ชุดความรู้กินได้ |...

41
การเลี้ยงต่อหัวเสือ สานักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู 69/18-19 อาคารชุดมิว บิลดิ้ง ชั้น 18-19 ถ.วิภาวดีรังสิต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพฯ 10400 ผู้จัดทา นางสาวมณจันทร์ มิลินทจินดา หน่วยงาน กศน.อาเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่

Upload: office-of-knowledge-management-and-development

Post on 05-Apr-2016

220 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

ศูนย์ความรู้กินได้ สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน)

TRANSCRIPT

Page 1: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

การเลยงตอหวเสอ

ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

ผจดท า นางสาวมณจนทร มลนทจนดา หนวยงาน กศน.อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม

Page 2: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

การเลยงตอหวเสอ

ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

Page 3: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

ชดความรท ามาหากน “ การเลยงตอหวเสอ ”

บทน า

- หลกการและเหตผล

- วตถประสงคของการจดท าชดความรท ามาหากน

- กลมเปาหมาย

- ขนตอนการจดท าชดความรท ามาหากน

- ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

Page 4: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

ชดความรท ามาหากน “ การเลยงตอหวเสอ ”

หลกการและเหตผล

ในสภาวะเศรษฐกจถดถอยประชากรตองดนรนท ามา

หากน เพอหาเงนเลยงตนเองและครอบครว จงตองขนขวายหาอาชพเสรมเพอมาเพมรายไดของครอบครว การท าอาชพเสรมจงเปนตวเลอกส าคญ ในการหารายไดเพม ดงนนการเลยงตอจงเปนอาชพเสรมอกทางเลอกหนงของการหารายได ทสามารถท าควบคกบอาชพหลก เนองจากเปนอาชพทใชตนทนต า รายไดสง และใชทกษะความรทสามารถเรยนรจากภมปญญาได

Page 5: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

ชดความรท ามาหากน “ การเลยงตอหวเสอ ”

วตถประสงคของการจดท าชดความรท ามาหากน

เพอจดท าชดความรท ามาหากน เรอง การเลยงตอหวเสอ

โดยการรวบรวมขอมลทส าคญตางๆ ในการประกอบอาชพ น ามาเรยบเรยง เปนกระบวนการทงายทตอการเขาใจ และสามารถน าไปใชประกอบอาชพในชวตจรงได โดยมชดความรท ามาหากนชดนเปนแนวทาง และคมอในการประกอบอาชพ

Page 6: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

ชดความรท ามาหากน “ การเลยงตอหวเสอ ”

กลมเปาหมาย

บคคลทวไปทหาอาชพเสรม โดยมความสนใจในการเลยง

ตอหวเสอเปนพเศษ โดยเนนทกลมเปาหมายพเศษคอ เกษตรกรท านา ท าไร ท าสวนผลไม ทมพนทในการท านา ท าไร ท าสวน มากกวา 2 ไรขนไป เพอเลยงตอหวเสอ

Page 7: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

ชดความรท ามาหากน “ การเลยงตอหวเสอ ”

ขนตอนการจดท าชดความรท ามาหากน

1. ท าความรจกและเขาใจชดความรท ามาหากนวาประกอบ

ไปดวยอะไรบาง

2. เลอกอาชพทมความนาสนใจมเปนหลก ในการจดท าชดความรท ามาหากน

3. รวบรวมขอมลทจ าเปนในการประกอบอาชพ และจดการความรนนดวยtaxonomy

4. ล าดบขอมลทส าคญกอนหลง และถายทอดออกมาเปนmind map

5. ท าการหาขอมลเพมเตมตามหวขอทตองการ และก าหนดวธการรวบรวมขอมลจากแหลงความรตางๆ เชน สมภาษณผร/ภมปญญา อนเตอรเนต พพธภณฑ เปนตน

6. ออกแบบโครงรางของชดความรท ามาหากน

Page 8: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

ชดความรท ามาหากน “ การเลยงตอหวเสอ ”

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ชดความรท ามาหากน เรอง การเลยงตอหวเสอ จะเปน

แนวทางอกทางเลอกหนงของอาชพเสรม ทสรางรายไดใหแกครอบครว ชมชน และสรางเศรษฐกจทดใหแกประเทศ

Page 9: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

Mind Map

“ การเลยงตอหวเสอ ”

Page 10: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

กลางวนผมไปรบจางนอกบาน กเลยงปลอยตามธรรมชาตอยางนเรอยๆ เดยวตวตอกโตเอง ถงเวลากเกบขาย

อยางเดยว สบาย สบาย

Infographic

๓ เหตผลงายๆทคณควรเลยงตอหวเสอ

๑. รายไดสง ขายตวออนกโลละ 800-1,000 บาท 1 รงมอยางนอย 3 กก. “โอวแมเจา! ได 3,000บาท”

ขายรง ขนาดลกฟตบอล ราคาเรมตนท ๑,๐๐๐ บาท ขนาดรงยงใหญราคากจะยงแพง

แมคา “ขนาด 2 คนโอบ

อนน ปา ขาย 10,000 บาท กแลวกน นอยางถก

แลวนะจะ” (หา!หนงหมนบาท)

๒. ตนทนตา

คาวสด-อปกรณ/คาจางแรงงาน รวมแลวแค ๑,๖๖๕ บาท เทานนเอง

๑,๐๐๐.-

๔๐.-

๑๐๐.-

๑๐.- ๔๐.-

๘๐.-

๒๐.-

คาจางแรงงาน ๓๐๐ .- ๒๐.-

๓. เปนอาชพเสรม(ทด) -สามารถท าพรอมกบอาชพประจ า *ไมตองดแล *ปลอยเตบโตตามธรรมชาต *ไมตองใหอาหาร *ไมตองใหยา/ไมมโรค -เปนงานทท าในเวลากลางคน

ปองกนตอหวเสอไดแนนนอน

ตองตดรงตอในตอนกลางคนครบ

Page 11: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

ประมวลเนอหา

เนอหาชดความรท ามาหากน

1. กระบวนการผลต

- ความร/ทกษะส าหรบด าเนนการ

- เงนลงทนเทาไหร/การจดการเงน

- การจดการก าลงคน

- เครองมอ/อปกรณ

- วตถดบ

- กระบวนการ/ขนตอนในการท า

“ การเลยงตอหวเสอ ”

Page 12: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

ประมวลเนอหา

2. การตลาด

3. ปญหา/วธการตดสนใจ/กระบวนการแกปญหา

4. ปจจยสความส าเรจ

5. แนวคดใหมในการพฒนาอาชพ

6. แหลงอางอง (รายชอบคคล/ชอหนงสอ/เวปไซต ฯลฯ)

7. สอประกอบ (ถาม)

“ การเลยงตอหวเสอ ”

Page 13: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” 1. กระบวนการผลต

ความร/ทกษะส าหรบด าเนนการ

ขอมลทวไป

ตอหวเสอ

เปนแมลงทอยในอนดบ Hymenoptera ตอเปนแมลงทมพษจดเปนสตวประเภท Omnivorous คอ เปนแมลงทกนสตว เชน ตวออนแมลงอน ซากสตว เปนอาหาร และยงจดเปนแมลงตวห า (Predator) อกทงเปนแมลงทดดน าหวานจากเกสรดอกไม ตอหวเสอมหลายชนด ทงชนดทอยล าพง หรออยเปนรวมกนเปนแมลงสงคม(Social wasp) สวนตอทสรางรงขนาดใหญมหลายชนด สวนใหญเปนรปทรงกลมใหญ มกอยตามตนไมใหญ เชน ตอหวเสอ ตอรง ตอขวด และตอหลวง ตอเปนแมลงพบไดทกภาคของประเทศไทย ในประเทศไทย พบ 18 ชนด

Page 14: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” ความร/ทกษะส าหรบด าเนนการ

ขอมลทวไป

ตอ ชนดทอยรวมกนเปนแมลงสงคม มการแบงวรรณะ ประกอบดวยเพศผ ซงตอราชนและตองาน เปนเพศเมย นกวทยาศาสตรพบวา ไขทไดรบการผสมจะ

เจรญเตบโตเปนเพศเมย สวนไขทไมไดรบการผสมเจรญเตบโตเปนเพศผ

ตองาน มหนาทหาอาหาร ปองกนรง ดแลราชน และตวออนภายในรงตอราชนเปนเพศเมยทสามารถสบพนธได ในรงตอจะมตอราชนทเปนแม 1 ตว จะพบตอราชนทเปนลกอกหลายตว สวนใหญแลวจะพบในชวงฤดกาลการผสมพนธเพอสรางรงใหม

การปองกนรงของ “ตอหวเสอ” พวกมนจะตอยพรอมกบการฉดพษ ตอตวทตอยได ทกตวเปนตอเพศเมยเทานนเพราะมเหลกใน ทถกพฒนามาจากอวยวะในการวางไข การตอยนอกจากเปนการปองกนตว ปองกนรงแลวตอบางชนดยงสามารถใชในการลาเหยอโดยการตอยใหเหยอสลบกอนจะคาบเหยอไปกนเปนอาหารทรงตอไป

Page 15: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” วงจรชวต

การเจรญเตบโตของ ตอ ตงแตตวออนซงเปนมสภาพเปนตวหนอน (larva) ฟกออกมาจากไข ตองผานระยะตวหนอน หลายระยะ โดยตวหนอนมปากเปนแบบกด หนอนในระยะ สดทายจะเรม หยดกนอาหารและเคลอนไหวนอยลงเรยกหนอนในระยะนวา ระยะเตรยมเขาดกแด (prepupa or pharate pupa)

จากนนจะเขาดกแด(pupation) จนเปนตวเตมวยมปกบนไดนน จดอยในประเภทการลอกคราบ หรอการถอดรปสมบรณแบบ (holometabolous or complete metamorphosis) การถอดรปในลกษณะนมกพบไดในกลมแมลงทมววฒนาการสงวงจรชวตมการพฒนาการในระยะตางๆ ทส าคญรวม 4 ระยะ คอ ระยะไข ระยะตวออน หรอ หนอน ระยะดกแด ระยะตวเตมวย

Page 16: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

วงจรชวต

ระยะไข ระยะตวออน หรอ หนอน ระยะตวเตมวย ระยะดกแด

Page 17: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

ลกษณะตวเตมวย

ตอหวเสอ ล าตวมสด าแตมดวยสเหลอง หรออาจมสน าตาล ทองมแถบสสมปนเหลองเหนไดชดเจน มขนาดล าตว 2.7 – 3.50 เซนตเมตร มปกสน าตาลบางใส 2

ค ปกคหลงมขนาดเลกกวาปกคหนามาก

มเขยวทกางออกทาง

ขาง 2 ขาง ตอหวเสอ

เปนแมลงนกลาทนา

เกรงขาม สเหลองของมน

บงบอกถงภยอนตราย สด าแทนความแขงแกรงอดทนตอหวเสอ

รงตอหวเสอ จะรางราวชวงเดอน ตลาคม ถง ธนวาคม เนองจากเมอนางพญาหมดอายขยและนางพญาใหมทเกดขน จะออกหาคและไปสรางอาณาจกรของพวกมนเอง ทงพๆนองๆของมนใหผจญชะตากรรม จากสภาพทไรผปกครอง ทรอแตจะแตกสลายไปในเวลาไมนาน

Page 18: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

สามารถแบงการเปนพษจากตวตอไดเปน

3 ลกษณะ ตามกลไกการเกดพษ คอ

1. การเปนพษโดยตรง (direct toxicity) ของพษตอเนอเยอตางๆทงทเปนเฉพาะท (local) และทวรางกาย (systemic)

2. ปฏกรยาภมตานทาน (immunological reaction) เกดจากการกระตน mast cell , การสราง IgG , IgE ท าใหเกด serum sicknessและ anaphylaxis

3. กลไกทยงไมทราบ เชน การท าอนตรายตอระบบ ประสาท , หลอดเลอดและไต

Page 19: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

การรกษาเมอไดรบพษจากแมลงกดตอย หากพษไมมความรนแรง เชน มอาการผนคน มตมนา เปนจดแดงๆ เลกๆ หรอมอาการคน กอาจใชสมนไพรบรรเทาอาการได แตกไมควรใชสมนไพรอยางเดยวในการรกษา สมนไพรทนามาใช เชน *ขมนชน โดยน าเหงายาวประมาณ

2 นว ฝนกบน าตมสกทาบรเวณทเปน

หรอใชผงขมนโรยบรเวณทมอาการแพ

อกเสบ

*ต าลง น าใบสดประมาณ 1 ก ามอ

ต าคนน าและน าน ามาทาบรเวณทม

อาการปวดแสบปวดรอนและคน

เมอแหงแลวใหทาซ าจนกวาจะหาย *ผกบงทะเล น าใบและเถาสด

ตมน าอาบแกอาการคนและบวม

Page 20: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” การใชสมนไพรบรรเทาอาการ

*พญายอ น าใบสด 10-15 ใบ

ต าใหละเอยด เตมเหลาขาว

พอชมยา แลวน ามาพอก

บรเวณทมอาการปวด บวม แดง

รอน และทาซ าบอยๆ จนกวาจะหาย ในการรกษา

ดวยพญายอนนตองมความแนใจวาผถกพษไมม

อาการไข

*เสลดพงพอน น าใบ 1 ก ามอ

ต าใหละเอยด คนเอาน าทา

บรเวณทมอาการแพอกเสบ ในรายทไดรบพษแลวมอาการแพอยางรนแรงนน ไมแนะนาใหใชสมนไพรมารกษา เนองจากมความเสยงเกนไป และทางทดทสดคอ ใหรบนาผปวยสงโรงพยาบาลใหเรวทสด มเชนนนแลวผปวยอาจเสยชวตได

Page 21: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” ๑. กระบวนการผลต

เงนลงทน

การเลยงตอหวเสอใชเงนลงทนตอ ๑ ครง ดงน

๑. คาวสด-อปกรณ/คาจางแรงงาน

- ชดปองกน ๑ ชด เปนเงน ๑,๐๐๐ บาท

- เนอสด ครงกโลกรม เปนเงน ๗๕ บาท

- กระสอบ ๑ ใบ เปนเงน ๔๐ บาท

- กรรไกรตดกง ๑ อน เปนเงน ๑๐๐ บาท

- ไฟแชค ๑ อน เปนเงน ๑๐ บาท

- น ามนเชอเพลง ๑ ลตร เปนเงน ๔๐ บาท

- ลวด ๑ ขด เปนเงน ๒๐ บาท

- แลคเกอรเคลอบผว ๒ กระปอง เปนเงน ๘๐ บาท

- คาแรง ๑ วน วนละ ๓๐๐ บาท เปนเงน ๓๐๐ บาท

รวมเปนเงน ๑,๖๖๕ บาท

ถาไมสามารถหาซอชดปองกนได สามารถดดแปลงเสอผาทใสในชวตประจ าวนไดเชนกน ไดแก กางเกงยนส เสอเชตหรอเสอคลมอยางหนา หมวกทมตาขายบงหนา ถงเทา รองเทาผาใบหรอรองเทาหนง ถงมอหนง

Page 22: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

๑. กระบวนการผลต

การจดการกาลงคน

ในการเลยงตอหวเสอ หากผเลยงมความช านาญใน

การตดรงตอกไมจ าเปนตองจางแรงงานมาชวย แตในกรณการจางแรงงานมาชวยตดรงตอจะจางเพยงคนเดยวและจางวนเดยว คอวนทตดรงตอในปา ไมควรจางแรงงานหลายคนในการเลยงตอหวเสอ เนองจากในทกกระบวนการการเลยงตอหวเสอนน ตองใชความช านาญทกษะเฉพาะตว และเสยงเงยบ หากจางแรงงานทวไปทไมมทกษะการท างานดานนมากอน อาจท าใหตอตนและเปนอนตรายตอผเลยงได

Page 23: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” ๑. กระบวนการผลต

เครองมอ/อปกรณ/วตถดบ

- ชดปองกน ๑ ชด

- เนอสด ครงกโลกรม

- กระสอบ ๑ ใบ

- กรรไกรตดกง ๑ อน

- ไฟแชค ๑ อน

- น ามนเชอเพลง ๑ ลตร

- ลวด ๑ ขด

เครองมอ/อปกรณ/วตถดบ รายการขางตนมความจ าทจะตองซอใหครบ เพอใชในขนส าคญ ๒ ขนตอน คอ

๑. ขนตอนการตดรงตอในปา

๒. ขนตอนการไลตอเพอเอารงและตวออนมาขาย

Page 24: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

1. กระบวนการผลต

กระบวนการ/ขนตอนในการทา

1. การหาตวตอหรอแมตอ ผเลยงตอ เรมเลยงตอในขนแรกโดยการหาตวตอหรอแมตอในชวงเดอน เมษายน - พฤษภาคม

ซงเปนชวงการเรมตนฤดฝน แมลงตาง ๆ กจะฟกออกจากไขเรมวงจรชวตใหมเชนเดยวกบตกแตนซงเปนอาหารของตวตอ ผเลยงตอจะออกหาตวตอบรเวณทมน า มดอกไมใบหญา มตกแตนตามไรนาและสระน าในบรเวณใกลเคยงหมบาน ซงแมตอจะออกมาหาตกแตน ตวหนอน ไปเปนอาหารเลยงลก

Page 25: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” กระบวนการ/ขนตอนในการทา

2. การลอและการตามตวตอ เมอเหนตวตอออกมาหาอาหารบรเวณทง

นา ทงหญา สระน า กจะท าการลอตวตอทนท วธการลอก

จะใชเนอสดเสยบไมยนใหตวตอ

ทนท เมอเจอเหยอตวตอกจะคาบเหยอ

บนไปยงรงทนท เมอตอบนไปกจะเรม

สงเกตทศทางวาบนไปทางใด โดยใช

การสงเกต แลวรอแมตออยทเดม พรอมทงจบเวลาวาแมตอ

จะกลบมาทเดมใชเวลาเทาไหร หากแมตอกลบ

ภายใน 3 นาท แสดงวารงตอจะอยไมไกลเกน ๕๐๐ เมตร

เมอแมตวกลบมารอบ 2 จะใชเหยอลอ

เหมอนเดม จะใชเชอกดายเลก ๆ เบา ๆ ผกกระดาษสตด

ไว ใชเชอกยาวประมาณ 5 ซ.ม. ตอจะคาบเหยอบนไปท

รง จะลอเหยออยเชนนไมเกน 3 - 4 ครงกจะเจอรงตอทนท

Page 26: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” กระบวนการ/ขนตอนในการทา

3. วธการหารงตอ

เมอทราบจดหมายบรเวณทแมตอบนลง กจะเรมคนหารงตอ ณ บรเวณนน เทคนคการคนหารงตออกอยางกคอการสงเกตด ถาหากแมตอบนต าแสดงวารงตอจะอยบรเวณตนไมสง ถาหากแมตอบนสงแสดงวารงตอจะอยต า ซงเปนทางหลอกทศทางของศตร เดนวนหารงตอไมนานกจะเจอรงตอ เมอเจอรงตอแลวกจะท าเครองหมายไว เชน ผกผาสไว หรอท าเครองหมายไวบรเวณตนไม เมอคนอนมาเจอกจะเขาใจกนวามคนเจอแลว

Page 27: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

กระบวนการ/ขนตอนในการทา 4. การน ารงตอมาเลยง

พอตกเยนถงเวลากลางคน แมตอเขารงหมดแลว กเตรยมอปกรณ เชน ส าล กรรไกรตดแตงกง กระสอบ แลวเดนเขาไปใกลบรเวณรงตอสงหารตอวาอยดานใด เมอเจอแลวใชส าลอดร ใชกระสอบครอบไว แลวตดไม น ารงตอกลบมาเลยงหรอผกไวบรเวณทายสวนหลงบานหรอหวไรปลายนา แลวถงส าลทอดปากรไวออก ตอกจะท ารงอยทนนตอไป

Page 28: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” เทคนคหรอขอควรระวง 1) เวลาฝนตกจะไปเอารงตอไมไดเพราะเวลาฝนตก แมตอจะออกขาง

นอกรง และรงจะเปยกท าใหแมตอกดรงทะลออกมาไดขณะทใชถงพลาสตกคลม

2) ขณะเขาไปอดรรงตอและขณะตดกงไมอยาใหกระเทอนรงตออยางรนแรงเพราะจะท าใหรงแตก

3) ขนาดรงทน ามาเลยงควรมขนาดเทาลกตะกรอหรอลกฟตบอล หากรงเลกกวานอาจจะท าใหตอไปสรางรงใหม

4) การเลอกท าเลทไวรงตอจะตองเหมาะสมไกลจากบรเวณเดกเลน ไกลจากทคนจะรบกวน เพราะตอจะโมโหงาย ดราย สามารถตอยไดหลายครง

บรเวณทน ารงตอมาเลยงตองไมมมดแดง มดด า มดคน ถามบทตองใชผาเศษชบน ามนมดไวบรเวณโคน เพอปองกนมด หลงจากนน ตอกจะออกหาอาหารกนเองตามธรรมชาต อาหารของตอ ไดแก ปลา ตวหนอน ตกแตน แมงมม เนอสตวอน ๆ ฯลฯ ระยะทางหรอรศมการออกหาอาหาร โดยเฉลยประมาณ 5 กโลเมตร ตอจะเปนแมลงทหาอาหารธรรมชาตไดเกงมาก จมกไว บนเรว แบงหนาทกนชดเจน เชน แผนกหาอาหารและน า แผนกสรางรง และรกษารง แผนกเลยงลก

Page 29: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

กระบวนการ/ขนตอนในการทา 5. การเกบรงตอ/ตวออน ขาย

การเกบรงตอขาย จะเกบในเดอนตลาคม โดยใชยาฆาแมลงฉดพนเขาไปในรง แลวรอจนหมดตวตอ หรอใชวธการสงเกตรงรางในชวงเดอนตลาคม-พฤศจกายน จงตดกงเอารงมาเคลอบแลวขาย

Page 30: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

5. การเกบรงตอ/ตวออน ขาย

การเกบตวออนขาย เมอรงตอไดขนาด

พอเหมาะเทาลกฟตบอลขนาดใหญขนไป กจะเรมเกบรงตอขาย โดยใชฟางมดใหแนน 2 มด แลวอดบรเวณรตอ เผารงตอใหแมตอตายประมาณ 70% กตดรงออกมาจ าหนายหรอน ามาประกอบอาหาร โดยเฉลย 1 รง จะไดน าหนกประมาณ 2 - 3 กโลกรม หรอถาชดปองกน ผเลยงสามารถแกะรงตอเพอเอาตอออนมาขายได 2 ชวงเวลา คอเดอนสงหาคม และเดอนตลาคม

Page 31: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” 2. การตลาด

การคาขายผลผลตจากตอหวเสอในปจจบนก าลงเปนทนยมและตองการของตลาด ผ เลยงสามารถน าผลผลตขายไดยงตลาดชมชน หรอตลาดระดบจงหวด เชน ตลาดปาเปา จ.ล าพน และตลาดทงเกวยน จ.ล าปาง

การขายรงตอ รงตอเปนสนคาทเกยวของกบความเชอ วาผใดไดครอบครองรงตอ

จะมเงนทอง มชอเสยง

เกยรตยศ “ตอเงนตอทอง”

ราคาจะสงตามขนาดของรง

ยกตวอยาง รงตอขนาดลกฟตบอล

ราคาเรมตนท ๓,๐๐๐ บาท ถาขนาดเสนรอบวง ๒ เมตร จะขายไดราคามากกวา ๑๐,๐๐๐ บาท

Page 32: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

2. การตลาด

การขายตวออนเพอการบรโภค ผบรโภคตวออนตอ

นยมน าไปประกอบอาหารเชน คว หมก หรอน าพรก เนองจากมรสชาตอรอย ราคาขาย ๑ กโลกรม ๘๐๐ – ๑,๐๐๐ บาท ซงภายใน ๑ รงตอ(ขนาดลกฟตบอล)จะไดตว

ออนประมาณ ๓ กโลกรม

ตลาดการคารงตอในปจจบน ผผลตมนอยราย ผลต

ไดจ านวนจ ากด และผลตไดเฉพาะฤดกาล แตความตองการของผบรโภคมสง จงเปนอาชพเสรมทนาสนใจอกทางหนง

Page 33: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ” 3. ปญหา/วธการตดสนใจ/กระบวนการแกปญหา

ปญหาในการเลยงตอหวเสอ ไดแก

ผเลยงตอรายใหมในปจจบน ยงขาดความร ความเขาใจในธรรมชาตของตอหวเสอ และวธการเลยงตอทถกตอง กอใหเกดอนตรายตอผเลยงและคนรอบขาง เชน พนทในการเลยงมนอย การน ารงตอผกไวใกลบาน หรอจดธป เผาขยะทกอใหเกดควน เปนการรบกวน ท าใหตอแตกรง มาท ารายคน

ดงนนผเลยงตอจงควรศกษาขนตอนและขอควรระวงในการเลยงตอหวเสอกอนทจะท าการเลยง เพอความปลอดภย

Page 34: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

4. ปจจยสความส าเรจ

ปจจยส าคญสความส าเรจของอาชพการเลยงตอหว

เสอ เปนอาชพทมความเสยงสง ผประกอบอาชพนตองมความรอบคอบ ระมดระวง ไมปฏบตตนใหตนเองและคนรอบขางตกอยความเสยงทจะเปนอนตราย ผประกอบอาชพนหลายรายตองลมเลกอาชพนเพราะขาดความรอบคอบ ระมดระวง

Page 35: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

5. แนวคดใหมในการพฒนาอาชพ

การขายรงตอหวเสอ เปนอาชพทมเรองราวเกยวกบ

ความเชอ โชคลางเขามาเกยวของ ในขนตอนการเลยง ผเลยงสามารถพฒนาอาชพโดยการเพมมลคาของสนคาไดคอ การน ารงตอทตดมาจากปา มาผกเขากบหลกทเปนไมมงคล เชน ไมขนน ไมสกทอง ไมตะเคยน ไมมะขาม และ

การสรางโครงลวด

เปนรปเจดย

เพอใหตวตอหวเสอสราง/

เกาะรงกบไม/โครงลวด

ดงกลาว ท าใหสามารถ

ขายรงตอไดราคาเพมขนจากเดม

Page 36: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

-

4

8

9

Page 37: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

สวนสตวแมลงสยาม หรอพพธภณฑแมลงสยาม อ.แมรม จ.เชยงใหม เชญชมตวอยางสะสมนานาชนดจากทวโลกและนทรรศการหลากหลายดานกฏวทยาทนาสนใจเสรมความรนอกหองเรยน www.siaminsectzoo.com

“ การเลยงตอหวเสอ ”

ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพรรณพช http://www.dnp.go.th/FOREMIC/NForemic/this_month/Vespa/vespa.htm สารานกรมแมลงแหงอสาน โดยอสานจฬาฯ http://www.isan.clubs.chula.ac.th/insect_sara/index.php?transaction=insect_1.php&id_m=27484 ตอหวเสอ เหลกในมรณะ – Postjung.com http://board.postjung.com/532947.html

Siam Insect Zoo and Museum http://www.malaeng.com/blog/?cat=75 ขาวไทยรฐออนไลน http://www.thairath.co.th/content/198380 โอเค เนชน http://www.oknation.net/blog/print.php?id=441964

Page 38: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

“ การเลยงตอหวเสอ ”

ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

ผจดการออนไลน http://www.manager.co.th/Science/ViewNews.aspx?NewsID=9520000034825 GotoKnow http://www.gotoknow.org/posts/500088

Page 39: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

แหลงอางอง

ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร

69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

นายองอาจ ยานะ อาย 36 ป

ภมปญญาดานการเกษตรและปศสตว

ยงเปนแกนน าเกษตรกรการปลกพชอนทรย

และการท าเกษตรผสมผสาน

ประจ าต าบลเมองเลน อ าเภอสนทราย

จงหวดเชยงใหม

การท าเกษตรผสมผสานในพนทบานของตนเองจ านวน 10 ไร ม

การปลกขาว ปลกผก-ผลไม เลยงปลา เลยงไก-เปด และเลยงตอหวเสอ

ท าการเกษตรนานกวา 5 ป

เรมตนการเลยงตอหวเสอจากความสนใจ

ในอาชพน จงตดสนใจลองตามดผเลยงรายอน

ใชการสงเกตในแตละขนตอนวาท าอยางไร

ใชอะไรบาง และลองลงมอท ากบกลมเกษตรกร

ในพนท เมอลงมอท าบอยครงจงเกด

ความช านาญในอาชพ จนสามารถท าเพยงคนเดยวและสรางรายไดใหกบ

ครอบครวไดอกทาง

Page 40: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

ชดปองกนแมลง

ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

“ การเลยงตอหวเสอ ”

เศษเนอสดเสยบไมเพอลอตวตอ

อปกรณในขนตอนการตดรงในปา

กระสอบปาน กรรไกรตดกง

อปกรณในขนตอนการเผารง

ไฟแชค น ามนเชอเพลง

อปกรณในการผกรงตอ

ขดลวด

อปกรณในการเคลอบรงใหอยทน

แลคเกอรเคลอบเงาแบบสเปรยกระปอง

Page 41: ชุดความรู้กินได้ | การเลี้ยงต่อหัวเสือ

แผนการถายทอดองคความร และรปแบบกจกรรมหรอนทรรศการ

แผนการถายทอดองคความร

1.วางแผน และออกประชาสมพนธอาชพการเลยงตอ

หวเสอ ในงานนทรรศการเกยวกบอาชพ โดยใหภมปญญาเปนผน าเสนอความสนใจของอาชพ แลวจดท าแบบสอบถามตองผทสนใจ ถงความตองการประกอบอาชพน

2.รวบรวมผทมความสนใจและตองการประกอบอาชพเลยงตอหวเสอ เขาอบรมและลงมอปฏบตรวมกบภมปญญา ในการจดการอบรมตองมแบบสอบถามประเมนความพงพอใจของผเขารวมอบรม เพอน าความคดเหนตางๆไปปรบปรงรปแบบกจกรรมการอบรมตอไป

3.ตดตามผลผทผานการอบรม ถงการน าความรไปใช ตลอดจนถงความส าเรจ แลวน าผผานการอบรมมารวมเปนสวนหนงในการเลาประสบการณชวงเวลาทอบรม เพอถายทอดความร ประสบการณในมมมองทนาสนใจใหผทสนใจคนอนๆตอไป