รายงาน เรื่อง...
DESCRIPTION
ÂTRANSCRIPT
1
รายงาน เรอง การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบการเรยนการสอน
เสนอ
อาจารยสจตตรา จนทรลอย
จดทำาโดย
1. นางสาวพรณชา ทองด รหสนกศกษา 544101157
2. นางสาวระววรรณ วงษา รหสนกศกษา 544101158
คบ. 3 ภาษาไทย หม 3
รายงานนเปนสวนหนงของวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสำาหรบคร ( PC54504 )
2
ภาคการเรยนท 1 ปการศกษา 2556 มหาวทยาลยราชภฏหมบานจอมบง
1
คำานำา
รายงานเลมนเปนสวนหนงของ วชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสำาหรบคร ( PC 54504 ) มเนอหาสาระเกยวกบการประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศกบการเรยนการสอน กลาวคอ ความจำาเปนทตองใชกบการเรยนการสอน แหลงขอมลการสบคนบนเครอขายอนเตอรเนต และแหลงขอมลของประเทศไทยบนเครอขายคอมพวเตอร เปนตน เพอเปนแนวทางสำาหรบผทสนใจในเรองของเทคโนโลยไดนำาไปประยกตใชใหเกดประโยชนตอการเรยนการสอน
หวงเปนอยางยงวารายงานเลมนจะสามารถนำาไปใชประโยชนไดจรง และถามสงผดพลาดประการใดตองขออภยไว ณ ทนดวย
คณะผจดทำา
2
สารบญ
เรองหนา
1. ความจำาเปนทตองใชเทคโนโลยสาสนเทศกบการเรยนการสอน1
2. แหลงขอมลการสบคนบนเครอขายอนเทอรเนต2 – 5
3. การสบคนขอมลจากอนเทอรเนต5 – 6
4. คำาแนะนำาในการใช Google6 – 8
5. ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) 9
6. หองสมด แหลงขอมลความร 10 – 13
7. Digital Library หองสมดบนเครอขายคอมพวเตอร 14 – 168. แหลงขอมลของประเทศไทยบนเครอขายคอมพวเตอร
16 - 22
1
ความจำาเปนทตองใชเทคโนโลยสาสนเทศกบการเรยนการสอน
เทคโนโลยสารสนเทศทเกยวของกบการศกษาในลกษณะทชดเจนทสดนน จะอยในรปลกษณของสอตางๆ ทรวมเรยกวา สอการศกษา ซงเปนทยอมรบกนในวงการศกษาแลววาสอการศกษา โดยเฉพาะสอทางเทคโนโลยสารสนเทศ เปนสวนสำาคญในการผลกดนใหกลไกการจดการศกษา การเรยนร สามารถสงผลโดยตรงใหกบผเรยนเขาถงองคความรไดอยางรวดเรว ไดอยางกวางขวางและเปนผลตอพฒนาการเรยนรไดมากทสด อาจจะสรปไดวาสอการศกษา สามารถสงผลตอการเรยนรและการศกษาในดานตางๆ ดงน1. ดานคณภาพการเรยนร สอการศกษาจะสามารถชวยใหคณภาพการ
เรยนรดขน2. ในดานเวลาผเรยนผานสอสามารถเรยนรไดมากขน
3.การตรงพฤตกรรมการเรยนร สอการศกษาสามารถสรางแรงจงใจและเราความสนใจไดเปนอยางด
4.การมสวนรวมการเรยน ผเรยนสามารถมสวนรวมในกระบวนการเรยนร
5.ความทรงจำาตอสาระเนอหา การเรยนรจากสอการศกษาจะทำาใหผเรยนจำาไดนาน เรยนรไดเรวและดขน
6.ความเขาใจในสาระ ผเรยนมประสบการณความเขาใจจากรปธรรมไปสนามธรรม
7.สอการศกษาสามารถเอาชนะขอจำากดตางๆได เชน
- ทำาสงทซบซอนหรอมหลากหลายมมมองใหดงายขน
- ทำาสงทอยในลกษณะนามธรรมสรางใหเกดรปรางเปนรปธรรม
- ทำาสงทเคลอนไหวเรวใหดชาลง
2
- ทำาสงทเคลอนไหวชาใหดเรวขน
- ทำาสงทมขนาดใหญมากใหลดขนาดหรอยอขนาดลง
- ทำาสงทเลกมากใหขยายขนาดขน
- นำาขอมลยอนเวลาจากอดตนำามาศกษาเรยนรได
- นำาสงทอยไกลหรอลกลบมาวเคราะหศกษาได
แหลงขอมลการสบคนบนเครอขายอนเทอรเนต
หลกการคนหาขอมลความรผานเครอขายคอมพวเตอร
ในการทำางานตางๆ เชน นกศกษาทำาการบานหรอทำารายงานสงอาจารย หรอพนกงานบรษทเตรยมการสงซอสนคาจากตางประเทศ มกจะตองมการหาขอมลประกอบการทำางานนนๆ บางครงขอมลอาจเปนเพยงขอมลงายๆ เชน ราคาสนคา อตราแลกเปลยนระหวางเงนบาทกบดอลลารสหรฐ เปนตน แตบางครงอาจเปนขอมลเชงลกทตองมการวเคราะห เชน แนวโนมสภาวะเศรษฐกจโลกในชวง 1-2 ป ซงตองมการพจารณาปจจยตาง รวมถงเหตการณทอาจเกดหรอไมเกดในอนาคตประกอบดวย ดงนน คำาวา ขอมลความรในทน จะรวมหมายถงตงแตขอมลพนฐาน และขอมลทผานการประมวลผลหรอจดหมวดหมแลว ซงเรยกวา สารสนเทศ ตลอดจนถงขอมลเชงลกทมการวเคราะหซงควรจะเรยกไดวา ความรทงหมดนเปนสงทเราสามารถคนหาไดจากเครอขาย
3
คอมพวเตอร ตอไปนเราจะใชคำาวาขอมลในความหมายกวางทรวมทงขอมลสารสนเทศและความรดวย
หลกการคนหาขอมลมดงตอไปน
1. ตองมความรเบองตนเกยวกบขอมลทตองการ คอ
1) รวาขอมลทตองการนนเปนขอมลเกยวกบเรองอะไร
2) รวาแหลงขอมลทมขอมลนนนาจะเปนหนวยงานใด
3) รวาสงสำาคญทเกยวของกบขอมลนน มอะไรบาง
2. ตองรจกวธเขาเวบไซตตางๆ
3. ตองรจกวธใชโปรแกรมสบคนขอมล หรอ เซรจเอนจน ( Search Engine )
4. ตองรจกใชดลพนจวา
1 ) ขอมลทไดมาเปนขอมลทตรงกบความตองการหรอไม
2 ) ขอมลทไดมาเปนขอมลทเชอถอไดหรอไม
การคนหาขอมล
1. เครอขายคอมพวเตอรแบบตางๆและขอมลทมอยในเครอขาย
ระบบโทรศพทเปนเครอขายสอสารอกชนดหนง คอมพวเตอรหลายๆเครองทนำามาตอเชอมกนสามารถรบสงขอมลระหวางกนไดเปน
4
เครอขายอกชนดหนง ซงทำาใหคอมพวเตอรมบทบาทในฐานะเครองมอสอสารททนสมย และมประสทธภาพ เมอผนวกกบความสามารถของคอมพวเตอรในการจดเกบขอมลอยางเปนระบบ เครอขายคอมพวเตอรจงกลายเปนแลงขอมลทมประสทธภาพ จงสามารถคนหาขอมลเกอบทกอยางทตองการใชในการทำางานจากเครอขายคอมพวเตอร
เครอขายคอมพวเตอรทจะกลาวถงตอไปน เปนเครอขายประเภทตางๆ ทสรางขนเพอวตถประสงคของการจดเกบและแลกเปลยนขอมลโดยตรง
1.1 อนทราเนต ( Intranet ) เปนเครอขายภายในสำาหรบองคกรหนงๆขอมลสวนใหญจะเปนขอมลเกยวกบองคกร หรอขอมลเพอการใชประโยชนขององคกร คอมพวเตอรทตอเชอมกบเครอขายอาจอยภายในตกเดยวกน หรอกระจายกนอยทวประเทศหรอทวโลกกไดขนอยกบวาองคกรนนมขนาดเลกหรอใหญ มสาขามากนอยเพยงใด ตวอยางอนทราเนตขนาดใหญ เชน อนทราเนตของบรษท โตโยตา จำากด ซงมสาขากระจายอยทวโลก อนทราเนตประเภทนจะทำาใหบรษทขนาดใหญทมสาขากระจายอยทวโลก สามารถดแลการดำาเนนธรกจของสาขาตางๆใหเปนไปในแนวทางเดยวกน
1.2 เอกซทราเนต ( Extranet ) เปนเครอขายภายในสำาหรบองคกรเชนเดยวกบอนทราเนตแตเปดใหสมาชกภายนอกทไดรบอนญาตตอเชอมกบเครอขายไดดวย ตวอยางเครอขายแบบน ไดแก เครอขายของบรษท ปนซเมนตไทย จำากด ทมรานคาวสดกอสรางตางๆทเปนสมาชกของเครอขายดวย เพอใหรานคาเหลานสามารถตดตอสงซอสนคาและรบบรการอนๆ จากบรษทโดยสอสารผานเครอขายน
5
ปจจบนเครอขายเอกซทราเนตไดถกนำามาใชอยางมากในการจดการสนคาคงคลง ( Inventory Management ) สำาหรบแหลงจำาหนายสนคาขนาดใหญประเภท หางลดราคา “ ” ( Discount Store ) หรอซบเปอรมาเกตขนาดใหญทมสาขามาก แหลงจำาหนายสนคาประเภทนจะมเครอขายเอกซทราเนตซงบรษทผผลตหรอผขายสงสนคารายใหญ เปนสมาชกของเครอขาย ขอมลสนคาคงคลงจะเชอมโยงกบระบบการคดเงนดวยเครองอานรหสแทง ( Bracode ) และการตดสตอกโดยอตโนมต เมอสนคารายการใดลดลงถงระบบทจะตองสงเพมแลว ขอมลจะถกสงไปแจงบรษทผผลตหรอขายสนคานนโดยอตโนมตบรษทนนกจะนำาสนคาไปสงไดทนการ หากไมมระบบอตโนมตทใชเทคโนโลยสารสนเทศแลว การบรหารสนคาคงคลงจะตองใชคนจำานวนมากและมอตราผดพลาดสง ในโรงงานอตสาหกรรมขนาดใหญกเชนเดยวกน การสงซอสนคาทนำามาประกอบรถยนตหรอเครองรบโทรทศน กใชวธการบรหารสนคาคลงผานระบบเอกซทราเนตเชนเดยวกน ในบางกรณบรหารสนคาคงคลงสามารถทำาไดดวยประสทธภาพสงมาก จนไมตองมคลงเกบสนคา ( โกดง ) สำาหรบตนชนสวนเผอไวใช แตชนสวนตางๆจะถกสงมาถงโรงงานกอนขณะทตองการใชเพยงเลกนอย วธการบรหารการผลตแบบน เรยกวา ระบบทำาเวลาพอด ( Just-in-time-system )
1.3 อนเทอรเนต ( internet ) ทงอนทราเนตและเอกซทราเนต เปนเครอขายสวนบคคล เนองจากมเจาของและเจาของเปนผกำาหนดวา
6
ใครบางสามารถเปนสมาชกของเครอขายได ( Private Network ) แตอนเทอรเนตเปนเครอขายสาธารณะทไมมเจาของ ทกคนทอยากตอเชอมกบเครอขายสามารถตอเชอมได เพยงแตปฏบตตามกตกาซงมคณะกรรมการอนเทอรเนตระหวางประเทศเปนผกำาหนด อนเทอรเนตจงเปนแหลางขอมลทใหญทสดของโลกทมขอมลสารพดชนด ทงทมประโยชน เชน ขาวสาร และสารความรตางๆ และสงทเปนพษและภย เชน ภาพลามกอนาจารและขอมลกรรมวธการผลตอาวธรายแรงหรอยาเสพตด เปนตน ขอมลบนอนเทอรเนตบางสวนใหเปลา บางสวนเสยคาสมาชกจงจะเขาได นอกจากนอนเทอรเนตปจจบนยงเปนแหลงซอขายสนคาและบรการ ซงมทงขายปลกขายสงและการประมล การคาขายผานอนเทอรเนตนน เรยกวา พาณชยอเลกทรอนกส
1.4 รปแบบของขอมลในเครอขายคอมพวเตอรประเภทตางๆ
เครอขายคอมพวเตอรทงสามประเภททกลาวแลว เปนเครอขายทจดตงขนโดยมวตถประสงคตางกน ดงนนรปแบบของการนำาเสนอของขอมลและการเปลยนแปลงของขอมลจงอาจแตกตางกนได โดยเฉพาะอยางยงในกรณของอนทราเนตและเอกซทราเนต ซงผใชบรการเปนสมาชกในวงปดอาจใชรปแบบและวธการของตวเอง แตในกรณเปนเครอขายสาธารณะจะตองใชรปแบบและวธการทเปนมาตรฐานสากล สำาหรบเครอขายอนเทอรเนตปจจบน รปแบบการนำาเสนอขอมลและวธการเปลยนขอมลท
7
แพรหลายมากจนกลายเปนมาตรฐานไปแลว คอรปของ WWW ซงมอทธพลสงมาก ทำาใหเครอขายเกอบทกประเภทเปลยนมาใชตามเปนสวนใหญ เนองจากผใชมความคนเคยเปนอยางดแลว
2. การสบคนขอมลจากอนเทอรเนต
ใชวธการ ทเรยกวา เซรจเอนจน (Search engine) ซงเปนโปรแกรมคนหาขอมลอตโนมต การคนหาทำาไดโดยการพมพ คำาสำาคญ หรอ คยเวรด (Key Word) เขาไปในชองทกำาหนด แลวคลกทปม SEARCH หรอ GO โปรแกรมคนหาจะเรมทำางาน การแสดงผลการคนหาจะแสดงชอเวบไซต URL และมกจะแสดงสาระสงเขปของเวบไซตนนๆ ดวย เพอชวยใหผคนหา สามารถตดสนใจในเบองตน วาเวบไซตนนมขอมลทตองการหรอไม เนองจากอนเทอรเนตมขอมลจำาเปนจำานวนมาก บางครงเซรจเอนจน จะพบขอมลขอมลนบพนนบหมนรายการ ซงทำาใหเสยเวลากลนกรองหาขอมลทตองการจรงๆ เซรจเอนจน บางตวจะมระบบคนหาทละเอยดขน เรยกวา แอดวานซเชรจ (Advanced search หรอ Refined search) โดยใหผคนหาสามารถระบเงอนไขได เชน หากจะคนหาโดย ใชคยเวรด “e-commerce” อาจจะคนพบเปนหมนรายการ แตถาคยเวรด “e-commerce in Thailand” อาจคนพบเปนรอย และถาใชคยเวรด “e-commerce in Thailand AND NOT handicraft” กอาจคนพบนอยลงเหลอไมกรายกเปนได วถการดงกลาว เรยกวาการ การกรอง (Filter) ซงอาศยการตงเงอนไขเชอมโยงกนดวยคำาทเปน Boolean Operators ไดแก คำาวา AND, OR, NOT ทำาใหมผลเทากบการเลอกเงอนไขแบบใชทงหมด ใชบางสวนหรอไมใชบางเงอนไข วธจะพบโปรแกรมคนหาสวนมาก ผแตงใชโปรแกรมคนหาหลายโปรแกรมอาจสบสน เพราะแตละโปรแกรมจะมวธการกำาหนดการกำาหนดใหพมพเงอนไขตางกน เชน บางโปรแกรมใหใชเครองหมายบวก (+) แทน AND แตบางโปรแกรมอาจใชเครองหมายเดยวกนแทน OR เปนตน ผใชจงตองศกษาและปฏบตตามคำาแนะนำาของแตละโปรแกรม
8
โปรแกรมคนหาทนยมใชกนมาก เพราะเพาะมความสามรถสงนน มอยตามเวบไซต ตอไปน
http://www.google.com http://www.altavista.com http://www.excite.com
http://www.yahoo.com เปนตน
สำาหรบโปรแกรมคนหาภาษาไทยนนเรมมใชบางแลว แตประสทธภาพยงไมสงนกเนองจากความลำาบากในการแยกคำาในภาษาไทย ซงเขยนตอกนโดยไมมการเวนวรรคคน เปนคำาๆ แบบภาษาองกฤษ และอกประการหนง เนองจากขอมลทางภาษาไทยบนเวบไซตยงมจำานวนนอย เซรจเอนจน ภาษาไทยมอยในเวบไซต ตอไปน
http://www.google.co.th/ http://www.siamguru.com
http://www.hotsearch.bdg.co.th เปนตน
3. คำาแนะนำาในการใช Google
3.1 การคนหาแบบงาย
ใหพมพคำาทเกยวของ กบสงทตองการคนหาเพยง 2 - 3 คำา ลงไป แลวกดแปน Enter หรอคลกทปม Go บนหนาจอ Google กจะแสดงเวบเพจทคนพบ โปรแกรมคนหาของ Google จะแสดงเฉพาะเวบเพจทมคำาทกคำาททานไดพมพลงไป ดงนน ถายงใสจำานวนคำาลงไปมาก
9
จำานวนเวบเพจทคนพบจะยงลดจำานวนลง เพราะเปนการคนหาทมเงอนไขมากขนนนเอง
3. 2 ขอควรทราบเกยวกบหลกการทำางานของ Google เพอการคนหาชนสง
1. อกษรภาษาองกฤษตวเลกตวใหญมผลไมตางกน โดย Google จะถอวาอกษรตวเลก (Lower case) ทงหมด
2. คำาวา and มอยแลวโดยปรยาย เฉพาะ Google จะหาเฉพาะเวบเพจ ทมคำาครบทกคำา จงไมมความจำาเปนตองใช and เพอเชอมระหวางคำาหลก แตลำาดบกอนหลงของคำาหลกจะใหผลทแตกตางกน
3. คำาสามญประเภท a, an, the, where, how จะถกตดทงโดยอตโนมต รวมทงตวอกขระโดดๆ เพราะคำาพวกนทำาใหการคนหาชาลง และไมชวยใหไดผลลพธทดขนแตอยางใด ในกรณทตองการใหใชคำาสามญคำาใดในการคนหาดวย จะตองนำาหนาคำานนดวยเครองหมายบวก ( + ) เชน “Standard and Poor” ในกรณหลงน โปรแกรมคนหาจะคนหา ตามวลทอยภายในเครองหมายคำาพด
4. การกำาหนดเงอนไขไมใชคำาบางคำาในการคนหา โดยนำาหนาคำานนดวยเครองหมายลบ ( – ) เชน ตองการหาเวบเพจทเกยวกบ e-Commerce Thailand – handicraft
5. การกำาหนดใหใชคำาทมความหมายคลายกน (Synonym) ดวย ใหนำาหนาคำานนดวยเครองหมาย tilde
10
6. การเลอกคำาหลกมขอแนะนำา ดงตอไปน
- ลองใชคำาตรงๆ กอน เชน ถาทานตองการหาขอมลเกยวกบ Picasso กใหใสคำาวา Picasso ลงไป
- แทนทจะใชคำาวา painters
- ใชคำาทคดวานาจะมอยในเวบไซตทตองการหา เชน Jumbo Jet ในเวบไซต ทเกยวของกบเครองบนโดยสาร เปนตน
- ทำาใหคำาหลกมความเจาะจงมากทสดทจะเปนไปได เชน Antiquelead soldier จะดกวา old metal toys
7. รปคำาตางกน ทมากจากรากศพทเดยวกนจะไดรบพจารณาโดยอตโนมต เชน diet กบ dietary
8. การคนหาตามหมวดสาขา ( Category ) ในกรณทคำาหลกมความหมายไดหลายอยาง และทานไมแนจาจะทำาใหเจาะจงอยางไร ใหเขาไปท Directory ของ Google ซงอยท directory แตถาทานตองการขอมลเกยวกบรถยนต ยหอ Saturn ทานจะใชคำาหลกเดยวกนนคนภายใต Automotive category
9. Google มหนาเวบพเศษ สำาหรบชวยใหสามารถทำาการคนหาชนสงไดงาย ขนโดยผใชไมตองจดจำาวธการพมพเงอนไข แตใชวธเลอกพมพขอความลงไปในชองทเหมาะสมแทน ซงสามารถคนหาเปนภาษาไทยได
11
ภาพแสดง ผลการคนหาดวยโปรแกรมคนหา ของ Google.com
4. ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail)เปนการตดตอสอสารผานเครอขายคอมพวเตอรทมประสทธภาพสง
มากแบบหนง แตมขอจำากดตรงททงผสงและผรบตองมอเมลแอดเดรส (email address) หลกการเชนเดยวกบการสงจดหมายทางไปรษณย กลาวคอผสงใชโปรแกรมรบสงอเมล เชน ไมโครซอฟตเอาตลก (Microsoft Outlook) หรอโปรแกรมเวบเมล (Web mail) เปนตน โปรแกรมไมโครซอฟตเอาตลกปกตจะมากบชดโปรแกรม ไมโครซอฟตออฟฟศ ใชสำาหรบรบสงอเมลไดทกกรณ แตตองมการตดตง (Set-up) กอนใชจงเปนการไมสะดวกนก หากผใชตองการจะไปรบสง
12
อเมลทเครองคอมพวเตอรอนนอกจากเครองทตนใชเปนประจำา วธการรบสงแบบเวบเมล เปนวธทสะดวกกวา เพยงแตผใชเขาสอนเตอรเนต แลวเขาสเวบไซตทเปนเครองแมขาย (Host) ของอเมลแอดเดรสทตนใชอย และเลอกคลกทปม e-mail หรอ Mail โปรแกรมเวบเมลซงตดตงอยในเครองนนกพรอมทจะทำางานทนท
การสงอเมลทำาไดโดยผใชอเมลพมพชอและอเมลแอดเดรสของผรบ พมพขอความลงในกรอบทกำาหนด และหากมการสงเอกสารทจะแนบไปดวย กระบชอไฟลของเอกสารทตองการแนบ เสรจแลวคลกปมสง (Send) จดหมายฉบบนนกจะไปรออยท ตรบจดหมาย“ ” ของคอมพวเตอรแมขาย ทผรบมชออยในบญชรายชอผใหบรการ เมอใดทผรบเขาสโปรแกรม รบสงอเมล จดหมายฉบบนนกพรอมทจะถกเปดขนมาใหอานไดทนท หากผใชไมอยทสำานกงานจดหมายกจะรออยไมตกหลนหรอหายไปไหน ดงนน วธนเปนการสอสารทสงไปถงผรบทนท แตผรบจะไดรบเมอใด ขนอยทวารบจะเปดคอมพวเตอรเขาไปรบแอดเมอใด
ไปรษณยอเลกทรอนกสน สามารถใชสงจดหมายฉบบเดยวกนถงผรบหลายๆ คนกไดและโปรแกรมรบสงสวนมากจะอนญาตใหผใชจกทำา รายชอกลมผรบ“ ” (Group mailing list) เชน อาจตง ชอกลมวา
Members in Bangkok ประกอบดวยผรบ 35 ราย Members in the North อก 25 ราย Members in the South อก 20 ราย เปนตน เมอจดทำารายชอผรบ (อเมลแอดเดรส) ในแตกลมเรยบรอยแลว จะทำาการสงถงกลมใด กเพยงแตระบชอชอกลมเทานน ไมตองปอนอเมลแอดเดรสของผรบแตละราย ซงทำาใหสะดวกและประหยดเวลาไดมาก
13
5. หองสมด แหลงขอมลความร
นบตงแตมการพมพหนงสอเกดขนในศตวรรษท 18 อารยธรรมของมนษย มการบนทกเพอถายทอดแกอนชนรนหลงอยางเปนระบบ การแตงหนงสอและการพมพเผยแพร เปนจำานวนครงละมากๆ ทำาใหการเรยนรสามารถขยายขอบเขตออกไปอยางรวดเรว ยงกวานนหนงสอยงเปนสอทสามารถอนรกษความรไวไดเปนเวลายาวนาน มากกวาความยนยาวของชวตมนษยหลายสบเทา หองสมดซงเปนทเกบรกษาหนงสอ จงมการจดการทเปนระบบ ทำาใหคนหาหนงสอทตองการไดงาย จงเปนแหลงขอมลความรทมประสทธภาพสงมาก
วธการทใชกนในหองสมดตางๆ ทวโลกนน เรยกวาการจดทำาบตรรายการ และการกำาหนดหม เลขรหส สำาหรบหนงสอแตละเลมหรอเอกสารแตละชน
การกำาหนดหมเลขรหส ทใชกนอยางแพรหลาย มสองระบบ ระบบแรก เรยกวา ระบบดวอ (Dewy Decimal System) นยมใชกนตามสถาบนการศกษา สวนระบบทสองเปนระบบใหมกวา เรยกวา ระบบแอลซ (Library of congress System) เปนระบบทคดขนมาใชสำาหรบหองสมดรฐสภาสหรฐ ซงเปนหองสมดทมจำานวนหนงสอ และเอกสารมากทสดในโลก เหตทตองคดหาระบบใหมขนมาใชนน วากนวาเพราะระบบดวอ ดงเดมมความละเอยดไมพอ ไมสามารถแยกประเภทของหนงสอบางประเภท โดยเฉพาะอยางยง ในสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดดพอ อยางไรกตาม ระบบดวอ ไดมการพฒนาขนในเวลาตอมา จนในปจจบนนไดรบความนยมไมแพระบบแอลซ
บตรรายการสำาหรบหนงสอแตละเลมหรอเอกสารแตละชนนน จะระบหมเลขรหส ชอหวเรอง (ชอหนงสอหรอเอกสาร) ชอผแตง ชอสำานกพมพ ป ค.ศ. หรอ พ.ศ. ทพมพ และชอเมองทพมพ และมกจะมสาระ
14
สงเขปเปนคำาอธบายสนๆ เกยวกบเนอหาทบรรจดวย นอกจากนจะมขอความหรอรหสทระบวาหนงสอหรอเอกสารนนๆ ถกจดเกบอยทบรเวณใดในหองสมดนนบตรรายการตางๆ จะถกนำามาเรยงลำาดบอกษร ตามชอหวเรองชดหนง แยกไวในตบตรรายการ คนละตกน สวนหนงสอและเอกสารตางๆ จะถกจดเกบบนชนหนงสอ โดยเรยงลำาดบตามหมเลขรหส
ตารางท 1 หลกการกำาหนดหมเลขรหสในระบบ Dewy Decimal System
100 – 199 ปรชญาและสาขาทเกยวของ (Philosophy and Related Disciplines)
200 – 299 ศาสนา (Religion)
300 – 399 สงคมศาสตร (Social Sciences)
400 – 499 ภาษา (Language)
500 – 599 วทยาศาสตรบรสทธ (Pure Sciences)
600 – 699 เทคโนโลยและวทยาศาสตรประยกต (Technology and Applied Sciences)
700 – 799 ศลปะ (The Arts)
800 – 899 วรรณคด (Literature)
15
900 – 999 ภมศาสตรและสาขาทเกยวของ (Geography, History, and Related Disciplines)
ตารางท 2 หลกการกำาหนดหมเลขรหสในระบบ LC System
ระบบ LC System จดหมวดหมสงพมพในหองสมด โดยแบงประเภทตามสาขาความร 21 สาขาและใชอกษร A – Z (ยกเวน I, O, W, X และ Y) แทนแตละสาขา นอกจากนนยงมการจดแบงเปนสาขายอยโดยใชอกษรอก 1 – 2 ตว และตวเลขอกจำานวนหนงแทนสาขายอยนนๆ อกษรทแทนสาขาหลกมความหมาย ดงตอไปน
A – ทวไป H – สงคมศาสตร
Q – วทยาศาสตร
B – ปรชญา จตวทยา และศาสนา J – การเมอง R – แพทยศาสตร
C – ศาสตรขางเคยงของประวตศาสตร
K – กฎหมาย S – เกษตรศาสตร
D – ประวตศาสตรทวไปและนอกสหรฐฯ
L – การศกษาT – เทคโนโลย
E – ประวตศาสตรสหรฐฯ M – ดนตร U–
16
วทยาศาสตรการทหาร
F – ประวตศาสตรสหรฐฯ ทองถนและทวปอเมรกา
N – ประณตศลป
V – วทยาการนาว
P - ภาษาและรรณคด Z–บรรณารกษศาสตรและสารสนเทศวทยา
G – ภมศาสตร, มานษยวทยา, นนทนาการ
ภาพแสดง ตบตรรายการและบตรรายการ
17
การคนหาหนงสอทตองการเรมจากการคนหาบตรรายการกอน โดยอาจคนตามชอหวเรองหรอคนตามชอผแตงกได แลวอานดสาระสงเขปวาใกลเคยงกบสงทตองการหรอไม หากเหนวาใกลเคยงกจดหมเลขรหส และบรเวณทจดเกบไว เพอไปหาหนงสอ หรอ เอกสารนนบนชน ตอไป
ปจจบนนไดมการนำาคอมพวเตอรเขามาชวย โดยการบนทกขอมลบตรรายการทงหมดลงในฐานขอมล และใชโปรแกรมพเศษเพอเรยกขอมลออกมาแสดงผล โปรแกรมดงกลาว ชวยใหการคนหาหนงสอ หรอ เอกสารทำาไดงายและรวดเรวขนโดยการเชอมโยงผาน คำาสำาคญ (Key Word) ทปรากฏอยในชอหวเรอง หรอ สาระสงเขป เพยงแตผคนหาพมพคำาสำาคญลงไปในชองทกำาหนด โปรแกรมแสดงผลกนะจำาขอมลตามบตรรายการของหนงสอทกเลมทเกยวของออกมาแสดงผลบนจอคอมพวเตอร
อยางไรกตาม ในชวงเวลาประมาณ 100 ปทผานมา หนงสอและเอกสารสงพมพทมออกมาเผยแพรนน ไดเพมจำานวนขนอยางรวดเรว จนมผขนานนามวาเปนการระเบดของขอมลขาวสาร (Information Explosion) ซงทำาใหเกดปญหาการจดเกบและการคนหา แมจะมการนำาเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยแลวกตาม
6. Digital Library หองสมดบนเครอขายคอมพวเตอร
18
Digital Library (หองสมดอเลกทรอนกส) หมายถง การจดเกบสารสนเทศในรปของสออเลกทรอนกส แทนทจะจดเกบในรปของสอพมพ ขณะนไดเรมมการใชวธการเชนนแลว แตคงตองรออกนานทเดยวกวาทหองสมดอเลกทรอนกสจะสามารถแทนทหองสมดแบบดงเดม หรอ แมแตเพยงจะสามารถมบทบาทเทยบเคยง กบหองสมดแบบดงเดม ทเปนเชนนเพราะมเหตผลหลายประการ ประการแรก สงพมพทมอยแลวมเปนจำานวนมาก หากจะนำามาดจไทซ (digitize) หรอแปลงเปนสารสนเทศแบบดจทล กตองลงทนลงแรงมหาศาลประการทสอง ผใชสารสนเทศสวนใหญในยคปจจบน ยงคนเคยกบการอานหนงสอมากกวาการอานจากจอคอมพวเตอร แตเรองนอาจเปลยนแปลงได เมอคนรนใหมทคนเคยกบการใชคอมพวเตอรมจำานวนมากขนเรอยๆ และพฒนาการของจอคอมพวเตอรทำาใหอานไดสบายตามากขน สามารถอานไดครงละนานๆ มากขน ประการทสาม ปญหาเรองลขสทธ และวธการจดการกบปญหาน ในกรณทตองการแปลงสงพมพทมอยเปนสารสนเทศแบบดจทลเพอนำาออกเผยแพร ยงไมมกฎหมายหรอหลกการทเปนสากลวาดวยเรองน หากยงตองอาศยการตกลงกนเองระหวางคกรณเปนรายๆ ไป กจะเปนอปสรรคอยางใหญหลวง อยางไรกตามการแปลงสงพมพเปนสารสนเทศดจทลนน เปนสงจำาเปนทตองทำา เพอการอนรกษสงพมพเกาๆไวเอกสารทเปนกระดาษนน หากจดเกบถกวธอาจสามารถอยไดนบพนป เชน เอกสารททำาดวยกระดาษปาปรส สมยอยปตหรอบาลโลเนยยงมหลงเหลอใหเหนไดตามพพธภณฑใหญๆ ของโลก แตในความเปนจรงแลว หนงสอหรอเอกสารทเปนกระดาษจะมอายใชงานเพยง 100 - 200 ปเปนอยางมาก ตวอยางเชน หนงสอเรอง The Pilgrim Kamanita ซงเปนตนฉบบภาษาองกฤษทเสถยรโกศ และนาคประทป นำามาแปลและเรยบเรยงเปนฉบบภาษาไทย ชอ กามนต วาสฏฐ นน ขณะนเหลออยท The British Museum ทกรงลอนดอนเพยงเลมเดยวเทานน และอยในสภาพถกเกบตาย เพราะกระดาษกรอบหมดแลว นำามาเปดอานไมได เอกสารทำานองนยงมอกเปนจำานวนมาก และตองหาวธอนรกษไวใหไดเพราะเปนมรดกทาง
19
วฒนธรรมทมคณคา และบางอยางเปนหลกฐานทางประวตศาสตรทสำาคญ วธอนรกษวธหนง คอ การนำามากราดตรวจ หรอ ถายภาพหนาตอหนา แลวบนทกใสซดรอม (CD-ROM) ไว อยางไรกตามซดรอมเองกไมไดมอายยนยาวมากมายนก เชอกนวาสามารถจะเกบไดนาน 30 – 50 ป เทานน แตถามการทำาสำาเนากอนทซดรอมแผนนนจะหมดอาย กสามารถเกบไปไดตลอด เพราะการทำาสำาเนาขอมลดจทลนนจะไดสำาเนาทมคณภาพเทาตนฉบบดจทล ไมมการเสอมลงทกครงททำาสำาเนาเหมอนระบบอนาลอค ดงนน หองสมดดจทลจะสามารถใหบรการเอกสารสงพมพตางๆ ทมอายมากๆได
รปแบบของเอกสารทจดเกบและใหบรการในหองสมดอเลกทรอนกสนน ขณะนยงถอวาอยในชวงตนของการพฒนา ซงจะยงมการเปลยนแปลงไปได แมวาจะเรมมการวางมาตรฐานกนบางแลวกตาม รปแบบทไดรบการกลาวขานกนมากทสดขณะน คอ อบค (E-book) หรอ หนงสออเลกทรอนกส กบ อเจอรนล (E-journal) หรอ วารสารอเลกทรอนกส และ อแมกกาซน (E-magazine) หรอนตยสารอเลกทรอนกส ความไดเปรยบของสออเลกทรอนกสเหลานเหนอ สอสงพมพหลายประการ ประการแรก ตนทนในการจดทำาตำากวา ประการทสอง สามารถใชสอประสม (Multimedia) มาประกอบได คอ มไดทงภาพนง ภาพเคลอนไหว (ทงทเปนรปวาด รปถาย และวดทศน) และเสยงดวย ประการทสาม สามารถม การเชอมโยงขอความหลายมต (Hypertext) เพออธบายขยายความ หรอ เพอขยายขนาดของภาพประกอบใหใหญขนหรอชดเจนขน ประการทส สามารถคนหารายละเอยดคำาสำาคญตางๆโดยใชวธการของ โปรแกรมคนหา ( Search engine) ซงรวดเรวทนใจ และมประสทธภาพสงกวาระบบดชน (Index) ของหนงสอ สวนขอเสยเปรยบทสำาคญ คอ ตองใชคอมพวเตอรและใชไฟฟาในการเปดอาน
20
หองสมดอเลกทรอนกส ตางกบหองธรรมดาตรงทหองสมดอเลกทรอนกส ไมจำาเปนตองมอาคารสถานท เพยงแตม คอมพวเตอรแมขาย (Sever) สำาหรบเกบขอมล มเครอขาย (Network) ตอเชอมไปยงเครองคอมพวเตอรลกขาย (Clients) ทใหบรการ ซงอาจกระจายอยตราทตางๆ กได เครอขายนนจะเปนเครอขายสวนตว Private Network หรอ Intranet) ทใชภายในองคกรกได หรอจะเปนเครอขายสาธารณะ เชน อนเทอรเนต
ภาพแสดง หองสมดอเลกทรอนกส
ในตางประเทศสวนใหญ หองสมดสาธารณะเปนสงทพบเหนไดทวไป ทกทองทระดบอำาเภอซงมประชากรตงแต 10,000 คนขนไป จะมหองสมดสาธารณะขององคการปกครอง ทองถน แตในประเทศไทยหองสมดเชนนจะมตามเมองใหญๆ ทมเทศบาลเมองเปนผรบผดชอบเทานน การใชหองสมดอเลกทรอนกสแทนหองสมดธรรมดา จงเปนวธการหนงทจะทำาใหเราสามารถกระจายบรการหองสมดสาธารณะออกไปใหทวถงทกอำาเภอไดโดยลงทนไมมากนก เปนการสงเสรมการเรยนรตลอดชวตของประชาชนไดเปนอยางด
21
7. แหลงขอมลของประเทศไทยบนเครอขายคอมพวเตอรเครอขายอนเทอรเนต เปนเครอขายทมคอมพวเตอรแมขาย ทตด
ตงอยทวโลกเชอมโยงกนจำานวนมาก เครองแมขายแตละเครองมขอมลขาวสารบางอยางบางประเภทบรรจอย เชน ถาเปนเครองแมขายของบรษทผลตรถยนต กจะมขอมลเกยวกบรถยนตรนตางๆ ของบรษทนนขอมลเกยวกบการรบบรการตางๆ จากบรษท และอาจมขอมลประเภทความรทเกยวของ เชน ประวตความเปนมาและพฒนาการของยานยนต เทคโนโลยใหมๆ เกยวกบยานยนต มลพษจากไอเสยของรถยนตและวธบำาบดปองกน วธการขบรถยนตอยางมประสทธภาพ เปนตน หากเปนเครองแมขายของบรษทของบรษททองเทยว กจะมขอมลเกยวกบแหลงทองเทยวตางๆ ขอมลเกยวกบการเดนทาง ขอมลเกยวกบการขออนญาตเขาประเทศตางๆ เพอการทองเทยว ตลอดจนเรองราวเกยวกบวฒนธรรมและภาษา ของประเทศนนๆ เปนตน ปจจบนน ขอมลตางๆ เหลานอยในรปแบบของเอกสาร ทมการเชองโยงกนภายใตมาตรฐาน World Wide Web (หรอ เรยกอกชอหนงวา http Hypertext Transfer Protocol) เราเรยกแหลงขอมล แตละแหงเหลาน วา เปน เวบไซต (Web Site) ซงแปลวาแหลงขอมลในระบบ World Wide Web นนเอง
22
ประเทศไทยเรากไดมการจดตงเวบไซตขนเปนจำานวนมาก ทงของภาครฐและของภาคเอกชน ในทนจะไดกลาวถงเวบไซตทคดวาจะมประโยชนสำาหรบนกศกษา โดยจะแยกกลาวเปนแตละประเภทของขอมลหลกในเวบไซตนนๆ
· เวบไซตประเภท Portal หรอ Gateway หรอชมทาง
ทกลาวถงเวบไซตประเภทนเปนประเภทแรก เพราะเปนประเภททมประโยชนมาก เวลาทเราไมแนใจวาจะหาขอมลประเภททตองการไดจากแหลงใด หากเราเขาไปทเวบไซตประเภทน จะพบวาในเวบไซตไดทำาจดเชอโยงไปยงเวบไซตอน โดยจดแบงเปนประเภทไว ทำาใหเราสามารถหาแหลงขอมลทตองการไดงายขน คลายกบการคนหาหมายเลขโทรศพทในสมดโทรศพทหนาเหลองนนเอง เวบไซตชมทางทสำาคญในประเทศไทย คอ http://www.nectec.or.th จดทำาโดย
ภาพแสดง เวบไซตของ SchoolNet
23
ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต ซงเปนเวบไซตแหงแรกของประเทศไทย และเปนตวอยางทดของการจดทำาเวบไซต แมวาในปจจบนน เวบไซตแหงนจะมขอมลมากเกนไป และการจดระบบขอมลเรมจะไมรองรบปรมาณขอมลทเพมขนอยางรวดเรว ทำาใหการคนหายากขน อยางไรกตาม เรากยงถอไดวา เวบไซตแหงนเปนเวบไซตชมทางสำาหรบขอมลทเกยวกบประเทศไทยทด
· เวบไซตประเภทของการศกษา
เวบไซตการศกษาในประเทศไทย มจำานวนมากทงของสถานบนอดมศกษา และของโรงเรยนตางๆ เวบไซตทอาจถอไดวาเปนเวบไซตชมทางประเภทการศกษา ไดแก
1. เวบไซตโครงการ SchoolInet @ 1509 (http://www.school.net.th) เปนเวบไซตชมทางสำาหรบเวบไซตตางๆ ทเปนสมาชกโครงการ SchoolINet และทเกยวของกบการศกษาระดบตำากวาอดมศกษา
2. เวบไซต LearnOnline (http://www.learn.in.th) ของสถาบนบณฑตวทยาศาสตรและเทคโนโลยไทย (Thailand Graduate I nstitute of Science and Technology TGIST) เปนเวบไซตสำาหรบการเรยนรดวยตนเอง ผานเครอขายอนเทอรเนต เนนสาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ในทกระดบการศกษา และมทำาเนยบเชอมโยงไปสเวบไซตอน ทใหบรการในลกษณะเดยวกน
24
ภาพแสดงวบไซตของ SchoolNet
· เวบไซตประเภทศลปวฒนธรรม
เวบไซตวฒนธรรมไทย http://www.culture.go.th ของ สำานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต จดวาเปนเวบไซตหลกในเวบไซตประเภทน นอกจากน ขอมล ดานศลปวฒนธรรม มกจะมปรากฏอยบางตามเวบไซตของสถานบนอดมศกษาตางๆ และของภาคเอกชนทเกยวกบธรกจการทองเทยว
25
ภาพแสดงเวบไซตวฒนธรรมไทย
· เวบไซตประเภททองถน
เวบไซตประเภทนกำาลงเพมจำานวนขนอยางรวดเรว เวบไซตชมทางของประเภทน ไดแก http://www.thaitambon.com ซงเปนทรวบรวมเวบไซตของตำาบลตางๆ ทวประเทศไทย เพอสนบสนนโครงการหนงตำาบลหนงผลตภณฑนอกจากนจงหวดใหญๆ โดยเฉพาะอยางยง
26
จงหวดทเปนแหลงทองเทยวกมกจะมเวบไซตของจงหวด และสถานบนการศกษาทงระดบอดมศกษาและระดบโรงเรยน กมกจะบรรจขอมลเกยวกบทองถนไวในเวบไซตของสถานบนดวย
ภาพแสดง เวบไซตไทยตำาบลดอทคอม
· เวบไซตประเภทวทยาศาสตรและเทคโนโลย
27
เวบไซตของ สำานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต หรอ สวทช. (http://www.nstda.or.th) เปนเวบไซตหลกสำาหรบสารสนเทศ ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ซงมการเชอมโยง ไปยงเวบไซตทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เชน เวบไซตของศนยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ทงสาม ไดแก http://www.nectec.or.th http://www.mtec.or.th http://www.biotec.or.th และ เวบไซตของหนวยงานอนๆ ทเกยวกบวทยาศาสตรและเทคโนโลย
ภาพแสดง เวบไซตวทยาศาสตรและเทคโนโลย
28
· เวบไซตประเภทพาณชยอเลกทรอนกส
พาณชยอเลกทรอนกส (e - Commerce) หมายถง การทำากจกรรมทเกยวกบการคาขายผานสออเลกทรอนกส โดยเฉพาะอยางยงผานเครอขายอนเทอรเนต ขณะนการพาณชยอเลกทรอนกสกำาลงขยายตวอยางรวดเรวทวโลก ทงการคาปลกหรอคาสง การซอขายสนคาหรอบรการ ในยคโลกาภวตนน ทำาใหประเทศไทยสามารถคาขาขายกบตางประเทศไดถงในระดบผคาปลก ทงนเราตองพยายามเพมขดความสามารถ ในการแขงขนทางการคาดวยพาณชยอเลกทรอนกส จงเปนอกเรองหนงทคนไทยจะตองเรยนใหรและทำาใหเปน เวบไซต http://www.ecommerce.or.th ของศนยพฒนาพาณชยอเลกทรอนกส นบวาเปนเวบไซตทางการทมหนาทเผยแพรความรเกยวกบพาณชยอเลกทรอนกส นบวาเปนเวบไซตทางการทมหนาทเผยแพรความรเกยวพาณชยอเลกทรอนกส สามารถหาดไดจากเวบไซตบางแหงของภาครฐและภาคเอกชน เชน http://www.moc .go.th ของกระทรวงพาณชย และ http://www.depthai.go.th ของกรมสงเสรมการสงออกสวน http://www.thaitrad epoint.com เปนอกเวบไซตหนงทนาสนใจเพราะมวตถประสงคเพอสนบสนนผประกอบการรายยอยใหมโอกาสเขาสพาณชยอเลกทรอนกสไดดวย
29
ภาพแสดง เวบไซตเกยวกบ e - Commerce
สรป
ความกาวหนาทางเทคโนโลยสารสนเทศมแนวโนมทจะกาวไปไดอกมาก ความฝนหรอ
จนตนาการตางๆ ทคดไวจะเปนจรงในอนาคต พฒนาการเหลาน ยอมมบทบาททสำาคญตอการ
ศกษาอยางมากองคกรททำาหนาทในการวางแผนการศกษาของชาตจะตองใหความสำาคญกบการ
ใชเทคโนโลยเหลานอยางเตมท การนำาเอาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชใหเกดประโยชนตอมวล
มนษยจงเปนเร องสำาคญ อยางไรกตามการลงทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศมราคาแพง จง
30
จำาเปนตองเลอกสรรใหเหมาะสมกบการใชประโยชนผทเกยวของจงตองมการศกษาและวางแผน
ใหเหมาะสมเพ อก อใหเก ดประโยชนสงสดและอยาค ดวาเทคโนโลย สารสนเทศนเปนเพยงเครอง
ประดบเทานน
เอกสารอางอง
http://mediathailand.blogspot.com/2012/06/blog-post_4877.html วนทสบคน 3 กนยายน 2556
http://noopure07.blogspot.com/
31
วนทสบคน 3 กนยายน 2556
http://noopure07.blogspot.com/2011/10/blog-post_2675.html#moreวนทสบคน 3 กนยายน 2556
http://noopure07.blogspot.com/2011/10/e-mail.html#moreวนทสบคน 3 กนยายน 2556
http://noopure07.blogspot.com/2011/10/google.html#moreวนทสบคน 3 กนยายน 2556
http://noopure07.blogspot.com/2011/10/digital-library.html#moreวนทสบคน 3 กนยายน 2556
http://noopure07.blogspot.com/2011/10/blog-post_15.html#moreวนทสบคน 3 กนยายน 2556
เอกสารประกอบการเรยนการสอน วชา เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสำาหรบคร
วนทสบคน 3 กนยายน 2556
32
1