หนังสือ บุก_คนสาธารณะ
DESCRIPTION
หนังสือที่ราวเรื่องราวคนเล็กๆในสังคมที่พยายามทำสิ่งดีเพื่อตัวเองเเละสร้างสิ่งยิ่งใหญ่ให้สังคม เเรงบันดาลใจจึงเป็นหนึ่งสิ่งที่ก่อร่างสร้างสิ่งดีๆไม่รู้จบTRANSCRIPT
ธงชย ยงยน
กาญจนานนท สนตสข
รกพงศ คาซาวเรยบเรยง
2 3
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
บก_คนสาธารณะ
พมพครงแรก : มกราคม 2556
จานวนการพมพ : 500 เลม
ISBN : 978-616-321-601-4
ทปรกษา นเรศ สงเคราะหสข, ธระ วชรปราณ
กองบรรณาธการ ธงชย ยงยน, กาญจนานนท สนตสข, รกพงศ คาซาว,
ขจรพลกฤษฎ จนทรแสง, ยงยทธ อายเกยง, เอกพงษ ไขทอง, รฐนนท
ฐานนดรวไล, ณฒพล ศรบญเทยง, นรพนธ ธรรมวเศษศร, สณหวตร
มงนา, ณฐพล พงศคา
จดพมพโดย : สานกงานเครอขายองคกรงดเหลา ภาคเหนอตอนบน
เลขท 279/16 หม 7 ต.แมเหยะ อ.เมอง จ.เชยงใหม
50200 โทรศพท 086-9181326, 087-3024761
สนบสนนโดย : สถาบนนานาชาต IOGT-NTO MOVEMENT
เลขท 63 ถ.ปาตน ต.ปาตน อ.เมอง จ.เชยงใหม 50300
พมพท
แมกซพรนตง (มรดกลานนา)
14 ถ.ศรมงคลาจารย ซ.สายนาผง ต.สเทพ อ.เมอง จ.เชยงใหม 50200
Hotline : 089-6356413 Tel. : 053-221097 E-mail : [email protected]
คานยมกอนอนผมตองขอขอบคณ พๆ นองๆ สานกงานเครอขายองคกร
งดเหลาภาคเหนอตอนบน ทใหผมไดรบเกยรตในการเขยนคานยม ในหนงสอ
“บก_คนสาธารณะ” ซงเปนนกศกษา ครอาจารยและผบรหารสถาบน
การศกษาทใสใจในปญหาของสงคม จงขนอาสาออกมาทากจกรรมสงคม
และจากการทไดรบโอกาสเขยนคานยม ทาใหไดมโอกาสอานเรองราว
ของบคคลสาธารณะเหลาน เปนเรองราวสะทอนคณคาและอดมคตของ
นองพตอตวเองและสงคม จากการทไดทางานในฐานะจตอาสา และการ
ไดอานเรองราวดๆ ชวยสรางแรงบนดาลใจใหกบตนเองเปนอยางมาก
สถาบนนานาชาต ไอโอจท เอนทโอ มฟเมนท ภมภาคเอเซย
ตะวนออกเฉยงใต (International Institute of the IOGT NTO
Movement, Regional offi ce, South East Asia) หรอ III ROSEA ได
มโอกาสรวมงานและสนบสนนการดาเนนงานของสานกงานเครอขาย
องคกรงดเหลาภาคเหนอตอนบน (The Northern Regional Offi ce of
Stop Drink Network : SDN) ในโครงการ “การเฝาระวงปญหาการดม
แอลกอฮอลของนกศกษาจงหวดเชยงใหม” วตถประสงคของโครงการ
เพอ “ลด ละ เฝาระวงปญหาการดมเครองดมแอลกอฮอลในกลมนกศกษา
ในสถาบนการศกษาเปาหมาย” เนองจากพบวา สถานการณปญหาและ
ผลกระทบจากการบรโภคแอลกอฮอรในกลมนกศกษามแนวโนมสงขน
4 5
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
จากการทางานมาอยางตอเนอง มผลทาใหสถานการณการใชแอลกอฮอรใน
กลมนกศกษามแนวโนมทดขน และสามารถลดผลกระทบจากการบรโภค
แอลกอฮอลลงไดมาก จากการสรปบทเรยนความสาเรจพบวามหลายปจจย
สาคญทเกยวของ หนงในนนคอการมนกศกษา ครอาจารย รวมถงผบรหาร
สถาบน ทมจตอาสาหรออาจเรยกวา คนเอาธระมจตสาธารณะออกมา
ชวยกนขบเคลอนกจกรรม และใหการสนบสนน
ตวอยาง กจกรรมของอาสาทผานมามหลากหลาย มทงกจกรรม
ภายในสถาบน ตงแต รณรงคและการสรางกจกรรมเชงสรางสรรค “สนกได
ไรแอลกอฮอล” รวมถงความพยายามในการทากจกรรมทเปนทางเลอก/
การเปลยนคานยมของนกษกษา เชน รบนองปลอดเหลา รบปรญญา
ปลอดเหลา นอกจากนยงมการรวมตวในชอ “เครอขายเยาวชนเฝาระวง
ภยแอลกอฮอล 7 สถาบน จงหวดเชยงใหม” ในการทากจกรรมรณรงคและ
กจกรรมสรางสรรค ภายนอกสถาบน ตามโอกาสและเทศกาลตางๆ อาท
เชน การเฝาระวงปญหาแอลกอฮอลในชวงเทศกาลสาคญ เชน เทศกาล
สงกรานตปลอดเหลา, ลอยกระทงปลอดเหลา โดยเปลยนพนทเสยงเปน
พนทสรางสข ดวยการจดกจกรรมตางๆ เปนตนวา “เวทดนตรสรางสรรค
วฒนธรรมสรางสข ไรแอลกอฮอล” ฯลฯ โดยรวมมอกบภาคตางๆ ทง
ภาครฐ เอกชน และภาคประชาสงคม เพอเปนพลงรวมในการลดปญหา
แอลกอฮอล นอกจากงานเชงรณรงคและการสรางสรรคกจกรรมทเปน
ทางเลอก นองๆ นกศกษายงสามารถทาหนาทในฐานะ “พลงเยาวชน
พลงนกศกษา” ในการผลกดนและสนบสนนใหกลไกของรฐตาม พ.ร.บ.
ควบคมเครองดมแอลกอฮอล ป 2551 ทางานอยางมประสทธภาพ โดย
เฉพาะตอผฝาฝนหรอกระทาผดกฎหมาย
เขาใจวา งานเฝาระวงปญหาแอลกอฮอลเปนงานทยากและทาทาย
และนองๆ ผมจตอาสา และครอาจารย คงพบกบปญหาและอปสรรค
ตางๆ อยมาก ทอาจทาใหเกดการทอแทอยบาง แตดวยความหวงใยเพอน
รวมสงคม การมอดมการณทอยากจะเหนสงคมดขน นองๆ จตอาสากยง
คง อดทน ทมเท เสยสละ ทากจกรรมอยางแขงขน รวมถง การหาเพอนท
มใจอาสาเพมขน เพอรวมกนสรางสรรคสงคมตอไป
สดทาย มประเดนทอยากรวมแลกเปลยนในเรองทเกยวกบ “จต
สาธารณะ” ซงอาจจะชวยกนคดคนเพมเตม ในการทจะชวยใหสงคม
ไทยเปนสงคมทมคนเอาธระเพมขน หรอ เปนสงคมทสมาชกมความเปน
พลเมองทเขมแขง (Active citizenship)
1. การเปนจตอาสาหลายคนบอกวา “ยงทา ยงได ยงให ยงได”
สงทไดและนาจะสาคญทสดคอ “การเรยนร” ความเปนจรงของสงคม เมอ
เขาใจมากเทาไหร กยงเขาใจตนเองมากขนเทานน เมอเขาใจกจะจดวาง
ตนเองทถกตอง เหมาะสมกบความเปนจรงทไดถกตอง อยางนอยกชวยให
เราไมเปนสวนหนงในการสรางปญหา ดงนน การเรยนรผานการปฏบต
จงเปนทงกระบวนการและผลของการเปนจตอาสา และแนนอนวา
การเรยนรแบบนจะเกดขนไดยาก ถาหากไมเอาตนเองออกมาเรยนร
นอกหองเรยน
6 7
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
2. เขาใจวา คนทมความเสยสละและอยากชวยเหลอสงคม คงม
อยมาก แตอาจจะมขอจากดบางอยาง ทเปนอปสรรคตอการแสดงออก
ถงความเปนพลเมองทเขมแขง ไมวาจะเปน อปสรรคในดานทศนะของ
สงคมทไมสนบสนนใหคนออกมาทางานเพอสงคม “อยาไปยง เดยวเดอด
รอน ไมใชเรองของเรา เอาตวเองใหดกอน ฯลฯ” หรอบางสวนอยากชวย
แตมเงอนไขขอจากดสวนตว เปนตน ดงนน การชวยเหลอสงคม คงมได
หลายแบบหลายชองทาง บางคนพรอมจะออกทน บางสวนออกความคด
บางสวนพรอมเขารวม บางสวนออกแรง ฯลฯ ดงนน การออกแบบกจกรรม
และความเคลอนไหวทงหลาย คงตองคดถงความหลากหลายของเงอนไข
และบรบททแตกตางของผคนในแตละสาขา อาชพ เพศ สถานะทางสงคม
ฯลฯ เพอใหความคดในการเปนอาสา สามารถแสดงออกไดในทางปฏบต
อยางเปนรปธรรม
3. อยากจะฝากกบนองๆ อาสา วาเมอเราไดโอกาสนแลวเราจะทา
อยางไรใหคนอนๆ มโอกาสไดเขามาเรยนรอยางทเราไดเรยนร ทาอยางไรจง
จะมพนทใหคนไดเขามารวมมากขน สงททาทายอกประการหนงคอ เราจะ
ทาอยางไรทจะลดเงอนไขของเยาวชนทใชเหลา ดงใหเขาเขามามสวนรวม
เพราะหากเขามโอกาสไดเขามา ไดแสดงศกยภาพ เขาจะกลายเปนพลง
บวกทสาคญ ในสวนของเครอขายองคกรงดเหลาเองคงจะตองสรางสรรค
พนทมากขน
สถาบนไอโอจท เอนทโอ มฟเมนท (III ROSEA) ขอชนชมและ
เปนกาลงใจให นองๆ นกศกษาจตอาสาทกคน รวมถง คร อาจารย ผบรหาร
สถาบน และผใหญใจดทกคนทไดใหการสนบสนน เปนกาลงใจ ในการทา
หนาทของนองๆ ซงเปนหนาททมความหมาย และมคณคายง ในฐานะ
“พลเมองทแขงขน” ทงนกเพอประโยชนทงตอตวนองๆ เพอนๆ ครอบครว
และสงคมโดยรวมตอไป
นเรศ สงเคราะหสข
ผอานวยการ สถาบนไอโอจท เอนทโอ มฟเมนท (III ROSEA)
8 9
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
คานยมหากจะนกถงบทเพลงทกลาวถงคนทลงมอทาเพอการเปลยนแปลง
ใดๆ กตาม เพลงหนงทหลายทานคนเคย คอ เพลงคนทาทาง หากแต
ยคสมยของบทเพลงนกบปจจบนอาจจะมบางเรองทแตกตางกนบาง แต
คนทาทางไมวายคสมยใด กเปนคนทมความฝน มความหวง และไดลงมอ
ทาเพอใหเกดผล ซงกเปนผลเพอผอนเปนใหญ และหลายตอหลายทาน
มกจะมวถชวตทออนนอมถอมตน เรยบงาย และเหนคณคาของทกๆ คน
ในการเรยบเรยงถอยคา ของบรรดาผนานกศกษา และอาจารยใน
ยคสมยเลมน ซงมองดานหนง คอ การเกบบนทกมมมองของชวตในชวง
เวลาหนง ซงผานเวลานไป ทานเหลาน อาจเกดการเรยนรมมมองใหมๆ
มากกวาน อกดานหนง คอ การนาเอาความคดมมมองเบองหลงของทาน
เหลาน มาเปดเผยตอสาธารณะ และคงหวงวาจะสะทอนความเปนปถชน
ธรรมดา เหมอนกบคณๆ ทานๆ แตเขาแตกตาง และทางาน ซงเปนสงท
คนสวนใหญไมไดทา ในฐานะทพวกเขาเปนผนา ซงไมใชเฉพาะแคแนวคด
การกระทาทเกยวกบกจการเพอสงคม เทานน แตกบทาท มมมองตอสนคา
ทขนชอวาเปนสารเสพตดทถกกฎหมายคอเครองดมแอลกอฮอล ซงอาจจะ
กลาวไดวา นอยคนอยางยงทไมรจก และเคยดมมน
บรรดาผนาทไดรวบรวมไวน จะมทาทมมมองตอการทางาน การ
ใชชวต ในยคสมยนอยางไร รวมทง ทาท และมมมองตอเครองดม
แอลกอฮอล ทเปนเครองดมเขาสงคม มคานยมของสงคมรองรบ มธรกจ
ทคากาไรมงหวงประโยชนทามกลางความสญเสย ซงหากใครคดทปฏเสธ
กนบวายอดคนในสมยน ซงเปนสงทผอานจะไดตดตาม และหลายคน
อาจจะเรมตงคาถามกบตวเองวา เรามมมมองการใชชวตอยางไร และ
เหลาเบยรมนสาคญอะไรนกหนา คนมนกนมาตงนานแลว มนเรองธรรมดา
แตทานเหลานกาลงจะบอกเราวา สนคาตวนมนไมธรรมดา มนเปนสเทา
มนจะตองถกควบคม ฯลฯ
จงหวงวา ทานจะไดรบแรงบนดาลใจ และตงคาถามกบชวต
เพอใหเราเกดมานาจะมโอกาสไดรวมสรางทางใหคนรนตอไป ไดเดนตาม
ไมมากกนอย
ธระ วชรปราณ
ผจดการสานกงานเครอขายองคกรงดเหลา (สคล.)
10 11
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
คาขอบคณ “บคคลสาธารณะ” หรอ Public Figures หมายถง บคคลทมงาน
หรอตาแหนงทมความเกยวพนกบประโยชนสาธารณะ เชน นกการเมอง,
ขาราชการชนผใหญ เปนตน หากอธบายคาวา “บคคลสาธารณะ” เชนน
กลมดารา นกรอง นกแสดง ยอมไมใชบคคลสาธารณะอยางทเราเขาใจกน
ความเปนจรงคอ กลมดารา นกรอง นกแสดง นกกฬาชอดง หรอผท
อยในความสนใจของสงคมบอยครง เรยกไดวา “บคคลผมชอเสยง” หรอ
Celebrities แตในความเขาใจของสาธารณชนทวไป บคคลผมชอเสยง
เหลานกเปน บคคลสาธารณะดวย ทอธบายยดเยอขางตน เพยงจะบอกวา
หนงสอ “บก_คนสาธารณะ” เลมน เปนเรองราวบคคลทอาจมไดเปน
“บคคลสาธารณะ” ตามคาจากดความ แตเปนนกคด นกกจกรรม รบรและ
ยอมรบกนในแวดวงคนทางานเพอสงคม ทงใน และนอกรวมหาวทยาลย
เปนผทอทศตนเพองานของสวนรวม มจตใหญ ทางานเพอสงคม
เปนประโยชนและมไดหวงสงตอบแทน
สงคมทซบซอนในปจจบน ผคนสวนใหญ ไมสนใจการแสวงหา
ความจรง (ปญญา) ซงมองวาเปนเรองไกลตว เชอยอมรบตวเลขเชงสถต
ผลโพลกลายเปนตวตดสนความถกตองทกชนด การโฆษณาชวนเชอจงม
อทธพลสงขนและมแนวโนมวาจะสงขนเรอยๆ หลกการตลาดอยเหนอ
หลกความจรง มองไมออกวาสงใดจรง ไมจรง เพราะตางกมเหตผลมา
สนบสนนใหเหนวานาเชอถอ และเปนความจรง ทตางจากนลวนไมใช
การบงคบใชกฎหมายกไมตางกน กฎหมายใชโดยการตความตามตวอกษร
ไมสนใจเจตนารมณทอยเบองหลง ปญหาในแตละดานพฒนาการรวดเรว
และมแนวโนมเพมขน คนเปนปจจยสนบสนนปญหาเหลาน ดเหมอนวา
คนทมองเหนปญหา ตระหนกร และลงมอทาเปนคนแรก จะมนอยลงเรอยๆ
แตกนบวาโชคด ภายใตปรากฏการณปญหาทางสงคม เรายง
พบเรองราวทนาสนใจ ของคนธรรมดา ทไมธรรมดา ทตองยกยองเปน
“บคคลสาธารณะ” ตามเจตนารมณ ของหนงสอ “บก_คนสาธารณะ”
เลมน เพราะคนเหลาน รวาประโยชนของสวนรวมคออะไร มองเหนถง
ความสาคญ ยอมสละเวลาสวนตน ทาในสงทไมมใครบงคบ เพอใหสงคม
ไดบรรลถงเปาหมายนน สงเหลาน นาจะสรางกาลงใจ ใหกบนกกจกรรม
ทางสงคมรนใหมทนบวนจะลดลงเรอยๆ
หลายทาน มแรงจงใจในการทางานเพอสงคม จากประสบการณ
ของชวต จากถอยคาของคณพอ – คณแมทปลกฝงกนมาแตเลกแตนอย
หลายทาน ซมซบยดเอาอดมการณตนแบบคนรนกอนสรางไวสบทอด
รนตอรน หลายทานกลายเปนคนทางานเพอสงคมโดยมทนรตว จากการ
ผานกจกรรมนบรอยนบพน แตหลายสงทผอานสมผสได จากคนเหลานคอ
ความศรทธา ความเชอ อดมการณ ความปรารถนาดตอสงคม
ความเปลยนแปลงใดๆ ในโลกน มกไมไดเกดจากคนสวนใหญ
ของสงคม หากเกดจากคนจานวนนอยนดทคดการใหญ จากหนง เปนสบ
จากสบ เปนรอย เปนพนทมพลงทางสงคม อนทาใหสงคมทวนวาย เปน
สงคมทนาอยมากขน สงเหลาน ลวนเปนมรดกทคนยคแรกไดรเรม
“ความเปนคนธรรมดาจงไมใชธรรมดา”
12 13
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
การเรยบเรยงขอมลความร ประสบการณ กระบวนการทางาน
แนวคด หลกการ แรงจงใจในการทางานเพอสงคมสวนรวม และมมมอง
ทาทตอโลก ของ “บคคลธรรมดา ทไมธรรมดา” นบเปนความทาทาย
ประการหนง ดวยวาเนอหาทปรากฏตามตวอกษรเลมน มอาจอธบาย
ความเปนบคลกเฉพาะ หรอเรองราวของแตละทานไดทงหมด เพราะ
ทมาของหนงสอเลมน มาจากการสมภาษณ ซงอาศยความรวมมอจากหลาย
ทานรวมทงตองทางานอกหลายขนตอน และดวยเงอนไขขอจากด ของ
คณะทางานทยงเปนมอใหม ประสบการณนอย ยงไมเคยผานการรวบรวม
หนงสอทงเลมเชนน
ทายน ขอขอบพระคณ “บคคลสาธารณะ” ทปรากฏในหนงสอ
“บก_คนสาธารณะ” ทง 25 ทาน ทเสยสละเวลา ใหทมงานไดสมภาษณ
ดวยความอบอน ตลอดจนทกขนตอนจนบรรลผล สถาบนนานาชาต
ไอโอจท เอนทโอ มฟเมนท ภมภาคเอเซยตะวนออกเฉยงใต (International
Institute of the IOGT NTO Movement, Regional offi ce, South
East Asia) ทสนบสนน “โครงการเสรมสรางเครอขายเยาวชน-นกศกษา
เพอเรยนรการเฝาระวงภย การบงคบใชกฎหมาย และแกไขปญหาเหลา-
เบยร จงหวดเชยงใหม” ตลอดระยะเวลา 3 ป รวมถงสนบสนนใหเกดการ
จดพมพหนงสอเลมน สานกงานเครอขายองคกรงดเหลา (สคล.) ทให
คาปรกษารวมแบงปนเรองราวดดสสงคม และขอบคณทกสงทผลกดน
ใหเกดหนงสอเลมนขนมาได
หากเนอหายงมทผดพลาดประการใด คณะผจดทาตองขออภยไว
ณ ทน
หวงวาหนงสอเลมน จะชวยใหผอานทกทานมองเหนบคคล
สาธารณะใกลตว อกหลายคนทเราไมไดรวบรวมไว ชวยบอกตอ เรองราว
ดด นามาแลกเปลยนแบงปนมมมองแงคดตอสงคม หรอกระตนใหลงมอ
ทา กาวพน ความกลวในใจ เพราะเราเชอวา บนความซบซอนของปญหา
ทางสงคม ยงพบความงดงามมาจากเรองราวดด ของ “บคคลสาธารณะ”
ธงชย ยงยน
สคล.ภาคเหนอตอนบน
มกราคม 2556
14 15
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
บคคลสาธารณะโดย Kanchananond Santisuk
มนษยบางคนยงคงเดนทางเสาะแสวงหาความหมายบางอยางขณะทบางคนหยดเดน หมดแรงคนหาและยอมรบทกความหมายหรอยอมรบการมชวตทไรความหมายไปเรยบรอยแลว
บางคนยงมเจตนาทาใหผอนเปนสข ขณะทบางคนเลกคดไปนานแลว ขาพเจาสนใจคนทยงไมเลก--แมวายงไมพบความหมาย หรออาจจะยงไมสามารถทาใหใครเปนสขการรกษาเสนทางแบบนน ทงทยงไมบรรล หรอการรกษาเสนทางนนทงทบรรลแลว มคาไมตางกนในมมของผทไมบรรลเชนขาฯ
เนองจากนบครงไมถวนทขา (พเจา) ลมเลกทงการแสวงหาและเจตนาดแตตองละอายใจแกผทยงดารงวถแหงการแสวงหาและปรารถนาดนน ละอายทตนเองใชชวตไปวนๆ โดยไรความหมายและไมคนหา นาละอายทมชวตอนไรประโยชน
ขาพเจาไมรวาความหมายและเจตนาดนนมอยหรอไมแตรวาคนททหาความหมาย พบความหมาย และคดดมประโยชนตอคนอนนนมอยขาพเจาจะตดตามฟงการบอกเลา และคนหาเรองราวนน
หากตาไมบอด หไมหนวกสกวนคงไดพบ...ปล. เขยนเนองในการถอดเทปสมภาษณบคคลสาธารณะ
จาก_ใจ
ในยคน เรองของความหวงและแรงบนดาลใจเปนเรองทสาคญ
มาก ในบานเรานนมปญหามากมาย แตกยงมคนมากมายเชนกนท
ลกขนมาจดการกบปญหา และไมไดมองวาเปนปญหาของใคร แตอยากจะ
รวมทาและรวมแกไขปญหาเพอทกคน ปญหาใหญในสงคม ถงแมจะเปน
ปญหาทแกไขไดยาก และหลายคนคงมองวาใหญเกนตว แตไมมเหตผล
อะไรทเราจะไมทาการแกไขมน โดยเฉพาะปญหาตางทลอมรอบเดกและ
เยาวชนเพราะปญหาตางๆ นนมนหมายถง การเปนอยและความตายใน
สงคม
เรองราวของคนตวเลกในสงคม ทพยายามทางานดวยใจรก ศรทธา
และมความเชอวาจะแกไขปญหาตางๆ ไปได ถอวาเปนคนทมองเหนมอ
ของตนเอง เปนมอทไมไรคา ถงแมทาไปแลวประสบความสาเรจบาง
ลมเหลวบาง และคนเหลานไมใชดารา นกการเมอง บคคลชนนาของ
ประเทศ แตเปนเพยงคนเบองหลงทกอการด แกไขปญหา
16 17
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
สารบญ3
คานยม
10คาขอบคณ
14จาก_ใจ
21อาจารยจรญ วชยสบ :
“มความสขในการทาไดเลย ไมตองรอผลของงาน”
29ธนกฤต ชเชด :
“เรมจากตนเอง สงคมไทยนาจะนาอยมากขน”
35พฒณพงษ นาคะพงษ :
“กจกรรม คอ ภมตานทานทางสงคมของชวต”
41ผศ.ดร.จาเนยร ยศราช :
“มองเปาหมายไวใหดและคดใหกวางกวาเรองของตนเอง”
47บญญาวฒน ธงทอง :
“สอทด ตองใหปญญากบสงคม”
เรองราวรปแบบการทางานของคนในหนงสอ บก_คนสาธารณะ
ไดบอกเลาความด จดเรมตนการทาดแบบงายๆ การทางานเพอสงคม
รวมไปถงกาลงใจแกเหลานกกจกรรม การแกไขปญหาของกลมวยรน
หนมสาว ควรจะเรมตนจากหนมสาว และเรมทาไดดวยตนเอง คนรอบขาง
และสงสาคญสงคมไทยจะเกดบรรยากาศทมแตคนทสานกรกสงคม
มจตอาสา
และผมเชอวาเรองราวแรงบนดาลใจของใครบางคน อาจจะทาให
หวใจเราเตนแรงและอาจจะเปนพลงใหคณลกขนมาทาอะไรซกอยาง
เรากหวงเชนกนวาคณจะรสกเชนนนบาง
รกพงศ คาซาว (Noomyai Mashin)
กองบรรณาธการ
หนงสอ บก_คนสาธารณะ
18 19
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
54ผชวยศาสตราจารย ดร. พระ จนอยสวรรณ :
“ทางานเอามวน ทางานอยางมความสข”
60อานนท พลแหลม :
“การสรางสานกความเปนเมองลานนา ความเปนนกศกษามหาวทยาลยเชยงใหม”
66ผชวยศาสตราจารย ดร.เรองเดช วงศหลา :
“เราจะไมมองวาเปนปญหาแตมนเปนสภาวะทเปลยนแปลงของสงคม”
72สทธน ฉตรยาลกษณ :
“คนทปฏเสธการเรยนร กจะไมรอะไรเลย”
79ดารงพล ดมไม :
“เราทาด ยอมทาใหเรามความสข ความสบายใจกพอแลว”
85สรชย ศรนรจนทร :
“วนเวลาผานไดคลนลกเกาจะหายไปแตยงมคลนลกใหมมาทดแทน ไมแหงหายไปตามกาลเวลา”
91เกยรตศกดา พรหมเสน :
“การเรยนทาใหคนมงานทา แตกจกรรมทาใหคนทางานเปน ใครไมมาเรามา ใครไมทาเราทา”
98พงษพนธ ธรรมลงกา :
“การทาความดไมใชเรองนาอาย แตกลบวาจะไดรบคายกยองสรรเสรญนนเอง”
104สทธชย ซาวคาเขตร:
“ทาไปเพอเขา และเพอเรา”
111อนภาพ มชะคะ :
“ผมเชอมาตลอดวา ความดเปนสงทสวยงาม”
117ณฐพล ศรบญเทยง :
“ความฝนอยทใจ กาลงใจเปนสงสาคญ”
122อาจารยณรงค ชวสนธ :
“ความทกขไมมวนตาย ความสขไมมวนหมด อยทเราเลอก”
128ภาณวฒน มเดช :
“สงทเลวรายทสดในชวต คอ การดถกตนเอง”
133ณฐพล อนภกด :
“ถาอยากเขาใจโลก เราจงตองเขาใจตวตนของเราเองกอน”
20 21
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
140อาจารยทวา พทธสวรรณ :
“ ตองมองสงคมในภาพกวาง เปดใจ พงพากน และมองโลกในแงด ”
145มลน แสนอนตะ :
“คณภาพชวตทดของคนในชมชน”
150พงษนรนทร อารยะ :“ธรรมเปลยนชวต”
156นรพนธ ธรรมวเศษศร :
“แม คอบคคลซงเปนแรงบนดาลใจคนสาคญ”
162ผศ.ธวชชย พงธรรม :
“ทางานใหดทสด ตงใจทางาน ประสานความรวมมอ กระทบคนอนนอยทสด”
165ศภกตต คณา :
“การตนสายคอชวตขาดทน”
รป อาจารยจรญ วชยสบ
22221111111
บก_คนนนนนนนนนนนนนนสสสสสสาาธธธธธธธธธธธธาารณณะะ
22 23
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“คนสาธารณะคอ คนทพรอมทจะเสยสละทกอยาง
สมองจตใจ เวลา และสงทมอยในเราทจะชวยเขาได
ชวตทกคนไมอาจอยถง 100 ป
เราพยายามทจะทา และทาจนกวาลมหายใจจะหมดไป”อาจารยจรญ วชยสบ
อาจารยจรญ วชยสบ
อาจารยเกษยณอายราชการ เขามาดแลงานสโมสรนกศกษา
มหาวทยาลยเชยงใหม
ผมเปนนกกจกรรมตงแตสมยเปนนกศกษา เปนเดกบานนอก
อาศยอยจงหวดลาปาง ชอบเรยน เลนดนตร เลนกฬา สงเหลานทาใหผม
อยในมหาลยอยางมความสขสลบกนไปตลอดสป ออกไปเปนครทบานเกด
คนทนให เรมทากจกรรมจรงจงเมอป 2520 สมยนนนกศกษายงหางไกล
จากการทากจกรรม รฐจงมอบให เจาหนาททาไปกอน ทงคายอาสา ดนตร
กฬา เพอเผยแพรแนวคดวา นกศกษามความตงใจทากจกรรม เปนคนด
ไมโดนดา
กจกรรมแรกททาคอ คายอาสาในพนท อ.แจหม จ.ลาปาง สมยนน
เปนพนทสชมพ เปนพนทของพรรคคอมมวนสตแหงประเทศไทย (พคท.)
ตองชแจงทมาทไปใหผใหญในพนทรบทราบ
นยามนกกจกรรม/จตอาสา เราเรยนมาแลวบนกระดาน เอามา
วเคราะหวา เรามจตอาสาดานไหน จะชวยเขาอยางไร แลวคอยทาตรงนน
24 25
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ขนมาเปนจดสาคญ อาจจะเปนการสรางคาย ดานการกฬาหรอ
ศลปวฒนธรรม ตองดในพนทนนกอนวา เราจะทาอะไรไดบาง เรอง
จตอาสานนทาใหแลว เขามความสข เรากพลอยมความสขดวย “มความ
สขจากการทากจกรรมไดเลย โดยไมตองรอผลจากกจกรรมนน” มความ
สขมากเขาใหเราทาอะไรกได เกบกระดาษ ลางหองนา เดน/วงขนดอย
เราไดทากมความสข ไมตองรอวา ถาเราทาไดปบ เขาจะใหเงนเรานะ
เขาจะใหสงนนเรานะ เสรจแลวกเสรจไป แลวกไปทากจกรรมใหมอน
กจกรรมทกอยางลวนมความสขถาเราจะทา ถงแมวาบางทเรา
ตองเหนอยหรอเจบตว กโอเค อยทวาจะสขมาก หรอสขนอย อยทเรา
จะทาหรอปรบเปลยนการกระทานน ใหเปนความสข เพราะตอนผมเรยน
ผมเปนนกดนตร นกกฬา นกการศกษา สามอยางนทาใหกจกรรมอะไรกได
เขามาหาเราแลวมความสข เราทาไดแลวไมตองหวง
หลกการทางาน ตองถามพนท/คนทนนวา เขาเดอดรอนหรอ
ตองการอะไร เขาตองการเราไหม ไมใชเขาไปเพอสรางความราคาญ หรอ
เรองไมดใหกบเขา ถาเราคดวาเราชวยเขาได และเขาพรอมรวมมอกบเรา
แลวเรากแลกเปลยนกน นามาซงความสข ผมเองจะเปนคนทไมบบสมอง
ของแตละคน ทกคนมความคดอะไรใหพรางพรออกมาวากน ทะเลาะ
กนกอน คยกนกอน แลวเอาสงดๆ ไปทา เปรยบเทยบกบหวปลา
ความยาวของตวปลา ใหแตละคนเปนกางปลาพอมาเสยบรวมกน แลว
พอดกบหวและหางปลาไหม เปนจดจบ
การเรยนรเกดจากการ หลอหลอมตวตนผานกจกรรม ของ
แตละคนไมเหมอนกน ขนอยวาเขากลาทา กลาพด กลาแลกเปลยนไหม
บางคนกลาทาอยางเดยวไมแลกเปลยน เหมอนการเลนปงปอง เราตอง
โตตอบเขาดวย ไมใชตอะไรมากไมโตตอบ การทากจกรรมกเหมอนกน ใน
เมอเราเขาไปในหมบานนนแลว มอะไรดไมดตรงไหนเราชจดได ปญหา
อะไรลด อะไรเพม
วธการทางาน เมอตองการใหนองๆ เขามาเปนแนวรวม ตอง
ปลอยใหเขาพดกอน แลวมองไปในตวเขาวาเหมาะสมกบจดไหน คอยๆ
ดงจดเดนของเขาขนมาทางาน มองเหนศกยภาพ ใหเขาไดทาเตมท ปลอย
แลวเราชวยประคอง แนะนาใหเขาเปนเพชรทงดงาม เพชรทด ทแขงแกรง
เจยระไนใหงดงามแลวใหเขาเปลงประกาย
ปญหาสงคมปจจบน นนมาจากการสอสารทไวมาก และไปได
ทวโลก แตไมมการวเคราะหปรบหรอกลนกรองกอน ยงถาไมมผใหญดแล
26 27
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
กอนตราย เมอเราเหนตองชวยกนแนะนา เราหามหรอตอสใหหยดไมได
ตองทาสงทดลบลางสงไมดออกไป สงจาเปนคอการรเทาทน ตองเลอกเสพ
การศกษาความร อานเกมเปนรจกสอไหนเหมาะสมไมเหมาะสม ดไดเพอ
การศกษาเพอแนะใหนอง เพอนวาไมด และตองดอยางเขาใจ
ปญหาทเกดขนกบนกศกษานน จะทาอยางไรใหเขาเดนเขามา
หรอเราอาจเดนไปหาเขา อยามองวาไมใชลกหลานเรา ผมตองมองนกศกษา
วา นคอเปนมนษยดวยกนนะถงแมวาไมใชญาต เรามองเหนคนทผดพลาด
เราใหโอกาสเขา ชวยเขาแนะนาเขาใหกาลงใจเขา ใหทกคนมความสข
อยามองวาคนนนด คนนไมด ทาอยางไร จะชวยเหลอกน ใหใชชวตความ
เปนมนษยอยางมความสข
ความจรงของชวตเราจะมวธอยางไรเราตองเรยนรดวยตนเอง
ทาในสงทไมเคยทา ตองลองทาด เราตองพาเขาทะลกาแพงทเกดขน
เราตองเรยนรการใชชวตกบคนอนอยางเสมอภาค ทกคนตองพดเปนทาเปน
ผมเลกดมเหลาตงแตป 2553 กหลายปทผานมาแลว ผมหกดบ
ลดจากการเลกสบ และเลกดมแอลกอฮอล เรมรสกวาเราดมมามากแลว
และมองเหนเรองสขภาพของตวเราเอง มองถงศาสนา สงแวดลอม เมอ
เราไมดม เรากมความสขได และมประโยชน กลยทธทางการตลาดของ
เครองดมแอลกอฮอลใชสอโฆษณาจานวนมากมาลอและกระตนใหดม
รฐบาลกมกฎหมายตางๆ ทออกมา แตพอคากมวธการหลบเลยงมากมาย
คนททาผดมเยอะ มนอยคนทจะทาถกตอง การทางานเรองแอลกอฮอล
ผมทางานกลางคนมเหลาบหรมากมาย ตอนเดกๆ ผมพดกบพอวา ไมตอง
เรยกผมไปกนขาวนะ ผมกนบหรไปกอมแลว ตอนนนคอ เดก แตป 2520
ผมมาคดวาไมนาจะพดแบบนน หลงๆ มา ผมพดในสงทตรงขาม บอก
เปนสงลบ พยายามทจะหางมน อาบนาและนอน เอาสงดๆ มาทดแทน
เหลาบหร เราตองรพฤตกรรมการบรโภคของเรา
ใหกาลงใจกบคนทงดเหลา การทสามารถเลกเหลา-เบยร ได
3 เดอน มนสรางสงดงามแกเราอยางไร และลองดวาเราลอง เพมระยะเวลา
การเลกไดไหม สขภาพ และอนไหนจะดกวากน ทกศาสนาพยายามทจะ
รณรงค ลด ละ การดมแอลกอฮอลอยแลว เราทาไดอยทใจ ทาใจทเขมแขง
28 29
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ขอคดสาคญ
“จะใหผมหยดการทากจกรรม คอหมดลมหายใจ และดนกลบหนาผมเทานน
มความสขในการทางานไดเลย ไมตองรอผลของงาน”
รป นายธนกฤต ชเชด
2299
บบกก__คคนนสสสาาาธธธาารรรณณณะะ
รปปปปปปปปป นนนนนนนนนนาาาายยยยธธธธธนนนนนนนกกกกกกกกกกกกฤฤฤฤฤฤฤฤฤฤฤฤฤฤตตตตตตตตตตตตต ชชชชชชชชชชชชชชชเเเเเเเเเเเเเเเเเชชชชชชชชชชชชชชชชดดดดดดดดด
30 31
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“การทางานเพอสวนรวม คดไมไดหรอกวา
การทางานจะตองมคนมองเหนงาน
แบบทเราทา มนมผลตอคนจานวนมาก เปนงานเบองหลง
และมนจะกลายเปนแรงบนดาลใจ ความภมใจทไดทาเพอผอน”นายธนกฤต ชเชด
นายธนกฤต ชเชด อดตนายกสโมสรนกศกษา
คณะการสอสารมวลชน มหาวทยาลยเชยงใหม
รจกกจกรรม ตงแตเรยนชนประถมศกษา ตอนแรกเปนกจกรรม
ชมรมฟตบอล อาจารยชวนมาทากทา กเรมเหนวา นอกจากการเรยนแลว
จะตองทากจกรรมอะไรสนกๆ ไปดวย เพอเสรมสรางศกยภาพตวเรา
เรมชอบทากจกรรมจรงๆ จงๆ ตอนมธยมศกษา ม. 4 ไดเปนคณะกรรมการ
นกเรยน เปนตวแทนของนกเรยนเพอทางาน กบนกเรยน คร อาจารย
ผปกครอง ททาใหอยากทากจกรรมตอ เพราะไดประสบการณการเรยนร
จากสงทเราไดพบ ไดเจอ สอสาร พดคยกบทกคน เราทาแลวมนเกดความ
ภมใจ คดแลวรสกวามนคม แมมนอาจจะแลกดวยความเหนดเหนอย
แตมนคมกบสงทเราไดมา
กจกรรมทเราชอบมากทสด คอ การเปนอาสาสมคร ตลอด
ระยะเวลา 8 ป เปนงานทนอยคนทจะเขามาชวยและทา ณ จดน การ
ชวยเหลอเพอนมนษย เพราะกอนหนาน ผมเคยตกอยในสภาวะ ทเรา
เคยอยในจดจดนน จากอบตเหตทเกดขนกบครอบครว รถเกดอบตเหต
พลกควาทจงหวดพจตร ตอนนนเวลาประมาณต 3 ผมเรยนอยชน ม. 3
32 33
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
เดนทางทงครอบครว พอกบแม ผมมสตอยคนเดยว และพยายามทจะเรยก
รถทผานไปผานมา เกอบ 100 คน แตไมมใครลงมาชวยเลย ผมบาดเจบ
พอเลอดไหลทหว แตมรถอกคนทจอดและใหความชวยเหลอ ครอบครว
ของผม คอรถกภย เจาหนาทเหลาน คอคนทตอชวตของครอบครวพวกเรา
เหตการณน ทาใหผมอยากทางานกภย ความทเรารอดนแหละเราอยากจะ
เปนสวนหนง เรารสกถงหวอกคนทเจบปวดอยแลว มนกลายเปนสงทเรา
ตองออกมาทาเพอคนอนบาง คนทประสบอบตเหตตองการคนชวยเหลอ
อยแลวอยางแนนอน เวลาทเราโดยรถชนหรอการถกทารายเราจะตนเตน
เหมอนไมมใคร เราทาอะไรไมถก เราไดเขาไปเปนเพอนเขา และทาใหเขา
อนใจ เรมทางานอาสากภยทสโขทย และมาทาตอทเชยงใหมเพราะงานน
เปนงานทเรารก มนมคณคา พอไดชวยคน เรามความรสกมความสขตลอด
งานอาสาคอ งานทไมใชงานหลก ไมใชอาชพ มนเปนงานทเรา
สามารถทาเวลาวางได เปนงานททาแลวไมเดอดรอนคนอน การทางาน
ทเกดจากใจไมมใครบงคบ ทาโดยไมหวงสงตอบแทนใดๆ สงทตอบแทน
คนทางานอาสา คอ การคอยๆ สงสมประสบการณ ทาใหเรามทกษะในการ
ใชชวตมากขน มความนาเชอ สงคมใหการยอมรบเรา การวางตว
คนรวมงาน 100 คน 100 แบบ 100 คน 100 เหตผล จตใจคน
ไมเหมอนกน เราจะตองเปดใจยอมรบบางครงตองคลอยตาม เอาสงด
เขามาเตมเตมกน จงจะทาใหหลายสงหลายอยางมนเกดพนทรวมกนได
การทากจกรรมอาสา ตองเกดจากความอยากทา และตองเกดจากใจ
ไมใชการบงคบ ตอนทากจกรรมในมหาวทยาลย ผมทาไมชวนใครเลย แต
พอเขาเหนเราทา และอยากทากจะบอกกบเราแบบน ผมรบเลย เพราะวา
มใจทอยากทา ผมมองวามนไดใจมากกวา เหมอนการเปน Idol หรอ
คนตนแบบ เหนเขาทาเรากอยากทาบาง งานทผมทาเปนงานเพอประชาชน
ทางานหนางาน ผมไมไดคดหรอกวาการทางานของผมจะตองมคนมาเหน
งานแบบทเราทามนมผลตอคนจานวนมาก และกลายเปนแรงบนดาลใจ
ในการทางานรวมกน
34 35
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ขอคดสาคญ“ความเปนพลเมอง ทกคนมหนาท และควรสนใจผคนรอบขางบาง
การทางานตองเปดใจ ชวยกนคนละไมละมอ
เอาปญหาเขามาในใจ วามนเปนปญหาของพวกเรา
จนกลายเปนจดกระตน ในการลดปญหา
โดยเรมจากตนเอง สงคมไทยนาจะนาอยมากขน”
รป นายพฒณพงษ นาคะพงษ
35
บกก_คคนสาธธาาาารรณณะะ
รป นายพฒณพงษ นนาาคคะพงษ
36 37
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“ผมกไมรวา บคคลสาธารณะเปนอยางไร
แตทผมทากจกรรมตางๆ ไปกเพราะดวยใจรกและศรทธา
เชอวาสกวนจะมคนเจรญรอยตาม
แคสกคนเดยวกภมใจแลว
และโลกนคงจะมอะไรอะไรทดขน”นายพฒณพงษ นาคะพงษ
นายพฒณพงษ นาคะพงษ
นายกองคการนสตมหาวทยาลยพะเยา ป 2555
การทากจกรรมอาสาสมครนน เรมจากการทากจกรรมตางๆ
ในโรงเรยน อาทเชน เปนพนกงานธนาคารโรงเรยน วงโยธวาทต และก
ทาชมนมนกสงแวดลอมรนเยาว เพอดแลสงแวดลอมในบานเกด เปนตน
สวนแนวคดการทากจกรรมเพอสงคมนน ผมคดวา การทเราม
ทอยอาศย เรากนอมทองทกมอได กเพราะเรามแผนดนใหเหยยบ ดงนน
เรากควรทจะตอบแทนคณแผนดนนบาง แผนดนทใหเราทกอยาง เราก
ควรจะทาอะไรบางอยาง เพอตอบแทนคณแผนดนน ถงแมวาพลงในการ
ขบเคลอนกจกรรมทางสงคมของเราจะมเพยงนอยนด แตมนกยงดกวา
ทจะอยเฉยๆไมทาอะไรเลย
กจกรรมเปนเครองหลอหลอมชวต ถาใหเปรยบเทยบใหเหน
ชดเจน ชวตคนเรากคอกอนหนกอนหนง สวนกจกรรมกคอเครองเจยระไน
เพชร ลองคดดนะครบ ถาชวตนเกดมาโดยไมไดลงมอทาอะไรสกอยาง
ชวตของทานกจะเปนเพยงแคกอนหนธรรมดาไรคากอนหนง แตถาทาน
ไดลองทากจกรรมตางๆ ทานกจะพบกบปญหาและอปสรรคตางๆ มากมาย
38 39
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ปญหาและอปสรรคเหลานนแหละทจะขดเกลาตวทานเอง เมอทาน
ผานพนอปสรรคและปญหาตางๆ ไปได ชวตของทานกจะเปนดงกอนหน
ทถกเจยระไนแลวเจยระไนเลาจนกลายเปนเพชรเมดงามอนทรงคณคา
ทใครหลายๆ คนหมายปอง
จากนสยสวนตว ทชอบพบปะผคนมากมาย สนกทไดทากจกรรม
ไมชอบอะไรทซาซากจาเจ อาจจะเปนแรงบนดาลใจในการทากจกรรม
ของผม คณคาของการกจกรรมนน สงผลใหเราแกรงขน ทงทางรางกาย
จตใจ และสตปญญา หรออาจจะเรยกไดวา “กจกรรม คอ ภมตานทาน
ทางสงคมของชวต” คนททากจกรรมมากอน เมอถงจดวกฤตในสงคม
ผนนจะสามารถแกปญหาไดโดยการหยบยกเอาสงทไดเรยนรมาในตอนท
ทากจกรรม จากวกฤตกจะกลายเปนโอกาสทนท
ปญหามอยกบสงคมทกยคทกสมย จะแตกตางกนไปตามพลวต
หรอการเปลยนแปลงของสงคม สงคมในปจจบนเจรญกวาในอดตมาก
ยงเจรญมาก ปญหากยอมมมากไปตามๆ กน ยงปจจบนความเจรญทาง
วตถมมาก ขาวสารบานเมองรวดเรว หากรบเอาไปแบบผดๆ สงคม
กจะเสอม คนกจะเสอม และในทสดเรากจะถกครอบงา
นกศกษากบปญหาสงคมนน สงจาเปนของนกศกษาคอ อยา
เรยนรแตในหองเรยน ลองเปดโอกาส เปดโลกทศนใหกบตวเอง ทจะเรยนร
กบสงคมภายนอกหองเรยน เราควรออกมาเรยนรปญหา และชวยกนแกไข
ปญหาสงคมตางๆ เทาทจะทาได ยอมสงผลใหสงคมนาอยยงขน เพราะทาน
คอผร ทานคอคนสาคญทจะชวยสงคมทกาลงปวยนใหหายปวยได
หลกการทางานทสาคญ เมอเราตองการสงใด เรากตองใหสงนน
กอน อกทงเราตองทาใหผคนเหนวาสงทเราทานนด มประโยชน แลวผคน
เหลานน กจะเจรญรอยตามเอง อนทจรงคนเราสมผสความจรงของชวต
อยตลอดเวลา อยทวาเราจะสมผสในดานใด? ดานมดหรอวาดานสวาง
โดยสญชาตญาณของมนษยนน สามารถแยกออกไดวาความจรงของชวต
สงไหนด สงไหนไมด แตมนกขนอยกบจตใจของมนษยเองทจะเลอกสมผส
ในสงใด? หากเปนผทมจตใจสงกเลอกสมผสสงทด แตถาหากมจตใจตา
กคงจะเลอกสมผสในสงทไมด
40 41
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ขอคดสาคญ
“จงอยาหยดทจะเรยนร ชวตนมอะไรททานตองเรยนรอกมาก
และอยาลมหนกลบไปมองดานหลงของเรา พอ แม ผมพระคณ
รวมทงแผนดนเกด อนเปนรากฐานสาคญแหงชวต”
41
บบบกก__คคคคนนนสสาาาธธธาาารรรรรณณณณณะะะะ
42 43
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“มองเปาหมายไวใหด
และคดใหกวางกวาเรองของตนเอง”ผศ.ดร.จาเนยร ยศราช
ผศ.ดร.จาเนยร ยศราช
อธการบดมหาวทยาลยแมโจ
คนทเกง คอคนททาหนงสอทงเลมเหลอแคหนาเดยว คนทเกง
กวานน คอทาใหหนงหนาเหลอแคประโยคเดยว คนทเกงทสดในโลก คอ
ทาหนงสอหนงเลมเหลอแคบรรทดเดยว สงสาคญคอการจบประเดน
ผมทางานไมเคยสนใจ เรองการเลอนขน เลอนตาแหนง ไมเคย
ถามหาเงนเดอน ทาอยางเดยว ทาใหดทสด กยอมไดรบผลนนเอง ขอดทสด
ของการทางานคอ มนทาใหเราไมไดมองเรองผลประโยชนมากอน มองแต
เปาหมายงานเปนหลก และลอคมนไวใหมน ดงนนการขนเปนอธการบด
จงเปนเรยนร การฝาฟนการทางานตางๆ อยางมากมาย คนทอยากเปน
อธการบด อยากเปนเพราะอะไร อยากเปนเพออะไร ถาเรยกกนในแบบ
ภาษาชาวบานคอ “คณมกนทจะเปนหรอเปลา” เทานนเอง
ปญหาของสงคมในปจจบนรายแรงยงขน การแขงขนสง เพราะ
ฉะนน ผบรหารตองมคณสมบต 2 ประการคอ 1.ตองเปนคนดกอน
ตองทางานเพอองคกร และมความรความสามารถ ความดตองเรมสะสม
และเพมพนขนตงแตสมยเปนเดก 2.ตองแสดงใหเหนวาเปนคนทมความร
44 45
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ความสามารถ บรหารงานไดด บรหารองคกรไดด ถาพสจนไดวา เปนคน
ทมคณสมบตทดกวาผม ไมตองมาแขงขนกนหรอก ผมยนดทจะลาออก
เพอใหแมโจเจรญ ไมใชมานงขวางอยอยางน
การทางานกบคนนนตองมองคน 3 ระดบ อนดบแรก คอ ตวบคคล
ผมกเปนผม นายจาเนยร ยศราช อนดบท 2 คอ ตาแหนง เปนอธการบด
มหาวทยาลยแมโจ และอนดบท 3 คอ องคกรมหาวทยาลยแมโจ ผมบอก
คนในแมโจทกคน ไมตองมาสนใจอะไรใน นายจาเนยร ยศราช บางคน
ไปยดตดทตาแหนง ซงนายจาเนยร ยศราช มตาแหนงเปนอธการบด
ไมใชวาเอาหมวกไปสวมแลวทกคนจะดทกคนไมใชเลย ถาเอาหมวกไปสวม
แลวเปนคนไมด ผมบอกไดเลยวาอยาไปเชอมน ถามนผดแสดงวาเราเอา
คนชวมาบรหาร ผมฝากทกคนเลยวาใหมององคกรเปนตวตงตน ถานาย
จาเนยรไดด อธการไดด มหาวทยาลยแมโจไดด กทาไปเถอะ แตถานาย
จาเนยร ไดด อธการไดด มหาวทยาลยเสยหาย อยาไปทา หรอ ถานาย
จาเนยรไดด อธการไดด แมโจไดด แตประเทศชาตเสยหาย แบบนกยง
อยาทา มนจะกลายเปนรกพวกพองโดยไมคานงถงประเทศชาต
คนตองมวธคดทถกตอง ทาตามวธคดทถกตอง บางคนคดถก
แตทาไมถก คดไมถกพดหลอกๆ เพอใหคนเชอใหคนรก ชนชมแตปฏบต
ลบหลงหนาไหวหลงหลอก คนประเภทนควรจะเปนผนาอยไหม ทงองคกร
และประเทศ ยงคดผด ทาผดเลกพดเลย บางคนคดถก แตทาไมถกกม
เรองของการคดถก ทาถกนนคอ สงทเราตองการ ซงแสดงใหเหนวา
เปนคนทมศลธรรม
แนวทางการทางานของมหาวทยาลย ผมมหลกวา มหาวทยาลย
แมโจ คอ มหาวทยาลยแหงชวต คาภาษาองกฤษคอ University of Life
ซงมแนวทางการทางานอย 5 ประเดน คอ ประการท 1 มหาวทยาลยแมโจ
จะพฒนาสความเปนเลศทางวชาการการเกษตร ไมใชความเปนเลศทางการ
แพทยหรอการทหาร ประการท 2 มหาวทยาลยแมโจจะเปนมหาวทยาลย
ทเนนดานสงแวดลอม ถาผานสองขอแรกได มหาวทยาลยแมโจอยได
คนไทยคนทงโลกจะอยได เมอเรามทรพยากรทางอาหารและสงแวดลอม
ทด ประการท 3 เรองวฒนธรรม เรองวฒนธรรมคนไทย วฒนธรรมของ
แมโจ วฒนธรรมของคนเชยงใหม ผมคดวาเรองนสดยอด ประการท 4
ธรรมาภบาล โปรงใสตรวจสอบได อยบนโลกแหงความเปนจรง และ
ประการสดทายคอ รเทาทนเทคโนโลย เมอเราใชแลวมนมผลด ผลเสย
ตอเราตอมนษยอยางไรสงทมนไมดตองลด ละ เลก คนทเคยดมเหลา
สบบหรตางๆ ตอง ลด ละ เลก เราตองสอนลกสอนหลานใหลด ละ เลก
สงไมดเหลาน
46 47
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ในดานนโยบาย ลด ละ เลก เครองดมแอลกอฮอล มหาวทยาลย
แมโจ กาลงเตรยมการคอ ลด เลก อบายมข ซงมหลายอยางทง เหลา – ยา
เสพตดตางๆ เพมระเบยบวนย ซงกาชบฝายพฒนานกศกษา เชน เพมวนย
ลด ละ เลกอบายมข เพอความสขอยางยงยนของชาวแมโจ เรองเหลา-บหร
เปนเรองทตองรวมกนดาเนนการทงองคกร และมงสงเสรมกจกรรม
ดานกฬาและดนตร เพอพฒนาทงสขภาพกายและใจใหสมบรณแขงแรง
การพฒนาทงหลาย ตองอยบนพนฐานของความสมดล ถา
เปนหลกของในหลวงคอ ความพอเพยง พอเพยงทงภายนอกและภายใน
จตใจ เพอจะทาใหสงเหลานมการพฒนาอยางยงยน
ขอคดสาคญ“การทจะทาใหมหาวทยาลยแมโจเปนมหาวทยาลยสเขยว
ไมสามารถทจะทาไดใน 1 วน สเขยวไมไดหมายความวา เอาสเขยวมาทาตก
ทกตกของมหาวทยาลย แตเปนเรองของการทาใหแมโจ เปนมหาวทยาลย
ทนาอย เปนมหาวทยาลยทปลอดอบายมข เปนมหาวทยาลยทปลอดภย
และเออตอสขภาพของคนในมหาวทยาลย”
รป นายบญญาวฒน ธงทอง
47
บก_คนสาธารณะ
รป นนนาาาาาาายยยยยยยยยยยยบบบบบบบบญญญญญญญญญญญญญญญญญญาาาาาาวววฒฒฒฒฒนนนนนนน ธธธธธธงงททออง
48 49
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“บคคลสาธารณะ” มลกษณะพเศษ เปนแบบอยางตอสงคม
มความดเปนพนฐาน ไมจาเปนตองรจกทวประเทศ
คดถงเรองของคนอนมากกวาตวเอง
นายกยอง เหนประโยชนของสวนรวมมากกวาสวนตน”นายบญญาวฒน ธงทอง
นายบญญาวฒน ธงทอง
กลมคนรกการสอสารมวลชน มหาวทยาลยเชยงใหม
ครงแรกทากจกรรมตอนอยชนอนบาล ไดแสดงละครสะทอน
ปญหาสงคม เรองยาเสพตด ไดรบทนการศกษาจากภรรยาทานสนน
ขจรประศาสตร พอเขามหาวทยาลย กจกรรมททาจะยากและกวางมากขน
และผมเรยนเกยวกบสอ กไดรวมโครงการของ acco Group ในการทา
ฝายตนนา ชมชนปกาเกอญอ (กะเหรยงเผาสกอร) มโอกาสเขาไปทาสารคด
เรยนรวถชวต เรยนรและเผยแพร ชวตของชมชน ซงมความยาก ในการทา
เพราะตองเขาไปเรยนรชวตจรง มนทาใหเราโตขน และเชอวา ทาสอจรงๆ
กสามารถชวยชาวบานไดจรง
จากนกเรยนทนสมเดจพระเทพฯ นกเรยนทนทกคนกจะทา
ประโยชนเพอสงคม แตนกไมใชขอบงคบทตองทา ไมวาเราอยไหนกทา
เพอสงคมได มคนถามวาเรยนสอแลว จะชวยสงคมไดอยางไรบาง เพราะ
นกเรยนทนหลายคน เลอกเรยนหมอ เรยนพยาบาล เรยนเภสช สายตางๆ
ทวามากเกยวของกบคน ชมชน ผมกตอบไปวา ถาใจเรามนอยากจะ
ชวยเหลอสงคมอยทไหน เรยนอะไรกไมสาคญ คณเปนอะไรกสามารทา
ไดหมด ทเลอกเรยนดานการทาสอ กตงใจจะทาสอผลตสอเพอสงคม
เพราะวาเราโตมาดวยทนของพระเทพฯ เงนทไดจากประชาชนถวาย
50 51
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ใหพระองค และทนดงกลาวกแปลงมาเปนทนการศกษา เพอเดกและ
เยาวชนจงอยากทาสอเพอสงคม เพราะถาสอไมไดชวยสงคม กเปนสอขยะ
ผมตระหนกวชาชพทเราเรยน และอยากใชชวตใหเปนคณคา เราจะตอง
ตางตอบแทนใหกบสงคม
โครงการเชยงใหมเอยม โครงการหนงสน เพอเปลยนแปลง
เมองเชยงใหม โดยมพๆ จาก GTH โครงการนผมสนเรอง การผลตหนง
ตอนนนผมทาเรอง 3 แพรง โดยมทมงานรวมกน 13 คน โดยทาเรอง
ขยะในเมองเชยงใหม โดยงานนเราไดความร และไดรบทราบปญหาของ
เมองเชยงใหม ออกสารวจพนทเชยงใหม การทางาน ดเหมอนกบวา
เชยงใหมกาลงถกทารายจากทเราไมไดกลบไปมอง เรากไดรหลายอยาง
รจกคนเพม และเปนจดเรมในการทาผลงาน สอทเปนปจจบน สอคอ
ทาหนาทเผยแพรขอมล ใหความบนเทง สรางความรกบสงคม เปน Mass
ตอคนหมมาก “สอทดตองใหปญญากบสงคม สอทดตองมสงดๆ
แฝงอยในสอ” แตสอทไมมประโยชนกม อาทเชน หนงสอทแย คอ หมก
เปอนกระดาษ เปนวทยกเปนเหมอนคลนเปอนอากาศ สอทดตองให
ผลประโยชน จรรโลงสงคม
การรวบรวมขอมลจนกลายเปนสอเพอการเปลยนแปลงสงคม
เรองขยะ พอแม คนชราถกทง เหลา บหร เทาทผมเคยสมผสมา เรา
มองเหนปญหาแลว เรากจะรวมกนวเคราะหหาตนตอ สาเหตของปญหา
ผลกระทบกบคน ผลกระทบตอสงคมรอบขาง ประสบการณตรง พอผม
อาจจะเคยกนเหลา เพอนๆ กสบบหร ทกอยางลวนเปนเรองใกลตว ท
พบเจอในชวตประจาวน ถาเรามองเหนวา เปนปญหา กจะเรมคด จะทา
อยางไร ใหเหนปญหา และรวมสราง Massage เพอสอสารกบคนในสงคม
อาจจะเปนการกระตนใหฉกคด แนะนา หรอรปแบบการชโทษใหเหน
คนแย คนปวยแลวตายจากปญหา ใหคนทมองเหนแลวตระหนกเลย การ
จะบอกหรอสอนวา ดมเหลาไมดอยางไร ตอเพอนในมหาวทยาลย
ไมสามารถสอนตรงๆ แตสอสารผานการกระทาของตวละคร ผานบท
คาพด ศาสตรทางภาพยนตร ศาสตรทางละครการโฆษณาตางๆ สอใน
ปจจบนโลกเปลยนไป สอกเปลยนไป การสอนหรอบอกตรงๆ คนสวนใหญ
จะไมเชอ แตถามตวอยาง สรางเหตการณ มวธการนาเสนอทแปลกใหม
ใหคนดไดมนนาสนใจ คนกจะรบรขอมลโดยไมใชการสอนแตเปนการ
ทาการสอสารแบบ เนยนๆ ไป กจะทาใหสอเกดประสทธภาพมากขน
สอนาดทเขามาสคน สอดจะไปทดแทนสอไมด ปจจบนสอเปน
ทสนใจของคนจานวนมาก และสอเหลานนาไปสการลอกเลยนแบบ
การรบรขอมลผด การใชภาษาทผด นาไปสการเกดคานยมทผด สอ
จานวนมากในปจจบน เปนสอเชงพานชย หรอเพอการตลาดของธรกจ
52 53
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
แสวงหาผลกาไร จนลมนกถงผลกระทบตอสงคม สอทด แตยงขาดวธจงใจ
ใหคนเขามาด บางครงตองกลบไปวเคราะหสอทไมด วาเขามการนาเสนอ
อยางไร ทาไมคนในสงคมใหความสนใจ เราตองมองตรงน สอดตองพฒนา
เมอมคนสนใจและตดตามเรองราว กสามารถแทรกเนอหาอะไรลงไปได
สงสาคญ ตองตระหนกวา สอนนจะรบผดชอบตอสงคมอยางไร
สอสรางสรรค อะหยงฟลม คอ กลมคนคนรกการสอสารมวลชน
มโครงการนาสนใจทรนพแนะนา เมอตกลงกนทจะทา กถามกนวาจะใช
ชออะไรด (อะหยงด) กเลยเอาคาพองตงชอทมวา อะหยงฟลม ภาคเหนอ
เรองแรกคอ เรองนกศกษา เรยน รก เพอน เนนจะไมทาสอเปนสอขยะ
ใชความรเลกๆ นอยๆ แทรกลงไปมนจะคอยสรางความตระหนกใหความร
แกคนในสงคม เรองใกลตว เรองจรงทเกดขน เชน เรองเพอน ทาไงใหคน
เหนคณคาของเพอน รกเพอน มตรภาพวยเรยน ความสขในป 4 สงแวดลอม
สงทเปนปญหา อยากใหคนตระหนกใหคนร ความเหลอมลาทางสงคม
สวสดการ การแพทย วถชวต ทมความแตกตางกนมาก เราอาจจะเกดมา
จากสงคมชนบท เรอง ความจน ความรวย ความมเงน ไมมเงน โอกาส การ
เรยน สวสดการของรฐแตคนในประเทศของเรามชวตทดมไมมาก แตคน
ทมความทกขในทตางๆ ในดอย และถาเราทาใหคนในสงคมในประเทศ
มนเทาเทยมกน ผมอยากทาทาสอชาวบาน เพอคนในชมชน
ขอคดคนทาสอ
มนเปนอาชพททาทายและเหนอยมาก ทาดเขากชม ทาแยก
สาปแชง กาลงใจจงเปนสงสาคญ ตองตระหนกเสมอวา สอตองทาเพอ
สงคม และมเปาหมายวาทาเพอใคร ใหกาลงใจตวเอง และถาสอเราเปน
ประโยชน สอเราไมทารายสงคม และคนจะเหนในความด และมนจะ
สงผลดตอสงคมตอไป
สวนคนทเรมจะทา อยาหยดเพยงแคคดจะทา จะตองลงมอ
ทาเลย ประสบการณจะสอนตวเราเอง ความรจะเกดขนจากการทางาน
ทาดอยาชนชมตวเอง ตองหาสงทาทายใหมๆ แลวเราจะสนกกบการใชชวต.
54 55
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
รป ผชวยศาสตราจารย ดร. พระ จนอยสวรรณ
54
บก_คนสาธารณะ
รรรรรรปปปปปป ผผผผชชชชชวววววยยยยยยศศศศศศศศาาาาาาาาาสสสสสสสสสตตตตตตตตตรรรรรรรรรรรราาาาาาาาาาาาาาาจจจจจจจจจจจจจจจจาาาาาาาาาาาาาาาารรรรรรรรรรรรรรยยยยยย ดดรรรร..... พพพพรรรรรรระะะะะ จจจจจนนนออออยยยสวรรรรรรณณณณณ
“บคคลตนแบบในสงคมบานเราตอนนนอยลง มนอยมาก
สอทออกมา กเปนสอทไมคอยด เรากตอสกบสออยางหนก
และถาเราใชสอเปน เรากสามารถใชสอเปนเครองมอในการสอสารได
ผาน Face book Twitter Instragram เปนตน”ผชวยศาสตราจารย ดร. พระ จนอยสวรรณ
56 57
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ผชวยศาสตราจารย ดร. พระ จนอยสวรรณ
มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ภาคพายพ เชยงใหม
อดตเคยรวมทางานลกทงสถาปตย ตอนนนกาลงมชอเสยง
เคยเปนหางเครองเตนกนทละ 50 คน มความสขมาก ทางานแลวมน
คลายเครยด มนผอนคลาย คดวางานแบบนอยกบเพอนได อยกบคนเยอะ
และมาทางานทสถาปตยกรรม กรวมทางานกจกรรมนกศกษาตอเนอง
และมากขน ทางานไมเปนทเปนเวลา “ทางานเอามวน ทางานอยางม
ความสข” สมยกอนเรามรนพทชอบกจกรรมจนไมเรยนหนงสอ มนกม
ดานลบ แตพเขากจบ และสดทายพเขากผานไปได ตอนนพเขาไดทางานดๆ
เปนใหญเปนโตไมใชพวกทเรยนอยากเดยว บางคนกทางานจนกลายเปน
ออแกไนซเซอรระดบชาตกมาจากเปนนกกจกรรม เวลาเราเหนอยๆ เราจะ
ไดรบแรงบนดาลใจ กาลงใจจากรนพในการทากจกรรม
การทางานรวมกบนกศกษา กจะอยรวมทางานดวยจนดก เพราะ
ถามปญหา เดกทากจกรรม ทางานจนดกแลวเกดอบตเหตถกรถชน
มนจะเปนเรองทสะเทอนใจเรามากถาเวลานน เราหนกลบไปนอนอยท
บาน ทงใหเดกๆ ผจญชะตากรรมโดยลาพง มคนเคยแนะนาวาตาแหนง
ขนาดนแลวคณกลบบานส สบายจะตาย สงงานส อยบนแทนไมตอง
ลงไปคลกอยหนางานหรอก อยากจะถามกลบเหมอนกนวา หากเวลานน
เกดอบตเหตใดๆ ขน และเผอญเปนลก เปนหลานทาน ทานจะรสกอยางไร
เวลาเตรยมงานและทากจกรรมเราจะอยดวย ถงแมไมไดชวยแบกหามอะไร
กเปนกาลงใจใหเดกๆ นงดมกาแฟ ทานขนม เลนเนตไป หาอาหารรอบดก
บรการใหเดกๆ เรากตวคนเดยว ไมไดมภาระอะไรมาก นนคอขอดเทานน
เอง เวลามองดเดกดวงตาเดกๆ มนใสปง เรากมกาลงใจในการทางาน
เพอเดกๆ ตอไป ชวงปใหมเดกๆ กไปทาเซอรไพรทบาน เออ... มนกนารก
ดนะ แมบางทกอาจจะกวนประสาทไปหนอย ยงทางานนานวนกเกดความ
ผกพนธ เรารสกวาเราทงเขาไปไมได อาจารยอยสโมสรนกศกษามากกวา
บานอก ทบานกใหจงจก ตกแกอย กจกรรมตางๆ เนนเอาหลกธรรมคาสอน
ทางพระพทธศาสนา มาประยกตผานกระบวนการมสวนรวม แตอาจจะ
มการปรบวธการใหมความนาสนใจในกลมวยรน โดยการใชสอ ใช
เทคโนโลยชวย กวากนไป
ปญหาสงคมเรมจากทบาน เนองจากคนมพนฐานแตกตางกน
จงมพฤตกรรมทตางกน เรามหนาทตองสอนกนไปเรอยๆ บางครอบครว
สอนมาด ตอนทอยกบเราในมหาวทยาลย กไมตองทาอะไรมาก
58 59
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
บางครอบครวสอนบางไมสอนบาง เรองเหลานมนกจะตางกนออกไป
พนฐานครอบครวจงเปนสงทสาคญมาก
การทางานของเราเราจะบอกเลยวา หามเดดขาดเรองดมเหลา
หรอเครองดมแอลกอฮอลในสโมสร และสงทอาจารยถอปฏบตคอ ไม
รวมวงดมเหลากบลกศษย เพราะจะไมมใครสอนใครได เราทาแบบอยาง
สอนเขา นโยบายตองเดดขาด Role Model คอครอาจารย นกกจกรรม
มออาชพ คอ ผดพลาดนอย วางแผนด มความเรยบรอย วางแผนด
ปญหากจะนอย พดคยกนใหมากๆ อยาเกงเดยว มออาชพกคอทางานเปน
อยางคนพดเปนกบคนพดไดนนตางกน ขอชนชมคนทมใจรกในการทา
กจกรรมทกคน สงนเปนสงทด เปนเครองมอทจะชวยสรางการเรยนร
นอกหองเรยน ระหวางการศกษา และในอนาคตเราจะไดนามาปรบใช
เพราะสงนคอ “บทเรยนทจาลองมาจากชวตจรง” เราควรจะเชยรนก
กจกรรมและทางมหาวทยาลยกควรใหความสาคญ เชนจดใหมพธเชดช
เกยรตใหกบกลมนกกจกรรมในหลายๆ โอกาส
ขอคดสาคญ
“อยาขอคาชมมนจะมคาตเยอะ และคนทใหกาลงใจคอ
คนทางานคนรอบขางเรา อยาซาเตมคนกนเอง
และใหกาลงใจกนมากๆ
เปรยบเสมอนกบคนในครอบครวเดยวกน
จงทาทเหต อยาหวงทผล ผลเขาจะมาของเขาเอง”
60 61
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
6000
บบบบบบบบบบกกกกกกกกก____คคคคคคนนนนนนนนนนสสสสสสสสสสสสสาาาาาาาาธธธธธธธธธาาาาาาาาารรรรรรรณณณณณณณณะะะะะ
“กจกรรมรบนองของมหาวทยาลยถอเปนธรรมเนยมปฏบต
เพราะประเพณน ไดสรางคณคาความหมาย
การสรางสานกความเปนเมองลานนา
ความเปนนกศกษามหาวทยาลยเชยงใหม”อานนท พลแหลม
62 63
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
อานนท พลแหลม ผประสานงานโครงการรบนองขนดอย
ทมงานสโมสรนกศกษามหาวทยาลยเชยงใหมประจาป 2555
ความเปนมาคณคาของการจดงาน
ประเพณรบนองขนดอย เปนประเพณทรจกกนมา ในนามของ
ประเพณลกชางขนดอย คอ การนานกศกษาใหม ขนไปสกการะพระ
บรมธาตดอยสเทพ จดครงแรกพรอมกบการกอตงมหาวทยาลยเชยงใหม
ป 2507 ตอนนนยงมนกศกษายงไมมากเพยง 200 – 300 คน เทานน
จากรนสรนจนกลายเปนประเพณมาถงทกวนน ปจจบนมนกศกษา
ศษยเกาและศษยปจจบนทเขามารวมงานกวา 20,000 คน เลยทเดยว
ถอวาเปนประเพณทสรางความสามคค และสงเสรมศลปวฒนธรรมของ
ชาวลานนา งานขนดอยสเทพปนเปนครงท 48 ของสถาบน
แนวคดหลกในการจดงาน “ฮบนองขนดอย โตยฮอยครบา
ปจาพระเจาดอยสเทพ” ระลก 79 ป พธจอบแรกครบาเจาศรวชย
เรามความคดวาหนทางทเราขนดอยพระบรมธาตดอยสเทพได เปนเพราะ
คณงามความดของครบาเจาศรวชย ททานไดรวบรวมศรทธาทวทงดนแดน
ลานนา รวมกนสรางทางขนพระบรมธาตดอยสเทพ ใชเวลาเพยง 5 เดอน
เศษๆ เทานนโดยไมไดใชงบประมาณจากรฐบาล ซงเปนสงทแสดงออก
ถงความสามคคของชาวลานนา มารวมกนเพราะความศรทธาอนแรงกลา
ในพระพทธศาสนา โดยมครบาเจาศรวชยเปนผรวบรวมจตวญญาณ
รวบรวมความศรทธาทงหมด นยยะเรองความสามคค เปนอกหนงท
เราพยายามทจะสรางใหเกดขนกบนกศกษาใหมทกคน ใหมจตวญญาณ
รกสถาบน ศรทธาในพระพทธศาสนา ศรทธาในปญญา ศรทธาในความร
ทมหาวทยาลยไดประสทธประสาทให เปนการสงเสรมเรองอตลกษณของ
ชาวลานนา โดยนองใหมจะสวมชดพนเมอง ตกแตงขบวนแบบวถลานนา
เพอสบทอดประเพณอนดงามของชาวลานนา
ตงแตแรกเรม – ปจจบน มความเปลยนไป ในอดต แสดงออก
ถงความสามคคของชาวลานนา ทากนมาจนกลายเปนคานยม และคนใน
สงคม มหาวทยาลยกถอเปนธรรมเนยมปฏบต เพราะประเพณนไดสราง
คณคาความหมายของสถาบนและประเพณอนดงามของชาวลานนา
การสรางสานกความเปนเมองลานนา ความเปนนกศกษามหาวทยาลย
เชยงใหม
ความประทบใจ ในการทางาน ตงแตการเตรยมตวขนดอยสเทพ
เราจะทาใหเหนถงรปโฉมรปลกษณ ความเปนลานนาและมการตดตอน
บางชวงในประวตศาสตรลานนา เชน เจาดารารศม ครบาเจาศรวชย
64 65
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
เนอหาของงานกนาสนใจมทงรนพรนนอง ทขนไปพรอมกนและคนท
บาดเจบกจะมการชวยเหลอกน ความตงใจของทกคน รนพ รนนอง
ศษยเกาจะมการบมแสดงถงคณะและสถาบน บางคนถงกบนาตาซม ทามา
ทกอยาง ฝกฝนมาทกอยางรอทจะไดเปนลกชาง มช.
ความเสยงทตองระมดระวง นองบางคณะอดหลบอดนอน
เกดภาวะออนแอสขภาพไมเออ การรบนองขนดอย มทงรนพรนนอง
เปนงานสมพนธศษยเกา เมอเกดการชมชน และมการสงสรรค ยอมมการ
ดมเครองดมแอลกอฮอล ถามปจจยเรงเชนเครองดมแอลกอฮอล อาจ
จะเกดผลตอสขภาพ อบตเหต รวมถงทรพยสนสญหายเปนตน ในปท
ผานมากยงไมมขาวทนองใหมถกรถเฉยวชนแตอยางใด กทาใหเกดความ
สบายใจในระดบหนง แตทกงวลคอรนพ เอารถสวนตวกนขนไป และ
นกทองเทยวกอยากเหนประเพณ กขนไปจงทาใหรถในงานมจานวนมาก
ปนนาจะมคนมารวมกจกรรมอยางนอย 20,000 คน อยางแนนอน
ในมหาวทยาลยเชยงใหม ไมไดนงเฉยตอการการจดงานรบนอง
ขนดอยสเทพ และจดเวทประชมกนหลายครง เพอรวมกนสรางมาตรการ
และมการสงนโยบายตางๆ ในการทากจกรรม เรมจากการเอาปญหาของ
ปทผานมามาคยกน จดลาดบปญหาทสามารถแกยากแกงาย ประเมน
ความยากงายของปญหามามการเชญหนวยงานภายนอกมามสวนรวม
เชน ตารวจ รปภ. นกศกษามาคยกนแลวเรากไดขอสรปมาชดหนง เราจะ
พยายามทจะปองกนปญหา ควบคมปจจยเสยงกอนเรมงาน ซงเรากไมร
วาปญหาเฉพาะหนา ณ วนนนมอะไรบาง แตฝายไหน จดไหนทมปญหา
เยอะๆ กระวงเปนพเศษ
ในปนมการจดตงชดอนกรรม เพอมาชวยดแล ประมาณ 4 ฝาย
1.ฝายพธการและการลาดบขบวน 2.ฝายการจราจร อาจารยณฐ วรยศ
มการประชมกนบอย 3.ฝายพยาบาล 4.ฝายเฝาระวงและปอมปราม
แอลกอฮอล เนนการทาจดตรวจและสกดเครองดมแอลกอฮอล และ
ประกาศตางๆ ไดมการออกมาจากทานรองอธการบดมหาวทยาลยเชยงใหม
กระแสของเรองนทาไดไมจรง ทาใหคณะทางานตองประสาน
กบกลมคณะตางๆ และใหมการคยกนเอง ทาความเขาใจเปาหมาย ของ
การจดงาน รวมถงมาตรการหามสงตางๆ ออกมาเพอใชการจดการปญหา
โดยมระเบยบตางๆ รองรบ เมอทกคณะเขาใจตรงกน ในสวนนกศกษา
ทวไป กมการรบรและมการทางานแจกจายประกาศตางๆ และเนนการ
ประชาสมพนธ ประกาศตางๆ ขอความความรวมมอ สนกได แตตอง
ไมใหเกดผลกระทบ กบคนอน ตองชวยสอสารใหเขาถงระดบมโนสานก.
66 67
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
66
บบบบบบบกกกกกกก_คคคคคคคนนนนนนนสสสสสสสาาาาาาาธธธธธธธาาาาาาารรรรรรรณณณณณณณะะะะะะะ
“บคคลผเปนแบบอยางดทของสงคม มนอย
เราตองชนชม สงคมกจะอยไดด เราไมไดสรางแบบอยางในกลมปญหา
เพราะสงคมผใหญ กไมใชเปนแบบอยางใหเดกได”ผชวยศาสตราจารย ดร.เรองเดช วงศหลา
68 69
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ผชวยศาสตราจารย ดร.เรองเดช วงศหลา
อดตอธการบดมหาวทยาลยราชภฎเชยงใหม
จากเปนเดกอาเภอรอบนอก แตมใจรกทจะเรยนคร และอยาก
เปนคร ระหวางเรยนกทากจกรรม ทาใหไดโอกาสเรยนรมาก สมยเปน
นกเรยนพกทหอ ตองตนตงแตตหา และทากจกรรมตามทเขาจด ชวงคา
สวดมนต การอยรวมกน การทากจกรรมตางๆ จงเปนโอกาสการใชชวต
ในเรยนรคนอน เรองการอยรวมกนคนอนไดนเปนรากฐานทสาคญ ถา
เราอยทบานเราจะไดไดเรยนรอกแบบหนง แตการทเรามาอยหอพกจง
เปนโอกาสใหผมตองอยกบกจกรรมตลอดเวลา เพราะถาเขาไปเชยรกฬา
กตองไป เขาทากจกรรมอาสากตองไปทา มนเปนไปโดยธรรมชาต “สงน
อาจจะไมใชธรรมชาตตงแตตน มนคอยๆ เรมและเกดขนเอง” กตกา
ของเราคอ เราอยรวมกนแลวเราตองชวยสงคม จากกฎกตกาตรงนมนทาให
เราอยกบคนอนไดและเกดขนอยางเปนธรรมชาต ความทเราชอบทาอะไรท
เปนสวนรวมอยตรงน มนกฝงตวเราโดยไมรสกตว และสงทเปนประโยชน
มนจะเรมกลบมาหาเรา
สงสาคญคอ ผบรหารตองม บารม และคณธรรม บารม คอ
คณลกษณะทคนอนยอมรบได ทงดานความร ความสามารถ สะสม
มาจากเปนนกศกษา นกกจกรรม และคนทางาน สงสมประสบการณ
จนเปนธรรมชาต ของคนทางานเพอสงคม “จตอาสา มนเกดมาจาก
ขางใน ไมมใครมาบอกวา ตองไปทางานจตอาสา” สวน คณธรรม เปน
สงทพยงนาเราไปสความสาเรจ การทางานเราตองชนะใจเพอนรวมงาน
พองานประสบความสาเรจ เรากมความสข เรากมกาลงใจ มกาลงใจก
ทาอก อยางคาทกลาววา “ทาแลวมความสข ไมรจกเบอ” มนเปนวฏจกร
ของชวต มนไมสามารถแยกออกจากกนได
วธการทางานการสรางความรวมมอทสาคญ คอ การทาตวเอง
ใหเปนทยอมรบ มบคลก ทศนคตสวนตว คนอนเจออยากเขามาทกทาย
การปฏสมพนธ จะตองสงสมกนมาเปนเวลานาน ไมไดเปนการเสแสรง
และเปนคนทมความสามารถทางวชาการ และตองเกงดานกจกรรมดวย
แตคนทวชาการอยางเดยว ไมทากจกรรม ลมไปไดเลย ชวตนกไมประสบ
ความสาเรจทตองบรหารคนเยอะแยะ
ศกยภาพผนาอาศยอานาจผนาแบบสรางการมสวนรวม กรณ
ถาเราอยากใหเกดความรสก การปรบคานยม หรอวาเรองของแฟชน
70 71
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ของนกศกษา ป 3-4 ในเรองพฤตกรรมการดมสรากด เราคดคนเดยว
มนอาจจะไมไดอะไรมาก แตเราชวยกนคดมนจะไดอะไรอกเยอะ ความร
มนกจะเกดขน อกอยางหนงทจะบอกคอ ผบรหารอยาไปทางานเอง
ไมตองลงไปทาคอ ผบรหารคอ ผช ผนา ผประสาน แตกเปนแบบอยางได
ผบรหารคอ ผทไดรบโอกาสในการเปนผบรหาร
สงคมปจจบนในสภาพความเปนปกตมนเปลยนไป แลวมอง
วาเปนปญหา เพราะมนถกเทยบกบประสบการณเดม สงคมอก 20 ป
ขางหนา เรากจะบอกวา สมยกอนดกวานเยอะ เพราะสงแวดลอมเปลยนไป
ความนยม ความเชอ คานยมอาจจะเปลยนแปลงไปดวย กจกรรมบางอยาง
อาจจะกระทบตอการเปนอยของสงคม อยาพดวาเราจะแกปญหาสงคม
เราจะเปลยนสงคมหมด มนเปนไปไดยาก
ประเดนเรองพฤตกรรมการดมเหลา – เบยร อยามองวาการดม
เปนสงทผดอะไรขนาดนน แตเมอดมแลวอยาใหเกดผลกระทบตอคนอน
ประเดนปญหาอยตรงน การดมเหลา – เบยร เราจะตองสรางใหเขา
เหนวา การทากจกรรมบางอยางไมจาเปนตองดม สงนนาจะเปนจดท
เนนหนกมากกวาสงอน แตวนนสงคมไทยเปลยนไป คนทดมอาจจะ
สรางปญหาใหกบสงคมมากขน การแกไขทดทสดคอ การปองกน แตปญหา
วยรนทกอยางมนไมไดเกดจากเจตนา แตเกดจากจตใจทโหดเหยม รบเอา
คานยมแฟชนผดๆ อยางเดยว ไมมอยางอนละ ภาษางายๆ คอ แบบอยาง
สงทเราทาคอ “ลดแบบอยางเชงลบ และเพมแบบอยางเชงบวก”
ขอคดสาคญ เราจะทาอะไรกบใคร และจะชวยเหลอใคร เรา
จะตองเขาใจเขากอน เวลาพอแมบอก เราฟงและเชอ และมความสขทได
ฟง หรอมการแสดงความเหนใจ ใสใจ ดวยความใจจรง แมแตเรากตามใคร
บอกไมถกใจเราไมทาหรอก แตถาบอก หรอพดถกใจนดเดยวกทาใหแบบ
สดใจ
หลกการสาคญ
“การแกไขปญหา สงสาคญนน ตองเขาใจธรรมชาต เขาใจความ
แตกตางหลากหลาย ความเขาใจเปนจดเรมตน ทจะไดรบความรวมมอ”
“เราจะไมมองวาเปนปญหา
แตมนเปนสภาวะทเปลยนแปลงของสงคม”
72 73
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
77222222
บบกกกกก____คคคคคคคคคคคนนนนนนสสสสสสสสสสสสาาาาาาาาาาาาธธธธธธธธธธธธาาาาาาาาาาาารรรรรรรรรรรณณณณณณณณณณณะะะ
รป คณสทธน ฉตรยาลกษณ
“ทกคนคอ คนสาธารณะ คณสบบหร ในสวนสาธารณะ
มคนมอง คนสนใจ คณกเปนคนสาธารณะในเชงลบ
เมอไหรกตาม ทคณเอาตวเองไปกระทาบางสงบางอยางในทสาธารณะ
คณกคอ บคคลสาธารณะ แตจะเปนดานลบ หรอบวกเทานนเอง
เพราะฉะนนทกคนตางมอทธพลตอกน.” คณสทธน ฉตรยาลกษณ
74 75
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
สทธน ฉตรยาลกษณ
งานแนะแนวนกศกษามหาวทยาลยเชยงใหม
กอนทมหาวทยาลยจะออกนอกระบบ ดฉนเปนนกแนะแนว
การศกษาและอาชพ จรงๆ แลว มนมนยแฝงเปนการทางานเกยวกบ
สขภาพจต เดก อารมณ ทางานรณรงค ปองกน แกปญหา ฟนฟ พอตอมา
สงคมเปลยน สภาพแวดลอมมหาวทยาลยเปลยน นโยบายมหาวทยาลย
กเปลยน รปแบบกจกรรม จงเนนการสงเสรมและการพฒนานกศกษา
ใหเปนคนทมภมตานทาน เปนคนทมทกษะชวต ลกษณะงานทดแลอย
ตอนนคอ จดกจกรรม หรอโครงการทเตรยมความพรอมพฒนาศกยภาพ
นกศกษาสโลกอาชพ ลกลงไปคอ การสงเสรมใหนกศกษาคดดทาด แต
โดยรวมคอการพฒนาคณภาพชวตของนกศกษา
กอนจะเขามาทางานตรงจดน กจะเหมอนกบคนอนทวไปคอ
เขามาสรวมหาวทยาลยตามกระแส เรยนจบกหางานทา ดวยความท
จงหวะชวตด คอ พมคนใหขอมลทด ประกอบกบความสนใจสวนตวตงแต
เรองกเรยน กเลอกจตวทยาเปนอนดบท 1 กสอบไดของมหาวทยาลย
เชยงใหม จดเปลยนสาคญ ตอนขนป 2 ตองทากจกรรมรบนอง ทางาน
เพอสาขา ทางานเพอคณะ และเรมสนกสนานกบการทากจกรรม รสกวา
ตวเองมความสขกบมน การเปนเดกหอมเพอนหลากหลายชวนไปทา
กจกรรมกไป ทาใหเราไดเรยนร เวลาทากจกรรมไมวาเรองไหน เราจะ
เจอเพอนกลมแบบเดยวกน แตเมอ 20 ปกอน คาวานกกจกรรม หรอ
นกจตอาสามนยงไมม พอเรยนจบ กไดทางานกบมหาวทยาลยโยนก
ไดเงนเดอน 7,300 บาท ตอนนนมความสขมาก ไดพาเดกไปทากจกรรม
ตางๆ ตอนรบปรญญาเจอเพอน แตละคนทางาน 14,000 - 15,000 บาท
โบนสอกมากมาย “คนเราไมเหนโลงศพไมหลงนาตา” ลาออกจาก
มหาวทยาลยโยนก มาทางานบรษททเชยงใหม ตองบอกตรงๆ วา ตอนนน
เราเหนแกเงนอยางเดยวเลยกวาได ซงกไดเงนเดอนเยอะมาก แตกตอง
แลกกบชวต ชวตในความหมายของพคอ ตวตนทหายไป ความเปน
ธรกจเรมมาเบยดบง ความเปนเงนทองทาใหเราทกขหนกมาก รตวเรวคอ
ทางานบรษทไดซก 3 – 4 เดอน กตดสนใจวาเงนไมใชทางของฉน และเลย
ตดสนใจเรยนตอ และทางานทมหาวทยาลยเชยงใหม ตงแตป 2540
เปนตนมา
งานททาเนนเชยรอพคนอน คนเมองเรยกวา “คนขสย” จะได
รบเชญจากนองคณะตางๆ ไปคยไปแลกเปลยนกบสโมสรหนอย เราไมได
ไปคยในฐานะทเปนคนเกง แตไปเสนอมมมองของคนทพอมประสบการณ
ทาไมเดกถงสนใจสงทพพด เพราะเราไมพดในสงทมนจบตองไมได ไมพด
สงทหนความเปนธรรมชาตของวยรน เพราะนกศกษาคอวยรน ไมหาม
76 77
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
วา อยาดมเหลา อยามความรก มนปฎเสธความจรงไมได ทาใหเขารวา
ควรจะใชชวตยงไง ทจะทาใหเขาเปนคนทสมบรณ ไมใชวาเกงเรยนกจกรรม
ไมทา ใชชวตไมเปน หรอ กจกรรมเกง แตเราตวเองไมรอด อนนกเปนสง
ทใหเขาตองเรยนร วาคณเปนนกกจกรรมทดได คณเปนนกศกษาทดได
คณกใชชวตทดไดดวย พกจะสนบสนนเดกใหมความรทรอบดาน ใชชวต
รอบดาน ไมสญเสยความเปนวยรน
กจกรรมหลอหลอมชวต การไดลงมอทาทกอยางทอยขางหนา
ในสงทเราอยากเรยนร เพอนๆ ครอาจารย กลวนหลอหลอมเรา เพยงแต
เราไมรตววาเราถกหลอหลอมเทานนเอง อยาปดกนโอกาส การเรยนรใน
ตวเรา ตองเรยนหลายๆ ดาน แลวกจะรวา อะไรทมนเหมาะกบตวเรา
“คนทปฎเสธการเรยนร กจะไมรอะไรเลย” ถามใจตวเองวามนเปนไปได
ไหม เพราะเสนทางของแตละคนไมใชเสนทางเดยวกน เราจะบงคบกนไมได
สงสาคญสงสดทหลอหลอม คอ สถาบนครอบครว เพราะครอบครว
หลอหลอมจตวญญาณเรา หลอหลอมบคลกเรา สถาบนมนจะ
หลอหลอมเรองวธคด แตสงคมเพอนในมหาวทยาลยมนจะหลอหลอม
เรองการใชชวต หลกคดสาคญในการทางานคอ พจะตองทาหนาทของ
พใหดทสด ภายใตเงอนไขและขอจากดทมอยจะลงมอทาตามขอจากด
ทม และทาใหคนเหนไดวาเราทาได บนขอจากดเทานเรากไดแคน และ
ทาใหเหนวามนตองการพลงจากหลายคน
หลกการทางานกบเดก เขาเหนภาพทพบอกเขา กบภาพทพ
ทางานกบเขามนเปนภาพเดยวกน และเปนหวใจสาคญอกอยางหนงคอ
การใหเกยรตทกคนทอยรวมกนไมวาเขาจะเปนนกศกษา เปนรนนอง
เปนเดกจากไหนมาไมร เราใหเกยรตเขา เขากใหเกยรตเรา เพราะพถอวา
พมเรองทพไมรอกตงเยอะ ยงเปลยนยคสมย พฟงเขา เขากฟงพมนก
กลายเปนหลกทเราจะทางานกบคนอนได
ปญหาของประเทศคอ ทกคนไมทาหนาทของตนเอง ทกคน
ยนดาคนอน แตไมยอมทาหนาทของตวเราเอง การทาหนาทกคอ การ
ทาเพอคนอนโดยอตโนมตอยแลว แตสงคมปจจบนมแตความเหนเกตว
เรยกรอง ปญหาเครองดมแอลกอฮอล ตางจากในอดตมาก เพราะในอดต
คนไทยใชเปนเครองมอในการสรางความสมพนธ และระดบความสมพนธ
ของคนในสงคม ปจจบนถกบดเบอนดวยกระแสทนนยม ซงมความ
ตองการกาไร การตลาดเรงการขาย กเอามาผกกบไลนสไตล ถาคณ
อยากเก อยากเปนคนหนงในสงคม คณตองดมเครองดมแอลกอฮอล
“เรากกลายไปเปนทาสโดยไมรตว” การแกไขปญหาเหลาน คอหนาท
ของประชาชนทกคน ทกระดบ ยามาจดเดมทาหนาทของตนเอง ถาทกคน
ทาหนาของตนเองใหดทสด ทงประเทศเฟองมนจะหมนเอง
78 79
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
พอแมตองคอยฝกและสอนใหรจกความเปนจรงของชวต ชวยกน
ทางาน ชวยกนเปนสมาชกทดของครอบครว อยาใหลกเกดมาแลวรบจาง
เรยนอยางเดยว ใหเขาทางานบาน ใหเขารวาหนาทของลกเปนยงไง
นอกจากเรองการเรยนแลว ตองพยายามเอาลกเขาสสงคมทเปนมตของ
สงคมไทย รวมถงการมกจกรรมทางสงคม
ขอคดคนทางาน เราตองรจกตวเอง เกดอะไรขนเราตองกลบมาทบทวนตวเอง
และถอความเปนปจจบนกวา 70 เปอรเซนต อดตของ 10 เปอรเซนต
เกบความผดพลาดเปนบทเรยน 5 เปอรเซนต ความสขทเราทากจกรรม
อก 5 เปอรเซนต อก 10 เปอรเซนต เพออนาคตของเราวาจะเดนไปใน
ทศทางไหน หนาทเราคอเราตองรจกตนเองและเลอกสงทเราทา
“เราทาหนาทของเราใหดทสด อยาใหใครมาวาเราได
และเรากจะไมวาใหใคร”
รป ดารงพล ดมไม
777999
บบบบบบบกกกกกกกก__________คคคคคคคคคคคคคคคคนนนนนนนนนนนนนนนสสสสสสสสสสาาาาาาาาาาาาาาาาธธธธธธธธธธธธธธธาาาาาาาาาาารรรรรรรณณณณะะะะะะ
รป ดาารรรรรรรรรรรรรรรงงงงงงงงงงงงงงงงพพพพพพพพพพพพพพพพลลลลลลลลลลลลลลลล ดดดดดดดดดดดดดดดดมมมมมมมมมมมมมมมมไม
80 81
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“บคคลสาธารณะ
ไมเฉพาะเจาะจงวาจะเปนเจาใหญนายโต
หรอวาเปนบคคลสาคญทโดดเดนในสงคมแตอยางใด
บคคลสาธารณะ จงเปนใครกได ทมจตใจทชอบชวยเหลอสงคม
มความเสยสละ เปนทตง.”ดารงพล ดมไม
ดารงพล ดมไมแกนนาเยาวชนรณรงคลดการดมเครองดมแอลกอฮอล
ในจงหวดเชยงใหม
จากปหนงเขามาเรยนในรวมหาวทยาลย กเรมทางานรณรงค
เพราะเพอนชวน เราทาแลวเราสบายใจ เราทาแลวคนอนไดรบความสข
ไดรบแรงบนดาลใจมาจากการมองเหนความเปลยนแปลงของสงคมจาก
สงทเรามสวนรวม ในการทากจกรรม วาดขน สงคมเรานาอยขน เราสราง
คณคาของตวเรา ไมใชมเพยงแคเรยนหนงสอเทานน เวลาวางกเขามาทา
กจกรรมอาสา ยงทามากขน คนอนมองเหนสงทเราทา มองเหนประโยชน
ทเกดขน กสนบสนนสงเสรม ทาใหเรามกาลงใจ มพลงทจะสในการทาด
กจกรรมททาหลอหลอมตวตน พฒนาศกยภาพตวเรา แมการทางาน
อาจเกดขอผดพลาด แตกสอนใหรวามนผดพลาด ณ ตรงไหน เรากแกไข
เกบไวเปนบทเรยน เปนการเรยนรทด ซงเราสามารถทดลองไดโดยไมกงวล
วาจะผดหรอถก
ปญหาของสงคม ณ ปจจบน นาจะเปนเรองแอลกอฮอล กบเรอง
ยาเสพตดชนดอนๆ เชน ชมชนเวลาจดงานประเพณตางๆ มการเลยง
เหลา - เบยร ทาใหเกดคานยมทางสงคมวา งานเลยงตองมเหลา และเปด
82 83
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
โอกาสสาคญทเยาวชนเขาถงไดงาย โดยธรกจนาเมามการตลาดทคอนขาง
ซบซอน สงผลทาใหนกศกษาหลงนาเมา จะทาอยางไร ใหนกศกษา
รเทาทน ไมหลงผด จะตองมภมคมกน กรณตวอยาง นกศกษาดมเหลา
เทยวตอนกลางคน ปจจยแรกทสาคญทสดคอ เพอน เพอนจะชกนาไปส
สงคมทเสอมโทรมไดดทสด เนองจากมาเรยนในมหาลย พอหางบาน
หางครอบครว เพอนจงเปนคนใกลชดทสด และมอทธพลทสดในการ
ดาเนนชวตทงเวลาเรยน ทงเวลาพกผอน หรอวาเวลาเทยว
การทางานกบคนจานวนมาก การเรยนรปรบตวใหเขากบผคน
เปนเรองทควรใหความสาคญ ตองยอมรบศกยภาพของคนทกคน การ
ทางานมนตองวดจากองคประกอบจากหลายๆ อยางดวย การทางาน จง
จาเปนตองเรยนร การปรบทศนคตเขาหากน เพอใหการทางานประสบ
ความสาเรจใหมากทสด
การสมผสความจรงของชวต เรมจากครอบครวตองปลกฝง ไมใช
วาครอบครวรารวยแลวจะสอนใหลกของตวเองใชเงนฟมเฟอยในการ
ซอเครองอานวยความสะดวก หรอสอนวาเงนเปนปจจยหลก แตตองสอน
ใหเขารคณคาของเงน รคณคาของอาหารทรบประทาน คณคาของเพอน
คณคาของญาตพนอง ทาใหเขารวาการใชชวตอยในสงคม การปรบตว
เขากบสงแวดลอม ไมหลงกบพวกทนนยม รวาสงใดคอคณคาทควรรบ
เขามาในชวต ปจจบนสอมอทธพลตอคนจานานมาก การรเทาทนจะทาให
เรามความปลอดภย
นกกจกรรมจานวนมาก ทดาเนนการอยในสงคม เปรยบเสมอน
ตนไม ตนไมทเกดขนตางพนท กจะมความแตกตางกนออกไป ขนอยกบวา
ณ พนทนนๆ มสภาพภมประเทศ หรอสภาพแวดลอมในชมชนนนๆ
เปนอยางไร ตนไมจงมความสาคญ เปนทยดเหนยวจตใจของชมชน
เปนแหลงอาหารของนก รวมถงสงมชวตตางๆ ทมาอาศยอยกบตนไม
ถาตนไมถกตดไป กเหมอนคนดในสงคมจางหายไป
จงอยากใหกาลงใจคนททางานเพอสงคม กคอการทเราทาด
เราไมตองหวงผลตอบแทนหรอวาคนจะมาเชยชมการทาดของเรา แต
วาการทาดของเราขอใหคดอยในใจเสมอวาเราทาดแคหนงอยาง เราได
ประโยชนเปนรอยอยางพนอยาง บางครงอาจจะเปนรอยคนพนคน ทได
รบประโยชนจากการทไดการทาความด ของคนเพยงคนเดยว เพยงเทาน
สงคมไทย หรอสงคมเชยงใหมกจะดขน
84 85
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ขอคดสาคญ
“การทเราจะทาด หรอทาอะไรสกอยางหนง เราไมตองคดวา
เราตองไดอะไร เราไมตองหวงผลตอบแทน ไมตองหวงผลกาไรตางๆ
แตการทเราทาด ยอมทาใหเรามความสข ความสบายใจกพอแลว”
รป สรชย ศรนรจนทร
85
บก_คนสาธารณะ
รป สรชย ศศรรนรจนทร
86 87
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“บคคลสาธารณะ
เปนผทเสยสละเสยความสขของตวเอง
ทนาจะทา เสยโอกาสทเรานาจะได
เสยเวลาสาหรบการหาสงตางๆ ทเราชอบเขาใสตว
แลวยอมททาสงตางๆ เพอใหสงคมรอบขาง
สงคมอนเปนทอย ทกน ทใหชวตเรา
ใหสงคมนนเกดสงตางๆ อนเปนประโยชน
หรอเขาชวยเหลอสงทดอยแลวใหคงคาความสวยงามตลอดไป”สรชย ศรนรจนทร
สรชย ศรนรจนทร
ประธานสภานกศกษามหาวทยาลยแมโจ ประจาป 2555
การเปนนกกจกรรมของผมนน ไมรเกดขนเมอไร และไมรทาไม
แตรอยางเดยววา “ทาแลวมความสข สนกกบมนเมอเหนรอยยมของ
ผรบ” สงคม คอ สงททาใหเรามชวต จนถงทกวนน ไมวาจะสงคมใหม
หรอเกา การทากจกรรมเพอสงคมนน กเหมอนกบการตอบแทนพระคณ
ของบพการ ตอบแทนคณแผนดนททาใหเราเปนเราในปจจบน ความ
สามารถในการสรางสงตางๆ ทเปนประโยชนตอสงคม สงคมไดมความสข
กบสงนนๆ รอยยมเสยงหวเราะ ทเกดจากเราไดทากจกรรมเพอเขา นนคอ
คณคาของคนทางานกจกรรม
การหลอหลอมจากการกจกรรมนน ทาใหผมเปนผทมความ
เออเฟอ มความเสยสละ ทสาคญทาใหผมรสกวา “เรามประโยชนตอ
สงคม ไมเสยททไดเกดมาเปนมนษย” “ความไมถกตอง” คอแรงบนดาล
ใจททาใหผมนนอาสา และอยากจะชวยเหลอ ผมรบไมไดหากจะเหนใน
สงทไมถกตอง แตทาใหสงคมตองยอมรบมนใหกลายเปนเรองธรรมดา
88 89
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
สงคมเราปจจบน ขาดภมคมกน ภมคมกนของสงคมบกพรอง
ปจจบนนนสงตางๆ เขามามาก ตามกระแสทนนยม เปนบอนทาลายสง
ทดงามของสงคมไทยเรา อาท ประเพณ วฒนธรรม จงทาใหเสอมโทรม
ลงไปมาก แมจะมประเพณนนคงอย แตกเปนประเพณสาหรบการทองเทยว
สาหรบการโชว การแสดง ไมไดเขาใจคณคาความหมายทแทจรงประเพณ
นกศกษา มความแตกตางจากนกเรยน เพราะนกศกษามความ
หลากหลายของภมลาเนา 100 % ในแตละมหาวทยาลยตางๆ ทวประเทศ
นกศกษามครบทกภาค ซงสงน คอจดกาหนดของปญหาทเกดขนมา
ในสงคม ดวยสาเหตจากการหางไกลจากผปกครอง ขาดผควบคมดแล
และหลงแสง ส เสยง ของสถานทใหม ทไมเหมอนเดม ทาใหนกศกษา
ขาดความยงคด ถงผลกระทบตางๆ ทจะเกดขนตามมา จากพฤตกรรม
ทไมถกตอง
การรเทาทนกลยทธตลาดนาเมา คณตองจาลองตวเองเปนเจาของ
ธรกจ แลวคณจะรวาสงทเคาสนบสนน ประชาสมพนธ ใหเรานนมอะไร
บางอยางซอนอยในตวของมน จะเหนไดจากโฆษณาประชาสมพนธหลายๆ
ตวของบรษทจาพวกน จะทาใหตงเองนนดด และเปนประโยชนตอสงคม
และสนบสนนหนวยงานตางๆ เพอผลประโยชนในการโฆษณา ทวงการ
การสอสารเรยกกนวา “โฆษณาแฝง” เขาไมตองเสยคาโฆษณาเลย เพยง
แตสนบสนนหนวยงานนนๆ กถกโฆษณาไปในตว และสงทมากวานน
หากเปนสนบสนนเพอการศกษา ทาบญสาธารณะกศลแลวนน ยงจะไดรบ
การลดหยอนภาษ ไดเงนเขากระเปาอกดวย
การทางานทด ตอง “ใหใจกน” คอ สงสาคญทสดของการทางาน
กบคนหมมาก แมเราจะเปนผนา มอานาจมากเพยงใด หากเอาแตความคด
ตนเอง ไมหนมามองเพอนรวมงาม รบรองไดเลยวาสกวน เพอนรวมงาน
ของเรากจะหายไปในทสด แมเราจะมประสบการณ มความคดทดขนาด
ไหนกตาม จงอยาลมคาวา “เหนอฟายงมฟา”
นกศกษาทตองการสมผสความจรงของชวต “อยากรอะไร
คณตองลอง” ไมวาจะเปนสงทดหรอไมดกตาม (แตกไมสนบสนนใหลอง
สงไมดนะ) คนเราจะมความจดจาไดด กเมอไดสมผสกบมน เราจะรเองวา
สงนนควร หรอไมควรและอกอยางคอ คณตองลย ลยกบสงตางๆ ทคณทา
ทามนอยางเตมความสามารถ ทามนดวยความรกทจะทา และคณจะได
รบรถงรสชาตของชวตอยางแนนอน
90 91
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ทศนคตนนตอเรองการดม ปกตแลวผมเองไมใชคนดม (แตก
ไมใชวาไมเคยดม) พอเปนตวอยาง ตอการตดสนใจ ทจะดม หรอไมดม
พอจบชวตเพราะการดมนาเมา ภาพนนมนคอยเตอนสตผมอยตลอดเวลา
หากจะหนหนาเขาหามน ผมมทศนคตวา “เราจะดมเพอเขาสงคมเทานน
อยาใหมนดมเราเองเสย”
ขอคดสาคญ “คนทางานกจกรรม ไมเคยเสย” คนเหลานมแตไดกบได เรา
ลองดเถอะสาหรบผทไมเคยอยกบกจกรรม คณลองเปดใจรบมน เรมจาก
การเขารวมแลวกคอยๆ ทาเอง แลวคณจะพบกบความสขของชวตทเปน
ผให ผใหทไมเสยอะไรเลย
“ผมหวงวา
วนเวลาผานไดคลนลกเกาจะหายไปแตยงมคลนลกใหมมาทดแทน
ไมแหงหายไปตามกาลเวลา”
รป นายเกยรตศกดา พรหมเสน
91
บบบกกก__คคนนสาธารณณะะ
รรรรรรรรรปปป นนนนนนนนนาาาาาาายยยยยยเเเกกกยยยรรตตศศศศศศกกกกดดาาา พพพพรรรรรหหหหหหมมเสสนนนนนนนนน
92 93
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“บคคลสาธารณะ
คอ การทางานทไมมขอแมสาหรบงานสาธารณะ
ไมมสทธเลอกวางานนทา งานนไมทา ไมมใครบงคบใหทา
ทาดวยใจและมความสขในการทาสงนนๆ
การมจตสาธารณะสามารถทาไดทกเพศ ทกวย ทกศาสนา
และทกโอกาส”นายเกยรตศกดา พรหมเสน
นายเกยรตศกดา พรหมเสน
นายกองคการนกศกษามหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม
จงหวดเชยงใหมป 2555
เกดทอาเภอดอกคาใต จงหวดพะเยา เปนนกกจกรรมของโรงเรยน
ตงแตระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ทากจกรรมมาโดยตลอด
กจกรรมเหลานเปนสงทหลอหลอมใหเปนคนกลาแสดงออก กลาอาสา
พอมาศกษาในมหาวทยาลย กคดวา จะทาอะไรนอกจากการเรยน
ขนตอนแรกคอทาในสงทเราทาได จงตงกลมเฟซบคชอวา “ตามตดชวต
เดก10สถาบนในเชยงใหม” นาเสนอขาวสารของนกศกษาในจงหวด
เชยงใหม แตงตงผดแลระบบครบทง 10 สถาบน มสมาชกหลายพน
คน (ปจจบนกลมเฟสบคนถกแฮก) ตอมาคอการจดรายการวทยของ
มหาวทยาลย 107.00 MHz เพอนาเสนอขาวสารในภาคเหนอ ในชวงหนง
กเปนสอกลางในการประสานงานความชวยเหลอ รบบรจาคในเหตการณ
มหาอทกภยป 2554
การทากจกรรมเพอสงคม ทกลมหายใจเขาออกของผม คอการ
ทาสงทเปนประโยชนไมวาตอใครกตาม ผมเกดมาถอวามกาไรชวต
มครอบครวทอบอน สมบรณพรอม 32 ประการ กจกรรมเพอสงคม ทาให
94 95
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ผมรจกผคนมากมายหลายแบบ “คนทมจตสาธารณะ มนอยเพราะสงคม
ทเปลยนไป ถาเราไมทาแลวใครจะทา”
กจกรรมเพอสงคมหลอหลอมใหผมไมหยดนงในการพฒนา
ศกยภาพของตวเองในทกๆ ดาน เปนคนกลาแสดงออก มความคดท
ไมเหมอนใคร ใสใจความรสกของคนรอบขาง รจกบญคณคน และแผนดน
เกด ผมมพลงในการทาความดและจะทาตอไปในทกโอกาสไมวาจะอยใน
สถานะไหนกตาม
แรงบนดาลใจผลกดนทาเพอผอน จากความทรงจา ภาพยายแกๆ
เขนรถขายของขามทางหลวงโดยไมมใครชวย ผมอยากชวย แตตอนนน
ผมยงเดกมาก ทกครงเมอเหนคนชรา หรอใครกตามทตองการความ
ชวยเหลอไมวาเรองอะไร ความคดจตอาสากเขามาในหวรสกปลมใจ
นาตาจะไหลทกครงทไดชวยเหลอ
สงคมไทยสมยกอนเปนสงคมทมความเอออาทรผคนมนาใจ แต
ปจจบนสงคมไทยเปลยนไป ปญหาตางๆ ทเกดขนในสงคมลวนมาจาก
บคคลทขาดจตสาธารณะ มองปญหาสวนรวมเปนปญหาของคนกลมหนง
และความเหนแกประโยชนสวนตนถงแมจะตองเบยดเบยนคนอน หรอ
การเอาเปรยบสงคมกตาม
นกศกษากบปญหาสงคม นสต/นกศกษาเปนชวงวยหวเลยว
หวตอ สถาบนตองปลกฝงในเรองจตสาธารณะ เพอเปนประชากรทม
ความรคคณธรรม เปนประชากรทมคณภาพของประเทศ และไมสราง
ปญหาแกสงคมเพมขน นกถงเหตการณทนกศกษาสมยกอนทออกมา
เรยกรองประชาธปไตย ยคนนนบวานกศกษามอทธพลกบกระบวนการ
ทางสงคมเปนอยางมาก
การทาใหนกศกษารเทากนการตลาดของธรกจนาเมา นน
คอนขางยาก แมแตการหามโฆษณาผผลตยงหาชองทางเลยงกฎหมายได
สงทพอทาไดททาอยคอ ทกกจกรรมของมหาวทยาลยจะไมมสวนเกยวของ
กบธรกจนาเมา ทงการดมโดยตรงหรอขอรบการสนบสนน และมกจกรรม
สอดแทรกเชน กจกรรมเทเหลาเผาบหร เลกเหลาเขาพรรษา เราไมควรสอน
แตควรจะเปนกจกรรมสอดแทรกและใหแนวคด ผมจะบอกกบหลายๆ คน
วา นกถงหญงชายทางบานทอาบเหงอตางนาสงเรยนและเฝารอความสาเรจ
ของลกสาวลกชาย อยาทาใหเขาผดหวง
งานอาสาเปนงานทไมคาตอบแทน วธการทางานทสาคญ
จงเปนการทาความเขาใจกบผรวมงาน ยดหลกวา “การเรยนทาใหคนม
งานทา แตกจกรรมทาใหคนทางานเปน ใครไมมาเรามา ใครไมทาเราทา”
96 97
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
คนไหนทาคนนนได แตจะไดผลตอบกลบในรปแบบไหนนนมนอาจจบตอง
ไมไดแตทกคนรสกได และยากบนกศกษาทกคนถงปณธานขององคการ
นกศกษามหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม คอ คณธรรมนาใจ ใฝรตลอดชวต
มจตสาธารณะ ซงผมคดและนามาใชเสมอ
การทาใหคนไดสมผสความจรงของชวตนน ตองเรมจากตวเรา
ทาเปนแบบอยาง โดยสวนตว ผมเปนคนไมดมเหลา และไมสบบหร เมอ
ทกคนประจกษ กจะเกดความรสกวาดและอยากทาตาม และอกเหตการณ
สาคญคอ มหาอทกภยในป 2554 ทกคนไดแสดงความมจตอาสามากมาย
ทงเงนทองขาวของ และแรงกายจนไดรบการยกยองจากนตยาสารระดบ
โลกฉบบหนงวาประเทศไทย เปนประเทศทมการบรจาคและทาบญมาก
ทสดในโลก
คณคาของการทากจกรรมอาสา ทาใหมความภมใจในตวเองท
อยางนอย สามารถเรยนไปดวยและทากจกรรมไปดวย กจกรรมอาสาทาให
เรารจกสละประโยชนของตวเอง คนใหกลบสงคมและคนรอบขาง สงทได
กลบมาคอความสขและหวใจพองโตทกครงทไดทากจกรรมอาสา
ขอคดสาคญ“สงคมทมรอยยม มการชวยเหลอพงพาอาศยซงกนและกน
สงคมไทยจะนาอยขน เมอทกคนมจตสาธารณะ”
98 99
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
รป นายพงษพนธ ธรรมลงกา
99999999998888888888
บบบบบบบบบกกกกกกกก_____คคคคคคคคคนนนนนนนสสสสสสสสาาาาาาาาาธธธธธธธธาาาาาาาาาารรรรรรรรรรณณณณณณณณณะะะะะะ
รรปป นนนาาายยยพพพพงงงงงษษษษษษพพพพนนนธธ ธรรรรมมมมมมมมมลลลลลลลลลลลลลลลงงงงงงงงงงงงงกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกาาาาาาาาาาาาาาาาา
“บคคลสาธารณะ คอ บคคลทอาสาเขามาดาเนนกจกรรม
เปนประโยชนตอสวนรวมในระดบตางๆ ในชวงเวลาใดเวลาหนง
หรอสถานการณใดสถานการณหนง”นายพงษพนธ ธรรมลงกา
100 101
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
นายพงษพนธ ธรรมลงกา
ประธานสภานกศกษามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา จ.นาน
จากเดกทเขนอาย ไมไดรบโอกาสใหแสดงออกเหมอนคนอน
ไมกลาแสดงออก โดนคณแมดดาวากลาวอยเปนประจา เรมทากจกรรม
มาตงแตสมยเรยนมธยมมรนพ ชวนทากจกรรมในระหวางทเรยน จงเปน
โอกาสแรก ในการทากจกรรม สงนแหละทเรยกวา จตอาสา กจกรรม
บงคบใหเราทาดวยหนาท และดวยใจรก ไดรวาตวเองมคา เมอเปนผให
กรสกมความสข ในตอนนนเปนสมาชกเครอขายยวชนพลยตธรรมนนทบร
สานกงานยตธรรมจงหวดนาน เปนตวแทนนกเรยน ชวยไกลเกลยขอพพาท
ตางๆ ทเกดขนกบเพอนนกเรยนดวยกน กอนเรองจะถงฝายปกครอง
รวมไปถงการรกษาสทธและประโยชนของเพอนนกเรยน พอเขามหาวทยาลย
ไดชวยทากจกรรมนกศกษาของมหาวทยาลย จนไดรบคดเลอกใหเปน
ประธานสภานกศกษารวมตดตอกน 3 สมย สาหรบเดกชายบานนอก
คนหนง จนกาวมาเปนคนทไดรบโอกาสจนถงทกวนนเพราะกจกรรม ถา
ไมมกจกรรมทชวยพฒนาเดกทเขนอายไมกลาแสดงออก กคงไมมผมในวนน
กจกรรมสรางคน คนสรางกจกรรม เกรดทาใหคนมงานทา
กจกรรมทาใหคนทางานเปน สงๆ นเปนแรงผลกดนและเปนตวหลอหลอม
ใหคนธรรมดาคนหนงรสกวาตวเองมคา ไดทาอะไรดๆ เพอสงคมและ
ประเทศชาต
เปรยบเทยบปญหาสงคมปจจบน ปญหาของสงคมมความ
เปลยนแปลงพฒนาอยเรอยๆเหมอนมนษย เชน เรองของเทคโนโลยใน
อดต ยงไมพฒนาเขาไมทวถง ไมเปนโลกของ Social network เหมอน
ปจจบนน การเดนทางไปมาหาสกเปนไปไดยากลาบาก ผคนรจกการรอคอย
ใชชวตอยางสงบสข ไมวนวาย เมอเทยบกบปจจบนแลว ปญหาสงคมมน
มมากมายเหลอเกน เกดความวนวาย เพราะผคนลวนแตเหนแกตว ไมม
จตอาสา เทคโนโลยกกาวหนา เปดกวาง ทาใหคนเกยจคราน มสงยวย
หลายอยาง ทาใหเกดปญหาในสงคมไมเวนแตละวน และนบวนจะยงทวคณ
ขนเรอยๆ
นกศกษากเปนสวนหนงของปญหาสงคม เชน ปญหาเรองความ
ขดแยงของนกศกษาระหวางสถาบน ในมมมองของผม เรองนปลกฝง
กนมาตงแตรนพแลว สอนสบทอดแบบอยางทผด และเกดจากความ
คกคะนอง ความมศกดศร สงเหลานทาใหนกศกษาทะเลาะกน ทารายกน
จนถงขนเสยชวต จนกลายเปนปญหาของสงคม
102 103
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
การทนกศกษาจะรเทาทนการตลาดของธรกจนาเมานน จะตอง
เขารวมกจกรรมของทางมหาวทยาลย เชน กจกรรมเทเหลา เผาบหร
รวมถงการอบรม ใหความร เรองรเทาทนกลยทธและโทษของนาเมา
การทางานรวมกน สงสาคญสงประการแรกคอ ความศรทธา
ตองสรางความศรทธาใหเกดขนจากตวเรา รวมคดรวมทา ประการทสอง
คอ คาพด เปนสงสาคญทสด ตองรจกเอาใจเขา มาใสใจเรา ผนาตองม
ความอดทน อดกลน ใหสงกวาคนอน ผนากเปรยบกบชางเทาหนา ผตาม
กเปรยบกบชางเทาหลง ถาเทาหนาเดนแลวเทาหลงไมเดนตามองคกร
กจะเดนไปไมได
ปนผมเขารวมกจกรรมงดเหลาเขาพรรษา ตงปวารณากบตวเอง
ในการงดเหลาเขาพรรษา เพอเกดบญกศลเกดกบตวเอง บางครงยงโดน
เพอนลอเลน วา เขาพรรษาเปนเรองของพระเราเปนฆราวาสจะไปยงเกยว
ทาไม นแหละนะเขาเรยกวามาร มารทเกดจากความไมร อยางนอยการ
งดเหลาในระยะเวลา 3 เดอน เรากสามารถรกษาศลขอท 5 ไดอยาง
บรสทธในระยะเวลา 3 เดอน หรอนอกจากนน กอเกดเปนกศลกบตวเรา
ขอคดสาคญ
ผมกไมไดวเศษมาจากไหน ไมสามารถทจะดลบนดาลหรอเสก
ใหใครทาตาม ใหใครเปนคนดของสงคม ใหใครทาตามอยางทเราบอก
ใครจะรตวเราดเทาตวเราเอง ถาหากวาทกคน คดด พดด ทาด ทาตาม
หนาทของตวเองอยางดทสดแลว สงดๆกจะตามมา สงคมกจะเกดสนต
สงบสข ปญหาความวนวายกจะไมเกดขน
“การทาความดไมใชเรองนาอาย
แตกลบวาจะไดรบคายกยองสรรเสรญนนเอง”
104 105
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
รป สทธชย ซาวคาเขตร
111111111111111111110000000000000444444444444444444444
บบบบบบบบบกกกกกกกกก______คคคคคคคคคนนนนนนนนนสสสสสสสาาาาาาาาาาธธธธธธธธธธธธาาาาาาาาาาาารรรรรรรรรรรรรรรณณณณณณณณณณณณณณณะะะะะะะะะะะะะะะ
รรรรรรรรรรรรรรรรรรรรปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป สสสสสสสสสสสสสสสสสสสททททททททททททททททททททธธธธธธธธธธธธธธธธธธชชชชชชชชชชชชชชชชชชยยยยยยยยยยยยยยยยย ซซซซซซซซซซซซซซซซซซาาาาาาาาาาาาาาาววววววววววววววคคคคคคคคคคาาาาาาาเเเเเเเเเขขขขขขขขขตตตตตตตตตตตตตรรรรรรรรรรรร
“คนทพรอมจะทาประโยชนเพอคนสวนใหญ
มากกวาทจะทาประโยชนของตนเอง
และทสาคญคอ เปนคนทไมสรางปญหาใหแกสาธารณะดวย”สทธชย ซาวคาเขตร
106 107
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
บคคลสาธารณะ ในมมมองนอยบม
นายสทธชย ซาวคาเขตรอดตรองประธานสภานกศกษามหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
ปการศกษา 2555ชมรม ฅน รกษ ธรรม มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย
แรกเรมการเปนนกกจกรรม ดวยความเปนคนชอบทางานอาสา
ตงแตอาย 11 ขวบ เขารวมกลมเยาวชนในหมบาน ทากจกรรม “เพอ
รณรงคตอตานการคามนษย” สอสารผานการเลนลเก กวา 20 เวท
ในพนท อาเภอแมจน, อาเภอแมสาย จงหวดเชยงราย เมอเรยนจบ
ประถมศกษา ไดบวชเรยนเพอศกษาในระดบชนมธยม และทากจกรรม
ชวยสอนศลธรรมใหแกนกเรยนในโรงเรยนใกลวด จดรายการธรรมะ
ผานสถานวทยชมชน ระดมทนการศกษาใหสามเณร ทเรยนดแตยากจน
และรวมเปนวทยากรสาหรบถวายความรสามเณรภาคฤดรอน เปนตน
พอเขาสระดบมหาวทยาลย กชวยงานกจกรรมสโมสรของคณะเปนฝาย
ศลปวฒนธรรม และเปนแกนนาจดตง ชมรม “ฅน รกษ ธรรม” เพอเปน
พนทของนกศกษา ทสนใจและอยากพฒนาคณธรรมจรยธรรม และรจก
การบาเพญประโยชนตอสงคมมากขน
การทากจกรรมเพอสงคม “การทาสงททาใหเราไดกาไร ไมม
ขาดทน” ไดกาไรหมายถง ทาแลวมนมความสข และความสขทวาคอ
มนเปนความรสกวาเราไดใหไดแบงปนอะไรดด กบคนอน และคนทเรา
ไปทาประโยชนใหเขากมความสขดวยนะครบ มนจงกลายเปน “ทาไป
เพอเขา และเพอเรา”
การทากจกรรมสาธารณะตอเนอง ชวยหลอหลอมใหเรามความ
มนใจ มความกลาและยงทาใหเราไดพฒนาฝกฝนตนมากขน มนทาให
เรารสกวาตวของเราเองยงมประโยชนตอสงคม สวนการยอมรบจากคน
รอบขางวา เราเปนคนทอยากอยดวยและสงสาคญของการทากจกรรม
อาสา คอครอบครวเรากมความสขไปดวย
สงคมปจจบนและอดตยอมมความแตกตางกนมาก ในปจจบน
สงคม มความแตกตางซบซอนมาก ปญหาในระดบตาทสด คอระดบบคคล
ไปจนถงระดบชาต ระดบภมภาค และระดบโลก แตถาเราจะศกษาดให
ดแลว ในสวนตวคดวาปญหาของสงคมบานเรา มนเปนปญหาทสงผลมา
จากอดต คอในอดตเราไมไดใสใจกบปญหาเหลานน จงทาใหมนบานปลาย
เปนปญหาของสงคมในปจจบน.
นกศกษาอาจเปนจดเปลยนทสาคญ สาหรบการเปลยนแปลง
ปญหาของสงคม ขนอยกบวา จะเปนผทาใหมนเยอะขนหรอนอยลงกได
เพราะถาหากนกศกษามความเขาใจ มความตระหนกร และพยายาม
108 109
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ชวยกนแกไขปญหากอาจทาใหปญหาตางๆ ของสงคมทเลาเบาบางลงได
แตถาหากนกศกษาไมมความเขาใจ ขาดความตระหนกร และตางคนตาง
เพกเฉย ซายงเปนคนสรางปญหาเสยเอง ปญหาตางๆ ในสงคมกอาจจะ
เพมมากขน อกหลายเทาตวเลยเชนกน.
ผลกระทบจากเครองดมแอลกอฮอล เปนปญหาสงคม การทเรา
จะทาใหนกเรยน นกศกษารเทาทนการตลาดของธรกจนาเมา การเรยนร
ถอวาเปนวธการทเหมาะสมทสด เรมพนฐานจากโรงเรยนใหมการสอนใน
ชนเรยนอาจมหนวยงาน ทสามารถสรางกระบวนการเรยนรเกยวกบปญหา
จากเครองดมแอลกอฮอล เชน ระดบประถมศกษา เรองปญหาแอลกอฮอล
ตอครอบครว, ระดบมธยมศกษา เรองปญหาจากเครองดมแอลกอฮอล
ตอชมชน พอระดบอดมศกษา เปนการเรยนรเกยวกบ เรองของปญหาจาก
เครองดมแอลกอฮอล ตอสงคม เปนตน
การทางานเปนทม เราตองทาใหเขารสกวา อยกบเรามความสข
มความมนใจในความปลอดภยกอน ถาเขามความสขทอยกบเรา ไมวาเรา
จะทาอะไร คนเหลานกจะพรอมทจะทางาน พรอมทจะลงมอชวยเสมอ
และทสาคญ คอ ทาอยางไร ใหเขามองเหนคณหรอโทษในสงททา เมอ
เขารสกถงคณคาและประโยชน ในการทา เขากจะลงมอทาเอง โดยทเรา
ไมตองบอก.
โครงการงดเหลาเขาพรรษา เปนอกโครงการทผมชอบมาก มนเปน
เครองมอหนง ทสามารถชวยลดปญหาในสงคมไดหลายๆ ดาน เลยทเดยว
นอกจากจะเขารวมโครงการนแลว ยงชกชวนและรณรงคใหเพอนๆ
นกศกษาเขารวม อาจจะเปนเพยงกลมเลกๆ แค สมาชก 200 –300 คน
แตผมรสกวามนทาใหเพอนผม หลายคน คนใกลชดผม มความสขมากขน
เยอะเลย.
ผมใหคณคาของการทากจกรรมอาสา 4 ประการ คอ 1. ความ
เสยสละ 2. รอยยม 3. มตรภาพ 4. การพฒนาตน
ความเสยสละ การทากจกรรมตองทาดวยจตอาสา เพราะเรา
สมครใจทจะทา และพรอมทจะสละเวลาสวนตว เพอทากจกรรมซงเปน
ประโยชนตอสวนรวม
รอยยม อะไรททาดวยใจรก ผลทเกดนนลวนเปนกาไรของชวต
การไดรบรอยยม ยอมมความสข
มตรภาพ การไดรวมลงมอทางานดวยกน ยอมเกดการปรกษา
หารอ ชวยเหลอซงกนและกน ทาใหคนไดรสกวาผานประสบการณ รวมทกข
รวมสขดวยกน
การพฒนาตน การทากจกรรมเปนกระบวนการปรบเปลยน
พฒนาศกยภาพตวเองใหสามารถยนอยไดบนแนวทางทสงคมเขาตองการ
และยกระดบการมจตอาสามากขน.
110 111
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ขอคดสาคญ“ถามตาแหนงแลว ทาหนาทในตาแหนงนนไมดพอ
กไมมประโยชนอะไรทจะมตาแหนงนน”
รป นายอนภาพ มชะคะ
11111111111111111111111111111111111111111
บบบบบกกกกกก____คคคคคนนนนนนนสสสสสสาาาาาธธธธธาาาาาารรรรรรรรณณณณณณณะะะะะะ
รปป นนายยออนนภภาาพ มมชะคคคะะะะะะะะะะะะะะะะะะะ
112 113
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“คนหลายคนกลวความคาดหวง แตเรากตองส
ชวตผมเกดมา เพอใหผอน”นายอนภาพ มชะคะ
นายอนภาพ มชะคะ นายกสโมสรนกศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา
ภาคพายพเชยงใหม
เรมทากจกรรมของสถาบนตงแตตอนเรยน ม.ตน อยวงโยธวาทต
และตอมาเรยนดานสายอาชพความคดเรมเปลยน เจอสงแวดลอมใหมๆ
เรมมาทากจกรรม ผมลงสมครเปนนายก กอนหนานคนสวนมากในสงคม
เขาใจวาเดกอาชวศกษาเปนเดกทมความรนแรง ซงตอนนนผมพยายาม
ทจะพสจนใหเหนวา เดกของเราไมไดเปนแบบนน และมโอกาสเจอกบ
พๆ กลม YND ของจงหวดตาก เปนกลมเยาวชนทเราไมไดสนใจเรองเงน
แมแตบาทเดยว เพยงเราไดทาในสงทเราอยากทาเทานนเปนพอ จากนนได
ขยายกจกรรมระดบจงหวด เปนการทากจกรรมถนนเดกเดน เปดพนทให
กลมตางๆ ทากจกรรมสรางสรรค และรณรงค งดเหลา บหร ระดบจงหวด
จนเปนทรบร และเปนการประกาศวา “เดกอาชวะศกษา ไมไดเปนแบบ
ทหลายๆ คนคด” งานพวกนมนพฒนาตวเรา เรองความคด รจกคน รจก
การใชชวต การทากจกรรมใหถกตอง “ผมเชอมาตลอดวา ความดเปน
สงทสวยงาม”
114 115
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
พอเขาศกษาตอ ทมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา
คดอยางเดยวเลยคอ การตงใจเรยน ทาเกรดสงๆ และตอนมาอยป 2
เรมสมผสความรสกวา การเรยนอยางเดยว ไมไดตอบโจทยของตวเอง
เทาไหร เราตนมา 1 วน มนจะสรางอะไรใหตนเอง และใหใครไดบาง
เลยมาขอสมครมารวมงานสโมสรนกศกษา งานนหนกมากแตละวนเรา
ตองใชชวตทนมากกวาสบชวโมงเปนอยางนอย กจกรรมไดหลอหลอม
ใหผมไดเรยนรการใชชวต เรยนรคน ความอดทน การทางานรวมกบ
คนอน และการทาใหคนอนยอมรบในสงทคณเปน ความเขาใจเปนเรองใหญ
การเขาใจตนเอง เขาใจพอแม ผมชอบพดคาทงไว คอ “ความดเหมอน
นาเปลา ไมมส ไมมกลน แตสมผสได”
“พระเจาอยหว” เปนตนแบบของผม พระองคมโครงการใน
พระราชดารมากกวาพนโครงการ เพอชวยเหลอประชาชน ภาพทพระองค
นงเอาหลงพงรถ เปนภาพทตดตาผมมาก เวลาทางานเหนอยๆ จะนกถง
พระองคทานวา พอมองเราอยเสมอ ทกวนนผมทาเพอในหลวง เพอ
พระองคทานจะไดชนใจ
ปญหาสงคมในปจจบนมมมองของเดกนกศกษาคนหนง ผมคด
วาเรองการเมองของประเทศ ผมสงสารประชาคมอาเซยนทกาลงจะเขามา
ผมสงสารคนรนหลง สงสารเศรษฐกจของประเทศ ในสภาเถยงกนเรอง
ผลกระโยชน ไมไดคดเพอสวนรวม ไมรวมกนแกไขปญหาการศกษาไทย
ไมไดอยากจะพฒนาอยางเตมทแกทกอยางเพอประชาชน ในสวน
มหาวทยาลย ปญหาทเราเจอคอ เรองนกศกษาทะเลาะววาท ผมเขามา
อยากแกไขปญหาตรงจดน สงททาไดคอ การรวบรวมขอมล เปน
กระบอกเสยง เพอสอสารตอสงคม ตอคนทเกยวของ เพอชวยกนแกไข
ปญหา เรองนตองไมหยดครบ เพราะสถาบนเดยวกนตองรกกน
ปนเปนปทประสบความสาเรจของมหาวทยาลย ในความพยายาม
รณรงค ลด ละ เลก เครองดมแอลกอฮอล สงทเหนไดชดคอ งานรบนอง
กอนหนานคอ เหลา การทะเลาะววาท พอปนเราเอากจกรรมเชงบวกมาทา
ไมมเหลาแมแตขวดเดยวไมมการรวมกลมกน ตองขอบคณเพอนๆ ทกคน
ทมารวมกนสรางวฒนธรรมใหม กอนอนเราคยกบรนพวาเรามาทาความด
เพอมหาวทยาลยดงนน รนนองตองชวยกน
ยงปจจบนโลกไซเบอรทกอยางเรวมาก ปญหาของนกศกษาบางคน
บางกลม สงคมภายนอกไมไดมองวาเปนเรองสวนตว แตมองเปนเรองของ
มหาวทยาลย ขาวทสอสารกบสงคมกอนหนาน เปนสงทรบไมได ดงนน
เราจะทาอยางไรกได ทจะแกไขจดนน ผมรวมนกศกษา แตละคณะ
116 117
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
เขามาในสนามและปลอยเปนแถว ใหคณะบรหารธรกจ อยนอกสด วศวะ
อยในสด ปลอยทละแถว ทละวง จงไมเกดการรวม เพราะทกคนกลบบาน
ใครบานมน ทาใหการทะเลาะในปนไมเกดขน
วฒนธรรมคนไทย ไมมทตองกนเหลา เงนทใชจายเรองสรามน
ไมคมกนการรบผดชอบของผประกอบการ ปจจบนรานมนเยอะขน
ทรบไมไดคอ การดมในชดนกศกษา สงทเราชวยกนแต ตองชวยกน
ผบรหารสถาบนตองชวย ผมเปนคนไมดมเหลา เราเหนแบบอยางจากผใหญ
หลายทานการดม ผมคดวาดมได ดมอยางไรไมสรางปญหา ไมสรางผลกระทบ
กบคนอน
ขอคดสาคญ
“นกกจกรรมในสงคมไทย ไมไดมแคเราคนเดยว
ยงมคนทมอดมการณ ในการทากจกรรมเพอเปลยนแปลงตนเอง เพอคน
อนอยาหยดทจะทาความด
และผมเชอนกกจกรรมจะไมสรางปญหาใหสงคม
และเปนคนทรวยความคดแนนอน”
รป นายณฐพล ศรบญเทยง
111111111111111177777777777777777
บก_คนสาธารณะ
รรรรรรรรรรรรรรรรรรปปปปปปปปปปปปปปปปปป นนนนนาาาาาาาาาาายยยยยณณณณณณณณณณณณฐฐฐฐฐฐฐฐฐฐฐฐฐฐฐฐฐพพพพพพพพพพพพพพพลลลลลลล ศศศศศศศศศศศศศรรรรรรรรรรรรบบบบบบบบบบบบบบบบบบญญญญญญญญญญญญญญญญญญเเเเเเเเเเเเเเเทททททททททททททททยยยยยยยยยยยยยยงงงงงงงงงงงง
118 119
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“ปจจบนคนเขาใจวา บคคลสาธารณะ
ตองเปนดารา นกรอง ความจรงคอ ทกคนเปนบคคลสาธารณะ
ดคนใกลตว ครอบครว ครบาอาจารย ททางานเพอสงคม
ซงควรนาแนวทางทดมาใช”นายณฐพล ศรบญเทยง
นายณฐพล ศรบญเทยง
นายกองคการนกศกษา มหาวทยาลยแมโจ ป 2555
เรมทากจกรรมตงแตป 1 เปนผรวมทากจกรรมไมไดเปนผนาหลก
สวนมากเปนคนทางานเบองหลงมากกวา ทางานดาน เดกเยาวชน
ครอบครว ชอบมากทสดคอ กจกรรมอาสา การทางานทาใหเรามองเหน
ปญหาทเกดขน อยากเหนเยาวชนคนไทย มคณภาพชวตเทาเทยมกน
และไมอยากใหเพอนๆ ถกไปอยใตการครอบงาของปญหาตางๆ อยากเหน
การพฒนาคณภาพชวต แตดมนเปนเปาหมายทใหญเกนไปมาก แตการ
เรมตนทดมากกวา มนนาจะทาใหเกดการขบเคลอนตอไปได คณคาของ
การทางานคอ การไดรบความสข ไดมองเหน ไดแลกเปลยน ทกคนได
โอกาสในการเรยนรรวมกน ยงทาใหเรามประสบการณมากขน เดกและ
เยาวชนกไดพฒนาศกยภาพทางความคด และการเปนผใหมากกวา ซง
รวมไปถงการทางานในอนาคต มองโลกกวางขน และมองแบบเขาใจ บาง
กจกรรมในขณะทเราทา เราอาจจะมองไมเหน แตเรามาดรปเกาๆ ได
ทบทวน เราอาจจะมองเหน และเปนบทเรยนในการเรยนร และกาวตอไป
ในอนาคตของเรา แตมนอาจจะเหนอยหนอยแตสงทไดมนเยอะมาก
120 121
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
แลวเราจะภาคภมใจในการเรยนรและทามน การทางานของผมคอ
การบรหารเครอขาย และชวนคนทมใจอยแลวมาชวยกนทางาน แนนอน
เขาตองรกในการทากจกรรม และมใจรกในการทาความด พฒนาไปสการ
ทากจกรรมขางนอกสถาบนการศกษา บางครงทางานไปดวยแกไขปญหา
ไปดวยและจดการไปพรอมๆ กน
ปจจบนเรองเหลา - บหร เปนปญหาสงคมทสาคญ จากกลยทธ
และวธการตลาดของธรกจแอลกอฮอล ซงแทรกซมเขาสสถาบนการศกษา
ในรปแบบสนบสนนทนทากจกรรมตางๆ เราตองศกษาวา เขาตองการ
อะไรจากเรา จะเกดโทษกบมหาวทยาลยอยางไรบาง แตเรองของการ
สงเสรมการตลาดเปนเรองทนากลว ตองรเทาทนและชวยกนหามปราม
ไมใหรบทนสนบสนนจากธรกจแอลกอฮอล เนองจากเปนการสงเสรมให
นกศกษาดมทางออม จงมความจาเปน ในการจดกจกรรมรณรงคตอเนอง
เปนสรางความตระหนกและพฤตกรรมการดมเครองดมแอลกอฮอล ดกวา
ทเราจะไมทาอะไรเลย แลวเราคอยชวยกนในการสรางมาตรการควบคม
เครองดมในสถาบนตอไป “เราตองกลาจะเผชญ เราผานปญหาไปได
เรากโตขน แกรงขน ปญหาทกอยางยอมแกไขไดเพยงเรามสต”
ขอคดสาคญ
“ความฝนอยทใจ กาลงใจเปนสงสาคญ”
อยากใหทกคนรวมกนรกษาและรหนาท
รวฒนธรรมของตนเอง
ไมหลงวฒนธรรม มความพอเพยง ชวยเหลอกน
สงเดมของเราดมากแลว ควรรกษาตอไป
122 123
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
รป อาจารยณรงค ชวสนธ
11222222222222222
บบบบบบบบบบบบบบบบบบบบบกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก________คคนนสสสสสสสสสสสสสสสาาาาาาาาาาาาาาาธธธธธธธธธธธธธธธาาาาาารรรรรรรณณณณณณณณณะะะะะะ
รรปปป อาจจาารรยยณณรรงงคค ชชววสสนนธธ
“บคคลสาธารณะจงเปนบคคลทใหโดยไมหวงสงตอบแทน
แตในทางกลบกน
เขาจะมความสขทกครงทเขาไดใหกบสงคมสวนรวม”อาจารยณรงค ชวสนธ
124 125
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
อาจารยณรงค ชวสนธ
อธการบดมหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม
เรองกจกรรมสาหรบผมสวนใหญเปนเรองของการสนบสนน
มากกวา เนองจากผมใชเวลาสวนใหญไปกบการเรยน เพราะผมเรยน
ปรญญาตรวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ซงเปนสาขาทตอง
มเวลาในการเรยนเปนพเศษ และผมกกลวไมจบตามหลกสตร แตกมบางท
ไปออกคายกบรนพ
ผมเปนคนสรางและเปนเจาของมหาวทยาลย การเกดขนของ
มหาวทยาลยนอรท-เชยงใหม มาจากเพอนสนทของผมคนหนง ซงม
ชอเสยงมาก ในแวดวงการศกษาของเมองไทย ตอนนนเขามความตองการ
ขยายโรงเรยนระดบอาชวะมาทเชยงใหม แตชวงนนราวป พ.ศ. 2540
ประเทศไทยเกดวกฤตทางการเงนครงรนแรงทสด เพอนคนนกประสบ
ปญหาการเงน ไมไดสามารถขยายโรงเรยนได เขาจงมาปรกษา ขอใหผม
ชวยเหลอ ซงตรงกบความตงใจของภรรยาผม คอ อาจารยชฏลรตน
อศวววฒนพงศ หรออาจารยแม ททางานดานการศกษาในฐานะ “คร”
มาตลอดชวต และไดขอสรปวา ถาเราไดประโยชนดานการศกษาท
บานเกดของผม นบเปนสงหนงทดทสดในชวตของเราทงสอง จงตดสนใจ
ดาเนนการ ดานการศกษาตอไป แตครงนผมตงใจจะสรางโรงเรยนระดบ
อดมศกษา เพราะคดวานาจะมประโยชนตอเชยงใหมบานเกดของผม
เปนวงกวาง ประกอบกบชวงนน ผมกมโอกาสไดอานหนงสอพอคเกตบค
เลมเลกๆ บางๆ เลมหนง ของ ฯพณฯทาน พลเอกเปรม ตณสลานนท
ประธานองคมนตรและรฐบรษ มประโยคหนงทานบอกวา “เกดเปน
คนไทย ตองทดแทนคณแผนดนทเกดมา” ผมยงเกดแรงบนดาลใจขนมา
อกครง โดยมเปาหมายใหมทใหญทสดในชวต คอ “จะสรางมหาวทยาลย
ทดทสดเทาทผมจะทาได เพอตอบแทนบานเกดเมองนอน”
แรงบนดาลใจสาคญสามประการ ทรวมกนทชวยสรางมหาวทยาลย
นอรท-เชยงใหมแหงนใหสาเรจคอ
หนง เพอทดแทนคณ
สอง ปณธาน
สาม สานกสาธารณะ
วธการทางานสาคญในการทางาน ผมตองการใหทกคนม
ความสข ผมจงใชนโยบายหลกวา “เราจะทางานรวมกนอยางมความสข”
ถานกศกษาทกคน อาจารยทกคน ผบรหารทกคนทางานรวมกนอยางม
ความสขแลว เปนสงทด และสรางสรรค รวมถงคณภาพกจะเกดขนเอง
ดวยการรวมแรงรวมใจของพวกเราทกคน ผมอยากจะพดถงคา 3 คา ท
จะชวยใหทกคนทางานรวมกนไดอยางมความสข ไมขาดสต และประสบ
126 127
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ความสาเรจเปนอยางด คา 3 คา ทวานคอ “สวสด” “ขอบคณ” “ขอโทษ”
ผมอยากให 3 คาน เปนวฒนธรรมขององคกรแหงความสข ทพวกเราควร
ใชในชวตการทางาน การทกทาย “สวสด” ในตอนเชา เปนการเปดใจให
พวกเราพรอมทจะพดคยกนหรอปรกษากน และพรอมมอบรอยยมให
กนและกน โปรดอยาลม “ขอบคณ” เมอใครทาความดใหเรา และอยาลม
“ขอโทษ” ดวยถาทาผด สดทายกตองม “เมตตา” พรอมใหอภย
ซงกนและกน
ความสขทเกดจาการทางานทแทจรงนนอยทตวเราทกคน ถาเรา
บอกวา “งานททาไมใชหนาท” พอเราไปทางานนนมนกเปนทกข แตถา
เราบอกกบตวเองวา “นคอหนาท” คอ ความกาวหนาของเรา นคอโอกาส
ของเรา เมอเราทาเรามความสข เพราะฉะนนความสขทงหมดนน ขนอย
กบตวเราวาเราคดเปน หรอคดไมเปนเทานนเอง อยากใหทกทานได
ตระหนกและรบรวา ความทกขไมมวนตาย ความสขไมมวนหมด อยท
เราเลอก ผมมขอคดในการทางานรวมกนอยางมความสขจรงๆ มาฝาก
โดยผมเรยกวา “คดบวกกไดกาไร คดลบตดลบ” รวมถง “คดบวก
แบบ ICE” ทจะชวยใหทกคนคดเปน และประสบความสาเรจในชวต
ตามททกคนมงหวงไว
ขอคดสาคญ“ไมมอะไรในโลกนทจะทาใหพอแมมความสข
เทากบสามารถสงลกมาเรยนหนงสอ
และลกอนเปนทรก เปนดวงใจของพอแม
สามารถเรยนจบตามเปาหมาย”
128 129
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
รป นายภาณวฒน มเดช
128
บบบบกกกก___คคคนนสสสาาาาาาาาาาาาาาาาธธธธธธธธธธธธธธธธธธาาารรรณณะ
รป นายภาณวฒน มเดช
“ใจตองมากอน ทางานดวยใจ ไมยดตวเองเปนหลก
เสยสละเยอะๆ
นอบนอมถอมตน อนาคตมนอาจจะหอมหวานยงกวา”นายภาณวฒน มเดช
130 131
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
นายภาณวฒน มเดช
นายกสโมสรนกศกษาวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน เชยงใหม
เปนคนแมฮองสอน ชอบทากจกรรมตงแตสมยเรยนชนประถม-
ศกษา เรมตงแตการเปนหวหนาหอง ชอบกจกรรม เพราะกจกรรมมน
ทาใหเรามความภาคภมใจ และพอแมกภาคภมใจ กจกรรมอาสาลวนทา
มาจากใจ ตอนทาเราทาอยางมความสข คนทไดรบมความสข จงเปนแรง
ผลกดนใหเราทากจกรรมตอไป กจกรรมสวนใหญเปนการออกคายอาสา
การมอบของใหกบเดกบนดอย ระยะทางเปนอปสรรคอยางหนง เพอน
รวมเดนทางในการทางานกใหกาลงใจทาใหเรามพลง อาจจะมองวา
เปนสงทเลกนอย แตกเปนสงทเปนแรงบนดาลใจ ในการทาดเพอคนอน
ตอไป และคาดหวงวาในอนาคตเดกเหลาน อาจจะทาความดเชนเดยวกน
กบสงทเราทากได
การทากจกรรมตองรจกแบงเวลา กจกรรมอาสา บางทเราอาจจะ
บรณการใหเขากบการเรยนการสอนเปนหลก เชน ครอบครวเสมอน ซง
เปนการจาลองหมบาน โดยมผใหญบานเปนทานผอานวยการ มอาจารย
ประจาบานซงทาหนาทเปนแม และนกศกษาชนปท 1 – 4 จะเปนลก
และทกครอบครบจะม กรณศกษาในการดรกษาคอ คนในชมชนตาบล
ดอนแกว เปนการชวยผปวย ผสงอาย เดอนละ 4 ครง เปนการสราง
ความสมพนธระหวางชมชนกบสถาบนการศกษาไปพรอมกน
สภาวะความเปนผนา กลาคดกลาตดสนใจ กลารบผดชอบ
การทางานยอมมความหลากลายทางความคด ความสามารถบรหารงาน
การสรางความรวมไมรวมมอ ใหงานมประสทธภาพ จงเปนอกสงสาคญ
ทเกดขนกบตวเอง เมอกอน ไมกลาพดในเวททเปนทางการ เพราะไมกลา
แสดงออก พอมาทางานตรงน ทาใหมมนใจ มความกลา และเรยนรทกษะ
การสอสารมากขน
เราทากจกรรมสงสาคญ ตองสรางอดมการณรวม มองเหน
เปาหมายเดยวกน เกดการยอมรบซงกนและกน ถาทากตองทาดวยกน
ถาเหนอยกตองเหนอยกตองเหนอยดวยกน จะไมสงอยางเดยว ตาแหนง
ใหเปนผนา แตบางครงเราจาเปนตองปรบมาเปนผตามบางกได และม
ความเคารพซงกนและกน
การเมองเปนสงทบนทอนความรสกของคนไทย และการเมองเปน
132 133
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
เรองความเหนแกพรรคพวก และไมไดสนใจความเปนอยของประชาชน
จนทาใหหลายสงอยางในประเทศของเรามนหยดอยกบท มองๆ ดแลว
มนเหมอนจะถอยหลงดวยซา มองลงลงมาในมมของนกศกษาในปจจบน
มคนจานวนมากทยงเหนแกตว อาจจะม ผใหญในบานเมองทยงเปน
แบบอยางทดในสงคมไทย แตมจานวนไมเพมขน.
ขอคดสาคญ
“ในการทากจกรรม สงทเลวรายทสดในชวต คอ การดถกตนเอง
เราตองไมดถกตนเอง ทกคนทาได เราตองเชอวาเรากทาได”
รป นายณฐพล อนภกด
111111111111133333333333333333333333333333333333333
บบบบบบบบบบกกกกกกกกก__คคคคคคคคคคนนนนนนนนนนนนนนนนนนนสสสสสสสสสสสสสสสสสสาาาาาาาาาาาาาาาาาาาธธาาารรรรรณณณณณณะะะ
รรรรรรรปปปปปป นนนนาาาายยยยยณณณณฐฐฐพพล อออนนนนนนภภภภภภภภกกกกกกกกกกกกกกกกกดดดดดดดดดดดดดดดดดด
134 135
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“บคคลสาธารณะ
บคคลทเกดมา เพอเปนแบบอยาง
และสรางเปลยนแปลงอะไรบางอยาง
ซงเปนประโยชนตอสงคม
ประเทศและโลกใบนใหดขนกวาเดม”นายณฐพล อนภกด
นายณฐพล อนภกด
นายกสมาคมสรางสรรคกจกรรมเยาวชน
อดตประธานชมรมสรางเสรมสขภาพ มหาวทยาลยแมโจ
ป 2552/2553/2554
พอเราเหนสงคมหรอสงทอยรอบตวเรามปญหา “ทาไม” เราตอง
อยเฉยๆ และไมสนใจ ผมเรมคดทจะทากจกรรมเพอสงคม และอาสาสมคร
ตงแตตอนนนมา และกทาตอเนองคาตอบ “เพราะใจรกไงครบ’’ คนทอย
ดวยกนแลวไมดแลกนไมมอบความรกใหกนและกน ผมกไมรเหมอนกน
วา ททกคนเรยกวา ความรกนนคออะไร ถามองความหมายกนลกๆ มนม
ความหมายทละเอยดออนอยางมากครบ เราจะพดกนไดอยางไรวา ทกคน
รกกน ถาทกคนยงไมทาอะไรเพอสงคม ดวยการมอบความรกมอบความสข
ใหกนอยางแทจรง ผมใชความรกในการทากจกรรมเพอสงคม เมอเราเหน
สงทผดและสงทไมดกบตาเราเอง แลวเรายงไมทาอะไร ในฐานะนกกจกรรม
และทางานเพอสงคม เราจะเรยกคนเหลานนวาอยางไร “ถาเรามรายละเอยด
ความหมายของความรก เรากจะรไดวา เราจะมอบความรกใหกบสงคม
ผานกจกรรมอาสาอยางไร”
136 137
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
การทากจกรรมเพอสงคมหลอหลอมใหเหนคณคากบสงททกคน
ไดทาเพอสงคม แมบานหรอคนเกบขยะกมคณคา ในอาชพของเขาเอง
จะเหนไดวาสงททกคนทา ยอมสงผลกระทบตอสงคมเสมอ อาจจะเชงบวก
หรอลบ สงนนเปนเรองของมมมองของแตละคน การทากจกรรมเหลาน
ชวยหลอหลอมใหเขาใจสงตางมากขน และสดทายกเขาใจโลกมากขน
“ถาอยากเขาใจโลก เราจงตองเขาใจตวตนของเราเองกอน”
แรงบนดาลใจสาคญคอ การอยากจะมอบความรกและความสข
ใหกบบาดแผลตางๆ ทเกดขนในสงคม ไมวาแผลจะลกหรอแคถลอกกตาม
ผมกอยากจะทาใหบาดแผลนนบรรเทาลงและหายไปกเหมอนวาใหปญหา
บรรเทาและหายไปเลยดวยแรงบนดาลใจของผมในการทากจกรรมอาสา
กจกรรมเพอสงคมโดยการมอบความรกและความสขใหกบสงเหลานน
“เมอเรามแรงผลกหรอแรงบนดาลใจ
เรากมพลงทจะสรางสรรคสงคมใหมความสขตอไป”
ปญหาสงคมบานเราในปจจบนตางไปจากอดตมาก ปญหาใน
สมยนนคงไมรนแรงเหมอนในปจจบนอาจเปนเพราะคนในอดตมความ
เขาใจลกซงตอวถชวตสงคมและวฒนธรรม ไมเหมอนคนในปจจบน ทคน
ในสงคมสวนใหญไมเขาใจวถชวตวฒนธรรม ทากจกรรมตาง ๆ พอเปนพธ
เทานน
การเปลยนแปลงทางสงคมโดยเทคโนโลย และสอตางๆ
หลากหลาย โฆษณาชวนเชอ กระตน ใหนกศกษาอยากลอง กลายเปน
เหยอลกคาประจา ตวอยาง เชน รานเหลารอบๆ มหาวทยาลย บางราน
ใชกลยทธโดยนาสาวโคโยตมาโชวดงดดลกคา เปนเหตใหเกดปญหาสงคม
ตางๆ ตามมา สงทเราพอจะทาไดกคอ ชวยกนรณรงคใหความรเกยวกบ
โทษและผลกระทบของแอลกอฮอล เผอนกดมยกแกวทงหลายจะคดได
และเกรงกลวตอโทษของมน
การทางานกบเพอนรวมทมสงสาคญคอ การสรางแรงจงใจคน
และกระตนใหคนเหลานนดงศกยภาพดวยตวเองออกมา การทางานจะ
ไมเขาไปแทรกแซงคนอน ปลอยใหทกคนไดเสนอความคดเหนอยางอสระ
สงเหลานจะทาใหทกคนทางานเปนทม และแสดงศกยภาพทแทจรงของตน
ออกมา ทกคนรสกเปนเจาของงาน พลงเหลานนคอพลงทมคามหาศาลมาก
138 139
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
การเขาถงและสมผสความจรงของชวตนน ตองมาจากการได
ลงมอปฏบตจรง ทาเตมทเทาทศกยภาพเราม และมชวตอยกบปจจบน
มากทสด การเขารวมกจกรรมงดเหลาเขาพรรษานน ไมจาเปนตองงด
เฉพาะชวงเขาพรรษา ทกคนสามารถงดไดตลอดชวตเพราะแอลกอฮอล
ไมไดทาอะไรใหชวตของเราดขนเลย ในทางกลบกนมนกลบใหผลราย
แตเราดวยซา ทกอยางมนอยทใจครบ ถาหากเรามความตงมนทจะลด
ละ เลก แอลกอฮอลผมเชอวาคณทาไดอยแลว
คณคาของการทากจกรรมอาสาเพอสงคม เปนสงทผมภมใจมาก
ทเกดมาแลวไดทาอะไรบางอยาง ทสามารถเปลยนแปลงได บางครงอาจจะ
เปลยนไดเลกนอย หรอไมไดเลยกม สงเหลานททาใหคนอยางผมพรอมทจะ
ทาทกอยาง เพออาจจะสรางการเปลยนแปลงหรออาจจะไมมหนทางเลย
ขอคดสาคญ “ชวต” ตามพจนานกรม คอ ความเปนอยทตรงขามกบความตาย
ชวตทแทจรงมความหมายมากกวานน เพราะการใชชวตของคนคนหนง
มความลกและสลบซบซอนมาก มทงเรองดและเรองทเลวราย สงทเกดขน
เหลานนทคอยสรางความเปนตวตนของแตละคนและหลกเลยงไมได
ในความเปนตวตนเหลานกจะผกตดกบอดมการณทตวเราเองยดถอเอาเปน
ปฏบต เมออดมการณเหลานพงทลายลง ชวตทงชวตกเหมอนพงทลายลง
อยางไรกตาม แตเมอไรทเราทาความเขาใจมนอยางแทจรง เรากจะสามารถ
กาหนดไดวา
“เราควรจะอยและเราจะจากไปอยางไร”
140 141
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
รป นายทวา พทธสวรรณ
14444400000
บก_คคคคคคคคคคคคคคคคคคคนนสสาาธารณณณณณณณณณณณณณณณณณณณณะ
รรรรรปปปปปปปปปปป นายททววาาา พพพททธธธธสสสสสวววววววรรรรรรรรรรรรณณณ
“ตองมองสงคมในภาพกวาง
เปดใจ พงพากน และมองโลกในแงด”นายทวา พทธสวรรณ
142 143
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
นายทวา พทธสวรรณ
หวหนางานสภานกเรยน/สโมสรนกศกษาวทยาลยนาฏศลปเชยงใหม
เรยนจบมาทางดานนาฎศลป กจกรรมหลกททาอยแลว คอ
การสอน ซงเปนเรองของการเผยแพรศลปวฒนธรรมในรปแบบตางๆ
และนอกจาการสอนแลวนนยงมกจกรรมจตอาสาจดทาขนอก เชน การ
ออกคาย ซงกจะเนนหนกในการเอาศลปวฒนธรรมไปเผยแพรแกเดก
นกเรยนในโรงเรยนตางๆ ในชนบท ซงเปนกจกรรมหลกของวทยาลยฯ
นอกเหนอจากบทบาทหนาทความเปนครแลวนน ยงมการกจกรรม
อาสาสมครนอกโรงเรยนรวมกบองคกรอนอก คอ ไปทากจกรรมตางๆ
การบรจาคเสอผาแกนกเรยนบนดอยสง การนาสงทเรารไปเผยแพร ไป
ขยายผล ใหเกดประโยชนแกคนอน กจกรรมทงหมดนมนเปนอกแนวทาง
หนงในการสงตอความด และเปนการแบงปนแกผอน
คณคาของการทางานในบทบาทความเปนคร คอ การไดสราง
ไดพฒนา ใหแนวคด ใหมมมองใหมๆ แกคนหนงคน และเปดโอกาสใน
การเรยนร ทงยงเปนการสรางคนดใหกบสงคม โดยไมจาเปนตองไปลวงลก
ถงพนฐานของแตละคน ซงทกคนจะคอยๆ เกดการเรยนรสงตางๆ รอบตว
ไปเรอยๆ จนสามารถดาเนนชวตของตนเองไดอยางสมบรณ นนคอ
คาของความเปนคร แตในมมมองของนกกจกรรม เราตองเขาใจกจกรรม
ทกาลงทาอย วามนจะใหอะไรกบกลมนกเรยนและนกศกษาบาง เมอเรา
เลงเหนในสงทเขาจะไดรบ เรากจะเรยกเขามาพดคยถงกจกรรมทกาลง
จะทา วาเขาจะไดรบอะไรจากการทากจกรรมนน การทางานแบบน
นกศกษากจะรสกภาคภมใจเมอกจกรรมนนสาเรจ
กจกรรมหลอหลอมชวต ยงทายงไดกบตวเอง ทาไปมนจะเกด
การเรยนรไป ถาทกคนมองวาไมจาเปนตองทากได เดยวกมคนอนมาทา
ซงถาทกคนคดเหมอนกนหมดมนกจะไมมคนทา หนวยงานเลกๆ เหลาน
ในสงคมมนจะหายไป เพราะฉะนนเราจงตองทา ทาเพอใหเกดแนวรวม
มนเปนการฝกฝนตวเราเองและเพอนรวมงาน ตองมการปรบมมมอง
รวมกนในการทางาน ยอมรบความคดเหนของเดกและยอมรบในสงท
เดกเปน ซงถาเราเอาฐานความคดของตวเองมาเปนตวชวดวด มนกจะ
ทาใหเกดปญหาเรองมมมองทตางกน
เราทางานรวมกบนกศกษา ซงนกศกษาแตละคนกมหลากหลาย
ความคด สงทไดเจอ เปนเรองการทะเลาะ บางทเดกไมไดใชเหตผล
และเรองเหลานจะทาใหงานไมสามารถเคลอนไปขางหนาไดอยางม
ประสทธภาพ และเราตองรวบรวมจตใจ ความสามคค และแลกเปลยน
144 145
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ความคด ความเหนกนใหมาก ใหทกคนไดเสนอความคดออกมา ซงสงตางๆ
เหลานจะทาใหเดกไมรสกวาเปนคาสง เรามหนาทในการสนบสนนสงท
ขาดไป และเปดโอกาสใหเดกไดเปนผขบเครองงานดวยตวเอง โดยการ
เอาเดกเปนตวตง
นกศกษาสวนใหญรอยแลวเรองพษภยแอลกอฮอล วา มนเกด
จากสงคม คนรอบขางเปนตวกระตน ในเรองการยอมรบทางสงคม การ
โฆษณาประชาสมพนธเปนเรองของการตลาดเปนกลยทธการขายอยแลว
ตวผใหญเองหรอหนวยงาน องคกร ทเกยวของควรใหความสาคญ ทงเรอง
จากดการเขาถงเครองดมแอลกอฮอล การโฆษณา การจากดขอบเขต
ในเรองตางๆ เปนตน
ขอคดสาคญ
“ถาทกคนมองวาไมจาเปนตองทากได เดยวกมคนอนมาทา ซงถา
ทกคนคดเหมอนกนหมดมนกจะไมมคนทา หนวยงานเลกๆ เหลานในสงคม
มนจะหายไป เราตองเปนคนทา ทาแลวกจะเกดแนวรวมในการทางาน
สงคมกสามารถแกไขปญหาและเปลยนแปลงได”
รป นางสาวมลน แสนอนตะ
1111444455555
บบบบกกกกกกกกก_________คนสาธารณณณะะะะะะะะ
รรรปปป นนนนนนนนาางงงงสสาวววมมมมลนนนนนนนน แแแแแแแแแแแแแแสสสนนนนนนนอออออออนนนนนนตตตะะะะะะะะะะะะะ
146 147
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“ความฝนของแตละคน ยอมมความแตกตางกน
ความจรงกบความฝนมนตางกนทการลงมอทาเทานน
คนทสามารถทาฝนใหกลายเปนจรง
คอ คนทลงมอทา เปดใจรบ ทาในสงทด
และทกคนจะยอมรบเอง”นางสาวมลน แสนอนตะ
นางสาวมลน แสนอนตะ
ปจจบนนกศกษาพยาบาลศาสตร ชนปท 2
วทยาลยพยาบาลบรมราชชนน เชยงใหม
ตาแหนง อปนายกฝายกจกรรม
เรมทากจกรรมตอน ม.4 เปนสมาชกคนหนงของเครอขายเดก
และเยาวชนจงหวดลาพน เหตผลททากจกรรมเพราะ ไดเพอนรวมงาน
ไดเรยนรการทางานเปนทม การวางแผนการวางระบบ การทากจกรรม
ครงแรก ทางครอบครวไมคอยจะยอมรบ เพราะมองวา “กจกรรมทาให
เสยการเรยน และเสยเวลา” อกทงตนเองยงเลอกเรยนสายวทย – คณต
ซงพอแมเขาใจวามความยากพอสมควร ยงทาใหครอบครวไมเหนดวย
แตดวยความชอบสวนตวกไมอยากหยดทากจกรรม ยงทากจกรรมยงได
เจอคนหลายกลม ไดแนวคดดดจากความแตกตางนนๆ และมนทาใหเรา
รสกวา เวลาเราไปทไหนเรากมเครอขาย มคนรจก และประสบการณ
ทไดรบจากการทางานมเยอะมาก จนรสกวาตนเองมจดการตนเองไดด
และชวตแบบแผนขน
สงคมภายในรววทยาลยพยาบาล ทกคนจะรจกกนหมด
ใชชวตอยรวมกน ทาใหเขาใจความแตกตางหลากหลายทางความคด
และสวนมากปญหาหลายอยางทม จะตองเรมแกไขจากตวเอง และการ
148 149
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
มองเชงบวก มองหาดานดของแตละคน และเมอไดทากจกรรมกบชมชน
ไปลางแผลเรอรงใหแกผปวยในชมชนทกวน ไมไดทาใหตนเองมองวา
เราจะไปสรางภาพลกษณทดหรอสรางผลงานจากชมชนอยางเดยว แต
สงทหวงมากกวานนคอ “คณภาพชวตทดของคนในชมชน”
โดยชวตสวนตว เปนคนไมดมเครองดมแอลกอฮอลอยแลว
เชอวาทกคนร และเขาใจวาสราใหโทษตอรางกายอยางไร และทกคนร
แนนอนวาการโฆษณาคอ การแสวงหาผลกาไร การทจะทาใหสราไมเขามา
ในชวต เราจะตองมองเรองสราเปนแงลบ ตองรเทาทนวา มนใหโทษ และ
เชอวาทกคนตองผานการบอกเลาและเรยนรมาหมดแลว เรองสารเสพตด
สรา อาจจะในวชาสขศกษา หรอการอบรมคณธรรมจรยธรรม แตกไม
อยากใหมองวาคนดมสรา วาเปนคนทแย เปนคนไมดไปทงหมด เพราะใน
ความจรงทกคนยอมมขอดขอเสย บางครงตองมองใหเหนในสวนลกถง
คณคาในตวเอง และอยากใหคดถงพอแมใหมากๆ
บางครงการทางานทด ไมจาเปนตองเปดเผยใหใครร ทางาน
เบองหลงกมความสาคญเชนกน และเมอหลายคนหลายความคด หลายคน
หลายความฝน ความฝนของแตละคนยอมมความแตกตางกน แตคนท
จะทาใหมนกลายเปนจรงคอ คนทลงมอทา เพราะความจรงกบความฝน
มนตางกนทการลงมอทาเทานน อะไรทเราอยากใหเกดขน กตองลงมอทา
เปดใจรบ ทาในสงทด และทกคนจะยอมรบเอง
ฝากขอคดกาลงใจ จากคนทไมเคยพบกน
กจกรรมตางๆ บางครงอาจทาใหเราเกดความทอแท อยาดวน
มองวามนเปนปญหา บางทสงทเกดขน อาจเปนบททดสอบสาคญตวเรา
ในการไปสจดทดกวา คนทางาน ยอมไดเรยนรสงใหมๆ และไดมากกวา
คนอนสงนนกคอ ประสบการณชวต และในอนาคตใครสกคนอาจจะ
กาวไปส การเปนผนาระดบประเทศ ซงเบองหลงอาจจะเปนเดกและ
เยาวชนคนหนงทรกในการทากจกรรม ขอเปนกาลงใจใหนกกจกรรม
ทกคนคะ
ขอคดสาคญ มองวาเรองความคด คนทกคนยอมรกตวเอง จนในบางครงอาจ
มองเหนผลประโยชนบนความทกขของคนอน การทางานจงตองประกอบ
ดวยคณธรรมและจรยธรรม อนเปนสงสาคญ ทตองถอเปนหลกของชวต.
150 151
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
รปพงษนรนทร อารยะ
1111115555000
บก_คนสสสสสสสสาาาาาาาาาาาาาาาาธธาารรรณณณณณณณณณณณณณณณณณณณณณะะะ
รรรรรรปปปปปปปปพพพพพงงงงษษษนนนนรรรรนนนนนนนทททททททททรรรร อารยะ “การทากจกรรม ชวยตอบคาถามทมในความคด ไดเรยนร
และมนขยายหวใจของเรา ใหมพนทกวางขน มากขน
กจกรรมสาธารณะ การทางานดวยจตอาสา
มนชวยลดอตตาของผมลง”พงษนรนทร อารยะ
152 153
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
พงษนรนทร อารยะ
ประธานกลมพทธธรรมกรรมฐาน มหาวทยาลยเชยงใหม
สมยเรยนมธยมศกษา เปนสวนหนงในการรวมกจกรรม แตไมได
รวมออกแบบกระบวนการ พอไดเรยนระดบมหาวทยาลย จงไดเรมเรยนร
กบการทากจกรรม การชวยงาน “ธรรมเปลยนชวต” เปนจดเรมตน
ของการทากจกรรมสาธารณะ จากการตงคาถามกบตนเองวา เราเกดมา
ทาไม? พอเรยนรไป กเรมเหนวางานกจกรรมมนชวยตอบคาถามทมใน
ความคด และมนขยายหวใจของเราใหมพนทกวางขน มากขน กจกรรม
ททาเพอสาธารณะงานอาสา มนชวยลดอตตาตวตน แรงบนดาลใจสงสด
ในการทากจกรรม บคคลตนแบบทเราศรทธามากคอ พระพทธเจา เพราะ
ทานทากจกรรมอะไรตางๆ ในชวตของทานไมไดหวงวาจะไดอะไรตอบแทน
กลบมา เลยตงใจจะเดนตามแนวทางของ สมเดจพระสมมาสมพทธเจา
งานททาแลวประทบใจคอ งานสกการะพระบรมสารรกธาต ซงจดกจกรรม
ฟงเทศนฟงธรรม 7 วน แตละวนมคนเขารวมกจกรรมอยางเนองแนน
ประมาณ 3,500 คน ตอวน
บทความทผมสรางขนคอ “เผดจการผานคะแนน” ซงอธบาย
ความรสกเรองการเขาเรยน ความจรงไมจาเปนตองเรยนในมหาวทยาลย
อยางเดยว การทากจกรรมกคอ การเรยนอยางหนง การเรยนในหองเรยน
คอการเรยนรทฤษฎตางๆ แตการเรยนผานการทากจกรรม เปนการเรยนร
ผานประสบการณตรงของชวต ไดเรยนรสงทเปนประโยชนตอตนเอง
อยางมาก เพราะเมอเรยนเหมอนเดมกจะเปนแบบเดมคอ เรยน ทางาน
ตาย พอทากจกรรม มนทาใหเขาใจเปาหมายของชวตชดเจนมากขน
เปนการขยายพนทของหวใจมากขน ถามพนทหวใจทมากขนเทาไหร
กสามารถหลดออกจากวงจรคอ การเรยน ทางาน และตาย
การเรยนรผานประสบการณ ยอมทาใหเราไดเรยนรอะไร
มากขน วนหนง ขณะทผมเดนทางโดยรถโดยสารประจาทาง จากเชยงราย
มาเชยงใหม เดนทางคนเดยวตองนงกบคนทเราไมรจกมกคน เกดคาถาม
ในใจวา ทาไมคนเราไมสามารถอยรวมกน หรอไมสามารถคยกนได ผมจง
ทาลายกาแพงแหงความหวาดหวนนน โดยการคยเขาไปคยกบเขา ซงมน
คอการเรยนรทสาคญ เพยงเราลดอตตา ตวตนทสงเกนไป การเรยนร
ทสาคญกเกดขนได
สงทหลอหลอมตวเราคอกจกรรมการเรยนร และตงคาถามจาก
การมองเหนปญหา การแกไขปญหาได แตละครง บอยๆ เขา เรากสามารถ
มองเหนปญหาตางๆ การมองปญหายอมมความลมลกขน ปญหาสงคม
ปจจบนคนยงอยในวงจรอบาทว ปญหาสาคญคอ เรองขาดโอกาสทาง
การศกษา การรวมกลมของวยรนในชมชน การทะเลาะววาท การทอง
154 155
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
กอนวยอนควร ซงเปนเรองยากทตองดแล ปญหาทเกดขน การศกษา
คอนขางจากด จงไมเกดการเรยนรของชวต พระพทธศาสนามคาตอบ
ทชดเจนอยแลว หลกคาสอนจะทาใหคนเกดการใชชวตทมคณคามากขน
สวนตวไดเรยนรเรองราวเหตการณ 14 ตลา ทาไมนกศกษามพลง
สามารถชวยสงคม ตอบแทนสงคมชนาสงคมได นกศกษาปจจบนเขามา
เรยน แลวเอากระดาษใบหนง ไมไดตระหนกถงพลงทตนเองม ไมไดชวย
สงคม มากกวานนคอ การใชพลงทตนเองมกลบสรางปญหาสงคมมากขน
นนคอสงทนาคด ปญหาทนนยมมบทบาทมากขน ปจจบนมการปลกฝง
คานยม ในการเรยนรและหาคาตอบใหกบชวตนอยเกนไป การเรยนในหอง
กอาจจะไดสวนหนง แตนกศกษาจานวนมากลมมองไปวา ความร และ
การเรยนรทมนอกหองและรอบตวเราอกมากมายนบไมถวน คาตอบของ
ชวตสวนใหญหองเรยนไมไดให กจกรรมจงเปนทางเลอก และทางออก
ของเรองน
ความเปนปจเจกนยม เปนปญหา เพราะลมบทบาทความเปน
พลเมองของประเทศ ทเรยกงายๆ คอลมบทบาทในการรบใชสาธารณะ
ความเฉอยชาตอสภาพปญหา อนนกตอเนองกน เอาแคเพยงวาฉนได
ประโยชนฉนจงทา เปนพลงเงยบ ถกชกจงไดงาย.
ขอคดสาคญ
“เราเปนอะไรกไดในสงคมมหาวทยาลย เปนไดทงเจานาย เปน
ลกนอง เพราะมหาลยคอหองทดลองของชวต คนทากจกรรมไมใชเดกท
ไมสนใจเรยน แตเขาเรยนไดจากแมกระทงเศษหญาหรอทอนไมท
กองไวอยางไรคา ไมมนกกจกรรมคนใดไมเคยลม แตเพราะเคยลมจงรวา
ทาอยางไร ใหไมลมอก”
156 157
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
รป นรพนธ ธรรมวเศษศร
15566
บบบบบกกกกกกกกก______คคคคคคนนนนนนนสสสสสสสสาาาาาาาาาธธธธธธธธธธาาาาาาาาาาาาาารรรรรรรรรรรรณณณณณณณณณะะ
รรปปปปปปป นนนนนนนนรรรรรรรรพพพพพพพพพพพพพพพนนนนนธธธธธ ธธธรรมมมวววววววเเศศศษษษษษษษษษษษษษษษษศศศศศศศศศรรรร
“บคคลสาธารณะ คนทใครกไดสามารถเขาถง และพงพาได
ไมวาจะเปนการชวยเหลอดานใดดานหนง
ทสาคญตองเปนตวอยาง
และแรงบนดาลใจใหใครอกหลายๆ คนไดดวย”นรพนธ ธรรมวเศษศร
158 159
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
นายนรพนธ ธรรมวเศษศร
(น.ณ แมโจ) วทยากรอสระ
เปนนกกจกรรมมาตงแตสมยเรยนมธยม เรมตงแตการทากจกรรม
ฝายประชาสมพนธ กจกรรมชมรม Teen as teacher หรอ พสอนนอง
และเขารวมโครงการ Sex Must Say ของ Grammy เปนวทยากร พธกร
โรงเรยนตงแตสมยนน รวมถงเปนนกรอง นกดนตรของโรงเรยน สวน
กจกรรม ทถอไดวาเปนโอกาสดทสดคอ การไปเผยแพรศลปวฒนธรรม
ทลอสแองเจลส สหรฐอเมรกา พอเขามหาวทยาลย กจกรรมมใหเราทา
เตมไปหมด เรมทาตงแตเปนนกดนตรวงโปงลาง ของมหาวทยาลยแมโจ
และตามมาดวยงานโปรดคอ การเปนพธกรทกรปแบบทงสนกสนานเฮฮา
ทากจกรรมตอเนอง จนถงป 2553 กไดรบโอกาสทางกจกรรมอกรปแบบ
หนงคอ การทางานดานองคกรนกศกษา ซงทามาตงแตป 1 แตพอ ป3
ดวยความรกในสถาบน และอยากจะหาประสบการณ ดานกจกรรมแบบ
หลากหลายมากขนจงลงสมครเปนนายกองคการนกศกษามหาวทยาลย
แมโจ ซงกไดรบเลอกตงเปนนายกองคการนกศกษาในปนน และในป
เดยวกน กไดรบเกยรตจากเพอนๆ ซงเปนนายก องคการนกศกษา และ
ประธานสภานกศกษาทง 10 สถาบนใน จ.เชยงใหม ใหเปนประธานเครอ
ขายองคกร นกศกษาคนแรก (SUNC)
กจกรรมหลอหลอม และเปลยนแปลงชวตได เมอกอนผมไมเคย
คดวา ผมจะมเพาเวอรมากขนาดน ตอนนผมสามารถทางานระดบจงหวด
ระดบประเทศได เพราะผมทา “กจกรรม” กจกรรมเปนเหมอนกญแจ
และโอกาสเปนเหมอนบานประต เราไมมวนไดเหนโอกาสดๆ หลงประต
บานไหนๆ แนนอน ถาเราไมมกญแจ กญแจยงมเยอะยงดใชไหม อยาก
เขาประตบานไหนกเขาได สรปงายๆ คอ ถาไมมกจกรรม ผมกคงทาอะไร
ไมเปนสกอยาง คณแม คอบคคลซงเปนแรงบนดาลใจคนสาคญ ไดสอน
ตงแตเดกๆ มาโดยตลอดวา “เกงเรองเรยนอยางเดยวไมไดนะลก ตองรจก
ชวยเหลอเกอกลคนอนดวย รจกออนนอมถอมตน เสมอตนเสมอปลาย
ใครมอะไรทเราสามารถชวยไดใหรบชวยเขาถงจะเปนคนดนะลก” คณแม
เปนตวอยางในการชวยเหลออยเสมอ ครงหนง รถชนหนาบาน คนอน
วงหน ไทยมงเพยบ แมโทรแจงตารวจแลวควากระเปาพยาบาลออกไป
ปฐมพยาบาลกอน ถาคนเจบไมเปนอะไรมากแมกจะปฐมพยาบาลเลย และ
กใหมานงพกในบาน ซงใครจะมองอยางไร ผมไมร แตผมประทบใจมาก
ภาพแบบน มนหายากครบทจะมใครสกคนมาชวยคนอนโดยไมหวงผล
อะไรเลย ผมจงมคณแมเปนบคคลตนแบบตงแตเดกๆ มาเสมอ สงสาคญ
ของการทางานดานจตอาสาคอ “ความสข สขทไดชวย สขทไดทา
สขทไดนาเขาไปทาอะไรทดๆ ใหกบชวต”
160 161
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
นกศกษากบปญหาสงคม ตองเขาใจธรรมชาตของนกศกษา
นกศกษาเปนกลมพลงทยงใหญทสดในบรรดาทกชวงวย เพราะเปนวย
ทเปยมไปดวยพลง เลยวยเดกมาไมนาน ยงมจนตนาการทบรรเจดแบบ
วยเดกหลง เหลออย งานททาจงออกมานาสนใจและยงเปนวยทเกอบจะ
เปนผใหญ มความคดรอบคอบ มนเหมอนเปนวยทผสมผสานเอาขอดของ
สองชวงวยมาไวในตว นกศกษาจงเปนชวงวยทมไฟในการทางานอยาง
เตมเปยม เพราะฉะนนถาถามวานกศกษากบปญหาสงคม กสามารถมอง
ไดทงสองอยางคอ ถาดเขาทาไดอยางเตมท แตถาเลอกทางผด วยนกผด
ไดเตมทเชนกน
นกศกษาสวนมาก รวาเครองดมแอลกอฮอลทงหลายเปนของ
ไมด ประเดนปญหาจรงๆ คอ การควบคมผประกอบการ, สถานบนเทง
อยางจรงจง เจาหนาทตองลงพนทออกตรวจตราอยางตอเนอง และบงคบ
ใชกฎหมายอยางจรงจง สงเหลานเปนปญหาทแทจรง การทางานของ
สสส. ผมรสกวา มาถกทาง ในเรองการรณรงค อยางจรงจงตอเนองในชวง
วยเฟรชช ตงแตประถม มธยม หรอนกศกษาทเขามาเรยนชนปท 1
กจกรรมเหลาน สามารถไปสะกดบางสง บางอยางไดด เพราะเราไมสามารถ
หามอะไรไดรอยเปอรเซนต
การทางานรวมกนจาเปนตองใหตระหนกถงหนาททเรากาลงจะทา
และรบผดชอบครบ ตองสรางความภมใจในหนาททเขากาลงทา ตอนท
ผมทางานองคการนกศกษา ผมถามทกคน วามหาวทยาลยมนกศกษา
จานวนหลายหมนคน แตจะมสกกคนทไดโอกาสมาทาสงดๆ แบบน ฉะนน
เมอไดโอกาสดๆ แบบน ถาไมทาใหเตมท ไมเสยดายร บางทแคคาพด
และการกระทา ทตงใจและแสดงออกไปใหเขาเหน ถาสงนนเปนสงด
ยอมมคนดาเนนตาม
ขอคดสาคญ“คนเราเกดมาทงท ชวตนอยากก”
อกนด.....ผมมกจะถามผเขารวมอบรม ชวงเวลาทผมบรรยาย
เสมอวา ทกวนนเราทาอะไรเตมทตงแตครงแรกแลวหรอยง เรายงคงตอง
รอใหใครมาสงถงจะหรอเปลา เรายงทางานแบบผานไปวนๆ หรอเปลา
เรายงทางานททาเพอตวเองอยางเดยวหรอเปลา เรายงกลวๆ กลาๆ ทจะ
ทาดหรอเปลา ถายงเปนแบบนนแสดงวาคณยง “กก” อย ... และถาคณ
สามารถทาให “ดกวา” ได แคคาวา “ด” มนยงไมพอ เพราะฉะนนจะ
กกไปทาไม ฝากทกทานไวเทานแลวกนนะครบ.
162 163
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
“ทางานใหดทสด ตงใจทางาน ประสานความรวมมอ
กระทบคนอนนอยทสด”ผศ.ธวชชย พงธรรม
ผศ.ธวชชย พงธรรม
ผอานวยการกองพฒนานกศกษา มทร.ลานนา
เปนคนทชอบการทากจกรรม ตงแตสมยเรยน จนมาทางาน
ในหนวยงาน พฒนานกศกษา ของมหาวทยาลย คอ การพฒนาคน
พฒนาพลเมองทางการศกษา ใหมความรความมารถ และเชอวาการศกษา
นอกหองเรยนทเรยกวากจกรรมนน เปนการเรยนรทไดประสบการณมาก
นกกจกรรม ตองมใจทจะทางานเพอสาธารณะ เลอกทาตามความสามารถ
ความชอบ ความสนใจ ลย ทางาน ทกอใหเกดประโยชน จตอาสา กเปน
สวนหนงของกจกรรม สงสาคญตองมใจทอยากทางานเพอสงคม
แรงบนดาลใจทสาคญคอ การทากจกรรมเปนสวนทพฒนา
ศกยภาพภายใน ทาใหมกาลงใจตอการทางาน การขบเคลอนงานตางๆ
เปนการเรยนรรวมกน บางครงเกดความเหนดเหนอย เกดความทอแท
การมเพอนทด ทสไปดวยกนนนคอกาลงใจสาคญทเราไดรบ งานบาง
อยางตองทากจกรรมตอนเยน นอกเวลาทางาน เราตองอทศเสยสละเวลา
ออกมาทากจกรรม สงสาคญของนกกจกรรมไดจากการเรยนรคอ ผนา
ผตาม เรยนรการรบฟง ประสบการณในการแกไขปญหารวมกน คนทมา
ทาตรงจดนกจะไดอะไรเยอะในการทางาน
164 165
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ปญหาตางๆ ในปจจบน ทเกดขนเฉพาะวยรน นกศกษา จน
กลายเปนประเดนทลอแหลม และเสยงในการดาเนนชวต และถา
ไมสามารถควบคมตวเองได กจะตกเปนเหยอของอบายมข.
ขอคดสาคญและใหกาลงใจคนทางาน
“นกกจกรรม ไดเปรยบกวาคนอน เขาจะใชทกษะชวตไดด
คนเหลานจะอยในสงคมอยางปกตสขและสรางสงคมทนาอย และขอ
ทกคนทาดตอไป”
1116666666666666666666655555555555555555555
บบกกก__คคนนนสสาาธธาารรณณณะะ
166 167
บก_คนสาธารณะ บก_คนสาธารณะ
ศภกตต คณา
อาสาสมครเยาวชนคนทาสอ Deklannatoday.com
การทางานจตอาสาเรมเขาไปรวมกจกรรมกบรนพคณะ คอ
จดเรมตนทางานจตอาสาชวยงานของคณะและพอทาไปไปรจกคนเพมขน
โครงการอนมากขน
ความสนใจหลกททางานเยาวชน คอ เรามโอกาสแสวงหา
ชองทางในการทางานรวมกบผอน เราตองเรยนรกบคนหลายคน หลายกลม
การทางานตรงนมนเปนงานทมคณคา เปนงานททาใหเราสขใจ ผรบสขใจ
พอเราทามนหลอหลอมใหเรารอะไรมากขน เขาใจอะไรมากขน เราเขาใจ
มาโดยตลอดวา 1+1 = 2 แตความจรงมนอาจจะมากกวานนอาจจะเปน
สาม หรอ ส กได การทางานแลวคนรจกคนมากขน เปนการเสรมแรง
บนดาลใจและการประสานงานเปนสงสาคญในการทางาน คนทประสาน
งานไดดกตองออกจากพนทปลอดภยของตนเอง ออกไปเรยนรกจกรรม
ของคนอน เวลาทเราออกไปทางานสวนตวผมจะเปนคนทฟงเขากอน
แลวพจารณา พยายามหาประเดนในการพดคยทไมขดแยงกน และหา
มมบวกของแตละคนมารวมมอกน
ปญหาสงคมทเราเหนกบนกศกษาคอขาดวนย ไมสามารถแบงแยก
หนาท การเรยน กจกรรม การเทยว พอทมเทแตไมถกจดกจะเปนปญหา
“บคคลสาธารณะ คนทคนอนเขาถง
เปนคนทหลายๆ คน เขามาปรกษามาเจอได
ออนนอม และอธยาศยด”ศภกตต คณา
168
บก_คนสาธารณะ
การปรบกอาจะอยทเราจะตองตงเวลาลวงหนาสบนาท และเราพยายาม
ทจะเตรยมตวและมากอนเวลา เพราะการไมสาย หรอการตนสายคอ
ชวตขาดทน
เราตองเอาตวเองไปสมผสในสงทเราอยากเจอ แตตองดกอนวา
ดหรอไมได เราจะตองเตรยมตวเองในการเขาไป และการสมผสของจรง
เราจะรลก รจรง ในแตละเรอง
เราเปนนกกจกรรม เราตองเปนตนแบบ เราตองเปนคนท
สขภาพด เราไมดมแอลกอฮอล เพราะเราเปนคนททากจกรรมเราตอง
ตนเชา และอาการของคนทดมมนมแตผลเสย เรากพยายามทจะเลยง
ผลเสยตอชวต เวลาไปกบเพอนเราเลยงทจะไมดม มเครองดมอนๆ ทแทน
แอลกอฮอล แตเรากสนกได
บกคลสาธารณะ คนทคนอนเขาถง เปนคนทหลายๆ คนเขามา
ปรกษามาเจอได ออนนอม และอธยาศยด
เปนคนทาด สรปอกครงคอ เขาถงไดงาย
การทางานบางทอยากจะถอนออกจากการทางาน แตเราตอง
ยกจตใจใหกวางขน เราตองพยายามและเรากจะตองนง และเรยนรใหมาก
บทเรยนทงความสาเรจ ลมเหลว คานนทาตางๆ และปดทายดวยการ
พดวา พรอมเมอไหรกโทรมา (หวเราะ)