Нацрт извештај за стратегиска оцена на животната...

НАЦРТ

ИЗВЕШТАЈ ЗА СТРАТЕГИСКА ОЦЕНА НА ЖИВОТНАТА СРЕДИНА

за

Izmena i dopolna na Generalen Urbanisti~ki Пlan za

Урбан блок 5.4

- Op{tina Пробиштип

planski period 2010 - 2020 godina

Вид плански

документ: Г.У.П.

Технички број: Д0018/11

август, 2011 година

Извештај за стратегиска оцена на животна средина за Измена и дополна ГУП за блок 5.4 општина Пробиштип

ЛАСОИ, ДОО, Скопје

2 / 74

Предмет Нацрт Извештај за стратегиска оцена на животна

средина

Вид плански документ Измена и дополна на Генерален Урбанистички план за

блок 5.4 – Општина Пробиштип,

плански период 2010 – 2020 год.

Одговорно лице Ана Петровска

Дипл. инженер архитект

Експерт за стратегиска оцена на животна средина



3 / 74

На барање на нарачателот, фирмата ЛАСОИ ДОО од Скопје го подготви овој Нацрт

ИЗВЕШТАЈ ЗА СТРАТЕГИСКА ОЦЕНА на животната средина за планскиот документ

Измена и дополна на Генерален Урбанистички план за блок 5.4 – Општина Пробиштип.

Изработката на извештајот е согласно обврската на изготвувачот на планскиот документ

за спроведување на постапка за стратешка оцена на влијанието врз животната средина и

врз животот и здравјето на луѓето, дададена во глава X (Оцена на влијанието на

определени стратегии, планови и програми врз животната средина) од Законот за

животна средина.

Согласно точка 13 (Планирање на просторот и користење на земјиштето), член 3 од

Уредбата за стратегии, планови програми, вклучувајќи и нивните промени, за кои

задолжително се спроведува постапка за оцена на нивното влијание врз животната

средина и врз животот и здравјето на луѓето, Измена и дополна на Генерален

Урбанистички план за блок 5.4 – Општина Пробиштип е плански документ за кој се врши

стратешка оцена на влијание врз животната средина. Целта на овој извештај е да изврши

идентификација и анализа на влијанијата врз животната средина од имплементацијата на

предвидениот плански документ уште во фазата на неговата подготовка и да предложи

соодветни мерки за спречување, контрола и/или компензација на влијанијата.

Извештајот е изработен согласно содржината пропишана во Уредбата за содржина на

извештајот за стратегиска оцена на животната средина (Сл.весник на РМ бр.153 од

20.12.2007 год.).

Одговорен за изработката на Извештајот за стратегиска оцена е Ана Петровска, експерт

за стратегиска оцена на животната средина (дадена е копија од потврдата за положен

стручен испит за стекнување на статус експерт за стратегиска оцена на животната

средина).

Ана Петровска,

дипл.инж. арх.



4 / 74

Содржина

1. ВОВЕД ........................................................................................................................................................ 6

2. КРАТОК ПРЕГЛЕД НА СОДРЖИНАТА, ГЛАВНИТЕ ЦЕЛИ НА ПЛАНСКИОТ ДОКУМЕНТ И

ВРСКАТА СО ДРУГИ ПЛАНСКИ ДОКУМЕНТИ ................................................................................... 9

2.1 ПРЕГЛЕД НА СПДРЖИНАТА НА ПЛАНСКИПТ ДПКУМЕНТ ...................................................................................... 9

2.2 ППИС НА ПЛАНСКИПТ ДПКУМЕНТ ............................................................................................................... 11

2.3 ГЛАВНИ ЦЕЛИ НА ПЛАНСКИПТ ДПКУМЕНТ ..................................................................................................... 19

2.4 ВРСКА СП ДРУГИ ПЛАНСКИ ДПКУМЕНТИ ....................................................................................................... 19

3. КАРАКТЕРИСТИКИ НА ЖИВОТНА СРЕДИНА ................................................................................. 23

3.1 ГЕПГРАФСКА ППЛПЖБА............................................................................................................................. 23

3.2 РЕЛЈЕФ .................................................................................................................................................. 24

3.3 ГЕПЛПШКИ И ХИДРПГЕПЛПШКИ КАРАКТЕРИСТИКИ ......................................................................................... 24

3.1 ХИДРПЛПШКИ И ХИДРПГРАФСКИ КАРАКТЕРИСТИКИ ........................................................................................ 25

3.2 ВПДПСТППАНСКА ИНФРАСТУКТУРА ............................................................................................................. 29

3.3 КЛИМАТСКИ КАРАКТЕРИСТИКИ ................................................................................................................... 29

3.4 ДЕМПГРАФСКИ И СПЦИП-ЕКПНПМСКИ КАРАКТЕРИСТИКИ ................................................................................ 30

3.5 ПРИРПДНП И КУЛТУРНП НАСЛЕДСТВП ......................................................................................................... 31

3.6 КВАЛИТЕТ НА АМБИЕНТАЛЕН ВПЗДУХ .......................................................................................................... 33

3.7 БУЧАВА ................................................................................................................................................. 35

4 СОСТОЈБА БЕЗ ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ПЛАНСКИОТ ДОКУМЕНТ .......................................... 37

5 ЦЕЛИ НА ЗАШТИТА НА ЖИВОТНАТА СРЕДИНА ........................................................................... 38

ПРПСТПРЕН ПЛАН НА РМ ...................................................................................................................................... 40

НАЦИПНАЛЕН АКЦИПНЕН ПЛАН ЗА ЗАШТИТА НА ЖИВПТНАТА СРЕДИНА (НЕАП) ............................................................... 40

СТРАТЕГИЈА ЗА РЕГИПНАЛЕН РАЗВПЈ............................................................................... ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.

ПРПГРАМА ЗА РАЗВПЈ НА ИСТПЧНИПТ ПЛАНСКИ РЕГИПН .............................................................................................. 41

ЛЕАП ЗА ПРПБИШТИП ......................................................................................................................................... 41

6 АНАЛИЗА НА АЛТЕРНАТИВИ ............................................................................................................. 43

7 ВЕРОЈАТНИ ЗНАЧАЈНИ ВЛИЈАНИЈА ВРЗ ЖИВОТНАТА СРЕДИНА ........................................ 44

7.1 ВЛИЈАНИЕ ВРЗ НАСЕЛЕНИЕ И ЧПВЕКПВП ЗДРАВЈЕ ........................................................................................... 44

7.2 ВЛИЈАНИЈА ВРЗ СПЦИП - ЕКПНПМСКА СПСТПЈБА ............................................................................................ 45

7.3 ВЛИЈАНИЈА ВРЗ КВАЛИТЕТПТ НА АМБИЕНТНИПТ ВПЗДУХ .................................................................................. 45

7.4 ВЛИЈАНИЕ ВРЗ КВАЛИТЕТ НА ППВРШИНСКИ И ППДЗЕМНИ ВПДИ ........................................................................ 46

7.5 ВЛИЈАНИЕ ВРЗ ППЧВА ............................................................................................................................... 47

7.6 ВЛИЈАНИЈА ППВРЗАНИ СП УПРАВУВАОЕ СП ПТПАД ......................................................................................... 47

7.7 ВЛИЈАНИЕ ПД БУЧАВА .............................................................................................................................. 48

7.8 ВЛИЈАНИЕ ВРЗ ФЛПРА И ФАУНА, ПРЕДЕЛ ...................................................................................................... 49

7.9 ВЛИЈАНИЕ ВРЗ КУЛТУРНП И ИСТПРИСКП НАСЛЕДСТВП ..................................................................................... 49



5 / 74

7.10 ВЛИЈАНИЕ ПД НЕСРЕЌИ И ХАВАРИИ ............................................................................................................. 49

7.11 ПРЕКУГРАНИЧНП ВЛИЈАНИЕ ....................................................................................................................... 50

8 ПРЕДВИДЕНИ МЕРКИ ЗА ЗАШТИТА, НАМАЛУВАЊЕ И НЕУТРАЛИЗИРАЊЕ НА

НЕГАТИВНИТЕ ВЛИЈАНИЈА ............................................................................................................... 51

8.1 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ВЛИЈАНИЕТП ВРЗ НАСЕЛЕНИЕ И ЧПВЕКПВП ЗДРАВЈЕ .................................................. 52

8.2 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ВЛИЈАНИЕТП ВРЗ СПЦИП-ЕКПНПМСКА СПСТПЈБА ..................................................... 52

8.3 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ВЛИЈАНИЕТП ВРЗ КВАЛИТЕТ НА АМБИЕНТЕН ВПЗДУХ ................................................. 52

8.4 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ВЛИЈАНИЕТП ВРЗ КВАЛИТЕТПТ НА ППВРШИНСКИ И ППДЗЕМНИ ВПДИ ........................... 53

8.5 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ВЛИЈАНИЕТП ВРЗ ППЧВА ..................................................................................... 55

8.6 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ВЛИЈАНИЕТП ППВРЗАНO СП УПРАВУВАОЕ СП ПТПАД ................................................. 55

8.7 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ВЛИЈАНИЕТП ПД БУЧАВА ..................................................................................... 56

8.8 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ВЛИЈАНИЕТП ВРЗ ФЛПРА И ФАУНА И ПРЕДЕЛ ........................................................... 57

8.9 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ВЛИЈАНИЕТП ВРЗ КУЛТУРНП И ИСТПРИСКП НАСЛЕДСТВП............................................ 57

8.10 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ВЛИЈАНИЈА ПД НЕСРЕЌИ И ХАВАРИИ ...................................................................... 58

8.11 МЕРКИ ЗА НАМАЛУВАОЕ НА ПРЕКУГРАНИЧНИ ВЛИЈАНИЈА ................................................................................ 59

9 ПЛАН ЗА МОНИТОРИНГ НА ЖИВОТНАТА СРЕДИНА ................................................................... 60

10 НЕ-ТЕХНИЧКО РЕЗИМЕ ........................................................................................................................ 64

11 ИНФОРМАЦИИ ЗА ОДРЖАНА ЈАВНА РАСПРАВА ........................................................................ 69

КОРИСТЕНА ЛИТЕРАТУРА .......................................................................................................................... 70

ПРИЛОЗИ .......................................................................................................................................................... 71

ПРИЛПГ 1 ДПКУМЕНТ ЗА РЕГИСТРИРАНА ДЕЈНПСТ ЗА ИЗГПТВУВАЧПТ ............................................................................ 72

ПРИЛПГ 2 ППТВРДА ЗА ППЛПЖЕН СТРУЧЕН ИСПИТ ЗА СПЖС ...................................................................................... 73

ПРИЛПГ 3 ЛИСТА НА УЧЕСНИЦИ НА ЈАВНАТА РАСПРАВА ............................................................................................... 74



6 / 74

1. ВОВЕД

Стратегиска оцена на животната средина – дефиниција

Целта на постапката за стратегиска оцена на животната средина е идентификација и

анализа на влијанијата врз животната средина, животот и здравјето на луѓето кои би

произлегле со имплементација на планскиот документ. Постапката се спроведува уште во

фазата на планирање со цел сите идентификувани влијанија, односно соодветните мерки

за елиминирање или контрола на влијанијата, да се предвидат во најраната фаза на

подготовката на документот.

Постапката за стратегиска оцена на животната средина треба да обезбеди високо ниво

на заштита на животната средина, спроведување на насоките од релевантни стратешки и

плански документи и интегрирање на целите на животната средина во подготовката и

усвојувањето на стратегии, планови и програми (плански документи), а во насока на

промовирање на одржливиот развој.

Стратегиската оцена претставува формална и систематска оцена на значајните влијанија

врз животната средина кои би произлегле со имплементацијата на предвидениот плански

документ врз животната средина, но пред носење на одлуката за негово усвојување.

Процесот на стратегиска оцена опфаќа:

- Подготовка на Извештај за стратегиска оцена каде што значајните влијанија од

планскиот документ се идентификувани и оценети;

- Консултации со засегната јавност, органот надлежен за работи од областа на

животната средина и останатите органи засегнати со имплементацијата на

планскиот документ;

- Интегрирање на социјалните, економските и аспектите на животната средина;

- Земање предвид на заклучоците од Извештајот и консултациите при финализирање

на нацрт планскиот документ;

- Објавување на одлуката за усвојување на планскиот документ и како стратегиската

оцена влијаела врз усвојувањето на документот.

Процесот на стратегиска оцена претставен по фази е даден на слика бр.1 подолу во

текстот.



7 / 74

Слика 1 Процедура на постапката на стратегиска оцена на животната средина

Придобивки

СОЖС има за цел да обезбеди рамка за процесот на одлучување уште во најрана фаза

кога се подготвуваат планските документи.

Оваа постапка има задача да ги опфати кумулативните влијанија од индивидуалните

проекти што ќе се реализираат во рамките на планскиот опфат.

Процесот на подготовка на плански документи преку спроведување на стратешка оцена

на влијанијата врз животната средина ќе овозможи:

- Олеснување на идентификацијата и оценката на алтернативи;

- Подигнување на јавната свест за влијанијата врз животната средина од планските

документи, бидејќи секогаш не е возможно да се елиминираат негативните влијанија

од одреден проект;

- Вклучување на мерливи цели и индикатори, за да се овозможи ефективен

мониторинг на имплементацијата на планскиот документ.

Одлука за изработка на плански

документ

Утврдување на потребата од

СОЖС

Определување на обемот на

СОЖС

Подготовка на Извештај за

стратегиска оцена

Оцена на соодветноста на

Извештајот

Одлука за усвојување на

планскиот документ

Изв

есту

ва

ње

и в

кл

уч

ув

ањ

е н

а ја

вн

оста



8 / 74

Стратегиската оцена има за цел да предочи одредени очекувани големи и кумулативни

ефекти од имплементацијата на планскиот документ, вклучувајќи го и влијанието од

помалите индивидуални проекти вклучени со планот, а кои не се опфатени со ОВЖС

постапката.

Табела бр. 1 Преглед на активностите по процедура (подготовка на плански

документ / стратегиска оцена)

ФАЗА ПЛАН СОЖС

Првичен преглед Подготовка на работни

документи за клучните

прашања

Доколку СОЖС не е

задолжително, преглед на

значајните влијанија

Првични консултации со

јавноста

Објавување на одлука за

намера за подготовка на

плански документ

Определување на обем и

деталност на Извештајот

Подготовка на документација Подготовка на нацрт плански

документ

Подготовка на Извештај за

стратегиска оцена

Консултации со јавноста Јавен увид во планскиот

документ

Јавен увид во Извештајот

Јавна расправа Јавна расправа

Разгледување на забелешките Идентификација на значајни

забелешки

Подготовка на извештај за

јавната расправа и објава

Подготовка на извештај за

јавната расправа и објава

Консултации со надлежен

орган

Земање предвид на сите

релевантни забелешки

Оценка на соодветноста на

Извештајот

Комплетирање на процесот Усвојување на планскиот

документ и објава на одлука

Објава

Пост-фаза Имплементација Мониторинг на

имплементацијата на

планскиот документ



9 / 74

2. КРАТОК ПРЕГЛЕД НА СОДРЖИНАТА, ГЛАВНИТЕ ЦЕЛИ НА ПЛАНСКИОТ ДОКУМЕНТ И ВРСКАТА СО ДРУГИ ПЛАНСКИ ДОКУМЕНТИ

2.1 Преглед на содржината на планскиот документ

Основа за изработка на анализираниот плански документ е Генералениот Урбанистички

План (ГУП) за град Пробиштип усвоен 2005 год. Предмет на оваа стратешка оцена на

влијанија врз животната средина е Измена и дополна на Генерален Урбанистички План

за блок 5.4 – Општина Пробиштип, плански период 2010 – 2020 год. Причината за

пристапување кон измената и дополнувањето на ГУП за Probi{tip се недоволно

iskoristeniте potencijali за развој на градот.

Измена и дополна на ГУП за град Пробиштип се работи заради:

- анализа на поставките и степен на реализација на важечкиот ГУП за град Пробиштип;

- дефинирање на зони за иден развој на домувањето, индустријата и другите функции

на градот.

Измена и дополна на Генерален Урбанистички План за блок 5.4 за град Пробиштип,

плански период 2010 – 2020 год. е изработена сpored:

- Планска пrograma izgotvena i donesena od strana na Sovetot na op{tina

Пробиштип za izrabotka na urbanisti~ki planovi i

- Оdluka za usvojuvawe na пrogramata.

Планската programa proizleguva od programata na donesuva~ot na planot (op{tina

Probi{tip) која предвидува stimulирање na stopanskiot razvој i privlekuvawe na

mo`ni investitori. Вложувања се очекуваат во дејноста G2 - Lesna i nezagaduva~ka

industrija. Имено, potencijalni investitori имаат изработено инвестициона програма

во која е утврдена funkciјата на локалитетот за кој се прави измената и дополната на

ГУП, dispozicijaта i kapacitetот na planiranite nameni na користење на земјиштето,

како и ekonomskaта opravdanost. Исто така, потенцијалните инвеститори имаат развиено

soodvetna tehni~ka dokumentacija за реализација на планираната намена.

Постапката за изготвување на иzmena i dopolna na Generalen Urbanisti~ki plan за

блок 5.4 за град Пробиштип, плански период 2010 – 2020 год се спроведува spored

Zakonot za prostorno i urbanisti~ko planirawe (Sl.vesnik na RM, br. 51/05, 137/07,

91/09, 124/10 i 18/11), kako i Pravilnikot za pobliska sodr`ina, razmer i na~in na

grafi~ka obrabotka na urbanisti~kite planovi (Sl. vesnik na RM br. 78/06),

Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko planirawe ("Sl. vesnik" na RM

br. 142/10).



10 / 74

Урбанистичкиот план, согласно Правилникот за поблиска содржина, размер и начин на

графичка обработка на урбанистичките планови (Сл.весник на Р.Македонија бр. 78/06), се

состои од:

Воведни напомени

o Predmet i zadaчa na planot

o Metodoloшki priod

o Celi i osnova na planskiot pristap

Dokumentaciona osnova

o Geografsko i geodetsko odreduvawe na podraчjeto na planskiot opfat i

opis na granici so povrшina

o Istorijat na planiraweto i ureduvaweto na podraчje na planskliot opfat i

negovata okolina

o Podatoci za prirodnite чiniteli koi moжat da vlijaat na razvojot na

teritorijata vo ramkite na planskiot opfat

o Podatoci za sozdadeni vrednosti i чiniteli za upotreba na zemjiшteto vo

ramkite na planskiot opfat

o Inventarizacija i snimawe na изграден градежен фонд и izgradenata

komunalna infrastruktura

o Inventarizacija i snimawe na postojni spomeniчki celini, gradbi od

kulturno istorisko znaчewe

o Analiza na stepen na realizacija na vaжeчkiot urbanistiчki plan

o Analiza na moжnostite za prostoren razvoj

o Numeriчki pokazateli

Planska dokumentacija

o Vid na plan, naziv na podraчjeto na planskiot opfat i planski period

o Geografska i geodetska mestopoloжba so granici na planski opfat

o Planska programa na donesuvaчot na planot, analiza na sostojba i analiza

na moжnosta za prostoren razvoj

o Opis i obrazloжenie na planskiot koncept za prostorniot razvoj i

harmonizacija na prostorot na podraчjeto vo ramkite na planskiot opfat

o Opis i obrazloжenie na planskite reшenija za izgradba na namenska

upotreba na gradeжno zemjiшte, na zemjiшte za opшta upotreba, soobraќajna i

komunalna infrastruktura

o Економско образложение



11 / 74

o Мерки за заштита

o Opшti uslovi za izgradba, razvoj i koristewe na zemjiшteto i gradbite

o Posebni uslovi za izgradba, razvoj i koristewe na zemjiшteto i gradbite

o Numeriчki del

Применетиот метод базира на следните аспекти:

- Analiza na prirodnite pogodnosti i ograni~uvawa на idniot prostoren razvој na

Пробиштип;

- Analiza na dostignatoto nivo na razvoj vo oblastite: domuvawe, lesna i

nezagaduva~ka industrija i soobra}ajot;

- Proekcija na potrebite i mo`nostite za ostvaruvawe na zacrtanite celi na

razvojot;

- Дefinirawe na namenata na zemji{teto potrebno za idniot razvoj на gradot;

2.2 Опис на планскиот документ

Generalniot urbanisti~ki plan na gradot Probi{tip e dokument koj gо дефинира

prostorniot razvој na gradot врз основа na природните pogodnosti i sozdadenite

vrednosti od ~ovekot, заради негова optimalna organizacija во рамките на неговите

постојни граници и prostorot утврден за негово ширење.

Kako javen planski dokument ГУП претставува:

osnoven regulativen dokument и izvor na informacii za site oblasti na

prostorniot razvој na gradot vo ramkite na opfatot na Planot,

osnova za sozdavawe na рazvojni programi i inicijativi,

instrument za koordinacija и stimulirawe na javniot interes i odgovornost za

ureduvawe i razvitok na gradot, za za{tita i unapreduvawe na kvalitetot na

`iveewe.

Со анализираниот плански документ се врши измена на дел од планираните класи на

намена согласно одобрената планска програма.

2.2.1 Постоечка состојба во планскиот опфат

Пlanskiot opfat za izmena i dopolna na GUP на Probi{tip za Urban blok 5.4

аdministrativno, pripa|a na katastarska op{tina (КО) Probi{tip, Op{tina

Probi{tip.

Planskiot opfat na izmenata se dvi`i po sledniтe granici:



12 / 74

na sever granicata se dvиì po parceli KP 1389/2, P 1388, KP 1387, KP 1386,

KP 1384, KP 1380/1 i KP 1377/2,

na istok granicata se dviì po parcelite KP 1377/1, i po osovinata na

Sobirnata ulica 2,

na jug granicata se dviì po osovina na ulicata 1;

na zapad granicata se dviì po osovina na Sobirnata ulica pat Probi{tip -

Zletovo;

Пovr{inata na планскиот опфат iznesuva P = 7.30 ha.

Состојбата на теренот од аспект на реализација на постојниот ГУП е утврдена по пат на

инвентаризација. Добиени се следните податоци:

Domuvawe vo stanbeni ku}i 2.85 ha.

Stopanstvo 0.38 ha.

Neizgradeno zemji{te 2.98 ha.

Soobra}aj 0.95 ha.

Зemji{te pokraj pat 0.14ha.

G2

A1

G2

A1

pat P

ro

bo

{ti

p - Z

leto

vo

Ul

ic

a 1

Ul

ic

a 2

542.20

L=

244.

80m

I=

4.33

%

L=

394.5

5m

I=

3.9

0%

L=

101m

526.80

521.70

511.10

515.30

1

1

1

1

11

L=104m

I=4.90%

I=

4.1

6%

R10.0000

R15.0000

Ul

ic

a 1

F200

F300

F300

F500

F300 F

300



13 / 74

На изграденото земјиште застапени се објекти за домување во станбени куќи како и

објекти од деловен карактер (стопанство). Останатото е евидентирано како неизградено

земјиште и сообраќајници. Намената на земјиштето во рамките на блокот што е предмет

на измената и дополнувањето на ГУП е дадена во следната табела:

Табела бр. 2 Намена на користење на земјиштето во планскиот опфат

Namena na zemji{te Povr{ina (ha) %

Izgradeno zemji{te 3.23 44.25

Neizgradeno zemji{te 2.98 40.82

Soobra}aj 1.09 14.93

Vkupna povr{ina 7.30 100

Станбен фонд

Na lokalitetot postojat evidentirani objekti со namena domuvawe vo stanbeni ku}i

што се задржуваат со planskata dokumentacija.

Жители

So inventarizacija izvr{ena vo 2010 godina утврдено е дека vo Urban blok 5.4 ìveat

178 ìteli vo 50 stanbeni edinici so prose~en broj na ìteli od 3.56 ìteli vo едно

semejstvo.

Сообраќај

Планскиот опфат - Урбан блок 5.4 го тангираат три сообраќајници: патот Пробиштип –

Злетово, улица 1 и улица 2. Сообраќајниците се дел од градската сообраќајна мрежа.

A1

G2

A1

pat P

ro

bo

{ti

p - Z

leto

vo

Ul

ic

a 1

Ul

ic

a 2

542.20

L=

244.

80m

I=

4.33

%

L=

394.5

5m

I=

3.9

0%

L=

101m

526.80

521.70

511.10

515.30

1

1

1

1

11

L=104m

I=4.90%

I=

4.1

6%

R10.0000

R15.0000

Ul

ic

a 1

F200

F300

F300

F500

F300 F

300

1

1481/1

2 1481/10

221

1481/8

1481/6

3

4

5

1481/2

4

kan

al~e

PR

OP

US

T

1389/1

1822/1

1

1494/2

1494/3

1494/1

1493/4

1493/5

1

3

13874

2

13861388

1384

1484/8

1484/1

1484/7

1484/6

1484/5

1484/4

2

1

1

1

1 1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

11

1

11

1

11

1

1

1

1

1

1

4

1

2

1

1482/1

1483

1490

1508/13

1508/14

1508/15

21508

10

51508

211508

111508

61508

21508

121508

1487

91508

201508

71508

3

3

1

81508

171508

111506

15069 17

1506

1

1508/16

61507 2

1507

15078

15079

150710

15071

1488

1489

14936

1

1

1

15075

15074

15073 1505

2

11505

14938

14937

14944

14945

14946

1492

14852

14851

14849

1796

reka K

alni{

ka

13771

13772

138011

1486/6

14801

14802

14813

14899

14892

14514

1389/2

1

11470

9

147910

1

1

111479

121479

14703

3

1509

1470120

1

2

1470119

1

1470118

1

15121

1482/5

1484/10

520

525530

21482

14823

61482

71482

31493

21493

14931

515

1823

2

1171470

530

1

1

11474

21470

31474

41470

51470

61470

71470

14708

1

1

1

1

pat P

RO

BI

[T

IP

ZL

ET

OV

O

71507

2

1

1504

8.65

0.956

8

75

4

3

2

1

1.70

4.051.3

1.3

6.90

9.60

4.10

11.00

1

11.00

10.6

0

4

3

2

1

1

1484/11

1

520

515

1750/9

1505/1

1506/8

1506/13

1506/12

1506/4

1506/3

1506/7

1506/6

1506/16

1506/5

1

1

1748/9

1751

1752/1

1752/2

1752/3

1755/1

1755/2

1503/2

1503/4

1

1

1

1

1

1

1

2

2

2

1

1

1

1

1

1

11

1754

1503/3

510

100650

200650

300650

400650

500650

600650

1486/5

1486/8

1486/9

1486/11

1486/10

1486/12

1486/7

1486/2

G2

Планирана лесна и

незагадувачка индустрија

на неизградено земјиште

Реализирани објекти за

домување – станбени куќи



14 / 74

Асфалтирани се патот Пробиштип – Злетово и улица 1 додека останатите се земјани.

Асфалтираните улици зафаќаат 0,25ха додека земјените зафаќаат 0.70ха.

Водоснабдување

Градот Пробиштип, приградските населби и индустријата, се снабдуваат со вода од

бунарскиот систем "Ратавица" што се наоѓа на оддалеченост од 8 км. од градот.

Постојниот градски резервоар со V=600 м3 е лоциран на кота 640,00 м.н.м. За

задоволување на нараснатите потреби се предвидува изградба на нов резервоар со

V=1500 м3 на кота 670,00 м.н.в и филтер станица.

Во планскиот опфат има изведена водоводна мрежа по осовината на патот Пробиштип -

Злетово како и по дел од станбените улици во внатрешноста на опфатот.

Фекална канализација

Градската канализациона мрежа е изведена како мешовит систем (не е издвоена

фекалната и атмосферската мрежа). Истата се состои од примарна (колектори) и

секундарна мрежа. Конфигурацијата на теренот наметнува образување на две сливни

подрачја, од кои едното гравитира кон Киселничка река а другото гравитира кон Калнишка

река. Од тие причини испуштањето на отпадните води се врши во двата водотеци и тоа:

отпадните фекални и атмосферски води заедно преку три колектори се испуштаат во

реципиентот Киселничка река а преку четвртиот колектор се испуштаат во Калнишка река.

Генерално постојниот канализационен систем не задоволува, заради што е потребно

истиот целосно да се реконструира.

За да се прифатат отпадните атмосферски води од крововите, улиците и зелените

површини се предвидува изградба на посебна канализациона мрежа. Испуштањето на

отпадните атмосферски води може да се изврши во било кој реципиент или во

регулираните отворени канали.

Постојниот канализационен систем во планскиот опфат на Urban blok 5.4 е делумно

изведен. На дел од планскиот опфат нема изведена атмосферска канализација, поради

што атмосферските води слободно се слеваат низ улиците, но благодарение на косиот

терен истите не се задржуваат во рамките на локалитетот.

Електрика

Спрема моменталната состојба во Пробиштип, ЕВН "Пробиштип" има два енергетски

трансформатори со снага од 20 MW. Градот и населените места во летниот период

користат снага од 9-10 MW, а во зимскиот период од 13-14 MW.

Во рамките на планскиот опфат на Urban blok 5.4, електричната мрежа е делумно

изведена и поставени се трафостаници во сопствени парцели кај дел од корисниците.



15 / 74

Телекомуникации

Telefonskata mreà na grad Probi{tip сe oпsluùva preku telefonska centrala i

pove}e avtomatski telefonski centrali koi se nao|aat na disperзni lokacii niz

gradot i istite se povrzani na Probi{tipskata telefonska centrala.

Lokacijata Urban blok 5.4 и поширокиот region se pokrieni so signal na trite

kompanii za mobilna telefonija: T-Mobile, ОНЕ i VIP.

2.2.2 Плански концепт во планскиот опфат

Планирани содржини

При дефинирањето на планскиот концепт за измена и дополна на GUP за Probi{tip za

Urban blok 5.4 земена е предвид потребата на op{tina Probi{tip да се stimulира

stopanskiot razvој i privleчат investitori за реализација на лesna i nezagaduva~ka

industrija. Планскиот концепт за локацијата на која се врши измената истовремено е

usoglasen so programata na potencijalnite investitori. Притоа извршена е промена на

основната класа на намена на дел од предметниот локалитет од намена “социјална грижа

– детска градинка” (ГУП за град Probi{tip од 2005 год.) во намена “лесна и

незагадувачка индустрија” (измена и дополна на ГУП за блок 5.4 град Probi{tip од 2010

- 2020 год.).

Опис и образложение на планскиот концепт

Со постојниот Generalniot urbanisti~ki plan од 2005 година, programata za измена и

дополна на ГУП за блок 5.4 за град Probi{tip (анализираниот плански документ), како и

програмата за изработка на урбанистички планови на општина Probi{tip, ovozmoèno e

преиспитување на основните класи на намени за блок 5.4 и нивна промена. Со измената

и дополнувањето на ГУП за локалитетот блок 5.4 ќе се овозможи реализација на

содржини од областа на лесната и незагадувачка индустрија.

Во планскиот опфат за кој се работи Измена и дополна на ГУП, се задржуваат истите

намени дадени во постојниот ГУП со исклучок во зоната што е предвидена за реализација

на градинка, која се пренаменува во површина за изградба на лесна и незагадувачка

индустрија.

Пред да се пристапи кон измена и дополнување на ГУП анализиран е степенот на

искористеност на постојните детски градинки во градот при што е заклучено дека постои

неискористен капацитет, односно не е потребно да се задржи планираната намена.

Имено, со Заклучок на Советот на општина Пробиштип (бр. 07-354/17-10 од 31. 03. 2010),

утврдено е дека во тој дел од градот нема потреба од изградба на детска градинка.

Soglasno Uslovite za planirawe na prostorot koi {to se izvod od GUP na

predmetniot planski opfat, predvideni se slednite klasi na nameni:



16 / 74

A- domuvaње

A1- Domuvawe vo stanbeni ku}i,

G - Proizvodstvo distribucija i servisi

G2 - Lesna i nezagaduva~ka industrija

Компатибилните класи на нameni se дефинирани za oddelni grade`ni parceli pri {to

zbirot na povr{inite na компатибилните nameni за определена граджна парцела ne

mo`e da zafati pove}e od:

Vo zona za domuvawe A1 dozvolena e izgradba na kompatibilni nameni до 30 % и тоа

за:

B1- Mali komercijalni i delovni dejnosti, 30%

V1- Obrazovanie, 10%

V5- Верски институции, 5%

D3- Sport i rekreacija, 10%

Za klasa na namena lesna и nezagaduva~ka industrija G2, dozvolena e izgradba na

kompatibilni klasi na namena do 30%:

B1- Mali komercijalni i delovni dejnosti, 30%

B2- Golemi trgovski edinici, 30%

G3- Servisi, 30%

G4 - Stovari{ta, 30%

D2 - Za{titno zelenilo, 30%

D4 - Меморијални простори, 15%

Површините предвидени со Измената на ГУП се следните

Домување во станбени куќи (А1)

Лесна и незагадувачка индустрија (Г2)

Инфраструктура (Е) (сообраќајници, електроенергетска и комунална – водовод и

канализација)

Дomuvaње во станбени куќи (А)

Vо планскиот опфат (блок 5.4) за кој се работи Измена и дополнување на ГУП за

Пробиштип, домувањето се задржува во границите предвидени со ГУП од 2005 год.,

односно површините предвидени за изградба на станбени куќи во целост се потврдени.

Потврдувањето на планскиот концепт на ГУП од 2005 година базира на:

демографскиот развој

проценетниот степен на развојот на стопанство

развојот на општествениот стандард и културата на домувањето



17 / 74

станбениот дефицит

Имајќи предвид дека во периодот од изработката на ГУП до денес не е забележан

стопански и/или демографски раст различен од оној утврден со постојниот ГУП од 2005

година, површината утврдена за домување со станбени куќи и останатите параметри што

го дефинираат развојот на домувањето во анализираниот урбан блок остануваат

непроменети.

Лесна и незагадувачка индустрија (G2)

Angaìranoto zemji{te za lesna nezagaduva~ka industrija vo Urban blok 5.4. изнесува

13.70%. Во важечкиот ГУП зоната предвидена за изградба на детска градинка се

пренаменува во зона за лесна и незагадувачка индустрија, што представува и основа за

измена на ГУП за урбан блок 5.4. Со оваа промена се планира проширување на

постојната индустрија и натамошен развој на останатите комплементарни дејности на

рударството и индустријата во градот и општината.

Промената е направена делумно и заради тековните политичко-економски промени и

тенденцијата на уситнување на индустриските капацитети. Ова уситнување овозможува

поголема флексибилност на индустријата и следење на новите технологии на

производство.

Натамошната урбанизација на анализираниот урбан блок ќе се врши преку детални

плaнови со кои ќе се изврши парцелација на просторот на работната зона. На тој начин ќе

се овозможи флексибилност и ќе се следат промените во структурата на стопанството,

земјишната политика и т.н.

Инфраструктура (Е)

Сообраќајници

Сообраќајното поврзување на Општина Пробиштип со поголемите општински центри и ре

гиони се остварува преку регионалниот Р - 206 кој ги поврзува двата магистрални

патишта М – 5 и М - 2. Локалниот и градскиот превоз во општината се одвива преку

организиран автобуски превоз. Паркирањето во градот Пробиштип решено е во рамките

на самите сообраќајници, постојат 20 паркинзи вклучително и 4.140 м2 површина за

паркирање во централно градско подрачје, Ленинов плоштад и сообраќајниците. Но,

сепак во градот се чувствува недостаток од места за паркирање.

Сообраќајната комуникација со Злетово, обезбедена е со асфалтиран пат Р - 211 (влез и

излез. Во однос на квалитетот на патот, асфалтираните улици зафаќаат површина од

4.680 м, а земјениот пат 2.250 м.

Сoobra}ajnoто re{enie за измената и дополната на ГУП за Пробиштип е усогласено со

Pravilnikot za standardi i normativi za urbanisti~ko planirawe (Sluèn vesnik

na RM br.142/10). Radiusite na krivinite i tehni~kite elementi na mreàta se vo



18 / 74

sklad so normativite za vakov rang na soobra}ajnici. Vnatre{nite soobra}ajnici

podetalno }e se re{avaat so izgotvuvawe na detalen urbanisti~ki plan.

Трите сообраќајници што го заокружуваат планскиот опфат имаат исти сообраќајни

профили и тоа:

Sobirna ulica pat Probi{tip - Zletovo и ul. 1 i ul. 2

kolovoz 2 h 3.5 = 7.0 m.

velosipedska 2 h 1.5 = 3.0 m.

trotoar 2 h 2.0 = 4.0 m.

вкупен профил на сообраќајници 14.0m.

Parkiraweto vo granicite na planskiot opfat }e se re{ava vo рамките на градежните

парцели. Dimenzioniraweto na потребниот број на паркинг места }e se izvr{i soglasno

Pravilnikot za standardi i normativi za urbanisti~ko planirawe.

Електроенергетска инфраструктура

Pri izgotvuvawe na elekroenergetskiot bilans, zemeni se vo predvid site sodr`ini

za koi e potrebna elektri~na energija za nivno normalno funkcionirawe, за објекти

koi se opfateni so Izmena i dopolna na GUP Probi{tip, Urban blok 5.4, za planski

period 2010-2020 godina.

Сите потреби од нови објекти за снабдување со електрична енергија ќе биде во

согласност со надлежните институции од град Пробиштип.

Водоводна мрежа

Po definirawe izmena na GUP za Probi{tip се задржуваат predhodno napravenite

hidrotehni~ki presmetki, kako i izborot na soodvetni profili i raspredelbata na

proto~nata koli~ina.

Dimenziite na profilite na vodovodnite cevki добиени so hidrauli~naта presmetka

од ГУП изработен во 2005 година, se dvi`at vo granici od F 125 do F 300 .

Канализациона мрежа

Иzbranite profili, i raspored na {ahtite утврдени со ГУП ид 2005 година се

задржуваат, bez da se naru{at postojnite hidrauli~ni parametri.

Ќе се изврши доградба на фекалната канализација и нејзина реконструкција на одредени

потези. Со ГУП од 2005 година се предвидува изградба на пречистителна станица за

третман на отпадните води од градот во југозападниот дел на градот Пробиштип, покрај

Калнишка река. После третманот испустот се предвидува во Калнишка река.

Исто така, се предвидува изведување на атмосферска канализација за истата да се

издвои од фекалната. Димензиите на атмосферските канали се определени врз основа на



19 / 74

соодветните припадни површини, интезитет и дожд изразен во л/с/ха. и општиот

коефициент на отекување и падот на теренот.

Планираната атмосферска канализациона межа за одводнување на локалитетот

(градското подрачје) ќе се води воглавно по предвидените сообраќајници.

Телекомуникациска инфраструктура

Решавање на телекомуникациската инфраструктура е предвидено со урбанистичко

планирање од пониско ниво (Детални Урбанистички Планови, Архитектонско –

урбанистички планови и тн.)

2.3 Главни цели на планскиот документ

Покрај општите цели и задачи коишто произлегуваат од планските документи од повисоко

ниво (Просторен план на РМ), како и од Законот за просторно и урбанистичко планирање,

со реализацијата на планскиот документ ќе се постигнат следните посебни цели:

Рационална искористеност на земјиштето;

Поттикнување на инвестиции (домашни и странски);

Примена на современи технологии;

2.4 Врска со други плански документи

Поставувањето на планските концепции и решенија се базираат на важечкиот ГУП за

град Пробиштип.

Со изработката на измената и дополната на ГУП за блок 5.4, покрај рационална

искористеност на земјиштето се овозможува се овозможува реализирање на поставките

на овој плански документ.

ГУП на Пробиштип е во се усогласен со Просторниот план на Република Македонија.

спрема тоа, превземени се и неговите стратешките определби. Имено, основната

стратешка определба на Просторниот план на Републиката е остварување на повисок

степен на вкупната функционална интегрираност на просторот на државата, како и

обезбедување услови за значително поголема инфраструктурна и економска интеграција

со соседните и останатите европски земји.

Имплементацијата на планскиот документ е во функција кон остварување на целите на

следните законски акти и стратешки документи:

Закон за животна средина

Национален акционен план за животна средина (НЕАП)



20 / 74

Просторен план на РМ

Стратегија за регионален развој

Програма за развој на Источниот плански регион

ЛЕАП на Пробиштип

Табела бр. 3 Врска на имплементацијата на планскиот документ со законски акти и

стратешки документи

ЗАКОНСКИ АКТ ЦЕЛИ

Закон за животна средина Зачувување, заштита, обновување и унапредување

на квалитетот на животната средина;

Заштита на животот и на здравјето на луѓето;

Заштита на биолошката разновидност;

Рационално и одржливо користење на природните

богатства и

Спроведување и унапредување на мерките за

решавање на регионалните и на глобалните

проблеми на животната средина.

Национален акционен план за

животна средина (НЕАП)

Постигнување на одржлив економски развој

Просторен план на РМ остварување на повисок степен на вкупната

функционална интегрираност на просторот на

државата,

обезбедување услови за значително поголема

инфраструктурна и економска интеграција со

соседните и останатите европски земји

усмерување на развојот на одделни области и

краеви според реалните можности, особености и

потенцијали,

заштита на околината со намалување на

емитираните штетни материи преку подобрување

на енергетската ефикасност.



21 / 74


Стратегија за регионален

развој

Рамномерен и одржлив развој на целата

територија на Република Македонија, заснован врз

моделот на полицентричен развој;

Намалување на диспаритетите меѓу и во рамките

на планските региони и подигнување на квалитетот

на животот на сите граѓани;

Зголемување на конкурентноста на планските

региони преку јакнење на нивниот иновациски

капацитет, оптимално користење и валоризирање

на природното богатство, човечкиот капитал и

економските особености на планските региони;

Зачувување и развивање на посебниот идентитет

на планските региони, како и нивна афирмација и

развој;

Програма за развој на

Источниот плански регион

Економски развој со мали и средни претпријатија

(ЕР/МСП)

Маркетинг и промоција

Развивање на патната инфраструктура

Развивање на водоснабдувањето

Развивање на информатичко – комуникациската

технологија

Развивање на туризмот и заштита на културното

наследство

Подобрување на наводнувањето

Заштита и унапредување на животната средина

Користење на обновливи извори на енергија

Заштита на биодиверзитетот

Локален акционен план за

животна средина (ЛЕАП) на

град Пробиштип

Заштита на биодиверзитетот

Развој на стопанството

Подобрена урбанизација

Развиен алтернативен туризам

Воспоставена база на податоци за состојба со

биодиверзитет

Промоција на природните вредности



22 / 74


Воспоставување на интегрален систем за заштита

на природата и биодиверзитетот

Одржливо управување со шумскиот фонд



23 / 74

3. КАРАКТЕРИСТИКИ НА ЖИВОТНА СРЕДИНА

3.1 Географска положба

Општината Пробиштип, се наоѓа во североисточниот дел од Република Македонија, во

средиштето на познатата Кратовско-Злетовска област, односно во подножјето на

Осоговските планини и околу течението на Злетовска река. Општината се простира на

површина од 325.57 км2.

Општината Пробиштип се граничи на север со општина Кратово, на запад со општина

Свети Николе, на југ со општините Штип и Карбинци, а на исток со општините Кочани и

Чешиново-Облешево.

Општината Пробиштип има мошне поволна географска положба заради оптималната

сообраќајна поврзаност, бидејќи лежи помеѓу две многу важни сообраќајни артерии:

Брегалничката преку која се поврзува со градовите Кочани, Штип, Велес и Скопје и

Криворечката, од која еден крак поминува преку градовите Кратово, Пробиштип и

Скопје, а вториот крак преку градовите Кратово, Крива Паланка и Република

Бугарија.



24 / 74

3.2 Релјеф

Општината зафаќа дел од таканаречената Кратовско-Злетовска област. Северниот дел

на општината е планински (падини на Осоговските планини), додека во јужниот дел е

застапен претежно рамен терен. Падинските делови се состојат од поројни наноси,

конуси, покриени со делувијални почви брановидно-ридести кои зафаќаат големи

површини и кои се доминанти во земјоделското производство. Во непосредна близина на

општина Пробиштип се наоѓа и спортско рекреативниот центар Пониква со надморска

височина од 1670 метри.

3.3 Геолошки и хидрогеолошки карактеристики

Opшtina Probiшtip od geoloшki aspekt pripaѓa na Kratovsko-Zletovskata vulkanska

oblast koja sodr`i razli~ni formi na mineralizacija na olovo-cinkovi naoѓaliшta.

Теренот на територијата на општината е составен од кристалести шкрилци. Најниските

делови од рамничарското подрачје се препокриени со дебели пластови на глина

црвеница, смолница и други видови почва формирани од така наречените неогени езера.

На територијата на општината распространети се и алувијалните и делувијалните почви,

како и засолените земјишта.

Во планинскиот дел, почвените состојби се карактеризираат со тенки пластови на

растресит материјал на површините на планинските вериги и нивните ораници. Во

деловите од подрачјето со почвена подлога од вулкански материјал се наоѓаат бели и

сиви песокливи почви.

Терцијалните вулкански активности во општина Пробиштип создале големи рудни

богатства. На овој простор се наоѓаат наоѓалишта на олово - цинкови руди, чии резерви

се над 10.000.000 тони (испитан дел), но се проценува дека резервите се далеку

поголеми, бидејќи голем дел од територијата каде се наоѓаат овие руди се уште не е

доволно истражена.

Во делот на неметали, во реонот на с. Плешенци, с. Кундино и Црн Врв има големи

количини на кварцити.Во реонот на градот Пробиштип, с. Плешени и с. Стрмош се наоѓа

голема количина на опализиран туф, кој се експлоатира. Се проценува дека резервите на

туф и кварцит се над 7.000.000 тони. Општината располага и со огромна количина на

дацити и андезити, кои сеуште не се истражени, и се многу интересни за градежништвото.

Карактеристично за градот Пробиштип, с. Плешенци и с. Горни Стубол е тоа што постојат

големи количини на битуменозни шкрлици. Наоѓалишта со јаглен има во непосредна

близина на Пробиштип. Јагленот се наоѓа во миоценски седименти и во неколку слоеви

одвоени со јалови прослојци. Слоевите се со мала моќност и ограничена количина, но

сепак предизвикуваат голем интерес. Лежиштето на битумунозни шкрилци се наоѓа во



25 / 74

непосредна близина на с.Плешенци, на одалеченост од 5 км од градот Пробиштип,

поврзано со асфалтен пат.

Во планинскиот дел се застапени поголем број на извори, додека во споредба со

планинското подрачје, останатиот дел на општината, поради еруптивниот состав на

почвата и помалото количество на врнежи, е доста безводен.

3.1 Хидролошки и хидрографски карактеристики

Општината припаѓа на сливот на река Брегалница. Доминантна притока на Брегалница

што минува низ општината е реката Злетовица. Низ течението на реката Злетовица има

појава на термални води кои сеуште не се неистражени. Во делот на акумулации во

општина Пробиштип е изградена мала акумулација во селото Пишица со капацитет од

100.000 м3, од кои се наводнуваат земјоделските површини од тој дел.

Во тек е изградбата на повеќе наменскиот хидросистем Злетовица на Злетовска река, со

кој трајно ќе се реши проблемот за водоснабдувањето и наводнувањето на повеќе

општини во регионот. Со повеќе децениските испитувања и анализи е утврден годишен

воден потенцијал на Злетовска Река во количина од 69 милиони метри кубни. Со

изградбата на браната "Кнежево"и со останатите помали системи на зафаќање, ќе бидат

искористени околу 50 милиони метри кубни вода од годишниот протек. Останатите 19

милиони метри кубни вода од годишниот протек остануваат за оддржување на



26 / 74

биолошкиот минимум на Злетовска Река во понатамошниот нејзин тек, се до влевањето

во реката Брегалница.

Квалитет на површински води

На следните табели се прикажани резултатите на мерењата на квалитетот на водите на

р. Злетовица.

Табела бр. 4: Компексно следење на квантитативните и квалитативните

карактеристики на површинските води во сливот на река Злетовица. (Izvor UHMR

od 07.12-2007 godina)

Мерно место /

Параметар

р.3летовица по

влив на

р.Мушковска

р.3лет. брана

Кнежево

р. 3летовица

над 3летово

мост

Температура на вода (ОС) 4.6 3.1 6.0

Температура на воздух (ОС) 6.0 5.2 9.8

Видлива боја без без без

Миризба без без без

Видливи отпадни материи без без без

Вистинска боја мг/л Pt-Co 0.5 0.3 0.5

Матност мг ЅiО2/л 10 7.5 10

рН 8.13 7.56 8.78

Електроспроводливост ,S/cm 150 115 167

Редокс потенцијал, m V -67 -36 -25

Вкупен сув остаток од нефилтрирана вода 106 92 117

Вкупен сув остаток од филтрирана вода 100 87 111

Жарен остаток од нефилтрирана вода 74 64 80

Жарен остаток од филтрирана вода 71 60 77

Губиток од жарење од нефилтрирана вода 32 28 37

Губиток од жарење од филтрирана вода 29 27 34

В купни суспендирани материи 6 5 6

Минерални суспендирани материи 3 4 3

Органски суспендирани материи 3 1 3

Растворен к:ислород мг О/л 11.32 10.52 10.80



27 / 74

Табела бр. 5: Резултати за физички, Физичко-хемиски и хемиски анализи на

површинските води во сливот на река Злетовица (Izvor UHMR od 07.12-2007

godina)

БПК5 мг О2/л 3.94 2.95 4.13

ХПК / КМnО4 мг О2/л 1.64 1.23 1.72

ХПК/ бихроматно мг О2/л 5 15 12

NH4 +- мг N /л 0.05741 0.05703 0.04026

NO2 - - мг N /л 0.0018 0.0017 0.0019

NO3- - мг N /л 0.092 0.050 0.036

РО4 3- мг РО4

3-/л 0.0319 0.0158 0.0292

m-алкалитет 1.05 0.90 1.2

р-алкалитет 0.05 0.0 0.05 .

хлориди мг/Сl- /l 1.93 2.28 2.37

Мерно место / параметар р.3лет. по вл. на

р. Мушковска

р.3лет. брана

Кнежево

р.3лет. над

3летово-мост

сулфати мг SO2-

4 /л 22.54 22.60 24.46

бикарбонати мг НСОз-/л 57.95 54.90 67.1

карбонати мг СО32-

/л 3 0 3

хидроксиди мг HCO3 - /л 0 0 0

калциум, мг Ca2/л 18.59 14.46 23.76

магнезиум Мg2+

/л 4.39 5.01 5.01

калиум мг К+/л 5.24 3.17 3.42

натриум мг Na+ /л 5.58 4.73 5.38

вкупна тврдина °dH 3.61 3.18 4.47

карбонатна тврдина °dH 0.29 0.29 0.86

некарбонатна тврдина °dH 3.32 2.89 3.61

железо мг Fe /л 0.069 0.010 0.035

манган мг Мn / л 0.003 nd nd

цинк мг Zn/л nd nd nd

олово г Pb /л nd nd nd

кадмиум г Сd /л nd nd nd



28 / 74

Квалитетот на површинските води на територијата на општината е загрозен од

експлоатацијата на руда. Тешки метали се утврдени при повеќе мерења. Се

претпоставува дека причината за зголемената концентрација на тешки метали во водите

е испуштањето на водите од флотацијата на олово-цинковата руда. На следната табела

се ислустрира загаденоста на водата на река Злетовица со тешки метали.

Табела бр. 6: Koncentracii na ispituvanite elementi (anjoni i katjoni) vo vodite

od flotacijata i dozvoleni koli~ini na nekoi шtetni primesi vo otpadnite

vodi

Ispituvani parametri Koncentacii vo

otpadnite vodi

od flotacija

(mg/l.)

Dozvoleni koncentracii vo zavisnost

od kategorijata na voda (mg/l.)

1 i 2 kategorija 3 i 4 kategorija

RN 8 6,8 8,5 6 9

Suv ostatok na filtrat 806 350 1000 1500

Suspendirani materii 711 10 30 80 100

Nitrati 2,94 10 15

Sulfidi (vkupno) 2,347 - 0,05

Cijanidi 0,3 0,01 0,1

Amonijak 0,116 0,1 0,5

@elezo (vkupno) 0,85 0,3 1

Olovo 0,1 0,05 0,1

Cink 0,93 0,2 1

Bakar 0,24 0,1 0,5

Kadmium 0,001 0,005 0,01

Како што може да се види од претходната табела, за повеќе параметри се јавуваат

отстапувања од пропишаниот квалитет.

6акар г Cu /л 0.39 0.33 0.43

никел г Ni /л nd nd nd

ко6алт г Сo/л 0.5 0.24 0.45

хром г Сr /л nd nd nd

цијаниди г СN- /л <LDL <LDL <LDL

флуориди г F- /л nd nd 0.07



29 / 74

3.2 Водостопанска инфрастуктура

Vodosnabduvaweto na Probiшtip so prigradskite naselbi i nekolku selski naselbi se

vrшi preku centralen vodovod, izgraden pred 33 godini. Vodata se zafaќa vo bunarski

sistem na Zletovska reka koj se sostoi od 32 bunari i edna galerija. Od vodozafatot

do rezervoarot transportot e so cevkovod vo dolìna od 5767 metri i pre~nik 323,9

mm, so pomoш na pumpi. Kapacitetot na cevkovodot iznesuva 100 l/s, no toj kapacitet

od poveќe objektivni pri~ini ne moè da se postigne. Rezervoarskiot prostor e so

kapacitet na akumulacija od 1500 metri kubni, koj treba da bide vo sostav na filter

stanicata шto treba da se gradi.

Od gradskata vodovodna mreà so voda za piewe se snabduvaat i selata Ratavica,

Strmoш, Dobrevo, Neokazi, Pleшenci i Dolni Stubol. Drugite selski naselbi imat

samostojni vodovodi ili gi koristat prirodnite izvori i bunari.

Заради дотраеноста на мрежата често се јавуваат дефекти, а забележани се и загуби на

вода. Во лето се јавува недостиг на вода за пиење. Од тие причини потребна е

реконструкција на водоводот.

3.3 Климатски карактеристики

Во поглед на климата областа се наоѓа во Јужниот дел на Северниот умерен појас, меѓу

подрачја во кои се осеќаат влијанија на медитеранска клима (Кочанска котлина и Овче

поле) и Осоговскиот масив каде владее изразито планинска клима. Ваквата географска

положба условила нејзината клима да се карактеризира со елементи на умерено

континентална, изменето-средоземна и планинска клима. Со оглед на релјефот во оваа

област можат да се издвојат два климатски реони: - реон на умерена клима, со елементи

на изменето средоземна клима и реон на планинска клима.

Првиот реон го опфаќа подрачјето на Злетовската област јужно од Злетово, односно

Злетовското поле. Со долината на Злетовска река ова поле е отворено на

медитеранските влијанија.

Вториот климатски регион го опфаќа подрачјето што се шири на север од Злетово се до

највисоките врвови на областа. Како планинско подрачје се одликува со свежо лето,

ладна пролет и есен, а студена и снежна зима.

Средната годишна температура на воздухот изнесува околу 13 степени Целзиусови,

додека средната температура во зимските месеци се движи од 1 до 30С, а во летните

месеци од 21 до 25 0С.

Количеството на годишните врнежи изнесува околу 600-650 мм. Вегетациониот период е

доста долг и трае речиси 10 месеци, со вакви климатски особености претставува подрачје



30 / 74

погодно за одгледување на земјоделски култури не само од умерената, туку и од

субтропската климатска зона.

3.4 Демографски и социо-економски карактеристики

Според податоците од Пописот на населението во 1971 година, во општината Пробиштип

живееле 15.128 жители, со следната полова структура: машко население 7.831 и женско

население 7.297. Ваквиот сооднос на поголем број на машко население е речиси постојан

во последните педесетина години, одделно од 1953 до 1971 година и во периодот од 1971

до 2002 година. Во истиот период се јавува и зголемување на бројот на домаќинствата,

кој во 1971 година изнесува 3.778, со просечен број на членови од 4 до 5 луѓе по

домаќинство. Со пописот од 1971 година, според дејноста на членовите на семејството,

најбројни биле домаќинствата од групата на неземјоделски (57,2%), земјоделски

семејства (24,4%) и во групата мешовити домаќинства, процентот изнесувал 18,4%.

Според Пописот на населението од 1994 година, во општината Пробиштип живееле

16.650 жители, од кои според националниот состав 16.424 (98,8%) се Македонци. Според

површината која ја зафаќала општината Пробиштип (329 км2) и бројот на населението,

густината на населението во општината Пробиштип изнесувала 52,4 жители/км2.

Вкупниот број на посебни (неколективни) домаќинства изнесувал 5.162, а бројот на

становите 6.165.

Според пописот од 2002 година, во општината Пробиштип живеат вкупно 16.193 жители,

од кои 8.248 се мажи и 7.945 се жени. Според националниот состав 98,67% од вкупното

население се Македонци. Во однос на податоците од Пописот на населението од 1994

година, овој сооднос не е значително променет, за сметка на забележаниот тренд на

намалување на бројноста на населението во 2002 год. во однос на 1994 година.

Според Пописот од 2002 година, во општина Пробиштип регистрирани се 5.104

домаќинства и 7.377 живеалишта (станови). Густината на населението во општината

Пробиштип во периодот на последниот спроведен попис на населението (2002 година)

изнесува 50,9 жители/км2.

Стапката на невработеност во општината изнесува 34% што е за 0,2% повисока од

стапката на невработеност на територија на Република Македонија. Врз основа на

податоците од Агенцијата за вработување, во 2008 година на територијата на општината

Пробиштип биле регистирани вкупно 3.085 невработени лица што е за 913 лица повеќе во

однос на податоците од 2002 година.



31 / 74

3.5 Природно и културно наследство

Природно наследство

Во општината се застапени голем број растителни видови опфатени со над 50 фамилии,

150 родови и неколку стотици видови. Најбројни и најважни се:

Дрвенести шумски видови: Quercus-даб, Fagus (бука), populus - топола,

Salix - врба, Ulmus - брест, betula - бреза, cornus - мас - дрен, pinus - бор, abies- ела,

tilia -

липа, cupressus - чемпрес и др.

Габи: Boletus oedulis - вргањ, Agaricus - шампињони, Cantharellus cibarius - лисичарка,

Lactarius deliciosa - рујница, Morchella esculenta - смрчка, Boletus cesarius - јајчарка,

Macrolepiota procere - срндач и др., потоа отровни како на пример отровниот вргањ

Boletus satanas, муварка или Amanita muscaria, Amanita panterina - зелена буковка.

Мовови, лишаи и папрати: Marchantia polymarpha што се среќава на влажни стени,

папрати Pteridium aquilinum или орлова папрат, Polypodium vulgare - слатка папрат, и

лековитото коњско опавче Equisetum arvense.

Според истражувањата од типот на рбетници (vertebrata) регистрирани се околу 136

вида, од кои најбројни се животинските видови од класата на цицачи (Mammalia), птици

Aves, Bubo - ут, paser - врапче, pica - сврака, ciconia - штрк, ardea - чапја, falco - сокол,

aguila - орел, columbalivia - див гулаб, cuculus - кукавица, hurundo - ластовица, luscinia -

славеј и др.

Од влекачите застапени се со родовите: Lacerta, Testudo, Vipera, Natrix, Coluber.

Од типот на безрбетници (invertebrata), регистрирани се околу 168 видови од кои

најбројни се видовите од класа Insecta со родовите Lepidoptera – пеперутки, Diptera –

двокрилци, coleoptera – тврдокрилци и др.

На територијата на општина Пробиштип се планира прогласување на локалитетот

Раткова скала како споменик на природата. Локалитетот Раткова Скала и неговата

поширока околина има недопрена природа и богат растителен и животински свет.

Стрмната карпа, како отсечена од околниот карпест предел, го задржува погледот на

секој намерник. Дното на стрмниот масив е на 1.000, а врвот на 1.250 метри надморска

височина.

Просторот предвиден за привремена заштита опфаќа два локалитета кои се значајни

поради своите природни вредности, Раткова Скала со подрачјето околу Стара Река и

Синковица, во атарот на село Шталковица, Орлов камен во близина на Зелениград, како

и подрачјето околу трите планински реки, Ештерец, Јамишка и Венечка во атарот на

селата Емирица, Јамиште и Зелениград.



32 / 74

Поради забавеното всекување на Шталковичка Река, долинските страни кај с. Ратковица

претставуваат големи, скалесто наредени, карпести отсеци заради што самата месност

се нарекува Раткова Скала. Интересниот изглед на овој локалитет инспирирал легенди и

приказни кои и денеска се раскажуваат од локалното население. Раткова Скала заедно

со Орлов Камен е еден од најрепрезентативните карпести предели на Осогово, каде

можат да се сретнат типично карпести растенија како што е црвената чуваркуќа

(Sempervivum erythraeum) која кај нас ја има уште само на Беласица. Тука гнездат

неколку интересни видови птици (еребица камењарка, египетски мршојадец, сив сокол,

лисест глувчар, црн штрк). Раткова Скала беше еден од последните локалитети каде

гнездеше црниот мршојадец во Македонија.

Лесновскиот кратер е прогласен за Споменик на природата со исклучителни

геоморфолошки карактеристики. Во науката Лесновскиот Кратер се споредува со

вулканот Етна во Италија и многумина го нарекуваат македонска Етна и претставува

вистинско ремек дело на природата. Кратерот го опкружуваат ридови кои формираат

прекрасен природен амфитетар, од кои најдоминантен кој се издига веднаж над селото,

со надморска височина од 1127 м е Илински врв. Посебен куриозитет претставуваат т.н.

игинмбрити, кои ги нема никаде на друго место во светот, на толку голема површина и во

толку голема маса.

Културно наследство:

Како поважни објекти во состав на културното наследство застапено на територијата на

општина Пробиштип се: Лесновските пештери, манастирот Св. Гаврил Лесновски во

Лесново, Св. Спиридон во Злетово како и локалитетот Костомар и древната населба

Карлуково.

Пештерите во Лесновскиот кратер се настанати од човечка рака со повеќевековна

изработка на надалекупознатите лесновски воденички камења. Сместени се во

непосредна близина на селото од двете страни на клисурестиот дел на Лесновската река



33 / 74

и претставуваат вистинска атракција за секој посетител. Во минатото во овие пештери се

изработувале квалитетни воденични камења, а секоја пештера била сопственост на една

фамилија.

Поважни сакрални објекти со културно значење на територијата на општина Пробиштип

се:

Манастир св. Гаврил Лесновски

Црква „Св. Архангел Михаил“ - главната манастирска црква на Лесновскиот

Манастир,

Црква „Св. Петка“,

Црква „Св. Врачи“,

Црква „Св. Димитриј“ и

Црква „Св. Никола“.

Манастирот св. Гаврил Лесновски е еден од најубавите и најзначајните средновековни

сакрални споменици на културата, не само во република Македонија туку и пошироко.

Изграден е во 1341 година врз темели на поранешен храм од XI век, прогласен и

заштитен споменик на културата. Во текот на целото свое постоење бил духовно

светилиште и пред 400 години најславно славјанско училиште. Уште во XII век постоела

лесновската школа преку која се ширела словенската писменост во овој крај и пошироко.

Посебно доживување и интерес предизвикува иконостасот изработен од ореово дрво од

врвни мајстори како што е Петре Филипов-Гарката и неговата тајфа. Покрај иконостасот

посебна вредност и убавина претставува иконографијата на фреските кои што по својот

циклус на рељеф се единствени во целокупната византиска уметност.

3.6 Квалитет на амбиентален воздух

Мерењето на параметрите, индикатори на квалитетот на амбиентниот воздух во

Р.Македонија го вршат три институции кои имаат поставено свои мониторинг мрежи на

различни локации. Институциите кои вршат мониторинг се:

- Национална мрежа на Министерството за животна средина и просторно

планирање (МЖСПП);

- Мрежата на Заводот за Здравствена Заштита Скопје (ЗЗЗ) и регионалните

подружници за следење на квалитетот на воздухот во поголемите градови во Р.

Македонија;

- Мрежата на Управата за Хидрометеоролошки работи (УХМР) која е во рамките на

Министерството за земјоделство шумарство и водостопанство.

http://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A6%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_%E2%80%9E%D0%A1%D0%B2._%D0%90%D1%80%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%B5%D0%BB_%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B8%D0%BB%E2%80%9C_-_%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE&action=edit&redlink=1

http://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%80

http://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%BE%D1%82_%D0%9C%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8%D1%80

http://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A6%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_%E2%80%9E%D0%A1%D0%B2._%D0%9F%D0%B5%D1%82%D0%BA%D0%B0%E2%80%9C_-_%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE&action=edit&redlink=1

http://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A6%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_%E2%80%9E%D0%A1%D0%B2._%D0%92%D1%80%D0%B0%D1%87%D0%B8%E2%80%9C_-_%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE&action=edit&redlink=1

http://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A6%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_%E2%80%9E%D0%A1%D0%B2._%D0%94%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%82%D1%80%D0%B8%D1%98%E2%80%9C_-_%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE&action=edit&redlink=1

http://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%A6%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0_%E2%80%9E%D0%A1%D0%B2._%D0%9D%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%E2%80%9C_-_%D0%9B%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BE&action=edit&redlink=1

http://mk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0

http://mk.wikipedia.org/wiki/1341

http://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%B5_%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BE%D0%B2-%D0%93%D0%B0%D1%80%D0%BA%D0%B0%D1%82%D0%B0&action=edit&redlink=1



34 / 74

Мониторинг мрежата на МЖСПП со која управува Македонскиот Информативен центар за

Животна Средина (МИЦЖС) е автоматска мрежа за следење на квалитетот на

амбиентниот воздух. Останатите две мрежи работат мануелно. Заводот за Здравствена

Заштита (ЗЗЗ) има мониторинг мрежа за мерење на SO2 и црн чад на 7 мерни локации во

Скопје. Управата за Хидрометеоролошки Работи (УХМР) има поставено мрежа на 9

мерни локации во Скопје за мерење на црн чад и SO2.

МЖСПП има 4 фиксни автоматски мониторинг станици за следење на квалитетот на

амбиентниот воздух во Скопје, преку кои се следат параметрите: SO2 [μg/m3]; NO2. NOx

NO [μg/m3]; CO [μg/m3]; О3 - озон [μg/m3]; цврсти честички (PM10/opt. PM2.5) дадени во

μg/m3. Автоматските мониторинг станици вршат мерење и на метеоролошките

параметри и тоа: брзина на ветер [m/s]; правец на ветерот; температура [°C]; притисок

[hPa]; влажност [%[; глобална радијација [W/m2] .

Во рамките на Министерството за животна средина и просторно планирање постои мрежа

од Автоматски мониторинг станици за квалитет на амбиентен воздух кои се поставени на

15 мерни места и тоа: 5 мерни станици во Скопје (поставени на мерните места во

Карпош, Центар, Лисиче, Гази Баба и во дворот на Ректоратот на Универзитетот "Св.

Кирил и Методиј", односно мерно место Ректорат), 2 мерни станици во Битола, 2 мерни

станици во Велес и по една мерна станица во Кичево, Пробиштип, Кочани, Тетово,

Кавадарци и с. Лазарополе.

Согласно новата „Уредба за Гранични вредности за нивоа и видови на загадувачки

супстанции во амбиентен воздух и прагови на алармирање, рокови за постигнување на

граничните вредности, маргини на толеранција за гранична вредност, целни вредности и

долгорочни цели“, објавена во службен весник број 50/2005 која стапи на сила од

01.01.2007 год., податоците кои се добиваат од Мониторинг станиците се споредуваат со

граничните вредности дадени во истата.

Vo општина Пробиштип како поважен загадувач на воздухот се издвојува фугитивната

емисија на lebde~ki frakcii na mineralni praшini (cvrsti ~esti~ki), gasovi (COx,

NOx,CO) volatili so organski komponenti i drugi шtetni materii од депонираната

јаловината како резултат на активностите во рудникот за олово и цинк – Злетово. Во

состав на прашината потенцијално се застапени следните материи: olovo, kadmium,

Cink, @iva, @elezo, Bakar, Arsen, Uranium, како и hemikalii - Bakar sulfat, Natrium

cijanid, Kalium amil- ksantat, Kalcium oksid, Kalcium karbonat i D-250.

Jaloviшteto nema ekoloшka zaшtita vo pogled na oblo`uvawe na negovata povrшina,

i kontrola na emisiite od praшini vo uslovi na veter.

Evidentno e vlijanieto na uшte nekolku stopanski organizacii: fabrikata za

akumulatori "VESNA-SAP" "Zeolit-BSB" AD "Strmoш" и други.



35 / 74

Prekumernata i nekontrolirana upotreba na drvoto kako energetsko gorivo ili

surovina za zatopluvawe na individualnite i kolektivni stanovi e seriozen izvor na

zagaduvawe na vozduhot. Duri 90% od naselenieto upotrebuva drvo za zatopluvawe vo

periodot od septemvri do maj. So sogoruvaweto na drvoto vo atmosфerata se ispuшta

~ad, pepel, jaglerod dioksid i nesogorlivi ~esti~ki.

3.7 Бучава

Problemot na bu~ava na podra~jeto na gradot Пробиштип dosega ne e analiziran i

istra`uvan. Vo gradot se sre}avaat izvori koi bi sozdavale bu~ava, posebno vo

poedini lokaliteti kade {to ima zgolemena frekfencija na soobra}aj, prostori kade

{to rabotat ma{ini i drugi mesta. Bu~avata proizleguva od urbanite aktivnosti i toa:

- Soobra}aj,

- Proizvodni i delovni procesi,

- Bu~ava od enterierno poteklo (stanbeni zgradi, trgovsko delovni centri i sl.)

Табела бр. 7: Izvori na bu~ava

Vid na bu~ava Zvu~no nivo dB

Lesna kola, mereno na rast. od 7,5m. 81

Bu~ava na ulica so intenziven soobra}aj 80-85

Te{ki kamioni na avtopat 90

Pnevmatski ~ekan 95

Правилникот за гранични вредности на нивото на бучава во животната средина, (Сл.

Весник на РМ бр. 147 од 26.11.2008 год.) ги утврдува следните параметри:

Табела бр. 8: Гранични вредности на бучавата во животната средина

Подрачје дефинирано

според степенот на

заштита од бучава

Ниво на бучава изразена во dB(A)

Ld (07-19часот) Lv (19-23 часот) Ln (23-07 часот)

Подрачје од Прв

степен

50 50 40

Подрачје од втор

степен

55 55 45

Подрачје од трет

степен

60 60 55

Подрачје од четврти

степен

70 70 60



36 / 74

- Подрачје од прв степен е наменето за туризам, рекреација, непосредна близина

на здравствни и болнички установи и национални паркови и природни резервати

- Подрачје од втор степен е примарно намемето за престој односно станбен реон,

објекти намени за воспитно-образовна дејност, објекти за социјална заштита, за

сместување на деца и стари лица и др.

- Подрачје од трет степен е наменето за трговско-станбено-деловно подрачје,

односно мешано подрачје за занаетќиски и слични дејности и подрачје наменето

за земјоделска дејност, трговски услужни, угостителски и др.

- Подрачје од четврти степен, е подрачје без станбени објекти и првенствено

наменети за индустриски и занаетчиски производни дејности.



37 / 74

4 СОСТОЈБА БЕЗ ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ПЛАНСКИОТ ДОКУМЕНТ

Оваа глава од Извештајот се однесува на развојот во рамките на планскиот опфат без

имплементација на предвидениот плански документ. Таканареченото business as usual /

do nothing сценарио или состојба без имплементација на планскиот документ е прва

опција што треба да се разгледа при секоја стратешка оценка чија цел е да обезбеди

основа со која што понатаму треба да се споредат сите придобивки односно слабости од

имплементацијата на планскиот документ.

Состојбата без имплементација на планскиот документ подразбира иднина на подрачјето

на планскиот документ без имплементација на планираните активности од планскиот

документ, односно продолжување на актуелната состојба онаква каква што е сега во

моментот.

Влијанијата од состојбата без имплементација на планскиот документ може да се поделат

во три групи:

1. Економски влијанија

2. Влијанија поврзани со животната средина

3. Социјални влијанија

Влијанијата се дадени подолу подетално:

1. Економски влијанија

- Успорување на економскиот развој на територијата на планскиот опфат;

- Послаба атрактивност за инвестиции;

- Намалени буџетски приходи;

- Помали економски и финансиски придобивки од вработувања,

2. Влијанија поврзани со животната средина

- Успорен одржлив развој;

3. Социјални влијанија

- Губење на можноста за вработување,

- Губење на придобивки од идни потенцијални инвестиции директно или

индиректно поврзани со планираната активност.



38 / 74

5 ЦЕЛИ НА ЗАШТИТА НА ЖИВОТНАТА СРЕДИНА

Во подготовката на извештајот земени се предвид целите на заштита на животната

средина одредени на национално и меѓународно ниво, а кои се релевантни за планскиот

документ.

Генералните цели за заштита на животната средина што треба да се постигнат со измена

и дополна на ГУП се:

Зачувување, заштита, обновување и унапредување на квалитетот на животната

средина,

Рамномерен просторен развој, рационално уредување и користење на просторот,

Рационално и одржливо користење на природните ресурси,

Заштита на квалитетот на амбиентниот воздух, избегнување, спречување или

намалување на штетни емисии во воздухот,

Користење на обновливи извори на енергија,

Достапност до доволно количества квалитетна вода, заштита, зачувување и

постојано подобрување на расположливите водни ресурси, спречување или

намалување на штетни испуштања, одведувањето и третман на комуналните

отпадни води,

Избегнување и намалување на создадениот отпад, негово повторно искористување,

отстранување на прифатлив начин,

Зачувување и заштита на растителниот и животинскиот биодиверзитет,

Избегнување, спречување или намалување на бучавата.

Во рамки на националната правна рамка, следните национални документи релевантни за

планскиот документ се земени предвид во однос на целите на животна средина:

Закони:

Закон за животна средина (Сл.весник бр. 53/05, 81/05, 24/07, 159/08 и 83/09)

Закон за управување со отпад (Сл.весник бр.68/04, 71/04, 107/07, 102/08 и 134/08)

Закон за квалитет на амбиентен воздух (Сл.весник 67/04, 92/07 и 35/10)

Закон за заштита од бучава во животната средина (Сл.весник бр.79/07)

Закон за водите (Сл.весник бр.87/08, 6/09 и 161/09)

Закон за спроведување на просторен план на РМ (Сл.весник бр. 39/04)

Закон за просторно и урбанистичко планирање (Сл.весник бр.51/2005)

Закон за градење (Сл.весник бр.130/09)

Закон за јавна чистота (Сл.весник бр.111/08)

Закон за комунални дејности (Сл.весник бр.45/97, 23/99, 45/02, 16/04 и 5/09)



39 / 74

Во делот на имплементација на постапката за стратегиска оцена на животната средина

дадена во Глава X од Законот за животна средина, консултирани се следните

подзаконски акти при изготовката на овој Извештај и спроведувањето на процедурата за

стратегиска оценка на предметниот плански документ:

Уредба за стратегии, планови и програми вклучувајќи ги и промените на тие

стратегии, планови и програми, за кои задолжително се спроведува постапка за

оцена на нивното влијание врз животната средина и врз животот и здравјето на

луѓето (Сл.весник бр.153/07)

Уредба за критериумите врз основа на кои се донесуваат одлуки дали

определени плански документи би можеле да имаат значително влијание врз

животната средина и здравјето на луѓето (Сл.весник бр.144/07)

Уредба за содржината на извештајот за стратегиска оцена на животната средина

(Сл.весник бр.153/07)

Уредба за учество на јавноста во текот на изработката на прописи и други акти,

како и планови и програми од областа на животната средина (Сл.весник

бр.147/08)

Друго релевантно законодавство:

Закон за локална самоуправа (Службен весник на РМ бр. 05/02)

Закон за санитарна и здравствена инспекција (Службен весник на РМ бр. 71/06)

Закон за градење (Службен весник на РМ бр. 130/09)

Закон за заштита на културното наследство (Службен весник на РМ бр. 20/04 и

115/07)

Релевантни директиви на Советот на Европа:

Директива за диви птици (79/409/EEC)

Директива за живеалишта (92/43/EEC)

Следните стратешки и плански документи се земени предвид при подготвувањето на овој

Извештај:

Просторен план на РМ (2004 год.)

Втор национален еколошки акционен план на РМ (2006 год.)

Национална стратегија за одржлив развој


ЛЕАП на општина Пробиштип



40 / 74

Просторен план на РМ

Урбанистичкиот план треба да се усогласи со насоките и смерниците дефинирани со

Просторниот план на Република Македонија. Основната стратешка определба на

Просторниот план е остварување на повисок степен на вкупната функционална

интегрираност на просторот на државата и обезбедување на услови за значително

поголема инфраструктурна и економска интеграција со соседните и другите европски

земји.

Просторниот план дава насоки за:

- Сочувување на амбиенталните, естетските и рекреативните потенцијали, преку

адекватно користење на природните предели;

- Избегнување на влијанијата врз биодиверзитетот, односно примена на мерки за

ублажување / компензација на овие влијанија;

- Покривање на трошоците за санација на евентуално предизвиканите нарушувања

во животната средина од страна на создавачите на штетните влијанија (емисии и

отпад).

Национален акционен план за заштита на животната средина (НЕАП)

Вториот Национален Еколошки Акционен План на Р.М. (НЕАП II, 2006) ги дефинира

проблемите на животната средина и мерките и активностите кои се потребни за нивно

надминување за период од шест години, со што се создава флексибилна рамка за

остварување на основните цели:

- продолжување на процесот на приближување кон политиката на ЕУ во областа на

животната средина,

- водење на интегрирана политика како единствен начин на правилно надминување на

предизвиците,

- зацртување на насоки за еколошки одржлив пристап,

- зголемување на степенот на исполнување на обврските од регионалните и глобалните

договори и

- отворање на нови перспективи и вклучување во меѓународните системи за заштита на

животната средина.

ГУП треба да овозможи дека ќе бидат постигнати и следните критериуми, кои

произлегуваат од, и се усогласени со НЕАП:

- Заштита на човековото здравје;

- Унапредување на животната средина заради подобрување на квалитетот на живеење

- Зачувување на природните богатства за одржлив развој во РМ.



41 / 74


Во оваа Програма се зацртани следните цели:

1. Зголемено нивото на економска развиеност на Источниот плански регион

2. Модерна инфраструктура во Источниот плански регион и изградени функционално

- просторни структури

3. Зголемени инвестиции во регионот

4. Источен регион е позната туристичка дестинација

5. Конкурентен земјоделски сектор

6. Обезбедување на здрава животна средина

7. Унапредување на социјалниот развој

Исполнувањето на овие цели може да се случи со фокусирани активности врз основа на

ресурсите во регионот, надворешните инвестиции и привлекувањето на средства од

национални и меѓународни програми и фондови, но само преку партнерство помеѓу сите

засегнати страни.

ЛЕАП за Пробиштип

Целите на животната средина дефинирани со ЛЕАП за Пробиштип произлегуваат од

идентификуваните проблеми во тематските области: природа, води, отпад, почви и

користење на земјиште и воздух. Следните цели на животната средина се утврдени со

ЛЕАП за поединечните тематски области:

Природа:

Одржливо искористување на природните ресурси за равој на туризмот;

Воспоставување интегрален систем за заштита на природата и биодиверзитетот;

Отпад:

Ревитализација на локалитетот околу старата јаловишна депонија;

Промоција на спортско рекреативен локалитет;

Воспоставен систем за интегрирано управување со отпад на територијата на

општината;

Подобрување на услугата на ЈКП и спроведување на законските одредби;

Отстранување на дивите депонии и спречување на нивно повторно

настанувањесогласно динамиката утврдена во планот за управување со

отпад/годишните програми;

Зајакнување на човечките капацитети во рамките на ЈКП и на ниво на општина;

Воспоставен систем за селектирање рециклирање и реупотреба на отпадот;



42 / 74

Изградба на депонија за опасен отпад-азбест во рамките на постојната депонија за

комунален отпад;

Вода:

Подобрување на услугата по квалитет и квантитет;

Достапност на доволни количества здравствено исправна и чиста вода за пиење;

Одведување и пречистување на отпадните води заради заштита на водните тела;

Почва:

Заштита на земјоделско земјиште поволно за производство на квалитетна храна и

промовирање на органско земјоделие;

Донесување на урбанистички планови;

Воздух:

Заштита на воздухот од емисијата на загадувачки супстанци од стационарни и

мобилни извори на загадување;

Енергетска ефикасност и употреба на обновливи извори на енергија

Со спроведувањето на измените и дополните на ГУП за Пробиштип ќе треба да бидат

постигнати целите на животната средина што се зацртани со наведените стратешки и

плански документи.



43 / 74

6 АНАЛИЗА НА АЛТЕРНАТИВИ

При изработката на измената и дополната на ГУП за Пробиштип анализирани се

алтернативи за пренамена на зони во рамките на опфатот од домување и/или социјални

услуги (детска градинка) во лесна и незагадувачка индустрија. Со оглед на тоа што во

планскиот опфат се веќе изградени објекти за домување и бидејќи во градот сеуште има

слободни капацитети во постојните детски градинки, одлучено е да се пренамени зоната

за социјални услуги во зона за лесна и незагадувачка индустрија.

Лесната и незагадувачката индустрија можат да бидат во конфликт со домувањето заради

потенцијалните влијанија што ги врши индустријата врз животната средина и коишто

можат да го нарушат квалитетот на животот во областа домување.

Во фазата на архитектонскиот проект, идејниот и изведбениот проект, преку изработка на

елаборати за заштита на животната средина, ќе се анализираат потенцијалните влијанија

врз животната средина од предвидената лесна и незагадувачка индустрија како и

загрозеноста на квалитетот на животот во областа домување. Со соодветните мерки за

заштита на животната средина што ќе бидат дефинирани во Елаборатите и овој Извештај,

ќе се придонесе кон постигнување на целите на животната средина кои се усогласени со

целите утврдени со релевантните стратешки и плански документи.



44 / 74

7 ВЕРОЈАТНИ ЗНАЧАЈНИ ВЛИЈАНИЈА ВРЗ ЖИВОТНАТА СРЕДИНА

Подготовката на Извештајот за стратегиска оцена на влијанијата врз животната средина ги

зема во предвид влијанијата врз специфичните медиуми од животната средина од

имплементација на предвидениот ГУП, во поширок обем, глобално и кумулативно; пред

изградба на поединечните проекти/објекти, кои влегуваат во состав на планскиот опфат,

ќе се пристапи кон подетална анализа на можните влијанија врз животната средина во

конструктивна, оперативна и постоперативна фаза, согласно глава XI - Барања за

изработка на Оцена на влијанието врз животната средина на одредени проекти, член 24

од Законот за животна средина ("Сл. Весник на РМ" бр. 53/2005, 81/2005, 24/2007 и

159/2008).

Реализацијата на измената и дополната на ГУП за Пробиштип ќе воведе нова намена –

лесна и незагадувачка индустрија, што ја заменува намената – социјални услуги, односно

детска градинка.

Во Пробиштип постои суфицит на социјалните услуги (детски градинки) и со измената и

дополната на ГУП нема да се создаде недостиг на места за згрижување на предшколски

деца, меѓутоа со воведувањето на лесната и незагадувачката индустрија во градот во

зона која претежно е застапено домување, најверојатно значително ќе се влијае на

квалитетот на животот и животната средина.

Се претпоставува дека намената лесна и незагадувачка индустрија предвидува изведба

на помали погони. На ова ниво на планирање (ГУП) не е извршена парцелација и не е

познато колку индустриски објекти ќе се реализираат. Исто така не е позната конкретната

намена на индустриските погони. Во секој случај мешањето на намената домување и

индустрија, без оглед на тоа што се третира како лесна и незагадувачка, треба да се

врши со големо внимание; влијанијата врз животната средина треба да се предвидат на

повеќе нивоа (со оваа стратешка оцена и понатаму со оцена на влијанијата, односно

преку изработка нја Елаборати за заштита на ќивотната средина) и да се применат

соодветни мерки за заштита на животната средина.

Во наредниот текст се дадени воведни напомени околу веројатните значајни влијанија од

спроведување на измената и дополната на ГУП, во смисла на влијанијата што

потенцијално се јавуваат од неговата реализација.

7.1 Влијание врз население и човеково здравје

Со имплементацијата на Планот се очекуваат позитивни но и негативни влијанија врз

населението.



45 / 74

Позитивните опфаќаат:

Можности за нови работни места во текот на конструктивната и оперативната фаза,

Можности за привлекување на инвестиции,

Општо подобрување на социо-економските услови.

Негативните влијанија се следните:

Влијанија врз здравјето на луѓето што живеат во непосредната околина (зона на

домување во анализираниот урбан блок) заради потенцијални емисии во воздухот,

бучава и загуба на зеленило.

7.2 Влијанија врз социо - економска состојба

Реализацијата на измена и дополна на ГУП ќе влијае делумно позитивно врз социо-

економската состојба на населението, затоа што при изградбата на објектите ќе се

изврши зголемено ангажирање на работна сила а исто така ќе се остварат и постојани

вработувања во текот на работата / експлоатацијата на овие објекти. Во зависност од

видот на индустриското производство што ќе се реализира, потенцијално ќе се зголеми

трговската размена и ќе се подобри конкурентноста на производителите во регионот.

Со замената на намената – социјални услуги (детска градинка) со намената – лесна и

незагадувачка индустрија, нема да се создаде недостиг на места за предшколски деца на

локалитетот што е предмет на измената и дополната на ГУП.

Меѓутоа, мешањето на намените – лесна и незагадувачка индустрија и домување, и

покрај тоа што со закон е дозволено, вообичаено резултира со неповолни социјални

ефекти, односно промена на ритамот и квалитетот на живеење, заради присуството на

зголемен број на превозни средства, бучава, промена на визуелните карактеристики итн.

7.3 Влијанија врз квалитетот на амбиентниот воздух

При имплементацијата на измената и дополната на ГУП се очекуваат краткотрајни и

просторно ограничени влијанија во текот на изградбата на планираните објекти, заради

изведувањето на земјените работи (прашина) и заради присуството на градежна

механизација.

Во текот на ескплоатацијата на планираните индустриски погони (лесна и незагадувачка

индустрија), како резултат на присуство на возила со мотори на внатрешно согорување

можно е да се јават штетни емисии во атмосферата.

Планираните индустриски погони (лесна и незагадувачка индустрија) потенцијално ќе

бидат потрошувачи на енергија и спрема тоа ќе бидат причина за зголемени емисии на

СО2. Во погоните можно е да се вршат процеси на горење / согорување при што би се



46 / 74

користеле течни и/или цврсти горива. Секаде каде што ќе има потреба од согорување на

течни или цврсти горива заради добивање на електрична енергија или топла вода, во

процесот треба да се користат квалитетни горива што содржат минимални концентрации

на сулфур. Исто така, се препорачува на Инвеститорите на индустриските капацитети да

користат, во што е можно можно поголем обем, обновливи извори на енергија. На тој

начин ќе се влијае на намалување на емисиите на стакленички гасови.

Загадувањето на воздухот од планираните објекти потенцијално ќе биде поголемо при

поголема фрекфенција на возила, поголема потрошувачка на гориво и при повисоки

амбиентални температури.

Секој објект во рамките на планскиот опфат треба да биде индивидуално опсервиран како

потенцијален воздушен загадувач, чии негативни последици врз животната средина би се

третирале со низа на мерки кои понатаму би се дефинирале во соодветните студии или

елаборати за оцена на влијанијата врз животната средина.

7.4 Влијание врз квалитет на површински и подземни води

Со имплементацијата на измена и дополна на ГУП за изградба на индустриски погони

(лесна и незагадувачка индустрија) потенцијално ќе бидат извршени влијанија врз

квалитетот на водата во случај на несоодветно испуштање на санитарните,

атмосферските и технолошките отпадни води што ќе се генерираат на локациите.

При изградбата на објектите можно е, заради присуство на градежна механизација можно

е излевање на масти и масла, што евентуално би доспеале во подземјето.

Од фазата на технолошките процеси, како отпадни води кои се појавуваат, се сметаат:

водите од атмосферските врнежи, водите од одржување на хигиената на локациите,

санитарната и технолошката отпадна вода.

Атмосферските отпадни води, водите од кровните површини и од останатите површини

од комплексот во фазата на работа на објектот, во зависност од решението на

водостопанската инфраструктура согласно проектното решение, можат да истекуваат

преку отворени канали и канализациони цевки, или да бидат приклучени на градската

мрежа. На локалитетот на е изведена сепаратна мрежа, односно, испуштањето на

атмосферските води може да се изврши само во фекалната (мешовита) мрежа. Доколку

атмосферските отпадни води не бидат приклучени на мрежата, потенцијално ќе се

изврши загадување на површинските, а особено на подземните води. Во случај

атмосферските отпадни води да бидат приклучени на градската (мешовита) мрежа, тогаш

влијанијата би биле значително помали, односно занемарливи.



47 / 74

Отпадните води од одржувањето на хигиената во погоните ќе се испуштаат заедно со

атмосферските отпадни води. Потребно е да се користат еколошки средства за

дезинфекција за да не се загадат овие води со хемикалии.

Во зависност од технолошките процеси, отпадните води ќе бидат органски и/или

неоргански загадени. Пред нивното испуштање во градската канализација потенцијално

ќе биде потребно истите да се подложат на пред третман. Потребата од пред-третман ќе

се утврди при изработката на соодветни Елаборати за заштита на животната средина.

Доколку не се постапува со отпадните води на содветен начин влијанијата би биле

умерени и перманентни.

7.5 Влијание врз почва

Спроведувањето на измените и дополните на ГУП за Пробиштип за зоната предвидена за

изградба на индустриски погони (лесна и незагадувачка индустрија) може да предизвика

негативни влијанија врз почвата од емисиите во воздухот предизвикани од транспортните

средства во текот на изградбата.

Очекувани влијанија врз почвата, може да претставува неправилното третирање на

отпадните санитарни води, како и отпадните атмосферски води, водите од испирањето на

пополочените и асфалтираните површини, како и од неадекватното привремено одлагање

на отпадот. Индиректно почвата може да се загади од емисиите на загадувачки материи

во воздухот. Исто така, таа може да се загади од несоодветно испуштање на

технолошките отпадни води.

Влијанијата од емисиите во воздухот во оперативната фаза може потенцијално да го

нарушат квалитетот на почвата, како резултат на функционирањето на планираните

индустриски погони (лесна и незагадувачка индустрија).

На ова ниво на планирање се смета дека влијанијата врз квалитетот на почвата ќе бидат

мали до умерени и перманентни.

7.6 Влијанија поврзани со управување со отпад

Се очекува градежните работи при изведувањето на објектите и инфраструктурата да

произведат извесна количина на шут и друг градежен отпад кој ќе се транспортира и

депонира на локација за интертен отпад што ќе биде посочена од страна на општинските

служби.

Комуналниот и комерцијалниот отпад што ќе го создаваат вработените ќе има карактер

на неопасен отпад.



48 / 74

Овај отпад е во вид на; отпадоци од храна (14%), хартија и амбалажа (35%), метал (3%),

стакло (4%), пластика (9%), гума (3%), и други предмети.

Од процесите на работата, како отпад ќе се појавуваат отпадоци и остатоци од

технолошките процеси. Доколку отпадот што ќе се генерира на локацијата на зоната не се

собира и транспортира надвор од локацијата, можно е да се јави загадување на почвата.

Не е можно да се претпостави составот и количествата на отпад што ќе се генерираат во

комплексот, меѓутоа важно е да се потенцира дека овој отпад ќе треба да се селектира и

во најголема можна мерка да се искористува повторно, односно да се овозможи

намалување на вкупните количества на отпадот за депонирање. Со примена на почисто

производство, можно е превентивно да се влијае на намалување на количествата на

намалување на отпадот. Како и да е, на ниво на објекти ќе биде потребно да се врши

евиденција на видовите и количествата на генериран отпад, со цел утврдување на

методите за минимизирање на овие количества.

Несоодветното постапување со генерираниот отпад може потенцијално да влијае врз

квалитетот на почвата и површинските води на подрачјето, како и на квалитетот на

подземните води.

Влијанијата врз животната средина од генерираниот отпад детално ќе бидат објаснети при

изработката на студиите за оцена на влијанијата врз животната средина и елаборатите за

заштита на животната средина, за секоја активност поединечно. Со овие документи ќе се

утврди потребата од изработката на Планови и програми за постапување со отпадот на

ниво на индустриски објект, како и потребата од ангажирање на управители за отпад.

7.7 Влијание од бучава

Основни генератори на бучава во зоната за изведба на индустриски погони (лесна и

незагадувачка индустрија) е сообраќајот и одделни фази на технолошките процеси,

доколку има такви.

Бучавата што ќе се генерира заради реализацијата на планираните градежни опфати

потенцијално ќе биде зголемена при инфраструктурно опремање и изградбата на

објектите, соодветната инфраструктура и помошните објекти. Изворите на зголемена

бучава се градежните машини и сообраќајните средства.

Во близина на зоната за лесна и незагадувачка индустрија застапени се сензитивни

реципиенти на бучава, како што се објекти за домување. Влијанието од бучавата во текот

на изградбата ќе биде краткотрајно и со соодветен режим на работа на градежните

машини може да биде сведено на минимум.

Во текот на оперативната фаза бучава ќе се генерира од присуството на сообраќајни

средства низ локациите и од одредени технолошки постапки. Можно е да бидат загрозени



49 / 74

објектите за домување (станбените куќи), во зависност од местоположбата и видот

производството што се планира во рамките на планираните индустриски погони (лесна и

незагадувачка индустрија). На ова ниво на планирање се смета дека влијанието од бучава

ќе биде перманентно и умерено. Со изработка на Елаборати за заштита на животната

средина ќе се анализираат конретните извори на бучава и ќе се утврди дали има потреба

од специфични мерки за спречување на оваа несакана појава.

7.8 Влијание врз флора и фауна, предел

Во зоните во кои се планира реализација на индустриски погони (лесна и незагадувачка

индустрија) не е идентификувано постоење на ендемични, загрозени или реликтни видови

од флората и фауната, како и карактеристични природни живеалишта.

Во секој случај со изведбата на планираните објекти ќе се намали вкупната површина под

зеленило во градот Пробиштип.

Влијанијата врз флората и фауната ќе бидат негативни, но незначителни, а во зависност

од обемот и времетраењето локални и долгорочни. Можни се мерки за компензација со

кои ќе се влијае на намалување на овие влијанија во оперативната фаза на планираните

индустриски погони (лесна и незагадувачка индустрија).

Мерките за компензација на загубата на живеалиштата и боидиверзитетот ќе произлезат

од Елаборатите за заштита на животната средина што ќе се изработуваат во

натамошната фаза на планирање / проектирање.

7.9 Влијание врз културно и историско наследство

Во поширокото опкружување не се застапени објекти и споменички целини односно не

постои конфликт од изградбата на планираните објекти. Доколку при изведбата се

откријат артефакти кои можат да укажат на постоење на археолошко наследство, ќе се

применуваат мерки согласно закон, кои се опишани во поглавјето што ги третира мерките

за заштита.

7.10 Влијание од несреќи и хаварии

Имплементацијата на планскиот документ може да има влијание од несреќи и хаварии

кои може да бидат изразени преку:

Ризик од електрична опасност

Ризик од експлозија

Ризик од пожар



50 / 74

Ризик од земјотрес

Опасностите при користење на електрична енергија се познати, па поради тоа ова

прашање треба да биде еден од аспектите при проектирање и изведба на објектите во

состав на урбаните опфати.

Ризикот од експлозија и пожар е присутен како во фазата на изградба а особено во

оперативната фаза на планираната активност.

Обемот и интензитетот на влијанијата од несреќи и хаварии, како во фазата на изградба

така и во оперативната фаза детално ќе бидат прикажани во соодветната документација

за оцена на влијанието од активностите што ќе се изведуваат во рамките на планскиот

опфат.

7.11 Прекугранично влијание

Со имплементација на Планот не постои опасност од појава на прекугранични влијанија,

ниту во фазата на изградба, ниту во оперативната фаза.



51 / 74

8 ПРЕДВИДЕНИ МЕРКИ ЗА ЗАШТИТА, НАМАЛУВАЊЕ И НЕУТРАЛИЗИРАЊЕ НА НЕГАТИВНИТЕ ВЛИЈАНИЈА

Влијанијата врз специфичните медиуми од животната средина ќе бидат елиминирани или

ефективно намалени, доколку при спроведувањето на ГУП преку изградба на индустриски

погони (лесна и незагадувачка индустрија) бидат применети соодветни мерки за заштита

кои се предмет на анализа во ова поглавје.

Генерално, со добра проектантска пракса и организирање на градилиштето може да се

минимизираат голем дел од влијанијата што се идентификувани за фазата на изградбата.

Со оглед на тоа дека се работи за производни објекти во рамките на кој ќе се изградат

индустриски објекти, ќе биде потребно да се почитуваат и применуваат стандардите за

заштита на животната средина, како што се методите на почисто производство,

спречувањето и контролата на загадувањето (доколку е потребно) и управувањето со

животната средина (EMAS-environmental management and audit system). Примената на

EMAS е на доброволна основа, кај нас и во светот. За да се применува ЕМАС потребно е

компанијата да ги исполнува условите за стандардот ISO 14 001.

Примената на EMAS не е само во насока на подобрување на перформансите на

компанијата со цел заштита на животната средина, туку исто така овозможува

детектирање на тесни грла во процесот, изнаоѓање методи за заштеда на енергија и

природни ресурси, а со тоа и намалување на трошоците.

Така на пример, доколку во индустриските погони се користи електрична енергија, ќе биде

потребно при набавката на на опремата да се набават такви видови на опрема што имаат

намалена потрошувачка на струја. Потоа за дополнително напојување со електрична

енергија можно е да се инсталираат сончеви колектори кои би се користеле за

дополнително напојување со електрична енергија. При примена на EMAS вработените

треба да добијат обука за начинот на постапување со отпадот, заштедите на енергија,

набавка на еколошки средства за миење и одржување на хигиената во рамките на

индустриските погони и слично. Како што беше истакнато претходно, примената на EMAS

системите не е задолжително, но доколку се прифати од страна на компаниите што ќе

работат во планираната зона за изградба на производно објекти, може да резултира со

многу поволни ефекти врз животната средина, конкурентноста на компаниите и нивната

производна ефикасност.

Мерките препорачани со овој Извештај што се однесуваат на фазите на изградбата и

експлоатацијата на планираните содржини и објекти ќе треба да се разгледаат во

наредните фази на планирањето / проектирањето. Конечните мерки, утврдени со точна

локација, вид и обем на активности, ќе бидат дефинирани во елаборатите за заштита на

животната средина и разработени со изведбената проектна документација за објектите во



52 / 74

планскиот опфат. На тој начин мерките за заштита на животната средина ќе се вградат во

проектот и ќе бидат земени предвид при изведбата.

8.1 Мерки за намалување на влијанието врз население и

човеково здравје

Имплементацијата на планскиот документ се очекува да има позитивно и умерено

негативно влијание врз населението. Идентификуваните потенцијални влијанија врз

човековото здравје можат да бидат намалени, доколку се применуваат соодветни мерки.

Потребно е процентот на изграденост во рамките на градежните парцели да биде таков

што ќе обезбеди дека нема да се изврши загуба на зеленило повеќе од 50% од сегашната

површина. Висината на планираните објекти – погони од сферата на лесната и

незагадувачка индустрија не смее да ја надминува висината на станбените куќи за да не

се нарушат визуелните и амбиенталните карактеристики. Емисиите во воздухот и

бучавата мора да бидат сведени на минимум за да не се вознемируваат жителите на

станбените куќи што се лоцирани во близината на зоната за лесна и незагадувачка

индустрија.

При функционирањето на објектите ќе треба да се спроведуваат мерките за заштита при

работа, (Закон за заштита на работа, Сл. Весник на РМ бр. 13/98, 21/98 и 33/2000) за да

се спречат повреди и заболувања на вработените.

Во натамошната фаза на планирање / проектирање ќе бидат дадени детално мерките за

заштита на здравјето на луѓето.

8.2 Мерки за намалување на влијанието врз социо-економска

состојба

Имплементацијата на планот ќе влијае позитивно и негативно на социо-економскиот

развој; негативните влијанија се поврзани со влошувањето на квалитетот на живот во

објектите за домување заради внесувањето на намената – лесна и незагадувачка

индустрија што вообичаено е некомпатибилна со домувањето заради потенцијалните

емисии во воздухот, бучавата и други влијанија. Мерките за ублажување на овие влијанија

се идентични со оние што се применуваат за заштита на здравјето на населението,

одосно заштита на медиумите и областите на животната средина.

8.3 Мерки за намалување на влијанието врз квалитет на

амбиентен воздух

Мерките за намалување на влијанијата врз амбиентниот воздух и климата од



53 / 74

имплементација на планот предизвикани од емисија на гасови од превозните средства во

текот на градбата и при манипулацијата со горива и сообраќање на транспортни средства

во оперативната фаза, ќе опфатат примена на:

- соодветен сообраќаен режим во рамките на планскиот опфат,

- користење на горива со минимална застапеност на загадувачки материи како што се

сулфурот (кај бензинот и дизелот), аромати, бензени (кај бензинот), и

- користење на возила со ефикасни мотори на внатрешно согорување кои имаат мала

потрошувачка на гориво.

За намалување на влијанијата врз квалитетот на воздухот од превозните средства исто

така се препорачува примена на организиран транспорт за вработените во зоната.

Се препорачува користење на горива со низок процент на сулфур, како и примена на

технички решенија на котли / горилници кои ќе овозможат брзо и ефикасно согорување;

отпадните гасови ќе треба соодветно да се зафаќаат и пречистуваат, доколку со

елаборатите за заштита на животната средина и/или студиите за оцена на влијанијата се

утврди потребата за тоа.

Мерките за намалување на влијанијата врз амбиентниот воздух се систематизирани на

следниот начин:

- Примена на најдобри достапни техники при планирање и изградба на индустриските

капацитети;

- Примена на современи технолошки решенија во оперативната фаза на Планот

(почисто производство, користење на обновливи извори на енергија, примена на

современи методи за пречистување на отпадни гасови);

- Примена на соодветни зелени површини, ниско и високо зеленило во состав на

градежните парцели и покрај сообраќајниците.

Примената на мерките за намалувањето на емисиите ќе биде утврдена со Елаборатите за

заштита на животната средина во натамошната фаза на планирање / проектирање.

8.4 Мерки за намалување на влијанието врз квалитетот на

површински и подземни води

Во текот на изградбата може да биде загрозен квалитетот на подземните води, заради

манипулацијата со градежните машини и другите градежни активности (земјени работи и

слично). Подземните води може да бидат загрозени од евентуално испуштање на масти и

масла од градежните машини во текот на изградбата. Заради фактот што овие влијанија

беа карактеризирани како краткотрајни, не се препорачуваат мерки за заштита, освен што

организацијата на градилиштетот треба да обезбеди дека овие потенцијални влијанија ќе



54 / 74

бидат сведени на минимум.

Како што беше напоменато во претходното поглавје, во експлоатациони услови водите

можат да бидат загрозени од несоодветно испуштање на отпадни води и од несоодветно

постапување со отпадот.

За одведување на санитарните отпадни води од планираните индустриски погони (лесна и

незагадувачка индустрија) е предвидено да се изврши приклучување на градската

фекална канализација што во иднина треба да заврши со соодветна пречистителна

станица.

При обезбедувањето на потребните количини на вода за технолошко индустрискиот

комплекс, треба да се запазат основните принципи за користење на водите и нивна

заштита:

- Синхронизирана изградба на водостопанските објекти, односно спречување на

испуштање на отпадни води оптоварени со органско и неорганско загадување што

може дополнително да го наруши квалитетот на реципиентот;

- Спречување одделни, парцијални решенија, кои ќе го отежнуваат или оневозможуваат

идниот развој на зоната за лесна и незагадувачка индустрија;

- Подобрување на квалитетот на водите до ниво на законски пропишаниот квалитет;

испуштените отпадни води во реципиентот да не ја надминуваат пропишаната

категорија и класа на вода, согласно Уредбата за категоризација на водотеците,

езерата, акумулациите и подземните води (Службен весник на Р.М. бр. 18/99, 77/99) и

Уредбата за класификација на водите (Службен весник на Р.М. бр. 18/99).

- изградба на пречистителни станици за соодветен пред-третман на отпадните води

согласно технолошките решенија за поединечните стопански капацитети и

елаборатите / студиите за оцена на влијанија врз животната за проектите, доколку е

потребно;

- соодветно управување со милта од пречистителните станици, доколку истите бидат

изведени;

- редовен мониторинг со цел утврдување на степенот на пречистување на отпадните

води и нивна погодност за испуштање во канализација;

- соодветно управување со отпадот;

- правилно чување и складирање на суровини, масла, масти и др.

Мерките за спречување на загадување на водите ќе бидат утврдени со елаборатите за

заштита на животната средина и студиите за оцена на влијанијата што ќе се изработуваат

за секој поединечен објект.



55 / 74

8.5 Мерки за намалување на влијанието врз почва

Со имплементацијата на планот ќе се извршат негативни влијанија на почвата, доколку

несоодветно се управува со отпадните води и цврстиот отпад.

Од анализите што беа направени со цел заштита на квалитетот на водите беше утврдено

дека испуштањето на отпадни води од планираните индустриски погони (лесна и

незагадувачка индустрија) не претставува закана за подземните води на подрачјето, во

случај да биде применето некое од решенијата предложени погоре, такашто почвите нема

да бидат загрозени од несоодветно постапување со отпадните води.

За да се ублажат влијанијата врз квалитетот на почвата од несоодветно постапување со

отпад, ќе се применуваат содветни мерки што се опишани во овој Извештај.

Мерките за намалување на влијанијата врз почвата од реализацијата на разгледуваната

урбганистичка планска документација ќе бидат предмет на анализи во текот на

изработката на елаборатите за заштита на животната средина во натамошната фаза на

планирање / проектирање.

8.6 Мерки за намалување на влијанието поврзанo со

управување со отпад

Отпадот што ќе се генерира во текот на изградбата на планираните индустриски погони

(лесна и незагадувачка индустрија) ќе се депонира на локација за градежен шут што ќе

биде посочена од страна на општинските служби.

За избегнување на влијанијата врз животната средина, предизвикани од несоодветното

управување со отпадот во оперативната фаза, ќе се применува принципот на хиерархија

на отпадот, односно превенцијата, повторното користење, рециклажата, преработката,

третманот и депонирањето на преостанатите количества на отпад што не може да се

реупотреби.

Количеството на отпадот, којшто би се јавил од функционирањето на планираните

индустриски погони (лесна и незагадувачка индустрија) ќе зависи од многу варијабили.

Спрема сегашни сознанија, ќе биде неопходно отпадот што ќе се генерира во зоната да

биде соодветно селектиран, собран и транспортиран вон планскиот опфат. Цврстиот

отпад, кој нема употребна вредност ќе се одлага на санитарна депонија. На територијата

на Источниот регион, на коешто подрачје гравитира предметната локација, се планира

изградба на една санитарна регионална депонија.

Доколку од планираните индустриски погони се генерираат количества поголеми од оние

утврдени со Националниот план за управување со отпадот, ќе биде потребно да се

изработуваат планови и програми за постапување со отпадот и да се ангажираат



56 / 74

управители за отпад. Во ваквите случаеви, за услугата за собирање и транспортирање на

отпадот ќе може да бидат ангажирани лиценцирани компании различни од јавното

претпријатие што ја обезбедува оваа услуга на територијата на општината, по пат на

склучување на договор. Можно е, исто така, во состав на објектите да бидат инсталирани

соодветни постројки за третман или преработка на отпадот, со цел намалување на

вкупните количества за собирање и транспортирање, како и користење на корисните

состојки на отпадот заради рециклажа. Во состав на објектите, или на ниво на зоната,

може да се инсталира преса за отпадна хартија, преса за помали парчиња отпаден метал

итн. Садовите што ќе се користат за собирање на отпадот можат да бидат поставени во

градежните парцели.

Во елаборатите за заштита на животната средина за одделните индустриски погони

(лесна и незагадувачка индустрија), ќе бидат утврдени видовите и количествата на отпад

што ќе се генерираат на локациите и можностите за негово намалување и рециклажа,

односно ќе се утврдат конкретните мерки за постапување со отпадот.

8.7 Мерки за намалување на влијанието од бучава

Генерално, со примена на технолошки операции, постапки и опрема кои не генерираат

прекумерна бучава, ќе се овозможи таа да биде во согласност со дозволените граници

утврдени со законските прописи.

Поради местоположбата на зоната наменета за развој на лесна и незагадувачка

индустрија, која е формирана во зона за домување, односно станбени куќи, на влијанието

врз животната средина од бучавата треба да му се обрне доволно внимание.

При планирањето на објектите кои ќе бидат дел од зоната, а ќе имаат производна намена,

треба да се планира имплементирање на технологии кои ќе придонесат за намалување

на интензитетот на бучава.

Во натамошната фаза на планирање / проектирање, ќе се утврдат најоптималните

техники / технологии за намалување на бучавата на самиот извор и за спречување на

пропагација на бучавата во надворешната средина преку примена на соодветни

изолациони материјали. Исто така треба да се спречи максимално искористување на

површината на локацијата за градба на објекти и да се минимизира поплочената /

асфалтираната површина. Ќе биде неопходно да се влијае на намалување на бучавата

по пат на примена на соодветно распоредено ниско и високо зеленило кое има улога на

апсорбер на бучавата.



57 / 74

8.8 Мерки за намалување на влијанието врз флора и фауна и

предел

Според Законот за заштита на природата (Сл. весник на РМ, бр.67/04, бр. 14/06 и

бр.84/07) и Законот за животната средина (Сл. в. на РМ, бр.53/05, бр.81/05, бр.24/07,

бр.159/08 и бр.83/09) потребна е примена на мерки за заштита на природата при

планирањето и уредувањето на просторот кои треба строго да се почитуваат.

Меѓу мерките кои ќе се превземат со цел заштита на флората и фауната спаѓаат и:

- Избегнување на периодите на репродукција на видовите при реализацијата на

градежните активности;

- Концентрација и ограничување на површината на изградбата;

- Рекултивација на деградираните подрачја зафатени со помошни објекти и времена

инфраструктура во текот на изградбата;

- Рационално водење на инфраструктурата;

- Компензациони мерки за реставрација на локалните живеалишта итн.

Доколку се применат предвидените мерки за оптимална организација на просторот

зафатен со градба, управување со отпадните води, отпадот, бучава и сл., ќе се намалат

негативните влијанија врз флората и фауната.

Со имплементацијата на планот нема да се извршат негативни влијанија на природниот

предел на подрачјето.

Мерките за намалување на влијанијата врз пределот ќе бидат предмет на анализи во

текот на изработката на елаборатите за заштита на животната средина во натамошната

фаза на планирање / проектирање.

8.9 Мерки за намалување на влијанието врз културно и

историско наследство

Согласно Закон за просторно и урбанистичко планирање („Сл. весник на РМ“ бр. 24/08-

пречистен текст и 91/09-измена и дополна), во просторните и урбанистички планови, врз

основа на документацијата за недвижното културно наследство, задолжително се

утврдуваат: плански мерки за заштита на спомениците на културата, како и насоки за

определување на режимот на нивната заштита. Вградувањето соодветен режим за

заштита на недвижното културно наследство во просторен и урбанистички план се врши

според заштитно- конзерваторски основи за културно наследство (Согласно чл. 71 од

Законот за заштита на културно наследство).



58 / 74

Општиот режим на заштита на недвижните споменици на културата како општествен

однос кон заштитеното наследство е пропишан со Законот за заштита на спомениците на

културата. Општото начело под кое се остварува заштитата е зачувување на

спомениците во изворна и неоштетена состојба. Покрај општиот режим на заштита

законот предвидува можност за пропишување и на посебни техничко-заштитни мерки за

секој регистриран споменик поодделно. Кога се во прашање поединечните споменици,

мерките за заштита се се пропишуваат во управна постапка и во рамките на

архитектонските проекти.

Кога станува збор за заштита на споменички целини обврска е на изготвувачот на

просторниот и/или урбанистичкиот план да побара податоци за постоењето на вредни

културно-историски локалитети, а потоа и да побара мислење за изготвениот план. Во

досегашната пракса при иработката на плански документи, вклучително изработка на

проекти за инфраструктура (како што е предметниот проект) соработката помеѓу

надлежните служби се состои од доставување на список или информација за постоење,

односно непостоење на регистрирани недвижни споменици на културата на предметното

подрачје.

Доколку во текот на изведување на градежните работи се дојде до археолошко

наоѓалиште, изведувачот на работите е должен да постапи согласно член 65, од Законот

за заштита на културно наследство.(Сл. Весник на РМ бр: 20/04, 115/07),и да го пријави

откритието во смисла на член 129, став 2 од Законот за заштита на културно

наследство.(Сл. Весник на РМ бр: 20/04, 115/07), да ги запре работите и да го обезбеди

наоѓалиштето од евентуално оштетување и уништување како и од неовластен пристап и

да ги зачува откриените наоди на место и состојба во која се најдени.

Према досегашните сознанија, во зоните предвидени за изградба на индустриски погони

(лесна и незагадувачка индустрија) нема застапени објекти од археолошко наследство.

Со изработката на елаборатот за заштита на животната средина ќе се дадат поконкретни

препораки, во случај да се утврди дека постои можност за загрозување на објекти во

состав на археолошкото наследство.

8.10 Мерки за намалување на влијанија од несреќи и хаварии

Во однос на намалувањето на влијанијата од електрична опасност, потребно е

почитувањето на барањата вградени во законската и техничката регулатива во врска со

безбедноста од електрична опасност. За заштита од пожари ќе се применуваат мерките

од проектот за заштита од пожари, кој е составен дел на проектната документација.



59 / 74

8.11 Мерки за намалување на прекугранични влијанија

Имплементацијата на Планот нема да предизвика прекугранични влијанија, затоа не се

препорачуваат мерки за намалување на влијанијата.



60 / 74

9 ПЛАН ЗА МОНИТОРИНГ НА ЖИВОТНАТА СРЕДИНА

Целта на Планот за мониторинг на животната средина е следење на ефектите од

спроведувањето на планскиот документ. Планот за мониторинг ги следи ефектите врз

животната средина и врз здравјето на луѓето.

Планот треба да овозможи согледување на непредвидените негативни ефекти и

превземање на соодветни дејствија за поправање на состојбата. Во случај на согледани

негативни ефекти од спроведувањето на планскиот документ, органот кој го подготвува

планскиот документ како и друго правно или физичко лице и здруженија на граѓани од

областа на животната средина се должни за тоа да го известат органот на државна

управа надлежен за работите од областа на животната средина.

Основните цели и бенефитот од мониторингот на ефектите врз животната средина

се:

- следење на имплементацијата на активностите предвидени со планскиот

документ;

- следење на имплементацијата на мерките за контрола на влијанијата;

- да се обезбедат податоци за понатамошно следење на состојбите во животната

средина;

- следење на состојбата во животната средина со цел навремено согледување

на непредвидените влијанија од имплементацијата на Планот и управување со

истите;

- да се потврди дека со примена на мерките за ублажување се зголемуваат

придобивките во однос на заштитата на животната средина;

- утврдување кои активности треба да бидат превземени за редуцирање на

влијанијата врз животната средина.

Со цел да се изврши мониторинг на ефективноста на Планот, потребно е следење

на поставените индикатори и нивниот развој со што ќе се потврдат целите на

Планот. За следење на индикаторите потребно е да се земат во предвид и

податоците за тековната состојба на животната средина.

Следењето на состојбата на животната средина ја потврдува оправданоста и примената

на предложените мерки за ублажување и нивната функционалност, што претставува

голема придобивка во однос на заштитата на животната средина.

Извештај за стратегиска оцена на животна средина

61 / 74

Табела: План за мониторинг на животната средина

Предмет Цели Индикатори Мониторинг

Извори на

верификација /

надлежен орган

Население Подобрување на

квалитетот на живeењето

и зголемување на

животниот стандард

- Зголемен број на

вработени;

- Зголемени

инвестиции

- Редовен попис на населението;

- Статистички и финансиски извештаи;

- Финансиски извештаи

− Завод за статистика;

− Општина Пробиштип

Биолошка и

пределска

разновидност

Заштита на биолошка и

пределска разновидност

- Површина обрасната

со вегетација на

локациите

- Процент на

изграденост на

локацијата

Мониторинг над биолошката

разновидност

Мониторинг врз намалување /

зголемување на површините

обраснати со вегетација во рамките на

градежните парцели.

- МЖСПП

- Општина

Пробиштип.

Воздух Заштина на квалитетот на

воздухот

Имплементација на

мерки за заштита од

елаборатите за

заштита на ж.с.

-Мониторинг на стакленички гасови

Мониторинг над спроведување на

мерките дефинирани во елаборатите

за заштита на животната средина.

- МЖСПП

- Општина Пробиштип

Површински и

подземни води

Заштита на квалитетот на

површинските и

подземните води

- Имплементација на

мерки за заштита од

елаборатот за

заштита на ж.с.

- Квалитет на ефлуент;

Мониторинг на квалитетот на

површинските и подземните води на

подрачјето

- МЖСПП



62 / 74


Извори на



Отпад Минимизирање на

отпадот, рециклирање,

третман и соодветно

депонирање

- Изработка и

имплементација на

Програма за


за планираните

индустриски погони

(лесна и

незагадувачка

индустрија)

- Количества на

селективно собран и

транспортиран отпад

до пунктови за негова

преработка

- Количество на

инертен отпад

депониран на

уредена локација за

инертен отпад

- Степен на имплементација на

Програмата за управување со отпад

- Доставување на извештаи за


- Договор со општина Пробиштип за

депонирање на инертен отпад

- МЖСПП


Бучава Намалување на бучава Имплементација на

мерки за намалување

на бучава

- Мониторинг на спроведување на

мерки

- Мониторинг на амбиентална бучава



63 / 74


Извори на



- Вознемиреност на

жителите во рамките

на зоната за

домување

- Мониторинг на работна бучава


64 / 74

10 НЕ-ТЕХНИЧКО РЕЗИМЕ

Со Законот за животна средина (“Службен весник на РМ” бр. 53/2005, 24/2007 и 159/2008

година) и релевантните подзаконски акти, дефинирана е постапката за Стратегиска оцена

на животната средина. Во тој однос, Законот е во целост усогласен со соодветната

Директива на ЕУ (2001/52/ЕС) и Протоколот за стратегиска оцена на животната средина

кој произлегува од Конвенцијата за оцена на влијанијата врз животната средина во

прекуграничен контекст-Еспоо Конвенција.

Со цел навремено да се согледаат можните негативни влијанија врз животната средина,

социо-економскиот развој и здравјето на луѓето, како и да се превземат соодветни

корективни мерки, согласно член 65, став 2 од законот за животна средина (“Службен

Весник на РМ” бр. 53/2005, 81/2005, 24/2007 и 159/2008 година) се налага потребата од

спроведување на Стратегиска оцена на животната средина на Измена и дополна на

Генерален Урбанистички План за блок 5.4 – Општина Пробиштип, плански период 2010 –

2020 год.За да може Оцената на влијанијата врз животната средина од планови и

програми содветно да се имплементира, потребна е меѓуресорска соработка. Во

процесот треба да бидат вклучени засегнатите страни, вклучувајќи го Министерството за

транспорт и врски, општина Пробиштип, другите надлежните министерства, невладиниот

и приватниот сектор.

Извештајот за стратегиската оцена на животната средина содржи информации за целите

на животната средина утврдени со релевантни стратегии, планови и програми, а кои

имаат допирни точки со анализираната урбанистичка планска документација.

Овој Извештај исто така ги опишува целите на иzmenaта i dopolna na Generalen

Urbanisti~ki plan - zoni za домување и лесна и незагадувачка индустрија - општина

Пробиштип, неговата содржина, опфат и предмет. Се утврдува состојбата на животната

средина на подрачјето и во неговото пошироко окружување, со цел идентификација на

можните повредливи медиуми за кои особено треба да се води сметка при реализацијата

на ГУП. Се разгледуваат и алтернативи во однос на локациите на зоната, намената на

користење на земјиштето и стандардите за животна средина што би можеле да се

применуваат.

Целта на постапката за стратегиска оцена на животната средина е идентификација и

анализа на влијанијата врз животната средина, животот и здравјето на луѓето кои би

произлегле со имплементација на планскиот документ. Постапката се спроведува уште во

фазата на планирање со цел сите идентификувани влијанија, односно соодветните мерки

за елиминирање или контрола на влијанијата, да се предвидат во најраната фаза на

подготовката на документот.


65 / 74

Целта na planot e утврдување на зони со кои на оптимален начин ќе се постигне

рационална искористеност на земјиштето, поттикнување на инвестиции (домашни и

странски), примена на современи технологии.

На тој начин ќе се создадат uslovi za planirawe na prostorot za gradbi vo soglasnost

so planskite opredelbi dadeni vo postojniot GUP i постојната zakonska regulativa.

Урбанистичкиот план во целост ќе се усогласи со насоките и смерниците дефинирани со

Просторниот план на РМ, Програма за развој на Источниот плански регион, ЛЕАП на

Пробиштип, Националниот план за заштита на животната средина (НЕАП 2) и други

релевантни стратешки и плански документи.

Со изработката на ГУП се иницира натамошното планирање / проектирање со цел да се

овозможи изградба на индустриски погони (лесна и незагадувачка индустрија). Притоа, ќе

се влијае на зголемено вработување на активното население од подрачјето што нема

квалификации во други дејности, ангажирање на квалификувана работна сила итн.

Во текот на изградбата ќе се извршат сезонски вработувања. Во текот на оперативната

фаза ќе се генерираат перманентни вработувања.

Со анализираниот план предвидени се следните наменски употреби на земјиштето

(согласно член 28 од правилникот за стандарди и нормативи за урбанистичко планирање,

Сл. Весник на РМ бр. 78/06): А1 – домување во станбени куќи, како и Г2 – лесна и

незагадувачка индустрија.

Анализата на инфраструктурните системи ги опфаќа следните области:

- Сообраќајна инфраструктура;

- Водоснабдување и канализација;

- Електрични инсталации, и телекомуникации.

Зоните се утврдени во урбаното подрачје на град Пробиштип во кое се присутни

антропогени влијанија. Спрема тоа, може да се каже дека:

- Квалитетот на воздухот е повремено нарушен заради сообраќајот и индустријата.

Постојната бучава се должи на сообраќајот.

- Во зоните ќе се изврши едноставно приклучување на објектите на постојната

комунална, енергетска и телекомуникациска инфраструктура.

- Во градот не се застапени заштитени природни области.

- Објектите и споменичките целини во состав на заштитеното култнорно наследство не

се наоѓаат во близина на зоните во кои ќе се реализираат планираните индустриски

погони (лесна и незагадувачка индустрија).

Познавајќи го предметот на Урбанистичкиот план и состојбата на животната средина, се

идентификуваат потенцијалните влијанија од имплементацијата на планот врз:


66 / 74

- здравјето на луѓето,

- флората, фауната,

- почвата,

- водата,

- воздухот и климата,

- бучавата,

- културното наследство (каде се вклучени архитектонското и археолошккото

наследство)

- пределот,

- и др.

При идентификувањето на влијанијата се користи квалитативна проценка на нивниот

ефект, односно истите се оценуваат како: секундарни, кумулативни, синергистички,

краткорочни, среднорочни и долгорочни, трајни и привремени, позитивни и негативни

ефекти.

При изработката на измена и дополна на ГУП за реализација на зони за домување како и

индустриски погони (лесна и незагадувачка индустрија) анализирани се алтернативни

намени на користење на земјиштето со кои најдобро ќе се одговори на нараснатите

потреби за развој на стопанството во општината. Од тие причини од страна на Советот на

општината одлучено е да се пренамени зоната за социјални услуги (детска градинка) во

зона за лесна и незагадувачка индустрија. На ова ниво на планирање не е извршена

парцелација, ниту пак се познати видовите на индустрија што ќе се реализираат.

Во фазата на архитектонскиот проект, идејниот и изведбениот проект, преку изработка на

елаборати за заштита на животната средина, ќе се разгледуваат можностите за примена

на одржливо управување со отпадот, соодветен третман на отпадните води и евентуална

употреба на обновливи извори на енергија, што ќе придонесе кон постигнување на целите

на животната средина утврдени со програмата за развој на Источниот плански регион и

ЛЕАП на општина Пробиштип.

Анализираните влијанија се систематизирани на следниот начин:

- Од имплементацијата на планот позитивно ќе се влијае на социо-економскиот развој

на подрачјето, но ќе има и одредени негативни влијанија заради мешањето на

намената домување со лесната и незагадувачката индустрија;

- Влијанијата врз водите, почвата, пределот, бучавата, воздухот и климата и

управувањето со отпадот можат да се минимизираат преку примена на соодветни

мерки согласно елаборатите за заштита на животната средина што ќе се изготват за

планираните индустриски погони (лесна и незагадувачка индустрија) и објектите во

рамките на планскиот опфат;


67 / 74

- Подземните води се потенцијално загрозени во текот на изградбата заради

присуството на градежна механизција во услови на релативно висока водопропусност

на почвата. Ова влијание е краткорочно и може да се избегне со добра градителска

пракса, односно оптимално организирање на работата на градежните машини; Во

текот на оперативната фаза отпадните води од планираните индустриски погони

(лесна и незагадувачка индустрија) содветно ќе се зафаќаат и испуштаат во градската

мрежа. Санитарните отпадни води ќе се пречистуваат откако ќе се изгради градската

пречистителна станица. Во зависност од видот на индустријата, ќе се анализира секој

одделен случај дали ќе биде потребен пред-третман на технолшките отпадни води.

Атмосферските отпадни води исто така ќе се испуштаат во градската мешовита мрежа

до моментот кога ќе се реализира сепаратен канализационен систем.

- Особено е значајно да се постапува соодветно со цврстиот отпад што ќе се генерира

на локациите. Ќе биде потребно за постапување со опасен отпад (на пример масти и

масла) да се склучат договори со лиценцирани компании за транспорт и преработка /

третман на овие видови на отпад.

- Влијанијата врз флората и фауната не се значајни; Меѓу мерките кои ќе се превземат

со цел заштита на флората и фауната спаѓаат и:

Избегнување на периодите на репродукција на видовите при реализацијата на

градежните активности;

Концентрација и ограничување на површината на изградбата;

Рекултивација на деградираните подрачја зафатени со помошни објекти и

времена инфраструктура во текот на изградбата;

Рационално водење на инфраструктурата;

Компензациони мерки за реставрација на локалните живеалишта итн.

Влијанијата од незгоди, хаварии и технолошки катастрофи можат да се намалат со

примена на добра градежна пракса и со спроведување на мерки за заштита од пожари и

мерки за заштита од технолошки катастрофи што ќе се предвидат со проектната

документација за објектите.

Не е утврдено влијание врз културното наследство, меѓутоа доколку при спроведувањето

на градежните работи се откријат потенцијални наоѓалишта на артефакти и објекти со

потенцијална културна вредност, ќе се постапува согласно законските одредби што ја

регулираат оваа материја;

Заради карактерот на стратешката оцена, за да се утврди степенот на постигнувањето на

целите на животната средина, воспоставени се индикатори, како составен дел од планот

за мониторинг на животната средина што ќе треба да се спроведува во оперативната


68 / 74

фаза на урбаните опфати. Покрај индикаторите, утврдена е и честотата на мерењата и

надлежните органи за спроведување на мерењето.


69 / 74

11 ИНФОРМАЦИИ ЗА ОДРЖАНА ЈАВНА РАСПРАВА

Во овој дел од извештајот се пренесени детали од одржаната јавна расправа за нацрт

Извештајот за стратегиска оценка на животната средина.


70 / 74

КОРИСТЕНА ЛИТЕРАТУРА

1. Измена и дополна на ГУП за урбан блик 5.4, Општина Пробиштип

2. Услови за планирање на просторот за ГУП

3. Просторен план на Република Македонија (2002 – 2020)

4. Втор национален еколошки акциоен план на РМ (2006)

5. Програма за развој на Источниот плански регион

6. Правилникот за стандарди и нормативи за урбанистичко планирање (Сл.весник

на РМ, бр. 78/06, 14/07, 12/09 и 93/09).


71 / 74

ПРИЛОЗИ


72 / 74

Прилог 1 Документ за регистрирана дејност за изготвувачот


73 / 74

Прилог 2 Потврда за положен стручен испит за СОЖС


74 / 74

Прилог 3 Листа на учесници на јавната расправа

Нацрт извештај за стратегиска оцена на животната...

Documents