ตอนท ๑ บทน ำ

ควำมเปนมำ

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารทรงมพระราชด ารสในเรองการศกษาวา การจดการศกษาตองดภาพรวมทงประเทศ เพราะทกวนนการศกษาคอนขางออนแอ และมงเนนการเรยนการสอนเนอหาบางเรองมากเกนไป ทรงมพระราชด ารใหมการน าองค ๔ แหงการศกษา คอ พทธศกษา จรยศกษา หตถศกษา และพลศกษา และหวใจนกปราชญ คอ ส จ ป ล หมายถง การฟง การคด การถาม และการเขยน ซงเปนหวใจส าคญของนกปราชญและบณฑต อกทงยงจะเปนเทคนคในการชวยใหผเรยนมทกษะการเรยนเกงมากขน โดยทรงมพระราชด ารใหน าทงสองเรองมาใชในการจดการศกษา

แนวทางการปฏรปการศกษาอยางเปนรปธรรม นโยบายหนงของรฐบาล คอ การลดเวลาเรยน ภาควชาการลง แตตองไมกระทบเนอหาหลกทเดกๆ ควรเรยนร ซงหมายความวาครตองใชความสามารถ ในการออกแบบการเรยนรใหนกเรยนไดสาระทตองรครบถวนอยางมประสทธภาพมากขน จากนโยบาย การลดเวลาเรยนดงกลาว จงน ามาสการปฏบตโดยก าหนดใหโรงเรยนเรยนภาควชาการ ถงเวลาบาย ๒ โมงครง หรอเวลา ๑๔.๓๐ น. แตเวลาทโรงเรยนเลกยงคงเหมอนเดมตามก าหนดของ แตละโรงเรยนซงมกจะเปนชวงบาย ๔ โมง หรอเวลา ๑๖.๐๐ น. ดงนนชวงระยะเวลาระหวาง หลงเลกเรยนจนกวานกเรยนจะกลบบานซงนกเรยนยงคงอยทโรงเรยน โรงเรยนจะตองจดกจกรรมสรางสรรคตางๆ ใหนกเรยนปฏบต และควรเปนกจกรรมทมความหลากหลายทชวยเพมพนทกษะการคดวเคราะห ความมน าใจตอกน การท างานเปนทม และทส าคญควรมกจกรรมกระตนใหเดกไดคนหาศกยภาพและความชอบของตนเอง ซงเชอวาเดกทกคนมความพเศษ มความสามารถในแบบฉบบของตนเอง การจดกจกรรมไมจ าเปนตองเปดใหเฉพาะหองเดยวกน หรอระดบชนเดยวกน บางกจกรรมสามารถศกษาหรอท ารวมกนหลายระดบช นได เพอใหเดกๆ รจกปรบตว การชวยเหลอดแลกน การมปฏสมพนธกบคนหลายชวงวย โดยเปนการจ าลองสภาพจรงในสงคมใหเดกไดเรยนร ซงจะยงชวยเพมทกษะในการแกปญหาใหกบเดกไทยตอไป

การลดเวลาเรยน เพมเวลาร เปนกรอบวสยทศน ดานการศกษา เพอเตรยมนกเรยนใหพรอมเขาสการเรยนรในศตวรรษท 21 ของไทยนน สอดคลองกบของหลายประเทศทเปนผน าดานการศกษาของโลก ทเหนพองกนกบแนวคดส าคญในศตวรรษท 21 เรองของจตส านกตอโลก ความรพนฐานการประกอบ สมมาอาชพ ความรพนฐานดานพลเมอง สขภาพ และสงแวดลอม และทกษะทจ าเปนในศตวรรษท 21 อนไดแก ทกษะการเรยนรและนวตกรรม ทกษะดานสารสนเทศ สอและเทคโนโลย ทกษะการท างาน ทกษะชวตทใชไดจรง (กบครอบครว โรงเรยน ชมชน รฐ และประเทศชาต) โลกก าลงเปลยนแปลง คนทมความรและทกษะในการรบมอกบความเปลยนแปลงทเกดขนอยางตอเนอง และสามารถปรบตวเองใหเขากบสถานการณใหมๆ ไดเทานนทจะประสบความส าเรจ ทกษะแหงศตวรรษท 21 จะชวยใหนกเรยนสามารถเรยนร และปรบตวตอการเปลยนแปลงไดตลอดเวลา

นอกจากนน จากผลการสงเคราะหเอกสาร งานวจยเกยวกบหลกสตร และผลการใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ตลอดจนผลการประเมนคณภาพการศกษาตาง ๆ พบวา

- ผลการประเมนคณภาพการศกษาของนกเรยนต ากวาเกณฑทก าหนด ทงผลการทดสอบระดบชาต (O-NET) ผลการสอบ PISA ทง ๆ ทโรงเรยนใชเวลาจดการเรยนการสอนมากขน เปนเวลา ๗ หรอ ๘ ชวโมงตอวน

๒

- เดกคดไมเปน วเคราะหไมได ขาดทกษะชวต อดแนนเนอหาวชาการมากกวาใหเรยนรดวยตนเอง - เดกนกเรยนมภาระงาน การบานมากเกนไป หรอตองน าการบานไปท าทบาน - เดกเครยด และตองเรยนพเศษมาก

จากทกลาวขางตน ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ไดนอมน าพระราชด ารสของสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร และนโยบายของรฐบาลเกยวกบการบรหารจดการเวลาเรยน “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร” มาสการปฏบตในโรงเรยนอยางเปนรปธรรม ครผสอนมการปรบเปลยนรปแบบการจดการเรยนรทเนนใหนกเรยนไดปฏบตและเรยนรดวยตนเองมากขน นกเรยนไดรบการพฒนาใหมคณภาพ และมความสขในการเรยนรอยางแทจรง วตถประสงค วตถประสงคของการบรหารจดการเวลาเรยน “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

๑. เพอขบเคลอนการน าหลกสตรสถานศกษา ไปสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ ตามหลกการของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

๒. เพอใหสถานศกษาสามารถบรหารจดการหลกสตรสถานศกษา สงเสรมและพฒนานกเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนร มทกษะในการคดวเคราะห และไดรบการพฒนาเตมตามศกยภาพ ตามความสนใจและถนดของนกเรยนแตละบคคล

๓. เพอใหสถานศกษาสามารถการบรหารจดการเวลาเรยน และจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ไดอยางเหมาะสม ทงดานวชาการ ดานปฏบต นกเรยนไดรบการพฒนาเตมตามศกยภาพ ตามความสนใจและถนดของแตละบคคล

๔. เพอใหนกเรยนมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนร มความสามารถในการคดวเคราะห พฒนาตนเองตามความสนใจและความถนดอยางเตมตามศกยภาพ และมความสขกบการเรยนร

๕. เพอใหพอ แม ผปกครอง และผเกยวของกบการจดการศกษามความพงพอใจในการจดการศกษาของโรงเรยนและมสวนรวมในการจดการศกษา

ควำมหมำย เพอใหการน านโยบาย “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร” ไปสการปฏบตมความชดเจนตรงกนจงก าหนดความหมายของค าส าคญ ไวดงน

๑. ลดเวลำเรยน หมายถง การลดเวลาเรยนภาควชาการและการลดเวลาของการจดกจกรรม การเรยนรทผเรยนเปนผรบความร เชน การบรรยาย การสาธต การศกษาใบความร ใหนอยลง

๒. เพมเวลำร หมายถง การเพมเวลาและโอกาสใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง มประสบการณตรง คดวเคราะห ท างานเปนทม และเรยนรดวยตนเองอยางมความสขจากกจกรรมสรางสรรคทหลากหลายมากขน

๓. กำรบรหำรจดกำรเวลำเรยน หมายถง การจดสดสวนเวลาของการจดกจกรรมการเรยนรท ผเรยนเปนผรบความรใหนอยลง และเพมเวลาของกจกรรมการเรยนรทผเรยนเปนผลงมอปฏบตจรง และสรางความรดวยตนเองมากขน เพอใหผเรยนไดรบการพฒนาตามความสนใจ ความถนดและความตองการ ไดเพมพนทกษะการคดวเคราะห ทกษะชวต ความมน าใจ การท างานเปนทม และมความสขในการเรยนร

๓ แนวคดกำร “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

“ลดเวลำเรยน เพมเวลำร” อาจจะไมใชเรองใหมส าหรบการจดการเรยนรในปจจบนเพราะโรงเรยนหลายแหงด าเนนการอยแลว แตอยางไรกตาม ยงมผเกยวของทงผบรหารสถานศกษา ครผสอนนกเรยน ผปกครอง มความกงวล สงสยวาท าไมตองลดเวลาเรยน เพมเวลาร ในประเดนนถาเราพจารณาแลวจะพบวา ในปจจบนนการเรยนรของเดกนกเรยนไดเปลยนแปลงไป อนเนองมาจากมแหลงเรยนรสอและเทคโนโลย เชน Internet, Computer, Tablet หรอ Smart Phone และอน ๆ อกมากมายทนกเรยนสามารถใชในการเรยนรไดดวยตนเอง และการเรยนรดงกลาวไมจ าเปนตองจ ากดเฉพาะในหองเรยนตามเวลาทครก าหนด นกเรยนสามารถเรยนรไดทกแหง ทกเวลาทงในหองเรยนและนอกหองเรยนตามความพรอม ความสามารถของนกเรยน ครผสอนตองปรบวธการจดการเรยนร และนกเรยนตองเปลยนวธการเรยนรของตนเอง จดการเรยนรโดยเนนผเรยนเปนส าคญดวยวธการทหลากหลาย อาทเชน การจด การเรยนรโดยใชกระบวนการกลม (Group Process) การจดการเรยนรโดยใชโครงงาน (Project-Base Learning) เรยนรจากกจกรรมการปฏบตจรง จากประสบการณตรง ใชค าถามเพอกระตนใหผเรยน คดวเคราะหและสบคนขอมล นกเรยนมทกษะการเรยนรตลอดชวต สามารถน าไปใชในชวตจรงได มการจด กจกรรมโดยใหนกเรยนทกคนไดเรยนรรวมกน ครจะเปลยนบทบาทจากผสอนมาเปนผอ านวยความสะดวกเปนทปรกษา ชแนะ ชวยเหลอนกเรยนใหประสบผลส าเรจ และนกเรยนเรยนรดวยตนเอง เรยนรเปนทมหรอจากกลมเพอนมากขน ซงการเรยนรลกษณะนท าใหนกเรยนไดเรยนรอยางมความสข ภายใตแนวคด ดงน

๑. กจกรรมเปนทางเลอก สนองตอบความสนใจความถนดของผเรยนอยางหลากหลาย ๒. เรยนรหลกการ สรางความรผานกระบวนการและกจกรรม (Process and Content) ๓. ลงมอปฏบตและสรางความรในบรรยากาศทอบอน อสระ และปลอดภย ๔. ปรบบทบาทครจากการเปนผสอนเปนผใหค าปรกษาชแนะ (Coach & Mentor) ๕. ครผสอนควรใชวธการประเมนผลทหลากหลาย และเปนการประเมนตามสภาพจรง วเคราะห

คณภาพและพฒนาการของนกเรยน มากกวาการประเมนนกเรยนจากการสอบเทานน

ทฤษฎกำรเรยนรทสนบสนนแนวคด “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร” ทฤษฎการเรยนรทสนบสนนแนวคด การลดเวลาเรยน เพมเวลาร คอทฤษฎคอนสตรคตวสต

(Constructivist) ซงเปนทฤษฎทใหความส าคญกบตวผเรยน เชอวาผเรยนสามารถสรางความรไดดวยตนเอง จากการมปฏสมพนธกบบคคลอนและสงแวดลอมอยางกระตอรอรน

กรอบแนวคดของทฤษฎคอนสตรคตวสต (Constructivist) ๑. นกเรยนเปนผสรางความรดวยตนเอง และนกเรยนแตละคนสรางความรดวยวธการทแตกตางกน

รวมทงอาจแตกตางกบแนวทางของผสอน ๒. ประสบการณเดมของนกเรยนเปนพนฐานทส าคญของการสรางความรใหมและนกเรยนแตละ

คน มความรและประสบการณเดมทแตกตางกน ๓. การมปฏสมพนธกบสงแวดลอม การมประสบการณตรง และการแลกเปลยนความคดเหนกน

ของผเรยนมสวนชวยในการสรางความรใหม ๔. ครมบทบาทในการจดบรบทการเรยนรตงค าถามททาทายความสามารถ กระตนสนบสนนให

นกเรยนเกดการสรางความร และใหความชวยเหลอนกเรยนในทก ๆ ดาน

๔

สมมตฐำนของทฤษฎคอนสตรคตวสต (Constructivist) ทฤษฎคอนสตรคตวสต มสมมตฐานเกยวกบการสรางความรของนกเรยน ดงน ๑. มนษยสรางความรผานกจกรรมการไตรตรอง การสอสาร และการอภปราย ซงท าใหพวกเขา

สรางประสบการณในการแกปญหา โดยมแผนภาพโมเดลการเพมพลงการเรยนรของผเรยน ในการอธบายความอยากรอยากเหนการมปฏสมพนธ ความขดแยง การไตรตรอง การจดโครงสรางใหม การสรางพลงกบเพอนทางปญญาการเรยนร ดงน ๑.๑ ความอยากรอยากเหนและความขดแยงเปนกลไกส าคญในการกระตนใหนกเรยนอยากเรยน ๑.๒ การมปฏสมพนธกบเพอนเปนองคประกอบทกอใหเกดความขดแยงทางปญญา ๑.๓ ความขดแยงทางปญญาน ามาซงการไตรตรอง ๑.๔ การไตรตรองกระตนใหเกดการจดโครงสรางใหมทางปญญา ๑.๕ จากขอทกลาวขางตนเกดเปนวงจร โดยประสบการณของนกเรยนมผลตอการเกดของวงจรและวงจรนเองทท าใหนกเรยนสามารถสรางพลงการเรยนรใหกบตนเอง ๒. การสรางความรของนกเรยนแตละคนแตกตางกนและตางจากทผสอนคาดหวงผสอนตองยอมรบและจดการทจะสนบสนนสงทผเรยนคด ๓. องคประกอบส าคญในการจดการเรยนร มดงน ๓.๑ การรวบรวมสงทนกเรยนสรางขนใหเปนไปในแนวทางทถกตอง ๓.๒ การสรางแรงจงใจภายในเปนปจจยทส าคญในการสรางความร ๓.๓ การวเคราะหความคดของนกเรยนในกระบวนการเรยนการสอน

ดงนน การจดการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ครผสอนตองใชเวลาสอนเนอหาสาระใหนอยลง แตจดเวลาสงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเองมากขน ครผสอนตองกระตนใหนกเรยนสามารถสรางความรไดดวยตนเอง ซงบทบาทการสอนของครผสอนแมจะนอยลง แตบทบาททเพมมากขนของครผสอน คอ ตองมการวางแผนและออกแบบกจกรรมการเรยนการสอน เตรยมสอ แหลงเรยนร และเตรยมค าถามทกระตนใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเอง

หลกกำรของกำรจดกจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร” การจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” มหลกการทส าคญ ดงน

1. จดกจกรรมการเรยนรทมงเพมพนทกษะการคดวเคราะห ทกษะชวต ทกษะการแกปญหา การท างานเปนทม สรางเสรมคณลกษณะ คานยมทดงามและความมน าใจตอกน

2. จดกจกรรมการเรยนรทครอบคลมหลกองค ๔ แหงการศกษา ไดแก 2.1 ดานพทธศกษา คอ ความรอบรวชาการทจ าเปนส าหรบการด ารงชวตการศกษา และ

การเรยนร 2.2 ดานจรยศกษา คอ การมศลธรรมจรรยาทด มความซอสตยตอตนเองและผอน

มความรบผดชอบตอหนาทและมส านกทดตอสวนรวม 2.3 ดานหตถศกษา คอ ความรและทกษะในการท างาน มความคดสรางสรรค มทศนคตทด

ตองาน และเหนคณคาของการท างาน 2.4 ดานพลศกษา คอการมสขภาพแขงแรง การกนอาหารทถกตอง และการออกก าลงกายให

เหมาะสม รวมทงความสะอาดและสขาภบาลดวย

๕

3. จดกจกรรมการเรยนรทสนองตอบความสนใจ ความถนด และความตองการของผเรยน ทกคน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล

4. จดกจกรรมการเรยนรท เนนผ เรยนเปนส าคญ เพมโอกาสใหผ เรยนไดลงมอปฏบตจรง มประสบการณตรง สรางความรดวยตนเอง และเรยนรอยางมความสข

5. จดกจกรรมการเรยนรอยางมความหมายและเชอมโยงกบชวตจรงของผเรยน ใชชมชน ภมปญญา สงแวดลอม และเทคโนโลยสารสนเทศรอบตวเปนแหลงเรยนร

6. จดกจกรรมการเรยนร เปดโอกาสใหผเรยนไดวางแผน คดวเคราะห อภปราย สรปความรน าเสนอ จดประกายความคด สรางแรงบนดาลใจ สรางความมงมนเพอแสวงหาความร การแกปญหาและสรางสรรคนวตกรรม

7. จดกจกรรมการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลา ทกสถานท มการประสานความรวมมอกบบดา มารดา ผปกครอง และบคคลในชมชนทกฝาย เพอรวมกนพฒนาผเรยนตามศกยภาพ

8. จดกจกรรมการเรยนรใหผเรยนเรยนรรวมกนเปนทม เปนการเรยนรในระหวางการท างาน ททกคนในทมเนนความเปนระบบ มวจารณญาณรวมกนตลอดเวลาวาก าลงท าอะไร จะท าใหดขนอยางไร แลกเปลยนประสบการณซงกนและกน มการชวยเหลอเกอกล มความสามคค มน าหนงใจเดยวกน มความเปนผน าผตามทด

9. จดกจกรรมเรยนรควบคกบการประเมนผลการเรยนรทเนนการประเมนสภาพจรง (Authentic Assessment) โดยใชเทคนควธการประเมนสภาพจรงทหลากหลาย ทใหความส าคญกบการประเมน การปฏบต (Performance Assessment)

บทบำทครในกำรจดกำรเรยนรกจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

ครผสอน ตองลดบทบาทจากเดมทคอยสอนเนอหา สาระ ใชเวลาในชนเรยนมาก สงการให นกเรยนไดท าตามทครก าหนด มาเปนผทคอยอ านวยความสะดวก ลดเวลาเรยนเนอหาในชนเรยน ใหนอยลง และสงเสรม กระตนใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเอง กลมเพอนมากขน เพมเวลารจากสอ เทคโนโลยและแหลงเรยนร หรอกจกรรมสรางสรรคตาง ๆ ทครจดใหทงในและนอกหองเรยน ตามความถนด ความสนใจและความตองการของนกเรยน ซงมประเดนส าคญทครผสอนตองค านงถงในการจดการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ดงน

๑. ครผสอนตองเขาใจแนวคดทวา ผเรยนสามารถสรางองคความรไดดวยตวเอง โดยเชอมโยงความรเดมทมอยภายในเขากบการไดลงมอปฏบตกจกรรมตาง ๆ ดงนนครจงควรน าแนวคดนไปพฒนาวางแผน การจดกจกรรมการเรยนรเพอใหนกเรยนเกดความรทคงทนและเกดทกษะทตองการ

๒. ครผสอนตองตระหนกวาในการจดการศกษาแกนกเรยนนน ควรสงเสรมใหนกเรยนเกดความสนใจในการเรยนร และมก าลงในการเรยนร ไมใชเนนแตเพยงเนอหา ความรทจะสอนเทานน

๓. ครมบทบาทเปนผแนะน า สรางบรรยากาศและจดสถานการณทกระตนใหนกเรยนเกดการเรยนร ดวยตนเอง มากกวาการเรยนจากค าบอกของผสอน

๔. ครตองจดกจกรรมใหเชอมโยงระหวางผเรยนดวยกน ผเรยนกบคร และครภายในสถานศกษาเดยวกนหรอตางสถานศกษา ระหวางสถานศกษา และสถานศกษากบชมชน เพอสรางสภาพแวดลอม ในการเรยนรทเปนประโยชน ใหนกเรยนไดลงมอปฏบตอนจะกอใหเกดประสบการณตรงกบนกเรยน

๖

๕. ครมบทบาทในการจดกจกรรมการเรยนรในลกษณะการเรยนรแบบรวมมอระหวางนกเรยนกบคร และนกเรยนกบนกเรยนดวยกน เพอฝกทกษะการท างานเปนทม การเรยนรดวยตนเอง และทกษะส าคญ อน ๆ ทเกยวของ

๖. ครออกแบบ สรางสรรคกจกรรมการเรยนร จดสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนรดวยตนเองของผเรยนมากกวาการเปนผถายทอดความรหนาหองเพยงอยางเดยว

๗. ครผสอนควรสอนใหนกเรยนเกดความเขาใจเกยวกบมโนทศน และแนวคดทส าคญ มากกวา การทองจ าได

๘. ครผสอนควรกระตนใหนกเรยนเหนคณคา มทศนคตทด และสามารถน าความรไปประยกตใช ในชวตจรง มากกวาทจะน าความรไปใชในการสอบเทานน

๙. ครผสอนควรสอนใหนกเรยนเหนภาพรวมของเนอหาและเขาใจการเชอมโยงกนของเนอหา มากกวาทจะสอนเนอหาแยกกนเปนเรองๆ

๑๐. เนนทกระบวนการของการเรยนรของนกเรยนมากกวาการเนนไปทผลการเรยนรเพยงอยางเดยว ๑๑. สงเสรมใหนกเรยนคดอยางมวจารณญาณโดยการใชค าถามกระตน มากกวาการใหนกเรยน

ปฏบตตามค าสงเทานน ๑๒. ครเอาใจใสผเรยนเปนรายบคคล และแสดงความเมตตาตอผเรยนอยางทวถง ๑๓. ครจดกจกรรมและสถานการณเพอสงเสรมใหผเรยนไดแสดงออกและคดอยางสรางสรรค ๑๔. ครสงเสรมใหผเรยนฝกคด ฝกท า และฝกปรบปรงตนเอง ๑๕. ครสงเสรมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรจากกลม พรอมทงสงเกตสวนดและปรบปรงสวนดอย

ของผเรยน ๑๖. ครใชสอและแหลงเรยนรทหลากหลายและเชอมประสบการณกบชวตจรงเพอฝกการคด

การแกปญหา และการคนพบความร ๑๗. สงเสรมใหนกเรยนมความกระตอรอรนและเรยนรไดดวยตนเอง มากกวาการทนกเรยนเรยนร

จากการท าแบบฝกหดและทองจ า ๑๘. ค านงถงความแตกตางระหวางบคคลของนกเรยน ทงในดานความเหมาะสมกบนกเรยน

มากกวาการใชวธสอนแบบเดยวกนกบนกเรยนทงหมดทกคน ๑๙. ใชวธการประเมนผลทหลากหลาย และเปนการประเมนตามสภาพจรง ในการวเคราะห

คณภาพและพฒนาการของนกเรยนมากกวาการประเมนนกเรยนจากการสอบเทานน

๗ แนวทำงกำรบรหำรจดกำร “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

แผนภมแนวทางการบรหารจดการ “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ของสถานศกษา

แนวทางการก าหนดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” สถานศกษาพจารณาเลอกแนวทาง การก าหนดกจกรรมทสอดคลองกบบรบทและศกยภาพของสถานศกษา ดงน

สงเสรม สนบสนน

พฒนาบคลากร จดสรรงบประมาณและ

ทรพยากร ด าเนนงานแบบมสวนรวม สงเสรมสนบสนนทาง

วชาการ

จดท าโครงสรางเวลาเรยน โครงสรางหลกสตรสถานศกษา

และจดท าตารางเรยน

จดท า/คดเลอกกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”

คณะกรรมการสถานศกษาพจารณาใหความเหนชอบ

จดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”

วจย/ ตดตาม ประเมนผลการจดกจกรรม

ควบคมคณภาพ

นเทศตดตามการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร วจย/ประเมนผลและพฒนา

กจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”

การด าเนนการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”

สถำนศกษำ

แนวทำงท 1 โรงเรยนจดกจกรรมหลากหลายใหนกเรยนเลอกตามความถนด ความสนใจรายบคคล/รายกลม

แนวทำงท 2 โรงเรยนเปดโอกาสใหผเรยนรายบคคล / รายกลมเสนอกจกรรม ครเปนทปรกษาพจารณาดแล ชวยเหลอ

แนวทำงท 3 โรงเรยนทจดการศกษาหลายระดบใชแนวทางท 1 รวมกบแนวทางท 2 ทสอดคลองกบสภาพและบรบทของโรงเรยน ชมชน

๘

การบรหารจดการเวลาเรยนและการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” มแนวทางดงตอไปน

1. สงเสรม สนบสนน สรางความเขาใจในการน านโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” สการปฏบต แกครและผเกยวของทกฝาย 2. ปรบโครงสรางเวลาเรยนของสถานศกษาและจดท าตารางเรยนใหเหมาะสมกบการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” แตละชวงชน

3. เลอกก าหนดกจกรรมใหตอบสนองตอความสนใจ ความถนดและความตองการของผเรยนอยางหลากหลาย สอดคลองกบชวงวย และวฒภาวะของผเรยน

4. จดระบบขอมลสารสนเทศเกยวกบกจกรรม แหลงเรยนร ภมปญญาทองถนตามบรบทของ สถานศกษาและชมชน

5. สงเสรมและสนบสนนงบประมาณ สอการเรยนรและสงอ านวยความสะดวกใหเออตอการจด กจกรรมอยางมประสทธภาพ

6. ก ากบ ตดตามการจดกจกรรมอยางเปนระบบ 7. ใชการนเทศภายใน การเสวนาสะทอนผลหลงการปฏบต (After Action Review : AAR)

เปนเครองมอในการศกษาและพฒนาประสทธภาพกระบวนการและกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” และเปนเครองมอการพฒนาบคลากรอยางสม าเสมอ ตอเนอง

8. ศกษา วจยและพฒนา “กระบวนการบรหารจดการเวลาเรยน” อยางเปนระบบ

๙

ตอนท ๒ กำรขบเคลอนนโยบำย “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร” สกำรปฏบต

กำรขบเคลอนนโยบำย “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร” การขบเคลอนนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรมนน มหนวยงาน

ตาง ๆ ทเกยวของกบการจดการศกษาหลายหนวยงาน ในการด าเนนการตองมความชดเจนและสอดคลองกน มส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เปนหนวยงานหลก รวมกบส านกตางๆ ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยมบทบาทของหนวยงานและขนตอนการด าเนนงาน ดงน

๑. กระทรวงศกษำธกำร ๑.๑ ประกาศนโยบาย “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร” ๑.๒ มอบนโยบายใหหนวยงานทเกยวของเพอขบเคลอนสการปฏบต ๑.๓ สงเสรม สนบสนน ก ากบ ตดตาม การน านโยบายไปสการปฏบต ๑.๔ ก ากบ ตดตาม อยางตอเนอง ๒. ส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรศกษำขนพนฐำน (สพฐ.) ๒.๑ จดท าคมอการบรหารจดการเวลาเรยน “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” และชดเอกสาร

กจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ประกอบการขบเคลอนนโยบายสการปฏบตในระดบสถานศกษาและระดบชนเรยน

๒.๒ สรางความรความเขาใจกบบคลากรของหนวยงานทเกยวของ ๒.๓ คดเลอกโรงเรยนน ารอง รอยละ ๑๐ ปการศกษา ๒/๒๕๕๘ และด าเนนการทกโรงเรยน

ในปการศกษา ๒๕๕๙ ๒.๔ สงเสรม สนบสนน ก ากบ ตดตาม การน านโยบายไปสการปฏบต ๒.๕ จดประชมแลกเปลยนเรยนรและน าเสนอผลงานทประสบผลส าเรจ ๒.๖ สรปและรายงานผล ๓. ส ำนกงำนเขตพนทกำรศกษำ (สพป. / สพม.)

๓.๑ สงเสรม สนบสนน การน านโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” สการปฏบตระดบ เขตพนทการศกษา และก าหนดแนวทางการขบเคลอนระดบเขตพนทการศกษาอยางชดเจน ๓.๒ ศกษาคมอการบรหารการจดเวลาเรยน “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” และชดเอกสารกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ประกอบการด าเนนงานทเกยวของ ๓.๓ ประชมชแจง โรงเรยน / ผเกยวของ ๓.๔ นเทศ ก ากบ ตดตาม และประเมนผลการท านโยบายไปสการปฏบต ๓.๕ ประชมแลกเปลยนเรยนร ๓.๖ สรปและรายงานผล

๑๐ ๔. สถำนศกษำ สถานศกษาเปนหนวยปฏบตทส าคญ มขนตอนการด าเนนงาน ดงน ๔.๑ ศกษาวเคราะหนโยบาย คมอการบรหารจดการเวลาเรยน “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” และชดเอกสารกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ๔.๒ ก าหนดตวชวดภาพความส าเรจ ของการบรหารจดการเวลาเรยน “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”ของโรงเรยน ผบรหารสถานศกษา ครผสอน และนกเรยน อยางชดเจน มความเขาใจตรงกน ๔.๓ สรางความตระหนก ความเขาใจในการด าเนนงานแกครผสอน และผเกยวของ ในสถานศกษา ๔.๔ จดท าขอมลสารสนเทศเกยวกบความสนใจ ความถนด และความตองการของผเรยน เปนรายบคคล ๔.๕ วเคราะหโครงสรางหลกสตรสถานศกษาและการน าหลกสตรไปใช หลกสตรระดบชนเรยน ความพรอมของครผสอน สอ แหลงเรยนร อาคารสถานท และหองปฏบตการ ๔.๖ ปรบและออกแบบตารางเรยนทเออตอการ “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ตามแนวทางการบรหารจดการเวลาเรยนทลดเวลาเรยนและเพมเวลาร โดยแนวทางการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” มรายละเอยดพรอมตวอยางในเอกสารคมอการบรหารจดการเวลาเรยน “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” และ ในชดเอกสารกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ประกอบการด าเนนงาน ๔.๗ ออกแบบกจกรรมทหลากหลาย สอดคลองกบชวงวย สนองความสนใจ ความถนด และความตองการของผเรยน ซงอาจพจารณาจากกจกรรมทโรงเรยนด าเนนการอย และหรอเลอกจากกจกรรมในชดเอกสารกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” หรอจากสอและแหลงเรยนรอนๆ ๔.๘ ด าเนนการจดการเรยนรและจดกจกรรม ตามตารางเรยนทก าหนด ๔.๙ นเทศ ตดตาม ประเมนผลการด าเนนงาน ๔.๑๐ ประชม เสวนา ทบทวนหลงการปฏบตงาน (After Action Review : AAR) น าผลไปใชในการพฒนาอยางตอเนอง ๔.๑๑ สรปรายงานและเผยแพรผลการด าเนนงาน บทบำทของผเกยวของในระดบสถำนศกษำ ๑. ผบรหำรสถำนศกษำ ๑.๑ เปนผน าการขบเคลอนนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ระดบโรงเรยน และการบรหาร จดการเวลาเรยนทเออตอการ “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ๑.๒ อ านวยความสะดวก ปรบปรงและพฒนาปจจยตาง ๆ ใหมความพรอมในการปฏบต ๑.๓ ประสานและแสวงหาความรวมมอจากชมชน แหลงเรยนรนอกสถานศกษาและ ภมปญญาตาง ๆ มารวมในการบรหารจดการเวลาเรยน การจดการเรยนร และการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ๑.๔ นเทศ ก ากบ ตดตาม อยางเปนระบบและตอเนอง ๑.๕ จดเวทเสวนาทบทวนหลงการปฏบตงาน (After Action Review : AAR) ๑.๖ น าผลการทบทวนหลงการปฏบตงาน (After Action Review : AAR) และผลการประเมน ไปใชในการพฒนาการบรหารจดการเวลาเรยนและการจดกจกรรมการเรยนร ใหสงผลตอคณภาพของผเรยน

๑๑ ๒. ครผสอน ๒.๑ วเคราะหผเรยนเปนรายบคคล และจดท าฐานขอมลสารสนเทศเกยวกบความสนใจ ความถนดและความตองการ จ าแนกเปนระดบชนเรยน และเปนรายบคคล ๒.๒ ออกแบบกจกรรม เพมเวลาร สอ แหลงเรยนร การวดและประเมนผล หลกการและ แนวทางการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ๒.๓ จดการเรยนร และจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” โดยเนนการสรางแรงจงใจนกเรยนใหมความกระตอรอรนในการเรยนร จดการเรยนโดยเนนผ เรยนเปนส าคญ จดการเรยนร แบบบรณาการ และกจกรรมการเรยนรอยางหลากหลาย 2.4 รวมเสวนา ทบทวนหลงการปฏบต และน าผลมาพฒนาการจดกจกรรมอยางตอเนอง ๒.5 ประเมนและพฒนานกเรยนเตมตามศกยภาพของนกเรยนแตละคน ๒.6 รวมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรเพอพฒนาตนเองอยางตอเนอง ๒.7 รายงานผลการเรยนรของนกเรยน ๓. ผเรยน ๓.๑ สนใจและเขารวมกจกรรมตามตารางเรยน และวธการเรยนรทก าหนดอยางกระตอรอรนและสนองตอบตอกจกรรมเตมตามศกยภาพและขดความสามารถของตนเอง ๓.๒ ส ารวจความสนใจ ความตองการ และศกยภาพของตนเองเพอวางแผนการเรยนร และพฒนาตนเอง ๓.๓ คนหาความถนด ความตองการของตนเอง ๓.๔ ฝกฝน พฒนาเพมพนความสามารถของตนเอง ๓.๕ ประเมนและปรบปรงวธการเรยนรและผลการเรยนรของตนเองอยางตอเนอง ๓.๖ ใหขอมลปอนกลบในการปรบปรงพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรของครผสอน ๓.๗ รวมน าเสนอผลการเรยนรของตนเองอยางภาคภม ๔. ผปกครอง ๔.๑ สงเสรม สนบสนน ผเรยนในการปฏบตกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” และ ใหความรวมมอกบโรงเรยน ในการด าเนนงานตามนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ๔.๒ ใหขอมลปอนกลบในการปฏบตกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ของผเรยน ๔.๓ ประเมนความกาวหนาการปฏบตกจกรรมของผเรยน และรวมชนชมผลงานของผเรยน

๑๒

ตอนท ๓ แนวทำงกำรด ำเนนงำน

กรอบโครงสรำงเวลำเรยนตำมหลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช ๒๕๕๑

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ไดก าหนดโครงสรางเวลาเรยนพนฐาน ซงระบการจดเวลาเรยนของแตละกลมสาระการเรยนร เปนกรอบทศทางในการพฒนาหลกสตรสถานศกษา สวนรายวชาเพมเตม กจกรรมพฒนาผเรยน สถานศกษาสามารถจดใหเหมาะสมสอดคลองกบวสยทศน และบรบทของสถานศกษาโดยการก าหนดเวลาเรยนในแตละระดบการศกษา สรปไดดงน

ระดบประถมศกษำ ก าหนดกรอบโครงสรางเวลาเรยนพนฐานส าหรบกลมสาระการเรยนร ๘ กลมสาระการเรยนรรวม ๘๔๐ ชวโมงตอป กจกรรมพฒนาผเรยน ๑๒๐ ชวโมงตอป และรายวชา/กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนนไมนอยกวา ๔๐ ชวโมงตอป รวมไมนอยกวา ๑,๐๐๐ ชวโมงตอป

ระดบมธยมศกษำตอนตน ก าหนดกรอบโครงสรางเวลาเรยนพนฐานส าหรบกลมสาระการเรยนร ๘ กลมสาระการเรยนรรวม ๘๘๐ ชวโมงตอป (๒๒ หนวยกต) กจกรรมพฒนาผเรยน ๑๒๐ ชวโมงตอป และรายวชา/กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนนปละไมนอยกวา ๒๐๐ ชวโมงตอป รวมไมนอยกวา ๑,๒๐๐ ชวโมงตอป

ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ก าหนดกรอบโครงสรางเวลาเรยนพนฐานส าหรบกลมสาระการเรยนร ๘ กลมสาระการเรยนรรวม ๓ ป จ านวน ๑,๖๔๐ ชวโมง (๔๑ หนวยกต) กจกรรมพฒนาผเรยน ๓๖๐ ชวโมง และรายวชา/กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนนปละไมนอยกวา ๑,๖๐๐ ชวโมง (๔๐หนวยกต) รวม ๓ ป ไมนอยกวา ๓,๖๐๐ ชวโมง

โดยม รายละเอยด ตามกรอบโครงสรางเวลาเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

๑๓

เวลำเรยน

กลมสำระกำรเรยนร / ระดบประถมศกษำ ระดบมธยมศกษำตอนตน

ระดบมธยมศกษำ

กจกรรม ตอนปลำย ป.๑ ป.๒ ป.๓ ป.๔ ป.๕ ป.๖ ม.๑ ม.๒ ม.๓ ม. ๔ - ๖

กลมสำระกำรเรยนร ภาษาไทย ๒๐๐ ๒๐๐ ๒๐๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๒๔๐

(๓ นก.) (๓ นก.) (๓ นก.) (๖ นก.) คณตศาสตร ๒๐๐ ๒๐๐ ๒๐๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๒๔๐

(๓ นก.) (๓ นก.) (๓ นก.) (๖ นก.) วทยาศาสตร ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๒๔๐

(๓ นก.) (๓ นก.) (๓ นก.) (๖ นก.)

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๑๖๐ ๓๒๐

(๔ นก.) (๔ นก.) (๔ นก.) (๘ นก.) - ประวตศาสตร ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๘๐

(๑ นก.) (๑ นก.) (๑ นก.) (๒ นก.)

- ศาสนา ศลธรรม

จรยธรรม

- หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการด าเนนชวตในสงคม

๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐

(๓ นก.)

๑๒๐ (๓ นก.)

๑๒๐ (๓ นก.)

๒๔๐ (๖ นก.)

- เศรษฐศาสตร - ภมศาสตร สขศกษาและพลศกษา ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐

(๒ นก.) (๒ นก.) (๒ นก.) (๓ นก.) ศลปะ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐

(๒ นก.) (๒ นก.) (๒ นก.) (๓ นก.) การงานอาชพและ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐

เทคโนโลย (๒ นก.) (๒ นก.) (๒ นก.) (๓ นก.) ภาษาตางประเทศ ๔๐ ๔๐ ๔๐ ๘๐ ๘๐ ๘๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๒๔๐

(๓ นก.) (๓ นก.) (๓ นก.) (๖ นก.) รวมเวลำเรยน ๘๔๐ ๘๔๐ ๘๔๐ ๘๔๐ ๘๔๐ ๘๔๐ ๘๘๐ ๘๘๐ ๘๘๐ ๑,๖๔๐

(พนฐำน) (๒๒ นก.) (๒๒ นก.) (๒๒ นก.) (๔๑ นก.) กจกรรมพฒนาผเรยน ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๑๒๐ ๓๖๐ รายวชา / กจกรรมท

สถานศกษาจดเพมเตม ตามความพรอมและจดเนน

ปละไมนอยกวา ๔๐ ชวโมง ปละไมนอยกวา ๒๐๐ ชวโมง

ไมนอยกวา ๑,๖๐๐ ชวโมง

รวมเวลำเรยนทงหมด ไมนอยกวำ ๑,๐๐๐ ชวโมง / ป ไมนอยกวำ

๑,๒๐๐ ชวโมง / ป

รวม ๓ ป ไมนอยกวำ

๓,๖๐๐ ชวโมง

กรอบโครงสรำงเวลำเรยนตำมหลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช ๒๕๕๑

๑๔

จากกรอบโครงสรางเวลาเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ สถานศกษาสามารถน าโครงสรางเวลาเรยนดงกลาวไปจดท าเปนโครงสรางหลกสตรสถานศกษา โดยยดหยนเวลาเรยนไดตามความพรอม ความตองการ ความจ าเปน หรอจดเนนของสถานศกษา ใหเหมาะสมตามบรบทของสถานศกษา ชมชน และสงคม แนวทำงกำรปรบลดเวลำเรยน

ตามนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ก าหนดใหลดเวลาเรยนภาควชาการลดลง แตตองไมกระทบเนอหาหลกทเดก ๆ ควรเรยนร ซงครผสอนตองใชความสามารถในการออกการเรยนรใหนกเรยน ไดสาระทตองรครบถวนอยางมประสทธภาพมากขนนน ในการนส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดพจารณาปรบโครงสรางเวลาเรยน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ใหมความเหมาะสมในการลดเวลาเรยน ดงน

แนวทำงกำรปรบลดเวลำเรยน กลมสำระกำรเรยนร / รำยวชำ / กจกรรม

เวลำเรยนตอป ชน ป.๑-๓ เวลำเรยนตอป ชน ป.๔-๖ เวลำเรยนตอปชน ม.๑-๓ เดม ใหม เดม ใหม เดม ใหม

กลมสำระกำรเรยนร ภำษำไทย 200 160 120 คณตศำสตร 200 160 120 วทยำศำสตร 80 80 120 ภำษำตำงประเทศ (ภำษำองกฤษ) 40 80 120 สงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรม

- ประวตศาสตร - ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม - หนาทพลเมอง วฒนธรรม และ การด าเนนชวตในสงคม - เศรษฐศาสตร - ภมศาสตร

120 120 160 40 40 40 คงเดม คงเดม คงเดม

80 80 120

สขศกษำและพลศกษำ 80 80 80 ศลปะ 80 80 80 กำรงำนอำชพและเทคโนโลย 40 80 80

รวมเวลำเรยนพนฐำน 840 840 840 840 880 880

รำยวชำ / กจกรรมทสถำนศกษำจด เพมเตมตำมควำมพรอมและจดเนน

ปละไมนอยกวำ

40 ชวโมง

ปละ 40 ชวโมง

ปละไมนอยกวำ

40 ชวโมง

ปละ 40 ชวโมง

ปละไมนอยกวำ

200 ชวโมง

ปละ 200 ชวโมง

กจกรรมพฒนำผเรยน 120 120 120 120 120 120 - กจกรรมแนะแนว ๔๐

กจกรรม ลดเวลำเรยน

เพมเวลำร

๔๐

กจกรรม ลดเวลำเรยน เพมเวลำร

๔๐

กจกรรม ลดเวลำเรยน

เพมเวลำร

- กจกรรมนกเรยน - ลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด

ผบ าเพญประโยชน นกศกษาวชาทหาร ๔๐ ๔๐ ๔๐

- ชมนม ชมรม ๓๐ ๓๐ ๓๐ - กจกรรมเพอสงคมและ

สาธารณประโยชน ๑๐ ๑๐ ๑๐

รวมเวลำเรยนทงหมดตำมทหลกสตร ก ำหนด

ไมนอยกวำ 1,000 ช.ม./ป

ไมเกน 1,000 ช.ม./ป

ไมนอยกวำ 1,000 ช.ม./ป

ไมเกน 1,000 ช.ม./ป

ไมนอยกวำ 1,200 ช.ม./ป

ไมเกน 1,200 ช.ม./ป

๑๕ แนวทำงกำรปรบโครงสรำงเวลำเรยนและโครงสรำงหลกสตรสถำนศกษำ

โรงเรยนสามารถปรบโครงสรางเวลาเรยนและโครงสรางหลกสตรสถานศกษา ไดดงน ๑. ระดบประถมศกษำ ปรบเวลาเรยนพนฐานของแตละกลมสาระการเรยนรไดตามความเหมาะสม

และบรณาการการเรยนร ทงนตองมเวลาเรยนรวมตามทก าหนดไวในโครงสรางเวลาเรยน โดยรายวชาพนฐาน เทากบ ๘๔๐ ชวโมง/ป และรายวชา/กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนน เทากบ ๔๐ ชวโมง/ป รวมทงสน ๘๘๐ ชวโมง/ป (๒๒ ชวโมง/สปดาห) โดยผเรยนตองมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดทก าหนด เวลาของการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน ๑๒๐ ชวโมง/ป (๓ ชวโมง/สปดาห) จดเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตร ประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน โดยเวลาเรยนรวมทงหมดไมเกน ๑,๐๐๐ ชวโมง/ป

๒. ระดบมธยมศกษำตอนตน สถานศกษาจดแบงจ านวนหนวยกตทเรยนของแตละรายวชาตอ ภาคเรยนไดตามความเหมาะสม และบรณาการการเรยนร แตทงนตองเปนไปตามโครงสรางเวลาเรยน ทหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ก าหนด โดยรายวชาพนฐาน เทากบ ๘๘๐ ชวโมง/ป และ รายวชา/กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนน เทากบ ๒๐๐ ชวโมง/ป รวมทงสน ๑,๐๘๐ ชวโมง/ป (๒๗ ชวโมง/สปดาห) โดยผเรยนตองมคณภาพตามมาตรฐาน การเรยนรและตวชวดทก าหนด เวลาของการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน ๑๒๐ ชวโมง/ป (๓ ชวโมง/สปดาห) จดเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตร ประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน เวลาเรยนรวมทงหมดไมเกน ๑,๒๐๐ ชวโมง/ป

สถำนศกษำทมควำมประสงคจะปรบลดเวลำเรยนตองค ำนงถงสงตอไปน ๑. ความพรอมของสถานศกษา ไดแก จ านวนครผสอนในแตละกลมสาระการเรยนร อปกรณ

สอการเรยนการสอน หองเรยนและสถานท งบประมาณ ทรพยากรตาง ๆ ทเอออ านวยตอการเรยนการสอน

๒. ความตองการและจดเนนของสถานศกษา

๓. ความตองการของผเรยน

๑๖

ตวอยำง โครงสรำงหลกสตรชนประถมศกษำปท ๑

รำยวชำ/กจกรรม เวลำเรยน(ชม./ป) รำยวชำพนฐำน (๘๔๐)

ท๑๑๑๐๑ ภาษาไทย ๒๐๐ ค๑๑๑๐๑ คณตศาสตร ๒๐๐ ว๑๑๑๐๑ วทยาศาสตร ๘๐ ส๑๑๑๐๑ สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ๘๐ ส๑๑๑๐๒ ประวตศาสตร ๔๐ พ๑๑๑๐๑ สขศกษาและพลศกษา ๘๐ ศ๑๑๑๐๑ ศลปะ ๘๐ ง๑๑๑๐๑ การงานอาชพ และเทคโนโลย ๔๐ อ๑๑๑๐๑ ภาษาองกฤษ ๔๐

รำยวชำ/กจกรรมเพมเตม (๔๐) ส๑๑๒๓๑ หนาทพลเมอง ๔๐

กจกรรมพฒนำผเรยน (๑๒๐) กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

- กจกรรมแนะแนว ๔๐

- กจกรรมนกเรยน - ลกเสอ/เนตรนาร/ยวกาชาด ๔๐ - ชมนม/ชมรม ๓๐ - กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ๑๐

รวมเวลำเรยนทงสน ๑,๐๐๐ หมำยเหต

๑. กจกรรมพฒนาผเรยนจดเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตรประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยนและกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ๒. วชาหนาทพลเมอง จดเปนรายวชาเพมเตม แตจดการเรยนการสอน ใหบรณาการลงส กจกรรมทโรงเรยน ด าเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรมตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจ าวน

๑๗

ตวอยำง โครงสรำงหลกสตรชนประถมศกษำปท ๔

รำยวชำ/กจกรรม เวลำเรยน(ชม./ป)

รำยวชำพนฐำน (๘๔๐) ท๑๔๑๐๑ ภาษาไทย ๑๖๐ ค๑๔๑๐๑ คณตศาสตร ๑๖๐ ว๑๔๑๐๑ วทยาศาสตร ๘๐ ส๑๔๑๐๑ สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ๘๐ ส๑๔๑๐๒ ประวตศาสตร ๔๐ พ๑๔๑๐๑ สขศกษาและพลศกษา ๘๐ ศ๑๔๑๐๑ ศลปะ ๘๐ ง๑๔๑๐๑ การงานอาชพ และเทคโนโลย ๘๐ อ๑๔๑๐๑ ภาษาองกฤษ ๘๐

รำยวชำ/กจกรรมเพมเตม (๔๐) ส๑๔๒๓๔ หนาทพลเมอง ๔๐

กจกรรมพฒนำผเรยน (๑๒๐) กจกรรมลดเวลำเรยน เพมเวลำร

- กจกรรมแนะแนว ๔๐

- กจกรรมนกเรยน - ลกเสอ/เนตรนาร/ยวกาชาด ๔๐ - ชมนม/ชมรม ๓๐ - กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ๑๐

รวมเวลำเรยนทงสน ๑,๐๐๐ หมำยเหต

๑. กจกรรมพฒนาผเรยนจดเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตรประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยนและกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน

๒. วชาหนาทพลเมอง จดเปนรายวชาเพมเตม แตจดการเรยนการสอน ใหบรณาการลงส กจกรรมทโรงเรยน ด าเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรมตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจ าวน

๑๘

ตวอยำง โครงสรำงหลกสตรชนมธยมศกษำปท ๑

หมำยเหต ๑. กจกรรมพฒนาผเรยนจดเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตรประกอบดวย

กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน และกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ๒. วชาหนาทพลเมอง จดเปนรายวชาเพมเตม แตจดการเรยนการสอนใหบรณาการลงส

กจกรรมทโรงเรยน ด าเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรมตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจ าวน

ภำคเรยนท ๑ (หนวยกต/

ชม.) ภำคเรยนท ๒

(หนวยกต/ชม.)

รำยวชำพนฐำน ๑๑ (๔๔๐) รำยวชำพนฐำน ๑๑ (๔๔๐) ท๒๑๑๐๑ ภาษาไทย ๑.๕ (๖๐) ท๒๑๑๐๒ ภาษาไทย ๑.๕ (๖๐) ค๒๑๑๐๑ คณตศาสตร ๑.๕ (๖๐) ค๒๑๑๐๒ คณตศาสตร ๑.๕ (๖๐) ว๒๑๑๐๑ วทยาศาสตร ๑.๕ (๖๐) ว๒๑๑๐๒ วทยาศาสตร ๑.๕ (๖๐) ส๒๑๑๐๑ สงคมศกษา ศาสนา และ

วฒนธรรม ๑.๕ (๖๐) ส๒๑๑๐๓ สงคมศกษา ศาสนา และ

วฒนธรรม ๑.๕ ( ๖๐)

ส๒๑๑๐๒ ประวตศาสตร ๐.๕ (๒๐) ส๒๑๑๐๔ ประวตศาสตร ๐.๕ (๒๐) พ๒๑๑๐๑ สขศกษาและพลศกษา ๑ (๔๐) พ๒๑๑๐๒ สขศกษาและพลศกษา ๑ (๔๐) ศ๒๑๑๐๑ ศลปะ ๑ (๔๐) ศ๒๑๑๐๒ ศลปะ ๑ (๔๐) ง๒๑๑๐๑ การงานอาชพและเทคโนโลย ๑ (๔๐) ง๒๑๑๐๒ การงานอาชพและเทคโนโลย ๑ (๔๐) อ๒๑๑๐๑ ภาษาองกฤษพนฐาน ๑.๕ (๖๐) อ๒๑๑๐๒ ภาษาองกฤษพนฐาน ๑.๕ (๖๐)

รำยวชำเพมเตม ๒.๕ (๑๐๐) รำยวชำเพมเตม ๒.๕ (๑๐๐) ค๒๑๒๐๑ เสรมทกษะคณตศาสตร ๐.๕ (๒๐) ค๒๑๒๐๒ คณตศาสตร GSP ๐.๕ (๒๐) อ๒๑๒๐๑ ภาษาองกฤษเพอการสอสาร ๐.๕ (๒๐) ส๒๑๒๐๑ ทองถนของเรา ๐.๕ (๒๐) ง๒๑๒๐๑ คอมพวเตอร ๑ ๑ (๔๐) ง๒๑๒๐๓ คอมพวเตอร ๒ ๑ (๔๐) ส๒๑๒๓๑ หนาทพลเมอง ๐.๕ (๒๐) ส๒๑๒๓๒ หนาทพลเมอง ๐.๕ (๒๐)

กจกรรมพฒนำผเรยน ๖๐ กจกรรมพฒนำผเรยน ๖๐ กจกรรมลดเวลำเรยน เพมเวลำร กจกรรมลดเวลำเรยน เพมเวลำร - กจกรรมแนะแนว ๒๐ - กจกรรมแนะแนว ๒๐ - กจกรรมนกเรยน - กจกรรมนกเรยน - ลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด นกศกษาวชาทหาร

๒๐ - ลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด นกศกษาวชาทหาร

๒๐

- ชมนม/ชมรม ๑๕ - ชมนม/ชมรม ๑๕ - กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ๕ - กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ๕

รวมเวลำเรยนทงสน ๖๐๐ รวมเวลำเรยนทงสน ๖๐๐

๑๙ แนวทำงกำรปรบตำรำงเรยน

ตามนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” โรงเรยนตองบรหารจดการเวลาเรยน โดยก าหนดโครงสรางเวลาเรยน และโครงสรางหลกสตรสถานศกษา ใหนกเรยนไดใชเวลาในการเรยนรรายวชา ๘ กลมสาระการเรยนร อยางเหมาะสม และมเวลาในการท ากจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลารใหมากขน แลวน าไปจดตารางเรยนใหมความยดหยน เพยงพอ ตอเนอง และเชอมโยงตลอดแนว ดงน

๑. ระดบชนประถมศกษำ เวลาเรยนรายวชาพนฐาน และรายวชาเพมเตม ๘๘๐ ชวโมง/ป หรอ เวลา ๒๒ ชวโมง/สปดาห และเวลากจกรรมพฒนาผเรยน ๑๒๐ ชวโมง/ป หรอ ๓ ชวโมง/สปดาห รวมเวลาเรยน ตามโครงสรางหลกสตรทงสน ๑,๐๐๐ ชวโมง/ป หรอ ๒๕ ชวโมง/สปดาห หรอ ๕ ชวโมง/วน โดยทวไปโรงเรยนจะเรยนตามโครงสรางหลกสตรถงชวโมงสดทาย เวลา ๑๔.๓๐ น. และเลกเรยน เวลา ๑๕.๓๐ น. นกเรยนจะมเวลาอยโรงเรยนอก ๑ ชวโมง/วน รวมเวลาทงสน ๖ ชวโมง/วน ซงโรงเรยนสามารถจดตารางเรยน ทเออตอการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ไดดงน

เวลำ กจกรรมกำรจดกำรเรยนร

ชวงเชำ ๐๘.๓๐ น. – ๑๑.๓๐ น. จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระการเรยนร หรอเรยนเนอหา สาระ ภาควชาการ

พกกลำงวน ๑๑.๓๐ น. – ๑๒.๓๐ น. พกรบประทานอาหารกลางวน ชวงบำย ๑๒.๓๐ น. – ๑๔.๓๐ น. - จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระ

การเรยนร และภาคปฏบต - กจกรรมพฒนาผเรยน จดเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตร

๑๔.๓๐ น. – ๑๕.๓๐ น. ปฏบตกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” หมำยเหต ๑. โรงเรยนสามารถยดหยน ปรบเวลาไดตามความเหมาะสม และตามบรบทของโรงเรยน ๒. กจกรรมพฒนาผเรยน จดเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตรประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ๓. วชาหนาทพลเมอง เปนรายวชาเพมเตม จดการเรยนการสอน โดยบรณาการลงสกจกรรม ทโรงเรยนด าเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรม ตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจ าวน จะลดเวลาในตารางเรยนได ๑ ชวโมง/สปดาห

๒๐ ๒. ระดบชนมธยมศกษำ เวลาเรยนรายวชาพนฐาน และรายวชาเพมเตม ๑,๐๘๐ ชวโมง/ป หรอ เวลา ๒๗ ชวโมง/สปดาห และเวลากจกรรมพฒนาผเรยน (กจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”) ๑๒๐ ชวโมง/ป หรอ ๓ ชวโมง/สปดาห รวมเวลาเรยนตามโครงสรางหลกสตรทงสน ๑,๒๐๐ ชวโมง/ป หรอ ๓๐ ชวโมง/สปดาห หรอ ๖ ชวโมง/วน ซงโรงเรยนสามารถจดตารางเรยนทเออตอการจดกจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลาร ไดดงน

เวลำ กจกรรมกำรจดกำรเรยนร

ชวงเชำ ๐๘.๑๕ น. – ๑๒.๑๕ น. จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระการเรยนร หรอเรยนเนอหา สาระ ภาควชาการ

พกกลำงวน ๑๒.๑๕ น. – ๑๓.๑๕ น. พกรบประทานอาหารกลางวน ชวงบำย ๑๓.๑๕ น. – ๑๕.๑๕ น. - จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระ

การเรยนร และภาคปฏบต - กจกรรมพฒนาผเรยน จดเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตร

๑๕.๑๕ น. – ๑๖.๑๕ น. ปฏบตกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” หมำยเหต ๑. โรงเรยนสามารถยดหยน ปรบเวลาไดตามความเหมาะสม และบรบทของโรงเรยน ๒. กจกรรมพฒนาผเรยน จดเปนกจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลาร บงคบตามหลกสตรประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยน กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ๓. วชาหนาทพลเมอง เปนรายวชาเพมเตม จดการเรยนการสอน โดยบรณาการลงสกจกรรม ทโรงเรยนด าเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรม ตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจ าวน จะลดเวลาในตารางเรยนได ๑ ชวโมง/สปดาห

21

ตวอยำงกำรจดตำรำงเรยน ระดบชนประถมศกษา

เวลำ

วน ๐๘.๐๐ -๐๘.๓๐

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐ ๐๙.๓๐-๑๐.๓๐ ๑๐.๓๐-๑๑.๓๐ ๑๑.๓๐-๑๒.๓๐ ๑๒.๓๐-๑๓.๓๐ ๑๓.๓๐-๑๔.๓๐ ๑๔.๓๐-๑๕.๓๐

จนทร กจ

กรรม

หนาเส

าธง

พกรบ

ประท

านอา

หารก

ลางว

น

องคำร

พธ

พฤหส

ศกร

หมำยเหต ๑. โรงเรยนมเวลาจดกจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลาร วนละ ๑ ชวโมง หรอ จ านวน ๕ ชวโมง/สปดาห ระหวางชวงเวลา ๑๔.๓๐ – ๑๕.๓๐ ของแตละวน ๒. วชาหนาทพลเมอง เปนรายวชาเพมเตม จดการเรยนการสอน โดยบรณาการลงสกจกรรมทโรงเรยนด าเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรมตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด กจกรรมโฮมรม เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจ าวน จะลดเวลาในตารางเรยนได ๑ ชวโมง/สปดาห ๓. โรงเรยนจดกจกรรมพฒนาผเรยน เปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตร ๓ ชวโมง/สปดาห

๔. โรงเรยนจะมเวลาปฏบตกจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลาร จ านวนทงสน ๙ ชวโมง/สปดาห ๕. โรงเรยนสามารถยดหยน ปรบเวลาไดตามความเหมาะสม และตามบรบทของโรงเรยน

จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระการเรยนร หรอเรยนเนอหา สาระ ภาควชาการ

จดกจกรรม “ลดเวลาเรยนเพม”

เวลาร

- จดใหเรยนรายวชาพนฐานและ รายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระ การเรยนร และภาคปฏบต - กจกรรมพฒนาผเรยน ทจดเปน กจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลาร บงคบตามหลกสตร

21

22

(ตวอยำง) ตำรำงเรยนชนประถมศกษำปท ๑ ปกำรศกษำ ๒๕๕๘ และกำรจดกจกรรมลดเวลำเรยน เพมเวลำร

ออกอำกำศสถำนวทยโทรทศนกำรศกษำทำงไกลผำนดำวเทยม

เวลำ วน

๐๘.๐๐-๐๘.๓๐

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐ ๐๙.๓๐-๑๐.๓๐ ๑๐.๓๐-๑๑.๓๐ ๑๑.๓๐-๑๒.๓๐ ๑๒.๓๐-๑๓.๓๐ ๑๓.๓๐-๑๔.๓๐ ๑๔.๓๐-๑๕.๓๐

จนทร

กจกร

รมหน

าเสาธ

ง ค๑๑๑๐๑

คณตศาสตร ๑

ศ๑๑๑๐๑ ศลปะ ๑

(ดนตร-นาฎศลป)

ท๑๑๑๐๑ ภาษาไทย ๑

พกรบ

ประท

านอา

หารก

ลางว

น

ง๑๑๑๐๑ กอท ๑

อ๑๑๒๐๑ ศพทแสนสนก ๑

(เพมเตม)

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

องคำร ท๑๑๑๐๑ ภาษาไทย ๑

ค๑๑๑๐๑ คณตศาสตร ๑

ส๑๑๑๐๒ ประวตศาสตร ๑

พ๑๑๑๐๑ สขศกษาและพลศกษา ๑

(สขศกษา)

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

กจรรมนกเรยน (กจกรรมพฒนาผเรยน)

พธ ท๑๑๑๐๑ ภาษาไทย ๑

อ๑๑๑๐๑ ภาษาองกฤษ ๑

ค๑๑๑๐๑ คณตศาสตร ๑

ว๑๑๑๐๑ วทยาศาสตร ๑

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

ลกเสอ-เนตรนาร (กจกรรมพฒนาผเรยน)

พฤหส ส๑๑๑๐๑ สงคมศกษา ๑

ท๑๑๑๐๑ ภาษาไทย ๑

ค๑๑๑๐๑ คณตศาสตร ๑

ศ๑๑๑๐๑ ศลปะ ๑

(ทศนศลป)

ส๑๑๒๐๑ หนาทพลเมอง ๑

(เพมเตม)

แนะแนว (กจกรรมพฒนาผเรยน)

ศกร ค๑๑๑๐๑ คณตศาสตร ๑

ท๑๑๑๐๑ ภาษาไทย ๑

ว๑๑๑๐๑ วทยาศาสตร ๑

ส๑๑๑๐๑ สงคมศกษา ๑

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

หมำยเหต 1. โรงเรยนจดกจกรรมพฒนาผเรยนเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตร จ านวน 3 ชวโมง/สปดาห 2. โรงเรยนจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” หมวดท 2-4 จ านวน ๕ ชวโมง/สปดาห 3. วชาเพมเตม หนาทพลเมอง ๑ อาจจะจดการเรยนการสอน โดยบรณาการลงสกจกรรมทโรงเรยนด าเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน 22

23

(ตวอยำง) ตำรำงเรยน ระดบชนประถมศกษำปท 1-3

เวลำ

วน

08.00 -08.30 น.

08.30-09.30น. 09.30-10.30 น. 10.30-11.30 น. 11.30-

12.30 น. 12.30-13.30 น. 13.30-14.30 น. 14.30-15.30 น.

จนทร

กจกร

รมเช

า หนา

เสาธ

ง

ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร

พกรบ

ประท

านอา

หารก

ลางว

น

สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

องคาร คณตศาสตร ภาษาไทย ภาษาองกฤษ ชมนม (กจกรรมพฒนาผเรยน)

สขศกษาและ พลศกษา

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

พธ ภาษาไทย คณตศาสตร วทยาศาสตร ศลปะ ลกเสอ (กจกรรมพฒนาผเรยน)

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

พฤหสบด คณตศาสตร ภาษาไทย สงคมศกษา ศาสนา

และวฒนธรรม แนะแนว

(กจกรรมพฒนาผเรยน) สขศกษาและ

พลศกษา

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

ศกร ภาษาไทย คณตศาสตร ประวตศาสตร ศลปะ การงาน อาชพ และเทคโนโลย

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

หมำยเหต ๑. วชาหนาทพลเมอง เปนรายวชาเพมเตม จดการเรยนการสอน โดยบรณาการลงสกจกรรมทโรงเรยนด าเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ๒. โรงเรยนจดกจกรรมพฒนาผเรยนเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตร จ านวน 3 ชวโมง/สปดาห และจดกจกรรม หมวดท 2-4 จ านวน ๕ ชวโมง/สปดาห

24

ตวอยำงกำรจดตำรำงเรยน ระดบชนมธยมศกษา

เวลำ วน

๐๗.๔๕-๐๘.๑๕

๐๘.๑๕-๐๙.๑๕ ๐๙.๑๕-๑๐.๑๕ ๑๐.๑๕-๑๑.๑๕ ๑๑.๑๕-๑๒.๑๕ ๑๒.๑๕-๑๓.๑๕ ๑๓.๑๕-๑๔.๑๕ ๑๔.๑๕-๑๕.๑๕ ๑๕.๑๕-๑๖.๑๕

จนทร

กจกร

รมหน

าเสาธ

ง

พกรบ

ประท

านอา

หารก

ลางว

น

องคำร

พธ

พฤหส

ศกร

หมำยเหต ๑. โรงเรยนมเวลาจดกจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลาร วนละ ๑ ชวโมง หรอ จ านวน ๕ ชวโมง/สปดาห ระหวางชวงเวลา ๑๕.๑๕ – ๑๖.๑๕ ของแตละวน ๒. วชาหนาทพลเมอง เปนรายวชาเพมเตม จดการเรยนการสอน โดยบรณาการลงสกจกรรมทโรงเรยนด าเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน ไดแก กจกรรมหนาเสาธง กจกรรมกฬาส กจกรรมตามประเพณ กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด กจกรรมโฮมรม เปนตน เพอปลกฝงใหเกดการปฏบตและกลายเปนพฤตกรรมในชวตประจ าวน จะลดเวลาในตารางเรยนได ๑ ชวโมง/สปดาห ๓. โรงเรยนจดกจกรรมพฒนาผเรยน เปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตร ๓ ชวโมง/สปดาห

๔. โรงเรยนจะมเวลาปฏบตกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” จ านวนทงสน ๙ ชวโมง/สปดาห ๕. โรงเรยนสามารถยดหยน ปรบเวลาไดตามความเหมาะสม และตามบรบทของโรงเรยน ๖. โรงเรยนทจดการเรยนรรายวชาเพมเตมมาตรฐานสากล (IS) หรออนๆ ใหจดอยในกรอบเวลาเรยน ๑,๒๐๐ ชวโมง/ป

จดกจกรรม “ลดเวลาเรยนเพมเวลาร”

จดใหเรยนรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระการเรยนร หรอเรยนเนอหา สาระ ภาควชาการ

- จดใหเรยนรายวชาพนฐานและ รายวชาเพมเตม ๘ กลมสาระ การเรยนร และภาคปฏบต - กจกรรมพฒนาผเรยน ทจดเปน กจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร บงคบตามหลกสตร

24

25

(ตวอยำง) ตำรำงเรยน ระดบมธยมศกษำ ชน ม.1 ภำคเรยนท 2

เวลำ วน 07

.45-

08.1

5 น.

08.15 – 09.15 น. 09.15 – 10.15 น. 10.15 – 11.15 น. 11.15 – 12.15 น.

12.15

–

13.15

น.

13.15 – 14.15 น. 14.15 – 15.15 น. 15.15 – 16.15 น.

จนทร

กจกร

รมหน

าเสาธ

ง กจ

กรรม

Hom

eroo

m

ค21102 คณตศาสตร

อ21102 ภาษาองกฤษ

ว21102 วทยาศาสตร

พกรบ

ประท

านอา

หารก

ลางว

น

กจกรรมแนะแนว (กจกรรมพฒนาผเรยน)

กจกรรม ลกเสอเนตรนาร

(กจกรรมพฒนาผเรยน)

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

องคาร ว21102

วทยาศาสตร ส21103

สงคมศกษา ท21102ภาษาไทย

ค21202 คณตศาสตร GSP

(เพมเตม)

พ21102 สขศกษาและ

พลศกษา

กจกรรมชมรม (กจกรรมพฒนาผเรยน)

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

พธ ค21102

คณตศาสตร อ21102

ภาษาองกฤษ ส21103

สงคมศกษา ส21104

ประวตศาสตร อ21102

ภาษาองกฤษ

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

พฤหสบด ท21102ภาษาไทย

ส21103 สงคมศกษา

ภาษาจน / ญปน (เพมเตม)

ส21201 ทองถนของเรา

(เพมเตม)

ศ21102 ศลปะ

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

ศกร ค21102

คณตศาสตร ท21102ภาษาไทย

พ21102 สขศกษาและ

พลศกษา

ง21203 คอมพวเตอร2

(เพมเตม)

ง21102 การงานอาชพและเทคโนโลย

กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

หมำยเหต 1. วชาหนาทพลเมอง เปนรายวชาเพมเตม จดการเรยนการสอน โดยบรณาการลงสกจกรรมทโรงเรยนด าเนนการอยแลว โดยไมเพมชวโมงเรยน 2. โรงเรยนจดกจกรรมพฒนาผเรยนเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตร จ านวน 3 ชวโมง/สปดาห และจดกจกรรม หมวดท 2-4 จ านวน ๕ ชวโมง/สปดาห 25

26 แนวทำงกำรจดกจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

กจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” เปนกจกรรมสรางสรรคทโรงเรยนสามารถจดไดอยางหลากหลาย เพอชวยเพมพนทกษะการคดวเคราะห ความมน าใจตอกน การท างานเปนทม และกระตนใหนกเรยนไดคนหา ศกยภาพและความชอบของตนเองเพราะมความเชอวานกเรยนทกคนมความพเศษ มความสามารถในแบบฉบบของตนเอง กจกรรมดงกลาวเปนกจกรรมท ใหนกเรยนไดปฏบตตามความถนด ความสนใจ ความตองการ ทงปฏบตดวยตนเอง หรอปฏบตเปนกลม เปนทม โดยการปฏบตกจกรรมไมจ าเปนตองเปดใหเฉพาะนกเร ยนหองเดยวกน หรอระดบชนเดยวกน บางกจกรรมสามารถศกษาหรอท ารวมกนหลายระดบชนได เพอใหนกเรยนรจกการปรบตว การชวยเหลอดแลกน การมปฏสมพนธกบคนหลายชวงวย โดยเปนการจ าลองสภาพจร งในสงคม ใหนกเรยนไดเรยนรจะยงชวยเพมทกษะในการแกปญหาใหกบเดกไทย การจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ไดก าหนดหมวดกจกรรมและแนวทางในการด าเนนงาน ดงน

หมวดกจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร” กจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” แบงออกเปน ๔ หมวด ๑๖ กลมกจกรรม มรายละเอยด ดงน

หมวดท ๑ กจกรรมพฒนำผเรยน (กจกรรมบงคบตำมหลกสตร) ๑. กจกรรมแนะแนว ๒. กจกรรมนกเรยน ๓. กจกรรมเพอสงคมและสาธารณะประโยชน

หมวดท ๒ สรำงเสรมสมรรถนะและกำรเรยนร ๔. พฒนาความสามารถดานการสอสาร ๕. พฒนาความสามารถดานการคดและการพฒนากรอบความคดแบบเปดกวาง (Growth Mindset) ๖. พฒนาความสามารถดานการแกปญหา ๗. พฒนาความสามารถดานการใชเทคโนโลย ๘. พฒนาทกษะการเรยนรทสงเสรมการเรยนร ๘ กลมสาระการเรยนร

หมวดท ๓ สรำงเสรมคณลกษณะและคำนยม ๙. ปลกฝงคานยมและจตส านกการท าประโยชนตอสงคมมจตสาธารณะและการใหบรการ

ดานตาง ๆ ทงทเปนประโยชนตอตนเองและตอสวนรวม ๑๐. ปลกฝงความรกชาต ศาสนา และพระมหากษตรย

๑๑. ปลกฝงคณธรรม จรยธรรม (มวนย ซอสตย สจรต เสยสละ อดทน มงมนในการท างาน กตญญ) ๑๒. ปลกฝงความรกความภาคภมใจในความเปนไทยและหวงแหนสมบตของชาต

หมวดท ๔ สรำงเสรมทกษะกำรท ำงำน กำรด ำรงชพ และทกษะชวต ๑๓. ตอบสนองความสนใจ ความถนด และความตองการของผเรยนตามความแตกตางระหวางบคคล ๑๔. ฝกการท างาน ทกษะทางอาชพ ทรพยสนทางปญญา อยอยางพอเพยงและมวนยทางการเงน ๑๕. พฒนาความสามารถดานการใชทกษะชวต ๑๖. สรางเสรมสมรรถนะทางกาย

27

กำรจดกจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร” การจดกจกรรมทเปดโอกาสใหผเรยนไดวางแผน แบงงานหนาทรบผดชอบ ส ารวจ สบคน รวบรวมขอมล

วเคราะห น าเสนอแลกเปลยน และสรปขอมลจากการศกษาโดยใชชมชนสงแวดลอมและเทคโนโลยสารสนเทศ รอบตวเปนแหลงเรยนร จะท าใหผเรยนไดเผชญกบสภาพจรงของชวตหลากหลายมต ไดสมผสกบธรรมชาตและไดประสบการณตรงกบการเรยนรกบผคนทแตกตางกนหลายชวงวยมสวนรวมในการถายทอดประสบการณ

การเพมเวลารนอกจากจะเปนการถายทอดแนวคด ประสบการณ จรยวตร และวถปฏบตทพงใหกบผเรยนแลว ยงเปนการเปดโอกาสใหเกดบรรยากาศรวมกนเรยนร ถายโอน สงทอดประสบการณจากนกเรยน ทตางวยกน นอกจากนนผเรยนจะไดฝกฝนทกษะความสามารถพนฐานตาง ๆ เชน การฟง การพด การอาน การเขยน การวางแผน แบงปนหนาทกนท างาน สงเกต ส ารวจคนควา ลงมอปฏบต รวบรวมขอมล วเคราะหประเมนผล แกปญหา ปรบปรง น าเสนอ แลกเปลยน สรปความร ทกษะทางสงคม การเรยนรรวมกบผอนและทกษะชวต โดยการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ดงกลาว มแนวทางในการด าเนนการได ดงน

๑. กจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” สามารถจดไดทกระดบการศกษาขนพนฐาน ไดแกโรงเรยนระดบประถมศกษา ทจดการศกษาชนประถมศกษาปท ๑-๖ หรอโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา ชนประถมศกษาปท ๑ ถงชนมธยมศกษาปท ๓ หรอโรงเรยนมธยมศกษาทจดการศกษา ชนมธยมศกษาปท ๑-๓ หรอโรงเรยนการศกษาพเศษ การศกษาสงเคราะห โดยโรงเรยนตองจดกจกรรมใหเหมาะสมกบผเรยนแตละชวงวย

๒. การจดกจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลาร ตามขนาดโรงเรยน จ านวนนกเรยน จ านวนครและบคลากรทางการศกษาของโรงเรยน มแนวด าเนนการ ดงน ๒.๑ โรงเรยนประถมศกษา และโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา ขนาดเลก มครไมครบชน ทงโรงเรยนทจดการศกษาเปนเอกเทศ หรอจดการศกษาแบบเรยนรวม ควรจดกลมนกเรยนเปนชนชวงชน คละหลายชน หรอรวมกลมทงโรงเรยน (กรณเปนโรงเรยนขนาดเลกมาก) ใหสอดคลองกบจ านวนครทรบผดชอบ หรอเปนผดแลกจกรรม การจดกจกรรมของโรงเรยนขนาดเลกในบางพนท สามารถเดนทางไปมาสะดวก อาจน านกเรยนหมนเวยนกนไปจดรวมกบโรงเรยนใกลเคยงได ๒.๒ โรงเรยนขนาดเลก หรอขนาดกลาง ทมครพอดชน หรอมครเพยงพอควรจดกลมนกเรยนใหเหมาะสมกบกจกรรมไดใหมจ านวนทงกลมไมมากเกนไปและค านงถงความสนใจและความตองการของนกเรยนเปนหลก ๒.๓ โรงเรยนขนาดใหญและใหญพเศษ ทมนกเรยนจ านวนมากตองมการวางแผนทรดกมเพราะทางโรงเรยนอาจมขอจ ากดดานสถานท และตองเปดโอกาสใหนกเรยนเลอกกจกรรมไดอยางหลากหลาย ทงนอาจเลอกกจกรรมทเหมาะสมกบชวงเวลาไดตลอดวน ๒.๔ โรงเรยนการศกษาพเศษ และการศกษาสงเคราะห ใหพจารณาตามความเหมาะสมกบ บรบท ความพรอมของโรงเรยน ๓. การจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ควรเปนกจกรรมทเปนไปตามความตองการความสนใจ ของผเรยน ผปกครอง จดเนน และอตลกษณของโรงเรยน และศกษาวเคราะห สงเคราะห จากสมรรถนะส าคญ ๕ ประการ คณลกษณะอนพงประสงค ๘ ประการ ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 คานยมหลกของคนไทย ๑๒ ประการ คณธรรมพนฐาน ๘ ประการของกระทรวงศกษาธการ ทกษะการเรยนร ในศตวรรษท ๒๑ เปนตน

28 ขนตอนกำรจดกจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

เมอโรงเรยนบรหารจดการเวลาเรยน จดท าโครงสรางเวลาเรยน โครงสรางหลกสตรสถานศกษา และจดตารางเรยนทเออตอการ “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” แลวขนตอนตอไปครตองการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ใหนกเรยนปฏบต ควรมขนตอนการด าเนนงาน ดงน

๑. จดท ำขอมลสำรสนเทศ เกยวกบความถนด ความสนใจ และความตองการของนกเรยนเปนรายบคคลเพอใชประกอบการวางแผนการจดกจกรรมเพมเวลาร

๒. วเครำะหสภำพควำมพรอมของโรงเรยน ทงดานบคลากร ภมปญญาทองถน วสดอปกรณ สอ แหลงเรยนร สถานท งบประมาณ หรอประสานทรพยากรภายนอกโรงเรยนมาใหการสนบสนนโรงเรยน โดยแหลงเรยนรของการจดการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ของโรงเรยน ไดแกชมชน ทองถน สงแวดลอมรอบตวเรา และเทคโนโลยสารสนเทศ ซงเปนหองเรยนขนาดใหญทเตมไปดวย แหลงเรยนรหลากหลายประเภท ไดแก

2.๑ บรเวณและสถานทตาง ๆ ภมทศนของโรงเรยนในชมชน/ทองถน แหลงเรยนรในโรงเรยน เชน สวนปา สวนพฤกษศาสตร สนามกฬาโรงเรยน หองปฏบตการตาง ๆ หองครว โรงอาหาร หองสมด หอประชม เปนตน แหลงเรยนรในชมชน/ทองถน เชน วด สถานอนามย ตลาด หอสมด พพธภณฑ ทงนา ปาชมชน โรงพยาบาล เปนตน

2.๒ ผร ภมปญญาทองถน และปราชญชาวบาน 2.๓ เรองราว สถานการณ และเหตการณส าคญ 2.๔ วฒนธรรม ประเพณของทองถนและวนส าคญศาสนาและทางราชการ

หองเรยนธรรมชาต เปนหองเรยนแหงประสบการณตรงทผเรยนจะไดสมผสกบความงดงาม ระบบนเวศ และความเปลยนแปลงทางธรรมชาตทงทเปนดน น า ปาไม อากาศ ฯลฯ การจดกจกรรมการเรยนรในธรรมชาตจงเปนไปไดทงในแนวทางเพอการปลกฝงเจตคต จนตนาการ ฝกฝนทกษะการคด และการส ารวจ รวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล การน าเสนอ การสอสาร การเปลยนแปลง เรยนร การท างานรวมกบผอน ฝกการเปนผน า ผตาม การท างานกลม และทกษะการตดสนใจ เปนตน

วฒนธรรม ประเพณตาง ๆ ในชมชน ทองถน เปนแหลงเรยนรทผเรยนจะไดเรยนรและฝกฝนทกษะและความสามารถพนฐานทางสงคม ทกษะการคดและทกษะชวตอยางหลากหลาย ทงการวางแผน การส ารวจ การสงเกต บนทกรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล น าเสนอ การอาน การเขยน การสอสาร การท างาน รวมกบผอน การฝกมารยาททางสงคม รวมทงเกดความรกและภาคภมใจในวฒนธรรมประเพณของตนเอง

ผร ภมปญญา และปราชญชาวบาน เปนศนยรวมปรชญา แนวคด หลกปฏบตส าคญของ กลมคนในทองถน การจดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนร รบการถายทอดประสบการณ วธปฏบต จากผร / ภมปญญา หรอปราชญชาวบาน

เทคโนโลยสารสนเทศ ประกอบดวย อเลกทรอนกส โทรคมนาคม และขาวสาร (Electronics, Computer, Telecommunication and Information) ท าใหสงคมโลกสามารถสอสารกนไดทกแหงทวโลกอยางรวดเรว สามารถรบรขาวสาร ความเคลอนไหวตางๆ ไดพรอมกน สามารถเรยนรไดทกขณะเวลา เปนแหลงเรยนรทเขาถงไดรวดเรว ประหยดเวลา

29

๓. ก ำหนดแนวทำงกำรจดกจกรรมเพมเวลำรใหนกเรยนปฏบต อาจจะก าหนดได ดงน ๓.๑ โรงเรยนจดกจกรรมอยำงหลำกหลำยใหนกเรยนไดเลอกปฏบตกจกรรมตำมควำมถนด ควำมสนใจ โดยอาจจะท ากจกรรมเปนรายบคคล หรอเปนกลม มครเปนทปรกษา แนวทางนเหมาะสมส าหรบ ระยะเวลาเรมตนทนกเรยนยงไมมความพรอม หรอยงไมมความร ความเขาใจ ในการท ากจกรรมอยางแทจรง หรออาจจะเปนโรงเรยนระดบประถมศกษาปท ๑-๓ ทยงอยในระยะเรมตนของการพฒนากระบวนการคด ความรบผดชอบ และยงตองค านงถงความพรอมของอปกรณ จ านวนคร ความร ความสามารถของคร และความปลอดภยของนกเรยนในการท ากจกรรมทงในและนอกหองเรยน กจกรรมทก าหนดใหนกเรยนเลอกท า ไดแก กจกรรมภาคปฏบตจากกลมสาระการเรยนร กจกรรมโครงงาน กจกรรมจตสาธารณะ กจกรรมอสระตามความถนด ความสนใจของนกเรยน กจกรรมสรางสรรคทางวชาการ (ศกษา คนควา อสระ) กจกรรมสรางสรรคทครก าหนดรวมกบนกเรยน กจกรรมสรางสรรครวมกบผปกครอง ชมชน กจกรรมวนส าคญตาง ๆ ใหนกเรยนท ารวมกบ ผปกครอง ชมชน กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน กจกรรมแขงขนทางวชาการ กจกรรมสงเสรมทกษะกระบวนการ/ทกษะทางอาชพ เปนตน ๓.๒ โรงเรยนเปดโอกำสใหนกเรยนแตละคนหรอรวมกลมกนเสนอกจกรรมทจะปฏบต โดยนกเรยนทรวมเปนกลม อาจจะเปนนกเรยนหองเดยวกน หรอนกเรยนระดบชนเดยวกน หรอนกเรยนหลายระดบชน มาท ากจกรรมรวมกน หรออาจจะท ากจกรรมรวมกบผปกครอง/ชมชน การเสนอกจกรรมดงกลาวตองมครเปนทปรกษาใหขอเสนอแนะการท ากจกรรมใหมความเหมาะสม ถกตอง ปลอดภย และสรางคานยม ทถกตอง กจกรรมทนกเรยนน าเสนออาจจะเปนกจกรรม ดงน กจกรรมเสรมสรางทกษะ กลมกจกรรมเสร กลมกจกรรมฝกทกษะอาชพ กลมกจกรรมสอนเสรมวชาการ หรอเปนกจกรรมสรางสรรคทสมพนธหรอจ าลองจากสภาพจรงในทองถน ในสงคม ใหนกเรยนไดเรยนรเพอเพมทกษะการแกปญหาใหกบนกเรยน หรอใหเกดความร ความเขาใจ ความภาคภมใจ ความผกพน และหวงแหนในทองถนมากขน เปนตน ๓.๓ โรงเรยนใชทงสองแนวทำงรวมกน กรณนเหมาะส าหรบโรงเรยนทจดการศกษาหลาย ระดบ เชน โรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา ระดบชนประถมศกษาปท ๑ ถง ชนมธยมศกษาปท ๓ หรอโรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย ใหโรงเรยนพจารณาตามบรบทของแตละโรงเรยน

๔. นเทศ ก ำกบ ตดตำม และประเมนควำมกำวหนำในกำรท ำกจกรรม ควำมพงพอใจของนกเรยนอยางตอเนอง โดยมอบหมายใหครทกคนเปนทปรกษาการท ากจกรรม เพออ านวยความสะดวก ประสานงาน ใหขอเสนอแนะ และดแลความปลอดภยของนกเรยน

๕. จดน ำเสนอผลงำนของนกเรยน ประชมแลกเปลยนเรยนรภายในโรงเรยน เพอพฒนาการด าเนนงานอยางตอเนอง

๖. สรป และรำยงำนผลกำรด ำเนนงำน

30 แนวทำงกำรวดและประเมนผลกำรจดกจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

การวดผลและประเมนผลการเรยนรกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ใชวธการวดผลและประเมนผลทหลากหลายสอดคลองกบวตถประสงค โดยเนนการประเมนสภาพจรง (Authentic Assessment) ใชเทคนควธการประเมนสภาพจรงทหลากหลาย ทใหความส าคญกบการประเมนการปฏบต (Performance Assessment) ๑. หมวดท ๑ กจกรรมพฒนาผเรยน ทจดเปนกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” บงคบตามหลกสตร ประกอบดวย กจกรรมแนะแนว กจกรรมนกเรยนและกจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน ใหตดสนผลการประเมนเปน “ผำน” และ “ไมผำน” ตามเกณฑการประเมนทหลกสตรก าหนด และเปนสวนหนงของการจบหลกสตรสถานศกษา

๒. หมวดท ๒ – ๔ กจกรรมสรางเสรมสมรรถนะและการเรยนร กจกรรมสรางเสรมคณลกษณะและคานยม และกจกรรมสรางเสรมทกษะการท างาน การด ารงชพและทกษะชวต ใหประเมนผลความกาวหนาพฒนาการของนกเรยนเปนรายบคคล และประเมนความพงพอใจของนกเรยน ผเกยวของ โดยอาจจะบนทกผลการประเมนเปนแฟมสะสมงาน (Portfolio) ของนกเรยนรายบคคล

ตวอยำงกำรวดผลและประเมนผลกำรจดกจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

ประเดนกำรวดและประเมนผล วธกำรวดและประเมนผล เครองมอวดและประเมนผล

การท างานเปนทม สงเกตพฤตกรรมการปฏบต - แบบประเมนพฤตกรรมการปฏบต - เกณฑคณภาพ (Rubric)

ทกษะการแกปญหา - ตรวจผลงาน การปฏบตงาน - สอบถามความพงพอใจ ในการรวมกจกรรมของ นกเรยน คร ผปกครอง

- แบบประเมนประเมนผลงาน - เกณฑคณภาพ (Rubric) - แบบประเมนความพงพอใจ ในการรวมกจกรรม

ทกษะการคดวเคราะห ตรวจผลงาน (ภารงาน/ชนงาน) - แบบประเมนประเมนผลงาน - เกณฑคณภาพ (Rubric)

คณธรรม จรยธรรม (มวนย ซอสตย สจรต เสยสละ อดทน มงมนในการท างาน กตญญ)

- สงเกตพฤตกรรมการปฏบต - สอบถามความพงพอใจ ในการรวมกจกรรมของ นกเรยน คร ผปกครอง

- แบบประเมนพฤตกรรมการปฏบต - เกณฑคณภาพ (Rubric) - แบบประเมนความพงพอใจ

ในการรวมกจกรรม

31

สวนท 4 ตวชวดภำพควำมส ำเรจ

ในการขบเคลอนนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” สการปฏบต มผเกยวของหลายฝาย ตงแต

กระทรวงศกษาธการ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ส านกงานเขตพนทการศกษา และสถานศกษา ดงนนการด าเนนงานจะเนนการมสวนรวมของทกฝายทเกยวของ โดยมตวชวดภาพความส าเรจ ดงน กระทรวงศกษำธกำร

๑. นโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”มความชดเจน หนวยงานทเกยวของมความร ความเขาใจ และสามารถน าไปสการปฏบตได

๒. มระบบการก ากบ ตดตาม ทมประสทธภาพ ส ำนกงำนคณะกรรมกำรกำรศกษำขนพนฐำน

๑. มคมอการบรหารจดการเวลาเรยน “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” และชดเอกสารแนวทางการจดกจกรรม “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”

๒. ส านกงานเขตพนทการศกษา (สพป./สพม.) มความร ความเขาใจ นโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” และสามารถน าไปสการปฏบตได

๓. มระบบการก ากบ ตดตาม และนเทศอยางตอเนองและมประสทธภาพ ๔. มการประชมแลกเปลยนเรยนร และน าเสนอผลงานผลงานทประสบผลส าเรจ

ส ำนกงำนเขตพนทกำรศกษำ (สพป./สพม.) ๑. มแนวทางการขบเคลอนและตวชวดความส าเรจ ตามนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”

ระดบเขตพนทการศกษาทชดเจนและสามารถน าไปสการปฏบตได ๒. มแผนงาน/โครงการ/กจกรรม การขบเคลอนนโยบายสการปฏบต ๓. สถานศกษามความร ความเขาใจ และสามารถน านโยบายไปสการปฏบต ๔. มระบบการนเทศ ก ากบ ตดตาม และประเมนผลอยางตอเนอง และมประสทธภาพ ๕. มการประชมแลกเปลยนเรยนร และการน าเสนอผลงานทประสบผลส าเรจ ๖. มการสรปและรายงานผลการด าเนนงาน

สถำนศกษำ ๑. มแนวทางการขบเคลอนและตวชวดความส าเรจ ตามนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”

ระดบสถานศกษาทชดเจนและสามารถน าไปสการปฏบตได ๒. มแผนงาน/โครงการ/กจกรรม การขบเคลอนนโยบายสการปฏบต ๓. ครและบคลากรของโรงเรยนมความร ความเขาใจ และสามารถน านโยบายไปสการปฏบต ๔. มตารางเรยนทเออตอการบรหารจดการเวลาเรยน “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ๕. ครมแผนการจดการเรยนร สอ แหลงเรยนร การวดและประเมนผลทเออตอการจดการเรยนร

“ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ๖. มกจกรรมการเรยนร และกจกรรมสรางสรรค ตามนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ๗. มการน าผลการพฒนานกเรยนแลกเปลยนเรยนรและพฒนานกเรยนอยางตอเนอง ๘. มระบบการนเทศ ก ากบ ตดตาม และประเมนผลอยางตอเนอง และมประสทธภาพ ๗. มการประชมแลกเปลยนเรยนร และการน าเสนอผลงานทประสบผลส าเรจ

32

๘. มการสรางเครอขายและแลกเปลยนเรยนร ๙. มการสรปและรายงานผลการด าเนนงาน ๑๐. ชมชนเขาใจ ใหความรวมมอ สนบสนนการบรหารจดการเวลาเรยนของโรงเรยน

นกเรยน ๑. ไดเรยนร และปฏบตกจกรรมสรางสรรค โดยใชเวลาเรยนทงดานวชาการ และการปฏบต

กจกรรมอยางเหมาะสม ๒. มความสามารถในการคดวเคราะห มทกษะชวต และมความสามารถในการเรยนรดวยตนเอง

ตามความถนด ความสนใจ ตามศกยภาพของตนเองแตละคน ๓. มการประเมนตนเอง และน าผลการประเมนไปพฒนาการเรยนรของตนเองอยางตอเนอง ๔. มความสขในการเรยนร มภาระงาน การบาน เหมาะสม และสอดคลองกบมาตรฐาน

การเรยนร และตวชวด ๕. มผลการทดสอบระดบชาต (O-NET) ผลการทดสอบ PISA และผลการทดสอบคณภาพ

การศกษาตาง ๆ ผานเกณฑทก าหนด ผปกครอง

๑. มความร ความเขาใจ และใหความรวมมอในการด าเนนงานตามนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร”

๒. มความพงพอใจตอการจดการศกษาของโรงเรยนตามนโยบาย “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ๓. มความพงพอใจตอคณภาพของนกเรยน

33

บรรณำนกรม ขาวส านกงานรฐมนตร 278/2558. ผลประชมองคกรหลก 1/2558. [อนเทอรเนต]. 2558. [เขาถงเมอ 28

ส.ค. 2558]. http://www.moe.go.th/websm/2015/aug/278.html ขาวส านกงานรฐมนตร 283/2558. สพฐ.แจงเขตพนทกำรศกษำเตรยมคดเลอกโรงเรยนทกระดบตำม

นโยบำยกำรปรบลดเวลำเรยน. [อนเทอรเนต]. 2558. [เขาถงเมอ 28 ส.ค. 2558]. http://www.moe.go.th/websm/2015/aug/278.html

ณฐพล บวจนทร. Teach Less Learn More :TLLM (สอนนอย เรยนรมำก). [เขาถงเมอ 28 ส.ค. 2558]. http://www.l3nr.org/posts/544819, ออนไลน.

ถนอมพร เลาหจรสแสง. ๒๑st Century-Skills for CMU Faculty Development ทกษะแหงศตวรรษ ท ๒๑ เพอพฒนำอำจำรยของมหำวทยำลยเชยงใหม. ส านกบรการเทคโนโลยสารสนเทศ. มหาวทยาลยเชยงใหม. ๒๕๒๖.

เวชฤทธ องกนะภทรขจร. กำรประยกตใชแนวคด Teach Less, Learn More (TLLM) สกำรจดกำร เรยนรในชนเรยนคณตศำสตร. วารสารศกษาศาสตร ปท 23 ฉบบท 1 เดอนตลาคม 2554-มกราคม 2555.

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ. หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช ๒๕๕๑. กรงเทพมหานคร : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, พมพครงท ๓ พ.ศ.๒๕๕๓.

_______. กำรสงเครำะหเอกสำรและงำนวจยเกยวกบหลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช ๒๕๕๑ และผลกำรใชหลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช ๒๕๕๑. เอกสารอดส าเนา.

_______. แนวทำงกำรบรหำรจดกำรหลกสตร ตำมหลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช ๒๕๕๑. กรงเทพมหานคร : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, พมพครงท ๒ พ.ศ.๒๕๕๓.

_______. แนวปฏบตกำรวดและประเมนผลกำรเรยนร ตำมหลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช ๒๕๕๑. กรงเทพมหานคร : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, พมพครงท ๒ พ.ศ.๒๕๕๓.

_______. แนวทำงกำรจดกจกรรมพฒนำผเรยน ตำมหลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช ๒๕๕๑. กรงเทพมหานคร : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด, พมพครงท ๒ พ.ศ.๒๕๕๓.

วรพจน วงศกจรงเรอง และอธป จตตฤกษ. ทกษะแหงอนำคตใหม : กำรศกษำเพอศตวรรษท 21. กรงเทพมหานคร: โรงพมพ openworlds. พ.ศ.2554 อจฉรา นมชผล. Teach Less Learn More : กรอบแนวคดของกำรสอนนอย เรยนรมำก. คณะครศาสตร

มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช, https://atcharatantan.wordpress.com. มถนายน 2013.

34

ภำคผนวก

ตวอยำง กจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

35

ตวอยำงกจกรรม “ลดเวลำเรยน เพมเวลำร”

1. ชอกจกรรม ถกแถลง

2. เวลำทใช 4 ชวโมง

๓. วตถประสงค ๑. เพอนกเรยนไดปฏบตกจกรรมการถกแถลง ๒. เพอใหนกเรยนเกดความเขาใจอนดระหวางกน 3. เพอเกดความรวมมอและหาทางออกรวมกน 4. เพอใหนกเรยนมความจรงใจและเหนประโยชนของทกฝายรวมกน

4. กจกรรมกำรเรยนร 1. ครและนกเรยนถกปญหาในโรงเรยนทควรน ามาคยกนเพอหาแนวทางแกไขรวมกน 2. นกเรยนรวมกนเขากลมตงประเดนทตองถกแถลงและกตการวมกนในการสนทนา 3. ตงปญหาทตองถกแถลง เชน ความสะอาดบรเวณโรงเรยน วนยในการรบประทานอาหาร การแสดงความเคารพของนกเรยน เปนตน 4. จากประเดนทตงปญหา ใหรวมกนหาสาเหตเกดจากอะไร และทมาของปญหา 5. ทกกลมรวมกนหาขอสรปทไดจากการถกแถลงทน าไปสการน าเสนอแนะไดอยางรอบคอบ 6. น าขอเสนอแนะไปสการปฏบตหลงจากไดขอสรปวาควรจะปฏบตรวมกนอยางไร

5. สอกำรเรยนรและแหลงกำรเรยนร 1. วดทศนตวอยางการโตวาท / การอภปราย / การประชมสภานกเรยน 2. รปภาพการประชม 3. ตวอยางหวขอการถกแถลง

6. กำรวดและกำรประเมนผล 1. สงเกตพฤตกรรมนกเรยนในเรองตอไปน 1.1 สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม 1.2 สงเกตความส าเรจของการถกแถลงในขณะปฏบตกจกรรม 2. แบบสอบถามความพงพอใจตอการเขารวมกจกรรมของนกเรยน

นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด

ตวอยำงท 1 ชนประถมศกษำปท 4-6

36

๑. ชอกจกรรม ถกแถลง แสดงควำมคดเหน

๒. เวลำทใช ๒ ชวโมง

๓. วตถประสงค ๑. เพอใหนกเรยนรวมกน “ถก” หรอ “อภปราย” ในประเดนหรอหวขอตาง ๆ เปนกลมยอย

และน าผลมา “แถลง” ตอกลมใหญ ๒. เพอใหนกเรยนมปฏสมพนธ และมการแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน น าไปส การแกปญหารวมกน ๔. กจกรรมกำรเรยนร ๔.๑ ขนเตรยมการ

๑) จดกลมถกแถลง กลมละ 6-8 คน แตละกลมเลอกสมาชก ปฏบตหนาทดงน ประธาน เปนผน าการถกแถลง โดยด าเนนการใหสมาชกในกลมแสดงความคดเหนให

ตรงกบหวขอทก าหนด รองประธาน ชวยงานทประธานมอบหมาย ปฏบตหนาทแทนประธาน กรณประธานไมอย

หรออยแตไมสามารถปฏบตหนาทได เลขานการ จดบนทก เพอจดท าขอสรปของหวขอทถกแถลงเสนอตอกลมใหญ ผชวยเลขานการ ชวยงานตามทเลขานการมอบหมาย สมาชกกลม รวมแสดงความคดเหน เสนอแนะและยอมรบความคดเหนของสมาชกอน

๒) จดถกแถลง 2 ครง ๓) ระยะเวลาการถกแถลง ครงละ 2 ชวโมง แบงเปนเวลาส าหรบ “ถก” ในกลมยอย ๑ ชวโมง แลวสงผแทนกลมน าเสนอผลการถกแถลง ในกลมใหญ ๑๐ นาท ใหสมาชกกลมอนซกถาม ๑๐ นาท ทงนผแทนกลมแตละคนตองน าเสนอไมซ ากน ๔) ก าหนดใหกลมถกแถลงสงบนทกสาระส าคญของการถกแถลง พรอมชอผเขาประชมถกแถลงเปนเอกสารตามแบบทกครง ๔.๒ ขนด าเนนการ ประธานกลมกลาวน า เรองตอไปน ๑) การก าหนด/คดเลอก หวขอถกแถลง เชน คนไทยมความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย รกษปา รกษน า รกษธรรมชาต เรารกพอหลวงของเรา คานยมหลก 12 ประการของคนไทย หรอ ท าไมคนไทยตองรกชาต ฯลฯ ๒) การก าหนดขอตกลงเบองตน ก าหนดขอบเขตของปญหาทมผลกระทบตอหวขอทถกแถลง เชนในประเดน ท าไมคนไทยตองรกชาต ดงน วธแสดงความรกชาต การตงใจศกษาเลาเรยน เพอน าความรมาพฒนาประเทศชาต ๒) คนในชาตมความสามคคกน ๓) การประหยดพลงงาน ๔) การรกษาวฒนธรรมอนดงามของชาต ๕) พดและใชภาษาไทยไดถกตอง ๖) ยนตรงเคารพเพลงชาตไทย/ธงชาตไทย

ตวอยำงท 2 ชนมธยมศกษำปท 1-3

37 ๓) ขอเทจจรง

๓.๑) นกเรยนเปนวยทก าลงศกษาเลาเรยน ตองตงใจแสวงหาความรจะเตบโตเปน คนด มความรความสามารถ และใชความรประกอบอาชพทสจรต เชน รท เดอะสตาร ญาญา เปนตน ๓.๒) ถารกชาต คนในชาตตองสามคค ชาตจะเจรญได คนในชาตตองไมแตกแยกกน รจก ใหอภยกน และชวยเหลอผอนตามโอกาสอนควร เหนความส าคญของคนอนทกคน ๓.๓) การประหยดพลงงาน พลงงานเปนสงส าคญทแสดงถงความมงคงของชาต ๓.๔) การรกษาวฒนธรรมอนดงาม วฒนธรรมเปนเอกลกษณของชาตตองอนรกษไว ๓.๕) การพดภาษาไทยไดถกตอง การมภาษาเปนของตนเอง แสดงวามเอกราช ๓.๖) การยนตรงเคารพเพลงชาต ธงชาต แสดงไวซงความภมใจในความเปนไทย ๔) ขอพจารณา ๔.๑) “ความรกชาต” ประเมนไดจากพฤตกรรมใดของคนไทยในปจจบน ๔.๒) ถามคนถามวา “ความรกชาตคออะไร” นกเรยนจะตอบวาอยางไร ๔.๓) ถานกเรยนเปนคนทรกชาต ตองปฏบตตนอยางไร ๔.๔) จรงหรอไมทจะกลาววา “รกชาต คนในชาตตองสามคค” ๕) ขอสรป ความรกชาตทถกตอง คอ ทกคนรจกหนาทของตนเอง เสยสละความสข เพอประโยชนสวนรวม ๖) ขอเสนอแนะ คนไทยทกคน ตองแสดงความรกชาต ดงทรชกาลท 6 ทรงมพระราชาธบายวา “ใหคนไทยเออเฟอซงกนและกน ประพฤตตนเปนพลเมองด เสยสละใหชาต ไมยอมใหใครมาแยงถนทตงของชาต” ๔.๓ ขนสรปผล ๑) สมาชกทกคนในกลมบนทกขอสรปและขอเสนอแนะและประโยชนทไดรบจากการถกแถลง ลงในสมดบนทกการถกแถลงของตนเอง ๒) สมาชกทกคนในกลมรวมกนอภปรายสรป ประโยชนทไดรบจากการถกแถลง ๕. สอกำรเรยนรและแหลงกำรเรยนร ๑. สมดบนทกการถกแถลง ๒. กระดาษ A 4 ๖. กำรวดและประเมนผล

1. สงเกตพฤตกรรมนกเรยนในเรองตอไปน 1.๑ สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม 1.2 สงเกตผลงานความส าเรจของกจกรรม และการยอมรบขอตกลงของกลมใหญ 2. แบบสอบถามความพงพอใจตอการเขารวมกจกรรมของนกเรยน

นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด

38

1. ชอกจกรรม หนนอยนกสบ 2. เวลำทใช 5 ชวโมง 3. วตถประสงค 1. เพอใหนกเรยนไดเลอกเรยนในสงทตนสนใจ 2. เพอใหนกเรยนไดรบความรในสงทตนสนใจจนหมดประเดนค าถามทสงสย 3. เพอพฒนาความสามารถของนกเรยนในการสบคนความรและหาค าตอบในสงทตนสนใจจากสอและแหลงเรยนรตาง ๆ ได

4. เพอพฒนาทกษะการท างานเปนทมของนกเรยน

4. กจกรรมกำรเรยนร 1. ครแบงนกเรยนเปนกลม แลวใหนกเรยนแตละกลมเสนอหวขอเรองในสงทตนเองสนใจโดยครอาจจะก าหนดกรอบกวาง ๆ เชน ในภาคเรยนนนกเรยนไดเรยนเรองสตวในรายวชาวทยาศาสตร ครกใหนกเรยนเสนอชนดของสตวทนกเรยนตองการศกษาเพมเตม เชน กระตาย ปลา แมว สนข

2. นกเรยนแตละกลมตงประเดนค าถามจากสงทตนเองสนใจ นกเรยนวางแผนการสบคนขอมล 3. นกเรยนแตละกลมท าการสบคนขอมลจากสอ และแหลงเรยนรตาง ๆ เชน หองสมด หองวทยาศาสตร

หองคอมพวเตอร หองอาเซยน โดยครเปนผอ านวยความสะดวกในการเรยนรใหแกนกเรยน 4. นกเรยนแตละคนบนทกความรจากสงทไดเรยนรลงในสมดบนทกความร ซงการสบคนความร

ในทนมจดประสงคหลกคอการตอบค าถามในประเดนทนกเรยนสนใจหรออยากร 5. นกเรยนแตละกลมน าเสนอขอมล และสงทไดเรยนรจากการสบคนใหเพอนกลมอนฟง

5. สอกำรเรยนร 1. สมดบนทกความร 2. วทยากร/ผเชยวชาญในเรองทนกเรยนสนใจ 3. แหลงการเรยนรในโรงเรยน (ขนอยกบหวขอทนกเรยนสนใจ) เชน หองสมด หองเรยนพเศษตาง ๆ เชน หองวทยาศาสตร หองอาเซยน หองคอมพวเตอร 4. แหลงการเรยนรในชมชน (ขนอยกบบรบทของชมชน) เชน ศนยการเรยนรปาชายเลน ศนยการเรยนรการท านาเกลอ

ตวอยำงท 3 ชนประถมศกษำปท 1-3

39 6. กำรวดและประเมนผล 1. สงเกตพฤตกรรมการมสวนรวมในการท ากจกรรมของนกเรยน 2. สงเกตพฤตกรรมการท างานเปนทมของนกเรยน 3. ตรวจสมดบนทกความรของนกเรยน

4. สงเกตการน าเสนอผลงานของนกเรยน

7. ภำพประกอบ 8. อำงองแหลงทมำของขอมล

ภาพกจกรรมการจดการเรยนการสอนวชาการศกษาคนควาดวยตนเองโรงเรยนอนบาลสมทรสาคร

40

๑. ชอกจกรรม วนกฬำครอบครว ๒. เวลำทใช ๓ ชวโมง ๓. วตถประสงค

๑. เพอสรางความสมพนธระหวางบาน โรงเรยน และชมชน ๒. เพอใหนกเรยนและครอบครวไดท ากจกรรมรวมกน

๔. กจกรรมกำรเรยนร ๑. จดกจกรรมวนกฬาครอบครว โดยใหนกเรยนและผปกครองเขารวมแขงขน ๒. กจกรรมทใชในการแขงขนเปนกฬาพนบาน ๓. ใหผแขงขนทกทม ศกษาวธการแขงขน โดยเคารพ กฎ กตกา และมน าใจนกกฬา เกมท ๑ วงสามขา หารก

อปกรณทใช เชอกไนลอน วธเลน ๑. ก าหนดใหแตละทม มผเลน ๓ ทาน ๒. ใหผปกครองทานแรกและนกเรยนผกขาตดกนใหมลกษณะ ๓ ขา เมอพรอมแลว ใหทกทมยนท

จดเรมตน ใหผปกครองอก ๑ ทาน ยนทเสนชย ๓. เมอผแขงขนไดยนสญญาณนกหวด ใหเรมการแขงขน โดยการวง ๓ ขา ทมทวงถงเสนชยแลว ใหทง

๓ ทานกอดและหอมแกมกน ใครท าภารกจเสรจกอนแสดงวาทมนนเปนผชนะ

เกมท๒ วงวบาก ฝากรก อปกรณทใช ๑. นม UHT เทาจ านวนทมแขงขน ๒. อปกรณแตงหนา แตงตว ฐานท ๑ มาดมนมกนเถอะ ฐานท ๒ แมหนสวยทสดในโลก ฐานท ๓ พอหนหลอทสดในโลก วธเลน

๑. ก าหนดใหแตละทม มผเลน ๓ ทาน ก าหนดใหฐานท ๑ เปนนกเรยน ฐานท ๒ และ ๓ เปนผปกครอง ๒. ใหนกเรยนของแตละทมยนทจดเรมตน เมอไดยนสญญาณนกหวดเรมแขงขน ใหนกเรยนวงไป

ฐานท ๑ แลวดมนมใหหมดกลอง ๓. จากนนวงไปฐานท ๒ จากนน ใหนกเรยนแตงหนา/แตงตวใหผปกครองคนท ๑ เมอแตงตวเสรจ

ใหทง ๒ ทาน วงไปฐานท ๓ และชวยกนแตงหนา/แตงตวใหผปกครองคนท ๒

ตวอยำงท 4 ชนประถมศกษำปท 1-3

41

๔. เมอแตงเสรจใหผปกครองทงสองผสานมอกน ใหนกเรยนนงทแขนของทง ๒ ทาน จากนนวงไปทเสนชย ใครถงกอนเปนผชนะ

เกมท ๓ สกบก

อปกรณ สกบก ส าหรบผเลนทมละ ๓ ทาน วธเลน ๑. ก าหนดใหแตละทม มผเลน ๓ ทาน

๒. ใหผแขงขนแตละทมยนทจดเรมตน ทกทานสวมสกบก ๓. เมอไดยนสญญาณนกหวด ใหแตละทมแขงสกบก ใครถงเสนชยกอนเปนผชนะ เกมท ๔ แทงไมยง

อปกรณ ๑. ลกโปง ๒. ไมไผสสก ยาว ๓ เมตร ๓. เขมเยบผา (น าเขมเยบผาตดทปลายไมไผ, เปาลกโปง น าแขวนไวทเสนชย อยางนอย ๑๐ ลก) วธเลน ๑. ก าหนดใหแตละทม มผเลน ๕ คน (แตละคนอาจเปนเพอนบาน/เพอนรวมชนเรยนของลก และ ทกทมตองมครรวมแขงขนดวยอยางนอยทมละ ๑ คน) ๒. ใหแตละทมยนคอมทไมไผ และวงไปทเสนชย และพยายามแทงลกโปงใหแตก ทมใดท าลกโปงแตกหมดกอน ใหถอเปนฝายชนะ) ๕. สอกำรเรยนร

กตกาการแขงขนกฬาครอบครว 6. กำรวดและกำรประเมนผล

1. สงเกตพฤตกรรมนกเรยน และผปกครองนกเรยน 2. สงเกตความพงพอใจตอการเขารวมกจกรรม

42

1. ชอกจกรรม มคคเทศกนอย ๒. เวลำทใช ๑๒ ชวโมง ๓. วตถประสงค

๑. เพอพฒนานกเรยนมความรความสามารถน าเสนอแหลงทองเทยวในชมชน ๒. เพอพฒนานกเรยนใหมทกษะในการถายทอดความรอยางสมบรณแบบไดสาระ ๓. เพอใหนกเรยนไดรคณคาของแหลงทองเทยว

๔. กจกรรมกำรเรยนร ๑. ศกษาความรความเขาใจเกยวกบแหลงทองเทยวในชมชน และฝกทกษะเบองตนในการถายทอดความร 2. เชญวทยากรดานมคคเทศกมาใหความร 3. นกเรยนฝกทกษะการเปนมคคเทศกนอยตามแหลงเรยนรหรอแหลงทองเทยว 4. ประเมนผลการปฏบตงานเปนระยะ ๆ ในระหวางการฝกทกษะ 5. สรปและประเมนผลเมอสนสดการด าเนนงาน ๕. สอกำรเรยนรและแหลงกำรเรยนร 1. วทยากร 2. สถานททองเทยว/สถานทส าคญในทองถน 3. สอตางๆ เชน เอกสาร วารสาร อนเทอรเนต ๖. กำรวดผลประเมนผล

6.1สงเกตพฤตกรรมนกเรยนในเรองตอไปน 6.1.1 สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม 6.1.2 สงเกตผลงานความส าเรจ ของกจกรรม 6.2 แบบสอบถามความพงพอใจตอการเขารวมกจกรรมของนกเรยน

นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด

ตวอยำงท 5 ชนประถมศกษำปท 4-6

43 7. ภำพประกอบ 8. อำงองแหลงทมำของขอมล http://campus.sanook.com/ https://blog.eduzones.com http://www.aseanthai.net/ http://www.memocent.chula.ac.th/

44

1. ชอกจกรรม ฟด ฟด ฟอ ไฟ สไตลมฟว ๒. เวลำทใช ๖ ชวโมง ๓. วตถประสงค

๑. เพอใหนกเรยนสามารถแปลค าศพทจากภาพยนตรได ๒. เพอใหนกเรยนเกดคณลกษณะอนพงประสงคดานการปฏบตตนในการอยรวมกบผอนและ

การใชเวลาวางใหเกดประโยชน 4. กจกรรมกำรเรยนร

ชวโมงท 1 – 2 ครเปดภาพยนตรภาคภาษาองกฤษ (Soundtrack) ใหนกเรยนชม ชวโมงท 3 – ๔

๑. ครใหนกเรยนเดาค าศพทจากลกษณะทาทางของตวละครในขณะชมภาพยนตร ๒. แบงนกเรยนออกเปนกลม ๆ ละ ๕ คน ชวยกนหาค าศพทและชวยกนแปลค าศพท

จากการชมภาพยนตร อยางนอยกลมละ ๒๐ ค า ชวโมงท ๕ – ๖ ครใหนกเรยนแตละกลมออกมาน าเสนอค าศพทและค าแปลทไดจากการชม

ภาพยนตร โดยใหเพอน ๆ กลมอน ๆ ลองแปลความหมายค าศพท จากนนใหนกเรยนชวยกนสรปแงคดทไดจากการชมภาพยนตร

5. สอกำรเรยนรและแหลงเรยนร

๑. ภาพยนตรตางประเทศ ๒. ใบกจกรรม ฟด ฟด ฟอ ไฟ สไตล มฟว

๖. กำรวดและประเมนผล 6.1สงเกตพฤตกรรมนกเรยนในเรองตอไปน 6.1.1 สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม 6.1.2 สงเกตผลงานความส าเรจ ของกจกรรม 6.2 แบบสอบถามความพงพอใจตอการเขารวมกจกรรมของนกเรยน

นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด

ตวอยำงท 6 ชนมธยมศกษำปท 1-3

45 ๗. ภำพประกอบ

ตวอยำงภำพยนตร

๘. อำงองแหลงทมำของขอมล กระปก (Kapook). ๒๕๕๘. “SHERLOCK HOLMES” [ระบบออนไลน] แหลงทมา http://movie.kapook.com/photo/sherlockholmes_297.html (๑๕ กนยายน ๒๕๕๘) กระปก (Kapook). ๒๕๕๘. “THE LORD OF THE RINGS” [ระบบออนไลน] แหลงทมา http://movie.kapook.com/photo/sherlockholmes_297.html (๑๕ กนยายน ๒๕๕๘) กระปก (Kapook). ๒๕๕๘. “TWILIGHT NEW MOON” [ระบบออนไลน] แหลงทมา http://movie.kapook.com/photo/sherlockholmes_297.html (๑๕ กนยายน ๒๕๕๘) กระปก (Kapook). ๒๕๕๘. “HARRY POTTER” [ระบบออนไลน] แหลงทมา http://movie.kapook.com/photo/sherlockholmes_297.html (๑๕ กนยายน ๒๕๕๘) กระปก (Kapook). ๒๕๕๘. “IRON MAN 3” [ระบบออนไลน] แหลงทมา http://movie.kapook.com/photo/sherlockholmes_297.html (๑๕ กนยายน ๒๕๕๘)

46

ใบกจกรรม ฟด ฟด ฟอ ไฟ สไตล มฟว ชอกลม............................................................................

ชอ........................................................................ เลขท............... ชน............... ชอ........................................................................ เลขท............... ชน............... ชอ........................................................................ เลขท............... ชน............... ชอ........................................................................ เลขท............... ชน............... ชอ........................................................................ เลขท............... ชน...............

ค ำชแจง ใหนกเรยนแตละกลมหาค าศพทจากภาพยนตรทชม ๑. ....................................................... ค าอาน........................................... ค าแปล...................................... ๒. ....................................................... ค าอาน........................................... ค าแปล...................................... ๓. ....................................................... ค าอาน........................................... ค าแปล...................................... ๔. ....................................................... ค าอาน........................................... ค าแปล...................................... ๕. ....................................................... ค าอาน........................................... ค าแปล......................................

แบบประเมนกำรเขำรวมกจกรรม

กจกรรม ฟด ฟด ฟอ ไฟ สไตล มฟว

ท

ชอ - สกล

รำยกำรประเมน

สรปผล รองรอย/ผลงำน

กำรเขำรวมกจกรรม

ปฏบต ตำมกฎกตกำ

ของกลม

ยอมรบ ควำมคดเหน

ของผอน

มสวนรวมในกจกรรมหรอ

งำนกลม

(ลงชอ)...............................................................ผประเมน

(...............................................................) เกณฑกำรผำน นกเรยนแสดงพฤตกรรมอนเปนคณลกษณะอนพงประสงค อยางนอย ๒ รายการ

47

แบบประเมนควำมพงพอใจ

กจกรรม กจกรรมฟด ฟด ฟอ ไฟ สไตล มฟว

ชอ-สกลผบนทก................................................................ชน..............เลขท............... วน เดอน ป............................................................เวลำ...................................

ควำมพงพอใจตอกจกรรมทปฏบต ........................................................................... ............................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................................... ................. ................................................................................................................. ............................................... ............................................................................................................................. ...................................

ควำมพงพอใจตอควำมร/ประสบกำรณทไดรบ ............................................................................................................................. .......................... .................................................................................................... ............................................................ ............................................................................................................................. ...................................

ควำมพงพอใจในภำพรวมของกำรเขำกจกรรม

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ควำมคดเหนหรอขอเสนอแนะอน ๆ ............................................................................................................................. .......................... ............................................................................................................................. ...................................

48

1. ชอกจกรรม มำสนกกบศลปะกนเถอะ

2. เวลำทใช 4 ชวโมง

3. วตถประสงค 1. เพอใหนกเรยนมการพฒนาทางดานรางกาย จตใจ สตปญญา 2. เพอใหนกเรยนมความคดรเรม สรางสรรค 3. เพอใหนกเรยนรจกชนชมความงามสนทรยภาพ ซงมคณคาตอมนษย 4. เพอสงเสรมใหนกเรยนมความเชอมนในตนเองอนเปนพนฐานในการศกษาตอ หรอประกอบวชาชพ 4. กจกรรมกำรเรยนร ชวโมงท 1 มาเรยนรกนเถอะ 1. วาดภาพสตวทนกเรยนรจกหรอทชอบมา ๑ ชนดพรอมกบท าทาประกอบ

1. ครอธบายถงสตวทสามารถน ามาเลยงไดยกตวอยางเชน สนข แมว นก กระตาย เปนตน 2. ครเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความคดเหนวาทบานของนกเรยนใครเลยงสตวประเภทใดบาง 3. ครใหนกเรยนนกสตวทตวเองชอบไวในใจ พรอมกบแจกกระดาษแลวใหนกเรยนวาดรปสตว

ทตวเองชอบพรอมกบบอกวาใครวาดรปเสรจแลวใหเอารปออกมาสงพรอมกบแสดงทาทางเลยนแบบสตวประเภทนนดวย

www.oknation.net

ตวอยำงท 7 ชนประถมศกษำปท 1-3

49

www.gotoknow.org

www.gotoknow.org

ชวโมงท 2 สองไม สองมอ 1. การปนเปนรปทรงตาง ๆ

1. รปทรงในธรรมชาตและสงแวดลอม 2. รปรางทเรามองเหนในธรรมชาตและสงแวดลอม มลกษณะตางกนไป โดยรปรางมลกษณะ

เปน ๓ มต ความกวาง ความยาว และความลก หรอความหนาท าใหรปทรงมลกษณะสวยงาม และสมจรงมากกวารปราง รปทรงแบงออกเปน ๒ ลกษณะ คอ

2.1 รปทรงเรขาคณต เปนรปทรงทมโครงสรางแนนอนสามารถระบชอเรยกได เชนทรงสเหลยมมมฉาก ทรงกระบอก ทรงกลม พระมด กรวย

novation.kpru.ac.th

50 2.2 รปทรงอสระ เปนรปทรงทมโครงสรางไมแนนนอน มทงเกดขนตามธรรมชาตและเกดขนจากมนษยสรางขน เชน รปทรงของสตวตางๆ รปทรงกอนหน รปทรงรองเทา

ครอธบายถงความส าคญในการปนเปนรปตางๆ วามความส าคญเพราะเปนพนฐานในการทนกเรยนจะไดน าไปขนรปตาง ๆ

1. ครแบงนกเรยนใหนงเปนกลมๆพรอมกบแจกอปกรณ (ดนน ามน) 2. ครสาธตวธการปนดนน ามนขนเปนรปทรงตาง ๆ

www.thaiadapp.com ชวโมงท 3 ปนตามจนตนาการ

1. ครอธบายถงการปนเปนกระบวนการหนงในงานประตมากรรมทมลกษณะเปน ๓ มต มความกวาง ความยาว ความหนา สามารถจบตองหรอสมผสได การปนสามารถท าไดโดยการน าสวนยอยมารวมกนใหเกดเปนรปทรงตามตองการ

2. ครอธบายถงความหมายของจนตนาการวาคออะไรจากนนจงใหนกเรยนแบงกลมออกเปนกลมยอยแลวจงแจกอปกรณ (ดนน ามน)

3. ครใหนกเรยนปนดนน ามนเปนรปตางๆ ตามจนตนาการ ครใหค าปรกษาและดแลอยางใกลชด

xn--12c1bobh8dyb4bnrq1kue.blogspot.com

http://innovation.kpru.ac.th/

51

coffee-drawing.blogspot.com jaikoh.exteen.com

ชวโมงท 4 การเปาส

การสรางภาพดวยการเปาส เปนเทคนคการสรางภาพอกแบบหนง ทใหภาพสวยงามและเกดจนตนาการ เหมาะส าหรบผเรมตนในการเรยนรเกยวกบการวาดภาพและการใชสน าหรอสโปสเตอร ขนตอนกำรเปำส

1. ผสมส 2. หยดสลงบนกระดาษ ๓. ใชหลอดกาแฟเปาสใหแตกกระจาย เทคนคกำรเปำสใหไดภำพสวยงำม ๑. ผสมสกบน าใหเหลวพอเหมาะไมขนหรอเหลวเกนไป ๒. ใชสหลากหลาย ๓. ใชกระดาษวาดภาพ รอยปอนดขนไป ๔. เปาสใหแตกกระจายรอบทศทาง หากตองการใหสแตกกระจายไปทางใดเปนพเศษใหเอยงกระดาษ เลกนอย ๕. เมอเปาสเสรจแลวควรน าไปผงลมใหแหงไมควรน าไปผงแดดเพราะจะท าใหกระดาษบดไมสวยงาม https://www.gotoknow.org/posts/54529

jaruwan99999.blogspot.com

52

www.thaigoodview.com

www.kukai.ac.th www.suwattanakindergarten.com witchuda08.blogspot.com 5. สอกำรเรยนร ๑. การสงเกตสงตาง ๆ รอบ ๆ ตว

๒. บรเวณภายในพนทของโรงเรยน ๓. หองสมด หองคนควาทางเทคโนโลย

6. กำรวดผลและประเมนผล 1. สงเกตจากการเขารวมกจกรรม ๒. สงเกตจากผลงานทไดปฏบต 7. ภำพประกอบ ภาพตามกจกรรมตาง ๆ 8. อำงองแหลงทมำของขอมล

www.photoontour9.com www.tykatai.diaryclub.com www.oknation.net www.artlaemkom.blogspot.com www.gotoknow.org www.novation.kpru.ac.th www.innovation.kpru.ac.th/ www.thaiadapp.com www.jaikoh.exteen.com www.gotoknow.org/posts/54529 www.kukai.ac.th www.suwattanakindergarten.com www.witchuda08.blogspot.com

53

1. ชอกจกรรม สบสลกลำย

2. เวลำทใช 4 ชงโมง

3. วตถประสงค

1. เพอใหนกเรยนฝกทกษะการแกะสลกสบ 2. เพอใหนกเรยนฝกจดตกแตง และก าหนดราคาจ าหนายได

4. กจกรรมกำรเรยนร ๑. ครอธบายถงลกษณะของงานแกะสลก การเลอกสบตลอดจนสาธตการใชเครองมอทใชในการแกะสลก และการเกบรกษาเครองมอ ๒. นกเรยนฝกทกษะการแกะสลกสบ และสรางผลงานแกะสลกไดสวยงามและสรางสรรค ๓. นกเรยนค านวณราคาจ าหนายไดเหมาะสมกบชนงาน

5. สอกำรเรยนร 1. ใบกจกรรมการแกะสลกสบ 2. ตวอยางสบแกะสลกรปแบบตางๆ 3. วสดอปกรณการแกะสลกสบ

6. กำรวดและประเมนผล

6.1สงเกตพฤตกรรมนกเรยนในเรองตอไปน 6.1.1 สงเกตพฤตกรรมของนกเรยนขณะปฏบตกจกรรม 6.1.2 สงเกตผลงานความส าเรจ ของกจกรรม 6.2 แบบสอบถามความพงพอใจตอการเขารวมกจกรรมของนกเรยน

นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด

ตวอยำงท 8 ชนมธยมศกษำปท 1-3

54 7. ภำพประกอบ

8. อำงองแหลงทมำของขอมล

http://www.kruaklaibaan.com/viewtopic.php?p=322509 http://krabiwalkingstreet.com/