ชุดความรู้กินได้ | น้ำมันงาสกัดเย็น

นามนงาสกดเยน

ใสภาพ

ส านกงานบรหารและพฒนาองคความร 69/18-19 อาคารชดมว บลดง ชน 18-19 ถ.วภาวดรงสต แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพฯ 10400

ผจดทา หนวยงาน วทยาลยชมชนแมฮองสอน นางสาวออมฤทย มนนช นายมงคล ภาคสวรรณ

นามนงาสกดเยนดวยพลงงานนาบานสบสอย


“งา” เปนพชนามนทสาคญทางเศรษฐกจชนดหนงของประเทศ และมแนวโนมทจะทวความสาคญขนทกป เพราะเปนพชทมศกยภาพในการผลตและการตลาดสง สามารถปลกขนงาย ลงทนนอย ทนตอสภาพความแหงแลงไดด เกษตรกรนยมปลกงากอนและหลงการทานา หรอหลงจากเกบเกยวพชหลก การปลกงาทาไดทงในพนททเปนไรหรอเปนนาขนอยกบสภาพพนทของแตละทองถน เมลดงา และนามนงามคณคาทางโภชนาการสง ประกอบดวยนามน โปรตน คารโบไฮเดรต วตามนและแรธาตตาง ๆ ทจาเปนหลายชนด มกรดไขมนไมอมตวสง จงเหมาะทจะนามาใชบรโภคเพราะชวยรกษาระดบโคเลสเตอรอลในรางกาย ปองกนไมใหเกดหลอดเลอดแขงตวหรอเสนเลอดอดตน ซงเปนสาเหตหนงของโรคหวใจขาดเลอด ในปจจบนประชากรทวโลกเรมตนตวและเอาใจใสในเรองเพอสขภาพมากขน โดยเฉพาะชาวจน เกาหล ญปน และประเทศในแถบตะวนออก เปนตน ในเมลดงาและผลตภณฑจากงา เปนผลตภณฑชนดหนงทผบรโภคอาหารเพอสขภาพใหความสนใจอยางมาก ทาใหมผทาการผลตนามนงาเพมขน ซงการผลตนามนงาสามารถทาไดหลายรปแบบ ไมวาจะเปนการผลตโดยใช เครองจกร หรอการผลตแบบธรรมชาต และแบบประยกตซงเปนการสกดนามนงาหรอบบนามนงาไวใชเอง โดยประยกตวธดงเดม ไดแก การตาหรอบดเมลดงาในครกดนเผาและสากหน การสกดนามนงาโดยใชเครองหบนามนขนาดเลก การสกดนามนงาแบบพนบานของชาวไทยใหญ โดยใชครกไมและใชววในการบดอดนามน การสกดนามนงาโดยใชครกไมและกงหนนา การสกดนามนงาโดยใชครกประยกตและใชไฟฟา สาหรบการผลตนามนงาในจงหวดแมฮองสอน มทงการผลตแบบโรงงานและแบบธรรมชาต และจากการทมผบรโภคอาหารเพอสขภาพมากขนและนยมบรโภคผลตภณฑจากงา อกทงการผลตนามนงาแบบธรรมชาตเปนการชวยสงเสรมรายไดใหแกชาวบานในทองถนนน ๆ ผจดทาจงไดสนใจทจะศกษาการผลตนามนงาในรปแบบตาง ๆ เพอเปนขอมลประกอบการตดสนใจในการลงทนผลตนามนงา และเปนแนวทางในการพฒนาการผลตนามนงาใหมคณภาพดยงขนและพรอมเขาสตลาดโลก

บทนา

“นามนงาสกดเยนดวยพลงงานนา บานสบสอย”

วตถประสงค

1. เพอเปนการสงเสรมและอนรกษภมปญญาดงเดมของทองถน 2. เพอสงเสรมการมรายไดจากการทานามนงาสกดเยนของ

ชาวบานในชมชน 3. เพอเปนแหลงทองเทยวและเรยนรในการกระบวนผลต

นามนงาโดยภมปญญาพนบาน



ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ชาวบานในชมชนมคณภาพชวตทดขน

เปนฐานความร และแหลงเรยนรในการผลตนามนงาสกดเยนแบบครบวงจร


กลมเปาหมาย

กลมแมบาน

กลมเกษตรกรทปลกงา ผทสนใจ

กาหนดชอเรอง วเคราะหแหลงความร และเนอหา ศกษาขอมลของงา และแหลงผลตนามนงา ศกษาวธการและขนตอนการสกดนามนงาแตละวธ เกบรวบรวมขอมลจากการสมภาษณเจาของความร และคนควา

เพมเตม เรยบเรยงเนอหาเพอจดทาชดความร เผยแพรชดความรผานชองทาง Social Network และอน ๆ

ขนตอนการจดทาชดความรทามาหากน


สกดรอน

นามนขดเงา

สถานทจาหนาย รานขายของโชหวย

กลมแปรรปผลตภณฑเกษตรปลอดสารเคมปางหม

กลมวสาหกจชมชนตนบญ

Mind Map

ผมคอ “sesame oil” เกดจากงาดา งาขาว งาแดง และงามอน โดยการหบงาแบบเยนครบผม...

กงหนพลงงานนา

เครองจกรแบบไฮโดรลก และสครเพรส

งาดา

งาแดง

งามอน

งาทนยม

ขอควรระวง อยากนงามากเกนไปเพราะอาจทาใหทองรวงได ( กนมากกวา 4 ชอนโตะ )

พลงงานจากสตว (วว/ควาย)

พลงงานมอเตอรไฟฟา

- ใชทาขนมตาง ๆ เชน คกก ขนมปง เมดขนน ขนมหมอแกง ขนมลกชบ ใสขนมเปย ใสขนมโมจ ใสกระหรปบ ฯลฯ - ใชทาอาหารเสรม - กากงาดา นาไปสกด sesamin เปนแคปซล - ใชเลยงสตว - ใชทาปย

ใชในดานสขภาพ

ใชในดานความงาม

ใชในอตสาหกรรม

เปนพลงงานทางเลอก

ใชประกอบอาหาร

โลชนบารงผว นามนงา สบนามนงา ยาหมองนามนงา

โฟมลางหนานามนงา

รกษาภมปญญาทองถนใหคงอย พฒนาเปนแหลงเรยนรกนในการสกดนามนงา ใชวตถดบทมอยในทองถน ชาวบานในชมชนมรายไดและมคณภาพชวตดขน

1. งาดา ทใชปลกกนทวไปม 4 พนธ คอ งาดาบรรมย งาดานครสวรรค สองพนธนเปนพนธพนเมอง สวนอกสองพนธเปนพนธทไดรบการปรบปรงคองาดา มก.18 และงาดา มข.2 2. งามอน หรองาขมอน เปนงาพนเมองซง มกลนเฉพาะตว เปนพชสมนไพรทปลกในประเทศไทยกนมานานในพนทภาคเหนอหลายจงหวด เชน จงหวดเชยงใหม เชยงราย นาน พะเยา แมฮองสอน ใหผลผลตมากในชวงตนฤดหนาว งามอนมทงหมด 130 สายพนธ มความแตกตางทงขนาดเมลดใหญ เลกไมเทากน สจะตางกนตงแตนาตาลออนจนถงนาตาลไหม สเทาเขม เทาออนจนถงสขาว 3. งาขาว พนธพนเมองไดแก พนธเมองเลย เปนพนธทตลาดตองการ เพราะนาไปสกดนามนไดนามนทมกลนหอม พนธเชยงใหม ปลกมากในเชยงใหม และแมฮองสอน พนธชยบาดาล หรอสมอทอด เปนพนธทหายาก อกสามพนธเปนพนธปรบปรง ไดแก พนธรอยเอด 1 พนธ มข.1 และพนธมหาสารคาม 60 4. งาแดง หรอเรยกกนทวไปวา งาเกษตร ทปลกกนม 3 พนธคอ พนธพนเมองพษณโลก และพนธพนเมอง สโขทย พนธทปรบปรง ไดแก พนธงาแดงอบลราชธาน 1 และงาแดงพนธ มข.3

ชนดของงา

จาแนกโดยแบงตามสของเปลอกเมลดเปนเกณฑ ม 4 ชนด ไดแก งาขาว งาดา งาแดง และงามอน

ประโยชนของงาในดานสขภาพ

• ปสสาวะ อจจาระขด ใชเมลดงา 20-25 กรม แชในนาเดอด หรอตมรบประทานขณะทองวาง

• ความดนโลหตสงใหใช เมลดงา นาสม ซอวและนาผงอยางละ 30 กรม ผสมกบไขขาว 1 ฟอง คน

ใหเขากนแลวตมดวยไฟออน ๆ จนสก รบประทานวนละ 3 ครงเปนประจา

• ไอแหง ไมมเสมหะ ใหนาเมลดงา 250 กรม นาตาลทรายแดง 50 กรม บดรวมกนรบประทาน

ครงละ 15-20 กรม จากนนนาผงทไดเตมนาเดอดไวสก 2-3 นาท ดมขณะยงอน ๆ วนละ 2 ครง

เชาและเยน

• แผลแตกไหมจากนารอนลวก ใชงาบดผสมนาและนามะนาม นามาทาบรเวณทเปนแผล

• บรรเทาอาการปวดทองประจาเดอน ใชเมลดงาบด 1 ชอนชา ชงกบนา ทานวนละ 2 ครง กอน

ประจาเดอนมา 2 วน

• ลดการหมกหมมในชองทอง ใหทานนามนงาดบ 1-2 ชอนโตะขณะทองวาง

• บรรเทาอาการปวดเมอย ใชนามนงาใสขงสดขดละเอยด ใชผาฝายจมและนาไปถนวดบรเวณท

ปวดเมอย

• รกษาโรคผวหนง ใชนามนงาผสมกระเทยมสบนามาทาบรเวณกลาก เกลอน เรอนกวาง และ

สะเกดเงน

• นารอนลวก นามนงาผสมนาปนใส ชวยบรรเทาอาการปวดแสบปวดรอนจากนารอนลวกไดเปน

อยางด ใชนามนงา 1 สวน นาปนใส 1 สวน ตใหเขากนจนเปนครมขาว เอาผาขาวบางทสะอาดจม

แลวแปะไวบรเวณทเปนแผล

ประโยชนของงาในดานสขภาพ

แกปญหาผมรวง ใชนามนงาเคยว ทงไวใหเยน แลวนามาทาบรเวณทผมรวง วนละหลาย ๆ

ครง จนกระทงผมเรมขนนวดทาบรเวณทมอาการปวดและ รกษาเสนเอนทบาดเจบ

ใชนวดบรรเทาอาการชาบวม ใหทานามนงาแลวนวดเบา ๆ รอบ ๆ บรเวณ จะทาใหตรงทชา

บวมหายเรวขน

เปนหวด แพอากาศ ใหรบประทานงาเปนประจา (ทานชวงเชา ประมาณ 2 ชอนโตะ) จะทา

ใหหายใจโลง อาการดขน

ชวยลดอาการอกเสบของหวรดสดวง ชวยหามเลอดจากหวรดสดวง และนามนงายงใชทาหว

รดสดวง แกรดสดวงอกเสบไดดวย

สาหรบผทเปนไซนส ใชมนงาดบหยอดจมก 1-2 หยด จะไดผลด

ใชนามนงาประกอบอาหารรบประทานเปนประจา จะชวยปองกนโรคหลอดเลอดแขงตว

หลอดเลอดหวใจตบตน และอาการทองผก

ทานนามนงา 1 ชอนโตะกอนอาหารเชา ชวยใหขบถายสะดวก ระบายทอง

รกษาฝ นาเมลดงามาควจนไหมแลวปนใหเปนผง ทาบนฝขณะทยงมความรอน

ชวยเพมฮอรโมนเอสโตรเจน สาหรบสภาพสตรในวยหมดประจาเดอน

ประโยชนของงาดานความงาม

งาดาเปนอาหารทมประโยชนตอการชะลอความแกเพมความออนเยาวใหกบผวไดอยางนาทง เพราะมนมสารอาหารทชวยตอตานอนมลอสระอยเปนจานวนมาก แลวยงชวยดแลเรองผวพรรณ วตามนซ ชวยสรางคอลลาเจนและอลาสตน ซงเปนสวนประกอบของชนผวหนงแท และวตามนอในงาดายงชวยซอมแซมผวและยงสรางภมคมกนใหกบผว 1. ใชหมกผม จะทาใหเสนผมดกดา ไมหลดรางงาย ผมไมแหงแตกปลาย ใชนามนงาหมกผมไวประมาณ 30 นาทกอนสระออก 2. ใชบารงผวหนา ผวกาย นวดตว คลายกลามเนอ กระตนการไหลเวยนของระบบนาเหลอง ชวยใหหลอดเลอดขยาย 3. อมฆาเชอ และลดกลนปาก ลดคราบบร ชากาแฟ อมแลวกลวคอประมาณวนละ 5 นาท หลงแปรงฟน แลวบวนทง 4. ใชทาความสะอาดเครองสาอางค

- ใชประกอบอาหารไดทกประเภทเนองจากอณหภมในการ ประกอบอาหารประมาณ 100 องศาเซนเซยนส ไมไดทาลายคณคาทางโภชนาการของนามน (หากใชแลวไมควรนากลบมาใชซา) ดงนน ทง ผด ทอด หมกหม หมกเนอ ทานาจมสก - ดบกลนคาวปลาและอาหารทะเล ดวยการหมกเนอปลาหรออาหารทะเลกบนามนงากอนนาไปปรงอาหาร - สาหรบทอดทใชเวลาไมนานมาก หรอเจยวไข ตงนามนงาใหรอนรอจนฟองหมด แลวทอดจะทาใหอาหารททอดกรอบนอกนมใน ไมอมนามน อาหารมรสชาดอรอยขน โดยไมมกลนนามนตกคางในรสชาดอาหารเลย - ผดผกกบนา เหยาะเกลอปนเลกนอย ใสนามนงา 1 ชอนชา ผกจะหอมและกรอบอรอย - ผสมในนาจมสก นาสลดเพอสขภาพ - ใสในหมอหงขาว 1 ชอนโตะ กอนกดปม จะชวยใหขาวหอมนม อรอย ไมบด ไมเสย งาย - ใชหมกเนอหม ทาใหเนอนม

ประโยชนของงาในงานครว

การนางามาใชประโยชนดานอตสาหกรรม

อตสาหกรรมยาฆาแมลง ใชผสมกบดอกไพเรทรมเปนยาฆาแมลง เชนยากนยง อตสาหกรรมเครองสาอาง ในเครองสาอางเกอบทกประเภท เชน ครมลางหนา ครมบารงผว นามนบารงผม แชมพสระผม นาอบ นาหอม มนามนงาเปนสวนประกอบ อตสาหกรรมยา นามนงาเปนสวนผสมอยางหนงในการเตรยมยาแขวนตะกอน เพอชวยยดอายของยาใหนานขน และยงเปนสวนผสมในยาชวยลดโคเรสเตอรอล(เนองจากมเลซธน) อตสาหกรรมนามน ใชนามนงาเตมลงในนามนเชอเพลงจะชวยเพมกาลงรถยนต และชวยประหยดนามน อตสาหกรรมทาชอคโกแลต สามารถใชนามนงาแทนโกโกบตเตอรในการทาชอคโกแลตแขง นอกจากนยงใชในอตสาหกรรมเนย เนยเทยม กระดาษนามนสลด สนามน นามนขดเงา หนงเทยม กระดาษนามน พรมนามน และหมกพมพ

ประโยชนของงาในดานพลงงานทดแทน

ใชแทนนามนตะเกยง ผลตไบโอดเซล

ประโยชนของกากงา

กากงาทไดหลงจากการสกดนามนสามารถนามาใชประโยชนตาง ๆ ไดอก โดยคณภาพของกากงาขนอยกบกรรมวธของการสกดนามน ซงคณภาพของกากงาดาดกวากากงาขาว 1. ใชทาขนมตาง ๆ เชน คกก ขนมปง เมดขนน ขนมหมอแกง ขนมลกชบ ไสขนม เปย ไสขนมโมจ ไสกะหรปบ ไสซาลาเปาทอด ไสขนมโก ขนมถวกวน ถวตด ถวเหลองปนควหอมๆโรยคลกขนมญปน ไอศครม 2. ใชทาอาหารเสรม 3. กากงาดา นาไปสกด sesamin เปนแคปซล 4. ใชเลยงสตว 5. ใชทาปย 6. ใชขดผว เพราะกากของเมลดงาสามารถทาใหเกดการหลดลอกของเซลล และมสารตอตานอนมลอสระ ทาใหผวมความกระจางใส เรยบเนยน เพมความชมชนใหผว

*** ราคาของกากงา กโลกรมละ 10-15 บาท

กากงาดาทไดจากการใชครกอดงา

กากงาดาทไดจากการใชเครองจกร เมลดจะลบแบน นาหนกเบา

การเกบรกษานามนงา

ควรปดฝานามนหลงใชแลวใหสนท เพอปองกนกลนเหมนหน

หลงใชนามน ไมควรเกบไวในภาชนะทเปนเหลก ทองแดง ทองเหลอง เพราะจะทาใหคณภาพ

ของนามนดอยลง

ควรเกบนามนไวในทเยนและไมโดนแสงสวาง เพอเปนการชวยยดอายการใชงานของนามนงาให

ยาวนานขน

• ชวยในการเผาผลาญ สลายไขมน ลดความอวนเสรมสรางกลามเนอ • ลดการดดซมและการสงเคราะหโคเลสเตอรอล • ทาใหระดบไขมนอยในสดสวนปกต • ชวยการทางานของวตามนอ • ชวยปองกนการเสอมของเซลลในระบบประสาท • ลดปฏกรยาความเครยด • ตานอนมลอสระ เปนสารแอนตออกซแดนท • ตานการอกเสบ • บารงผวพรรณใหชมชน เปลงปลง ชะลอการเกดรวรอย • บารงรากผมใหแขงแรง • บารงโลหต ปองกนโรคหวใจ และหลอดเลอดตบตน • เอานามนงาไปทาๆ บรเวณทกระดกหกหรอแตก ทาใหกระดกผสานกน เรยกกนวานามนตอกระดกผสานกระดก • ชวยในการฟนฟของตบ เนองจากสารเซซามนสามารถทาใหเซลลตบทางานไดดขน

คณคาของ “งาดา”

แคลเซยมมากกวานมวว 6 เทา ธาตเหลก, ซลเนยม, โซเดยม, ฟอสฟอรส,สงกะส, โพแทสเซยม, แมกนเซยม, แมงกานส, ทองแดง, โปรตนสง, ไขมน, วตามน A, E, B1, B2, B3, B6, B9, มกรดไขมน ไมอมตว, โอเมกา-3, โอเมกา-6 เลซตนสารเบตาแคโรทน, กรดไลโนเลอก ,กรดอะมโน 2 ชนด คอ เมทธนโอนน และทรปโตเฟน

• กระตนการเจรญของเซลระบบผวหนงใหเจรญ และชวยหลอเลยงให มความชมชน • ชะลอความแกโดยเสรมสรางการพฒนาการของเซลใหมซอมแซมทสกหรอ • ทาใหเซลลในรางกายสมบรณแขงแรง บารงกระดก เพมความยดหยนกลามเนอและไขขอ • ลดรวรอยและปญหาผวเหยวยน ดวยการชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลล • ทาใหเลอดไหลเวยนดขน หวใจทางานนอยลง • ตานอนมลอสระ • ชวยใหผวของคณผชายสขภาพดขนได เพราะวตามน E และ B ทมอยมากจะทาใหผวแขงแรง ชมชนขน • ชวยลดระดบความเครยดของคณได และยงชวยผอนคลายความเหนอยลา • มสารแอนตออกซแดนท ทรางกายตองการ เมอบรโภคเขาไปรางกายคณจงสามารถตอสกบแบคทเรยและไวรสไดดขน • นามนงาขาวใชรวมกบอาหารทมโซเดยม ทงสองตวนจะชวยกนลดความดนในเสนเลอดได ฯลฯ

คณคาของ “งาขาว”

สรรพคณใกลเคยงกบงาดา เพราะมทงกรดไขมนโอเมกา 3 ,6 และ 9 แตจดเดนของงาขาว คอม วตามนอปรมาณสง

• สามารถชวยปองกนโรคมะเรงหลายชนดและยงชวยใหรางกายแกชาลงอกดวย • มความสาคญอยางยงตอการบารงสมอง ชวยการพฒนาการและเสรมความแขงแรงของเซลสมอง • ชวยการพฒนาการ และชวยเสรมความแขงแรงของเซลของสมอง • ชวยลดความเครยดในสมอง บรโภคเปนประจาจะทาใหนอนหลบสบาย • ชวยลดความเสยงการเปนอลไซเมอร • ชวยลดโคเลสเตอรอส • ตานแบคทเรย ตานเชอรา ไวรส เปนยาระบาย ลดบวม ลดอณหภมรางกาย • ปองกนไมใหหลอดเลอดแขงตว ปองกนโรคหวใจ • แกอาการไมสบายทเกดจากระบบประสาท เชน นอนไมหลบ ออนเพลย เปนเหนบชา ปวดเสนตามตว เบออาหาร ทองผก เมอยสายตา • ปองกนการเกดภาวะกระดกพรน และยบยงการขบแคลเซยมทางปสสาวะ • ชวยกระตนระบบภมคมกน และลดความรนแรง ของการเกดภมแพชนดเฉยบพลน • นามนหอมระเหยจากใบ ใชเปนสารแตงกลนอาหาร และแกเคลดขดยอก ลดรวรอยบนใบหนา บารงผวหนา • มสาร rosmarinic acid และ tuteolin ซงมฤทธตานการแพ และอกเสบไดด

คณคาของ “งามอน”

อดมดวยวตามนบและแคลเซยมมากกวาพชผกทวไปถง 40 เทา และฟอสฟอรสในปรมาณสงมากกวาพชผกทวไป 20 เทา และ ในงามอนเปนพชชนดเดยวทมโอเมกา 3 ,6 และ 9 ซงมมากกวานามนปลา 2 เทา งามอนไมใชงา ไมไดอยในตระกลงา แตอยในตระกลใกลเคยงกบเมด เเมงลก แตดวยรสมนๆกรบๆ ทสมผสคลายงา ทาใหคนเรยกวา งาขมอน

คณคาของ “งาแดง”

• งาแดงเปนงาทถกนาไปใชในอตสาหกรรมนามนคอนขางมาก โดยผานกระบวนการเอาเปลอกหมเมลดออกทาเปนงาขด เพอใหเมลดเปนสขาวทดแทนงาขาวทมผลผลตไมเพยงพอกบความตองการ

• นามนงาแดงใชในการบารงผวพรรณ เพมความชมชน และชวยตานรงสยว

• นามนงาแดงมประโยชนสงกวานานมววถง 60 เทา เปนอกทางเลอกหนงนอกเหนอจากนามนงา

ดาบรสทธ ซงนามนงาแดงอาจมกลนหอมนอยกวา

มสารตานอนมลอสระสง มประโยชนมากกวานานมววถง 60 เทา มสารตานมะเรงสง


ขอควรระวง

ไมควรทานงามากเกนไปเพราะอาจทาใหทองรวงได ( กนมากกวา 4 ชอนโตะ ) และผทไมควรรบประทานงา ไดแก ผทองเสย เนองจากงาดามฤทธเปนยาระบาย อาจจะทาใหทองเสยมากขนไปอก ผทมหลอดเลอดหนปนเกาะ เพราะงามแคลเซยมมากกวานมถง 6 เทา มสทธทจะไปเพมพนหนปนไดอก ผมปญหานวในทอปสสาวะ เพราะงามแคลเซยมชนด “ออกซาเลต” สง ซงจะไปตกผนกนว ผทกนวตามนออยแลวอยารบประทานงามากเกนไป เพราะงาอดมไปดวยวตามนออยแลว

ชนดของนามนงา

1 นามนงาทผานกระบวนการบบเยน คอ นามนงาทบรสทธไมผานการฟอกส และการตมกลน แตจะนาเมลดงาดบมาบบคนทอณหภมตากวา 45 องศาเซลเซยส จงคงคณคาสารอาหารไวครบถวน จะมสเหลองใส หรอสเหลองใสปนเขยว มกลนหอมออนๆ ถาเปนงาขาว สจะออนกวางาแดงและงาดา เหมาะสาหรบการปรงอาหารทไมตองใชความรอน หรอใสในอาหารทปรงเสรจแลว นยมนามาประกอบอาหาร เปนสวนผสมในเครองสาอาง ใชทาผวบารงผว นวดผอนคลายกลามเนอ

2 นามนงาทผานกระบวนการบบรอน คอ การคนนามนงาจากเมลดดวยการบดหรอหบ เพอใหไดนามนงาออกมา แตจะตองนาเมลดงาไปควใหไดทกอน แลวจงนามาบดหรอหบ นามนทไดจะมสเหลองเขมปนดา หรอ สนาตาลแดงใส มกลนหอม แตอาจจะเสยคณคาสารอาหารบางชนดไป จากกระบวนการผานความรอน เหมาะสาหรบการใชปรงอาหารทตองผานความรอน ซงจะชวยใหอาหารมกลนหอม จงเปนทนยมโดยเฉพาะอาหารจนและญปน สามารถเกบไวไดนาน ไมเหมนหนงาย นยมนาไปประกอบอาหารทงคาวหวาน มราคาแพง

วธการผลตนามนงาสกดเยน

การสกดนามนงาดวยครกไม และใชแรงงานจากวว หรอควาย

การสกดนามนงาดวยครกไม และใชพลงงานจากกงหนนา

วธการผลตนามนงาสกดเยน

การสกดนามนงาโดยใชครกไม และใชพลงงานไฟฟา

การสกดนามนงาโดยใชเครองจกรขนาดเลก

เครองบบอดสครเพรส เครองบบอดไฮโดรลก

จากการสอบถามผเฒาผแกในหมบานไดเลาวา บานสบสอยแตเดมประมาณ 100 ปทผานมาและไดมชาวบานมาถางปาเพอทาไรทานาพรอมกบตงบานเรอนขนจานวน 2 หลง ตอมามชาวบานอพยพมาจากหมบานตางๆ และหมบานทงโหลง หรอบานทงกองมในปจจบน ซงอยอกฟากหนงของแมนาปาย เขามาบกเบกทาการเกษตร และตงบานเรอนอยางถาวร เมอ พ.ศ. 2498 และไดสรางวดขน 1 วด เรยกวา วดบานสบสอย คาวา “สบ” เปนภาษาไทใหญ หมายถง ปาก “สอย” หมายถง แมนาสอย เมอนามารวมความกนแลว “สบสอย” หมายถง บรเวณทแมนาปายและแมนาสอยไหลมาบรรจบกน ตอมาทางราชการไดแตงตงเปนหมบานสบสอย มผใหญบานคนแรก คอ นายหนม ปนเจรญ ประชากรสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม ทานา ทาสวน ทาไร พชทนยมปลกคอ งา ถวเหลอง ถวเขยว ถวลสง ขาว กระเทยว ถวหลวง การทาเกษตรเปนแบบไมใชสารเคม สาหรบการปลกงา ชาวบานจะปลกไวเพอบรโภคภายในครวเรอนทงในรปแบบเมลดและนามนงา บานไหนทมครกอดงากจะผลตไปขายในตวเมอง พนธงาทนยมปลก คอ งาพนธพนเมอง เปนงาทมกลนหอมเมอนามาควหรอทานามนงา ตอมามผพนธงาใหมเขามา คอ งาแดง หรอ งาแดงคง ซงนามาจากบรเวณทปลกแถบลมนาสาละวน เปนพนธททนทานตอโรค และเมลดโต ใหผลผลตด ชาวบานจงนามาปลกแทนงาขาวทลดจานวนการปลกลดลง ในเวลาตอมามชาวไทใหญนางาพนธใหมจากประเทศพมาเขามาปลก คอ งาดาพนธพนเมอง จดเดนคอ มเมลดโต ตานทานโรคและแมลงศตรงาไดด จากนนชาวบานกปลกงากนมาเรอย ๆ เนองจากไดราคาด ในชวงป 2525 – 2530 มการเปลยนแปลงเกยวกบการทาเกษตรเกดขน คอ เรมใชสารเคม เครองจกร เชน รถไถนา เขาใช ชาวบานเรมขายววควาย และประกอบกบมนามนพชจากโรงงานเขามาจาหนายถงในหมบาน มราคาถกกวานามนงา มผลทาใหการอดนามนงาแบบพนบานเรมเลอนหาย เนองจากชาวบานขายครกอดงาเพอเปนเครองประดบบานของคนเมองในตางจงหวด หรอปลอยใหผพงไปตามกาลเวลา และวถการผลตของชาวบานเรมเปลยนเปนผลตเพอการคามากขน และมหนวยงานราชการเขามาสงเสรมและสนบสนนในการใชสารเคมเพอเพมผลผลต

ประวตชมชนบานสบสอย

อยางไรกตาม ไดมการจดตงกลมสหกรณออมทรพยเพอการผลต ใชเมลดงาปลอดสารเคมและผลตนามนงาวธแบบพนบานไทใหญ โดยผลตนามนงาจากพลงงานกงหนนา การเดนทางไป กลมสหกรณออมทรพยเพอการผลตบานสบสอย เรมจากออกจากตวอาเภอเมอง แมฮองสอน ประมาณ 5 กโลเมตร ถงสามแยกถนนบานสบสอย เลยวไปตามทางหมายเลข 1285 ไปประมาณ 1-2 กโลเมตร จะมปายบานสบสอยดานขวามอของถนน ใหเลยวซายไปในหมบาน ตรงไปเปนสามแยก เลยวซายเพอไปยงโรงอดนามนงา เลยวขวา ไปยงสถานทประกอบการซงจะใชบานของนางสาวเสาวลกษณ มงเจรญ เปนสถานทตดตอ

N

.


สถานท - โรงเรอนผลต - สถานทตากและเกบงา - โรงเกบวตถดบ - โรงบรรจภณฑ

“นามนงาสกดเยนดวยพลงงานกงหนนา”

เงนลงทน 1,665,000 บาท

วตถดบ งาดา งาขาว งามอน งาแดง

เครองมอ/อปกรณ - ตะแกรงรอนงา - ผาขาวบาง - ผาเตนท - ปมมอ - ชดครกอดงา - ถงพลาสตกขนาดใหญ - กงหนนา - ถงนา 20 ลตร - กรวย - แกวนา - กระสอบ - กระดงฝดงา - พดลม - เตาแกส - ถงพลาสตก - ตราชง

รายการวสด-อปกรณ/เครองมอ/เครองจกร

การลงทน

ลาดบ รายการ มลคา

1 โรงเรอนผลต 70,000

2 โรงเกบวตถดบ 25,000

3 โรงบรรจภณฑ 25,000

4 ชดครกอดงา พรอมเฟองและกงหน 300,000

5 วสดอปกรณ 50,000 บาท/ป

รวม 470,000

รายการวตถดบทใชในกระบวนการผลต ลาดบ รายการ มลคา / ถง=12 กโลกรม มลคา/ป

1 งาดา 980 บาท x 300 294,000

2 งามอน 960 บาท x 300 288,000

3 งาแดง 960 บาท x 300 288,000

4 งาขาว 1000 บาท x 300 300,000

5 ขวดบรรจนามนงา 25,000

รวม 1,195,000

**ราคาของเมลดงามการเปลยนแปลงทกป และการจดซอแตละครงจะไมเทากนในแตละป โดยจะซอวตถดบปละ 1 ครง แลวสตอคเกบไว และจะทาการผลตในชวงฤดทองเทยวและตามทลกคาสงมา

การบรหารจดการ

หมายเหต กจกรรมอาจเปลยนแปลงตามความเหมาะสม

กจกรรม แผนการผลต

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

ซอวตถดบ

ตากและเกบสตอค

ผลตนามนงา

จานวนการผลตมาก จานวนการผลตนอย จานวนการผลตมาก

แผนการผลต

เจาของกจการ - ดแลการตลาด/การขาย /การประชาสมพนธ - การเงน - จดหาวตถดบ

ลกจาง - ดแลการอดงาแตครง คาแรงคดเปนจานวนครก - บรรจนามนงาใสขวด - ดแลความสะอาดในสถานประกอบการ

การจดการกาลงคน

วอง

สากครก

ไมแปนเอหลา

ครกอด

ชดเฟอง กงหนนา

ประตกงหน

สวนประกอบของครกอดงาดวยพลงงานนา

1. เกษตรกรจะคดเลอกเมลดงาบรเวณโคนตน ซงเปนเมลดทมความสมบรณ นามาทาความสะอาดโดยฝดเมลดงา เพอใหเมลดงาไมมเศษของใบงา กงกานของงา หน ดน ทราย หรอใชพดลมเปา โดยปเสอแลวเปดพดลม ตกงาจากกระสอบโดยใชถวยหรอกะละมงเลก ๆ ถอหรอจบถวยใหอยสงจากพดลมประมาณ 1 ฟต แลวคอย ๆ เทงาลงจากถวยใหพดลมเปาเศษใบไม เศษหญา กานงาและทรายทตดมากบเมลดงาออกไป อกหนงวธคอการลางดวยนาสะอาด โดยนากะละมงทใหญ เตมนา 2 ลตรผสมเกลอ 1 ชอนโตะ แลวใชตะแกรงใสงาดาประมาณ 250 กรม ลงไปลางในนา ยกตะแกรงขน-ลงใหฝน ผง ทราย รวงหลดลอดตาขายลงไป ใชทพพคนใหทวอกครง แลวรบยกขนสะเดดนาใหแหง ลางจนกวานาจะเปนสใสขน ๆ จากนนกเทงาดาใสถาดไปตากแดดจนแหงด วธนไมคอยนยมกนนก จากนนนางาไปตากแดดเพอใหเมลดงาแหงสนทด โดยมวธการตากดงน - ถาแดดจด ใชเวลาตากงา 3 วน เฉลยวนละ 7 ชวโมง - ถาแดดปานกลาง ใชเวลาตากงา 4 วน - กรณเมลดงายงมความชนอยจะใชวธการผงลมไวในทรม เพอปองกนการเกดเชอราแลวนาไปตากแดดตอ

วธทดสอบวาเมลดงาแหงสนทดแลว - ใชมอกาเมลดงาแบบหลวม ๆ แลวปลอยใหเมลดงาไหลออกจากฝามอ ถาเมลดงาแหงสนทดจะหลดรวงจากฝามออยางงายดาย แตถายงไมแหงสนทจะจบตวเปนกอนอยทบรเวณองมอ - ใชวธเคยวเมลดงา หากเมลดงาแหงสนทด งาจะมกลนหอมเหมอนกลนงาทควใกลสกแลว ไมมกลนเหมนเขยว และงาจะกรอบเมอเคยวจะไดยนเสยงดง ตอบ ๆ

การผลตนามนงาสกดเยนดวยพลงงานนา

หลงจากเมลดงาแหงสนทดแลว จะเกบงาไวในกระสอบทปดปากกระสอบมดชด เพอปองกนแมลง หน สงสกปรกและความชน และเกบไวในโกดงทเปนพนซเมนต เพราะสามารถกนความชนไดดกวาพนดน และใชไมรองพนหรอยกพนใหสงประมาณครงเมตร แลวนากระสอบงามาเรยงกนไว ซงสามารถเกบไวไดนาน ถง 1 ป และกอนนาเมลดงามาอดนามน จะนางามาตากแดดอกครงประมาณ 3 ชวโมง – 1 วน เพอไลความชนของเมลดงาใหแหงสนทด


3. ตมนาใหเดอด ประมาณ 10 นาท และทงไวใหเยน จงนานามาใชอดนามน ถาใชนาอนจะทาใหมตะกอนในนามนมาก นามนจะขน ไมใส และเหตผลทไมใชนาทไมไดผานการตมสกเพราะจะทาใหนามนงามกลนเหมนเนา เกบไวไมไดนาน 4. จากนนเตรยมงา 1 ถงหรอประมาณ 20 ลตร หรอประมาณ 12 กโลกรม ตอการอดงา 1 รอบ ซงใชเวลาในการอดงาประมาณ 3.40 ชวโมง 5. จดเตรยมครกนามนใหเรยบรอย เชน ประกอบสากเขากบ วองใสทปดงาบรเวณทปากครก ตรวจเชคความเรยบรอยของ ครกและอปกรณทใชอดนามน


6. ใสนาทตมสกลงกนครกประมาณ 1½ กระปองนม หรอประมาณ 300 ซซ ลงในครกเรยกวา นากน เพอเปนตวลอใหนามนงาออกมา จากนนเทเมลดงาลงในครก

ตรวจสอบนามนหลอลนบรเวณตวหมนเฟอง โดยจะใชไขมนสตวเปนหลก ซงจะไมใชจาระบ เนองจากจาระบจะกนเนอไม และเชคสภาพของกงหนใหอยในสภาพทพรอมใชงาน


7. เปดประตนาใหไหลผานลงสกงหน นาไมปดงาวางเพอคอยปดงาลงในครกอดงา ตวสากครกจะอยกบท ตวสากครกอดงาจะหมนเปนวงกลมโดยใชพลงงานจากกงหนนาในการหมนเพลงและเฟอนททาดวยไมอยดานลาง

ปลอยทงไวประมาณ 20-30 นาท สงเกตไมแปน จะลดตาลง ใหเตมนาตมสกลงไปในครก (นา 1 กระปองนมเทากบ 250 ซซ ) การใสนาในครกชนบนเรยกวานาหว จะใสปรมาณเทาไหรนนขนอยกบชนดของงา ลกษณะของเมลดงา ถาเปนงาดาจะใชนามากประมาณ 4 -5 กระปอง งาขาวประมาณ 4 กระปอง และถางาแหงสนทดมาก จะใชนาหวประมาณ 5-7 กระปอง ถาแหงไมสนทจะใชนา 3-4 กระปอง เมอเตมพอดแลว ไมแปนทอยดานขางครกจะกระดกขนลงตามปรกต

และใชการสงเกตอกอยางคอสากครกจะมงาเกาะอยเมอใชมอสมผสสากครกจะรสกสาก ๆ ถานาตมสกยงไมพอสากครกจะลน ซงบางครงใสนาตมสกมากไปกจะทาใหงามลกษณะเหลวและไมยอมจบตวแนบกบครก มวธการแกไขโดยใสกากงาทอดเอานามนออกแลวมาผสมลงไป หรอในโบราณจะใชฟางขาวสบใหละเอยดผสมลงไป เพราะกากงาหรอฟางขาวสบจะไปชวยซบนาทเกนมา


8. อดงาตอไปเรอยๆ กากงาจะแนนตดครก และนามนงาจะอยตรงกลางครก วธการสงเกตทอดไดทแลวหรอ ใหสงเกตฟองของนามนจะเปนฟองเลก ๆ และจะกลายเปนฟองขนาดใหญ ประมาณ 1-2 เซนตเมตร จากนนกปดประตนา แลวตกนามนออกจากครกดานบน เมอตกนามนดานบนออกจากครกหมดแลว จากนนถอดสากครกออกจากวอง ตกนามนกนครก (งา 12 กโลกรม จะไดนามนประมาณ 4-5 กโลกรม และใชเวลาในการอด ประมาณ 3-4 ชวโมง)

9. เมอตกนามนออกจากครกจะกรองนามนกอน 1 ครง โดยการเมนามนลงไปบนกระชอนทมผาขาวบางพบซอนกนหลายชนวางอย เปนการกรองเอาฟองนามนและตะกอนในนามนออก เพอใหไดนามนทใสแ ล ะ ม ส เ ห ล อ ง ส ว ย ผ ต ก น า ม น ต อ ง แ ต ง ต ด ม ด ช ด ล า ง ม อ ท ก ค ร ง ก อ น ต ก น า ม น ง า

10. การเกบรกษานามนงาใหมคณภาพด สงทสาคญทสด คอการพกตะกอนในนามนจนมความใสมากทสด และเกบนามนไวในถงพลาสตกหรอถงแสตนเลสทสะอาด ปดฝาใหมดชด เกบไวในทรมทมการระบายอากาศไดท และเกบใหพนจากแสงแดด โดยการพกตะกอนมวธการดงน - ระยะท 1 ทงนามนไวในถงนาน 2 วน แลวรนนามนทใสออกไปใสถงใบใหม - ระยะท 2 ทงนามนไวในถงนาน 10 วน แลวรนนามนทใสออกไปใสถงใบใหม - ระยะท 3 ทงนามนไวในถงอก 10 วน สงเกตในนามนหากไมมตะกอนแลว จงนาไปบรรจใสขวดพรอมจาหนายได โดยเฉลยจะปลอยใหนามนตกตะกอนประมาณ 1 เดอน


หลงจากอดนามนเสรจจะใชนาอนลางครกแลวใชไดรเปาใหแหง และกางมงปดไวปองกนไมใหแมลงหรอฝนละอองเขาไปในครก แลวปดเครองกงหนนาดวย

การดแลรกษาครกอดนามน

นามนงาทผานการพกตะกอน การบรรจนามนงาใสขวด

การซลปากขวด


การอดงาโดยใชแรงงานจากกงหนนา ในการอดนามนงา และนยมสรางครกกระเดองตาขาว เครองฝดขาว และเครองหบออยพวงเขากบคานรบนาหนกกงหนนาซงอยอกดานหนงของกบหนนา ขณะทอดนามนงาจะสามารถ ตาขาว ฝดขาว หรอหบออยไปพรอม ๆ กนได ขอดของการอดนามนงาโดยใชกงหนนา

การอดนามนงาโดยใชกงหนนา เมอเอางาใสครกและใสนาเรยบรอยแลวกสามารถปลอยทงไวไดเลย โดยไมตองดแลใกลชดมากนก จะเหนอยกชวงนามนออก เนองจากตองตกนามนออกจากครก ถอดสากออกจากครก และแซะกากงาออกจากครก


การตลาด

รานสนคา OTOP

รานขายของฝาก

รานโชหวย

ขายผานอนเตอรเนต

พอคาคนกลาง (ขายสง) รานคาธรกจบรการ

สขภาพ และสปา

การประชาสมพนธ

Facebook Fanpage แผนพบ การออกรานสนคา

แนบสตรอาหารหรอเคลดลบทใชนามนงาเปนสวนประกอบไปกบขวดนามนงา

พฒนาเปนแหลงเรยนรการสกดนามนงาแบบครบวงจร โดยแบงพนทออกเปนฐานการเรยนร เชน รจกงา การสกดนามน การแปรรปผลตภณฑจากนามนงา ฯลฯ

ไกผดนามนงา

สวนประกอบ เนอไกสบ ½ ตว ขงสบ 2 ชอนโตะ นามนงา 2 ชอนโตะ นามนเมลดองน 1 ชอนโตะ ซอวขาว 1 ชอนชา นาตาลทรายแดง 1 ชอนชา นาสมสายชดาหรอคโระส 1 ชอนโตะ

วธทา - ใสนามนงาและนามนเมลดองนลงในกะทะ พอรอนใหใสขงสบลงไปผดจนมกลนหอม - ใสเนอไกสบ และผดจนสกประมาณ 5 นาท - ปรงรสดวยซอวและนาตาลทราย ปดฝาประมาณ 5 นาท - เตมนาสมสายชดาแลวผดตออก 5 นาท - จดใสจานเสรฟพรอมขาวสวยรอน ๆ

ดานหนา ดานหลง

แนวทางในการพฒนาอาชพ และผลตภณฑ

"คารบอนฟตพรนท" หมายถง ปรมาณกาซเรอนกระจกทปลอย ออกมาจากผลตภณฑแตละหนวย ตลอดวฎจกรชวตของผลตภณฑ ตงแตการไดมาซงวตถดบ การขนสง การประกอบชนสวน การใชงาน และการจดการซากผลตภณฑหลงใชงาน โดยคานวณออกมาในรปของ คารบอนไดออกไซดเทยบเทา เครองหมายคารบอนฟตพรนท ทจะตดบนสนคาหรอผลตภณฑตางๆ นน เปนการแสดงขอมลใหผบรโภคไดทราบวา ตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑเหลานนมการปลดปลอยกาซเรอนกระจกออกมาปรมาณเทาไหร ตงแตกระบวนการหาวตถดบ การผลต การขนสง การใชงาน และการกาจดเมอกลายเปนของเสย ซงจะชวยในการตดสนใจชอของผบรโภค และกระตนใหผประกอบการปรบเปลยนเทคโนโลยในการผลตใหเปนมตรกบสงแวดลอมมากยงขน การใชคารบอนฟตพรนทยงชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนในตลาดโลกดวย เนองจากขณะนในหลายประเทศเรมมการนาคารบอนฟตพรนทมาใชกนแลว ทงในองกฤษ ฝรงเศส สวสเซอรแลนด แคนาดา ญปน และเกาหล เปนตน และมการเรยกรองใหสนคาทนาเขาจากประเทศไทยตองตดเครองหมายคารบอนฟตพรนทดวย นอกจากนน หากประเทศไทยมการดาเนนโครงการและเกบขอมลการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทชดเจน จะชวยใหเรามอานาจในการตอรองมากขนในการประชมระดบโลกเพอกาหนดแนวทางแกไขปญหาภาวะโลกรอน การเลอกซอสนคาหรอบรการทมการปลอยกาซเรอนกระจกนอย จงเปนทางหนงทผบรโภคจะมสวนรวมในการบรหารจดการกาซเรอนกระจก และยงเปนกลไกทางการตลาดในการกระตนใหผผลตพฒนาสนคาทลดการปลอยกาซเรอนกระจกตามความตองการของผบรโภคดวย

การคานวณการลดการใชคารบอนในกระบวนการผลตนามนงา

แนวทางในการพฒนาอาชพ และผลตภณฑ

1. วตถดบไมเพยงพอ - ซอวตถดบจากกลมเครอขายในจงหวดแมฮองสอน - ยมวตถดบจากกลมเครอขายในจงหวดแมฮองสอน - นาเขาวตถดบจากพมา

2. แสงแดดไมเพยงพอตอการตากงาในฤดฝน ใชวธการอบเมลดงา และในทก ๆ 3 เดอน ตองนาเมลดงาออกมาตากแดด

3. ครกอดงาขดของในขณะปฏบตงาน ผควบคมสามารถแกไขปญหาเฉพาะหนาโดยการตอกลมใหสมพนธกบเฟอง

4. ชดครกอดงามการสกหรอ แกไขโดยการใชมอเตอรเขามาทดแทน

5. ผบรโภคทราบถงวธการใชนามนและประโยชนของนามนในระดบพอใช ซงตองมการประชาสมพนธผาน Social Network และทาเอกสาร/ใบปลวแจกลกคา

ปญหาทพบในกระบวนการและวธการแกไข

นามนงาออรแกนค ซงผลตโดยวธแบบโบราณ

ใชพลงงานนาซงไมกอใหเกดมลพษทางอากาศและสงแวดลอม

นามนงามคณภาพ สะอาด และปลอดภย

นางสาวเสาวลกษณ มงเจรญ (พมะยม) ประธานกลมสหกรณออมทรพยเพอการผลต

บานสบสอย ผลตนามนงาดวยพลงงานกงหนนา

และครกพลงงานมอเตอรไฟฟา

“ผใหขอมลในการสกดนามนงา”

นายรงโรจน คามาสาร ประธานกลมวสาหกจชมชนตนบญ

ผลตนามนงาดวยเครองบบอดไฮโดรลก


นางวลภา เขอนรตน ประธานกลมนามนงาเพอสขภาพบานปางหม

ผลตนามนงาดวยเครองจกรสครเพรส


นางสาวสดาณ คาด ผลตนามนงาดวยแรงงานสตว ประธานกลมผลตภณฑชมชน

นามนงาดา อนทรย บานปางหม


“นามนงาสกดเยน”


14

22

14

2



เซซามนกบสขภาพ งาไดถกนามาใชเปนผลตภณฑในการเสรมสขภาพมากมาย เนองจากมสารซงมคณสมบตเปนสารแอนตออกซเดนท นกวจยพบวางามปรมาณสารเซซามนและเซซาโมลนสง ซงสารทงสองชนดนมขอมลงานวจบรายงานวา นอกจากจะชวยในการลดไขมน เพมฤทธของวตามนอ ยงเชอวาชวยปองกนโรคมะเรงและโรคหวใจ

อดนามนงาแบบพนบานดวยแรงงานวว สรางเศรษฐกจพอเพยงทองถนเชงอนรกษวฒนธรรม ณ บานปางหม จงหวดแมฮองสอน,ชขวญ ทรพยมณ: เกษตรกรรมธรรมชาต ฉบบท 7 (2549) 50-60.

การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม เพอพฒนาผลตภณฑจากถวลสง ถวเหลอง และนามนงาของกลมเกษตรกร บานบางหม อ.เมอง จ.แมฮองสอน :สมบต สงฆราช, 2552

โครงการพฒนาผลตภณฑจากนามนงาจากภมปญญาพนบาน,2550, พาณ ศรสะอาด

การจดการองคความรเพอการขยายผลการผลตและแปรรปนามนงา (อดงา) ปลอดสารเคมสวสาหกจชมชนพงตนเอง อ.เมอง จ.แมฮองสอน ระยะท 1 : สดาน คาด ,2548

ตนทนและผลตอบแทนจากการผลตนามนงา : กรณศกษากลมแปรรปผลตภณฑเกษตรปลอดสารเคมบานปางหม อาเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน,2549, มสรตน แสงแกว



สารคด รคาพลงงาน ตอนท 112 การอดนามนงา

สารคด รคาพลงงาน ตอนท 116 นามนงาวถธรรมชาต

ไมเจบ ไมแก ไมปวย สวยดวย นามนงาดา ราชนยแหงธรรมชาตบาบด รบรองวาเมอคณอานหนงสอเลมนจบ คณจะทราบถงการใชนามนงาดาเพอใหเกดประสทธภาพสงสด จากประสบการณจรงกวา 10 ป ในการรกษาและแนะนาคนไขและคนทรกสขภาพทงตางประเทศและในประเทศ

3 ราชนยแหงพชนามน ทปองกน รกษา สยบสารพดโรครายทคนไทยตองร!!! สดยอดราชนยพชนามนทมสรรพคณเหลอลน ขอบอกใหรวาไมไดมแค "นามนงา" เพยงอยางเดยว แต "นามนราขาว" และ "นามนลนน" เองกถอวาไมแพในแงของคณคา เปนดงขมทรพยแหงสขภาพ

งาดา ราชนแหงพชนามน ราชนยแหงธญพช สยบมะเรง โรคขอเสอม ทกการอกเสบ ปรบผวพรรณ

สรรพคณมหศจรรย แหง เซซามน สารสกดจากงาดา ยบยงการอกเสบไดทกชนด ปดกนการลกลามของโรคราย

คณประโยชนของถวและงา พรอมเมนอาหารรสเดด

มหศจรรย นามนงาขมอน

ภาควชาเภสชเวท และเภสชพฤกษศาสตร http://pcog2.pharmacy.psu.ac.th/thi/Article/2553/05-53/har.pdf



http://www.bbdivine.com/เซซามน-งาดา-นามนงา/เซซามน-สารสกดจากงาดา/

http://www.ftiprovince.or.th/province/ftimember_info.aspx?id=3765

http://frynn.com/งาขมอน/

http://www.rakbankerd.com/agriculture/wb/show.php?Category=agriculture&No=15962

http://www.giswebr06.ldd.go.th/lddweb/knowledge/plant/sesame/1.html

http://www.ideaforlife.net/health/eat/0014.html

งาเปนอาหารทเรารจกกนดมาตงแตเดก เพราะขนมตาง ๆมกจะมงาเปนสวนผสม ชวนใหหอมนารบประทาน แตจะมใครสกกคนทรจกงาวางาเปนพชทมคณคาอาหารสงมาก ชาวจนรจกคณคาของงามาแตโบราณ จนถงกบกลาวไววา “ กนงามคณคาดงไดหยก “และยงถอวานามนงาเปนยาอายวฒนะ สวนตาราอนเดยยงกลาวสรรพคณของงาไววา งาเปนยาบารงรางกายทาใหรางกายมนคง กาลงกายแขงแรง



http://www.ubu.ac.th/~sesame/sesamemean.htm

http://frynn.com /งาดา/

http://nippanang.org/forum.php?mod=viewthread&tid=232

http://wordpress.at2chat.com/2011/10/ ประโยชนของ-งา/

http://www.fund.cdd.go.th/book/ ใหมแนวทางการจดตง.pdf

http://thaicarbonlabel.tgo.or.th/

งาดา


วตถดบ

งาขาว

งามอน งาแดง

นาตมสก เตาแกส

ผาเตนท


เครองมอ/อปกรณ

ผาขาวบาง

กระดง ปมมอ

ตะแกรงรอนงา ถงนา 20 ลตร

ถงพลาสตก



ถงพลาสตกขนาดใหญ

กรวย พดลม

กระสอบ ตราชง

ขวดแกว



กลองบรรจภณฑ

นามนงา


ผลตภณฑ

สบนามนงา

ยาหมองนามนงา โลชนนามนงา

โฟมลางหนานามนงา

แผนการถายทอดองคความร และรปแบบกจกรรมหรอนทรรศการ

เผยแพรผานทางสอและเทคโนโลยททนสมย Facebook / pages/นามนงาบานมะยม Facebook ของหนวยงานพฒนาชมชน

เผยแพรใหกบกลมเปาหมายและผทสนใจ เชน กลมอาชพ กลมแมบาน กลมเกษตร ฯลฯ

เผยแพรในรปของแผนพบ /ประชาสมพนธ

จดทาองคความรเปนรปเลมเผยแพรในหองสมด

แผนการถายทอดองคความร และรปแบบกจกรรมหรอนทรรศการ

Fanpage นามนงาบานมะยม

ภาคผนวก

องคความรในการอดนามนงาดวยพลงงานสตว

วสดอปกรณ 1.ชดครกอดงา 11. กรวย 2.ถงใสนามนแสตนเลส 12.ถงพลาสตกใบใหญ 3.ผากรอง 13.เสอ 4.ขนตกนามห 14.กาตมนารอน 5.กระปองนมสะอาด 15.ไมพาย 6.ชะแลง 16.ถงพกนามน 7.ขวด และฉลาก 17.กลองบรรจภณฑ 8.เครองชงตวงวด 18.วว,ควาย จานวน 2-3 ตว 9. คนงาน 1-2 คน แบงเปนคนคมวว-ควายใหเดนตามครก และคนทใสนา ใสเมลดงา และตกนามนงาออกจากครก 10. เมลดงาจานวน 1 ถง หรอประมาณ 15 กโลกรม หรอ 23 ลตร ตอการอดนามนงา 1 ครก


วตถดบ งาดา งาขาว งามอน

เงนลงทน 140,840 บาท ราคาเมลดงาโดยเฉลย กโลกรมละ 80 บาท โดยจะซอเปนครง ๆ ละ 100-300 กโลกรม


1.ทาความสะอาดเมลดงา โดยการนาเมลดงามาผดหรอเปาพดลม เพอขจดสงสกปรก เชน ใบไม กาน ดน ใหสะอาด แลวนาไปตากแดด 3 วน 2. ชงหรอตวงนาหนกเมลดงา 15 กโลกรม หรอประมาณ 23 ลตร 3. ตมนาใหเดอดพลานประมาณครงชวโมง (ถานาไมสกพอจะมผลตอนามนงา) 4. ตวงนาตมสกใสลงไปในกนครก 1-1.5 กระปองนม 5. เทเมลดงาทเตรยมไว 15 กโลกรม หรอประมาณ 23 ลตรลงในครก จากนนนาววหรอควายมาเทยมกบแปนไม แลวใหเดนอดนามนในลกษณะเปนวงกลม ประมาณ 20-30 นาท จนเมลดงาแตกประมาณ 1/3 สวน ใหตวงนาตมสก 1 กระปองนม คอย ๆ หยอดนาเพอใหเมลดงากบนาเขากน บดไปเรอย ๆ ประมาณ 1 ชวโมง หมนเตมนาเปนระยะ ๆ จนไดทแลว นามนจะเรมออกมา บดตอไปจนกากงาแยกออกจากกน (เทนาขางบนทใชทงหมดหรอทเรยกวานาหวใชปรมาณทงหมดประมาณ 3-4.5 กระปองนม) ปรมาณนาทใชจะมากหรอนอยขนอยกบงาทแหงสนทดหรอไม เมลดงาสมบรณดหรอไมปรมาณมากหรอนอยของเมลดงาทใสแตละครงของการอด

ขนตอนการผลต


6. เมอนามนทไดแลวจะสงเกตจากฟองนามนเลก ๆ เทาหวไมขดกลายเปนฟองนามนเทาหวแมมอ นามนจะมสเหลองและใส แสดงวานามนไดทแลว 7.ตกนามนขางบนครกเทใสกระชอน ทมผาขาวบางรองไวใสในถงทเตรยมไว 8. หลงจากทเอานามนออกจากครกชนบนรอบแรกแลว ใหเกลยกากงาทอยบนปาก หรอชานครกลงไปอดตออก เพอใหไดนามนมากทสด โดยใหววหรอควายเดนเพออดนามนอกประมาณ 5-6 รอบ แลวใชผาขาวบางซบนามนออกจากครกชนบนจนหมด จงปลดวว และถอดสากออกจากครก แลวตกนามนทกนครกชนลางออกใหหมด 9. ใชชะแลงแซะเอากากงาออกจากครกใหหมดเปนอนเสรจสนการอดนามนงา 10. การลางครกใหใชนาอนหรอนารอนแตไมตองเดอด เทใสลงไปในครก แชงทงไวประมาณ 1-2 ชวโมง เพอใหกากงาตามซอกกนครกหลดออกมาแลวตกทง ใหทาแบบน 2 รอบ แลวใชนาเยนลางครกอกครง จากนนผงหรอจะใชผาขาวบางซบครกใหแหง สาหรบสากครกใหลางดวยนาอนแลวผงใหแหง เมออปกรณแหงทงหมดใหประกอบสากเขากบครกแลวคลมดวยพลาสตกใหสนทเพอปองกนฝนละออง 11. นานามนทไดใสถงพกตะกอน 1 เดอน กบรรจขวดเพอจาหนายตอไป


1. การใสนาในครกชนบน เชน ถาเมลดงายงไมแตก แลวใสนาหวลงไปเปนจานวนมากครงเดยว นาทใสลงไปจะเปนนากน ซงมปรมาณทเกน ทาใหไดนามนนอย เชน จากทเคยไดนามน 9 ขวด อาจจะไดเพยง 7 ขวด เนองจากกากงาไปอมนาไวและหนาตวขน ทาใหเสยเวลาดวย 2. ปรมาณนาหวทใสในการอดงาแตละครกขนอยกบลกษณะของเมลดงาดวย กลาวคอ ถาเมลดงาสมบรณดหรอแหงสนทจะใสปรมาณนาหวมากกวาเมลดงาทลบแบนหรอเมลดงาทยงไมแหงสนท 3. ตองมความใจเยน เมออดงาแลวนามนออกมานดเดยวและนามนยงไมแกดหรอยงไมไดท กเอานามนออกจากครกเลย ซงถานามนไมแกจะเกบไวนานเทาไหรนามนกจะไมใส ถาเปนงาดาจะเปนนามนสดาคลาอยแบบนน เพราะฉะนนในการอดนามนตองใชเวลาทเหมาะสมและตองปลอยใหนามนออกนาน ๆ จนมความใสมากทสด และสงเกตดฟองนาในครกประกอบไปดวย ซงฟองนามนจะขนมามขนาดเทาหวไมขดไฟจนถงขนาดหวแมมอคน แสดงวานามนไดทแลวจงตกออกจากครกได

เทคนคในการอดนามนงา


องคความรในการผลตนามนงาสกดเยน ดวยครกมอเตอรไฟฟา

เงนลงทน 207,500 บาท - ชดครกอดงา 25,000 บาท - ไดนาโม 4,600 บาท - สายพาน 2,900 บาท - โรงเรอน 50,000 บาท - โรงเกบวตถดบ 50,000 บาท - โรงบรรจภณฑ 25,000 บาท - วสด/อปกรณ 50,000 บาท

เครองมอ/อปกรณ / วตถดบ - ตะแกรงรอนงา - ผาขาวบาง - ผาเตนท - ปมมอ - ชดครกอดงา - ถงพลาสตกขนาดใหญ - ไดนาโม - ถงนา 20 ลตร - กรวย - แกวนา - กระสอบ - กระดงฝดงา - พดลม - เตาแกส - ถงพลาสตก - ตราชง - สายพาน - งาดา งาขาว งามอน

องคความรในการอดนามนงา ดวยครกมอเตอรไฟฟา

1. คดเลอกเมลดงา ใชทรอนงารอนและใชพดลมเปาทาความสะอาดเมลดงาเพอใหเมลดงาไมมเศษของ ใบงา กงกานของงา หน ดน ทราย นางาไปตากแดดประมาณ 3-4 วน จากนนนางาบรรจกระสอบเกบไวในทแหง 2. เมอจะนางาไปสกดเปนนามนจะนางาไปลางดวยนาสะอาด และตากแดดอกประมาณ 3-4 วน 3. ตมนาใหเดอด ประมาณ 10 นาท อาจจะใชนารอน นาอน หรอนาตมทงไวใหเยนได 4. เตรยมงาประมาณ 20 ลตร หรอประมาณ 12 กโลกรม 5. จากนนนาสากใสครกอดงา และนาวองสวมทหวของสากครก

กระบวนการผลต (คลายกบการใชกงหนนาแตเปลยนจากกงหนเปนมอเตอรไฟฟา)

องคความรในการอดนามนงา ดวยครกมอเตอรไฟฟา

1. ครกหมนเรว และหมนอยางตอเนอง ทาใหการบดอดเมลดงาเปนไปอยางสมาเสมอ และใชเวลาไมนาน 2. สามารถบบอดนามนไดมากกวา และกากงาเหลอนอยและมความละเอยดกวา

ขอดของการอดนามนงาดวยครกมอเตอรไฟฟา

6. ใสนาทตมสกลงในกนครกประมาณ 1 กระปองนม เรยกวา นากน เทงาทเตรยมไวในครก เปดสวตไฟฟา ใหครกหนและสากอยกบท ใชเวลาประมาณ 30 นาท งาจะถกบดละเอยด เตมนาหว 1 กระปองนม จากนนบดตอไปประมาณ 30 นาท เตมนาหวอก 3-4 กระปองนม แลวแตความชนทมอยในเมลดงา และความสมบรณของเมลดงา 7. อดงาตอไปเรอยๆ กากงาจะแนบตดครก และนามนงาจะอยตรงกลางครก วธการสงเกตนามนงทอดไดแลวหรอไม ใหสงเกตฟองของนามนจะมฟองเลกๆ และจะกลายเปนฟองขนาดใหญ ประมาณ 1-2 เซนตเมตร จากนนกปดสวตไฟ แลวตกนามนออกจากครกดานบนไดเมอตกนามนดานบนออกจากครกหมดแลว จากนนถอนสายครกออกจากวอง จากนนตกนามนออกจากครกดานตกนามนกนครก งา 20 ลตร จะไดนามนประมาณ 4-5 ลตร ใชเวลา 3-4 ชงโมง 8. จากนน นานามนงาทไดไปกรอง และเขาสขนตอนการตอนการตกตะกอนซงขนตอนนใชเวลา ประมาณ 1 เดอน จงจะบรรจขวดเพอจาหนายตอไป

องคความรในการอดนามนงาดวยเครองบบอดสครเพรส

- เมลดงาขาว งาดา - เครองจกรบบอด

- เครองกรอง - เครองบรรจ - ตะแกรงรอนงา - ผาเตนท - ตราชง - ขวดบรรจภณฑ พรอมฉลาก

อปกรณ/วตถดบทใช

เงนลงทน 277,000 บาท - เครองบบอดนามนขนาดเลก 37,000 บาท - เครองกรองนามนขนาดเลก 30,000 บาท - โรงเรอน 50,000 บาท - วสดอปกรณ 10,000 บาท - เมลดงา 150,000 บาท / ป

1. คนงานตากงา ทาความสะอาดเมลดงา ทาความสะอาดวสดอปกรณ และสถานทประกอบการ 2. คนงานประจาเครองบบอดงา และกรองนามนงา พรอมทงบรรจขวด

การจดการกาลงคน

องคความรในการอดนามนงาดวยเครองบบอดสครเพรส

การบบอดดวยเครองสกรเพลส แรงกดทกระทาตอเนอเยอของเมลดพชจะทาใหผนงเซลลแตกและบบเอานามนออกมา โดยไมจาเปนตองผานกระบวนการทาใหบรสทธ (refined oil) นามนทไดจะมคณภาพด เสมอนเมออยในเมลด และไมมการเปลยนแปลงทางเคม จงคงส กลนและรสตามธรรมชาต มสารอาหารตางๆอยอยางครบถวน ถอวาเปนนามนทมคณภาพสงทสด

1.นาเมลดงามารอนคดทาความสะอาด แยกใบและสงเจอปน แลวนาเมลดงาไปลางทาความสะอาดลางจนนาใสแลวนาไปตากแดดจดประมาณ 3 – 5 วน จนเมลดงาแหงสนท 2.กอนจะทาการบบอดตองนาเมลดงาไปตากแดดอกรอบเปนการใหอณหภมเมลดงา หรอเรยกวาการอนแดด แลวจงนามาใสเครองบบอดจนไดนามนงา 3. การบบอดนางา 1 ครงจะใชเมลดงา 4-5 กโลกรม/ ชวโมง ไดนามนงา 2-2.5 ลตร 4. นานามนงามากรองดวยเครองกรอง และบรรจขวด ตดฉลากพรอมจาหนาย

ขนตอนการผลต

เครองบบอดแบบสครเพรส

เครองกรองนามนพช

ขอดของการใชเครองบบอดแบบสครเพรส 1. ตนทนการผลตตา ใชเครองจกรแบบตงโตะขนาดเลก ใชเชอเพลงตา 2. ไมมกรรมวธทยงยาก ซบซอน ใชเวลานอย 3. สามารถทาเปนอตสาหกรรมภายในครอบครวได

องคความรในการอดนามนงาดวยเครองบบอดไฮโดรลก

อปกรณ/วตถดบทใช - เมลดงาขาว งาดา

- เครองจกรบบอด - ตะแกรงรอนงา - ผาเตนท - ตราชง - ถงสแตนเลส - ขวดบรรจภณฑ พรอมฉลาก

เงนลงทน 1,000,000 บาท - เครองบบอดแบบไอโดรลก 100,000 บาท - โรงเรอน 500,000 บาท - วสดอปกรณ 10,000 บาท - เมลดงา 240,000 บาท / ป

การจดการกาลงคน 1. คนงานตากงา ทาความสะอาดเมลดงา 2. คนงานประจาเครองบบอดงา และกรองนามนงา พรอมทงบรรจขวด 3. ทาความสะอาดวสดอปกรณ และสถานทประกอบการ

องคความรในการอดนามนงาดวยเครองบบอดไฮโดรลก

กระบวนการผลต

1. คดเลอกเมลดพนธทปลอดสารเคม โดยจะรบซอจากชาวบานในละแวกนน ซงจะมการควบคมการเพาะปลกโดยนกวชาการเกษตรคอยใหคาแนะนาตงแตการคดเลอกเมลดพนธในการปลก การเกบเกยว 2. นาเมลดงามาทาความสะอาดและนาเมลดงาไปตากแดดใหแหงสนท และนาไปบรรจใสถงพลาสตกปดใหแนนแลวใสกระสอบอกครงเพอปองกนความชน 3. กอนนาเมลดงามาบบอดตองนาไปตากแดดใหอกครงประมาณ 3-4 ชวโมง จากนนชงตวงเมลดงา 1 ถงหรอประมาณ 2 ลตรครง ซงจะไดนามนงา 2 ลตร 4. นาเมลดงาทตวงไวแลวมาใสถงเพอทาการหบนามน แลวนาถงทสะอาดมาไวดานลางเพอรองรบนามน 5. นาถงเมลดงาไปวางบนแทนบบอด จากนนใชแรงงานคน ถงใสเมลดงา

กดคนโยกเพอใหแทนอดมาบบเมลดงาจนมนามนไหลลงถงทรองรบดานลาง 6. นานามนทไดมากรองดวยผาขาวบางแลวใสถงเพอรอบรรจ 7. ระหวางรอการบรรจจะสงตวอยางนามนทไดไปตรวจคณภาพ เพอใชประเมนคณภาพในการผลตยอนหลงแตละครง ซงสามารถนามาใชเปนเกณฑในการรบซอเมลดงาเพอนามาผลตได

** หมายเหต ในการผลตทกครงพนกงานจะตองลางมอและเทา พรอมใสหมวกคลมผม ผาปดปาก ถงมอ และรองเทาบททกครงทเขาไปหองผลตนามน โดยพนกงานจะตองเขารบการตรวจรางกายและโรคเปนประจาทกป สถานประกอบการจะใหเขา-ออกทางเดยว เพอรกษาความสะอาดและคณภาพของนามน

เปรยบเทยบกระบวนการ สกดนามนงาแบบเยน

วธการสกด เงนลงทน กาลงคน ระยะเวลาทใชสกดตอครง ระยะเวลาคนทน

กงหนนา 1,665,000.- 2 3 – 4 ชวโมง 3 ป

วว-ควาย 255,840.- 2-3 3 – 4 ชวโมง 1 ป

ครกมอเตอร 207,500.- 2 3 – 4 ชวโมง 1 ป

เครองจกรสครเพรส 277,000.- 2 1 ชวโมง 1 ป

เครองจกรไฮโดรลก 1,000,000.- 2-3 ครงชวโมง 1 ป

** หมายเหต 1. เมลดงา ราคาจะแตกตางกนในทกป และแตละพนทราคาจะไมเทากน 2. ระยะเวลาคนทน ขนอยกบผลกาไรทไดในแตละป 3. หากตนทนในการลงทนสง ผประกอบการแนะนาวาควรจดตงเปนกลมวสาหกจ หรอกลมสหกรณออมทรพยเพอการผลต


ไมทใชทาครกอดงาจะตองมคณสมบตในการทนความรอนไดด และเนอไมไมบางลงเรว หรอสกหรองาย เนองจากในขณะทอดนามน ไมจะมาถหรอเสยดสกนไปมาอยตลอดเวลา ซงม 6 ชนด ไดแก 1. ไมประดลาย หรอไมประดแดง เพราะเนอไมมความแขงมาก แตกรอบ นาหนกคงทไมวาจะเปนไมดบหรอไมแหง มความทนทานตอฝน นา และแสงแดดมาก ถาใชทาครกอดงาจะมความทนทานมากและจะไมดดนามนเขาไปในเนอไม แตมตามากทาใหควานยาก 2. ไมประดชงชน ไมชนดนมความทนทานมากกวาไมชนดอน เมอเนอไมแหงจะมความทนทานเหมอนเขาควาย ไมมตาไม เนอไมตรง เมอขดเนอไมจะมความลนและความเงามาก หากใชทาครกตองทาชวงทไมยงดบอย หากเนอไมแขงแลวจะทาไมได เพราะเนอไมมความแขงมาก 3. ไมแดง 4. ไมขนน ตองเปนไมทแกจด 5. ไมพยอม ใชทาครกทใชอดนามนงาทใชแรงงานสตว หรอพลงงานนา และตองเปนไมทแกจด 6. ไมฉาฉา ไม 1 ตน สามารถนามาทาครกและอปกรณครกได 3 ชนด คอ แปนไมทใชหมนครก สาก และวอง ถาไมไดอปกรณทกลาวมา ใหไดแส หรอนอต หรอสลกแทนวองกได ถาไดทงหมดจากไมตนเดยวกนถอวาดมาก ตอนทจะเอาครกมาตงหรอฝงลงไปในดน ตองขดดนใหมความลก 2.5 เมตร และความสงของตวครกทอยบนดน 1 เมตร ความยาวทงหมดของครก คอ 3.5 เมตร การทาครกม 2 ประเภท คอ ครกแบบหมอตองปลว และครกแบบหมอตองแอป ซงครกทงสองแบบมลกษณะตางกนและเหมอนกน ดงน - ลกษณะทเหมอนกน คอ ความกวางของปากครก 12 นว ความกวางบรเวณเอวครก 6 นว ความกวางของกนครกสวนลาง 8 นว และความลกของครก 14 นว - ลกษณะทตางกน คอ ครกแบบหมอตองแอป มความลกตงแตปากครกสวนบนลงไปหาสวนเอวครก 8 นว และความลกจากเอวครกไปหากนครกสวนลาง 6 นว สวนครกแบบหมอตองปลว มความลกตงแตปากครกสวนบนลงไปหาสวนเอวครก 7 นว และความลกจากเอวครกไปหากนครกสวนลาง 7 นว

องคความรในการทากงหนนาสาหรบอดนามนงา


ไมทจะใชทาแปนไม หรอเอหลา สามารถใชไมอยางอนได นอกจากไมประด เชน ไมพะยอม โดยแปนไมจะมความยาว 7 ศอก มความกวาง 18-20 นว การทาสาก จะใชไมหนากวาง 6x6 นว ยาวประมาณ 1.50 เมตร เหลาใหมลกษณะเรยวและกลม ปลายสากจะใหญกวาหวสาก การทาวองจะใชไมขนาดหนากวาง 8x8 นว ยาวประมาร 1.50 เมตร วองจะใหญกวาวากเลกนอย วองจะมรปทรงตรงโคนใหญ และบรเวณปลายจะเลกกวาโคน มลกษณะโคงเลกนอย ความยาวของสากและวองตองมความสมพนธกน โดยดจากระดบความสงของแปนไม หรอเอหลาจากพนดน ในขณะทวองและสากสวมกนอยจะตองไมสงหรอตาจนเกนไป ตองใหไมแปนขนานกบแนวนอนไปกบพนดน ถาสากสนกวาวองจะทาใหแปนไมลงตา แตถาสากยาวกวาวองจะทาใหไมแปนสงขน

องคความรในการทากงหนนาสาหรบอดนามนงา

องคความรในการทากงหนนาสาหรบอดนามนงา การทาแกนกงหนนาจะใชไมประด หากไมมไมประดอาจจะใชไมเนอแขง เชน ไมแงะ ไมแดง ไมจะราน กได ซงกงหนนาทบานสบสอยจะมซ 12 อน และใบรบนาจะทาจากไมสกเชนเดยวกน เพราะทนนา และนาหนกเบา เนอไม ไมแตกเวลาตตะป ขนาดของใบรบนากวางประมาณ 40 เซนตเมตร สาหรบกนครกใสเดอยทเปนเหลกแผนรองรบแกนเหลกทกนครก จะไมใสลกปนเพราะจะทาใหครกหมนเรวเกนไป ครกอดงาของบานสบสอยมความสง 1.9 เมตร มเฟองหรอแขน 32 ซ ความยาวซละ 1 เมตร มซแกนเพลา 9 ซ ไวสาหรบฉดซหรอเฟองมครกทง 32 ซ ถากงหนหมน 3.55 รอบ ครกจะหมน 1 รอบ


ชุดความรู้กินได้ | น้ำมันงาสกัดเย็น

Documents