې ووايي دې دوى اخلي؟ لذت نه ځورولو له دوى د او راوستو له! رااوړي؟ څه ته افغانانو يې پرته امنيو بې او وېرې خوف، ژوبلې، مرگ، له کې مودې

نننهپهلويو يتاسواوستاسوترحمايېالندېانتقاليادارهنهدامنيتپهتامينولوموفقشوئاونهدکوکنارودکرپهمخنیو کې،عامافغانانخو شاملوډلوترتسلطالندېسيموکې، نهپهلويوښارونوکېاونهپهانتقاليادارېکېد الروکېامنيتشته،

ooپ دوىډلهييزېوژنې، د ادارومامورينهم رپرېږدئ، اړوند ملگروملتونود حتىد ځاناوناموسباندېتیريخوپرېږدئ، مال، . ooشرماوپ ستاسولپارهد اخضرابراهيميهغهوينا مگرد : یخوندينهدي ooادارېپ دوىد د يوه رغورخبرهنهدهچېويليې

دهغېډلېلهخواشوىچېتاسوتهترټولو دهپهوينا تیرىد دا ښځينهمامورېڅوڅوځلهپهډلهييزهتوگهجنسيتيرىشوى،همغهډلهچېدرونالدرمزفيلډپهامريېتاسوتهداشرايطبرابر زياتهنږدېدهاوتاسوترټولوزياتپههغېاعتماداوحسابکوئ،

نهزياتيېپخپلهووژلاودشبرغانپهډلهييزوقبرونوکېيېښخ ١٠٠٠کسانپهقلعهجنگيکېووژنئاوتر ٧٠٠کړلچې کړل!!

ooثابتهکړيچېپرافغانستانباندېددهحملهيوهکاميابهتجربهوهچېبايد رجورجډبليوبوشپ عراقلهنظاميبريدنهغوښتلداگټېتامينکړياولهاحتماليخطرنه امريکا غوښتليېوښييچېپهدېبريدسرهغواړيد پهنوروهیوادونوکېهمتکرارشي، !! پهدېبريدسرهامريکايانوهيڅنه دىچېپهافغانستاندامريکاييځواکونوبريديوهناکامهتجربهوه، خوحقيقتدا يېوژغوري

Page 42: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

42

طالبا نهد امريکا نديترالسهکړي، نهيېداسېحکومتجوړکړىشوچېد مشرانوپهنيولواووژلوموفقشول، واوالقاعدېد . بوش د خپلېخوښېسولهاوامنيتتامينکړىشو کېد نهيېجگړهپاىتهورسولهاونهيېپهدېهیواد گټېتامينکړي،لهژورېکرکېاونفرت افغانانواوټولېنړ پهضدد ۍادارېپهدېجگړوسرهامريکايانوتهدخپلوزامنولهمرگژوبلېاودامريکا

. منيتپهبهرکېاوپهزرگونوميلهلرېپهنوروهیوادوکې ا څوکپهدېنهپوهېږيچېدامريکا نهپرتهبلڅهنهديترالسهکړيلهالرېيېنشي بريد اوپهدغوهیوادود افغانستاناوعراقپهڅېرهیوادوکېلهگواښسرهنهدىمخامخ، پهځانگړېتوگهد

لهچاسره داهسېداشغالگرانوبېبنسټهمنطقدىچېپهکمزوروهیوادودبريدلپارهيېدبهانېپهتوگهکاروي، خونديکولې، oغمويهغهنهدخلکوزامندمرگکوميتهل غلوپهلمن یچېدخپلولساوهیواد د نهيېشتمن نهدروغورتهوايي، ۍږي،

لو دفقر، بلکېامکاناتيېدولسدماليستونزوپهحلولو، ونهيېلهبحرانونوسرهمخامخکوي، ېپهختمولواود ږکېاچوياکاشجورجبوشخپلولستهويليو چېپرعراقزمونږدحملېمقصدددې یاقتصاديظالمانهتفاوتونوپهلهمنځهوړلولگوي،

!! ooکهپ تهخطرمتوجهدى چېلهعراقنهامريکا نهدا تیلوغنيزېرمېترالسهکولدي، د ونهشينو رهیواد بريد دېهیوادooوات : !! هيڅ هیوادونو هغو له امريکا څنگه دا وايي نړيوال خو کړي استعمال يې به ضد په امريکا د او جوړ به وسايل کيمياوي او مي

oک اونهپهاسرائيلو یوېرهنهلريچېپرمختللېاتومي، نهلهروسنهوېرهلرياونهلهچيننه، مياوياوبيولوژيکيوسايللري، !! داسې په دا جوړوي وسلې بيولوژيکي او کيمياوي اتومي کافي چې کوي اعتراضجوړولو د وسلو داسې د نه وجه په محاصرې اوږدې او جنگ د عراق چې کې حال

پرله د طيارو امريکايي د خاورې خپلې پر هغه کفايت، فني نه او درلود توان مالي!! ؟ شو جوړولى څنگه يې به يې بم اتومي نيولې، نشوى هم مخه بمباريو پسې

څ په زما او بهدېتهالرآوارهکړيچېد یزه متحدهاياالتوپهانتخاباتوکېستاسوبريا انتظارلريچېد دا ډېرخلک نړ ۍردولسلههغوخطرناکوگواښونونهوژغورئچې امريکا اوپهخپلهد تاسوبهټولهنړ پهتیروغلطسياستونوکېتبديليراشي، ۍامريکا . پهډېروېروونکيلوري ددغوسياستونودوامنړ ماجراغوښتونکواوکاوباييسياستونوراوالړکړي جگړهمارو، ۍدجورجډبليوبوش،يېپهډېرڅهاوډېروکلونو پهضدهومرهژورهکرکهاونفرتراوالړکړىچېامريکا کېدامريکا دغوغلطوسياستونوپهنړ ۍبيايي،

. کېنهشيجبرانولې الردا خودافغانانولهنظرهدبحراندباعزتهحليوازن لهافغانستانهدباعزتهوتلوالرلټوينوموږيېمرستېتهچمتويو؛ ۍکهامريکا

ده:١. دټولوبهرنيوځواکونووتل_ ٢. مخنيوى_ السوهنو بهرنيو د کې چارو کورنيو په هیواد د٣. يوهموقتبېطرفحکومتتهدقدرتانتقال_ ٤. پهآزاداوخپلواکافغانستانکېآزاداوعادالنهانتخابات_ ٥. دټولوسياسيبنديانوبالقيدوشرطآزادول _ ٦. دائمياوربند_ ٧ . ټولهغهتصرفاتلغواوباطلاعالنولچېداشغالپهدورانکېنيواکگروځواکونواوددوىالسپوڅوحکومتونوترسرهکړي_ پرديونظامياډې،_ ٨ د بېاعتبارهگڼل، سرهمغايرتلري؛ اوخپلواک ۍهغهمعاهدېچېاشغالگرانوپرافغانانوتحميلکړېاوزمونږلهآزاد ۍ

بهرنيومحبسونوتهددوىانتقالاودظالمانهاوغيرانسانيمقرراتولهمخې پهغيرافغانيمحکموکېددوىمحاکمه، دافغانانونيونه، زندانونه،. ددوىمجازاتدتللپارهپاىتهرسول

٩ _oهمويليچېکهځين پردې ېمونږدا بهرنيسولهساتيځواکحضورضروريگڼي، افغانيډلېامنيتيتضمينونهلټوياوددېلپارهدهمکيدىشيچېپهدېموخهدبېطرفهاسالميهیوادومحدودشم دا موږچمتويوچېددوىتشويشونهرفعهکړو، ریبحثکيدىشي،

ooېسولهساتيدموقت: پهدېشرطچې ټاکلېمودېلپارهپههیوادکېځاىپرځاىشي،o څ په ساتو سوله دروغجنو موجوده د به او یدا دي کې خدمت په اشغالگرانو د چې وي نه ر

په افغانانو د الندې نامه غولوونکي تر سولې د بلکې نه؛ تامين سولې د يې ماموريت. دى جنگ ضد

o ،افغانحکومتپهاجازهاوموافقهوي بهيېد اوراتگ تگ لهښارونونهبهربهپهعسکريمراکزوکېځاىپهځاىکیږي،د پهښارونوکېمراکزلرياوگزمېکوي، طلبهځواکونهچېپهخپلسرځياوراځي، ناټونيواکگرواوجنگ داسېنهلکهد

.ځافغانستان الندېگڼي مفتوحهسيمهاوترخپلېمطلقېواکمن ۍمکهاوفضاo ،هيڅنظاميتحرکحقنهلري دموقتحکومتترقومندېالندېبهعملکوياودمسؤلوافغانيمقاماتولهموافقېپرتهبهد

څ په ځواک نيواکگر اوسني د چې نه کورو یداسې پرکليو، ومدرسواوجوماتونوبمونه نرويچېپهخپلسرعملياتکوي،والوپرلهپسېاوجدياعتراضاتوته افغانانواونړ نهد هرهورځپهلسگونومظلوماوبېوزليافغانانپهوينوکېرغړوي، ۍوروي،

Page 43: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

43

کړى خبر دوى بايد مخکې عملياتو تر چې ته غوښتنې او التماس مکرر چارواکو د حکومت پوڅي الس خپل د نه او کوي اعتناءشي!!

o ooوتلوترڅنگبايددمجاهدينوپهليکوکهد ههمدارازحاضريوپهدېاړهددوىپ بهرنيوځواکونود غوښتنېبحثوکړوچېدوڅ شتون جنگياليو موږټولوخواووتهاطمينانورکووچېلهدېسرهپهبشپړهتوگهموافقيوچېپهافغانستانکې یبهرنيو ړلشي،

وي اډې نظامي لپاره هغو د دې نه جنگيالي، بهرني نه او وي ځواکگران بهرني نه دېاوس چې ده جوته خبره دا ته ټولو هم څه که مراکز، نظامي لپاره دغو د نه او

په هم يې يو کې، پاکستان په طالبان پاکستاني او جنگيږي کې عراق په القاعدهجنگ د کې پهافغانستانکېددوىدشتونپهاړهتبليغات یافغانستان دواودنظاميمراکزودرلودوتهضرورتنهلري،

. دخاصوسياسيموخوپهغرضترسرهکيږي o نشهييموادو موږد اوتجارتمخهنيسو، تولېد مخدرهموادود دېتههمچمتويوچېتضمينکړوپهافغانستانکېبهد

نورواساسيمسائلوترڅنگپهدېقضيېبحثکوياوالزمتدابير دهیوادمنتخبهشورىبهد کشت،تولېداوتجارتحرامگڼو،دوىجنايتکاراناودمخدره نيواکگروځواکونولخواتودشوى، پهدېکېهيڅشکنشتهچېدمخدرهتوکيوبازارد بهنيسي،

oکېنيول بهرنيوځواکونولوړپوړيافسرانپهګډهپهدې يتوکوقاچاقچيانپهڅنگ دالسپوڅيحکومتلوړپوړيچارواکيد ، oدليلکاف اثباتلپارهدا د ددېادعا بهرنيوځواکونولهراتلوسرهدمخدرهتوکيوتولېدتر يگندهفعلکېالسلري، دىچېد

ooیمخکېڅوځلېزياتشوىاوهرکالمخپرزيات . تبليغاتپهبشپړهتوگهبېبنسټهاودروغجنديچې ددشمنانودا دودىلپاره آزاد مجاهدينخوهغهديچېدخپلربدرضاءاودخپلهیوادد ۍمجاهدينپهدېناروافعلکېپهالسلرلوتورنوي،

ډک باروتو له چې کوي چمتو ته دې يې تلوسه شهادت د کوي، قرباني سر خپل !! مجاهدين صفته فرشته دا وکړي چاودنه کې خوا په دښمن د و ا واغوندي واسکټ

خپل د او رسوي تاوان ته ايمان خپل سره تجارت او تولېد په توکيو حرامو د څنگه به!! کوي؟ عمل به خالف په رضاء د رب

: ددېپرځاىچېامريکاهرهمياشتترشلملياردډالروزياتېپيسېدجگړوپهدواماودبېوزلوخلکپهوژلو پهآخرکېبايدتاسوتهووايم ooڅوپ مظلوموتورپوستودهغوستونزوپهختمولوولگولشيچېدا مخصوصا اقليتونو، د امريکا پيسېد ښهبهنهويچېدا آيا ړۍیلگوي؛

نړۍ ټولو ورځ په اعلان د بريا د ستا دي، مخامخ مړوهيلو وورسره د تورپوستوپهسترگوکېهغهاوښکېليدلېچېکهلهيوېخوا الودمظلوميتونواوتحقيرونوغمازيکوي محروميتونو، کیدونښهگڼلکيږيلهبلېخوادزړوپرهارونو، (۱۳.« )ۍراژوند

٭٭٭٭٭

د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� رپ  چ��ې���� ی�ر���غ���ل��� ب�ر���ب��ن�ډ�� پ�و��ځ��ي���� ا��م���ر���ی��ک�ا�� ا��و�� ۲۰۰۱د�� پ�ه��� ا��ک�ت�و��ب��ر��� د�� ک�ا��ل��� شوې وز�� پیل مهد�� ه��ی�و��ا��د�� ز��م���و��ن��ږ��� چ��ې���� ش����و�� پ�ی��ل��� ک�ې���� و��خ��ت��� د��ا��س����ې���� پ�ه��� ی�ر���غ���ل��� پ�و��ځ��ي���� د��ا�� ل��ر���ي���، د��و��ا��م��� ا��و��س����ه��� ل����ات�ر���

و�� ل����ان�ه��� ع��ل���اج�� ز��خ��م��و��ن��و�� ش����و��و�� د��ج��و��ړ���و�� ل����اس����و�� پ�ه��� ل��ښ����ک�ر���و�� د��س����ر���و�� ا��ت�ح��ا��د�� ش����و��ر���و��ی��� . پ�خ��و��ا��ن�ي���� که پیلکړېد�� ې�� ل��ښ����ک�ر��� س����ر���ې��� ر��و��س����ی���� خ��و��ا�� ی�و��ې��� فزیک ل��ه��� په څخه په يهیواد خو وې وتلې توګه

ددغه يایدیالوژیک پریایښېواوهغوی السپوڅې شوي روزل اونور خپلپخوانېقرارداديقوماندانان پسې ځان دخپل یې توګهوهل . يجنګ و�� ر��و��ا��ن�ې���� ل����ا س����ت��و��ن��ز���ې��� د��ا�� ښ����و��د��ه��� ن�ه��� پ�ر���ې��� ت�ه��� ج��و��ړ���ښ����ت��� ب�ی�ر���ت��ه��� ش����ي�ر���ا��ز��ه��� چې ېه��ی�و��ا��د��

پدیده د��ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� خل نوې دا را کې شنونک. هش����و�� هپه شمیر د�� يزیات ط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� د�� چ��ې���� د��ي�� ب�ا��و��ر��� د��ې�� پ�ه���ا��و��س����ع��و��د�� ېپ�د��ی�د�� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� ا��ن�ګ�ل��س����ت�ا��ن���، ا��م���ر���ی��ک�ا��، د�� ک�ې���� ک�ی��د��و�� پ�ی�د��ا�� ر��ا�� ونډه يپ�ه��� مستقیمه حکومتونو عربستان

جها د غوښتل هیوادونو دې چې ځکه دمرکز ا��و�� ددرلوده، چې اغیز ستر هغه وله يمبارزې ولسونویېشيندلې په هیوادو د اسیاددېولسونوپه اوپهدېترتیبسره ا��و�� ځمنځهیوسي، ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� ی�ې���� څ��ن�ګ�� ا��و��ت��ر��� و��ا��چ��و��ی��� س����ی�ن�ه��� خ��ن�ډ�� ک�و��م���� ل��ه��� پ�ر���ت��ه��� ز��ی��ر���م���و�� م���ک�ن��ی�و��

. دهغه خو کړي نصب نظام خوښې خپلې د وروسته جګړې او تخاصم د منځ تر مجاهدینونه بریالي راوړو السته په هغې د کړي، استعمال طالبان غوښتل دوی چې پاره له څهدې په او کړ جوړ نظام خپل بیا وروسته کولو لاسه دتر واکمنۍ د طالبانو ځکه شول،

د�� ی�ې���� د�� . ت�ر���ت��ی�ب��� ه��م��� څ��ه��� ک�ه��� ک�ړ���ې��� ب�د��ل��ې���� ن�ا��ه��ی��ل��ی��و�� پ�ه��� ه��ی��ل��ې���� ټ�و��ل��ې���� م���ت�ح��د��ی�ن�و�� د�� ه��غ��و��ی��� د�� ا��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و��سیاسي شمیرافغان زیات هستوګن کی امریکا په کې لومړیو په حکومت د طالبانو

ځ��ا��ی�� ی�و�� س����ر���ه��� ل��ښ����ک�ر��� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� د�� ن�ن��� چ��ې���� د�� پهش����ن��و��ن��ک�و��، ح��ا��ک�م��� ک�ې���� و��ی��ن�د��و��ی��ا��ن�و�� يا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� ه��غ��و��ی��� د�� ، اوپه وکړه ډه ډه نه منلو د اوامرو د حکومت د بش د طالبانو چې خوکله کاوه، کار څیر په

ګ�ر���و��ی څ��ی��ړ���ن��و�� ل��ه��� پ�ر���ت��ه��� ح��ک�و��م���ت��� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� چ��ې���� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� ت�و��ګ��ه��� د�� ږځ��ا��ن�ګ�ړ���ې��� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� ن�و��د�� ن�ی�و��ی��ا��ر��ک��� د�� ل����اد��ن��� ب�ن��� ا��س����ا��م���ه��� م���ش����ر��� د�� ا��ل��ق��ا��ع���د��ې�� ا��و�� و��ګ��ا��ڼ�ه��� م���س����ؤ��ل���� د�� پ�ی�ښ����و�� ی�ې���� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ک�و��ل��و�� ت�ر���ل����اس����ه��� د�� ه��غ��ه���

ور د هغه د ته امریکایانو نوطالبانو ، وکړې خبرې سره حکومت د دکره طالبانو څخه، تسلیمولو

Page 44: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

44

. حکومت طالبانو د چې ونیو تصمیم امریکا نو وکړه ډه ډه پرته، کولو وړاندې د لاسوندونوا��و�� ک�ړ���ي��� یې رپ ر��ا��ن�س����ک�و��ر��� رژیم ځای خوښې خپلې کړي . د نصب

پ د�� حکومت د د�� هطالبانو د��ح��م��ل��ې���� د��ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� خ��ل���اف��� څ��خ��ه��� د�� پ�ی�ل���ام���ې���� ش����م��ا��ل��� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� ، ټلوالې م���خ��ه���په ګډون رهبرانوپه د هغوی چارواکيد لوړپوړي شمیر پ�ی�س����و�� زیات ک�م��و�� د�� . ډ��ی�ر���و�� ی�ې���� ت�و��ګ��ه��� د��ې�� پ�ه��� ا��و�� و��ا��خ��س����ت��ل���

ع���س����ک�ر���و�� پ�ی�ا��د��ه��� خ��پ�ل��و�� د�� څ��خ��ه��� ټ�ل��و��ا��ل��ې���� د�� څیر ش����م��ا��ل��� کتلا . په کې کتابونو اړوندو په یې تفصیل چې واخست یکارشئ.

٭٭٭٭٭

ن�س����ک�و��ر���ی��د��و�� ۲۰۰۱د�� د�� د��ح��ک�و��م���ت��� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� ک�ې���� ج��ر���ی��ا��ن��� پ�ه��� ح��م��ل��ې���� د��د��ې�� ا��و�� د��ح��م��ل��ې���� ا��ک�ت�و��ب��ر��� د�� ک�ا��ل��� ز��د�� چ��ې���� و��ک��ړ��� ه��و��ډ�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� و��ر���و��س����ت�ه��� پوڅ ن�ه��� لاس خوښې اساسپه . یخپلې پهدې قایمکړی هلته نظام

د�� ۲۰۰۱ ډ��س����م��ب��ر��� د�� ک�ا��ل��� جوړه ز�� ډرامه میاشتېپهلومړیوکېیېدبندتړونترنامهالندېد�� . ک�ې���� ت�ړ���و��ن���� ک�ر���غ���ی��ړ���ن���� د��ې�� پ�ه��� ض���م��ی�م�� ک�ړ���ه��� څ��و�� ا��و�� ل��ی�ک�� پ�ر���ی��ک�ړ���ه��� ی�و�� ل����ان�د��ې�� ن�ظ����ر��� ت�ر��� م���ل��ت�و��ن��و�� ېم���ل��ګ�ر���و��

د�� ت�و��ګ��ه��� ل����ان�د��ې�� پ�ه��� ی�ې���� م���ت�ن��� چ��ې���� ش����و��ې��� :یو��ل��ی��ک�ل���بسماللهالرحمنالرحيم

ليك ددايميموسساتوترجوړښتپورې ددولت احكاموموافقت او اقداماتو موقتي د اړوند په افغانستان دخبروبرخهوال ملګروملتونوترڅارنېالندېد افغانستانپهاړوندد ځانګړياستازيپه د سرمنشيد ملګروملتونود افغانستانپهاړوندد د

تلپاتېسوله، حضوركې، مليپخالينه، بشري ژمنهكويچېپهافغانستانكېغمجنكړكيچپاىتهورسوي، كېد اوپههيواد ثباتټينګټ حقوقودرناوىوشي، مليواكمنتوباودخاورېبشپړتياخونديوساتلشي، نګاركويچېد یبيا افغانستاندخلكو د افغانستانخپلواكي،

د پرنسيپونوسرهسم اسالم، دغهمسلمحقمنيچېپهازادهتوګهخپلسياسيراتلونكېبرخهليك ټولنيزعدالتد پلورليزماو ۍدموكراس،ملي وټاكي،ددې اوملييوواليڅخه قدردانييكيږيچېدافغانستانمجاهدينودكلونوپهاوږدوكېدخپلواكئ، دخاورېبشپړتيا واكمنتوب،

ظلماو كړيدهاودتروريزم، سولې يزياتoo دفاع اودخپلګرانهيواد پهوړاندېيېپهزړهپورېروللوبولىاوددوئقربانيواوسهغوئدجهاد،اتالنګرځولې ودانولواوآرامتيا .دي افغانستاندبيا

لريچېموقتاضطراري كېبېثباتهحالتدېتهاړتيا . پوهيږيچېپههيواد جاللتمابپروفيسوربرهانالدين د تدبيرونهونيولاوعمليشيدغهچمتووالي دغهموافقتنامېپهنتيجهكېمنځ يقدردانo ربانيد پهدغه تهراځي، كويچېقدرتهغېموقتېادارېتهسپاريچېد

افغانستاند هغوډلوچېدملګروملتونوپهاوسنيوخبروكېيې ضرورتټينګاركويچېپهدغوموقتوتدبيرونوكېد ټولوپرګنواود ولسديو نهدهشوېبشپړاستازيتوبباوريشي، نمايندګي بنسټهاونمايندهحكومتپهلور پهپامكېساتيچېدغهموقتتدبيرونهد داسېپراخ

پههغهكېد ټاكلېمودېڅخهزياتدوامونه چېجنسيتوپيرپهكېنهوي، كړي ټولوقومونواودهغوډلوبشپړاستازيتوبشوىوياودمنيچېوختپهكاردىترڅونوىافغانامنيتيځواكجوړ . لومړىګامبولې،دا پهدغه اووكړىشيخپلېدندېپهپورهتوګهترسرهكړي

ضميمهكېپهګوتهشويپليشي، مودهكېبايدهغهامنيتي منيچې ۍتدبيرونهچېددغېموافقتنامېپهلومړ ملګريملتونهيوهپيژندلې داچېتفصيالتيېد شوېنړيوالهبیطرفهموسسهدهاوترهغهچېپهافغانستان كېتلپاتېموسساتمنځتهراځيخاصاومهمنقشولوبوي،

دي، دې شوي ګوته په كې ضميمه دوهمه په رسيدلي موافقتنامې ته موافقې ډول الندې :دي په

موقتهواكمني عمومياحكام – اول

انتقالنيټهد موقتهواكمنيدقدرت -۱ دقدرتد مهټاكلشوې 22ډسمبر ميالديكالد 2001درسميانتقالسرهسمهرامنځتهكيږي،.دهخپلواك موقتهواكمنيبهديوېموقتېادارېنهچېپهسركې- ۲ ځانګړي يوه د پاره د رابللو د جرګې لويې اضطراري د دى، رئيس يو يي

تهراځي كميسيون، منځ موقتېادارېلهخوا سترېمحكمېاونوروهغومحكموچېد افغانستاند موقتېادارېاوځانګړي. د د جوړوياواجرایوېكاردودونه دندې، .پهدېموافقتنامهكېځاىپهځاىشويدي خپلواككميسونجوړښت،

. موقتهواكمنيدقدرتدرسميانتقال- ۳ پهدېاساسدموقتېمودېپهاوږدوكې بهموقته سرهسمدافغانستاندمليواكمنتوبتمثيلكويملګروملتونوپه د افغانستاناستازيتوبكوي؛ افغانستان واكمنيپهبهرنيواړيكوكېد دغېموسسېاوخاصونمايندګيوكېد موسسهاود

. په شان همدغه اشغالوي كوي ۍڅوك استازيتوب افغانستان د كې كنفرانسونو او موسساتو نړيوالو .نوروچېد دموقتې- ۴ دجوړښتنهدشپږومياشتوپهمودهكېبهاضطراريلويهجرګهرابللكيږي، اعليحضرت ۍواكمن پخوانيپاچا افغانستاند

. اضطراري دا . محمدظاهرشاهلهخوابهپرانستلشي نوموړې بنسټهادارېپههكلهپريكړهكوي پراخ اود انتقاليواكمن ادارهبه ۍلويهجرګهبهدافغانستانمشرتوبكويترڅويوبشپړنمايندهحكومتچې دغه ترهغهوختهپورېد تهراځي، ازادواوعادالنهانتخاباتولهمخېمنځ د

لويې اضطراري د وشي انتخابات كې موده په كالو دوو د څخه نيټې د غونډيدو د .جرګېدتاسيسسرهسمموقتهواكمنيدمنځهوړي اضطراريلويهجرګهد- ۵ .ۍانتقاليواكمن

Page 45: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

45

د- ۶ انتقاليواكمن اساسيقانوندتصويبلهپارهلويهجرګهرابلل 18جوړښتنهد ۍد دغهاساسيقانونبهد. مياشتوپهاوږدوكېد كيږيراتلونكيحكومتچېدملګروملتونودڅارنې . افغانستاند ددېلهپاره الندېعموميانتخاباتوپهنتيجهكېمنځتهراځيزمينهبرابرهكړي

انتقالي چې لويېجرګيسرهمرستهشويوي، تصويبلهپارهد شوياساسيقانوند پيشنهاد دوومياشتوپه د خپلتاسيسنهبايدد ادارهد.اساسيقانونكميسونجوړكړي اوږدوكېدملګروملتونوپهمرستهد قانونيچوكاټاوقضايينظام – دويم

شي- ۱ نافذ قانون اساسي نوى شوى ذكر پورته چې هغه تر توګه موقتي په چوكاټ .تطبيقيږي الندېنئد : اساسيقانونترهغهځایهچېاحكاميېددې( 1964لمريز )1343الف موافقتنامېدموادوسرهپهتضادكېنهوياودهغوبرخو م

كوينوراحكاميېدتطبيقوړ پرتهچېدشاهيرژيماود .دي هغهوختداجرائيهاومقننهقواووسرهارتباطپيدادغېموافقتنامياونړيوالو : موجودهقوانيناومقرراتترهغهځایهچېد د ب كوموچېافغانستانيېيوطرفوياويا قانونيواجباتود

اساسيقانوند 1343 . كالد قدرتلريچې موقتهواكمنيدا تطبيقوړدي كېنهويد دغهقوانيناو تطبيقوړاحكاموسرهپهتضاد.اليحيفسخاوتعديلكړي

تشكيله قضاييقوهدسترېمحكمېاودهغونورومحكموڅخهچېدموقتېادارېلهخواجوړيږي . دافغانستانقضاييقوهبهمستقلهوي- ۲ . موقتهادارهدملګروملتونوپهمرستهيوقضاييكميسونجوړويچېپه نړيوالوحقوقيمعيارونواو شوېده د افغانستانكېداسالميارزښتونو،

.عنعناتوپهنظركېنيولوسرهقضاييسيستمبيافعالكړي دداخليحقوقي

موقته - اداره دريمتركيب – الف

پنځهمرستياالنواو - ۱ .غړوڅخهجوړهده 23 موقتهادارهديوهرئيس،.اداريڅانګېمشرشي درئيسنهپرتههرغړىكولىشيچېدموقتېادارېديوې

خبروبرخه -۲ ملګروملتونود افغانستانپهبارهكېد موقتې د اعليحضرتمحمدظاهرشاهنهبلنهكړېچېد پخوانيپاچا افغانستاند والود . اعليحضرتيادونهكړېچېغورهګڼيچېيوبلمناسبشخصيت منلووړويپهدغهدنده ادارېمشريپهغاړهواخلي برخهوالود چېد

.وګومارلشي مذاكراتوكېدبرخهوالولهخواوركړل مرستياالناونورغړيبهيېدهغونومونودلستونوڅخهچېدملګروملتونوپه دموقتېادارېرئيس، -۳

دمسلكي جغرافيايياومذهبيتناسباو ۍشويديپهمربوطهڅانګهكېددو كفايتاوهمدافغانستاندقامي، لياقت، حيثيت، تخصص،برخهوالوله اهميتپهپامكېنيولوسرهدملګروملتونودخبرود خواټاكلشويديچېنومونهيېددېموافقتليكپه دښځودمقامد

.راغليدي څلورمهضميمهكېدليستپهبڼه غړى دموقتېادارېهيڅغړىنهشيكوالىچېپهعينوختكېداضطراري -۴ كميسون خپلواك ځانګړي د پاره د جوړيدو د جرګې لويې

.همشي ) طرزالعمل : ) كاردود ب

دهغېپهغيابكېد -۱ مرستياالنوڅخهيېيودموقتېادارېدغونډومشرتوبپهغاړهاخلياودخبرواو دموقتېادارېرئيساودهغهيا.موادواجنداجلسوتهوړاندېكوي

جمعي -۲ . موقتهادارههڅهكويچېخپلېپريكړېد نوضروردهد پريكړېلهپارهراىاخستنېتهاړشي، كهچيرېد اتفاقپهتوګهوكړيچېپهدېموافقتنامهكېپهبلهتوګه مګردا رايوپهاكثريتپريكړهوشي، . حاضروغړود پريكړولهپاره پهدېشرطچېد پهګوتهشويوي

درئيسرايه 21غونډهكې راىاخستلوپهصورتكېبايدپه رايوشميرمساويشي، پريكندهرول غړيحاضرويپهداسېحالكېچېد. لري

دندې – جچارېپرمخ -۱ دولتورځن تامينولولهپارهحقلري ۍموقتهادارهد بهترېادارېد ټينګښتاود امنيتاونظمد سولې، چېفرمانونه بياييد

.صادركړي دهغوپهغيابكېيو -۲ .لهمرستياالنوڅخهبايددموقتېادارېوړاوښهتمثيلاواستازيتوبوكړي دموقتېادارېمشريامشرهاويامسئولېتلريچېدموقتې رموقتېادارېهغهغړيچېدمختلفوڅانګودندهيېپoo د-۳ ادارېپاليسيدخپلكارپهساحهكې غاړهوي،

.پليكړي انتقالسرهسمموقته -۴ پيسوپهچاپاوچلندكېاقداموكړياوپهځانګړي دقدرتد توګهحقلري ادارهپورهقانونيصالحيتلريچېد

. موقتهادارهبهد نړيوالوماليسازمانونوڅخهپيسېترالسهكړي . چېد بانكبهد دا فعالوي افغانستانمركزيبانكبيا ملګروملتونوپهمرستهدمحاسبوياوڅرګندكاردودلهمخېدپيسوپهتهيهكولوكېدقانونلهمخې .اقدامكوي بامسئولېته،

خپلواك -۵ مامورينو ملكي د مرسته په ملتونو ملګرو د به اداره . موقته نوموړي كميسيونجوړويهغو تهد اوراتلونكېانتقاليواكمن ۍكميسيونموقتيواكمن اداريڅانګوپهمهمودندواو ۍ لستونهچېد اهليتهكانديدانولنډ باكفايتهاوبا

Page 46: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

46

ورسپاري كيږي، ګمارل دندو په ولسواالنو او واليانو د شان .همدغه. موقتهاداره -۶ ددغهكميسيون پهدندوكېدبشريحقوقودرعايت بهدملګروملتونوپهمرستهدبشريحقوقويوخپلواككميسيونجوړكړي

دبشريحقوقودنهمراعتپهصورتكېتحقيق . څارنه، همدغهشانموقتهاداره اودبشريحقوقودكورنيوموسساتوتهودهوركولشاملدينوركميسونونههمجوړولىشي ملګروملتونوپهمرستهدهغوستونزوپههكلهچېپهدېموافقتنامهكېنهديځاىپه د .ځاىشوي،رعايتوكړيچېدنړيوالومعيارونوسرهبرابروي بهپهخپلوكړووړو يدموقتېادارېغړ -۷ . كېديولړسلوكيضوابطوپورتهذكرشويونړيوالو -۸ موقتېادارېكومغړىپهخپلوكړووړوكېد خپلېدندېنهګوښه كهچيرېد بايدد معيارونواطاعتونهكړي،

. يوهغړيګوښهكولاو د كوممرستيالپهوړانديزاود كړاىشي دهغهد رئيساويا هغهايستلبايدد ادارېڅخهد د دوهثلثوپه يا رايودشي عملي .اكثريت

.دندېاوصالحيتونهدملګروملتونوپهمرستهتكميلاوتصريحكيږي دلزومپهصورتكېدموقتېادارېدغړو -۹د - اضطراريلويېجرګېدرابللولهپارهځانګړىخپلواككميسيون څلورم

دجوړولوڅخهد داضطراري -۱ رابللولهپارهيوځانګړىخپلواككميسوندموقتېواكمن . ۍلويېجرګېد په يوېمياشتېپهدننهكېجوړيږي. 21دېځانګړيخپلواككميسونكې د عنعنويقوانينوكېتخصص تنهغړيتوبلري پهاساسيقانونيا دېكميسيونيوشميرغړيبايد

ددې. هغ ولري د به غړي ملتونوپهخبروكېدبرخهوالولهخواوړاندې كانديدانودلستونوڅخهچېدافغانستانپهاړونددملګرو وكميسيوند افغانمتخصصينو، . شوياوهمدغهشاند دېكميسونپه ملګريملتونهبهد ډلولهخوامخكېترتيبشويغورهكيږي مدنيټولنود

پهجوړولوكېمرستهوكړي فعالولواودكميسوندمناسبېداراالنشا .جوړولو،لويېجرګې -۲ اضطراري د كاردوداو اضطراريلويېجرګېد د وروستنۍ دغهځانګړىخپلواككميسونبه كې ټاكلو په شمير د غړو د

. دغهځانګړىخپلواككميسون :بهدمقرراتواوكاردودمسودهجوړويچېالندېټكيبهپكېپهګوتهشويوي تصميمنيونكېمرجعوي .پارهدمعيارونوپهګوتهكول ننهداوسيدونكومسكونواوكوچيانودبرخېدټاكلوله پهلويهجرګهكېپههيوادكېد - الف

پهنوروهيوادونو - ايراناودنړ پهپاكستان، كېدافغانيكډوالودپارهدبرخېدټاكلودمعيارونوپهګوتهكول ۍب - په كېد ج مدنيټولنو، هيواد اسالميعالمانوپهګډوند باندېد نهد هيواد روښانفكرانواو ننهاود بانفوذهشخصيتونو، سازمانونو،

. سوداګرودبرخېدټاكلودپارهد اضطراريلويهجرګهكېدښځو دغهځانګړىخپلواككميسونبهپه اودافغانولس معيارونوپهګوتهكول . داضطراري مخكې اون پهنظركې ۍدنوروپرګنوداستازومناسبشميرباوريكوي پرانيستلونيټه، دجرګېد مقررات، لويېجرګېكاردود،

.مودهچاپاوخپرهكړي نيولشوىځاىاو پارهبهځانګړىخپلواككميسيون -۳ لويېجرګېد اضطراري . د دغه كوي څارنېاوتطبيقكاردودوضع هغېد پروسېاود كانديدولود د

غورهكولوپروسهپهڅرګنده غيرمستقيموانتخاباتويا لويېجرګېلهپارهد اضطراري د . كميسيونبايد دغه اومنصفانهتوګهيقينيكړيشخړوپهصورتكېحكميت ځانګړىخپلواككميسيونبهداسېميكانيزماومقررات هغهلهمخېشكايتونهثبتاود رامنځتهكويچېد

.وشيانتقاليادارېلهپارهددولتمشرانتخابوياوهغه -۴ لوړرتبهمامورينو اضطراريلويهجرګهبهد انتقاليادارېدجوړښتاود وړانديزونهچېد

.تصويبوي پههكلهشويوي، نهايياحكام: پنځم

رسميانتقالسرهسمبهپه -۱ واكمنۍ دقدرتد موقتې د ډلې والې وسله او ځواكونه وال وسله افغان مجاهدين، ټول كې كنترولاو ترهيواد . اودافغانستاندنووامنيتياوپوځيغوښتنوسرهسم .بهدهيوادپهوسلهوالواوامنيتيځواكونوكېتنظيمشي قوماندېالندېراځي

دبشرپهحقوقواوانسانيقوانينو اضطراريلويهجرګهبايددنړيوالوهغواساسيپرنسيپونواواحكامومطابقعملوكړيچې موقتهواكمنياو -۲.كېخونديشوياوافغانستانهغهمنليدي

اوتنظيمشووجنايتونوپهضدمبارهكېد -۳ مخدرهموادو، تروريزم، . موقتهواكمنيبايدد دغهواكمنيبايد نړيوالېټولنېسرههمكاريوكړي.ټينګېوساتي وګورياودخپلوګاونډيوهيوادونواونړيوالېټولنېسرهسولهايزاودوستانهاړيكي نړيوالوقوانينوتهپهدرنهسترګه

رابللوځانګړىخپلواككميسيون -۴ لويېجرګېد باوريكړيچېپه موقتهواكمنياود دا اضطراريلويهجرګهاوموقتهادارهكې بايدټولېقامياو .دينيټولنېعادالنهاستازيتوبولري ښځې،

انسانيتپهضدجنايتكړ ېبشريقوانينونهيېسرغړونهكړ موقتهواكمنيهغهاشخاصچېدنړيوالو -۵ يېد تعقيب ويلهعدلي یوياوياكولى معاف شي نه .څخه

ټولاقداماتبهدملګروملتونود -۶ شوراد ۍدموقتېواكمن ليك )1380امنيتد پريكړه كال ميالدي2001نومبر 14لمريزافغانستان( د ولري كال مطابقت سره پريكړو اړوندو نورو شورا امنيت د هكله .په

واكمنۍ تر-۷ .مرستهرامنځتهكيږي الندېبهدټولواورګانونولهپارهمقرراتاوكاردودپهغورهتوګهدملګروملتوپه موقتېمياشتېپهپنځمهنيټهپهيوهنسخه 2001د ضميمېددېموافقتنامېداخليبرخېجوړويچېانګليسيمتنيې دسمبرد ميالديكالد

. اصلي یكېترتيبشو رسميمتنونهبهپه درياونوروهغوژبوكې متندىاوبايددملګروملتونوپهارشيفكېخونديوساتلشي پښتو،. دخاصاستازيلهخوابه يچېدملګروملتونودسرمنش دملګروملتونودسرمنشيخاصاستازىبهتصديق همترتيبشي مشخصېشي،

Page 47: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

47

په نسخې استوي شوې ته ګډونكونكي يو هر دري او پښتو .انګليسي،

افغانستانپههكلهد ګډونګونكولهپاره ملګروملتونو د شاهدپه دخبرود ملګرو اخضرابراهيمي توګه دملګروملتونولهپارهد افغانستاند داستازى ځانګړى ملتونودسرمنشي

ضميمه ۍلومړځواك امنيتي نړيوال

نظم دافغانستانپهاړوند -۱ منيچېپهټولهيوادكېدامنيتټينګښت، اودقانونپلېكولپخپلهد دملګروملتونوپهخبروكېبرخهوالدا . دغههدفتهدرسيدولهپارهدا ټولوله افغانانومسئولېتدى تواناونفوذسرهسمامنيتد پاره ژمنهكويچېافغانانبهدخپلوټولووسايلو،

. مامورينوچېپهافغانستانكېځاىپهځاىكيږييقينيكړي پهشمولدملګروملتونواونورونړيوالوحكومتياوغيرحكومتيموسساتواو نويو ددېهدفپهنظر -۲ افغانستاند افغانستاندنويووسله كېنيولوسرهدخبروبرخهوالغوښتنهكويچېنړيوالهټولنهبهد واكمنوسرهد

.مرستهكوي والواوامنيتيځواكونوپهروزنهاوجوړيدوكې امنيتى -۳ او وال وسله نوى افغانستان د چې سره پوهيدو په مطلب دې ځواكونودبشپړجوړيدواوپه د

نولهدې كبلهدملګروملتونوپهخبروكېبرخهوالدامنيتدشورانهغوښتنهكويچېخپل كارلويدولهپارهيوڅهوختتهضرورتلري،. موظف دا ځواكبهدكابلاودهغهدچاپيريالدامنيتد پوځونههرڅومرهژرچېكولېشيپهافغانستانكېځاىپرځاىكولوتهتوجهوكړي

. دغه نوروښاريمركزونواوساحوتهپراختيا یځواككولo ساتلوپهالركېهمكاريوكړي هيواد لزومپهصورتكېد .ومومي شيچېدځواك دملګروملتونوپهخبروكېبرخهوالژمنهكويچېلهكابلاونورو -۴ موظف ملتونو ملګرو د چې كومو په څخه ساحو او مركزونو ښاري

ooځاىكيږي، رځاىپ ( . انفراس زيربنا افغانستاند بههمښهويچېدغهځواكونهد دا رغونېپهالر( ټټولپوځيواحدونهوباسي بيا د ركچر.كېهمكاريوكړي

دوهمهضميمه دورهكېدملګروملتونودسازماننقش پهموقته ځانګرى -۱ سرمنشي د ملتونو ملګرو استازىپهافغانستانكېدملګروملتونودهراړخيزكارپهټولوبرخوكېمسئولېت د

.لري.مندرجاتوڅارياودتطبيقپهالركېيېمرستهوكړي دملګروملتونودسرمنشيځانګړىاستازىبايدددېموافقتنامېټول -۲تهديوهسياسيبيطرفهچاپيريالپهرامنځتهكيدوكېالرښو ملګريملتونهبهموقتې -۳ اضطراريلويهجرګهپهازادواو نهوكړيترڅو وۍواكمن

. ملګريملتونهبهد لويېجرګېدايرولاود منصفانهشرايطوكېراغونډهشي داضطراري هغوموسساتواواداريڅانګوچالچلندتهچې. نتيجېپهمستقيمهتوګهدنفوذالندېراوړيخاصهتوجهوكړي هغې

ملګروملتونو -۴ هغهاوهغېلهخواټاكلشويهيئتتهبهبلنهوركړل د د سرمنشيځانګړىاستازىاويا د د موقتېادارېاو شيچېدجرګ لويې .پهغونډوكېبرخهواخلي درابللودځانګړياوخپلواككميسيون ېاضطراري

خپلواك -۵ ځانګړى يا اداره موقته وجه په دليل هر د ددېجوګهنه كه كميسيوندخپلوغونډوڅخهمنعشياويالويېجرګېد داضطراري پهدېهكلهبهدملګروملتونودسرمنشي ويچې ځانګړىاستازى، راغونډيدودموضوعاتوپههكلهپريكړهوكړي،

نظرياتوپهنظر ځانګړيخپلواككميسيونلهخواد د موقتېادارېيا خپلخيراوښيګڼېماموريتڅخهكاراخليترڅوپه د كېنيولوسرهدپريكړهوكړي دېبارهكېدحلد .پارهاسانتياوېبرابرېاويا

حقولريچېد -۶ اصالحيعمل ملګريملتونهبايد نود اوكهضرورتشي، پښوالندېكيدوپهصورتكېتحقيق، بشريحقوقود . دښوونېاوروزنېد پراختيا، همدرانګهملګريملتونهدبشريحقوقود پروګرامدتطبيقاودبشرحقوقوتهددرناوياوپاملرنې سپارښتنهوكړي

مسئولېت كې الر .لري په

دريمهضميمه ملګروملتونودخبرودبرخهوالوغوښتنه د، دملګروملتونودسازماننهدافغانستانپهاړوند

:پهدېوسيله دملګروملتونوپهخبروكېبرخهوال ۱- oملګروملتونواونړيوال ضمانتلهپاره ټولنېڅخهغوښتنهكويچېد ېد خاورېتماميتاوملييوواليد د افغانستانمليواكمنتوب،

. ضروري همدارنګهدافغانستانپهكورنيوچاروكېدبهرنيوهيوادونودالسوهنې .دبندولوپههكلهالزماقداماتوكړي اقداماتوكړينړيوالېټولنېپه -۲ ملګروملتونو، مرستهوركوونكوهيوادونواوڅواړخيزوموسساتوڅخهغوښتنهكويچېد د خپلووعدود ځانګړيډولد

بيا افغانستاند سرهپهګډهد ودانولوپهالركېخپلواجباتاوهمكارييوځل ۍپورهكولولهپارهلهموقتېواكمن پهپښودريدواوبيا رغونې،غښتلیاوتطبيقكړي بيا .تائيد،

Page 48: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

48

سازمانڅخهغوښتنهكويهرڅه -۳ ملګروملتونود رايووركو د اساسيقانوند وژرد عموميانتخاباتوچېد ثبتولوكارد نومونود نكود. نفوسشميرنههمبشپړهكړي تصويبڅخهوروستهدايريږيمخكېلهمخكېسرتهورسوياوهمدارنګهپهافغانستانكې

اوخلكودعزتپهخونديساتلوكېدمجاهدينو دملګروملتونودسازماناونړيوالېټولنېڅخه -۴ ۍغوښتنهكويچېدافغانستاندخپلواكسرهمرستهوكړيترڅو د موقتېواكمن د امنيتيځواكونوكې ۍقهرمانانهنقشپهپيژندلوسرهالزماقداماتاو افغانستانپهوسلهوالاو د

كړي مدغم بيا .مجاهدينجنګ ملګرو-۵ د وارثينو، نورو او كورنيو شهيدانو د چې وركوي بلنه ته ټولنې نړيوالې او معيوبينوسرهدمرستېصندوق ملتونو ځپلواودجنګد

.جوړكړي د نړيوالېټولنېاودسيمهايزومرستندويهموسساتوڅخهپهكلكهغوښتنهكيږيچېد دملګروملتونواو -۶ نړيوالتروريزم، سرهد ۍموقتېواكمن

كرنېاوليږدولوپهضدد مالي، مخدرهموادود پارهد سرههمكاريوشياوافغانيكروندګرود موقتېواكمن مادياو ۍمبارزېپهالركېدچېدافغانستانكروندګر . ) تخنيكيمرستوپهبرابرولوسرهزمينهمساعدهكړي، (۱۴نورخوراكيپيداوارتولېدكړي

چېپهبنکېد یوشمیروګړ ملګرو هغهوخت دټلوالې شمال د افغانستانڅخه د الندې یېد يملتونوترنظارت پیښور اوترڅنګ oپیرګیالن د اوهمدا تر يڅخه استازي ډلې محمدظاهرد پخوانيپاچا د څخه روم اود دمهاجرینوپهنامهیوهیئت الندې ۍمشر

غونډ د قبرص د د ېراز کسانواوډلګیوته متفرقو نوامریکایانوهمدې راورسیدل یوڅونورکسان ولسدمشروعې افغان ترنامهالندېیو . څخهیې ډلو ددې چې حالدا ورکړ حق پهخپلولسکېمشروعیتدرولوداونهدولسټاکلo ېۍنمایندګ نه نه، يیېهم

نمایندګ . ووګړيو روم شو يد مایوسه لوري چېهغویدهرې یوشمیرهغوکسانوپهالسوکېوه محمد يهمد چا پا اودمخلوعدالسه یوپهبلیېباور چې وه متشتته دومره هم ټولواله شمال د راز همدا خونديګڼل، ځانونه کېیې لمن په ظاهرخان . پهحکومتکې برهانالدینرباني چېد وګړي یوشمیرپخواني سرهیوځایدحزباسالمي شمالټلوالې څخهد دکابل ورکړېو

د یېځانو کړ ته پیدا ځای شاملو یناستې هم ډیر . وو دغونډو یووالیدرلود یدقبرصاوپیښور وګړونهپهخپلومنځوکېفکريشو ټاکل دچا هم همد . وو ياستاز ياونه او افغانستان حزباسالمي لکه ګوندونه ستراوځواکمن دهیواد غونډوکې پهدې

شو غورځول انده له سره لهیوه ګډونکو. وو يطالبانواسالميغورځنګ غونډود د بن یېد څوشمیرل نکوترڅنګ څخهیېو يشو سیلاو وکسانداسې یېهلتهپهبنکېپه پاتهنور یېدګډونحقدرلوداو پهغونډوکې مصروفو چې ماتهد . وتفریح

د نه یوهګډو پیټسبورګ دغونډې پهذریعه پهاخر ينکoنکوتیلفون وویل يدغونډې سره افسوساواندیښنې پهډیر ورځوکېاوسبهد : » . او شوه ورکړل ملګروملتونوته واکمني ټوله شو وپلورل قیمت اوپهډیرارزان شو وپلورل افغانستان بدبختانه، چې

وي .....« نماینده دملګروملتونو افغانستاناصليحاکم

٭٭٭٭٭ولیکل : د پهخپلهیوهاعالمیهکېداسې محترمحکمتیار امیر دحزباسالميافغانستان دمذاکراتوپهاړه بن

: ووايو بايد هكله په مذاكراتو د بن داستا 1 ډلو هغو د یوازې ده، غونډه شوې رابلل خوښه په امريكا د غونډه بن د يورتهرابللشويچيدامريكادنظامي زـ

. استا ډلې كومى داسې د كړى ئې ملاتړ ند زعملياتو محكوم يي ډلې هغه ئې يا او غندلې حمله دا ئې يا چي شوي بلل ورته. ېكړ وركړى نده بلنه هم ته ډلو بيطرفه حتى خالفجنګېدلي په ملك ولساو خپل د او ودريدلي څنګكي په امريكا د چي

شوې.پريكړ ې_امريكايانوغوښتللهدېغونډ 2 دوه :ېلاندې ترالسهكړي

انتصاب: يوه به هغه چي اداره مؤقته داسې يوه خوښې د امريكا د جوړو يالف نظام يجرګه راتلونكي د به جرګه همدا اووروست هكله په حكومت دائمي .ۍاو فيصلهكوي

مليت: ګڼ د ته افغانستان .يب لېږل پوځونومشر تر امريكا د ته افغانستان خوا يوې له استناد په پريكړو دغو د چي غواړي لېږل ۍامريكايان پوځونو بهرنيو د لاندې

د او برخليك افغانانو د خوا بلې له او وركړي مشروعيت ته هغه او كړي انتصاب توجيه داسې يوې د مستقبل له يافغانستان جرګې.ېوټاكيچيغړيبهئېافغاناننهبلك_ ېلار دامريكادخوښېيوهحلقهغورهكوي

. ې_دغونډ 3 زړه څوك چي ملاتړكولو غوښتنو دواړو دې د امريكا د غړو زياتو ثلثه دوه تر چي وو شوى جوړ داسې تركيبمطلق ېنازړهووهغهئېواخيستلاودغونډ په وى شوې رجوع ته راى غړو د پړاوكي هر په كه چي كړ جوړ داسې ئې وضعيت

پريكړ دا ئې به سره . ېاكثريت ربان لپاره همدې د وې كړې ائتلاف يترلاسه شمالي د چي كړه اعلان خبره دا كي كابل پهقانون يونس مشر هيئت د ده د او وكړي، پريكړه هکله په غړو د ادارې مؤقتي د چي شوى وركړى ندى واك دا ته وويل يهيئت

ربان د . ېلهمخالفتسرهسرهمخك_ يچي ربان هم هكله په پوځونو بهرنيو د ټاكو غړي ادارې موقتي د او ده يځو د او يوڅه. ويل څه بل هيئت

Page 49: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

49

بې او وحشيانه د او كي ميدان په جګړې د هغه لري پريكړه كومه اړه په كولو حل د بحران د افغانستان د چي امريكا . توجيه د عملياتو نظامي د دوى د كي اصل په خبري دا لاري له آاترو خبرو د غونډى د بن د نه كوي پلي لاري له بمباريو رحمانه

. لپارهاوددېعملياتوالسراوړنوتهدمشروعيتوركولولپارهپيلشوي خبرو كسان خوښې د دوى د لاندې فشار تر امريكا د كي بن په اپه امريكا د كي افغانستان په هلته او دي ناست ته ترو

. پهقلعهجنګ_ افغانانپهقتلرسېږي، اسيران يمخالفينوبمونهورېږيهرهورځپهلسهاووبېګناهاوبېدفاع سوه شپږ كيبمونه كي انګړ په محبس د اسيرانو مسلح غير په شوي، تړل ترشا ئې لاسونه چي رسېږي قتل په توګه ايزه ډله په كي حال پداسې

هليكوپتر ټېاوراك امريكايي څلويښت او ول ېورېږي ګڼو ماشين او راكټو په وزلو. يدوى بې دغو چي اچوي اور ته څمڅو هغو اوژغورن ځان د وروړ ېاسيرانو پناه .ېلپاره وه

نه غونډو لداسې چي څوك او كېږي لټول لاري حل د كي بن په لپاره بحران د افغانستان د كوي ګومان چي كسان كوم. يابېخبرهديياغولېدلي طمعاوتوقعلري،

: زموږلهنظرهدافغانستانبحرانهلتهحلكېداىشيچي . الفجګړهمتوقفشي:

ووځ: نه افغانستان له پوځونه بهرني .يبپهكورنيوچاروكي: هېواد روسيهاوزموږهغهګاونډيهېوادونهچيلدوىسرهملګريشوياوزموږد امريكا، ج

بند ېلاسوهن مداخلې ناروا خپلې لېږي، پيسې او وسلې ته ډلو مارو جګړه او پرېږد ېكوي افغانان او په يكړي مشكل خپل چيلاسوهن او فشار بهرني د .ېخپله نهپرتهحلكړي

استا: منتخب ولس افغان د او وي كړي غوره افغانانو ئې غړي چي شي جوړه شورى داسې يوه لومړى . زد يوي مستقله : او اردو ملي كړي، تصويب او تدوين قانون اساسي نوى لپاره هېواد د كړي، جوړ حكومت مؤقت شورى همدا هـ

. اوباصالحيتهسترهمحكمهجوړهكړي منتخب: قدرت او ترسره انتخابات عادلانه او آازاد سم سره غوښتنو له قانون اساسي نوي د كي پاى په مودى موقتي د و . افغانان كېدى، حل نشي بحران افغانستان د څه بل په پرته نه حكومت منتخب او پارلمان منتخب يوه له شي انتقال ته حكومت

انتصاب . ياوقرونوسطاي_ ينه حكومتونه رسېدلي ته قدرت لاس په پرديو د نه او مني جرګې؟ ده څه كړنلاره حزب د كي مرحلى دې په

خپلواك او استقالل هويت، اسالمي له هېواد خپل د څېر په تل د به لهخپل ۍحزب كوي، نهدفاعاولهټولوهغو يهېوادنهدپرديوپوځونودايستلولپارهبههرهغهڅهكويچيضرور اوالزموياوزموږاسالميمسئولېتدهغهغوښتنهكوي،

اوپهافغانستانكي كوي، لهاسالماوخپلهېوادنهدفاع شخصيتونواوډلونهيوهګډهاسالميجبههجوړولچيدبهرنيتجاوزمخالفوي، ooيدافغانانودخوښېاسالميحكومتغواړياوداجنب( . ( ۱۵پوځونوپهفورياوبالقيداوشرطوتلوټينګاركوي

پرتهلهځنډه رحزباسالميامیرچېپoo د ناتاړپهوختکې پوځي امریکایانود د څخه هیواد په . دایران شو تهراستون خپلهیواد oلهمنځهتلل پهمکملهتوګه حکومتاونظام دطالبانو کې وخت تنظیم یدغه بمباریواوتعقیبونو يواودهغوی دسختو هم حیثیت

شو یپهاساسخوندينهوپاتهشو جوړ ترچترالندې اودهغوی پهدېاساسامریکایانو اوسېېپoo ي، چې فکرکاوه، رنظامشته، نه راپورتهکیدوځواک د دپوځپهمقابلکې امریکا اود مقاومت کېهمد هیچا اوپه کلکهشوېده، باندېولکه افغانستان

oخپل اوپه پورهشوې یېولکه چېپهافغانستانباندې داڅرګندهکړه پهخپلهیوهویناکې جورجبشهم ولسمشر دامریکا ژبه هپخپلهته یې فوڅ : وویل خپل د( Mission is accoplished)چې خوبهغهوخت دا خودهغوی د ، چې حزبامیر تعبیرنهووت

چې د خپل د تصمیمونیو پورته ولسترڅنګ سرهقدم شتووسایلوڅخهپهکاراخستلو د لهپاره استقاللاوازاد دبیا ۍخپلهیوادد . د کړي څخه تهران د شواودلتهیېد حزبامیر راستون ته دامریکایيزبر هلمندوالیت حزباسالميدمجاهدینوسرهیوځای

. او پیلکړ کار پهمقابلکېخپل د ځواک پوځونوته ایساف د ازادۍ پههمغهلومړیودرېمیاشتوکېیېامریکایانواوبیا د افغانستانلهپاره ددفاع څخه یېدطالبانo . اواستقالل ترڅنګ راڅرګندکړ غږوکړترڅود وخپلموجودیت باندې جنګجویانو خوروورو په

او یوځایشياودازاد او ۍهغهسره واخلي . ځواکونود يصلیبoo پههیوادکېد استقالل، قدم لهپارهاوږهپهاوږه ځپلود پوځونو د دامریکایي لومړيکال پههمغه اعالمیېکېداسېولیکل : اشغال پهیوې امیر حزب

ooرپ : دلومړ کلیزېپهمناسبت :ۍافغانستاندامريكاييځواكونودوحشيانهبريدد رپ هېواد دې د وروسته نه بريد له ځواكونو امريكايي د راتلونكيپههكلهځنوحلقوداسېګومانكولوچي افغانستان

پ به نظام خوښې د امريكا د بدلېږي، اډې دائمي په امريكا د د رافغانستان خلاف په امريكا د نه كېږي، مسلط هېواد دېپو لاس د امريكا د نه او شته امكان د څيمقاومت ممكن نسكورول په ېد!! يرژيم وه، كړې فيصله تلو د سره بهير روان له ډلې

صفوفو او ملګرو مخكنيو له ئې غوښتل وو، كي حال په راكوزېدو د نه بسونو او قطارونو مخكنيو له لپاره سورېدو د كي قطار دېدر په امريكايانو د او كړي، قطع رابطه خپله وخو نه لوري په مقصد مجهول هغه د كي بسونو نوو نه ځپوري خپله په دوى چي ېږي

!!ېبلك_ ټاكلى امريكايانو

Page 50: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

50

هغه ېد كي وخت په حملې د امريكا د او اوس وضعيت ولس او هېواد د زموږ چي ئې ويل لرل، توجيهات ته ځان ډلېشورو د چي . يندى مشر تر امريكا د شوى، ستړى جګړې له ولس وو كي وخت په حملې د ائتلاف ۍځواكونو وال نړۍ لاندې

. په ځواكونو شوروي د چي هېواد ګاونډى هغه زموږ پاكستان، نلري رقيب او حريف كي نړۍ ټولې په چي دى ځواكمن هومرهودريدل كي څنګ په امريكا د اوس وو ملاتړ ستر او ځى پناه لوى ولس افغان د كي دوران په مقاومت د افغانستان یخلاف د او ،

ملاتړ او حمايت طالبانو د خلاف په اسلامي حزب د دا كه غواړي، ورنه ئې امريكايان چي دى تيار ته كولو څه هغه ټول اړه پهپه ېوياوكهدطالبانوپهخالفجګړېكيامريكايانوتهنظامياډېوركولاودپاكستانلهځمك_ ته امريكايانو نه فضاء او

. خالصالسداستفادېاجازهوركولوي ورنه طمع حمايت او ملاتړ د مقاومت د ولس افغان د خلاف په امريكا د چي هېواد، ګاونډى بل زموږ ايران خوا بلې له

دشمالجبههئېدېتهوهڅولهچيپهنظامي اوسدامريكاترمشرىالندېدبينالملليائتالفدهڅومالتړكوي، كېده،د چي واخلي برخه كي مذاكراتو هغه بن د كي ډګر سياسي په او وكړي، عمل څېر په پوځونو ځمكنيو د امريكا د كي ډګر

مشر تر د ۍامريكا او شوه، جوړ اداره خوښې د امريكا د لپاره افغانستان د خوا يوې له ئې كي نتيجه په او شول ترسره لاندېد ته افغانستان ئې خوا بلې له او كړل نسكور كي وخت يوه به ئې دولت اسلامي جبهې د شمال د او امارت اسلامي طالبانو

مشر تر . ۍبريتانيا د لاندې ترقيادت تاجكانو د خلاف په پښتنو د مخكي ايران كړ امضاء سند راتلو د پوځونو خارجى د لاندېحكومت هغه اوس او وكړ، ملاتړ نسكورېدو د حكومت د طالبانو د لاس په امريكا د ئې بيا كاوو، ملاتړ جبهې ائتلافي د اقليتونو

پيژن رسميت ساتن يپه د هغه د او شوى جوړ كي نتيجه په مذاكراتو د بن د افغانستان ېچي په پوځونه بهرني لپاره حمايت او. كيمستقرشوي

په: ياوواي_ امريكا د او وكړي مخالفت حضور نظامي د امريكا د كي افغانستان په چي نشته هېواد داسې كي نړۍ ټولې په . ضدمقاومتكيدافغانانوترڅنګودرېږي

څرګند په ډلې سياسي ټولې افغانانو د پرته نه اسلامي حزب له چي كوي فكر داسې حلقه مخف هدا يوه ييا په او توګه،برېښ نه ممكن كول څه هغه خلاف په امريكايانو د نظره له دوى د خاطر دې په كوي، ملاتړ حضور د امريكايانو د ډول بل ياو

. وكړل خلاف په ځواكونو روسي د افغانانو چيحلق دې په ېد روسانو د چي كېږي څه هماغه اا حتم به ضد په امريكا د چي كولو فكر داسې ډلې بلې كي مقابل په

. شو مخامخ ورسره اتحاد شوروي او ځواكونه شوروي چي كېږي مخامخ سره برخليك هماغه له مرو هرو به امريكا او وشول خلافد دا دلايل ډلې دې :يد

ټاكل حد خاص يو طغيان او عروج د ئې ته هرځواك چي دى سنت الله د طاغوت. یدا يو نه يهيڅكله داسې ځواكاوږد يپرېږد د پ ېچي لپاره . رمودى الله چي وايى او ګڼي عامل فساد د حالت داسې آان قر وكړي حكومت نړۍ ( ټولې دې) د ج

مخنیو د طاغوت يفساد . يلپاره . بهلهتباهي ۍځواكونهپهزوالمحكومويددوىفسادپهبلځواكدفعكويكهنهنوټولهنړ. دعبادتاودخداىديادولواولمانځلوټولځایونهبهورانېږي سرهمخامخكېږي،

ه دفع ال لو و ه اسم فيها يذكر مسجد و صلوت و بيع و صومع لهدمت ببعض بعضهم الناس الل الل و كثيراه لينصرن ه إن ينصره من الل : لقوى الل الحج * 40عزيز

[ oالهىسنتنهوىچيځين كوينوكليساو ېاوكهدا ځنونوروپهذريعهدفع عبادتځایونهاوجوماتونه ېخلكد رهبانانواويهودود د ، . ټولبهورانشويوو [چيدخداىنومپكيزياتيادېږي،

كهشورويځواكونهاودوارسادپكتګڼشمېرمسلحقطعاتچيدروسانوپهڅنګكيافغانستانتهلېږلشوي پ كي مياشتو لومړنيو په تېري د او وو، كي واك په دوى د ښارونه لوى ټول او پایتخت افغانستانداسېمسلطشولچي روو،

نه او دى ممكن مقاومت نه نور پريوت، كي كومي په شوروي د لپاره تل د افغانستان چي كاوو ګومان نړيوالو ټولو او ګاونډيو زموږآازاد د افغانستان !! ۍد خوپسلهلنډ پ ېمود ېاحتمالشته كي ځاى هر په شوه، خوره لمن ئې ورو ورو شو، پيل رمقاومت

شول منع خاطر دې په كوزېدو له ته ښارونو او اړ ته كېدو پاتى كي اډو نظامي خپلو په روسان شول، پيل بريدونه پوځونو روسينږد خپلو له حتى نشوكولى، اعتماد ئې افغان هيڅ په . ېچي د كار همدا چي نشته دليل هيڅ ويريدل نه ملګرو له ېكمونستو

. !! پداسېحالكيچي كارممكناواوسناممكندى خبرهدمنلوندهچيهلتهدا دا امريكايانواوانګريزانوسرهونشي.يافغانانونهپههغهوختكيدومرهجنګ_ نهدومرهوسايلاونههومرهقويروحيهچيننئېلري تجربهدرلوده،

،كېږي مخامخ سره اختالفاتو كېدونكو نه پخال او ژورو له ژر ډېر به جبهه ائتالفي ډلو افغاني د خدمتكي په امريكا د. شرايطبهيوځلبياديوهبلمليپاڅوناوعموميقياملپارهبرابرېږي اختالفاتبهئېمسلحانهشخړوتهرسېږي،

په ئې اوس همدا دي، غله او مفسد بداخلاقه، هدفه، بې ئې اكثريت شوي ل راټو څوك چي كي ليكو په جبهې دى د . اوږدى د وضعه دا ندىچي ممكن كړى تود بازار تېري ناموسد او مال سر، په خلكو د زورلو، خلكو د غارت، د كي سيمو ټولو

. مودىلپارهدواموكړي . دوى د نسكورولو تر طالبانو د وكړي دوام لپاره تل د كولىچي نشي ائتالفهم المللي بين الندې مشر تر امريكا ۍد

Page 51: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

51

د پوځونو امريكايي د كي هېواد دې په او راتلونكي د افغانستان د شوى، نسكور حكومت طالبانو د چي اوس خو وو، مشترك هدف . كوم چي اختلاف دې په كېږي تشديد به ورو ورو چي يو شاهد اختلاف داسې د كي ائتلاف همدې په به سر په كېدو پاتى

ند پټ نه انسان پوه او درايته با هيڅ له هغه شي كېدى مرتب .ينتائج كوم په چي په ېامريكايانو بمباردول، كي وخت په لمانځه د جوماتونه كړى، عمل سره وحشت او قساوت رحمۍ، بې

اس سلهاوو په وژل، خلك ګناه بې ورول، بمونه محبسونه یرانكلو مستقل كي خاورې په افغانستان د وژل، يوځاى په او تړلي لاسجنګ_ د ته كيوبا د يجوړول، ايستل، قطعاتو افغاني مسلح د نه كابل له انتقال، اسراوو

كړې، ئې ملګرتيا دوى د چي سپكول مشران ډلو خپل …هغو شكه له بې او اا حتم ټول داخلاف په سلطې د پرديو د تل مني، نه تسلط پرديو د هيڅكله افغانان اخلي، غچ خپل اا حتم به افغانان لري، العملونه عكس

غوره بڼه عملي العمل، عكس كي مقابل په نادودو د دوى د او حساسيتونه خلاف په پرديو د به مودې لنډې له پس شوي، راولاړ. كوياوپهمسلحانهمقاومتبهبدلېږي

. تېرو په كه خورېږي ته بلې سیمې يوې له ئې لمن او كوي وده چټكتيا ډېره په شوى، پيل مقاومت چي ګورو اا عمل دئ داپ وضع، مقاومت د كي مياشتو له ردريو تلفات امريكايانو د كي بريدونو دې په او بريدونه مسلسل مجاهدينو د ځواكونو امريكايي

به طور څرګند په نو شول مخامخ ورسره كي مياشتو دريو لومړيو په تېري د ځواكونه اتحاد شوروي د چي كړو مقايسه سره څه هغهله ئې تلفات او پاخه تكتيكونه مجاهدينو د او تلفات، ئې هم او دى زيات شمېر بريدونو د باندې امريكايانو په هم چي وګورو . او نن چي نكوي كفايت خبره دا ته كسانو مايوسو نه خداى خيرالناصرين او قدير له او ويرېدونكو نه امريكا له آايا برابر سره هيڅ

مړ خپل زيات نه پنځو تر ورځ هره پوځونه امريكائي تېرېږي، مياشتى درى فقط نه پيل له مقاومت د چي هغه له ژوبل يپس اوانتقالو ته بګرام كن!! يكسان كندهار، په یوازې مقاومت اوسه تر لا چي كي حال پداسې دا او ړاو پكتيا، خوست، ،

څرګند څريكي لومړى ئې كي ننګرهار لوګر، كابل، په او شوى، تشديد كي ته ېپكتيكا ولاياتو نورو او شوېسيمو نورو د هم كي سيمو دغو په چي وګورى به ژر ډېر او برابروي ځانونه مجاهدين هم هلته الحمدلله دى، خورېدو په ورو ورو

. پهڅېردشديدمقاومتلمنخورهشيزهباورلرمچيكهمقاومتپههمدېشكلدواموكړينوامريكايانوتهبهډېرهګرانهوي اوږد د . ېچي ګومان هيڅ زه وزغمي تلفات زياتېدونكي ورځ په ورځ دا او كړي ښه زړه ته كېدو پاتى كي افغانستان په لپاره مودې

د امريكا چي . ېنكوم د امريكا چي دى ضعيف ډېر احتمال دې د شي وزغملى زيات نه كال يوه تر تلفات بل ېدا راتلونكي دولمانځ كي افغانستان په اوومه .ياكتوبر

روسانو لكه وي ګران همدومره جبران ئې ته امريكا شايد كېږي مرتب نتايج خطرناك كوم چي وتلو په پوځونو امريكائي دبر. د مجاهدنو د كي مقاومت دې په او پ يته به كيترهغهنهډېرژوراوپراخويچي راثرات ۍافغانستاناوټولېاسالمينړ

. شوو برخه په ئې ضد په ځواكونو شوروي د ته قدرت زور په مټو د دوى د او جنګېدلي خلاف په ولس خپل د كي څنګ په ځواكونو يرغلګرو د چي سره كسانو هغو له

اسالم، ېرسېدلياولهافغانانوسرهي_ ب مروت، د ډېرو د چي كړي څه هغه خلاف افغانيت او او ېپښتونولې ننګهدبهرنيوپوځونولهوتلونهوروستهبهلدوىسرههماغهڅهكېږيچي ېب غيرتهكسانوپهتاريخكيييهممثالنشوموندلي،

. اخيست عبرت او پند نه تجربو له كمونستانو د دوى كاش شوي سره سلف له دوى د او شايي سره پله یو یلدوى په هغوی د اوكړ ډډه يي نه ايښودو ګام .یو یله

كولو پيدا ځای د ځانته كي بهير دې په او لري اراده ملګرتيا د سره نظام شوي جوړ له لاس په امريكا د چي كسان هغهخپل او كوي داغجن تاريخ خپل دوى كوي، خاطر ېټول ېهڅه په دفاع د نه اسلام له چي كوي لاهو اوبو په هڅې جهادي هغه

كړ خلاف په ځواكونو كفري پرديو د ولېي_. ېو ېئې په ېنهپوهېږودوىبهخپلعملڅنګهتوجيهكوي، روسانو د كار دابرخه كي نظام امريكائي په خو برېښېدو حرام ورته اخيستل برخه كي نظام شوي جوړ لاس په روسانو د څنګه ونكړ؟ كي وخت !! جهاد خلاف په انګريزانو او امريكايانو د خو معلومېدو فرض ورته جهاد خلاف په روسانو د څنګه برېښي جايز ورته اخيستل

!! پداسېحالكي نهپوهېږودوىهغهڅوكڅنګهمالمتويچينندامريكاپهخالفدمقاومتپلويكوي، ورتهاشتباهبرېښي !! ؟ كوله ستاينه مقاومت د ده د يي خلاف په روسانو د او پرون چي

لر نه هېواد له يا او كي محبس په عمر ټول خپل څوك د ېكه تر ئې حالت دا كړي، تېر كي هجرت د ېپه غوره یډېرشو جوړ لاس په پرديو د چي وكړي كار څېر په مامور د كي نظام داسې يوه په زموږ یچي ځواكونه كفري يي لپاره حفاظت د او

. د كسان دا وروي بمونه افغانانو په او شوي ميشت كي ملك صورت ېپه په ملګرتيا او موالات د سره كافر له چي شي پوه دې په. ېكينهاللهتعالىددوىايمانقبلوياونهي_ لمونځاوروژهدشريعتلهنظرههغهڅوكدكافرانولهډلېڅخهګنلكېږي

. . په مجبوريت د ي كېږ منل نه عذر او دليل هيڅ دوى د جنګېږي سره مسلمان له كي څنګ په كافر د چي دي الدم مباح اوته دوى كي وركړ د صورت رخصت ويلو كلمي د وركړ یشو یكفر نده اجازه دا د ېشو یخو كي څنګ په كافرانو د چي

. مسلمانانوپهضدوجنګېږي ورباندې نوم حكومت اسلامي د او وايي نظام اسلامي ته نظام داسې شوي جوړ لاس په ځواكونو كفري د چي كسان هغه

Page 52: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

52

پلازمين د كوي، كوماندو امريكايي يي ساتنه مشر د چي د ېږدي كي لاس په ځواكونو كفري هغو د يي چي یامنيتند: منلو د نفاذ شريعت د كي افغانستان په همد!! یوايي د ځمكه او آاسمان هېواد د چي كي حال پداسې ځواكونوپهواك ېاو

اجاز له افغانانو د او سر خپل په كي، اختيار په دوى د نقاط ستراتيژيك او ميدانونه هوائي ټول موافق ېكي، پرته، ېاو نهنيول څوك وژل یهر خپلو یاو كي ځایونو نورو په نړۍ د ئې بنديان ګناه بې سلګونو په او لري محبسونه كي داخل په شي،

ب .... نه م اسلا له يا مفتيان خرڅونكي دين دا كړي انتقال ته نو . ېمحبسو خدا له دوى نلري ايمان اا اصل يا او دي سره یخبره. خدعهكوياوخپلملتغولوي

ځن أاسفانه د ېمت يا بړاس زړه خپل د خو نلري أات جر او همت كولو څه د ضد په دښمن اصلي د چي دي داسې بيا نور !! ځين سره سوزولو په مكتبونو د يا او باسي سره انفجاراتو په كي دوكانونو په كسټو ډېر ېويډيو كي جګړو داخلي په خو نور

سره !! ېغښتلياوتورزنووخوديرغلګروخالفجګړوتهي_ دښمن خوا يوې له نور ځنې او ده كي غلاف په توره او ماته ملابل له او شوي لپاره ېيوځای اغراضو تبليغاتي او سياسي د او كوي ترور ملګري خپل او دي مصروف كي تصفيو داخلي په خوا

حتىلدېنههمډډهنكويچيترخپلتسلطالندېښارونوكيانفجاراتوكړياوهمغهبيګناهښاريانپهوينوكيورغړوي وهل ذمه ساتلو خوندي د مال سراو د يي دوى او!! ېچي كړل ترور يي عبدالقدير حاجي او عبدالرحمن ډاكټر چي وو دوى همدا

مخ وزارت كلتور او اطلاعات !!ېتهي_ ېد وكړل انفجارات د سره دښمنانو له اسلام د دي، وفادار ته اسلام چي وركوو بلنه ته افغانانو هغه ټولو بيا ځل يو او موږ ملګرتيا

وړاند په دوى دخپلهېواداستقاللاوخپلواكي ېد ايماناوآخرتنهتباهكوي، دسكوتاوسازشپهنتيجهكيخپلدين،عقيد او ايمان د ملګرتيا دوى د او تسليميدل، ته دوى او رضايت والي شته په پوځونو پرديو او د يمناف ېغواړي او ګڼي،

ورور د ته بل يوه چي وركوو بلنه ته دوى ضد، په روسانو د لكه ګڼي همداسې جهاد ضد په جهاد ۍامريكايانو د او وركړي لاسخدا قدير چي ولري باور دې په او وتړي ملا بر یلپاره ته دوى به دښمن په كوي، مرسته دوى د ب یبه او امريكا او ېوركوي

( . كړل مخامخ ورسره يي ملګري كمونست دوى د او روسان چي كوي مخامخ سره برخليك شوم همغه له يي به ملګري (۱۶دينه٭٭٭٭٭

د�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ه��ی��و��ا��د�� ا��و�� ا��خ��س����ت��ل��و�� ب�ی�ر���ت��ه��� د�� ا��س����ت�ق��ل���ال��� ا��و�� ا��ز��ا��د��ۍ د�� ه��ی�و��ا��د�� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب���وړاندیزونه یوازې نه پاره له رسولو ته پای د غمیزې اوسن د او خالصون د څخه ۍاشغال

. يک�ړ��� خبرې دا کړیدي هم خبرې پرې سره اړخونو اړوندو د یې توګه عملي په بلکېه��ی�و��ا��د�� د��ه��غ��ه��� ت�و��ګ��ه��� ځ��ا��ن�ګ�ړ���ې��� پ�ه��� ا��و�� د��و��ل��ت��� ا��م���ر���ی��ک�ا��د�� د�� ب�ل��ک�ې���� ن�ه��� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� ی�و��ا��ز��ې���

. په نمونې د مونږ چې شویدي سره تر اساس په غوښتنې د وزارت د چارو بهرنيو دد�� د��ح��ز���ب��� ا��و�� م���س����ؤ��ل���� د�� ا��ړ���ی��ک�و�� س����ی��ا��س����ي���� د�� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� ک�ې���� ا��م���ر���ی��ک�ا�� پ�ه��� تر ت�و��ګ��ه��� حکمتیار محترم امیر

خط د ا��خ��ل��و�� :يمنځ ر��ا�� د��ل��ت�ه��� ا��ق���ت�ب�ا��س����ا��ت��� ی�و��څ��و�� ا��ړ���ی��ک�و��د�� د�� ا��ړ���ی��ک�و�� د�� ح��ز���ب��� د�� ی�ې���� ک�ی���� ا��م���ر���ی��ک�ا�� پ�ه��� چ��ې���� ک�ې���� ل��ی�ک�� ی�و��ه��� خ��پ�ل��� پ�ه��� ا��م���ی�ر��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب���

د�� : م���س����ؤ��ل���� کاږي داسې لیکلی کې ځواب په وړاندیزونو او لیکب�ا��س�� »..... و�� ب�ح��ر���ا��ن�ه��� ه��غ��ه��� ل��ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا�� غ��و��ا��ړ��ي��� م���ا��ڼ�ۍ� س����پ��ی�ن�ه��� ټ�ی�م��� يک�ه��� ج��ن�ګ�ي���� ب�ش������ ج��و��ر���ج�� د�� چ��ې����

ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ل��ه��� ا��و�� ک�ړ���ه��� م���خ��ا��م���خ�� ل��ټ�و�� څخه و��ر���س����ر���ه��� ل����ار�� و��ت��ل��و�� ب�ا��ع���ز���ت��ه��� له ي،د�� زمونږ یو، چمتو ته مرستې نوموږالرداده : دحل دبحران نظره

.... نه . لهښارونو چېلومړیبهیې داسې ویشټاکل معقولاودمنلووړمهال بهرنيوځواکونودوتلولهپاره دټولو ل����اس����و��ه��ن�و�� ب�ه��ر���ن��ي��و�� د�� ک�ې���� چ��ا��ر��و�� ک�و��ر���ن��ی�و�� پ�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� چ��ې���� ش����ي���� ن�ی�و��ل���� و�� ت�د��ا��ب�ی��ر��� د��ا��س����ې����

پ�ا��ک�س����ت��ا��ن��� .یم���خ��ن�ی�و�� ا��و�� ر��و��س����ی�ې���� ه��ن�د��، ، ا��ی�ر���ا��ن��� د�� ت�و��ګ��ه��� ځ��ا��ن�ګ�ړ���ې��� پ�ه��� و��ش����ي����، یې کې جګړو په چې وي نه غړي ډلو دهغو یې به کابینه او مشر چې انتقال قدرت د ته حکومت طرف بې موقت داسې یوه

اخیست کې ېبرخه انتخاباتو په به نه او اخلی برخه کې حکومت راتلونکې په به نه ده،کیږي . کاندید

انتخابات عادلانه او ازاد لاندې اشراف تر کمیسیون مستقل یوه د انتخاباتو د وروسته وتلو له ځواکونو بهرنيو د . ازادول شرط قیدو بلا بندیانو سیاسي ټولو د. ا��و��ر���ب��ن�د�� د��ا��ئ�م��ی���� ځ��ی�ن�ی ساتي يا��ف���غ��ا��ن ېک�ه��� سوله بهرني د پاره له ددې او لټوي تضمینونه امنیتي ډلې

ګڼ ضروري حضور د��د��و��ی��� يځواک چ��ې���� ی�و�� چ��م��ت�و�� م���و��ن��ږ��� ، ش����ي���� و�� ب�ح��ث��� د��ې�� پ�ر��� ب�ا��ی�د�� ، ک�ی��د�� ه��م��� د��ا�� ک�ړ���و�� ر��ف���ع��ه��� شمیرسوله یت�ش����و��ی��ش����و��ن��ه��� اسالميهیوادومحدود بېطرفه موخهد چېپهدې شي

موقت يسات پ ېټ�ا��ک�ل��ی ېد ځای کې هیواد په پاره له په رمودې سولهساتو بهدموجوده دا پهدېشرطچې شي، ځای

Page 53: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

53

سول د یې ماموریت چې وي نه ض���د�� ېڅیر پ�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن�و�� د�� ل����ان�د��ې�� ن�ا��م���ه��� ت�ر��� س����و��ل��ې���� د�� ب�ل��ک�ې���� ن�ه��� م���ی�ن��� أ��ا ت�دئ . جنګ

بهر نه ښارونو عسکر بهله افغانحکومتپه يپه د بهیې راتګ تګ مراکزوکېځایپهځایکیږي،ا��و�� ک�و��ي��� ع��م��ل��� ب�ه��� ل����ان�د��ې�� ق���و��م���ن�د��ې�� ت�ر��� ح��ک�و��م���ت��� م���و��ق���ت��� د�� و��ي���، م���و��ا��ف���ق��ه��� ا��و�� ا��و�� ا��ج��ا��ز��ه���

لري نه حق تحرک نظامي دهیڅ به پرته موافقې له مقاماتو افغاني دمسؤلو ب�ه�ر���ن��ي�و�� د�� چ��ې���� و��ک��ړ���و�� ب�ح��ث��� غ��و��ښ����ت�ن��ې���� پ�ر��� د��د��و��ی��� ه��م��� ا��ړ��ه��� د��ې�� پ�ه��� ی�و�� ح��ا��ض���ر��� ر��ا��ز�� ه��م��د��ا��

ا��ط����م��ئ��ن�ا��ن��� ت�ه��� خ��و��ا��و��و�� ټ�و��ل��و�� م���و��ږ��� ش����ي���� څ��ی�ړ���ل���� و�� ش����ت��و��ن���� ج��ن�ګ�ي�ا��ل��ی�و�� ب�ه��ر���ن��ي��و�� د�� ک�ه��� ک�ې���� ل��ی��ک�و�� پ�ه��� م���ج��ا��ه��د��ی�ن�و�� د�� ب�ا��ی�د�� څ��ن�ګ�� ت�ر��� و��ت��ل��و�� د�� ځ��و��ا��ک�و��ن��و��جنګيال بهرني نه او وي نیواکګران بهرني نه دې کې افغانستان په چې یو موافق توګه بشپړه په سره دې له چې ،يورکوو

. مراکز نظامي پاره له ددغو نه او وې اډې نظامي پاره له دهغو دې نه ت�و��ل��ی��د�� د�� م���و��ا��د��و�� د��م���خ��د��ر��ه��� ب�ه��� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� ک�ړ���و�� ت�ض���م��ی��ن��� چ��ې���� ی�و�� چ��م��ت�و�� ه��م��� ت�ه��� د��ې��

ی ن�ش����ه��� د�� م���و��ن��ږ��� و��ن��ی�س����و��، م���خ��ه��� ت�ج��ا��ر��ت��� ګڼو، يا��و�� حرام تجارت او تولید کښت، موداوشور منتخبه کوي یدهیواد بحث قضیې دې په ترڅنګ مسائلو اساس نورو د به

نیسي به تدابیر الزم اوچې : شي پوه باید امریکایان

ک�و�� ح��م��ا��ی�ه��� ا��ش����خ��ا��ص���� ا��و�� ډ��ل��ې���� ه��غ��ه��� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� ا��و��س������ غ��و��ا��ړ���ی��� يد��و��ی��� د��ي��، ر��ټ��ل��ي���� م���ل��ت��� چ��ې����څملوئ ...... ورته یې مخالفین او رقیبان او جنګيږئ، و پاره له اقتدار د ددوی

مض یوه د او اداره افغانستان ، بد ځواکمن یوه له جوړول حکومت قوي او وطلري، ..... نه امکان پرته نه حزب منظم او شمول افغانستان

د�� ن�ه��� ت�ی�ا��ر�� ت�ه��� د��ې�� واخل يم���ج��ا��ه��د��ی�ن��� برخه کې حکومت ناکام او بدنام اوسني په ، .......يچېتضمینول خبره دا د�� یمونږ ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ب�ه��� و��ر���و��س����ت�ه��� و��ت��ل��و�� ل��ه��� س����ت�ا��س����ې���� چ��ې���� نه ش����و�� جنګيالیواډه چې بهرنيو وي

....... ک�ړ��� ټ�ی�ن�ګ�ا��ر�� ا��ن�ت�خ��ا��ب�ا��ت�و�� پ�ر��� ت�ل��� ا��س����ل���ام���ي���� شوروي یح��ز���ب��� د ګڼلې، الر اسانه او یوازن دحل بحران د ۍاودایې

پ دوتلو ځواکونو د�� هم��� هد ه��م��� دا ا��ل��� طرحه بیا حزب ، شي انتقال ته حکومت موقت یوه دې قدرت چې وهپ نسکوریدو د حکومت د نجیب د شي، سره تر انتخابات ازادانه او عام د�� هدې ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� ه��م��� م���ه�ا��ل���

د�� م���ل��ت�و��ن��و�� ډاکټر م���ل��ګ�ر���و�� له قدرت یې به کی نتیجه په چې وکړ مالتړ طرحې هغېا��و�� ا��ن�ت�ق��ا��ل��ی�د��و�� ت�ه��� ح��ک�و��م���ت��� م���و��ق���ت��� ی�و��ه��� ن�ه��� خ��و�� ن�ج��ی�ب��� ک�ی�د��ل���، س����ر���ه��� ت�ر��� ا��ن�ت�خ��ا��ب�ا��ت��� ب�ه��� ب�ی�ا��

د�� و��ک��ړ���، م���خ��ا��ل��ف��ت��� ط����ر���ح��ې���� ډ��ل��و��د��د��ې�� ت�ړ���ل��و�� پ�و��ر���ې��� د��و��ی��� پ�ه��� ا��و�� ت�ه�ر���ا��ن��� ا��و�� م���س����ک�و��، و��ی��ن��ا�� پ�ه��� م���س����ک�و��شمال وساطت په ایران د�� يد ا��و�� و��ش����و��ه��� ک�و��د��ت�ا�� ض���د�� پ�ه��� ن�ج��ی��ب��� ډ��ا��ک�ټ�ر��� د�� ا��و�� ش����و�� ج��و��ړ��� حزب ا��ئ�ت�ل���اف���

شوه . ...... پیل جګړه ددویګډه ضد اسالميپه شامل کې حکومت په کابل د چې کې حال داسې په کوي، خبره قانون اساسي نوي د کې افغانستان په قانوننه ېدوی ډلېدا

غ��و��ا��ړ��� ن�ظ����ا��م��� پ�ا��ر��ل��م��ا��ن�ي���� ځ��ا��ی�� پ�ر��� ن�ظ����ا��م��� ر��ی��ا��س����ت�ي���� د�� د�� يم���ن�ي����، چ��ې���� ق���ا��ن�و��ن���� ا��س����ا��س����ي���� ه��غ��ه��� ، ش����و�� ا��ع��ل���ان��� ل��و��ر���ي��� ل��ه��� قانونډیرمترق یح��ز���ب��� نظام، ...... يتردې ریاستي چې وګورئ به کې دې په دی،

منتخب کابینه، منتخبه پارلمان، منتخب ، رئیس جمهور برخې ېمنتخب اساسي یې ګانې شورا ولایتيا��س����ا��س�� ا��و��س����ن��ي���� د�� ک�ا��ب�ل��� د�� ا��ل��ب�ت�ه��� توپیر يد��ي��، کې قضایاوو څو په یې سره قانون

ځ��ی�ن ر��ئ��ی�س������ ج��م��ه�و��ر��� د�� چ��ې���� د��ا�� ه��غ��ه��� ا��و�� د��د��و�� ېش����ت��ه��� م���ح��د��و��د��و��ي���، پ وص���ل���اح��ی��ت�و��ن��ه��� ځ��ا��ی�� رجرګوپه جوړول پوځ بنسټ په ددورې مکلفیت د اداره، محدوده ، جرګه منتخبه یوه

شوي . ګڼل غوره کېد�� چ��ې���� ا��ړ���ه��� پ�ه��� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز���و��ن��و�� ه��غ��و�� د�� م���س����ؤ��ل���� د�� د��ا��ړ���ی��ک�و�� ح��ز���ب��� د�� ک�ې���� ا��م���ر���ی��ک�ا�� پ�ه��� ی�ې���� ر��ا��ز�� ه��م��د��ا��

د�� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� چ��ې���� م���س����ؤ��ل����، د��د��ف���ت�ر���د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� ی�ې���� ک�ې���� و��ز���ا��ر��ت��� پ�ه��� چ��ا��ر��و�� ب�ه�ر���ن��ي�و�� د�� ح��ک�و��م���ت���د�� ه��م��� م���ع��ا��و��ن���� ه��ا��ل��ب�ر���و��ک��� د د��سره ، یر��ی��چ��ر���ډ�� د�� هغه ا��س����ا��س�����، پ�ه��� اپریلپه ۲۰۱۰غ��و��ښ����ت�ن��ې���� کالد ز

ک�ړ��� م���ط����ر���ح�� ولیکل : یا��و��ل��س����م��ه��� داسې و .........د�� ه��م��غ��ه��� م���و��ق���ف��� ز��م���و��ن��ږ��� ا��ړ���ه��� پ�ه��� ډ��ی�و��ر���ن��ډ�� ا��و�� ا��ل��ق��ا��ع���د��ې�� پ�و��ځ��و��ن��و��، ب�ه�ر���ن��ي�و�� ټول ید�� ،

د�� ب�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ، و��ځ��ي���� ب�ه��� پ�و��ځ��و��ن��ه��� و�� ب�ه��ر���ن��ي���� ن�ه��� ا��ډ��ه��� ج��ن�ګ�ي�ا��ل��ی�و�� د�� يب�ه��ر���ن��ي�و�� ، . ) نیسي) تصمیم وروستی پارلمان منتخب به اړه په دکرښې ډیورنډ

د�� م���ح��د��و��د�� م���ل���اح��ظ����ا��ت��� ز��م���و��ن��ږ��� ا��ړ���ه��� پ�ه��� ق���ا��ن�و��ن���� ا��س����ا��س����ي���� ملاحظات يد�� خپل ته پارلمان منتخب ، مونږ کوو، شور يریاست وړاندې منتخبه یوه ، ا��و�� ینظام ر��ئ��ی�س������ ج��م��ه�و��ر��� د�� ا��د��ا��ر��ه���، و��ړ���ه��� ،

Page 54: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

54

ب�ن��س����ټ��� یشور پ�ر��� ا��س����ت�ا��ز��ی��ت�و��ب��� م���ت�ن�ا��س����ب��� د�� ه��م��� ه��غ��ه��� ا��ن�ت�خ��ا��ب�ا��ت���، ځ��ل��� ی�و�� ه��م��ه�ا��ل��ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه���کوي. . تقاضا همدا حالت سیاسي او اجتماعي ، اقتصادي افغانستان د

خ��و��ا��و�� ل����ان�د��ې�� د��ې�� ت�ه��� م���ذ��ا��ک�ر���ا��ت�و�� ا��ل����اف���غ��ا��ن�ي���� شمال . ېب�ی�ن��� طالبان، اسلامي، حزب شي ائتالف، يدعوتبرا ازادی و صلح کابل ) ( ) ( . .....یکمیسیون جرګه سراسري ملي ، المان افغانستان

انتقال داسې یوه د دې اجندا غونډې ددې چې یو موافق سره دې له ح��د�� يمونږ چ��ې���� و��ي��� ج��و��ړ���و��ل���� ح��ک�و��م���ت���د�� ا��و�� ر��ئ��ی��س������ ک�و��ي��� د��و��ا��م��� ب�ه��� ک�ا��ل��� ی�و�� برخې ېک�ا��ب�ی�ن ا��ک�ث��ر��� د کې انتخاباتو په یې به غړي

لري ...... نه حق اخستو انتقال دا يد ، شي سره تر انتخابات دې کې میاشتو دریو وروستیو په دورې

و�� ځ��ل��� ی�و�� ب�ا��ی�د�� د�� يا��ن�ت�خ��ا��ب�ا��ت��� ر��ئ��ی�س������، ج��م��ه�و��ر��� و��ل��س����و��ا��ل��ی�و�� ېجرګ يو��ل��س�� ، د�� ا��و�� ګ�ا��ن�و�� ش����و��ر���ا�� و��ل����ای�ت�ي���� د�� غ��ړ���ي���،حزب هر ، کیږي ټاکل کې نتیجه په انتخاباتو ځل یو همدې د به غړي شوراګانو د

د�� ک�ې���� ش����و��ر���ا��ګ�ا��ن�و�� پ�ه��� ب�ه��� م���ج��م��و��ع���ه��� ا��ن�ت�خ��ا��ب�ا��ت�ي���� هغه ا��و�� لري، غړیتوب تناسب په اراوو خپلون�ی�م��ا��ی ت�ر��� چ��ې���� ک�ی�ږ���ي��� ګ�ڼ�ل��� ر��ئ��ی��س������ ج��م��ه�و��ر��� م���ن��ت�خ��ب��� ب�ه��� کړي .ېزیات يڅ��و��ک��� السه تر رایې

نه پاره له رسیدو د ته اقتدار به وورسته دې له چې وکړي تعهد باید خواوې ټولېک�و�� غ��و��ر���ه��� ل����ار�� ت�و��ط����ئ�و�� الر، يد�� جګړو د زور په پیسو او وسلو مټو، د پردیو د نه او

د��ر��ن��ا��و�� ب�ه��� ت�ه��� ی�ې���� أ��ا ر�� اړه ید��و��ل��س������ په رقیب او ځان د به پریکړه اکثریت د کوي،مني . ......

د اسلامي حزب د ځله څو پورې اوسه تر غړو شمیر یو کانګرس د او سنا د او چارواکو پوړو لوړ وزارت د چارو دبهرنيو امریکا دسپینې او پنتاګون د خو کړی، خبرې تفصیلي ورسره یې وړاندیزونو په اسلامي دحزب او کړي کاته لیده مسؤلینوسره د اړیکو سیاسي

من تر . ځماڼۍ حزب د چې وي وړ یادولو د به دا درلودې نه پایلې ځانګړې کومې کتنو لیدنو دې اوسه تر اساس په اختلاف ژور ددي . راغلي هم لاندې څیړنې او بحث تر شورا امنیتي هیواد ددې او اوباما ولسمشر امریکا د وړاندیزونه امیر د اسلامي

٭٭٭٭٭یوا ټلوالې ناټود د چې غ��ړ��� زترکیه ا��س����ل���ام���ي���� د�� ین�ی���� مشرۍ یه��ی�و��ا��د�� تر ناټو د کې افغانستان په او

ا��ړ���خ��و��ن��و�� ا��ړ���و��ن��د��و�� د�� ا��ړ���ه��� پ�ه��� ح��ل��� د�� ب�ح��ر���ا��ن��� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ل��ر���ي��� ه��م��� س����ر���ت��ی�ر���ې��� خ��پ�ل��� ل����ان�د��ې��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� د�� ک�ې���� ا��ر��و��پ�ا�� پ�ه��� ی�ې���� ک�ې���� ل��ړ��� د��ې�� پ�ه��� ا��و�� د��ه���، ک�ې���� ت�م��ا��س����� پ�ه��� س����ر���ه���

د�� ا��و�� د��ه���، و��ر���ک��ړ���ې��� ه��م��� ب�ل��ن�ه��� و��ر���ت��ل��و�� د�� ت�ه��� ا��ن�ق��ر���ی��� ه��ل��ت�ه��� ځ��ل��ې���� څ��و�� ت�ه��� ګ�ا��ن�و�� غمیز ن�م��ا��ی�ن�د��ه��� د د�� ېهیوادسه ک�ړ��� يحلدیوې ش����ر���ی��ک�� س����ر���ه��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� ل��ه��� ه��م��� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز���و��ن��ه��� خ��پ��ل��� ی�ې���� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� يل����ار��ې���

د�� . يد�� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز���و��ن��ه��� ه��غ��و��ی��� د�� م���س����ؤ��ل��ی��ن�و�� ا��س����ل���ام���ي���� ور د��ح��ز���ب��� پاره له اخستلو د ځواب د ته امیر حزبد�� . ياستول ی�ې���� م���و��ن��ږ��� د�� چ��ې���� ل��ی�ک�� ی�و��ه��� د�� ی�و��ا��ز��ې��� ت�و��ګ��ه��� پ�ه��� ا��خ��ل��و�� : ن�م��و��ن��ې���� ر��ا�� د��ل��ت�ه��� ل��ن�ډ��ی�ز��� ځ��و��ا��ب���

ولیکل : داسې یې کې ځواب په لیک د مسؤل د اړیکو د سره حکومت د ترکیې د کې اروپا په منځګړیتوب ښه ټولو تر دوی شي، سره تر ې لار له ددوی کار دا چې یو موافق او کوو قدرونه هڅو د ددوی مونږ

شي .یکول : د�� د��ا��د��ي�� ی�ې���� ټ�ک�ی���� ا��س����ا��س����ي���� چ��ې���� ک�ړ���ئ��� ت�ش����ر���ی��ح�� و��ر���ت��ه��� ه��م��� ب�ی��ا�� ط����ر���ح��ه��� ب�ه��ر���ن��ي�و�� ز��م���و��ن��ږ���

حکومت، ائتالفي غیر موقت ویش، مهال معقول پاره له وتلو د ځواکونود�� ب�ه��� ک�ې���� ا��ن�ت�خ��ا��ب�ا��ت�و�� پ�ه��� ب�ن�س����ټ���، پ�ه��� ا��س����ت��ا��ز��ی��ت�و��ب��� م���ت�ن��ا��س����ب��� د�� حکومت ا��ن�ت�خ��ا��ب�ا��ت��� موقت

ل��و��م���ړ��� ب�ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��ه��� ا��خ��ل��ي����، ن�ه��� ب�ر���خ��ه��� ا��ن�ت�خ��ا��ب�ا��ت�و�� یغ��ړ���ي��� ت�ر��� ب�ه��� ب�ی�ا�� ا��ن�ت�ق��ا��ل��ی�ږ���ي���، ت�ه��� م���ر���ا��ک�ز���و�� ع���س����ک�ر���ي��� ښ����ا��ر��و��ن��و�� ل��ه���تر حکومت د توګه پشپړه په به کې وخت په حکومت موقت د وځي، مخکې

سر خپل اوپه وي الندې تحرکات . واک نه او شي کولی عمليات نه به د�� و�� ک�ه��� ټ�ک�ې���� ا��س����ا��س����ي���� د��غ��ه��� ا��ج��ن�د��ا�� .يم���ذ��ا��ک�ر���ا��ت�و�� ا��خ��ل��و�� ب�ر���خ��ه��� ک�ې���� پ�ه��� م���و��ن��ږ���

پوړی لوړ یو اسلامي حزب د راز د�� همدا اخر ۲۰۱۰ه��ی�ئ�ت��� په دمیاشتې جون د و��ر���ځ��و�� يزکالد�� چ��ا��ر��و�� ب�ه�ر���ن��ي�و�� د�� ت�ر���ک��ی�ې���� د�� ی�ې���� ا��و��ه��ل��ت�ه��� د��ر��ل��و��د�� س����ف��ر��� ت�ف��ص���ی�ل��ي���� ی�و�� ت�ه��� ت�ر���ک��ی��ې���� د�� ک�ې���� و��ز���ا��ر��ت���

» « میثاق ملي ژغورنې د شوې وړاندې په لخوا اسالمي دحزب سره مامورینود��ر��ل��و��د��ی�� . خ��ب�ر���ې��� ت�ف��ص���ی�ل��ي���� و��ر���س����ر���ه��� ب�ا��ن�د��ې��

ځل د�� هلې افغانستان اسلامي حزب د پاره له خلاصون د څخه زبرځواک امریکایي د او اعادې د ازادۍ او استقلال د که ېهیوادلري جریان پیمانه پراخه په کې برخه نظامي په اړخه یوه یې ،له کې برخه سیاسي په نو

د�� ن�ه��� ک�م��ښ����ت��� ډ��و��ل���� ه��ی�څ�� . یراغل یه��م��� نړۍ د غړو بیرو سیاسي د افغانستان اسلامي حزب دګ�و�� ا��م���ن��� ټګ�و�� ټپ�ه��� ا��و�� س����و��ل��ې���� ا��م���ی��ر���د�� د�� ح��ز���ب��� د�� ش����و��ې��� ب�ر���ا��ب�ر���ه��� ز��م���ی�ن�ه��� و��ر���ت��ه��� چ��ې���� چ��ی��ر���ې��� ه��ر��� ، ک�ې����

Page 55: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

55

د�� ی�ې���� ط����ر���ح��ه��� ک�ړ���ې��� ج��و��ړ���ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ا��ز��ا��د��ۍ د�� ه��ی�و��ا��د�� د��خ��پ�ل��� ا��و�� دا پ�ی�غ��ا��م��� او رسولې ور ته مسؤلینو هیوادو هغوویاړل ېهل زمونږ او شي اعاده بیرته استقلال هیواد ترڅود ولري دوام پورې هغې تر به د�� یځلې خ��و��ښ����ې���� خ��پ��ل��ې���� د�� و��ل��س������

خ��ا��و��ن��د�� ح��ک�و��م���ت��� ا��س����ل���ام���ي���� . شيم���ن�ت��خ��ب���

Page 56: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

56

دریمفصل د�� س����و��ل��ې���� د�� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� مختلفواړخونووړاندیزونه : پ�ر���و��س����ې����

د�� رپ وروسته زبرځواک مریکايي اا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� يرغل پوځي ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� له د�� چ��ې���� ک�ا��و��و�� ن�ه��� ګ�و��م���ا��ن��� د��ا�� ډ��ی�ر���و��و��ل��س������ پ�خ��و��ا��ن بهم���ی�ړ���ن��ې���� خ��پ��ل��� ژ��و��ن��د�� یویاړل یه��غ��ه��� ر��ا�� د�� يک�ړ��� یت�ا��ر��ی��خ�� چنګیزخان، يم���ق��د��و��ن ا��و�� سکندر،

ا��و�� خلاف ا��ن�ګ�ل��ی�س����ا��ن�و�� په د د�� روسانو استقلال او ل����اس����و�� وپ�ا��څ��و��نازادۍ پ�ه��� س����ر���و��ن��ه��� خ��پ��ل��� ب�ی��ا�� ځ��ل��� ی�و�� ب�ه��� څ��ی�ر��� پ�ه���ا��و�� و��ا��خ��ل��ي���� ویاړل د�� ک�ې���� د�� يخپل ا��و�� ه��ی�و��ا��د�� بشپړتیا ا��س����ت�ق��ل���ال��� ساتلو د��ځمکنۍ را خوندي ته ډګر به پاره له

ودانګي. حکومت د خوښې خپلې د هلته او اشغال پوځي افغانستان د اړخه امریکایانوله دا تر د اند ډیرو د وروسته چې واکمنولو و

، کړې ژمنه چې یې څنګه لکه پاره له ودان بیا د افغانستان د هم رښتیا به ۍنیواکګرانو��ک��ړ��� جنګځپل يک�ا��ر�� غه د زمونږ ا��ق���ت�ص���ا��د�� یاو پ�ه��� ب�ی�ر���ت��ه��� ب�ه��� اجتماع يه��ی�و��ا��د�� په ي، توګه اوسیاسي

د��ر��و�� و�� پ�ښ����و�� ویل پهخپله . يخ��پ�ل��و�� هم به د�� نیواکګرو ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� لهپارهبه چ��ې���� ودان څنګه ۍبیا د یې لکه چېد وروسته جګړې نړیوالې و��د��ا��ن�و��ل��و�� دویمې ب�ی�ا�� د�� جوړ ج��ر���م���ن��ي���� پلان مارشال پاره دهمغې ک�ړ���له و ی�و�� ې څ��ی�ر��� پ�ه���

ا��و�� ج��و��ړ��� پ�ل���ان��� و�� م���ا��ر��ش����ا��ل��� پ�ښ����و�� خ��پ�ل��و�� پ�ه��� ک�ې���� ک�ل��و��ن��و�� څ��و�� پ�ه��� ه��ی�و��ا��د�� د��غ��ه��� ب�ه��� ک�ې���� پ�ا��ی�ل��و�� پ�ه��� ه��غ��ې���� د��د�� يد��ر��و�� چې خ��و�� هسې خبره چې شوه ډاګیزه دا کې لومړیو همغو په اشغال

و��ا��ی ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� د�� يی�ې���� د��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ا��ص���ل���ا ځ��و��ا��ک�و��ن��ه��� ن�ی��و��ا��ک�ګ�ر��� د��غ��ه��� ب�ل��ک�ې���� د��ه���، هیڅ ن�ه��� سره ودانۍ بیا . بیا د هیواد د هغوی لري نه پ علاقه ه��غ��و��ی��� رودانولو د�� ن�ی�و��ل��و��، ا��و�� و��ژ���ل��و�� پ�ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ا��ل��و�� د�� ا��و�� وکور په ځ��ا��ی�� عفت ن�و��

پ نرو او ښځو د هغوی د کولو، تجاوز د�� رد ب�ا��ن�د��ې�� کولو، ع��ص���م��ت��� ځ تیرې د هیوادوالو د توګه عمومي په اخو پلاو نه ا ولري، نه پروګرام کوم یوستر بل پاره له افغانانو د خپله په یې هیواد مستقل او ازاد افغانانو د

تنک وګرځاوه، خوړل يزندان عمر او ا��و�� يځوانان ت�ه��� ګ�و��ا��ن�ت��ا��ن�ا��م���و�� ی�ا�� ی�ې���� بدنامه خ��ل��ک�� په بګرام د یاشخص سلګونو په یې کې هیواد ټول په واچول، ور کې د�� يزندان ا��و�� ج��و��ړ��� ه��ی�و��ا��د�� ز��ن��د��ا��ن�و��ن��ه���

امریکایي نیواکګر دغه پخپله خو واچول، ور کې په یې وګړي پاله وطن او مسلمانا��و�� ش����و��ل���� م���ر���ت��ک�ب��� ج��ر���ا��ی�م��و�� د��د��ا��س����ې���� پ�و��ځ��و��ن��ه��� د�� تر ا��و��ا��ر��و��پ�ا��ی�ي���� ر��و��س����ا��ن�و�� د�� چ��ې���� م���ر���ت��ک�ب�ی�ږ���ي��� ی�ی���� ا��و��س����ه���

. پ�ر���ی��ښ����و��د�� ش����ا��ت�ه��� ی�ې���� ا��و��ن��ن�ګ�� ش����ر���م���� ت�ا��ر��ی��خ�� ت�و��ر��� د�� س����ر���و��ل��ښ����ک�ر���و��په یې جشنونه ودونو د هغوی د ووژل، افغانان توګه ایزه ډله په ځواکونو نیواکګرو

بمبار الندې نامه تر ترهګر د یې غونډه هره هغوی د کړل، تبدیل ه��غ��و��ی��� يویرځایو د�� ک�ړ���ه���،علما هغوی د کړل، ترور پسې بل په یو یې مشران د�� قومي زراعت ی�ې���� هغوی د ووژل، خاطر په بدنامولو د له يمخالفینو یې ځمکې

چ��ی��ن س����ر��� خ��و��ر��� ا��و��ب��ه��� د�� ا��و�� ک�ا��ن�ا��ل��و��ن��ه��� ی�و��ړ���ې���، خ��پ�ل��و�� ېم���ن�ځ��ه��� د�� ا��و�� و��و��ی��ش����ت�ل��ې���� ب�م��و��ن��و�� ا��و�� ر��ا��ک�ټ��و�� پ�ه��� ی�ې���� . د�� ک�ړ���ل���� م���ج��ب�و��ر��� ت�ه��� ل��ی�ږ���د�� ب�ی�ا�� ب�ی��ا�� پ�ه��� ی�ې���� څ��خ��ه��� پخپله ک�و��ر���و�� دود کار دغه ځواکونو نیواکګرو

ا��ب�ا��د�� ه��غ��و��ی��� د�� م���و��خ��ې���� ن�ی�و��ا��ک�ګ�ر���و�� د�� چ��ې���� ک�ړ���ه��� څ��ر���ګ��ن�د��ه��� د��ا�� ت�ه��� و��ل��س������ ه��غ��و��ی��� يا��ف���غ��ا��ن��� د�� ب�ل��ک�ې���� ن�ه���ده . ياوتباه يب�ر���ب��ا��د��

م���ی�ړ���ن ا��ف���غ��ا��ن��� ا��س����ا��س����� ه��م��د��ې�� ځپل يپ�ه��� جنګ دغه دخپل د�� يولس ی�و�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ا��ز��ا��د��ۍ د�� سره ټ�ا��ټ�و��ب��ي���� بلس����ر���ښ����ن�د��ن و��ک��ړ���، پ�ی�ل��� ی�ې���� پ�ا��څ��و��ن��و�� ټ�و��ل��ن�ی��ز���و�� ا��و�� و��س����ل��و��ا��ل��� پ�ه��� و��ر���ک��ړ���ه���، د�� ېا��و��ږ���ه��� ا��و�� و��ک��ړ���ې��� همدې ی�ې����

د�� د��ا�� ن�ی�و��ا��ک�ګ�ر��� ب�ه�ر���ن��ي���� ی�ې���� ک�ې���� پ�ا��ی�ل��و�� پ�ه��� پ دی يپ�ا��څ��و��ن��و�� جنګ د چې کړي اړ س����ی��ا��س�� ر ته د�� خبروله يځ��ا��ی��ا��و��س����ن ه��ی�و��ا��د�� د�� ټک يل����ار��ې��� دپای ته کیږدي .یبحران

د�� د�� م���ش����و��ر���ه��� پ�ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� ن�ی�و��ا��ک�ګ�ر���و�� د�� د��و��ل��ت��� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ل��ی�ک�و��څ��خ��ه��� د�� را م���خ��ا��ل��ف��ی��ن�و�� د وګړو یوشمیرد�� پ�ه��� ل����ان�د��ې�� م���ش����ر���ۍ� ت�ر��� م���ج��د��د��ي�� ا��ل��ل��ه��� ص���ب�غ��ت��� ح��ض���ر���ت��� م���ش����ر��� د�� ج��ر���ګ��ې���� د�� س����ن�ا�� د�� خ��ا��ط����ر��� پ�ه��� ج��ل��ب�ی�د��و��

د�� ۲۰۰۵ د��م���ا��ر��چ�� ک�ا��ل��� د�� ز�� ش����پ�ا��ړ���س����م��ه��� پ�ه��� ) م���ی�ا��ش����ت��ې���� پ�ی��و��س����ت�و��ن���� م���ل��ي���� Afghanistanس����و��ل��ې����National Independent Peace and Reconciliation Commission )ی�و�� ل����ان�د��ې�� ت�ر���ن��ا��م���ه���

( . ک�ړ��� ج��و��ړ��� ( ۱۷ک�م��ی��س����ی�و��ن����ل هماغه خپل په مجددي الله صبغت حضرت مشر دکمیسیون هم څه چې يمطبوعات وم���ړ���ن��یوکه وکړ اعلان کې خبرو

د�� د��ر��و��ا��ز��ې��� د��ک�م��ی��س����ی�و��ن���� پ�ی�و��س����ت�و��ن���� م���ل��ي���� د�� م���ل���ام���ح��م��د�� وط����ا��ل��ب��ا��ن د��س����و��ل��ې���� م���ش����ر��� د�� غ��و��ر���ځ��ن��ګ�� د��ا��س����ل���ام���ي����ا��و�� د�� د�� ع��م��ر��� ا��س����ل���ام���ي���� پرانست ح��ز���ب��� وړاندې په حکمتیار ګلبدین انجنیر د�� ېامیر خ��و�� د�� د��ي��، خ��ب�ر���و�� د��ې�� ه��غ��ه���

و�� ځ��و��ا��ک�و��ن��ه��� ښ����ک�ی�ل���اک�� د�� ان�ړ���ی��و��ا��ل��� ا��و�� ک�ړ���ل���� خ��ط����ا�� د�� ر�� ی�ې���� خ��ب�ر���ه��� ا��و�� ه��غ��ه��� م���ل��ت�و��ن��و�� ن�ړ���ی��و��ا��ل��و�� م���ل��ګ�ر���و�� د�� ه��م���یې مجددي صیب حضرت پخپله او کړه، مسترد وروسته ساعته څو اړخه له مشرانو د و��و��ا��ی دی ځواکونو چ��ې���� ک�ړ��� ا��ړ�� د�� يت��ه���

غلط مطبوعاتو خبرې ک�ړ���ي��د�� ېهغه ( ۱۸ . )يم���ن�ع��ک�س������

Page 57: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

57

د�� یېهڅه د��ه��ی��و��ا��د�� پهلومړیوکېدولتاوبهرنيومالتړو م���خ��ا��ل��ف��ی�ن�و�� کولهنیواک د�� څ��و�� د�� پرت�ر��� ا��و�� ک�ړ���ي��� پ�ټ��ي���� س����ت��ر���ګ��ې���� ش����ت��و��ن����پ نیواک د ش����و�� ههیواد و��ل����اړ�� ر��ا�� د�� یخ��ل���اف��� ی�ا�� ا��و�� ک�س����ا��ن�و�� ن�ا��ر��ا��ض���ه��� ی�و��څ��و�� د�� ی�و��ا��ز��ې��� م���خ��ا��ل��ف��ت��� ټ�و��ل���� د��غ��ه���

د�� شخص ط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� یو مشرانو د اسالمي حزب او غورځنګ ک�ړ��� ياسالمي څ��ر���ګ��ن�د�� ،يم���خ��ا��ل��ف��ت���د�� ا��و�� ح��ق��ا��ی�ق��و�� و��ر���ځ��ن��ی�و�� د�� خ��و�� خ��ل���اف��� پ�ه��� ا��ش����غ��ا��ل��� د�� ب�ه��ر���ن��ي���� ا��و�� ځ��و��ا��ک�م��ن�ی�د��و�� و��ر���ځ��ن��ی���� ه��ی�و��ا��د�� م���ق��ا��و��م���ت���

د�� ت�ه��� ب�ر���خ��و�� خ ن�و��ر���و�� پریښولا ورهغې شو نه ته پټیدو نور حقیقت دغه ب�ه�ر���ن��ي�و�� ییدو ا��و�� د��و��ل��ت��� خ��ا��ط����ر��� د��ې�� ن�و��پ�ه��� ، د�� ی�ې���� د�� م���ل���ات�ړ���و�� ش����خ��ص���ی�ت��� د��ر��و��ن��د�� ا��و�� م���ع��م��ر��� ی�و�� څ��ی�ر��� پ�ه��� ص���ی�ب��� د�� ح��ض���ر���ت��� د�� م���خ��ا��ل��ف��ی��ن�و�� له ل��ی��ک�و�� ماتولو

وګ ش����و�� . وپاره ر��ا��و��ل����اړ��� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ا��س����ت�ق��ل���ال��� د�� څ��خ��ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� ب�ه��ر���ن��ي�و�� د�� د��و��ل��ت��� ا��ړ���خ��ه��� ی�و��ه��� ل��ه��� ک�ه��� يم���ا��ر��ه���نژدې هم کمیسیون دغه به اړخه بله د خو څرګندوله لږه ډیره شمیره دغړو غورځنګ

ا��و�� د��ې�� پ�ه��� چ��ې���� ک�ا��و��ه��� ا��ع��ل���ان��� و��ر���ځ�� دغورځنګ ه��ر���ه��� طالبانو او اسلامي حزب د کې ولایت هغهپ�ر���و��س��� د�� پ�ی�و��س����ت��و��ن���� م���ل��ي���� د�� س����و��ل��ې���� د�� و��ګ��ړ���ي��� ا��و�� ېل��س����ګ�و��ن��ه��� ا��ع���ل���ان�ا��ت�و�� د��ې�� ش����و��ل����، ځ��ا��ی�� ی�و�� س����ر���ه���

د�� ا��و�� ث�ا��ب�ت�و��ل���� د��ر��و��غ�� ت�ب�ل��ی�غ��ا��ت��� ټ�و��ل���� د��و��ل��ت��� د�� یېډاګیزهکوله . خ��ب�ر���و��ن��و�� پیاوړتیا مخالفینودلیکوبهرني د هغې د او ددولت افغانستان د�� ود خ��و��ا�� ل��ه��� د�� م���ل���ات�ړ���و�� د�� س����و��ل��ې���� پ�ر���و��س����ې���� د�� پ�ی�و��س����ت�و��ن���� م���ل��ي����

یوه پیل د ددولت کې ډله هغې په چې شوې، واچول کار په پټه په پروسې څونورې څنګ تر( وزیر د�� ېځل ېهل(۱۹سالکار داسالمي ه��م��� طالبانو د ځله څو نوموړي دي، وړ یادولو

ا��و�� د��و��ب��ۍ� پ�ه��� س����ر���ه��� غ��ړ���و�� پ�خ��و��ا��ن�ي��و�� د�� . غ��و��ر���ځ��ن�ګ�� په دا کړي کتل لیدل کې هیوادونو نورو شمیر یود�� ط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� د�� چ��ې���� ک�ې���� ح��ا��ل��� غ��ړ��� د��ا��س����ې���� پ�خ��و��ا��ن�ي���� ټ�و��ل���� د�� يغ��و��ر���ځ��ن�ګ�� ا��و�� د��و��ل��ت��� د�� ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� ه��م��ل��ت�ه���

کوي . سبا شپې خپلې الندې نظارت او سترګو تر مالتړو بهرنيو د هغوینامه تر ازاد او سولې د هم اړخه له افغانانو یوشمیر د کې اروپا په څنګ تر ټولو ۍددې

و��ی��ا��ن�د�� ) ک�م��ی��س����ی�و��ن���� ې�� د�� د�� ا��ړ���ه��� د��ې�� پ�ه��� ک�ړ���، پ�ی�ل��� ک�ا��ر�� خ��پ��ل��� ک�م��ی�س����ی�و��ن���� ی�و�� ښکلې( : ۲۰ل����ان�د��ې�� داسېفکر د�� د پاره له جوړښت د دکمیسیون ازاد او د�� يۍسولې پ�ی�ل���ام���ه��� څخه ۲۰۰۴ک�ا��ر�� زکال

تر او موضوع . ۲۰۰۷پیل اساسي پاره له جوړښت د کمیسیون د وکړ دوام یې پورې کاله زد�� و��ل��س������ ا��ف���غ��ا��ن��� د�� ا��ر��م���ا��ن�و��ن��و�� ګ�ا��ن�ې����، د�� ر��ښ����ت��و��ن��و�� ا��و�� ، د��ف���ا��ع� اواستقلال څ��خ��ه��� جهاد نوامیسو، د هیواد

د�� . ا��ر��ز���ښ����ت��و��ن��و�� د��د��ې�� چ��ې���� ک�ی�د��ه��� ه��څ��ه��� ا��و�� و��ه��� س����ا��ت�ن�ه��� ا��ر��ز���ښ����ت��و��ن��و�� اروپاني د�� د پاره له کولو ترالسهد�� سیاسي ټ�و��ل��ن�ې���� سم سره نیولو کې نظر په د حاالتو او شرایطو سختو د وخت هغه

کړي . السه تر مالتړ ( د�� و��ر���و��س����ت�ه��� څ��ی�ړ���ن��و�� ا��و�� ب�ح��ث��� س����ی�ا��س����ي���� ک�ا��ل��ه��� ( ۲۰۰۷د��د��ر��ې��� د�� ک�ې���� م���ی��ا��ش����ت��� پ�ه��� م���ا��ر��چ�� د�� ک�ا��ل��� ز��

ا��و�� خ��و��ی��ن��د��و�� ول څ��و��ک��س����و�� انجنیر کریم، امین محمد انجنیر کریم، حلیم ډاکټر احدزاده، ډاکټر د توګه ځانګړې په او يوروڼوکوچ الله نجیب انجنیر واصلزاده، الرحمن خلیل شریف یکبیر، ایوب احدزاده، شغنان خور خور ي، یف ، شر م���ح��م��د�� يسحر ف���ی�ض���� ،

عل يشریف ډاکتر لودین، ي، ناصر احمد تر يویس روستار ډاکتر ( يکه ، ( د�� ا��ل��م��ا��ن��� د�� ګ�ډ��و��ن���� پ�ه��� ن�ګ�ا��ر��ګ��ر���، ا��س����ت��ا��د�� ، ( نژدې چې شوه جوړه غونډه یوه کې ښار په . ۲۵۰ااسن ) غونډه همدې په اوبیا درلود ګډون کې په کسانو

د�� ش����و��ا��و�� ج��و��ړ��� ک�م��ی�س����ی�و��ن���� ی�و�� ل����ان�د��ې�� ن�ا��م���ه��� ت�ر��� ا��ز��ا��د��ۍ ا��و�� س����و��ل��ې���� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� د�� ک�ې���� ک�ا��ل��� ه��م��ا��غ��ه���ل��و��م���ړ��� خ��پ�ل��ه��� ی�ې���� ک�ې���� م���ی�ا��ش����ت��� پ�ه��� د�� . ۍم���ئ���� و��ک��ړ���ه��� ع���ظ����ی�م��� غ��و��ن��ډ��ه��� م���ح��م��د�� ا��ن�ج��ن�ی��ر��� ا��س����ا��س����� پ�ه��� ن�ی�و��ل��و�� ک�ې���� ن�ظ����ر��� پ�ه��� د�� ح��ا��ل����ات�و��

ددېکمیسیوندویاندپه ش����و�� .و توګه ابرومند ټ�ا��ک�ل���لنډولا را توګه لاندې په موخې دکمیسیون اوازادۍ سولې شو: ید

د�� ش����خ��ړ���ې��� الملل د�� بین د پاره له وفصل پ يحل او تیر رټولنې د باندې ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� وک�و�� يافغانستان ن�ک�و��زور د ځواک نظامي د بحران افغانستان د څو تر ، منځي رپ تشویقول خپل د ځای

. شي وفصل حل الرې له خبرو سیاسيالملل بین د��س����ی�ا��س�� يپه م���ل��ت��� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ژ��و��ن��د�� تش����خ��ص���ی يس����ط����ح��ه��� ر��ا�� کول .يب�ی�ر���ت��ه���ساتل . د�� خوندي ازادۍ او استقلال د افغانستان

الملل بین محکومول .يپه دکړچار ځواکونو نظامي د یرغلګرو د باندې افغانستان په سطح. کول اعاده مقاومت د ولس افغان د کې مقابل په اشغال د

ش����و�� ا��ش����غ��ا��ل��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� چ��ې���� م���ن�ع��ک�س����و��ل���� ذ��ه��ن��ی�ت��� د��د��ې�� س����ط����ح��ه��� و��ا��ل��ه��� ن�ړ���ۍ� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� یپ�ه��� د�� ا��و��پوڅ یا��و��س����ن لاس داشغالګرانو دې .یحکومت حکومت

) ( د�� څ��و�� ت�ر��� ر��ا��و��ړ���ل���� ف���ش����ا��ر�� ب�ا��ن�د��ې�� ا��ش����غ��ا��ل��ګ�ر���ا��ن�و�� ا��و�� د��م���ق��ا��و��م���ت��� ا��ړ���خ��و��ن��و�� د��و��ا��ړ���و�� پ�ه��� ش����خ��ړ���ې��� د��س����ی�ا��س�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د��ح��ل��� ک�ړ��� يش����خ��ړ���ې��� خ��پ�ل��ه��� .يل����ار��ه���

Page 58: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

58

خ��و�� ل��و��م���ړ���ی��� ب�ا��ن�د��ې�� س����ط����ح�� ا��ل��م��ل��ل��ې���� ب�ی��ن��� پ�ه��� ک�م��ی��س����ی�و��ن���� ا��و��ا��ز��ا��د��ۍ س����و��ل��ې���� ا��ف���ک�ا��ر��و�� ځد�� پ�ه��� ن�ړ���ی��و��ا��ل��و�� د�� چ��ې���� و��، ښ����ت���واخستل ) هم ګامونه اغیزمن یې کې لاره دې په او کړ مطرح مفهوم مقاومت او اشغال د یې .(۲۱کې

ل خپل خلاف په اشغال د اړخه یوه له که ، افغانستان اسلامي یېهغه یم���ړ���نوحزب ترڅنګ خو پیلکړ، مقاومتد�� چ��ې���� د�� و��خ��ت��� ه��م��� و��، ک�ې���� ا��ی�ر���ا��ن��� پ�ه��� ل����ا ح��ک�م��ت�ی�ا��ر�� ا��ن�ج��ن��ی�ر��� ا��م���ی�ر��� ا��س����ل���ام���ي���� د�� ح��ز���ب��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن���

ا��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و��ا��و�� ا��ز��ا��د��ۍ پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� مداخل د�� ا��س����ت�ق��ل���ال��� نه د کې افغانستان په ته متحدینو د�� ېهغو ی�ې���� څ��ن��ګ�� ت�ر��� ا��و��د�� ب�ح��ر���ا��ن��� د�� ک�ړ��� و��خ��ت��� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز���و��ن��ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� . یح��ل��� وخت هغه خو شول ذکر مخته نه ددې چې و

ج��ه�ا��د�� خ��پ�ل��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� را يچ��ې���� ته ډګر بیرته هم غورځنګ اسلامي دطالبانو بیا یې څنګ اوتر ساتل و ګرم سنګرونهځل یو ته اړخونو کورنیو او بهرنيو ټولو کې افغانستان په خاطر په دکمښت دزیانونو هغو د ته ولس او اوږدیدو د جنګ د حزب نو ، ووت

کړل . وړاندې وړاندیزونه خپل خاطر په حل د بحران د بیاکیږي مخ سره ستونزو داسې د کې هیواد یوه څیر په دافغانستان به دوی چې کاوه نه ګومان دا پوځونو واکمنو باندې افغانستان په

غ��و��ږ���و��ن��و�� ک�ڼ�و�� پ�ه��� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز���و��ن��ه��� ح��ز���ب��� د�� ی�ې���� ا��س����ا��س����� د��ې�� پ�ه��� ن�و�� د��ا��ن�ګ�ې����، ر��ا�� ت�ه��� م���ی�ز��� خ��ب�ر���و�� د�� س����ر���ه��� م���خ��ا��ل��ف��ی��ن�و�� ا��و��ن��ظ����ا��م���ي���� س����ی�ا��س����ي���� د��خ��پ�ل��و�� ب�ه��� ب�ا��ل����اخ��ر���ه��� چ��ې����یېورتهنهکاوه. . التفات اوڅهخاص اوریدل

امریکایانواود او حزباسالميافغانستاننهیوازې اروپا په بلکې سولېپالنوړاندېکړ د هیوادونوتهخپلدغه ناټوغړوکېد وړاندیزونهددغوهیوادونود امریکا دغه مسؤلینوهم سیاسي اسالمي مهموسیاسي حزب یېد سیاسيکړیواوترڅنګ

ونیول . تربحثاوڅیړنېالندې شخصیتونوسرهموټ یو د ولس خپل د اسلامي حزب چېد يخو هغوته یوه کیدوپهخاطراوټولو د کې اوپههیواد دخپلواک ۍهیواد

oدژغورن خپل لري، سرهمینه یو )ېولسواکهاسالمينظامدجوړښت ترنامهالندې جوړاودخپل( ۲۲مليمیثاق پالنoد يعال السیې په یېدبین د کابل رتبههیئت راز اړخونوسرهاوهمدا سیاسي دټولومدني، مشرتابههیئتترڅنګ

oټولنی اود زداستا ېالمللې کړ، شریک سره څیړونکo و ورساوه . )وهیواددخپرنیزو ټولولسته بسپنهیې په (۲۳اداروبهرنيوځواکونوپoo د کېد چېپههیواد غورځنګ، طالبانواسالمي ترڅنګد اسالميافغانستان خالفسترځواکمن هحزب

( د شپږکاله نژدې کیږي، ګڼل ( ۲۰۰۱-۱۹۹۶تحریک حکومتوکړ پهافغانستان نظام ،ز حکومتاو هغوی د خود . شو مخ واسطهدسقوطسره په یرغل ځایکېد دامریکایانودپوځي پههیڅ غورځنګ د طالبانودغه امریکایانواویا

جوړشو نهښکاریږ يهغویپهالسود تیار لهپاره دخبرواترو خپلواعالمیواوخپرونوکېدا . يحکومتسره هغویتلپهپهډاګهکو نهو يخبره چېدهیواداشغالپایته اوبیرونo یرسیدلo يچېترڅو چمتونهشي ي، وتلوته پوځونهدهیواده

نهد به ترهغې دهغویپهالسودجوړشو ، سرهاونه پوځونو خوپهدېوروستیو يبهرنيو اتروتهکیني، خبرو نظامسرهسعود د وختوکې د مجاهد عمر مشرمالمحمد غورځنګ لهپاره يطالبانود خبرواترو د خپلهاړخه د ته چا پا عربستان

ډاګیزهکړ يتیار پالن پارهخپل له هیوادکېدسولېدپروګرام : یښوولېاوترڅنګیېپهس����ع��و��د�� د�� ع���م��ر���م���ج��ا��ه��د�� یې يم���ل���ام���ح��م��د�� ماده اوه خپله سولې د ته عبدالله ملک پاچا عربستان

د�� . ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� ه��غ��ه��� د�� ا��س����ت��و��ل��ې���� و��ر��� ح��ه��� د�� ط����ر��� س����ر���ه��� ح��ک�و��م���ت��� د�� ک�ر���ز���ي��� د�� ح��ا��م���د�� ر��ا��ز�� ا��و��ه���م��د��ا�� م���ذ��ا��ک�ر���ا��ت�و��د�� س����ر���ه��� اوهماده ا��ل��ق��ا��ع���د��ې�� یوې د شرایط، طالبانومهمترین د لهپاره شکولو اړیکود ا��د��ی�ا��ن�و�� ييخپلو د�� ب�ڼ��ه��� پ�ه��� ط����ر���ح��ې����

شول : ورسپارل ته عبدالله ملک شاه پاد سعودي د کې کنفرانس پهد�� س����ع��و��د��ي�� د�� ک�ن��ف��ر���ا��ن�س������ ش����و�� چاپا د��غ��ه��� ج��و��ړ��� ک�ې���� ن�ی�و��ی��ا��ر��ک��� پ�ه��� ن�و��ښ����ت��� پ�ه��� ع���ب�د��ا��ل��ل��ه��� د�� . یم���ل��ک�� پ�ه��� و��

وشوه، کتنه منځ تر کرزي حامد ولسمشر د افغانستان د او عبدالله ملک د کې کنفرانس ېد�� د�� ع���ب�د��ا��ل��ل��ه��� م���ل��ک�� ک�ې���� ج��ر���ی��ا��ن��� پ�ه��� ک�ت�ن�ې���� د�� . ه��م��د��ې�� ک�ی��ږ���ي��� و��ی��ل��� چ��ې���� و��س����پ�ا��ر��ل���� ت�ه��� ک�ر���ز���ي��� ح��ا��م���د�� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز���و��ن��ه��� خ��ب��ر���و�� د�� ط����ا��ل��ب��ا��ن�و��

ګرزیدل سبب خوشحالۍ د کرزي راغل . يحامد کې طرحه دغه چې :يپهز��م���ا��ن/ ۱ ی�و�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� و��ی��س����ت�ل��و�� د�� پ�و��ځ��و��ن��و�� ب�ه�ر���ن��ي�و�� : يد�� جدول ب جذبول طالبانو د کې لیکو په اردو ملي د کې طرحه نوې دې ط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� . اپه ک�ې���� ط����ر���ح��ه��� د��ې�� پ�ه��� د��ي�� ن�و��ې��� ل��ک�ل���

څ��و�� ت�ر��� ش����ي����، ټ�ا��ک�ل��� و�� و��ی��ش������ م���ه�ا��ل��� ی�و�� د��ې�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� و��ت��ل��و�� د�� پ�و��ځ��و��ن��و�� ب�ه�ر���ن��ي�و�� د�� چ��ې���� د��ه��� ک�ړ���ې��� غ��و��ښ����ت�ن��ه���نیسي . د�� و صورت اترې خبرې سره دولت د کې رڼا په همغېګډول/ :۲ ور طالبانو د کې حکومتونو ایزو سیمه او مرکزی په

د�� ک�ې���� ج��و��ړ���ښ����ت��� پ�ه��� د��و��ل��ت��� د�� ه��م��� څ��ه��� غ��ړ��� ک�ه��� ی�و��ش����م��ی�ر��� کار يط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� باندې پوستونو لوړو پههمکړېده . دطالبانودفعالګډونغوښتنه اداروکې طرحهکېیېپهسیمهایزو خوپهدغهنوې کوي،

۳: جذبیدل/ ور ځواکونو نظامي طالبانود د کې لیکو په اردو دمليد�� چ��ې���� ک�ی�ږ���ي��� ن�و�� و��ی��ل��� ی�و�� ک�ا��م���ل���ا ب�ن�د�� د��ا�� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز���و��ن��و��ک��ې���� پ�ه��� د�� یط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� څرګندیږ یب�ن�د�� داسې چې ي،

د�� د�� م���ل���ام���ح��م��د��ع��م��ر��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� س����م��� س����ر���ه��� و��ت��ل��و�� پ�و��ر���ه��� د�� پ�و��ځ��و��ن��و�� د�� ب�ه��ر���ن��ي�و�� ن�ظ����ا��م��� په ا��و��س����ن�ي����اخست قدم یو پاره له پیژندلو .ید�� یرسميت

Page 59: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

59

پ/ ۴ دولت د اوس همدا چې بښنه او عفوه پاره له طالبانو هغو ټولو د�� هد ب�و��خ��ت��� ج��ن�ګ�� پ�ه��� .يخ��ل���اف���د��/ ۵ ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� ا��س����ل���ام���ي���� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� : پ�ه��� کیدل ځای په ځای ځواکونوا��م���ک�ا��ن د�� د�� ک�ې���� ه��ی�و��ا��د�� پ�ه��� ک�ې���� ص���و��ر���ت��� پ�ه��� و��ت��ل��و�� د�� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� په يب�ه��ر���ن��ي�و�� مخنیوي د څخه ګډوډیو

غږ کولو ځای په ځای د پوځونو د هیوادونو اسلامي د کې هیواد په محمدعمر، ملا خاطرد�� ی،ک�ړ���ې�د�� ک�ې���� ط����ر���ح��ه��� د��ې�� د�� خ��و��پ�ه��� ن�ه��� ن�و��م���� ه��ی�و��ا��د�� ا��س����ل���ام���ي���� ش����و�� یه��ی�څ�� ی.ا��خ��س����ت��ل���

ا��و��/ ۶ ا��س����ا��س����ي���� د�� د��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ا��ع���ل���ان�و��ن���� . ا��س����ل���ام��� څ��ی�ر��� پ�ه��� ق���ا��ن�و��ن���� ر��س����م��ي����ک�ړ��� ا��ع��ل���ان��� د�� یط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� مخالف چ��ې���� لري، نه و مطابقت سره اسلام د چې قانون هغه هر

. ا��و��س����ن ه��م��د��ا�� ه��غ��و��ی��� ګڼ ید��ي�� اسالمي غیر قانون نوښت ياساسي کوم اړه دې په هغوی ، د�� ح��ا��ض���ر���ن��ه��� ه��م��� غ��و��ا��ړ��� يت�ه��� ب�ل��ک�ې���� د�� زېیوا ي، شي . ا��س����ل���ام��� اعالن څیر په قانون اساسي

د��/ ۷ س����ر���ه��� ا��ل��ق��ا��ع��د��ې�� اړیکې : د�� طالبانوا��ل��ق��ا��ع���د�� د�� ع��م��ر��� و��ا��ی ېم���ل���ا ا��ړ���ه��� پ�ه��� ا��ړ���ی��ک�و�� د�� م���ن�ځ�� ت�ر��� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� : يا��و�� اړیکې دا منځ تر هغوی د چې

د�� ا��ړ���و��ن��د�� پ�و��ر���ې��� ج��ن��ګ�� د�� د�� يی�و��ا��ز��ې��� چ��ې���� ک�ې���� ح��ا��ل��� د��ا��س����ې���� پ�ه��� و��ا��ټ�ن��� ، ډ��ی�ر��� م���ن�ځ�� ت�ر��� ا��ړ���خ��و��ن��و�� د��و��ا��ړ���و��س����ی�م�� ع��م��ل��ي��ا��ت�و�� ن�ظ����ا��م���ي���� د�� ه��غ��و��ی��� د�� چ��ې���� د��ې�� ت�ر��� ا��ن��� ل��ر���ي���، د�� ېش����ت��و��ن���� خ��و�� . ی�و�� ج��ل���اج��ل���اد��ي�� څ��خ��ه��� ب�ل���

و��ا��ی کې يط����ا��ل��ب��ا��ن��� دریځ دغه خپل دوی به وروسته وتلو د بهرنيانو د څخه افغانستان د چېراوړي د�� (۲۴. )بدلون غ��و��ر���ځ��ن�ګ�� ا��س����ل���ام���ي���� د��ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� ر��ا��ز�� د�� ه��م��د��ا�� ا��و��ب��ا��م���ا�� و��ل��س����م��ش����ر��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي����

( د�� چ��ې���� ا��ړ���ه��� پ�ه��� س����ت�ر���ا��ت�ی�ژ���ۍ� ( ۲۰۰۹ن�و��ې��� داسې کړه اعلان یې اوویشتمه په مارچ د کال زو��ښ����و��د�� : ».... ا��ل��ع��م��ل��� امريکo ع��ک�س������ نويومحافظهکارانواود امريکيد د جنراالنو، پنتاګوند پخواپهڅيردغهستراتيژيد د ېد

. لههمد خونديکولواوفشارالندېجوړهشويده ګټود امريکo ېستروپانګهوالود د ېالملهدغهيوهاستعماريستراتيژيدهچيغواړيدګټ استعماري والو افغانستانلپارهبلکo ېتامينکړياوداس ېپانګه نهیوازېد اواوږده، ېڅرګنديږيچيامريکا ټولېسیمېلپارهپراخ د

«  ....کرغيړناومعاندانهپالنونهلري یې اوشمیره امریکایياوناتودځواکونوپهالسوروزلکیږي چېد اوسنيپوځ افغانستاند لخواد دمشر طالبانو مقالهکېد پههمدغه

: شوې څرګندونه داسې رسیږي ته کسانو لکو دوه نژدېدا د» ګټ ېالملهبېنتیج ېتربیهکړيلهد پولیسبهزیاتاو او اردو ېکابلدادار د ېخبرهچ اوباما بې افغانستانپه د ېدیچ کار ېاو

. ګوډاګیانواو د اشغالګرو هغویوسلوالوځواکونوتهد د او ېمینولسدکابلادار ۍاسالماوازاد ددښمنداطرحهلهمخکې مفسدینوپهنظرګوريد ېروزنهزیاتهشو او ځواکونوتعداد ېهمد ولیدلچیهرڅومرهد ددویپهتاوانتمامهشويده،ځکهافغانانواونړيوالوپهسترګو نهال مجاهدینو ،

هم نور ولسمالتړ د او ینفوذموکهپهالسورغلo زیات ال د جهادپهګټه مجاهدینوتهپهمخالفصفکېد همورسرهزیاتشویاو قوتنور (۲۶لهمقاومتسرهزیاتشویدی .« )

) پخوان ) حکومت د طالبانو افغانستان د کې اباد اسالم د یپه هیواد د سفیرکوي : وړاندې نکتې څلور اړوند په دحل بحران

دې . په اوهغه راشي بدلون کی ستراتیژ په جنګ د افغانستان د باید ۍلومړیکړلشي ور ته افغانانو دې امورات نظامي او سیاسي ټول چې .توګه

. oهغهوای قائلهشي باندې وقعت مناسبسیاسي طالبانوتهدهغوی داچې سرهد يدویم دطالبانو امریکا خبروکولو چېکهچیرې oرښتن پهکېد طالبانومشران چېد شي جوړکړل پروګرام کېداسې پهدریمهیواد نوباید مقابللوريپهڅیرګډون يهیلهلري

. . شي وکړل خبرې سره دطالبانو اوهملته وکړي. ېدر ورحوالهکړلشي ته ازادکړلشياویادېدافغانستاندولت بګراماونوروزندانونوزندانیاندې دګوانتانامو، یم

oوای ) چېامریکایانود يهغه » پهنظاميتمځایکې » دشوراب د والیت بندیانکړېد ( ۱۰۵۰هلمندد د يکسهافغانان ټولو اوددویناملومهد لري . يهغهوایo. یبرخلیک اونهملګريملتونهخبر دولت څخهنهدافغانستان ددېزندان چېتراوسه

oوڅل . oهغهوای کیښودلشي دپایټکې لوبېته باز دلستاولست چې بلکېڅهنورعجیب یچېیوازېتورلستنهد يۍرمدالستونههمجوړشو شي . چېبایدد ياوغریب راښکل پرې کرښه بطالن

oبهد يهغهوای اوبیا رامنځتهشي فضا باور د دامریکایانواوطالبانوترمنځ دولت د افغانستان ددېمراحلووروستهبهد د چې طالبانو،هوارهشي . ) لهپارهالره مذاکراتو اوامریکایانوترمنځ (۲۷افغانستانددولت،

چېداکتوبردمیاشتېپهنیماییکېدطالبانودهیئتاودافغانستاندحکومتترمنځدسولېلهپارهخبرېاترېشويدی، رازویلکیږي همدادالسالندې چېدطالبانوترنامهالندېییپهخبروکېبرخهاخستېددولت اوهغهکسان پهکلکهردکړې خوطالبانوداموضوع

داکتوبرپه دېاعالمیهکېچې په پهنړیوالوخپرونوکېخپرهشوېراغلیدي ۲۱برمتهشويکسانګڼلي، ایالاتو» مه دامریکادمتحدهترڅو دي کړې پیل هڅې توګه منظمه په کې وروستیو دې په مطبوعاتو چارواکواویوشمیرغربي رژیم دکابل اشغالګرانو دافغانستان لاندې ترمشرۍ

اوازوخپرولو او تبلیغاتو لارې دمکررو دي له شوي چمتو مذاکراتوته سره دوی له مجاهدین امارت داسلامي دافغانستان ګوندې چې وښیي داسې

Page 60: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

60

شوی پرمختګ کې برخه دي بې ،اوپه دداډول چې ووایو باید ته شخصیتونو الهویته نورومعلوم ځینو ګډون په رباني الدین برهان د اړوند دې پهچلوي کمپاین تبلیغاتي لپاره کولو دترلاسه موخو دامریکایي دې نه او پالي نه کینې پخوانۍ دې لارې له راغبرګولو دبیابیا پروپاګندو او اوازو حقیقته

طرح ) شویې جوړه هغه په سره پیټراییس دجنرال دي صفت په افغان شوي ( موامرېاودیوه ورکړل لوري له دپنټاګان چي کومه کوي نه مرسته کېافغانستان یې کې نتیجه په چي کړي عملي ډول داسي په کې افغانستان په مټ په ستاسو داطرحه چي غواړي جنرال نوموړی چي ځکه ده

». وګرځوي مستعمره دامریکا دپاره دابد مکړه خدای

دپایتهدرسولواود د د هیوادهدبهرنيوپوځونودویستلواو پههیوادکېددېغمیزې اواستقالل دازاد په ۍهیواد لهپاره اخستلو بیرتهنهد ځانته افغانستاناوطالبان حزباسالمي کې روڼاند بلکېد يدغهسیاسيډګر نور مختلفو يهیواد چېپه اوقایدین مفکرین

پهخپلوپالنونوباندېکارکو يهیوادوکېژوندکو دسولېد . يهمپهدېاړه جوړې هغوی خپلپیغامدوررسولولهپارهخپلېټولنېزیات اوپهدېلړکېیې .يزیارونهګاللo کړې

انځورکېدافغانستاندمسئلېد پهخپلیوه ډاکټرعثمانروستارترهکي، حقوقپوه، وایo دافغانستانیوتکړه داسې پهاړه :يحلم ۲۰۰۷د   » کي مياشت په سپتامبر د کال ايز ېم سيمه لومړ ېد د ک ېغونډ ۍجرګګۍ درشل پلان ېپه يو سولې  د

نوموړ .   ميډيا وسپاره ک یته وختو وروستيو په ک ېپلان کابل خو ) (  ېپه له جرګي ملي سولې د جوړښت سياسي يوه په ادشويد استول راته او مطرح بڼه .ینوې

نړۍ   او سیمې افغانستان، ک ودنوي_ کې په نظر په د ېپيښو سولې د او سره غوښتن نيولو د جرګې په  ېملي سم سرهمخکنيپالنباندېپهالندېډولدسرهکتنهکيږي .

تلل (۴۷)  د   پرمخ په يونټونه ېهيوادونو عسکري سمبال ټکنالوژۍ هيس ۷د  نظامي را تر  ېکلو جګړې د سره تروريزم دک افغانستان په لاندې مستقرشويدي .ېپلمې

  : نو د افغانستان ده وتلې نه چوکات لومړني خپل د جګړه سره تروريزم آزمويني ېد البراتوار،  وسلېد د  پهټکر، د ګټو ژيوپولتيکو د هيوادونو بدل ېاودمختلفوسيمهايزوشخړودتصفي_  ذينفعو ډګر په حساب

شويدی .د   کې افغانستان مبارز په سره افغانانو . ېتروريزم د ائتلاف نظامي نړيوال کې واقعيت په کړيده غوره بڼه جګړې د سره خلکو د

جګړهالپسي . کهواقعيتونوتهغاړهکښېنږدو، به  دتاريخيمقاومتسرهمخدی ورسره او هيوادالزياتوراناوانساني  اوږدېږيتلفاتزياتيږي .

اوسن ۷د افغاني ائتلاف نظامي نړيوال راهيسي پاره یکلو د مقاصدو خپلو د  استعمالوي . حکومتطب . نلري ستراتيژي ملي کومه لورئ او یافغاني جوړ لاس په کړيو افغاني غير د حکومت چې پورې وخته هغه تر ده خبره عي

د ستراتيژۍ ملي د افغانستان شي درلودلونهبېبرخېپاتېکېږي . ملاتړحالت   د ثباتۍ بې او جګړې واکۍ، بل د بايد سولېاوثباتخواتهديوهانتقالي  د  څخه افغانستان ، پړاونهتيرشي  ۍخپلواک

پهانتقاليپړاوکېواکيولنډمهالحکومتتهسپارلکېږي: .لومړ   جوړيدو د پړاو انتقالي خبرواترو ید د سره مخالفينو والو وسله د :پيلکېږي . څخه  ګام تیریږی دڅوپړاونونه خبرېاترې

__ فض  د  لومړي ځلې  اباور هلې کولو رامنځته بايددالندېاقداماتوپهچوکاټکېترسرهشي : دمطبوعات  __   مخکن وپه کې ميډيا اورپک ) ېګان ۍترمينالوژ ۍاو تروريست، ترهګر یياغي، د ې چ... (  ،

کېدل حواله پته په مقاومت وال پخلاين ېوسله او سولې د چه سره اصطلاحاتو نوو د بدلېشي .ې، جذباتمنعکسوي،د .  __   اترو خبرو د برخه پاتې زندانيانو د شي خوشي بنديان شمير يو مقاومت دوامپهبهيرکېخوشيکېږي . دکم .   ګډ دنده څارنې د اوربند د شي اعلان اوربند چ یــ ته شو ېسيون ترکېب نه اړخونو د جګړې د . ید کېږي سپارل وي

پ ) ( یکم م م، ملتونو ملګرو د مشرتوب دی .رسيون غاړهسياسيچوکاټ  __  دوهم   اترو خبرو کېدل  د مطرح بڼو درې شي :یپهجرګه   __           امن کنفرانس .  __  د جرګه  __        نړيوال لويهسولې   الترنتيف  د يو هر مثبت  بديل ) ( د کومې که کولا ېڅخه نشوې، لاسه تر واړوو :یپایلې مخ ته الترنتيف بل چې شو

ايز سيمه د سوله اوس کهټينګ_ .  ېهمدا لهالرېمطرحده چېدهغهنهڅهشينهجوړيږي  بېلګيترالسهشي ېۍجرګګيعن الترنتيف کول یبل مراجعه ته کنفرانس .ینړيوال   شو

  __ کنفرانس  ینو دريم سیمې  نړيوال افغانستان، د لاندې څارنې تر م م، د مقصد په هوارولو د کشالې د افغانستان د  بايددواقعيتونوپهبنسټباندېجوړشي . ۍاونړ

Page 61: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

61

يوازن   مرجعګنلئشوچېپهاوسنيحکومتباندېدسولېدراوستلوپهموخهکافيفشاراچولئشي یکنفرانس : ۍبهرنلارې » « د کنفرانس بل يو د او کړ لاسه تر واسطه په کنفرانس نړيوال بن د باور سياسي حکومت ورکولئ يې موجوده لاسه له

شي . ) مقاومت ) وال وسله او حکومت کابل د ناټو، ډلو ښکېلو کې جګړه په یوازې بايد کې کنفرانس پهونولري .ډګ_.د الملګرځي پیچلتیااونهایتادناکام ۍکنفرانسترکیبتهپراختیاورکولدخبرواتروداوږدیدو،اجند   د کنفرانس موضوعګان اد دوه به کې سر ځایولري :ېپهژمنه : __   متقابله ائتلاف نظامي نړيوال او مقاومت وال وسله دواکمن   ملي دافغانستان ائتلاف نظامي اوافغاني  تهپهدرناويسرهپهمناسبوختخپلپوځلهافغانستانڅخهباسي ۍنړيوال

ته . افغانستان هيوادونه بهرني ورکوي ژمنه مداخلې عدم د ته خپلبشرياواقتصاديمرستېجاريساتي . لوريچ   ورکوي ژمنه ته کنفرانس مقاومت وال د ېوسله سره مقاومت او جنګياليو بهرنيو د اړيکې خپلې سره وتلو په ځواکونو بهرنيو د

مالتړکونکوهيوادونوسرهشکوي .نو  __   یوې د کنفرانس ناپييليلنډمهاليحکومتدجوړيدودپارهبنداوبستکوي .يمسلک ېنړيوال ،سياست   بهرني باانډول يو د چې شي کولی حکومت اوملي مرکزي چې  يو هيواد باندې، بنست د په جګړې د کې سيمه په

سولېاواقتصاديپرمختي_ دسياسيثبات، پهيوسترمحوربدلکړي .لپراختياپهمرکزبدلشويدی،د   نيت په ګډون د استازي د مقاومت د ترميم حکومت اوسني په .  د جنگياليو د چې دی دا هم يي دليل ده نه لاره دحل ستونزې

کې» « حکومت  فدراسيون د زياتيږي، غړي پهدننهسياسيتجانسالزياتلهمنځهځياواوسنينظامپورېتړلي  نوي. کوي السه تر مصئونيت او پناهګاه سياسي کاران جنايت   جنگي

   __ پړاو   څلورم حکومتددووکلونودپارهالندېدندېترسرهکوي :ینو : انتقاليکول . __            رامنځته اداره سالمه يوهجوړول .ودهيوادداوسني_  __            کړنلاره کلتوري او ټولنيز اقتصادي، حکومت د سم سره ايجاباتوانډول  __            . با برقرارول اړيکې سره هيوادونو بهرنيو د باندې بنسټ په سياست  بهرنيواکمن  __            د قانون مار ۍد جګړه قانونه نا موخه په ټينګيدو کول . د وسلې بېټولن  __            نړيوالې مقابل ېد د سره موادو مخدره د مرسته جوړول .ېپه پلان يو نيت پهمپهمرستهمخکني_  __            ورکول .ودجنګيجنايتکارانودمحاکمېدپارهدم، چټکتيا ته ځلو هلو کمزوروکورن  __            مرسته په ټولنې نړيوالې باندې ) ید موضوع دغه په ورکول وده ته ميکانيزم وروستهتبصرهکېږي ( . امنيتيټاکل . __            ويش مهال مقصد په وتلو تدريجي د قواوو بهرنيو دنو  __            د قواوو نو ېمعادل ېد باندې بنست تسويدول .یپه قانون اساسيرابلل . __            موخه په تصويب د قانون اساسي د جرګه لويه دوديزهاعلانول . )  __            کانديدول انتخابات ځان غړي حکومت انتقالي د کې انتخاباتو ( .نشي یپهتر            باندې بنسټ په احکامو هغو د قانون اساسي اوسني د چارې جوړيږي، قانون اساسي نوی چې پورې وخته هغه تر ــ

خو له اړخونو د کې کنفرانس نړيوال په او ولري سمونوالی سره شرايطو نوو د چې کېږي ورباندېتوافقشوئوي .اسرهستونزه : امنيت د   د حکومت ا  انتقالي ملي امنيتي بېړه ډيره په بايد باندې بنسټ په مرستو .وبهرنيو خو  رګانونوتهپياوړتياورکړي

د له په  ېسره توګه بشپړه په لحاظ امنيتي په موږ چې وکړي وده دومره چټکۍ په اورګانونه امنيتي ملي چې کېږي نه ګومان داسېمتک امکاناتو شو .يخپلو

امنيت     بديلون ) يد کې اهرڅهچېويداجنډ امحتو ( والترنتيفونو سر بې  په کمپنيو خصوصي او ډلو جنگي ناقانونه د بايدوسلېکولځایولري .

دامنیتدتأمینپهاړهدوهالترنتیفمطرحکیدیشي :جوړول .ېپهجنګځپلوسيموکېدنويحکومتدامنيتيپرسونلواودمقاومتدمليشيولهخواګډ  __   کميټې امنيتينوموړ   د  ېپروس ېد دا ضمانت برياليتوب ملاتړ ید په حکومت هغه د مليشې مقاومت د چې

توافق کنفرانسد نړيوال د پاتېشيچې لهالرېجوړېشويدي . وفادارميشت ېکلهچېامنيتيګډ   کې افغانستان په بايد کړي، ټينګه ولکه خپله باندې اوضاعو په کې سيمو ځپلو جنگ په کميتې

. ېقواو ۍبهرن تړل سره هغه د او پولې شمالي کړي پراخ ته سيمو لويديزو او شمالي استقامت تحرکاتو نظامي خپل ېدلارې اکمالاتي او کلکې  لوژستيکې څارنېالندېونيسي . تر

چ   له ځوپکميټېاوملي ېپهټولافغانستانکېامنيتيګډ ېکله اړتيا ته حضور قواوو بهرنيو شو، واکمن باندې اوضاعو پهمنځهځي .

Page 62: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

62

  oo  oچېنړيوالکنفرانسورباندېغږيدل تأمينپهموخهدوهمالترنتيف، امنيتد سولېځواکونو ید مد م، شيپهټولافغانستانکېد .یاستقرارد

  oاودهغهحکومتمالتړکوي ډدغهقوأچېبايداسالميغيرګاون داوسنينړيوالنظاميائتالفځاینيسي، يهيوادونهپهکېونډهولري،. یچېپهنړيوالکنفرانسکېپهجوړيدوييتوافقشو سولېقواوېترهغهوختهپورېپهافغانستانکېپاتېکېږيچېافغاني مد م، د وو

. راپيداکړي ملياورگانونهدامنيتدتأمينپهموخهوړتيا امنيتي،د   په حکومت د اوس ځين همدا باندې د او جګړې ېننه حضور، ځواکونو بهرنيو ليک برخه سياسي خپل چې کړيو مغرضو

ساتن حالت اوسني د او تړل ) ( ېدوام سره ولسمشر یساتونکو چ . ید غواړي دوی کوي تينګار دايريدو په کلن ۷ ېانتخاباتود وژنه افغان او جګړه اومشروعيتومومي . راتلونکوکلودپارهدفرمايشياودستوريانتخاباتولهالرېاوږدهشي ۵اشغال،

موږ     ته که منطق انتخاباتو کول  د حکم ډاګه په نو شو کې یځير هيواد په کې شرايطو اوسنيو په چې د  شو انتخاباتو دنده : ه مساعد زمينه پاره د  تدوير

او   هيوادونو ځپلو جنګ جملې  په هغې افغانستان    له : بايددانتخاباتونهددوومقاصدودپارهګتهپورتهشي  کې  پهورکول .ۍواکمن  __   مشروعيت تهټک  __   پای د ته جګړې لارې، له راجذبولو د کې پروسه سياسي په ته مخالفينو والو .یوسله ايښودل ت   د موخو نوموړو د اوسمهال چ . اخو ځکه ښکاري نه سم شرايط پاره د :ېمين

سره   قوتونو مهاجمو بهرنيو د چې جوړيدو د حکومت انتقالي او خپلواک ملي، يوه د ځلې هلې خپلې کړيو ملي افغانستان د ــشو تپل وژن ېد افغان او جګړې عادلانه وقفکړي . پهاړوندحساباوکتابوکړي  ېغير ، ( ۲۸)   

افغان یوبل راز پاره سیاستهمدا له مشورو د سره افغانانو د پاره له اواستقلال دازادۍ هیواد د هم اعظم، فاروق ډاکټر پوه،اخست وای یګام هغه هم ي، ته امریکا یې څنګ تر او ته هیوادونو مختلفو اروپا د ځلې دوه یې، اړه ې د په چې

کړ او يسفرونه کړې خبرې سره کړیو افغاني مختلفو د یې کې هیوادو دې په او د او طرحه سولې ورته خپلې یې پلاند . یې اوهم تللې پاره له دکتلو سره کړیو سیاسي د ځای هغه د هم ته افغانستان ځله درې پورې اوسه تر کړې وړاندې

د کړي کاته لیده سره کړیو شمیر یو د اسلامي حزب د او د . يطالبانو مسئلې د دافغانستان پروګرام، سولې د خپل هغهدی : کړې ترتیب توګه دې په لاندې عنوان تر حل سیاسي

د قانون اساسي د افغانستان پ (مادې 64 )د حکم :ه د شي راوبلل ډول لاندې په جرګه لويه ځای پر انتخاباتو راتلونکو د دی اساس: الف.   پيل خبرو دخپلمنځي   دافغانانو

[ : دخبرو منظور په سولې دايمي د کول رامنځته فضاء ضرور و��د��ترادباور کېده رامنځته فضاء د باور د ترمنځ ډلو دمتخاصمو دمخه پيلکې نشراتو په . دي؛ کول خبرې پخلاينی د کې عوض په او بندول تبليغات مضر خلاف بل د يو

. وګرځي خلک دخير او بېطرفه منظور په تفاهم د دې ترمنځ ډلو دمتخاصمو  . کول خوشي بنديانو يوشمير د لپاره ښوولو د نيت حسن د  . کول لغو جايزو د سرونو پر او اخيستل دتورونو ل پرب يو . . برابروي امکانات لازم او سړي لپاره داجراء دندې د ته کميسیون خواوې دواړه او کوي کميسیون ګډ يو څارنه اوربند د اعلان اوربند دجرګه :  ب .  لويه

د کنفرانس اسلامي ورورسته، تفاهم تر سره نړيوالو او ګاونډيانو افغانانو، جرګګۍ ېيود الافغاني کوي جوړله بېن مرسته سره چېدلويېجرګې يدورابللو او . جوړ کړنلارهلپاره دجوړيدو کړي ه

. جرګې لويې د کېږي رابلل مرسته په کنفرانس اسلامي د څخه منځ له شخصيتونو پوهو او ډلو معتنابه مطرح، متخاصمو، ټولو افغاني د جرګه لويه . عملا جګړه لارې له ورکولو دځای کی پروسه سیاسي په ته مخالفینو والو وسله او لري دوام اوربند کېږي خوشي بنديان سياسي ټول کې درشل په

ختميږي.يو د ترمنځ افغانانو د او راولي تعديلات لازم کې قانون اساسي اوسني په جرګه لويه منظور په هوارېدو د لارې د ته ابتکار سولې او آازاد، آاد رام

. پ�يلوی خبرې مشروط غير او مستقيم کې فضاء روښانه يوه په لپاره افغانستان  پرمختلونکي

  oo  یهيواددبهرنيوقواووتراشغالالندېد.   oo  کې دهيوادپهيوهلويهبرخه oامن مصئونيتنلري .يورکونکo یلهکبلهرا ۍدنا  oo  oیند  ورکونکوشميرمعلوم یدمستحقورا  دنشتواليلهدرکه ېدعموميسرشميرن. ګ   توطئه ضد سولې د کې شرايطو ستونزمنو اوسنيو په شو .یلoڼانتخاباتلري   واقعبېنياوصداقتتهاړتيا .دسولېالرههوارهاوروښانهدهیوازېسياسياراده،

پ زور په دت رجګړه شویده، تپل . : موږ چې شرط دې په شو ماتولې لاس په افغانانو د یوازې طلسم جګړې شوې پلمعلامله .  __   سره هيچا د باندې سر په ګتو ملي د ونګرځي وسيله لوبو د پرديو د ليونيان ډګر د قدرت سياسي د افغانستان د

ونکړي .

Page 63: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

63

قابل ته خواوو جنګي ټولو چې جوړولو په دحکومت شخص بېطرف يو او تثبېتوي قيادت لپاره هيواد د کې نتيجه په تفاهم خپلمنځي د جرګه لويه . و وار پخپل هغه او سپاري ته شخص منتخب ودغه مخکې په جرګې لویې د صلاحيتونه او چوکۍ خپله رئيس موجوده ددولت مکلفوي وي قبول

. کوي لوړه وفادارۍ او تعهد د ته قانون اساسي او هيواد اسلام،تنه درې څخه ولايت هر د ځای پرخپل او رخصتيږي جرګه لويه ورسته بېعت تر طريقه اسلامي په ته مشر نوي و ددولت لخوا دغړو جرګې لویې د

. ) کابېنه ) خپله رئيس نوی ددولت کړي اجراء وظيفه جرګې ولسي د چې يافته تعليم علومو دعصري او مشر قومي عالم، ديني پريږدي نمايندګان . کوي معرفي لپاره اخيستو د رائې د اعتماد د ته جرګې ولسي ممثلی دغه

: حکومت  ج. .     . دی جوړ څخه کارپوهانو مسلکي او ناپ�ې�يلو د او متعهد ته وحدت ملي حکومت انتقالي.    oکالهده درېدوره يانتقال..    oانتقال بلکېدټولملتگټه پيځيې اویا کوي اونهکومهډلهتقویه يغړيند ېمعینیډلo ېیېدیو يمشراودحکومتغړ ېدور يد

oي.دهاودهغهلپارهکارکو ېیېپهنظرک  د     . يې خاوره چې ورکوي نه اجازه او نکوي مداخله کې چارو داخلي په هيوادو نورو د چې کوي تعهد دولت ضد  دافغانستان په نورو

. . ولوبوي رول مثبت لازم کې پرمختګ او ثبات په نړۍ او سیمې د کوي کوښښ او سي   استعمالافغانستانگاونډیاندد   . عدم هیوادپهداخليچاروکې غهد کوي مداخلت د . تعهد . م يتضمینو تعهددامنیتشوریددویدغه م. اودم

. کوي مداخله کې چارو په افغانستان د کې راتلونکې په چې لګوي تعذيرات هيواد پرهغه او.   . دی غړی فعال يو ټولنې نړيوالې د توګه په هيواد ازا ديو .اودهغهمالتړکوي يدملگروملتومؤسسهانتقاليدولتپهرسميتپیژنo افغانستاناو   . جوړوي پلان انکشافي پنځکلن لپاره پرمختګ او استقرار د هيواد د حکومت چې نړیوالهټولنه انتقالي کوي افغانستانتهخپلې تعهد

. اقتصاديمرستېحاريساتي یوکالپهمودهکېلهافغانستانهو    . تههغهمځکنo ناټو ځي. خارجيپوځونهد افغانستانپوځ چې يوسایلپریږد يحربoo ياوهوائo يد

افغانستان. دداخليامنلپارهضرورد په اوس چې ندي شامل هيوادونه هغه او ګاونډيان کې هغه په چې نيسي پوځ اسلامي دپوځونوځای دناټو ي. لري پوځ    کې

. وکالoدوو پهایراناوپاکستانکېټولمهاجریند    . . مؤسس د م م سوې پهمرستهافغانستانته ېپهمودهکېد بېځایه داخلي او ستنيږيکې پرځای ځای ي. ږکورنۍ

.    . رخصتوی افغانستانه له اوګروپونه افراد مسلح بهرني او ټولوي افغانانو له وسله غيرمجازه ټوله دولت 1951کهڅوکپاتېږيدجينواد انتقالي.امع ډولددولتدمقرراتومطابقدمهاجرپه او کنونشن ملهورسرهکېږي

.    . افغاني د ډله يوه علماؤ معتبرو د نړۍ اسلامي د مرسته په کنفرانس اسلامي د ده برخه يوه امت اسلامي د او هيواد اسلامي يو افغانستانکې هيوادو اسلامي نورو په سره مسائلو ډول دا د ګوري او ورکوي؛ مشوره کې مسائلو اسلامي مهمو ځينو په ته حکومت انتقالي سره علماؤ

. . نور داسې او موسيقي کړه، زده علومو عصري د حجاب، ښځو د تعليم، ښځو د لکه سويده معلامله څنکهپرځای مکالکې ريپهد ېانتقاليحکومتدخپلېدور   . کورنۍ سوې بېځایه او مهاجر اکثره او سوې ټولې وسلې وتلې، قواوې خارجي چې

وي . جرګېپهتصویبیېرسوي يېاساسيقانونتدویناودلو سویاساسيقانونمطابقد   . دمشر انتقاليحکومتپهاخیروشپږومیاشتوکېد ددولت مرسته په ملګروملتو او کنفرانس لپاره شوری اواسلامي

            .منتخبجمهوررئیستهسپاري يخپلېدورېپهپایکېواکونو داو انتخاباتکوي وزارتدنده ان دانتقاليدورېرئیساووزیر   . .پهراتلونکېلومړنیدورهکېددولتدریاستاویا کولای ترسره   (۲۹) نسی

کړ لهپارهوړاندیزونه چې :ياولیکo يدافغانستانمليسراسريجرګېهمدهیواددستونزودحلکتنهوکړياود   بېا افغانستانپهاړهپهخپلهستراتيژ چېنړيوالهټولنهد نويوشرايطواوايجاباتوپهرڼاکې ۍزموږپهاندددېوخترارسېدلی،

oکېژوربدلونونهراول اوناټوبايدخپلېتګالرېسرههمغږ ترهرڅهد. يۍپهخپلهستراتيژ امريکا افغانستانله ېمخهنړيوالهټولنه، کړياودچېمخکېترسرهشو دولتسرهيوهګډهستراتيژيطرحهاود ټولوهغوتېروتنو، . یهغېلهپليکولوسرهد پهدغه مخنيویاوجبرانوکړي

چې ورکړلشي، لومړیلهوسلهوالومخالفينوسرهاړيکېونيولشياوهغویتهډاډ ګډ  طرحهکېبايد را ته پروسې سولې د دوی چېرې که oنوبهرنيځواکونوبهديوهټاکل . يشي، له مهالوېشلهمخېافغانستانپرېږدياودویتهبهدواکپهټاکلوکېبرخهورکولکېږيکهچېرې

ملګروملتونواواسالميکنفرانستر مليپخالينېيوبېناالفغانيکنفرانسد کېدایشيد وسلهوالومخالفينوسرهمذاکراتونتيجهورکړه،دهغېدمېکانېزماوصالحيتونوپهاړهپرېکړېوشياو پههغهکېديوېمليلويېعنعنويجرګېپهاړه، الندېراوغوښتلشياوبېا ۍسرپرست . منلووړويپهدېتوګهد ټولواړخونولپارهد رښتينواستازوپهګډوند ولسد يوهداسېحکومتلپارهالرهاوارهشيچېد پهدېتوګهد

ناپييلوهيوادونواو : اسالميکنفرانس، د امنيتشورا، ملګروملتونود د چې شپږو افغانستانمليسراسريجرګهوړانديزکوي، افغانستاند د oدکليمېپهرښتين دخيرغوښتونکوافغانانوپهواسطه، يوه ېګاونډيانوترمستقيمېڅارنېالندېدې، جوړهملياوعنعنويجرګه  لويه مانا

. دجوړېدو نړيوالوڅارونکوپهواسطهتضمينشيدعنعنويلويېجرګېتعريف، پرېکړوڅرنګوالىاود  اودجرګېپرېکړېدېد د ميکانيزم،سولېپهطرحه افغانستانمليسراسريجرګېد .  کېپه  هغوىپليکولد افغانستانمليسراسري الزمتفصيلڅېړلشوېديپهپاىکېد

Page 64: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

64

موږتهد : چې پيغاماستوي، ځواکونواوبنسټونوتهدا دولتونو، هېوادونو، ټولېنړ امنيتشورادمحترممقاملهالرېد ۍجرګهدملګروملتونودواکمنۍ ! ! ! ملي خپلواکۍ، د زموږ جوړوئ مه ستراتيژي او پاليسي ته موږ تپئ راباندې مه يې زور په ليکئ مه نسخې جوړولو نظام او حکومت

يوا ! درناوىوکړئ بشپړتيا ځمکن افغاناولسپهدوستoo زۍاود جاسوسانواوژباړونکوپه ۍېد کارانو، سال ځانګړوډلو، نهد حسابوکړئ،خبرو.«

ثباته   سيمې  آزاداوبا دى !! افغانستاننهيوازېدافغانانوبلکېدګاونډيانو، هم ګټه په نړ ۍاو oپوهدافغانانوپهنامهپهیوهلیککېلیک : ليیوهافغانسیاست چې

ګڼلې » هڅه استعماري يوه دغرب مشرۍ په دامريکا لاندې ترعنوان تروريزم د مې هغه او غندلې حمله دامريکا افغانستان پر ورځې لومړی له مان. ښکېلاک روسي ورپسې او استعمار انګريزي چې پخوا لکه دی يقين زما کې شده هدف استعماري دغه پخپل هم امريکا به داسې کامياب، و

. ډول څه يې به پرځای او کېږي څه به بېا نو ووځي حتما به امريکا او وي نه لار حل د جنګ که چې دی دا سؤال اوس کېږی بريالی نههر ډير و لږ چې دی سبب دغه او کړې؛ سمباله نده خپله بېا مو ګټه دا خو دی، ګټلی قربانيو ډيرو په جنګ ځله ډير موږ وي؟ حکومت

تحميل جنګ کوونکی تباه يو بېا موږ پر کاله کولای. شڅلوېښت څنګه سياسي شويدی مطمئن يو ونيسو؟ مخ تکرار د تاريخ غمجن ددغسې ووي؟ کوم به دولت مستقل باثباته او حل

میاشتې دسياس ما مخه ديوولس افغانستاندکړکېچ اروپائيهيواد موند حلد يد افغانستاناوپاکستانته پسېواوور ونلوپهمنظورامريکا،په دغه د .کړلوسفرونه موندلو د يوپوهاود ورکې ډله وطنپهدرددردمنافغان تالشکېچېچیرېچا ده راښوولoيا . ې پدغه ورغلیيم

مې کې قومي سلسله پوهان، ليکواالن، دپوهنتوناستادان، شوریوکېالن، د واليان، يوشميروزيران، کرزي، ږيري، حامد رهبران سپين ،دجهادکړي ورسره مې مجلسونه مفصل او ليدلي مشران طالبانو او اسلامي حزب د او د  دی.غازيان که چې کړيدی مطرح سؤال همدا مې ته ټولو هغوی

وي؟ کوم يې به حل سياسي نو حليدای نسي جنګ په مسئله :  افغانستان وي ولاړ بېنادونو لاندې پر چې وي حل کوم به  هغهسي؟  -1 کېدای رفع ژره تر ژر څرنګه اشغال دا او دی اشغال اوس افغانستانرا   -2 بايد حکومت يو ډول څه کې افغانستان نه شپه خپل يې چې لږکي او کسان کوم خو وکړي يې ملاتړ او وګڼي خپل يې اکثريت چې ي

. راواخلي پسې ټوپک چې نکړي احساس محروم ځان دومره ګڼي3-   . سره ګاونډي بد د خو دي نامرد او نامسلمان لاندې ترنامه اسلام د منافق، حريص، مو ګاونډيان چې يو پراته کې سيمه يوه داسې په موږ

. بالوکاله او رقابت مضر دګاونډيانو کې هيواد په زموږ چې سي کېدای څنګه دی همدلته مهارت ډپلوماسی د او مومي لار دګذارې څوک هم بهبدل همکارۍ په ن شجنګ اړيکې دوستانه که ځان شي؟ څنګه حداقل يې شره له ولرو؟ ورسره خو روابط عادي کمه تر کم نو ساتلای ورسره و

سو؟  ساتلای4.  . . وي پارټ�نر بزنس او غړی فعال يو ټولنې نړيوالې د بايد افغانستان يو برخه يوه کلي دنړيوال منو، نه غلامي دچا چې کې حال پداسې موږ

ګټې مشروع طاقتونو لويو د ړۍ دن او ګاونډيو د کې سيمه په چې سي کولای څنګه او کړي؟ تعريف ګټې خپلې چې وي دولت څنګه به هغهکړي؟ همږغی يې سره دګټو افغانستان د او ( ۳۰« )تشخيص

د�� پ�و��ه��ې���� ل��و��ړ���ې��� د�� د��ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن�و�� ک�ې���� ا��م���ر���ی��ک�ا�� ا��و�� پ�ه��� د��س����و��ل��ې���� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� ه��م��� ډ��ل��ې���� ی�و��ې��� خ��ا��و��ن��د��ا��ن�و��ک�ړ��� پ�ی��ل��� ځ��ل��ې���� ه��ل��ې���� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ټ�ی�ګ�ښ����ت��� د�� ط����ر���ح��و�� ېا��م���ن��ی�ت��� م���خ��ت�ل��و�� پ�ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د��س����و��ل��ې���� د��ه��ی��و��ا��د�� ا��و�� ،

کوي . ) کار ( ۳۱باندېد�� ه��م��� ک�ې���� ا��ر��و��پ�ا�� ا��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� کلتور پ�ه��� او ډلې مختلفې د�� يافغانانو د�� ټ�و��ل��ن�ې���� غ��م��ی�ز���ې��� د��د��ې�� ه��ی�و��ا��د��

وه پښې السو پاره له رسیدو ته هماهنګ يپای کې منځو خپلو په کارونه ټولو ددوی چې بدبختانه خو ، د�� د�� همدا . ين�ه��� د�� ر��ا��ز�� کوي ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� کار پاره له دحل ې غمیز ددې منورین شمیر یو هم ننه

( .۳۲) انګیر داسې توګه وګړيزه په افغانان نور شمیر ناغیړه يیو اوسني کې افغانستان په چې

د�� ه��غ��و��ی��� د�� ا��و�� ح��ک�و��م���ت��� د�� ک�ر���ز���ي��� د�� د�� ح��ا��ل����ات��� ج��ن��ګ�� ق���د��ر��ت��� د�� م���ن�ځ�� ت�ر��� دې یم���خ��ا��ل��ف��ی��ن�و�� په نود��ا��د�� ا��ن�د�� ه��غ��و��ی��� د�� د�� یا��س����ا��س����� د�� چ��ې���� ا��و�� د��د��و��ل��ت��� د�� ک�ر���ز���ي��� م���ن�ځ�� ت�ر��� الره م���خ��ا��ل��ف��ی��ن�و�� پاره له خبرو

حکومت په کې په مخالفین چې شي کړل برابر شرایط داسې او شي یوشمیر . يهواره خو شي کړل ګډ را کې اموروک�ړ��� ل��و��څ��ې���� ر��ا�� پ�ښ����ې���� پ�س����ې���� د��ې�� پ�ه��� ب�ی��ا�� دې ېن�و��ر���و�� اردو شي، کړل وسلې بې څیر په زرلیند دسویس دې افغانستان چې

یوا او شي ولاړه منځه له واخل زېیې غاړه په مسؤلیتونه امنیتي یې دې د�� . يپولیس ه��غ��و��ی��� ی�ا�� چ��ې���� ک�ې���� ح��ا��ل��� د��ا��س����ې���� پ�ه��� د��ا��د�� د�� ېس����ی��م�� ا��و�� د�� ج��غ��ر���ا��ف���ی�ې���� ګ�ا��و��ن��ډ��ی�و�� ر��ح��م��ه��� د�� اهدافوب�ې���� خ��ب��ر���ه��� ب�ې���� ا��و�� يڅ��خ��ه��� ک�و��ي��� ا��ل��ع��ا��ر��ف���� ت�ج��ا��ه��ل��� چ��ې���� د��ا�� ی�ا�� ا��و��

ته بېرحمهګاونډیو پښېدې پهزورهدافغانانو .زغواړي کړي والنهشنونک نورسیاسي شمیر د يیو دلته هم یې مونږ چې لري وړاندیزونه شمیر یو پاره له وفصل دحل غمیزې اوسنۍ د هیواد

: . اند په ددوی اخلو را لنډیزد�� - م���خ��ه��� د�� څ��ه��� ه��ر��� ف���ک�ت��و��ر���و�� ېت�ر��� د��و��ه��� د��غ��ه��� ) ند�� اسالمي حزب او غورځنګ اسالمي طالبانو د و

. ) سلامتیا د افغانستان اود ملت خپل د شي همواره لاره لپاره اترو خبرو د سره افغانستان

Page 65: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

65

د�� خ��ا��ط����ر��� ه��م��� ېپ�ه��� س����ب��ب��� ب�د��ل��و��ن���� د�� ک�ې���� ځ��و��ا��ک�� پ�ه��� ه��غ��ه��� ک�ه��� ل��و�� و�� ت�ه��� ق���ر���ب��ا��ن�ي�و�� ش����م��ی��ر��� ی�و�� ا��ړ���خ��و��ن��ه��� د��و��ا��ړ���ه���ګرځ شي يو حاضرکرز- ۱ ا��و��س��� یولسمشر ر��ی��ښ����ت�و��ن��ی���� ا��و�� ص���ا��د��ق��� ک�ې���� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز��� خ��پ�ل��� پ�ه��� پ�ر���ی��ن�ږ���د�� يب�ا��ی�د�� ی�و�� يا��و�� ه��غ��ې���� د�� چ��ې����

ادار ګڼ يشمیر کې خطر په ځواک خپل چې اصطلاح يکسان په وړاندیز صادقانه دغه هغې دک�ړ��� ج��ی�ک�� يه��ا��ی��

ف���ک�ت�و��ر���و��- ۲ د��و��ا��ړ���ه��� ګر ند��غ��ه��� سبب مخالفت د چې ر��ا��و��غ���و��ا��ړ��� يیدلځه ت�ه��� م���ی�ز��� ا��ت�ر���و�� خ��ب��ر���و�� کهڅه يد��د�� ا��و�� و��ی��� ک�ې���� ه��ی�و��ا��د�� ب�ه�ر���ن��ي���� ک�و��م���� پ�ه��� ه��غ��ه��� کتل ه��م��� و سره دقت پوره په ته وړاندیزونو هغوی

شي . ۳ ) ( د��- د��د��و��ل��ت��� س����ر���ه��� ا��خ��س����ت�ل��و�� ګ�ټ�ې���� پ�ه��� ن�ه��� د��م���و��ق���ع�� ب�ا��ی�د�� ه��م��� ط����ا��ل��ب�ا��ن��� ا��و�� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� م���خ��ا��ل��ف��ی�ن���

ک�ښ����ی�ن ذ��ه��ن��� خ��ل���اص���� پ�ه��� س����ر���ه��� د�� يم���س����و��ل��ې�ن�و�� ا��م���ا��ن��� و�� ا��م���ن��� د�� ه��ل��ت�ه��� ا��و�� س����ا��ل��م��ی�ت��� د�� و��ل��س������ خ��پ�ل��� د�� ا��و��و��ل��ټ�و�� ل����ار�� ا��س����ا��ن�ه��� ی�و��ه��� ح��ل��� د�� خ��ا��ط����ر��� پ�ه��� ک�ې��د��و�� ي.خ��و��ن��د��ي��

و��ک��ړ���- ۴ ا��ح��ت�ر���ا��م��� ت�ه��� ا��س����ت�ق��ل���ال��� ا��و�� ح��ا��ک�م��ی��ت��� م���ل��ي���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ب�ا��ی�د�� ځ��و��ا��ک�و��ن��ه��� د�� يب�ه��ر���ن��ي���� ا��و��د�� پ�ه��� ت�ه��� د��و��ل��ت��� خپلواک ېا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پوره ا��ز��ا��د�� يهکله حل يو��ر���ک��ړ��� يا��و�� پخپله ستونزې خپلې چې

.يک�ړ���راغل- ۵ خاطر په ټیګښت د امنیت د ته افغانستان چې ځواکونه منځ يبهرني دخپل افغانانو د پیل يباید د اترو خبرو

ک�ړ��� ا��ع���ل���ان��� و��ی��ش������ م���ه��ا��ل��� ت�ل��ل��و�� ب�ی�ر���ت��ه��� خ��پ�ل��� د�� س����م��� س����ر���ه��� د�� . يک�ې�د��و�� ک�ې���� ص���و��ر���ت��� ه��غ��ه��� پ�ه��� د�� ځ��ک�ه��� ه��غ��و��ی���ځي . منځه له جواز کېدو پاته

د��- ۶ ک�ې���� ه��ی�و��ا��د�� و�� پ�ه��� ص���و��ر���ت��� م���خ��ت�ګ�� پ�ر��� ب�ا��ی�د�� ک�ې���� ر��و��ز���ل��و�� پ�ه��� پ�و��ل��ی�س����و�� م���ل��ي���� ا��و�� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� د�� ا��ر��د��و�� م���ل��ي����د�� . ين�ی�س�� پ�ه��� ا��و�� ش����ي���� و��ر���ک��ړ���ل���� ک�ې���� و��ا��ک�� پ�ه��� پ�و��ل��ی�س����و�� م���ل��ي���� د�� چ��ا��ر��ې��� ا��م���ن��ی�ت�ي���� ه��ی�و��ا��د�� د�� ن�ا��ټ�و�� ېا��و�� د�� ت�ر���ت��ی��ب���

. شي رفع ضرورت موجودیت د پوځونو امریکایي اوټول- ۷ باید امریکایان راز تور ېهمدا س����پ�ی�ن ېخپلې لګول پرچې ېټاپ ېا��و�� یې مشرانو واخل ېیوشمیر خ��پ�ل��و�� يبیرته د�� ا��و��

د�� یوسي . ع��س����ک�ر���و�� سره ځانه له ته امریکا بیرته یې سم سره وتلوپ�ر���ی��ک�ړ���- ۸ ش����و��ی��� و��ا��س����ط����ه��� پ�ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� د�� ه��ک�ل��ه��� پ�ه��� م���ش����ر���ا��ن�و�� ش����م��ی�ر��� ی�و�� د�� ه��م��� م���ل��ت�و��ن��ه��� تبدیل ېم���ل��ګ�ر���ي���

پ�ر���ی��ږ���د�� يک�ړ��� ت�ه��� ق���و��م���� ا��ف���غ��ا��ن��� م���س����ل��ه��� د��ا�� څوک يا��و�� کې ترازو په عدالت خپل د ولس زمونږ څو ترو�� ت�و��ر��� ک�ړ��� يچ��ې���� ک�ړ��� يت�و��ر��� س����پ�ی��ن��� س����پ�ی�ن��� ( ۳۳ .« )يا��و��

ک�ړ��� ش����م��ی�ر��� ی�و�� ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� ر��ا��ز�� امریکایي ۍه��م��د��ا�� هم او دولت کرزي دولسمشر چې کوي هڅهک�ړ��� ق���ا��ن�ع�� د��ې�� پ�ه��� ( يځ��و��ا��ک�و��ن��ه��� ( په پاره له قیادتونو د طالبانو او اسالمي مجاهدینودحزب د چې

ګ�ړ��� د��ر��ی��م��� ( يک�و��م���� ت�س����ل��ی��م��� ) ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� ت�ه��� د��و��ی��� ی�ې���� ګ�و��ن��د��و��ن��ه��� ا��و�� ش����ي����، و��ر���ک��ړ���ل���� ځ��ا��ی�� ک�ې���� ه��ی�و��ا��د�� . د�� ش����ي���� ډیره ک�ړ���ل���� اند ددې خو لري نه شتون اند ډول دا کې کړیو میشتو کابل په طالبانو

پ�خ��و��ا��ن د�� يک ش����م��ی�ر��� ه��غ��ه��� ا��س����ل���ام���ي���� ل��و��ړ��� يح��ز���ب��� ل��و��ړ��� ک�ې���� ا��م���و��ر���ا��ت�و�� د��و��ل��ت�ي���� پ�ه��� ا��و��س������ چ��ې���� د��ي�� غ��ړ���ي���د�� . ه��م��� ا��ن�د�� ډ��و��ل���� د��ا�� ه��غ��و��ی��� د�� ل��ر���ي��� لهاړخه ځ��ا��ی�و��ن��ه��� لهاړخهاوهمدطالبانوداسالميغورځنګ حزباسالميدقیادت

شوې مسترد توګه مکمله .دیپهچې : » د�� کړې څرګنده کې اعلامیه یوه خپله په اسلامي حزب اړه په خلکو ډول باور همدې جهاد په ضد په اشغالگرانو د حزب

. تسليميدل, ته روسانو لکه گڼي داسې تسليميدل ته امريکايانو او جهاد ضد په روسانو د لکه گڼي داسې جهاد دا لريد په هېواد د لاندې عنوان تر اسلامي حزب د کې کابل په توگه خاصه په کې وروستيو دې او په شايعات لړ يو کې بهر او ننه

روغې او سازش د سره نظام مزدور د هغوى د او اشغالگرو د هېواد د افغانستان اسلامي حزب گويا چې شوي خپاره افواهات . ده کړې خپله لار جوړې

ددغوشايعاتوپههکلهحزباسالميافغانستانخپلموقفاودريځپهقاطعاوغوڅډولپهالندېتوگهاعالنوي :١ . . جهاد_ دا لري باور جهاد په ضد په اشغالگرانو د حزب تمثيلوي دريځ حزب د نه او دي استازي اسلامي حزب د نه دوى

. تسليميدل ته روسانو لکه گڼي داسې تسليميدل ته امريکايانو او جهاد ضد په روسانو د لکه گڼي داسېکابل_ ٢ د لاندې سيوري تر اشغالگرانو د او توافق سره حضور اوږدمهاله يا لنډمهاله له دوى د سکوت، ضد په نو اشغالگرا د

.ېپهالسپوڅيحکومتکېبرخهاخيستلموپهواضحاوپرېکندهالفاظومحکومکړياومحکومووي_ صليب_ ٣ . يد دې اوسنى، لکه جوړيږي به پارلمان داسې لري نه ارزښت هيڅ انتخابات کې شتون په ځواکونو اشغالگرو

وکړي؟ يې به بل چې شول، وکړى څه پارلمانښکېلاکگر_ ٤ کې هېواد په چې هغې تر افغانستان اسلامي )  حزب لارې له ویش مهال معقول دیوه او وي موجود ځواکونه

بول ( جهاد لار يواځينۍ حل د شي نه حاضر پاره له وتلو د څخه هیواده .يد بس او

Page 66: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

66

جهاد_ ٥ د ځاى پر تنظيم د کې پولېسو او اردو اجيرې په بچېان خپل چې کوي غږ ملت خپل پر افغانستان اسلامي حزب.« )هپ ( ۳۴ليکوکېځاىپرځاىکړي

ه��ل��و�� ټ�و��ل��و�� ن�و�� ځلود��د��ې�� ی�و�� ب�ا��ل����اخ��ر���ه��� ا��س����ل���ام���ي���� ح��ز���ب��� څ��ن�ګ�� میثاق یت�ر��� ملي یوه په او وکړ ابتکار ) اخر) خپله پاره له کېدو ځای یو را د ولس ټول د یې کړه يژمنې وړاندې یوازې نه طرحه

ل��و��ړ��� ی�و�� خ��پ�ل��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� څ��ی�ړ���ل��و�� ا��و�� ب�ح��ث��� د�� ی�ې���� ط����ر���ح��ې���� د��ې�� پ�ه��� څ��و�� یپ�و��ړ��� ب�ل��ک�ې���� ت�ر��� ا��س����ت�ا��و��ه��� و�� ت�ه��� ک�ا��ب�ل��� ه��ی�ئ��ت��� ( ا . د وکړي اوڅیړنه بحث پرې سره اړخونو اوبهرنيو کورنیو اړوندو د ترنامه ( ) ( ۱۵هلته ژغورنېدمليمیثاق چېد طرحه مادهیراغلې . سره تفصیل په کې برخه لومړی په کتاب ددې ده شوې یاده لاندې

د�� ا��و�� م���س����ؤ��ل��ی��ن��� د��و��ل��ت��� د�� را د��ک�ا��ب�ل��� ځان څخه غمیزې ددې غواړي پخپله توګه، ښکاره په هیئت، ولسمشر . وباسيمشرتابهد�� یکرز د�� ، د�� ه��غ��ه��� ل��ر���ي��� ا��ر��ا��د��ه��� ا��س����ا��س�����، پ�ه��� و��ی��ن�ا�� اخر خ��پ�ل��ې���� دغو په حکومت په يخپل کلونوکې

کار پاره له کولو السه تر دبیرته استقالل د هیواد د او کېدو رامنځته د سولې د کې هیوادیې . يو��ک��ړ��� خاطر دې له ( ۱۳۸۹ )د په غبرګولي د تر ۱۲ )لمریزکال د پورې (۱۴څخه د�� ، د��ښ����ا��ر�� جرګې ک�ا��ب�ل��� په لویې

ی�و�� ک�ې���� د�� هخ��ی�م��ه��� س����ر���ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� غ��و��ښ����ت�و��ن��ک�و�� ا��ز��ا��د��ۍ ا��و�� د��ا��س����ت�ق��ل���ال��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� ا��و�� ا��ع���ا��د��ې�� د�� س����و��ل��ې���� د�� ک�ې���� ه��ی�و��ا��د�� پ�ه��� څ��و�� ت�ر��� و��ب��ل��ل��ه��� ر��ا�� غ��و��ن��ډ��ه��� س����ت��ر���ه��� . د�� غ��و��ن��ډ��ه��� د��غ��ه��� ش����و��ې��� ر��ا��ب�ل��ل��� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� و��ر���ک��ړ���ي��� م���ش����و��ر���ې��� ا��ړ���ی��ن�ه��� ت�ه��� ح��ک�و��م���ت��� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� ب�ا��ن�د��ې�� چ��ا��ر��و�� ل����ار��و�� پ�ه��� خ��ب�ر���و��

کړې ترمخالفینولهاړخه خپره یې مناسبت همدې په چې کې اعلامیه یوه خپله په افغانستان اسلامي حزب راغله، لاندې نیوکو سختوویل داسې و وه : ي و��

پرېکړې» کومې د راغونډيږي، کې په خلک خوښې د دولت د چې لري نه اهميت خاص لامله دې له جرگه مشورتي کرزي د . د او وتلو د پوځونو د چې ورکوي نه اختيار دا امريکايان اخلي، نه برخه کې په مجاهدين ده جرگه مشورتي يوازې لري نه واک . د جرگې تر امريکايانو کړي تضمين گټې ملي زمونږ او وکړي ترجماني هيلو د ولس افغان د چې وکړي پرېکړه داسې اړه په بحران

جرگه چې وکړ امر يې ته چارواکو کابل د دى، نه وخت مناسب خبرو د سره مخالفينو له او صلحې د اوس چې وکړ اعلان مخه( ». پههغهصورتکېبهددايرولواجازهورکويچېددوىشرايطمراعاتشي ( ۳۵وځنډوي،

پ جرګې مشورتی ددې لخوا امارت اسلامي د طالبانو د راز په ههمدا /)خلاف /۱۸ ۶ خپره (۱۴۳۱ اعلامیه اوږده یوه . راغل کې اعلامیه دغه په اخلو را سره اقتباس څه لږ په یې مونږ چې : يد يشوه --» چې داچېپه

تراشغالالندېدی  افغانستان   اوسنيوشرایطوکې پهفرمایشددغېجرګېپهشمول  دبهرنيانو بهرنيوعسکروپهسیوریکېدبهرنيانو د لهذاد  هرههڅه  داشغالګروبهرنيانو هیڅ ګټودخونديتوبهڅهبللکېږياودافغانځوریدليولسلپارهد  شخصي یوازېدهغوئ اوسوکالۍ خوشالۍ

دافغانستاناسالميامارت « » افغانستاندغمیزېاصلي مرستهوالاوګډونوالد  مشورتيجرګې  تشپهنوم  ددغې  تمهنشيتریکېدالید د او   يبولo  عاملين پهمقابلکېد رازنارواپریکړومقابلهبهد هر هغوئ دلو  جهادپهتداوماواستمرارسرهکوي  اسالمي هغوئ  خدای ی،

یرغلګربهرنيانبه یوهخپلواکاوپهخپلوپښووالړاسالمينظامد د  پهمرستهبه  خپلمسلمانملت د جلجاللهپهنصرتاو پارهمبارزهکوي،( ۳۶. « ) ديتهمجبورويچېدقضيېاساسياوواقعيحلتهغاړهکېږدي

شو، سرهمخامخ دځنډ دوهځله جوړښت چېدسولېمليمشورتoo ددغېمشورتيجرګې دغويېد يپهپامکېوه، مياشتېپه جرګهمسوولېنوپهوينا، شويکمېسيوند ياد خودغهجرګهد يوشمېرموجههداليلولهالملهوځنډولشوه،خو دولسمهنيټهجوړهشوېواى، د) د

۲۰۱۰. ) کرزيلهخواپرانيستلشوه ولسمشرحامد میاشتېپهدویمهد دجوند امریکایاناو زکال چې څرګندیده یېدا علت مهموکړ ګډون کسان دولسداسې غونډهکې چېکهپه څرګندوله ویره ټلوالېدا و يدناټو مخالف اشغال او يچېهغویدبهرني

د پورتهکړ بهرنیوهغوی لهپارهغږ پوځونودویستلو څخهدبهرنيو افغانستان اود نودا ي،پوځونودشتوندمخالفینوسرهالسیوکړيکرز . دهیوادولسمشر چې وې اندیښنې او علت همدا یوناورینوګرځي لهپاره ټولنې بینالمللي )یبهد (۲۰۱۰یېد زکال

د جرګې یېددې نوبیا ترالسهکړ ډاډ امریکایانوپوره چې اوکله وباله، تهور امریکا یولسمه دمیاشتېپه اجازه دمئ جوړښتخپلګډونحتميکړ . پهکې اوپخپلهیېهم ورکړه

بیاهم سره اعتراضونو او نیوکو ټولو د افغانانو و ان روڼ اوسیدونکو د کې هیواد په څنګ مخالفینوتر د غونډه نانندریزه دغهاخر . ره دای خپله په غونډې وکړ دوام ورځې درې نژدې او کړ يشوه، صادر لیک پریکړه یو دهغه ،ورځ پریکړه دغه خو

. سیاست او لیکوالانو شمیر زیات خاطر دې په و کم ډیر څخه هیلو د ، درلوده هیله یې کو ډیره ولس د چې څخه څهناخوښ خپله څخه لیک پریکړه ددې پخوان . يپوهانو همغه هم کې جرګه دې په ځکه کړه تر یڅرګنده سیاست

راغل لاندې د و یبحث او او استقلال د د هیواد او نه هیواد ازادۍ یادونه هیڅ کې په اړه په ویستلو د پوځونو بهرنيو د څخهشو د د . ېوه نه جوړښت د دا جرګې اند سیاستپوهانو یوشمیر د ستر مخه یو به جرګه دا چې واخل تاریخيو د يقدم او

د هغوی د لور په دازادیدو هیواد دخپل به څخه اشغال د کړ بهرنيو پورته غږ پاره له ویش مهال معقول یوه د د يوتلو اوګډو جرګی د اشغالګرانو بهرنيو اما ساتي، و به ویاړ او عزت جرګې دودیزې د پهیوهډولیاخوتطمیع ينکوافغانانو

ځانوساتي . دپورتهکولوڅخه دداسېیوهغږ یېوویرولترڅو ا��و�� کړلاویا ب�ح��ث��� و��ر���ځ��و�� د��د��ر��ې��� غ��و��ن��ډ��ې�� د��ې��: ک�ړ��� ص���ا��د��ر�� ل��ی�ک�� پ�ر���ی��ک�ړ���ه��� ډ��و��ل���� د��ا�� و��ر���و��س����ت�ه��� څ��ی�ړ���و��ن��و��

Page 67: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

67

لیک پرېکړه جرګې مشورتي ملي د سولې دله ۱۳۸۹د غبرګولي د تر ۱۲لمریزکال پورې ۱۴څخه

ښار کابل خیمه، جرګې لویې دد ملت رنځېدلي د افغانستان د جرګه مشورتي ملي سولې د ۱۶۰۰د کې مجلسونو دواړو په شورا ملي د چې ګډون په استازو شویو پېژندل تنو

مهاجرینو افغان مېشتو د کې پاکستان او ایران په نهادونو، د ټولنې مدني د مخورو، قومي کرامو، علمای شوراګانو، ولایتي استازو، منتخبو د ملتپه چې شمول په پرګنو نورو د ټولنې د او استازو په ۱۳د او لټون د لارو د وتلو د څخه ناامنیو موجوده له وو، شوي دعوت او تنظیم کې کټګوریو

. شوه جوړه لاندې مشرۍ تر رباني الدین برهان پروفیسور د لپاره مشورې د مقصد په رسېدو د ته سولې پایدارې کې هېوادکې غونډه عمومي او غونډو شمېر ګڼ په کمیټو کاري د مطابق اجندا شوې طرحه د کې ترڅ په ورځو دریو د غړو جرګې مشورتي ملي د سولې د

: ورسېدل ته موافقې موادو لاندې په او وکړې اترې خبرې هراړخیزېیوه ژوندانه د سوله چې سره پاملرنې په ته دې او کولو درک په مکلفیتونو ملي او دیني خپلو د کوونکي ګډون جرګې مشورتي ملي د سولې د موږ

مشورې د سره ملت له چې څخه ژمنې او نوښت له ریېس جمهور د جمهوريت اسلامي د افغانستان د ده، غوښتنه فرد هر د ملت دې د او اړتیاملاتړ هراړخیز ده، کړې یې لپاره رسېدو د ته سولې پایدارې لارې یېزې سوله له او رسولو ته پای د تویولو وینې او جګړې د کې هېواد په بنسټ پر

کوو. . کوو قدرداني قربانيو او صبر زغم، د خلکو مسلمانو د افغانستان د لپاره، رسېدو د ته سوکالۍ عامه هېواد د او خپلواکۍ سولې، موږ

څخه ملاتړ هراړخیز له ایالاتو متحده له امریکې د خصوص په ټولنې نړیوالې د کې بیارغاونه په بنسټونو او نهادونو ملي د هېواد د خلک افغانستان د. دي غوښتونکي دوام د همکاریو بنسټیزو او اغیزمنو پراخو، د هغوی د پورې کېدو متکي تر ځان په دولت د افغانستان د او کوي قدرداني

له جمهوريت د ترکېې د او پاچا د عربستان سعودي د خادم د شریفین حرمین د توګه، ځانګړې په هڅو، سواندو زړه له هېوادونو اسلامي د موږډېرو د هغوی د او کوو قدرداني کېږي سبب سولې د کې هېواد ځپلي جنګ په زموږ چې لامله، له ملاتړ هغه د څخه نوښتونو او اقداماتو

. یوو غوښتونکي پراخوالي او تسریع دوام، د همکاریوله سره هغه له او دولت جمهوري اسلامي له افغانستان د او کوو پرېکړه اړه په مواردو لاندې د کوونکي ګډون جرګې مشورتي ملي د سولې د موږ

. وکړي اقدام وړ لمس د او صادقانه چټک، یې کې کولو عملي په څو کوو، هیله اړخونو مخالفو ښکېلوموافقه او مذاکره مفاهمه، لپاره رسېدو د ته سولې :پایدارې

د. ۱ دین مقدس د اسلام د څو کوو، غوښتنه څخه اړخونو ښکېلو ټولو له کې جګړه په کوونکي ګډون جرګې مشورتي ملي د سولې د موږمفاهمې د او ووايي لبیک لپاره رسېدو د ته سولې دایمي او بندولو د وژنې ورور جګړې، د ته غوښتنې او غږ خلکو د افغانستان د مطابق، ارشاداتو

. شبکې ترهګرې نړیوالې او عناصر افراطي بهرني توګه هېڅ په او دی نوښت پخلاینې او سولې د ترمنځ افغانانو ټولو د دا کړي خپله لاره مذاکرې او . رانغاړي نه

د. ۲ سولې د او جوړ پروګرام اړخیز هر یو سره لرلو کې پام په پرېکړو د جرګې مشورتي ملي د سولې د لپاره پیل د پروسې د سولې د باید دولت. کړي اعلان توګه په ستراتیژۍ دایمي او ملي یوې د برنامې دوامداره لپاره تامین

کېدو .۳ رامنځته د کړکېچ تازه د کې هېواد په چې ولي رانه لاندې پوښتنې تر ارزښتونه قانوني هغه د او راوړنې لاسته نظام د باید هڅې سولې د . شي سبب

۴ . لرو، . هیله جدي کوونکي ګډون موږ دی کار ضروري یو ژمنې صادقانه او هراړخیزې اړخونو ټولو د مقصد په رسېدو د ته سولې دارې پایهپه توګه جدي په پرېکړې جرګې دې د او وشي درناوی ته غوښتنو کوونکو ګډون د جرګې مشورتي ملي د سولې د او خلکو د افغانستان د څو

. ورسیږي زیان ته ارزښتونو تاریخي جرګو د به دې له پرته شي پلې کې عملوکړي. ۵ ډډه کوي، ناشونی زمینه پیلولو د مفاهمې او مذاکرې د چې څخه شرطونو مخکې هغو له څو کوو هیله څخه خواوو ښکېلو ټولو له موږ

. کړي څرګند نیت ښه خپل او ونیسي لاندې ترلاس چلندونه منونکي انعطاف او جوړونکي لپاره پیل د تفاهم د اوکېږي،. ۶ سبب زیانمنولو د وحدت ملي د چې مخنیوی، وهلو لمن د ته مسایلو سیاسي او مذهبي تنظیمي، سمتي، ژبني، یېزو، سیمه قومي،

. شي ونیول کې لومړیتوبونو کاري په خواوو ښکېلو دبنسټونو. ۷ د هېواد د او منابعو بشري د مقصد په کولو پیدا د بوختیا د برابرول، زمینو د اچونې پانګې د لپاره کولو پیاوړي د بنسټ اقتصادي د

. شي کړای ځای کې سر په برنامو د دولت د دې لوړول ظرفیتونو د تعلیماتو عمومي او اسلامي د او کمول وزلۍ بې د وده، او پرمختیاجوړول چوکاټ د مذاکرې د سره ناراضیانو له

۸: چې. کوو غوښتنه څخه ځواکونو نړیوالو مېشتو له کې افغانستان په او دولت له افغانستان د موږجېلونو - بېلابېلو په بنسټ پر ناثابتوتوروڼو یا او رپوټونو غلطو د چې اړه په آازادولو د افرادو شمېر هغه د دولت دې عنوان په نیت ښه د

. وکړي اقدام جدي او سملاسي دي پراته کې-. وکړي اقدام چټک کې وېستلو په نومونو د مخالفینو د څخه لست تور له کې تفاهم په سره ټولنې نړیوالې له باید دولت

Page 68: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

68

وکړي - ضمانت تامینولو د خونديتوب او امنیت د کېږي ځای یو سره پروسې له سولې د چې هغوکسانو د باید ځواکونه نړیوال او دولت

. کړي برابره زمینه راستنېدو بېرته د ته ژوندانه خوندي دې، لپاره هغوی د اوسیمو - په استوګنې د او تالاشيو سرو پخپل کورونو د او نیونو مورده بې څوله کېږي، غوښتنه اا جد څخه ځواکونو افغاني او نړیوالو له

. وکړي ډډه کلکه په کېږي، سبب تلفاتو ملکي د چې څخه بمبارۍ له باندې-. وکړي اقدامات جدي لپاره همغږۍ د ترمنځ ځواکونو مېشتو د کې افغانستان په او کولو رهبري د عملياتو پوځي د باید دولتپرېږدي - کېږي، سبب تخریبولو د بنسټونو د او وژلو د هېوادوالو ګرانو د چې فعالیتونه ټول هغه او تاوتریخوالی باید ناراضیان وال وسله

. کړي پرې سره شبکو ترهګرو یېزو سیمه او القاعده له دې اړیکې اوخپلېاو - همکاري جدي کې کولو پیاوړي او روزلو تجهیزولو، په ځواکونو امنیتي د افغانستان د څو کېږي غوښتنه څخه ټولنې نړیوالې له

. واخلي غاړه پخپله مسوولیت تامینولو د امنیت د خلکو او هېواد د شي وکولای ځواکونه دا څو وکړي اقداماتد - شي، نه بدل ډګر په کړکېچونو د سیالیو یېزو سیمه د بیا افغانستان څو یوو غوښتونکي ژمنو اوږدمهالو د څخه ټولنې نړیوالې له موږ

. شي مساعده زمینه لپاره کولو پیاوړي د همکاریو یېزو سیمه د او وشي مخنیوی لاسوهنو بهرنيوهراړخیز - څخه پروسې له سولې د لاندې مشرۍ تر دولت جمهوري اسلامي د افغانستان د څو کوو غوښتنه څخه ټولنې نړیوالې له موږ

. وکړي ملاتړد - سره فساد اخلاقي او اداري له او لپاره سپارلو د ته اهل کار د کار جوړولو، د دارۍ حکومت ښې د همکارۍ په خلکو د دې دولت

. او کولو ترلاسه په باور د خلکو د دولت پر اقدامات دا وکړي اقدام ضد په غاصبینو د ځمکې د کچې په ولایتونو او مرکز د او مبارزې . لوبوي رول کلیدي کې بري په پروسې د سولې د او کولو نږدې په ملت د سره دولت له

پام - په حقونه اتباعو ټولو د هېواد د شمول په ماشومانو او ښځو د کې هغې په چې دي غوښتونکې سولې عادلانه د خلک افغانستان د

. شي تطبیق شان یو اتباعو ټولو پر قوانین څو کوي ټینګار جرګه مقصد په تامینولو د عدالت ټولنیز د او وي شوي نیول کېڅو. ۹ کوو غوښتنه څخه کارکوونکو او مسوولینو له رسنیو تصویري او صوتي چاپي، د کرامو، علمای له کوونکي ګډون جرګې دې د موږ

. وکړي استفاده مسوولانه او رسالتمنده څخه رسنیو یېزو ډله او منبرونو له جوماتونو د لپاره پرېښودو د تاوتریخوالي او تبلیغ د سولې دته. ۱۰ پای د ناارامیو اوسنيو د هېواد د ځای یو سره دولت له څو غواړو څخه خلکو دیندارو ټولو خپلو له کوونکي ګډون جرګې دې د موږ

. د امنیت د تدبیرونه لازم ټول همکارۍ په خلکو د باید دولت وکړي هڅه لپاره بري د پروسې دې د او ورکړي لاسونه ته بل یو لپاره رسولو . شي ونیول مخه اعمالو ترهګریزو او جنایتکارانه د څو ونیسي لاندې لاس تر لپاره تامینولو

جوړول میکانیزم د لپاره مذاکرې د سره ناراضیانو :لهلرلو. ۱۱ په نمایندګیو د ولسوالیو او ولایتونو د دې لپاره کولو عملي د مشورو د جرګې د او وړلو مخ پر د پروسې د سولې د کې هېواد په

سواندي زړه مصلح، شمول په وروڼو او خویندو د دې کې ترکېب په هغه د چې شي، جوړه شورا عالي سولې د یا کمېسیون واکمن سره،څخه تاوتریخوالي له چې مخالفین هغه او استازی تن یو یو� څخه مجلسونو دواړو له شورا ملي د مشران، قومي کرام، علمای شخصیتونه،

. په رسېدنې د لپاره ستنیدو بېرته هغوی د ته ژوند عادي او خلاصولو رسېدګۍ، د ته بندیانو باید شورا دا شي شامل وي، اخیستی لاس یې . کړي جوړه کمیټه ځانګړې مقصد

ته . ۱۲ ځایونو او سیمو خپلو توګه په ورکوونکو پیغام د سولې د جرګې دې د څو کوو ژمنه کوونکي ګډون جرګې مشورتي ملي دې د موږاو ځوانانو مشرانو، قومي علماوو، ادارو، یېزو سیمه د به کې لار دې په او ورسوو ته خلکو خپلو پیغام جرګې دې د مهال پر ستنېدو بېرته د

. کړو ادا کې تامینولو په سولې د ونډه دیني او ملي خپله څو وکړو هڅې اړخیزې هر همکارۍ په ښځودولت . ۱۳ جمهوري اسلامي افغانستان د لپاره، کولو ترلاسه د ملاتړ د ټولنې نړیوالې د څخه لیک پرېکړه له جرګې مشورتي ملي د سولې د

. کړي شامل کې اجندا په کنفرانس د کابل د هغه څو لري مکلفیت۱۴. کړي. خبر توګه روښانه او دوامداره په خلک اړه په پرمختګ د برنامې د سولې د جوړېږي، چې لارې له میکانیزم هغه د باید دولتد. ۱۵ جرګې دې ۲۸د له مقصد په تعقیبولو او جوړولو د ستراتیژۍ د سولې د او برنامې د عمل د سولې سراسري د سپارښتنې کمیټو ګونو

. دي مل سره لیک پرېکړهمحاصره. ۱۶ او بېوزلو د فلسطین د کې اوبو نړیوالو په استازیتوب، په ملت مسلمان د افغانستان د جرګه مشورتي ملي سولې د کې پای په

او وژلو د تنو لسګونو د چې برید وحشيانه ځواکونو پوځي د اسرایېلو د پرکاروان مرستو بشردوستانه د کې تړانګه په غزې د لپاره خلکو شویوته هغوی څخه بار در له خدای لوی د او څرګندوي همدردي خپله سره ټپیانو او کورنیو له قربانيانو د غندي، کلکه په شو سبب کېدو ټپي

. غواړي استقامت او صبرت محاصرې ظالمانه تړانګې د غزې د څو کېږي غوښتنه کلکه په څخه ټولنې نړیوالې او ملتونو ملګرو .هله کېږدي ټکې پای ( ۳۷)د

Page 69: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

69

وخت هغه پریکړې جرګې مشورتي ع���ل��م��ا��و�� تراماد د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� چ��ې���� ر��ا��غ��ل��ی���� ل����ان�د��ې�� په وپ�و��ښ����ت�ن�ې���� شورادغونډېوروستهچې :» لیکل و کې اعلامیه یوه سنه ) خپله په . ٢٠٠١امریکا واړه( او زاړه وکړ تجاوز افغانستان پر بهانه په اسامه د کې م

د او . قتلوي . جناياتوافغانستانټولذخايريېچورکړلدروسانوجناياتدامريکايي په ملکونو د يوازې شول هېر افغانانو د مقابل پهد او . قبضه الفرقان د نامه په کتاب يو يې کې عوض په مجيد آان قر د باسي نه غاړه چور په ذخايرو او معادنو د او قتل په مسلمانانو

. نب مجيد، آان قر يې کې هغه په دى کړى تقسيم کې وغيره مصر او کويټ په او دى کړى نشر کې نيټ عليه يپه الله صلىملگرو د توهين اديانو د او شرميږي پرې ابليس چې دي ويلي الفاظ هغسې کې شان په جلاله جل الله د منشور وسلم له ملتونو

. اوسامريکاداکارشروعکړىدىاوداقوي پهملتونوکېيوازېکمونستانوداديانوتوهينکاوه، دنړ ۍڅخههمخالفدى : . اعالنشوى الغرض ده کړې اختيار يې عقيده کمونيزم د ورکړى، جواب ته دينونو نصرانيت او يهوديت د غربېانو دىچې دليل

افغانستان په چې . کېدى د افغانستان پر چې ده دا پوښتنه زموږ جوړيږي جرگه کفره لويه د دنيا ټولې د مشرۍ په وو امريکاده، . قبضه داسې په پيداکېږي کم ډېر مثال يې کې تاريخ په بشر د چې وکړل يې څه کې هغه ليوه، چې حال حيوانات،

. اسلام په راهيسې کاله سوه څوارلس د چې افغانان کوي يې مقابله او پريږدي نه څوک بل ته مسکن خپل وغيره ميږې او او چغال . اسلافو د رنگه څه به قوم هغه شوه خلاصه څخه لعنت روسي او انگريزي د نړۍ ټوله برکت په دوى د دي، راغلي کې حريت

غلام په امريکا فرعون حاضر عصر کوي؟ بدنامه د ۍتاريخ چې ده؛ دا کلام د خلاصه کوي؟ قناعت قيادتالندې، به تر امريکادامر ورتلل ته جرگې لويې نامه کېدل یپه راضي قانون او تجاوز په دوى د او ورکول قانونيت ته تجاوز کړي، دي کا څوک هر چې

. د حرام اا شرع کول کې په شرکت افغاني، نه ده، جرگه شرعي نه جرگه دا فلهذا دى کې حکم په امريکايانو د د. یهغه داسلامبايد استثناء بلا افغانان ټول مطابق تاريخ د اسلافو د او مقتضى په قانون کې د مقدس مقابل په امريکا فرعون، عصر حاضر

( ». (۳۸ودريږيداللهجلجاللهپهنصرتبهافغانستاناوجهانددېجبارلهظلمڅخهخالصشي. سعودي د هم وړاندیزونواو د مذاکراتو د اړخه له هغوی د او پریکړو د جرګې مشورتي د خو

د�� ا��ت�ر���و�� خ��ب��ر���و�� د�� م���ن�ی�ځ��ګ�ړ���ی��ت�و��ب��� پ�ه��� کې ېپ�ی�ل���ام��� ع��ر���ب��س����ت�ا��ن��� لیک پریکړه یوه خپل په افغانستان اسلامي حزب اړه پهوویل : داسې

اسلام» د يحزب د ېجگړ تل او رسېدو ته پاى دائمي او عاجل بېن په له او کړى ټينگار جوړيدو په حکومت دخوښې ملتئې يالافغان تل کړى، اعلان توافق خپل ئې سره لاسوهن  مذاکرتو بهرنۍ چې ويلى توگه مکرره او الفاظو واضح اوبهرني ېپه

لاسوهن دا که دي، باعث ادامې د دجگړو د ېبند ېځواکونه نو ووځي، افغانستانه له ځواکونه اشغالگر او اصلي ېجگړ شيد ته افغانانو سره دې په رسيږي، ته پاى او عوامل ټاکلو برخليک ورځ د خپل لاس په موقع جوړولو نظام خوښې د يخپلې او

د لار سولې لپاره أامين د ات چې نشته شک هيڅ کې دې په د واريږي، لارې له اوتفاهم دخبرو ترمنځ يو لور افغاني ېجگړ مطرحاو آاسانه غوره، ټولو تر رسول ته دغهحقايقوتهپهپامسرهموږدسعوديعربستانپهوساطتلهبېناالفغاني . پاى عمليالرده

د ناسته دا چې يو موافق شرط دې په د مذاکراتوسره او بن شي جوړ خوښه په پرديو د حکومت نه وي، نه څير په نه ناستيځواکون بهرني شي، وويشل منځ ډلوتر تړلو د پورې پرديو په اغيز هوزارتونه پرې گاونډيان کښ کېنه زموږ تير او بهرني ته يونلري،

د زموږ او کړي ورنه گڼ  هيواداشغالمشروع مشروعيت د يونه تروداجندااصليموضوعاتداوي :اخبرو او. وتل- ځواکونو بهرنيو دټولو

د د- کې چارو کورنيو په . هېواد مخنيوى السوهنو بهرنيو. انتقال- دقدرت ته حکومت موقت يوه

. انتخابات- عادلانه او آازاد کې افغانستان خپلواک او آازاد پهبلاقيد- بنديانو سياسي ټولو . د -. اوربند دائمي آازادول شرط و

اوباطل- لغو تصرفات هغه سره  ټول تر حکومتونو پوڅو لاس دوى د او ځواکونو نيواکگرو کې دوران په داشغال چې اعلانولکړي .

يوا- قوانينو ټولو د شريعت نه زاسلامي اړخ سره اسلام له چې اعلانول باطل اومقررات لوايح قوانين، هغه اوټول گڼل مرجع ينۍلگوي.

دپرديو  - گڼل، اعتباره بې لري، مغايرت سره خپلواکۍ او آازادۍ له اوزموږ کړې تحميل افغانانو پر اشغالگرانو چې معاهدې هغهد زندانونه، اډې، او نظامي انتقال دوى د ته محبسونو بهرنيو محاکمه، ددوى کې محکمو افغاني غير په نيونه، ظالمانه د افغانانو

مخ له مقرراتو اسلامي غير د ېاو مجازات .« ) ددوى رسول ته پاى لپاره ( ۳۹تلڅو د غواړي ځواکونه بهرني لري، پلان خپل پاره له سولې د کې هیواد په هم ځواکونه بهرني مسلط باندې افغانستان په

اړ . یوه له امریکایان کړي پلې پروسه سولې او تسلط د خپله څخه څو خلارو په غورځنګ مخالف خپل چې کوي هڅه هیا ) منځلارو د یې برخه یوه وویشي، کړ( Modernټوټو یاده لاندې نامه تر د يوګړو یوځای او د یې سره ځانه خپله

( یا افراطي د یې برخه بله او وکړي هاند او هڅې . Extremestکېدو د( علت همدا ځپي و نامه امریکایي یپه چېدوړاندیزکوي چېدسولېلهپاره کېکلههم مسؤلینپهخپلوخبرو موډرن ،زبرځواک یا پوړو منځ د کې په نو

Page 70: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

70

د . اخلي نومونه . طالبانو او وګړو ډول همدا امریکایان کړی خپله پالیسي همداسې هم یې اړه په افغانستان اسلامي حزبد هغوی لهالرېډیرېزیاتېماليبسپنېکوي . د غیردولتيمؤسسو خپلو دفترونوسرهد

تر د ددې او امریکایانو ډیر څنګ پروسه په جوړیدو د ګوندونو سیاسي د کې افغانستان په مشرانو ټلوالې د هیوادو غړو د ناټوکړ کار هڅول یاوږود ته دې یې وګړي شمیر یو کړ ي، جوړ تنظیمونه سیاسي خپل وزارت يچې په عدلیې د یې نومونه او

. اونیز یوې د کې کابل په کړي ثبت غوښت يچلونک ېکې ور امریکایانو ځله څو چې هغوی یوویل د چېوای هغه خو ، کړي جوړ ګوند سیاسي یو ځانته مرستو مادي کار يپه یوه دداسې زه چې وه دا غوښتنه عمر د زما چې

م وس په چې کړم نه چمتو ځان پاره د پوره ېله غوښتې ترې مې معذرت نو وي، وای . ینه زیات يهغه د چېا پیژن وشمیر مسؤلین بود يرګانونو د امریکایانو د ډول څه کار یچې پاره له ټینګښت د بنسټ سیاسي خپل د څخه جې

غیر خپلو د کې افغانستان په هملته ځواکونو اشغالګرو نورو او امریکایانو راز همدا تر کوي، فعالیتونو د مؤسسو دولتيتلویز شمیر یو رادیو يونیڅنګ چاپ يي، اچول ياو کار په وسایل لاره يخپرنیز دې په څخه افغانانو یوشمیر د او

. د او کې وخت په ټاکنو تیرو د پاره له ریاست جمهوري د اخلي کار د کې کې دوران په اشغال ځل امریکایي يدویمبود د امریکایانو د کسان شمیر زیات هم کې وخت په ټولټاکنو ګډون یپارلماني کې ټاکنو دې په سره ګټې په څخه جې

د د کوي، چې وه شوې ډاګیزه دا هم اړه په پارلمان پخواني د پارلمانښځينهاونارینهغړيدهمدېغیردولتي هیوادد او شوي کړل اجاره لخوا د مؤسساتو مؤسسو کو (Donor)همدې مرسته ګټهترېکاراخلي .ویا په هیوادونو نکو

د چې شوې ډاګیزه راز د همدار ٪) هیواد غړيدایرانمعاشخوارهدي( . )۹۰پارلمان ( ۴۱سلمهلاند ترنامه شورا د علماؤ ملایانو ېد شمیر یو جوماتونو د څخه لارې همدې د او کړي استخدام کسان یوشمیر هم یې

څ ورځن ه ته درې لاندې نامه تر علماو د واخلي، کار ترې ګټه خپله په څو تر رسوي ور تنخواه یا يناڅه اوجوړیږ کنفرنسونه د ياونیز او او کوي تطمیع علماء شمیر یو لارې له کنفرنسونو د همدې افغانستان د

پ غورځنګ د خالفپرېتبلیغاتکوي .هازادۍد بحران د افغانستان د چې کله څنګ تر ځلو هلو ټولو پیلیږ ددې خبره کومه پاره له د ي،حل نو

تکراریږ داسې بیا شراېط ټلوالې د ناټو د او » يامریکایانو منځلارو ټولو چېدا « . خو ورکوو بلنه اترو خبرو د کړي، تائید حقوق ښځو د ومني، قانون اساسي کېږدي، زمکه په وسله چې ته طالبانو

او . : : طالبانو د لومړی چې ځکه دي لرې ډیر نه واقعیت د شراېط نورو ټول منځ یا تر مجاهدینو غوښتونکو ازادي. يمنځلار ته ځانو چې هغوی دي خلک کولو لاسه تر د غوښتنې یوې د او خاوندان لارې یوې د ټول شته، نهد يوای يمنځلار څخه پخوا د لا د هغوی لاندې سیورې تر شو امریکایانو ځای یو سره ناست يدولت کې وزارتونو په ،

ګر غړي مجلس د سنا او پارلمان د او يیدلځیا شمیر . دي داسې ډیر خو دي ناست چوکېو په ریاستونو او ولایاتونو د یاشو وړاندیزونه ډول دا ډیر ته هغوی چې از يشته د هیواد دخپل هغوی لوړو ااما لوړو ټولو دې پرته کولو لاسه تر د دۍ

شو حاضر ته اخستو د . يپوړونو دي په نه مصئونیت خپل د چې کې حال داسې په کسان شمیر زیات علماؤ جیدوپ ددوی اا عمل خو خوځوي سر سره ددوی مرکزونه هخاطر دغږ استقلال او ازادۍ د ممبرونه جوماتونو خپلو د یې خلاف

دي .يګرځول

فصل څلورمکېدیشې تجزیه افغانستان ایا

ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� : د�� ب�ا��ب�ا�� ا��ح��م��د��ش����ا��ه���لو د پېر خپل د وخت یو ) يافغانستان . په بابا شاه احمد وو مرکز امپراتورۍ اسلامي رامنځته ( ۱۷۴۷ې امپراتوري دغه کې کال ز

ایښودونک. بنسټ افغانستان معاصر یا نوي د ته هغه اساس همدې په بنګله . يوای یکړه پاکستان، سربیره، هند ننني د ده . وغځاوو ور یې سلطنت خپل او کړل لاندې هیوادونه ځينې اسیا دمرکزي او ایران زیات نیمايي له نیپال، دیش،

ازمیښتکاره   او زړور بابا شاه . مشر احمد سایکالوج پر ولس خپل د دی .ۍوو . وو خبر ښه رواجونو او دودونو افغاني له پوهیدهماموریت خپل لارښونه ولس د و باله ده مشر پوځي او سیاسي افغانانو دټولو دی لپاره همدې د . ټاو شو اکل

جامې کلیوالې کوله، سر پر ېې پګړۍ چې وو پاچا لومړنی دافغانستان کولې او دی پښو ېې سره او موزې خلکو عادي پر له.ټغر . کولې مشورې سره مشرانو قومي له یې به کې چارو مهمو ټولو په ده کښېناسته

: لهکړکېچډکوختکېواګېترالسهکړې احمدشاهبابا

Page 71: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

71

د کې وخت داسې په بابا شاه شو احمد ولسمشر د د چېهیواد څلی پښتنو یووالي دښمنانو د ملي ت بهرنيو له د يرغل او ېري . قب ځانګړی لاندې څارنې تر مشر قومي اړوند د قبېلې هرې وو شوی ویجاړ د ایللامله منځ تر قبېلو پښتني د او کاوه ژوند ي

. چې کوله لاسوهنه دومره کې چارو کورنیو په افغانستان د هیوادونو ګاونډیو نورو او ایران وې شکېدلې رسۍ یووالي قومي او مليقومونه اچول یې پښتانه سره کې . يپخپلو بابا شاه احمد کې وخت حساس دغه په ورسید وو ته سره. مشرۍ قومونو ټولو له ده

د . یې توګه دې په او کړ جوړ یووالی ټینګ یې ترمنځ پرګنو بیلابیلو د پښتنو د او کړ رامنځته یې جاړی جوړ وکړې اترې خبرې . ددوی چې وه نه څرګنده ته پرګنو افغاني وخت هغه کېښود بنسټ افغانستان څومره د ننني یې مساحت او ده چېرته پوله هیواد

نه دی؟ لاندې مشرتوب ځانګړي یو تر هیڅکله خو وو، پراته کې سیمه دغه په راهیسې پیړیو پیړیو له قومونه پښتني هم څه که. شوي راټول بابا وو شاه او احمد کړل راټول سره هیواد هغوی ورته یو کړ یې .تشکېل

څیر په افغانستان نني . د نوم په قوم ځانګړي یو د هیواد هر وو هیوادونه بیل بیلا کې سیمه په هم وخت هغه ، . . ژبي پارسي کې ایران په لکه وو تړلی ورسره یې نوم هیواد د چې اوسیده قوم هغه کې هیواد ځانګړي هر په وو شوی جوړ

. . په. شو جوړ هیواد هغه نوم مذهبي په هغوی د او اوسیدل هندوان کې هندوستان په اوسیدل تاجک کې تاجکستان اوسیدل . ) ( . د بیا ده ولري هیواد تړلی سره نامه خپل له باید پښتانه افغانان چې وکړ فکر بابا شاه احمد اوسیدل روسان کې روسيه

. کړې غوره پولې لپاره ( ۴۱ )افغانستانوختزبرځواکپهافغانستان   تجربهکړېچېهرکلهد دا نوډېرژرلهماتې موږدخپلتاريخپهاوږدوکې استعماريمنګولېښخېکړي،

چېباالخرهلهدېخاورېنه . وتلوتهاړشوياوترشاهيېدېولستهلويېغميزېپرايښيدي سرهمخشوى،ددې افغانستاندخپل وختيرغلګرولهلوريدرانهګزارونهخوړلي، پهاوږدود موقعيتهغه لرغونياومعاصرتاريخ تيژيک حساسسترا هېواد

کلهچېپه کېانګليسانودهندنيمهلويهوچ ١٩ وختنورهمنړيوالپامځانتهراواړه، راوځغاستل اشغالکړهاومخپهافغانستانيې هۍمهپېړلهنيمايينهراپدېخواچېاوسیو. نولسمېپېړ دهافغانستان وۍد لويېلوبې ۍېشتمهپېړ لويهلوبهله پهډګرواوښت ( great game )د دا

oپيل . ږيچې یۍنولسمېپېړ کېدتزاري آسيا پهمنځن روسيېاوانګليسانوترمنځ ۍپهلومړنيسرکېيېعمدهلوبغاړيتزاريروسيهاوانګليسوچېکله انګليسانچېکله سياسيسياليوهغهوختنورهمپسېزورواخيست، روسيېغوښتلدافغانستانلهالرېپرهندلښکرکشيوکړي،

نوژرترژرهيېدافغانستانلهالرېپرهنددروسيېد دروسيېپه هغهمهالهندتهد مخنیوېلپاره دېنيتخبرشول، هلېځلېپيلکړې، ) الر ) لېږدېدونکې لپارهخپلټولامکاناتپهکارواچول، ورننوتویوازېنىاجباريمعبر نيواک افغانستاند انګليسانود تردېچې افغانستانو،

پاليسۍ پرمختګ د افغانمېړنياومجاهدولس درېځله لهمخېيېپرافغانستان ( forward po- icy )بالاخره خود ناکامهيرغلوکړ،لاس د په او شول مخ سره ماتې شرمونکې واوښتل له ور زيانونه شمېره بې مال او سر

ځله درې پرلپسې افغانستان پر او انګرېزانو زور ټول خپل له دوى شوه، نه برخه په يې بريا خو وکړ يرغلشوکوالى ونه سره راولo ځواک خپلاسارتالندې يېتر څېر په ديوهمري او کړي بدله ولساراده ي.چېددې

انګرېزانوشومه په افغانولسپرلپسېجګړواومقاومتونود الريېددېهېوادتجزيه پاىکېلهانګرېزانوسرهد ۍاېستلېوهاودخالصونیوازېننړۍ د فغانستان ا ترڅو –) وه، بېليېکړه اېليېکړه، خپلشومسياست انګليسانود کړي، )لهنقشېنابود dived and rule

سيمېد وتلوپرمهالدواړههېوادونهتجزيهکړلچېد نهد پرېښوده افغانستاناوهند يېيوهتلپاتېغميزهترشا د هېوادونواوولسونوترمنځپه انګرېزانوپهشان ۍشلمېپېړ دوىترخپلې وروستيوکېکلهچېروسانوپرافغانستانيرغلوکړنودوىهمد سرهمخشول، ورتهبرخليک

ooسيمهييزاومذهب خو تعصبونوتهلمن يوسېقومي، افغانستانپهتجزيېهوکړېکړېوې، وهلهاوآنلهځينوجهاديقوماندانانوسرهيېد. دوىهملهدېخاورېمختورناوشرميدليووتل

چېپه يپخوانيامريکاييچارواکo دلتهدبحثاصليمحورديوه د پرهغوبېمنطقهاواحمقانهڅرګندونېراڅرخي، افغانستانکېدامريکاويني کې تجزيه په هېواد ددې بريا جګړې . ۍاوسن

( پههند ( پهټايمزورځپاڼهکېخپره هند د وينا دا رابرټبلیک يوهپخوانيسفير امريکا اوسپه کېد چېامريکا ويلييېدي، شوېاو( ېماتېخوړلo افغانستانکېدطالبانواوتروريزمضدجګړېکې ( ooهغهجنوب بايدپهدوهبرخوووېشلشي، افغانستان هېواد سيمېچې ياودا

oلهشتون سرتيريپهشمالي يطالبانپهکېپهجګړهبوختديبايدهغوىتهورپرېښودلشياوامريکای واليتونوکېچېوګړييېدامريکاهماغه له لري، نه مخالفت کې افغانستان په وجنګيږي سره پرضد طالبانو د .ځایه

يوهعاديامريکايي بهد ( زهفکرنهکومچېدا افغانستان ) نظردىچېاوسمهاليېد دسپينېماڼ دا نظروي، رابرټبلیکويل ۍچارواکېاته پهافغانستانکېشاوخوا امريکا تېښتېالرېچارېلټوي، ډېرزياتمالي جګړهبايللېاوځانتهد کالهبېموخېاوناکامهجګړهوکړه،

په اوځانيتلفاتور نوموړيهېوادحيثيتتههمزيانوررسولى، واوښتل، ناکامهجګړېد امريکا متحدينيېهمورځپهورځ افغانستانکېدپراوږواچولى، . ترېمخاړوياودجګړېټولپېټىيېدامريکا سختمخالفتکوي دامريکاولسهمپهافغانستانکېلهروانېجګړېسره

ټولهغهڅهدي . دا امريکاددېپرځاىچېدافغانستانمسلېتهدحل نهيېالرهورکهکړې نوپه چېلهامريکا معقولهاواساسيالرومومي،چېپایلېبه . (۴۲) يېډېرېترخېوي دېډولاحمقانهپروژوالسپورېکوي،

سیاسيکار لیکo یوافغان چېميرويسنيکهد( 1709خوبونهلههغهکاله )ېدافغانستاندتجزيo چې :ي پوهدافغانستاندتجزیېپهاړه. 150صفويانو ) افغانستانپهختيځ ( د تراوسپورېليدلکېږي غليمانولخوا، د فوقتا وقتإ هراتکېختمهکړه، کلنهادارهپهقندهاراوبېا

Page 72: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

72

دبايزيدروښان ) 16اودهغهحتیترلمسيپورې( )1585-1525کېچېترکابلاوکلهکلهبهترغزنيپورېدمغلوپهالسکېؤ،. )ېپور پيړيو 17او جون( پهيوجنګکې دمغلوپهمقابلکېودريدلاودخوشحالخانخټکددورېجنګونواومقاومتتهيېدوامورکړ

پښتنو( 1630 د عبدالقادر، روښانلمسي، بايزيد د محمدزي، 11د يوسفزي، مهمند، بنګښ، اورکزي، قومونهلکهافريدي، غټ، . کهڅههمهغوی ويستل حملېلپارهرا پيښورد د تهرسيدو ځاځيچېشميريېڅلويښتزرو تورياو بنوڅي، ترکلرزي، ګيګياڼي،

نهنيولوخومغلدومرهپهدېاوږدوفرسايشيجنګونوکې وهندوستاندغزنويمحموداواحمدشاهدرانيپهشانپهدېسلکلنمقاومتکې . ۍسانoآاضعيفشولچېانګريزانپه بلخاو تاجقرغان، افغانستانشمالبرخېلکهقندز، پهدېوختکېد سرهترډهلېپورېراورسيدل

ګوډتيمور يميمنهکېازبکساالر چېد . روانهوه، اميرانوترولکېالندېو د بخارا نشينهبرخېد ازبک دا بقاياوڅخهوو اومونږپه ېدوينؤ شمالکېدازبکواکمنواوياخلکولهخوادبخاراداميرانوپهمقابل نه مقاومت کوم .کې

) ( چېترميمنېپورېبهپهچوراوچپاولپهأسانو ساراوسارق ترکمنانوددروقومونودورهيي، افغانستانپهشمالکېدبخاراواکمنياود دلو . یراوتل، برخېد افغانستاندا لهبدهمرغهد سلطنتپهسر ۍمړوپيړېپهلo 19احمدشاهختمکړل لسيزهکېچېپهافغانستانکېد

داميردژوندپهورستيوشپوورځوکېبېا دازبکساالرانوپهالسورغلېچېهغهاميردوستمحمدخانددوهمېدورې، بېا جنګونونهروانوو،( » ( ۴۳لهمرکزسرهونښلولې

پوځونه ۲۰۰۸د�� هیوادونو الندې کې افغانستان په مخې له راپور د ملتونو ملګرو د کال زت�غ� و��ر���و��س����ت��ه��� ک�ې���� ش����م��ی�ر���ه��� د��ې�� پ�ه��� خ��و�� ن�و��ر���و�� . ید��ر��ل��و��د��ل��� ش����م��ی��ر��� ی�و�� ا��و�� و��ل����اړ��ل���� ه��ی�و��ا��د��ه��� د��د��ې�� پ�و��ځ��و��ن��ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� د��ی�و��ش����م��ی�ر��� ر��ا��غ��ل��ل��� ی��ر���ا��ت���

نژدې . ولایاتو متحده دامریکا څخه ډلې ددې واستول را هم عسکر نور . ۳۴ورته راواستاوه زرهنورنظاميپرسنولافغانستانتهدعسکروشمیره دهیوادنوم ګڼه دعسکرو

شمیرهدهیوادنوم ګڼه دعسکروشمیره دهیوادنوم ګڼه

- ۲۵۰ ۱ البانیه ۴۰ ارمینیا ۲ ۱۴۵۵ استرالیا ۳- ۳ استریا ۴ ۹ ۰ ازربایجان ۵ ۵۷۵ بلجیم ۶- ۱۰ بوزنیا ۷ ۴۵۰ بلغاریا ۸ ۲۸۳۰ کاناډا ۹- ۴۵۹۰ جرمني ۱۰ ۵۰۰ ناروی ۱۱ ۷ ۵ ګریس ۱۲- ۲۶۳۰ پولنډ ۱۳ ۲۵۰ پورتګال ۱۴ ۳۶۰ هنګري ۱۵- ۵ ایسلنډ ۱۶ ۱۷۵۰ رومانیا ۱۷ ۳۰ سینګاپور ۱۸- ۶ ایرلنډ ۱۹ ۳۴۰۰ ایټالیا ۲

۰۳۰۰ سلواکېا ۲۱

- ۷ ۰ سلواینا ۲۲

۶ ۲ اردن۳

۲۷۰ کوریا ۲۴

- ۱۵۵۵ ۲ سپین۵

۵۳۰ ۲ سویډن۶

۱۷۰ لیتویا ۲۷

- ۲۴۰ مسډونیا ۲۸

۲۴۵ لتوانیا ۲۹

۲۹۵ کروشيا ۳۰

- ۱۷۴۰ ترکېا ۳۱

۹ لوکسمبورګ ۳۲

۵۰۰ چېک ۳۳

- ۱۵ اکراین ۳۴

۴۰ مالیزیا ۳۵

۷ ۳ ۰ ډنمارک ۳۶

- ۱۵ عربیامارت ۳۷

۱۹۵ ۳ منګولیا۸

۱۶۰ استونیا ۳۹

- ۹ ۵ ۰ ۰ ۴ انګلستان۰

۳۰ مونتیګرو ۴۱

۸۰ فینلینډ ۴۲

- ۷ ۸ ۴ ۳ ۰ امریکا ۴۳

۳۸۰ نیدلینډ ۴۴

۳۷۵۰ فرانسه ۴۵

- ۹ ۲ ۵ جورجیا ۴۶

۲۰۵ نیوزیلینډ ۴۷

۱۱۹،۸۱۹ ټولپوځونه -

لیک حقوقپوه افغان : يیو ح��س����ا��س����و��ا��و�� ډ��ی�ر���و�� پ�ه��� ت�ا��ر��ی��خ�� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� کې چ��ې���� مرحلو خطرناکود�� د�� یپ�ر���و��ت��� ه��م��د��ا�� ی�ې���� ) ید��ل��ی�ل��� نژدې د��( ۴۷چې ځ��ا��ی�� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� ی�و�� س����ر���ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� ن�ظ����ا��م���ي���� ټ�و��ل��و�� خ��پ�ل��و��

Page 73: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

73

. چې کې څه هغه په یې ځانونه او اچولې لنګر کې هیواد دې په راهیسې کالو لسو دد�� ی�ې���� پ د��و��ی��� ګڼ هتروریزم جنګ اخر . يخالف دې په کړي را يمشغول کې قضیه په افغانستان د وختونوکې

خصوص ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� ونغښت خپل ته پاکستان او ټاکل يافغانستان نمایندګان ا��ړ���و��ن��د��و�� يسیاسي د�� څ��و�� ت�ر���د�� س����ر���ه��� ا��ړ���ی��ن ا��ړ���خ��و��ن��و�� ت�ه��� ه��ی��و��ا��د��و�� خ��پ�ل��و�� ل����ار��ې��� ل��ه��� ا��ت�ر���و�� د�� . ېخ��ب�ر���و�� ه��غ��و��ی��� د�� چ��ې���� و��ر���ک��ړ���ي��� م���ش����و��ر���ې���

د�� ه��ا��ل��ب��ر���و��ک��� ر��ی��چ��ا��ر��ډ�� ی�و�� څ��خ��ه��� ځ��ا��ن�ګ�ړ���. یډ��ل��ې���� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ه��م��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ی�و��ګ��س����ل���او��ی��ا�� د�� و�� زیاستا یه��ا��ل��ب�ر���و��ک���د�� . ا��و�� د�� ل��ر���ي��� ت�ج��ر���ب��ه��� ښ����ه��� ا��ړ���ه��� پ�ه��� ت�ج��ز���ی��ې���� د�� ه��ی�و��ا��د�� ق���ر���ا��ر��د��ا��د�� ه��غ��ې���� د�� ک�ې�د��و�� ټ�و��ټ��ه��� د�� ه��ی�و��ا��د�� ه��غ��ه���

کونک د�� یالسلیک پ�خ��و��ا��ن . یه��م��� خ��پ�ل��� ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� ه��م��� ا��ن�ګ�ل��س����ت�ا��ن��� ت�و��ګ��ه��� ه��م��د��ې�� ( یپ�ه��� ( د�� پ�ک�ر���ک��و��ل����ا س����ف��ی�ر���ټاکل نماینده ګډ پاره له اوافغانستان . ید�� یپاکستان د�� چ��ې���� ا��س����ت�ن��ب�ا��ط����ې�ږ���ي��� د��ا�� ن�ه��� د��د��ې�� ا��س����ا��س����� د��ې�� پ�ه���

ا��و�� ج��ی�و��پ�و��ل��ی�ت��ک�س������ ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� س����ی�ا��س����ي����، ن�ظ����ا��م���ي����، م���ش����ت�ر���ک��ه��� ی�و��ه��� پ�ه��� ت�ج��ز���ی��ه��� د��و��ا��ړ��و�� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن���د�� ک�ې���� لري .يغرب ک�ا��م���پ�ل��ی�ک�س������ قرار هیوادونو

توانیږ و چې حکومت داسې متاسفانه کې داخل په افغانستان د چې داده په يمهمه څخه ګټو ملي افغانستاند دو��ک��ړ��� د��ف���ا��ع� ک�ې���� م���ع��ا��م���ل���ات�و�� ج��ی��و��پ�و��ل��ی�ت�ی�ک�و�� . يس����ت��ر���و�� د��ا��د�� ی�ې���� د��ل��ی�ل��� ل��ر���ي��� ن�ه��� و��ج��و��د�� ا��و��س����ن ی، یچ��ې����

ر��ا��ه��ی�س�� ک�ا��ل��و�� څ��و�� ت�ی�ر���و�� د�� ش����و��ې�د�� بهرنیود�� ېح��ک�و��م���ت��� س����ا��ت�ل��� ک�م��ز���و��ر���ی��� ډ��ی�ر��� ا��و�� ج��و��ړ��� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� یځ��و��ا��ک�و��ن��و��د�� د�� ا��و�� ک�ې���� ت�ص���م��ی�م��و��ن��و�� ا��ل��م��ل��ل��ي���� ب�ی�ن��� ا��و�� س����ی�ا��س����ي���� م���ه��م��و�� پ�ه��� ک�ې���� ب�ه�ر��� ا��و�� د��ا��خ��ل��� پ�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن���

ا��و�� ص���ل���اح��ی��ت��� . م���د��ا��خ��ل��ې���� د�� ا��و�� ل��ر���ي��� ن�ه��� د�� ق���د��ر��ت��� چ��ې���� م���ی�ک�ا��ن�ی�ز���م���� ه��غ��ه��� د��ف���ا��ع� خ��پ��ل��ې���� د�� ا��ړ���خ��ه��� ب�ل��ه���ش����و�� يق���ب�ی��ل��و�� ج��و��ړ��� څ��خ��ه��� د�� یټ�و��ل��ن�و�� څ��و�� ت�ر��� ل��ر���ي���، ن�ه��� ه��م��� و��ل��ر���ي��� چ��ې���� ی�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ل��ک�ه��� ه��ی�و��ا��د��

وکړا دفاع څخه تمامیت ارضي او منافعو ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� . یملي پ�ه��� ک�ې���� و��ا��ق���ع��ی�ت��� پ�ه��� ج��و��ړ���ښ����ت��� د��غ��ه��� ځ��ک�ه��� ش����ي����ا��و�� ل��ر���ي��� ق���ر���ا��ر�� ک�ې���� ت�ق��ا��ب�ل��� پ�ه��� س����ر���ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� ب�ی�ر���و��ن��ي���� ر��ا��ن�ښ����ت�و�� د�� د�� ک�ې���� ه��م��� خارجي د��ا�� همدې

کې خلا په قدرت د افغانستان او کېږي کمزوری توګه تدریجي په واسطه په ځواکونوکېږي .... واقع

مرکز قوي یو کې وخت اوسني په کې افغانستان په چې شي وویل باید اساس دې ن�و�� يپه ل��ر���ي���، ن�ه��� ش����ت�و��ن���� ح��ک�و��م���ت���راکاږي . ته لوري دې هم پښې همسایګانو د چې غواړي هیوادونه بیروني

ی�و�� د�� ک�ش����و��ل���� ر��ا�� ګ�ا��ن�و�� ه��م��س����ا��ی�ه��� د�� ک�ې���� ق���ض���ی�ه��� پ�ه��� خبره ها��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ویجاړونکې او خطرناکه ډیرهد�� ح��ر���ک��ت��� ی�و�� د��ا��س����ې���� د��ا�� ا��و�� ید��ه���، ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� م���و��ن��ږ��� اخذکول چ��ې���� شو نه څه کوم ترې اړه په سیمې د .. ییا

Page 74: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

74

د�� م���ع��ل��و��م���ه��� خ��و��ا��و��ې��� ج��ن�ګ�� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� جنګيږ يپ�ه��� خلاف پر ځواکونو بهرینو د چې دي ډلې جنګي ته لوري یو ي،د�� ح��ک�و��م���ت��� د��ک�ا��ب�ل��� ل��و��ر���ي��� ی�و��ه��� ل��ه��� ک�ه��� ی�ې���� ا��ړ��خ�� د�� یا��و��ب��ل��� ه��م��� ق���و��ا��و��ی��� خ��ا��ر��ج��ي���� ی�ې���� څ��ن�ګ�� ت�ر��� .ین�و��د�� ک�ې���� و��ا��ک�� پ�ه��� ج��ن��ګ�س����ا��ل����ار��ا��ن�و�� د�� ه��م��� ح��ک�و��م���ت��� ک�ا��ب�ل��� د�� ید�� ح��د��ه��� ډ��ی�ر���ه��� ت�ر��� س����ا��ل����ار��ا��ن��� ج��ن�ګ�� ا��و��د��ا�� ،

ق���و��م��� ه��م��غ��ه��� م���ن��ع��ک�س����و�� يا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ( ۴۴ .... )يج��و��ړ���ښ����ت���و��ا��ی پ�و��ه��� ک�ا��ر�� س����ی��ا��س����ي���� ا��ف���غ��ا��ن��� چې چې :يی�و��ب��ل��� د هېواد نصیب بد هغه د��و��ر���ا��ن��� کالو ۸۲ د��ئافغانستان ځله پ�ه��� درې کې

ستر د وخت شورویانو . و��ن��و��ځواک و��د کې پیړۍ شلمه په و، نیولی انګریزانو کې پیړۍ نولسمه په افغانستان د راغلی لاندې نیونی پوځي ئتراسستې . هغه اشغال دوهمي ولړزولې، ریښې افغانستان د اشغال لومړني د نیولی امریکایانو هم کې پیړۍ یوویشتمه په د دا او و، ئنیولی ئ

وکښلې . پسی بېخه له اشغال درېیمي او کړې،مخامخ سره خوږیو سر شدیدو او تلفاتو سترو د ځل هر یې یرغلګر او کړ مقاومت کلک ضد پر نیونې بهرنۍ او یرغل پردي د تل ولس ئافغان

د . » « » خو وګالي ژوند ډک خطره له حتی فقر به افغانان ولیکي چې و جانب په حق لارنس لارډ واکمن مرستېال هندوستان د دي کړيزغمي .« نه هم هیڅکله راتلل لاندې واک تر پردیو

د » « » « » او وجنګېدل سره شورویانو د نوم په مجاهدینو د وجنګېدل، سره انګریزانو د نوم په مبارزینو ملي د افغانان چې د علت ئهمداور « . موازي هم به مقاومت نو وي، جاري نیونه افغانستان د څو تر چې ښیي تجربه او سابقه جنګيږي سره امریکایانو د نن هم نوم په طالبانو

وي رهي افغاني. ) ( سره د او واچوو ور کې پله په پاکستان أا مثل پردیو د سرښندنه او غیرت دا افغانانو د چې وي ناځواني او تلفي حق به داکوو . باندې عقیده او اااعقده خاصه کومه پر بنا څه هر دا چې پوهیږو ښه کې باطن په چې دا حال کړو وقف ته نورو ټول اعتبار (۴۵ )همت

خ��پ�ل��و��   د�� ه��م��� ا��و�� م���خ��ې���� ل��ه��� م���و��ق���ع��ی��ت��� ج��ی��و��س����ت�ر���ا��ت�ی��ژ���ی��ک�� د��خ��پ�ل��� د�� ځا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ز��ی��ر���م���و�� ط����ب��ی�ع��ي���� م���ک�ن��ی�و��اولښکر پوځونو د ځواکونو سترو سترو د کې تاریخ معاصر خپل په ، اساس په شتون

ګر ډګر . ید�� ییدلځکشيو د�� يم���ق��د��و��ن چ��ن�ګ�ی�ز���خ��ا��ن��� دا س����ک�ن�د��ر��، توانیدل نه و سره لښکرو خپلولښکر خپلې ځله څو هم پرې انګلیسانو یوسي، یې منځه له او کړې ټوټې ېهیواد

لیکېپهواسطهپه . ناقانوني ولسدیوې ستر دپښتنو لهپاره نیولو انګلیسانوددېهیوادد شوې سرهمخ خودناکام ۍازمیښتکړې . . د�� د��ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن�و�� ا��ن�ګ�ل��ی��س����ا��ن�و�� ک�ړ���ی��� خ��و��ن��د��ي�� ځ��ا��ن��� ن�ه��� ح��م��ل��و�� د�� ک�ړ���ی���، ق���ی�ا��م��� خ��ل���اف��� پ�ه��� ا��ش����غ��ا��ل��ګ�ر���ا��ن�و�� د�� ی�ې���� ت�ل��� چ��ې���� و��ل��س������، د��د��ې�� څ��و�� ت�ر��� و��و��ی��ش����ه��� ب�ر���خ��و�� د��و��و��

ورکړه . لهالسه تجزیېاوټوټېکېدوهڅېکولېخوپخپلهیېخپلهامپراطوريپه ټلوالې نظامي اودوارسا خاطر ۱۹۸۰ۍدروسانوامپراطور په کولو ولکه د هیواد ددې هم کې کلنو مو

پ�ت�ی . و�� ی�ې���� ب�ی�ا�� ن�و�� ش����و��ل���� م���خ�� س����ر���ه��� ن�ا��ک�ا��م���ۍ� د�� ه��غ��و��ی��� چ��ې���� خ��و��ک��ل��ه��� ا��ز��م���و��ی��ل��ې���� و�� ل��ښ����ک�ر���ې��� لهیخ��پ�ل��ې����ووه لمن جګړوته جنګ ددېهیواددقومونواوولسونوترمنځ د�� . يچې چ��ې���� د�� ک�ل��ه��� ا��و�� هڅ او�� ر��و��س����ا��ن�و�� ټلوالې نظامي ېرسا

. اما کړه غبرګه را یې خبره کېدو ټه ټو او تجزیې د هیواد ددې نو شوې مخ سره ناکامۍ دا��و�� . ش����و��ې��� م���خ�� س����ر���ه��� ن�ا��ک�ا��م���ۍ� د�� ه��م��� ه��څ��ې���� د��ا�� ه��غ��و��ی��� د�� ک�ې���� م���ق��ا��ب�ل��� پ�ه��� ق���ی��ا��م��� و��ل��س����ي���� د�� و��ل��س������ ا��ف���غ��ا��ن��� د��

امپراطور خپله یې ځای په کېدو ټوټه د افغانستان نظامي . يد وارسا د ورکړه السه لهد�� پ�ا��ت�ه��� ک�ې���� پ�ا��ڼ�و�� پ�ه��� ت�ا��ر��ی��خ�� د�� ن�و��م���� ی�و��ا��ز��ې��� ی�ې���� ا��و��س������ ا��و�� و��ش����ړ���ی��د��ه��� و��ر���و��س����ت�ه��� م���ا��ت�ې���� ل��ه��� .یټ�ل��و��ا��ل��ه���

کولې خبرې تجزیې د افغانستان د روسانو یوازې نه کې وخت په جهاد اړخیز هر او قیام ولسي د کې مقابل په پکت نظامي د وارسا د . په یوېمهمېمجلې امریکا د تکراروله بیا بیا خبره ټوټهکېدو افغانستاند د امریکایانوهم ولیکل ۸۰بلکې کې کلونو ومو

د�� : ک�ې���� ګ�و��ن��د��و��ن��و�� ج��ه��ا��د��ي�� پ�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� د�� چ��ې���� م���ش����ر���ي��� ګواښ پ�ښ����ت��ن�و�� ته سالمیت پاکستاند�� يپ�ی�ښ����و�� ت�و��ګ��ه��� ښ����ک�ا��ر��ه��� پ�ه��� م���ج��ل��ې���� د��ې�� ګوته ، ته حکمتیار ګلبدین انجنیر مشر اسالمي حزب

د�� م���ش����ر��� پ�ښ����ت�و��ن���� ی�و�� ه��غ��ه��� چ��ې���� د�� ا��و�� ین�ی�و��ل��ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� کې د�� پښتنو په پاکستان د څنګ تر پښتنولري وال مینه پوره له ،هم پاکستان د قیادت کې افغانستان په یې به اساس دې په نو

ک�ړ��� و��ل����اړ��ې��� ر��ا�� س����ت�و��ن��ز���ې��� پ�ا��ل��ی��س�� . يپ�ا��ر��ه��� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� د�� څ��و�� ت�ر��� ک�و��ل��ه��� ه��څ��ه��� م���ج��ل��ې���� په يجوړونک يد��ې��یوه د هغه چې شي سپارل نه و چاته داسې قیادت افغانستان د چې کړي قانع دېهر او بشپړه یوه پاره له راتلونکې د افغانستان د او وي هم خاوند ګوند سیاسي ځواکمن

. ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� چ��ې���� و��و�� س����ب�ب��� د��د��ې�� ل��ی��ک�ن�ه��� ه��م��د��ا�� و��ل��ر���ي��� ه��م��� ا��ج��ن�ډ��ا�� ج��و��ړ���و��ن��ک�ې���� ا��ړ���خ��ی�ز���ه���د�� د�� ک�ې���� ل����اس����و�� پ�ه��� ا��س����ل���ام���ي���� د�� ح��ز���ب��� ک�ې���� ح��ک�و��م���ت��� پ�ه��� ک�ې���� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� پ�ه��� ی�ا�� ا��و�� ج��و��ړ���و��ل��و�� د�� ح��ک�و��م���ت���

د�� ک�ا��و��ه���، م���خ��ا��ل��ف��ت��� ځواک : و��ر���ګ��ډ��ی�د��و�� اسالمي حزب چېرې که چې وویل توګه ډاګیزه په رئیس استخباراتو د وخت هغه د پاکستانواخل کې لاس کړي . )يپه واکه بې هغوی سره اخستلو کار په نه ځواک پوځي د به پاکستان نو

۴۶ )د�� د�� ۲۰۰۱خ��و�� ا��ک�ت�و��ب��ر��� د�� ک�ا��ل��� د�� وا��و�� ز�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� چ��ې���� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� ی�ع��ن�ې���� د��ی�خ��و��ا��، ر��ا��پ�ه��� د�� م���ې���� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و��

راغل لاندې یرغل د�� یپوځي ن�ا��ټ�و�� د�� پ�و��ځ��و��ن��و�� ه��غ��و��ی��� د�� ک�ې���� ک�ا��ل��و�� ن�ه��و�� ت�ی�ر���و�� د��ې�� پ�ه��� ونه ا��و�� پهدې پهګډون ټلوالېک�ړ��� و��ل��ک�ه��� ک�ې���� ل����اس����و�� خ��پ��ل��و�� پ�ه��� ه��ی��و��ا��د�� د��ا�� ه��ی��و��ا��د�� ي،ت�و��ا��ن�ی�د��ل��� د��د��ې�� ا��و��س������ ه��م��� د��و��ی��� له د�� ن�و�� ښکېلولو

Page 75: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

75

د�� ل��ی�ک�ن�و�� . پ�ا��ر��ه��� ا��و�� ش����ن��ن�و�� پ�ه��� د��ن�و��ر���و�� ا��ن�د��و��ن��ه��� ډ��و��ل���� د��غ��ه��� غ��و��ا��ړ���ي��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� ک�و��ي��� خ��ب�ر���ه��� ت�ج��ز���ی��ې����ک�ړ��� خ��پ�ا��ر��ه��� کړا يک�ې���� هواره لاره پاره له پلانونو راتلونکو خپلو د څو شي .یتر

ک�ړ��� ډ��ا��ګ�ی��ز���ه��� ا��ن�د��و��ن��ه��� خ��پ�ل��� م���ا��ت�ا��ن�و�� ډ��ی�پ��ل��و�� ا��و�� ل��ی�ک�و��ا��ل����ان�و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� ک�س����ه��� څ��و�� ا��ړ���ه��� د��ې�� چې يپ�ه��� ديد�� ) ( د�� پ�ی��ټ�ر���ز��� ر��ا��ل��ف��� ی�و�� ی�ې���� څ��خ��ه��� ډ��ل��ې���� ن�و��ر���و�� . یه��غ��ې���� ا��و�� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� ، ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� پ�ی��ټ�ر���ز��� ر��ا��ل��ف���

د�� . پ�ی�ټ�ر���ز��� ر��ا��ل��ف��� د�� م���س����ؤ��ل��ی�ن�و�� و��ا��ش����ن�ګ�ت��ن��� د�� ه��م��� څ��ه��� ک�ه��� ک�ړ���ې��� ج��و��ړ���ه��� ن�ق��ش����ه��� ن�و��ې��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و��ن�و�� د�� س����ی�م��ې���� د�� ا��و�� ن�ق��ش����ې���� د�� ين�و��ې��� ن�ه��� س����ر��� س����ر���ه��� ا��ن�د�� ل��ه��� ج��و��ړ���و��ل��و�� د�� ن�ق��ش����ې���� ن�و��ې��� ا��و�� یو��ی��ش������

شنونک ډیر خو د�� يخوځولې ت�ب�ل��ی�غ��ا��ت��� ډ��و��ل���� د��ا�� چ��ې���� م���ن�ي���� د��ا�� پ�و��ه��ا��ن��� ک�ا��ر�� س����ی�ا��س����ي���� ا��و��د�� ا��ړ��خ��ه��� ل��ه��� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� ل����ار��ې��� ل��ه��� و��ګ��ړ���و�� له ه��م��د��ا��س����ې���� کولو السه تر د موخو راتلونکو خپلود�� ا��و�� ک�ې�ږ���ي��� ک�ا��ر��و��ل���� ا��و��س����ن پ�ا��ر��ه��� پ�ی�ټ��ر���ز��� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� چې یس����ی��م��ې���� ده نه خبره نوې څه ویش

د�� ی�ې���� ل����اس����� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� ت�ر��� ک�ې���� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م���و��ن��و�� خ��پ�ر���ن��ی�ز���و�� پ�ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� م���ع��ل��و��م���و��ل��و�� د�� ا��ن�د��و��ن��و�� د�� خ��ل��ک�و�� . د�� پ�ی�ټ�ر���ز��� ن�ی�س����ي���� په ۲۰۰۹ل����ان�د��ې�� اګست کالد م���ن�ځ��ن ۲۶ز ا��و�� د��پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� له ځخ��ت��ی يم���ه��� ویش نوې د

د�� ک�ړ��� پ�ا��ر��ه��� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز��� ن�ق��ش����ې���� ا��خ��ل��و�� :ین�و��ې��� ر��ا�� د��ل��ت�ه��� ل��ن�ډ��ی�ز��� ی�ې���� م���و��ن��ږ��� چ��ې����د��( )Ra- ph Petersد�� ) ا��ړ��خ��ه��� ل��ه��� پ�ی��ټ�ر���ز��� کې( B- ood bordersر��ا��ل��ف��� لیکنه تفصیلي یوه لاندې سرلیک تر: يراغل م���ن�ځ��ن ا��ف���ر���ی��ق��ا��ی د�� ځخ��ت�ی يد�� د�� ه��م��� ا��و�� ډیره يه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� ټاکنه پولو د منځ تر هیوادونو

. کې نقشه نوې دې په لري اړتیا ته جوړښت دوباره او شوې اړخیزه یو او غیرعادلانهپاره له بدلونونو دوباره د توګه ځانګړې په ترکېه او عربستان، سعودي عراق، پاکستان،

. د�� ع��ر���ب��س����ت�ا��ن��� س����ع��و��د��ي�� ا��و�� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� ی�ې���� څ��ن�ګ�� ت�ر��� ش����و��ي��د��ي�� ګ�و��ت��ه��� نامه پ�ه��� په هیوادونو طبیعي غیر . هیوادونه غیرطبیعي هیوادونه پاکستان او سعودي د چې کوي اویادونه دي شوي یادکړل

د�� يد�� ا��و�� ش����ي���� و��ل����اړ��� م���ن�ځ��ه��� ل��ه��� ب�ا��ی�د�� د�� ا��و�� د�� م���س����ل��م��ا��ن�ا��ن�و�� ښ����ا��ر��و��ن��ه��� م���ق��د��س����� م���د��ی�ن�ې���� ا��و�� د�� يم���ک�ې���� ل��ک�ه��� ، د��و��ر���ا��ن يع��ی��س����و�� پ�ه��� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� ه��ی��و��ا��د��و�� ا��س����ل���ام���ي���� د�� څ��ی�ر���، پ�ه��� . يو��ا��ت�ی�ک�ا��ن��� هغه کړلشي اداره شکل

طبیع يو��ا��ی د دسعودي عرب يچې شيعه شوې جوړ نوې دی سیمې ته يزیرمو دالسعودکورن او شي ورکړل ته ۍهیوادڅه لږ هملتهدریاضترڅنګ د�� . ځدې و��ک��ړ���ي��� ژ��و��ن��د�� ک�ې���� پ�ه��� ت�و��ګ��ه��� ا��ز��ا��د��ه��� پ�ه��� څ��و�� ت�ر��� ش����ي���� و��ر���ک��ړ���ل���� هغه م���ک�ه���

ډیره خپله به ایران ا ځلهانده د�� ذمکه خ��و�� پ�ر���ی��ږ���د��ي��، ت�ه��� ب�ل��و��چ��س����ت��ا��ن��� ا��ز��ا��د�� ا��و�� ه��ی�و��ا��د�� ا��ز��ا��د�� ع���ر���ب��و�� ش����ي�ع��ه��� د�� ، ک�ر���د��س����ت�ا��ن��� ا��ز��ا��د�� ا��و�� ر��ب��ا��ی�ج��ا��ن���نژ . یو بیا ځل یو ایران به ترتیب دې اوپه شي ورکړل ته ایرانیانو به ولایت هرات د ژب يد��اافغانستان وګرځي .یفارسي هیواد

ن�و�� ه��غ��ه��� ب�ه��� ی�ا�� ا��و�� و��س����ا��ت�ي���� س����ر���ه��� ځ��ا��ن�ه��� ل��ه��� ی�ا�� ع���ب�ا��س����� ب�ن�د��ر�� ب�ه��� د��و��ل��ت��� ا��ی�ر���ا��ن��� د�� ر��ا��ز�� عرب یه��م��د��ا�� يشيعهغرب . خپل به افغانستان کړي تسلیم ته پ�ر���ی��ږ���د�� يهیواد ت�ه��� ا��ی�ر���ا��ن��� پ�ا��ک�س����ت��ا��ن��� ي،و��ل����ای�ت�و��ن��ه��� د�� ک�ې���� ش����ر���ق���� پ�ه��� خ��و��

ج��ل���اش����و�� بلوچ . یڅ��خ��ه��� خپله به پاکستان کړي ځای یو را سره ځانه له ټولې سیمې قبایلو د او ایالت پختونخوا د�� يخیبر س����ی��م��ه���پ دریاب د انډوس د به پاکستان طبیعي خپله اوپه پریږدي پاره له بلوچستان دکراچ رازاد خو شي پاته غاړه برخه يغرب ۍهغه

ورکړي السه له (.۴۷ .....)بهدجوالیپه وشوه، یادونه چېمخته پخوانيسفیر پههند مه ۸لکهڅنګه دامریکاحکومتتهوړاندیزکړیچېافغانستان کېدامریکا

په دې دېموقتا کابلپهشمولشمالاولوېدیځ جنوبپښتنيسیمېدېپرېږدياود د اوسېدونکوپه دووبرخووویشي، دغوسیمود دوساتي » .ۍهمکار oرابرټبل دپخوانيسفیر « . یدامریکا په پهپولیتیکونشریېاودهندپهټایمزورځپاڼهکېخپورشوی وړاندیزدامریکا کویل

ستراتیژينتیجهنهلريځکهچېطالبانپهدېخاطرچېدجګړېپهمیدانکېنهديماتشوي بلواضداوسن ۍهغهکېویلشويچېد . ooبایددافغانستاندجنوب نوامریکا والیتونوکنټرولطالبانوتهورپرېږدي .يخبرواوپخالینېتهحاضرنهدي

دېخپلځواکونهله چېامریکا یوشمیرامریکاييچارواکووړاندیزکړیوو اوسنيمرستېالجوبایډنپهشمول د څوکالهوړاندېدامریکا. افغانستانهوباسياویوازېدېپهلویواډوکېدکومانډواوهواييځواکپهوسیلهدطالبانومرکزونهپهنښهکوي

  oیرابرتبل - وتلولپارهاسانه، څخهد لهخرخوړ دغههیواد وروستهد کلونوناسمېپالیس لهکلونو امریکا ویلواييپهافغانستانکېد ۍک ۍ. لپارهدستراتیژیکېماتېترټولوښهمتبادلدادیچېافغانستانتجزیهکړي چټکهاوبېمصرفهالرنشتهخولهټولوستونزوسرهسرهدامریکا

  ooافغانستانجنوب د کابلپهشمولد يدیواييکهامریکا خپلپامبهشمالياولوېدیځوسیموتهواړويچېد سیمېطالبانوتهورپرېږدي،. . لههلوځلوسرهملګريدي افغانستانشاوخواشپېتهفیصدهنفوسپکېدېرهدیددغوسیموداوسېدونکواکثریتپښتانهنهدياودامریکا

) یبل  له چې ویل امریکا ( ۲۰۰۳تر ۲۰۰۱ک د کې هند په :» سفیرپورې کامال امریکا چې وي نه دا به مانا دې د واييالقاعدهپر دېپرځایبهموږپهافغانستانکېد طالبانوپر ووځيبلکېد اوخاصو اډواودغهرازد حملولپارهلههواييځواک مشرانود

. ) پولوپهاوږدو ځواکونوسپېشلفورسڅخهکاراخلوموږبهدغهرازلهنویوټاکلشویوپولوپراوښتونکوافغانطالبانواوهمدا) پاکستاند رازد». کېدتروریستانوپرپناهځایونوبریدونهکوو

 oیبل : ooشمالاوکابلدساتنېهڅهکويچېپهنسب لوېدیځ، افغانستاند امریکابهد ډولدطالبانوحضوراونفوذ يکویلهمدارازلیکلي . oبل د پاتهنهشياوممکن یپکېکمدی کویلپهنظرلهدېسرهبهپهاوږدهمودهکېپهافغانستانکېدډېرشمېرامریکاييپوځيانواړتیا

Page 76: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

76

ازبکو،هزارهوو،تاجکواویوشمېرپښتنومالتړترالسه پنځوسزرهکافيويځکهچېددهپهنظردویکولیشيپهدېکارکېد څلوېښتیا. هیوادونواودملګروملتودامنیتشوراحمایتهمجلبکړایشي اسیا دمنځن ممکنچېن، ایران، هند، روسيې، ۍکړياودناټودمتحدانو،

همواييچېدامریکاالسبهخالصويچېحتیدطالبانوپرغیرنظاميمشرانوهمدافغانستان   امریکاييدیپلوماتپهخپلوړاندیزکېدا دا. پهجنوبکېبریدونهوکړي

  . دیداهمواييچېدامسلهبهپاکستانخوابدیکړيپاکستاندافغانستانلهموقتيتجزیېسرهمخالفدیاوداسالمابادعکسالعملهم oامریکاي پاکستانپوځتمهلريچېلهافغانستانهد بریترالسه يسادهخبرهنهدهځکهچېد ځواکونولهوتلووروستهبهپهخپلهستراتیژیک

(۴۸کړي . )ملتود پخوانo پهافغانستانکېدملګرو لیکلo ينماینده شننېکې یوې پهخپلې پیټرګالبریټ افغانستانلهمختلفو : ) يمعاون چې

بايدلهدې قومونو لپارهستونزمندياوامريکا چېيوځاىکوليېدامريکا ( څخهجوړشوى، هېوادهخپلسرتيريوباسي دوى د پښتانه او دي پښتانه برخه لويه طالبانو والو وسله د چې ويلي، . ګالبرېټ دى کوي مالتړ

خودطالبانو ازبکاوهزارهګاندي زياتويچېځينېپښتانهشتهچېدطالبانومخالفتکوي، . اصليمخالفينتاجک،چېدافغانستانپهجنوباوختيځکېطالبانلهدې . الملهځواکمنديچېپهخلکوکېپراخنفوذلري ګالبرېټپهدېليکنهکېويلي،

ooهنوموړىادعاکويچېپههلمنداوکندهارکېدطالبانوپ ooضد ه ضدجګړهدپښتنوپ . شمال ګالبرېټدغهرازواييچېپخوان ۍجګړهدههزارهاوازبک تهپهکارده، ټلوالهچېلهتاجک، طالبانوسرهجګړهوکړهاوامريکا ډيروختيېد پښتنوطالبانو قومونوڅخهجوړهوه، چېد

ooشمالټلوالېڅخهدخپلوموخوپهخاطر هپ . کارواخلي ۍوړاندېلههمغهپخوانليکلواصليانګيزه د ګالبرېټدافغانستاندتجزيېوړانديزهمکړىدىاودمقالېد ( ۴۹« )ی.اوعنوانيېهمهمدا

وايي يافغانچارواکo خو افغانستانلهواقعيتڅخهلرېبولېاو ګالبرېټڅرګندونېد افغانستانخپلواکo د ارضيتماميت يچېد ، دى نه مخ سره ګواښ کوم له حاکميت ملي . او

» پهډاګه » پډياشډون ناټوله : » انګریزسیاستوال چې دي اوویليیې ننه کړیده، ځکهددویجګړهپهکورد سیاسيماتېسرهمخده،«) دولسمالتړلهالسهورکوياو (۵۰دېجګړېزهدومرهاندیښمنکړییمچېخوبمېتښتیدلی

oسياسيچاروشنونک خو يد دريځنهدى، امريکا د . واييچېپهښکارهدا نوموړيواييچېددېډول ييددوىپټپالنونهښکاري ترشاچېامريکاييځواکونهپهافغانستانکېورسرهمخدياوغواړيپهدې څرګندونواوپالنونواصلي ماتې الملهغهماتېده، خپله ډولکارونو

امريکاييچارواکېبايدپهدېوپوهيږيچېافغانستانيوواحداونه . پټهکړي زياتوي، ډولڅرګندونېاو دوی تجزيهکېدونکىهېواددىاودا ooپياوړىکړي ضدروانمقاومتال ه پالنونهبهددوىپ .»

د�� ه ی�و�� ک�ې���� ش����ن�ن��ې���� ا��و��ږ���د��ې�� ی�و��ې��� خ��پ�ل��ې���� پ�ه��� پ�و��ه��� ک�ا��ر�� س����ی�ا��س����ي���� اړه ا��ف���غ��ا��ن��� په تجزیې د افغانستانو��ا��ی ا��و�� ک�ړ���ی��� » يب�ح��ث��� کېدونک تجزیه نه یو افغانستان و��ا��ح��د�� یچې خ��ا��و��ن��د�� ت�ا��ر��ی��خ�� د��ا��و��ږ���د��ه��� ،

د�� زغمیدونک . یه��ی�و��ا��د�� نه او غریب د د�� وۍمونږ خ��پ�ل��� ه��م��� ب�ی�ا�� څ��ن�ګ�� ت�ر��� غرور ش����ر���ا��ی�ط����و�� ملي او عزت نفسک�ړ��� یساتل د��ف���ا��ع� س����ر���ه��� و��ر���ت��ی�ا�� ز��ړ���ه��� پ�و��ر���ه��� پ�ه��� م���و�� ن�ه��� و��ح��د��ت��� م���ل��ي���� د��خ��پ�ل��� چ��م��ن��� .« یا��و�� ی�و��ه��� د�� م���و��ن��ږ���

د�� .... د��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ر��و��س����ا��ن�و�� ی�و�� تر ګ�ل��و��ن��ه��� کېو ډیره او کېو دلږه کې کالو نهو تیرو دغه په امریکایانو او کې وخت په اشغالویشل ولس زمونږ لاندې پ ی،نامه پښتون د پښتون غیر شریف هیڅ د�� هخو ن�ه��� پاڅیدل یخ��ل���اف��� د�� . » یرا د��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ر��و��س����ا��ن�و��

کې ) وخت په مليش ( ۱۹۸۸اشغال شمیر یو ک�ړ��� یز و��ړ���ا��ن�د��ی�ز��� ت�ج��ز���ی��ې���� د�� ت�ه��� ق���و��م���ن��د��ا��ن�ا��ن�و�� شول . )یي��� نه موفق خو وا��ح��م��د�� يپ�ا��ک�س����ت�ا��ن د��( ۵۱ په ژ��و��ر���ن��ا��ل��س����ت��� ایران وینا، په دوره ۱۹۸۰رشيد په رباني داستاد کې کلونو

اوهزار ایران د چې کولې هڅې بریال ه کې خو کړي، منځته را سیمه وصل د کې غرب په افغانستان د منځ تر يجاتد�� . ) ( ر��س����ی��د��ل��� و��ر��� ت�ه��� ه��د��ف��� د��غ��ه��� ا��ی�ر���ا��ن�ی�ا��ن��� ک�ې���� و��ل��س����و��ا��ک�ۍ� پ�ه��� ک�ر���ز���ي��� ح��ا��م���د�� د�� ا��م���ا�� ش����و��ل���� ط����ا��ل��ب��ا��ن�و�� ن�ه���

ا��و�� ت�ا��ج��ک�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� ک�ې���� د��و��ر���ا��ن��� پ�ه��� د�� د��ح��ا��ک�م��ی�ت��� څ��و�� ت�ر��� و��ک��ړ���ه��� ه��څ��ه��� ک�ړ���ی��و�� ش����م��ی�ر��� ی�و�� ک�ې���� ا��ی�ر���ا��ن���خ��و�� ک�ړ���ي��� ج��و��ړ��� ت�ا��ج��ک�س����ت�ا��ن��� س����ت�ر��� ی�و�� ک�ې���� ش����م��ا��ل��� پ�ه��� هم، . ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پاکستان شول نه بریمند

د�� د�� ر��ش����ي�د�� بریال ا��ح��م��د�� طالبان چې وکړه خبره تجزیې د افغانستان د وخت هغه مخې، له شمال يوینا دافغانستان شول برخې ينهردکړه . .« ) غوڅهتوګه خوطالبانودپاکستانیانوداخبرهپه راوړي کنترولالندې ( ۵۲ترخپلپوره

د�� ز��م���و��ن��ږ��� پ�ل���ان�و��ن��ه��� ا��س����ت�ع��م��ا��ر��ي��� ا��ش����غ��ا��ل��ګ�ر���ا��ن�و�� د�� چ��ې���� و��خ��ت��� ماتې ه��ر��� د کې مقابل په ولس غیورد�� ، و��ر���ک��و��ل��و�� د�� ص���ل���اح��ی�ت��� ډ��ی�ر��� د�� ت�ه��� و��ا��ل��ی�ا��ن�و�� ا��و�� ک�م��ز���و��ر���ۍ� د�� م���ر���ک��ز��� د�� ب�ی��ا�� ن�و�� ش����و��ي��� م���خ��ا��م���خ�� س����ر���ه���د�� ... ک�و��ي���، م���ن�ځ��ت�ه��� ر��ا�� م���س����ئ��ل��ه��� و��ی��ش������ د�� ه��ی�و��ا��د�� د�� ه��م��� ا��و�� غ��و��غ���ا�� د��ف���د��ر��ا��ل��ی��ز���م���� ج��و��ړ���و��ل��و��، د�� م���ل��ي�ش����ې����

. دي مخه تر زمونږ اوس همدا پالنونه استعماري دا روسانولیک اړه په وحدت اوملي تجزیې دنه افغانستان د ، اعظم فاروق ډاکتر پوه سیاست يافغان

چې :و�� د�� ج��و��ت��ه��� د��ا�� م���ی�ن�ه��� س����ر���ه��� ه��ی�و��ا��د�� د�� ا��و�� پ�ا��ل��ن�ه��� و��ط����ن��� ک�ې�و�� ډ��ی�ر���ه��� د�� ی�و�� يه��ی�و��ا��د�� ز��م���و��ن��ږ���و��ل��س������ چ��ې����

ش����و�� . یم���و��ټ ر��و��ز���ل���� ل����اس����و�� پ�ه��� پ�ر���د��ی�و�� د�� ا��و�� ن�ا��څ��ی�ز���ه��� ه��غ��ه��� م���و��ټ��ی���� ی�و�� ی�و��ا��ز��ې��� د��ی�� و��ل��س������ و��ا��ح��د�� يا��و��

Page 77: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

77

د�� ج��ن�ګ��، پ�ه��� ګ�ټ��ې���� خ��پ�ل��ې���� چ��ې���� و��ي��� خ��و��ښ����� ت�ه��� ک�ا��ر�� د��ې�� ب�ه��� د�� ع��ن��ا��ص���ر��� ا��و�� م���د��ا��خ��ل��و�� پ�ه��� ب�ه��ر���ن��ي�و��ګور خوندي کې شتون په د�� ياستعمار ش����م��ی�ر���ه��� و��ګ��ړ���و�� د��د��ا��س����ې���� خ��و�� د�� ، ن�ف��و��س������ ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن���

راځي . نه هم کې سلمو پهګډ د�� منځ تر طبقو مختلفو د م���ن�ځ��و�� : يتاریخ ېافغانستان خ��پ��ل��و�� پ�ه��� ب�ر���ع���ک�س������، ګ�ا��و��ن��ډ��ی�ا��ن�و�� د�� ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن��� ا��ړ��ی��ک�ې����

ډیر ا��و�� ېکې ک�و��ي��� و��د��و��ن��ه��� ک�ې���� م���ن�ځ��و�� خ��پ�ل��و�� پ�ه��� ، ل��ر���ي��� ا��ړ���ی��ک�ې���� پهټولوسیموکېپهګډه ن�ژ���د��ې��کوي . ژوند

زمونږ اوهمدا لري حیثیت روح مشترګ او ګډ د کې سینو په هیوادوالو ټولو د د�� اسلام خ��ب��ر���ه��� د��ا�� ک�ې�ږ���ي���، ګ�ڼ�ل��� ر��م���ز��� و��ح��د��ت��� م���ل��ي���� د��. ده کړې څرګنده پوره جهاد او مقاومت ولس د خالف په پوځ اشغالګر شوروي

دجمع امامان پښتون غیر ټول دښار دکابل ترڅنګ پهڅرګنده ېددې خطبوکې ورځېپه دبل را ته قیام کې مقابل په مهاجمینو دې د خلک او غندي مداخله امریکا د .يتوګه

د�� د�� ن�ژ���د��ې�� ش����ت�و��ن���� د��پ�ښ����ت�ن��و�� ک�ې���� ش����م��ا��ل��� پ�ه��� د�� ېس����ل��م�� ۴۰ه��ی�و��ا��د�� ز��ی��ا��ت��� ه��م��� یڅ��خ��ه��� څ��ه��� ک�ه��� ، د�� لږه ه��ل��ت�ه��� پهمجموعيتناسب قومونو د�� یک نورو خ��و�� د�� د��ی�� ز��ی��ا��ت��� ن�ه��� ق���و��م���� ه��ر��� علت يب�ل��� همدا ،

ګڼ ید�� نه عملي تجزیه هیواد د هم هیڅوک هلته د��. يچې چ��ې���� ه��م��� و��ی��ل��� ب�ل��ی�ک�� پ�خ��پ�ل��ه���ک�و��ل��و�� د��ع���م��ل��ي���� پ�ل���ان��� ش����و��م���� د��غ��ه��� د��خ��پ��ل��� ک�ې���� ش����م��ا��ل��� پ�ه��� ک�و��ي��� و��ړ���ا��ن�د��ی�ز��� د��ت�ج��ز���ی��ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن���

ګڼي . ستونزه ستره یوه شتون پښتنو همدې د مخه تر ک لږه نور هم کې سیمو میشته پښتون د�� يپه ک�و��ي��� ژ��و��ن��د�� توګه ق���و��م���و��ن��ه��� نمونېپه

د�� ښ����ا��ر�� م���ی��ش����ت�ه��� پ�ښ����ت�و��ن���� ی�و�� چ��ې���� میشت یه��ر���ا��ت��� زیات شيعه او تاجک اوس هلته ، د�� ک�ر���ز���ي��� د��ح��ا��م���د�� هلته ش����و��ې�د��ي��، ته ګانو هزاره زره لسګونو په کې وخت په حکومت

شول، اومیشت شوې ورکړل ش����و��ی��� په ځمکې م���ی�ش����ت��� ت�ا��ج��ک�� ه��م��� ک�ې���� و��ل����ای�ت��� ف���ر���ا��ه���راغل . يد�� نه ایران د چې ګان شيعه هغه کې زړه په ښار د دقندهار اوسیږي شيعه زرګونو په هم کې هلمند ا��و��س������ يپه ا��و��س������

پ ش����و�� رځای سیمېدرواخله ....... .يځ��ا��ی�� ګردیز، پکتیکا، پکتیا، همداسېدغزني، ، و�� ن�ه��� ګ�ټ�ه��� پ�ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� د�� ب�ه��� د�� يد��ا�� ځ��ا��ن��� خ��پ�ل��� و��ا��س����ط����ه��� پ�ه��� ت�ج��ز���ی��ې���� د�� د��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� چ��ې����

ک�ړ��� ث�ا��ب�ت��� ځ��و��ا��ک�� ا��س����ت��ع��م��ا��ر��ي��� س����ت�ر��� ی�و�� س����ت�ر���ګ��و��ک��ې���� پ�ه��� ا��و�� ين�ړ���ی��و��ا��ل��و�� د�� ، ه��م��ا��غ��ه��� ی�ې���� س����ی��ا��س����ت��� . » « پ ګټې د ته غربېانو به کار دا وي سیاست وکړه پرې اوحکومت ویشه ویې د ثابت رانګلیسانو ضررمند ځای

شي. ویل ورته خدای چې وه کړې ادعا بش ډبلیو هلته يجورج او شه والړ ته افغانستان چې

پ . يد��ی�م��و��ک��ر���ا��س�� هغه وکړه دفاع نه حقوقو د ښځو د او کړه صلیب رپیاده یو حمله باندې ا��و�� يافغانستان ج��ن�ګ��د�� . يمذهب ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ن�و�� ګ�ڼ�ل��ه��� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� و��ج��ی�ب�ه��� ب�ر���خ��ه��� ی�و��ه��� ه��ی�و��ا��د�� د��د��ې�� ا��و�� په ت�ج��ز���ی��ې���� ته

د�� ب�ه��� ه��ل��ت��ه��� ا��و�� ؟�� و��ن��ی�س����ي���� ځ��ا��ی�� ک�و��م���� ا��د��ع���ا�� د��ا�� ب�ه��� س����ر���ه��� ا��و�� پ�ر���ی��ښ����و��ل��و�� ب�ر���خ��ل��ی�ک�� د�� د��ی�م��و��ک��ر���ا��س����ۍ�ارزیاب ډول څه حقوق وپیژندل يښځو ور ډول څه کې سترګو په نړیوالو د به امریکا او کوي

شي. ش����و��ر���و�� رسیدلې يد�� و ته امریکایانو توګه ځانګړې په او غربېانو یې ګټه او ورکړې پښتنو قرباني ستره ټولو تر کې مقابل په تجاوز د

سوزیږ. اور په قوم همدا هم کې جنګ په دامریکا کې مقابل په طالبانو د ورځ نن د��ر��و��ن��د�� د�� ا��و�� . يخو د��غ��ه��� ج��ن�ګ��پ یاوسوزیدونک قوم دهمدې هم د�� ربار .یغ��ا��ړ���ه���

د��ښ����م��ن ډ��و��ل���� ه��ی��څ�� س����ر���ه��� غ��ر���ب��ې�ا��ن�و�� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� چ��ې���� احتمال ين�ن��� د نو لري پهوختکېبه ينه تجزیې ... نه به حال دا چې راشي مخته دامریکا بڼه په هیوادو دښمن او دوست د هغه

و�� ګ�ټ�ه��� پ�ه��� د�� يد��ا��م���ر���ی��ک�ا�� س����ی�م��ې���� د�� ن�ه��� هیوادونوپهګټه ..... ا��و��د�� ( جنوب د لکه کې برخه شمالې په دافغانستان امریکا به کې صورت په ( يتجزیې چې شي پاته څیر په کوریا

د�� ن�ه��� ګ�ټ�ه��� پ�ه��� ه��ی��و��ا��د��و�� د��ګ�ا��و��ن��ډ��ی�و�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ص���و��ر���ت��� ه��ی�څ�� پ�ه��� پهسیمهکېبه ید��ا�� بلکېګرځي . و سبب ډیریدو نور د تشنج د

د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� د�� ه��ی�و��ا��د�� ا��ل��ب�ن�ی��ا��د�� ض���ع��ی�ف��� ی�و�� چ��ې���� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� ک�ې����، ص���و��ر���ت��� پ�ه��� پرتهلهشکه یت�ج��ز���ی��ې����ا��و�� ک�ې��ږ���ي��� م���خ�� س����ر���ه��� ت�ج��ز���ی��ې���� د�� ) د�� د�� ه��ی�و��ا��د�� د��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن���( وپ�ښ����ت��ن ه��غ��ه��� ب�ه��� ن�ف��و��س������ م���ی��ل��ی��و��ن��ه��� څ��ل��و��ی��ښ����ت���

خوړونک زخم ډیر پلوه له جوړښت دخپل هم ایران کېږي، ځای یو د�� یسره ا��و�� یه��ی�و��ا��د�� ، د�� م���ن�ت�ظ����ر��� ت�ه��� ف���ر���ص���ت��� ی�و��ه��� ه��م��د��ا��س����ې���� ی�ې���� د�� يد��ښ����م��ن�ا��ن��� ا��ی�ر���ا��ن��� چ��ې���� ک�و��ي��� ه��څ��ه��� لرې ا��و�� څخه نقشې د نړۍ

. د�� ه��م��� ت�ا��ج��ک�س����ت�ا��ن��� ا��و�� ا��ز��ب��ک�س����ت�ا��ن���، ت�ر���ک��م��ن�س����ت��ا��ن���، ل��ک�ه��� ګ�ا��و��ن��ډ��ی�ا��ن��� ن�و��ر��� ز��م���و��ن��ږ��� ر��ا��ز�� ه��م��د��ا�� ک�ړ���ي���(.... . کېږي مخ سره ګواښ ( ۵۳سخت

Page 78: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

78

ا��ن�د�� ر��و��ڼ���� ش����م��ی�ر��� و��ا��ی يشنونک يی�و�� ا��و�� د��ي�� ګ�ر���و��ه��ه��� د��ې�� پ�ه��� : يا��ف���غ��ا��ن�ا��ن��� کې حال داسې په چېد�� ک�ې���� ه��ن��د��و��س����ت�ا��ن��� پ�ه��� د�� چ��ې���� س����ف��ی��ر��� پ�خ��و��ا��ن�ي���� مطرح ا��م���ر���ی��ک�ا�� خبره کولو ټوټې ټوټې د افغانستان

د�� ، و�� ک�ړ���ې��� ک�ړ���ی��� ف���ک�ر��� څ��ه��� ه��ر��� پ�ه��� ک�ه��� ک�ې����، ا��ن�د��و��ن��و�� س����ی�ا��س����ي���� خ��پ�ل��و�� پ�ه��� خ��ل��ک�و�� دې يا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� په خو ، ک�ړ��� د��ې�� ن�ه��� ف���ک�ر��� ډ��و��ل���� ه��ی��څ�� ی�ې���� ش����و��ن . یا��ړ���ه��� نه ېا��و�� اړین لهپاره ځان همدخپل فکرکول یې دهچېپهدېاړه

ګڼل ویلا . يوي سره قاطعیت په اساس دې د�� یپه ا��و�� د��ه��� خ��ب��ر���ه��� و��ا��ر��د��ا��ت�ي���� ی�و��ه��� خ��ب��ر���ه��� ک�ې�د��و�� ت�ج��ز���ی��ه��� د�� چ��ې���� ش����و��. شي مقابله باید یې لوري هر

) لیکل ) خولې له سفیر پخواني دې د کې خپرونه خپله په پولیتیکو خپرونې امریکایي چې برخو، يد�� يدا دوو په دې افغانستان چېجنوب يشمال شمال ياو د هم دې کابل او شي وویشل د��ا��د�� ي، ی�ې���� ع���ل��ت��� ش����ي����، پ�ا��ت�ه��� س����ر���ه��� چې یب�ر���خ��ې����

د�� ن�ا��ک�ا��م���ه��� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� نتیجې يا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� بې هم ستراتیژی جنګي اوسنۍ امریکا د اوګټونک میدان د هم طالبان چې پاره له ددې او پ يده، مصالحې د نو ، ګرځي نه حنوبي رو د یوازې باید ځای

شي . ورکړل ته طالبانو کنترول والیاتود�� د�� س����ت�و��ن��ز���و�� د�� و��ی��ش����ل��� ب�ر���خ��و�� د��و��و�� پ�ه��� د��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� کېږي ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� ګڼل الره یوه حل

د�� به خ��و�� واسطه په مفکورې دداسې بلکې ده نه الره حل د توګه هیڅ په پاره له افغانانود�� ش����ي���� ز��ی��ا��ت�ې���� ډ��ی�ر���ې��� ه��م��� څ��خ��ه��� د��ه��غ��و�� س����ت��و��ن��ز���ې��� . د��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� کېږي نه هم تصور چې کومو

ا��و��س����ن ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� ی�ې���� څ��ن�ګ�� کېدونک يا��س����ا��س�� یت�ر��� تجزیه نه یو افغانستان هم ه��ی�و��ا��د�� یقانونو��ا��ی يګڼ د�� يا��و�� ک�ړ��� چ��ې���� ه��و��ډ�� د��ا�� خ��ل��ک�و�� تر یا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� بل د یو به څیر په ملت یوه د چې

تصورکېدونک نه یو بیلتون منځ تر ددوی اوسیږي، د��ی�� .یڅنګ ع��م��ل���د�� چڅرنګه ن�و�� ش����و�� ک�ړ���ل���� م���س����ت��ر���د�� س����ر���ه��� ی�و��ه��� ل��ه��� ا��ن�د�� ف���ی�ډ��ر��ا��ل��ی�ز���م���� د�� تجزیې ې��� د خو اړخه له خلکو

. ته دسایسو شومو دښمنانو د باید ولس زمونږ ده نه وړ منلو د صورت هیڅ په خبرهګیر يج��د�� را کې دام په تزویر د هغوی د څو تر وکړي، شي . پاملرنه نه

کلتور شمیر یو راز اړه يهمدا دې په اندو، روڼ او لیکواالنو ، کارپوهانو سیاسي ټولنو،ښ����و�� غ��ب�ر���ګ��و��ن��و��ن��ه��� ک�ل��ک�� یې د�� ا��و�� يلوخ��پ�ل��� ولس افغان په او کړې خپرې اعلامیې ډکې قهره

ک�ړ��� د�� یغ��ږ��� ت�و��ط����ئ�و�� د��د��ا��س����ې���� ا��س����ت�ع��م��ا��ر�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� د�� د�� . يپل چ��ې���� و��ن��ی�س����ي���� م���خ��ه��� د�� ک�و��ل��و�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن���د�� ت�ف��ا��ه��م��� د�� م���ل��ي���� ک�ې���� ا��ر��و��پ�ا�� پ�ه��� ا��و�� ج��ر���ګ��ې���� ن�ج��ا��ت��� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ا��و�� ټ�و��ل��ن�ې���� د�� ت�ح��ق��ق���� ا��و�� س����و��ل��ې����

. اعالمیه یوه په جرګې د نجات د کړې خپرې اعالمیې جال جال کمیسیون ازاد د ۍافغانستان ....« په ځواک استعماري د انګلیسانو د پالن تجزیې د دافغانستان چې دي شوي ویل کې

د�� ا��و�� ش����و�� ع���م��ل��ي���� و��ی��س����ت��ل��و�� پ�ه��� ک�ر���ښ����ې���� د�� ډ��ی�و��ر���ن��ډ�� د�� خوړل ل����اس����و�� زخم د پرې يافغانستان برخه یوه یې څخه وجودد�� . ر��و��س����ا��ن�و�� د�� ب�ر���خ��ې���� ش����م��ا��ل��ي���� ه��ی��و��ا��د�� د�� ک�ې���� و��خ��ت��� پ�ه��� م���ا��ت�ې���� د�� ل��ښ����ک�ر���و�� خ��پ�ل��و�� د�� ه��م��� ر��و��س����ا��ن�و�� ک�ړ���ه���

پانګې او پلانونو ټولو خپلو د خو کړ، مطرح پلان کولو یوځای د سره ساحې د نفوذد�� س����ر���ه��� . ا��چ��و��ن��ې���� د�� ر��و��س����ا��ن�و�� ش����و��ل���� م���خ�� س����ر���ه��� افغانستا ن�ا��ک�ا��م���ۍ� د غوښتل کې وخت په ماتې

ک�ړ��� ی�و��ځ��ا��ی�� ر��ا�� س����ر���ه��� س����ی�م��و�� د�� ن�ف��و��ذ�� د�� ر��و��س����ا��ن�و�� د�� س����ی�م��ې���� م���ا��د�� يش����م��ا��ل��ي���� د�� سره يخ��و�� اچونې اوسیاسيپانګې ) غواړي . ) هم ویل بلیک رابرت اوس شو مخ سره ناکام د پالن شوم دغه هم یې ۍسره

د�� د�� پ�ل���ان��� د��د��ا��س����ې���� ل����ار��ې��� ل��ه��� ک�س����ا��ن�و�� ه��و��ی��ت�ه��� ا��و��ب��ې���� ل����ار��و�� ب�ې���� پ�خ��و��ا��ن�ي���� . يپل ه��م��ا��غ��ه��� ا��و�� ش����ک�� د�� د��ا�� و��ک��ړ���ي��� خ��ب�ر���ه��� ک�و��ل��و��استقالل، د کې دوران په کالو زرګونو د جوړښت ټولنیز افغانستان د چې ده پورته نه تردد

ا��و�� ش����و��ې�د�� يم���ک�نځا��ز��ا��د��ۍ ا��و��ب��د��ل��� ک�ې���� خ��و��ن��د��ي�ت��و��ب��� پ�ه��� . یت�م��ا��م���ی��ت��� بل رابرت په ید ویناوې ویل کښ����ک�ا��ر��و��ن��د��و�� م���ا��ت�ې���� ا��و�� ن�ا��ت�و��ا��ن�ۍ� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� د�� ک�ې���� ډ��ګ�ر��� ( ۵۴ .« )يد�� يېن�ظ����ا��م���ي����

د » يو پههیوادکې افغانولسيوو، هېڅ هزارهمیشتوسیمویوشمیرمخوروويلي، وي، يوبه او ولسنشيجال دى کوالى. پرديالسونهداخوددې همدى؛ . دوىزياتويکهپهدېخاورهکېجنګ پهاستخباراتيکړيوپورېتړلينظرونه نوموړيواييدا نشته تجزيېتهاړتيا هېواد

«. اوڅرګندونېدي مخورودا» پهشمالکې هیواد ګڼلo بللورتهد پهعرضيتماميتکې ېڅرګندونېجنايتکارانه پهښکارهډولسرهددېهېواد یې اودا

د . واييدا دوی ګڼلې ډولفرمايشونهپه السوهنه چېدا پهدېباور يوهډيپلوماتنظراوفرمايشدى، دوی دېهېوادکېنشيپليکېدالىچېدا . ډولڅرګندونېدافغانانو دي په ددوی ډيپلوماتبايدلهافغانانوبښنهوغواړي نودا اود غوسهاوحساسيتونهراوپاروي، امريکا امريکا وينا

چېد « نفاق ولسونوپهمنځکېد ولسبايددهغهچاخولهوتړي، اورتهلمنوهي ooپرانست سیاسيکارپوهبلیکویلتهیوپهزړهپورې خپللیک : یپهدېاړهیوهافغان په هغه استولېچېدلتهیېرانقلولاړینګڼم لیک

oچې :يکېلیک 

Page 79: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

79

. دومرهپوخسړیاودومره ! ولوسته تجزیېوړاندیزپهکېکړیو، افغانستاند کېدېد هغهمرکهمېچېپههنديرسن ستا ۍسفیرصیب ! نر غویانوګلهنهدهچېغواګانېپرېږدهاو کاوبایانود خود دا . اومهخبره مرګټاپهپرېولګوه د درسدېولې غويېيیوهکونجتهکړه، دا

تیار چې موږ کړه؟په یوه ه سر بېرته يې امریکا شوې وېشل چې ورکاوه نه ته لنکن ابراهامچې شوې احمق دومره سره سره تجربو له سفارت د لوروئ؟ تجزیه بیا یو متحد

غواړي؟ کول تجزیه غونډېشو افغانستان پرګنېهسېتصادفيرا پهخیالدا ګاونډ ېستا له یې خاوره ټوټه ه یو وبېله ی،یېد دی؟ کړېاوبیا اېښی ورباندې نوم امریکوسپوڅيپهسهوهکېنهدیکشفکړیچېبیا افغانستان ملک دا

. غرونهیېټاټوبیدینونورو همدا پښتنوولېدلچېدویپهدېمځکهکېاکثریتدي، نومورباندېایښیوي امریکا پهبدلهکېد خلکو . خوپهټیټهسویهکارتاسوامریکایانوهمونهکړ؟یوهډلهرټليلهانګلستانهراغلئ، همدېتهورته، پاچایانواووړووړوملوکانوتهولېباجورکړي

جېلونو قاتالن، . ځمرتد، oدسرهپوستومځکهموپهوچزورالندېکړهبیامودخپلمورن ځينېدغراباوزولنوسره ملکتاجاوتخت يپلي،. مځکهموپهپهخپلهقوالهکړه بسخپلټاټوبییېلهایراناوتورانهبېلکړ، پهلتهوواهه، مځکهنهدهنیولې، بلچا فرقداوچېپښتنود

. oکهتهواي سکهیېووهله خپلمشریېپهمشورهوټاکه، ډلېهمهلتهشتهچېهغوی ېافغانستانیېاعالنکړ، ۍچېغیرلهپښتنونورېژبننه مليتونو نورو د دا پوستي، سره دا توران، شوي راوستل نه افریقا د دا نو دي، نه افغان

....... مسلمانان، مارمنان، یهودان، خلک، مذهبونو نورو د دا او هالینډیان جرمنان، راغليوايي؟ ..... نه امریکایان ځانته ټول دا ..... هندوان نواوسڅهټکه پشهيې ازبک، تاجېک، موږهمهمداسېدربوله،

. تهموبیا موږپهپېړیوخواريکړېچېځانتهټاټوبیولرو، راشکېدلېچېتهتجویزکوېچېافغانستاندېپهشمالاوجنوبووېشلشيپوڅ لاس ملکو ګاونډو د او شمال؟ ) يتجزیه بیا ووهې جنوب اول بیا چې (?Divide and rule کوې؟

. . سېنهده دا کېنهخوښېږئ بولېچېتاسویېپهخپلملک پښتنوګناهدا چېموسړکونه د یې، چېلشکرګاهموودانولهخوښېدئ . oاوسهمیوازېتاسونهيئچېپښتانهمونشيزغمل څهد. یډمبرکولخوښېدلېیې بیاهمدا پرنګیانو، ترتاسودمخهیېستاسولهمورینې،

ترهغېډېرد روسانو، مخهیېد . پاسهیوهلسیزهد یوه ټولوتهیېهمدا حسابدرلود بابراوتیمورسرههمهمدا چنګېز، ایران، مخهیېد. ! : زموږمځکهتلدامپراطورانوهدیرهپاتېشوېده افغانانومقاومتیوهلرعونېعنعنهده، د لهمځکېوځه زما نوموږپرېږدئخپلې خبرهکوله

( . چېپهمخهموښهکهبده تاسوپورېده ته، ( ۵۵ۍفقیرویشپالیسيخپلهکړ د ویل بلیک چېامریکایانوهمغهد څخهداسېبریښې حاالتو اوسنيوتازه د ېد په ۲۰۱۰ده، زکالداګست

کې، پهوالیت اوانګلیسانودهلمند ډیرمرګونo میاشتکېامریکایانو لهپاره ځواکونو د څلورپوځي یچېددوی خپل ګڼلکېږي،خو . بمونووالوزولې په یې اباد پاته والړلاو الوتکوکېترې څرخي عسکریېپه پريښوول، امریکایان ۍتمځایونه بیا ترڅنګیې

جوړېکړ قرارګاوې پوځي نورېسترې درې پههیوادکې پهدې . ) يغواړي ده الندې ترکار دهیوادپهشمالکې یېهم چېیوهپهاړوندېبرخهکېکتال .( یاړهتفصیل شئ

راپورو راز هڅ نهمدا کولو کوره بې د پښتنو د څخه شمال د هیواد د چې کوي ډاګیزه شمالد يپیلشوېد ېه پخواد پالن دا ، دمليشېد ګلیمجم اود مسعود پلo ټلوالېدقومنداناحمدشاه لهاړخه جنرالدوستم په یقومندان دروسانوداشغال هغوی شوېو،

د یې اوپاته کړل ترور پښتانهمشران زیاتشمیر دهراتاو وختکې اوسهم چېهمدا محبورکړل ته لیږد څخه خپلوکوروڼوددې حکومتاونههم خونهدکرزي انتظارکوي، غږته بیرتهدخپلوکوروڼودورتلو پهدښتوکې شتون ۴۷قندهار هیوادونونظامي

خلکود ددې نهدملګروملتونوادارې څهکارکړ او پښتنوکورنیو . ید یبیرتهمیشتوکېدوپهاړه ورستنیدونکو تخارتهد ددېترڅنګاوسداسې کوي، شپېسبا نهپریښولکېږياوهلتهدتخارپهزندانکېدبېوس همخپلوکوروڼوته التراوسه اوهسوهکسان ۍنژدې

چې کېږي د�� انګیرل ساحېجوړ ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� خپلېعملياتي دپښتنوپهسیموکې غواړي السپوڅوپهواسطه ترڅو ېیوشمیر کړي،ځایوکډهکړ پاتهپښتانههمددې پالند . يدا هماغه یېپلo یاودا ددې . يچېامریکایان به افغانولسته اما کولوتهمنتظردي

oولري .يکارپل پایلې خطرناکې ډیرې کول oافغانستانیوسیاسيشنونک د راز د یهمدا شمالد یپهدېاند دامریکایانولهاړخهپهشمالکېد پخوانo چې قومنداناود یټلوالې

او ساتل معلمعطا پلo د مزاروالي تبعیدولدهمدېپالند ترکېېته دوستم جنرال مليشييقومندان دپراخهولولهپارهد واکمن يۍهغهد . د دامریکا دقومندانعطاسره پیالمهده هالبروکډیر يخاصاستاز کولو د ېریچارډ اړیکېاوهلته مامورینو نژدې لوړرتبه نوروبهرنيو

oددېمعن پهدېاړهپخپلهد . یتللراتلل، اما ده مالتړلې څخه پخوا لهپارهد پالن یوه همداسې د هلته چېامریکایانو ورکويالتر اند عطا بهد یراغلo یمختهنهد اوسه قومندان هغه راونښلo چېایا کې دخپلېپخوانo يامریکایانوپهدېلومه يجهاد ۍاوکه

ooاو رسابقېپ ورشنډکړي پالن دا ددېنیواکګرو به تهپرینږد يخپلتند رپoo بنسټ کېښودو تورداغ .يبهدافغانستاندویشداد ځواک یونړیوالاستعماري برخووویشينود یامریکا پهدوو چېافغانستان د چتراو ملګروملتونود اوکهوغواړي لهالرې، پریکړې

د کار دا ورته ټولومخالفتونوسرهسره، د یوڅوالسپوڅو افغانولسد د یناافغانوپهاخستلوشونی هغویته د ، خپلبرماواستکبارد لهپاره د . ساتلو عادت داستعمار شولدا چېوویل اولکهمخته نهښکاري هیڅ قرباني ناکامیوپهوخت یافغانستان چېد

دجنګونوپهپایلوکې .... او کوریاګانو ویتنامونو، د ددېترمخهچېانګلیسکړياویا لکه الساچوي، پالنونوته همداسې کې. اوسدسوډاندبرخلیکپهاړهترسترګودې اویاموهمدا وینو یېچېمونږ

Page 80: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

80

د�� ا��و�� و�� س����ف��ی�ر��� د��ا��م���ر���ی��ک�ا�� ک�ې���� ه��ن�د��و��س����ت�ا��ن��� پ�ه��� چ��ې���� و��ی��ل��� ب�ل��ی�ک�� چ��ې���� ک�ې�ږ���ي��� ډ��ا��ګ�ی�ز���ه��� د��ا�� ک�ې���� پ�ا��ی�ل��و�� پ�ه���ل نافغانستا د کې ځای هماغه په هم یې اند ویشلو ه��ن�د�� يم���ړ���ود پ�ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� کړ، يځ��ل��� خپور کې ورځپاڼو

. هغه دا ولري ګډون هم روسان او ایران هند، ورسره به کې اند دې په چې ده شونيد�� د�� يه��ی�و��ا��د��و��ن��ه��� ن�ظ����ا��م��� ځ��و��ا��ک�م��ن��� ا��و�� ق���و��ي��� ی�و��ه��� د�� ک�ې���� ه��ی�و��ا��د�� پ�ه��� ز��م���و��ن��ږ��� درلودلوڅخهویره چ��ې����

لاسپوڅ. یو لاندې تسلط تر ددوی یا کې هیواد دې په چې غواړي دوی و�� یلري ح��ا��ک�م��� ټوټه ين�ظ����ا��م��� هیواد دا اویا . دا اوس ګرځي ونه خاوند حکومت ځواکمن او دقوي خو دا په شي، استعمار د چې ده اړونده پورې افغانانو

منځ ېتوطئ هغه يدخپل کار دا او کړي، شنډې الرې له زغم د بل د یو او یووالي، اتحاد،د�� ش����و��ن��ی���� د�� یو��خ��ت��� ل��ک�ه��� ، و��ل��س������ ټ�و��ل���� د�� چ��ې���� پ ر��و��س����ا��ن�و�� ی�و�� هاشغال ه��م��غ��س����ې���� و�� و��ل����اړ��� م���و��ټ��ی���� ا��و��ی��و�� م���ت��ح��د�� چ��ې���� خ��ل���اف���پ نیواک ددې بیا دریږ هځل و متحد او موټی یو هم . يخلاف

فصل پنځم: ګټونګیجنګ : یونه افغانستان

Afghanistan: The Unwinnab- e War oجنګونوکېښهتجربهلرونک په وایo يعسکر یدافغانستان سیېال : يمامورښاغلیپټریک

شورو ېپهداس» د يحالکېچېپخواني دسلزروڅخه چې اتحاد ونشوکوالی ځواکونوپهواسطه پهوسلهسنبال، زیاتونظامي،اتیاومهکېافغانستانکنټرولکړ افغانستانڅخه يپه چېخپلپوځونهد اودیتهاړشول انګلیس . و، ټولتوان يامپراطور يکاږی پهخپل

اشغالکړ چېافغانستان افغانستان ياتلسسوهنههدیرشکېانګلیس ۱۸۳۹حالکېچېپه ېپهداس . يونهتوانیدله ځواکونود . پښ خپل کوله هڅه چې یې کله خو کړ اشغال سپکېکړ ېپایتخت افغانيجنګيالوپهمقابلکېیېدخپلوشپاړس د نو يدکابلڅخه

. يزرهانګلیس بایدهغهپوښتنهو چېناټوهمدهمدغهډولمقدرسرهمخشي؟اودا اوکېدایشي کارترسرهکړ پهتلفاتودا يعسکروپهذهنونوکېولري .« ي چېدناټوسیاسياوعسکر یې مسولېن

«oوای الیکزانډرکونووالوف، نظاميڅیړنومرکزمشر، سوسیالیزمخپورکړ يپهمسکوکېد غوښتل شورویاتحاد اوامریکایان يچېچېدیموکراس څنډ . يخپرهکړ يغواړي ناکامۍ د اوس دواړه چې يولس يرابیداریدونکo اوسدوید . يد يتهرسیدلo ېخو ځواکسره

لخوا مخامخد ۍداسالمينړ دداس. يیېبسپنهکېږي بهرنo يخلکوسرهپهډغرود ېاودواړه پهخالفجنګيتجربه ېمداخلo ۍچېد(۵۶لري. )

وتلود د) لږوختدمخه ېنژد د روسيځواک چېپهافغانستان ( افغانستانڅخهد هغوپخوانيوعسکرو روسي د پهیادولوسره ورځېتیر ېباند و يدروسيدسرولښکرود شاهدانولدخپلوپخوانيو اوپهدغههیوادکېدجنګونواوجګړو وپهوختکېدهغهلښکروغړي

سرهمرکېکړ تهاوپهدغه ېاوپهدغهمرکوکېخپلېناخوالo ېتجربوپهرڼاکېدیوهامریکایيژورنالست افغانستان دامریکایانوراتګ اوبیا ooیولړاړوند ېروښانهکړ ېهیوادکېدهغویدتمکېدوپههکلهخپلېتجرب ېلیکنo ېچېدد ېورکړ ېمشور ېاوامریکایانواوناتوتهیې

. ولولۍ توګه لنډه په یې به اوږدوکې پهد�� ېد��ل��و�� د�� چ��ې���� میاشت يفرور ش����پ��ږ���و��ی��ش����ت��م��ه��� پ�ن�ځ��ل��س����م�� ېد په ېد�� افغانستان د خوري سمون سره

. ش����و��ر���و�� پ�خ��و��ا��ن�ي���� د�� و��ر���ځ�� د��غ��ه��� پ�ه��� د��ه��� پ�ی�ښ����ه��� س����ت�ر���ه��� ه��ی�ر���و��ن��د��و��ن��ک�ې���� ن�ه��� ی�و��ه��� ک�ې���� پوځونه يت�ا��ر��ی��خ�� اتحادل����ان�د�� ع��ن��و��ا��ن��� ت�ر��� ق���ط����ع��و�� م���ح��د��و��د��و�� څ��و�� د�� دغه ېچ��ې���� په او مالتړ د رژیمونو نستو دکمو کې هیواد په

ل����ان�د�� ن�ا��م���ه��� ت�ر��� ر��ا��و��س����ت��ل��و�� د�� ث�ب�ا��ت��� ا��و�� س����و��ل��ې���� د�� ک�ې���� په و يراغل ېه��ی�و��ا��د�� سره سپکاوي او ذلت پوره په ود�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ی�ې���� ع���س����ک�ر��� ک�س����ه��� ز��ر���ګ��و��ن��و�� پ�ه��� چ��ې���� و��و��ت��ل��� څ��خ��ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� ک�ې���� ح��ا��ل��� ت��و��ښد�� د��ا��س����ې����

د�� ه��ی�و��ا��د�� د��د��غ��ه��� ک�ا��ڼ�ه��� ا��و�� ړ���ا��ن�د��ه��� ګ�و��ډ��، ش����ل���، ، ی�ې���� ز��ر���ه��� ل��س����ګ�و��ن��و�� پ�ه��� ن�و��ر��� ا��و�� ش����و��ل���� خ��و��ر���ا��ک�� ب�ی�ا��ب�ا��ن�و��ن��و�� ا��و�� . ټوله چې ځواک مغروره دغه شول ستانه ته هیواد خپل بیرته السو په مجاهدو باتورو

د�� ی�ې���� د�� ن�ړ���ۍ� ت�ر��� ا��ن��� ا��و�� و��ه���، ک�ې���� و��ی��ر���ه��� پ�ه��� څ��خ��ه��� و��ح��ش����ت��� ا��و�� س����پ��ی�ن ېد��ه��ش����ت��� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ماڼۍ ېچ��ې����ډیر ېس����ت��ن په او لړزولې، پاره ېدبدب ېیې له اشغال د پسې بل پر یو هیوادونو د یې سره

ی�و�� د�� څ��ی�ر���، پ�ه��� ا��و��س������ د�� ل��ک�ه��� ک�ې����، ه��ی��و��ا��د�� پ�ه��� ز��م���و��ن��ږ��� ا��و�� ا��ی�ښ����و��د��ه��� ق���د��م��� ګلونوپه د��ر��و��ن��د�� عناصرولهخواد شمیر

Page 81: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

81

ج��ګ�ړ��� پ�ر���ل��پ�س����ې���� ک�ا��ل��ه��� ل��س������ د�� ش����و��ل����، ب�د��ر��ګ��ه��� ه��� س����ر��� خ��ن�د��ا�� ا��و�� م���ی��ل��ی��و��ن��و�� ېش����ي��ن�د��ل��و�� د�� و��ل��س������ ا��ف���غ��ا��ن��� د�� ، م���ی�ل��ی د�� ا��و�� په وش����ه��ی�د��ا��ن�و�� وروسته، کولو لوټې لوټې د هیواد ټول د او کېدو کوره بی د نورو نو

و�� څ��پ�ل��ۍ� پ�ښ����و�� پ�ه��� ی�ې���� ن�ه��� چ��ې���� ش����و��ل���� س����ت�ا��ن�ه��� ت�ه��� ه��ی�و��ا��د�� خ��پ�ل��� ک�ې���� ح��ا��ل��� ه��ی�و��ا��د�� ېد��ا��س����ې���� ه��غ��ه��� ی�ې���� ن�ه��� ا��و��تر دوی چې وو پاته . وو�� يراغل ېورته امپراطور د�� يروسي و��ل��س������ ا��ف���غ��ا��ن��� په د�� ځانځاریو

ا��ق���ت�ص���ا��د�� و��، ت�ل��ل��ی���� م���ن�ځ��ه��� ل��ه��� اخر و��ا��س����ط����ه��� تر استعمار ېل����ان�د�� ې پور ېپول ييې د او و، پرزیدلی راد�� ېل����ان�د�� ا��و�� ک�ې���� پ�ک�ټ��� پ�ه��� و��ا��ر��س����ا�� د�� ز��و��ر��� پ�ه��� چ��ې���� ه��ی�و��ا��د��و��ن��ه��� ا��س����ل���ام���ي���� غ��ی��ر��� ا��و�� ا��س����ل���ام���ي���� ش����م��ی�ر��� ی�و��

ش����و�� يش����و��ر���و�� ر��ا��ک�ښ����ل��� ک�ې���� ق���ل��م��ر���و�� پ�ه��� ا��ز��ا��د�� يا��ت�ح��ا��د�� خ��پ�ل��ه��� . يو�� د�� پ�ه��� ا��و�� ک�ړ���ه��� ل����اس����ه��� د�� ېت�ر��� ت�ر���ت��ی�ب���د�� چ��ې���� ب�ا��ب���، س����ت�ر��� ی�و�� مرګ، ت�ا��ر��ی��خ�� د ولسونه یې الندې نامه تر سوسیالیزم او کمونیزم

ک�ړ��� م���خ��ا��م���خ�� س����ر���ه��� ت�ب��ا��ه��ۍ� ا��و�� م���ی�ړ���ن يژ��و��ب��ل��ې���� ب�ل��ک�ې���� ف���ق��ی��ر��� ا��ف���غ��ا��ن��� د�� ( يو�� ( په ولس مین ج الله په اوش����و�� . ل����اس����� ت�ړ���ل���� و�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ت�ل��� د�� ا��و�� ی�و��ځ��ل���

ا��و�� د�� څ��ن��ګ�� پ�ه��� څ��خ��ه��� س����ی�ل���اب��� س����ر���ه��� د�� س����و��ر���ا��س����ت�ع��م��ا��ر�� د�� ی�ې���� ګ�ا��و��ن��ډ��ی�ا��ن��� ه��غ��ې���� د�� ا��و�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ی�و��ا��ز��ې��� ن�ه��� ځ��ا��ر��ن��ې���� ځ��ا��ن��� س����ت�ر���ې��� د��غ��ې���� و��ل��س������ د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن���ب کړل ن�ی�س�� لکېخوندي ج��ش����ن�و��ن��ه��� و��چ��ې��د��و�� د�� س����ی�ل���اب��� د�� ک�م��و��ن��ی�ز���م���� د�� ن�ن��� ن�ړ���ۍ� . يټ�و��ل��ه��� په دغرباو

پا ېځ��ا��ن�ګ�ړ��� درلود مصرف ډالر میلیاردونو په کال هر یې کې وخت هغه په چې جنګ سوړ منځ تر شورویانو او امریکایانو د و��ر���س����ی�د�� .یتوګه ت�ه���اروپا ل����اه��و�� يشرقي و��ر��� ت�ه��� پ�ک�ټ��� و��ا��ر��س����ا�� د�� و��ا��س����ط����ه��� پ�ه��� س����ی�ل���اب��� س����ر���ه��� د�� ک�م��و��ن��ی��ز���م���� د�� چ��ې���� ه��ی�و��ا��د��و��ن��ه��� ي���. يش����و�� د�� چ��ې���� ا��ل��م��ا��ن��� ش����ر���ق���ي���� ش����و��ل���� ی�و��ځ��ا��ی�� س����ر���ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� م���و��ر���ن��ی�و�� خ��پ�ل��و�� د�� ب�ی�ر���ت��ه��� نړۍ ېد��و��ی��م�� و��

کړل روسي یې سیستم ټول او و کښیوتی کې لاس په روسانو د وروسته جګړې والید�� ر��و��س����ا��ن�و�� چ��ې���� و��ش����و��ل���� ک�ې���� ح��ا��ل��� د��ا��س����ې���� پ�ه��� د��ا�� ا��و�� ش����و�� ی�و��ځ��ا��ی�� س����ر���ه��� ا��ل��م��ا��ن��� غ��ر���ب��ي���� د�� ب�ی�ر���ت��ه��� و�� ش����و��ی���

د��ا��و��س����پ�ن م���ی��ن�ځ�� ت�ر��� ا��ل��م��ا��ن�و��ن��و�� څیر ېد��و��ا��ړ���و�� د��د�� کلکپه ن�ړ���ۍ� غ��ر���ب��ي���� ا��و�� و�� ک�ړ���ی��� ج��و��ړ��� څخهنوره ېد��ی�و��ا��ل���ش����و�� بیا ېم���ا��ی�و��س����ه��� یوځل به المانونه دواړه چې ک�ړ��� سره وه د�� يی�و��ځ��ا��ی�� ت�ر��� ا��ن��� ا��و�� ه��م��� ې، ی�ې���� ف���ک�ر��� ا��و�� خ��ی��ا��ل��� د��ا�� چ��ې����

منځه له به استعمار سور روسي چې راشي هم به وخت داسې چې راته نه کې مغزو پهامپراطور شوروي د شي اروپا يوالړ شرقي د هم یا او المانونه دواړه او شي وړې دړې به

و��ن��غ��ا��ړ��� ر��ا�� ک�ې���� پ�خ��پ�ل��و�� س����ر���ه��� ب�ی��ا�� ځ��ل��� ی�و�� ب�ه��� .يه��ی�و��ا��د��و��ن��ه���لرونک معجزه خپلو د سحر دا ولس مومن افغان کې يخو حال داسې په کې دوران په جهاد

ا��و�� ت�ب�ا��ه��ۍ� د�� ب�ل��� د�� ی�و�� ا��ړ��خ��ه��� ب�ل��ه��� ل��ه��� ا��ت�ح��ا��د�� ش����و��ر���و��ي��� ا��و�� ا��ړ���خ��ه��� ی�و��ه��� ل��ه��� ا��ر��و��پ�ا�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ا��و�� چ��ې���� ی�و��ړ��� م���ن��ځ��ه��� ل��ه���بیولوژیک او اتومي خطرناکه وژونکو عامه د خاطر په ښوولو د برالس د بل پر وسلوپه يۍیو

. پیښیږ هم چېری که به جنګ نړیوال دریم چې کېده ویل دا او و لګیا جوړولو په انبارونو د وسلو پرمختلیلو هرډول د د�� يګډون ب�ه��� ه��غ��ه���لور هغه د پ . يۍنړ خو دی راغلی لاندې حملې تر لومړی ټولو تر چې ګرځي سبب تباهۍ را رد ځواک زبر روسي د افغانستان ګران

تر خ ان او ګرځيد و سبب مرګ د هغوی د پخپله ن�ن��� ېد�� تل، ا��و�� ش����و�� و��ر���م���ا��ت��� پ�ک�ټ��� و��ا��ر��س����ا�� د�� چ��ې����ن�و�� ل����ان�د��ې�� ت�ر���ن��ا��م���ه��� ن�ا��ټ�و�� د�� ک�ې���� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� پ�ه��� پ�ک�ټ��� جوړېږ يد��د��غ��ه��� تمځایونه .يعسکري

نړیوال دویم د یې یوه ویشي، مرحلو دری په پړاوونه تاریخي پرمختګ خپل د نړۍ متمدنه ننی ت�ر���م���خ��ه��� ګڼ ۱۹۴۹تر عنېج��ن�ګ�� مرحله جنګ سوړ د مرحله دویمه ، ده مرحله پورې چې يکال

( د�� تر- ۴۹ه��غ��ه��� دهغه ۱۹۹۰څخه او دی کال ماتیدو د اتحاد شوروي د چې پورې زیږدیزکالد�� چ��ې���� م���ر���ح��ل��ه��� د��ر��ی��م��ه��� ی . ۱۹۹۰و��ر���و��س����ت�ه��� د��ی�� ت�ا��ر��ی��خ�� ن�و��ی��� پ�د��ی�خ��و��ا�� ړنګیدل عنېر��ا�� امپراطورۍ د روسانو ټول ود ېد

ه��و��س����ا��ی . د�� ن�ړ���ۍ� ن�ن��� ا��و�� پ�ر���ا��ن�ی�س����ت��� ب�ا��ب��� ی�و��ن��و��ی��� ک�ې���� ت�ا��ر��ی��خ�� پ�ه��� اخل ۍن�ړ���ۍ� ساه اطمینان او ډاډ ارامۍ، .ياوا��و��ه���ا��ن�د�� . ه��څ��ه��� ک�س����ا��ن��� ی�و��ش����م��ی�ر��� چ��ې���� ب�د��ب�خ��ت��ا��ن�ه��� خ��و�� د��ه��� و��ر���ځ�� ت�ا��ر��ی��خ��ي���� س����ت�ر���ه��� ی�و��ه��� و��ر���ځ�� د��غ��ه��� ت�ه��� ن�ړ���ۍ�

ورځ دیرغل لښکرو سرو د روسانو د باندې افغانستان په چې جدی، د شپږم هم چې کويد��ل��و�� د�� ش����پ�ږ���و��ی��ش����ت�م��� ه��م��� ا��و�� د�� ېد��ه���، چ��ې���� د�� ، ل��ښ����ک�ر���و�� د�� ېشرمیدل ر��و��س����ي���� س����ر��� ټ�ی�ټ��� پ�ه��� ا��و�� م���ا��ت�ې����،

و��ب��ا��س�� ی�ا��د��ه��� د�� د��ه���، و��ر���ځ�� ت�ی��ښ����ت�ی���� د�� څ��خ��ه��� ځ��و��ا��ن يا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� و��ل��س������ د�� ز��م���و��ن��ږ��� ی�ې���� ت�ا��ر��ی��خ�� طبقې ېا��و��ا��و�� . ا��و��ت��ل��و��ی��ز���و��ن��و��ن��ه��� ک�و��ي���، ت�ب�ل��ی�غ��ا��ت��� ق���ص���د��ا�� ا��س����ا��س����� ه��م��د��ې�� پ�ه��� ګ�ر���ځ��و��ی��� و�� م���غ��ش����و��ش������ ک�ې���� ذ��ه��ن�و��ن��و�� پ�ه���

د�� ک�ې���� ه��څ��ه��� پ�ه��� پ�ټ��و��ل��و�� د�� پ�ی�ښ����و�� ه��م��د��ې�� د�� ی�ې���� و��ا��ی يم���ط����ب��و��ع���ا��ت��� ل��س����ی��ز���و�� يا��و�� د��ر��ی��� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� چ��ې����د�� . پ�ه��� ی�ع��ن�ی���� د��ی�� ش����و��ی��� ښ����ک�ا��ر�� ج��ن�ګ�� مداخل ېک�و��ر���ن��ي���� پردۍ عسکر، بیګانه هیڅ کې لسیزو څ ېدری پو لاس پردی ي،

م���ز���د��و�� س����پ��ا��ر��ه��� ټ�ا��ن�ک�و��ن��و�� پ�ه��� پ�ر���د��ی�و�� د�� و�� ......... رر��ژ���ی��م��و��ن��ه���، ن�ه��� ه��ی�څ�� ا��و�� ی�و�� وع��ن��ا��ص���ر��� ج��ن�ګ�� د��ا�� خپل ها��و�� داخلي . جګړهوه منځي

ا��ف���غ��ا��ن��� د�� ئراځ د�� ی�ې���� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� چ��ې���� و��ل��و��ل��و��، ل��ی�ک�ن�و��ک��ې���� ا��و�� و��ی��ن��ا��و�� پ�ه��� ع���س����ک�ر���و�� ر��و��س����ي���� ه��غ��و�� د�� پ�خ��پ�ل��ه��� م���ا��ت�ې����، ت�ا��ر��ی��خ��ي���� د��غ��ه��� ځ��و��ا��ک�� ز��ب��ر��� ر��و��س����ي����د�� يننګیال س����ر���ه��� ه��ی�و��ا��د�� و��ل��س������ پ�ه��� ا��و�� ل��ی�ک�ل��ی���� ک�ې���� ر��ڼ�ا�� پ�ه��� ت�ج��ر���ب��و�� خ��پ�ل��و�� د�� و��ر���و��س����ت��ه��� د�� ډ��غ��ر���و�� ی�ې���� ب�ا��ن�د��ې��

د�� ل��ښ����ک�ر���و�� د��د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� ل����اس����و�� پ�ه��� ل��ښ����ک�ر���و�� د��د��غ��ې���� ا��و�� د�� ېی�ر���غ���ل��� ا��و��س������ ا ه��ی�و��ا��د�� ی�ې����، و��ر���و��س����ت�ه��� ش����غ��ا��ل���

Page 82: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

82

و��ی��ن�ا��و�� د��د��غ��ه��� پ . و ا��و��س������ هغوی راځي ته مخ العملونه عکس او څرک د�� رلږ ب�ا��ن�د��ې�� ا��و�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ا��ت�ح��ا��د�� ش����و��ر���و��ي���لښکرک د م���و�� شامریکایانو د�� ه��غ��و��ی��� د�� ا��و�� یووال و��خی��و�� ورکوي يو��ی��ن یترمنځ مشوره ته امریکایانو او

ا��و��س������ » «. ه��م��د��ا�� پ�ر���ی��ږ���د��ئ��،ه��و�� ا��و��س������ ه��م��د��ا�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� چ��ې����شنونک ی�و�� لیک یروسي اړه دې چې :يپه

شورو روسيځواکونو پهافغانستانکېد] شرمیدونکېماتېاود وروستهدا يد ړنګیدو د امپراطور د دینژدېاتلسکالهتیریږی، ۍاتحاد oوای چېهلتهپهافغانستانکېجنګیدلي د يزیاتشمیرهغهعسکر پهدیباورلريچې تکراریدواوازونهیېتر چې هماغهډولتاریخد

د . ) چېهغهوخت امریکایان ننداسېبریښي ( شوروياتحادد غوږوکېږي و، یوسترقوت دافغانانودمقاومتترشا تیريپهوختکې ooپهدلدلکېهماغهډولنښت جنګ عراقد ) يشو راګیر او يچېد ،(وو يلکهروسانچېهغهوختپهافغانستانکېراګیرشو

) الندېراغلo امریکایيسرتیري) او يدداسېځواکونوترمحاصرې د) ( ، چېنژدېدوهلسیزېد هغوڅخهڅهډیرتوپیر داځواکونه نلري،اوپهوسایلو دراپرزولولهپارهروزنهورکوله شوروياتحا .. مخهیېد او دمماثلت ډیرولهپارهدغهیوشانوالی د توب ينمونهیo یېسمبالول

( ۵۷څخهزیاتبریښي . [ )دیوهسړکترخواایښوولشو] چېشلکالهپخوایېپهافغانستانکې ،ېدواړهسترګېلهالسهورکړ بمپهواسطه يیوروسيمتقاعدکېپتان

کهپهعراقکېو ورتهپیښهکې، پههمدغهډول زخمی ینوکلهچېهم اویا مړینې دکومامریکایيعسکرد پهافغانستانکې، اویادویهمهمغس » ياوووایo يوڅنډ ېنوخپلېاوږ يکېدوخبرواور لکهروسانوچېورتهاور ) ېیوهجنګتهیوځلبیالمنوهلo ېچې ده

) و مسلهبهبلرنګه دهچېسیاسي صحیح دا ، زبیښ يورتهکړیو نظامي چې یم باوري اوهغه يو ېبهیېهماغس ېخو ، کهڅههمدد[ . يناکام] چېددېمداخلو ېده رازهغهحکومتونهبه، اوهمدا یولهبلسرهتوپیرولري به دواړوعسکريمداخلودالیل

oمختلفو يسببګرځيدل یولهبلسره ټولنیزو . ي، چېد رژیم عراقدیکتاتور اودلیلیېداوچېد ځکهامریکایانعراقتهورننوتلخوبیایېخپلهدفهتلهددېموکراس ید وژونکووسلوخاوند . ۍلهمنځهیوسي، شوروياتحا د )دټینګښتاعالنکړ په مشرلیونیډبریژینف

جرړ( ۱۹۷۹ چېهلتهیېهیڅکلههم ورننویستلاوهدفیېپهیوهداسېځایکېدکمونیزمساتنهوه پهافغانستانکېخپلپوځونه ېکال o( ۵۸ « )ېشو ېښخ ېنهوی

oتجربهل ددېعسکريیرغلونوپههکله ) (يونکoرخوپخپله پوهان منصبداراناونورعسکري یوشانتهوالیته ډیرومشابهاتونواو روسيعسکر،همداسېیوهمشابه . ياووایo . يګوتهنیس اود استقبالشول سره ګلونوپهشيندلواوخندا ېانداز ېچېروسانهمپهافغانستانکېد

اتیاوم . د تهرسیدلهاوهرکالتر ېعسکريقوتسرهوجنګيدل یوسلاوشلزرووګړو دروسيعسکروشمیره منځکېهلته په تر ېلسیزې » « راغللخو . ته افغانستان پهڅیر یوهزبرځواک هغوید وژلکېدل ذ دیارلسسوهکسانوپورې چېد . ترېلتسرهبیرته په رښتیا والړل

o( ۵۹ . ) یهغویسیاسيمشرانوهیڅکلههمدادرکنکړهچېجنګڅهتهوایپoo د (رهغهبدوزبیښو پهروسيهکې ) دلته مداخلo د اساسچېپهافغانستانکېمودرلودی، پښیمانo ېروسانوپه ښوول يننورځهم

امریکایانواود مقاومتسرهبسپنهوکړهترڅودروسانودپراخغوښتنo کېږي، اوپدې . ېسعوديحکومتدافغانستان اهدافلهمنځهیوسيد . میدانتهراټولکړل جنګ دلتهد مسلمانجنګجویان څخه ټولېاسالمينړ ( ۍخاطریېد ( هغېډلېڅخهیورضاکارخپلخوښی

خوداځل . اعالنکړ القاعدېپهنومیېیوتنظیمجوړکړاودهمدېالرېیېخپلجهاد چېهغههمدلتهپاتهشواود اسامهبنالدندی ooدامریکایانواوسعوديانوپ . هیې،خپلجهاد، د پټ . يمکملهتباه هروسانولهپارهافغانستانیو خالفپیلکړ یو د هغه لسیزه یوه نژدې وه

) اوالتراوسههمپهسیاسيانځورو) پهڅیرپاتهشو یوازېپهلo . نراز نهراځي تربحثالندې روسيسینماکېچېدهمدغې ووکې ۍمړنجوړهشو .ېتجربوپهبنسټ شوه وهتیرکالراڅرګنده

الیکزانډرکونووالوف نظاميڅیړنومرکزمشر، سوسیالیزمخپورکړ ، پهمسکوکېد غوښتل شوروياتحاد چې اوامریکایانغواړي يوایېڅنډ . يخپرهکړ يچېدیموکراس ناکامۍ د اوس دواړه چېداسالمي ياوسدویدرابیداریدونکo . يد يتهرسیدلo ېخو ولسيځواکسره

د مخامخ لخوایېبسپنهکېږي د. يۍنړ داسېخلکوسرهپهډغرو د دواړه بهرنيمداخلo ياو .ېچېد پهخالفجنګيتجربهلري . » اوعراقخودانګلیس» شوی یوغیرطبیع يافغانستانهیڅکلههمنهدیفتح .يمستعمروڅخهراپاته هیواددی

oوای پخوانo يکونووالوف د یوځلبیا امریکایانوجنګ اوسپهافغانستانکېد لهپاره، پخوانيوروسيعسکرو جنګونو يجغرافیایo یوچېډیرپهد ېخاطر لیکن امریکایانولهپارهداسېو» باندېباورلريچې ېراپهزړهکوي، لکهافغانستانچېد يعراقبهد

( » ۶روسانولهپارهو ۰ . )جنرا شورويعسکرود ۱۹۸۰چېد ویکتوریرمکوف لمتقاعد پهسیمېکېد تورېبورې پهشرقکېد افغانستان کلونوکېیېد

مشر ځواک حاالتودکنترولیدوخبر يپهغاړهدرلودهوایo يڅلویښتم افغانستاند ښهکېدواود حاالتود په) ې کلهچېپهعراقکېد ) اور چېغ يرادیوګانواومطبوعاتوکې که او ټکوي و سر خپل ایا چې نیولی نشي تصمیم . ېاوسور ېنو oاووای هغهراتلونکې يووهي چې

. ] داسېمثبت ] هلتهپهعراقکېهیڅ خوهغویبهدهیڅلهپارهقربانيشي دهغویمرګدی هغه چېدامریکایيعسکروانتظارکويدهاوهغهداچې . زمامشورهډیرهساده نهلیدلکېږيچېترسرهشي اوسپریږد» : کار اوس «.ئامریکایانوافغانستانهمدا هوهمدا ،

ooرهغهپ oېتورهبورهدامریکایيپوځونویرغلدنمون . چېزهدامرایکایانوپهدیکارډیرخوښشومچېدتورې ویل اوووی پهتوګهوړاندیکړ . دی کارمادریځلهترسرهکړی ووایمچېدا خوزهباید الستهراوړنهده، ډیرهستره اودا بورېکنترولیېترالسهکړ

Page 83: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

83

« oورګرځول هغهځایتهشا پهتاسفسرهچېهرځلما چې وویل سرهخوځاوه پهناخوښ ېۍهغهپهداسېحالکېچېخپلسریې oموندل هغهاوسهمهماغس ېبیامیاړتیا اوهیڅکلهبههمبدلونونهموم ېچېدوبارهیېفتحهکړم، په يهغهوایo« . يدی هرملت

دلتهراغلo دیباوريدیچېهغویدهغو څخهچېپخواتردوی . يډیرزیرکهد يوګړووایي مطبوعاتواورسنیوکېپهنشررساوه، په روسانواوافغانانوجنګ پهڅیرد یوهژورنالست الیکزانډرګولټسچېپههغهوختکېیېد

. ) ( oک خوروسيسیاسيمشرانوهغهپهلومړیووختوکېد و ناکامیوپهلورروان څخهد هماغهلومړیو د جنګ دهغهوخت يمکoوچې) اوویلیې ) پهنامهیادوه امناوپرمختکتهالرهپرانo عملياتو بهدغهجنګ ۶ي. )یزچېپهطبیعيتوګه ۱ )

هغ » « . د به کې هغې په چې کېدل راوړل تابوتونه ډک اسرارو د وخت هغه به ته اوبانډو اتحادکلیو شوروي دټول چې، وایي عسکرو وهغهچېد ومړيپراتهو ، ) راپورو) پهقتلرسیدلo ننظامي کې پهکومامنځای چېددغهتابوتونو . وو يولهمخېبه روسيمشرانوهڅهکوله

دراپور . يڅخهدخلکوتوجهواړو بهدجنګ . ودګولټسپهویناچېروسيمشرانو چېیو هغهوایي ورځ هنودنشرولوڅخهمخنیویکاوهجوړو . » یوازېمکتبونه زمونږعسکردلتهبلهیڅکارنهکوي، چې ولیکه چې اوراتهیېوویل یوهجنرالودرولم نیالګ يزه نو ، يږد ياو

ومر «. )يوښایهچېڅهډولبهزمونږهلکان ۶؟ ۲)هلتههغهدیوهچېکعسکرسره راپهیادکړه، و چېڅوکالهدمخهیېپهکېګډونکړی پراګدکنفرانسهغهغونډه د وشيوټسیو، پتان

ooجنګکېبرخهاخست ناټودعسکريځواکترچترالندې افغانستاندجنګڅخهچېهلتهیېد راګرزیدلیوخبرې ېچېد اوتازه وه( ېوکړ چېکلهمونږددېجنګقص .) خبرېهیر ې،کړ ېیولهبلهسرهبدلo ېهغهوایي ډیرهژرمودا د ېکړ ېنو مختلفو چېمونږ

چېپهمختلفووختونوکېپیښشو پههکلهخبرېکو يد يجنګونو پههماغهیوشانځمکهباندېګرزیدلo. و، اودهماغهیوشانه يهغوی ooپ خالفجنګيدلاودهماغهشانتهدیدسرهمخول .هدښمن

اوبر چېکلهوشيوټسیودولسمشربشدپرمختګ پههغهوختکې ېنوهغهتههماغهدروسانودمشرتابهویناو يخبرېاور ينن چې oيراپهیادیږ ېبهیېکول.

نو لهپاره نوپههماغهاندازهبهدجنګ چېداجنګدوامکوي راپيداکېږياودوسلېدقاچاقلهپارهبهنویالرې يهرڅومره رضاکاراند . » . وختپهتیريدوسرهنورهمقوياوقويشي دښمنبهد چې هغهوایي هغویوسلېبهنورېهمپرمختللیاوایډوانس موندلکېږي

. ooخوپهاوسوختکېدسوب پهډاډمنهتوګهلهالسهوتلیدی ېشي لکهچېهیڅکلههمښهنهو، ۶.«[ )لهپارهچانس، ۳)راز انټرنیټ د همدا افغاني په يیوه حکمتیار انجنیرګلبدین مشر افغانستان اسلامي حزب د مخې له سایت

فبرور د چې کې اعلامیه هغه سنګرڅخه يخپله جهادي دخپل کې افغانستان په لارې له اسویشيتډپریس د یې درویشتمه پهکړ غوښت ېخپره څخه امریکایانو د د ي، د چې پرته کولو ضایع د باس ېوخت و څخه افغانستان د ځواکونه هغه . يخپل

ویل شوی خپور نوی چې کې پیغام ویدیو هغه اوږد يد يپه د کې افغانستان په امریکا له ېمود ېچې توان کېدو تم دپریږد دواړه عراق او هیواد دغه به ژر ډیر او ورکړی چې. يلاسه کړی وینه وړاند کې بیان دغه په هغه

ګیږ راتلونک يګومان امریکایان ویل . یچې هغه ووځي څخه افغانستان د ځواکونه يکال امریکایي چې هغو تر چېو پاته څیر په ځواکونو اشغالګرو د کې افغانستان ( ۶۴. )نوجنګاوستونزېبهدوامولري ی،په

څ��ر���ګ��ن�د��و��ن ېروسي د�� ن�و��ی��� د��غ��ه��� ر��ڼ�ا��ک�ې���� پ�ه��� ت�ج��ر���ب��و�� خ��پ�ل��و�� د�� ا��و�� خ��ب�ر���ې��� م���س����ئ��و��ل��ی��ن�و�� ن�ظ����ا��م���ي���� ا��و�� ېد��س����ی�ا��س����ي����مشور ته امریکایانو پ ېاو لاندې عنوان تر دګلوبلایزشن امریکایانو چې کېږي رامخته کې حال داسې د�� رپه ن�ړ���ۍ� ټ�و��ل��ه���

قبض او . ېتسلط پیښیږ څه ورته کې افغانستان او عراق په چې دا کړی څومره یهوډ کې هیوادونو دغه په او ، د�� م���خ�� س����ر���ه��� ه��ل���اک�ت�و��ن��و�� ا��و�� ت�ب�ا��ه��ی��و�� د�� پر يا��ن�س����ا��ن�ا��ن��� یې پرواه د��ی ې، پ�ه��� ل����ات�ر���ا��و��س����ه��� ن�ه��� ا��و�� هیدل ېن�ش����ت��ه��� يپو

وکاږ څخه ګړوب ددې ځانونه خپل سره اخستو ګټې په څخه لیک برخه د عسکرو روسي د کې افغانستان په .يچېنو ( ۲۰۰۱د) کې سیاست نړیوال په راهیسې بدلونونه :يزکالک�ا��ن�ګ�ر���س������ د�� س����ن��ا��ا��و�� د�� چ��ې���� ک�ې���� ټ�ا��ک�ن�و�� پ�ا��ر��ل��م��ا��ن�ي���� پ�ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ک�ې���� ن�و��م���ب�ر��� پ�ه��� ک�ا��ل��� ز��ی��ږ���د��ی�ز��� ش����پ��ږ��� د��و��ز���ر���ه���

ش����و�� س����ر���ه��� ت�ر��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� جارحانه ېد��و��ا��ړ���و�� او ناکامه د بش د کې نړ په ډله بش ولسمشر د ۍ،د�� ا��س����ا��س����� پ�ر��� په س����ی��ا��س����ت�و��ن��و�� او کړ فتح مخالفینو بش د هم کانګرس شوه، مخ سره ماتې پوره

ی�و�� د�� ه��م��� ی�ې���� ک�ې���� . ېس����ن��ا�� د�� ک�ې���� ټ�ا��ک�ن�و�� م���ن�ځ��ن�ی�و�� د��ی�� پ�ه��� ک�ړ��� ا��ع��ل���ان��� ب�ر���ی��� خ��پ�ل��� س����ر���ه��� ډ��ی�ر���ښ����ت��� پ�ه��� چ��و��ک��ۍ�اوعالقه مینه ورسره ولس دامریکا چې کوم کړل بدرګه شعارونه هغه مخالفینو بش

تر ژر عسکر میشت خپل باید کې عراق په داچې هغه او را درلوده څخه هیواد هغه د ژرهی�و�� . ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ل����ان�د��ې�� ع���ن�و��ا��ن��� ت�ر��� ګ�ر���و��پ��� د�� څ��ی�ړ���ن��و�� د�� ع��ر���ا��ق��� د�� م���خ��ه��� ت�ر��� د��د��ې�� ش����ي���� ه��م��� ېو��و��ی��س����ت�ل��� م���ا��ه��ر���ی��ن�و�� ډ��ل��ې����

پ اړخه له امریکایانو د کې تحلیلونو او تجزیو خپلو ولسمشر رپه او وګاڼه کار ناکام یو یرغل عسکري عراقپ�ا��ل��ی��س�� خ��پ�ل��ه��� پ�ه��� ه��ک�ل��ه��� د��ی�� پ�ه��� څ��و�� ت�ر��� و��ر���ک��ړ���ه��� م���ش����و��ر���ه��� ی�ې���� ت�ه��� و��ک��ړ��� ۍب�ش������ ن�ظ����ر��� ن�و��ی��� امریکا. یک�ې���� د

ا��ن�ت��خ��ا��ب�ا��ت�و�� ن�و�� د��د��غ��ه��� ه��م��� ک�ې���� ا��د��ا��ر��ه��� پ�ه��� ب�ش������ د�� ک�ې���� ن�ت�ی�ج��ه��� . يپ�ه��� د�� ه��ی�و��ا��د�� د��غ��ه��� د�� ر��ا��غ��ل��ل��� دفاع ب�د��ل��و��ن��و��ن��ه���د��ن�د�� خ��پ�ل��ې���� د�� ر��ا��م���س����ف��ی�ل��ډ�� . ېو��ز���ی��ر��� ښاغل د شو کړل ښه ګو خپل يڅخه په وډوارډ، هکله، په رامسفیلډ

لیک کې ] يکتاب ض���د�� ی�و�� ه��غ��ه��� ه��غ� یچ��ې���� پ�ر��� ب�و��ش������ و��ل��س����م��ش����ر��� د��ی�� ش����خ��ص���ی��ت��� س����ر���ز���و��ر���ی��� ا��و�� ن�ا��ا��ه��ل��� ه،

Page 84: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

84

چېر که نو لري حثیت اوملزوم الزم یو سره جنګ د عراق د هغه او کړی څرګند باور ېپورهپ�ر���ی��ږ���د�� د��ن�د��ه��� خ��پ�ل��ه��� ا��و�� ير��ا��م���س����ف��ی�ل��ډ�� م���ا��ت�ې���� د�� ج��ن��ګ�� د��غ��ه��� د�� ب�ه��� د��ا�� ن�و�� ش����ي���� ښ����ه��� ګ�و�� څ��خ��ه��� ه��غ��ې���� د�� ی�ا�� ا��و��

و�� م���ت��ر���ا��د��ف��� س����ر���ه��� ک�ړ���ی���[. يش����ک�س����ت��� ذ��ک�ر��� ک�م��ز���و��ر���و��ی��و�� د�� د��م���و��ق���ف��� ب�و��ش������ د�� ک�ې���� ک�ت�ا��ب��� خ��پ�ل��� پ�ه��� و��ډ��و��ا��ر��ډ��،خ��د��ا��ی د�� ت�ه��� ه��غ��و�� ځ��ا��ی�� پ�ر��� ت�ر���د��ی�د�� د�� خ��ی��ا��ل����ات�و�� غ��ل��ط����و�� د��خ��پ��ل��و�� چ��ې���� ک�ړ���ی��� م���ل���ام���ت��� پ�د��ې�� ی�ې���� ه��غ��ه��� م���ش����ن��� يا��و��

غوږ سره چارواکو پوړو لوړ له ګوند ددېموکرات بوش چې داده لاره اسانه ختمولو جنګ د افغانستان او عراق د کې واشګنتن ورکوي، رنګد�� يو��ج��ن�ګ�و�� څ��خ��ه��� ه��غ��و��ی��� ل��ه��� . ا��و�� غواړي و مرسته کې وتلو را بیرته په عسکرو امریکایي

ک�ړ��� غ��و��ر���ه��� ل����ار��ه��� د��غ��ه��� ب�و��ش������ ش����ي���� (۶۵ .[ )يک�ې�د��ا��ی��لیک د�� کوهن ریچرډ لیکوال امریکایي هکله په ستونزې ] يهمدې : مسل د مګر حل ېچې اصلي د

) واخل ) لاس څخه غورۍ بی خپلې له پلار بش دکشر بش مشر چې داده ک�ړ��� زاوخپل يغوښتنه ګ�و��ت��ه��� پ�ه��� ښ����ه��� ت�ه��� ځکه يو��ی���ښکار تړلی پورې پالر خپل د یوازې بل يهغه پرته کولو تباه له ولس امریکایي د به دا چې

و�� ن�ه��� [. يه��ی�څ��ا��ی�� ) ( ا��ی��، س����ی����، ج��ا��س����و��س����ۍ� ا��م���ر���ی��ک�ا��د�� د�� ن�ا��س����ت��ی���� ځ��ا��ی�� د��ه��غ��ه��� و��ر���و��س����ت�ه��� ک�ې�د��و�� ښ����ه��� ګ�و�� د�� ر��ا��م���س����ف��ی��ل��ډ�� د��

ن�و�� یپ�خ��و��ا��ن ېادار د�� د��د��ف���ا��ع� ګ�ی��ټ��� ر��ا��ب�ر���ټ��� . یم���ش����ر��� ش����و�� ټ�ا��ک�ل��� و�� ت�و��ګ��ه��� و��ز���ی��ر���پ�ه���ټ�ا��ک�ن د�� ت�غ� ېګ�ی�ټ��� ک�و��م���� ا��س����ا��س����� پ�ه��� څ��ی�ړ���و��ن��و�� د�� د��ګ�ر���و��پ��� ع���ر���ا��ق��� د�� ح��ا��ل����ات�و��ک��ې���� س����ی�ا��س����ي���� ا��و�� ن�ظ����ا��م���ي���� یررانه یپ�ه���

د�� هغه وست. ت�ه��� چې س����ی��م��ې���� ورکړه مشوره دا ته بش ولسمشر وروسته سفرونو لنډو لنډویوشپیته خاطر په راوستلو د امنیت د ته بغداد مرکز عراق د داچې اوهغه لري یوچانس هغه

. پ�ر���ی��ک�ړ��� د��غ��ه��� ب�ش������ د�� و��ا��س����ت�و��ی��� و��ر��� ع���س����ک�ر��� ن�و��ر��� س����و��ه��� پ�ن�ځ��ه��� ا��و�� غونډو، ېز��ر���ه��� دواړو په امریکا دن�و�� ک�ې���� س����ن�ا��، ا��و�� ولسمشر يک�ا��ن�ګ�ر���س������ امریکاد د کې غونډو دواړو اوپه راوپارول غبرګونونه

پ�ر���ی��ک�ړ��� . ېد��د��غ��ې���� نژدې امریکا د شول وښوول العملونه عکس سخت هکله بش ۶۶په د سلوکې په ٪شپږشپیتهپ�ر���ی��ک�ړ��� د��ی�� . )ېد��د��غ��ې���� و��ل����اړ��� ټ�ی�ن��ګ�� ض���د�� خ��پ�ل��� پ�ر��� و��ل��س����م��ش����ر��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� خ��و�� و��ر���ک��ړ���ه��� ر��ا��ی�ه��� خ��ل���اف��� پ�ه���

۶۶.)ټاکنیز نوی پاره له ټولټاکنو د ولسمشرۍ د امریکا د چې کې حال داسې په ش����و�� ېمبارز ېاوس ک�ا��ن�د��ی�د��ی�� يد�� ېپ�ی�ل��� ګ�و��ن��د�� د��د��ې�م��و��ک��ر���ا��ت��� ن�و��

انتخاب یوه خپل په کلنتن د��خ��پ�ل��و�� يمیرمن څ��خ��ه��� د��ع��ر���ا��ق��� چ��ې���� غ��و��ښ����ت�ل��� و�� څ��خ��ه��� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� ک�ې���� ک�م��پ�ا��ی�ن���ن�و�� پ�ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ر��ا��و��س����ت�ل��و�� د��ب�ی�ر���ت��ه��� و��ک��ړ��� ۹۰يپ�و��ځ��و��ن��و�� پ�ر���ی��ک�ړ���ه��� خ��پ�ل��ه��� ه��م��� . يو��ر���ځ��و��ک��ې���� ک�ا��ن�ګ�ر���س������ ا��م���ر���ی��ک�ا�� د��

ا��ل��ز���ا��م��� ن�ه��� ی�و��ه��� خ��پ�ل��ه��� د�� يپ�ه��� څ��خ��ه��� د��ع��ر���ا��ق��� چ��ې���� غ��و��ښ����ت�ل��� و�� څ��خ��ه��� ب�ش������ و��ل��س����م��ش����ر��� د�� ک�ې���� خ��پ��ل��و�� ېپ�ر���ی��ک�ړ���ه��� د��و��ک��ړ��� ډ��ډ��ه��� څ��خ��ه��� د��ل��ی�ږ���ل��و�� ت�ر���د�� . يع��س����ک�ر���و�� ر��ئ��ی�س�� ېا��ن��� ک�ا��ن�ګ�ر���س������ د�� پهخپله يپ�ل��و��س��� ين�ی�ن��س�� ېچ��ې���� غونډېته ،

چېک سپین کې امورو داسې په ته بش پریزډنټ چې والړ وخت نورددې چې وویل کې ویناشي . ورکړل

طبیعي . د�� او دی راګیر کې وضعه بده ډیره په بش ولسمشر هکله په افغانستان او عراقپه راز همدا او کې هیوادو عربی او خلیج په پښه بیا یې وروسته وتلو د څخه عراق د چې ده

بریښي . نه ټینکېدو د هم کې افغانستانسنا ېد��س����پ�ی�ن او دکانګرس هم او دولس دامریکا هم کې داخل په اړخه یوه له مسولېن ماڼۍ

د�� م���خ�� س����ر���ه��� و��ب��ا��س�� يد��ف���ش����ا��ر�� ع���ر���ا��ق���ه��� ل��ه��� پ�و��ځ��و��ن��ه��� خ��پ��ل��� څ��و�� د�� يت�ر��� ک�ې���� ع���ر���ا��ق��� پ�ه��� ل��ک�ه��� م���ل��ګ�ر���و�� ه��م��غ��ږ���و�� خ��پ�ل��و�� د�� ه��م��� ا��و��د�� يایتلاف ا��خ��ت��ه��� ک�ې���� س����ت�و��ن��ز���ه��� پ�ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و��س����ر���ه��� د�� ن�ا��ټ�و�� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� ه��م��� ا��و�� س����ر���ه��� .يا��ن�ډ��ی�و��ا��ل����ان�و��

فرور د ی�و�� يهمدانن ټ�و��ن یپ�ه��� ص���د��ر��ا��ع���ظ����م��� د��ا��ن�ګ�ل��ی�س������ اعالنوکړچېددېکالتراخرهپورېبهدعراق يش����ت�م��ه��� بلیرپ اعلان بلیر د وغواړي، را بیرته زرو دری تر څخه عسکرو زره اوه خپلو د سمدست رڅخه هم باندې ه��م��� يهالیند ه��ی�و��ا��د�� د��غ��ه��� ا��و�� و��ک��ړ��� ا��غ��ی�ز���

راوبل ته هیواد خپل بیرته لري یې کې عراق په چې عسکر پنځوس سوه پنځه هغه خپل به پورې اګست تر کال ددې چې د�� . يوویلپه هغې د کې ساحه نظامي په هم او سیاست په امریکا د اعالنونه دغه هالند او انګلیس

منف يعسکر زیاته ډیره باندې چې يځواکونو وشول کې وخت داسې په اعلانونه دا ځکه لري، اغیزهد�� ا��و�� و��ل��س������ خ��پ�ل��� د�� و��ل��س����م��ش����ر��� ا��م���ر���ی��ک�ا�� پ د�� پریکړو د غونډو د کانګرس سنااو د هیواد د�� ههغې ت�ه��� ع��ر���ا��ق��� ، خ��ل���اف���

ورځ . کې افغانستان په هم او کې عراق په هم ضایعات او تلفات امریکایانو د کې وختو همدې په او نیولی تصمیم لیږلو د عسکرو زرګونو نوروزیاتیږ ورځ ت�ر���ی يپه ی�ې���� م���ل��ت��� چ��ې���� ک�څ��و��ړ���ې���، م���ړ���و�� د�� ت�ه��� ه��ی��و��ا��د�� د��غ��ه��� و��ر���ځ�� ه��ر���ه��� ر��و��ا��ن ېا��و�� و��ر��� ل��ر���ي���، ېن�ف��ر���ت���

زیاتیږ. يد�� ورځ په ورځ یې شمیره زخمیانو ه��م��� يد ن�و��ر��� ز��ی��ا��ن�و��ن��ه��� ت�و��ګ��ه��� ا��ق���ت�ص���ا��د��ي�� پ�ه��� ی�ې���� ت�و��ګ��ه��� ط����ب�ی�ع��ي���� پ�ه��� ا��و��م���و��م��� .يډ��ی�ر���ښ����ت���

پ�ی�ل���ام��� د�� س����ږ���ک��ا��ل��� د�� ه��م��� څ��ه��� د�� ېک�ه��� ګ�و��ن��د�� ډ��ی�م��و��ک��ر���ا��ت��� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ک�ې���� پ�ه��� ه��م��� ا��و�� س����م��� ترالسه يبر س����ر���ه��� دس����پ�ی�ن د�� و��ر���و��س����ت��ه��� د�� ېک�و��ل��و�� ب�ا��ی�د�� ج��ن�ګ�و��ن��ه��� ع��ر���ا��ق��� ا��و�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� چ��ې���� و��ن��ی�و�� ت�ص���م��ی�م��� م���س����و��ل��ې�ن��و�� م���ا��ڼ�ۍ�

Page 85: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

85

ب�و�� م���خ�� پ�ر��� و��ا��س����ط����ه��� پ�ه��� و��ګ��ړ���و�� د�� ه��ی�و��ا��د�� د�� ځيه��م��د��ې�� پ�ه��� د�� ېا��و�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� ه��م��� ی�ې���� ا��س����ا��س�����توک نظامي چې بسپنه ډالرو میلیاردو شپږ عشاریه د�� يلس ش����ا��م���ل��� ه��م��� ک�ې���� ا��و�� يپ�ه��� ک�ړ���ه��� ا��ع��ل���ان���

ن پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ع���ر���ا��ق��� د�� ی�ې���� پ�و��ل��ی�س�� ېد��ژه��م��� ا��و�� ع���س����ک�ر���ي��� د�� ه��ی�و��ا��د�� ه��غ��ې���� د�� ډ��ا��ل��ر��� م���ی�ل��ی�ا��د��ر��ه��� د�� يا��ت�ی�ا�� ګ�ړ���و�� و��توک . ېر��و��ز���ن دغه یې ته افغانستان کړه اعالن خاطر د�� يپه ل��ه��� ددفاع ېپ�ر���ت��ه��� هیواد ددغه چې

پر پ ېوزارت پالیسو خپلوپخوانيو د یې هم او ولیږل ور ولري ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� هخبرتیا د�� چ��ې���� و��ک��ړ��� ا��ع���ل���ان��� خ��ل���اف���ل��و��ړ���و�� ب�ه��� ش����م��ی�ر���ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� . يع��س����ک�ر���ي��� پخوا ځکه کوي ښه هم نوره یې به روزنه پولیسو د او

و�� س����ا��ړ���ه��� ح��ا��ل����ات��� ه��ی�و��ا��د�� د�� ډیرښت ،،چ��ې���� د ځواکونو عسکري د دلته چې ویل بیا بیا امریکایانو نوو��م���و��م��� ر��و��ز���ن��ه��� ب�ا��ی�د�� پ�و��ل��ی��س������ ی�و��ا��ز��ې��� ن�ش����ت�ه��� ا��ړ���ت��ی�ا�� پ�ا��ر��ه��� . يل��ه��� هغه د خو وساتي خوندي امنیت څو تر

ر��ا��پ�و��ر���و�� ا��و�� خپاره نا��ح��ص���ا��ی�ې��و�� اړخه له وزارت د چارو کورنیو د او وزارت د ددفاع چې حواله په وش����و�� يش����و�� ر��و��ز���ل���� د��غ��ه��� چ��ې���� ک�ې�ږ���ي��� ځانه يو��ی��ل��� له ټوپک خپل بیرته وروسته روزنې د کسان،

و��ړ��� ب�ی��ا��د��ن�د�� يس����ر���ه��� حاضریږ ېا��و�� نه ا��ع���ل���ان���. يته م���س����و��ل���� ی�و��ه��� و��ز���ا��ر��ت��� چ��ا��ر��و��د�� ک�و��ر���ن��ی�و�� د�� م���ی�ا��ش����ت��� ت�ی�ر���ه��� ه��م��د��ا��ش����و�� ر��و��ز���ل���� ک�ې���� م���ق��ا��ب�ل��� پ�ه��� ت�ر���و��ر���ی��ز���م���� د�� چ��ې���� نقلیه يو��ک��ړ��� کې په چې وسایل ټول خپل پولیسو

د�� ش����ل���ام���ل��� ه��م��� و��ر���ک��ړ��� يو��س����ا��ی�ل��� ل����اس����ه��� ش����و�� يل��ه��� پ�ل��و��ر���ل���� ټ�و��ل���� و��س����ا��ی�ل��� د��غ��ه��� چ��ې���� ک�ې��ږ���ي��� و��ی��ل��� د��. يو�� يا��و��قومي اویا ایزو سیمه د که هم هغوی کېږي روزل وګړي کوم چې الندې ترنامه اردو ملي

د�� ن�ه��� ح��ا��ض���ر��� ن�و�� ن�ش����ي���� ت�ی�ا��ر�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� و��ژ���ل��و�� د�� ب�ل��� د�� خ��ا��ط����ر��� پ�ه��� له يج��ن�ج��ا��ل��و��ن��و�� پارهځانونه له چېدهیڅو��ر���ک��ړ��� .يل����اس����ه���

د�� د�� ا��ړ��ه��� پ�ه��� باندې ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� کاردود اوسني په امریکا د هم کې سیاست په کاناډاکېږي، ترسترګو شنونک ا��و�� نیوکې شمیر یو هیواد :يددې چې دي اند دې په پوهان اوسیاست

ن�و��» ه��ک�ل��ه��� پ�ه��� ج��ګ�ړ���ې��� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ب�ش������ دریزره ېو��ل��س����م��ش����ر��� د ته افغانستان واخسته، ساهس����ر���ت��ی�ر���و�� ن�و��ر���و�� س����و��ه��� د�� پ�ن�ځ��ه��� چ��ې���� ک�ړ���ه��� س����ت��و��ن��ز���م���ن�ه��� د��ا�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ک�ا��ن�ا��ډ��ا��ی�ا��ن�و�� د�� ی�ې����، س����ر���ه��� ل��ی�ږ���ل��و�� پ�ه���

پښ خپلې څخه ک�ړ��� ېافغانستان د��. ير��ا��س����پ�ک�ې���� م���ه�م��� چ��ې���� څ��ه��� ه��غ��ه��� ی�و�� يد��ل��ت�ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� چ��ې���� د��ا�� ه��غ��ه���د�� . د��ا�� ه��م��� څ��ه��� ک�ه��� د��ی�� و��ر���ګ��ر���ز���و��ل��ی���� م���خ�� ت�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ب�ی��ا�� ک�و��م���� ځ��ل��� د�� د��ه���، ن�ه��� ب�ر���خ��ه��� پ�ل���ان��� ا��ص���ل��ي���� ه��غ��ه���

م���ی�ش����ت�و�� خ��پ�ل��و�� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و��،ا��ن��� م���خ��ت�ه��� م���و��د��ه��� څ��ه��� چ��ې���� ه��ک�ل��ه��� خبرې پ�ه��� هکله په کمښت د سرتیرو زره یوویشتلکه. ېکول ملګرو نژدې خپلو افغانستان به هغوی چې داو نظر امریکایانو د کې وخت هغه په

پ�ر���ی��ږ���د�� و��ر���و��ا��ړ��و�� يک�ا��ن�ا��ډ��ا��ت�ه��� ل��و��ر��� پ�ه��� د��ع���ر���ا��ق��� ت�و��ګ��ه��� پ�و��ر���ه��� پ�ه��� ب�ه��� م���خ�� خ��پ�ل��� خ��پ�ل��و�� . يا��و�� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� م���ن��ظ����و��ر��� ه��م��د��ې�� پ�ه��� . د�� ک�ا��ن�ګ�ر���س������ د�� څ��ه��� ه��ر��� د��ا�� خ��و�� و��س����پ�ا��ر��ل��ه��� ت�ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� ن�ا��ت�و�� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� ق���و��م���ا��ن�د��ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و��

هکله په عراق د هم اوس چې کاوه فکر بش ولسمشر چې وخت هغه یعنی و، مخه تر ټاکنو . ک�ړ��� ا��ر��ا��م��� ه��ی��و��ا��د�� ن�ا��ا��ر��ا��م���ه��� د��غ��ه��� ب�ه��� ه��غ��ه��� چ��ې���� ک�ا��و��ه��� ی�ې���� ف���ک�ر��� ا��و�� ل��ر���ي��� ل����اس����� . يا��ز��ا��د�� چې اوس خو

د�� کنترولیږ ک�ا��ن�ګ�ر���س������ خوا له ک�و��م���� ي،دېموکراتانو د�� چ��ې���� ن�ل��ر���ي��� ل����اس����� ا��ز��ا��د�� ه��غ��ه��� ا��و��س������ ب�و��ش������ ا��ړ���خ��ه��� ج��م��ه��و��ر���ي��� ن�و�� . د�� ر��و��ښ����ا��ن�ه��� ډ��ی�ر��� چ��ې���� څ��ه��� ه��غ��ه��� ا��و��س������ ک�ا��و��ه��� ف���ک�ر��� ی�ې���� ه��ک�ل��ه��� دا يپ�ه��� عراق هغه په هم به هیڅکله چې،

د�� . پ�ه��� ا��و��س������ ه��غ��ه��� ش����ي���� ن�ه��� س����و��ب��م��ن��� ولسمشر ېک�ې���� امریکایي لومړي به هغه چې دی کې ویرهک�ړ��� يو�� ب�ی��ه��� و��، ک�ړ���ی��� پ�ی�ل��� ی�ې���� ا��ر��ا��د��ه��� خ��پ�ل��ه��� پ�ه��� چ��ې���� ی�ې���� ج��ن�ګ�� ه��غ��ه��� ( ۶۷. )يچ��ې����

س����ړ��� ی�و�� د�� يد��د��ا��س����ې���� ج��ن�ګ�� د�� ځ��ا��ن��� خ��پ�ل��� چ��ې���� پ�ا��ر��ه���، ګڼ ل��ه��� ولسمشر دا يوخت چې ده ګرانه ډیره دا ، و��ز���غ���م�� م���ا��ت�ې���� ی�و��. يډ��و��ل���� د�� څ��ن�ګ�ه��� و�� د��ا��ب�ه��� م���م��ک�ن��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� و��ګ��ړ���ي��� د�� يد��ا��س����ې���� ځ��ا��ن��� خ��پ�ل��� ټ�و��ل��و�� چ��ې����

ع��م��و��م��� ګڼ يځ��و��ا��ک�و��ن��و�� پ�ر���ی��ږ���د�� يقوماندان د��ف���ت�ر��� خ��پ�ل��� ک�ې���� ح��ا��ل��� د��ا��س����ې���� خ��و�� يپ�ه��� ی�ې���� ک�ې���� ن�ړ���ۍ� پ�ه��� چ��ې����و�� م���و��ن��د��ل��ی���� ب�ر���ی��ا�� ک�ې���� ج��ن�ګ�� ی�و��ه��� پ�ه��� ت�ر���ل��ږ���ه��� . يل��ږ��� به د�� ایران چې وه ممکن دا پاره له وخت څه لږ

ک�ړ��� ب�ر���ا��ب�ر���ه��� ز��م���ی�ن�ه��� ډ��و��ل���� د��ا�� . ېو��ر���ت��ه��� پ واشګنتن پسرلی تیر چې کې حال داسې په دا د�� روای ب�ا��ن�د��ې�� ل��ب��ن�ا��ن���د�� د�� ا��س����ر���ا��ی�ې�ل��و�� ل��خ��و��ا�� ا��ی�ر���ا��ن��� د�� ه��ل��ت��ه��� ا��ب�ی�ب��� څ��و��ت��ل��� ت�ر��� و��ک��ړ��� م���ل���ات�ړ��� ت�ی�ر���ي��� اخستونک ب�ر���ب��ن�ډ�� حزبالله يبسپنه

. . په ایران د بش شواما نکړای سره تر کار دا اسرایېلو خو یوسي منځه له ځواک نظاميه��م��ا��غ��س�� . ېه��ک�ل��ه��� و��ژ���ن د��ع��ا��م��� ب�ی�ا�� ځ��ل��� ی�و�� ه��غ��ه��� ش����و�� د�� ېپ�ا��ت�ه��� و��س����ل��و�� پ�خ��و��ا��ن د�� ک�ړ��� ید��ر��ل��و��د��ل��و�� ر��ا��ت�ا��ز��ه��� ق���م��ا��ر��

و��ړ���ا��ن�د�� ی�ې���� د��ل��ی�ل��� ه��س����ت�و�� ېا��و�� چ��ې���� ک�و��ي��� ه��څ��ه��� ا��ی�ر���ا��ن��� چ��ې���� ک�ړ��� يک�ا��و��ه��� ج��و��ړ���ه��� له يو��س����ل��ه��� نړ د دا ۍاود�� . د��ی�� ت�ه�د��ی�د�� وانخست . پ�ا��ر��ه��� اروپایانو استدلال دغه بش

ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� د�� غ��ړ���و�� ن�و��ر���و�� ن�ا��ټ�و�� د�� ا��و�� کې ک�ا��ن�ا��ډ��ا�� افغانستان ځواک ټول خپل بالاخره غواړي امریکایان چې دی خبر ډاډمن ډیر دا تهپ د�� رځای پ�ه��� ا��و�� ک�ړ���ي��� ک�ړ��� ېځ��ا��ی�� م���خ�� س����ر���ه��� م���ا��ت�ې���� ل��ه��� م���خ��ا��ل��ف��ت��� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� د��ا��د��ی�� . يت�ر���ت��ی�ب��� ح��ق��ی�ق��ت��� خ��و��

( په . هغوی پخوانيشوروياتحادهمهمداسېتیوریاونظرخپلکړیو ( ۱۹۷۹چېداخبرههیڅکلههمصحیحنهبریښي پ کې رزکال

Page 86: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

86

تیر باندې ت�ر���څ��و�� . یافغانستان ک�ړ��� ج��و��ړ��� ح��ک�و��م���ت��� پ�و��څ��ی���� ل����اس����� خ��پ�ل��� څ��ی�ر��� پ�ه��� ک�ر���ز���ي��� ح��ا��م���د�� و��ل��س����م��ش����ر��� ا��و��س����ن�ي���� د�� ل��ک�ه��� ی�ې���� ا��و��ه���ل��ت��ه��� و��ک��ړ���پ له غورځنګ غ��و��ر���ز���و�� ښمخالف و�� . يو�� شول . ناکام روسان چې وښووله دا تاریخ خو ورکړي بیرته ته هغوی حقونه ښځو د او

خل د مړو د ولس امریکایي چې وایي تاریخ اونورحاضرنه تهمداراز راغلی راوړولوڅخهنورپهتنګ د�� دی ود واوپه تخل ېچ��ې����راغلاست تخل ښه ته عسکرو مړو نغښتو را کې . وو د�� څ��ه��� ه��ر��� ټ�و��ل���� د��ا�� خ��و�� د��ی�� يراتلونک و��ا��ی�ي���� خ��ا��ط����ر��� .پ�ه���

راتلونک اوسبیرته امریکایان دادیچې .يد يخوحقیقتبیرته د عسکرو دخپلو چې غوښتل طبقې لوړې دکاناډا مخه، تر خبرو د بش ولسمشر د

ل��ټ�و�� و�� ل����ار��ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د�� ير��ا��و��ت��ل��و�� ت�ر��� ا��ن��� د��ک�م��ی��ټ ې، س����ن�ا�� د�� د��ک�ا��ن�ا��ډ��ا�� ا��و��ن��ۍ� ت�ی��ر���ه��� ش����و�� ېچ��ې���� و��ی��ل��� ک�ې���� ير��ا��پ�و��ر���عسکر نور ته افغانستان غواړي نه هیوادونه نور چې کې صورت هغه په چې ن�و�� يو��ا��س����ت�و�� و

. م���ر���ی���وعسکرهلته يک�ا��ن�ا��ډ��ا��ی ېبیاولده نه بانه کومه هم ته مونږ نواوس کېښیښود، مخته قدم یو ملګري ستر زمونږ چې اوس

و��ک��ړ��� . غ��و��ر��� س����ر���ه��� ل��ه��� ب�ا��ن�د��ې�� و��ا��ق���ع��ی�ت��و��ن��و�� پ�ه��� ج��ن�ګ�� د��د��غ��ه��� ب�ی�ا�� ی�و��ځ��ل��� م���ف��ک�ر���ی��ن��� ک�ا��ن�ا��ډ��ا�� د�� د��ا��چ��ې���� م���ګ�ر��� ،يپ�ا��ت�ه���د��ی�� ک�ې�د��و�� پ�ا��ت�ه��� د�� ه��م��ل��ت�ه��� ب�ی��ا�� م���ق��د��ر�� ز��م���و��ن��ږ��� ن�ه��� ک�ه��� (۶۸. )ا��و��

ورځپاڼ د ټورنټوسن ( »ېد چې ) لاندې سرلیک دې تر مارګولیس اریک لیکوال دی مشهور پریښودلو د افغانستان د «وختچې :يلیک

؟   کوي څه نور هلته پوځيان کاناډایي نو کېدای، ګټل شي نه جنګ دغه چې مني دا صدراعظم چې داهمدا . خو هیڅ تر هو، کېدای ګټل شي نه جګړه دا افغانستان د چې وکړ اعتراف بالاخره هارپر سټیفن صدراعظم چې ونیو یې وخت ډېر خورا

وویل . . رښتیا یې ته کاناډایانو او ومانه یې حقیقت چې دی وړ ستاینې د ځکه هم بیا هارپر دی ښه هم ناوختهن جنګ دا پر شيکه افغانستان د هلته شعار همدا چې دا ؟ دی مخامخ سره خطر د چټي ژوند پوځيانو کاناډایي د ولې بیا نو کېدای، ګټل

نور غواړي چې هم اوباما بارک ولسمشر ورکوو؟ کې خوله په خطر دې د ځانونه هم نور لا ولې نو لیکلی، ته ۳۰۰۰۰دېوالونو افغانستان پوځيانوکړي . پوښتنې همدا ځانه له باید ولیږي،

فکر هکله په جګړې خونړۍ زیاتېدونکې دې د ضد په خلکو قبایلي غرنیو هغو د وسلو سپکو په هلته سره ځانو له باید ورځ  موږ هره چې وکړوسي اې لرونکو توپ هلیکوپترونو، او جټ وریو، بم درنو تر ځواک امریکایي د ساعته او ۱۳۰څلیرویشت طیارو پیلوټه بې وژونکو الوتکو، نومو

تحمل .  د بمونه ای غونچې هغسې چې ازمویو عزم ټینګ خلکو هغو د هم رښتیا په موږ آایا کوي سبا شپې لاندې حملو مهلکو تر توپونو درنوهډوکو تر چې لري فاسفورس سپین هغسې او ټوټې تېرې زرګونو په چې سږي  کوي چې کوي تنفس ووښ ت داسې او سوځوي غوښې ټولې پورې

افغانانو د استعمال طیارو پیلوټه بې ساخته اییلی اسرا او هلیکوپترونو ساخته شوروي د به لخوا کاناډا د آایا ؟ کوي ټوټه ټوټه بدنونه او کوي څیرې؟ وګټي زړونه

پر   پروپاګنډ ځواکونو » « .  زموږ لویدیځو د چې بولي جنګيالي هغه ځانونه هغوی خو وهي ټاپه طالبانو تروریسټو د باندې قبایلیانو پښتني دغودي . . سوي محوه لا مخکې ډېر غړي سوه څو القاعده د جنګيږي ضد په ملګرو ازبکو او تاجکو کمونیسټو، محلي د دوی د او

پرله   د ښځو افغاني د لاندې واک تر لویدیځ د کې اصل په نیولی، غرض په ساتنې د ښځو د مو افغانستان وایو چې ادعاګانې احمقانه دا زموږهغو . ) ( خپلو د ښځې زره سل لک یو کال هر کې هندوستان په چې وایي راپور تازه برتانو یو کېږي منل توګه په ورځې بدې کورني  ئپسې

؟ . ولیږو پوځونه خپل هم ته هند باید موږ نو ده، داسې چې کېږي ووځل س ژوندۍ راوړي، ورسره یې ته کور میړه خپل د چې درکه له آالاتو سامان  � ګام لومړنی صرف

نه . یې موږ چې دا نو دی ګام لومړنی صرف ماتولای، نشي غرض په تسلیمولو د مقاومت افغان ناټو او امریکا چې منل خبرې دې وشداو ملاتړو پر طالبانو د او ودروي، ګزمې یرغلیزه خپلې سي، پاته کې اډو خپلو په پوځيان کاناډایي چې ده دا غوره خلکو په ګټلای، ملکې

چې . . وي نه لپاره دې د جګړې چې سو پوه باید چې دی دا ګام ورپسې وکړي کار همدا مټ کټ باید هم غړي نور ناټو د کړي بندې حملېهغه بلکې ووژني، دښمنان خپل راپیلیږي . یوازې غرض په هدفونو سیاسي د

ښتن پو هکله دی په او ستونزې هیوادو غړو د ناټو :ېدشنونکo يمشهورانګلیس سیېال) ، یلیکوالاوسیاسي فرور ( Patrick Sea- e پټریک د کېچې اتمه يپهخپلېشننې په

( oیونهګټونک افغانستان، د ( یخپرهشوې oترعنوانالندېلیک چې :يجنګ oداخليګوریالی ناتوځواکونهدیوهسخت، . يجنګسرهمخامخد يپهافغانستانکېد ) ( ناټو اوسد واضحنهده کاراودنده ناتو اود ،

oیولهبلسرهوین کې پهسیویال وزیران غړوهیوادوددفاع ایتالفo يد چېد هغهاختالفات موجودد یترڅو اود يځواکونوترمنځoلپارهداهمیتوړد ېځواکونودکاراودند يایتالف حلکړ یدترسرهکولو .ي، ooمیشتد يهغهپوښت ناتوځواکونهپهافغانستانکې ولېد وزیران يچېترالسهیېکړ ي؟اوهغویڅهغواړ . يچې؛ ناتوددفاع د ؟

مټ سره بل له یو اونۍ دغه سیویلاکې په هکله په حل د سوالونو همدغې د غړوهیوادونوترمنځ . يرانغاړ ېبه ناتود چېبریښيد لکهدومرهژورد پهد ياختالفات و ېچېددېسوالونوځوابولبه ورتهډیرستونزمن کې .يغونډه

Page 87: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

87

د . تبدیلشوی اوهراړخیزجنګ پهیوهمکمل امندنده د پهافغانستانکې، غړوهیوادو، ناتود ناتوغړوهیوادوتهدا پهتیرکالکېد ooددویاوافغانيځواکونوپ چېکله وړخبرهده زنګ خطرد اود حیرانتیا د مرګ هښکاره ځان غاړې يخلاف، سړکد د بریدونه،

تریو شولبلکې زیات یوازې نه راکټيبریدونه، ناتوپهپوځيتمځایوباندېمستقیم د طالبان، . ېځانګړ ېبمونه، پولېپورېورسیدلشوید ښهمنظم اودپخواپهنسبت خپلo يچېپهډیرهښهوسلهسنبال، په . يعملياتoo ه، یوازېتیرکال اوسپورهغځولېده سیمهیې

. oووژلشولاوسپهپسرل څلورزرهوګړي کېدمخالفینوپورېاړوندنژدې حملهکېدونکې يافغانستان پسرلن زبردسته ۍکېدطالبانوبوهبلهپهڅیرد دقندهاراوهلمند چېګومانکېږيهدفیې و جده ۶ ) .ينوبيوالیاتوکنترولول ۹)

؟ شي کړل و باید څه نوامریکایيڅلورستور دانګلیس يهغهوختچې ډنمیکنیېل، دناتودنظامي يجنرال، څخهپهافغانستانکې ډیویډریچارډ، جنرال،

افواهاتخپارهشو . داسې واخسته پoo لځواکونوقومانده ونیس هچېهغهبهدمخالفینو سختموقف پنځه . يخالف بهنژدې هغه oخپلېقومان د . دېدیرشزرهاوپنځهسوهعسکرد سلزروڅخه د شوروياتحاد پهداسېحالکېچېپخواني دا ولري زیاتو الندې

اتیاومهکېافغانستانکنټرولکړ په چې ونشوکوالی ځواکونوپهواسطه پهوسلهسنبال، چېخپلپوځونهد ينظامي، اودیتهاړشول ، وکاږ اشغالکړ يامپراطور يانګلیس . يافغانستانڅخه چېافغانستان ونهتوانیدله ټولتوان پهداسېحالکېچېپه . يپهخپل

. ياتلسسوهنههدیرشکېانګلیس ۱۸۳۹ oچېهڅهکولهخپل خوکلهیې اشغالکړ پایتخت دکابلڅخه ېپښ ېځواکونودافغانستاندخپلوشپاړسزرهانګلیس نود يسپکېکړ . يافغانيجنګيالوپهمقابلکېیې چېناټو اوکېدایشي کارترسرهکړ پهتلفاتودا عسکرو

بایدهغهپوښتنهو یېپهذهنونوکېولري .يهمدهمدغهډولمقدرسرهمخشي؟اودا چېدناټوسیاسياوعسکريمسولېنچېډیرروښانهد داخليګوریالیo يهغهداد يخوهغهڅه یوهسخت، کېد کوالی يچېناټوپهافغانستان او جنګسرهمخده،

هغویدغهجنګتراوږد اوداسالميعقید ېمود ېشي پهپورهځواکاودبهرنيوڅخهدکرکې پهاساس ياوقبایلo ېپورې کلکوریښو . يدوامورکړ

اوهغهداچېدبیګناهافغانانودالزیاتووژلo د بهپهحتميتوګهدالزیاتوزیانونوسببګرځي دکورنواو وجنګاونظاميعملياتوډیرښت ، تباه دسیاسي يدکرهڼیدځمکونورهزیاته چېایا پوښتنهراپورتهکوي ټولهرڅهدا دا نفرتاوکرکه، الزیات بهرنيانولهپاره اود ،

هغهیوا نظاميتګالره د ۍنoزالروچاروپرځای چېدغهجنګځپلیهیواد ..يثباتاوامنپهلورراوګرځو الرهدهپهد کال، موسی یوکلی، افغانستانپهجنوبکې له . ېد انګلیسيعسکرو تیرپسرلی، لنډووختونوکېڅوځلهالسپهالسشو

oاوپهبدلکېیېځای وویستل هغهداوچېدغه . يدغهځایهطالبان چېراپوریېنهورکړلشوی څه خوهغه وګړوتهواکوسپارهپهمکملهتوګهلهمنځهتللo سیمهد اود ېنښتواوجګړوپهدورانکې اوسیدونکo وه لسزره نژدې څخه يهغېځای پهزوردهغهځایه

. وو يکولوتهمجبورشو ېکډ تر . ېکلهچېانګلیسان oچېیوازېتیرهاون نوطالبانبیرتهوروګرزیدل طالبانویوځایo ۍراووتل يدچېغربي هروخت پریوته؟ځکه ولسيوګړوتهپهکومقیمت وژنه خودا کېووژلشو، ناټوپههواييبرید د عبدالغفور، مال قوماندان،

oپهنومعملياتوتهوتل دخلکوپهکور يۍنظاميځواکونهدپلټوناوتباه بیا یېترپښو اود ينوچپاووروړ ونوهغوی مسلمانوښځوعفت . oایتالف اوپهدیترتیب و يالندېکړی کې پهعراق که چېتر يځواکونو، مالتړیېددېپرځای ولسي کې، اوکهپهافغانستان

السهورکړی .يالسهکړ له ،عملياتوډیر کړید ېستر ېستر ېپهافغانستانکېنظامي پیدا . يستونزېرا اوسیمه يمرکز دی، ساري حکومتډیرکمزوری بې

دیو . ېځانګړتیاو لپارهډیر يپرمختللo هلري سرهمخشویاو ېاسانتیاو ېلږ ېلښکر تباه د اوهیواددجنګونوپهواسطه ۍپهکېشته،تعذیباوشکنجهشوید یې د . يوګړي عامهتوګه، په بهرنيودتسلطنهکرکهاونفرتلرياوپهډیرهژورهتوګهدخپلعزت، افغانان،

داسالميعقید ۷اوکلتورساتنهکوي .)ېعفت، ۰ )لښکر يدوهنورېسترېستونزېد د ېۍچېبهرن مخ کرهڼ یلومړ . يورسره تر افینو اودنارکوتیکو ېد پیوند، پورېدافغانانواقتصادي

چېفکروکړ . پورهده ویره ولسيوګړولپارهدا د دی غواړيدغه يچېبهرنo يتجارت مسولېن هغویسیاسي د نظاميځواکونهاویا oاوپهد یښهنموکونک یوسي، لهمنځه سرهراپورتهشي .ېفصل ۍترتیبدهغویپهمقابلکېپهپورهدښمن

oاوپاکستان افغانستان مرکز يقبایلo يدویمهستونزهد پاکستاند کېد سیمېپهاسالماباد اودا دی، پولېطبیعت د يایجنسیوترمینځبیروند نه غرنo د . يحکومتدکنترول پهڅیرددېسیمېسخت ځای يوزیریستان لهپارهیوډاډمندامن حاالتدطالبانودمقاومت

. oارامکول هلتههغوی خپلځانونهدوبارهسمبالولo یګرځيدلیدی لهځانهسرهدنوروعملياتوپهخاطردپولې ياونورنو یشي، ملګريراټولولo يبللور شي .یته

وښ یې به وخت چې کې عراق په ټولوافغانانواوقبایلo یيلکه د پهافغانستانکېهم اوخبرو ي، خپلمنځيډیالوګ ډلوټپلوترمینځاو کرزي حامد ټاکلشویولسمشر پهمالتړ دامریکا اوپهځانګړیتوګه بلڅوک، کههغهپښتانهویاوکه الرههوارهکړلشي، ته

یو . همداسې پهافغانستانکېهم چېپهعراقکېوشول، لکهڅنګه چېپه ېطالبانوترمینځ لیدلکېږي سیمهایزدحلالرېتهاړتیاګاونډ ټول کې الرهو يهغې ښهاوغوره بهدنظاميعملياتودالزیاتیدوڅخه اودا .يهیوادونهګډونولري،

خوپهاروپا . دنوروزیاتوپوځونوغوښتنهکوي نظاميقوماندانان لري اختالف اموروکېیولهبلسره پهډیروبنسټیزو دناټوغړيهیوادونهناخوښهد ډیر کاروکړ يیېهیوادونوکېسیاسيمشران ته ېنمونo د . يچېدا ایټالیا همد وګورئپهتوګه صدراعظمرومونوپروډی، هلته

Page 88: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

88

مرکزیچپاړخ چې يراډیکاالچپoo يتنظیملهخوااوهمپهحکومتکېدخپلایتالفo يخپل فشارالندېدی لهخواترزیات تنظیمافغانستانڅخهراوباس مخالفینوڅخهیواز يهغویایتالفo د . يخپلپوځونهد پهپارلمانکېد او ېحکومت زیاتهلري ۍیوهچوک

مسلهیېحکومتلهمنځهوالړشي .ېکېدایشيپهد امریکا ) عسکرد د ېپور( ۱۰۰۰۰اوانګلیس( )۱۰۳۰۰۰پهافغانستانکېزیاتشمیرمیشت نور ېچېپهد . ياړوند شمیرهکېبه

همراشي . زیادښت oددغهیووال چېدناټودغړوهیوادونوترمینځموجوددیهغه چې . يیوډیربنسټیزتوپیر داسېبریښي پهستراتیژیواواهدافوپورېاړونددی

) ( oپهلورقدماخل دجوړښت ناټو نوی دیوه متحدهایاالت ترڅوهغهدخپلواروپا يدامریکا مرکز ی، په پولواخوا، افریقا، يي اسیا، oياودمنځن oدنړیوال دندهدامریکا ترسرهکړ ېختیحپههیوادونوکېخپله اوددغههیواددبهرنيوپالیسیوسرهسمه .يۍستراتیژ

یوشمیراروپا امریکا اهدافوکېګډونهمنلرياونهورسرهپهد يخود ورسرهپهدغه همدرد ېيملګري هغوید . يهکلهکومه کويچېافغانستاند ېامریکایانوسرهپهد وګرځيچېلههغېځایهبیا ېهکله شویاوتابعهیواد مستعمره یوهداسې دناتوتربیرغالندې

دهیوادونواودمرکز دخلیج استعمالکړ جاو يامریکایان لهپارهخپلتواناوپوځيځواک . ينوبياسیادهیوادونو oمداخل امریکاد پهعراقکېد که نقط ېدغهستونزېاواختالفات همدې د او اهدافو د د ېترشا ایران لهنظره څخهد محاصرهکولو

. oاوهمدغېمسل بریښي والړ ډیرژوراوپهحقیقت راوالړه ېوکتلشي زورورهموضوع توپیرترټولو د امریکایانواواروپایانوترمینځ دکړیده.

oناتودندهډیرهبحران چېپهافغانستانکېد د يحقیقتدادی و يیووالo ېاود وړتیا او . ېلهپارهسیاسياونظامي پهګوتهکويچېکهچېر ډیرویلکېږي اومحوکېدل ېاوسدا لهمنځهتګ ناټود بهد معنی ناکامیوسرهمخکېږينوددې پهافغانستانکېناټود

.يوناټوددند ددغ ېپهافغانستانکېد هکله څرګندهکړ ) ( يیووالo هپه جفډیهوفشيفر کېناټوته ېجنرالسکرتر چېپهدغههیواد

یووالo ېورسپارلشو دغه لهپارهدا . يدنده، خودبینالملليامنیت دی سترچلینج تهتراوسهپورېدورسپارلشوودندوڅخهترټولوګامګڼلکېږي .يیوجد

رښتیا چېدهغېبرعکسخبرهبه دا ده؟اویا خبرهرښتیا دا چېجوړو يو ایا څخه اوهغهداچېناټودهغهڅه ډیرلهمنځه ي، یې،اوکومککوي . .يوړ بسپنه کې پهخپرولوکې کاردانارشيزماوخپلسر ۍاوددویهمدا

پهد ولګیږ ېیوشمیرپوهان لهپارهبهپنځهکالهنورهم چېدافغانستاندثبات نورهمدومره . يباوريدی بههلته امریکایان یا ناټو، ایا« میلیارده ] ] دوهزرهاتمکال، پنتاګوند شي؟پهداسېحالکېچېد تیرکړای ۶وخت ۲ میلیادرهډالره$ «] ۵ شپږسوهاوپنځهویشت

پنځهبرخهتشکېلو [ یریکارډبود یوپه ددولتيمصارفو چېددېاندازه اوستربحثالندېده، همدا ، چېترکوم . يجه پوښتنهدادهددغ او کانګرس امریکا د به پورې برداشتکړ هوخت داسېضایعات وګړي کېډیرڅه يهیواد چېدلتهپههیواد پداسېحالکې ؟دا

بایدانجاموموم يپاتهد پهبهرکې همداراز او ؟ يچېبایدترسرهشي: پهافغانستانکېدجنګپهنانندریودناټودغړوهیوادونوترمنیځاختالفات

ناټو د د چېلهکوم یا ځواکونه ایتالف، نظامي غړوهیوادونو د شماليایتالنتیک اود څخهد ېامریکا را ورځې ته جنګ افغانستانهماغهورځېراهیس يکشکړلشو شوید ېد راپیدا چېیوهدفاع . يددویترمینځسترستردرزونه روسي يدغهټلواله ټلوالهدهاود

oغوښتن اوددغهسیالبدنظاميګواښسرهدمقابلo يصهیونo ېکمونیزمدپراختیا وهدعملياتواوکارساحه ېلهپارهجوړهشو ېځانګړتیاواروپا یوازېد دځمکنیo ییې هیوادونو اودفاع وي پولوخونديساتل . ياوهوايي یوا افغانستان چېدغه زشکلیېدرلود دی نیهیواد

. oددغېټلوال دامریکایانولخوااجباراورکشکړلشوه هغ ېموخ ېټلواله په اهداف بیا واو افغانستاند اودغه ېپروژ ۍودانo لومړيوکېدتهد پهعراق هیواد هلته اوانګلیسپوځونه چېدامریکا خوکله و، بیرتهراګرځيدل دامنیتاوثبات روسيزبرځواکدماتېدووروسته

هغهلوريته چېخپلهټولهتوجه غورهوګڼله نوامریکایانواوانګلیسانودا مخشول، سختمقاومتسرهمخا ولسد کېدهغهځایدځکههیځ . . ورپهګوتهکړل خپلوعسکروتهدامنځایونه خوهرهیواد پهسرواخسته ناټودغهدنده واړوياودغهساحهناټوتهوسپاري

هیڅلپارهقربانيکړ چېخپلعسکرد نهغوښتلاونهغواړي غړوهیوادوترمینځدغهاختالفهغهوختډیرښتوموند . يهیواد ناټود دددغهجنګڅخهدمړودخلo . ځچېددغېټولېعسکردجنګپهډګرکېدطالبانودډزوتمرینوګر وراتګددغېټولوالیپههیوادو تیدل

اوپهځانګړ چېپهډیرنر حاکمو ونوتوګهددېهیواد ېکې، چېکه ياکثریتسرهحاکمد ينظامونوکې کړه ویرهاوترههراپیدا دا ، سیاستسرهسخت يعسکریېومر ېچېر غوښتنېد پراخ د امریکا بلهاړخهډیریېد د نودلتهپهکورکېیېحکومتلهمنځهځي،

دګټولهپارهدخپلوطناوهیواد يمخالفد امریکا چېد . زاونهغواړيد یونمونه ددېاختالفاتو ما پهقتلوررسوي د امن ناټوددفاعڅهمودهمختهپههسپانیهکېجوړهشو ېمهم ېوزیرانودډیر اقتباسکړ ېغونډېترنامهالندې اوهغهداچې :ېوهدځينورسنیوڅخه

غړ] سازمان دطالبانو ودناټود ته افغانستان چې کړه رد غوښتنه دا امریکا د هیوادولیږ و تیري سر نور ته هیواد هغه خاطر په جنګ د په. يسره هیوادو غړو د ناټو د تصمیم دغه

هسپانی د چې کې غونډه هغېکېدروسي_ ېهغه اوپه چارو او ېدسویېلپهښارکېترسرهشو بهرنيو د افغانستاند ګډون هم شو .روزیرانو اعلان لود

Page 89: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

89

ته افغانستان چې وویل ته کرادوک جان جنرال امریکایي ، انتونیوالونسو خوسه وزیر ددفاع هسپانیا د کې غونډه دغه پهشو لیږدول خاطر په راوستلو د امن او سولې د د . يعسکر کرادوک جان د هغه خبرې دا پاره له جګړې او جنګ د هغې نه

وکړ کې مقابل په د ېغوښتنې هغه د چې ایتلاف د نمایندګۍ په هیواد د خپل افغانستان غړو څو تر کوله غوښتنه څخه شورادپسرلنی طالبانو د نو وته خاطر په واستو يعملياتو د . يعسکر په راز غونډهکېدالمانددفاعوزیرفرانزژوزفجونګ ې همدا

د په بیاودان ېهم د باید توجه ځواکونو د ناټو د چې کاوه و ۍتاکېد متمرکزه باندې کارونو کول يپه کار دا دغه یاو په شياوږد تر کې کړ ېمود ېهیواد تضمین امنیت او سوله اتیاوم. يپورې د چې وویل سلوزرو ېهغه د روسانو کې دوران په لسیزې

بریال ټینګښت په امنیت د خو واستول ته افغانستان سرتیري دفرانس . يزیات شول هم ېنه ماری الیوت میشل وزیر، ددفاعد پخواله چې وکړ ېوویل توجه لور په زیادښت د ځواکونو خپلو د کې هیوادونو نورو په ناټو د يچې باید ارزښتناکه ، ډیرو نورو

د . او قوماندان ایتلاف د لاندې مشرۍ تر امریکا د څنګ تر ددې واړوي مخ لور په عموم اهدافو هیوادونو غړو د يناټود دافغانستان نژدې سره پولې د دپاکستان چې غوښتل و څخه هیوادو غړو د شفر، هوپ چېپ کنترول جسکرتر، د سیمو نوبي

وګړ شاوخواکې په کسانو زره پنځه او څلورو د پاره پسرلنی . يله په به ځواکونه دغه چې وویل جنرال امریکایي کړی وتهیههلیکوپتر . ورته چې وغوښتل څخه هیوادونو غړو د کرادوف جنراف شي کړل استعمال خلاف په طالبانو د کې او ېعملياتو

طیار بمبارکونکې . ېنورې شو ورسپارل خپلې چې شي ځواکمنه دومره باید ناټو چې وویل شفر هوپ شي په ېورکړل دندېهم . او افغانستان کال،د نوی دغه چې وویل ګیتس رابرت وزیر امریکاددفاع د کې غونډه دغه په شي کړای سره تر توګه ښه

جوړونک لیک برخه یو پاره، له ناټو او ایساف پ ید مخالفینو اونورو طالبانو د کې کال دغه په او دی زموږ هکال خالفتهاجم باید . يعمليات شکلولري

ناکام غونډې ددې پاره له پلانونو يدامریکایانو پخوانيو د چې وګرزیده سبب نه په ددې هسپانیا چې وشي اعلان خلافکول راتلونک یشي په قومانده ځواکونو المللي بین د پاره له امنیت د پ ودکابل واخل رمیاشتوکې حال. يغاړه داسې په دا او

ډیر د ناټو چې و هیس ېکې را کړ ېمودې زیاته شمیره پوځونو خپلو د کې افغانستان په غواړي چې کاوه اعلان د . يداد لاسته هسپانیې شوو ټاکل ځانګړو څه د غونډه سویېا د چې وویل کې ځواب په غوښتنې د امریکا د النسو، ، وزیر دفاع

شو جوړه ده نه پاره له .ېراوړنوکتن د سره وزیر د ددفاع هسپانیې د ګیټس ډیر ېرابرټ په وروسته خبرو : ۍناخوښ ېاو یوشمیر ټول مونږ چې وویل سره

. اوسو متوجه پوره هکله په افکارو عمومي د باید پاره له راوړلو لاسته د هغې د چې لرو تعهداتښارګوټ په هسپانیې په يد غونډه، دغه چې ورسیده ته ی پا کې حالاتو داسې په غونډه ناټو د کې سویېا، ،

اروپا دغه په کې، لسیزه ټولن يتیره ددغې کې، هیواد . ېي پنځه د کې په چې کېږي ګڼل غونډه مهمه او ستره ترټولو . شپیته او یوسل شمیره هیت امریکایي د یوازې کې غونډه دی په و کړی ګډون متخصصینو سوه اوه نژدې څخه هیوادونو دیرش

راغل . لیکوالان او خبرنګاران زیات سوو پنځه تر پاره له پخش او نشر د غونډ ددې رسیده ته زره وو يکسانو پنځه نژدې او . پ کسانو زرګونو په بیاهم سره سره ددې خو ساته خوندي امنت یې لښکر رپولېسو په امریکا د باندې نړۍ

. وروستۍ تر غونډې د مظاهرو دغه ورکول شعارونه توګه په داعتراض کشۍ.[ )ېدقیق درلود دوام ( ۷۱پورې

ب رپ امریکا د باندې جهان ېافغانستان د سره ځان خپل بیاد او کشي لښکر ناروا او ځانګړ يجوازه په او ناټو ېټولنې د توګهغړ وژن ود عام او جګړې جنګ دڅوکاله او کشول را د ېهیوادونو دادی نن غړ ناټو وروسته درز ود لوی یو منځ تر هیوادونو

خپله په دا او شوی ټټر پرپیدا کې افغانستان په یې پاره له ملاتړ د ځواکونو امریکایي ددغه چې هغوی او ځواکونو امریکایيملاماتونک یو دی .یواهه ګذار

فرور) نن همدا د ( يدویشتم حکومت، ېد ایټالیا د چې شو نشر خبر کې رسنیو په وختکې په لیکلو او کولو درج د پیښوسر په غوښتلو را بیرته د پوځونو د څخه افغانستان د منځ تر عناصرو کونکو ګډون د کې حکومت په چې سر په جنجال هغه د

مستعف اساس په ورکولو لاسه د اکثریت د چوکۍ یوی دخپلې کې پارلمان په حکومت ځای هغه د و شوی پیدا . يرا شو        ( oبایلل د راز ( يهمدا oشنونک کتلکېږيددېهیواد بدلون څه پهسیاستکېهم ډنمارک الندېد ترسرلیک يلیکo يجنګ

زهفکرکوماوسهغهوخترارسیدلیدی : ) . لهدندېګوښهکړلشو پهافغانستانکېهغهمشرجنرالچېبایدستایلشویوای، چېپوهیږمچېداجنګاوسپهڅه ي.ونوخبرکړواوپدېپوهشوچېهلتهڅهتیريږ یخپلجنګپهاړهځانونهپهواقع د چېپهافغانستانکې نهبیلهد . بایللo ) ېنامهوبولم پoo ( ينهچېد سختهبهو نامهیې ه جنګ دوهکالهوروسته . يیادکړم، یویا چېلدینهبلښهنومورتهپیداکړم

اویا کهو دیتهاړشوچېخپلقوتونهلهافغانستانهراوباسواو غواړو پهارامهسرهښارونوتهورننوز ونهغواړوموږبه ي.وروستهبهطالبانیواربیادخپل         وزیرلهخولېارویدلo هیوادد ما هکړوچې ډځانونهپهښهتوګهډا چېموږبایدلههرڅهنهوړاندېپدېباندې يد يمليدفاع

د ارو دافغانستانخاورهیو په پهوړاندېد ځلودیo بیا . برید خوزهفکرکومچېد موخېتهموږپهاسانهتوګهد ېموخهونهکارولشيجنګدالرې يدجوړجاړ طالبانوسره نهد چیرېداکارمولهاولهسرهکړی .  دالرېرسیدالیشو، تنو ۳۵لږهد تر وایاوسبهمولږ که

Page 90: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

90

oيډنمارک oداهم . یسرتیروځلمیانوژوندساتل . د وای پهلږ شمیرخو یادولووړدهچېهلتهنوردالقاعدېتروریستانپهزیاتشمیرشتوننلريهمیېموندالیشو تهسرووهو، .کهسومالیا

جنګ چېموږهلتهافغانانوتهپولېساو ياوتلیېتکرارو يیدلoرسیاستوالوڅخهډیراو همله ېم دا        لرونکo د داخبره . ېوړتیا اردوروزونژدېدریلسیزېبیلهوقفo دا . همبیلهخوشياوتوبوتونهبلڅهبللینشو وروستن نو ينهپهجنګکېښکېلد ېۍځکهچېافغاناندا ،

شيچېدویپدغهمودهکېښهزدهکړ ښ ېاواوږ يۍیوازن ورسره جنګ يکړید ېپخ ېیې پدېخاطرنودوی . يجنګيچارېد او هغهد يدن دیتهاړ موږ . پارهیېموږو چېدجنګيوړتیا خپلزدهکړیجنګي روزو پهحقیقتکېددېڅوکالوپهمودهکېددویپهوړاندې

نوکوالیمو کهچیرېموږکومشلکالهپخوادویودیکارته . يکړچېڅنګهدمخالفووسلهوالوپهوړاندېوجنګيږ مهارتهیر روزالی،ډیرالیقشاګردانلرو : » ۷ ).« شولچېووایوچې ۲)

خوپرځایبهو کههرڅوهم       کنهنوموږبهددې جنګ یکهووایوچېداجنګاوسیوبایللo يداخبرهبهدلتهعجیبهښکارهشي، دی،یواز بل ېټولوخبروسره هواييبمباریوپه . پدېخاطرداهڅهکووچېپهیوهیا داچېاوسامریکایانهڅهکويد مورالوساتو ډولدجنګ

برسیرهپرد يدځمکېلهمخنهپاککړ مټطالبان دا طالبانوپهلهمنځهوړلوکېهم د ، يوګړوژونداخلo يچېډیرهبرخهیېدملکo ې،ډیر . هیڅد پهګوماندا زما ارزښتونو ېبoo پاموړروللوبوالینشي ځایهکاردیچېددېټولونیمګړتیاووسرهبیاهمموږددغهناوړهجنګدلهیادهونهباسوچېافغانانتلدهرهغهپرديپه . په همباید دا السه چېوطنتهیېوسلهپoo يوړاندېجنګیدليد هکلهخبرېوکړو

oخویواز داخبرهاوسترلمرسپینهدهچې . يد يراغل نورموږبایللیدی، ساتلوپخاطرپردغهخبرهباندې د ېجنګ د خپلنامهاوعزت( . نیسو ۷خولهپټه ۳ ) نظرغوښتنېترسره ينوبتoo ېدامریکایيوګړوڅخهخپلo ېادار« Rasmussen Reportsجګړېپهبرخهکېد » پهافغانستانکېد

متحدهایالتونهد يامریکایيوګړيپدېباورد ٪۳۲چېیوازېپهسلوکې يددېنظرغوښتنېڅخهداسېمعلومیږ. يکړید چېدامریکاد پوښتل ٪۴۶سلوڅخه همدېپوښتنیپهځوابکېد افغانستانپهنههکلنهجګړهکېددولتپهمخالفینوبریالیتوبترالسهکوالیشي،

. يشو ooپات جګړهنشيګټالی پوښتل ۲۱پهسلوکې ېپدېباورلريچېامریکا پهافغانستانکېدجګړېپههکلهدځوابویلو يشو ٪ ooپات عاجز .يديشو ېڅخه

پوښتلشو ۴۸پهپایکېترسرهشوییوازېپهسلوکې ېمیاشتoo د ېم هغهنظرغوښتنېسرهسمچېدروانکالد د چې يپدېنظرد ي٪دولتپر . وسلهوالاپوزیسونباندېدبریالیتوبپرځاید پهافغانستانکېد یوازېپهسلوکې ٪ ۴۲جګړېپایتهرسولاساسيهدفدی

پهجګړهکېدامریکایيقواووبریالیتوبتهډیرارزښتورکوي يپوښتلشو . News Weekنظرغوښتنېلهمخېچېد » ېبلoې یو د ٪ ۴۶لخواترسرهشویپدېنظرغوښتنېکېدامریکایيوګړوپهسلوکې«

. باورلريچېد يپوښتلشو پههمدېبرخهکېیوازېپهسلوکې متحدهایالتونهپهافغانستانکېجګړهنشيګټالی پوښتل ۲۶امریکا ٪ . يدپورتنیوفیصد يشو ) پهسلوکې ) نظرلري پوښتلشو ۵۳پهپرتلهبرعکسدبریالیتوب ( ولسمشرباراکاوباماد د ي٪ سیاست) پوځينظامي

oيسرههمغږینهښای.پوښتلشو ۴۷نظرغوښتنېسرهسمپهسلوکې د «Rasmussen Reportsسرهددېد » او پهافغانستانکېد ي٪ قواو ناټود امریکا

٪ ۳۶څخهمالتړکوياویوازېپهسلوکې ېپریکړ ګوښهکېدوپهبابدولسمشرباراکاوباماد قوماندانجنرالستنلیمککریستلد دپوښتلشو ۱۷کې پهسلو ګوښهکېدوپههکلهمخالفاو د جنرال د يپوښتلشو  .يشوید ېځوابویلوڅخهعاجزپاتoo د ي٪

د امریکایيځواکونودوهمنمبرقوماندانجنرالډیویدروډریګزوویلچېپهافغانستانکې جونمیاشت زکالد ۲۰۱۰پهافغانستانکېدجنرالددېتلفاتوعلت . ۶۱بهرنيپوځيانوژليچې ۱۰۳زموږلپارهترټولومرګونېمیاشتوهچېدهغېپهترڅطالبانو یېامریکایاندي

oوبالهچېموږګواک دهوویلچېجنګاوسدعروجپهحال . يدا دطالبانواصلياډواومرکزونوتهورځونوځکهبایدتلفاتهمډیرورکړو oامریکایيځواکونوتهددېنه . يکېدینوځکهګواک خودجوالېمیاشت ځکهپه ېمرګونoزیاته تلفاتهمورسرهډیریږی شوه ثابتکېد تلفات دېمیاشت ۶دوی طالبانودحملومسلسلډیرښت ، کسوتهورسیدل ۷ خوماهرینوایيچېکهپهتیرودروکالوکېد

نوددغهجنرالعذرمعقولنهښکار ۷ . )يوګورو، ۴)راپورورکويچېروانکالپهافغانستانکېدامریکایيپوځيانولپارهدتیرونهوکالوترټولودتلفاتو » « يامریکایيخبر اېبیسینیوز شبکه

پهدغهکالکېدپوځيانوزخم . شڅخهډککالثابت لکهڅنګهچېدسږکالد شکېدلهمترنوروټولوکلونوډیر يویدی ويدي، پورېپه ېراپوروایيچېدجوالیتردرېیم . يوید شلومړيوشپږومیاشتوپهترڅکېدامریکایيزخمیانوتعداددتیرټولکالسرهمعادلبلل

تعداد شاومعیوب يافغانستانکېدوهزرهامریکایيپوځيانزخم چېپهتیرټولکالکېدا راپورزیاتو . ۲۱۳۹ويديحالدا چېد يوپهخپلواردماقبلکالترتعداددرېچندهزیاتواوددېڅخهثابتیږ بیا اودطالبانو یچېافغانجنګپراخېدونکo يتیرکالدغهتعداد

راپورزیاتو . ېحملېشدید تیرکالپهلومړيوشپږومیاشتوکېدزخم يکېدونکېدي حالداچېدسږ ۴۸۵امریکایانوتعداد يچېد و،. ۱۹۲۲کالپههمدېمودهکېهغه تهجګشو

ب�ی���� س����ي���� د�� ا��ړ��ه��� پ�ه��� ش����ت�و��ن���� د�� ع���س����ک�ر���و�� د��ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� ه��ل��ت�ه��� ا��و�� د��و��ا��م��� پ�ه��� ج��ن�ګ�� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه���د�� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� میاشتېپه ۲۰۱۰ا��س����� د جوالې د ویل ۱۶زکال یې ډیرو کې په چې شوې سره تر پوښتنه عام : ید�� يمه

د��» ب�ه��� د�� .« ا��و��ب��ا��م���ا�� ش����ي���� ن�ه��� ب�ر���ی��م��ن�د�� ک�ې���� ج��ن�ګ�� پ�ه��� ا��س����ا��س����� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� پ�و��ښ����ت�ن�ې���� ن�ظ����ر��� ه��م��د��ې��

Page 91: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

91

د�� ۶۲ ع���ق��ی��د��ه��� د��ې�� پ�ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� د�� يس����ل��م��ه��� ب�ه��� ا��و��ب��ا��م���ا�� ب�ا��ر��ا��ک�� و��ل��س����م��ش����ر��� د��ا��م���ر���ی��ک�ا�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� چ��ې����شي . نه بریالی کې جنګ ش����ت�و��ن���� ۴۹په د�� پ�و��ځ��و��ن��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� خ��ل��ک�و�� س����ل��م��ه���

ک�ړ��� کړې . )۵۴ . یم���خ��ا��ل��ف��ت��� غوښتنه ویش مهال یوه د پاره له راوتلو د پوځونو خپلو د څخه افغانستان د خلکو ( ۷۵سلمهد چې وايي پیترایوس قومندان پوځونو امریکایي د کې افغانستان په

. د کې کابل په ده ده رسېدلې ته مرحلې حساسې جګړه کلنه نهه افغانستان. «: له یو شوي ښکېل کې جګړه سخته په موږ وویل کې مرکز په ځواکونو ناټو

موږ وروسته جګړې کلنې . نهه جگړه کې افغانستان په چې وویل بیتریوس جنرال یو رسېدلي ته پړاو حساسدی نه کار اسانه څه سره ،گټل سره دې له .! موږ به خو ؟ وکړو پرمختګ کې بدلولو په وضعیت د�� د ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ر��ا��ز�� ه��م��د��ا��

» « ک�ړ��� ګ�و��ا��ښ����� ت�ه��� م���ش����ر���ا��ن�و�� ا��ف���غ��ا��ن��� ج��و��ب��ا��ی�د��ن��� م���ع��ا��و��ن���� ص���ح��ن یو��ل��س����م��ش����ر��� ب�ا��ی�د�� ووځي، ېچ��ې���� را ته ( . ور کې لوبه په باید چې وایي هغه اوسو نه پاتې تل دلته ورسره به مونږ چې ځکه

ک�ې�ږ���و�� .() پ�ا��ت�ه��� ن�ه��� د��ل��ت�ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ت�ل��� د�� م���و��ن��ږ��� (۷۶ن�ن�و��ځ��ئ����،اروپا یوازې پ يينه جنګ ددې ولسونه امریکایي د�� هاو ګ�ډ��و��ن���� يخ��ل���اف��� د�� ک�ې���� ج��ن�ګ�� ظ����ا��ل��م��ا��ن�ه��� د��غ��ه��� پ�ه��� ه��م��� پ�و��ځ��ي�ا��ن��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� د��د��ې�� ب�ل��ک�ې����

لريوال د�� . یڅخه نمونېپهتوګه : ک�و��ي���مامور ) د�� عسکري یو ز��ن��د��ا��ن���( Joe G- entonانګلیس پ�ه��� ا��ړ���خ��ه��� ل��ه��� پ�و��ځ�� ا��ن�ګ�ل��ی�س����ي���� د�� خ��ا��ط����ر��� د��ې�� پ�ه���

عسکري . پخوانيو نورو خپلو د اوس همدا هغه ورکړي دوام ته ماموریت پوځي خپل کې افغانستان په غوښتل یې نه چې شو واچول کېپ جنګ د کې افغانستان په ځای یو سره » هملګرو . جنګ دافغانستان چې وایي هغوی کوي خبرې خلاف

ګر بحران ستر یو د�� . ییدلځاوس س����ر���ه��� ک�و��ل��و�� ل��ر���ې��� پ�ه��� ک�ر���س����ټ�ل��� د��م���ی�ک�� ستراتیژ ا��و�� ه��م��� يغربيانو ن�و��ر���ه���ب�ح��ر���ا��ن��� ه��ل��ت�ه��� ا��س����ا��س����� پ�ه��� ا��و��ږ���د��ی�د��و�� د�� ج��ن��ګ�� ن�ت�ی��ج��ې���� ب�ې���� ا��و�� ه��د��ف���ه��� ب�ې���� د��د��غ��ه��� د��ه���، ش����و��ې��� م���ت�ز���ل��ز���ل��ه���

. نتیجې بې ددې کال هر وګړي ملکې افغان زرګونو په مومي ډیرښت ورځ په ورځ . ا��ن�ګ�ل��س����ت�ا��ن��� د�� چ��ې���� ک�ې���� ح��ا��ل��� د��ا��س����ې���� پ�ه��� ګ�ر���ځ��ي���� ق���ر���ب��ا��ن�ي���� کې ۷۷ج��ن�ګ�� افغانستان په خلک سلمه

ل��ی�ږ���ل��و�� پ�ه��� پ�و��ځ��و��ن��و�� ت�ا��ز��ه��� د�� ت�و��ګ��ه��� پ�ر���ل��پ��س����ې���� پ�ه��� ی�ې���� ح��ک�و��م���ت��� خ��و�� د��ي�� خ��ل���اف��� پ�ه��� ګ�ډ��و��ن���� د�� ا��ن�ګ�ل��ی��س����ا��ن�و�� د��د�� بایلل یل��ګ�ی�ا�� دغه په هلته څو . » يتر د�� ج��ن�ګ�� غ��ل��ط���� ډ��ی�ر��� د��ا�� و��م���ر���ي��� پ�خ��پ��ل��ه��� ی�ا�� ا��و�� ش����ي���� و��و��ژ���ل���� ی�ا�� ک�ې���� ،یج��ن�ګ��

د�� ج��ن�ګ�� ن�ا��ک�ا��م��� ی�و�� .« )ید��ا�� و��ا��خ��ل��و�� ل����اس����� ت�ر���ې��� ب�ا��ی�د�� چ��ې���� د��ې�� و��خ��ت��� ا��و��س������ (۷۷ا��و��( This war is wrong, this war has fai- ed and it's Time To Go

نو ينو ترمخ امریکایانو اود :يدریځونه چلینجونه ) د�� ړ���ن��ګ�ی�د��و�� د�� ا��م���پ��ر���ا��ط����و��ر���ۍ� م���ټ��و��د��ش����و��ر���و��ي��� پ�ه��� د��( ۱۹۹۱ ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن�و�� ت�و��ګ��ه��� م���ک�م��ل��ه��� پ�ه��� ن�ړ���ۍ� پ�د��ې�خ��و��ا�� ر��ا��

استکبار استعمار يامریکاد کپیټالیست ي، مغرور ن�و�� ياو د�� ) نظام ين�ظ����ا��م��� اورډر ورلډ نیو New Wor- dیاOreder . دغه( کېږي اداره ل نظامالندې د لخوا وچې بش جارج پلار بش اوسني د پاره له ځل مړي

د�� و�� ش����و��ی��� ن�ا��ف���ذ�� ا��و�� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م��� . زا��ع���ل���ان��� ا��و�� پ�ل���ان��� ک�ې���� و��خ��ت�و�� ل��و��م���ړ���ي��و�� پ�ه��� ش����و�� ک�ړ���ل���� پ�ل��ی���� ل��خ��و��ا�� ب�ش������ و��ی���ریښ تړون نظامي د ناټو د چې شو جوړ ه��غ� ېدا کمونیست وټ�و��ل��و�� د�� يپخوانيو چ��ې���� ت�ه��� ا��ت�ح��ا��د�� ه��ی�و��ا��د��و�� ش����و��ر���و��ي���

چې . شو سره تر سره چټکۍ دومره په لوري له امریکایانو د کار دا شي وغوزول ر و کاوه کار یې لاندې پکټ د وارسا د مخه تر ړنګیدو دبدل ځایونو تم نظامي په ناټو د هم یې پولې روسانو خورو میراث شوروي . ېک�ړ��� ېد روسيې د که چې کېده دا ګومان او

ادار ا��و�� يداخلي س����ی�ا��س����ي���� و�� ، م���خ�� س����ر���ه��� و��م���ر���ج�� ه��ر���ج�� ډ��و��ل���� ه��م��د��ا�� د�� ن�ظ����ا��م��� چې ي ا��ق���ت��ص���ا��د��ي�� شي کېدای نوک�ړ��� م���خ��ه��� ل��و��ر��� پ�ه��� ن�ا��ټ�و�� ا��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� د�� خ��ا��ط����ر��� پ�ه��� پ�ی�ا��و��ړ���ت��ی�ا��و�� ا��ق���ت��ص���ا��د��ي�� خ��پ�ل��و�� د�� ه��م��� .ير��و��س����ا��ن���

د�� پ�ه��� ر��و��س����ا��ن��� و��د��ر��و�� ېا��م���ا�� پ�ښ����و�� خ��پ�ل��و�� پ�ه��� ب�ی��ر���ت��ه��� ا��ق���ت�ص���ا��د�� ک�م��ز���و��ر���ی��� ا��و�� ړ��ن��ګ�� خ��پ��ل��� ت�و��ا��ن�ی�د��ل��� د�� . يو�� ه��غ��و��ی���ګ�ا��ز��و�� د�� څ��ن�ګ�� ت�ر��� پ�ل��و��ر���ل��و�� د�� و��س����ا��ی�ل��و�� ش����و�� . ن�ظ����ا��م���ي���� و��ر���ث��ا��ب�ت��� ګ�ټ�ه��� ډ��ی�ر��� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� ت�ه��� ر��و��س����ا��ن�و�� ک�ا��ر�� د��غ��ه��� و��ر���ک��ړ���ه��� و��د��ه��� ت�ه��� ت�ج��ا��ر��ت��� ت�ی��ل��و�� ا��و��

پ امریکایانو . رچې پ امریکایانو د کې نتیجه په تیري اوددې وکړ تیري عسکري باندې عراق او د��غ هافغانستان پ�ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� و خ��ل���اف���د�� . ک�ې���� ګ�و��م���ا��ن��� ک�ې���� ل��و��م���ړ���ي��و�� پ�ه��� ه��م��� څ��ه��� ک�ه��� ش����و�� پ�ی�ل��� م���ق��ا��و��م���ت��� ل����ان�د��ې�� ت�ر���ن��ا��م���ه��� ا��ز��ا��د��ۍ ل��خ��و��ا��د�� و��ل��س����و��ن��و��

السه له ساه خپله ژر ډیر نه مقاومتو دا به کې مقابل په ځواک زبر د امریکا د چې کېدهدسیمې ي،و��ر���ک��ړ��� او برخورد مغرورانه د عسکرو امریکایي د او سره تیريدو په وخت د خو

ا��و��ع���ق��ی�د�� ک�ل��ت�و��ر��� د�� ا��ش����ن�ا��ی ېد��خ��ل��ک�و�� ن�ا�� د�� دا ۍس����ر���ه��� اوس او شو ګړندی هم نور مقاومت دغه اساس اوجته په دیغواړيخپلد�� هځ��و��ا��ک�و��ن يا��م���ر���ی��ک�ا��ی . يورسیږ ن�ژ���د��ې�� و��م���ن يه��م��� م���ا��ت�ې���� ایتلاف. . يخ��پ�ل��ه��� نورو شمیر یو امریکا د ترتیب همدې يپه

ا��و�� ا��ړ��و��ل��ې����، و��ر��� ش����ا�� ت�ه��� ج��ن�ګ�� د��غ��ه��� څ��خ��ه��� پ�خ��و��ا�� ل����اد�� پ م���ل��ګ�ر���و�� جنګ ددغه کې ولس په امریکا د د�� هپخپله خ��ل���اف���ش����و��ی��د�� ر��ا��و��ل����اړ��� ا��م���و��ا��ج�� ک�ر���ک��ې���� ا��و�� د��. ين�ف��ر���ت��� ه��ی�و��ا��د�� خ��ل��ک�و�� د��د��غ��ه��� و��ل��س����ي���� د�� ا��و�� د��ی�� م���خ��ا��ل��ف��� ی�ې���� س����ن�ا�� ا��و�� ک�ا��ن�ګ�ر���س������ د��ې�م��و��ک��ر���ا��ت�ا��ن�و��

پ یې شپیته شپږ کې سلو و��ر���ک��ړ��� هپه ی�ه��� ر��ا�� . ېخ��ل���اف��� ه��م��� ا��ق���ت�ص���ا��د�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ک�ا��ر�� لاندې ېضرب ېسخت ترد��غ��ه���

Page 92: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

92

د�� یر��ا��و��ړ��� اضاف ا��و�� ډول دغه چې ده ګرانه ډیره دا ته ولس په يامریکا داچېهرهورځورته پهخپلواږوبارکړیاویا هسېمصارف( تخل ک�و��ر���و�� ) د�� څ��ی�ر��� پ�ه��� پ�ټ��و��ا��س����ر���ا��ر��و�� د�� ر��و��س����ا��ن�و�� د�� م���ړ���ي��� پ�ټ��� ک�ې���� شي .نو�� کېښودل مخ تر و

د�� ک�ې���� ن�ړ���ۍ� ب�ه�ر���ن پ�ه��� صهیونیست یا��م���ر���ی��ک�ا�� د هیواد ددې د�� يسیاست، ا��و�� خ��ا��ط����ر��� پ�ه��� ګ�ټ�و�� ځ��ا��ن�ګ�ر���ت��ی�ا��و�� وټوله خ��پ�ل��و��د�� ن�و��ر���و�� د�� پهخلیجکېدخپلپوځيفوقیتپهخاطرپه . پ�ا��ر��ه��� کهڅههمامریکا دی سرهمخامخ دپورهناکام ۍقربانيکولوپهاساس،

عرب ځا يټولو هغه د کې م���ه�م�� ر پ یهیوادو ګ�ا��ز��و�� ا��و�� ت�ی��ل��و�� د�� ا��و�� ل��ر���ي��� ک�ن�ت�ر���و��ل���� پ�و��ر���ه��� یېپه ېز��ی��ر���م��� ېو��ا��ک�م��ن�و��د�� ک�ې���� د�� يو��ا��ک�� ا��و�� ک�ړ��� ، ټ�و��ل��ه��� ر��ا�� س����ر���ه��� و��ا��ک�م��ن�ی�و�� ټ�و��ل��و�� د�� ک�ې���� ب�ا��ن�ک�و��ن��و�� خ��پ�ل��و�� پ�ه��� ی�ې���� س����ر���م���ا��ی�ه��� ټ�و��ل��ه��� ېع��ر���ب��و��

ه��م��د��و��ی��� ...... د�� ټ�و��ل���� ا��و�� ا��ر��د��ن�ی�ا��ن�و�� ک�و��ي��ټ��ی�ا��ن�و��، س����ع��و��د��ي�ا��ن�و��، د�� ن�ی�و��ل��ې���� ن�ه��� م���ب�ا��ر��ک��� د��و��ل��س����م��ش����ر��� م���ص���ر��� د�� ا��و��ش����و�� ټ�ا��ک�ل��� خ��و��ا�� پ يل��ه��� خو کوي حکومت باندې طبیعت په همدوی د امریکایي راو د باندې افغانستان او عراق

ا��ز��ا��د��و�� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� د�� ن�ړ���ۍ� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� ب�ی��ا�� ی�و��ځ��ل��� چ��ې���� ک�ې�ږ���ي��� ګ�و��م���ا��ن��� د��ا��س����ې���� ب�ل��ک�ې���� ک�ړ���ل���� ت�ب�د��ی�ل��� ح��ا��ل����ات��� ج��ی�و��پ�و��ل��ې�ټ�ی��ک�� س����ی�م��ې���� د��د��ې�� ی�و��ا��ز��ې��� ن�ه��� ی�ر���غ���ل���پهجرمنيکېراټولوشویونړیوالوته . چېدروسيولسمشر خبرههغهوختډیرهراڅرګندهشوه اودا هیوادونودیوهسترچلینجسرهمخامخده

سپ ته امریکایانو کولې، خبرې مخته اونۍ دوه نژدې یې هکله په امنیت د نړۍ د خبر ېو��ک��ړ��� ېڅ��ر���ګ��ن��د��و��ن ېنیچې په يچېش����و��ی��د�� م���ن��ع��ک�س������ ډ��و��ل���� د��ا�� ک�ې���� : ير��س����ن��ی�و��

دخپلځواکپهزور یېروس د]) چېغواړينړ امریکایانوپهدیهڅو والدیمیرپوتیند سختپه يخپلتسلطالندېراوړ ترۍولسمشر ، » « . oښکل ډیره مونږکههرڅومرهدغهالفاظپه څهتهوایي؟ یوقطبینړ چې هغهوپوښتل همکړونو ېۍغوصهشویدی توګهبیان اوزیبا

اود » هغېمعنیهماغهیوهده همد او یهغېمعنo بیا یومرکز ځواک خبره« ماسټر یو د ولسمشرپوتیندا اوامنیتترنامه دی ددفاعپهخپلوخبروکېوکړ يشو الندېیوجوړکړل جوړشویوښاغلo خپهدغهکنفرانسکېچېدجرمنيدمیونیo .هکنفرانسته ښارکې يپه

ځکهچېدا » سرههیڅډولتړاونلري ددېموکراس دا چې ځينo .« » ۍپوتینوویل چېپهلږهکېوباندېبریمندکېږي ېدډیرکېوګروههدهچېمونږتهډیموکراس خوهغوی درسراکوي، نهغواړيچېپهخپلهیېزدهکړی .«يۍخلکمونږتهتلدډیموکراس رازدهکوي

oدسپین پهخبروحیرانهمدیاوتر ېګورډنجانډرو، چېهغهدپوتین ویاندوویل د . ېۍماڼ اتهاماتغلطدی .ههغ ناامیدههمده» » « اوخوندي محفوظه لږه ډیره نړۍ چې وویل زغرده په تین پو نوروغربي هغه ولسمشر امریکایانود زیاتهکړهچې

oترپوښتن یېخپلبینالملليسرحدونه اخواقدماخستیاوپهدیترتیب خپلومليسرحدونوڅخه د بیا بیا يالندېراوړ ېهیوادونونهپرته،داسېپالیس . يد نهدهخونديکړی .ياودا ۍدهچېهیڅکلهیېنړ ooورځپهورځدب چې؛برعکسنړ پهلوردروم ېۍهغهوویل .يخونديتوب

ستونزېنهد چېیواړخیزهکړنوهیڅکلههمدنړ بلکېد ېکړ ېغوڅ يۍپوتینوویل .يکړید ېبدویېبدتر ،کار ډیرخطرناک هیڅوکپسلهد دا نهاحساسو ېدی، چېهیڅوکهمدبینالملليقوانینوترشاخپلځان يخپلځانخوندي ځکه ، ]). نهشيپټوالی

پهسیاستکېدیوهنو وروستهوینا ېاوڅرګند ېدغېډاګیز له ولسمشرپوتین د اوډیرشمیرهغههیوادونه . یقدمواخ بدلونپهلور يۍنړ ستد اویاخو اود ېویر چېدامریکایانو پهپټوسترګوبدرګهکول چپهخوله خپلناپیدهقدرتددوامپهخاطریاخودامریکایانوشعارونه یېیوځلبیا ۷ساهواخسته . )ېډاډینo د نیولېوه ۸)

وروستهیوشمیرعربoo د چې يولسمشرپوتینددېوینا پهسفرکې ښاغلیپوتین چېمشاهدهیېد راغلل، پهغورځنګ هیوادونههم . لومړ ځکهپوتین پهنظرراغله پهڅرګندهتوګه اوقطرتهوکړ اردن پهد یسعوديعربستان، چې ولسمشردی څولسیزوکې ېروسي

oل میلمهپالنهوکړهاوهغهتهیېپه . ود پورې پهزړه ډیره پوتین دسعوديواکمنود لورسفرکوي سعوديعربستانپه مړيځللهپارهد . oسعوديواکمنوښاغل د روسيo يډیرهښهتوګهښهراغالستووایه د چېدا هم همپهغاړهکېواچاوهاورښتیا تهیومډال د ېپوتین

کمونیزمد چېتراوسهپورېیېسعوديخپلدښمنګاڼهاوسعوديانوهمروساند افتخاروړو ډیرد ولسمشرلهپاره د هغېزبرځواکد . افغانستان پهړنګولوکېد امپراطور بلهاړخهدشوروياتحادد د مالo ۍخپریدوعامليناوخپلدښمنانګڼل هیواد يمجاهدینوسرهدهغه

چېهلتهد . ددېترڅنګدغهدریواړهاسالميهیوادونه همشاملو اوبینالملليمالتړ روسيولسمشرپهډیرهدرنهتوګه اوسیاسيمرستې . oډیرخواشينونک بهدا لهپاره چېدامریکایانو اوطبیعيخبرهده اړوندهیوادونهګڼلکېږي پورې يعملو یاستقبالوشودامریکایيکمپ

.اواسرایېلود اوهلتهدامریکا پالیسیوبرعکسدفلسطیندحماسداسالميغورځنګدحکومتنهمالتړهم دخلیجهیوادونوتهدپوتینسفر

امریکایانولهپارهد اشغالo د موضوعحلاود فلسطیند خلیجهیوادونهد چېد پهداسېحالکېترسرهکېږي اودا وړدی، يۍخواشينګڼ مسئله دیني او قومي ملي، خپله مسئله وتلو د اسرایېلو د څخه چېد . يسیمو ددېمسئلېدحلپههکلهدامریکایانوڅخه، هغوی

نورناهیليشو يناروااوهرتروریستoo ېاسرایېلودهرجارحیتاوهر مالتړکوي پهڅیریو ېاوغواړيدروسيo يعملپهډاګهاوڅرګندهتوګهکېودرو پهخپلڅنګ . يزبرځواک

هڅ بریالۍ راوړو لاسته د زړونو د مسلمانانو د وخت هغه بریا ېپیلکړ ېروسانو حکومت حماسد فلسطینپهټاکنوکېیېد چېداوخپلسیاسيمالتړ وستایلهاوددېګوندمشرخالدمشعلیېدامریکایانودقهراواعتراضسرهسرهد وباله ته ورنه ۍکرملينماڼ اعالنيې

د دامریکاد وکړ یوځلبیا پالیسیوپoo روسانودغهاقدام راواړول .همغرورانهاومتکبرانه زړونهځانته خالفدمسلمانانو

Page 93: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

93

غواړيامریکایانوتهپهسیمهکېماتېورکړ يدحاالتوڅخهداسېڅرګندیږ څیریېدسیمې يچېروسانیوځلبیا ویتنامدجنګپه اودامریکایانوډیر. يڅخهناکاماونامرادهوشړ چېد اسالميهیوادواوپهځانګړ ېڅرنګه خلیجپههیوادوکېد ېګټېد اود يتوګهد

دلتهځانګړ چېپه ېجنګاوجګړېالریېهمپههمدېهیوادونوکېپیلکړیاوروسانهم ګټېلرياوپهډیرواموراتوکې، ستراتیژیکېګډ ېځانګړ ورسره لري، رول خورا مسله ګازو او تیلو د کې په خپلاغیزرا ېتوګه یوځلبیا پهدیسیمهکې نوغواړي ګټېلري،چېشمیریېنژدېڅلور . يژوندیکړ دپردیودمزدورانواوالسپوڅولخوا يپنځوسوتهرسیږ اسالميهیوادونه لکهداوسپهڅیر، اوتل،

او وخت ادارهکېږي داسالميامت هر نه لهدپردیوګټې شمیري ګټو اوامریکایاناوغربيانیېهمنهپریږد مقدمې چېپهخپلومینځو ي،چېګومانکېږيیو اودا ګوريتلدځواکانډولته نوي،کېسرونهسرهنژدېکړ ځلدځواکپهانډولکېروسانونویقدمایښیدی،

اغیزڅخهګټهپورتهکړ ویستلوهڅهاو . يشمیراسالميهیوادونهبهیېد امریکایانود همددېهیوادوڅخهد اوپههمدېتوګهبهروساننظامياړخهبهد د نوروالروترڅنګ کوياوددېلهپارهد چېغواړيخپل يهغهاسالميغورځنګونوسرهتعاوناوبسپنهوکړ هاند ،

اوانګلیس امریکا پoo لههیوادونهد ترنامهالندېیې چېددېموکراس څخه، ۍجغاوغالم خالصکړ رۍ اوداکار . يدیهیوادونوایښی،پهعراقاوافغانستانکېد . اوسجریانلري اوسنo همدا پیلکړلشویمقاومتیېغورهمثالاونمونه یامریکایيپوځيیرغلپهمقابلکې

. oپهرسنیوکېراغل څوورځېدمخه همدا پخواپه چېروسانپهافغانستانکېد لده د څخهپهګټېاخستلوسره، کمزورتیا امریکایانود oافغانستاندشمالټلوال برابرو ېڅیر،د نظاميوسایل هغ. يته د وسایل دغه که اوس يوسلهوالومخالفینوپهالسوکېولویږ واو چېهمدا ooزبیښ يد يپهوسلهوالمخالفتکېنښت جنګ د چې ده طبیعي وڅرخ ېبهډیر ېنو پهګټه به او. يژردمقاومت دمقاومتمسولېن

پهخاطر، يځانتهداحقهمورکړ اړتیا یوبلتهد هیوادیېتیريکړیودامریکایانوڅخه، چېددویپه چېدهغهروسانوپهمقابلکې oماتولواود ول،وسلهاونظاميمهماتترالسهک ددغ نواوسدهمدغهغربيځواکونود څخه هیواد روسانو وخپل شړلولهپارهد ځواکونود

دروح. يرمولالندېوسایلترالسهکړ وفo ترڅخهدهماغهیوبلتهداړتیا دامریکایانو کار دا تاریخدا . ياو کمزورتیاسرهسمممکنبریښي ooچېروسانوپ چېکله واو اافغانستانپوځيیرغلوکړنوامریکایاناوغربيانو روښووله چېچیرېپښهکېږد رخطا فیل دا نو يویلیېچې

( الملوچېپهافغانستانباندېدشورويدلښکرودیرغل همدا سرهنهشته، لهچا پورتهکېدوتوان دهغهځایهڅخهیېد زیږدیز ۱۹۷۹بیاتیاوم ( دا پهپیلکېیا چېامریکایانوغوښتلد ېلسیز ېکال نوټولې يتنظیموسرهنظاميمرستېوکړ يافغانستاندجهاد پهلومړيوکېکله

پټ یې پښ . ېالندېو ېپرد تراو ېمرستې زبرځواک ددغه چې لري وړتیا ددې افغانان ولېدل چې یې کله بلهاړخه يورماتېکړ ېخو اود oروسيځواکونودجنګاوجګړېطریقهاووارخطای مرستېډاګیزهکړ يیېد همدهمداسېشرایطومنتظر . ېوکتلهنوبیایېخپلې روسان

اوسنo ي د ښ بیاناوهماسالميهیوادونوتهسفراو یاودولسمشرپوتین سره ګوند اسلامي د حماس د اړیکېددېټولوکارنومقدمه ېهمده .

ooپوتینددغهمقدمات همراغیاوهغهدا يد یوبلسترتحول د خبرووروسته بهرنيوچارود ېروسيo وچېپههندکې، هنداوچېند ، د . دغههیوادونه هغهدریسترهیوادونهد وزیرانوغونډهوه د يۍنړ لرياوهمپهنظاميتوګه نړیوالځواک چېهماقتصاديځواک

يخاونداند خاونداند اتوميتکنالوژ د پخواڅخه )يۍروساند دړنګیدو افغانانوپهالسودشورويامپراطور په ( ۱۹۹۱ۍاود سره امریکا نهمختهیېد

ooاوتسلیحات پورېدجنجالونواوستونزوسرهمخوخودپټرو ېکولهدلږ يډګرکېسترهسیالo يسوړجنګ تیلواوګازودبیو مودې ډالریاکړپهخپلوستراتیژیولهسرهنظروکړ چانسپیدا پهاساسروسانویوځلبیا لوړېدو چېغواړيد يد اوساوسیېاعالنوکړ اوهمدا

ooتیارکړ یکيبالست نهوروستهنهد. يمیزایلونظاملهسره هیچا مشرپهدرلودلوسره . يپهاقتصاديلحاظهمننروساند اودیوهډاډمن پاتهورننهباس . يهروختکوالیشيدامریکایانوپهسترګوکېځانونه

کېترټولوستر اوددیهیواداتوميتکنالوژ . ېاقتصادياونظاميځانګړتیاو ېۍچېنننپهنړ ورځې چېنژدېڅو ېدومرهپرمختللo يلريویشتلیشيوازمایهاودغهکارامریکایاناونورغربيانټولاندیښمنکړید د سپوږمک چې هغهتوغندی نن. يۍمخهیې دفبروریهمدا

کېویلo ېپهخپلېیو يدامریکادجمهورریسمعاونډیکچېنo ، درویشتمه او يوینا کړی تهخطرپیدا ۍچېدچېننظاميپرمختګنړ . ټاپووزم تایواند د چېدچېنهیواد کهڅههمامریکایانوهڅهکړی بایدکنترولشي خاور ېدا چېند چېد په ېسره، یوهبرخهده،

دبلهاړخهچېندافریقایo . لهجنګاوجګړومصروفوساتيخوچنیایانو پهډیراحتیاطسرهځانژغورلیدی هیوادونودنورو يدغهکارڅخهد تیلواوتعمیراتو مارکېټونوترڅنګ امریکایانواوانګلیسانو . پر هغوید اوپهدیهکلهیېد زیاتتسلطلري نژدې مارکېټونوباندېهم

oاراتکاب يمونوپول هیڅنوعجرمد چېدالستهراوړوپهخاطریېد لهپاره اقتصاديمارکېټ امریکایانود کارپخپلهد لهمنځهوړېاوداډیرهسترهضربهګڼلکېږي . همډډهنهکوي

اتوميسترا د پهداسېحالکېچېامریکایانوورسره رازهند، ستر تهمدا چې ۍیژ هیوادیېپهداسېحالکې تړونالسلیککړاودغه oدنهخپرولودتړونالسلیککونک څخهیېهدف یۍداتوميانرژ اوددې همدیوهاتوميهیوادپهڅیرپهرسميتوپیژانده هیوادنهدی،

پهراتلونکo دا چېدغههیواد چېنپoo يو وختنهپهګټېاخستلوسرهیوځل يوځوګر يخالفخپلاتحاد هکېد خوهندوانود ، oپالیس هبیاخپل روسيo ېهماغس يۍبهرن اعالنکړهاود اوچېندواړوسرهپهد ېچېپخواوهیوځلبیا چې ې، شو غبرګونکېشریکoيووای . نړیوالومسایلوپهحل همد اونورهنړ لهالرېپخپلسرمختهنهشيوالړی یوهځواک د سیاسياونظاميستونزې نړ بایدد ۍ، ۍ

oيواوس هکېدنړیوالمنشوردمندرجاتوپهاساسشریک .

Page 94: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

94

ooامریکایانوپ د دریځ چېڅرګند رددغهدریواړوهیوادونوګډ بهرنيوچارود ېنښ ېبهرنيسیاستباندېژوراغیزکړی د امریکا یېدوزیر چېمنځنo ېمیرمنرایسدهغېبینتیج ېۍپخوان نورواسیایo يسفرونوڅخه توګهترسره يختیځاویا پهډیرهګړند ۍهیوادونوتهیې

. پهنظرراځي کول،د�� ا��و�� س����ر���ه��� ت�ی�ر���ي��د��و�� پ�ه��� و��خ��ت��� د�� ه��م��� ت�و��ګ��ه��� ا��ی�ز���ه��� س����ی��م��ه��� پ�ه��� ت�ر���څ��ن��ګ�� د�� يک��ا��ییامر د��د��ې�� پ�و��ځ��و��ن��و�� د�� ن�ا��ټ�و�� ا��و��

سر خپل او ه��ی�و��ا��د�� يناکامه د��غ��ه��� د�� ه��م��� ا��و�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� خ��پ�ل��ه��� پ�ه��� ه��م��� ک�ې���� ل��ړ��� پ�ه��� ع���م��ل��ي�ا��ت�و�� پ�و��ځ��ي����ګ�ړ���ن��د�� څ��ه��� ک�ې���� پ�ا��ل��ی�س����ی��و�� پ�ه��� کېږي . یت�غ� يد��ګ�ا��و��ن��ډ��ی�ا��ن�و�� لیدل یرات

امریکا د چې غ��ن ایران د�� ی�و��ر���ا��ن�ی�م��و�� د�� ا��و�� ج��و��ړ���ښ����ت��� د�� و��س����ل��ې���� ا��ت�و��م���ي���� د�� س����ر���ه��� ا��ن�ګ�ل��ی�س������ باندې يا��و�� پروسي په کولودا او لري اختلاف د�� کلک چ��ې���� ب�ن�د��ی�ز��� و��خ��ت��� ه��غ��ه��� ک�ې���� م���ق��ا��ب�ل��� پ�ه��� ا��ی�ر���ا��ن��� د�� م���ل��ګ�ر���و�� د��ی�� د�� ح��ک�م��� پ�ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا��

ادار د ی�و�� ېملتونو ت�ر��� فرور یل��خ��و��ا�� د د�� يشتم خ��و�� ت�ی�ر���ش����و�� ه��م��� و�� ش����و��ی��� ا��ع���ل���ان��� و��ل��س������ پ�و��ر���ې��� ا��و�� ح��ک�و��م���ت��� ا��ی�ر���ا��ن���غ��ن د�� ی�و��ا��ر��ن��ی�م��و�� د�� ح��ق����، د��غ��ه��� خ��پ�ل��� چ��ې���� غ��و��ا��ړ���ي��� ا��و�� د��ی�� و��ل����اړ��� ع��ز���م���� خ��پ�ل��� د�� يپ�ه��� چ��ې���� پ�ر���و��س����ه���، ن�ړ���ی��و��ا��ل��و�� ک�و��ل��و��

و��ر���ن��ک�ړ��� ل����اس����ه��� د�� د��ی�� ب�ر���ا��ب�ر��� د��. يم���و��ا��ز��ی��ن�و�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ا��و�� ع���ر���ا��ق��� پ�ه��� ا��ی�ر���ا��ن��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� څ��ن�ګ�� ت�ر��� د��د��ې��کلکه په یې ایران چې کې حال داسې په کړی، متهم تعاون په سره ډلو د مقاومت

. يم���س����ت�ر���د��و�� باندې ایران غواړي اسرایېل او امریکا چې راځي کې رسنیو ځينو په خو اوس اوو��ک��ړ��� ب�ر���ی��د�� ه��و��ا��ي�ي���� یې يی�و��ن��ا��څ��ا��پ�ی���� ځایونه تم نظامي ټول شمول په مراکزو د انرژۍ اتومي اود

ن�ا��ک�ا��م���ی�و�� . پ�و��ر���ه��� د�� ک�ې���� ع��ر���ا��ق��� پ�ه��� ک�ې���� و��خ��ت��� د��ی�� پ�ه��� چ��ې���� ب�ش������ و��ل��س����م��ش����ر��� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ا��و�� ی�و��س����ي���� م���ن��ځ��ه��� ل��ه���د�� م���خ�� د�� يس����ر���ه��� و��ر���ک��ړ���ی��� ا��و�� ل����اس����ه��� ل��ه��� ب�ا��و��ر��� ه��م��� ک�ې���� و��ل��س������ خ��پ�ل��� پ�ه��� ی�ې���� ت�ر���څ��ن�ګ�� ف���ش����ا��ر��و��ن��و�� ا��ل��م��ل��ل��ي���� ب�ی�ن���

خاطر په پټولو د ناکامیو خپلو د به هغه چې کېږي ګومان ق���د��م��� دنو ی�و�� ک�و��ل��و�� له د��ا��س����ې���� پ�و��ر���ت��ه���و��ن��ک�ړ��� ډ��ډ��ه��� کاف . يڅ��خ��ه��� کې عراق او افغانستان په اوس همدا امریکایان عسکر يځکه یې يشمیر ایران او لري ترځواکونه

یرغل . يعسکر پوځي د باندې افغانستان په یې ته امریکایانو چې اداره پخوانۍ ایران د پخپله کې کار دی په البته دی لاندې محاصرېمالمته پوره ښوولې هم الرې یې پاره له هغوی د بلکې وکړ کومک یوازې نه کې وخت په

غرب ځانونه ترتیب دی په یې غوښتل چې څخه مسولېنو پخوانيو خپلو د ولس ایران د او دهک�ړ��� ن�ژ���د��ې�� و��ک��ړ��� يت�ه��� ښ����ت�ن�ه��� پ�و�� پ�ا��ل��ی�س����ۍ� ن�ا��ک�ا��م���ه��� د��د��غ��ې���� راغل . ي، بدلونونه لړ یو کې پالیسیو په ایران د اوس ا��و�� يخو

ګڼ هیواد شوی اشغال یو افغانستان اوس د�� يهغوی پ�و��ځ��و��ن��و�� ب�ه�ر���ن��ي�و�� د�� ګ�ډ��و��ن���� پ�ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� د�� ا��و�� . به وروسته چې کوي، خبرې مؤامرو او رازونو پټو دڅه حاالت نوي خو کوي غوښتنه وتلو

شي . کړل څرګند راب یو امریکایانو د کې جګړه لاندې نامه تر تروریزم د چې ښ����ت�ن ېپاکستان س�� ېپ�و�� ی�س������ د��، ملګر را��و�� تراوسه ی، او دی

س����پ�ی�ن د�� چ��ې���� ح��ک�م��� ه��غ��ه��� ه��ی�څ�� ی�ې���� و�� ېپ�و��ر���ې��� ش����و��ی��� و��ر���ت��ه��� څ��خ��ه��� زیات يم���ا��ڼ�ۍ� او کړی مسترد دی نهځواکونوته امریکایي ټولوبینالملليپرنسیپونوپهخالف د اوافغانانیې دیولړداخليستونزوتر يسپارلo شمیرپخوانيعربمجاهدین ،

او . ترفشارالندېهمدی چې يراض ېهیڅکلهبههمپهد څنګداسالميامت افغانستانپهڅیردپردیوحملې پر نشي ایرانهملکهدترمینځډیر د . يتایېدکړ ریښ ېایراناوپاکستان اقتصادياونظامياړیکېموجود ېکلکې پاکستان . يد ې، چېد علتدی همداچېپoo يپالیس .يایرانباندېبهدامریکاحملهتایېدنکړ رجوړونکواعالنکړی

ناټو د کې تهګور او پاکستانپهافغانستان پوځيقوت ووینo . يامریکایيځواکونو که روسانواوچېنایانوپهڅیر، چېدغه ياولکهد ooدنو ي،سرهمخد ېځواکونهدناکامیواوتیښت دولتيمسولېن . ېنوپههمغهورځبهبیا علتدیچېدپاکستان همدا اعالنکوي ۍپالیس

یو افغانانواوپهځانګړ . ېریښتونo ېد د پاکستانهیواد کهلهیوهطرفهد خاونداننهبریښي خوښ ېۍپالیس د پښتنو د پهخالفد ېتوګهاغزنسیمږد پهځينوځایوکېتر يډیورنډپهکرښه خولهبله يدیوالتاوو ېاویا ټولومخالفینومخنیویبهکوي د چې اوتعهدکوي ،

یوهازاد يپهزغردهاعالنو يوالo پښتونخوا اړخهد د مقاومت اوولسي يغوښتونکo يچېپهافغانستانکې مليمقاومتشکلخپلکړید . : ېخبرېپهرسنیوکېداسېراغلo ههغ مالتړورتهورپهبرخهدی

ی�و�� ]) ویل يپ�و��ړ��� ل��و��ړ��� هد��پ�ا��ک�س����ت��ا��ن��� د�� يمقام از چ��ې���� د کې افغانستان په مقاومت غورځنګ اطالبانو یوه په غوښتنې دۍا��ړ��� د�� چ��ې���� ک�ړ���ی��� غ��و��ښ����ت�ن�ه��� ی�ې���� څ��خ��ه��� د��د��و��ل��ت��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� ا��و�� ش����و��ی���، و��ړ���ل��و�� ت�ب�د��ی�ل��� م���ن�ځ��ه��� ل��ه��� د�� و��د��و��ړ���

د�� خ��ا��ط����ر��� پرانیز ېپ�ه��� دروازه خبرو د سره مقاومت . يددغهوال پښتونخوا د�� عل يایالت جنرال پخواني اورکز ي، جان ویل يمحمد ته کې د چې يافغانستان افغانستان په اوس همدا غورځنګ طالبانو

ازادۍ .پد د��ی�� ش����و��ی��� ب�د��ی�ل��� غ��و��ر���ځ��ن�ګ�� ه���ایتلاف د او پاڅون ملي یوه د اوس غورځنګ دغه چې وویل کې غونډه یوه په لیکوالانو د ازادۍ يهغه د کې مقابل په ځواکونو

]). د��ی�� ګ�ر���ز���ی��د��ل��ی���� م���ق��ا��و��م���ت��� ی�و��

Page 95: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

95

وال پښتونخواد�� د ایالت په . ياورکز يښاغل يد افغانستان ځکهد پهپالیسیوکېیونویخطپهګوتهکوي پهڅرګندهتوګهددغههیواد ویناوال د دسرحد اباد اسلام جوړولوکې په پالیسیو د ک�ت��ن يهکله ک�ر���ه��� ا��و�� ن�ظ����ر��� ح��ک�و��م���ت��� اهمیت ېا��و�� وړ پام د ته

ورکوي.و��ل��س������ يوالنوموړي د�� پ�ه��� ه��ل��ت�ه��� ه��غ��ه��� و��ن��ل��ر���ي��� م���ل���ات�ړ��� و��ل��س����ي���� ا��و�� د��ا��خ��ل��ي���� چ��ې���� غ��و��ر���ځ��ن�ګ�� ا��و�� ت�ح��ر���ی��ک�� ه��ی�څ�� ځ��ک�ه��� د��ه��� ه��م��� ر��ښ����ت��ی�ا�� پ�و��ر���ې��� ح��د��ه��� ډ��ی�ر���ه��� ت�ر��� د��ا��خ��ب�ر���ه���

کول نشي نمو پ�ر���د�� یکې ن�ه��� ا��و�� کول ي، د�� یعناصر ځ��ا��ن�و��ت��ه��� ک�ې���� و��ل��س����و��ن��و�� ن�و��ر���و�� پ�ه��� چ��ې���� پیدا ش����ي���� ځای پښوب�ی��ر���و��ن . يک�ړ��� ب�ه��� م���ق��ا��و��م���ت��� د��غ��ه��� چ��ې���� ن�ش����ت�ه��� ش����ک�� ه��ی��څ�� ک�ې���� د��ی�� د�� يم���ل���ات�ړ��� يپ�ه��� س����ت�ر���ک��ا��ر��و��ن��ه��� ډ��‌و��ل���� د��غ��ه��� ځ��ک�ه��� و��ل��ر���ي��� ه��م���

د�� . ا��و�� ک�ړ���ی��� ح��ک�و��م���ت��� ک�ا��ل��ه��� پ�ن�ځ��ه��� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� خ��و�� ه��غ��و��ی��� ن�و�� د��ی�� غ��و��ر���ځ��ن�ګ�� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� ک�ه��� ا��ړ���خ��ه��� د��ب�ل��ه��� ا��و�� ک�ې�د��ا��ی�� س����ر���ه��� ت�ر��� ن�ش����ي���� پ�ر���ت��ه��� م���ل���ات�ړ��� ب�ه��ر���ن��ي����پوځي د روسانو د او جهاد اسالمي د دافغانستان چې دی افغانستان اسالمي حزب یې څنګ تر او لري ځای ځانته کې پرګنو ټولو په ولس

د�� هپ ېمداخل اسالمي خ��ل���اف��� دواړه دغه اوس نو کېده، ګڼل تیر مال د مقاومت او جهاد د ۍازادش����و�� ا��ع��ل���ان��� ی�و��ه��� د�� ځ��ا��ی�� ی�و�� س����ر���ه��� پ يغ��و��ر���ځ��ن�ګ�و��ن��ه��� ځواک وال هپوځي وسله په مقاومت ېمبارز ېخلاف او

د�� چې . يب�و��خ��ت��� که ج��ر���ړ��� رېنو و��ل��س����ي���� ت�ن�ظ����ی��م��و��ن��ه��� س����ت�ر��� س����ت�ر��� د��و��ا��ړ���ه��� حالات ېد��غ��ه��� پخواني یې به خو بیا نو ونلريب . دا شي ګڼل و شکمن د�� اهم ډ��ل��ې���� و��ل��س����ي���� ډ��ل��ې���� د��و��ا��ړ���ه��� د��غ��ه��� چ��ې���� د��ه��� ص���ح��ی��ح�� پرت يل��ک�ل��� کې منځ په ولس د يد�� ې،

د��ی�� . پ�ه��� و��ر���ک��و��ي��� د��و��ا��م��� ت�ه��� م���ق��ا��و��م���ت��� خ��پ�ل��� ا��و��س������ ه��م��د��ا�� ب�ا��ن�د��ې�� م���ټ�و�� ا��و�� ک�و��م���ک�� پ�ه��� و��ل��س������ ه��م��د��ې�� د�� ا��و�� . دا خو دی ممکن بدلون وخت هر سره کتلو په حالاتو د کې پالیسیو په پاکستان د اساس

ښ����ی و�� خ��و��ځ��ښ����ت�و��ن��ه��� ع��س����ک�ر���ي��� ر��ا��ت�ل��و��ن��ک�ې���� چېتلهپهکوملوريدرنهده .يب�ه���و��ل��س������ د�� ه��م��� ا��و�� ک�ې���� و��ل��س������ پ�ه��� و��ر���و��س����ت��ه��� ن�ه��� ت�ی�ر���ي��د��و�� ک�ا��ل��ه��� پ�ن��ځ��ه��� د�� ه��م��� ک�ې���� ه��ی��و��ا��د�� پ�ه��� پ�خ��پ�ل��ه��� څ��ن��ګ�� ت�ر��� د��د��ې��

جر دا کې نمایندګانو ق���د��م��� اپه خ��پ�ل��� چ��ې���� و��و��ا��ی�ي���� ت�ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� ب�ه�ر���ن��ي�و�� څ��و�� ت�ر��� ش����و��ی��� پ�ی��د��ا�� ر��ا�� ت��� . د�� ک�ې�ږ���د��ی�� داسې د��ر��س����ت��� څه کې ولایت په ننګرهار د مخته موده څه علاوه څخه پیښو نورو

د�� چ��ې���� ش����و��ل���� ر��ا��و��ل����اړ�� ا��ړ�� ح��ا��ل����ات��� د��ی�ت�ه��� ی�ې���� ش����و��ر���ا�� و��ل����ای�ت��ي���� د�� ن�ن�ګ�ر���ه��ا��ر�� پ�و��ځ��و��ن��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� د�� چ��ې���� ک�ړ���ه���سر خپل پ ينظامي و��ت��ړ��� هعملياتو پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� و��ر���ځ��و�� څ��و�� د�� ت�و��ګ��ه��� پ�ه��� ا��ح��ت�ج��ا��ج�� د�� د��ف���ت�ر���و��ن��ه��� خ��پ�ل��� .يخ��ل���اف���

: و��م���و��ن��د�� غ��ب�ر���ګ��و��ن���� د��ا��س����ې���� خ��ب�ر��� د��د��ې�� ک�ې���� ر��س����ن�ی��و�� پ�ه���خبر]) د�� يد م���خ��ې����، ل��ه��� د�� ر��س����ن�ی�و�� ا��ت�ل��س����م��� پ�ه��� ش����و��ر���ا�� و��ل����ای�ت�ي���� س�� ېد��ل��و�� ن�ن�ګ�ر���ه��ا��ر�� د�� ېشنب هد�� و��ر���ځ�� پ�ه���

س����ر���ت��ی�ر���و�� سر ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� خپل و��ګ��ړ���و�� يد ش����پ�ږ���و�� د�� ک�ې���� د��و��ر���ا��ن��� پ�ه��� ع��م��ل��ي�ا��ت�و�� د��د��ې�� ا��و�� ع���م��ل��ي�ا��ت�و��تر . امریکا د وتړل دفترونه خپل پورې ورځو څلورو تر توګه په اعتراض د وروسته توقیفولونه

یې ېق���و��م���ا��ن�د�� کس اویو یوړل سره ځانه له اتهام په تړاو د سره تنظیم د القاعدې د کسان شپږ کې ترڅ په عملياتو نظامي د ځواکونو لاندې. پهقتلوررساوه

د�� د�� د�� ن�ن�ګ�ر���ه��ا��ر�� پ�ه��� ر��ئ��ی�س������ ش����و��ر���ا�� ولسوال ېو��ل����ای�ت�ي���� د خوګیاڼو د وګړي شوی کړل بندیان چې وویل کل ۍهکله یوه يدتروریست يد�� ياوسیدونک ډول هیڅ د . ياو د�� چ��ا��ر��و�� د��ک�و��ر���ن��ی�و�� ن�ل��ر���ي��� ا��ړ���ی��ک�ې���� س����ر���ه��� و��ی��ن�د��و��ی��� ش����ب��ک�و�� و��ز���ا��ر��ت���

د�� ع���م��ل��ي�ا��ت��� د��غ��ه��� چ��ې���� ک�ړ���ه��� ت�ا��ی�ې�د�� یووال يمحل ه��م��� د سره . يارګانونو هغه شوی ترسره سر خپل په پرتهد�� د�� چ��ې���� ک�ړ���ه��� ش����و�� وپنځ ېز��ی��ا��ت�ه��� و��ژ���ل���� د�� څ��ن��ګ�� ت�ر��� د��ی�� يک�س����ا��ن�و�� پ�ر���و��ت��� ک�ې���� ب�ن��د��ی�خ��ا��ن�ه��� پ�ه��� ه��م��� و��ر���و��ر��� ک�س������

د��. ت�ر���څ��ن��ګ�� غ��م��ج��ن د��د��ې�� د��د��غ��ې���� ش����و��ر���ا�� و��ل����ای�ت�ي���� ا��ع���ل���ان��� ېپیښ ېن�ن�ګ�ر���ه��ا��ر�� م���ا��ت�م��� م���ل��ي���� و��ر���و��س����ت�ه��� پ�ی�ښ����ی�د��و�� د��سر خپل دغه ځواکونو امریکایي د او ک�ړ���ن يکړی غ��ی�ر���م���س����و��ل����ان�ه��� غندل ېا��و�� کلکه په د�� . يد�� ېیې پ�ه��� ېا��و��

م���و��ل��و�� د�� ی�ې���� ک�ې���� یح يع��م��ل��ي�ا��ت�و�� ک�ړ���ی��د�� یمحمد م���ح��ک�و��م���� ک�ل��ک�ه��� پ�ه��� و��ژ���ل���� . يی���ایتلاف د�� يهغه خ��ل��ک�و�� د�� د�� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� ا��و�� د��و��ی��� م���ا��ل��و��ن��و�� چ��ې���� ک�ړ���ه��� ی�ې���� ز��ی��ا��ت�ه��� ا��و�� ک�ړ���ل���� م���ت�ه��م��� ب�ا��ن�د��ې�� ل��و��ټ��ل��و�� پ�ه��� پ�ی�س����و�� ن�ق��د��و�� د�� څ��خ��ه��� ه��غ��و��ی���

ب داسې په ولایت شرقي دغه ک�ړ��� ېغواړي ت�ب�د��ی�ل��� زابل ين�ظ����م��ۍ� او قندهار هلمند، د چې یې اوس همدا لکهک�ړ���ی��د�� ک�ک�ړ��� يو��ل����ای�ت�و��ن��ه���

ه��غ��و�� د�� ق���و��م���ا��ن�د��ا��ن�ا��ن�و��، ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� د�� ه��غ��و��ی��� چ��ې���� و��و��ی��ل��� غوښت ه��غ��ه��� څخه سفیر د انګلیس د راز همدا او سفیر يدسر خپل ډول دغه واخل يچې لاس څخه لټولو د کوروڼو د خلکو د او د�� يعملياتو ولایت ه��غ��ه��� د ننګرهار

ک�ړ��� م���ح��ک�و��م���� س����ر���ه��� ک�و��ل��و�� پ�ه��� ح��ک�و��م���ت��� ن�ا��و��ړ���ه��� ډ��ی�ر��� د�� ه��م��� ویل يم���س����و��ل��ې�ن��� په يد�� ياو مسولېن چېدغهراغل ېد�� پاته سر يکې خپل د عسکرو پردیو د . يچې ګډه په چې وایي هغه ووایي ځواب عملياتو

راتلونک د سره خلکو د والیت د ننګرها د و��ن��ی�س�� يبه ت�ص���م��ی�م��� ه��ک�ل��ه��� د�� يپ�ه��� ز��م���و��ن��ږ��� د��ا��چ��ې���� م���ګ�ر���ت�غ� ډ��و��ل���� ب�ل��� ک�و��م���� ک�ې���� ح��ا��ل����ات�و�� پ�ه��� ک�ې���� ځ��و��ا��ب��� پ�ه��� راشي .([یا��ع���ت�ر���ا��ض���و��ن��و�� تبدیل او یر

لo د ددغ یمړنoوننګرهاروالیتيشورا توګه رسمي په یې هم چې و مقام جر وبهرنيo ورسمي تسره اځواکونودخپلسریوپهمقابلکېپهپوره . چېد فکرداکېده جوګهشول ښوولو د همدرد خپلولسسرهد خونديساتلواود ولسيوګړود اعالنکړاوهمیېد ۍخپلاحتجاج

پارلمانغړينهو کهد غړوسرهبه والیتيشوراد ټولافغانستاند يننګرهارد د ګاونډیووالیاتواویا نولږترلږهخوبهورسرهد والیاتود ،احتجاجاوماتمکېیوځایشياویاخوبهدننګرهارڅخهولسيجرګیتهټاکلشو په يوالیتيشوراګانوغړيپهدغه موضوع غړيدغه

Page 96: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

96

جرګ ننګرهار . يلهپارهوړاندېکړ ېکېدبحثاوڅیړنo ېولسي هیڅونشولاونهیادشوووګړود دوالیتيشوراسره خوبدبختانهداسې . پهدغهمليماتمکېدګډونکومغږراپورتهکړ

جرګ ولسي په اوس یې شمیر یو چې مشران مجاهدینو پخوانيو د افغانستان خودامریکایانولخوادانسانo هد حقوقو ياوپارلمانکېځایلري oالندېراغل ترزیاتفشار لهالرې پهداسېحالکېچېهغویدخپلوځانودخالصونپهخاطریوزیاتشمیرکمونستواو . يداداری

وضعاود اوولسیېهیڅډولرحمنهدیکړیاودغهاوسن چېپهخپلملت جګړوکې ودریo ۍمليشومجرمواوقاتلوعناصروته لسیزوپه ooوژلشووخلکوټولمسولېتددویپ ترفرمانالندېراوړ رد معاف همد پهغیږکې يۍغاړهدی، ولسمشرکرزي اوخبرهیېاوسد

خوامریکایياوبینالملليادار يورغورزولېترڅوقانونيشکلاختیارکړ څخهبرخمن يدوینهپریږد ې، پارلمانودمصونیت چېپهارامدپهد . ویرولولپارهځانونهدد یېاوسپهالرېونونوپیلکړیترڅوبهرنيوتهدخپلمالتړدورښوولواو خاطر ېشي د الرېمصئون ېدهغوی

چېلومړ . يکړ فبرور یدغهالرېونونه شعارونه ییېد ضد امریکا دسفارتترمخهیېد امریکا پهدرویشتمهپهکابلکېترسرهشواودچېحاالتدکومنو ددېخبرېپیالمهګڼلکېږي اعالناتوتر . يلوريپهلورنویقدماخلo يورکړل، دهغوید ۍڅکهددغهالرېونونولړ

کېدایشينورووالیاتوتهوغزیږ خلکددېفرصتنهپهاستفاد ېاوپهد يمخه راوباس ېترتیب خپلدزړهاواز .يسره . چې همداعلتدی بهورتهډیرهګرانهتمامهشي چېدا خوداسېبریښي وپلوري خپلېغوښتنېددېالرې کهڅههمدامشرانغواړي

چېپهغرونوکېناستد خپلوهغهپخوانيوملګروسره اوسد ددغهنو ېکړ ېاړیکېکلکo يددغهمشرانویوشمیرهمدا ياوغواړيسرهیوځایکړ ځانونه کېیوځلبیا چېد . . يتحولپهرڼا حقیقتدی د اودا بلځایاوبل هغویلهپارههم، پرته، همدېځایه

نشته . درکد ! حقیقت دا راتلال یهو هیڅکلههمنهشي نیواکګروترولکېالندې د افغانستان افغانستانملي یچې نوپهدېخاطرچېد

اود ونهرسیږ وحدت کومزیان ته بشپړتیا اړینهدهچېد يخاورې داخلکېد ، په که کدرونه ټولسیاسي اوکهپهخارج يهیوادالر اوولسدنجات څخهوکاږي ددېغمیزې ملت صفکېسرهراټولاودا پهیوه باید مشغولدي کېدمقاومتپهلیکوکې

اوسبایدترسرهشي . شيهمدا چېډیرناوخته کاربایدپخوالهدې دا پیداکړي،

 شپږمفصل

ستونزېاوخنډونه :یواز نه د�� ېافغانستان ک�ې���� ک�ا��ل��و�� د��ی�ر���ش����و�� و��ر���و��س����ت�ی��و�� د��ې�� پ پ�ه��� او لاسوهنو د په وپردیو اشغال او مداخلو ځي

د�� م���خ�� س����ر���ه��� س����ت��و��ن��ز���و�� د�� حاکمشاه یو��ا��س����ط����ه��� دغههیواد په هم دمخه ته يبلکېدهغه والو هیواد نظامخپلود�� د�� ن�ه��� څ��ه��� ن�و��ر��� پ�ر���ت��ه��� ک�ا��ر��ۍ� ب�ې���� ا��و�� ن�ا��پ�و��ه��ۍ� . يف���ق��ر���، د�� چ��ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� یې و��ر���ک��ړ���ي��� څخه انګریزانوداګستپه ۱۹۱۹د�� ا��ز��ا��د�� ۱۹زکال خ��پ�ل��ه��� د�� يم���ه��� و��ا��خ��س����ت�ه���، پ ب�ی�ر���ت��ه��� راهیسې وخته ح��ا��ک�م��� رهغه ه��ی��و��ا��د�� د��ې��

ټ�ی د�� ځ��و��ا��ک�� د��خ��پ�ل��� ک�ړ���ې�د�� نن�ظ����ا��م���و��ن��و�� ک�ا��ر�� ب�ا��ن�د��ې�� ښ����ک�ې�ل��و��ل��و�� پ�ه��� و��ل��س����و��ن��و�� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د�� یګ��ښ����ت��� ا��و�� ، د�� ی�ې���� څ��ی�ر��� پ�ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� ا��ز��ا��د��و�� له ن�و��ر���و�� ویرې دې له چانسونه ټول پرمختګ د ولس خپل

و��ر���ک��ړ��� د�� يل����اس����ه��� ا��و�� ش����ي���� ن�ه��� ر�� ب�ی�د��ا�� ر��ا�� ی�ې���� و��ل��س������ دعیاشۍ چ��ې���� او سلطنتونه ظالمانه دوییونسي . منځه له ځالې

ه��ی��و��ا��د�� د�� مشروعیت ز��م���و��ن��ږ��� سیاسي او ملي او بشپړتیا ځمکنۍ حاکمیت، په ملي پخواني ۱۹۸۰یوځل کې کلونو ومود�� يش����و��ر���و�� و��ل��س������ ا��ف���غ��ا��ن��� د�� خ��و�� ک�ړ���، ل����ان�د��ې�� پ�ښ����و�� ت�ر��� ا��و�� ا��ت�ح��ا��د�� ن�ش����و��ل���� ت�م��� ک�ې���� م���ق��ا��ب�ل��� پ�ه��� م���ی�ړ���ا��ن�ې����

دا ينسب اوس خو کړ، لاسه تر بیرته مو بیا ید�� استقلال ر��ا��ه��ی�س�� ۲۰۰۱یوځل ا��ک�ت�و��ب��ر��� د�� ک�ا��ل��� ملي ېز�� زمونږا��و�� م���ل��ي���� ا��و�� ب�ش����پ�ړ���ت��ی��ا�� ځ��م��ک�ن�ې���� د�� ح��ا��ک�م��ی�ت���، م���ش����ر���و��ع���ی�ت��� اړخه س����ی��ا��س����ي���� له نیواکګرو امریکایي

ش����و�� ل����ان�د��ې�� پ�ښ����و�� کې .یت�ر��� لاس په پردیو د بالکل اداره او اراده نیول ده اصلي بهر څخه پولو د هغه د تصمیم برخلیک د هېواد د او.کېږي

دروازه » « » چې دي رسول ور ځان ته زیرمتون نفتي آاسیا منځنۍ او حوزې د کسپین د غایه اصلي او وه پلمه یوه تروریزم چې کړې ثابته شواهدوچې . دا دوهم دی افغانستان همدا جنوبي یې او آاسیا منځنۍ ختیځ، منځنی هغه چې ده نقطه تړلو د سیمو ستراتیژیکو عمده درو د افغانستان

مهم . دغه خپل د او شوید قرباني موقعیت حساس خپل د نن افغانستان حساب، پدې لري اړتیا سخته ته نقطې همدې واشنګټن او ده ئآاسیاګالي . سزاوې ( ۷۹« )دریځ

یې اتحاديې ترڅنګ له کمپینو د تیلو د امریکې د طالبانوراګرځيدل، د سرچېنه جګړې اوسنۍ د کې افغانستان د UNOCAL په څخه( کمپنۍ ګازو او تیلو د غزولو ( Bridasارجنټینا د پایپلین د ته سمندر هند د لیارې له افغانستان د څخه ګازو او تیلو د آاسیا مرکزي د لوري له

. ورګرځي ته وړاندېز شرایطو ښو دپههغه افغانستان د�� کې پهاړه د�� کنفرانس په جرمني، چ��ې���� دجوالې پهښارکې لوري کې کال ۲۰۰۱ دبرلین له ملتونو ملګرو د

و، چې جوړشوې ورکړه مشوره ته نایک نیاز سکرتر، چارو بهرنيو د پاکستان د چارواکو میاشت "امریکايي په اکتوبر د چې لدېنه مخکې

Page 97: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

97

وکړو حمله افغانستان په به موږ شي، راښکته واوره ( "کې د ) دی، لیکوال کتابونو دوو د اړه په افغانستان د چې قوله له ریچارډسن جي بروس دد رژیم پوڅی لاس امریکې د به کې افغانستان په چې و دا خیال . UNOCAL  نایک شي بدلې پروژې پرمختللې په پایپلاین د

یې کې مذاکراتو لاندې رهبرۍ تر امریکې د چې کوي اشاره ته روکا کریسټن افسر، پخواني یوه اې آای سي د ریچارډسن ژورنالیست، امریکاييوویل يې ورته او کړه زړه نا زړه چارواکي ! "طالب کړو ښخ کې فرش په بمونو د دې به مونږ نو نه که ومنې وړاندېز زرین دا باید ( ۸۰) "ته

ی�و�� شنونک هد�� د�� يغربي ج��ن�ګ�و��ن��ه��� ا��س����ت�ع��م��ا��ر��ي��� ج��ن�ګ�و��ن��ه��� ع���ر���ا��ق��� ا��و�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� م���خ��ې���� ل��ه��� و��ی��ن�ا�� يد��د�� ا��س����ت��ع��م��ا��ر�� د�� ا��و�� ا��و�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د��پ�ر���م���خ��ت�ل��ل��و�� ج��ن��ګ�و��ن��و�� د��ې�� د�� خ��پ�ل��و�� ک�ې���� س����ت�ر���ګ��و�� پ�ه��� و��ل��س������ اچولوپه ع��ا��م��� خاورو

. ددې کې لومړيو په امریکایانوهم شعاراستعمالوي پورې زړه په او غوړ ډیر خاطرد�� د�� ج��ن�ګ�� : م���و��خ��و�� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� غ��و��ا��ړ���ي��� چ��ې���� و��و��ی��ل��� ک�ې���� و��خ��ت��� پ�ه��� ت�ر���و��ر���ی��ز���م���� ب�ی�ا��ن�و��ل��و��

په باید یې ترڅنګ شي، کړل نه پیدا ګواښ کوم ته امریکا بیا ترڅو وکاږي، جرړېک�ړ��� پ�ل��ې���� د��ی�م��و��ک��ر���ا��س����ي���� ک�ې���� ک�ړ��� يا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ه��و��ډ�� ی�ې���� ر��ا��ز�� ه��م��د��ا�� ک ی، موادو مخدره د چې تښو

و��ړ��� م���ن�ځ��ه��� ل��ه��� ب�ه��� ت�و��ل��ې�د�� د�� يا��و�� د�� ا��و�� کوي . ښ����ځ��و�� به اعاده حقوقود�� ټ�ل��و��ا��ل��ې���� د�� ن�ا��ټ�و�� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ج��ګ�ړ���ې��� ظ����ا��ل��م��ا��ن�ه��� د��د��ې�� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� ټ�و��ل��ن�ې���� د��ن�ړ���ی��و��ا��ل��ې���� ګ�ډ��و��ن���� پ�ه��� ه��ی�و��ا��د��و��

د�� ا��و�� ک�ړ���ل���� ر��ا��ټ�و��ل���� ع���س����ک�ر��� څ��خ��ه��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� خلاف ټ�و��ل��و�� په تروریزم د چې واخست جواز دې د یې څخه ملتونو ملګروق���ا��ت�ل��ی�ن�و�� . رپ د��غ��و�� د��خ��پ�ل��و�� ب�ا��ن�د��ې�� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� پ�ه��� ی�ې���� څ��ن�ګ�� ت�ر��� و��ک��ړ���ي��� ی�ر���غ���ل��� ب�ا��ن�د��ې�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن���دا د�� چې کړ، صادر فرمان پاره له ملک ید�� مصئونیت خلکو عامو کې افغانستان په ز��ر���و�� ينن س����ل��و�� ت�ر��� ت�ل��ف��ا��ت���

دي . ياوښتد�� ه��م��� څ��ه��� د�� ک�ه��� خ��ل���اف��� پ�ه��� د�� ت�ر���و��ر���ی��ز���م���� ا��د��ا��ر��ې��� د�� م���ل��ت�و�� م���ل��ګ�ر���و�� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� چ��ا��ر��و��ا��ک�و�� ی�ر���غ���ل���

د�� ت�ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� ه��غ��و��ی��� خ��و�� ک�ړ���ه��� ل����اس����ه��� ت�ر��� ا��ج��ا��ز��ه��� د�� څ��خ��ه��� وه ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� نه اجازه اشغالد�� چ��ې���� د��ر��ل��و��د��ه��� ا��ج��ا��ز��ه��� د��د��ې�� ی�ې���� ن�ه��� ا��و�� تللهپاره و��ر���ک��ړ���ې��� د لاندې ترافغانستانپهڅیریوهیواد ولکې خپلې

ا��ز��ا��د�� . ير��ا��و��ړ��� ه��ی�و��ا��د�� د��د��ې�� ، يا��و�� استقالل د�� ځ، ا��و�� ت�م��ا��م���ی��ت��� بشپړتیا م���ک�ن��ی���� ک�ړ��� تر خاورې ل����ان�د��ې�� .يپ�ښ����و��ی�و�� ک�ې���� غ��و��ن��ډ��ه��� ن�ا��م���ی�م��و��ن��ه��� پ�ه��� ب�ن��� د�� چ��ې���� و��ل����اړ��� م���ن��ځ��ه��� ل��ه��� و��خ��ت��� ه��م��غ��ه��� ا��س����ت�ق��ل���ال��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د��

د�� ع���ن�ا��ص���ر���و�� د�� ش����م��ی�ر��� و��ا��ک�م��ن�ۍ� ا��و�� د�� ق���د��ر��ت��� خ��ا��ط����ر��� پ�ه��� ک�و��ل��و�� د�� ت�ر���ل����اس����ه��� و��ا��ک�م��ن�ي���� ټ�و��ل��ه��� م���ل��ګ�ر���و�� ه��ی�و��ا��د��ا��و�� . م���ل��ت�و��ن��و�� د�� ا��و�� و��ا��چ��و��ل��ه��� و��ر��� ک�ې���� غ��ی�ږ��� پ�ه��� ی�و��ن��ا��م���ا�� وخت ی�ا�� هغه مو بشپړتیا چې ترخاورې شوه لاندې پښو

ا��و�� ر��ا��غ��ی���� م���ن�ځ��ت��ه��� ر��ژ���ی��م��� ل����اس����پ��و��څ��ې���� ک�م��ز���و��ر���ی��� ی�و�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� ا��س����ا��س����� پ�ه��� غ��و��ن��ډ��ې�� د�� ب�ن��� بیا د��ن�ی�و��ا��ک�ګ�ر���و�� ن�و��ر���و�� ا��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� م���ش����ر���ت��ا��ب�ه��� ر��ژ���ی��م��� ب�ن��د�� د��د��غ��ه��� ن�ی��و��ل��و��، د�� ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن�و�� د�� ل����اس����� خ��ل���اص���� پ�ه��� يت�ه���

دکور هغوی د و��ژ���ل��و�� وکولو، ا��و�� ب�م��ب�ا��ر��د��و��ل��و�� د�� ه��غ��و��ی��� د�� ا��و�� ل��ټ�و��ل��و�� د�� .هو��ر���ک��ړ��� اجازه ن�و��:» يبریښنایo د( Al terNetد ) یواشغالشو پهمکملهتوګه افغانستان لهمخې د یهیوادد یشبکې پهدېهیوادکې ننګرهارد ،

oپه يشينواروپهڅیردکوچن ښارګوټو چېدامریکایانود عسکريتمځایوپورې پورېترلویولویو تربګرام بیا څخهنیولې عسکريتمځای( . پاڼهد . دغهبریښنا شتونلري سوهعسکريتمځایونه اوه هیوادکې لهمخېپهدغه نندرسميسرچېنو څیرښکاريهمشاملدي

Total l y Occupied: 700 Mil itary Bases Spread Across Afghanistan )یوه الندېدایسافد ترعنوانڅلورسوهد يلهخولېلیکo( Wayne Shanksقومندان ) درېسوهدکورنیوعسکروتمځ چېپهدویکې یونهاخارجيعسکرواوپاته

دي «. ) میشت عسکر پهتمځایوکېهمامریکایي عسکرو خودکورنیو ( ۸۱دي،د�� رپ ا��م���ر���ی��ک�ې���� د�� ب�ا��ن�د��ې�� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� چ��ې���� و�� د��ا�� ه��د��ف��� ی�و�� منځه ی�ر���غ���ل��� له مرکزونه القاعدې

و��ن��ی�س�� ی�ې���� غ��ړ���ي��� د�� يی�و��س����ي����، چ��ې���� ح��ک�و��م���ت���، ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� ی�ې���� څ��ن��ګ�� ت�ر��� ا��و��ا��و�� ک�ړ���ي��� چ��پ�ه��� م���خ��ې���� ی�و��ه��� ل��ه��� و��، ت�ی�ا��ر��ن��ه��� ت�ه��� م���ن�ل��و�� ا��ح��ک�ا��م���و�� د�� د�� رپ ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� ی�ې���� خوښې ځ��ا��ی�� خپلې

( اې . ای سي د امریکا د چې کې حال داسې په اوس کېنوي ر��ئ��ی��س������( )CIAحکومت ا��د��ا��ر��ې��� Michael Haydenد��د�� ( ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� چ��ې���� د�� و��ا��ی�ي���� ش����م��ی�ر��� د��غ��ړ���و�� د�� ۶۰ا��ل��ق��ا��ع���د��ې�� ت�ر���م���ن��ځ�� س����ل��و�� د�� ی،ا��و�� انساني ن�و��

د�� چ��ې���� ل��ر���ي��� ج��و��ا��ز�� د��د��ې�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� ا��ی�ا�� چ��ې���� ک�و��ي��� پ�و��ښ����ت�ن��ه��� ک�ا��ر��پ�و��ه��ا��ن��� ا��ز��ا��د�� ش����م��ی��ر��� ګ�ڼ��� ح��ق��و��ق���و��د�� پ�س����ې���� ک�س����ا��ن�و�� ل��ږ���و�� الملل د��و��م���ر���ه��� بین د خاطر په غ��ړ��� يتللو م���س����ت�ق��ل��� ا��و�� ا��ز��ا��د�� ی�و�� پ�ښ����و�� یټ�و��ل��ن��ې���� ت�ر��� ه��ی�و��ا��د��

ک�ړ��� پ يل����ان�د��ې�� ځای کې هیواد دې پوځونه وال وسله لک یونیم خپل په راو چېامریکا طبیعيده کړي؟ ځایتوګه عزتمنده په او ده مخ سره ستونزو ډیرو د زیاته وخت هر تر اوس کې موخو خپلو

ل��ټ��و�� چ��ا��ر��ې��� ل����ار��ې��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د��خ��ل���اص���و��ن���� ځ��ا��ن��� .يد��کې افغانستان د�� د په ټ�ا��ک�ن�و��، ځ��ل��� د��و��ی��م��� د�� د�� و��ل��س����م��ش����ر���ۍ� م���ن�ځ�� ت�ر��� ی�و��ړ��� . خ��ل��ک�و�� م���ن��ځ��ه��� ل��ه��� ب�ا��و��ر��� ټ�و��ل���� ټ�ا��ک�ن�و��

ټ�ا��ک�ن )ېد��ا�� یوناما د چې کې حال داسې (United Nations Assistance Mission in Afghanistanپهشوې چېد لهمستقیمیڅارنېالندېترسره بهیېپهتوروټکوولېکo دومرهدګډوډیوډکېوې .يافغانستانتاریخ

Page 98: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

98

دامریکاسفارتاود پهافغانستانکېد اصليمرکزونه د . دفتراو( UNAMAیوناما) ۍواکمن افغانستاند ددېدفترامریکایيمسؤلینديد د ۍولسمشر یوناما بایدد کېږي پریکړه ستره یا کوچن چېهره والیانواورئیسانود . ۍدفترلهاړخه چېد تردې ان دفتراجازهولري

د همباید کېدوپهخاطر . ټاکلوپهاړه وضعېدښه امنیتي د دهیواد داسېپریکړېچې ډیرې ولري شتون موافقه اوامریکایانو یونامالهاړخهشوینود چېد کرزي هغهسمدستoo ولسمشر دفتر د . ېمستردکړ يیوناما راز قومانداند همدا دفتراودامریکایيقواوو یوناما

امیرانجنیo ولسمشرکرزيهغهوړاندېزچېد سرهد رحزباسالميد وپهڅو حکمتیاراودطالبانودامیرمالمحمدعمر کړې پهاړه خبروچېحضرتصبغتالله . هغهوخت راز همدا سختغبرګونونهراپورتهشول یېپهخالف دفتراودامریکایانولهاړخه ساعتوکېدیوناما

حاضرد شونوهغهپهخپللومړنيکنفرانسکېاعالنوکړچې وټاکل د یمجدديدمخالفینوسرهدسولېدکمیسیوندمشرپهڅیراسالمياودطالبانود سرهکېنo حزب در اود يمشرانو څخهخبرېوکړ اسولې دنژدې دوه د. يوستوپهاړهورسره نژدې خبره دا هغه

اوامریکایانولهاړخهخفهکړلشوه . ساعتهوروستهدیوناماددفتر پارلمانيټاکنېدیوناما چې رازڅرنګه پهکېازاد تر همدا پهدېاساسیوناما مصارفوترسرهکېږينو الندېدهمدویپه څارنې

ګڼ و بریمند کاندید کوم او څوک چې لري د يلاس د . اوڅوک یوناما د بهپه صحنېڅخهبهرکړي هغوی چې دفترپالیسيدادهخپلوال . نهشي یې اویا لري ویره چېهغویترې اوکومکسان ساتي انډول ډول یو صحنo یپارلمانکې له دا . ېهغوی کاږي

د رایوصندوقونه د کاندیدانو نامطلوبه شمیر ګڼ چېد شو ترسترګو هغهوخت پهپخوانيوپارلمانيټولټاکنوکې کارپهعمليتوګهم .یتثنoسشمیرلوڅخه شول اوقرنطین

ا��ق���ت��ص���ا��د�� خ��پ�ل��� ک�ړ���ه���، پ�و��ر���ت��ه��� ګ�ټ��ه��� س����ت��ر���ه��� څ��خ��ه��� ز��ب��ی��ښ����و�� د�� ج��ګ�ړ���ې��� س����ت�ر���ې��� د��د��ې�� مارکېټونهیېله يا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و��ارزیاب د�� يسره ن�و��ی ک�ړ���ل����، د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ت�و��ل��ې�د��ا��ت�و�� ن�و��ر���و�� ا��و�� ن�ظ����ا��م���ي���� غ��ر���ب��ي�ا��ن�و�� . وخ��پ�ل��و�� ا��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� ش����و��ل���� ک�ې���� ل��ټ�ه��� پ�ه��� م���ا��ر��ک��ې�ټ�و��ن��و��

امپراطورۍ شوروي د څخه امت اسلامي د یې وخت هغه سپر چې پاره له ځانو خپلو د کې مقابل په کمونیزم دو�� ک�ړ���ی��� دا ۍی�و��ا��ز��ې�ن ج��و��ړ��� یې پر ویره کمونیزم شوروي چې یې ېوه وخت هغه ځکه نشي، غالب

ا��و�� خ د�� ک�م��و��ن��ی�ز���م���� چټک خ) یدلورکمونیزم نظریې اسلامي د چې نن ګڼ ورلکه دخپل( يیدل هم او پاره له نړۍ دد�� چ��ې���� غ��و��ر���ځ��ن�ګ�و��ن��و�� ا��س����ل���ام���ي���� د�� ی�ې���� ک�ې���� ه��ر���ځ��ا��ی�� پ�ه��� ا��و�� ګ�ا��ڼ�ه���، خ��ط����ر��� س����ت�ر��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� روسي ک�پ�ی�ټ��ا��ل��ی�ز���م����

ایډیالوژیک په کې مقابل په فزیک يکمونیزم یېورته ياو اوتبلیغات تایېدول ول، مصروف اومبارزه ډولپهجهادقطب یو نړۍ چې نن خو دی، ېش����و�� يکول، پروت کې السو په انګلیسانو او امریکایانو د ځواک ټول او

و�� خ��و��ښ����ه��� چ��ې���� ی�ې���� چ��ې�ر���ت��ه��� و�� يه��ر��� ت�ر���ه��ه��� ا��و�� و��ی��ر���ه��� چ��ې���� ی�ې���� څ��خ��ه��� چ��ا�� ه��ر��� د�� ا��و�� ک�و��ي��� م���د��ا��خ��ل��ه��� هغه يه��ل��ت��ه���هر په الندې نامه تر تروریست وغواړي د چې کې ځای هر او ضرب تروخت ن�ی�س�� ېخپلې .يل����ان�د��ې��

ا��ن�س����ا��ن د�� ح��ق��و��ق���و�� يد�� ا��و�� س����ا��ت�ل��و�� خ��و��ن��د��ي�� پ�ه��� ا��م���ن��ی�ت��� خ��پ�ل��� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� د��د��و��ی��� م���ع��ن�ی���� ک�و��ل��و�� ر��ع���ا��ی�ت��� د�� . د�� ک�ه��� د��ه��� ک�ې���� و��ژ���ل��و�� پ�ه��� لر ن�و��ر���و�� متره کېلو زرګونه په عسکر استقلال ېدوی هیوادونو نورو دو��ړ��� م���ن�ځ��ه��� ل��ه��� ت�م��ا��م���ی�ت��� ځ��م��ک�ن�ی���� م���ن�ت��ق��ل��و�� يا��و�� ه��ل��ت��ه��� ا��ن�ب�ا��ر��و��ن��ه��� و��س����ل��و�� د�� په ي، الندې ترنامه ترور د او ،

ښځ او کوچنیان زرګونو او سلګونو په ، کوي پورې الس وژنه خ��پ�ل��و�� ېعامه د�� ځ��و��ا��ن�ا��ن��� ا��و�� ز��ا��ړ���ه��� ، فاسفور او و��ړ��� يک�ې�م��ی�ا��و�� سيناپالم م���ن�ځ��ه��� ل��ه��� و��ا��س����ط����ه��� پ�ه��� یې يب�م��و��ن��و�� دوی او دی روا کار دا نو ،

ک�ړ��� ت�ر���س����ر���ه��� خ��ا��ط����ر��� پ�ه��� ا��م���ن��ی�ت��� د�� ا��و��س����ی��د��و��ن��ک�و�� د�� ه��ی�و��ا��د�� خ��پ�ل��� د�� یوه يب�ا��ی�د�� د ددوی چیرې که خو ، ز��خ��م�� ه��م��� پ�و��ز���ه��� ز��خ��م�� يع��س����ک�ر��� و��س����ل��ه��� ډ��و��ل���� ک�و��م���� پ�ه��� د��ا�� چ��ې���� ک�و��ي��� ی�ې���� پ�ل��ټ�ن�ه��� ن�و�� وسلهله يک�ې�ږ���ي��� شویاودا

لویدل کې لاس په وګړو د هیواد ددغه څخه هیواد دکوم او ځایه . ېکومه ا��و�� ع���ر���ا��ق��� پ�ه��� ی�ې���� م���ث��ا��ل��و��ن��ه��� غ��و��ر���ه��� چ��ې���� د��ه���س�� ت�ر��� ک�ې���� . ترګوا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� امریکا د چې ځي را خبرونه رسنیوکې په اوس اوس همدا کېږي

وسلې درنی او سپکې ته مبارزینو عراق د چې کړی متهم دی په ایران بش ولسمشرپر امریکایان ترڅو تبلیغات يو��و��ژ���ن ېورکوي ټولو خپلو د د�� ياو و��س����ا��ی�ل��� د��ا��ډ��و��ل���� ل��و��ر���ي��� ل��ه��� چ��ې��ن�ل��و��ن��و��

تر . یتلویز به ک څو خو کېږي ورښوول ته نړیوالو پرمخ ت�ا��س�� يوپوښت ېونونو ا��و��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ېچ��ې���� ع���ر���ا��ق��� و��ل��ې����راغل ستر يته سترې دومره دا او بحر ېیاست؟ او وست يوسلې را دلته ولې مو ت�ا��س�� ېبیړۍ ک�ه��� ې؟��ن�و��

د�� یغ��و��ا��ړ��� ه��ی�و��ا��د��و��ن��ه��� خ��پ��ل��� د��ر��ت��ه��� ځ��ا��ی�� غ��و��ر���ه��� ن�و�� ش����ئ���� پ�ا��ت�ه��� س����ل���ام���ت��� ه��م��� . يچ��ې���� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� ت�ر���ت��ی�ب��� ه��م��د��ې�� پ�ه��� . پ پوځونو ناټود د چې کله هم کې هیواد په دی حال د�� هدغه صورت خ��ل���اف��� اقدام کوم اړخه له دمخالفینو هغوی

سمدست ين�ی�س�� نو تجرب ي، لابراتواروکې هکله په وسلو ډول هغه . .ېد ډزوکېاستعمالشویده چېپه اوتجزیېترسرهکويپالیسۍ عملياتو نظامي او بیاودانۍ د امریکایانو د کې افغانستان مکمل په ا��ن�س����ا��ن ېد د�� د��ي��، م���خ�� س����ر���ه��� د�� ين�ا��ک�ا��م���ۍ� ح��ق��و��ق���و��

د�� ېا��ع���ا��د�� ک�ا��ر��ن��ه��� و��ړ��� پ�ا��م��� د�� ک�و��م���� ی�ې���� ه��ک�ل��ه��� ب یپ�ه��� شمیر یو یې برعکس بلکې کړی سره م���ج��ر���م���و�� ېتر ا��و�� ک�ف��ا��ی�ت�ه���و��د�� د�� ک�ې���� ل��م��ن��� خ��پ�ل��ه��� پ�ه��� ت�ه��� و��ر���ک��ړ��� ېع��ن��ا��ص���ر���و�� پ�ن��ا��ه��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� پ ېو��ر���ک��و��ل��و�� واک د هیواد د هغوی یې هم ګ�د��ی�و�� راو

د�� د��ي��، له يب ګ�و��ا��ن�ت�ا��ن�ا��م���و�� ک�ښ����ی�ن��و��ل��ې���� راپور هغه د څنګ تر زندانونو د کابل او قندهار بګرام، ، نور دیرش نژدې شوی، نشر خوا له دجرګګی امنیت د جرګې ولسي د چې يشخص مخې

ک�ړ��� ج��و��ړ��� ک�ې���� ه��ی�و��ا��د�� پ�ه��� ی�ې���� ع���ن�ا��ص���ر���و�� يز��ن��د��ا��ن�و��ن��ه��� م���ج��ر���م���و�� ه��م��د��غ��ه��� د�� ه��م��د��ا��ر��ا��ز�� ن�ل��ر���ي���، خ��ب�ر��� څ��و��ک��� ب�ل��� پ�ر���ې��� پ�ر���ت��ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� د�� پ�خ��پ�ل��ه��� چ��ې����

Page 99: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

99

ګرځول وړ ددې هغوی یې ځای یو سره ورکولو د واک د کې لاسو ک�ړ��� يپه ج��و��ړ���ې��� ل��ښ����ک�ر���ې��� ت�ه��� ځ��ا��ن�و��ن��و�� خ��پ�ل��و�� ا��و�� ېچ��ې����شخص ش����ک�ن�ج�� يخپل د�� ا��و�� ن�ه��� ویر ېز��ن��د��ا��ن�و�� د او د��و��ی��� . ېاوتره ې، چ��ې���� څ��ر���ن��ګ�ه��� ن�و�� و��ل��ر���ي��� و��س����ا��ی�ل��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه���

ک�ړ��� م���ن��ع�� ت�ر���ې��� ن�و��ر��� ب�ه��� څ��ن�ګ�ه��� ن�و�� د��ی�� ک�ړ���ی��� م���ا��ت��� ر��ی��ک�ا��ر��ډ�� ر��ع���ا��ی�ت��� ن�ه��� د�� ح��ق��و��ق���و�� ا��ن�س����ا��ن�ي���� د�� .يپ�خ��پ�ل��ه���کال کور، د کمونستانو او روسانو د لکه هم یې پروسه بیاودانۍ د راز منف يهمدا ډیره یوه څیر په ډوډۍ ګرځيده، ي، و پروسه

مداخل ټولې خپلې د یې څخه افغانانو د خو ورکول، شعارونه همدا هم کال ېهغوی هم او ډوډۍ هم کور، هم کې دوران يپه . ت�ر���د�� ا��ن��� . ېو��ا��خ��س����ت��ل��� ا��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� و�� و��ر���ک��ړ���ی��� د��ل����اس����ه��� ه��م��� ت�و��ا��ن��� ا��خ��س����ت�ل��و�� د�� ک�ف��ن��� د�� خ��ل��ک�و�� چ��ې����

و��ع���د�� ډ��ا��ل��ر���و�� م���ی�ل��ی�ا��ر��د��و�� پ�ه��� ا��و�� ر��ا��غ��ل��ل���، ت�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� س����ر���ه��� ډ��ا��ل��ر���و�� ب�و��ج��ی�و�� ب�و��ج��ی�و�� د�� و�� ېغ��ر���ب��ي�ا��ن��� ه��م��� ی�ې����ی�و�� . ېک�ړ��� د�� چ��ې���� و��ر���ک��ا��و��ه��� ز��ی��ر���ی��� د��د��ې�� ونډ ېلنډ ېا��و�� ګا اړخه، له پرمختګ د افغانستان به وروسته لا يمودې خو هیوادونه

اروپا د چې . يپرېږده توګه درسته په چیرې که هم رښتیبا او شي والړ مخته به، هومره هیوادو يب�ی�ا��ر��غ���و��ن د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� و�� ېد�� ش����و��ی��� ک�ا��ر�� ن�ه��� ز��ړ���ه��� د�� پ�ا��ر��ه��� تجربه یل��ه��� او پوهو باکفایته، اهل، او ،

ش����و�� و��ر���س����پ�ا��ر��ل���� ا��م���و��ر���ا��ت��� ب�ی�ا��و��د��ا��ن�ۍ� د�� ه��ی�و��ا��د�� د�� ت�ه��� و��ګ��ړ���و�� ج� یو�� يل��ر���و��ن��ک�و�� ا��ی�ن���، د�� په يا��و�� یا ګانو او، ، ک�و�� ب�س����پ��ن�ه��� د�� و��ا��ی�� وا��ص���ط����ل���اح�� ن�ه��� ج��ا��ل��� ا��و��ر���ګ��ا��ن�و��ن��و�� د�� ج��ا��س����و��س����ۍ� د�� د��غ��ه��� م���ل��ت�و��ن��و�� م���ل��ګ�ر���و�� ا��و�� ه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� ن�ک�و��

ګ�ړ���ن��د�� ل��و��ر��� پ�ه��� ت�ر���ق���ۍ� ا��و�� پ�ر���م���خ��ت��ګ�� د�� ه��ی��و��ا��د�� ګ�ر���ا��ن��� چ��ې���� و��ه��� م���م��ک�ن��� ا��ړ���خ��ه��� ه��ر���ه��� د�� د��ا�� ن�و�� ش����و��ی��� يخ��پ�و��ر���واخل ) يګامونه ج�. ا��ن���، ب�ه�ر���ن��ۍ� ز��ی��ا��ت�و�� ز��ر���و�� د��ر��ی��� ت�ر��� ا��و��س������ ه��م��د��ا�� ګ�ا��ن. يځ��ک�ه��� نا يد�� دا( ېا��و�� په کې هیواد په

ل��ګ�ی�ا��د�� ک�ا��ر��و�� د�� يه��م��ا��ه��ن��ګ�ه��� ب�ی�ر���ت��ه��� ه��غ��ه��� ک�ې�ږ���ي��� و��ړ���ل���� ر��ا�� ت�ه��� ه��ی�و��ا��د�� څ��خ��ه��� ب�ه�ر��� د�� چ��ې���� س����ر���م���ا��ی�ه��� څ��و��م���ر���ه��� ا��و�� ، . م���خ��ک�ې�ن ی�و�� خ��پ��ل��� پ�ه��� م���ا�� ک�ې�ږ���ي��� ل��ی�ږ���د��و��ل���� ب�ی�ر���ت��ه��� ت�ه��� ب�ه��ر��� ل����ار��ې��� ل��ه��� و�� يه��م��د��و��ی��� ک�ړ���ی��� و��ړ���ا��ن�د��ې�ز��� ک�ې���� ت�ح��ل��ی�ل���

راځ مرکز یچې ادارو . يددغو سوه درې په هیواد د او کړئ منتقل ته مرکزونو والیتو د دفترونههر لس لس، څخه انجیوګانو زره دری دغه د ولسوالیوکې شپیته و�� ېپنځه ت�ه��� و��ل��س����و��ا��ل��ۍ�

د�� یل��ی��ږ���د��و�� ا��و�� پ�ر���و��س��� ، د�� پ�ر���م���خ��ت�ګ�� د�� د��ک�ا��ر��و�� ګډ ېه��غ��و��ی��� وګړو ولسي د هم ن�و�� ېپلټنه و��س����پ�ا��ر��ئ���، ت�ه��� ج��ر���ګ��ګ�ۍ�د��ر��و��م��� بیا به ېت�ا��س�� ل��و��ر��� پ�ه��� پ�ر���م���خ��ت�ګ�� د�� ب�ی�ړ���ه��� څ��و��م���ر���ه��� پ�ه��� ه��ی�و��ا��د�� چ��ې���� . يو��ګ��و��ر���ئ��� چې دادی حقیقت خو

ب�ی�ر���و��ن خ��و�� د�� ين�ه��� ل��ه��� له ېع���ن�ا��ص���ر��� ولس ایمانه با او مومن ددې افغانستان چې لري مینه سرهک�ړ��� ا��ب�ا��د�� اخل يپ�ا��ر��ه��� کار ابادولو د هغې د څخه انجیوګانو خپلو د نه د�� . ياو ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� خ��و�� ش����و��ه��� ت�ی�ر���ه��� م���و��د��ه��� ز��ی��ا��د��ه��� ل��س����و��ک��ا��ل��و�� ت�ر��� د��ا��د��ی��

الولایت یوبین توانید نه و هم بیا مصرفولو په ډالرو ک�ړ��� يمیلیاردونو ت�ع��م��ی�ر��� ت�و��ګ��ه��� د��ا��س����ې���� پ�ه��� کار يس����ړ���ک��� کاله یوڅو لږه تر لږ چېد�� . ب�ی�ا�� ب�ا��ی�د�� و��ر���و��س����ت�ه��� ت�ع��م��ی��ر��� ه��ر��� د�� ش����ي���� و��ا��خ��س����ت�ل��� د�� ت�ر���ې��� څ��و�� ه��غ��ې���� ت�ر��� ش����ي���� و��ر���ک��ړ���ل���� ت�ه��� ټ�ی�ک�د��ا��ر�� ب�ه��ر���ن��ي���� ب�ل��� ی�و�� ټ�ی��ک�ه��� ت�ع��م��ی�ر���

ځپل ېراغل جنګ ددې بیرته د�� يسرمایه پښ ه��ی�و��ا��د�� خپلې څخه ویجاړو ک�ړ��� ېورانو د��. يس����پ�ک�ې���� تیب ېپ�ه��� ترکال کور، یوازې نه څخه افغانانو د څیر په روسانو د لکه هم غربيانو او د�� ي،امریکایانو ی�ې���� ه��غ��و��ی��� ب�ل��ک�ې���� و��ا��خ��س����ت��ل���، ډ��و��ډ��ۍ

پنډ مهاجرینو د خاطر په امنیت او ارام د ځواکونو عسکري د ددوی څو تر راوړ، فشار یې ګاونډیو په وکښل، را هم څخه ځایو تم د هجرتج��و��ړ���و�� يغال م���ر���ک��ز���و��ن��ه��� و��ګ��ړ���و�� د�� م���ق��ا��و��م���ت��� د�� ا��ن�د�� پ�ه��� د��د��و��ی��� ا��و�� يو��ت��ړ��� يچ��ې���� ا��ج��ب�ا��ر��ا�� م���ه��ا��ج��ر���ی��ن��� ، ا��و�� ا قهر

ک�ړ��� ر��ا��س����ت�ا��ن�ه��� ک�ې���� ح��ا��ل��� د��ا��س����ې���� پ�ه��� ت�ه��� و��ل����ای�ا��ت�و�� خ��پ��ل��و�� ز��و��ر��� سرمایه يپ�ه��� نه دی، پاته کور ورته نه چېک�ړ��� ج��و��ړ���ه��� پ�ر���ې��� ک�و��ډ��ل��ه��� خ��پ�ل��ه��� څ��و�� ت�ر��� پ�ی�س�� يل��ر���ي��� ن�ه��� ا��و�� پاره ې، له بچېانو او کور خپل د چې لري

ګ�ټ و�� ر��ز���ق���� ح��ل���ال��� د�� . يپ�ر���ې��� ا��و��س������ جبر ه��م��د��ا�� په مهاجرین څخه پاکستان او ویستل يایران را توګهپنډغال ستر مهاجرینو د او ج��ل��و��ز���و�� يکېږي د�� ګ�ر���د�� ل��ک�ه��� ا��و�� ګ�ړ���ۍ� ک�چ��ې���� پنډغال يا��و�� پ�ا��ک�س����ت��ا��ن يجنګل م���س����و��ل��ې�ن�و�� يد�� ا��ف���غ��ا��ن�ي���� ا��و��

تړل ب او شویديلخوا زره سوه څو تیب تر دی ا��و�� ېپه ک�و��چ��ن�ی�ا��ن��� ښ����ځ��ي����، ی�ې���� ش����م��ی�ر���ه��� ډ��ی�ر���ه��� چ��ې���� و��ګ��ړ���ي��� ګ�ن��ا��ه���ت�ش����ک�ې�ل��و�� و��ګ��ړ���ي��� ع��م��ر���ت��ی��ر���ي��� بیا يز��ا��ړ���ه��� ځل یو لاندې نامه تر امنیت د پردیو د ت ، ژوند ډک اوستونزو زجر، شول د اړ ېب . ه

د�� شولکوره ا��و�� ورک يېخپلژوندخواږه ، پ. ړلالسه ا د د�� راو د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� یې یرغل ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� افغانان چې ده میوه بلهم���و��م��� ل����ان�د��ې�� ن�ا��م���ه��� ت�ر��� ر��ع���ا��ی�ت��� د�� ح��ق��و��ق���و�� ا��ن�س����ا��ن�ي���� . يد��

: دامريكايانوسترستراشتباهات دافغانستانپهاړه ooپ وتلو د پوځونو روسي انقالب هد اسالمي د افغانستان د ښايي چې وېرېده دې له روسيه مهال؛

چې راولې ئې الندې اغېز مضبوط خپل تر او ونيسي هم هېوادونه هغه آسيا مركزي د څپېك منگولو اوسپنيزو په روسانو د كاله اويا هېوادونههمدافغانستانپهڅېرلهالسهوركړي، ېنږدې اودا ځپلشويوو،

وېرهدرلودهچېپهافغانستانكيدمجاهدوسنيانوپهالساسالميحكومتبهددېباعثشيچې دروسانويوهسيمهييزملگريايرانهمدااواوسدشيعهوودظلمپهمنگولوكيدمحكوميتبديورځېگالياوداسېظالمانه ايرانيسنيانچېيومهالئېپرايرانحكومتكاوو،

ايراندنفوسدېرشپهسلو د پههيڅگوټكيلهمذهبېاقليتونوسرهنهكېږي، اوپهحساسو% 30ۍسلوكورسرهكېږيچېدنړ كيدي،اندېښنهوهچېپهافغانستانکېد سرههمدا لههند پاڅونوكړي، ايرانيشيعهحكومتپهضد ټولبهد سرحديسيموكيمېشتدي،

درې پاكستانپهگټهبدلكړي، فيصلهوكړهچېپهټولتوانطاقتبايددداسېحالت مجاهدينوحكومتبهدسیمېانډولد واړوپهگډهداكړيچېد پهدېقانع سپينهماڼ واشنگټنخواخوږيترالسهكړي، مسكولهيوېخواپهدېوتوانېدوچېد ۍرامنځتهكېدومخنيوىوكړي،

Page 100: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

100

يوهاسالميحكومتدجوړېدوپهمخنیو اود بريا د يمجاهدينود امتيازومنيچېمركزيآسيا روسانوتهدا کېلهروسانوسرهالسيوكړي،ايرانپهوساطتپهافغانستانکېداسېائتالفجوړكړچېدمسكواوايرانپلوهډلوڅخه لهبليخوائېد مسكوتراغېزالندېپاتهشي،

ooووچېدشوروياتحاددوتونکېپوځنيمگړىجنگيمأموريتپ . رجوړشوىوواومأموريتئېدا امريكائېهمپهدېقانعكړه غاړهواخليددېائیالفپه افغانستانكرس افغانستانسفارتونهاوپهملگروملتونوکېد پورېتړلوهېوادوکېد پهامريكا ۍچېددېائتالفمالتړوكړي، ooمرستهوكړهچېپ هغهچا پهافغانستانکېئېد دواړهخبرېئېومنلې، روسانودا وهچېد لويهغلطيدا سپينيماڼ د رۍواكکېپرېږدي،اوپهمركزيآسياکېئېهمغهمخكنيدکېجيبېبدنامغړي غاړهئېدايراندسپاهپاسدارانبرگدسمالونهاوپهپښوئېروسيبوټانول،پاىتهرسېدوامكاناتترهغهډېرمضبوطاوځالندهولچې پهداسېحالکېچېدلتهدكمونيستانودسلطېد دا پهاقتدارکېپرېښودل،

پهشرقياروپاکېدكمونيستانود خووموليدلچېغرباوپهسرکېئېامريكا دشرقياروپامسكوپلوهكمونيستډلېورسرهمخامخوې، . كمعقلوامريكائيچارواكوبههغهمهاللهروسانوسرهد ئېدكمونيستانوپهواكکېپرېښوده كافيوگڼلهاومركزيآسيا پاىتهرسېدا ۍواكمن

مسكوداحقلريچېپهدېاړهاندېښنهولرياو مذاكراتوپهارتباطويلچېمركزيآسيادشوروياتحاددبدننازكهبرخهده، !! غلط دې چې وگورو راشئ خو وكړل ئې همداسې كړي، رفعه اندېښنه او وېره هغوى د درلودل؟ ېواشنگټن سوغاتونه څه ته امريكايانو پرېكړي

: وو تهئېڅرگندتاوانونهدا امريكا ادايراناوروسيېگډيستراتيژيپليكېدوتهئېالر. هغهڅهئېوكړلچېايراناوروسيېغوښتلاوگټهئېدوىتهورسېده وارهكړه،. لههغهچاسرهپهجنگکېښكېلشولچېتردېدمخهئېدروسانوپهضددهغوىمرستهكوله . دهغهچامرستهئېوكړهچېپهمسكواوتهرانپورېتړليول برعكس دروسانولهمنگولوووځياوايرانيسنيانهملهمظلوميتاومحكوميتنهوژغورلشي، ددېپهځاىچېپرېږديمركزيآسيا

مضبوط منگولې واكمنانو شيعه ايراني متعصبو او كمونيستانو د . ېئې كړې غلطينهوئكړېنو كههغوىدا غربلوريتهواړوله، والاسالميتحريكمخهئېلهمخكنيلورينهد نړ كمونيزمپهضدد ۍد

كهجگړ لهمسلمانانوسرهبهئېستونزهنهدرلوده، بهپهافغانستانکېخالصهكېدهاويا ېغرببهلهدېشخړيخونديوو، دوامكولونويا . پهشاوخواکېوه بهدمسكو

يولسم ېدوىپهخپلالسدروسانوپهضدجگړهدغربپهضدجگړ د القاعدهددوىدغلطسياستزېږندهده، باندېبدلهكړه، ooپ غاړهدئچېپهافغانستانکېئېلهمجاهدينوسرهخيانتوكړاوغوښتلئېچې رستمبراولندناونوروسيمودپېښومسئولېتدهغهچا

oخرڅ ېددوىوين روسانو . ېپه كړي هغهجگړهچېپهطبېعي شو، دوىنږدېدوستهملهسختوستونزوسرهمخامخ غلطوسياستونوپهنتيجهکېپاكستاند دوىد د

پاكستانلهپولونهډېرهلر پاكستانئېهملهمجاهدينوسرهپه ېتوگهبهد ننپهپاكستانکېاوحتىداسالمآبادشاوخواروانهده، روانهوه،هغههندچېتلدروسانودوديزملگرىپاتهشوىاوپهراتلونکېکېبههمدروسيېملگرىو ېجگړ دېهندتهئېدا يکېښكېلكړ، ،

. تهئېپهافغانستانکېداسېشرايطبرابركړلچېوكولىشيپه هند وركړهچېجگړهلهكشميرنهوزيرستاناوسواتتهانتقالكړي موقع ooپاكستانپهضدتخريب دومرهچېننپهخپلهامريكاياندهند يپراخهپيمانهد پاكستانتهوسلېولېږياوجگړهمارانوروزي، فعاليتونهوكړي،

!! لهپراخوپاكستانضدهلوځلونهشكايتكوي ooجهلپ پهداسېجگړيټينگاركويچېمالياوځانيتلفاتئېدوىگاليخوگټهئېايراناو رامريكاياناوسهمد خرهسپارهدي،

. ژوبلياوپهسلگونوملياردوډالرولگولونهپرتههيڅنه پهداسېحالکېچېلهدېجگړيئېپهتېرواتوكلونوکېلهمرگ، روسيېتهرسيپهداسېسوړ نهديپوهشويچېدخپلو ېديترالسهكړي، ال څركئېنهترسترگوكېږي، هيڅرڼا اوبندتونلکېمخکېدروميچېد

گټ بې او بېهوده يوې په او دي نښتې پښې ئې کې لومو په ددېپهځاىچېدوينولهدېډنډنهدباعزته ېجگړ ېحريفانو دي، کېلگياددېناكامياوبېمقصدهجگړ : ېوتلوالرولټوي؛ !! باعزتهوتلوالرلټوئ كهد دهچېمجاهدينورتهوايي دا عجيبهال پردوامټينگاركوي

!! !! هغهخبرهدهچېمجاهدينتيارنهوودروسانودوتلو دا خودوىددېخبرېپهاهميتاوارزښتهمنهپوهېږي موږمومرستهكولىشو : !! داسې تېرېږي، وتلوپرمهالئېدغوږونوخواتهمرم داسېچېد روسانبايدسپكاوذليلووځي، هلتهمجاهدينوويل ۍپرمهالئېوكړي

: پرافغانستانتېرىيوه داسېووځيچېهمغهدجنرلگراموفخبرهوكړي چېوتلئېدماتيپهمعنىوينهدكوميروغيجوړيپهمعنى،( !! غلطهتجربهپهبلځاىکېتكرارنهكړو دا موږبهبېا ( ۸۲سترهاشتباهوه،

oټوکېدل مداخلېپهپایلوکېرا د ټلوالې ناټود او امریکایانو د چېپخپله بحران چې یخودافغانستان شو اوږود دومرهنهشوکوال هم وغور پهوختکېکهڅههمد یرغل پهافغانستاند. یاشغالګرانویېتصور دپښو څواونیوکې رژیمپه یداو ځطالبانو

ولکهکړ امریکایانواو یېنور چېافغانستان وپتیېله دا ملګرو د یدهغویافغاني اومقابلې اوپهدېهیوادکېپهخلکوکې مقاومت oلهمنځهتلل هیوادیېپهډیرلږ یتواننور سرهاعالنوکړچېدغه پهډیرهخوښ بش ولسمشر دهغهوخت ۍنوپهدېاساسدامریکا

یعنېیوازې ۷)قیمت ۵) همغولومړيوشيبوکېحزباسالمي . میلیونهډالرو په ویلکېږيچې ترخپلېولکېالندېراوست باندې oپهرسميتوپیژن دامریکانونیواک وترڅو شوی وړاندېز تههمددیرشمیلیونوډالرو د يافغانستان خودحزباسالميقیادتاوشورا

د نهیوازېداچېمستردکړبلکېبرعکسیېورتهګواښهموکړچېزمونږدهیواد وړاندېز السپهسر تسخیراو امریکایانودا ولکېڅخه

Page 101: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

101

چېدولسپهرګونوکېد . خوکله افغانستان شي چې احساسکړه امریکایانودا نوهغهوخت څپوراغله په لهپارهوینه ازاد ۍخپلېورتهستونز . يد ېزیاتoo ېکې

اود امریکا نهوکالوپرلپسېجنګونووروسته پههماغهځایکېوالړهد د د هناټوټلوالهیوځلبیا بلکې ۲۰۰۱چې نهمختهوه، کارپهډیرکمزور ډاګیزهو . ياوسدهغهوخته نړیوالېاحصایې له يحالتکې بهرني ٢٠٠٤مکالراهيسېپهافغانستانکې ٢٠٠١چې. يې ١٢٢٩سرتېريوژلشويچې اواقتصاد د يامريکاياندي یېاوسهرکال رسیږ ۱۴۰مصارف پورې ددېکار . يبیلیونهډالرو

oپخپلهد یپرلپسېوال oمالماتونک همنهکاوه، یېداسېفکر چېهیڅکله لهپاره، الندېجدولدبهرنيوځواکونود. ید یامریکایانو oمیاشتن وړاندېکوي :يتلفاتوپهاړه معلوماتداسې

کال جنوري

فروري مارچ اپرې

ل مئ جون جوالي

اګسټ

ستمبر

اکتوبر

نومبر

ډسمبر ټول

2001 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 5 4 122002 10 11 9 5 1 3 0 1 1 6 1 1 492003 4 7 12 2 1 3 2 4 2 4 6 1 482004 9 2 3 3 8 5 2 3 4 5 7 1 522005 2 1 6 18 4 27 2 15 11 7 3 3 992006 1 17 7 1 11 18 9 10 6 10 7 1 982007 0 14 5 8 11 12 14 18 8 10 11 6 1172008 7 1 8 5 17 28 20 22 27 16 1 3 1552009 15 15 13 6 12 25 45 51 40 59 18 18 3172010 30 32 26 20 34 60 65 29 X X X X 296

پیلکړی اصالحات کې څخهددېغوښتونکېوچېپهامریکا لومړينیټې چېدخپلکاردهماغه بارکاوباما اوسنيولسمشر دامریکااودامریکاد بودجهراکمه کېدخپلومصارفو هوډکړ . ۍاوپهنړ دا هغه حلکړي پرې عراقاوافغانستانڅخه دچې و یولسستونزې

. oپل پالیسې چېپهعراقکېخپله بریالیشو پهدې اوباما باراک خپلپوځونهبیرتهراباسي افغانستانپهاړهدسترو خود يکړ ېبهد پهدېاندد. یستونزوسرهمخ کارپوهان نظامي نوپایلې يدامریکا راووځي همداسې څخه افغانستان امریکایاند چېکهچېرې ooپ وریدل . ربهیېدامریکا ځایکېوانه خبرهپههیڅ پههغهصورتکېدامریکا به بیا ولري اغیز منفی ډیر باندې سیاست نړیوال

و . مجبوره بهیېامریکا ترڅنګ خلیجد يشي پهشاکېدوپهصورتکېد افغانستانڅخهد د خپلپوځونه چې هیوادونوڅخههمپخوانo و بهد پهبرخلیک يکاږياوامریکا طالبانووسلوالوځواکونوپهالسو . اختهشوروياتحاد د بهیوځلبیا افغانستان راز همدا شي

oسقوطوکړياوپخوان .یکې بهبیرتهپیلشي دوراندټیماود بارکاوباما د رامنځتهشو پهدېاړه اختالف جنراالنوترمنځډیر هیوادد پنتاګونغواړيد . یپنتاګوندپوځي خپل

چېو پههرقیمت افغانستان انددا . يمستقبللهپاره جنراالنو پوځي پنتاګوند د وساتي دویتراوسه ید پهخپلهولکهکې چېوګټ جنګ دا کې افغانستان په چې غواړي اوس ګټلې دې نه جنګ هیڅ کې نړۍ په باندې . يپورې خاطریېپهاوباما پههمدې

په چې راوست فشار سرتیر زکالد ۲۰۰۹دومره اعالنوکړچېافغانستانتهنور پرې د يواستو يدسمبرپهلسمهیې اوباما خو ، بیرتهد يمیاشتېترنیمایo زکالدجوالېد ۲۰۱۱استولوترڅنګد سرتیرود ما . پورې خواوساوبا اعالنوکړ دویستلو خپلوځواکونو

زړېد دوه پهخپلدغهاعالنکې جې . یهم د دوهزړیتوبیې ضرورندهچېد » ۲۰اودا راڅرګندکړهغهوویل پهکنفرانسکې» و قواو افغانستانڅخهد » oن هغهټینګاروکړچېپه وتلوپهبرخهکېعجلهوشي نیوشرایطوکېزمالپارهاساسيهدفدادیچېخپلې ند

o( يستراتیژ )ېکړنoشيد ېپهبریالیتوبسرهپل .»  کوموموخولپارهچېزموږدهیوادډیرزلمیانقربانيورکوي دناټوقواو ) هغهټینګاروکړچې پلوه بله ( مکالدجوالیپهمیاشتکېد ۲۰۱۱د وېخود افغانستانڅخهپهوتلوپیلکوي

: همداسېد کلنوکېد بهپهراتلونکواوږدو ددههیواد ولسمشروعدهوکړهچې وتلوڅخهوروستهد و قواو امریکا افغانستانسرهخپلو د « . دافغانستانپهبرخهکېد افغانستان ) ( دیپلوماتېکواواقتصاديمرستوتهدوامورکوي دسیاستاساسيهدفدادیچېدغههیواد امریکا

oد  لپارهدتروریستانودروزنېاوددوی يڅخهدراتلونک ». حملومرکزجوړنشي د پهافغانستانکېد پوځيائتالف د ماتېاو امریکا مخ سره پاته یۍناکام اوږده هیوادکې دی چېدویهلتهپه اوهرڅومره

ملګر بهیې پههماغهاندازه کوياو يکېږي جدا ځانونه بهخپلو ېتیښتoo د ترې اوس دا . يالر په دېهمدا کاناډا ووتل، هالیندیانچې ۲۰۱۱ شوې سروې یوه اوومه په داګست هم کې ناروې په ، لري هوډ ډول همدا هم ایټالیا او جرمني وځي، خلک ۴۹کې ٪

Page 102: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

102

لري ..... هیله ویستلو د پوځونو دخپلو اعالنکړېچېد یې چېلهیوهاړخهامریکایيولسمشراوباما پهداسېحالکېسپار میاشتېوروستهبهد کالدجوالېد ۲۰۱۱ امنیتيځواکونوته ددغههیواد امنیت کاربه يافغانستان بیرتهویستلو اودخپلوپوځونودد�� پیلوي . ی�ې���� په ت�ر���څ��ن�ګ�� شاوخوا کابل چې کېګډونکړ ٧٠ د کنفرانسکې، په یهېوادونودبهرنيوچارووزيرانواواستازوپه و،

پهشتهستونزوهر افغانستاناقتصاد د بهيېلهمخالفينوسرهدسولېاوجوړجاړيخبرېاو يچېمهمټکo. ېاړخيزهخبرېوشو افغانستانکې . د پهدېکنفرانسکې او اداري افغانستانپهاداراوکېد تهودهورکولوو دغه ..ېهمخبرېوشو الروچارو ه اختالسدختمولوپoo فساد

د ۲۰۱۰کنفرانسچېد جوالې په زکالد اعالنوشوچېبین ۱۹میاشتې لهاړخه ولسمشر افغانستاند د مهپهکابلکېدایرشوoخپلځواکونهتر يالملل . ۲۰۱۴ټولنهبه څنګ تر سپاري ته افغانانو توګه مکمله په به امنیت او باسي څخه افغانستان د پورې کاله ز

چېدافغانستاند وشوه ژمنه او یېدا ګامونهاخلo اردو چټک ترڅلورو د او يپولېسوپهروزلوکېبه رسوي . دویشمیرهبه لکوپورېډېرو چېد او حکومتهيلهدرلوده امريکاييپوځيانوپهوتلوبههمغور کالکېلهافغانستانڅخهد ٢٠١١په هېوادونومالتړبهترالسهکړي،

. وشي oلريچېراتلونک اوافغانستاندواړههېوادونههيله د د امريکاييځواکونو کالکېلهافغانستانڅخهد يامريکا حليوهسياسي وتلوپروسېته

. الرهپيداکړي کهلهیوهاړخهد امریکایان خود اما څخهدخپلوپوځونودوتلوخبرهکوي افغانستانپهشمال ېورځپاڼ ایرشټایمز بلهاړخه افغانستان د

.ېدنویوپروژوپهبابخبرېکړ کېدامریکايېقواوو : ازبکستانپولې مزارپهښارکېد دولتپالنلريد امریکا د دولت .تهنږدېدخاصوعملياتویومرکزجوړکړي ورځپاڼهکاږيچې امریکا د

امریکا .ډالرځانګړيکړيدي هځمکهاوسلمليونه ردغېپروژېتهاوههکټا په کلونوترمنځ ۲۰۱۶او  ۲۰۱۰د  مرکزيقومانداني  دافغانستانپهشمالکېد  مرکزي ود ا دغه. پهلګښتدیوشمیرپوځيتاسیساتودجوړلوپالنلري ملياردهامریکایيډالرو ۸اعشاریه ۳اسیا

کېجوړشي ۵۶ښارپه نویمرکزبهدمزارښارشمالپلولهازبکستانسرهنږدېد .ۍکېلومتر.بشپړهتوګهچمتووي کالترلومړيوپورېبایددغهمرکزپه ۲۰۱۲کالترپایاود ۲۰۱۱ویلکېږيچېد

تیرهمیاشتوویلچېهیواد ولسمشربارکاوباما امریکا پهداسېحالکېدهچېد تهد کالکېافغانځواکونو ۲۰۰۹یېپالنلريپه داپیلکړي پیلکړي ۲۰۱۱اوپه ۍټولومسولېتونودسپارلولړ .ۍکالکېبهلهافغانستانڅخهدخپلوسرتیرودوتلولړ

س����ر���چ��ې�ن پ�ټ��ې���� ر��ا��ز�� ه��و��ا��ی چې وي کډاګیزه ېه��م��د��ا�� س����ت�ر��� د��ر��ې��� غ��و��ا��ړ���ي��� عسکري يا��م���ر���ی��ک�ا�� ډګرونهک�ړ��� ج��و��ړ��� د ا��و�� يت�م��ځ��ا��ی�و��ن��ه��� پروژې امریکايي ۲۰۱۱دا د افغانستانه له اوباما ولسمشربارک امریکا د چې بشپړېږي وروسته نیمايي له کال

. ده کړې اعلان نېټه پیل ایستلود د ځواکونوعمليات – حربي امریکا د به کې افغانستان په چې ده دا مانا دې د لګوي، ډالره مليون سل سل یوې هرې پر امریکا چې اډې، هوايي درې خو

. کوي دواممليون سل د کې لوېدیځ په افغانستان د چې لري کې پام په وزارت دفاع امریکا د و��د هلته او کړي پراخه اډه هوايي شينډنډ د لګښت په ډالرو

. شپېتو د به دوی کړي جوړ تاسیسات ترمیم او ساتنې د الوتکو د همداراز الوتکو، کشافو او الوتکو پېلوټو بې کوپترو، هیلي عملياتي ځانګړو. کړي ودان هم بارکونه لپاره پرسونلو

ځای پکې کوپترې هیلي او الوتکې لرونکې وزر چې ولګوي اډې هوايي په کمپ ډیور ځواکونود پلیو سمندري د کې هلمند په به نور مليونه سل. . لري اهمیت کلیدي لپاره عملياتو د ځواکونو خاصو د کمپ دا شي پرځای

. ده زیاتېدو په مخ پکې اړتیا عملياتو د چې مصرفېږي اډې هوايي په شریف مزار د نور مليونه (۸۳)سلاپرېلپهمیاشتکېد ناټونويقوماندانجنرالدیویدپترېوسد افغانستانپه پهافغانستانکېد دنظارتکميټېتهوویلچېد دسنا امریکا

(۸۴) امریکایيپوځياډوجوړولاوساتلدسیمېلپارهحیاتيمسلهده پرتوسرحديسیموکېد ېلرسم، سره نظرپوښتنې یوې له ایس بې سي کې د سلو یې ۴۴په یا ردوي تکلاره جګړې د اوباما ولسمشربارک د کې افغانستان په امریکایان

. بولي ناکامهکې . نظرپوښتنه دې په ده نه روانه، لور سم په جګړه افغانستان د چې لري باور امریکایان اکثره سم سره نظرپوښتنې له ایس بې سي ۶۲د

. کې سلو په کې نظرپوښتنه په مې د ده روانه ته لور بد ډېر یا لور بد جګړه افغانستان د چې ویلي امریکایانو شویو پوښتل دا ۴۹فیصدو امریکېانو. وو کړی څرګند نظر ډولله کې پوښتنه نظر دې نور ۹۶۶په زرګونو په ته افغانستان اوباما بارک ولسمشر چې شوې پوښتنې ترمنځ دولسمې او اوومې د جولای د څخه تنو

. دی رسېدلی را وخت اوج د جګړې د کې افغانستان په او لېږلي ځواکونهد کې جګړه په او خپرېږي خبرونه پسې له پر ژوبلو مرګ د پوځيانو امریکايی د کې افغانستان په چې شوې کې وخت داسې په نظرپوښتنه دا

. لګېږي نه څرک راز هیڅ پرمختګله ورکړی، وو نه جرات ویلو څه د ته ځان کې مې په یې باب دې په چې شمېر، کسانو هغو د شوی ۱۳فیصدو ۱۹خو راکم ته فیصدو

( ۸۵ )دی

Page 103: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

103

ه��م��� څ��ه��� بروک )ک�ه��� هال ریچاردډ ښاغلي معمار تړون د سولې او امن د بالکان د اړخه له امریکا د( Richard Ho- brookeدکې . وخت داسې په دا لري مخکې په دنده ستونزمنه ډیر دی شوی ټاکل پاره له دحل مسئلې د افغانستان د اړخه له حکومت د اوبامااړخه بله له او واستوي خاطر په ګټلو د جنګ د ته هیواد دغه سرتیري نور زره دیرش غواړي حکومت اوباما بارک د اړخه یوه له چې

. په به سره لیږلو په پوځونو نوېو د امریکا د کړي اعلان ویش مهال پاره له وتلو د تیرو سر خپلو د څخه افغانستان د غواړي چې کوي اعلانتجاوز . دخپل هم روسانو چې ده شمیره هغه دا او شي ډیره څخه کسانو والو وسله یولک تر شمیره پوځونو بهرنيو ټولو د کې افغانستان

په کې وخت ددغه . ۱۹۸۰په حالات امنیتي خراب اوسني کې افغانستان په چې دي دا موخې امریکایانو د درلوده کې کال زراوړي . لاندې کنترول تر څیر په عراق د لکه اساس په ډیرښت د پوځونو

په کارپورېشن )۲۰۰۳خو رنډ د زرو( Rand Corporationکال هرو د او مداخلې بریمندې د کې افغانستان په مخې له اندازې دد . باید ته افغانستان اساس دې په ده اړتیا ته وسلوالو بهرنيو شلو پاره له کنترولو د افغانانو بهرنيو ۵۰۰۰۰۰کسو زرو سوه پنځه د

یوازې . هلته اوس وساتي خوندي امنیت هلته څو تر ده اړتیا په . ۸۰۰۰۰عسکرو کمښت دغه لري شتون عسکر بهرني زره اتیادی .) جنګ هوايي کې افغانستان په اوس اساس دې په دي کول تکېه باندې ځواک هوايي په توګه : Afghanistanطبیعي

why we shou- d get out? Page...) پوهاند ) اړیکو المللي بین د پوهنتون د بوسټن د راز د( )Andrew Bacevichهمدا The - imits of Power: Theچې

End of American Exceptiona- ism,( )ټایم نیویارک د دې هم لیکې( NY Timesلیکوال کې مقاله خپله په کېCrowe“چې ) points out that by the mi- itary's own standards, a successful counter

insurgency coul d require 655,000 troops throughout Afghanistan, or, if the mil itary simp- y wants to go after surge proponents - ike the 14 mil l ion Pashtoons, we're stil l

tall king 230,000 troops.( )نژدې پاره له دماتولو بغاوت د کې افغانستان په مطابق په معیارونو عسکري کسو( 655,000دد یوازې چې غواړي نظاميان چېرې که خو ده اړتیا ته مونږ )۱۴عسکرو هم بیا نو شي ولاړ پاره له ځپلو د پښتنو (230,000میلیونه

لرو .« اړتیا تهجوبایډن ) معاون ولسمشر د او( Joe Bidenدامریکا کړی ښکاره خفګان ډیر ژوبله مرګ په عسکرو دامریکایي کې لیکنه یوه خپله په

چې دي یې تر»  ویلې کې افغانستان په مو پورې اوسه په ۶۰۰تر یوازې څخه ډلې ددې چې تللي منځه له پوځيان زیات سوو شپږتر ۲۰۰۸ شمیره پوځيانو شوو وژل د کې کال رسیږي .«۱۵۵م پورې

د ) ټایمز روان( » Andrew Bacevichنیویارک لار غلطه په څه هر چې ده ډاګیزه ډیره اوس دا چې لیکي او اخلي را خبرهنورو ) د ولې چې دادې هغه دی نه روښانه ته ما پورې اوسه تر چې څه هغه خو دی ( ۳۰۰۰۰دی، قدم اړین یو لیږل عسکرو زره

نورو . ) د ایا شي جوړه را پرې غلطي دا د( ۳۰۰۰۰چې هسې اخراجات مالي ټول نور یې څنګ تر او عسکرو د امریکا د به لیږل پوځونو» ؟ وي نه ورغورځول کې سوړه په مږېمعاون ) ولسمشر د توګه همدې چې( Joe Bidenپه ځکه وکړي انتظار راوړلو د زخمیانو او مړو نورو د باید امریکایان چې وایي

کوي . تابیا لیږلو د عسکرو نورو د ته افغانستان حکومت ما اوبا د اوس همداسناتور ) اریزونا د راز محرک( John McCainهمدا ترېن مهم لیږلو د عسکرو زیاتو د ته عراق کې رژیم په بوش ولسمشر د چې

لکه » ورنکړي، پایلې همغسې هم هیڅکله به ډیرښت عسکرو د کې افغانستان په چې ورکوي اخطار ته حکومت اوباما د کېږي ګڼلدرلودې .« چې یې کې عراق په

ګیټ ) رابرټ وزیر دفاع د امریکا یوځای( » NYد سره حل نظامي غیرې د باید لیږل عسکرو زیاتو د ته افغانستان چې وویل تهنیسي « و صورت

کلن . اوه هیوادو غړو د ناټو او انګلیس امریکا، د خرابیږي ورځ په ورځ حالات امنیتې او سیاسي کې افغانستان په چې دادی حقیقتدغه عکس بر بلکې راوړي لاندې کنترول تر حالات امنیتي افغانستان د توانیدل نه و ځواکونه اشغالګرو چې ښووله و دا اشغالپوځونو . د دې له پس به حالات دا چې بریښي نه داسې مخې له شنونکو سیاسي د او دي روان لور په خرابیدو د ورځ په ورځ حالات

مخې . ) له احصائیو المللي بین د شمیره پوځونو ددې هم څه که شي روان لور په امنیت د هم بیا سره سره ډیرښت (۶۵۵۰۰۰دکوي . ډاګیزه دا سروې همدا ورکړي پیره عسکر بهرنی یو سر په افغانانو شلو هر د مخې له کارپورېشن رنډ د یا او ورسیږي هم ته کسانوباندې بانډو او کلیو په یا او غونډو پر خیرات خیر د یا او جنازو ودونو، د چې څخه بمباریو ړندو د ځواکونو بهرنيو د افغانان چې

نژدې . ) پورې اوسه تر کې بمباریو دغه په دي شوي امیده نا ډیر کوي، مخې له سیاست د اخستنې غچ د ټلوالې شمالي د یېتوکم( . ۸۰۰۰۰ ستر یوه د افغانستان د بلکې رسیدلي شهادت په سره دردۍ بې ډیره په کوچنیان او نر ، ښځې ، افغانان وزله بې

) جینو) ددې چې وغواړي څخه ټولنو حقوقي المللي بین لري حق دا افغانان او ده روانه توګه قصدي په جینوسایډ یا وژنه نسل پښتنوراوړي . ته مخې عدالت د یې مجرمین او وکړي تحقیق او څیړنه هکله په سایډ

بې کوره خپله د کې سیمو پښتنو میشتو ګڼ په افغانان میلیونو په مخې له بربریب او وحشت د مدعیانو دروغجنو همدې د امن او سولې دد . هیواد د مخې له احصایېو د کمیسیون د ټولټاکنو د هم او ارګانونو امنیتي د هیواد د دي مخ سره ستونزو سختو د او ولایتونو ۳۴کوره

Page 104: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

104

نژدې پناه . ۲۲څخه لکه، اړتیاو اواړینو لومړنیو ډول دهر ژوندانه د خلک ولایتونو ددې دي مخ سره ستونزو امنیتي سختو د ولایتونهاو ....... ځای پټونې سر د څخه ګرمې د اوړي د او یخنۍ د ژمې د مرکزونه، روغتیايي ځای،

د یې نیمایي نژدې څخه نفوس میلونه دیرش د افغانستان د چې ښيي ده شوې خپره لخوا ادارې د ملتونو ملګرو د چې تخمینه هغهدي . مخ سره نشتوالي د ځای پناه او قحط

څیړونکو ) کسه دوه د راپور کوم چې هکله په کړاوونو او ستونزو د نفوس د افغانستان CHRIS NINEHAM andدJANE SHAll ICE( )په شوی (. ..Afghanistan : why we shou- d get out? Page.)لخوا خپور کې کتاب

د : » چې او ۲۰۰۱وایي افغانانو پخپله خو شو، کړل نسکو را رژیم طالبانو د یې کې پایلو په چې کشۍ لښکر پوځونو امریکایي کال ز . . د شول کوره بې کورو خپلو د نور زره سلګونو په او ورسیدل قتل په کې په افغانان زره لسګونو په شو تمام قیمت ستر ډیر په ته امریکایانو

('international Security' )دې هم کومکونه انساني اساس په عملياتو پوځي د پوځونو انګلیسي او امریکایي د چې وایي اداره . دښه حالات، راهیسې وخته هماغه د کړ مخ سره تهدیر او خطر د ژوند افغانانو میلیونو د یې تیب تر دې په او شول متوقف ته خلکو

د . شوي خراب زیات ډیر ځای، پر ملتونو )۲۰۰۸کېدو ملګرو د کال ز (United Nations Devel opment Reportم : . په هیوادو پاته وروسته په نړۍ د توګه په نمونې د دی روان ښکته په مخ ګراف ودانۍ بیا د کې هیواد دغه په چې کوي ګه ډا په پور را

د . عمر منځنی کېدو پاته ژوندي د کېږي شمیرل هیواد دریم کې لړ اخري په افغانستان کې په ۲۰۰۱لست نسبت په ۲۰۰۳کالکې کې . ۴۳کال کسانو زرو هرو په شمیره مړينې د دکوچنیانو دی کېوتی را ته څخه . ۱۳۵کالو افغانانو میلیونو دیرشو د رسیږي ته

د . . روزنه او ښوونه ځوانانو د شي رسیدای ته اوبو پاکو خلک سلنه یو یوازې شي کولې پوره اړتیاوې لومړنۍ خپلې میلیونه شپږ یوازېکې ۲۰۰۳ شويدي . .۲۳،۵کال معیوبه کې دوران په جګړو او جنګ د کوچنیان پورې زرو سلو تر او ده کېوتې را ته سلنې

)۲۰۰۸د مؤسسو افغان سلو نژدې کې میاشت په اګست د کال ز او( Afghan NGO'sم فساد کې افغانستان په چې ورکړ پور رانژدې . کې میاشت په جولاې د کال همدې د یوازې دی رسیدلې ته درجې بدترېنې هغه . ۲۶۰تشدد همدا شول ووژل کسان ګناه بې

ده . ډیره څخه پخوا د هم شمیره مړينې د پوځونو اشغالګرو د کې موده همدې په رازچتر د تروریزم د چې خاطر په وژلو د ولس خپل د چې کړ اړ دېته کرزی ولسمشر بمباریو ورځېنو او ړندو دغه پوځونو د ناټو او امریکا د

د . کې خوست په هغه چې تردې ان وکړي یې غوښتنه بندولو د او وکړي نیوکه باندې اشغالګرانو المللي بین په نیسي صورت لاندېکه چې وکړ یې اعلان او کړ پورته غږ خواخوږۍ د سره کورنیو شوو وژل د کې ترڅ په عملياتو پوځي سرو خپل او بمباریو ړندو همدېدریځ ډول څه کې مقابل په پوځونو المللې بین ددې چې پوښتي و څخه افغانانو د به هغه نو رسیږي نه و ته پای سري خپل دا چېرې

کړي (۸۶ )خپلا��و�� د�� ا��ر��د��و�� م���ل��ي���� ددې ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� رسیږی ته زرو سوه څلور نژدې یې شمیره چې پولېس

و��ک��ړ��� م���ق��ا��ب�ل��ه��� س����ر���ه��� م���خ��ا��ل��ف��ی�ن�و�� ز��ر���ه��� د��ی�ر���ش������ ا��ټ�ک�ل��� د�� چ��ې���� ل��ر���ي��� ن�ه��� ځ��و��ا��ک�� ا��و�� ستره يت�و��ا��ن��� ددې ، پوهیږ نه پولېس او اردو چې داده اند په پوهانو کار عسکري د ، جنګيږ يانګیزه پاره له څه ا��و�� يد و��س����ا��ی�ل��و�� د�� ه��غ��و��ی��� د�� ،

د�� ډ��و��ل���� د��ا�� ه��م��� ک�ې�ف��ی�ت��� د�� یر��و��ز���ن��ې���� و��ړ���ن��ه��� ج��ن�ګ�و��ن��و�� د��د��ا��س����ې���� ه��غ��و��ی��� . يچ��ې���� ډیره چېهغوی دا بلجنګيږ يک پاره له معاش د .«يیې

ناکاف ډیر هم تجهیزات اونظامي وسایل هغوی د�� يد ن�ه��� و��ړ��� ډ��ا��ډ�� د�� پ�و��ر���ې��� ح��د��ه��� ډ��ی�ر���ه��� ت�ر��� . یا��و�� ا��و�� د��ع���س����ک�ر���و��نشتوال د وسایلو د وخت ډیر قومندانان د�� . يپولېسو ی�ې���� ت�ر���څ��ن�ګ�� ک�و��ي��� ش����ک�ا��ی�ت��� د�� څ��خ��ه��� وزیر ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� دفاع

و��ګ��ړ���و�� ب�ر���خ��ې���� ن�ی�م��ا��ی�ې���� د��پ�و��ل��ې�س����و�� چ��ې���� کړې . و��ا��ی�ي���� لاسه تر ده نه روزنه اړه په دندې دخپلېالعرب د�� د�� ) يالقدس ح��ت��م��ا�� ل��ښ����ک�ر��� ګ�ی�چ�� ا��و�� ن�ا��پ�و��ه��ه��� د�� چې ( : و��ر���ځ��پ�ا��ڼ�ه��� کاږي لاندې عنوان تر کېږي مخ سره د��» ماتې

شوي روزل السو په امریکایانو د ځواکونه امنیتي افغان چې وایي وزیر ددفاع امریکاش����و�� ت�ج��ه�ی��ز��� د�� يا��و�� چې . ا��و�� اند په دهغه لري وړتیا پوره پاره له کولو ترسره د دندو امنیتي د کې سیمو شمیر یو په افغانستان

. » چې ورکوي ډاډ دا کې وخت داسې په ګیت وکړي بسپنه پوره سره کېدو شا په د پوځونو امریکایي د څخه افغانستان د به کار دامختلل پر او عصري کې واک په اردو ملي د چې وایي وزارت ددفاع افغانستان د هوايي يپخپله نه او شته نه وسایل

د�� څ��و�� ت�ر��� ل��ر���ي��� ک�ې���� و��ا��ک�� پ�ه��� ن�ا��ټ�و�� اځ��و��ا��ک�� پ�ه��� ک�و��ي��� ه��څ��ه��� ر��و��س����ا��ن��� ه��م��� څ��ه��� ک�ه��� ش����ي����، و��ا��خ��س����ت��ل��� ک�ا��ر�� ت�ر���ې��� ک�ې���� و��خ��ت��� پ�ه��� ړ���ت��ی�ا��څرخ څلویښت پار له اردو د دافغانستان د�� يباندې ه��م��� ه��ی�څ��ک�ل��ه��� ب�ه��� د��ا�� خ��و�� پ�ل��و��ر���ي���، و�� ا��و�� ه��ل��ی�ک�و��پ�ت�ر��� ا��ر��د��و�� ا��ف���غ��ا��ن���

ک�ړ��� ن�ه��� ز��ی��ا��ت�ه��� د��و��م���ر���ه��� و��ړ���ت��ی�ا�� پ�و��ل��ې�س����و�� د�� يم���ل��ي���� س����ر���ه��� د��م���خ��ا��ل��ف��ی�ن�و�� ک�ې���� پ�ر���و��ګ��ر���ا��م���و��ن��و�� ن�ظ����ا��م���ي���� پ�ه��� چ��ې����شي . جوګه ټکر

ا��و��» ا��د��ر��د��و�� م���ل��ي���� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� ی�ې���� څ��ن�ګ�� و��ر���ک��ړ��� ت�ر��� ل����اس����ه��� ل��ه��� ب�ا��و��ر��� خ��پ�ل��� ه��م��� ب�ا��ن�د��ې�� پ�و��ل��ې�س����و�� یم���ل��ي����م���ا��م���و��ر���ی��ن���. ع��س����ک�ر���ي��� ن�ا��ټ�و�� د�� ا��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� ل����اس����و�� پ�ه��� پ�و��ل��ې��س����و�� م���ل��ي���� ا��و�� ا��ر��د��و�� م���ل��ي���� د�� ی�و��ا��ز��ې��� ن�ه���

ش����و�� د�� يو��ژ���ل���� په ب�ل��ک�ې���� ډالرو میلیارده شپږ د نژدې دمه تردې هغوی اند، په امریکایانوو��ر���ک��ړ��� ت�ج��ه��ی�ز���ا��ت��� ا��و�� و��س����ل��ې���� ت�ه��� پ�و��ل��ې�س����و�� ا��و��م���ل��ي���� ا��ر��د��و�� م���ل��ي���� ا��ف���غ��ا��ن��� پ�ر���م���خ��ت�ل��ل��و�� يم���ص���ر���ف���� د��د��ې�� ،

Page 105: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

105

تور په یا او شوي پلورل طالبانو په یې زره پنځوس نژدې څخه همدا وسلو کې بازارکېږي .« عرضه پاره له پلورنې د اوس

اړخه» له پوځونو امریکایي د کې وختونو تیرو دې په چې شمیرې ویرونکې زیات نه ددېد�� ش����و��ې��� خ��پ��ر���ې��� ک�ې���� خ��پ�ر���و��ن��و�� غ��ر���ب��ي���� د�� يکاږ يپ�ه��� د�� چ��ې���� دیرش ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� نژدې ځواکونو امنیتي

د�� چ��ې���� ی�ې����، و��ګ��ړ���ي��� پ س����ل��م��ه��� مسؤلیتونه امنیتي باید وروسته وتلو د پوځونو واخل رامریکایي د�� يغاړه م���و��ا��د��و�� ، م���خ��د��ر��ه���و�� يیدلځګر يع��ا��د�� ن�ه��� ح��ی�ر���ا��ن�و��ن��ک�ې���� ب�ه��� د��ا�� ا��و�� همدومره يد��ي�� هم څخه ځواکونو د ناټو د چې

ګر عادي موادو مخدره د .«يو�� ېیدلځشمیرهش نه هم هیڅکله اردو شوې جوړه څخه عناصرو ګیچو او ناپوهو د اساس دې ا��و�� یکول يپه و��م���و��م���ي����، ب�ر���ی��ا�� ک�ې���� ج��ن�ګ�� پ�ه���

د�� څ��ه��� ه��غ��ه��� په يد��ا�� هیوادونو، غربي د او ماتې د پوځونو دامریکایي کې هلمند په چېوګر سبب تیښتې د پوځونو د هالند، د توګه (.۸۷ ).ی��د��ځځانګړې

ک�ړ��� و��د��ه��� ز��ی��ا��د��ه��� ډ��ی�ر���ه��� ن�س����ب�ت��� پ�ه��� پ�خ��و��ا�� د�� ف���س����ا��د�� ا��د��ا��ر��ي��� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� ر��ا��ز�� ف���س����ا��د�� يدمال . ېه��م��د��ا��د�� هپ کچ خ��ل���اف��� فساد د کې هیواد په چې وایي اداره لوړه ۲۰۰۸د�� همبارزې دوهبرابره نسبت په کال

. ش����و��ې�د�� و��ی��ل��� ک�ې���� ر��ا��پ�و��ر��� پ�ه��� د��ه��� ی�و�� ۲۰۰۹چېپه يش����و��ې��� ن�ژ���د��ې�� ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن�و�� ک�ې���� د�� ز��ک��ا��ل��� ډ��ا��ل��ر��� م���ی�ل��ی�ا��ر��د��د�� ک�ا��ر��و��ن��و�� کچ خ��پ�ل��و�� منځنۍ په افغان هر چې شوې ډاګیزه کې پلټنو نوو په خو ورکړې رشوت پاره له د��خ��پ�ل��و�� ۱۸۳ هاجرا ډ��ا��ل��ر���ه���

و��ر���ک��ړ���ې�د�� ر��ش����و��ت��� ت�ه��� م���ا��م���و��ر���ی��ن�و�� د��و��ل��ت�ي���� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ا��ج��ر���ا�� د�� پ . یک�ا��ر��و��ن��و�� فساد د ملتونو د�� هدملګرو ېمبارز خ��ل���اف��� ) ( وایيچېپه جانلوکلیمایو رئیس ادارې د�� ۲۰۰۹د ا��ف���غ��ا��ن�ا��ن�و�� ک�ې���� ک�ا��ل��� ی�و�� ز�� د��ر�� ت�ه��� م���ا��م���و��ر���ی��ن�و�� د��و��ل��ت���

دې . م���ی�ل��ی�ا��ر��د�� ورکړې رشتوت زیات ډالروپهرپوټکېد . تر  انټګریټيواچ د یوهسروېترسرهکړې هم انټګریټيواچپهنومنړېوالېادارې د یې راپورتائید څنګ سروې ۍمخکېن

. یشو ده شوې سره تر کسانو زره شپږنیم په سروې .دغه یلپارهدرشوتورکولوتهمجبورشو راغليچېلههرودرېوپوښتلشوېوکسانوڅخهیوهویليچېپهاداروکېدکارخالصولو پهرپوټکې

چېدطالبانود .ید اداريفسادموجودیتد ترنیماييزیاتوویلي، انتیګریټيواچویليچې یقدرتزیاتېدویوعاملپهحکومتکېد اداري ، oشوېدې بیارغونېاوپه یفساددومرهپراخ افغانستاند نړېوالېټولنېهڅېیېلهګواښسره دېهېوادکېد چېاند ټینګښتلپارهد ثباتد

(۸۸ ).مخامخکړيدي تهګواښکړ د کرزي جانکېرې، یوهمهمغړي، سنا د داسېیوه یامریکا پهافغانستانکېد مالتړلپارهبېپایه چېامریکا حکومتد

. لپارهکوټلياقدامات يحوصلهنلريچېپههېوادکېدفساددمخنیو نهکوي په حل ييز سوله د ستونزې افغان د لايحه معقوله يوه پروسې د اترو خبرو د لخوا مجاهدينو د وړاندې مياشتې درې نږدې نه نن د

. گڼله رسوايي او ذلت لپاره ځان د کول عمل لايحه دغه په خبرو د چارواکو پوځي امريکايي مهال هغه خو وه شوې وړاندې موخه . خواوسدخپلمتحدجرمنيهېواددسياستوالوپهخولهلهمجاهدينوسرهدخبرواترووړانديزکوي

په مجاهدينو د اوس و مخالف سره پروسې له ترو ا خبرو د سره مجاهدينو له زيات نورو تر چې گيټس رابرټ وزير دفاع امريکا دد لخوا ځواکونو امريکايي د کې افغانستان په چې وايي او کوي اعتراف ماتې په ځواکونو امريکايي د کې ډگر په جگړې د وړاندې

. يملک ملک د يعنې راولاړوي ستونزې جرگه ولسي امريکا د کې لاره په پرمختگ د .يچارو چارولپارهکافيبوديجهنهورکوي (۸۹)

جګړېمشر چېهغهامریکایيپالنپلیکړيچېلهمخېیې پرغاړهواخیستهاوویېغوښتل يکلهچېجنرالپترېوسپهافغانستانکېدپهدغهبرخهکېدافغانولسمشرحامدکرزيلهتیزمخالفتسره ېوړاند هپoo کلیوالدځاندساتنېلپارهدطالبانو .مخشو مسلحکېږي،

oيواشنګټنپوستلیک ooکلیوالوافغانانومسلحکولاودطالبانوپ افغانستان د ېوړاند هچېد دسیستمرامنځتهکولد هغویدخپلېدفاعیوه .برخهده ۍلپارهدامریکادستراتیژ

oاربکېوځواکونو يعاليرتبهامریکایيچارواک دولتغواړيد بیلوبرخوکېڅوځلهلوړه  وایيچېدامریکا افغانستانپهبیال منطقويشمیرهدوپهورتهوختکې ېرابرسیرهکړ ېخودغېمسلېهغهاندیښنo .دکرزياندیښنوتههمځوابورکړياودهغهقناعتحاصلکړي کړيا

افغانستاند .يځمليشېبهلهکنټرولڅخهوو ېجنګساالرېزمپهرژیمبدلکړياودغهوسلهوالo چېدغهکاربهیوځلبیا ooهدجنرالکرستالدماموریتپ oبیلګېیېپهمیدانوردګووالیتکېلیدلکېږي ټولګيجوړشويچې يمهالهمدغهډولامتحانياربک.

oرامنځتهکولودمفکورېسختپلوی يواشنګټنپوستلیک اربکېود پلی ېدیاودیپهعراقکېهمددغېمفکور چېجنرالپترېوسدoشمیرلکېږي یکونک.

ځواکونههمرامنځتهکړل يعراقيعسکروسربیرهاربکo يپهعراقکېدامریکاييځواکونومشروونوهغهدزرګونوتنوملکo یکلهچېنوموړ ۹ ).سرکوبیېکړيچېهمداسېهموشول ترڅوپرېالقاعدهښهوټکوياو ۰ )

ک�و�� ی�و�� ډ��ا��ګ�ی�ز���ه��� د��ا�� ل����اس����و��ن��د��و��ن��ه��� د�� يش����م��ی�ر��� ځ��و��ا��ک�و��ن��ه��� ا��ن�ګ�ل��ی�س����ي���� ا��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� شمیر چ��ې���� یو طالبانو . ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� ک�ې���� پ�ا��ک�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� و��ر���ک��و��ي��� پ�ی�س����ې���� ا��و�� و��س����ا��ی�ل��� ن�ظ����ا��م���ي���� ت�ه��� دهمدې پاک�ړ���ی��و�� هم څون

Page 106: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

106

ا��ن�ګ�ل��س����ت�ا��ن��� . يا��ن�ګ�ل��ی�س�� ا��س����ا��س����� د��ې�� پ�ه��� ن�و�� ک�و��ي��� م���ل���ات�ړ��� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ت�و��ګ��ه��� ډ��ا��ګ�ی�ز���ه��� پ�ه��� پ�ا��ک�س����ت�ا��ن��� چ��ې���� څ��ر���ن��ګ�ه��� د��ي�� پ�ا��ی�ل��ې���� ف���ع��ا��ل��ی��ت��� د�� ک�ړ���ی��و��پ ددوی چې ملاتړ په طالبانو هغو افغاني د ته پاکستان چې غوښتل امریکا په هاو ورکړي سزا جنګيږی دلته خالف

امکانات پوره ته غورځنګ طالبانو د پاره له کولو ثباته بې د پاکستان د هلته یې اساس دېر��ا��پ�و��ر���و�� ه��غ��و�� د�� شوي نو��ر���ک��ړ���ل����، ویل خولې له پنتاګون د کې هغې په کړل خپاره سرچېنو پوځي امریکایي پخپله چې مخې له و

د�� ۸۷۰۰۰چې چ��ې���� ی�ې���� و��س����ل��ې���� ا��و��س����پ��ک�ې���� د�� ۲۰۰۸ا��و�� ۲۰۰۴د��ر��ن��ې���� م���ن�ځ�� ت�ر��� ملي ک�ا��ل��و�� افغانستان( . ا��و�� ا��ې�� ج��ي���� د�� د��ي�� ش����و��ې��� د��ر��ک��ه��� ب�ې���� و��ې��� و��ر���ک��ړ���ې��� ت�ه��� پ�و��ل��ې�س����و�� ا��و�� چې( GAOپ�و��ځ�� کې راپور په

ش����و�� و��ړ���ا��ن�د��ې�� ت�ه��� ش����و�� یک�ا��ن�ګ�ر���س������ ته ۱۳۵۰۰۰چې يو��ی��ل��� افغانانو چې وسلې اوسپکې درنې هغهکېږي . ) سترګو تر نه اوس شوی ( ۹۱ورکړل

اوبیرته ېش����و��ن لویدلې کې السو طالبانو د اوس وسله درنه او سپکه ټوله دا نژدې چې دهپ د�� استعمالیږي .ههمدوی خالف

څرخ پوځونو امریکایي او انګلیسي چې ورکړ خبر سرچېنو پټو شمیر یو راز ملي يهمدا او نظامي ته طالبانو الوتکېد�� دولتي . و��س����ا��ی�ل��� هم اړه په ورسولو د طالبانو د ته شمال راز همدا غورزوي را څخه هوا

د�� چ��ې���� ک�ړ���ې��� ډ��ا��ګ�ی�ز���ه��� څرخ س����ر���چ��ې�ن�و�� هیوادو ش����و�� يلویدیځو ا��س����ت��ع��م��ا��ل��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ک�ا��ر�� د��د��ې�� پخپله ېا��ل��و��ت��ک�ې���� ، شمیر . یو راز همدا ده کړې څرګنده اندیښنه خپله اړه دې په ډاګه په هم کرزي ولسمشر

س����ر���چ��ې��ن ش����ت�و��ن���� ېپ�ټ�ې���� پ�و��ځ��ي���� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� چ��ې���� ه��ی��و��ا��د��و��ن��ه��� ه��غ��ه��� ټ�و��ل���� چ��ې���� ک�و��ي��� ډ��ا��ګ�ی��ز���ه��� د��ا��کوي . پالنه یې اړخه دهره چې لري ډلګ خپلې خپلې کې ډله په طالبانو د ۍلري

چې » ی�و�� وایي او کوي پوښته اړه په شتون د طالبانو د کې شمال په پوهان سیاست افغان ځمکېاوکهد دلتهطالبانلهکومهشول؟د شمیر ناټولهکومغړيهیوادسرهدومرهلهرازونوډکېاو ؟دڅهلپارهیېشمالتهراوستل؟طالباند ېچورلکېورکړ راوستل؟چا هوالهالرېراغلل؟چا

o؟ اړیکېلريچېدوییېلههلمندهپهچورلکوکېکندوز،بغالن،سمنګاناونورووالیتونوتهراوړل؟دا ېغښتل داکارکوي لپاره دڅه دناټوغړينه؟ اوکه دی ښکېل کې دې په دولت ایا ؟ کوي یې الرې دچاله

) د شينوک د شپېد چورلکېپهخپلوسترګوولېدلېچېډلهډلهطالبانیېد( Chinookافغانستانکوچېانوپهخپلهدبریتانویانوهغه هیوادشمالپهډاګونواوغرونوکېراکوزول .

داداللهیېدېتهرابللوترڅوله توګهمنصور ېطالبانومشرانپهځانګړ کالکېکرزيدوههغهبرتانويډیپلوماتانچېد ۲۰۰۸همدارازپه ۹بریتانویانوسرهښېاړیکېولريلهافغانستانڅخهوشړل .« ) ۲ )

پهدېاندد خو امریکایيستراتیژستان اربکېو چېپهافغانستانکېد يیوشمیرنور والیانواود اوواک لهمنځهیوسي مرکزیت ۍواکمنسرهپهازادهتوګهمعالمله والیانو د کوي، چېپهیوشمیروالیتونوکې اوسیې لکههمدا دوی، پهدېترتیب قومندانانوتهمنتقلکړي،

.يغورځوو سترګوحکومتله ياومرکز يوکړعموميقومانداندی، دګډوقواوودقوماندان امریکا پهاوسوختکېد چېدندهیېدروانونظاميعملياتومالتړکول ۍجنرالماټیسچې

راتلونکونظاميعملياتوپالن . اود ooخپلېدندېپ جنرالماټيسد جګړېلهقوماندانانوسرهپهخبروکې هجوړولدي چې مهالد ويلي، ooپ خپلېواکمن دوىلهوژلوځانګړىخوند پهمتروکووهلېاوزهد نوکېبندېکړېوېاوهغوىبهيې ومهالښځېپهکور هۍطالبانود

نوموړيپهطالبانوسربېرهپه. دريځولهوژلوڅخهدخونداخيستنېپهاړهخبرېکړېدي اخلم واشنګټنپوستورځپاڼه . عراقکېهمدسختپهافغانانوډزېډیرهښه .تفریحده لیکېچېجیمزمتسویليدي،جنرالجیمزمتسپه لیکلي، د کالکېپهسندیاګونښار ۲۰۰۵ۍدېامریکاييورځپاڼ کېویليوو، افغانستاننارینه، کېپهیوېوینا

مړهشي کويچېټیکريیا یهغهښځوتهسپکاو جنرالمتسافغانضد .حجابنلرياولهدېکبلهځينېافغانانباید لهدېوروسته،پهډګرکې کرستللهجنجالهنهدیخالصشوی،چېنوېستونزه راوتلی، څرګندونوفلمیوځلبیا پوځدمک امریکا همورسره اوتراوسهد

.یوځایشوه oاو د کلونوکېافغانان ۹پهتیرو هخارجيځواکون فلمونوصحنېپهسمهتوګهپهافغانانوجوړې هالیوودد هغوید تفریحپهتوګهعاموژني،.کړيدي

نښېپهاندازهدهچې امریکایانولپارهد اوسد د سیبلیا او یوهافغانبیه، دافغانستانپهګوټګوټکېچېهروختوغواړيتفریحوکړي، ooورته خخپلهنښهپ کېږي هکړي، .پیدا

سرهپهنښهکېږي دغهثابتاومتحرکسیبلیانښېپهحرکتاوکېناستوکېافغاناندياوډيرهپه نهیوازېپیادهبلکېهواييځواکونه .ۍآسانسرهپه ېسربیره،هغوینو ویلودهچېپردې د .هکړياوهمتفریحوکړي خډزوسرهغواړيخپلهنښهپoo همپهافغانانوپه ۍوسلېهمپهآسان

آزمايي .افغانانو تیرو کې ۹په او کلونو بمونه یورانیمي ډول ډول چې شوې افغانانو ثابته په شوې وسلې، .وکارول

oوختیځکېشکمنمرضونهلیدلشوي کېږياودافغانستان هدداسېنادودووسلوکارولوپایلېورووروروښان اوسځنګليسیمې، .پهجنوبا

Page 107: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

107

په ونېاوآب یېهمد وهوا، ورسرهپهتماسکېدياویا اوبوڅښلواوتنفسلهالرې یورانیمواونوروکېمیاويموادوککړېديچېخلک.بدنتهداخلوي

اغیزېیېالزیاتېښکاره ویلودهچېڅهمودهوړاندې د .شيددغومرګوڼوموادوپهوسیلهبدنتهداخليږياوممکنهدهچېترڅوکالهپورې،۹ ).ماشومانزیږیدلي الاعضاء نهرارسیدليچېځينېناقص وهملهتورهبوړېراپور ۳ )

بینالمللo د د پهدې : يامریکا کاردود، ځواکونو پهافغانستانکېدامریکایي چې وایي پهاړه دامریکایيپوځيانودوحشت څیړنومرکز oکېدتاوترېخوال امنیتي يهیواد اوددېهیواد ډیرکړېدي رضایتونه کېنا پهخلکو دغههیواد د خپراوی اداريفساد اود ډیرښت،

د . کهچېرې چې وایي دغهمرکز شوېده خرابه ډیره پخواپهنسبت د دستونزېد وضع الره افغانستان بیړایزه لهپارهکومه حلنودددېهیوادد نهشي . پیدا زیاتو مرکز زیاتهشي فاصلهنورههم به عمليات يدولتاوخلکوترمنځ امریکایانواوناټوپوځي چېد

ثابتیږي زیانمن وکړي چېګټه پهځای ددېدملکo ناټواوامریکایانود د کې اوپهافغانستان د يوحشيانهبمباریو څخهد خلکو اوددېوژلکېدو داخستلوپهاړه وژلوکېدو خوند

د . دهیواد چې انتردې عکسالعملونهښوولېدې مجدديهمپهڅرګندهتوګه افغانانوډیرسخت مشرانودجرګېرئیسصبغتاللهوګاڼه . نیمهمستعمرههیواد وغندلېاوافغانستانیېیو ډولوژنې دغه

هیڅ اربکېوجوړولاود د خو و شوی تجربه هم اړخه له امپراطورۍ د اتحاد شوروي پخواني د کې افغانستان په وسلوالول مليشو شمیر یودرلودې . پایلېیېنه ډولمثبتې

د پهدېباور پوځيکارپوهان د يافغان بېبندوبار » چې کې پهټولنه زور « »يخلکووسلوالول همدا « . يساالر او منځتهراوړي oمنځتاوترېخوال پهافغانستانکېدقبیلوتر نو یراز انګیزه پهخپلځایپاتهدې ګډه اوکومه نهشي کنترول وسلوالول کهچېرېدغه

ستونزودرا ستر دډیرو وسلوال . ونهلري، پهدووکلیوکېمونږلسکسه چېرې که وګرځي ورکوو ولرو پیداکېدوسبببه اوامتیازاتداصولوخالفکارد ددېموکراس پهخپله راځياودا الندې .یۍنونورپهزرګونوبهدهغویداغیز

oيکاناډای oچېپهکېراغل خپرهکړېده شننه پهزړهپورې یوه داریکمارګولېسپهقلم ټورنټوسن وکېترغوږو نپهپورو : يورځپاڼه oچې يځکهسرونهوپیچ يغرقېدلاودبریالیتوبڅخهواټنښای اوناټولګیاديدخپلبېځایهافغانخطرڅخهځانونهراکاږ ، يامریکا

راوتی اور یې خوله تر چې جنرال، امریکایي هغه یعنی کریسټل مک چې وو کې پام اودده پهلویدیځ » « بهافغانمقاومتد مافیا خومککریسټلځکهلهکارهوشړلسوچېدفتر . پهپښوکېدړېوړې ېنیونo ېخاصځواکونه کړی

پههکلهیوهبې دماغ . ۍیېدسپینیماڼ ډیر یو وکړه وونه څرګند پترس . اوسیاسيجنرالډیویډپترسدمککریسټلپرځای يادبه کښېنوولسو ooوځپ ي.پهدېتوانېدلیوچېعراقیمقاومتمؤقتأ

معموأل وګټ » همدغه به جنګ افغان دغه چې وکړ هوډ دا څخه کابل د اونۍ تیره پترس کاره یعنیهغهجنګچېترننه « ياحتیاطتهپهڅهکم : تلفاتوسره ۱۰۰۰پاسه بلیونهډالرهاوڅهد ۳۰۰امریکا نشي هیڅوکهمدا دهچې دیستونزهخودا تمامسوئ

ګټل چې . تعبیروالی هم مقاومت نو کړئ، زیات قوت خپل امریکا چې ځل هر لري معنا څه اصألپیاوړئ دی . ورته ثابتسوئ ترټولواوږدجنګ امریکا نند افغانستانهمدا امریکایيمالیهورکوونکو .سویدی اوسهرهمیاشتد

د . ۱۷ بهنوردیرش » « بلیونهډالرهدغهجنګتهځي عاجلډېرښت لخوادنورودیرشزروپوځيانو بلیونهډالرههمکش ولسمشربارکاوباماافغانستاناوعراقجنګونهoچېپهیوټریلیونډالرو .کړی نن د همدا چېامریکا پورپهروپیوچلیږیحالدا د oټریلیونهډالره ۱٬۳تمامسوي

. ده سوې معتاده جنګ او پور د نن امریکا هو، ده .پورړې پهسربه ۱۸٬۱پورېاټکل ۲۰۱۱کاناډایانبهتر چېدهریکورن .ډالرهورسیږی ۱۵۰۰ۍبلیونهډالرهمصرفکړی،

هغهمرجعچېجنګاعالنوالیس کانګریسیعنییوازین سرهولسمشرانوجورجبوشاوبارک ياوهغهپسېتمویلو يۍدامریکا پهشرمندګ ۍ، oقدرتځن تهاجازهورکړېچېدا نناکثریتامریکایانددېاستعمار . ېاوباما اومصیبتسرهمخالفتښیo يغصبکړي که . يۍبدمرغ

خپلوپوځيانوسرهد » يڅههمسیاستوالبیریږ د سرهمخالفتمبادا دغهجنګ پهتورونهګڼلس « چېد هم يخیانت خوبیا ، ي.نارضاېتاومخالفتورځپهورځزیاتیږ

همدغهپشي » « مایکلسټیل مليکومیټېمشر د جمهوريتغوښتونکېګوند د یېومنلچېافغان ۍتیرهاون توبرېڅخهراوکښلهاودا د oجګړهپالهجمهوريت . یجنګګټونک ټولوسټیلپهبېوفایo یغوښتونکo نهدی تقریبأ پرسټیل . اوخیانتسرهمتهمکړ ۍلهقهرهوپړسېدل،

oپخپلهدویتنامدجنګپرمهالدپوځيخدمتڅخهځانونه يډیروشاهینمزاجهجمهوريتغوښتونکوانتقادیانولکهجورجبوشاوډیکچېن .کښل ېدورېهور

معقولهکړنالرهورانوله دمککریسټلدا امریکایيبموریواوتوپوریولهالملهدملکo جمهوريتغوښتونکو افغانانوتلفات يچېغوښتهیېدپهافغانستاناوپاکستانکېدهمدېزیاتېدونکوملکo . راټیټ لویدیځپoo يکړي .ضددخشمیوهتوندهڅپهایجادشوېده هتلفاتوپهسرد

oنوروزیاتویرغلیزو يجمهوريتغوښتونک ملکo د ،يځواکمنکړ انسانانوژوندبهدخطرسرهمخامخاوطالبانبه يبریدونوپهناروسرهچېد راښی سره خواشين په بیا ځل دناپوهواوتاریک يۍیو دی چېهغویدامریکا . فکرهکسانویوګونداوږغ

Page 108: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

108

القاعدهسرهوجنګيږی وکړهچېغواړيافغانجګړهپراخهکړيترڅود ادعا همپنتاګوناټکلکويچېپه . اوباما دېسرهسرهبیا خودیوڅوکوچنیو دی . افغانستانکېد امریکایانوپوروړئ د نوځکهاوباما افغانستانپههکله القاعدهوالوڅخهپرتهنورڅهشتوننهلري چېد

ورتهووایي .بایدرښتیادهغهترغاښووسلوالو خوراسترپوځيطاقت، دامریکا اواجیروځواکونوونo ترنهوکالوجګړېوروسته، وکړایچېد شملګرویعنیناټو،

ooداچېپهکابلکېوګړنیزاومشروعحکومتجوړکړ ضددغهمقاومت هلویدیځاشغالپ نورهمزیات دمخدرهموادوتولېد . يماتکړيیا .ویدی ش

ooجوالیپ د اخیستلوورځ هڅنګهچېامریکا خپلواک بهرنيوظالمانوڅخهد خومسلکo ۍڅلورمهد پهافغانستان يونمانځله، پوځيانویېبیابoo کېهرډولوسلهددرنوبموریو توپلرونکوهلیکوپترو، زرهپوشونو، درنو ېڅخهنیولېترټانکونو، غونچ پیلوټهطیارو، يا هتوپوریو،

oاوهرډولعال لرونکووسایلوپورېهرڅه يبمونو، .استعمالول ۍتکنالوژیوڅوپښتنيقبایلیاناوبزګراندخپلو لویدیځد خوددېټولطاقتسرهسره، خپلېارادېاوبېحدهزړهورتیاسرهد صرفکوچنیووسلو،

.دی یحالتتهرسولo يدفاع ياوهغهیېاوسیوستراتیژیکo يتوګهجنګيږ يماشينسرهپهوقفها دغهسترجنګي پهشمولد » « کاناډا نورنود دغهبېرحمهجنګ داؤد ګلیاتپهوړاندېد عزتکومځاینهدیپرېیښی . د لویدیځوقدرتونولپارهد

هغویننپهبهرکېیوبل زړهسویهاستعمار هو، کېږياوهدفیې چېدیوکوچنيولساووروستهپاتهخلکوسره يجنګوینo يداسېنا .منابعوتسلطاوستراتیژیکېجغرافیهده پر

بشپړاکثریتافغانانوزړونهپس خود . د څخهسولېتهتږيدي هڅ لهدیرشوکالوجنګ دا پاکستان او طالبانو حکومت، د کرزي ېحامدنند يچېغواړيسولهراستنهکړ کمونیسټ ، تاجک مسلط د افغانستان د او اوټاوا خنثیکېږي يواشنګټن، همپه . ایتالفلخوا هند

دی شالندېکشمیرکېښورښراپورته چېهلتهدهندترنیونی یافغانستانکېدغهاورتهپهداسېحالکېلمنوه .وئدغهکافر جمهوريتغوښتونکo شهو، خوصحیحدیچېوایيدغهکرغیړناو » « یوئ خو . یجنګګټلکېدونکo يچټ سټیل نهدی

واشنګټناستعمار په . يد همپایښتلري پورېمښتي لمسونبیا کېخوراډیرسیاسيکسانپهدېنامشروعجنګ اواروپا کاناډا امریکا،بهدهمدېافغانستانپهغرونو . دي ناټواتحاد واټرلوغوند رغونوکې  ګڼشمیرهمپهدېعقیدهديچېد سرهمخامخ ېد ۍحتميناکام

۹کېږي . ) ۴)په جون د كال روان سن 13د صدراعظمدي_ ډېد اردو وتايمزورځپاڼېداخبرخپوركړچېدانګستان د كاميرون يد

لر ) ( څخه دندې خپلې له اب ستير جوب مارشال درستيز لوى حرب جوب . ېاركان مارشال چې كړه زياته ورځپاڼې كړراغلى پاتې كښې كولو مرسته په سره قواو انګليسي د كې افغانستان په نوموړى چې ؤ راغلى الندې نيوكو تر خاطر دې په

كې افغانستان په چې شوه دا نتيجه او . 300ؤ شول ووژل عسكر انګليسيشو خبرې او بحث ورباندې چې ستونزه مهمه امريكا ېبله او ناټو د هغه کېږي قواو ياو وسله وي نورو او طالبانو لخوا

امريكا . ميشتو كښې سيمو بېلابېلو په افغانستان د چې کېږي وركول پاره د ددې رشوت دا دي وركول رشوت د ته ډلو ييوالوقواو ناټو ( واو كنترول ) چې څخه لارو خطرناكو له شي وكولاى موټرې تيلو او اوبو موادو، غذائي لكه توكو امدادي د ته

كانكرس . د ورباندې اوس او وه لاندې تحقيق تر مياشتې شپږ موضوع دا وكړي عبور آاسانه په دى كې لاس په طالبانو د يېيې . برخه لويه يوه او رسيږي ته قوماندانانو محلي پيسې دا رشوت د مخې له راپور د دي روانې خبرې كې كميټه يوه په

( . ددېمعنىدادهچېدامريكېدخلكودټكسپيسېپهغيرمستقيمهتوكهطالبانوتهورسيږي . ( ۹۵طالبانترالسهكويد�� پ�و��ځ��و��ن��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� د�� څ��خ��ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� س����پ�ی�ن د�� د�� ه��م��� ا��ړ���ه��� پ�ه��� ترمنځ ېو��ی��س����ت�ل��و�� پنتاګون او ۍماڼ

. دي زیات د اختالفات وايي، ماڼۍ افغانستانه ۲۰۱۱سپینه له کې میاشت جولای په کال .. امریکا د کې افغانستان په خو نشته شک راز هېڅ کې برخه دې په او ده بدلېدونکې نه نېټه پیل د وتلو د ځواکونو امریکايي د

. ټاپپوځيقوماندانتېرهورځوویلچېدځواکونووتلبهپهافغانستانکېدشرایطولهڅرنګواليسرهتړليوي العرب :» يدالقدس د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� چ��ې���� ک�ا��ږ���ي��� ژورتیا و��ر���ځ��پ��ا��ڼ�ه��� ورځ په ورځ ګرداب امریکا

د�� ی�و��ا��ز��ې��� س����ب�ب��� د��د��ې�� ا��و�� د�� م���و��م���ي����، ک�ې���� ټ�ل��و��ا��ل��ه��� پ�ه��� د�� ن�ا��ټ�و�� ن�ه��� ډ��ی�ر���ښ����ت��� ت�ل��ف��ا��ت�و�� د�� ځ��ا��ن�و��ن��و�� یا��ن�س����ا��ن�ي����م���س����ؤ��ل��ی�ن��� س����ی��ا��س����ي���� ه��ی�و��ا��د�� د��د��ې�� ی�ې���� ت�ر���څ��ن�ګ�� ا��و�� ا��خ��ت�ل���اف��� ژ��و��ر��� م���ن�ځ�� ت�ر��� ج��ن��ر���ا��ل����ان�و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� د�� ب�ل��ک�ې����

انتظار يد�� وخت د سره ناارام په پاره له تګ شا په د پوځونو خپلو د او ادارې د جنګ د ۍچېکوي. «

راتلونک» په چې ګیټس چې کې حال داسې په )يدا دندې( ۲۰۱۱کال دخپلې کېږي څخه کې ګوښهد�� ک�ې���� م���ی�ا��ش����ت��� پ�ه��� ج��و��ل����اې�� ر��ا��ت�ل��و��ن��ک�ې���� ش����و�� د�� ا��ع��ل���ان��� پ�ه��� و��ی��س����ت��ل��و�� ب�ی�ر���ت��ه��� د�� پ�و��ځ��و��ن��و�� ویش يخ��پ�ل��و�� مهال

پیټر جنرال د . یباندې پیټر ځکه لري اختالف سره کې یوس وتلو په پوځونو د غواړي وسراوړي .« ځنډ

Page 109: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

109

پیټر اوناټودځواکونوعموميقوماندانجنرالډیويډ چېلهافغانستانهدامریکاييځواکونودوتلوپیلله یپهافغانستانکېدامریکا وسوایي، . بلبورتون ویاند سپینېماڼ راشيخود وتلوپهنېټهکېځنډ ځواکونود ۍشرایطوسرهتړلیکاردیاوکهشرایطوایجابکاوهنوښاييد

چېدجنرالپټر .«یخبرېاالنوتهوویل، ویسڅرګندونېپهغلطمفهومنقلشويدي د چارواکو امریکایي ویناو د نهد ومتضادو شوې سال دویپهخپلومنځوکېپهدې چېتراوسهپورې ډاګیزهکېږي چېد يڅخه

د څخهدخپلوپوځونو پارهاخر افغانستان له هغهاختالفاتد . يویستلو اودا ددورېد يخبرهوکړي دولسمشر داوباما سره ۍچې پیلپیلشو پینتاګونترمنځ او خوانیولېاو. يديۍسمدسپینېماڼ اوسدسپینېماڼ هم وزیررابرتګیټس ددفاع امریکا ۍکهڅههمد

پهذهنکېهمپهدېکېشکنهګر : دهېچا چې . « ۲۰۱۱يچېد ځوایي دګیټس کالپهجوالیکېبهدځواکونووتلپیلشيپیټر دامریکادولسمشرپالیس یاو کار توپیرشتونلرياودا سرهمخکوي .يوسپهاندونوکېهمډیرزیات دستونزو

پهافغانستانکېدخصوص د رپoo. یشرکتونوشتوند يامینتoo يبلهستونزه د افغانستان هیوادکې امریکایيپوځ پهدې وروسته یرغلدخصوص ځ يپهلسګونووسلوالوګروپونو الندې نهعالوه اامنیتيکمپنیوترنومونو چېپهدېډلهکېدبهرنيو ځالېجوړېکړې، نته

په شمیره ددېکمپینودوګړو لري، شتون هم کمپن پخوانيوقومندانانو د م صحیحۍدشمالټلوالې لومهنهدهخواټکلکېږي عتوګهاما . بوختوي پهدندو پهکې به کسان ترڅلویښتوزروپورې خصوص پهچې تړلو پورېد وګړوشمیره يبهرنيوهیوادو کمپنیود

شخص پهافغانستانکې کمپن همدا رسیږي، شپیتهزرهکسانوته اود يۍنژدې جوړوي تروراووحشت تښتوي، خلک زندانونهلري،د موجبګرځيدلی عفت دبې ترڅنګیېد يۍښځينهکول چاروکېالسوهنهکوي . ، هیوادپه

د کمپن د ۲۰۱۰ۍدغه لهاړخه دولسمشرکرزي کې پهلومړيو دمیاشتې داګست ولسمشر . مکال راغلې نیوکوالندې سختې oخصوصيامنیتيکمپن فعالیتونوکېپهالسلرلوتورنېکړېاودهغودژرترژرهله يپهناامنیواوتروریستoo ۍکرزيپهخپلېیوېویناکېدغه

. وکړه یې غوښتنه وړلو منځهخصوص ټولې چې کنفرانسکېاعالنوکړ په پهډاګهیې کړ ياو خپلحسابونهپاک پهڅلورومیاشتوکې دې او يۍامنیتيکمپن

اعالن . سرهیېخپلمخالفت اودکرزيددېوړاندېز عکسالعملوښود سخت خوپهلومړيوکېامریکایانو شي دفترونهدېیېوتړل . براين وزارتوياند بهرنيوچارود د امريکا د حکومتد کړ کابلد بندولولپارهد خصوصيامنيتيشرکتونود وايټمنپهافغانستانکېد

پهافغانستانکېخپلو . خبرداريسرهمخالفتوکړاوويېويلدغهشرکتونهبايد ترسلوزرو پهافغانستانکې امریکا فعاليتونوتهدوامورکړيچېترڅنګیېدخصوص عسکرلري رسیږ يزیات وګړوشمیرههمترڅلویښتوزروپورې د کارپوهانود. يامنیتيشرکتونو په وویناو د

کمپنیووګړيد همدې د ياساسد اووژنواو چېپهافغانستانکې قتلوقتال پهصورتکېد یا هرډول ارتکاب جرمنود نورو . وایي پنتاګون لخواورکړلشویو ولسمشرکرزي لومړيوشپوکېد پههماغه اشغال د حکمهم افغانستاندمحکمونهمصوندياودا

د کمپنیو چې څخه ۲۶خصوصيامنیتي چېددېډلې لري قرارداد ورسره کسان معاش ۱۹زره وزارت ددفاع زرهکسانوتهورکوي . پیسې وزارت چارو نوروتهیېدبهرنيو ورکوياوپاته

خصوص امنیتي چېد جوزفوایي ویاندجنرال دایسافدځواکونو راز دکارونودښهوالo يهمدا بهددویکارونه، يشرکتونو پهموخه ooپ دیوهځانګړ ردانحالل کړي .يځای، لهخواکنټرول ځواک

لخواپهتورلس دامریکایانو دي .تبلهسترستونزه ورګډول دیوشمیرافغانانودنومونو کېتور په نومونه ګوندونو او ټولنو کسانو، هغو د اشاره په امریکا د ادارې ملتونو ملګرو د سم سره یرغل امریکايي له افغانستان پر

(  يلستکېولېکلچېدامریکاي_ سبا ) نن او وو، شوي پیژندل توګه په دښمنانو مخالفینو د خوا له د  چارواکو لست همدغه . دی ناست ژبه په نړیوالو د لامله له تبلیغاتو د واشنګټن او کابل

بول تور یې دوی چې لست په يدغه نړیوالو ۸۶تقریبا د ورپسې دي، نومونه طالبانو افغاني د کې پیل په شوی، لیکل کې پاڼو. کړل رانقل نومونه افغانانو د یوازې مونږ خو ده، ډیره شمیرې له افغانانو د یې شمیره چې راغلي نومونه شخصیتونو

غلط ډیری کې لست پدغه چې ده وړ یادولو په ۍد یې ډیر شوي، مړه کسان شامل پکې ډیر شته، همحال هر په لري، ماموریتونه یا او دکانونه کې کابل لستکېشاملنومونهمودملګروملتولهویبپاڼېرااخستي  پیښوراو

(1). امیر افغانستان اسلامي حزب د کندز، حکمتیار، ګلبدین انجنیرورور : امیر مجاهد د افغانستان اسلامي حزب د یوازې دی، لیکلی مطابق اصل د مو ترتیب نومونو د لست د یادونه

راوړ کې سر په لامله لدې مو نوم . یحکمتیار شویدی لیکل ځانګړی نومونو له طالبانو د هم کې اصل په هغه چېب�ر���ی��ښ����ن�ا��ی يب يدب د�� د�� ېپاڼ يس����ي���� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ح��ک�م��ت�ی��ا��ر�� ا��ن�ج��ن��ی�ر��� م���خ��ې����، بوشلهاړخه ل��ه��� ولسمشر

کې ۲۰۰۳په لست په تروریستاتو د فشار په مخالفینو افغاني شمیر یو د کې کال ز . د�� ش����و�� ن�ی�و��ل���� په و�� خالف په امریکایانو د هغه چې وښود دا دلیل یې پاره له هغه

د�� ک�ړ���ې��� ی�و�� ل����اس����� س����ر���ه��� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� ا��و�� ا��ل��ق��ا��ع���د��ې�� د�� ک�ې���� ک ی،ج��ن�ګ�� ډیره د هغه افغانانوله يخود�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� د�� پ�ا��ر��ه��� ق���ه��ر���م���ا��ن��� .یا��ز��ا��د��ۍ

( په لارې ( ۲۰۰۲ددېترمخه له الوتکو پیلوټه بې دخپلو وکړه هڅه اې اې سي ورځ په دجمعې لسمه په مۍ د کال زیېشنډهشوه . خوهڅه ووژني، کېهغه دره پهشيګل

Page 110: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

110

اصرار » باندې تداوم په جنګ د پوځونه بیروني چېرې که چې وایي حکمتیارد�� ه��م��� م���و��ن��ږ��� ن�و�� ل��ر���و�� .« و��ک��ړ���ي���، ن�ه��� ل����ار�� ب�ل��ه��� پ�ر���ت��ه��� د��ف���ا��ع� ا��و�� ج��ن�ګ��

( په چېهغه تورنوي هم دې په حکمتیار »۲۰۰۶امریکایان ) چې ویلی کې وینا یوې خپله په کې کال زده .«) د�� بسپنهکړی څخهدراوتلوپهوختکې دتورېبورې سره بنالدن ( ۹۶هغهځواکونوداسامه

رازد کې » يحکمتیارپهاړهدجمیزټاونبریښنایo همدا برخه په دسیاست اسالم لهپاره دحکمتیار چې پانهپهډاګهکوي . ooیوشمیرناپوههمذهب چېد څخه، عمر محمد مشرمال طالبانود پههمدېخاطرهغهد لري ډیرارزښت يترهرڅه

راګیرد د یمالیانوترمنځ ډیرخطرناک همډیرهپوههلري، تر. ی، اوسیاسيستراتیژیوکې پهنظامي یېحکمتیار څنګد افغانستانکې پهټول حکمتیار راز رهبريکړ همدا ګوډ یروسانوداشغالپهوختکېجنګ د جغرافیې د افغانستان د او

د . لري خبرتیا څخه او ګوډ دځوانانوپهجذب وړتیا پهدېڅوتیروکلونوکې . حکمتیار هغه باورنهپورتهده د کې ۍرهبریونو اسالميجوړکړ یبلکل دي ....« )ید یحزب غړيیېټولځوانان ۹چې ۷)

د شامل کې تورلست په نوم حکمتیار ښاغلي د هم کې وزارت په چارو کورنیو د انګلستان د راز دا یهمدا یې دلیل او

کړ ارزښتونو » یڅرګند او کلتور دغربي او غواړي حکومت پاله بنسټ اسلامي یو کې افغانستان په حکمتیار انجنیر چېد مخالف ...«یسخت

تورو ټول پ ندا حکمتیار ښاغلي د چې لګیدل هه د يخلاف مخالف معیارونو دلویدیځو لویدیځو. يپخپله په ځکهکول ګوند اوهر ډله سیاسي هره کې له یمعیارونو راوستلو د نظام د خوښې خپلې د کې هیواد خپل په توګه ازادانه په شي

پارههلېځلېوکړي .ښاغل تورو يپه د باندې د نحکمتیار هغه چې شته هم خبره دا کې لست په سره و ریګن رونالډ ولسمشر پخواني د امریکا

د هغه کتل . د نه و سره سره غوښتنو زیاتوتورو ټول دا کړ . نخو ثابته دا اړه په حکمتیار ښاغلي د چې شته نه داسې یې یو هیڅ دي بنیاده اوبې بنسټه بې هغه يه چې

پ هیواد کوم دبل اخوا نه استقلال او ازادۍ د هیواد خپل کوچن هد کوم کړ یخلاف اجرا عمل ستر دروسي . ید ییاپ مختلفې هلښکرو یې پاره له دسولې او کوله غوښتنه وتلو د پوځونو روسي د حکمتیار هم کې جهاد عملي په خلاف

د اوس دا او کولې وړاندې طرحی د عملي څخه اشغال د د امریکانو هم خاطر په ازادۍ د هیواد د خپل څنګ تر سنګر ګرمیوه د لارې له ټاکنو ولسواکه او و ازاد د کې هیواد په یې څنګ اوتر ویش مهال معقول یوه د پاره له وتلو د ځواکونو بهرنيو

د . يولسواک څه هغه دا او کوي غوښتنه د . ينظام غواړي کې هیوادو خپلو په یې لویدیځوال داده چې ستونزه حکمتیارد ته پردیو هغه ټاک چې و خپله په برخلیک خپل یې ولس غواړي لري، نه عادت ټیټولو د وایي . يسر پههمدېخاطر

شيطانانواودوزخیانونومونهپهسورلیستکېنیولo کههغویزموژنومونهپهتورلیستکېليکلينو چې » . « يموژددغونیواکګروکابلتهدسولېد چې هغهوخت راز د همدا لهپاره لوړپوړ خبرو نود یحزباسالمي ورته، څخهیېو يښاغلo هیئت حکمتیار

څهد تورلستپهاړهیېاند چېد هیڅکلههملهدوینهد :» یپوښتل ما وویل ددې يغوښتoo يهغه نوملهتورلستهوباسي، چېزماسندد . سعادت اواخروي عزت ددنیوي زمونږ دا مهورکوئ، اهمیت تهزیات چېاصلي . یوروستهیېهمترېنهغواړمدېموضوع

». پخپلهحلکېږي حلشيدا مسئله: نومونه طالبانو د

١-   . معین وزارت کلتور و اطلاعات د او والي پکتیا خوست، د طالبانو د ننګرهار، آاباد جلال عبدالباقی، مولویآاتشه   -٢ نظامي طالبانو د کې سفارت په افغانستان د کې آاباد اسلام په ننګرهار عبدالبصیر، عبدالقدیر مولوي٣-   . معین وزارت زراعت د طالبانو د کنړ، عبدالغفور، مولوي٤-  ) حکومت ) طالبانو آاتشه تجارتي کې ابوظبې په عبدالمنان مولوي٥-   . وزیر تجارت د طالباتو د ولسوالي، ارغنداب کندهار د عبدالرزاق مولوي٦-   . سرپرست سفارت د افغانستان د کې ریاض په کې حکومت په طالبانو د فاریاب، عبدالوهاب، مولوي٧-  . رئیس محکمې پوځي د طالبانو د کندهار، ارغنداب آاغا، عبدالرحمن مولوي٨-  . وزیر مالیې د طالبانو د ښار، کندهار آاغا، معتصم عبدالواسع ملا٩-  . دطالبانودفاریابوالي ارزګان، مالجانانآغا،

څانګې    -١٠ ویزې او پاسپورت د وزارت چارو بهرنيو د کې حکومت په طالبانو د کندهار، آاغا، عظیم محمد سید مولويرئيس.١١- . وزیر اوقافو او حج د طالبانو د فاریاب، آاغا، الدین غیاث سید مولوي١٢-   . رئیس بانک افغانستان د کې وخت په طالبانو د کندهار، ولسوالي دامان احمدي، محمد ملا١٣-  . دطالبانودسمنګانووالي مالمحمدشفیقاحمدي،

Page 111: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

111

١٤-  . وزیر امنیت د طالبانو د غزني، باغ قره الله، احمد قاري١٥-  . دطالبانودهلمندوالي هلمند، مولويعبدالباريآخوند،١٦-  . وزیر بریښنا او اوبو د طالبانو د کندهار، آاخوند، جان احمد مولوي١٧-  . معین وزارت زراعت د طالبانو د کندهار، کوټ ولې شاه آاخوند، الله عتیق مولوي١٨-  . رئیس شرکت هوايې آاریانا د کې وخت په طالبانو د کندهار، آاخوند، الله حمید ملا١٩-  . مرستېال لومړي شوری وزیرانو د طالبانو د کندهار، آاخوند، حسن محمد ملا٢٠-   . وزیر روغتیا عامې د طالبانو د کندهار، آاخوند، عباس محمد ملا٢١-  . وزیر بریښنا او اوبو د طالبانو د کندهار، بولدک سپین آاخوند، عیسی محمد ملا الحاج٢٢-  . وزیر دفاع د طالبانو د کندهار، آاخوند، عبیدالله ملااحمدجان   -٢٣ . مولوي دطالبانودارزګانوالي ارزګان، آخوندزاده،٢٤-   . معین وزارت راستنیدونکو بیرته او شهداوو د طالبانو د کابل، زاده، آاخوند صدیق محمد٢٥-   . دطالبانودلغمانوالي قرهباغغزني، مولويمحمداسحاقآخوندزاده،٢٦-   . ) وزیر ) جوړولو ښار تعمیراتو د طالبانو د کندهار، بولدک سپین داد، الله مولوي٢٧-  . دطالبانودسرپلوالي مولويامیناللهامین،٢٨-   . رئیس دفتر سوداګری افغان د کې پیښور په وخت د طالبانو د غزنی، محمد، امیر صادق محمد مولوي الحاج٢٩-   . رئیس چارو اداري د وزارت مالیې د طالبانو د پکتیا، زرمت انوري، طاهر محمد ملا٣٠-  . معین وزارت مالیې د طالبانو د پکتیا، زرمت عارف، الله عارف مولوي٣١-   . معین وزارت المنکر عن نهي او بالمعروف امر د طالبانو د ننګرهار، عاصم، الله عصمت سید مولوي٣٢-  . سکرتیر دوهم قنسلګرۍ افغان کې پیښور په کې وخت په طالبانو د بدخشان، اثیر، الدین علام سید٣٣-   . معین وزارت چارو ټولنېزو د طالبانو د الله، عتیق حاجی ملا٣٤-  . استازی طالبانو د کې ملتو ملګرو په پکېتکا، شرنه اورنګ، محمد مجاهد عبدالحکېم مولوي٣٥-   . سکرتیر دریم سفارت طالبانود د کې ابوظبی په الرحمان، عزیز٣٦-  . مرستېال وزارت دفاع د طالبانو د ارزګان، دهراود برادر، عبدالغني ملا٣٧-  . اتشه اداري سفارت د طالبانو د کې آاباد اسلام په کابل، داوود، محمد٣٨-  . معین وزارت کړو زده لوړو د طالبانو د پکتیکا، ارګون دولت، محمد رحماني ارسلان مولوي٣٩-   . مرستېال محکمې سترې د طالبانو د لوګر، دلاور، الدین شهاب مولوي٤٠-   . دطالبانودغزنيوالي دامانکندهار، مالدوستمحمد،٤١-  . معین وزارت صنایع او کانو طالبانود د علمي، اعظم محمد مولوي٤٢-   . رئيس اطلاعاتو د وزارت چارو بهرنيو د طالبانو د غزني، فیض، مولوياو    -٤٣ لومړي سفارت د طالبانو د کې آاباد اسلام او ریاض په غزني، اندړ فوزي، الله حبیب . قاضي سکرتیر دوهم٤٤-   . معین وزارت چارو ټولنېزو د طالبانو د نورستان، آاب دو الله، حبیب حنفي رستم مولوی٤٥-   . آاتشه تجارتي قنسلګرۍ د طالبانو د کې کراچۍ په حکېمي، احمد ګل مولوي٤٦-   . قنسل طالبانو د کې کويټه په هلمند، حماد، عبدالله مولوي٤٧-  . قنسل طالبانو د کې کويټه په حمدالله، مولوی٤٨-   . معین وزارت زدکړو لوړو د طالبانو د حمیدي، الله ذبیح٤٩-   . وزیر کړو زده اولوړو پلان د طالبانو د بدخشان، حنیف، محمد دین قاري٥٠-    . معین وزارت صنایع او کانو د طالبانو د کنړ، حقاني، الرحمان سید مولوي٥١-   . معین وزارت چارو بهرنيو د طالبانو د کندهار، ارغنداب حقاني، عبدالجلیل مولوي٥٢-    . معین وزارت پلان د طالبانو د لغمان، حقاني، الله عزت مولوي٥٣-  . وزیر سرحداتو د طالبانو د خوست، ځدارن حقاني، الدین جلال مولوي٥٤-  . معین وزارت اوقافو او حج د طالبانو د بغلان، حقاني، مسلم محمد مولوي٥٥-   . معین وزارت المنکر عن نهي او بالمعروف امر د طالبانو د حقاني، سلیم محمد مولوي٥٦-    . رئیس اطلاعاتو د ولایت کندهار د کې وخت په طالبانو د کندهار، حقاني، محمد سید ملا٥٧-   . خوست، ځدران حقاني، الدین جالل الدین سراج٥٨-  . سکرتیر لومړي قنسلګرۍ د طالبانو د کې کويټه په غزني، عظیم، عبدالحي مولوي٥٩-    . معین وزارت هوانوردۍ ملکې د طالبانو د کندهار، ارغنداب الله، هدایت

Page 112: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

112

٦٠-    . معین وزارت کلتور او اطلاعاتو د طالبانو د غزني، هوتک، عبدالرحمان مولوی٦١-    . معین وزارت مالیې د طالبانو د الله، هدایت حقاني الله نجیب مولوي٦٢-   . معین اداري وزارت چارو کورنیو د طالبانو د کنړ، جلال، نور مولوي٦٣-   . وزیز اطلاعاتو د طالبانو د پکېتا، ګردیز جمال، قدرت مولوي٦٤-   . قنسل طالبانو د کې کراچۍ په غزني، زاده، کاکا الله رحمت مولوي٦٥-   . قومندان اردو قول مرکزي د طالبانو د کندهار، ارزګان، خادم، عبدالروف ملا٦٦-   . دطالبانودهراتوالي ارغستانکندهار، مولويخیراللهخیرخواه،٦٧-    . معین وزارت داخله د طالبانو د کندهار، خاکسار، عبدالصمد ملا٦٨-    . سکرتیر دوهم سفارت د طالبانو د کې دوبۍ په زاده، کمال الله شمس٦٩-    . وزیر چارو کورنیو د طالبانو د کندهار، بولدک سپین آاخوند، لالا آاخوند عبدالرزاق ملاپه     -٧٠ مدني، محمد . جان استازی طالبانو د کې ابوظبې٧١-    . دطالبانودلوګروالي طالقانتخار، مولويضیاالرحمانمدني،٧٢-   . وزیر زراعت د طالبانو د پکتیا، زرمت منصور، عبداللطیف مولوي٧٣-   . وزیر چارو ټولنېزو طالبانو د کندهار، ارغنداب مطیع، الله محمد مولويالله،     -٧٤ مطیع .دامانمال رئیس ګمرک دکابل طالبانو د کندهار،٧٥-   . آاتشه تعلیمي کنسلګرۍ د طالبانو د کې پیښور په کندز، مظهري، محمد اختر مولوي٧٦-   . مرستېال درستیز لوی د طالبانو د ارزګان، مظلوم، محمد فضل ملا٧٧-    . دطالبانودکندزوالي مولوينظرمحمد،٧٨-    . معین وزارت چارو راستیندونکو بیرته او شهداوو د طالبانو د پکتیا، زرمت محمد، فقیر یار وحید الله رحمت٧٩-    . معین وزارت بریښنا او اوبو د طالبانو د همایون، محمد انجنیر٨٠-    . دطالبانودخوستوالي ارزګان، مولويمحمدشفیقمحمدي،٨١-    . دطالبانودبامیانووالي روریدوآبسمنګان، محمداسالممحمدي،٨٢-    .. او والي ننګرهار د مرستېال، دوهم شوری مشرتابه د طالبانو د پکتیا، ځدران، عبدالکبیر، مولوي٨٣-   . والی نیمروز د طالبانو د کندهار، بولدک سپین رسول، محمد مولوي٨٤-  . وزیر المنکر عن نهي او بالمعروف امر د طالبانو د کندهار، ولې، محمد مولوي٨٥-   . رئيس آاژانس اطلاعاتی باختر د طالبانو د یعقوب، محمد مولوي٨٦-   ). ( . و وزیر فرهنګ او اطلاعاتو د نوموړې وزیر معارف د طالبانو د هلمند، متقي، خان امیر ملا٨٧-    . مسوول دفتر مطبوعاتي د عمر ملا د زابل، مطمئن، عبدالحي مولوی٨٨-    . ) مرستېال ) محکمې سترې د طالبانو د ، وردګ پکتیا مؤذن، الله رفیع مولوي٨٩-    . معین وزارت مخابراتو د طالبانو د کندهار، محمد، ولې طیب داد الله ملا٩٠-    . قنسل طالبانو د پیښورکې په فراه، جمعه، الله نجیب مولوي٩١-    . رئیس اکادمۍ علومو د طالبانو د مستعید، حسین محمد ملا٩٢-   . معین وزارت هوانوردۍ ملکې د طالبانو د نعیم، محمد ملا٩٣-   . معین وزارت تجارت د طالبانو د محمد، نیک مولوي٩٤-   . وزیر کړو زده لوړو د طالبانو د غزني، نعماني، حمدالله مولوي٩٥-  . سکرتیر لومړي قنسکګرۍ د طالبانو د کې کراچۍ په نوراني، علیم محمد مفتي٩٦-  . والی بلخ د طالبانو د زابل، جوی شاه نوري، نورالله مولوي٩٧-   . دطالبانودکابلوالي پشتونزرغونهرات، مالعبدالمناننیازی،٩٨-   . امیر طالبانو د ارزګان، عمر، محمد ملا٩٩-  . دطالبانودبلخوالي زابل، مولویعبدالجبارعمري،

١٠٠-    . معین وزارت سرحداتو د طالبانو د خوست، ځدران عمري، ابراهیم محمد الحاج١٠١-   . رئيس پروتوکول د وزارت خارجه د طالبانو د پکتیا، پکتین، عبدالستار ډاکتر١٠٢-    . وزیر عدلیې د طالبانو د ارزګان، چورا ترابې، الدین نور ملا١٠٣-  . معین وزارت پوهنې د طالبانو د فاریاب، درزاب حقاني، عبدالسلام ملا١٠٤-   . آاتشه چارو مهاجرینو د سفارت د طالبانو د کې اباد اسلام په قریشي، عبدالغفار مولوي١٠٥-   . رئیس شوری مشرتابه د طالبانو د کندهار، رباني، محمد ملا

Page 113: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

113

١٠٦-    . وزیر مخابراتو د طالبانو د کندهار، پنجوایي رحیمي، محمد یار ملا١٠٧-   . دطالبانودکندهاروالي پنجواييکندهار، مالمحمدحسنرحماني،١٠٨-    . رئيس پلټنو د طالبانو د غزني، رشاد، الله حبیب ملا١٠٩-   . دطالبانودارزګانوالي مولويعبدالحيسالک،سناني،    -١١٠ . مولوي رئیس دارالافتاء د طالبانو د زابل،١١١-   . رئیس محکمې سترې د طالبانو د کابل، بګرامي ثاقب، محمد نور١١٢-    . معین وزارت حج د طالبانو د لوګر، برک کې بره انداز، سر الدین قلم مولوی١١٣-   . معین وزارت استخباراتو د طالبانو د غزنی، باغ قره فدا، سر احسان مولوی١١٤-  . معین وزارت چارو ټولنېزو او کار د طالبانو د پاکستان، چمن سید، الدین سعد مولوی١١٥-  . سکرتیر دریم قنسکګرۍ د طالبانو د کې پیښور په غزني، صدیقي، عبدالولې قاريننګرهار،   - ١١٦ شفیق، عبدالواحد . مولوي مرستېال والي کابل د طالبانو د١١٧-   . سکرتیر دوهم سفارت د طالبانو د کې آاباد اسلام په پکتیا، شاهین، سهیل محمد١١٨-   . معین وزارت معارف د طالبانو د غزني، خیل، شاهد احمد سید مولوي١١٩-  . وزیر هوانوردۍ ملکې او ترانسپورت د طالبانو د کندهار، منصور، محمد اختر١٢٠-  . دطالبانودوردګووالي کشمبدخشان، مولويشمسالدین،١٢١-  . معین وزارت چارو کورنیو د طالبانو د شریف، محمد١٢٢-  . معین وزارت زراعت د طالبانو د آالام، شير الرحمان شمش ملا١٢٣-  . سکرتیر دریم قنسلګرۍ د طالبانو د کې کراچۍ په کندهار، شينواری، عبدالغفار حاجي١٢٤-  . معین وزارت عدلیه د طالبانو د ننګرهار، شينواري شينواری، الدین جلال مولوی١٢٥-  . سکرتیر دریم سفارت د طالبانو د کې آاباد اسلام په پکتیا، منګل مل، صدیق سرور محمد١٢٦-  . معین وزارت روغتیا عامې د طالبانو د لوګر، ستانکزی، عباس محمد شير١٢٧-  . دطالبانودپکتیاوالي ننګرهار، مولويطه،١٢٨-  . معین وزارت هوانوردۍ ملکې د طالبانو د تاحیس، حاجی١٢٩-  . وزیر چارو ستنیدونکو بیرته د طالبانو د تخار، تخاري، عبدالرقیب مولوی١٣٠ -   . دطالبانودجوزجانوالي کويټهپاکستان، مولويولېجان،١٣١-  . آاتشه تجارتي سفارت د طالبانو د آاباد اسلام په کندهار، الله، ولې حنفي الله نذیر مولويغزني،   -١٣٢ وثیق، عبدالحق . مولوي مرستېال وزارت امنیت د طالبانو د١٣٣-   . مسوول څانګې د ملتو ملګرو د وزارت چارو بهرنيو د طالبانو د وزیري، جواد محمد١٣٤-   . سفیر کې آاباد اسلام په او معین وزارت صنایعو او کانو د طالبانو د کندهار، ضعیف، عبدالسلام ملا١٣٥-   . معین وزارت چارو بهرنيو د طالبانو د لوګر، خروار زاهد، عبدالرحمان ملاد     -١٣٦ طالبانو د کې آاباد اسلام په لوګر، زاهد، محمد . ملا سکرتیر دریم سفارت١٣٧-    ( . معین وزارت کلتور او اطلاعاتو د طالبانو د پکتیا، زرمت زرمتی، الله رحیم (۹۸مولوي

اوومفصل پایلې:

دا ستونزه ستره مخ تر هڅو کېدونکو د پاره له حل د غمیزې د هڅه زمونږ ډیرو دخالصون جړې چېددې دهده وک�و�� نه دایی او غورځولي پامه له جرړې بنسټیزې دپایلیدو غمیزې ددې اوسه تر نکو

ی�و�� . ش����و��ې��� پ�ی�ل��� و��ل��ې���� ا��و�� ش����و��ې��� ځ��ا��ی�ه��� ک�و��م���ه��� د�� پ�ی�ل���ام���ه��� غ��م��ی�ز���ې��� د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�ه��� چ��ې���� ک�ړ���ې��� د��ر��ک���و��ګ��ړ��� سطح يش����م��ی�ر��� اوسني يهسې د کې هیواد په حل غمیزې ددې چې کوي فکر او لري اند

د�� پ�ټ��� ک�ې���� ک�و��ل��و�� ک�ا��ر�� ګ�ډ�� ا��و�� س����و��ل��ه��� پ�ه��� م���ن�ځ�� ت�ر��� م���خ��ا��ل��ف��ی��ن�و�� ا��و�� ر��ژ���ی��م��� . یح��ا��ک�م��� څرګنده باید خوداکرز ولسمشر نه اړخ اصلي قضیې د کې غمیزه دې په چې اصلي ید�� یوي بلکې نظام، او دولت هغه د نه او

Page 114: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

114

د�� ن�ی�و��ا��ک�ګ�ر���ا��ن��� ا��و�� يځ��و��ا��ک�و��ن��ه��� ا��م���و��ر���و�� س����ی��ا��س����ي���� پ�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� د�� ځچ��ې���� ی�ې���� ب�ا��ن�د��ې�� ف���ض���ا�� ا��ف���غ��ا��ن��� م���ک�ن��ۍ�کړې . ولکه زور په خلاف، په ارادې د ولس

پ » د�� نیواکګرو ددې وینا په پوهانو سیاست ش����و�� هافغان پ�و��ر���ت��ه��� ر��ا�� د�� یخ��ل���اف��� م���ق��ا��و��م���ت��� م���ل��ي���� ی�و�� ا��و�� یم���ق��ا��و��م���ت���د�� ا��ز��ا��د�� غ��و��ا��ړ���ي��� ا��و�� ا��س����ت�ق��ل���ال��� ه��ی��و��ا��د�� ک�ړ��� يخ��پ�ل��� ا��ع��ا��د��ه��� د�� يب�ی�ر���ت��ه��� خپله ا��و�� په بشپړتیا خپلېځمکې

ک�ړ��� «. ا��ع���ل���ان��� م���ق��ا��و��م���ت��� ر��ا��ز�� ه��م��د��ا�� د�� » یو��س����ا��ت�ي���� نیواکګرویوهبرخهده . چ��ې���� حکومتاونظامددې ولسمشرکرزيکرز ولسمشر ش����و��ې�د�� یپخپله ح��ا��ک�م��� ه��ی�و��ا��د�� پ�ه��� ځ��ا��ی�� ی�و�� س����ر���ه��� ل��ښ����ک�ر���و�� د�� ن�ی�و��ا��ک�ګ�ر���ا��ن�و�� د��ې�� د�� مقاومت . یه��م���

ک�ړ��� ه��م��� ا��ع��ل���ان��� و��ک��ړ��� ید��ا�� ګ�ډ��و��ن���� ک�ې���� ح��ک�و��م���ت��� پ�ه��� ک�ر���ز���ي��� د�� ب�ه��� خ��و�� ن�ه��� د�� يچ��ې���� ب�ه��� ن�ه��� د�� ا��و�� س����ر���ه��� ه��غ��ه���پل د پرېکړو د یې نه او لري واک خبرو د نه ولسمشر چې ځکه خبرې، .« )يسولې وړتیا ( ۹۹کولو

د��ا��د�� د�� ، و��ر���و��س����ت�ه��� ت�ب��ا��ه��ی�و�� ا��و�� و��ر���ا��ن�و��ل��و�� و��ژ���ل��و��، ک�ا��ل��و��، ل��س������ تیښتې ين�ژ���د��ې�� د خپله ځواکونه بهرنيل��ټ�و�� د�� يل����ار�� م���ن�ګ�� ا��و�� ګ�ی�چ�� د��ه���، و��ر���ک��ه��� ت�ر���ې��� ل����ار��ه��� د��ا�� چ��ې���� ب�ر���ی��ښ����ي���� د��ا��س����ې���� ا��و��س������ نه يخ��و�� ،

. . وساتي عزت خپل ډول څه پوهیږېګټل شي نه جنګ هم هیڅکله لښکر ګیچ او ناپوهه چې هم د�� یریښتیا په ، یې دیرشسلمه چېتر ځواکونو هغو

ع��ا��د�� پ�ل��و��ر���ل��و�� پ�ه��� و��س����ل��ې���� د�� ا��و�� م���و��ا��د��و�� چېدپیسولهپاره يو�� يم���خ��د��ر��ه��� یېاعترافکوي چېمسؤلین ځواکونه هغه اویا. يجنګيږ د�� ح��ق��ی�ق��ت��� ه��غ��ه��� د��ا�� و��ه���ل��ی���� ش����ي���� ن�ه��� م���ی�د��ا��ن��� ه��م��� د�� یه��ی�څ��ک�ل��ه��� ه��ل��م��ن��د�� د�� د�� ينادعل چ��ې����

امریکایي کړ، خپل لقب ولسوال د یې وروسته چې کې، مارجې برخې یوې ۍولسوال ۍ . توګه ځانګړې په ځواکونه، غربي چې کوي ډاګیزه څه هغه او شول پیښ ته ځواکونو

ا��ړ��� ت�ه��� ت�ی�ښ����ت�ې���� ی�ې���� ، ( ۱۰۰کړل . ) ه��ا��ل��ن�د��ی�ا��ن���ن�و�� د�� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ع��م��ل��ي�ا��ت��� م���ا��ر��ج��ې���� د�� ن�و�� يه��ل��م��ن�د�� د�� ا��و��ب��ا��م���ا�� د�� ا��و�� ک�ر���س����ټ�ل��� م���ک�� ش����و�� يق���و��م���ا��ن�د��ا��ن��� يج��و��ړ���

. کې عملياتو دغو په و ازمیښت یو پاره له برخه لهنطام ځواکونو اتحادي او امریکایي زیاتو زرو پنځلسد�� ی�ې���� پ�ا��ی�ل��ې���� و��ه���، ن�ا��ک�ا��م��� د�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن�و�� ا��خ��س����ت��ې���� ل��ښ����ک�ر��� د�� يپ�و��ځ��ي���� د�� ، د�� يټولسیستمتباه س����ی��م��ې���� بې ،

ملک مال يګناه ډالرو میلیونو میلیونو د او وژل ا��و�� ..... يوګړو ز��ی��ا��ن���په د�� چې ته هیوادونو هغو توګه ځانګړې په او ته ټولنې نړیوالې عملياتو نظامي مارجې

د�� چ��ې���� ک�ړ���ه��� ډ��ا��ګ�ی�ز���ه��� د��ا�� ل��ر���ي��� ش����ت�و��ن���� ن�ظ����ا��م���ي���� ک�ې���� په ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� ولس ددې او ماتول افغانانوښکار نه شونی برې نظامي .يخالف

وروست د�� اتحاد شوروي » یپخواني داخلول پوځونو د ته افغانستان چې وایي ګورباچوف ولسمشرشي « نه تکرار بیا باید سهوه دا خاطر دې په وه سهوه ستر زمونږقواو » زمونږ چې چې وېهغهوایي

ooافغانانوپارتيزانيجنګونوسرهمخامخشو ېافغانستانتهورننوت د ځانګړ ېراسا لهبلهپلوهدا كمينونهراتهنيولكېده، تیييموقع اجغرافيo ی،حلوالى یاودنګدنګغرونهچىهلتهزمونږټانكونوكارنهكاوه،اواوسهمداعلتدىچېامريكاېانهمهيڅنهشيكوال پرابلومونه نه او

( ۱۰۱چىمنطقهپرېږدواوووځو «) وشيځكهدافغانستانخلكخارجياننهغواړيمونږمجبورو یشياونهامنيتراوستال د�� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ق���و��م���ن�د��ا��ن��� ) پ�ه��� ع���م��و��م���ي���� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� د��( Gen. Boris Gromov'sر��و��س����ي���� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� ، ر��و��س����ي����

ک�ړ��� ګ�و��ا��ښ����� ت�ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� ن�ا��ټ�و�� د�� ا��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي���� پ�ر���ې�ښ����و��د��، ی�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� چ��ې���� ع���س����ک�ر��� اوورته یا��خ��ر���ي��� ... د�� » ا��و�� ا��و��س������ ه��م��د��ا�� ر��ا��ک�ړ��� د��ر��س������ ع���ب�ر���ت��ن�ا��ک�ه��� ډ��ی�ر��� ت�ه��� م���و��ن��ږ��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� چ��ې���� دا و��ا��ی�ي���� پاره له تل

ش����و��ن و�� ېن�ا�� ح��ل��� ز��و��ر��� پ�ه��� ځ��و��ا��ک�و��ن��و�� د�� ک�ړ���ک��ې�چ��و��ن��ه��� س����ی�ا��س����ي���� چ��ې���� » د��ه��� . دا وایي هغه کړو فصلا��و�� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� و��ا��س����ت�و��ي���، ت�ه��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� پ�و��ځ��و��ن��ه��� ت�ا��ز��ه��� ز��ر���ګ��و��ن��و�� پ�ه��� ن�و��ر��� ل��ر���ي��� پ�ل���ان��� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ا��ن��� چ��ې����

ت�غ� ه��ی��څ�� ب�ه��� ک�ې���� ل��ی�ک�و�� پ�ه��� وستل یم���ق��ا��و��م���ت��� نه را اوبدلون منف . ییر پایلې یې به توګه طبیعي په او وي .«يشيش����و�� د�� ر��و��ز���ل���� ج��ګ�ړ���ې��� د�� د��ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ب�ل��� ی�و�� څ��ن�ګ�� ت�ر��� )یه��غ��ه��� Ol eg Samoil ov « زه( وایيچې

چې ده طبیعي کړل؟ لاسه تر مو څه او ؟ وکړل څه مونږ هلته ګڼم، لرې نه عقل د داجنګد�� ن�ه��� م���و�� ش����و�� يه��ی�څ�� و��ژ���ل���� ز��م���و��ن��ږ��� د��ی��، ا��ی�ښ����ي���� پ�ر���ې��� ش����ا��ت�ه��� م���و�� م���ړ���ي��� ی�و��ا��ز��ې��� ک�ړ���ي���، ملګري، يت�ر���ل����اس����ه���

».. ... وشول چې و څه هغه ټول دا او کونډې هغوی د او میندې هغوی دد�� ۲۰۰۱د�� ک�ا��ل��� تر ز�� افغانستان به پوځونه نړیوال چې کېده ګومان داسې دیخوا راپه اکتوبر

د�� يک�و��م��� څ��و��ک��� ه��ی��څ�� ب�ه��� ک�ې���� م���ق��ا��ب�ل��� پ�ه��� ل��ښ����ک�ر���و�� س����ت�ر���و�� د�� ه��ی�و��ا��د��و�� د��د��ې�� ا��و�� ک�ړ���ي��� پ�ا��څ��و��ن���� ت�ی�ر���ور . دې خو لري ونه پههمدېخاطراوسنړیوالهټولنه وحوصله ثابتهکړه، غلطه ډیره اوانګیرنه اند ستیونهوکلونودا

مال د هم او تلفاتو انساني د هم غواړي يچې ، ورکوي السه له ورځ په ورځ وړتیا زغم د د�� چې زیانونوچارواک . امریکایي پخپله شي حل الرې له اترو خبرو او سولې د موضوع ه��م��� يافغانستان

رارسیدل ته اند دغې د��پ�ی��ل���ام��� ياوس ک�ا��ر�� د�� . ېخ��و�� ماتې کې افغانستان په اند په هغوی د لري ویره نه

Page 115: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

115

د�� ب�ر���خ��ل��ی�ک�� ه��غ��و��ی��� د�� ک�ړ��� ب�ه��� څ��ی�ر��� پ�ه��� ا��م���پ��ر���ا��ط����و��ر���ی��و�� پ�خ��و��ا��ن�ي�و�� دغه يه��غ��و�� یېپه مخته نه چېددېد�� ب�ا��ن�د��ې�� ک�ړ���ي��د�� ه��ی�و��ا��د�� ت�ک�ر���ا��ر�� ت�ج��ر���ب��ې���� ن�ا��ک�ا��م���ه��� ک�و��ل��و�� .يو��ل��ک�ې����

دا چې دادې اند ټولو پوهانو کار سیاسي د هیوادو دنورو ناټو د او انګلستان امریکا، دشي . کړل حل الرې له اترو دخبرو باید موضوع

اروپا ور يپه د پوځونو د ته افغانستان کې هیوادونو په ي یو حکومتونه کې بحثونو په استولوش����و�� ړ��ن��ګ�� پ�س����ې���� ا��و�� يب�ل��� ا��ی�ټ��ا��ل��ی�ې���� د�� ی�ې���� م���ث�ا��ل��و��ن��ه��� م���ه��م��� دي ډه��ا��ل��ن چ��ې���� ن�و��ر���و�� حکومتونه پ�ه��� ی�ې���� څ��ن�ګ�� ت�ر��� خ��و��

د�� ر��س����ی��د��ل��ې���� ت�ه��� ا��و��ج�� خ��پ�ل��� ا��و��س������ ک�م��ش����ک�ش������ د��ا�� ه��م��� ک�ې���� .یه��ی�و��ا��د��و��ن��و�� » لاره » بله پرته تفاهم له سره والو وسله مخالفو له کې افغانستان په چې وایي وسټروله ګیدو وزیر چارو بهرنيو د جرمني د

د. سره مشرانو ټولو له ډلو د مخالفينو د شمول په عمر ملا د هم سیاستوالانو جرمني د . نشته د وکړه غوښتنه خبرواترو مشروطو جرمنيشپیګلمجلېپهخپلېیوېګڼېکېولېکلدجرمنيدعیساييډیموکراټواکمنائتالفګونددفراکسیوندخارجي

» « د ته سولې شي کولای افغانان شان په حکمتیار ګلبدین انجنير او عمر ملا د وویل فیلډر مس ویندوی کمیټۍ د سیاست . شان په کولو ډډې د تاوترېخوالي له او داحترام ته حقوقو دښځو باید کسان دغه البته وویل هغې کړي برابره زمينه لپاره خبرواترو

. په هدف اترو خبرو د سره ډلو مقاومتي والو وسله نورو له دافغانستان او طالبانو له کړه زیاته مسؤل دغه جرمني د ومني شرطونه » « . په افغانستان د هم مولر کریسټین استازي ګوند شنو د کښې پارلمان په جرمني د دي کول رامنځته ثبات د کښې هیواد دغه

» . دی بللی منتفي ګډون مخالفينو د کښې حکومتاحمدرشيد کارپوه دې پاکستانی په اوس کېږي ګڼل سرچېنه باوري ناټو او امریکایانو د کې سیمه په چې چې ، دی افغانستان »باور د باید

. وشي خبرې ژره تر ژر سره طالبانو له لپاره اواري د شخړې «دد�� چې هغه خ��ب�ر��� ش����و�� د��ه��م��د��ې�� ب�ل��ل��� ر��ا�� ت�ه��� ل��ن�د��ن��� ا��ن��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� وویل :یڅ��ر���ګ��ن��د��و��ل��و�� کې کنفرانس یوه په په» و زما

ثباتۍ بې او ګډوډۍ د کې سیمه په به وروسته وتلو بهرنيوځواکونوله د افغانستانه له او خرابېدو لا د حالاتو د شي، ونه ترسره ژر خبرې دا که باور». شي ډېر امکان

چې شته نه شک کې دې رشيد په د�� احمد خ��ب��ر���ې��� د��ا�� ا��و�� ب�ه��� ا��ج��ا��ز��ه��� پ�ه��� د�� غ��ر���ب��ي�ا��ن�و�� ب�ا��و��ر��� د�� ت�ه��� و��ل��س����و��ن��و�� ه��غ��و��ی��� پیدا د��غ��ب�ر���ګ��و�� خ��ب�ر���ه��� ه��غ��ه��� ځ��ک�ه��� ن�و�� ، ک�و��ي��� خ��ا��ط����ر��� چې :يک�ې�د��و��پ�ه��� وایي کې »او پام په ټکي څو کې برخه په طالبانو د چې

لږ لرئ و�� ډېره کلمه جهاد د دوی کې کلونو وروستیو په چې دا بل او دي مخالف حضور د بهرنيانو د کې افغانستان په طالبان چې هداخپرونو په دوی د او .« استعمالوي کېږي کارول نه کلمه جهاد د اا اصل وخت ځينې کې

ا��و�� و��ر���ک��و��ي��� ډ��ا��ډ�� د��ا�� ت�ه��� ل��و��ی��د��ی�ځ��و��ا��ل��و�� ک�ې���� ل��ن�د��ن��� پ�ه��� کې ه��غ��ه��� منځ په طالبانو د نظر په ده د چې عناصر معقول واييپه کوي، ملاتړ شان په حکومت د کرزي د هم یې لوېدیځوال چې توګه، په حکومت داسې یوه د دوی چې وي شوي پوه دې په ممکن

. شي نه مخامخ تکرارسره له تجربو تېرو د اا عمل او ورسېږي ته واک کې افغانستاندا او لري نه ستراتیژي جدي کومه لپاره خبرو د دوی چې ده دا ستونزه لویه ترټولو ځواکونو ايتلافي د کې افغانستان په او لوېدیځ په چې وویل ده

. یادېږي بیا بیا راهیسې مودې ډېرې له موضوع اترو خبرو د سره طالبانو له چې ده کې حال داسې په. هغه لوېدیځو د هغې د او امریکا د کې برخه په خبرو د سره مشرانو له طالبانو د نظر په ده د وشي خبرې سره مشرانو له طالبانو د باید چې وايي

سره طالبانو له چې ووايي ته ولسونو خپلو څرنګه وروسته جګړې کلونوکلونو له چې ځکه ده درکه له افکارو عامه د هیوادونو دغو د ستونزه متحدانو. کوي خبرې

. هغه له جولایه له کال راتلونکي د چې وايي امریکا اا مثل شته زمینې ګډې لپاره خبرو د ترمنځ خواوو دواړو د چې وویل کې حال عین په . شي کېدای نظر په رشيد احمد د دي وتلوغوښتونکي د بهرنيوځواکونو د افغانستانه له اا نهایت هم طالبان او پیلوي ایستل ځواکونو خپلو د افغانستانه

یوه په ټکي ګډ . دا شي ونیول کې نظر په کې چوکاټ رسمياو بېولی شي نه پرمخ هدف دا توګه یوازې په حکومت کرزي د دلایلو بېلابېلو په چې کاوه ټینګار خبره دې په خ��ب��ر���و�� ده نړیوال د�� پروسه دا

لري اړتیا ته او (۱۰۲ )ضمانت مشر پخواني اى ايس اى ويل د حميدگل جنرال کارپوه امورو د افغانستان مذاکراتو» : يد يد د » ويل حميدگل کې مرکه ځانگړې په سره ان ان سي له راتلى شي نه امنيت کې افغانستان په سيمه» ي :پرته په هند او امريکا

. د هند او وخوړه ماته کې افغانستان په امريکا کوي اداء رول منفي .« کې زياته حميدگل کوي هڅې کولو دکمزوري پاکستاند » ې :کړ شخړې افغان يوا د د زهوارۍ دمقاومت لار د ينۍ اترې خبرې سره نه يليکو شوې نيول لار اترو دخبرو چې پورې ترڅو

. » کړ زياته گل حميد راتلى شي نه امنيت او سوله کې افغانستان په ې :ويد» هم دې واکمنان کړ دپاکستان رابېل ځان څخه جگړې او يروانې خطرناک زيات ډير به حالت روان را چې ځکه

و .«يخواشينونکىنوامبر :» . د سږکال چې وایي هغه کوي سوله سره طالبانو د سږکال به اوباما چې وایي کارپوه امورو سیاسي د دغه راز همدا

پرانیز دروازې سولې د سره ډلو د مجاهدینو د حکومت اوباما د به کې میاشت خپل د. يپه به ډلې مقاومت د اند په هغهلیک قانون . ياساسي نه دا افغانان ځکه وکړي لاسوهنه کې امورو داخلي په افغانستان د چې ده نه کار په هیچاته او

Page 116: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

116

پرد چې وکړ يخوښوي لاسوهنه کې چارو کورنیو په ورته به يدې دولت کرزي حامد د چې کړې وینه وړاند هغه ، د به امریکایان او ورسیږي ته انجام خپل ژر تر ۴۰۰ډیر سره ۵۰۰نه ځانو خپلو له دوستان نژدې کرزي حامد د پورې

د . ياروپا باور دې په هغه کړي منتقل ته هیوادونو کړل یي اداره لخوا ډلې مجاهدې بلې یا او طالبانو د به افغانستان چې( ۱۰۳شي . )

په کې وخت په ګډون د کې کنفرانس یوه په سره زما ، خټک افراسیاب اوسناتور،ښاغلي مشر یو ګوند عوامي نشنل د دپاکستانهر اوپه دې نیمګړې سیاست افغانستان د پرته حکمتیار الدین انجیرګلب د چې کاوه أاکید ت دې په کې لیدنه ځانګړې یوه

ګډونحتميکړي . صورتچېشونيويداسېالرېبایدولټولشيچېدافغانستانپهسیاستکېدهغه ) پخوان ) حکومت طالبانو د افغانستان د کې اباد اسلام عبدالسالمضعیف، سفیر، یپه چېدطالبانوداسالمي مال

وګړ باوري یو د یغورځنګ اند دې په کېږي :چې یګڼلدبحراند دمذاکراتوپرتهد » . افغانستان هیڅتوان دسولېکولوپهاړه چېدافغانستاندولت هغهوایي شتوننهلري الره بلهکومه حل

او . د يزیاتو نهلري نوبیا . چې ستونزهداخليوي دېاساسکهدا په عوامللري خارجي ستونزهداخلينهدهبلکې افغانستانپهدېاندد ضعیف شي یامریکایاندلتهڅهکوي؟مال رامنځته فضا دامریکایانواومخالفینوترمنځدباور ترهرڅهلومړيدې چې

پهکومدریمګړ خبرې دا دپای . » ياوبیا لوبېته باز لستاولست د چې ددېوړاندېزسره مالضعیف د کېترسرهشي ۍهیواد ». oاوبینالملل شمیرافغاني ګڼ کېښودلشي ددېټولواندداد . يټکې دي پهدېاړههمانده چېیوازې » یسیاسيکارپوهان

لستونههمجوړشو بلکېڅهنورعجیباو یتورلستنهد « . چېبایدد يغریب شي راښکل پرې کرښه بطالند ددولت، افغانستان ددېمراحلووروستهبهد بهد امریکایانواو هغهوایيچې اوبیا رامنځتهشي فضا باور د د طالبانوترمنځ طالبانو،

د اوامریکایانوترمنځ برابرهشي . ) افغانستانددولت، لهپارهالره (۱۰۴مذاکراتوک�ړ��� پ�ی�د��ا�� ل����ار��ه��� د��ح��ل��� غ��م��ی�ز���ې��� د��د��ې�� ل����ار��ې��� ل��ه��� ج��ر���ګ��و�� د�� غ��و��ا��ړ���ي��� ب�ی��ا�� خ��ل��ک�� د�� . يی�و��ش����م��ی�ر��� ه��م��� څ��ه��� ک�ه���

د�� م���ی��ن�ځ�� ت�ر��� ا��ړ���خ��و��ن��و�� د��د��و��ا��ړ���و�� ک�ې���� س����ی�م��و�� ا��و�� پ�ښ����ت��ن�و��پ�ه��� د��ی�� ک�ا��ر�� ګ�ټ�و��ر��� خ��پ�ل��ه��� پ�ه��� ج��و��ړ���ښ����ت��� ج��ر���ګ��و�� د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� و��ف���ص���ل��� د��ح��ل��� ج��ن�ج��ا��ل��و��کول پښتانه نه لارې شي ددې ک�ړ��� ی ح��ل��� س����ت�و��ن��ز���ې��� دومره. يخ��پ��ل��ې���� حللهپارهداسېجرګې د غمیزې اوسن افغانستاند ۍخود

پ اکونو ځو نیو بهر د کې افغانستان په به نه او بریښي نه اغیز هګټورې څه کې کمښت په مقاومت روان د چې :ولريخلاف ځکهپ- ۱ ځواکونو بهرنيو د کې افغانستان ا��و��س����ن هپه فکر یخ��ل���اف��� یو کامال هیڅ يمقاومت په چې دی مقاوت

ن�غ� ر��ا�� ن�ه��� ک�ې���� و��ل��س������ ا��و�� ن�غ��ا��ړ�� ښتلق���و��م���� ر��ا�� ک�ې���� ځ��ا��ن��� پ�خ��پ�ل��� ق���و��م���و��ن��ه��� ا��و�� و��ل��س����و��ن��ه��� ټ�و��ل���� ب�ل��ک�ې���� . يک�ې�ږ���ي���یوا- ۲ غورځنګ کرښ زې دا د ډیورنډ د�� ېد ی�ې���� ک�ې���� ه��ی�و��ا�� ټ�و��ل���� پ�ه��� ب�ل��ک�ې���� ک�ې�د��ل��ی���� ټ�و�� ر��ا�� د��ی�� ن�ه��� څ��ن�ګ�� ت�ر���

ریښ یوډول ترمنیځ ولسونو او قومونو د�� ېمختلفو . يغ��ځ��و��ل��ې����غ�- ۳ د��د��ې�� چ��ې���� و��ښ����و��و��ل��ه��� پ�ی�ښ����و�� قومي ورځم���خ��ت�ل��ف��و�� هغه که مخالف هر خپل غړي مقاومت او نګ

و�� مذهب يم���ش����ر��� که و�� ياو لر يم���ش����ر��� څخه مخې خپلې و��ړ��� ېد ی�ې���� م���ن�ځ��ه��� ل��ه��� ا��و�� .یک�ړ���ی���د�� ل����ان�ج�� ېپ�ه��� د��د��ې�� م���ل���ات�ړ��� د�� ېا��س����ا��س����� ه��غ��و��ی��� ا��و��د�� د��و��ل��ت��� م���ی��ش����ت��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� د�� ب�ا��ی�د�� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� ددې يح��ل���

د�� ف���ک�ت�و��ر���و�� غ��م��ی�ز���ې��� د��ا��خ��ل��ي���� ل��ټ�و�� نح��ل��� و�� د�� يه��� و��ک��ړ��� ا��و�� ه��ا��ن�د�� و�� ه��څ��ه��� ل��پ�ا��ر��ه��� ح��ل��� د�� ش����و��ن��ی����. يه��غ��ې���� چ��ې����دي الندې دا هغه او :ده

ا��و��س����ن- ۱ ک�ې���� ه��ی��و��ا��د�� فکتور یپ�ه��� ددوو . وجنجال ا��و�� غ��و��ر���ځ��ن��ګ�� ا��س����ل���ام���ي���� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� د��ی�� م���ی�ن��ځ�� ت�ر��� ن�و��م���ل���ات�ړ��� ب�ه��ر���ن��ي���� ا��و�� د��و��ل��ت��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� ا��و�� ا��ړ���خ�� ی�و�� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ا��س����ل���ام���ي���� اړخ يح��ز���ب��� بل یې

جوړوي .ش����و��- ۲ ی�ا��د�� ش����و�� يپ�و��ر���ت��ه��� پ�ی��ژ���ن��د��ل��� ک�ې���� م���ل��ت��� ټ�و��ل���� پ�ه��� ح��ز���ب��و��ن��ه��� ځ��ا��ن�ګ�ړ��� يد��و��ا��ړ���ه��� ه��ر��� پ�ه��� کې يا��و�� قوم او ولس

.يپ�ی�ژ���ن��د��ګ�ل��و�� ښه ا��و�� ېریښ ژورې لري نسل ) ( -۳ هیڅ په افغانستان اسلامي حزب او غورځنګ اسلامي طالبانو د حزبونه ژ��ب��ن يدغه پورې ي، اړخ منطقوي یا دي تړلی او نه

د�� پ�ر���ې�ک�ړ��� ېپ�ه��� ج��ر���ګ��و�� د��د��ې�� ا��و�� ج��ر���ګ��و�� ر��و��ا��ن�و�� د�� خ��و�� ېا��س����ا��س����� پ�ه��� ه��غ��و��ی��� نشي ځد�� اغیز ډول هیڅ باندې ښت .یکولکې- ۴ هیواد ټول په شمول په ادارو حساسو د کابل د یې تشکېلات دغه او لري تشکېلات سیاسي او نظامي توګه پراخه په حزبونه دواړه

. يد�� يغځيدلاصلي په قضيې د افغانستان د کې هغوی په چې څخه جرګو ډول ددغه اساس دې په

بریښي . نه خبره وړ پوهې د درلودل هیله دحل غمیزې د شي، ونه غور لوريد�� د�� د�� ه��ی�و��ا��د�� لهپاره ) غ��م��ی�ز���ې��� کېدو پیدا چارود ( ۲۰۱۰سیاسيحلالرو کابل مرکز په هیواد د کې میاشت په جون د کال ز

الملل بین ستره یوه په يکې چې هیوادونو هغو ټولو کې هغې په چې شوه جوړه غونډهک�ړ��� ګ�ډ��و��ن���� ل��ر���ي��� ش����ت�و��ن���� پ�و��ځ��ي���� ک�ې���� . یا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� د�� ک�ې���� ا��خ��ر��� پ�ه��� غ��و��ن��ډ��ې�� د��د��ې�� کرزي و�� ولسمشر

د�� ب�ه��� پ�و��ځ��و��ن��ه��� ب�ی�ر���و��ن��ي���� چ��ې���� و��ش����و�� ا��ع��ل���ان��� خ��و��ا�� د�� ل��ه��� څ��خ��ه��� پورې ۲۰۱۴ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� اخره تر کال

Page 117: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

117

. بیا وروسته خو سپاري ته پولېسو ملي او اردو ملي افغانستان د به امنیت او وځيک�ړ��� . ښ����ک�ا��ر��ه��� م���خ��ا��ل��ف��ت��� س����ر���ه��� ا��ع��ل���ان��� د��د��ې�� د��ک�ر���ز���ي��� ک�ړ���ی��و�� ا��م���ر���ی��ک�ا��ی�ي����

oدکابلدنړیوالکنفرانسدتصویبشو : يالمان لیکليچې والیتونود ۳۴افغانستاند اعالمیېپهاساسبهد ېژبېمجلېشپیګلپهدېاړه. امنیتيچارومسؤولېتافغانځواکونوتهوسپارلشي

پهدېهېوادکېدېرهنړیوالځواکونه نهديویلشوي، کله چېدامهال به خوپهسندکېدا یېشمېرشاوخوایولکوپنځوسوزروتهرسیدلی،. لهافغانستانڅخهووځي

سیاسياوکورنیو ممکند جمهوررئیسبارکاوباما امریکا د شپیګلپهباور، یوهکالکېلهافغانستانڅخهد يدالیلولهوجېپهراتلونکo دoکړياولهدېسرهسمبهناټوځواکونوتههمدوتلوالرخالصهشي عسکروایستلپيل يامریکاي.

دکابلپهنړیوالکنفرانسکېلهافغانستانڅخهدبهرنيوځواکونود . کالنېټههممبهمهاوګونګهبریښي ۲۰۱۴وتلولپارهد شپیګللیکې،اعالمیېپه » ۱۷د امنیتد نړیوالهټولنهبهپهافغانستانکېد افغانستانلهمليپوځ مېفقرېکېراغلي، د پهمقصد، ټینګښتاوپراختیا

ورکړي.« سرهمالياوپوځيمرستوتهدوام په خود ۲۰۱۴کهلهیوهلوري کېږي، خبره وتلو ځواکونود د کالکې پهیوشمیر م ګاونډیوپهګډون د همدېخبرو بلهاړخه

دي . راپیداکړې پرزې کېسیاسيغورزې هیوادونود د دمختلکولولهپاره دافغانستاندحلدسیاسيپروسې دطالبانویولوړپوړ ۲۰۱۰پاکستانحکومتاونظام یمکالپهلومړيوکې

oد ) ( یچارواک کرزي چېهغهد پهدېخاطرونیوه مالبرادر په مالعبدالغني پرته پاکستاندجاسوسينظامدخبرېدو سرهد حکومت . او مختهکړېو دپروسېکار د پټهدسولې افغانستان چې ګڼ پاکستان مرکز بنسټیز یو پاره له موخو ستراتیژیکو هیڅکلههمنه يخپلو

قیاد کېخپل پروسه مهمه پهدې چې . )يغواړي ورکړي لهالسه ( ۱۰۵رولد انګلیسانوهم . همداراز ) ګوښهکړ ) لهکاره سیرشيرارډکاوبر سیاسينماینده خپل تور په بلنې د اترو خبرو ګاردينطالبانوسرهد

له چې كاوبر، شيرارد سير نماينده، خاص انګلستان د پاره د پاكستان او افغانستان د چې كړه څرګنده ه خبر دا ورځپاڼېخبرو د يې سره . اطالبانو شو نه ستون ته سيمې بېرته او شو پاتې هلته نو لاړ ته لندن دى چې كله ، وه كړې غوښتنه ترو

خبرو د سره طالبانو له د اكاوبر ناټو د يې كښې افغانستان په او ؤ كړى پيشنهاد تروستراتيژ د . ۍجنګ اعلان وزارت د دفاع د انګستان د اساس په خبر د ورځپاڼې ګاردين د وه ښودلې انديښنه اړه په

كې جګړه په افغانستان د چې مصارف 300وكړ جګړې د كښې افغانستان او عراق په او شوي وژل عسكر مليارده 20انګليسي . شو كوښه دندې خپلې له هم كاوبر جوخت سره اعلان ددې دي رسيدلي ته پونډو انګليسي

امنیت د کې افغانستان په چې کړې غوښتنه څخه هیوادنو دغربي ډلې کارپوه یوې دکاناډاد�� ه��ل��ت�ه��� د��ې�� خ��ا��ط����ر��� پ�ه��� ر��ا��و��س����ت�ل��و�� وشي . د�� اترې خبرې سره طالبانو

د�� د�� م���ط����ا��ل��ع��ا��ت�و�� د�� ویل ا��ف���غ��ا��ن�س����ت��ا��ن��� کې مرکز په کاناډا د کارپوهانو دغې ډلې : يد�� يجیوپولېټیک چې د�� س����ر���ه��� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� ه��م��� څ��ه��� د�� ک�ه��� م���خ��د��و��ش������ م���و��ف���ق��ی�ت��� ه��غ��و��ی��� یخ��ب�ر���و�� د�� ت�ه��� م���ی�ز��� س����ی�ا��س����ي���� ه��م��� ب�ی��ا�� خ��و��

کړي . خپل را ډګر عمل د څخه هغوی د به راتګد�� : ب�ه��� د��ا�� چ��ې���� و��ا��ی�ي���� ا��س����م��ی�ت��� ګ�و��ر���و��ن���� س����ف��ی�ر��� پ�خ��و��ا��ن�ي���� ک�ا��ن�ا��ډ��ا�� د�� ک�ې���� ن�ا��ټ�و�� چ��ا��ن�س������ پ�ه��� ښ����ه��� ډ��ی�ر��� پ�ا��ر��ه��� ل��ه��� م���و��ف���ق��ی�ت���

. و�� ن�ه��� و��ړ��� د��ز��غ���م��� ا��و�� س����ت�و��ن��ز���م���ن�ې���� ډ��ی�ر���ې��� ب�ه��� خ��ب�ر���ې��� س����ر���ه��� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� داسې يو��ي��� طالبان نه اود�� د�� يخ��ل��ک�� ز��ه��� خ��و�� غ��و��ا��ړ���م����، ی�ې���� ز��ه��� . چ��ې���� یوې حل د مونږ وینم نه هم لار بله پرته خبرو

ل��ر���و�� . ا��ړ���ت��ی��ا�� ت�ه��� ل����ار��ې��� س����ی��ا��س����ي����( د�� ک�ر���ز���ي��� و��ل��س����م��ش����ر��� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� ( ۲۰۱۰د�� د�� د��ط����ا��ل��ب�ا��ن�و��س����ر���ه��� و��ر���ځ�� پ�ه��� ع���ا��ش����و��ر���ا�� د�� ک�ا��ل��� خ��ب�ر���و�� م���

. سره ځواکونو د حکمتیار ګلبدین او مجاهد عمر مالمحمد د چې وویل هغه وکړه غوښتنهغوښتونک سولې د�� . ید�� ید ن�ه��� ګ�ټ�و��ر���ې��� خ��ب�ر���ې��� س����ر���ه��� ط����ا��ل��ب�ا��ن�و�� د�� چ��ې���� و��ا��ی�ي���� س����ر���م���ن�ش����ي���� ن�ا��ټ�و�� د�� يخ��و��

ک�ړ���. م���خ��ا��ل��ف��ت��� س����ر���ه��� خ��ب��ر���و�� د�� د��ک�ر���ز���ي��� ت�و��ګ��ه��� ډ��ا��ګ�ی�ز���ه��� پ�ه��� س����ف��ی�ر��� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ک�ې���� ک�ا��ب�ل��� پ�ه��� ر��ا��ز�� یه��م��د��ا��ش����و��ې�د�� ت�ع��ب�ی��ر��� غ��ل��ط���� څ��خ��ه��� خ��ب�ر���و�� و��ل��س����م��ش����ر��� د�� چ��ې���� د��ي�� ی�ې���� و��ی��ل��ی���� . یا��و�� ترهرڅه اند په دهغه

ی�و�� ک�ې���� س����ف��ا��ر��ت��� پ�ه��� ا��م���ر���ی��ک�ا�� د�� ا��ړ��ه��� د��ې�� پ�ه��� ب�ا��ی�د�� و�� يهماهنګ هل��و��م���ړ���ي��� ر��ا��غ��ل��ې���� ا��ع��ل���ان��� یم���ن�ځ��ت�ه��� ا��و��ب��ی��ا��.یو�� یش����و��

oوجنرالپیترې oيد يسویل ooښورښ  .يترالسهکړ يچېمتحدهایاالتنشيکوالیچېدوژلوپهزورکامیاب او بغاوت بومي یو عسکر بهرني oیوازیځای کارکوالی يعسکرچېدخلکومالتړورسرهو ينشيماتوالی، خلکوپهمرسته يسغواړيچېدمحلo وجنرالپیترېo  .شيدا

پالیس  .يطالبانسټکړ مختور يهمدا خو همعمليکړه، ناکام يپهافغانستانکېشورويانو محلo  ول.شاو يپهافغانستانکې، ooیوبلپهخالفډز يجنګساالرانسمدست :  .يپیلو ېد ooخوب جنګساالرانکرایهکېدایشي، .اافغانانوایي  لکلرانیولکېداینهشي

oڅوکغواړيچېیوطالبووژن پهنتیجهکېبد يبلخوا، اوبیا ( ۱۰۶؟ )شي ېورتهپاتoo ي،

Page 118: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

118

لوېديځو ( e Figaro) - دفرانسېمحافظهکارهورځپاڼهليفيگارو هيوادونودمرستندويهکارکونکوتروژلووروستهپهتبصره پهافغانستانکېد oچې يکېليک :

روښانهکړهچېطالبانډيرمتعصبدي » دا «.دغهنويفاجعېيواربېا  oسړ يورځپاڼهليک داسېورځبههمرا ي، کېږيچېآيا کېبهسولهرا يچېپهدغه شتهپوښتنهپيدا ورځپاڼيپهخبرهد ي؟شهيواد د

بايللوپهحالکې  متحدينو یهغو روانهجگړهچېامريکايانواود ېميالديکالراهيس ۲۰۰۱ د دافغانستانپهلوړواوژوروکېپيلکړې،ده.

رازپهافغانستانکېد چېدی همدا متحدو هلوځلومالتړکوياود لهطالبانوسرهدپخالینېد امریکايياوناټوپوځيانوقومندانوایي امریکاپرمختګ وسلهوالومخالفانوسرهد واوددولتنور وطالبانo د یې کې ایالتونوپهځينوقضیو له اترو . خبرو جنرالډیویډپیتر سیوسرهمرستهکړېده

اوپه غاړهلري رپیلولومخکښرولپoo خبرواترود طالبانولهمشرانوسرهد افغانستانحکومتد د لهفکسنیوزتلویزیونسرهپهمرکهکېوویل « : . په امریکا دههمدارازوویل بهیرلهنژدېڅارلیدی دا خوخپلهپهخبروکېبرخه دېمنځکېامریکا یوشمېرمواردوکېډېرهمرستهکړې،

«.نهلري : » یوجنرالپیتر د دنړ . د افغانستانجګړههمباالخره نوروجګړوپهشانبهد ۍسوویل موږپهعراقکېلهداسېکسانو خبرولهالرېاوارهشي

کارد !! السونهیېزموږپهوینوککړ سرهخبروتهکښېناستوچې ؟دا .« ول وړمهورځ نیویارکټایمزپهیوهراپور هرېبلواپهپایکېشویدی. ) افغانستاندحکومتترمنځپه کېوویلچېدطالبانواود کېپټېخبرېشوېدي ( ۱۰۷ۍوروستیوکېپهدوب

( د�� ی�ې���� په ( ۲۰۱۰ت�ر���څ��ن�ګ�� داګستدمیاشتې دې ۲۶زکال ډنمارک چې غوښتنه دا مشرتابه د ناټو د حکومت ډنمارک د مهایف وزیر . )۱۶خپلې چارو دبهرنيو ډنمارک د کړه مسترد کړي، منتقل ته افغانستان -تیارې

ene Espersen )د�� ز��م���و��ن��ږ��� غ��و��ښ����ت�ن��ه��� د��ا�� چ��ې���� د�� و��و��ی��ل��� و��ی��س����ت�ل��و�� ر��ا�� ب�ی�ر���ت��ه��� د�� تر ع��س����ک�ر���و�� کوي، ټکر سره پالنتوانیږ نه یې دولت چې وایي هغه یې ډنمارک يڅنګ میلیارده څلویښت نورو م���ص���ا��ر��ف���و�� يد ا��ض���ا��ف���ي���� ک�ر���و��ن��و��

پ د�� . ربار م���و��ن��ږ��� و��ا��خ��ل��ي���� ا��و��س������ . ا��و��ږ���و�� خ��و�� ش����ي���� م���ن�ځ��ت�ه��� ر��ا�� ا��م���ن�ی��ت��� ا��و�� ث�ب�ا��ت��� ک�ې���� ا��ف���غ��ا��ن�س����ت�ا��ن��� پ�ه��� غ��و��ا��ړ���ي��� چ��ې���� و��و�� ک�ې���� ډ��ل��ه��� پ�ه��� ه��غ��و��ه��ی�و��ا��د��و��ن��و��رسیدل را وزیر . )یوخت دفاع د ډنمارک د کړو کم را فعالیتونه خپل کې افغانستان په Gitteچې

l illel und Bech )کولا پورته شي نه بار مصارفو د پاره له کار ددې یې دولت چې وایي (۱۰۸.) یهمپورېاړوندهکړ د اوهمپههغوی چېلویدیځوال ډاګیزهکېږي دا پهبنسټ اندونواووړاندېزونو دېپایلوتهرسیدليچېد ۍپورتنیو

افغانستان د الردسیاسيخبرواو څخهدوتلو چېسبا له افغانستاندډنډ نوهغهڅه ترسترګوکېږي، پرتهنه سرهدتفاهم مقاومت oترسرهکول دریځکې اوسپهښه هغه کوي پهاساسترسره مجبورېت سخت هیواددېغمیزېته . ییېد چېد اوهغهدا شي

oټک دپای الرې له وکاږي .یدسیاسيخبرواترو پوځونه خپل پهپتمنهتوګه اوپخپلهترې شي کېښودلامریکایانواندداد وساتي یکهڅههمد پهافغانستانکې قطعات عسکري یوشمیر ویستلووروستههم غواړيدځواکونود هغوی چې

پهعراقکېیېدپوځونودویستلوپهاخر . وکړل کې چېد ( ۲۰۱۰مداګست ۲۰ورځ )يلکهڅنګهیېچېپهعراق اعالنوکړ مهغه ( )۵۰،۰۰۰هغوی ) سلزره نژدې بهیې اوترڅنګ کېتراوږدېمودېپورېپاتهوي، پهعراق به پرسونل عسکري

contractors )تړونکو د ينکoویا یې ټولتړونونه هغههیواددطبیعيزیرمو اویاد دپروسې بیاودانولو د چېدعراق وي همپاتهالسلیککړيد سره ځایددولت و . يهغه چېپهعراقکېبهیېپایلېڅه یوه يدا دداسې کې خوپهافغانستان بیلهخبرهده،

« oاوسن چې اوهغهدا لهورایهډاګیزهدي اعالنکړ يپالنپایلې لري صبغه ملي اړخه لههره چې د یمقاومت کېبه چېپههیوادزغ نه و هم شتون عسکر بهرني پهافغانستانکېد « ميیوه اوروسهیوادونه دچېن هم ګاونډیاناونه بهیېنهزمونږ ترڅنګ

سیاسياستقاللاو اوسیېدهیواد چې څنګه شتونبهلکه پوځي ددوی وزغمي، سره ۍمکنoځامریکایانوشتون خطره له بشپړتیازمونږد بینالمللo . مخکړی، امریکایيضد ګاونډیاو ځکههیڅ ستونزوسرهمخکړي زیاتو نورو د امنیتيحاالت ځواکونه يهیواد

ooنظاميتمځایونوپ امریکایانود کساند یوشمیر نودویبهپهطبیعيتوګه پهافغانستانکېشتونولري امریکایان خالفه نهغواړيورغورځوي . کې امن اونا همغسېپهبېثبات هیواد کاربه چېدا ۍاستعمالوي ۍ

نه پرې به دوی وایيچې چېدافغانستاناوسنo کهڅههمامریکایان ډاګیزهو . یږدې باید دا اما سقوطوکړي چېهیڅوک ينظامپرېږد . نهغواړيد باید امریکایان تبدیلشي باندې نظام ولسواکه نظامپهیوهښه، دا بلکېغواړي سقوطوکړي چې يافغانستاننظام

oوټاک پهخپله خپلقیادت ټاکنولهالرې تضمیناوډاډمنهکړ پخپلهولسد او . يافغاناندازادو بقا .يهغهنظامهغهڅهد ټول په يدا افغانستان یېخپلولس ۱۵چېدحزباسالمي ترنامهالندې چېدملينجاتدمیثاق طرحهکې مادهې

کورنیواو ټولو تهوړاندېکړ تهاو شتونلري .یبهرنيواړخونو ،د مشتمل برخو پهدوو میثاق نظام یدغه منتخب یوه د کې پهافغانستان ویستلواوبلهبرخهیې د بهرنيوځواکونو یوهبرخهیېد ،

باندېراڅرخي . پهجوړښتزمونږدهیوادد چې شکنهشته نیواکګرد پهدېکې همدا هم مسؤلین غمیزې اوږدونکo يۍپخوان اوتردېحاله ياوددېغمیزې

همدوید هم درارسیدومسؤلین غمیزهبهدوامکوي . .يپورې دا شتونولري دلته اوترهغوچېدوی

Page 119: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

119

د څخه افغانستان د دیوهمهالویشلهالرې دې بهرنيځواکونه چې ډاګیزهکړې دا خپلوړاندېزکې په افغانستان حزباسالميتیار پoo يوکړ يوتلو چارې امنیت یوځاید پولېساومجاهدین ملي اردو، ملي پهټولووالیاتوکې دې جریانکې اوپهدې ر،

. ooپ شوی جوړې دورانکې چېپهدې هغهادارې یېټولې دې اوترڅنګ او . رغاړهواخلی کړلشي اواصالح پاته خپلځایشونید هغهوخت راض یداکار مهالویش په وتلو د ځواکونه بهرني .يچې شي

چېد لهپاره رژیمدې ۱۹۹۲ترڅنګیېددې نوهمدا رانشي، منځته تشه اودقدرت نهشي تکرار یوځلبیا ترخېپیښې مکالترالسه . ترتړونلهمخې د راېېیې ترټولوزیاتې چې ته ګوند همغه واک ټول اوبیادې ورکړي خپلکارتهدوام پورې ټاکنو بیا

اوبینالمللo . ېکړ شي مالتړوکړي . ټولنهدېد يويوسپارل نظام منتخب همداسېولسواکهشو پهدېاساسپهدېوړاندېزونوکېپهولسغږ اوپهځایدې، معقول ډیر پورې تراوسه وړاندېزونه یوې یدا چېدهمداسې

پاره له جوړښت د ادارې منتخبې یوه اوپهولسکېد ولسدنجات د نهپورته، تبعیض دهرډول لهپارهدې طرحې معقولېیوکړي . سره السونه

پاې

ضمیمه:ب�ر���ی��ښ����ن��ا��ی سرهمرکه :يد��د��ع��و��ت��� پاڼې

ما له بزرګر، طارق مسؤل، پاڼې بریښنایي د ددعوت میشت کې ناروې په وروسته سمدستي ګرځیدو را بیرته د نه دسفر ته و�� کابل څ��خ��ه���د��ب�ر���ی��ښ����ن�ا��ی چ��ې���� پ�و��ښ����ت�ن�و�� يغ��و��ښ����ت�ل��� ک�ت�و��ن��ک�و�� د�� و��ر���ک��ړ���م���� :تپ�ا��ڼ�ې���� م���ع��ل��و��م���ا��ت��� ا��ړ���ه��� پ�ه��� س����ف��ر��� د��خ��پ�ل��� ه���

د: اسلامي حزب د شئ کولې راکړئ؟ ۱۵دعوت معلومات څه یو اړوند طرح د مادووطن د چې ته هغوی توګه ځانګړې په او ته، وطنوالو ټولو لارې له پاڼې بریښنا وزینې د ستاسې او تاسې کړئ را اجازه مخه د څه هر تر

خپل ، کوي سره تر ځلې هلې کېدونکې ستړې نه پاره له خلاصون د څخه ولکې د پردیو د او ټینګښت د امن د هلته او سوکالۍ دولس او هیواد د کې وخت اوسني په چې وکړم هیله څخه اغلو او ښاغلو هغو ټولو د او کړم وړاندې هیلې نیکې او سلامونه عاجزانه

، ځي منځه له سره بربریب او وحشت پوره په نوم بل او یوه په کسان لسګونو په کې په ورځ هره چې اړه په غمیزې سترې ددغېتاریخ د او ودانګي ور ته چوپړ ولس خپل د لارې له امکاناتو مادي خپلو د هم او ژبې خپلې د قلم، خپل د ، شي نه پاته طرفه بې

ږدي . نه پرې یوازې ولس خپل کې شيبو نازکو دغه پهنژدې مبارزې خپلې د اوس چې افغانستان، اسلامي حزب چې کړم عرض باید اړه په پوښتنې د په ۴۱ستاسې هیواد د ، تیروي کاله

یوه په یې هغه او کړي جوړ يې پلانونه او طرحې لټولې، چارې لارې پاره له وتلو د څخه بحران د هم يې کې حالاتو بحراني ډیرود . دي کړی وړاندې څیر په طرحې او پلان د سولې د منځ تر ډلو راښکېلو د کې جنګ په او ولس خپل د سره شکل معقول

منځي خپل د کې وخت په دحکومت مجاهدینو اصطلاح په د وروسته هغه د او هم کې وخت په تیرې او تجاوز د لښکرو سرو د روسانود . ولس ویاړلی افغان پرېږدې نه دښمنان بهرني او داخلي هیواد د زمونږ چې بدبختانه خو هم پاره له خلاصون د څخه کشمکش

همدې . په نو لري کرکه څخه جګړو د اسلامي حزب چې څرنګه ولري نظام خپلواک یو کې هوا پاکه په ازادۍ او استقلال خپلتل يې مسئله قیادت د ولس د خو کړې، وړاندې طرحه خپله پاره له تفاهم او سولې د ته اړخونو راښکېلو کې جګړو په تل يې خاطر

واسطه . په خوښې د ولس د لار یوازنۍ ټاکلو د قیادت د چې لري باور دې په حزب ځکه ایښې پرې ته خوښې ولس دده . شونې

د ۲۰۰۱په نیغه په نیغ هیودا او شول منځته را حالات کوم چې کې پایلو په تیري بربنډ د امریکا د باندې افغانستان پر کال مد کې وخت هماغه په نو ولوید کې لاسو په بهرنيانو د تمامیت ځمکنی او خپلواکي هیواد د او راغی لاندې ولکې تر ځواکونو امریکایي ، کې سنګر ګرم په هم یې پاره له اخستو بیرته د استقلال د هیواد خپل د او وکړ قیام خلاف په ولکې د بهرنيو د قیادت حزب

اعلان او کړه وړاندې حه طر خپله پاره له رسیدو ته پای د اشغال او ولکې دې د یې اوهم درید و خلاف، په تجاوز د روسانو د لکهله ویش مهال معقول یوه د بهرنيان داچې لومړي ، لرو لارې دوه پاره له خلاصون هیوادد د څخه ولکې بهرنيو د مونږ چې وکړ یېد پردیو د لارې له ټولټاکنو د کې هیواد په اوبیا پرېږدي هیواد زمونږ وي شوی توافق پرې اړخه له اړخونو دواړو د چې لارېد به خاطر په اخستلو بیرته د استقلال او خپلواکۍ د هیواد د نو شي ونه داسې که خو شي، جوړ نظام خپلواک ، پرته لاسوهنو

وساتي . ګرم سنګرونه ځارنې ځان خپلېله کې وخت دې په لري، جریان کال نهم اشغال امریکايې د د ۸۰۰۰۰دادی دي پښتانه یې ډیرې چې افغانانو، زیاتو

امنیت، ولایتونو د هیواد د مخې، له پلټونو د ټولنو المللي بین د ورکړی، لاسه له ژوند خپل لاسو په اشغالګرانو امریکايي

Page 120: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

120

چې . ۷۵نژدې ، امریکایان پخپله اوس دی کې لاسو په مجاهدینو او مقاومت شوي راولاړ د خلاف په ولکې او یرغل بهرني د سلمهلارې له زور او جنګ د چې وايي او کوي اقرار دې په ګڼله شتمني خپله او خاوره خپله افغانستان يې کې وختو لومړيو په اشغال د

ده . .... نه شونې سوبه کې هیواد پدې ورتهاو جنګ ددې او دی ګیر را کې جنګ په ولس او هیواد چې کړې درک دا هم مسؤلینو نظام اوسني د افغانستان د یې څنګ تررا کې کولو تازه په اور ددې او کې جنګ همدې په یې وټې ګټې چې وهي لمن ځواکونه هغه کورني او بهرني پاره له ناامنۍپه . ناکامولو د عزایمو ناولو د دښمن د او وتلو د څخه بحران ددې څیر په پخوا د بیا ځل یو افغانستان اسلامي حزب خو دي نغښتې

بحث » « تر سره اړخونو اړوند د کې هیواد په ترڅو کړې ترتیب لاندې نامه تر میثاق ملي د ژغورنې د طرحه اړخیزه هر یوه خاطرقیادت هیواد د او شي لاسه تر هم خپلواکي هیواد د څو تر شي ټول را باندې میثاق دغه په اړخونه کورني ټول او ، شي را لاندې

. شي ټاکل و واسطه په ټولټاکنو د لارې له ولس د توضیح د��)هم کې پاڼو مخکنیو په میثاق نجات مليد�� (یش����و��ی��� ک�ړ��� ح��ذ��ف��� م���و�� ځ��ا��ی�ه��� د��ې�� ل��ه��� خ��ا��ط����ر��� د��ې�� پ�ه��� ،

وکړې؟: خبرې سره ادارې د هغه د او کرزي د تاسو چې وشول څه اوس وو مخالف خبرو د سره حکومت د کابل د اسلامي حزب پخوا دعوتپه ! نظام، اوسنی چې ده ډاګیزه بالکل دا ړنګیدو ۲۰۰۱هو د حکومت د غورځنګ اسلامي د طالبانو د کې هیواد په کې کال م

تمامیت ځمکنی او خپلواکي افغانستان د مخې له تړون ددې شو، تپل و ولس پر واسطه په پرېکړې ناولې د بن د ، وروستهخو . لویده نه ته غوږو چا د خبره دا اسلامي حزب د کې وخت هغه په هم څه که شو کړل قباله ور ته ملتونو ملګرو او امریکایانولري، نه واک هیڅ پخپله دی، سره نورور د یې اختیار او واک چې وايي هیئت مشرتابه د او مسئولېن حکومت د پخپله دادی اوس

. پوښتي و څخه امریکایانو او یوناما د باید هم ټاکنه مامور یو د چې تردې اند بیا او پرېکړې د خپله دی، سره بل د يې واک چې کېني پاره له خبرو د سره نظام یوه دداسې چې غوښتل نه اسلامي حزب

نظام . د چې ناست دې نه خاطر دې په پاره له دخبرو سره نظام ددې اسلامي حزب هم اوس لري نه و توان کولو پلې د پرېکړېاوسني » « د هیواد د څو تر کړې جوړه طرحه اړخیزه هر یوه لاندې نامه تر ژمنې میثاق د اسلامي حزب بلکې وغواړي، څه څخه

د فضا ډاډمنې د امن د هلته او خاطر په ازادۍ او استقلال د هیواد د مخور ټول ولس د ، ونغاړي را ولس ټول کې په ګډون په مشرتابهته پای اشغال بهرنی ترتیب دې په او شي بندې لارې جوړولو د بهانې د ته واکمنۍ بهرنۍ ، شي لاس یو سره خاطر په جوړېدو

ورسیږي . دا سره مسئولېنو د نظام د هیواد د هیئت زمونږ وکړي، يې به نه او کړی وړاندېز کوم نه پاره له شمولېت د کې نظام په اسلامي حزبدغه په سره مونږه له چې داده غوښتنه حزب د بلکې ، وکړي ګډون کې نظام دې په غواړي نه اسلامي حزب چې کړې ډاګیزه خبرههیواد د مونږ ترتیب دې په او ، ګرځي و غږ ولس ټول د غږ رسیدو د ته پای د واکمنۍ بهرنۍ د څو تر شئ، ځای یو را کې میثاق

او ټولنې مدني که او دي یې مشران او ګوندونه سیاسي هغه که جرګه، مشرانو د که او ده جرګه ولسي هغه که اړخونه مطرح ټولبیا ..... او کړو پورته غږ پاره له خپلواکۍ د هیواد د اواز یوه په باید ټول نورې که او دي ټولنې ښځو د هغه که یې، مسئولېن

حزب . چې وه شونې وخت هغه خبره دا او کړو حواله ور ته ټاکنې او رای ولس د ، لارې له تفاهم منځې خپل د نظام نویته . مونږ ویاړ تاریخي دا بالاخره او ولېږي ته کابل هیئت پوړې لوړ او رسمي لومړنی خپل او ، کړي پورته قدم تاریخي ستر یو اسلاميهر او کړې پورته را توګه پوره په کې کتنو لیدنو ځانګړو په هم او لارې له رسنیو د غږ همدا خپل کې هیواد په مونږ ، شو برخه په

جوړښت . نظام د اوبیا کول لاسه تر خپلواکۍ د لومړی چې ویلي توګه پیلې ډانګ په مو ته اړخحکومت؟: د کابل د که وه غوښتنه اسلامي حزب د دا خبرې سره کرزي ښاغلي د دعوت

! ډلو جهادي او مقاومت منظم ټوکېدلي را د خلاف په واکمنۍ بهرنۍ د هیسې را کالو څو تیرو د حکومت دکابل اړخونو دواړو دمشر د اسلامي حزب د چېرې که چې ویلي دا ځله څو څو کرزي محترم پخپله چې تردې ان ، کوي وړاندیزونه اترو خبرو د سره

د او شي ولاړ به پخپله نو شي څرګند ورته ادرس مجاهد عمر محمد ملا مشر د غورځنګ اسلامي د طالبانو د او حکمتیار محترمته . مراکزو اسلامي حزب د یې کې لړ دې په پرانیزي دروازه اترو خبرو د پاره له وستلو را د امن او سولې د کې هیواد په به سره هغوی

سولې . د کې هیواد په مشرتابه افغانستان اسلامي حزب خو دی موندلی ځواب يې بیرته او لیږلي یې پیغامونه ، کړې مراجعه بیا بیالکه ، یې پاره له بحث د طرحې دې په او کړه تیاره طرحه یوه خاطر په خلاصون د څخه ولکې د پردیو د او اعادې بیرته د امن او

» د . » چې ده ژمنه یوه دا کړي شریکه سره ولس خپل د يې کې کابل په هلته څو تر ټاکه و هیئت دروند یو وویل مو مخته چېاو ابتکار یو اسلامي حزب د دا وکاږي، څخه غمیزې ددغه هیواد او شې ټولې را ټولنې ټولې باید کې په ګډون په حکومت د کابل

پخپله . او ورکړی ته ولس مو امتیاز ټول شوی غوښتل دې نه امتیاز ډول هیڅ پاره له حزب د کې نوښت دې په چې و نوښتګډیږې . ور کې نظام په لارې له ټولټاکنو د به وروسته کولو لاسه تر خپلواکۍ د چې کړی هوډ اسلامي حزب

حکومت؟: کابل د که اسلامي حزب کړه پورته ګټه چا څخه خبرو دې د دعوتځل لومړي د چې وه دا ګټه حکومت کابل د ورسیده، ته ولس یې ګټه ډیره خو وي کړې لاسه تر ګټه به اړخونو دواړو چې ده طبیعي

تر کړې برابره ورته یې زمینه کړې، خبرې سره هیئت ددې يې توګه خلاصه په و، کوربه هیئت دروند یو د اسلامي حزب د پاره لهډیرښت » « وړتیا او باور يې توګه المللي بین په نیسي، و لاندې څیړنې او بحث تر میثاق ملي ژغورنې د دغه سره پرګنو ټولو د څو

Page 121: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

121

لاسلیک ... ځای یو سره اړخونو نورو ټولو د باندې میثاق دې په چې شي لاسه تر ورته وخت هغه به ګټه ریښتونې خو موندلی،واخلي . قدم ستر یو پاره له خلاصون د هیواد د څخه اشغال بهرني د او وکړي

د که چې کړه څرګنده دا ته ټولنې والې نړۍ هم او ته ولس خپل هم اساس په ابتکار او نوښت دغه خپل د هم افغانستان اسلامي حزبایښې پرې دي نه هم يې لارې دېپلوماسۍ د خو ساتلي ګرم سنګرونه تاوده جهاد د یې خلاف په بهرنيو د پاره له استقلال د هیواد

. دی تیار پاره له ناستې د ته میز اترو خبرو د او کړې وړاندې طرحې عملي خاطر په رسولو ته پای د غمیزې او بحران د یې تل اود جرګې اومشرانو جرګې ولسي د ، سره اړخونو اړوندو ټولو د کې پایتخت په هیواد د پاره له ځل لومړي د هیئت اسلامي حزب د

پراخه .... ډیره په چې کړی شریک پرواګرام سولې د خپل توګه تفصیلي په سره ټولنو مدني پوهانو، سیاست علماو، د ګډون په غړوته غږ یوه همداسې تږي ټول درلود، اغیز څومره غږ زمونږ کې والو هیواد په زمونږ چې وکتل مونږ شوي، ویل راغلاست ښه ورته ټنډهدې په يې سره زمونږ او ساوه، ور ته غوږونو خلکو د توګه پراخه ډیره په غږ زمونږ رسنیو چاپي او بریښنايي ټولو هیواد د دي، ناستملاتړ . کې خطبو خپلو په څخه طرحې ددې اسلامي حزب د علماو جوماتونو د واخسته برخه میړانه ډیره په اوږه په اوږه کې کار

راغلاست ښه ته وړاندېزونو دغه حکمتیار محترم امیر د اسلامي حزب د غوښتل کلکه په یې څخه منسوبینو د ددولت او کړ اعلاندریځ . دا خپل اسلامي حزب هم توګه المللي بین په کړي یو لاس سره دحزب خاطر په دخلاصون نه واکمنۍ بهرنۍ او ووايي

مو لاره دیپلوماسۍ او اترو خبرو د خو کړې خپله لار ځارنۍ ځان خلاف په دخلاصون نه واکمنۍ د بهرنيو د مونږ که چې کړ اعلانبیلا د هم او اړخه له هیوادونو اروپایي د اړخه، له ټولنې المللي بین د میثاق دغه اسلامې حزب د خاطر دې په ، ایښې پرې ده نه هم

شول . وویل راغلاست ښه ته ابتکار دغه اسلامي حزب د او شو تایید اړخه له هیوادو بیلوحزب د علماوو او قومندانانو، جهادي پخوانيو مشرانو، مخورو ، غړو شوراګانو ولایتي د څخه ولایاتو مختلفو د هم ننه د کې هیواد په

کړ . اعلان ترې يې ملاتړ خپل او درلودې کتنې لیدنې سره هیئت د اسلاميله: اخیستو برخې د کې خبرو په کوی فکر څه کړيدي، رد خبرې یې تراوسه چې طالبان او راودانګل ته میدان خبرو د اسلامي حزب دعوت

. ؟ وي نه شوی ډیر واټن ترمنځ طالبانو او حزب د اوس به لاملهد ته استقلال او ازادۍ هیواد د ګوندونه دواړه شته، یووالی کې مسایلو ډیرو په منځ تر غورځنګ اسلامي د طالبانو د او اسلامي حزب دد . څخه هیواد د دې مخه د څه هر تر چې غواړي ګوندونه دواړه دي ملاتړي بل د یو کې سنګرونو تودو په او کوي، ور حق اولېت

. غواړي افغانستان اسلامي حزب ځکه شته، توپیر څه لږ کې غوښتنه دې په شي جوړ ویش مهال یو پاره له وتلو د لښکرو بهرنيوولس د قیادت او نظام راتلونکی دې کې هیواد په او شي، کړل تیار ویش مهال وړ منلو د او معقول یو پاره له وتلو د ځواکونو بهرنيو د

کوي . غوښتنه اعادې د نظام خپل د بیرته غورځنګ اسلامي طالبانو د اما ، شي ټاکل و لارې له ټولټاکنو د او خوښه پههغوی او درلوده کتنه تفصیلي سره غړو شمیر یو د غورځنګ اسلامي د طالبانو د ګډون په ضعیف مولوي او متوکل مولوي د مونږ

. د پاره له وتلو د پوځونو بهرنيو د یې ماده لومړنۍ چې باندې، میثاق دغه په چې توانیږو و مونږ چېرې که نو کړل کې جریان په مودا طالبانو د خو بیا نو کېږدو ټکی پای د ته اشغال امریکایانو د اواز یوه په او کړو ټولې را پرګنې ولس خپل د دي، ټاکل ویش مهالحل د لارې له تفاهم منځي خپل د به پاره له ټاکلو د قیادت او جوړښت د نظام د حکومت د خو کېږي، لاسه تر هم غوښتنه لومړنۍ

طالبانو . د چې داده خو هیله نو شته نه لار بله پرته ټولټاکنو له پاره له جوړښت د نظام د انده له حزب د اما کوو، پیدا لارهیوه همداسې په سره مونږه له خاطر په رسیدو ته پای د غمیزې ددې ولس د هم دي زامن خاورې همدې د چې به غورځنګ اسلامي

ګډشي . را کې میثاقارزوی؟: څنګه استازیتوب اسلامي حزب د ډول رسمي په او شتون ستاسو کې کابل په دعوت

نورو ټولو د ګډون په حکومت د کابل د ، موخه ورتګ د هیئت د اسلامي حزب د ته کابل وویل مخکې مو چې څنګه لکهاو » « . کړی، سره تر سره بریالیتوب پوره په کار دا مونږ و ښکېلول را کې میثاق دې په ژغورنې د هغوی او کول خبرې سره اړخونو

زیاتوالی . ډیر کې پرستیژ په اسلامي حزب د به کار دې چې ده طبیعي دی رسولې ور نیغه په نیغ اپیغام د سولې د مو ته ملتاوهرښار . بانډې هرې ، کلي هر په چې دی ګوند شموله ولس یوازنی افغانستان اسلامي حزب چې کړم ډاګیزه دا باید وي راوستی

ډګر بیا ځل یو وو ناست چپ بله اویا بڼه یوه په اوسه تر چې غړي هغه ټول اسلامي حزب د چې وکتل مونږ ، لري شتون کېوکړ . هوډ رسولو د يې ته پرګنو ټولو ولس د او کړ لاس په لاس يې میثاق غه د سولې د اسلامي حزب د او ، ووتل را ته

دغه زمونږ به ولس چې لرو هیله کېښود، سره تفصیل پوره په مخ تر ولس د افغانستان د میثاق دغه سولې د خپل حزب خو اوسووايي . ځواب مثبت ته غږ

په: چې وو شوي اوریدل ځله ډیر هم پخوا دی، بوخت خبرو په سره حکومت د کابل د چې وویل ښکاره په حزب چې وشول څه ځل دا دعوتدي؟ شوي کاته لیده ترمنځ استازو د کرزي د او اسلامي حزب د کې ځایونو نورو او مالدیپ دوبۍ،

د کابل د ډول ښکاره په نه او پټه په نه هم وخت هیڅ او کله هیڅ افغانستان اسلامي حزب ، مخه د تللو د هیئت رسمي ددېد . کې شرایطو ډول هر په او وخت هر حزب ده ډاګیزه او څرګنده ه تګلار اسلامي دحزب کړی، ګډون کې اترو خبرو په سره حکومت

کار باندې طرحه یوه ډول همدغه په مونږ هم دې تر پخوا کړې، وړاندې طرحې معقولې پاره له حل د غمیزې او لانجې د هیوادیو د او رسولې پورې منشي سر ناتو د ان او وزارتونو چارو بهرنيو د غړو، دپارلمانونو انګلستان او هیوادو اروپایې د مو اوهغه و کړې

Page 122: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

122

سره تر توګه وګړيزه په بلکې نه څیر په هیئت رسمي د دحزب لیدنې ټولې دا خو کړې لیدني اړه دې په مو سره سیاستپوهانو شمیروګړو . شمیر یو حزب د شي کېدی کړی، دی نه ګډون رسمي حزب ، کړې اشاره ورته تاسې چې کې ځایو هغه ټولو په کړېدی نه ګډون کې غونډه داسې هیڅ په نماینده رسمي اسلامي حزب د خو ، وي کړی ګډون کې غونډو هغو په توګه انفرادي په

کړی .هیواد خپل په او ولاړ ته کابل نیغه په نیغ امر، په امیر د اسلامي حزب د چې و هیئت رسمي لومړي دا وویل مخته مې چې څنګه لکهسره . نظام د کابل د افغانستان اسلامي حزب چې وي ډاګیزه باید دا وکړې خبرې سره اړخونو نیو بهر او افغاني اړونده له کې

تر څخه پردیو د خپله په نظام کابل د چې اوس خو ګڼي، اله لاس د پردیو د نظام هغه بلکې لري، نه دښمني سر په نظام د یوازېحزب خو کړی غږ پاره له خبرو د بیا بیا یې باندې اسلامي حزب په او کړي، خلاص ځان نه مصیبت ددې غواړي او راغلی ستوني

او . کړی غږ پاره له ژمنې یوې د لاندې نامه تر میثاق د سره اړخونو کورنیو اړوند ټولو د ځای پر ګډون د کې نظام په اسلاميمخې . له عمل ددې اوس او وی کړی سره تر عمل ابتکارانه یو دغسې اسلامي حزب چې شوه خپلولې بڼه عملي وخت هغه غږ دا

کړيدي . لاسه تر پایلې ښې ډیرې مونږ دی فضل الله د

اسلامې: حزب د چې کې حال داسې په شي، وټاکل وخت باید پاره له وتلو د قواو بهرنيو د چې کوي ټینګار دې په اسلامي حزب دعوتوغږیږي؟ استازیتوب په قواو بهرنيو د اړه دې په چې ولري واک دا به کرزی ایا وې سره کرزي ښاغلي د خبرې

او پرګنۍ مدني او سیاسي ټولې هم او هیئت مشرتابه نظام د کابل د هم ، اسلامي حزب چې وکړ عرض مخته مې چې څنګه لکهدغه امریکایانو د توګه ځانګړې اوپه بهرنيو د وروسته توافق د باندې میثاق دې په څو تر دي بللې را ته لوري میثاق یوه د ټولنې

تر کړی غږ باندې پرګنو ټولو ګډون په کرزي حامد محترم د مونږ اساس، دې په نو کېږدي، ټکې پای د ته ولکې او جبر وحشت،را بیا او مومي و خلاصون څخه ولکې بهرنۍ د شي، ځای یو را کې میثاق یوه دغسې په ، وکړي ملاتړ غږ د اسلامي حزب د څو

وشي مخنیوی جوړښت د نظامونو د لارې له زیاتي زور او سازشونو د راشي، منځته لارې له ټولټاکنو د خوښه په ولس د نظام تلونکی .

لاس سره پاره له استقلال د باید لومړی څه هر تر چې ویلي مو ورته او ښوولې لار خلاصون او نجات د ته نظام حاکم کابل د مونږډوبیدو . د بیړۍ دغه غمیزو د هیواد د او شو موټی یو ټول سره اخستو ګټې په نه ددې ورکړې ته دوی الله چې فرصت دغه او کړو یوهیئت . مشرتابه دولت د یوازې نه کړې احساس مونږ چې هغه تر وکاږو ته ساحل یې سره والي یو پوره په او کړو خوندي څخه

وې . شریکې کې غږ دې په سره زمونږ ټولنې مدني او سیاسي ټولې بلکېټولو د هیئت مشرتابه نظام د باید پاره له ددې ده نه کې وس په مشرتابه د نظام د کابل د یوازې ژغورل څخه ښکېلاک بهرني د هیودا

شي . ولاړه منځه له ولکه امریکايي څیر په غوښتنې د ولس ټول د څو تر کړي یو لاس سره ځواکونو اړوندوکې: ولایت بغلان په تکراریږي نه به جګړې تنظیمي یانې لوبه پخوانۍ هغه چې ورکړي څوک به ضمانت دې د ووځي قواوې بهرنۍ که دعوت

ده؟ بیلګه ښه یوه نښتې وروستۍ طالبانو او حزب د یېځل یو به هیواد نو وي نه دا که ، دی کې ولکې په ځواکونو بهرنيو د پایښت زمونږ چې کوي فکر ، لري اندیښنه همدا خلک ډیر

د . . روسان چې دا لومړی ده نه سهي اند په زما انګیرنه دا چې دا حال ونښلي را کې اور په جګړو تنظیمي پخوانيو د بیااسلامي حزب د هم کې وخت په تیښتې د روسانو د چې دې تر ان ، تښتیدل و افغانستانه د توګه عاجله په پرته تړون یوه د سره مجاهدینو

جبل . د او ټپلې ډلې کمونستي یې شا تر خو وویست لښکر خپل روسانو چې دا دویم ورکاوه دوام ته ګذارونو خپلو هغوی پر مجاهدینومليشې، جم ګلم د دوستم جنرال د څنګ تر شورا د دنظار کې هغې په چې پرېښود اتحاد مقدسه نا او یوناولی څیر به تړون د السراج

ایرانیان ... ، روسان پخپله ملاتړي ددوی درلود، ګډون عناصرو داسې ګوند وحدت حزب د څیرې، سیاسي او نظامي ګوند پرچم دپرې اسلامي حزب ، شویدي بربنډ را اړخه له څیړونکو د حقایق دا اوس چې څنګه لکه وه دا موخه هغوی د ، ول هندوان او

دا . . يې هاند او هڅه وې شاملې هم کړۍ پنجابي پاکستاني کې سازش دې په چې تردې ان او وکړي ګډون کې واکمنۍ په نږديد . اسلامي حزب د ورکړي لاسه له ملاتړي کې ډګر سیاسي په هم او کړي کمزوری کې ډګر نظامي په هم اسلامي حزب چې و

اسلامي . حزب یې اساس دې په نو کولای شوه نه سودا سره هیچا د باندې خپلواکۍ په هیواد خپل د هغه چې وه دا ګناه مشرتابهشي ) کېدی دي ډکې پرې اوس پاڼې تاریخ د دادي چې وشول ګذارونه ې پر لوري هر له او کړ پیل جنګ رحمانه بې ډیر خلاف په

وشي .( مراجعه ته کتاب ریچارډسن بروس د اړه دې پهنهادونه هغه ټول او پولېس ملي اردو، ملي ، پارلمان ، حکومت اوسني کې طرحه خپله په اسلامي حزب کې حال اوسني په خو

یې څنګ تر کړی، غږ يې پاره له کولو غښتلي زیاتو نورو د هغوی د بلکې ایښې پرې ځای خپل په لوړوي وړتیاوې ددولت چېرسولو ته پای د غمیزو ټولو د او ، کېږي ټاکل خوښه په ولس د ځای په تزویر او زور د به حکومتونه تلونکی را چې کړی غږ ولس په

دي . ایښې پرې ته ولس ټاکل قیادت د یې پاره له

Page 123: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

123

کرزي حامد محترم د اوس همدا تاسې دادي دي، ګرځیدلي عامل فساد ټول د چې دي ځواکونه بهرني دا چې دادی حقیقت . چې .... وايي کړۍ حکومتي پخپله دي ککړ کې او غدارۍ فساد، په څومره امریکایان توګه ځانګړې په او غربيان چې اوری ویناوې

هیواد شويده . ۸۰د جوړ اړخه له کړیو غربي همدې د فساد سلمهکسان همغه ترې بیا او وي پراته اونیو او میاشتو په کې لاسو په غړو د یوناما د صندقونه پایلو د ټولټاکنو د ووینئ، پایلې ټولټاکنو تیرو د تاسې

قرنتینوي . . صندقونه رایو د کسانو ناخوښه د او وي خوښ یوناما د چې کېږي ټاکللارې له ویش مهال یوه د هیواده د کې شتون په حکومت همدې د ځواکونه بهرني چېرې که چې دی باور دې په اسلامي حزب

تلونکی را به همغه کړي لاسه تر رايې ډیرې چې ګوند هغه هر نو شي سره تر ټولټاکنې بسپنه په لوريو افغاني د پخپله او ووځيپورې . مودې موقتې یوې تر ، سره کولو لاسلیک په میثاق یوه د پرته، واکمنۍ بهرنيو د ، نظام ددغه اسلامي حزب جوړوي حکومتوویل . چې وي وخت له مخکې ویره دا به اساس دې په نو غواړي نه امتیاز ډول هیڅ پاره له ګوند خپل د کې نظام دې په خو مني

تکراریږي . بیا ځل یو به تجربې پخوانۍ چې شي

ښکاریدې؟: ناخوښه پرې ډلې کومې یا څوک او ناخوښه ډیر څوک خبرو په کرزي ښاغلي او اسلامي حزب د نظر په ستاسو دعوتمحمد ښاغلي رئیس د جرګې ولسي د ، فهیم محمدقسیم مارشال ، معاون لومړي د هغه د طرحه دا ګډون په کرزي ښاغلي د مونږ

ځينې چې ورکړئ باور کړې، ح مطر سره کړیو نورو شمیر ګڼ او مجددي الله صبغت م محتر مشر دجرګې مشرانو د قانوني، یونسد چې اورید غږ همدا څخه ټولو د مونږ ، ایښوده پښه مخته قدمه څو هم یې څخه طرحې د زمونږ چې وو داسې يې خو وګړي

طرحه دا چې دې تر ان وې، کونکې پلې نظر دهمدې ځای یو سره توپیر څه لږ د کړۍ ټولې کړی، پورته را مشرتابه اسلامي حزبتر ویاړ تاریخي دا به پارلمان هیواد د چې داده هیله زمونږ او شوه مطرح هم کې پارلمان په اړخه له قانوني محمدیونس محترم د

ګرځوي » « . و غږ ولس د غږ دا اسلامي حزب د او کړي خپل څیر په وثیقې ملي یوې د میثاق دغه ژغورنې د چې کړي لاسه

دی . غږ قیادتونو د ولس د او ولس د بلکې نه، زمونږ یوازې غږ دا چې و دا ځای خوښۍ ډیرې د زمونږ چې کړم ډاګه په بایدپه بربادۍ د هیواد د او اشغال د هیواد د بلکې نه، پاره له ابادۍ د هیواد د ځواکونه امریکا د چې شوی پوه دې په ولس ټول اوسد ددوی او کړو یو لاس سره ټول مونږ چې دا هغه او ده لاره یوه خلاصون د څخه شتون د ددوی اساس دې په نو راغلي، خاطر

ژغورو . و ځان څخه ولکې او تیري تجاوز،وه؟: څه مو اجندا خبرو د او ولېدل سره خلکو کومو د مو کې کابل په دعوت

ووایه . کې وخت په ځواب د پوښتنو مخکنیو د مې ځواب پوښتنې ددېیاستی؟: راضي څومره نه خبرو خپلو د کې کابل په دعوت

نامه تر میثاق ملي د ژغورنې د ته مسؤلینو نظام د هم او ته ټولنو مدني او سیاسي ته، هیوادوالو موخه زمونږ وویل چې مې مخته لکهمونږ . وو خبرول ولس او قوم د څخه محتویاتو طرحې ددې او وه څیړنه او بحث پرې سره هغوی د او رسول ور طرحې ددې لاندې

ځانګړې په او ، هیوادوال ټول توانیږو و به مونږ چې یو ډاډمن تعقیبوو، یې پایلې پاته کړي، سره تر پورې حده ډیره تر کارونه داد به غږ یوه په او ټول را سره راغلي، وي نه لاندې اغیز تر نورو د ا فکر او ذهنا او لري مینه سره خپلواکۍ د هیواد د چې هغوی توګهدا . ورکوو دوام ته ځلو هلو خپلو پاره له اعادې بیرته د دسولې به ته ولس او کړو جوګه ایښوولو ټکي د پای د ته بلواکېو بهرنيواو . زمونږ به بری چې الله ء شا‌ ان نو ولري شتون اخلاص که غواړي هڅې پرلپسې او کېږي لاسه تر نه کې موده لنډه په پروسه

وي . برخه په ولس د زمونږخبرې: دا چې شول وویل کې خبرپاڼه وروستنی په خو معلومیده خوښ نه خبرو او شتون د ستاسو حکومت کابل د کې پیل په خبرو د دعوت

شی؟ ویلی څه اړه دې په تاسو کار، په ده نه خوشبیني ډیره او دي ابتدایي لاډیرېپه طرحې ددې یوازې کې خبرو لومړنیو په مونږ دي، خبرې لومړنۍ دا چې ویلي ځله څو څو دا هم پخپله مونږ ده، سهي دا

هغوی د مونږ او وکړي وړاندېز بدلون د یا او ورزیاتیدو د الفاظو ښو د کې دې په لوري ځينې شي کېدی کوو، بحث باندې محتویاتوکړیو اړونده د بیا یې وروسته معلومولو د اند د هغوی د او کړو وړاندې یې ته مشرتابه اسلامي حزب د او واخلو ټنډه پراخه په وړاندېزونهټول . شخصیتونه ملي او ملت خپل توانیږو و مونږ که چې یو ډاډه دې په او یو، هوډمن ته کار دغه خپل مونږ کړو شریکه سرهبې د زمونږ به عنصر بیروني هیڅ او ولرو خپلواکي ځای پر بلواکۍ د به بیا نو کړو ټول را باندې شاوخوا په طرحې یوې دهمداسې سره

شي . کړای نه و أات جر اخستلو د ګټې د نه اتفاقۍد: نو وي نه وړ منلو د خبرې سره ستاسو ته امریکایانو چې وخته هغه تر بللې، ونه ګټورې خبرې کې وخت اوس په سره حزب د امریکایانو دعوت

وي؟ څه به ګټه او نتیجه خبرو دېپه هغوی شي، لاړ ترې بیرته چې لیږلی را دی نه پوځ زره لسګونه په پاره له ددې يې ته افغانستان دی، هیواد اشغالګر یو امریکا

خاطر دې په کول چلنج غیرت افغانانو د زوره په او وهل لمن ته جنګ کې افغانستان په لري، ګټې ستراتیژیکې خپلې کې سیمههر . او ټاکلي مشاورین يې پاره له والي هر د کوي، هڅې اخستلو د پرګنو ټولو د افغانانو د هغوی وساتي حضور پوځي خپل چې کوي

معاش ډالرو په ته ګارانو خدمت او ته مو‌ذنینو ته، ملایانو جوماتونو د چې دې تر ان ، ورکوي معاش ډالر زرګونو په میاشتې د ته مشاور

Page 124: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

124

د به دا چې کوي وینه وړاند داسې حالات خو واخلي، ارادې ولس افغان د زور په تنخواګانو ډالريزو خپلو د غواړي هغوی ورکوي،د ننوتل را ته افغانستان چې وايي او ، یادوي ویاړنې پخوانۍ خپلې بیا ځل یو افغانان نن کړي، نه و بسنه پاره له اشغال د امریکایانو

افغانستان . د چې وابي پوهان پوځي امریکا د اوس اوس همدا دي خوښه په افغانانو د بیا وتل ترې بیرته خو دي خوښه په اشغالګروڅو . امریکایانو پخپله شي ونیول لاندې لاس تر باید پروسه اترو خبرو د اساس دې په نو ، دی نه شونی ګټل زور په ټوپک د جنګ

وزارت چارو بهرنيو د امریکا د پخپله دا او کړې خبرې ورسره يې اړه په وړاندېزونو د سولې د او کړی مراجعه ته نمایندګانو حزب د ځلهده . هم کړې تائید

جنګ په کې حال داسې په وزارت ددفاع ، دي موجود جنجال ستر منځ تر وزارت د چارو بهرنيو د او وزارت ددفاع د کې امریکا پهجوړوي . هم خبرونه ستر ستر مطبوعاتو د اوس موضوعات دا او دی مخالف سخت يې وزارت چارو نیو بهر د چې کوي ټینګارپاره له وتلو د پوځونو بهرنیو د او خاطر په ازادۍ او داستقلال هیواد د پرګنې ټولې ولس د مونږ که چې دی ډاډمن دې په اسلامي حزب

د بلکې نه، خوښه امریکایانو دا به بیا نو ووایو پاماني خدای ته بهرنيانو سره هوډ یوه په او نغاړو و را سره کې ژمنه او میثاق یوه په. باسي بیرون څیر انګلیسانوپه او روسانو د لکه هیواده د به دوی چې وي اراده ملت

).... دریځ: ) اسلامي حزب د مهال په خبرو او لیدلو د سره نور او مجددي سیاف، قانوني، یونس فهیم، رباني، څیرو مختلفو د هلته تاسو دعوتوغږیږی؟ ائتلاف نوي یوه په سره ډلو جهادي پخوانيو د چې وه مو هڅه که او کړ وړاندې

مو ته ټولو کړې، غوښتنه ټولېدو را د میثاق همدې په مو سره ټولو د بلکې کړې، ده نه خبره پاره له ائتلاف نوي د سره هیچا د مونږحکومت تلونکي را د بیا او وژغورو ګډه په څخه ولکې د پردیو د هیواد شو، ټول را سره باندې میثاق دغه په ځئ را چې دي ویلي

د . تزویر، او زور د کړو محول ته ولس خپل ټاکنه قیادت راتلونکي د او ورسیږو توافق یوه په کې منځو خپلو په جوړښت په نظام اومرام خپل د دې څوک هر ، شي ښوول پرې نور باید ، کېدل برلاسي باندې نظام په مټ په پردیو د غلبه، حکومت پر زور په وسلې

ونیسي . تصمیم اړه دې په ولس چې پرېږدو ، وکړي مراجعه ته ولس او قوم ځای یو سره اهدافو اووو؟: لیدلی مو مهال په جګړو د چې کابل هماغه که ولېدل بدلونونه مو کې کابل دعوت

پانګه ! بهرنۍ رسیدلې، ته څوکو غرونو د ان ابادي شوې، زیاته شمیره ټولنې د خلکو د راغلي، بدلونونه زیات ډیر کې کابل بلېکې سکتور دولتي په خو شوی کار ډیر ، توګه مسلکي غیر ډیره په ، کې سیکتور شخصي په ، کړي ابادۍ ځای ځای هم اچونکو

امنیت . د فساد مالي فساد، اداري ول، لانه نا سخت څخه واکۍ زور د خلک کېدې سترګو تر نه نښانې نښې خاص څه پرمختګ د. کېدل .... سترګو تر ډیر کې ښار په چې وو څڅه هغه دا لوږه او فقر او نشتوالی

وو؟: څنګه سره تاسو برخورد هغه د او خبرې مو سره کرزي ښاغلي د دعوتد . هم هغه و پخوا چې څنګه لکه و والی پورې زړه په همغسې کې خبرو په اساس په پیژندګلوۍ پخوانۍ د سره کرزي ښاغلي د

یو . غږیدلي سره ازادۍ پوره په څیر په جرګې خپلمنځي د افغانانو د بلکې کړې دي نه کاته لیده سره ه مونږ له نه چوکاټ رسميپوره په هم هغه کوو، کې کور خپل په ځای پر دکېدو لاندې سیورې تر د هیوادو پردیو د خبرې چې و خوښ ډیر دې په هم هغه

سره . خوښۍ او ازادۍدستور او دود افغاني د بلکل اترې خبرې او پاسته ناسته زمونږ سره ټیم ټول د هغه د بلکې سره صیب حامدکرزي ښاغلي د یوازې نهمنلواو د پاره له ټولو د میثاق دغه شو کولی ډول څه چې جوړوله مولار ته دې او کېدې سره تر کې فضا په ورورۍ د سمې سره

ګرځي . و وړ کولو پليجنګ؟: که او خبرې کېږي څه به وروسته دې د ورسید ته پای پړاو لومړي خبرو د چې اوس دعوت

همدې د پرګنۍ افغاني ټولې څو تر کوو هڅه به مونږ شو، کولی لاسه تر څه ډیر مونږ باندې خبرو منځي خپل په چې ده طبیعيقدم څیر په ملت موټي یوه او نغښتي را واحد، یوه د پاره له خلاصون د نه ولکې د بهرنيانو د څو تر نښلوو و را سره واسطه په میثاق

کړو . پورتهکه ټول خو اوس شي، وښوول ور لار وتلو د هیواده د لارې له ویش مهال شوي منل یوه د او اترو خبرو د هم ته بهرنيانو راز همداکه نو شي حل لارې له خبرو د مسئله دا چې ده غوره ، ده نه لاره حل د جنګ چې دي اند دې په کورنیان، که او دي بهرنيانخپلو ډول همدې په چې کوي پرېکړه مقاومت شوی ولاړ را کې مقابل په بهرنيو د به بیا نو شي نه حاضر دېته بهرنيان چېرې

؟ کوي پرېکړه څه بل که او ورکوي دوام ته پروګرامونووو؟: څنګه ورتګ په ستاسو ته کابل او غبرګون افغانانو عامو د دعوت

ټولو ..... قوماندانانو پخوانيو مخورو، علماو، افغانانو، عامو د چې ووایم باید هم بیا خو کړې خبره خپل مخته اړه دې په ما هم څه کهلیکونه بریښنا دوستان څخه کابل د هم اوس همدا ماته ګاڼه، شګون نیک يې کار دغه هیئت د دحزب او درلود غبرګون ښه ډیر

د پاره له کولو لاسه تر د سولې د او غونډېدو را د ملت د څو تر شي ولاړه مخته باید پروسه دا چې کوي غوښتنه کې په او استوي راشي . پیدا ه لار یوه حل

څنګه: هکله په شتون او خبرې هیئت د اسلامي حزب د او غبرګون رسنیو خبرې افغاني د توګه په ژورنالست او لیکوال یو د خپله تاسو دعوتوو؟

Page 125: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

125

تفکېکه، له پرته رسنۍ، انځوریزې او خبرې افغاني ټولې کې وخت په اترو خبرو ددې پروسې د سولې د او سفر ټول ددې زمونږنیولې اړیکې سره زمونږ توګه پرلپسې په سرچېنې خبرې او ورځپاڼې هرې او شبکې تلویزیونې هرې تللې، مخته اوږه په اوږه سره زمونږ

څو . شبکو تلویزیوني درېو دوه وتلې هیواد د چې راغلې هم شپې داسې رسول ور حالات تازه یې ته کتونکو او لوستونکو خپلو اود . به کې هغو په چې ده طبیعي درلودل بحثونه تاوده موضوع همدې په يې څنګ تر او مرکې سره زمونږ توګه پرلپسې په ساعتهد . پخپله زه کاوه ټینګار باندې دوام په پروسې همدې د یې کو ډیره چې وه دا پورې زړه په ډیره خو وو هم خاوندان اندونو منفي

مونږه له یې کې بولو مخ پر په پروسې ددې چې یم ممنون او خوښ زیات ډیر څخه رسنیو چاپي او انځوریزو بریښنايېي، ټولو د هیوادوه . ورکړې اوږه سره

شوی؟: مخامخ سره ستونزو کومو د وخت په سفر خپل د دعوتته را تندي پراخه په نیولې تماس چې مو چېرې هر شوی، ویل ته را راغلاست ښه ښه ډیر شوي، مخ یو نه سره ستونزو ډول هیڅ داو عزت پوره په شوې، سره تر سمدستي کړی غوښتنه کتلو د سره چا هر د چې مو ګډون په کرزي حامد محترم د شوی، کړل را ځوابټول هغوی، نه او وو پردي مونږ نه چې و دا علت ددې کړې، پالنه زمونږ يې سره وقار پوره اوپه کړی درنښت زمونږ يې سره وقار

او . غوښتلو دڅه پاره له ځان دخپل مونږ يې څنګ تر خاوندان اوعقیدې فکر یوه د او اوسیدونکي خاورې یوې د زامن، ولس یوه دګاڼه غږ خپل هغوی غږ زمونږ اساس دې په نو و کړی مو غږ کېدو یوځای را د باندې میثاق یوه په بلکې ورغلي وو نه خاطر په سوال

کاوه . یې استقبال هغې د او ( هیر: ( څه هر که شول تازه زخمونه پخواني ایا وو څنګه مجلسونه سره رباني او قانوني یونس قسیم، فهیم ښاغلو د مو ډول ځانګړي په دعوت

وې؟ مخې له غوښتنو د وخت اوس د خبرې او شويپه اړخه له اسلامي حزب د او لارو په دحل رسیدو د ته پای د غمیزې اوسنۍ د او حالاتو تازه د مجلسونه او غونډې سره هغوی دیوه . د څیر په افغانستان اسلامي حزب د او ، ګرځي پسې لارې په نجات د اوس هم هغوی وو باندې طرحو شوو وړاندې . نوو دغو د خو اوس بلکې کړو تازه را زخمونه پخواني غوښتل مو نه او غواړو نه مونږ وو کې لټه په ملاتړ د ګوند سیاسي ځواکمن

وې . ټولې را باندې اړتیاو همدې په خبرې ټولې زمونږ او ده اړتیا ته کولو ملهم زخمونهیې: ) ( اله لاس د نورو او امریکایانو د که ګوری سترګه په مجاهدینو د هم اوس ته امثالهم و رباني او قانوني یونس قسیم، فهیم ښاغلو تاسو دعوت

بولی؟ ولس د څیرې جهادي پخوانۍ ټولې دا وتوانیږو مونږ که کولې، کتنې لیدنې سره ددوی مو پاره له همدې د او و هدف یو سره مونږه لهداسې . حالات خو اوس وي بری لوی پاره له زمونږ به دا نو نغاړو و را سره کې میثاق یوه همداسې په ځای یو سره پرګنو نورور د

خو تیره، په تیر چې ده همدا هم هیله او ارزو زمونږ او ، پرېږدي نه داغ نوکرۍ د امریکایانو د باندې ځان په هیڅوک چې ديکړو . یو لاس سره پاره له خلاصون او نجات د ولس د چې راځئ

پښتانه: هم قربانيان جګړو د او پښتانه هم قوت جنګيدونکی سره قواو کورنیو او بهرنيو د او سیمو په پښتنو د یوازې جګړې او جنګ ولې دعوتشی؟. ویلی څه ته لوستونکو دعوت د هکله دې په تاسو دي

خو . ولېږم در ته تاسې څیر په شننې ځانګړې یوې د يې زه شي کېدی چې غواړي، ځواب تفصیلي ډیر او ده پوښتنه ستر ډیره خو داقوم ځواکمن او ستر یوه د پښتانه غواړي نه هیوادونه ګاونډي سیمې د هم او ننه د کې کور په چې کړم عرض باید دا توګه لنډه په

ورځنیو ټولو او روزنې او ښوونې د ولس دا مخې له سیستم قبایلي د يې راهیسي وخته له دانګلیسانو کړي، پورته را سر څیر پهتحمیق واسطه په حکامو د خواو دواړو د ولسونه ته خواو دواړو لیکې ناولې د ډیورنډ د کړي، برخې بې څخه اسانتیاو او سهولتونو

قوم ددې نوم په مذهب او ژبې د ګاونډیو نورو شمیر یو زمونږ راز همدا ، کړي استعمال يې خلاف په بل د یو ، شوي ځپل او شوي ...... ، کړی هوډ ولو ترور د

\ وو؟: غاړه پر چا د لګښت سفر د ستاسو دعوتملګري کې سفر دې په څخه امریکا له یو او څخه اروپا له دوه کسان، درې مونږ چې کړم عرض باید ده، پوښتنه پورې زړه په ډیره

. په ځای کې کور په دوست یوه د غوښتل مونږ هم کې کابل په هلته درلود غاړه خپله پر ټکټ راتګ تګ خپل د چا هر خو و،مو اساس دې په نو یو، میلمانه رسمي ریاست جمهوري د مونږ چې وپوهیدو نو شو بیرون را څخه الوتکې د چې کله خو شو، ځایکړم . . عرض باید خاطر دې په یو راغلي و تللي چې ټکټ هماغه په بیرته او ده کړې تیره میلمستیا شپې څو دا کې کابل په هلتههم . میلمانه ددولت که هلته او و تللي ته هیواد خپل اړخه بله د شو اخستلي غاړه پر بار يې مونږ چې وو دومره مصارف زمونږ چېپیغام . سولې د ولس د زیات نه څه هر د ته مونږ ځکه وی کړې ورسره مو شپې چې کېدل پیدا خپلوان او دوستان دومره نو وی نه

. درلود مو هوډ کولو ترسره د کار اوددې درلود ارزښتخواته؟: تروګمیو د که دی روان خواته رڼا د حالات وینی څنګه راتلونکې هېواد د نظر شخصي په ستاسو دعوت

ځواک . خپل پاره له ژغورلو د ځان د نه واکمنۍ د پردیو د او شي، نه موټی یو ملت چې هغې تر ده ستونزمنه وینه وړاند اړه دې پهغواړي . نه هیڅکله لري، عوامل ټول فساد د سره ځانه دخپله اشغال ځکه وي کمه ډیره هیله خیر د به هغې تر ، کړي نه استعمال

ستر . اواختناق فساد د اوس همدا کې هیواد به زمونږ وویل مخته مې چې څنګه لکه رسیږي و ته معیار پرمختګ او پوهې د ملت

Page 126: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

126

دی، شتون پوځي او واکمني بهرنۍ همدا خپلواکي . ۸۰عاملين هیواد د ویش، دریغه بې سرچېنو مالي د دي ککړ کې فساد په دوی سلمهد ، عمليات ورځني سره خپل کېدل، پاته کې لاسو په پردیو را ۸۰۰۰۰د ته هیواد خبره بې او پاسپورته بې وژل، خلکو زیاتو د نه

مخته ...... . را نظام داسې دوی راوړي سره ځانه له اشغالګرو چې دي عوامل هغه ټول دا غورځول نظره د قیادت هیواد د ننوتل،زمونږ ، پولېس زمونږ پوځ، زمونږ کېنږدي، قدم ته لوري دخپلواکۍ هم هیڅکله هیواد به کې شتون په دددوی چې کړیوکړي ...... دوام څیر په نشې د ترېاکو د دا چې غواړي دوی او کېږي روږدي باندې ورکړې او معاش اضافي په ددوی ټول ، مامورین

نه.... . که او شي بیداره را بیرته ، وشي غږ ولس په باید ، دی نه تیر لا وخت هم اوس اساس دې په دی کار خطرناکه ډیر دا. وي ګران ویسستل را يې به بیا پرېوت ور کې چټلتیا دې په ځل یو که نسل ځوان زمونږ

شي؟: وموندل ورته باید حل پوځي که شي کېدای حل لارې له خبرو د ستونزه افغانستان د اند په ستاسو دعوتافغانستان په ورسیږو، ته پایلې یوې سره اړخونو اړوند د څو تر وکړ سفر ته کابل پاره له حل د غمیزې دې د لارې له خبرو د خو مونږ

حل د غمیزې ددې لارې له میز د خبرو د باید او کېږي حل نه لارې له جنګ د مسئله دا چې مني دا هم ځواکونه کوونکي ولکه باندېکومه . چې لري اړه پورې کوونکو ولکه بهرنيانو په دا نو اوس کړې وړاندې طرحه څرګنده ډیره پاره له حل د مونږ شي وموندل لار

ورځ . هره چې دی ولس افغان یې بایلونکی بلکې ، شته نه ګټونکی هیڅ کې جنګ په خو جنګ د یا او اترو خبرو د خپلوي لارورکوي . قرباني دریغه بې

وو؟: څنګه احساس مو وخت پر وتلو د بیرته او احساسول مو څه شي کوزه کې کابل په مو الوتکه چې نه دې له مخکې دعوتنژدې درلود، مې احساس پورې زړه په الوتکه ۱۶ډیر په شرکت هوایي افغان اریانا د پاره له ځل لومړي د بیا ځل یو وروسته کال

کار . چې کله يې خو بیا لګیده، ښه راباندې الوتکه هغه هسې چې وکړئ باور تللم ته کابل ښاره له استنبول د ترکېې د کېته خاورې افغانستان د وختي سهار چې کله او بیانولی، شم نه احساس وخت هغه د نو وکړل اعلانونه ژبه دري او پښتو په کوونکوډګر هوايي په هلته چې څرګنده وه نه دا ماته ځکه غورزیده هم او و خوښ هم زړه مې کتو په خاورې د هیواد خپل د نو ننوتله ور

پخوانیو . د ته زمونږ خو واخلي مونږ او راشي ته ډګر هوايي هلته چې و ویلي ته دوستانو څه مونږ کېږي چلند ډول څه سره را به کېچلند ډول څه سره زمونږ دي کې لاس په مخالفینو د توګه ځانګړې په چې څانګې امنیتي چې وه نه څرګنده دا اساس په دریځونو

هم . هغه او ، وکوت منتظر ولاړ وزیر سلاکار ارشد یو کرزي حامد محترم د مو هلته وتلو را بیرون څخه الوتکې د چې کله خو کويورسولو . پورې هستوګنځي خپل د يې سره عزت دیر اوپه واخستو سره ځانه خپله د وروسته روغبړ د سره زمونږ

خپل . شوم ستون را ته استنبول واسطه په الوتکې د اریانا همدې د څخه کابل د بیرته چې وکړ احساس پردیتوب د مې هلته خوالله .... . تکرارول مې پورې ډیره تر او و ژبه په مې الفاظ همدا ده خاوره خپله خاوره خپله او مینه خپله مینه خپله ، وطن خپل وطن

ګرځوي ... و زانګو امن او سولې د پاره له ولس مومن او مجاهد ، ویاړلي افغان د يې دېویلو: د ته تاسو کې کابل مهال په خبرو د چې څه هغه یا ورسوی ته ولس افغان پیغام خپل غواړی که دی کې خدمت په ستاسو دعوت دعوت

. ورورسوۍ پیغام خپل لارې له ویبپاڼې د دعوت د او وګڼی خپل دعوت شوې برابره وي نه زمینهبې ) ...( » یو امریکا چې دي لیکلي ښه څومره کې توطئې پټې کتاب خپل په حکمتیار انجنیر محترم امیر اسلامي حزب د

باندې دوستۍ په امریکا د چې هغوی دښمن، کېدونکی پخلا نه سره مسلمانانو او اسلام د او دی، دوست مروته بې او مغرضه باوره،مزدو . بلکې نه، ملګری او دوست امریکا شته نه کې وجود په هم ذره کوچنۍ یوه ایمان د یې یا او دي عقله بې ډیر خو یا نو کوي باور

وي .« چمتو ته قربانۍ هیواد خپل او ځان خپل د خاطر په ساتلو خوندي د ګټو د امریکایانو د چې مزدور داسې خوښوي،له خلاصون د ځان د نه ولکې او تسلط له پردیو د کړئ، پورته ګټه نه موقع او وخت د چې وایو ته ټولنو مدني او سیاسي ولس خپل د

خلاصون د ملت د شئ ګڼل و ویاړلي کې تاریخ په غواړئ که چې وایو ته جرګو مشرانو او ولسي خپلې شئ، موټی یو سره پارهغواړئ چېرې که چې وایو ته تابه مشر هیواد خپل د کړئ، خپله لاره کېدو موټي یو د باندې میثاق همدې په خاطر په اونجاتدرکړې ته تاسې الله اوس چې فرصت تاریخي دا شئ ګڼل و کې لیکه په نیکه میرویس او ابدالي احمدشاه د او کړی سپین مو تاریخ

د خپلو کړئ، تازه را تاریخ ویاړ او ازادۍ خپلې د څنګ تر قهرمانانو او مجاهدو دخپلو چې وایو ته ولس خپل ورکوئ، مه لاسه لهچې وایو ته ځواکونو بهرنیو او ښکلوي قدمونه ستاسې به بریاوې اوسئ غښتلي کې عزم خپل په چې وایو ته لیکو جهاد او مقاومتپاره . له وتلو دخپلو باید شي ناوخته درباندې ډیر چې دې له پخوا اساس دې په نو ګران ترې وتل خو دي اسان ننوتل را ته افغانستانخپلو . وټاکي خپله په لیک برخه خپل ولس افغان چې پرېږدئ ، واخلئ لاس څخه اشغال د افغانستان د او ټاکئ و ویش مهالچې وایو ته خویندو خپلو او کړئ پورته قدم پاره له ختمیدو د واکمنۍ بیرونۍ د لارې له لارېونونو ایزو سوله خپلو د چې وایو ته ځوانانو

ودانګي . را ته ډګر پاره له استقلال د هیواد خپل د او ګرځي و څیر په ملالې د میوند د یوه هره

.دعوت : کوم مننه نه ستاسو وویل ځوابونه ټنډه ورینه په مو ته پوښتنو ټولو زموږ او شوی میلمه دعوت د چې دالارې له پاڼې بریښنا وزینې همدې د ستاسې سره ډاډ پوره په څرګندونې خپلې څو تر کړ را وخت مو ته مونږ چې مننه ډیره نه ستاسې

لره . . ویاړلي او بریمند مو الله ورسوم ته ولس خپلد��ب�ر���ی��ښ����ن�ا��ی بزګرمحمدطارق د��د��ع���و��ت��� مسؤل ي، پاڼې

Page 127: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

127

اخذځایونه :

1.) پاڼی) بریښنا دعوت او بینوا لیکنه ځدراڼ دببرک2.) ورځپاڼې ټائمز له انګلستانلیک (.3 نوم په پښتون جان دغازیده (.4 اخستې هم جایزه معمار دښه یې اړخه له دښاروال دفرانسې چې دې انجنیر ۍمعمار ۍ5.) لري) غاړه په مسؤلیت دکمیسیون سولې د او زوې مجددي الله صبغت صیب حضرت دخپرونې) .6 بریښنایېدې) (.7 شوې ګوښه څخه دندې خپلې د اوس اتمرورځپاڼه) (.8 شهادت یار اصالتژباړه) (.9 نثاراحمد دډاکتر بینوا

لیکنه) (.10 حکمتیار دمحترم څیرې بربنډی توطئي پټیلیکنه) (.11 حکمتیار دمحترم څیرې بربنډی توطئي پټیاعالمیه) : .( .12 افغانستان اسالمي دحزب تهرانمقالې .13 سپتمبر د ») (یولسم افغانستان اسالمي حزب د غړوته گونډ ديموکرات د او اوباما بارک رئيس جمهور نوي امريکا د

ليک پرانستى حکمتیار محترم /امیر /١٠ ١١ ٢٠٠٨ Thursday, 27.11.2008, 09:10pm )GMT(»مننه) (..14 په څخه پاڼې بریښنا د ددعوتمقالې) (.15 سپتمبر یولسممننېسره) (.16 په نه ویپاڼې د ددعوت17.(Mujaddedi’s wikipidia(Mujaddedi’s wikipidiaهمدا) .1819.) نورزي) محمدعارف20. ) ابرومند) عظیم محمد انجنیراعالمیه) (.21 دکمیسیون ازاد او ۍدسولېمیثاق) .22 ملي د ( ۱۵دژغورنې پالن ې فقرهشوې . (.23 تیر مخته متن مسودې ددېپرېزم) .24 (.۱۷۷واشنګتن اقتباس ( ) نه پیپر دافغان ګڼه مهمننه) (..25 په االسالميه االماره پاڼې ویپ د دطالبانومننه) (..26 په االسالميه االماره پاڼې ویپ د دطالبانو27.) سفیر) دحکومت طالبانو د کې اباد اسالم په ، مالضعیفلیکنه) (.28 کې تره روستار ډاکټرعثمان د نقشه، او الر دسولې29.)) څڼې پا دبریښنایې دعوت لیکنه، اعظم فاروق دډاکټرڅخه) (.30 پاڼو بریښنا افغاني د اعظم، فاروق ډاکټر لیک، نامه په دافغانانوکوي (.31 کار الندې مشر په نورزي صدیق ډاکټر د وګړي ۍدغهډله) (.32 زې امین سناتور دپاڼې) (.33 بریښنایې پښتو34. ) ورځپاڼه) دشهادت ارګان، اسالميرسمي دحزبورځپاڼه) (.35 دشهادت ارګان، اسالميرسمي دحزبڅخه) (.36 پاڼی بریښنایې د داالمارهبریښناپاڼه«) : .37 لروبر لیک پرېکړه شوې کړل خپور جرګې دمشورتید ) .38 مشرۍ په ذاکري عبدالله اعالمیه (دشيخ افغانستان اتحادعلماءورځپاڼه (.39 شهادت د ارګان، نشراتي اسالمي دحزب40.) رسنۍ) المللي بینلیکنه) (.41 زیې حبیب حنان لیکوال، او ژورنالیست تکړه دهیوادلیکنه) (.42 سمون محمدنظیم شنونکې دافغاند د) .43 لیکنه، مصداق پاڼه (ډاکټرنبې بریښنایې دعوتمننه) (.44 په نه دعوت لیکنه، ترکې روستار عثمان ډاکټر د:د.45 لیکنه صمد ( نثاراحمد مننه په نه عوترسنۍ) (.46 پاکستانيمننه) (.47 په نه ددعوت پوست، واشنګتنڅخه) (.48 پاڼو بریښنا دتاند او ټایمز هندوستانپاڼې) (.49 بریښنا افغاني ويبپاڼه، هېرلډرټالنډ50.) » مرکه) » سره ټایمز ورځپاڼې خپرېدونکې لندنه له پنځمه جوالی دکې) (.51 پاڼو بریښنا پښتو په شننه، اعظم فاروق ډاکټرشننه) (.52 شيد احمدر لیکول دپاکستانی53.) څخه) پاڼو بریېښنا دافغاني لیکنه، اعظم فاروق ډاکټراعالمیه) (.54 جرګې د نجات دمننه .(.55 په څخه پاڼی بریښنا تاند لیکنه، شپون سعدالدین لیکوال دنومیالی56.» شوی» فتح دی نه هم هیڅکله افغانستاندمتیوسکوفیل )).57 ورځپاڼی کلیتچې شننه( ( Mathew Schofie- dدمک قلم په58.) وشيوټسیو) والدیمیر کېپتان متقاعد59.) و) جنګیدلي کې افغانستان په چې عسکر روسيویناوې) (.60 کونووالوف، دالیکزانډرګولټس) (.61 الیکزانډرګولټس) (.62 الیکزانډر63.) وټسیو وشي کېپتانپاڼه) (.64 بریښنایې بینوا

Page 128: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

128

څخه) (.65 دکتاب وډوارډ مشر پخواني د اې اې سي د66.) خپرنیزې) مطبوعاتي او بریښنایې امریکایيټورنټوسن)) (.67 ورځپاڼی مشهورې کاناډایېدفبروري) .68 لیکنه، یو والکم توماس د مه(۱۶ټورنټوسټارسیېال) .69 ( Patrick Sea- e پټریک شننه سیېال) .70 ( Patrick Sea- e پټریک شننه 71.) رسنۍ المللي اوبین افغاني ټولې72. ) ورځپاڼه)) اکسپرس دمترود) .73 مننه په څخه (دبنیوا ژباړه نوزادی محمد حاجی .پوهنمل74. ) ژباړه) . بدرخیل دکوهooooooooاټ پاڼه ویب رو افغانستانشبکه CBS د).75 (تلویزونی76.) رسنۍ) خبرې77.Stop the war website)خپرونې) (.78 مطبوعاتي او بریښنایې المللي بینلیکنه) (.79 صمد نثاراحمد80.) بریښناپاڼی افغاني لیک، پرانستې نوم په اوباما ولسمشر دامریکې لوري له کارپوهانو دافغان(A- terNetد ).81 څخه( شبکې دبریښنایېلیکنه) (.82 حقمل د ورځپاڼه دشهارت83.) ورځپاڼه) پوست واشنګتنټایمز،): ..84 ( ایرش ژباړه جاللزی دمیرویس(۱۶تاند .85 جولاې 86.agony of occupation is pub- ished by CHRIS NINEHAM and JANE SHA- - ICE)حواله) ( .87 په العربی القدس د ایسناورځپاڼه) .88 پوست ژباړه (د واشنګټن جاللزی میرویسورځپاڼه) .89 دشهادتژباړه) (.90 جاللزی میرویس د پوست، واشنګتن(لیکنه Jitendra Joshi د).9192.) پاڼه) بریښنایې لروبر ث،نورزې،ژباړه) (.93 دجاللزي پوست واشنګتنژباړه) .( .94 صمد احمد دنثار ورځپاڼه، دټورنټوسن95.) دعوت) رشتین الله فضل96.http://news.bbc.co.uk/2/hi/midd- e_easst)97.www.jamestown.org ورځپاڼی) .98 د مرسته دشهادت په پاڼی دبریښنایې ملتو (دملګرو99.) پاڼې) بریښنا افغاني

رسنۍ) (.100 المللې بین101.) انټریو دګورباچوف102..) مطبوعات) وینا، احمدرشيد کارپوه پاکستانی دژباړه) (.103 جاللزې دمیرویس ، پوست واشنګتنمرکه) (.104 مالضعیف د سره دخپرونو105.)». دې) » شوې ازاد اوس مالبرادر ، رسن امریکایي اونورې ۍنیوزویک،ژباړه) (.106 دهاری مجله، نیوزویکاګست) .107 د مه (۲۶تاند

خبر) (.108 نیوز سي بې اې د

: ژباړي پښتو نورې سعید الرحمن قریب استاد د

1.) ( ) » « شوی .) چاپ رح الرحمن ګوهر مولانا سیات اسلامي2.) ()» لاندې .) » چاپ د رح مودودي ابوالاعلي مولانا ریاست اسلامي3.) ()» شوی . .) » چاپ رح مودودي ابوالاعلي مولانا ملوکیت او خلافت4.) ()» شوی . .) » چاپ رح مودودي ابوالاعلي مولانا پرده5.) ()» شوی . ) » چاپ رح رستمي عبدالسلام مولانا پورې انکاره تر قران د نه انکار د حدیثو د6.()» « ( . رح رستمي عبدالسلام مولانا پائ دې دنبوت شوې (چاپ

التمش ) ( ) ( ).7 داستان پلورونکو دایمان پیښې ریښتنې یوبي الدین د��ی�� چاپ دصلاح (ش����و��ې���

8.) ()» « (. ) شوی ) چاپ رح ګیلاني اسعد سید حکمت انقلاب د ص الله رسول د

Page 129: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

129

9.. ) شئ ) کتلائ کې لیکنو په زما یې نومونه چې پښتوژبو او اردو په رسالې کوچنۍ نورې شمیر یوناول ..10 پورې زړه په تاریخي یلدرم بایزید دې) (د شوې چاپناول . .11 پورې زړه په خلجیي الدین علاو دې) (دسلطان شوې چاپد�� ) .12 ا��و��س������ ه��م��د��ا�� ن�ا��و��ل���� م���ش����ه�و��ر��� س����و��ر���ې��� دې (چاپد��ش����ی�ر���ش����ا��ه��� لاندې13. : درسولالله اووثیقې (صالسوندونه دې ) لاندې ترچاپ پورې راشدینوخلفاؤ تر وخته لهدې ) (پههیوادکېدسولېدپایښتپهاړه .14 لاندې دکار اوس همدا آاند زمونږ15.) ( دې لاندې چاپ د اوس همدا اوتوحید مونږدانګلیسې .16 او مضامین پښتو شمیر او  زیات مقالې ، شننې سیاسې ژبه انګلیسي په هم او شوې ژباړل څخه ژبو اردو د او

(. ریکارډ چې سره خواشینۍ په دي شوې خپاره کې میاشتنیزو او اونیزو شمیر یو او ورځپاڼو ژبو نګلیسي او پښتو په چې لیکنې

نشته .( سره ژباړن له یې

 

) ( الله حفظه الرحمنسعيد قريب استاد الشيخ

لخوا ويکيپېډيا د

الرحمنسعيد ) جون ۲۰قريب ژورناليست،ليکوال،ژباړونکی ( ۱۹۵۲د افغان پېژندلشوی يواو آژانسپخوانیمشر خبري افغان د او وزیر کلتور او داطالعاتو پخوانی افغانستان د او

. پ هغه ايښودونکیدی بنسټخپروي ليکنې منظمې کې رسنيو افغاني په دباندې نه افغانستان د او دننه کې افغانستان ه

ژباړليدي ته ژبې پښتو کتابونه شمېر يو يې نه ژبو نورو د .او•مخينه

. . د نوموړی دی زوی ديوبندي رحمن ګل مولوي د هغه کړی غوره يېسعيد کې وختونو په جهاد د چې ؤ زاده تخلصمولوي پخوانی الرحمنسعيد قريب د . ښه عالم، لوی يو وخت خپل د ديوبندي رحمن ګل مولوي پالر نوموړي د دی زېږېدلی کليکې شارسول په ولسوال د روداتو واليتد ننګرهار د ۍافغانستان

.ليکوالاوشاعرؤ

کړې زده

ته منځنيښوونځيکېسر او لومړني په احداد د ولسوال د روداتو د يې کړې زده لومړن ۍخپلې ۍد يې نه ليسې ننګرهار د بيا . ۱۲رسولي کابل د يې پيل کړو زده لوړو د اخيستی بريليک ټولګي

په چې کېکړی څانګه په شمېرپوهنې او کيميا د ساينسفاکولتې د کې پوهنتون . ۱۹۷۵په ــ ز . په وروسته دې تر راوتلی بريالی نه پوهنځي همدغې له کې . ۱۹۸۴کال لندند د يې کې کال ز

) ژورناليزم ) د کې پوهنتون ښار د لندن د يونېورسټي سټي کړیچې ۸په کورسبشپړ اونيزه . په دي لوستي کورسونه کچې تر ماسټر د يې کې څانګه دې . ۲۰۰۸ۍپه د کې ناروې په کې کال ز

Page 130: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

130

دوهم اقتصاد ټولنيز او سياسي د پوهنځيڅخه د پوهنو ټولنيزو د کې پوهنتون په اوسلوراوړلو السته په بريليک د ماسټر د خپل کې څانګه همدې په مهال دم او کړی ۍليسانسترالسه

.بوختدی دندې

ترسره دندې بېالبېلې بهر نه افغانستان د او افغانستان په الرحمنسعيد قريبراغلی. لړليک لنډ دندو ځينو د يې الندې دلته :کړي

1. استاد ریاضې او کیمیا د کې لیسه په احداد د ولسوال د روداتو د والیت د ننګرهار ۍد .

د .2 سره رسنيو نړېوالو خالفد پر یرغل د پوځ روسي د کې افغانستان پر کې دیار په لیږد دمسئول .اړیکو

3. عمومېمشر دفتر د معلوماتو او مطبوعاتو .د

4. مدیر مسئول او ایښوونکې بنسټ مجلي ژبې اردو د هجرت .د

5. اوعمومېمشر ایښوونکې اژانسبنسټ خبرې افغان د6. ) ویاند ) اتحاد اسالمي د مجاهدینو د افغانستان د یووالي ګوني اوه د

7. د ماشومانو مهاجرو د کې مؤسسو ټولنیزه او روزنیزه په مهال، پر کډوال ۍداخستونکې ونډه فعاله یو کې چار په .فعالولو

د .8 او کمیټېمشر فرهنګي د ګوند دې د غړی، شورا اجرائیه د اسالمي حزب د افغانستان دویاند ګوند .همدې

9. ویاند صدراعظم د رئیساو عمومې مطبوعاتو د عظمېصدارت د افغانستان .د

10. رئیس کمیسیون د وزارت دغه د او وزیر کلتور او اطالعاتو .د

11. مشر کمیسیون د سولی اسالمید حزب د کی اروپا .په

12. هيئتغړی سولېد اسالمید حزب د ته .کابل

وړتوبونه ځانګړي

په لندن د الرحمنسعيد کړې )Kingsway-Princeton college( قريب زده ژبه انګلیسي د کې کالجپه راز . ۱۹۹۱همدا انګلیسې د مخې له سکالرشپ د پوهنتون د نبراسکا د امریکا د کې کال ز

. اردو، عربي، فارسي، په څنګ تر ژبې مورن خپلې د هغه کړي بشپړ کورسونه کړې زده د ۍژبېکوالیشي پرې ليکنېهم خپلې او پوهېږي ښه ژبه ناروېژي او .انګرېزي

آثار چاپشوي

1. - الرحمنسعيد قريب استاد لیکوال خاطرې ژوندنيمګړې سياسي د زما او اسالميحزب

2. الرحمنسعيد - قريب استاد لیکوال آن زمونږ اړه په دپایښت کېدسولې هیواد په3. الرحمنسعيد - - قريب استاد ژباړه پښتو لودهي احمد بشیر توحید او مونږ4. الرحمنسعيد - - قريب استاد ژباړه پښتو اثر الرحمن ګوهر موالنا د اسالميسیاست5. الرحمنسعيد - - قريب استاد ژباړه پښتو اثر مودودي ابواالعلي موالنا د ملوکیت او خالفت

6. الرحمنسعيد - - قريب استاد ژباړه پښتو اثر مودودي ابواالعلي موالنا د پرده

7. اثر - رستمي عبدالسالم موالنا د پورې انکاره تر قران د نه انکار د حدیثو - دالرحمنسعيد قريب استاد ژباړه پښتو

8. - - ) قريب ) استاد ژباړه پښتو اثر ګیالني اسعد سید د حکمت انقالب د ص الله رسول د

Page 131: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

131

الرحمنسعيد

9. ) د ) یې نومونه چې ژبو پښتو او اردو په رسالې کوچن نورې شمیر ۍیوکتالئشئ کې لیکنو په .ليکوال

10. الرحمنسعيد - - قريب استاد ژباړه پښتو اثر مودودي االعلى ابو موالنا د ریاست اسالمي

11. الرحمنسعيد - - قريب استاد ژباړه پښتو اثر رستمي عبدالسالم موالنا د پای نبوت د

12. - - ) ژباړه ) پښتو التمشاثر د داستان پلورونکو دایمان پیښې ریښتينې ایوبي الدین صالح دالرحمنسعيد قريب استاد

13. ناول پورې زړه په تاریخي یلدرم بایزید . د

14. ناول پورې زړه په غلجی عالوالدين سلطان . د

دې ) (.15 الندې ژباړې اوسد همدا ناول مشهور سوري شېرشاه د

الندېدې ) (.16 اوسدکار همدا کاروان سولې د

انګلیسي .17 په هم او ژباړلشوې څخه ژبو اردو د او دانګلیسې او مضامین پښتو زیاتشمیراونیزو شمیر یو او ورځپاڼو ژبو نګلیسي او پښتو په لیکنېچې او مقالې ، سیاسېشننې ژبه

دي شوې خپاره کې میاشتنیزو او

.  

Page 132: (په هیواد کې دسولې دپایښت په اړه زمونږ آند)

132