มต มมมองและการสรางสรรครปดานในการออกแบบภายใน

อาจารย ณฐรฐนนท ทองสทธพรภาสภาควชาออกแบบตกแตงภายใน

คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร

º·¤ÇÒÁÊÃéÒ§ÊÃäì

บทความสรางสรรค

มต มมมองและการสรางสรรครปดาน ในการออกแบบภายใน

อาจารยณฐรฐนนท ทองสทธพรภาส

ภาควชาออกแบบตกแตงภายใน คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร

มต มมมองและการสรางสรรครปดานในการออกแบบภายใน

โดย อาจารยณฐรฐนนท ทองสทธพรภาส ภาควชาออกแบบตกแตงภายใน คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร

บทคดยอ

การน าเสนอผลงานเปนการสอสารความคดและจนตนาการ เพอน าเอาสงทนกคดออกมาผานวธการตาง ๆ เพอสอสารออกมาใหผอนไดเขาใจ ในงานออกแบบภายในมกถกถายทอดออกมาผานภาษาภาพดวยการวาดและการเขยนแบบทง 2 มตและ 3 มต เพอน าสงทตนคดออกมาใหผอนไดเขาใจ ดวยเทคนคตาง ๆ ทงการเขยนทศนยภาพ แปลน รปดาน รปตด รายละเอยดตาง ๆ ทงสองมตและสามมต ดวยการเขยนดวยมอจนกระทงการท าดวยเทคนคคอมพวเตอร งานออกแบบภายในมกอาศยการเขยนทศนยภาพ (Perspective) เพออธบายผลงานการออกแบบ เพราะสามารถสอสารไดงายผมองจะเหนมตตาง ๆ ในรปแบบสามมตท าใหเขาใจไดงาย ในขณะทรปดาน (Elevation) มกจะใชในขนตอนการพฒนาแบบ (Design Development) และเขยนแบบเพอการกอสราง แตกมมณฑนากรสวนหนงไดเลอกน าเสนอดวยเทคนคการเขยนรปดาน ทงแบบขาวด าแสดงแสงเงา และลงสเพออธบายรปแบบงานออกแบบภายใน การใชรปดานในการเสนอผลงานการออกแบบภายใน สวนหนงเปนเพราะรปดานสามารถอธบายถงมตความกวาง ความสงทแทจรงสามารถบอกขนาดไดเพราะมการเขามาตราสวน (Scale) สามารถเทยบสดสวน (composition)1 ของมนษยและงานออกแบบภายในไดอยางถกตองแมนย าสามารถวดได สามารถควบคมจงหวะ แสงเงารวมทงสามารถแสดงความสมพนธเชอมโยงในแนวตง ความตอเนองกบงานสถาปตยกรรม รปตดภายในของอาคาร และงานระบบอาคารตาง ๆ ได ในปจจบนการน าเสนอดวยรปดานในการออกแบบภายใน ไดถกประยกตดดแปลงและผสมผสานเขากบการน าเสนอในรปแบบอน ๆ เพอการสรางแนวความคดเพมมตมมมองใหม ๆ ในการน าเสนอจากเดมทมทมาจากการเขยนดวยมอดวยอปกรณเขยนแบบ จนมาถงการใชคอมพวเตอรชวยในการออกแบบท าใหการน าเสนอดวยรปดานมสสน มมตมมมองและพฒนาการทนาสนใจ สามารถเพมประสทธภาพใหกบงานออกแบบภายในไดเปนอยางด

บทน า

รปดาน (Elevation) ในงานออกแบบภายในนนสวนใหญใชเพออธบายถงขนาด ระยะ สดสวน ในกระบวนการออกแบบเพอพฒนารปแบบของงานใหออกมาถกตองสวยงาม ตามจนตนาการของมณฑนากรทไดคดไว รวมทงการ

1 นธ สถาปตานนท. คยกบตนกลา สถาปนก. (กรงเทพฯ : ลายเสน พบบลชชง, 2550), 160 - 161.

1

เขยนแบบเพอกอสรางงานออกแบบภายใน การเขยนเพอตรวจสอบความถกตองของงานรวมทงเปนเครองมอในการน าเสนอผลงานถายทอดจนตนาการออกมาใหผอนสมผสไดดวยความถกตอง

ในการเรยนการสอนดานการออกแบบภายใน รปดานเปนพนฐานและเครองมอส าคญในการถายทอดจนตนาการเพอก าหนดบรรยากาศ สดสวน มต ตางๆ เพอตรวจสอบความถกตองแมนย าในการก าหนด สดสวน ส วสด รปแบบของการออกแบบภายใน อาจารยสามารถตรวจสอบความคดอานของนกศกษาผานการเขยนรปดานของนกศกษาได ตงแตในสมยแรกเรมทมการเรยนการสอนดานการออกแบบภายในในประเทศไทย รปดานกถกน ามาใชในการน าเสนอผลงาน ดงจะเหนในภาพดานลางเปนผลงานของนกศกษาคณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร ซงเปนสถาบนแรกทเปดสอนดานการออกแบบภายใน ในประเทศไทย

ภาพท 01 รปดานของ ผศ. พงศศกด อารยางกร เมอสมยเปนนกศกษาทคณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร ทมา : การแสดงงานศลปการตกแตงของนกศกษา ครงท 3 15 มถนายน 2509 คณะมณฑนะศลป หนา 13

ภาพท 02 รปดานภตตาคารในทาอากาศยาน (ผลงานนกศกษาคณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร) ทมา : นทรรศการการออกแบบตกแตง ครงท 8 25 พฤษภาคม ถง 5 มถนายน 2517 หนา 20

2

ในระดบวชาชพการออกแบบภายใน รปดานถกน าไปใชในขนตอนตาง ๆ ของการออกแบบภายในทงเพอพฒนารปแบบงานของมณฑนากร การท าแบบกอสรางเพอสอสารกบนกออกแบบในสวนตาง ๆ ทงวศวกร ผรบเหมา รวมทงการน าเสนอผลงานกบเจาของโครงการ ทงการเขยนดวยลายเสนมอ การลงสน า สหมก สโปสเตอร ในยคสมยทคอมพวเตอรยงไมมบทบาทมากนก จนกระทงในปจจบนรปดานถกพฒนาขนมาพรอมกบเทคโนโลยและความกาวหนา การเขยนดวยโปรแกรมคอมพวเตอรในลกษณะตางๆ รปดานยงคงมความส าคญในการออกแบบภายในอยอยางตอเนอง โดยสามารถแบงออกเปนขนตอนและหวขอตาง ๆ ไดดงน

ภาพท 03 การเขยนรปดานดวยสน าและสโปสเตอร ของคณทปกร แยมกสกร ทมา : สถาปนก 49. ลายเสน 2. (กรงเทพฯ : สถาปนก 49, 2534), 50.

1. การออกแบบภายใน

1.1 ในกระบวนการพฒนาแบบ ในกระบวนการออกแบบรปดานมกจะอยในขนตอนของการพฒนาแบบ (Design Development) เพอ

ปรบปรงงานออกแบบภายในใหสมพนธกบทวางภายใน เกดเอกภาพความกลมกลนของงานทงหมด ควบคมใหระยะขนาดไดตามมาตราสวนพฒนาองคประกอบภายในใหสมบรณ ส ารวจความถกตองเพอสรปผลงานออกแบบ อาจพฒนารปแบบหลาย ๆ แบบเพอใหเจาของโครงการเลอกไดเชนภาพตวอยางดานลาง

ภาพท 00 รปดานโถงลฟทโครงการ The Vertical Aree โดยบรษท แสนสร จ ากด (มหาชน) ทมา : ณฐรฐนนท ทองสทธพรภาส

3

1.2 ระยะ สดสวน การท ารปดานเปนเครองมอส าคญในการก าหนดสดสวน ระยะ ความสง ของพนทภายใน ชองเปดตาง

ซมประต ทางเดน รวมทงเครองเรอนตาง ๆ ใหมขนาดทเหมาะสมกบผใช มความสมพนธกลมกลนไปทงหอง เชนในรปดานลางเปนรปดานงานออกแบบภายในหองจดเลยง ภายในพระทนงบรมราชสถตยมโหฬาร ทแสดงใหเหนถงความส าคญของสดสวนในการก าหนดขนาดความสง ความกวางของชองเปดระหวางเสา ขนาดของบวพน บวเพดานและลวดลายตางๆ ในงานนโอคลาสสค (Neoclassical) ทสดสวนจะตองมความสมพนธกลมกลนกนทงหมด ในรปดานจะตองก าหนดสดสวนเหลานใหถกตองสวยงาม

ภาพท 04 ความส าคญของรปดานในการก าหนดระยะ สดสวน ในงานออกแบบภายใน

ทมา : ณฐรฐนนท ทองสทธพรภาส. นทรรศการผลงานสรางสรรคของคณาจารย มณฑนศลป ’54 : 55 ป แหงการสรางสรรคนวตกรรม. (กรงเทพฯ : คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร, 2554), 9.

1.3 ตรวจสอบความสมพนธกบบรบทโดยรอบ การท ารปดานงานออกแบบภายในสามารถท าประสานไปกบงานภมทศน ธรรมชาตและสภาพแวดลอม

โดยรอบไดเพอแสดงใหเหนความสมพนธเชอมโยง ระหวางงานภายในกบงานภายนอกทมความเกยวเนองกนดวยชองเปดทรบ แสงและลมจากธรรมชาตเขามาสงานออกแบบภายใน เงาของตนไมทสงผานชองเปดเขามาถงภายใน ววทวทศนทสามารถมองเหนไดจากภายใน ความตอเนองของทงโครงการทท า สามารถท าใหเหนภาพโดยรวมไดในสวนน

4

ภาพท 05 รปดานบานเนนเขา จงหวดราชบร

ทมา : ณฐรฐนนท ทองสทธพรภาส

ประโยชนอกประการหนงของการท ารปดานคอการเลอกชองเปดหนาตาง การเจาะชองแสงเพอเลอกมมมองและทศนยภาพทตองการ กรอบของการมองทศนยภาพเชน ตนไม ทองฟา ภเขาทตองการน าเขามาเปนองคประกอบในการออกแบบภายใน2

1.4 บรรยากาศ สและพนผว การท ารปดานสามารถก าหนดบรรยากาศไปพรอมกบสดสวนทถกตอง การเลอกสและวสดทสมพนธ

กลมกลนกนทงงาน สามารถเหนปรมาณของวสดและสทใชในงานได เชน วอลลเปเปอร หนกรผนง สทาผนง สดสวนความยาวความสงของวสดและสทใชในงาน สวนนสามารถเพม ลด หรอเปลยนวสดเพอปรบปรงจงหวะของผนงในงานออกแบบภายในได

ภาพท 06 งานออกแบบภายใน Panburi Apartment

ทมา : ณฐรฐนนท ทองสทธพรภาส

2 Ching, Francis D.K. Interior Design Illustrated. (New York : Van Nostrand Reinhold Company, 1987), 206.

5

1.5 มตสมพนธน าหนก แสงเงาทเกดขน รปดานสามารถบอกไดถงระยะ ความลก มตทเกดขนในระนาบ สามารถตรวจสอบงานออกแบบภายใน

กบแสงธรรมชาตและแสงประดษฐ จงหวะของดวงไฟกบงานออกแบบภายในในรปดาน สามารถเลอกเนนหรอสรางเอกภาพในกบงานออกแบบภายใน ไปพรอมกบมตความลกและเงาทเกดขนในงาน ในอาจพฒนาแบบโดยการเพมหรอลดจ านวนดวงไฟ เปลยนชนดของหลอดหรอเทคนคการซอนไฟตางๆทจะชวยสงเสรมงานออกแบบภายในใหตรงตามความตองการ สวนนสามารถดหลายๆ องคประกอบไปพรอมกนได

ภาพท 07 Grand hyatt Chengdu

ทมา : Grand hyatt Chengdu [Online], accessed 31 july 2012. Available from http://www.tonychi.com/

2. การน าเสนอผลงาน

2.1 รปแบบ การน าเสนอรปดานในงานออกแบบภายในสามารถท าไดหลากหลายรปแบบ ทงนขนอยกบจนตนาการและความสรางสรรคของผออกแบบ โดยจะตองดทวตถประสงคของการน าเสนอเปนหลก เชนหากตองการเนนน าเสนอในเรองของทวางและประโยชนใชสอย การน าเสนอจะตองเนนไปทภาพรวมของทวางทงหมด หรอเนนไปทการน าเสนอวสด สสน ภายในงานกอาจท าในมาตราสวนทใหญขนมาหนอยเพอใหเหนสสน พนผวน าหนกของวสดไดอยางชดเจน หรอหากโครงการทมการงานออกแบบหลายๆสวนไปพรอมกนกสามารถรวมการน าเสนอใหเปนเรองราวเดยวกนได ทงงานออกแบบภายใน ตวอาคาร และงานออกแบบภมทศน เชนในภาพตวอยางดานลาง

6

ภาพท 08 รปดานรานอาหาร ทน าเสนองานออกแบบภายใน ตวอาคารและภมทศนหลาย ๆ สวนไปพรอมกน ทมา : ณฐพล วงศทศนดลก

2.2 ขนาดของผลงาน โดยทวไปควรท ารปดานขนาดมาตราสวน 1:25 ตดบนบอรดขนาด A3 หรอ A2 เพอใหเหนไดอยางชดเจนและมขนาดไมใหญมากนกพกพาสะดวก หรอหากฉากสไลดขนจอภาพกสามารถมองเหนได ถาเปนโครงการทมเนอหาขนาดใหญกสามารถท าขนาดใหญหรอท าเปนแนวยาวหรอแนวตง ตามความตอเนองของพนทในงานออกแบบได

ภาพท 09 The Four Seasons Resort and Spa at West Lake, Hangzhou, China ทมา : Bensley Design Studio & T.R.O.P.

7

3. การกอสราง

3.1 ตรวจสอบกบงานระบบอาคาร รปดานในงานออกแบบภายในเปนเครองมอส าคญในการตรวจสอบความถกตองระหวาง งานออกแบบภายในกบงานระบบอาคาร เพราะรปดานจะแสดงรปตดของฝาเพดาน ผนง และพน ซงมระบบตางๆของอาคารซอนอยภายใน พนทในสวนนทางวศวกรหรอผรบเหมาจะสามารถน าไปใชท างานรวมทงตรวจสอบ วางแผนและแกไขปญหาตอไดเชนในตวอยางภาพลางทแสดงใหเหนถงพนทบนฝาทมการซอนไฟและชองลมแอร ทถกซอนอยบนฝาเพดาน

ภาพท 10 เอกสารประกอบการสอนวชา Interior Graphic ทมา : ณฐรฐนนท ทองสทธพรภาส

3.2 ตรวจสอบกบโครงสรางอาคาร ในสวนโครงสรางอาคารทมความเกยวของและตอเนองกบงานออกแบบภายใน การท ารปตดและรปดาน

อาคารกบงานออกแบบภายในจงมความส าคญ เพอใหสามารถเหนถงปญหาหรอจดบกพรองทเกดขนระหวางการพฒนาแบบได เชน ความตอเนองของชองเปดหนาตางอาคารกบผนงทงตววสดและขนาด พนหรอฝาเพดานระหวางชนทตอเนองกน3 งานออกแบบทมชนลอยหรองานออกแบบบนไดทซบซอน ในสวนนสามารถแกปญหาและแสดงใหเหนถงความซบซอนและเกยวเนองกนระหวางพนทได

3 Ching, Francis D.K. Architectural Graphics. (New York : John Wiley & Sons,inc. 2003), 56-57.

8

ภาพท 11 รปตด รปดานอาคารทแสดงความเกยวเนองกนของทวางในการออกแบบภายใน

ทมา : Building renovations proceeding despite snow [Online], accessed 31 july 2012. Available from http://benchmarks.rockefeller.edu/viewArticle.php?id=359&issue_id=107

4. การพฒนารปแบบและการประยกตใช 4.1 การผสมผสานกบหลกการทศนยวทยา การท ารปดานเพอน าเสนอผลงานนนไมจ าเปนตองมลกษณะตายตว รปดานสามารถประยกตเขากบหลกทศนยวทยาได โดยการดงระยะใหเกดระนาบ หนา-หลง ทตางกนเพอแสดงความชดลกของภาพ เชน ในตวอยางภาพดานลางทน าเอาเกาอและคนออกมาจากระนาบผนงเปนการใสหลกทศนยวทยาเขาไปในการน าเสนอรปดาน

ภาพท 12 รปดานน าเสนอราน Greyhound Café โดยคณวฑรย คณาลงการ IAW

ทมา : นธ สถาปตานนท. คยกบตนกลา สถาปนก. (กรงเทพฯ : ลายเสน พบบลชชง, 2550), 148.

9

4.2 การผสมผสานกบการท าหนจ าลอง เพอใหงายตอการเขาใจมตทวาง เนองจากรปดานโดยหลกการแลวเปนงานในลกษณะ 2 มตการประยกตน าเอาหนจ าลองเขามาผสมเขาดวยกนสามารถเพมมตความสมจรงไดมากขนชวยให เจาของโครงการ มณฑนากร ผรบเหมาและผเกยวของตาง ๆ สามารถท าความเขาใจพฒนารปแบบตอไปไดงายขน สามารถแสดงความซบซอนของทวางได

ภาพท 13 หนจ าลองแสดงรปตดอาคารและรปดานของงานออกแบบภายใน

ทมา : japanese-home-ideas [Online], accessed 31 july 2012. Available from http://www.besthousedesign.com/2011/11/25/japanese-home-ideas-hansha-reflection-house/print/

4.3 การผสมผสานกบงานในลกษณะอนๆ งานออกแบบภายในเปนงานสรางสรรคซงสามารถออกแบบเปลยนแปลง ปรบปรง พฒนาเพอใหงานออกแบบภายในมการพฒนาอยางตอเนอง อาจน าไปผสมผสานกบรปแบบงานน าเสนออนๆ เชนการเขยน Obligue4 การท าหนจ าลอง การเขยนทศนยภาพหรอเทคนคคอมพวเตอรได

ภาพท 14 ตวอยางรปดาน-รปตด ทผสมผสานงานออกแบบในหลายๆสวนเขาดวยกน ทมา : japanese-home-ideas [Online], accessed 31 july 2012. Available from

http ://www.archdaily.com/22553/ordos-100-40-slade-architecture/154486294_section-02/ 4 Yee, Rendow. Architectural Drawing A Visual Compendium of Types and Methods. (New Jersey : John Wiley &

Sons,inc., 2007), 171.

10

บทสรป

ในปจจบนนนการน าเสนอรปดานในการออกแบบภายในก าลงไดรบความนยมจากมณฑนากร ดวยเพราะเปนงานในสวนทจะตองท าการเขยนแบบกอสรางอยแลว และดวยการทตองเขามาตราสวนเพอบอกขนาดตางๆ ท าใหรปดานมความถกตองตามจรงมากกวาการน าเสนอในรปแบบอนๆ รปดานสามารถท าใหเหนบรรยากาศพนทหลก ๆ ของงานออกแบบภายใน รปดานสามารถท าใหเหนถงความตอเนองของพนทตอพนท สดสวนในการใชงานของเฟอรนเจอรตอพนท มณฑนากรสามารถตรวจสอบความถกตองไดงาย รวมทงคนทวไปสามารถเขาใจไดงายหากมการลงสทสมจรง สวยงาม และยงสามารถตรวจสอบกบโครงสราง งานระบบอาคารตางๆ ดวยประโยชนหลากดานท าใหรปดานไดรบความนยมในการใชเพอการน าเสนอผลงาน

และดวยมตของทวางทเปลยนแปลงไป งานออกแบบภายในรวมทงงานน าเสนอทเกยวของลวนถกใชเปนเครองมอและองคประกอบตาง ๆ ในการพฒนารปแบบงาน รปดานไดถกพฒนาตามเทคโนโลยททนสมยดวยโปรแกรมคอมพวเตอร สามารถท าใหการท ารปดานรวดเรวและสวยงามมากยงขน รปดานถกประยกตกบเทคนคตาง ๆ เพอตอบสนองการน าเสนอทวางทมความซบซอนมากขนเรอยๆจาก 3 มต ส 4 มต และพฒนาขนอยางตอเนอง5 ดงนนมณฑนากรควรจะตองตรวจสอบและพฒนารปแบบของรปดานหรองานน าเสนออน ๆ เพอใหทนหรอน าตอการพฒนารปแบบของทวางเพราะในอนาคตรปดานอาจถกลดบทบาทหรอมบทบาทมากขนกยงไมอาจทราบได

5 เอกชาต จนอไรรตน “พนทวางมตของ SPACE,” วารสารวชาการคณะมณฑนศลป 1,1 (2547) : 31.

11

เอกสารอางอง

ภาษาไทย นธ สถาปตานนท. คยกบตนกลา สถาปนก. กรงเทพฯ : ลายเสน พบบลชชง, 2550. สถาปนก 49. ลายเสน 2. กรงเทพฯ : สถาปนก 49, 2534. เอกชาต จนอไรรตน “พนทวางมตของ SPACE,” วารสารวชาการคณะมณฑนศลป 1,1 (2547) : 26-31. ภาษาตางประเทศ Ching, Francis D.K. Interior Design Illustrated. New York : Van Nostrand Reinhold Company, 1987. Ching, Francis D.K. Architectural Graphics. New York : John Wiley & Sons,inc., 2003. Yee, Rendow. Architectural Drawing A Visual Compendium of Types and Methods. New Jersey : John

Wiley & Sons,inc., 2007. สออเลกทรอนกส http://www.tonychi.com/ http://benchmarks.rockefeller.edu/viewArticle.php?id=359&issue_id=107

http://www.besthousedesign.com/2011/11/25/japanese-home-ideas-hansha-reflection-

house/print/

http ://www.archdaily.com/22553/ordos-100-40-slade-architecture/154486294_section-02/

12