به نام خدا درس درد و داروشناسی: »داروهای ضد درد و آرام

بخش«دکتر حسینی

جزوه : نسیم ابریشمی

داروهایی هستند که احساسات و حواس را کنترل می کنندکاربرد:

کنترل درد قبل و بعد از درمانکنترل درد و حواس در حین درمانکنترل اضطراب و آرامبخشی قبل و بعد از درمان،سرکوب و کنترل التهاب و عوارض ناخوشایند ««« مثل عوارض عصبی

درد، ورم، التهاب، خون ریزی

توسط داروهای ذیل انجام می شود:کنترل درد و حواسداروهای ضد درددارو های بی حسیداروهای ضد التهابدارو های آرامبخشداروهای ضد اضطرابداروهای سرکوب کننده آدرنال

مطرح باشد ، توسط داروهای:کنترل دردبه طور خاص اگر بحث دارو های بی حسی

1

داروهای ضد درددارو های ضد التهابداروهای مخدرکورتن ها

( یا قدرت هر دارو یک معیار نسبی است که نسبت به دیگرpotencyپوتنسی) داروهای همان دسته ارزیابی می شود. این معیار باغلظت دارو رابطه عکس دارد

یعنی هرچه پوتنسی یک دارو بیشتر باشد غلظت داروی مورد نیاز برای اثر آن کمتراست.

بی حسی های موضعی:

به طور کلی یک پایه آروماتیک ، یک زنجیره اینترمدییت و یک انتهای آمینی دارند.

این انتهای آمینی را بعضی ها ممکن است نداشته باشند. داروهای آنستزی یا داروهای بی حسی موضعی به صورت شیمیایی شامل دو دسته

دارویی هستند:استری-1آمیدی-2

بی حسی های موضعی استری: بنزوکایین. کوکایین. پروکایین. پروپکسی کایین. تتراکایین

متابولیسم اینها توسط سودوکولین استراز در پالسما است. )پارا آمینوPABAعامل حساسیت این داروها )استری( در بیمارانی که به کمپلکس

بنزوییک اسید( آلرژی دارند، باعث شده است که این دسته استری را دیگر استفادهنکنیم و بیشتر از گروه های آمیدی استفاده کنیم

2

هستند ولی مشکلی که دارند این است که در بیماران سنsafe گروه آمیدی % فانکشن کبدی کلیوی آنها مختل شده منع65 سال که 65باال ،خصوصا باالی

مصرف دارند . چون بی حسی های آمیدی درکبد متابولیزه می شوند . در اینها بهتراست استری استفاده شود.

بی حسی های آمیدی: " دارند.iدر سیالب اول داروهای آمیدی "

لیدوکایین. مپی واکایین. اتیدوکایین. بوپی واکایین. پریلوکایینمکانیسم اثر بی حسی های موضعی:

بالک درد لمس و دما و پروپریوسپتیو بدون اثر بر حس فشارفرم های دارویی:

تاپیکال( استعمال موضعیtopical)انفیلتراسیونبالک عصبی

دسته می شود:2فرموالسیون آنها معموال بدون وازوکانستریکتور.1(vcهمراه با وازوکانستریکتور ).2

: رگ فشار یا معموال همان اپی نفرین که در داروهای بی حسیوازوکانستریکتورهست.

تنگ کننده های عروقی در بی حسی

اثرات:افزایش عمق و اثر و ماندگاری و سرعت اثر و هموستاز بی حسی ) یعنی

خون ریزی را در آن ناحیه کم می کنند با اثر انقباض عروقی ناحیه()کاهش میزان مورد نیاز وسمیت و نفوذ عروقی و کلریانس )پاک شدن

داروهای بی حسی از ناحیه مکانیسم:

3

ها ، کاتکول آمین های اندوژن می گویند.vcداخل بدن به همین نوع هستند : 2دسته ی این داروها که خود بر

داروهای وازوکانستریکتور )آدرنرژیک( کاتکول آمینه-1داروهای وازوکانستریکتور )آدرنرژیک( غیرکاتکول آمینه-2

به اپی نفرین هایی که که در بدن هستند و خود بدن آن را تولید می کند ، اندوژن می گویند و آنهایی را که در مواد بی حسی می زنیم را کاتکول آمین های اگزوژن

می نامند. قلبی عروقی است.α1اثر مطلوب آنها بر روی رسپتورهای

انواع:اپی نفرین: قوی تر و شایع تر نور اپی نفرین: بیشتر خاصیتβ1و امروزه خذف شده است فنیل افرین وافدرین و فلی پرسین: ساختار غیر کاته کول امین داردلووردونفرین: حداقل پوتنسی را دارد و عدم مصرف در بیماران

هایپرتنشن ) فشار خون باال (

داروهای بی حسی

جدول حاللیت در چربی و غلظت بی حسی ها

جدول زمان اثر داروهای بی حشی

4

لیدوکایین:

پر کاربرد ترین ، شایع ترین و بیشترین دارویی که استفاده می شود.به صورت کارپول در ترکیب با اپی نفرین

بصورت ویال نیز وجود دارد که به صورت جدا می توان تهیه کرد آمیدی است / حاللیت در چربی تقریبا از همه بی حسی های موضعی بیشتر است /

پوتنسی زیاد دارد )نسبت به بقیه بی حسی ها( تمام داروهای بی حسی اثرات وازودیالتوری دارند یعنی گشادی عروقی می دهند به همین دلیل در بی هوشی ها برای باز کردن رگ ها ، لیدوکائین خالی داخل رگ

ها مفید است . مخصوصاvcتزریق می کنیم . به همین دلیل ترکیب کردن اینها با ترکیب بشوند اثرVCدر لیدوکاوئین که خاصیت وازودیالتوری زیادی دارد ، اگر با

برابر می شود.10ماندگاری دارو safeترین ماده بی حسی نسبت به سایرین در حاملگی و شیردهی است

مپی واکایین

VCنوع آمیدی / خاصیت وازودیالتوری کمتر از لیدوکائین است به همین دلیل اگر با ترکیب شود قدرت و زمان اثر بی حسی دو برابر می شود

بوپی واکایین

نوع آمیدی / پوتنت ترین بی حسی است و از همه قوی تر است / نام دیگر:مارکایین

5

آرتیکایین

نوع آمیدی / قدرت انفیلتراسیون یا انتشار بیشتر از همه است ) مثال اگر بصورت انفیلتراسیومن به فک پایین تزریق شود به خوبی دراستخوان فک پخش می

شود ( / ولی بیشترین احتمال پارستزی عصبی دارد )گزگز( اتیدوکایین

نوع آمیدی / طوالنی اثر ترین داروی بی حسیپریلو کایین

طول اثرشVCنوع آمیدی / خاصیت وازودیالتوری کمی دارد / مثل مپی واکائین با دو برابر می شود / احتمال پارستزی عصبی دارد

بنزوکایین

در بی حسیchoiceنوع استری / حاللیت کم در آب / بدون زنجیره آمین / تاپیکال در مخاط و پوست

داروهای آرامبخش

هستید که باoral maxillofacial surgeonفلسفه استفاده از این داروها اگر بیماران تحت بیهوشی عمومی سروکار دارند خیلی بسط پیدا میکند ولی اگر

dental practitionerهستید بیشتر سر و کار ما با یک دسته دارو که اغلب همان بنزودیازپین ها هستند می باشد.

ولی با دید جراحی از همه گروه ها استفاده می شود که شامل دسته های بااثرات زیر است:

کاهش استرس و اضطراببی هوشیریلکسانت عضالنیکاهش دردآرامبخشی و یوفوریا

6

خواب آوریفراموشی کاهش سوخت و ساز بدن و فاز استراحت «« بدن را در حین جراحیrelax

می کند.ضد تشنج و صرع)فراموشی «« وقتی یک بیمار را بی هوش می کنیم ) بی حس نیست

حواس او را بالک می کنیم و طرف چیزی احساس نمی کند ولی متوجه عملکرد ما روی خود است و تحقیقات نشان داده که درصدی از بیماران بعد

می شوند چون در حین عمل متوجه دردdepressاز جراحی و بی هوشی زیادی بوده اند، این دلیل در حین عمل به بیمار داروی فراموشی می زنیم

) بنزودیازپین با دوز باال ( که بعد از عمل یادش نیاد چی کارش کردیم !

داروهای آرامبخش:

بنزودیازپین ها «« شایع ترین دارو از این دسته برای دندانپزشکان استگازهای استنشاقیکتامینباربیتورات هاآرامبخشی های غیر باربیتوراتیمخدرهاهیپنوتیک های غیر بنزودیازپینیضد افسردگی و تشنج و صرع

بنزودیازپین ها:

7

است / کاهش دپلوریزاسیون غشایGABA آنها مهارکننده کمپلکس مکانیسم اثر عصبی

ضد اضطراب / ضد استرس / فراموشی / خواب آور / شل کنندهاثرات بالینی:عضالنی / ضدتشنج

«« این اثرات وابسته به دوز هستند ، یعنی هر چه دوز بیشتر بدهیم اثرات آنها شدیدتر می شود . مثال اگر کم بدهیم فقط شل کننده عضالنی است ولی اگر زیاد

بدهیم اثرات خواب آوری و بیهوشی و فراموشی هم می دهد.اثرات کمی برای ضد دردی دارد.

( و فراموشی . در نتیجهrespiratory rate کاهش تنفس ) کاهش :اثرات نامطلوببه بیمارانی که مشکالت تنفسی دارند با احتیاط بدهیم

بعلت اینتروال وسیع مصرف بی خطری دارند فاز توکسیک و تراپتیک فاصله زیادی است.2 یعنی بین

.فقط در بیماران با آلرژی منع مصرف مطلق دارند

8

نکات جدول:

ساعت)طوالنی ترین( است.50 تا half-life 20 دارد ولی rapidدیازپام اثر

ساعت(4 تا 1 آن از همه کمتر است ) half-life است و rapidمیدازوالم ولی میدازوالم داروی تزریقی و بیمارستانی است و داروخانه ای نیست چون

اثرات شدیدی دارد.میدازوالم، دیازپام، لورازپام و آلپرازوالم ازین جدول مهم است.

دیازپام

متابولیسم متابولیسم و متابولیت های دیازپام

بخواهیم استفادهselectiveخواص خوبی ندارد بیشتر مصرف برای بیمارانی که کنیم یعنی اورژانسی در جراحی و درمان ندارند

ساعت( و متابولیت فعال دارد50 تا 20نیمه عمر زیاد دارد ) در آب حل نمی شود «« به این دلیل وقتی به فرم تزریقی داخل خون می زنیم مقداری طول می کشد تا به فرم قابل حل تبذیل شو و سپس در خون حل بشود و

اثر کند. دارندdental appointmentبیشترین کاربرد برای بیمارانی است که فردا جراحی یا

و اضطراب آنها را می خواهیم کم کنیم. TMD است برای بیماران relaxantمصرف روزانه و اندک آن

( Temporomandibullar disorder) دارند و یا دردهای TMJدارند. در این موارد به طور شبانه در دوز کم می دهیم تا اثر خواب آوی نداشته باشد و فقط ریلکسانت

شود.9

میدازوالم

آن هم آمده است ولی در ایران فقط نوعtabletقرص آن در ایران نیست ولی تزریقی است

برعکس دیازپام : نیمه عمر کم / متابولیت فعال و خطرناک ندارد / محلول در آبمفید در بیماران بیهوشی که داخل رگی سریع اثر کند

Injection / solution/ syrup فرم های دارویی:

بنزودیازپین های دیگر:

تریازوالم( Halocin)

لورازپام( Ativanزود در بدن پخش و دیر دفع می شود / قدرت »» ) زیاد

با تمایل بیشتر نسبت به بنزودیازپین ها «« رسپتورهایفلومازنیل را اشغال می کنند. جزء بنزودیازپین ها محسوب میGABAکمپلکس

شود ولی ساختار غیر بنزودیازپینی دارد پس شبیه اینهاست با این تفاوت که برای چسبیدن به گیرنده قوی تر از آنهاست ولی خودش اثری ندارد و

خنثی است و فقط رسپتور بنزودیازپین را بالک می کند. یعنی به رسپتورهای بنزودیازپین ها می چسبد و آنها را جدا کرده و اثرشان را

خنثی می کند برایreverse دارند . این هم reverse تا دسته دارویی هستند که 4 -3

داروهای بنزودیازپین هاست و اثر آنها را از بین می برد و بیمار نسبت به آندارو خنثی می شود.

آرامبخش های غیر بنزودیازپینی

زولپیدم

خواب آور و کاهنده استرس در شب قبل از درمان ها دارد که بعضی ها به خاطر این مصرف می کنند!side effectیک سری

10

خواب آور غیر بنزودیازپینی / عدم مصرف در بیماران افسرده / وابستگی میtabletدهد / فرم های دارویی :

مخدرها:

از گیاه تریاک به دست می آید / مورفین اولین داروی مخدر است ، پنتازوسین ، مپریدین ، فنتانیل ، مورفین ، کدیین ، هرویینانواع:

نالوکسان آنالژزی)بی دردی( / آرامبخشی / افوریا )سرخوشی(اثرات:

وابستگی / دپرشن تنفسی / کاهش تون سمپاتیک «« یعنی بیماراثرات نامطلوب: می برد. البته در مورد مپریدین ابن حالتrelaxرا به سیستم پاراسمپاتیک و

استثناست.هدف ما از مخدرها بیشتر آرام بخشی است.

MuDeltaKappa رسپتور : 3دارای

تاثیر اولیه آنالژزی / در سطح اسپاینال کورد / منجر به هیپر پالریزاسیون نورون هاو مهار نورونی می شود / کاهش میزان تنفس می دهد

11

مپریدین)پتیدین(

از مخدرهای تزیقی است / تماما صناعی استمخدرها دو نوع هستند :

در آزمایشگاه ترکیب می شوند← سینتتیک ←1 از تریاک یا همانهایی که بیسشان مورفین است به وجود←غیر سینتتیک←2

می آیدتنها مخدری است که اثرات سمپاتیک دارد نه پاراسمپاتیک برعکس بقیه مخدرها

تاکی کاردی می دهد. / کاهش فشار خون می دهد. / ممکن است برای بیمار شوکایجاد کند.فنتانیل:

برابر مورفین / سرعت عمل بیشتر80پوتنسی نالوکسان:

است و برای خنثیreverse بنزودیازپین بود این هم reverseمثل فلومازنیل که کردن اثرات مخدر ها می باشد.

دسته دارویی جدایی ندارد. رسپتور دارند.3همانطور که گفته شد مخدرها

کاپا - دلتا–مو هر کدام از مخدرها یک سری خواص خاص خود را دارند و مثال یکی گیرنده مو را

تا گیرنده موجود در بدن که3بالک می کند و یکی دلتا و ... . نالوکسان برای این مخدرها به آن می چسبند ، نسبت به دیگر مخدرها آنتاگونیست قوی ای است و تمایل آن به گیرنده از بقیه مخدرها قویتر است. سیستم رقابتی است یعنی مثال

اگر یک مولکول مورفین به یک رسپتور وصل باشد ، اگر نالوکسان به مریض بزنیمنالوکسان، مورفین را آزاد می کند و خودش می چسبد ولی خودش اثری ندارد.

آرامبخش های بی هوشی

صرفا در اتاق عمل استفاده می شود

12

شایعترین متوهگزیتال استباربیتورات ها ← استفاده می شود در اتاق عمل← کتامین سفید است /در ترکیبات آن ←پروپوفول SOYو تخم مرغ دارد/ به بیمار

میزنند تا بیمار را هیپنوز کنند و بیمار را به فاز بی حواسی و بی هوشی ببرند.

(anti depressorضد افسردگی ها: )

سه دسته دارویی دارد:( MOAIsمهار کننده های مونوآمین دی اکسیداز ).1

مثل: ایزوکاربوکساید- فنیلیزین - سلجتین(TCA ضد افسردگی های سه حلقه ای ).2

دوکسیپین - ایمیپرامین –مثل: آمی تریبتیلین- نوتریبتیلین تجویز می شودTMD ««در دندانپزشکی آمی تریبتیلین اغلب در بیماران

یک مشکل مولتی فاکتوریال است و علت عمده آن افسردگی وTMJ. مشکل استرسی که بیمار اخیرا داشته است می باشد . ما می توانیم آمی تریپتیلین و

هفته که باعث کاهش استرس3 یا 2ایمیپرامین برای آن تجویز کنیم برای شود.

آمی تریپتیلین و ایمیپرامین با حرکتهای اورتودنتیک تداخل دارند . بیمارانی که به صورت مزمن آمی تریپتیلین مصرف میکنند ممکن است حرکت های

اورتودنسی رویش کارایی نداشته باشد.( SSRIمهارکننده بازجذب سروتونین ).3

سیتالوپرام- فلوکسیتین- فلوکسامین- سرتالین

GABAآرامبخش های آنالوگ

گاباپنتین

اکثرا برای درمان صرع کاربرد دارد.

13

باعث کاهش درد می شود . خصوصا برای میگرندر دندانپزشکی هدف اصلی برای دردهایی با منشا عصبی و نورآلژی است

پره گابلین

Hydantoinآرامبخش های

معروف ترین آن فنی تویین است./ آمپول: قرص / کپسول / سوسپانسیونفرم های دارویی

صرع، تشنج، نورالژی ،برای تسریع در بهبود زخم مصرف: نام دیگر : دیالنتین

آرامبخش های استنشاقی

مصرف در اتاق عمل و مطب های مجهز به سیستم بی هوشی سرپاییدر ایران برخی از متخصصین اطفال و جراحی اجازه تجویز دارند.

در برخی کشورها حتی دندانپزشکان عمومی هم اجازه استفاده دارند. گازهای استننشاقی در ریه انتشار پیدا میکنند و تمام رسپتورهایی که مربوط به حواس چندگانه است را بالک می کنند و بیمار دیگر چیزی متوجه نمیشود.

/ بی هوشی / آرامبخشی / ضد اضطراب / گاهیاثرات: بی دردیاوقات بی دردی هم دارد

انواع:گاز نیترزو اکساید : کاربرد در دندانپزشکی

گاز هالوتان: کاربرد در اتاق عمی

گاز ایزوفلوران

داروهای ضد درد و التهاب:

مخدر ها

14

NSAIDهاکورتیکو استروییدها

دارد ولی در آنجا هدف آرام بخشی بود ولی اینجاoverlapبا مخدرهای بی هوشی هدف بی دردی و بالک درد است.

دسته3یک معیاری برای درجه بندی دردها داریم که بر مبنای آن دردها را به تقسیم میکنند:

Mild / moderate / severe

است و به طور معمول در دردهایmoderate تا اواسط mildدردهای دنتال از نداریم به همین دلیل مخدرهاییsevere و moderateدنتال ، دردهای خیلی شدید

است را استفاده نمی کنیم. مگر داروهایsevere و moderateکه اندیکاسیونهای آن بیشتر است مثل ترامادول وگرنه اجازه استفادهModerateخاص که کمی دوز

از مورفین را نداریم .

ضد درد های مخدر:

بصورت طبیعی از ترکیبات گیاه تریاک تولید می شودعمل آن با استفاده از اثرات آگونیست و آنتاگونیست است

( وجود داردOpioidsسه دسته رسپتو ر برای مخدر ها)مصرف اغلب برای درد های متوسط تا شدید کاربرد دارد

در دندانپزشکی زیاد کاربرد ندارد

15

عوارض ناخواسته زیادی دارد: کاهش تنفس / تهوع و استفراغ / وابستگی و اعتیاد / بی هوشی / یبوست / احتباس ادرار / افوریا و خارش / کاهش

فشار مورفین

اولین داروی تزریقی دنیا / برای درد شدید کاربرد دارد بعنوان معیار واحد برای سنجش دیگر مخدرها استفاده میشود می شود

) مثال برای پوتنسی(TabletInjectionSupposity: فرم های دارویی

عوارض جانبی زیادی دارد پس در دندانپزشکی مصرف روتین نداردکدئین

ساختمان مشابه مورفین / بصورت خوراکی / قدرت کمتر از مورفین / دردوز زیاد عوارض جانبی دارد

ها ترکیب می شود و به صورت جدا در بازار نیست چون قدرت اثرشNSAID با به تنهایی کم است ولی در دوز زیاد خالص عوارض زیادی دارد

مثل استامینوفن کدیین

(:Tramadol HCLترامادل)

برای درد متوسط تا شدید / اعتیاد کمتر دارد / اثرات دپرشن تنفسی کمتر دارد /100mg تا 50در دندانپزشکی بیشترین کاربرد در بین مخدرها / دوز تجویز:

سردرد- تهوع- تشنج- خواب آلودگیعوارض جانبی:TabletCapsuleInjection)نمک کلراید(: فرم های دارویی

ساختمان مشابه متادون دارد ودر درمان اعتیاد و پروپوکسی فن: حساسیت به دیگر مخدرهاکاربرد دارد.بصورت خوراکی وجود دارد هیدروکدون و اکسی کدون:

16

فقط بصورت تزریقی فنتانیل و مپریدین: Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs

(NSAIDs)

کورتون نیستند ولی اثرات ضد التهابی زمان بندی شده دارند. / جزء ضد دردهاهستند. / تب را از بین میبرند / تجمع پالکتها را مهار میکنند

هاNSAIDاثرات Decrease inflammation of tissues Relieve pain Decrease fever Inhibit platelet aggregation

خصوصیات کلی: درصد( / اثر بر پالکتها / شروع90-99تحریک گوارشی / پیوند پروتئینی باال )

اثر ضد التهابی دیرتر از اثر ضد دردی )چند روز( / آسیب کلیوی / جذب خوراکی خوبی دارند / در دردهای خفیف تا متوسط بکار می روند / ایجاد تحمل و

وابستگی نمی کنند / اثر ضد تب دارند / اثر بر اسید اوریک / کاهش حرکات رحم و در نتیجه طوالنی شدن زمان زایمان

هاNSAIDاثرات نامطلوب

Platelet Dysfunction Gastritis and peptic ulceration with bleeding (inhibition of PG + other effects) Acute Renal Failure in susceptible Sodium+ water retention and edema Analgesic nephropathy Prolongation of gestation and inhibition of labor. Hypersenstivity (not immunologic but due to PG inhibition)

ها بر اساس تاثیرمهاریشان بر آبشار التهابی است NSAIDمکانیسم اثر فسفولیپیدها با فسفولیپازها تبدیل به آراشیدونیک اسید می شوند.

17

آراشیدونیک اسید مدیاتورهای التهابی را ایجاد میکند که مسئول عالیم التهاب و دردو .. در آسیب های بافتی می باشد:

AAتوسط آنزیم ها زیر به لکوترین ها و پروستوگالندین ها و ترومبکسان ها تبدیل می شود.

دو آنزیم فوق شامل:1-Cox 1 ← 1 سیکلواکسیژناز2-Cox 2 ← 2 سیکلواکسیژناز

اثر میکنند.AAکورتونها روی فسفولیپاز قبل از تبدیل فسفولیپیدها به

NSAID ها رویCOX-1 و COX-2.اثر دارند COX-2 فقط در فاز inflammationایجاد در حالت عادی در بدن وجود دارد . چون وجود یک سری پروسهCOX-1میشود ولی

بدن مفید است مثال معموال هر از گاهی الزم استturnoverهای التهابی برای مهار میکنند با مکانیسمcox 1 کند پس داروهایی که updateمعده سلولهایش را

پوششTurnoverاختالل در پوشش سلول های معده زخم معده می دهند چون معده قطع می شود و سلولها حساس میشوند و زخم میشوند.

:NSAIDتقسیم بندی داروهای

Acetic Acid Derivatives :

18

Inflammatory Site

Diclofenac, Indomethacin, Tolmetin

Fenamates (Anthranilic Acids):

Mefenamic acid

Propionic Acids:

Ibuprofen, Naproxen

Salicylic Acid Derivative:

Aspirin

Oxicams :

Piroxicam, Meloxicam

Sulfonamide Derivatives :

Celecoxib

مفنامیک اسید:

داروی مهم است . / اثر سریعتر از سایرین در کودکان و بیماران مسن و بیماران باردار و بیماران دارای اختالل انعقادی نباید

مصرف شودایندومتاسین

استCOXیکی از قوی ترین مهارکننده های بعلت اثرات جانبی زیاد برای ضد دردی استفاده نمی شود

کاربد اصلی در آرتریت ها

سلکسیب:

است. اثر اختالل بر پالکت ها نداردCOX-2جزء

COX-1 هم دارند ولی اثرCOX-2.بیشتر است Interwall بار در روز به بیمار داد2 هایش بیشتر اسن و می توان

19

ایبوبروفن:

ساعت4 تا 2در دندانپزشکی مهم است. / اثر Interwall 6 ساعت8 ساعت است ولی چون بیمار همکاری اش کم می شود هر

هم می توانیم بدهیم.دربیماران باردار توصیه نمی شود

آسپیرین:

در اطفال مصرف نمی شودReye Syndromeبعلت ریسک بروز سندرم ری در بیماران با مصرف الکل و بیماران با پولیپ خهای بینی مصرف نمی شود

بوده است. بصورت غیر قابل برگشت مهار فانکشن پالکت می دهدNSAIDاولین دیکلوفناک

سرعت اثر سریع دارد ولی نیمه عمرش کوتاه است کاربرد فراوان دارد50 و 100در دندانپزشکی بصورت شیاف با دوز

" و شبها قبل از خواب تجویز می شودPRNبصورت "هنگام درد" یا "

20

جدول مهم است

استروئیدهای آدرنال :

بخش قشری )کورتکس(: کورتیکواستروئیدها بخش مرکزی )مدوال(: اپی نفرین و نوراپی نفرین

کورتون ها و کورتیکواستروئید ها ضد التهاب نیستند و ساپرس کننده آدرنال هستند.

21

مهمترین هورمونهای گلوکوکورتیکوئیدی در انسان، هیدروکورتیزوندر بدن کیلی گرم20)کورتیزول( در یک شخص بالغ و سالم، بدون استرس، روزانه حدود

کورتیزول ترشح می شود که ریتم آن در طول شبانه روز تغییر می کند.

کورتون ها : زیاد ما نباید استفاده کنیم . خیلی اوقات اگر بخواهیم هم استفادهکنیم بهتر است بصورت انفیلتراسیون در ناحیه درمان است.

موارد منع مصرف گلوکوکورتیکوئیدها: اولسر پپتیک: ممکن است ایجاد هموراژی نمایند

بیماریهای قلبی- عروقی، هیپرتانسیون و نارسایی احتقانی قلب: به دلیل احتباسآب و نمک

عفونتها: به دلیل کاهش قدرت دفاعی بدندیابت: به علت کاهش مصرف عمومی گلوکوز و افزایش نیاز به انسوین

گلوکوم: به دلیل افزایش فشار داخل چشم و وخیم شدن بیماریاستئوپروز: به دلیل برداشت کلسیم از استخوانها و تشدید عالئم بیماری

به طور کلی آثار ضد التهابی و ایمونوساپرسیو این داروها از نظر درمان شناسی فوق العاده مهم بوده و کاربردهای درمانی زیادی دارند

کاربرد گلوکوکورتیکوئیدها در دندانپزشکی

،درمان ضایعات و زخمهای مخاط دهان )لیکن پالن اروزیو استوماتیت آفتی، پمفیگوس، ژنژویت دسکوآماتیو(

درمان افزایش حساسیت بالینی )ناشی از ضربه، تهاجم باکتریایی به پالپ و اکسپوژر عاج به محیط دهان(

اختالالت مفصل گیجگاهی فکی )ناشی از تروما، آنومالیهای آناتومیک، آرتریت روماتوئید(

کاهش مشکالت پس از عمل جراحی دندانپزشکی درمان واکنشهای آلرژیک درمان Bell’s Palsy

22

مالحظات دندانپزشکی در استفاده از گلوکوکورتیکوئیدها

بدلیل عوارض جانبی قلبی-عروقی این داروها، در هر ویزیت عالئم حیاتی بیمار را کنترل نمائید

در صورت تصمیم به انجام جراحی یا جرمگیری عمیق، استفاده از آنتی بیوتیکها برای جلوگیری از عفونت الزم است

بیمار را از نظر تظاهرات دهانی عفونتهاتی فرصت طلب معاینه نمائید.

در صورت مصرف طوالنی مدت این داروها، جهت کنترل درد استفاده نشودNSAIDپس از عمل از داروهای

عمل جراحی الزم است. اگرکنترل فشار خون در حین و بعد از فشار خون قبل از عمل بود، الزم25/0افت فشار خون بیش از

میلی گرم دگزامتازون4 میلی گرم هیدروکورتیزون یا 100 است بصورت وریدی تزریق گردد.

در بیماران دریافت کننده استروئیدها بهتر است عمل جراحی در هنگام صبح صورت گیرد.

بیمارانی که از داروهای ضد انعقاد و استروئیدها استفاده می نمایند در معرض خطر بیشتری برای خونریزی بعد از عمل و افت فشار خون

قرار دارند

به طور کلی هنگام استفاده از گلوکوکورتیکوئیدها بایستی در نظر داشت که؛ این داروها موجب درمان بیماریها نشده و عمدتا به خاطر اثرات ضد التهابی خود

مصرف می شوند قبل از مصرف آنها بایستی سایر داروها و روشهای دیگر را نیز بکار برد و در

صورت عدم تاثیر، از این داروها استفاده به عمل آورد

:خواص گلوکوکورتیکوئیدها

23

از جدول فوق هیدروکورتیزون ، بتامتازون و دگزامتازون مهم است.

24