مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ict project...

51

Upload: muhibullah-aman

Post on 13-Jan-2017

190 views

Category:

Education


8 download

TRANSCRIPT

Page 1: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman
Page 2: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

ـــشاینده ومهربانبه نام خــــداوند بخ

مدیریت پروژه های تکنالوژی معلومات

چپتر اول

(Introduction With Project Managementمعرفی با مدیریت پروژه ) Projectبا انکشاف وتوسعهء ارگانها وتجارت های شان ، امروزه اکثر ارگان ها با یک عالقه خاصی موضوع مدیریت پروژه )

Managementیک ارگان باالی مدیریت پروژه مذکور به د تا جاییکه قسمت اعظمی از بودجهء اختصاص داده شده ( را دنبال میکنن

بنأ درین سمستر راجع به پروژه ها ، پروژه های تکنالوژی معلوماتی ، از جمع آوری معلومات گرفته تا مدیریت ، 1مصرف میرسد.

ث خواهیم کرد.تحلیل ، ارزیابی و نگهداری آن بح

چپتر اول:

مورد بحث قرار می دهیم عبارت است از: موضوعاتی را که درین چپتر

( تشریح اهمیت مدیریت پروژهProject Management، ) نیاز های روز افزون ارگان ها به مدیریت پروژه ها و به

(Information Technologyخصوص پروژه های تکنالوژی معلوماتی )

مثال های از پروژه های تکنالوژی معلوماتی ، خصوصیات و محدودیات پروژه ها،تشریح پروژه

تشریح مدیریت پروژه و بحث دربارهء عناصر اساسی که در چوکات مدیریت پروژه شامل است به شمولstakeholder,

و سایر ابزار و متود ها.

تشریح ارتباط بین پروژه ، پروگرام و مدیریتportfolio ات آنان باالی موفقیت یک ارگانو تاثیر

تشریح مسؤلیات( یک مدیرپروژهproject Managerو مهارت های الزمهء آن )

نقش ارگانهای تخصصی مانند ریح مسلک مدیریت پروژه تش ،PMI در تعیین قوانین مدیریت پروژه ها و پیشرفت سافت

ت بهتر پروژه ها استفاده میگردد.ویر های که به منظور مدیری

است؟ ضروری را خواندن "مدیریت پروژه های تکنالوژی معلوماتی "چ

آمار ها نشان میدهد که قبال بیش ازنصف پروژه های تکنالوژی معلوماتی در برآورده ساختن نیازهای که برای آن ساخته میشدند

وتنها سایر فکتور ها لغو میشدند.( ، وقت وscopeنامؤفق بوده واکثرشان بیش از تکمیل شدن پروژه بدلیل عدم رعایت محدوده )

به محدوده و قیمتارگان هایی میتوانستند پروژه هارا تکمیل کنند که پیوسته با تدبیر و نقشه و همگام با در نظرداشت وقت ،

میرسید(. ٪5.2پیش میرفتند ) که تعداد این ارگان ها هم بسیار محدود و به

Formal Projectاستفاده کنند تا به هدف برسند. Formal Project Managementبنأ ارگان ها دریافتند که باید از

Management با ر نظرداشت تمام عوامل دخیل در پروژه ها ، قوانینی را وضع میکند که با تطبیق درست آن پروژه با

سد.میر واهداف مشخص خود هزینهء پیش بینی شده ، وقت تعیین شده و قوای بشری تعیین شده به مؤفقیت

قرار ذیل است. Formal Project Managementبرخی از فواید

کنترول بهتر منابع مالی ، فزیکی و بشری

بهبودی روابط مشتری با شرکت تطبیق کننده پروژه

( وقت طراحیDevelopment timeکمتر )

هزینهء کمتر

کیفیت بلند و افزایش قابلیت اعتماد

مفاد بلند

Improved Productivity

تریلیون آن باالی مدیریت پروژه به 04تریلیون دالر که برای پروژه ها اختصاص داده شده است 04امار جهانی نشان میدهد که از مجموع 1

خود قرار داده اند. ملیون انسان مدیریت پروژه را منحیث شغل 01مصرف رسیده است و بیش از

Page 3: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 1

Higher worker moral

پروژه چیست؟

ایجاد گردد. Resultویا Serviceلی است که در یک وقت محدود وتعیین شده یک محصول ، پروژه عبارت از پراسه و یا عم

ل شده کنس الحیتی لغو یاوپروژه ها زمانی ختم میگردد که دیزاین آن کامل شده و تطبیق گردد ویاهم به اثر یک عامل و یا شخص باص

شد.با

میتواند خورد باشد ویا بزرگ ، کوتاه و قسمیکه قبال عرض کردیم پروژه درحقیقت یک پراسه است که این پراسه ها مختلف است

دت باشد یادراز مدت ، مثال بعضی اوقات پروژه ها کوچک اند ودر وقت کم تکمیل میگردد همانند وصل کردن دو کمپیوتر ، ولی م

نی تکمیل میگردند مانند دیزاین سیستم شهری کالن.درمدت طوالبعضی اوقات بزرگ و

مثال هایی از پروژه های تکنالوژی معلوماتی

ایجاد یک شبکه کوچک برای ارگان

تطبیقVoice System در یک ارگان مثال دانشگاه کابل

ساختن یک سافت ویر غرض انجام وظیفه خاص

گان توسط تیم سافت ویر سازیاضافه کردن یک ویژگی جدید در سافت ویر موجودی یک ار

تغییر تکنالوژیWAN در یک ارگان ، ویا توسعهء آن مثال: شرکتی خواهان تغییر تکنالوژیFrame Relay بهDSL است

ویاهم وصل کردن بیلدینگ ها وشاخه های جدید.

از برنامه های خود فراهم شبکهء تلویزیونی که می خواهد که برای بینندگانش زمینهء رای دهی به رقابت کننده های یکی

کند. مثال رای دهی به ستاره های افغان در تلویزیون طلوع.

وصدها مورد دیگر

یک اصطالح کل هست و شامل تمام بخش های کمپیوتر ساینس میگردد به Information Technologyنوت: باید یاد آور شوم که

نرم افزار بکفه(. شمول سیستم های معلوماتی و دیتابس)دل محصلین دیتابس و

معرفی نمود که برخی 5442(، ده بلندترین پروژه های تکنالوژی معلوماتی را در سال Gartnerیک شرکت مشوره دهی مشهور )

از آنها قرار ذیل است:

Green IT or Green Computing اقتصادی : یعنی استفاده از منابع کمپیوتری بجای کاغذ و اسناد به منظور رشد

ظمی از پروژه های تکنالوژی مربوط به این بخش است(.قسمت اع)

Unified Communication استفاده از :IP Telephone ها بجایPBX .ها

Business Processing Modeling تجارت امروزی ایجاب میکنند که کارمندان یک ارگان در نقاط مختلف باهم در :

نیازمند هستند تا ایشان را در ارتباط نگهدارد. ITنظور به پروژه ارتباط بوده ویکجا باهم کار کنند که برای این م

Virtualization

Social Software وغیره

مشخصات یک پروژه

در ذیل به بعضی از مشخصات پروژه ها میپردازیم.

.یک پروژه باید دارای هدف ثابت و مشخص باشد

.وقت پروژه باید محدود ومشخص باشد

داخل جزییات شده و دیزاین شود. بصورت تدریجیشده و پالن کلی مدنظر گرفته

که معموال درساحات مختلفی میباشد. پروژه ها معموال به منابع نیاز دارد .

( .پروژه باید یک حمایه کننده ویا مشتری داشته باشدSponsor یک پروژه معموال هدایات و تمویل هزینه را به عهده

دارد(.

شد.پروژه دارای ابهامات می با

Page 4: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 2

Project Manager and Program Manager Projectاست که Project Managerو Program Managerدو اصطالحی که در مدیریت پروژه زیاد سروکار داریم

Manager پروژه پیوسته با یک به شخصی اطالق میگردد که برای تکمیل مؤفقProject Sponsor افراد ، تیم پروژه ، و سایر

میکند. ومدیریت پروژه به تماس بوده و ایشان را کنترولدخیل در

چندین پروژهء میباشد که رهبری واحد داشته باشد و شخصی که مسؤل نظارت پروژه ها عبارت از مجموعهء programدرحالیکه

قرار گفته استاد فقط یاد میگردد که Program managerها می باشد ومعموال حیثیت رییس را دارند به نام Project Managerو

حرف زدن و دستور دادن را بلدند.

Triple Constraint محدودیت سه گانه

ت ولی تمام پروژه ها به یک نحوی باید دروقت مشخص ومحدود ، هزینه قبال عرض کردیم که پروژه ها دارای انواع مختلف اس

Tripleت و مشخصات را به نام محدودیات سه گانه )مشخص ومحدود و نیازمندی مشخص ومحدود تکمیل گردند که این محدودیا

Constraints.یاد میکنند )

این سه محدوده را با طرح پرسش ها Project Managerیعنی برای اینکه یک پروژه مؤفقانه ختم و به بهره برداری سپرده شود

طور ذیل تعیین نماید:

Scope توقعات : یعنی انجام کدام کار ها در پروژه دخیل بوده تاsponsor برآورده و نیازمندیهای آن رفع شود؟

Time یعنی چه مدتی برای تکمیل پروژه نیاز است ؟ برنامه ریزی پروژه چیست؟ کیها میتوانند برنامه ریزی :

(schedules.را تثبیت کند )

Cost تعیین شود.بودجه پروژه چیست ؟ و چطور باید: برای تکمیل پروژه به چی مقدار بودجه نیاز است؟

What is Project Management ( ، وسایل ، روش ها وابزار ها برای تکمیل مؤفقانه یک پروژه می باشد.Knowledgeعبارت از بکار گیری مهارت ها ، علمیت )

ه احسن ( اساسی )وقت ، قیمت و محدوده( را به وجconstraintsسه محدودیت ) خوب وقتی مؤفق است که Project managerو

دارای وظایف زیادی می باشد. که در ذیل به بعضی از وظایف مدیر پروژه اشاره میکنیم. Project Managerولی تطبیق کند.

مدیریت پروژه بهتر به معنی اینکه پروژه با هزینه پیش بینی شده در وقت معین نیازمندیهای تثبیت شده را رفع نماید و رضایت مشتری و یا

Sponsor .را برآورده کند

Page 5: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 3

همانطوریکه در شکل میبینید یک مدیر پروژه برعالوه مدیریت سه گزینه اصلی ، وظایف مدیریت سایر کارها از قبیل مدیریت کیفیت

هم یاد میکنند که Knowledge areaباطات ، خطر وغیره را را نیزدارد )که هرکدام آنرا به نام مدیریت ارت ، مدیریت منابع بشری ،

که برای مدیریت موارد فوق الذکر از یک سلسله ابزارها و روش ها استفاده صورت میگیرد. بعدا تعریف خواهد شد(.

Project Stakeholders:

project stakeholderهای پروژه متاثر میشوند به نام activityهم به یک نحوی از تمام افرادیکه دریک پروژه شامل ویا

وغیره کال در Supplier، مشتری ، کاربر ، support staff، مدیر پروژه ، تیم پروژه ؛ sponsorافراد مانند یعنی یادمیگردد.

project stake holder .شامل است

دخیل است زیرا ایشان بدنبال ایجاد یک خال برای توقف کار project stakeholderفین هم در ناگفته نباید گذاشت که حتی مخال

پروژه می باشند که کنترول چنان حاالت هم باید مدنظر گرفته شود.

Project Management Knowledge area یعنی با مورد زیر بکار میبرد 9را در اقت خودخوب برای موفقیت پروژه باید شایستگی و لی project managerبه طور عموم یک

هم Knowledge areasمورد را به نام 9که این مورد ذیل در پروژه ، پروژه مذکور به مؤفقیت خواهد انجامید. 9مدیریت درست

مورد را در سه عبارت ذیل خالصه میکنیم. 9یاد میکنند. این

که عبارتند از مدیریت مدیریت چهار مورد اساسی پروژه را به هدف نزدیک میکندScope مدیریت وقت ، مدیریت ،

Cost .و مدیریت کیفیت

چهار مورد دیگری که مدیریت درست آن باعث میگردد تا اهداف به آسانی بدست آید عبارتند از: مدیریت منابع بشری

(Human resources مدیریت ارتباطات ، مدیریت ، )Risk ( ها و مدیریت خرید و فروشprocurement).

وProject Integration Management یکknowledge area دیگری است که باالی تمام هشت مورد فوق

این ها استفاده میگردد که Knowledge areaالذکر تاثیر نموده و برای هماهنگ سازی و همبستگی سایر

Knowledge area .در چپتر چهارم به تفصیل مورد مطالعه قرار میگیرد

project management tools and techniqueو ابزارها برای مدیریت پروژه روش ها Projectمعموال بعضی از ابزارها و روش ها وجود دارد که مدیر پروژه و تیم پروژه را در حاالت مختلف کمک می کند از قبیل

charter ،Scope statement ، Gantt Charts ،network diagram یان دروس آینده با آنها آشنا خواهیم وغیره که در جر

شد.

وغیره که Task scheduling softwareولی بعضی از وسایل وجود دارند که به پیمانه وسیعی در پروژه استفاه میگردند از قبیل

یاد میگردند. super toolsاین گونه ابزار را به نام

Page 6: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 4

ودر مقابل تعداد پروژه های که ناکام شده اند چشمگیری نموده است آمار ها نشان میدهد که عملکرد و موفقیت پروژه ها پیشرفت

projectهای بهتر وخوبتر برای مانیتورینگ ، مهارت های toolsو دلیل پیشرفت های آن هم استفاده از کاهش یافته است.

manager ، هاmanagement process .های بهتر وغیره میباشد

Project Successموفقیت پروژه روژه هارا وقتی موفق میگوییم که: پ

مطابق بهScope ،Time وCost .تعیین شده و پیش بینی شده تکمیل شده باشد

زمانیکه مشتری ویاsponsor .را راضی کند

پروژه تکمیل شده هدف اصلی خودرا به وجه احسن تکمیل نموده و ارزش مصرف کردن بودجه و سرمایه گذاری که باالی

ه را داشته باشد.آن صورت گرفت

عواملیکه به موفقیت پروژه کمک میکند

Executive support ، درحقیقت عامل اصلی برای تکمیل موفقانه یک پروژه می باشد که باید پروژه از هر ُبعد )مالی :

سیاسی ، اجتماعی وغیره( حمایت گردد.

User involvement یعنی ارتباط با :user رقراری باشد و از آنها نظرخواهی شود تا ها به طور پیوسته در حال ب

رضایت شان جلب گردد. .مدیرپروژه با تجربه باشد .اهداف شرکت ومشتری باید واضح باشد Scope بایدminimize .و محدود گردد

.برای ساختن زیربنایی پروژه از سافت ویر های ستاندارد استفاده گردد در آینده با تغییر نظر مشتری مجبور نباشیم نیازمندیها را تغییر بدهیم. و منحیث نیازمندیها باید قطعی و تثبیت شده باشد تا

یک سند از آن محافظت کنیم.

از روش های ستاندارد و شناخته شده برای تکمیل پروژه استفاده صورت گیرد که روشagile .امروزه کارایی زیاد دارد

ردد.تاحد امکان کوشش شود تا منابع بصورت درست تخمین گ

همچنین عوامل دیگری نیز موجود می باشد که به موفقیت پروژه کمک میکند ولی نظر به نوع پروژه ها ازهم متفاوت است ازقبیل

small milestone ، افراد ورزیده وغیره.، پالن گذاری مناسب

Program and project Portfolio Manager Programتبط می باشند که به یک شیوه خاص کنترول و مدیریت میشوند. و طوریکه میدانیم پروگرام گروپ از پروژه های مر

manager به شخصی اطالق میگردد که چندینproject manager .وبه همین ترتیب را مدیریت و رهبری می نمایندproject

manager و هزینه مناسب تکمیل گردداشخاصی اند که فقط بخاطر تکمیل بهتر پروژه تحت مدیریت شان تالش میکنند.تا دروقت .

project manager مسول تطبیقtactical plans .اهداف کوتاه مدت وموقتی( می باشند(

( فکر نموده و نفع strategic goalsبه اشخاصی اطالق میگردد که باالی اهداف بلند مدت ) project portfolio managerولی

یعنی این شخص به شرکت کمک می کند تا مطابق به اصول و اساسات میکنند. تیم و شرکت را به شکل کلی و مدت طوالنی فکر

شرکت باالی نوع درست پروژه ها سرمایه گذاری صورت گیرد.

Page 7: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 5

)نمونه کاری( آن میتوان به دسته های ذیل تقسیم نمود: portfolioرا نظر به ITبصورت عموم پروژه های

Core projectکه اساس و مبنای یک شرکت را تشکیل میدهند و درصورت تکمیل نشدن آن شرکت : به پروژه های گفته میشوند

مذکور کار خودرا به پیش برده نمیتوانند. و در نبود آن هیچگونه انتخابی ندارند تا کار شان را تکمیل کنند. این نوع پروژه ها از نگاه

)قیمت Nondiscretionary cost ت گیرد. ازهمینرو به آن هزینه اختیاری و صالحی نبوده بلکه جبرا باید برای آن پرداخت صور

یاد میکنند.اختیاری( غیر

Growth project پروژه است که یک شرکت به منظور توسعه تجارت خود به راه می اندازد و این نوع پروژه ها حتمی نبوده :

سایت موجودی یک شرکت لسان های خارجی عالوه بلکه به صالحدید شرکت بطور اختیاری و میلی ایجاد میگردد. مثال اگر در ویب

گردد.

Venture projects بعضا ارگان ها پروژه های را به راه می اندازند که حالت تجارت را تغییر میدهند مثال کمپنی می خواهد که :

خودرا به دیتای دیجیتالی )کمپیوتری( تبدیل نماید. paper baseتمام اسناد و مدارک

Growth project وVenture project هردو اختیاری و درصورت که ارگان خواسته باشد به راه انداخته میشود بناء تمویل این

یاد میگردد. discretionary costنوع پروژه ها اختیاری می باشد ازینرو

Page 8: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 6

The role of Project Managers

( ، هماهنگ سازی تیم و منابع ، schedulingاوقات بندی ) ( ، تقسیمplanningدر کل وظیفهء مدیرپروژه عبارت از پالنگذاری )

درصد پروژه های که موفقانه ختم شده است به دلیل داشتن 99ها وغیره موارد می باشد. آمارها نشان داده است که Taskمدیریت

یک مدیر پروژه خوب و باتجربه بوده است.

project managersمهارت های الزمه برای مدیر پروژه باید در عرصه های مختلفی باید مهارت داشته باشد که در ذیل به برخی از آنها اشاره میکنیم.طور عموم یک

همرای تغییرات سازگار باشد. یعنی قسمی نباشد که با ایجاد اندک تغییرات از پروژه دلسرد شود و ابتکار عمل از دستش

خارج شود. رتباطات و اوضاع شرکت که برای آن کار میکند داشته باشد.مدیر پروژه باید شناسایی کامل از اهداف ، ا هدف برسد باید قدرت و توانایی رهبری تیم وافراد زیردست خودرا داشته باشد.برای اینکه به .مدیرپروژه باید مهارت در شناسایی افراد داشته باشد یعنی روان شناس باشد ، ستاندارد ها و قوانین آشنا باشدبا اپلیکیشن ها. دارایsoft skill .و مهارت در ارتباط بشری باشد

روژه باید قسمی نباشد که بدون تحقیق کاری عجوالنه انجام دهد. وباشنیدن سخنی از شخصی تصمیم بگیرد. و برعالوه پروژه مدیرپ

ورزد. همچنین مدیر پروژه هارا با قواعد و اصول خود میزان کند واز قبول پروژه های غیر اخالقی که به نفع مردم نیست امتناع

باید دارای ثبات شخصیتی بوده و شخص دورو و متقلب نباشد.

بت تصور نشود که جنگ میکند. مدیرپروژه ( داشته باشد طوریکه در جریان صحVerbal communicationمهارت در صحبت )

باشد. توانایی و مهارت در ایجاد تیم و کنترول آنها وهمچنین اولویت بندی کارها داشته

ازبین مهارت های فوق الذکر ، نظر به حاالت مختلف ممکن مهارت های مختلف اهمیت اساسی پیداکند مثال در پروژه های بزرگ

، ایجاد تیم ازاهمیت زیادی People skills ،verbal communicationمهارت رهبری افراد و منابع ، تجربه ، پالنگذاری ،

وغیره risk management ،expectation managementروژه های متزلزل مهارت ها در برخوردار است. درحالیکه در پ

برای مدیرپروژه بیشتر نیاز است.

importance of Leaderships skillsاهمیت داشتن مهارت رهبریمد نظر میگیرند. دریک ارگان به اهداف بلند مدت وکلی فکرمیکنند و نفع شرکت را در مدت طوالنی leaderطوریکه میدانیم

برای اهداف مشخص و موقتی شرکت تالش میکند. managerدرحالیکه

Project manager اغلبا نقشleader وmanager .را بصورت یکجایی مدنظر میگیرد

Project Management Instituteروز به روز درحال توسعه میباشد. وانستیتیوت به نام project managementمسلک

(PMI) که یک انستیتیوت شناخته شده وجهانی برایproject manager ها میباشند در ین عرصه فعالیت میکند که سرتیفیکیت آن

مشهور است. PMP (project Management professional)هم

Page 9: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 7

چپتردومThe project Management and IT Context

مدیریت پروژه وارتباط آن با تکنالوژی معلوماتی

System view of Project Management

ن پروژه مدیرا ما منحیث بلکه را در منزوا قرار ندهید.آن کوچک فکر نکنید وهیچگاهی Businessپروژه را هیچگاهی در داخل یک

ک ی که پروژه در نهایت نیازمندی های انب یک پروژه را مدنظر بگیریم. وباید مطمین شویمتا با دید کلی تمام جو مجبور هستیم

ارگان را رفع خواهد کرد.

System view عبارت از طریقه یاapproach پروژه ، چگونگی راهای حل را می باشد که با در نظرداشت یک دید کلی و جامع

Systemواز برای تکمیل پروژه موفق حتمی و ضروری است. Approachواستفاده از این بررسی میکند.برای پرابلم های مغلق

Philosophy ،System Analysis وSystem Management .استفاده میکند

System philosophy : وارتباط پروژه را با تمام برای تمام اشیایی که یک سیستم را میسازد میباشد.یک مادل کلی

شد. مثال ( به هم مرتبط می باthingsطور عموم یک سیستم متشکل از چندین شی ) جوانب ارگان مورد غور قرار میدهد.

ها ساخته شده است. sub systemبدن انسان یک سیستم است که از چندین

System analysis: طریقهء است برای حل پرابلم ها که درآن محدوده تعیین میگردد ، سیستم بهcomponent ها تقسیم

میگردد. محدودیات مدنظرگرفته می شود و غیره.

System Managements :، الوژی یک ارگان را پیش از آنکه تغییراتی رونما شود مدنظر تکن موضوعات تجارتی

میگیرد.

The Three-Sphere Model for Systems Management

طور مثال سه بعد مورد مطالعه قرار میدهیم یک پروژه را از، برای انتخاب و مدیریت موفقانه پروژهما System approachدر

که دیپارتمنت تکنالوژی معلوماتی میخواهد برای تمام شاگردان این دیپارتمنت کمپیوتر رح میکنیم را مط Laptop projectدرین جا

ها خریداری کند. این پروژه را طور ذیل ازسه بعد مورد مطالعه قرار میدهیم.

Organizational Sphere: چه تأثیراتی آیا تطبیق پروژه برای تمام شاگردان مؤثر است ویا تعدادی ازآن؟ تطبیق پروژه

بر مطالعه شاگردان و دیپارتمنت خواهد گذاشت؟ وغیره.

Technology Sphere نوعیت کمپیوتر ها چه بوده و دارای کدام خصوصیات باشد؟ کدام سیستم های عامل را :support

وغیره.. کدام تکنالوژی استفاده میگردد؟ کرده بتواند؟ کدام سافت ویر های کاربردی را حمایت نماید؟

Business Sphere یعنی هزینهء تطبیق این پروژه چیقدر خواهد بود؟ تطبیق پروژه چه اثراتی باالی تطبیق کننده پروژه :

خواهد داشت؟

Page 10: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 8

Understanding Organizationدرک ارگان ها ه اکثرا مدیران پروژه وقت اکثرا عقیده دارند که یکی از دالیل شکست اکثر پروژه ها قوانین و پالیسی های ارگان ها می باشد. ک

پروژه و درک ارگان ضایع نمیکند. بنأ برای پیشرفت پروژه های تکنالوژی معلوماتی یک مدیر Stakeholderخودرا برای شناسایی

ذیل (Frameپروژه باید یک شناخت کلی از ارگان ، قوانین و افراد که درآن کار میکنند داشته باشد. ارگان ها باید از چهار چوکات )

:مورد غور قرار گیرد

0. Structural Frame : یعنی با ساختار ، مسؤلیات و اهداف ارگان ها باید آشنا باشیم. وسپس در روشنایی شناخت موارد

برای معرفی این چوکات کمک میکند. Organization chartمذکور پروژه را هماهنگ و کنترول کنیم. و

5. Human resources Frameو نیازهایی آنها بدانیم و هماهنگی را بین نیاز افراد(ختار منابع بشری ): یعنی راجع به سا

ها بمیان آریم. staffها و

3. Political Frame : یعنی درصورتیکه پروژه احزاب سیاسی را گرفته باشیم تا تکمیل نشدن پروژه کاری نکنیم که برضد

یقوی شخصی را در تکمیل پروژه کنارگذاشته و اهداف منافع و برضد اهداف حزب مذکور آشکار شویم. بلکه اختالفات سل

حزب را در پروژه تطبیق کنیم.

0. Symbolic Frame دراین چوکات با سمبول و معنی هر :Event آشنا میشویم. و همچنین اهداف که در ارگان ها رخ میدهد

د.به وقوع نپیوندد ، وغیره را تشریح میکن Eventو پیش آمد ها در صورت که Eventهر

ساختار ارگان ها

ارگان ها دارای سه ساختار ذیل می باشد:

Functional Structure: یعنی این ارگان ها کارهای مشخص خود را دارد. ونیاز به گرفتن پروژه ندارد. وظیفهء آن فقط

ینس که اجرای پروژه است واین پروژه هم از قبل مشخص شده است وتجدید هم نمیگردد. مثال دانشکده کمپیوتر سا

کارمندان و اساتید آن کارهای مشخص خودرا دارند.

Project Base Structure این نوع ارگان ها به اساس پروژه کار میکنند یعنی پروژه میگیرد آنرا تطبیق و پس از تطبیق :

دوباره پروژه میگیرد. یعنی کار از قبل تعیین شده ندارد.

Matrix Structure: حدمیانی بین دوFunctional وProject Structure می باشد یعنی درپهلوی اینکه کارهای

مشخص خودرا دارد پروژه هم میگیرد.

Organization Culture در عبارت از مجموعهء فرضیه ها ، ارزش ها ، اعمال و روش های می باشد که نمایش دهندهء عملکرد و کار کردن یک ارگان

یک ارگان نقش زیادی دارد تا جاییکه اکثرا به این عقیده Organization Cultureه ها ،است. ودر تکمیل پروژزمان های مختلف

آنان می باشد. Cultureارگان نبوده بلکه برخاسته از Staffیا Structureاند که مشکالت و پرابلم ها در پروژه ناشی از

عبارتند از: Organization Cultureده مشخصهء از

Member Identity ( )هویت و اتحاد اعضا

Group emphasize )تأکید بر کارهای گروپی(

People Focus

Unit integration (همبستگی بخش های مختلف)

Control

Risk Tolerance)تحمل و سازگاری با ریسک ها(

Reward Criteria)ضوابط تقدیر و پاداش به عناصر نخبه(

Conflict Toleranceت و تغییرات()سازگاری با اختالال

Means-end Orientation

Open system Focus

ارگان ها ماده های فوق الذکر به حد عالی باشد. Cultureکار پروژه ها بسیار موفق خواهد بود درصورتیکه در

Page 11: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 9

Stakeholder Management Projectیاد میگردند. Project Stakeholderطوریکه میدانیم تمام اشخاصیکه به یک نحوی از پروژه متأثر میگردند به نام

Manager مسؤل تشخیص ، درک و مدیریت ارتباطات بینStakeholder یک پروژه می باشد. که استفاده ازFour Frame

بسیار مؤثر است. Stakeholderارگان ها برای پیش بینی و نیازمندیهای

Senior Executive Manager یکی ازStakeholder ی باشد که حتما باید راضی نگهداشته شود.های بسیار مهم م

Top Managementاهمیت وعده و حمایت

الکان اصلی پروژه محسوب های بسیار مهم در پروژه اشخاصی اند که در رأس پروژه قرار دارند و م Stakeholderیکی از

( یک مدیر پروژه می باشد. Top Managementمیگردند، مدیریت ارشد )

کمک میکند تا بصورت موفقانه کارهای پروژه را رهبری کند، سطح وعده ها و Project Managerکه به یک عامل بسیار مهم

داده میشود. که بدون این حمایت ها و وعده ها اکثرا پروژه ها ناکام میگردند. Top Managementحمایت هایی است که از طرف

به مدیر پروژه کمک میکند؟ Top Managementچطور یک

کمک کند: projectو project managerمدیر ارشد میتواند به طریقه های ذیل به یک

باتهیه کردن منابع کافی

تثبیت به موقع نیازمندی ها

همکاری جستن از سایر بخش های ارگان

رهنما و مرشد

Need for Organizations Standard Senior کمک خواهد کرد که به شیوهء مؤثر پروژه را تکمیل کند.ها به مدیر پروژه Guidelineاستفاده از ستاندارد ها و

Manager وظیفه دارد تا بهProject Manager :توصیه نماید تا

ازابزار ها و سافت ویر های معیاری برایProject Management .استفاده نماید

برای نوشتنProject Plan و تهیهstatus information ازGuideline خص استفاده صورت گیرد.های مش

Project Phase and Project Life Cycle Project life cycle عبارت از مجموعهProject phase :هایی است که وظیفه مشخص کردن موارد ذیل را دارد

کارهایی را که در هرPhase .باید انجام داده شود

( نمونه های قابل تحویلdeliverableیک پروژه چه وقت و ب ).ا چه خصوصیاتی تهیه گردد

افراد شامل در هرphase .مشخص میگردند

کنترول و تثبیت کارهای افراد در هرPhase .چگونه صورت گیرد

Deliverable .عبارت از یک محصول و یا خدمت است که یک بخش از پروژه شمرده میشود

Product Life Cycle ویا چهار چوب است که برای تشریح Frameworkعبارت از SDLC (System Development Life Cycle)طوریکه میدانیم

به کار گرفته میشود. information Systemهایی دخیل در طراحی و نگهداری Phaseتمام

Life Cycle :در بعضی ار پروژه ها مشخص بوده و دربعضی ها نمی باشند که به همین اساس دو نوع پروژه داریم

0. Predictive Life Cycle درین نوع :Life Cycle ( محدوده ،Scope پروژه بطور کامل واضح و به )phase ها تقسیم

Processپیش بینی میگردد. Phaseو تخصیص هزینه برای هر Phaseمیگرددو همچنین برنامهء زمانی برای هر

Model هایی زیادی برهمین مبنا وجود دارد که چگونگی تکمیلPhase شده را تشریح میکند.ازقبیل های از اول تعیین

Page 12: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 10

Waterfall Model ( مادل حلقوی ،spiral Model ،)incremental Build Model ،Prototyping Model ،

RAD (Rapid Application Development) Model ،Agile S/w Development .وغیره

5. Adaptive S/W Development Model (ASD Model) درین نوع :Life Cycle حدوده ونیازمندیها بطور کامل م

به افراد سپرده میشود. component basedویا Mission drivenواضح نمیگردد بلکه قسمتی از پروژه به اساس

:Phaseدر هر Management Reviewبندی پروژه و Phaseاهمیت

Phaseبعدی ، Phaseکاردر پروژه ورفتن به ها طوری تقسیم میگردند که برای ادامه Phaseطوریکه میدانیم پروژه به مراحل و

قبلی راباید مؤفقانه تکمیل کرده باشیم.

در پروژه ، ارزیابی پیشرفت کار ، موفقیت ، میزان مطابقت پروژه با اهداف ارگان وغیره صورت میگیرد Phaseپس از تکمیل هر

هم یاد میگردد. Kill Pointو Phase Exitهای یاد میگردد. وهمچنین به نام Management Reviewکه این عمل به نام

The Context of IT Project ، محصول تولیدی ، ساحه به کار گیری ، منابع مورد Complexityنسبت به سایر پروژه ها در موارد چون سایز ، ITپروژه های

از ITوت و مهارت ها میباشند. پروژه های کامال متفا backgroundدارای ITنیاز وغیره متفاوت است. اعضای تیم پروژه های

تکنالوژی های متفاوت که سریعا درحال تغییر است استفاده میکند.

Recent Trends Affecting IT Project Management امروزه از موارد ذیل متأثر میگردند. ITپروژه های

Globalizationارتباطات ای سیاسی ، باعث گردیده که امروزهه ه: یعنی انقالب دیجیتالی و کاهش موانع تجارتی و محدود

فوق العاده آسان شود. و میتوان همزمان با ملیون ها نفر روی کره زمین ارتباط قایم نمود. که موضوعاتی چون چگونگی

ارتباطات ، قابل اعتماد بودن آن ، طرز کار مشترک وابزاریکه استفاده میگردد باالی پروژه تاثیر میگذارد. ولی

Globalization باعث میگردد تا افراد دخیل در پروژه ها ازتکنالوژیها وابزار جدید در پروژه استفاده نمایند وهمچنین

فکر Globalباعث پیشرفت نظم و انضباط افراد و سرعت اجرای کار پروژه میگردد. وباعث میگردد تا افراد به صورت

عمل نماید. localکند ولی

Outsourcing :ابزاریکه یک ارگان نیاز دارد تا برای رفع نیازمندی کار پروژه آنرا از منابع و یا ارگان های منابع و

می باشد تا با IT Project Managerمیگذارد. که وظیفهء ITخارجی تهیه نمایند تاثیری مستقیم باالی پروژه های

Outsourcing خدمات بهتری را ارایه دهند. آشنا باشند و به دنبال منابع باشندکه باقیمت های مناسب ،

Offshoring منابع می باشند که بعضا در پروژه مجبور استیم آنرا از کشورهای خارجی تهیه نماییم. واین منابع نیز باالی :

پروژه های تکنالوژی معلوماتی تأثیر میگذارند.

Virtual Team :دریک از نقاط مختلف جهان د امروزیگروپ از افرادیکه با استفاده از تکنالوژی های ارتباطی موجو ،

این گونه افراد معموال از خانه های شان کارپروژه را دنبال وقت و ساحه باهم کار میکنند باالی پروژه تاثیر میگذارد.

ازجمله فواید آن میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:که این کار گروپی دارای فواید و نواقص میباشد. میکنند. o ساعت روزهای هفته باالی پروژه کار کنیم که میزان پیشرفت کار بسیار باال میرود. 50در ما میتوانیم

o کاهش هزینه ها: چون اکثر افرادیکه از نقاط مختلف جهان وصل میگردند نیاز به محیط کاری و یا دفتر ندارند

بلکه ایشان از خانه هایشان کار میکنند.o ر به نسبت داشتن اعضای تیم که در نقاط مختلف جهان فعالیت میکنند به پروژه ها فوق العاده عالی و انعطاف پذی

بار می آیند.o چون اعضای تیم مجبور نیستندبرای اجرای کار به محل کار یا دفتر مراجعه نمایند بنأ از ضایع شدن وقت شان

جلوگیری صورت میگیرد. دارای نواقص ذیل نیز میباشد: Virtual Teamولی

o گر خودرا نشناخته و مجزا فکر میکنند.اعضای تیم یکدی o .مشکالت ارتباطی افزایش می یابد o .وابستگی به تکنالوژی برای اجرای کار افزایش می یابد o .وهمچنان موضوعاتی دیگری ازقبیل مدیریت افراد ، سهل انگاری افراد وغیره موارد مشکل میگردد

Page 13: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 11

خالصه چپتر دوم:

o Project Manager ه نیاز دارد تا حین اجرای کار پروژSystem Approach .را مدنظر گیرد

o ارگان ها دارای چهارframe :مختلف است که عبارتندازStructural , Human Resources, Political and

symbolic frames.

o Structure وCulture یک ارگان یکی ازامرهای مهم و ضروری است که بایدProject Manager .آنرا مدنظر گیرد

o ارهای پروژه باید در هر مرحله ک(phase) بطور موفقانه تکمیل گردد تا بهPhase .بعدی راجع شود

o مواردی که بایدproject manager آنرا پیش بینی کرده باشد و باالی پروژه تاثیر دارد مانندGlobalization ،

outsourcing ،Virtual Team .وغیره

Page 14: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 12

چپتر سوم

The Project Management Process Groups

پس از تکمیل این بخش ما قادر خواهیم بودتا:

پراسس پنجProject Management ،Activity های هرProcess را به شمول ارتباط بینprocess ها تشریح کرده

بتوانیم.

بدانیم که چطورPM Process باPM Knowledge Area .ارتباط دارد

تشریح اینکه چطور ارگان هاPM Methodologies هارا برای طراحی پروژه هایIT .مدنظر میگیرند

Project Management Process Groups Process عبارت از مجموعهء فعالیات وActivity هایی میباشند که مارابطرف یک نتیجهء مشخص و تعیین شده سوق میدهد. مدیر

یک نجار برای ساختن یک می بیند. بطور مثال : interlinkهای های شامل در پروژه را به شکل پراسه Activityپروژه تمام

چوکی مجبور است پراسه های مختلف رابه شکل منظم تکمیل نماید از قبیل بریدن چوپ اندازه چوپ وغیره.

Project Management Process Group پراسهء ذیل ساخته شده است: پنجاز

Initiating Process: است و اززمانی شروع میشود که راجع به یک هدف و تکمیل آن هدف پروسهء آغاز یک پروژه

فکر میکنیم. مثال آغاز اینکه ما باید به دانشکده کمپیوتر ساینس درس بخوانیم در صنوف مکتب بوده که باید درس بخوانیم تا

کامیاب شویم.

Plan Process :دن پروژه ریخته میشود. مثال طرحی درین پراسه یک طرح عملی برای به نتیجه رساندن وبه هدف رسان

برای کامیاب شدن به دانشگاه کابل این است که باید فوق العاده درس بخوانیم.

Executing Process : منابع مختلفی از قبیل منابع بشری ، دراین پراسه ، پروژه شکل اجرایی به خود گرفته و درآن

هماهنگ میگردند.منابع مالی وسایر منابع

Controlling and monitoring process : پراسهء ارزیابی و کنترول است که در هرPhase از پروژه صورت

میگیرد.

Closing Processes :.پراسهء تحویل دهی رسمی پروژه به مشتری میباشد

نشان میدهد.برحسب فیصدی نیاز داریم Process Groupچارت ذیل مدت زمانی که برای تکمیل هر

Page 15: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 13

Mapping Process Groups into Nine Knowledge Area Scopeدربخش های Project Managerعبارت از مهارت های نه گانه یک Knowledge Areasچنانچه از دروس قبلی میدانیم

Management ،Time Management ،Cost Management ،Quality Management ،Human resource

Management ،Communication management ،Risk Management ،Procurement Management وProject

Integration Management .می باشد

های فوق الذکر تعیین ومشخص کنیم. جدول Knowledge Areasرا در PM Process Groupمامیتوانیم پراسه های اساسی هر

را نشان میدهد. Knowledge Areaو Process Groupsو project managementیک Activity 05ذیل ارتباط بین

Page 16: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 14

را بصورت مفصل مورد مطالعه قرار میدهیم. Process Groupوحال هر

Development IT Project Management Methodology س از آموزش اکثرا ارگان ها برای آموزش مهارت های عمومی مدیریتی هزینه های هنگفت و وقت زیادی را اختصاص میدهند اما پ

هایی می باشند که Methodologyها قادر نیست تا از مهارت های خود در پروژه استفاده کند علت آن هم Project managerها

در هر ارگان مختلف است.

Methodology چگونگی تکمیل پراسه ها و ترتیب اشیارا در ارگان ها نشان میدهد که ممکن در ارگان های مختلف

،methodology :های مختلفی استفاده گردد. میتادولوژی های مشهور که ارگان ها استفاده میکنند عبارتند از

Page 17: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 15

PRINCE2 (PRoject IN Controlled Environments)

Agile methodologies

RUP (Rational Unified Process) Framework

Six Sigma Methodologies

Project Pre-Initiation ( ، اساس و بنیان پروژه را به شکل بهتر Senior Managerمی هر پروژه بهتر است مدیر ارشد یک پروژه )قبل از شروع رس

های Pre-Initiation Taskباید Senior Managerتنظیم کند تا از وقوع مشکالت بعدی جلوگیری صورت گیرد وبرای این منظور

ذیل را انجام دهد:

محدودیات های سه گانهTime،Scope و Cost .را مشخص کند

Project Sponsor .را مشخص کند

Project Manager .را معرفی کند

یک سری مالقات ها باProject Manager به منظور ارزیابی پراسس ها و اظهارات مدیر پروژه

.تقسیم پروژه به بخش های فرعی را مشخص کند

Project Initiation صورت میگیرد. که درین مرحله پروژه رسما pre-initiationهایی taskه پس از انجام شروع رسمی کار باالی پروژه می باشد ک

انتخاب وشروع به کار میکند.

هر پراسه نشان میدهد. outputو پراسه های مربوط آنرا همراه با Knowledge areaجدول ذیل

Stakeholder Register ه دخیل اند در یک جدولی به ثبت برسانیم.بهتر است که مشخصات تمام افرادی را که در پروژ

Page 18: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 16

وهمچنین میزان عالقمندی ، مؤثریت وتوان افراد دخیل در پروژه رادر جدول تنظیم نموده و آنرابه شکل محفوظ پیش خود نگه

حساس است.ازآن اگاهی نیابد زیرا اکثرا اشخاص درین نکات میداریم تا افراد

Project Charter Project charter نام پروژه ، تاریخ شروع وختم آن ، معلومات خصوصیات پروژه از قبیل عبارت از جدولی است که درآن تمام

Budget پیشنهادات افراد پروژه ، مدیر پروژه ، شرط های موفقیت پروژه ، کارها و مسؤلیات افراد در پروژه وهمچنان نظریات و

دی به تفصیل مورد بحث قرار میگیرد.همراه با امضای آن به ثبت میرسد که در دروس بع

Kick-off Meetings بهتر است قبل از شروع رسمی به کار در یک پروژه جلسهء برگزار شود تا درآن اعضای تیم یکدیگر خودرا شناخته و دربارهء

یاد میکنند. Kick-off Meetingاهداف وراهای به موفق رسانیدن پروژه باهم بحث و تبادل نظر کنند. که این جلسه را به نام

مطابق شکل ذیل تعیین مینماید. Project managerاجندای این جلسه را

Page 19: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 17

Project Planning Process Executionاستفاده گردد. یعنی project Executionاین است که منحیث یک راهنما برای Project Planningهدف اصلی از

ها نیاز به پالنگذاری دارند.طوریکه حاصل پالنگذاری هر Knowledge areaتمام یک پروژه باید به اساس پالن صورت گیرد.

Knowledge area دارایOutput .که می باشدOutput :های مهم این پالنگذاری عبارتنداز

A team Contract که درآن تعهدات اعضای تیم درموارد چون :participation ،Communication ،problem

solving وmeeting .وغیره جا میگیرد

Project Scope Statement که درآن مشخصات و نیازمندیهای مشخص میگردند. و همچنین خصوصیات محصول :

( پالنگذاری میگردد.Project Success Criteriaهمراه با شرط موفقیت پروژه ) Deliverableقابل تحویل

A work Break Down Structure (WBS)اسه های : یعنی تمام پرProject به بخش های خورد و کوچک تقسیم

میگیردد.

ترتیب زمانی پروژه با استفاده ازGANTT Chart (همراه با تمام وابستگی هاdependencies بین پراسه ها و ).منابع

.لیست از ریسک های اولویت داده شده و پیش بینی شده

نشان میدهد. GANTTا با استفاده از چارت ر Intranet siteپروژه Project Baselineجدول ذیل

های پالنگذاری شمرده میشود. Outputجدول ذیل لیست از ریسک های اولویت داده شده را نشان میدهدکه یکی از

Page 20: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 18

Project Executing ها Project Managerاست. Project Executionهای اساسی که به منابع و وقت زیاد تری نیاز دارد process Groupیکی از

یک پروژه Executionها و مشکالت که درزمان challengeکردن Handleباید تمام توان و مهارت های شانرا برای کنترول و

ها و پراسه های می باشد activityدارای Knowledge areaها در هر Process Groupپیش می آید به کار برد. و همانند سایر

میگردد. Outputت آمدن که هرکدام باعث بدس

Milestone Report کمک میکند تا ما پیشرفت و تکمیلMilestone های مهم راببینیم.شکل ذیل نمونهء ازMilestone Report

را نشان میدهد.

Page 21: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 19

Project Controlling and Monitoring ذ تصامیم درست می باشد.این پراسه اساسی در مسؤل تعقیب پیشرفت کار ، کنترول انحراف از پالن ، و اخ Process Groupاین

ها کاربرد دارد. Process Groupsهای دیگر تاثیرگذاشته و حین تکمیل تمام Process Groupتمام

Output های آن شاملPerformance Report ،Change Request وupdate .کردن پالن می باشد

Project Closing پروژه رسما نهایی )فاینل( اعالم شده ویا Stakeholderکه درآن پس از کسب رضایت مشتری و می باشد Process Groupآخرین

و تجارب است که عین اجرای پروژه بدست آمده است ولو اینکه Project Archiveاین پراسه Outputکار باالی آن ختم میگردد.

پروژه مؤفقانه هم ختم نشده باشد.

( ابالغ میگردد.Senior Managerمیباشند که به مدیر ارشد ) Presentationو Final Reportاکثر پروژه ها شامل یک

Page 22: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 20

خالصه چپترسوم

پنجProject Management Process Group :عبارت است ازInitiating ،Planning ،Executing ،

Controlling and Monitoring و بآلخرهProject Closing .

ما میتوانیمActivity اساسی هر هایProcess Group را در نوKnowledge area های مختلف ترسیم کنیم که هر کدام

دارد. outputآن یک

.بعضی از ارگان ها در پهلوی روشهای ستاندارد برای مدیریت از میتادولوژی های خاص خودشان نیز استفاده میکنند

Page 23: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 21

چپتر چهارمProject Integration Management

گانه می باشد که هماهنگ 9های Knowledge areaیکی از Project Integration Management مطالعه نمودیم چنانچه قبال

Projectوسایر کارهای مربوط به پروژه را در جریان Planهای دیگر، افراد ، Knowledge areaسازی ومتناسب سازی تمام

Life Cycle پس از این هماهنگ سازی و بررسی نموده و به جزییات نمی اندیشد. ، را به عهده دارد ویک تصویر کلی پروژه را

( تمام اجزای یک پروژه گردهم آمده و درمواقع مناسب از آن استفاده به عمل می آید و در موفقیت پروژه Integrationگرد همآیی )

کمک میکند.

Project Integration Management ی باشد. که برای کسب رضایت یکی از کلید های اساسی موفقیت پروژه مStakeholder

عبارتند از: Project Integration Managementدر پروژه بسیار مهم و ضروری است. شش پراسهء دخیل در

Project Charterطراحی یک .0

project Management Planطراحی یک .5

به اساس پالن تهیه شده. Project Executionهدایت و مدیریت .3

نترول کارهای پروژه طوریکه اهداف پروژه را برآورده سازد.مانیتور و ک .0 که باعث میگردد که به پروژه قابل تحویل تغییر وارد میکند. Integrated changesکنترول .2

ها Phaseختم پروژه ها ویا .1

رانشان میدهد. Project Integration Managementشکل ذیل خالصهء از

Strategic Planning and Project Selection Strategic Plan ( عبارت ازتعیین پالن و اهداف بلند مدت یک ارگان با تحلیل توانایی هاStrength( ضعیفی ها ، )Weakness ، )

( یک ارگان می باشد که با تحلیل و بررسی این اهداف پروژه های که بیشترین threats( و موانع )Opportunitiesفرصت ها )

و آینده ارگان داشته باشد انتخاب میگردد. یعنی نمیتوان پروژه ها را بدون درنظرداشت موقف واهداف بلند مدت مفاد را برای حال

یک ارگان انتخاب کرد.

Page 24: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 22

رهبران موفق همیشه به تصاویر کلی و پالن درازمدت یک شبکه میبینند و هیچگاهی پروژهء را انتخاب نمیکنند که عواقب خوبی

بخاطریکه انتخاب پروژه نادرست مسیر گرایش ارگان هارا تغییر داده و باشند ولو اینکه درآمد زا هم باشد. برای آینده شرکت نداشته

از اهداف شان دور میسازد.

( را دخیل نمی دانند بلکه اتخاذ تصامیم و تعیین Project Managerمدیرپروژه ) Strategicالبته بعضی ارگان ها در تعیین پالن

Strategic Plan ظیفهء محضو Top Management .ولی ارگان های موفق می باشدProject Manager را در تعیین

Strategic Plan .و انتخاب پروژه سهیم میدانند زیرا مدیر پروژه تنها کسی است که در بطن پروژه ها قرار دارد

, Strengthاستفاده میکنند که برگرفته از SWOT Analysisو انتخاب پروژه اکثرا از Strategic Planارگان ها برای تعیین

Weakness, Opportunities and Threats .می باشد

ارگان ها به مقاصد ذیل دست می یابند: Strategic Planبا استفاده از

.تشخیص و انتخاب پروژه های که منفعت زیاد تر دارد

استفاده از متود های تحقق پذیر برای انتخاب پروژه

شروع پروژه با طرح رسمی کردنProject charter

SWOT Analysis با استفاده ازMind Mapping S/W ویاNote ها وpresentation ها اجرا شده میتواند. که طی آن افکار و

برای انتخاب پروژه را نشان میدهد. SWOT Analysisنظریات متعدد افراد دربخش های مختلف لیست میگردد. شکل ذیل نمونهء از

Page 25: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 23

را برای انتخاب پروژه های تکنالوژی معلوماتی نشان میدهد. Planning Processشکل ذیل مراحل

برای پالنگذاری انتخاب پروژه نیاز است که در اولین قدم مد نظرگرفتن پالن های درازمدت Stageقسمیکه میبینیم چهار

(Strategic Plan یک ارگان است. در )Stage دومی پروژه هایی را که برای ما درآمد ومفید باشد مد نظر میگیریم. وسپس در

چهارمی منابع را به پروژه اختصاص stageهای پروژه راتعیین نموده و بالخره در Constraintمرحله سوم محدوده ، مفاد و

میدهیم.

روش ها برای انتخاب پروژه

اط مستقیمی با برآورده شدن اهداف درازمدت و موفقیت یک ارگان دارد. واکثرا ارگان ازدروس قبلی فهمیدیم که انتخاب پروژه ارتب

شان است روبرو میشوند و مجبور میگردند که ازبین شان یکی از آنها را انتخاب Strategic Planها با چندین پروژه که مطابق به

ایفا میکند. Top Managementنقش اساسی را همراه با Project Managerکند. درین قبیل موارد

روش های اساسی که ازآن میتوان برای انتخاب پروژه استفاده کرد عبارتنداز:

Focusing on broad organizational needs اولین روش برای انتخاب یک پروژه این است که ما به نیاز های ارگان خود درصورت انتخاب پروژه فکر کنیم. وتمام

ق پذیری پروژه را تخمین کنیم. هرچند بسیار مشکل است که تمام نیاز ها و بودجه را تا زمانیکه به نیازها ، بودجه و تحق

بهتر است برای هر نیاز حد باالی بودجه را مدنظر گیریم. کار شروع نکردیم تخمین بزنیم ولی

میشویم:را با طرح سواالت ذیل مطمین Willو Need ،Fundیعنی برای انتخاب پروژه از سه اصل

o آیا تمام افراد در پروژه بر تکمیل بودن نیاز ارگان موافق است؟ o آیا بودجه مشخص برای تکمیل پروژه وجود دارد؟ o آیا پروژهء که انتخاب میکنیم تحقق پذیر است؟ یعنی میتوان آنرا اجرا کرد؟

Categorizing information technology projects بین چندین پروژه این است که ما به اساس معیار های مختلفی چون روش دیگری برای انتخاب پروژه از

درصورتیکه پروژه وغیره ، پروژه هارا دسته بندی میکنیم. (overall Priority) وقت و اولویت کلی ،(Impetus)انگیزه

انتخاب گردند دیده شود که آیا پروژه ها : Impetusها نظر به

Page 26: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 24

گرفته میشود؟برای حل مشکل اساسی یک شرکت بکار

( منحیث یک فرصتOpportunity برای پیشرفت ارگان به کار گرفته میشود؟ )

ویاهم منحیث یک نیاز وابسته(Directive)به سایر پروژه های ارگان پنداشته میشود؟

رآنصورت ارگان یک ارگان مفید باشد زیرا د Directiveکل اساسی و که بهتر است ما پروژه های را انتخاب کنیم که برای حل مش

های مشتری نیاز مبرمی به پروژه حس میکنند و مجبورند که پروژه را تمویل کنند.

همچنین میتوان پروژه ها را نظر به مدت زمانی که برای تکمیل آن نیاز داریم دسته بندی کنیم وسپس یکی از آنها را انتخاب کنیم.

ن به درجه های عالی ، متوسط و پایین دسته بندی کرده و یکی از آنها را وبه همین ترتیب میتوان پروژه ها را نظربه اولویت آ

انتخاب کنیم.

Performing net present value or other financial analyses روشی دیگری برای انتخاب پروژه عبارت از بررسی پروژه از نگاه مالی است. ویکی از مهمترین اصل در انتخاب پروژه

وژه این است که پروژه از نگاه مالی باید حمایت شود. سه روش اساسی برای تعیین تعیین قیمت های و شرط موفقیت پر

مالی در پروژه وجود دارد که عبارتند از :

Net Present Value (NPV) .درین روش قیمت ها و مصارف پروژه ها نظر به زمان حال محاسبه میگردد :

محاسبه میگردد هرپروژه که دارای بلند NPVروژه ها تعیین شده و برای تمام پ Discount rateوسپس مقداری

در اکسل ویاهم با استفاده از فورمل NPVبود همان پروژه بهتراست. NPVترین

𝑁𝑃𝑉 = ∑ 𝐴𝑡(1 + 𝑟)𝑡𝑡=0….𝑛 به دست می آید. طوریکه درآنt ، مدت زمانr مقدار تخفیف وA مقدار

Cash flow نشان میدهد. را در هرسال

Return on Investment (RIO) : دراین روش برای تمام پروژه هاProject Cost ازProject Benifit کم

برای هر پروژه بدست میآید که بلندترین آن بهترین RIOمیگردد ودرنهایت قیمت Project Costشده و تقسیم

افغانی 24انی سرمایه گذاری میکنیم در مدت یکسال افغ 244پروژه است که انتخاب گردد. مثال درصورتیکه ما

به دست میآید. RIO=0.1( قیمت (0.10=500/500-550میگردد بنأ 224مفاد میشود و ارزش پروژه

Payback Analysis روش دیگر برای محاسبات مالی می باشد که درآن مقدار پولی که برای مصرف داده شده :

دوباره مفاد آن مصارف را جبران کند. )قرار گفته استاد( است چقدر وقت را دربرمیگیرد تا

Using a weighted scoring model: برای هر پروژه میدهیم. این معیار ها میتواند اصول درین روش انتخاب پروژه ما برای هر معیار یک قیمت و یا وزنی را

یا توان بشری ویا پول .و نیازهایی باشد که پروژه ها به آن پاسخ میدهد یا هزینه باشد وکه هرکدام آنرا برای هرپروژه یک وزن میدهیم و سپس آنهارا جمع نموده و پروژه که بلندترین قیمت را دارا بود انتخاب

میگردد. این روش در تعیین پروژه از اهمیت زیادی برخورداراست.

Page 27: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 25

Implementing a balanced scorecard: برای انتخاب پروژه ها استتفاده گردید. Drs. Robert Kaplan and David Nortonروشی است که بار اول توسط

درین روش عناصری چون خدمات مشتریان ، نوآوری ، مؤثریت کار ، عملکرد مالی و غیره خصوصیات پروژه ها به

یژیک خود مطابقت یک سلسله از متریک ها تبدیل میگردند که سپس ارگان این متریک های هر پروژه را با پالن سترات

دت شان نزدیک میساخت انتخاب میگردداده و هرپروژهء که آنها را به اهداف بلند مد

Page 28: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 26

Project Charter ، باید پروژه به همگان معرفی گردیده و اجرای آن شکل project managerو Top managementبعد از انتخاب پروژه توسط

درحقیقت Project charterپروژه متذکره را آماده نماید. Documentationوژه باید رسمی بخود بگیرد. برای این منظور مدیر پر

است که موجودیت پروژه را رسمی نموده و شامل هدایات مختلفی برای رسیدن به هدف است. documentعبارت از

ی باشد که شروع پروژه را م initiation processهای Outputیکی از Project charterوچنانچه در چپتر سومی خواندیم

رسمی میکند.

تمام منابع و نیازهایی پروژه ذکرشده و به مدیرپروژه مشخص میکند که برای اجرای پروژه از کدام منابع project charterدر

باقی بماند.های اساسی پروژه امضا کنند تا منحیث یک توافقنامه stakeholderارگان استفاده کرده میتواند ودراین داکمنت باید

را نشان میدهد. project charterشکل فوق نمونهء از

Page 29: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 27

Project management plans عبارت از داکمنت عمومی است که برای هماهنگ سازی و تنظیم تمام پالن های فرعی دیگر استفاده میگردد. یعنی این داکمنت تمام

ل میگردد را درخود جا میدهد.های مختلف تشکی knowledge areaپالن هایی فرعی را که در

Project management planاجزای یک

میتواند شامل بخش های ذیل باشد: PMPیک

معرفی پروژه

( چگونگی تنظیمorganizeپروژه )

چگونگی مدیریت و پراسه های تخنیکی قابل استفاده در پروژه

،زمان بندی و معلومات کارهای که باید انجام داده شودbudget

Project Execution یعنی تمام تشخیص و پالنگذاری شده است درین مرحله مدیریت و اجرا میگردد. Project management planکارهاییکه در

شکل عملی را بخود میگیرد و برای اولین project executionدر مرحلهء ها Project Plansکارها و نیازهای تشریح شده در

در محل کاری مشتری Project execution( تولید میگردد. ازینرو بهتر است productنهء از محصول )بار در این مرحله نمو

صورت گیرد.

میگردد. Project executionمعموال قسمتی اعظمی از وقت و هزینه صرف

با پالنگذاری پروژه Project Executionهماهنگ سازی

Project Planning وProject execution ت دو بخش جدایی ناپذیر در پروژه محسوب میگردند. طوریکه هدف اصلی از درحقیق

است. و مؤفقیت پروژه و اجرای منظم آن ربط مستقیم به چگونگی Project executionعبارت از هدایت Project planساختن

ایجاد پالنگذاری دارد.

Page 30: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 28

ر مذکور را انجام میدهند و همچنین از افرادی برای پالنگذاری ازاینرو بهتراست برای پالنگذاری از افرادی کارگرفته شود که کا

های مختلفی کار میکنند و دارای تجربه کافی می باشند. Knowledge areaدر استفاده گردد که

Providing leadership and supportive culture ی هر ارگان پس از اجرا راد شامل پروژه می باشند.برای اف ها رهبری سالم و فرهنگ پشتیبانییکی از نکات حیاتی مؤفقیت پروژه

چندین پروژه ، معموال دارای یک سلسله مؤفقیت ها و نکات مثبت وهمچنین حاوی نکات منفی و یک سلسله ناکامی ها می باشند.

استفاده میکنند.ی های بعدروژه مدیران پروژه از نکات مثبت و مؤفقیت های مذکور یک نمونه و الگو میسازند و ازآن نمونه در پ

ومدیران پروژه باید منحیث یک نمونه برای سایر افراد در مهم جلوه دادن پالن و اجرای پروژه مطابق به پالن باشند. تاسایر افراد

ازینرو مدیرپروژه بهتر است برای کارهایی که الزم است انجام دهد باید یک پالن بسازد. نیز از مدیرپروژه پیروی کنند.

گردد. ولی executeط مشی ارگان ، استفاده از نمونه های قبلی و تعقیب پالن به پروژه کمک میکند تا به صورت درست تعقیب خ

بعضا مدیر پروژه نیاز به بعضی هنجارشکنی ها وقانون شکنی های دارد تا پروژه را بصورت درست مدیریت نموده وبه مؤفقیت

برساند.

Project Executionمهارت های الزمی برای مهارت های مهم برای یک مدیر پروژه برای مدیریت درست اجرای پروژه عبارت است از:

داشتن مهارت های عمومی مدیریت از قبیل: توانایی رهبری ، ارتباطات و مهارت های سیاسی

.آشنایی ومهارت با محصول، تجارت و ساحهء کاری پروژه که روی آن کار میکند

ز وسایل و روش های خاصاستفاده امهارت در

(Project Management Tools and Techniqueابزار ها و روش ها برای اجرای پروژه )مدیریت اجرای پروژه و راهنمایی آن به کمک یک سلسله روش ها و ابزارهای خاصی صورت گرفته میتواند ومدیران پروژه

استفاده کنند. Activityمیتوانند از ابزار ها و روش های متفاوتی نظر به نوع

بعضی از وسایل مهم درپروژه عبارت است از:

Expert judgment وسیله برای: داشتن اشخاص باتجربه بهترین Project execution است. که این گونه اشخاص میتوانند در

تصمیم گیری و اجرای پروژه کمک کنند.

Project Management Information System: چپتر یک واضح کردیم سافت ویر های زیادی برای اجرای همانطوریکه در

پروژه و همچنین پالنگذاری آن موجود است که استفاده از این نوع سافت ویر ها وسیلهء دیگری است که مدیران پروژه را کمک

مکنند.

Monitoring and controlling Project work مر حتمی الوقوع و غیر قابل جلوگیری است و خواهی نخواهی در جریان به طور عموم آمدن تغییرات در هرپروژهء تقریبا یک ا

execution و مدیریت ، مانیتور پروژه و بعدازآن تغییراتی تثبیت خواهدشد بنأ مدیران پروژه باید پراسهء را برای کنترول

changes .ها براه بیاندازند

تور و کنترول پروژه ها محسوب میگردد.فکتورهای برای مانی performance reportپالنگذاری پروژه ،

Monitoring ( کارهای پروژه به منظور ارزیابی و مشاهدهء عملکردPerformance.پروژه صورت میگیرد ) در هر

Management plan یکbaseline موجود می باشد که به اساس آن تا سرحد معین تغییرات پذیرفته میشود. که اینBaseline

می باشد.؛ نگذاری پروژه همراه با اندازهء تغییرات که ممکن در پروژه رونما گردد درحقیقت شامل پال

Integrated Change Control Integrated changes ، ارزیابی و مدیریت عبارت از پراسهء تشخیصchanges در سراسرlife cycle پروژه می باشد. و سه

هدف اصلی این پراسه عبارت است از:

Page 31: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 29

بررسیchanges نظر به معیارهای مختلفی چون قیمت ، وقت و کیفیت به منظور اینکه ثابت شود آیاchanges ها مفید

واقع میشوند یاخیر؟

از وقوعchanges .ها مطمین شوند

مدیریت درستchanges ها به منظور کاهش تعدادchanges ها در پروژه

کنترول تغییرات در پروژه های تکنالوژی معلوماتی

درپروژه های تکنالوژی معلوماتی مدیران پروژه باید اصول ذیل را مدنظر گیرند: changesکنترول برای

Former view.یعنی تیم پروژه تنها در صدد انجام دادن پالن تعیین شده در وقت و هزینه اختصاص داده شده باشند :

Problems ممکن است که تخمین عناصر چون وقت ، هزینه و :stakeholder ها وغیره دقت کافی نداشته باشد که این باعث بروز

ها را کسب کنیم. stakeholderمشکالت میگردد.بنأ درزمان پالنگذاری پروژه باید موافقت

Modern view چون پروژه های تکنالوژی معلوماتی اکثرا با تغییرات تکنالوژی های سخت افزاری و نرم افزاری مواجه است بنأ :

اید انعطاف پذیری و توسعه پذیری را در پروژه مد نظر داشته باشند.مدیران پروژه ب

Solution دراکثر حاالت :changes .ها باعث بهبودی پروژه میگردد بنأ باید برای آن پالنگذاری گردد

Change control system Change controlاستفاده از تشریح میکند. یعنی با project documentسیستمی است که چگونگی و وقت تغییرات را در

System قادر به کنترولchange .ها می باشیم طوریکه این سیستم افرادی را که صالحیت آوردن تغییرات را دارند معرفی میکند

ساخته شده است. configuration managementو CCB (Change Control Board)این سیستم از بخش های

CCB ت اند که مسؤل تأیید و رد اصالحیعبارت از گروپ افراد بformal changes می باشند. و مقصد اصلی آنها تهیهء در پروژه

Guideline .وهمچنین ارزیابی تغییرات ومدیریت تطبیق تغییرات را نیز دارند. ها برای تغییرات می باشد

Configuration management برای ثبوت درست بودنDescription وشامل هدایاتی برای دیزاین و کنترول .تغییرات می باشد

بخش فزیکی و کاربردی محصول پروژه می باشد.

را نشان میدهد. Integrated change controlجدول ذیل پیشنهادات برای

Closing Project and Phases شود. و البته دراین محصول دو از پروژه و یا تکمیل شدن پروژه ، باید به اشخاص مناسب آن داده Phaseدرصورت نهایی شدن هر

عبارت ذیل موجود است:

Final Product, Service or result transition :، هایی باید معلوم شود.نخدمات و یا نتیجه محصول

Page 32: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 30

Organizational process asset updates :

Process asset به لیست از معلومات مختلفی از قبیلdocumentation ،Closure document .وغیره گفته میشود ،

نموده و این راپور باید قسمی آماده گردد که تمام کارهایی را که Final reportکه تیم پروژه باید این معلومات را ضمیمهء

روی پروژه صورت گرفته ، تشریح کند.

ح تر میسازد. که مهمترین وسایل را جالب تر و واض Closingبعضی از سافت ویر ها و سایر وسایل کمکی وجود دارد که مرحلهء

برای این هدف عبارتنداز:

نتیجه نهایی در پروگرام های چونword به صورتdocument .درآید

استفاده ازpresentations ها برای نمایش سافت ویر

tracking با استفاده از دیتابس ها و یاspreadsheets ها

Page 33: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 31

چپتر پنجم

Project Scope Management این فصل ما با موضوعات ذیل آشنا خواهیم شد:در

( اهمیت مدیریت محدودهScope management خوب )

روش ها برای جمع آوری وDocument ( سازی نیازمندیهاRequirements طوریکه توقعات و ضروریات )

Stakeholder .را رفع سازد

( تشریح پراسه مشخص سازی محدودهscope و موضوعات )Scope management

ساختنWBS (Work Break-Down Structure) با استفاده از روش هایAnalogy ،top-down ،Bottom-Up و

Mind-Mapping

اهمیت مشخص سازیScope

اهمیت کنترولScope

نقش سافت ویرها درProject Scope Management

?What is Project Scope Managementمدیریت محدوده در پروژه چیست؟ طوریکه در فصل اول مطالعه نمودیم فکتور هایی زیادی است که به مؤفقیت پروژه کمک می کند و ازآن جمله فکتور های مانند

Scopeوغیره همه اجزای Minimized scope ،User involvementواضح بودن و ثابت بودن اهداف پروژه ،

Management .رین بخش مدیریت پروژه می باشد. کهتعیین محدوده یکی از مهمترا شکل میدهند Scope یکی از سه بنای اصلی

پروژه به کاراست. ایجاد یک محصول ازها و کارهایی است که برای Activityمی باشد و شامل تمام پراسه ها ، Scopeپروژه

انمونه قابل ی Deliverableنام واین محصول از پروژه میتواند یک بخش از پروژه و یاهم نمونهء ابتدایی از پروژه باشد که به

تحویل هم یاد میگردد.

یعنی در پروژه باید تعیین شده باشد که انجام کدام پراسه ها شامل پروژه بوده و کدام پراسه ها در پروژه شامل نمی باشند که مشخص

یاد میکنند. Scope Managementسازی این امر را به نام

پراسه های اساسی مدیریت محدوده

در مدیریت محدوده ما پراسه های ذیل را سپری می نماییم:

( : معرفی و داکمنت کردن تمام خصوصیات و فنکشن های محصول Collecting Requirementsجمع آوری نیازمندیها ) .0

به شمول پراسه های که برای ساختن آن نیاز است در این پراسه صورت میگیرد.

و غیره. Project charterجاد محدوده پروژه نظربه نیازهای جمع آوری شده ، ( : ایDefining Scopeتعریف محدوده ) .5

و پروژه به بخش های بسیار کوچک به منظور مدیریت آسان Deliverable: یعنی تقسیم نمودن WBSایجاد .3

درین پراسه محدوده تعیین شده تثبیت و رسمی میگردد. (:Verifying scopeتثبیت محدوده ) .0

( که در جریان ساختن پروژه واقع میشود نظر changes(: درین پراسه تغییرات )Controlling Scopeه )کنترول محدود .2

به محدوده ، کنترول

میگردد.

شکل ذیل خالصه از پنج پراسه فوق

که ماهر پراسه الذکر را نشان میدهد.

فوق الذکر را به تفصیل مورد مطالعه

قرار میدهیم.

Page 34: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 32

(Collecting Requirementsجمع آوری نیازمندیها )Requirement محصول ویا یک سیستم ، عبارت از شرطیه و توانایی می باشد کهService ( نظر به قراردادیContract که با )

های رسمی قادر به پراسس آن باشد. documentمشتری شده یا نظر به ستاندارد ها ویا سایر

در بعضی از پروژه های تکنالوژی معلوماتی به پراسه های خوردتری تقسیم می نمایند آنرا documentتشخیص نیازمندیها و ایجاد

که عبارتنداز:

( استخراج نیازمندیهاElicitation)

تجزیه و تحلیل نیازمندیها (Analysis)

مشخص سازی نیازمندیها(Specification)

وتثبیت نیازمندیها(Validation)

( انجام یابد تا نکات گنگ در پروژه باقی نماند.iterativeمکرر و چندبار ) بهتر است تشخیص نیازمندیها بصورت

روش ها برای جمع آوری نیازمندیها

برای جمع آوری نیازمندیها روش های زیادی وجود دارد که مهمترین آنها عبارتنداز:

مالقات روبرو باStakeholder ها(Interview)

ز ایشان در مورد نیازمندیها استفاده از افراد تیم و نظر خواهی ا

Questionnaire and Survey

Observation

Prototyping

Software tools

Documenting Requirements Requirement document ، دیاگرام ها ، ویدیو ها معموال با استفاده از سافت ویر ها دیزاین میگردند که متشکل از متن ، تصویر

ترسیم میداریم. مثال requirement documentباشند. ومعموال ما از ابعاد مختلف برای پروژه ها ها ، وسایر معلومات می

کیفیت وغیره می سازیم.عملکرد ،خدمات ،داکمنت های جداگانه برای فنکشن ها ،

یشن نیازمندیها و ( چگونگی تجزیه و تحلیل نیازمندیها ، داکمنتRequirement management planپالن مدیریتی نیازمندیها )

مدیریت نیازمندیها را تشریح میکند.

RTM (Requirement Traceability Matrix)برای لیست کردن نیازمندیها همراه با مشخصات ووضعیت هر کدام آنان از جدول

را نشان میدهد. RTMکه شکل ذیل نمونه ساده از استفاده میگردد.

Defining Scope Project( می باشد. که برای تعیین محدوده ما به defining scopeمحدوده عبارت از معرفی محدوده )دومین پراسهء مدیریت

charter ،requirement documentation وorganizational process asset نیازداریم. معموال با گذشتن زمان و یاهم

تعیین محدوده واضح و آشکارتر میشود.تکراری بودن پروژه ها ،

Page 35: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 33

ل ذیل نمونه از معرفی محدوده پروژه را نشان میدهد.شک

WBS (Work Break-Down Structure)ایجاد

به گروپ از WBSاست. که Work Break-Down Structureبعد از جمع آوری نیازمندیها و تعیین محدوده ، نوبت به ایجاد

ه میشود، گفته میشود. یعنی برای تنظیم کار ها بین افراد مختلف انجام داد Deliverableکارهایی کوچکی که معموال برای ایجاد یک

ها تقسیم مینمایند که هر بخش آن توسط تعدادی از Deliverableمعموال تمام پراسه های پروژه را به بخش های خورد به صورت

یاد میکنند. WBSافراد شامل تیم ، تکمیل میشود که این بخش هارا به نام

WBS ها در مدیریت پروژه می باشد که پالن گذاری و مدیریت اساس داکمنتschedule ، منابع و تغییرات به اساس ها ، قیمت ها

WBS .صورت میگیرد

ها به بخش های فرعی آن بدست deliverable( است. که از تقسیم Decompositionها ) WBSمتود و یا روش اصلی برای ایجاد

را نشان میدهد. WBSشکل ذیل نمونه ابتدایی از یاد میکنند. Work Packageخش آنرا به نام که کوچکترین پراسه ویا ب می آید.

Approaches to Developing WBSs به روش های مختلفی عمل کرده میتوانیم که مهمترین روش ها عبارتنداز: WBSبرای ایجاد

استفاده ازGuideline ( ها در بعضی از ارگان هایی که رهنمودGuideline برای ایجاد )WBS .دارند

(Analogy approach استفاده از :)WBS های پروژه های مشابه به پروژه زیر دست ما

Page 36: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 34

Top-Down Approach : درین روش معموال بخش های بزرگ پروژه مدنظر گرفته شده و آنهارابه بخش های خورد

را ایجاد میکنیم. WBSتقسیم نموده و

Bottom-Up Approachرین روش : دTask های خورد و کوچک به هم مرتبط را تنظیم نموده و از آن در سطح باالتر

به میان می آورند. WBSیک

Mind Mapping Approach درین روش مدیران پروژه طرح تصوری شانرا از تقسیم کارها به بخش های کوچک :

(WBS ترسیم نموده و )WBS .اسی چندین طرح فرعی در ذهن شکل گرفته و در ومعموال از یک طرح اس را ایجاد میکنند

مثالورق تطبیق میگردد.

WBS Dictionary and Scope Baseline . که به صورت گنگ و مبهم باشد طوریکه در اثنایی اجرایی آن شاید افراد به مشکل بربخورند WBSهادر Taskممکن بعضی از

چی بوده و هزینه آن taskفراد بدانند که کدام عمل را انجام میدهند و نتیجه ییات آن معلوم بوده تا اباید بصورت واضح تمام جز

هایی آن استفاده صورت میگیرد. Taskیا WBSبه منظور تشریح مکمل هر WBS Dictionaryازینرو از چیقدراست و غیره.

Scope Baseline عبارت ازScope statement عملکرد پروژه نظربه محدوده استفاده تثبیت شده می باشند که به منظور میزان

میگردد.

WBS Dictionaryو WBSرهنمایی ها برای ایجاد

نکات ذیل راباید مد نظر بگیریم. WBS Dictionaryو خوب WBS یک ایجاد برای

Task واحد باید تنها یکبار درWBS ذکر شود وduplicate .نباشد

مسؤلیت هرWBS Item دین شخص هم باالی یک باید واحد باشد ولو چنItem .کار کنند

هرWBS .باید ثابت باشد و به ترتیب انجام شود تا به پروژه مفید واقع شود

اعضای تیم پروژه باید در تعیین وایجادWBS به میان آید.سهیم باشند تا ثبات

هرWBS items باید درWBS Dictionary اید.داکمنت گردد.تا در فهم ودرک آن مشکلی پیش نی

Verifying Scope Project Scopeپراسه های بسیار اساسی و در عین حال مغلق در WBS( و ایجاد Defining Scopeتعیین محدوده )

Management ( محسوب میگردد. و تثبیت محدودهVerifying Scope پراسهء پیچیده تراز آن می باشد که )Scope تعیین شده باید

تثبیت و مورد قبول قرار گیرد. stakeholderتوسط اعضای کلیدی

Controlling Scope

را Scopeمی باشد که وظیفهء مدیریت و کنترول تغییرات در Project Scope managementیکی از پراسه های اساسی در

عبارتنداز: scopeدارا می باشد. اهداف کنترول

شناسایی فکتور هایی که باعث تغییرات درscope .میشود

Page 37: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 35

ول و پذیرش اطالعات نظربه طرزالعمل ها و قوانینکنتر

( مدیریت تغییراتchanges.زمانی که اتفاق می افتد )

Variance عبارت از تفاوت بینperformance .پالن شده و حقیقی می باشد

ها scopeجلوگیری از مشکالت در

بگیریم: ها نکات ذیل را باید مد نظر scopeبرای جلوگیری از مشکالت در مدیریت

محدوده را بصورت تحقق پذیر تعیین کنیم. وپروژه را به اندازه یی بزرگ نسازیم که در تکمیل آن عاجز باشیم. و پروژه .0

های بزرگ را هم به بخش های کوچک تجزیه نماییم.5. User ( هارا در مدیریت محدوده پروژهProject Management Scope شامل سازیم. وبه )user حیت های کلیدی صال

تعریف تغییرات و تثبیت محدوده را بدهیم.

ازمعمولترین سخت افزار و نرم افزار در پروژه استفاده نماییم. .3 Project Managementاستفاده از پراسه های .0

user Inputپیشنهادات برای پیشرفت ر محدوده تعیین شده میگردد و مدیریت ( درتعیین محدوده باعث مشکالت دUser Inputها ) Userمعموال نبود پیشنهادات و نظریات

در تعیین محدوده بسیار مهم و حیاتی است. در ذیل به مهمترین user Inputبنأ ( در محدوده را مشکل میکند.changesتغییرات )

می پردازیم: User Inputروش ها برای گرفتن

ده )سپانسر( از راه اندازی پراسهء های معیاری برای انتخاب پروژه و تعیین حمایت کننuser organization یعنی حمایه .

مات وتمام معلو کننده نقش اساسی در کامیابی پروژه دارد که نباید حمایت کننده از اعضای تیم پروژه یامدیر پروژه باشد.

ها باشد. Userپروژه )چارتر پروژه ، نیازمندیها و غیره( باید به شکل واضح و در دسترس

بهUser اوامر مهم نقش داده شود. ها باید در

جلسه ها و مالقات ها با اجندای مشخص راه اندازی شود وبرای به کار انداختنuser ها تاUser input جمع آوری شود

اساسی از ایشان امضا میگیریم. deliverableدر پایان هر

( نمونه هاDeliverables های که بصورت درست کار میکنند به )User نشان داده شود ونظریات ایشان ها و سپانسر

درباره محصول پذیرفته شود.

( وعدهء تکمیل نمونهDeliverable و یا محصول را که قادر به تکمیل آن در مدت زمان نمی باشیم به مشتری و حمایه )

کننده ندهیم.

User اخت بهتری از هم دیگر ها و حمایه کننده بصورت دوامدار و مکرر با اعضای تیم پروژه و مدیرپروژه باشند وشن

داشته باشند.

پیشنهادات برای کاهش تغییرات و نا تکمیل بودن نیازمندیها

( تا سرحد معین قابل پیش بینی و کنترول است ولی دربعضی از پروژه ها میزان تغییرات در changesتغییرات )در اکثر پروژه ها ،

پروژه نیازمندیها بیشتر تغییر پیدا Life Cycleبه خصوص درجریان مراحل اخیر نیازمندیها بسیار باال و غیر قابل پیش بینی می باشد

بنأ برای کاهش تغییرات و ناتکمیلی ها در نیازمندیها پیشنهادات ذیل را میکند. زمانی که کنترول این تغییرات بسیار مشکل میگردد.

باید مند نظر داشته باشیم:

نیازمندیها را به اساس پراسه هایRequirement management .جمع آوری میکنیم

استفاده از متود های جمع آوری نیازمندیها از قبیلPrototyping ،Use case Modeling ،JAD (Joint App

Design) .وغیره

ایجاد یک دیتابس نیازمندیها برای مدیریت و کنترول نیازمندیها

Scopeاستفاده از سافت ویر ها برای مدیریت وجود دارد.که در ذیل به برخی از مهمترین برنامه ها می پردازیم: scopeهای زیادی برای تعیین ومدیریت سافت ویر

Page 38: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 36

استفاده از نرم افزارهایWord-Processing مانند Microsoft word وغیره به منظور ایجاد داکمنت های که درآن

های مرتبط را نشان دهیم. Scopeبتوانیم

استفاده ازSpreadsheet .های همانند مایکروسافت اکسل به منظور محاسبات ، استفاده از گراف ها چارت ها و غیره

.استفاده از سافت ویرهای که به منظور ارتباطات استفاده میگردد. مانند ایمیل ، وب وغیره

استفاده از برنامه های مدیریتی پروژه مانندGANTT Chart به منظور ایجادWBS

مخالصهء فصل پنج

( مدیریت محدوده پروژهProject scope management شامل تمام پراسه های است که برای مشخص سازی و مطمین )

هاییکه پروژه به مقصد انجام شان راه اندازی شده است رفع میکند. Taskنیازمندیها و شدن از تمام اهداف ،

:پراسه های اساسی مدیریت محدوده عبارت اند از o ندیهاجمع آوری نیازم o تعیین محدوده o ایجادWBS

o تثبیت محدوده o کنترول محدوده

Page 39: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 37

چپتر ششم

(Project Time Managementمدیریت زمان )تعیین شده و پالن شده به نسبت عدم رعایت قوانین مدیریتی وقت ، نمیتوانند در زمانبسیاری از پروژه های تکنالوژی معلوماتی

یکی از مشکالت بزرگ است که در فرا راه مدیران پروژه قرار دارد و نیاز به تدابیر جدی و و تکمیل به موقع پروژه تکمیل شوند.

( بحث خواهیم کرد.Time managementپراسه های اساسی می باشد. بنأ درین فصل راجع به مدیریت زمان )

پس از مطالعه این فصل راجع به موضوعات ذیل خواهیم دانست:

وژه ، و مدیریت زمان خوبدانستن اهمیت زمان بندی پر

پراسه ها وActivity های اساسی برای طراحیschedule پروژه

( چگونگی استفاده از نیتورک دیاگرام و وابستگی هاdependencies بین )activity هابرای مسلسل ساختن اجرای

activity ها

دانستن ارتباط بین تخمین منابع وschedule در پروژه

ر و روش های مختلف برای تخمین وقت هر استفاده از ابزاActivity

استفاده ازGANTT Chart به منظور پالن گذاری و پیگردیSchedule information و دریافتCritical path در

پروژه

د ودانستن اهمیت استفاده از سافت ویر هابرای مدیریت زمان و مشکالت که قبل از این سافت ویر ها در مدیریت زمان موج

بود.

اهمیت زمان بندی در پروژه

یکی از موضوعات بسیار مهم که منحیث پایه و اساس در مدیریت پروژه ها مطرح است مدیریت زمان و تقسیم بندی اوقات برای

عنی بدین م ، ( عبارت از تایم استTriple Constraintsپراسه ها در پروژه می باشد. طوریکه میدانیم یکی از محدودیات سه گانه )

و و وقت تکمیل پروژه ها محدود است. در زمان گرفتن پروژه در مدت زمان تکمیل پروژه به توافق میرسند. که مدیران پروژه ،

مشکالت زمان بندی در پروژه ها دلیل اصلی اختالالت در پروژه می باشد. به خصوص در زمانیکه نیمی از پروژه را تکمیل کرده

باشیم.

د توجه مشتریان قرار میگیرد این است که در وقت تعیین شده پروژه باید تکمیل گردد و میزان تغییرات برای معموال نکته که مور

بنأ مدیریت وقت و زمان بندی در پروژه از اهمیت زیاد برخوردار می باشد. شان اصال اهمیت ندارد.

بندی می گردد طوریکه بعضی افراد به زمان بندی در یک تیم پروژه باعث مشکالت در زمان cultureاختالف روش کاری افراد و

اهمیت نمی دهند. و scheduleتأکید میکنند درحالیکه بعضی ها به Scheduleبسیار اهمیت داده و بر تکمیل کارها نظر به

براجرای کارها بصورت آزاد و انعطاف پذیر تاکید دارند.

میگردد که پروژه از ُبعد وقت دچار مشکل شود. مثال در اکثر کشور ها ها در ارگان ها و ممالک باعث Cultureهمچنین اختالف

)به خصوص در افغانستان( تعطیالت به مناسبت های گوناگون صورت میگیرد که در زمان تکمیل پروژه تأخیر به میان می آرد.

پراسه های اساسی برای مدیریت زمان در پروژه

است و برای رسیدن به این هدف پراسه های اساسی Time managementصلی از هدف ادسترسی به تکمیل به موقع پروژه ها ،

ذیل را باید طی نمود:

Defining Activities درین پراسه تمام :Activity توسط اعضای تیم و باید ههایی کstakeholder به منظور ایجاد یک

( انجام داده میشود مشخص میگردد.deliverableنمونه قابل تحویل )

Sequencing Activities : ارتباط و وابستگی ها بین درین پراسهactivity .تعیین میگردد که کدام و ها مشخص میشود

activity کدام بقبل و یا به تعقیactivity .تکمیل گردد

Estimating Activity Resources : درین پراسه مقدار منابع که برای اجرای یکactivity به کار است تخمین زده

میشود.

Estimating Activity duration :، مدت زمانی که برای تکمیل هر درین پراسهactivity .نیاز است تخمین زده میشود

Page 40: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 38

Developing the Schedule : درین پراسه ، با تجزیه و تحلیلactivity ، تخمین منابع های مسلسلactivity ، ومدت ها

ها ایجاد میکنیم. Activityبرای scheduleیک که در پراسه های قبلی تعیین کرده ایم activityر زمان ه

Controlling the schedule :ین پراسه ، درschedule .ها کنترول و مدیریت میگردد

را نشان میدهد: Time managementپراسه های اساسی ذیل خالصه از ل جدو

ر را به تفصیل مورد مطالعه قرار میدهیم.هریک از پراسه های فوق الذکدرذیل

Defining Activities و ارای هزینه ، وقت دد که دار اطالق میگرها و یا بخش از ک WBSبه Activityها تعریف و معین میگردد. Activityپراسه درین

مفصل تشریح نه به صورتزیمدت و ه،هارا با تخمین منابع WBSدرحقیقت Activity definition منابع قابل پیش بینی باشد.

خصوصیات آن ، (Activity list) ها Activityلیست از ایجاد ، شروع بهدرین پراسه تیم پروژه و مدیر پروژه ی یعن میکند.

(activity attributes) لیست از ،Milestone وغیره میکنند.ها

می باشد و ما نمیتوانیم Time managementهایی ضروری برای تکمیل پراسه های بعدی Inputیکی از ها Activityمعلومات

تکمیل کنیم. را (تخمین وقت و منابع وغیره، Sequencing)ا پراسه های بعدی مدیریت زمانه Activityبدون تعیین

Activity list and Activity attributes Activity list عبارت از جدول بندیactivity ی می باشد که باید در هاSchedule .هر برای و شامل گرددactivity دبای:

نامActivity .مشخص شود

تشخیصیه نمبرactivity .مشخص شود

مختصر درباره وتوضیحactivity .داده شود

Activity attributes معلومات مفصلی را برای هرActivity نیازمندی ارتباطات منطقی ، معلومات میتواند شامل ارایه میدارد. این

باشد. activityهر فرضیه ها وغیره درباره ( ، constraintsمحدودیات )منابع ،

باشد. WBS Dictionaryو WBSنباید در تضاد با activity attributesو Activity listبته ال

Page 41: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 39

Milestone Milestone به حادثه(event) چندین معموالمهم در پروژه اطالق میگردد کهActivity باید تکمیل گردد تابه یکMilestone

های الزمی استفاده Activityدر پروژه می باشد که به منظور تشخیص (مارکرها همانند یک عالمتگذار ) Milestone برسیم.

ارزیابی پیشرفت کار نیز استفاده میگردد.و Scheduleاف برای تنظیم اهدو میگردد.

به deliverableو activityگفته نمی شوند بلکه تنها مهمترین Milestoneهای از پروژه Deliverableها و Activityتمام یعنی

یاد میگردد. Milestoneنام

Sequencing Activities ها Activityبین (dependenciesارتباط و وابستگی )محسوب میگردد که طی آن time managementپراسه برای دومین

پشت سرهم قرار میدهیم تا تکمیل گردد.ها Activityسپس بررسی شده و

:علت ایجاد میگردده سه ها بدر پروژه وابستگی

وابستگی( اجباری یا ثابتmandatory dependencies) وابستگی بین دو :Activity می باشد که اجرای یکی ازآن

می دهیم پشت دیگری قرار را که ما جبرا باید یکی Activityدو بین دومی باشد. یعنی Activityنیازمند به تکمیل

عنوان مثال دومی کرده نمیتوانیم. به Activityاولی را تکمیل نکنیم اقدام به شروع activityتا وابستگی اجباری است. که

نکرده ایم شروع کنیم. codingرا تازمانیکه Testingما نمی توانیم پراسه

وابستگی( اختیاریDiscretionary dependencies:) وابستگی اختیاری یا احتیاطی بوده که توسط اعضای تیم پروژه

مشخص میشوند.

وابستگی( خارجیExternal Dependencies:) وابستگی بین دوActivity که یکی آن مربوط پروژه بوده و دیگری

نصب و تطبیق برنامه جدید خواهان سخت افزارهای باشد که ارگان مذکور باید از طور مثال: مربوط پروژه نمی باشد.

یک وابستگی خارجی است.ابستگی نرم افزار با سخت افزار درین صورت ونرا تأمین کند شرکت دیگری آ

Network Diagram Network diagram می باشد. Network diagramهای مسلسل استفاده از Activityروش برای نشان دادن ترتیب بهترین

آنها می باشند.نظر داشت ارتباط منطقی ، ترتیب با در ها Activityعبارت از نمایش برنامه ریزی شده

ها Activityنمایش به منظور AOA (Activity-on-Arrow)و ADM (Arrow diagramming methods)دیاگرام از این

استفاده میکند.

یک پروژه نشان میدهد.را برای Network diagramنمونه ساده از فوق شکل

Page 42: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 40

ADM (Arrow Diagramming method)

ADM ر آن برای نمایش دیکی از تخنیک های نیتورک دیاگرام می باشد کهsequence ( فعالیت هاactivities ) ازArrow های

ها در آن شروع ویاختم یک Nodeکه هم یاد میگردد. AOA (Arrow-on-Activity)نام وبه ها استفاده میگردد. Nodeبه متصل

Activity که را نشان میدهد .Node نقطهء آغاز پروژه و اولی نشاندهندهءNode .نهایی ختم پروژه را مشخص میکند

AOA Diagramایجاد مراحل مراحل ذیل را طی میکنیم: AOA Diagramایجاد برای

Arrowبا استفاده از ختم آنرا رسم نموده و Nodeشروع میگردد دریافت نموده و Node 1هایی را که از Activityتمام .0

راگذاشته و زمان Activityویا حرف مربوط به activityنام Nodeباالی و ختم وصل میکنیم. Nodeا نقطهء آغاز را ب

درج می نماییم. Arrowتعیین شده را باالی

دومی Nodeهایی را که از Nodeاست ادامه داده و تمام را از چپ به ر Network diagramهمین ترتیب ترسیم به .5

دیگر ادامه داده شود )پس ازانجام Nodeتوسط چندین Nodeیک ممکن مشخص نموده و رسم می نماییم.شروع میگردد

Nodeوممکن چندین یاد میکنند Burst( که این حالت را به نام دیگر شروع شود activityهمزمان چندین activityیک

یاد میکنند. Mergeمتراکم گردد که این حالت رابه نام Nodeبه یک

ها با در نظرداشت وابستگی های شان در دیاگرام ترسیم Activityی ادامه میدهیم که تمام نیتورک دیاگرام را تازمانترسیم .3

گردد.

ا باید به جانب راست باشد.ه Arrowتمام جهت .0

PDM (Precedence Diagram Method) می باشد ولی روش بسیار معمول دیگری ها activity والیهم برای نمایش وابستگی ها و تروشی بسیار ساده و عام ف AOAهرچند

ها استفاده activityف ارتباط بین ها برای نشان دادن انواع مختل Arrowها نمایش داده شده و Boxها توسط activityکه در آن

میگردد.

را نشان میدهد. PDM Diagramذیل شکل

مختلف وابستگی عبارتنداز :انواع

Page 43: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 41

0. Finish-to-Start (FS): وابستگی بین دو عبارت ازactivity می باشد که شروع یکactivity به ختم نیازActivity

نوع معمولترین شروع گردد. Successor activityتکمیل گردد تا Predecessor activityباید یعنی دارد.دیگری

تنها این نوع وابستگی را نمایش میدهد. AOAمی باشد که Activityوابستگی و ارتباط بین دو

5. Start-to-Start(SS): وابستگی بین دوActivity می باشد که شروع Activity اولی نیاز به شروعActivity .دومی دارد

مثال با فعال شدن یک سیستم می باشد. SSکه همزمان باید شروع شوند بین شان وابستگی از نوع activityدو یعنی

همزمان چندین پراسه شروع به فعالیت میکند.3. Finish-to-Finish(FF): باط بین دو ارتActivity ختم می باشد کهActivity اولی نیاز به ختمactivity بطور ارددومی د

ل ختم گردد. کار محصونمی تواند تا تکمیل نشدن Quality controlمثال:

0. Start-to-Finish(SF): نوع وابستگی بین دوActivity است کهActivity اولی باید قبل ازینکهActivity دومی ختم گردد

شروع گردد.

(Estimating activity resourcesمنابع فعالیت ها )ین تخم

Activityداشته باشیم تا بتوانیم برای هر تجهیزات و مواد( )افراد ،از تخمین منابع ما باید اندازه و شناخت درست از تمام منابع ل قب

پاسخ داده شود عبارتنداز: های مهم که در تخمین منابع بایدپرسش منابع را اختصاص دهیم.

انجامActivity مشخص در پروژه به چی مقدار مشکل است؟

آیا ارگان تا به حال پروژه مشابه به پروژه فعلی را یل پروژه های مشابه به چی شکل بوده است؟ارگان در تکمسابقهء

تکمیل کرده است؟

منابع مورد نیاز به دسترس است؟آیا

یاد Resource Breakdown Structureاز ساختار تسلسلی که به نام و کتگوری وژه به اساس نوعیت منابع پرتشخیص برای

میگردد استفاده میگردد.

Activity duration estimating

Page 44: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 42

Page 45: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 43

چپترهفتم

(Project Cost Managementمدیریت هزینه پروژه ) پس از تکمیل این چپتر با موضوعات ذیل آشنا خواهیم شد:

دانستن اهمیت مدیریت هزینه ح مفاهیم و اساسات ابتدایی مدیریت هزینهتشری روش ها برای آماده سازی آنآشنایی با روش های مختلفی تخمین هزینه و آشنایی با پراسه های مختلفی تخمین هزینه در پروژه های تکنالوژی معلوماتی درک اهمیتEVM (Earned Value Management) وPortfolio Management در کنترول هزینه

ش سافت ویر های مدیریتی در مدیریت هزینهنق

مدیریت هزینه در پروژه چیست؟ هزینه چیست؟

هزینه عبارت از منبع است که قربانی برای بدست آمدن اهداف و برآورده کردن نیازمندیها در پروژه میگردد و معموال با واحد های

شامل تمام پراسه هایی که برای تکمیل پروژه با بودجه ( Project Cost Managementمدیریت هزینه ) پولی مقایسه میگردد.

وهمچنین چگونگی اختصاص دادن و تعیین کردن بودجه برای پروژه ها هم یکی از اختصاص داده شده و تعیین شده است، می باشد.

است. Project Cost Managementپراسه های

(Project Cost Management Processesپراسه های اساسی مدیریت هزینه ) برای مدیریت درست هزینه ما پراسه های اساسی ذیل را باید تکمیل نماییم:

( تخمین هزینهEstimating Cost)

( معین کردن هزینهDetermining Cost)

( کنترول هزینهControlling Cost)

ن جریان کار به مصرف رسیده و یعنی هزینه هر پروژه اوال به اساس بعضی معیار ها تخمین زده شده و سپس در بخش های معی

که هر سه پراسهء فوق دردرس های بعدی به تفصیل مورد مطالعه قرار خواهد حین به مصرف رساندن بودجه باید کنترول گردد.

گرفت.

شکل ذیل فشرده از مدیریت هزینه در پروژه را نشان میدهد.

Page 46: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 44

اصول و قواعد اساسی مدیریت هزینه

و موارد مالی زیاد اهمیت نمی دهند. ازینرو Accountingپروژه های تکنالوژی معلوماتی به اساسات اکثرا متخصصین و مدیران

میزان پروژه های ناکام به دلیل عدم رعایت اصول مالی و مشکالت موجود در مدیریت هزینه ، باال میرود.

ضی از اصطالحات در مدیریت هزینه عبارتند از:بنأ مدیران پروژه باید با اصول وقواعد اساسی مدیریت هزینه آشنا باشند. بع

Profit.عبارت از تفاضل درآمد با مخارج و مصارف می باشد که مفاد خالص بدست می آید :

Profit Margin یک مشخصه برای اندازه گیری : عبارت از نسبت مصارف و مفاد می باشد. کهBenifite می باشد. مثال اگر هر

دالر دو 044وهمچنین اگر در هر است. 2/100آن مساوی به دوفیصد یا Profit Marginشته باشد پس دالر مفاد دا 5دالر 044

فیصد است. 2-آن Profit Marginدالر نقص کرده باشد درینصورت

Life Cycle Costingا به : بودجهء کلی )تمام مصارف( در پروژه را از شروع تا ختم پروژه )ممکن اضافه از یکسال طول بکشد( ر

یاد میکنند. مثال اگر درس خواندن محصل در یک دانشگاه خصوصی را پروژه بدانیم درینصورت محصل Life Cycle Costingنام

یاد Life Cycle Costingمذکور به عالوه از بودجهء اساسی )تأدیه فیس دانشگاه( خرج و مصارف دیگری نیز دارد که جمعا به نام

میگردد.

Cash Flow Analysis( روشی است که در آن ما میتوانیم هزینه و مفاد ساالنه پروژه را همراه با مقدار دریافت پول نقد :cash

flow ساالنه ، تعیین کنیم. یعنی ما باید جریان های نقدی و اجرای پروژه را نظربه توان ارگان های که مالک پروژه و حمایت کننده )

به مقدار پولی نیاز پیدا کنیم که در حد توان ارگان مذکور بوده و سبب خساره ارگان نگردد.آن اند طوری تعیین کنیم که درطول سال

یعنی اکثرا ارگان ها نمیتوانند تمام منابع مورد نیاز را که خواهان هزینه است بطور یکبارگی آماده کند.

ن میدهد.را در هر دقیقه نشا IT)تعطیل شدن( یک اپلیکیشن downtimeجدول ذیل مقدار ضرر

Tangible Cost هزینه و یا مفادی گفته می شود که به آسانی قابل اندازه گیری باشد.: به

Intangible Cost or Benefit.به هزینه و یا مفادی گفته میشود که به آسانی توسط واحدهای پولی قابل اندازه گیری نباشد :

Direct Costمثال معاش اشخاص ی بخش های اساسی پروژه و محصول به مصرف میرسد.: به هزینه اطالق میگردد که مستقیما باال

وافراد و یاهزینه که برای خرید سخت افزارهای الزم در پروژه به کار است.

Indirect Cost : مصارفی که به صورت غیر مستقیم به پروژه کمک می کند مثال هزینه برق ، هزینه کاغذ وغیره که درپروژه به

مصرف میرسد.

Page 47: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 45

Sunk cost : را به نام شده(بیهوده به مصرف رسیده )غرق مقدار هزینهء کهSunk cost .که در زمان انتخاب پروژه این یاد میکنند

هزینه را مدنظر نمی گیریم.

Learning Curve Theory: این نظریه میتواند هم باالی هزینه و هم باالی زمان یک پروژه صدق کند طوریکه معموال با هربار

Handheld، قیمت آن پایین می آید. مثال: کمپنی میخواهد که هزار عدد کمپیوتران Serviceمحصول و یا کرار شدن یک پروژه ،ت

را که قابلیت اجرای اپلیکیشن خاص و دسترسی به معلومات از طریق ستالیت را داشته باشد ، بسازد. درینصورت هزینهء که باالی

د به مراتب باالتر از کمپیوتر هزارم است که ساخته میشوند. زیرا ما با یکی دوبار ساختن اولین کمپیوتر به مصرف می رس

ضایع میکنیم ( را که برای ساختن اولین کمپیوتر timeکمپیوترمذور با تمام موانع و مشکالت آن آشنا می شویم وهمچنین وقت )

می رسد. بسیارزیاد است. نسبت به وقت که باالی کمپیوتر های بعدی به مصرف

Reserves : پروژه تخمین هزینه مقدار پولی است که به منظور سبک کردن ریسک های مالی برای یک امر پیش بینی ناشده در

اختصاص داده میشود. که ریزرو کردن این هزینه هم تحت دو شرایط ذیل صورت میگیرد:

Contingency Reserve (Known Unknown) :تفاقات آینده که قسما در پالن ما خواهد که ما به منظور ا هزینه است

فیصد از کارمندان تغییر و یا تبدیل شوند 54ارگان میتواند پیش بینی کند که درآینده ممکن طور مثال .بود اختصاص میدهیم

اختصاص دهد. project Estimationلذا مقدار هزینهء را که برای استخدام و آموزش کارمند جدید به کار است در

ممکن است این اتفاق نیفتد. هرچند Management Reserve (Unknown Unknown) : هزینه است که ما به خاطر اتفاقات آیندهء که اصال تصورش را

مدیر پروژه به مدت دو هفته مریض بطور مثال: درصورتیکه در جریان اجرای پروژه ، هم نمی کنیم اختصاص میدهیم.

نقص مذکور را نماید باید ریزرو کنیم. شود درینصورت مقدار هزینه که تالفی

Estimating Cost ( می باشد که طی آن مدیر پروژه به کمک Cost Managementطوریکه قبال بیان شد تخمین هزینه اولین پراسه از مدیریت هزینه )

ند و حتی الوسع در تخمین باید در تخمین هزینه بسیار جدی عمل ک Project Managerپروژه را تخمین میزنند. افراد تیم هزینه

Cost باید دقیق باشد. لذا الزم است تا انواعcost estimation طریق آماده سازی تخمین ،Cost و مشکالت ممکنه در تخمین

Cost .را بدانیم

را نشان میدهد. Costجدول ذیل انواع تخمین

Page 48: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 46

Cost Management Plan ( توسط یک ارگان واضح میگردد. ودرین Cost Variancesریت تحوالت هزینه )عبارت است داکمنت است که درآن چگونگی مدی

پالن ما سرحد تغییرات که بدون شک هزینه اضافی هم در پی خواهد داشت را تعیین میکنیم. و تحوالت قیمت ها هارا مدیریت و

کنترول میکنیم.

رگر ها میشوند که باید در تخمین هزینه مدنظر گرفته معموال فیصدی قابل مالحظه بودجه در اکثر پروژه ها صرف افراد و کا

بطور مثال جدول ذیل سرشماری افراد در دیپارتمنت های مختلفی را طی چند سال نشان میدهد.شود.

ابزار ها و روش ها برای تخمین هزینه

روش های اساسی برای تخمین هزینه عبارتنداز:

Analogical or Top-Down estimatesخمین هزینه پروژه از نمونه های قبلی و مشابه به پروژه فعلی استفاده : برای ت

نموده و هزینه را تخمین میزنیم. Bottom-Up estimates ، هزینه پراسه ها :Activity ها و منابع خورد را تخمین زده و با جمع کردن آنان هزینه کلی

را تخمین میزنیم. Parametric Modeling های پروژه را در مادل های ریاضیکی استفاده نموده و هزینه را تخمین : مشخصات و پارامتر

میزنیم.

مشکالت ممکنه در تخمین هزینه

درحاالت ذیل ممکن تخمین هزینه دقیق صورت نگیرد:

.درصورتیکه تخمین هزینه بسیار زود و بدون غور صورت گیرد باشیم. درصورتیکه قوهء تخمین زنی ویا تجربهء تخمین زدن را نداشته .دست کم گرفتن افراد مسلکی و کار فهم در تخمین هزینه ، ممکن است تخمین نادرست بدر آید .درصورتیکه در مدیریت هزینه از دقت کافی برخوردارنباشیم

ر است هتقبل ازتخمین هزینه اوال باید شناخت کافی از پروژه حاصل کنیم طوریکه با تمام منابع مورد نیاز در پروژه آشنا شویم. وب

های مشهور تخمین صورت گیرد. WBSنظر به

کنیم. documentرا ایجاد کنیم. تابه آسانی قیمت هارا تغییرداده و cost modelبرای تخمین بهتر هزینه الزم است تا یک

را نشان میدهد. Cost estimationجدول ذیل نمونه از

Page 49: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 47

Determining the Budget Determine( عبارت از تعیین و مشخص سازی هزینه )Project cost managementهزینه ) دومین پراسهء اساسی مدیریت

Budget.که این پراسه عبارت از اختصاص دادن هزینه تخمین شده باالی کارها و ( می باشدWBS ها می باشد. بنأWBS یکی از

موارد ضروری برای تعیین و اختصاص هزینه پروژه می باشد.

به مدیر پروژه کمک میکند تا مطابق به پالن بودجه Cost baselineمی باشد که cost baselineن پراسه ، تهیه هدف اصلی از ای

را به مصرف برساند و برای کنترول و مانیتورینگ هزینه بسیار مؤثر است.

را نشان میدهد. Cost baselineجدول ذیل نمونه از

Page 50: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 48

Controlling Cost عنی ی مدیریت هزینه می باشد که به منظور کنترول مصرف نمودن هزینه حین اجرای پروژه به کار میرود. سومین پراسهء اساسی در

Project Cost Control :شامل موارد ذیل است

)مانیتور و بررسی عملکرد هزینه )هزینه چگونه به مصرف رسیده است ( کنترول تغییراتchangesنظربه هزینه که درصورت وقوع تغییرات ت ).جدید میگردد

اطالع رسانی تغییرات مجاز که هزینه هم در پی خواهد داشت بهProject stakeholder

ونمیتوانند به مصرف رسیدن هزینه را در جریان اجرای پروژه به بسیاری از ارگان ها در کنترول هزینه مشکالت زیاد دارند.

ی شود.صورت درست کنترول کنند که در نهایت باعث ضرر ارگان ها م

EVM (Earned Value Management) EVM روشی است برای اندازه گیریperformance یک پروژه کهscope ،Time وcost را در یک پروژه هماهنگ میکند. با

رگان ها ما به آسانی میتوانیم جریان کار در پروژه را کنترول و ارزیابی کنیم. امروزه تمام ا project baselineو EVMاستفاده از

استفاده میکنند. EVMبرای کنترول هزینه از روش

EVM :دارای اصطالحات ذیل می باشند که در نخست باید معرفی گردد

Planned Value (PV) قبال به نام :BCWS (Budgeted Cost of Work Schedule) به هزینه اطالق میگردد که یاد میشد و

کرده ایم به هزینه تخمین و تثبیت Cost estimationکه قبال برای آن در یین شده در مدت زمان تع Activityبرای انجام یک

جدید است که مطابق به پالن این Web Serverیک پروژه نصب یک Activityفرض کنید که یک بطور مثال: مصرف میرسد.

Activity قت است که باید تکمیل شود. این هزینه پالن افغانی هزینه را متحمل میشود وهمچنین خواهان یک هفته و 24444به مقدار

یاد میگردد. Planned Valueشده را در وقت مذکور به نام

Actual Cost (AC): قبال به نامACWP (Actual Cost of Work Performed) یاد میشد و شامل تمامDirect وindirect cost

به طور مثال: فرض کنید که مدت زمان تعیین شده به مصرف میرسد.خاص در Activityاست که به منظور انجام کار باالی یک

Activity نصب و براه اندازیWeb server افغانی هزینه 94444جدید مدت دو هفته را در بر میگیرد و جمعا دراین دوهفته

در هفته اول و دوم به مصرف آن در هفته دوم به مصرف می رسد این مقادیر را که 54444آن در هفته اول و 24444برمیدارد که

یاد میکنند. ACمی رسد به نام

Earned Value (EV) : .عبارت از مقدار هزینه است که از تخمین کارهایی تکمیل شده در پروژه بدست می آید

Rate of Performance (RP):94وهفته عبارت از نسبت کار صورت گرفته و کار پالن شده می باشد. مثال طبق پالن باید در د

میگردد درصورتیکه قیمت RP=50/70فیصد کار تکمیل میشود ازینرو 24فیصد کار تکمیل شود ولی در عمل در دو هفته مذکور

آن از یک بزرگ باشد از پالن جلوتر بوده و درغیر آن از پالن عقب افتیده ایم.

شان میدهد.بعد از مدت زمان یک هفته ن Activityرا برای یک EVجدول ذیل محاسبات

Page 51: مدیریت پروژه های تکنلوژی معلوماتی-محب الله امان ICT Project Management in Persian- Muhibullah Aman

تهیه وترتیب: محب هللا "امان" 49

را نشان میدهد. EVجدول ذیل فورمل های بدست آوردن