Γ. ΖΩΓΡΑΦΟΣ, Η. ΠΕΡΥΣΙΝΑΚΗΣ, Δ. ΒΑΪΔΑΚΗΣ, Δ. ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ, Γ. ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ, Χ. ΜΕΪΔΑΝΗΣ, Α.

ΚΑΤΣΕΛΗ, Σ. ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ, Χ. ΑΓΓΕΛΗΓ΄ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΓΕΝΙΚΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ‘Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ’

ΑΝΟΙΚΤΗ ΚΑΙ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΚΑΚΟΗΘΩΝ ΟΓΚΩΝ ΤΩΝ

ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ2011

Η λαπαροσκοπική προσπέλαση, ενώ θεωρείται ως ο χρυσός κανόνας για τις καλοήθεις παθήσεις των επινεφριδίων, παραμένει αμφιλεγόμενη για τους κακοήθεις επινεφριδιακούς όγκους λόγω της σπανιότητας της νόσου και απουσίας προοπτικών τυχαιοποιημένων μελετών.

• Herrera F. Results of adrenal surgery. Data of a Spanish National Survey. Langenbecks Arch Surg. 2010 Sep;395(7):837-43.

• Lombardi CP, et al Role of laparoscopy in the management of adrenal malignancies J Surg Oncol 2006;94:128-131

Δυνητικά κακοήθεις πρωτοπαθείς επινεφριδιακοί όγκοι και μονήρεις επινεφριδιακές μεταστάσεις, αν και παλαιότερα αποτελούσαν αντένδειξη για λαπαροσκοπική προσπέλαση, σήμερα αφαιρούνται λαπαροσκοπικά σε ορισμένα κέντρα.

ΣΚΟΠΟΣ

Η αξιολόγηση των άμεσων και απώτερων αποτελεσμάτων της λαπαροσκοπικής και ανοικτής χειρουργικής των κακοήθων όγκων των επινεφριδίων.

ΤΕΧΝΙΚΗ

Πλάγια διακοιλιακή προσέγγισηΔεξιά χρησιμοποιούμε 3 trocars των 10mm

και ένα των 5mm, ενώ αριστερά δύο των 10mm και δύο των 5mm.

Εγκατάσταση πνευμοπεριτοναίου με την τεχνική Hasson.

ΘΕΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ

Αναδρομική μελέτη (Μάιος 1997 έως Σεπτέμβριος 2011)

240 χειρουργικές επεμβάσεις για όγκους επινεφριδίων σε 229 ασθενείς

Έντεκα ασθενείς υπεβλήθησαν σε σύγχρονη ή μετάχρονη αμφοτερόπλευρη επινεφριδεκτομή.

ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΟΓΚΟΙ

Είκοσι οκτώ ασθενείς εμφάνιζαν κακοήθεις ή δυνητικά κακοήθεις όγκους των επινεφριδίων (29 όγκοι συνολικά).

Μέση ηλικία 53 έτη (Εύρος 16-75)

18 άνδρες : 10 γυναίκες

ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΟΓΚΟΙ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ

13 έπασχαν από πρωτοπαθή κακοήθη φλοιοεπινεφριδιακή νεοπλασία

4 από κακόηθες φαιοχρωμοκύτωμα 3 από παραγαγγλίωμα 4 είχαν δυνητικά κακοήθεις όγκους

2 ασθενείς με δυνητικά κακόηθες αδενοκαρκίνωμα 2 με δυνητικά κακόηθες φαιοχρωμοκύτωμα

5 μεταστατικοί καρκίνοι στο επινεφρίδιο άλλης προελεύσεως (ένας ασθενής με μετάχρονες άμφω μεταστασεις από Ca πνεύμονα)

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση σε δώδεκα περιπτώσεις:

όλοι οι μεταστατικοί όγκοι (5/5)

2 ασθενείς με πρωτοπαθές φλοιεπινεφριδιακό καρκίνωμα (2/13)

ένας με κακόηθες φαιοχρωμοκύτωμα (1/4)

όλοι οι ασθενείς με δυνητικά κακοήθεις όγκους (4/4)

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετατροπή απαιτήθηκε σε τρεις περιπτώσεις καρκινώματος φλοιού και σε έναν ασθενή με κακόηθες φαιοχρωμοκύτωμα

Σε 6 ασθενείς με φλοιοεπινεφριδιακό καρκίνωμα απαιτήθηκε en bloc εκτομή γειτονικών οργάνων με ανοικτή προσπέλαση

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετεγχειρητική διάρκεια νοσηλείας:

λαπαροσκοπικές επινεφριδεκτομές από 1 έως 3 ημέρες (2.2 ημέρες)

ανοικτή ή μετατραπείσα επινεφριδεκτομή 5 έως 20 ημέρες

Δεν υπήρξε περιεγχειρητική θνητότητα

Δύο διαπυήσεις τραύματος μετά από ανοικτή επέμβαση.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑMETAΣΤΑΤΙΚΟΙ ΟΓΚΟΙ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ

Η λαπαροσκοπική προσέγγιση είναι συνήθως εφικτή και ριζική (απουσία τοπικής διήθησης)

Καλά αποτελέσματα σε πολλές σειρές Εφικτό σε όγκους < 10 cm

Η λαπαροσκοπική επινεφριδεκτομή αποτελεί την επέμβαση εκλογής για τους περισσότερους μεταστατικούς όγκους των επινεφριδίων.

• G. Zografos et al . Laparoscopic adrenalectomy for large adrenal metastasis from contralateral renal cell carcinoma. J.S.L.S 2007;11(2):261-265•Gittens PR et al. Semin Oncol 2008;35(2):172-6

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΔΥΝΗΤΙΚΑ Ή ΠΙΘΑΝΑ ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΟΓΚΟΙ

Ειναι εφικτό και ασφαλές να εξαιρεθούν λαπαροσκοπικά εφ όσον δεν διηθούνται πέριξ ιστοί

Η προσέγγιση των όγκων αυτών πρέπει να είναι πολύ προσεκτική

Ζografos G.N et al Laparoscopic surgery for malignant adrenal tumors JSLS 2009;13(2):196-202

Soon PS Laparoscopic surgery is safe for large adrenal lesions. Eur J Surg Oncol 2008;34(1):67-70

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΚΑΡΚΙΝΟΣ ΦΛΟΙΟΥ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ

Συνήθως μεγάλοι όγκοιΣυχνή η τοπική διήθησηΥψηλό ποσοστό υποτροπής μετά lap εκτομή σε

μερικές σειρές

Τα ευμεγέθη καρκινώματα του φλοιού σπάνια επιδέχονται λαπαροσκοπικής αντιμετώπισης.

•Bellantone et al J Surg Oncol 2006;94:128-31•Lee et al Laparoscopic resection of adrenal cortical carcinoma: a cautionary note•Surgery 2005;138:1078

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΚΑΚΟΗΘΕΣ ΦΑΙΟΧΡΩΜΟΚΥΤΩΜΑ

Τεχνικά δύσκολες επεμβάσεις (αγγειοβριθείς, εύθρυπτοι όγκοι)

Πιθανή διασπορά του όγκου

Το κακόηθες φαιοχρωμοκύτωμα σπάνια επιδέχεται λαπαροσκοπικής αντιμετώπισης.

•Prinz RA Ann Surg Oncol 2007;14(10):3004-10

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

En bloc εκτομές παρακειμένων οργάνων πρέπει να εκτελούνται εξ αρχής με ανοικτή προσπέλαση ή έστω πρώιμη μετατροπή.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ