ชุดความรู้กินได้ |...
DESCRIPTION
ศูนย์ความรู้กินได้ สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน)TRANSCRIPT
เสนทางเหดโคนนอย
ใสภาพ
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
ผจดท า.....นางสาวศรนภา ธงภกด หนวยงาน....กศน.อ าเภอสนทราย
เสนทางเหดโคนนอย
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
บทน า
- หลกการและเหตผล การสงเสรมอาชพการเพาะเหดโคนนอยใหแกชมชน นาจะมสวนชวยเสรมสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและสงคมฐานรากของชมชนภาคเหนอโดยเฉพาะในจงหวดเชยงใหมไดอกชองทางหนง เหดโคนนอยจดไดวาเปนเหดอกชนดหนงทมศกยภาพสงทสามารถนามาสงเสรมใหประกอบอาชพได ในปจจบนการเพาะเหดชนดนเรมมการผลตแบบโรงเรอน เพอตองการผลผลตใหเพยงพอกบความตองการในทองตลาด
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
- วตถประสงคของการจดท าชดความรท ามาหากน • เพอลดรายจายในครวเรอน • เพอเพมทางเลอกและพฒนาดานงานอาชพ • เพอเปนอาชพเสรมเพมรายไดหรอพฒนาเปนอาชพ
หลก • เพอใหคนในชมชนไดรบประทานอาหารทมคณคา
และปลอดภย
- กลมเปาหมาย : ประชาชนทวไป
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
- ขนตอนการจดท าชดความรท ามาหากน
ชดความร “เสนทางเหดโคนนอย”
อบรมเชงปฏบตการ
แหลงเรยนร ภมปญญา
ศกษาคนควาขอมล
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
- ขนตอนการจดท าชดความรท ามาหากน (ตอ)
• หนงสอ วารสาร เอกสารประกอบฝกอบรมเกยวกบเหด
• เวบไซตความรเรองเหด
ศกษาคนควาขอมล
• อ.สนตชย มกดา
• ฐานเรยนรเหดแมโจ มหาวทยาลยแมโจ จ.เชยงใหม
แหลงเรยนร ภมปญญา
• โครงการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง “การเพาะเหดโคนนอย”
อบรมเชงปฏบตการ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
- ประโยชนทคาดวาจะไดรบ • ลดรายจายในครวเรอน มรายไดเสรม สงผลใหคณภาพชวตดขน
• สามารถเพาะเหดโคนนอยไดอยางถกวธ • มทกษะกระบวนการความรพนฐานการเพาะเหด เพอน าไปพฒนาทกษะการเพาะเหดชนดอนตอไป
• ไดรบอาหารทมประโยชน ปลอดสารพษ
Mind Map
Infographic
ประมวลเนอหา
1. กระบวนการผลต
- ความร/ทกษะส าหรบด าเนนการ
เหดโคนนอย ในประเทศไทยมชอเรยกแตกตางกนไปเนองจากมการกระจายพนธทวทกภาคของประเทศไทย มชอเรยกตามวสดเพาะ เชน เหดถว เหดถวเหลองหรอ เหดถวเนา เหดโคนบาน เหดโคนขาว(ภาคเหนอ) เหดคราม เหดปลวกนอย (ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ)เหดโคนเพาะ เหดโคนนอย เหดหมก(ภาคกลาง) เปนเหดทขนงาย ลกษณะคลายเหดโคน สขาว สหมวกสวยงาม สมสวน กานดอกขนาดเทาดนสอดา ความยาวของตนเหดประมาณ
2 - 3 นว
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
เนอหาชดความรท ามาหากน
ประมวลเนอหา
1. กระบวนการผลต (ตอ)
- ความร/ทกษะส าหรบด าเนนการ
เนองจากความนยมบรโภคเหดโคนของประชาชนทวไปมสง เพราะเปนเหดทมรสชาตอรอย อดมดวยโปรตนและคณคาทางอาหารสง และมราคาคอนขางสง แตในปจจบนย งไมสามารถเพาะเลยงได เพราะเกดขนเองตามธรรมชาต โดยพบวามความสมพนธกบปลวก และจะพบขนในชวงปลายฤดฝน ประมาณ กนยายน-ตลาคม
ดงน นจงเ รมมผ นา เ หดถวนามาเพาะเปนการคา เนองจากเลงเหนวามรสชาตใกลเคยงแมวาจะไมเทยบเทาเหดโคน โดยตงชอใหเปนจดสนใจวาเหดโคนนอยหรอเหดโคนเพาะ ซงตอมากไดมการพฒนาและคดเลอกสายพนธของเชอเหดถวทมลกษณะดนามาเพาะเลยงจนกระทงเปนทรจกกนอยางแพรหลายในปจจบน ตามภมภาคตางๆของประเทศไทย เชน เชยงใหม ลาปาง กาแพงเพชร ลพบรและกาญจนบรเปนตน ซงในแตละพนทกมเทคนคในการเพาะแตกตางกนออกไป
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต (ตอ)
- ความร/ทกษะส าหรบด าเนนการ
คณสมบตของเหด
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
1. รสชาตอรอยไมแพเหดโคน 2. ขบวนการและกรรมวธในการเพาะไมยงยาก ลงทนตา 3. ใหผลผลตคอนขางสงแนนอนและสมาเสมอ อตราการใหดอกเหดจากการเพาะดวยฟาง 1 กก. จะไดดอกเหดโคนนอย 1 กก. 4. สามารถใชวสดทมราคาถกไดหลายอยางในการเพาะ เชน ฟาง ขฝาย ไสนน ตนถวตางๆ ผกตบชวา ตนกลวย เปลอกมนสาปะหลง กาบมะพราว วสดทใชเพาะเหดอยางอนแลว เปนตน 5. เพาะไดตลอดทงป ทกฤด 6. เพาะไดในพนททจากด (หลงจากเกบผลผลต เอาปยหมกเกาออกและทาความสะอาดแลว กสามารถเพาะตอในทเดมไดเลย) 7. ใชเวลาในการเพาะสน (ประมาณ 7 วน) 8. ปญหาเรองแมลงศตรมนอย 9. คณภาพดอกเหดดกวาการเพาะแบบพนบาน 10. ไมจาเปนตองใชโรงเรอนกได
ประมวลเนอหา
1. กระบวนการผลต (ตอ)
- ความร/ทกษะส าหรบด าเนนการ
สรรพคณของเหด
เหดชนดนนอกจากจะมคณคาทางอาหารสงแลวยงพบวามสรรพคณทางสมนไพร ชวยในการยอยอาหารและลดเสมหะ ถาตาใหละเอยดใชพอกภายนอกจะชวยบรรเทาอาการปวดตางๆได มรายงานวจย ทแสดงวา เ หดนสามารถยบย ง เซลลมะเ รง sarcoma 180 และ เซลลมะเรง Ehrlich
carcinoma ไดสง 90 -100% ตามลาดบ และยงพบวามสาร ออกฤทธทตานเชอรา ไดอกดวย
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต (ตอ)
- ความร/ทกษะส าหรบด าเนนการ
สรรพคณของเหด
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
ประมวลเนอหา
1. กระบวนการผลต (ตอการเพาะเหด 100 กอน)
- เงนลงทนเทาไหร/การจดการเงน
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
วสดถาวร
โรงเรอน
โรงเรอน ไมไผ
7,000.-
กระโจมพลาสตก
4,000.-
ถงตม
อาง อาบน าเกา
700.-
ถงน ามน
500.-
เชอเพลง
ถงแกส
500.-
5,000.-
8,200.-
กรณเพาะแบบกอน : ใชบลอกไมเปนแมแบบหรอตะกราสเหลยมแทนกได กรณเพาะแบบตระกรา : ใชตระกรา เบอร2002 โดยตดชองดานขางออก เพมคาตระกราใบละ 35 บาท 100 ตระกรา
ประมวลเนอหา
1. กระบวนการผลต (ตอการเพาะเหด 100 กอน)
- เงนลงทนเทาไหร/การจดการเงน
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
วสดสนเปลอง
เชอเหด
แปงขาวเหนยว ฟาง แกส อาหารเสรม
กาก น าตาล
ปย ยเรย
ร าละเอยด
แคลเซยมในเตรท
....1,500...บาท
ประมวลเนอหา
1. กระบวนการผลต (ตอการเพาะเหด 100 กอน)
- การจดการก าลงคน
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
เตรยมโรงเรอน
2 วน เตรยม
กอนเหด 3 วน เกบเหด
15 วน
20 วนๆละ 1 คน คาแรงวนละ 300 บ. เปนเงน 6,000 บ.
ภายนอก
ลกษณะโรงเรอนเพาะเหดโคนนอย ขนาดกวาง 5 เมตร ยาว 6 เมตร สง 3.5 เมตร สามารถบรรจตะกราเพาะไดประมาณ 100 ตะกรา โครงสรางอาจใชไมไผหรอไมยคาทงหมด หลงคามงดวยหญาคา พนโรงเรอนเปนพนดนอดแนนหรอพนทราย สวนผนงทง 4 ดานปดคลมดวยหญาคาหรอใชสแลมปดโดยรอบเพอกนลมและแดดฟาดโดนโรงเรอนโดยตรง มประตทางเขา-ออก 1 บาน หลงจากทท าโครงสรางรวมทงมมหลงคาและผนงเสรจแลวใหใชผาพลาสตกคลมปดภายในทง 4 ดาน สวนเพดานใชผาพลาสตกปด โดยความสงวดจากพนโรงเรอนถงเพดานพลาสตก สง 2.5 เมตร เพอกกเกบความชน
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- เครองมอ/อปกรณ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
โรงเรอน
แบบไมไผ แบบกระโจม
ภายใน
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- เครองมอ/อปกรณ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
โรงเรอน
แบบกอน
แบบตระกรา
เชอเพลง
ถงตม
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- เครองมอ/อปกรณ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
แบบอางอาบน าเกา แบบถงน ามน
แบบถงแกส แบบฟน
อปกรณตมฟาง
เพาะในตะกรา
เพาะแบบกอน
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- เครองมอ/อปกรณ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
แบบพลาสตก แบบบลอกไม
แมพมพ
ตระกราเบอร 2002 ถง 15 นว
นว
ประกอบดวย • ฟาง 20 มด • น า 100 ลตร • กากน าตาล 1 กโลกรม • ร าละเอยด 1 กโลกรม • ปยยเรย 1 กโลกรม • ปยแคลเซยมในเตรท (15-0-0) 1 กโลกรม
ประมวลเนอหา
1. กระบวนการผลต
- วตถดบ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
เตรยมฟาง
ประกอบดวย
• หวเชอ 100 กอน
• แปงขาวเหนยว 3 ถง
ประมวลเนอหา
1. กระบวนการผลต
- วตถดบ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
เตรยมเชอเหด
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
1. ใสน า100 ลตร ลงในหมอตมตามดวยกากน าตาลและร าละเอยดอยางละ 1 กก. ตมจนเดอด
2. จากนนใหน าปยยเรย 1 กก.และปยแคลเซยมในเตรท 1กก.ใสลงหมอตมคนใหละลาย
4. น าฟางลงตมในน าปยนาน 3-5 นาท จนฟางนม
3. ตดเปนทอนยาว 40 เซนตเมตร
การเตรยมฟาง
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
5. น าฟางขนจากหมอตมโดยชอนขนมาคางไวจนสะเดดน าแลวน าไปกองรวมบนพนเพอบมทงไว 1 คน
6. กองรวมกนแลวคลมดวยพลาสตกใหมดชด 1 คน กอนเพาะ
การเตรยมฟาง
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
7. น าหวเชอ 1 กอนมายแลวผสมดวยแปงขาวเหนยว 2 ชอนโตะ คลกใหเขากน โดยแบงเปน 4 สวน
การเตรยมหวเชอ
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
10. น าเชอเหดโคนนอย 1 สวนมาโรยรอบขอบตะกราดานในทง 4 ดานใหสม าเสมอ
11. น าฟางทบมไววางลงทบในแมพมพหนาประมาณ 4 ซ.ม. เปนชนท 2
วธเพาะแบบกอน
8. น าแมพมพวางบนพนและ น าฟาง 2 เสนวางลงในแมพมพ
9. น าฟางทบมไววางลงในแมพมพหนาประมาร 4 ซ.ม.
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
12. ชนสดทายปดดวยฟางบางๆ 13. มดเชอกฟางทงสองใหแนนๆ
14. คว าตะกราเพอเอากอนออกจากตะกรา
วธเพาะแบบกอน
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
15. น ากอนเชอเหดเรยงกบพนเพอรดน าอกครงกอนน าไปบม
16. รดน าใหชมพอประมาณแลวใชพลาสตกคลมใหมดชดบมไว1 คน
วธเพาะแบบกอน
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
18. บมกอนเชอเหดในโรงเรอนอก 5- 6 วนกจะออกดอก
วธเพาะแบบกอน
17. น ากอนเชอเหดทบมครบ 1 คนมาวางบนชน
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
วธเพาะแบบตะกรา
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
19. ขอควรปฏบต ตองตรวจดความชนใหได 80 เปอรเซนต
20. การเกดดอกเหดหลงเพาะได 7 วน
การดแลรกษา
ความชนในโรงเรอนทเหมาะสม (ดหยดน าเกาะทผาใบดานบน)
ประมวลเนอหา ชดความรท ามาหากน
“..เสนทางเหดโคนนอย..”
1. การสรางโรงเรอนเพาะเหดโคนนอย ไมควรสรางหลงใหญหลงเดยว แตควรสรางหลงเลกหลายๆหลง เปนการปองกนการระบาดของโรคและศตรเหด
2. โรงเรอนควรมการระบายถายเทอากาศดแตสามารถเกบรกษาความชนไดดวย
ดอกเหดแหง ลมโกรก ความชนนอย
ดอกเหดแฉะเนา ความชน มากเกนไป
ดอกเหดผดรป หงก งอ กาซคารบอนไดออกไซดในโรงเรอนมมากเกนไป
1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
การดแลรกษา
ประมวลเนอหา
1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
การดแลรกษา
สาหรบการดแลรกษาโดยทว ๆ ไป หลงการเพาะจะตองดแลเรองศตรพช เชน มด ไรตาง ๆ ไมใหมารบกวน อาจโรยปนขาวรอบๆกองหรอรมควนเพอไลแมลงศตรเ ห ด แ ล ะ ค ว ร จ ะ ใ หอณหภมอยประมาณ 30 -35 องศาเซลเซยส
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
สตร สมนไพรไลแมลง
การดแลรกษา
ประโยชน : กาจดแมลงศตรพช เชนหนอนผเสอ หนอนดวง ขบไลแมลง เพลยออน แมลง หวขาว วธใช : ๑. เมลดแก ประมาณ ๑ กก. บดและในนา ๑ ปบนาน ๑ คน กรองเอานาไปฉดฆาแมลงหรอไลแมลงไดหลายชนด ๒. ใบสด ๑-๒ กก.บดแชนา ๑ ปบนาน ๑ คน กรองเอานา ฉดไลแมลง เนองจากใบสะเดามกลนฉนรนแรง สวนทใช : ใบ เมลด
สะเดา
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
สตร สมนไพรไลแมลง
การดแลรกษา
ตระไครหอม
ประโยชน : ใชขบไลแมลง วธใช : 1) ตะไครหอมใชผสมกบนามนอน ฉดพนไลแมลงศตรพช
2) ใบสดแกจด 4 กก. หวขาสด 4 กก. ใบสะเดาสด 4 กก. บดรวมกนแชใน นา 2 ปบ 1 คน กรอง เอานาเปนหวเชอ เวลาใชใหนาหวเชอ 10 ชอนแกงผสมนา 20 ลตร ฉดกาจดแมลงในผก ขาว และ ไมผล สวนทใช : ตน ใบ
ประมวลเนอหา 1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
การเกบดอกเหด
ใชมอสอดเขาไปทฐานของดอกเหดบดซายขวาแลวดงออก ใสตะกราโปรง
ใชตะกราโปรงและไมควรใสดอกเหดเกน 3 กโลกรมตอตะกรา
น าไปท าความสะอาดดวยการลางน าหรอการใชมดขดกานเหดไมใหถกน า
ประมวลเนอหา ชดความรท ามาหากน
“..เสนทางเหดโคนนอย..”
1. หากเกบไวในทมอณหภมสงจะท าใหดอกเหดไมมคณภาพ น าหนกเบา บานงาย ดงนนการเกบเกยวเหดโคนนอยไมควรเกบใสในภาชนะททบและอบ ไมควรใสเขาไปในภาชนะใหมปรมาณมากจนเกนไป มกจะนยมใชตะกราโปรงทสามารถใสดอกเหดไดประมาณ 4-5 กโลกรม 2. เมอท าการเกบเกยวเรยบรอยแลวควรรบน าไปตดแตงท าความสะอาดแลวน าไปจ าหนายโดยเรว หากปลอยทงไวดอกเหดจะบานและกลายเปนสด าอยางรวดเรว เนองจากเหดมการสลายตว แตถาตองการ ยดอายในการเกบรกษา ควรเกบไวในตเยนท อณหภม 8-10 องศาเซลเซยส สามารถเกบในรปเหดสด ไดนานขามวนได
1. กระบวนการผลต
- กระบวนการ/ขนตอนในการท า
การเกบดอกเหด
ประมวลเนอหา 2. การตลาด
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
ดอกเหดทตลาดตองการไ ม ว าจะ เ ปนตลาดสด หรอโรงงานแปรรป จะรบ ซอในลกษณะของดอกเหดตมทเจรญเตม
แชน าลางท าความสะอาดกอนจ าหนาย
หรอ ใชมดขดท าความสะอาดกานเหดแทนการลางน า กรณเกบไวไดหลายวน
ประมวลเนอหา 2. การตลาด
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
บรรจถงละ 1 ขด ( 20 บาท ) หรอ (3 ถง 50 บาท)
ราคาขาย 1 กโลกรม :
100 – 120 บาท
ราคาขาย 1 กโลกรม :
120 – 150 บาท ราคา
ขายปลก
ราคาขายสง
ประมวลเนอหา 2. การตลาด
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
หมายเหต : ชวงการเพาะเหดหนงครง สามารถเกบเหดไดประมาณ 15 วน
1 วน
รายได
เหดราคาขายสง กโลกรมละ 120 บาท
10 กโลกรม เกบเหดได
15 วน 150 กโลกรม เกบเหดได
(ตอการเพาะเหด 100 กอน)
1 วน 1,200 บาท มรายได
15 วน 18,000 บาท มรายได
ประมวลเนอหา 2. การตลาด
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
ตลาดสด
ซปเปอรมาเกต
ประมวลเนอหา
3. ปญหา/วธการตดสนใจ/กระบวนการแกปญหา
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
2. ดอกเหดเกดชา เกดจากอณหภมโรงเรอนตงแตแรกเรมต า มกเกดขนในฤดหนาว หรอความรอนภายในโรงเรอนสงเกนไป ในฤดรอนไมควรท ากองโตหรอสงเกนไป หากอณหภมภายในโรงเรอนสงเกน 45 องศาเซลเซยส ใหเปดผาพลาสตกดานขางโรงเรอน เพอใหความชนและความรอนสวนเกนระเหยออกไปบาง หรอท าการฉดพนน าทพนโรงเรอน ขณะทอากาศภายนอกรอนจด เมอน าทฉดรดลงไประเหย ความรอนภายในโรงเรอนจะลดลง 3. ดอกเหด ดอกเลกไมยอมโต สวนใหญเกดขนเนองจากการปรบสภาพแวดลอมไมเปนไปตามทเหดตองการ อาจท าการรดน าขณะทเหดก าลงเกดดอกหรอความชนระเหยเรวเกนไปจนกระทงดอกเหดขาดน าตาย
1. เชอเหดไมเจรญเตบโต ควรเ ปนสายพน ธ เ หด ทผ านการคดเลอกแลววา เพาะไดผลเปนอยางด ท งนเพราะเชอเหดจะมแรงและเจรญไดดกวาเชอเหดทวๆไป
ประมวลเนอหา
4. ปจจยสความส าเรจ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
การวางแผนกระบวนการผลต
เตรยมโรง
เรอน 1-2
เตรยมกอนเหด 3-5
เพาะเหด 6-12
เกบเหด 13-27
1 5 10 15 20 25 30 วนท
เตรยมโรง
เรอน 16-
17
เตรยมกอนเหด 18-
20
เพาะเหด 21-27
เกบเหด 28
( เกบไปอก
15 วน)
โรงเหด 1
โรงเหด 2
ประมวลเนอหา
5. แนวคดใหมใน
การพฒนาอาชพ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
แปรรปเปนเหดโคนนอยบรรจขวด โดยน าเหดทเกลาแลวมาลางใหสะอาด แลวน าไปลวกน ารอนใหสกปลอยใหสะเดดน า 5 นาท น าไปบรรจลงขวดทผ านการ น ง ฆ า เ ชอแลว เ ตมน าเกลอเขมขน 20 เปอรเซนต จนเตมแลวน าไปนงตออก 10 -25 นาท ปดฝาขวดแลวน าไปใสหมอนงความดนไอน าเพอฆาเชออก 30 นาท เมอเยนแลวปดผนกฝาขวดกสามารถเกบไวไดนานถง 2 ป
เหดโคนนอยบรรจขวด
ประมวลเนอหา 5. แนวคดใหมใน
การพฒนาอาชพ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
อปกรณ/เครองมอ 1. กระทะ 2. กระชอน 3.เครองคนกะท 4. เครองปน 5. กะละมง 6. ตาชง 7. ถงขนาด 5x7 นว 8. ถงมอ วตถดบ 1.เหดโคนนอย 10 กก. 2.กระเทยม 500 กรม
3.พรกขหน ½ กก. 4.เกลอ 180 กรม
5.ผงชรส 3 ชอนโตะ 6.ขาวเหนยว 1.2 กก. ขนตอนการการผลต 1.นาเหดนางรมภฐานมาฉกฝอย นาไปลวกนารอนและบบนาออก
2.นาเครองปรงมาคลกเคลาใหทว
3.นามาบรรจในถงพลาสตก
4.บรรจ ขอควรระวง 1.ลวกเหดใหสกบบนาใหแหง 2.มดแหนมใหแนน
3.คลกเคลาเครองปรงใหเขากน
แหนมเหด
ประมวลเนอหา 5. แนวคดใหมใน
การพฒนาอาชพ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
อปกรณ/เครองมอ 1.กระทะ 2.ตะหลว 3.กระชอนทอด 4.กะละมงเลก 5.ตาชง 6.ถงมอยาง 7.เตาอบ 8.กระดาษซบมน 9.เตาแกส วตถดบ 1.เหดฝอยแหง 6 ขด 2.น ามนพช 1 ขวด 3.ซอส+ซอว 2 ถวย 4.น าตาลปบ 7 ขด
ขนตอนการการผลต 1.นาเหดแหงฝอยลงทอดใหเหลองแลวนาขนสะเดดนามน โดยนาเหดท ทอดเทวางบนกระดาษซบนามนสนาตาล 2.นากระทะอกใบตงไฟเท ซอส+ซอว รอจนเดอดแลวใสนาตาลปบลง คนจนนาตาลละลายตามดวย แบะแซ ใสพรกไทยปนลงไปคนใหเขากน 3.เมอคนใหเขากนและเหนยวไดท นาเหดฝอยททอดแลวใสลงไปผสม กนใหทวแลวนางาควแลวใสลงไปคลกเคลาจนเขากน 4.นากระดาษซบมนสนาตาลปในถาด แลวนาเหดเทใสถาดเกลยใหทวถาด อบดวยไฟ 250 F 1 ชม.(คอยกลบเหดไปมาประมาณ 4-5 ครง) 5.นาเหดทอบแลว เกลยไปมาจนเยนบรรจใสถง
5.พรกไทย 1 ชอนโตะ 6.งาขา 1 ขด 7.แบะแซ 10 กรม
เหดสวรรค
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
11
24
3
7
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
หลกสตรการท าเชอเหดและเพาะเหดเศรษฐกจ โดย ฐานเรยนรเหดแมโจ คณะผลตกรรมการเกษตรมหาวทยาลยแมโจ จ.เชยงใหม
ครบญเลศ ไทยทตกล.การแปรรปอาหารจากเหด / ศนยการเรยนรภมปญญาไทย สาขาเกษตรกรรม “การเพาะเหด” อาเภอบางโฉลง จงหวดสมทรปราการ
นฤมล ลมปโชตพงษ. (2543). ผลของอณหภมและแสงตอการเจรญเตบโตและการสลายตวของเหดโคนนอย /นฤมล ลมปโชตพงษ.เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.
วรพล สรพฒน. (2545). ผลของแสงตอการผลตเหดโคนนอย /วรพล สรพฒน. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
อารยลกษณ อดมแกว. (2554). การเพาะเหดฟาง / กรงเทพฯ
อมรนทร. (2552). เมนจานเหด / กรงเทพฯ
!
!
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
CD-ROM การเพาะเลยงเหดโคนนอย สถาบนวจยและพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยเชยงใหม ต ปณ. 111 โทรศพท (053) 94 2454-8, 94 2477-9
CD-ROM เสนทางสรางเงน เหดโคนนอย http://www.nawatasanbook.com บรษทนวสาร
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
ผสด สายชนะพนธ. (2548). สมนไพรก าจดแมลงและศตรพช/ กรงเทพฯ
เกษตรโฟกส ปท 1 ฉบบท 5 ประจ าเดอนกรกฎาคม (2555) หนาท 56-58.การเพาะเหดโคนนอย(เหด7วน)สรางอาชพเพมรายได /กรงเทพฯ
การเพาะเหดโคนนอย ทางาย รายไดด http://www.chiangmainews.co.th
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
การเพาะเหดโคนนอย มหาวทยาลยราชภฎเชยงใหมhttp://www.ist.cmu.ac.th
สถาบนวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยเชยงใหม http://www.stri.cmu.ac.th
สานกงานวจยและสงเสรมวชาการการเกษตร http://webcache.googleusercontent.com
ฐานเรยนรเหดแมโจ คณะผลตกรรมการเกษตรมหาวทยาลยแมโจ จ.เชยงใหม โทรศพท 0-5387-5840
ศนยบรการขอมลรวมถงฐานการเรยนรทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต เกยวกบเหด
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
หนงตาบล หนงผลตภณฑ สนคา OTOP http://www.thaitambon.com
การแปรรปเหดโคนนอยhttp://www.ist.cmu.ac.th/researchunit/coprinus/processing.html
การแปรรปเหด การทาแหนมเหดhttp://www.ideajobmoney.com
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
บรษท ฟารมเหดบานสวน จ ากด 117 หม 1 บานทงผา ตาบลวอแกว อาเภอหางฉตร จงหวดลาปาง 52190 ตดตอ : นายภาณวรรธน ชเลาตระกล โทร : 08 1432 3483 โทรสาร : 02 9098672, 02-9919648 e-mail : [email protected]
จระวฒนฟารมเหด จาหนาย วสดอปกรณ หวเชอเหด กอนเหดนางรมฮงการ นางฟาภฐาน และใหมลาสดเชอเหดโคนนอยสายพนธด ใหคาแนะนาการเพาะเหดทกชนด ตดตอ สนตชย มกดา 08 9554 2325 หรอทฟารม แมโจ เชยงใหมและรานไชยวฒนการเกษตร 053 869540,
http://www.ifarm.in.th บรการขอมล เกยวกบเหดโคนนอย ทงวธการเพาะปลก การดแลรกษา สรรพคณ ขอด ขอเสย
แหลงอางอง
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร
69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
• เจาของความร
อ.สนตชย มกดา ฐานเรยนรเหดแมโจ คณะผลตกรรมการเกษตร
มหาวทยาลยแมโจ
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
โรงเรอนแบบไมไผ โรงเรอนแบบกระโจม
เพาะแบบกอน เพาะแบบตะกรา
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
ถงแกส ไมงาม
อางเกา ถงน ามน
พลาสตกคลม เชอกฟาง
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
ตะกรา เบอร 2002 ถง 15 นว
บลอกไม ตะกราพลาสตก
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
พลาสตกคลมกอนเหด หวเชอเหด
ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400
แคลเซยมไนเตรท ปยยเรย
ฟางขาว กากน าตาล
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
ร าละเอยด แปงขาวเหนยว
แผนการถายทอดองคความร และรปแบบกจกรรมหรอนทรรศการ
แนะแนวการประกอบอาชพ
สอดแทรกในกระบวนการเรยนการสอน
กจกรรมอ าเภอเคลอนท
ประชาชนทวไป , นกเรยน ,นกศกษา
แหลงคนควา
สอมลตมเดย
เอกสารความร
ประมวลเนอหา 5. แนวคดใหมใน
การพฒนาอาชพ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
เมนเหด แกงเหดใสยอดฟกทอง
1.โขลกน าพรก ไดแก กระเทยม หอมแดง กะป พรกขหน ใหเขากน 2.จากนนต งน า รอจนน าเดอดจงใสน าพรกทโขลกเตรยมไวใสลงในหมอ 3. ใสฟกทองลกเลกทหนไว(หากม) รอจนฟกสก ใสยอดฟกทองและเหดโคนนอยพรอมกน รอจนเดอดอกครง ยกออกจากเตา 4. หากมปลายาง กน าปลายางมาใสดวยได หมายเหต : ไมตองปดฝาหมอ เวลาน าเดอด เพราะจะท าใหผกมสเหลองไมสวยงาม
ประมวลเนอหา 5. แนวคดใหมใน
การพฒนาอาชพ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
เมนเหด ผดเหดโคนนอยน ามนหอย
ต งกระทะใหรอน เทน ามนพชลงในกระทะ จากน นรอจนน ามนรอน ทบกระเทยมใสลงไป รอจนกระเทยมสงกลนหอม สเหลองนวล ใสหมทหนเปนชน หรอจะใชหมสบกได ใสชอวขาว ซอสปรงรส รอจนหมสก จากนนกใสเหดโคนนอยทลางเตรยมไวแลว คนไปมา ใสนามนหอยผดจนหมสก
หมายเหต : 1.ไมตองผดเหดนานเกนไป จะท าใหเหดเสยรสชาดและเหดเหนยว 2.สามารถน าเหดหลายชนดมาผดรวมกนได
ประมวลเนอหา 5. แนวคดใหมใน
การพฒนาอาชพ
ชดความรท ามาหากน “..เสนทางเหดโคนนอย..”
เมนเหด น าพรกเหดโคนนอย
ทบตะไคร 2 หว ตงนาใหเดอด ใส ตะไครลงไป เมอนาเดอดกเอาเหดถวไปตมใหสก แตอยาสกมากเดยวจะเละ กอนเหดถวจะสก กเอาปลาราลงไปตมดวย จากนนกเอาเหดถวออก นาตมถวทมสวนผสมของปลารา กเกบเอาไวสวนผสมของนาพรก มพรกหนม กระเทยม หอมแดง เกลอเมด และขาสก 2 แวน เอาพรกหนม กระเทยม หอมแดง ไปเผาใหสกแลวแกะเปลอกออก ตาขาและเกลอเมดใหละเอยด ใสพรกหนม กระเทยม หอมแดงทลอกเปลอกออกแลวตาใหละเอยด เหดถวทตมสกแลว พกไวใหเยนกอน จากนนกใสเหดถวลงไปบดในครกพอแหลก นานาตมถวเมอสกครทตมปลาราดวย เอามาใสในครกไมตองเยอะ คนใหเขากน แบงผกไผกบ ใบหอมซอยมาครงหนง เอาไปบดกบเหดถวในครก