กิจกรรมสะเต็มศึกษา (สสวท.)

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.)กระทรวงศกษาธการ

12

การสอสาร

ระดบชนประถมศกษาปท 1 เวลา 3 ชวโมง

สาระส�าคญ สงของในชวตประจ�าวนมรปรางลกษณะทประกอบไปดวยรปเรขาคณต2มตและท�ามาจากวสดซงจ�าแนกไดหลายชนดตามลกษณะทปรากฏสามารถน�ามาใชท�าเปนอปกรณทชวยในการตดตอสอสารได

ตวชวดตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

วทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย*

1.สงเกตและระบลกษณะทปรากฎ 1.จ�าแนกรปสามเหลยม 1.บอกประโยชนของอปกรณ หรอสมบตของวสดทใชท�า รปสเหลยมรปวงกลมรปวงร เทคโนโลยสารสนเทศ ของเลนของใชในชวตประจ�าวน

2.จ�าแนกวสดทใชท�าของเลน 2.บอกความยาวน�าหนก ของใชในชวตประจ�าวน ปรมาตรและความจโดยใช รวมทงระบเกณฑทใชจ�าแนก หนวยทไมใชหนวยมาตรฐาน

หมายเหต:*ตวชวดเทคโนโลย(T)ในทนจะรวมตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลยและสาระเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ในขณะทวศวกรรมศาสตร (E) ไมไดปรากฏในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานแตเปนการน�ากระบวนการออกแบบเชงวศวกรรมมาใชซงสามารถเทยบเคยงไดจากกระบวนการเทคโนโลยในตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลย

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) กระทรวงศกษาธการ

13

สาระการเรยนร

วทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย - วสดทใชท�าของเลนของใชใน - สงของในชวตประจ�าวนมรปราง -อปกรณเทคโนโลยสารสนเทศ ชวตประจ�าวนอาจมรปรางส ลกษณะทประกอบไปดวยรป และการสอสารเชนคอมพวเตอร ขนาดพนผวความแขงเหมอน เรขาคณต2มตเชน วทยโทรทศนกลองดจทล กนหรอแตกตางกน รปสามเหลยมรปสเหลยม โทรศพทมอถออปกรณเหลาน - สมบตตางๆของวสดสามารถ รปวงกลม สามารถน�ามาใชประโยชน น�ามาใชเปนเกณฑในการจ�าแนก - การวดระยะทางสามารถท�าได ไดมากมายเชน วสดทใชท�าของเลนของใช โดยใชสงของตางๆทไมใช ประกอบการเรยน ในชวตประจ�าวน หนวยมาตรฐานเชน วาดภาพตดตอสอสาร การนบกาว

กรอบแนวคด

S : วทยาศาสตร-ลกษณะหรอสมบตตางๆของวสด

S : วศวกรรมศาสตร -กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม (การสรางอปกรณทชวยในการตดตอสอสาร)

M : คณตศาสตร - รปเรขาคณตสองมตทพบจากสงของ ในชวตประจ�าวน

การสอสาร

T : เทคโนโลย* - การเลอกใชวสดมาสรางอปกรณ ทชวยในการสอสาร

*เปนวชาหลกในการน�ากจกรรมน


14

จดประสงคของกจกรรม1.สงเกตและจ�าแนกสงของตามลกษณะทปรากฏของวสด2.สงเกตและระบรปเรขาคณต2มตทปรากฏในสงของ3.ออกแบบและสรางอปกรณทชวยในการตดตอสอสารจากสงของทก�าหนดให

วสดอปกรณ

ท รายการ จ�านวน ท รายการ จ�านวน ตอกลม ตอกลม

1 แกวกระดาษ 2ใบ 7 เทปกาว 1มวน 2 แกวพลาสตก 2ใบ 8 กรรไกร 1เลม 3 ถวยโฟม 2ใบ 9 กาว 1หลอด

4 หลอดกาแฟ 10หลอด 10 ตระกราหรอกลองใสวสด1ใบ

อปกรณ

5 ไมเสยบลกชน 5อน 11 ชดไมบลอกรปเรขาคณต

1ชด (อาจใชของเลนของใชทม รปรางเรขาคณตแทน)

6 ไหมพรมหรอเชอกปาน

หรอเชอกรดกลอง1กอน

แนวการจดกจกรรมการเรยนร

ขนระบปญหา 1. ครอภปรายรวมกบนกเรยนเพอตรวจสอบความรเดมดงน - ปจจบนเรามวธการในการตดตอสอสารหรอบอกขาวสารขอมลใหผอนทราบไดอยางไรบาง (แนวค�าตอบ นกเรยนอาจตอบจากความรเดมเชนสงจดหมายพดคยผานโทรศพทสงขอความผาน โทรศพทมอถอสงขอความผานอเมลหรอโปรแกรมอนๆในคอมพวเตอรและระบบอนเทอรเนต) - มอปกรณอะไรบางทชวยในการตดตอสอสารหรอบอกขาวสารขอมล (แนวค�าตอบนกเรยนอาจตอบจากความรเดมเชนโทรศพทมอถอคอมพวเตอรแทปเลต) 2. ครอภปรายกบนกเรยนวา“หากนกเรยนอยทบานและตองการจะบอกขอมลบางอยางใหเพอนทอยอก บานหนงทไกลออกไปไดรจะท�าอยางไรไดบาง” (แนวค�าตอบ นกเรยนอาจตอบจากประสบการณเดมหรอจนตนาการเชนกอกองไฟและใชควน สอสารใชนกพราบสอสารใชคนสงสาร)


15

3. ครอภปรายกบนกเรยนตอไปวา หากครมวสดอปกรณเทาทจดเตรยมไวใหหนาหอง นกเรยนคดวาจะ น�ามาชวยในการตดตอสอสารไดหรอไมอยางไร

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 4. ใหนกเรยนสงเกตเศษวสดและอปกรณทครจดวางไวบนโตะ ซงเปนตวอยางอปกรณอยางละ 1 ชน วางไวคละกนแลวชวยกนระบและจ�าแนกวสดอปกรณโดยครใชค�าถามในการน�าอภปรายดงน - นกเรยนสงเกตเหนอะไรบางเชนกระดาษกรรไกรไหมพรมแกวกระดาษถวยโฟม - สงของแตละชนท�ามาจากอะไรมรปรางและลกษณะเปนอยางไร (แนวค�าตอบ แกวท�ามาจากพลาสตกและมรปรางเปนทรงกระบอก บรเวณปากแกวเปนรป คลายรปวงกลมขางแกวมผวเรยบลน) - จากวสดอปกรณเหลานนกเรยนคดวาจะน�ามาใชชวยในการตดตอสอสารไดอยางไร 5. ครเกบเศษวสดและอปกรณไปจากโตะ แลวน�าสงของทจะใหผ เรยนไปหยบตามค�าสงออกมา วางบนโตะไดแกไมบลอกรปเรขาคณตกลองรปเรขาคณตหรอของเลนของใชทมสวนประกอบเปน รปเรขาคณต 6. ครน�านกเรยนเลนเกมหยบสงของบนโตะตามค�าสงโดยใหตวแทนนกเรยนออกมาหยบสงของตามค�าสง แลวใหเพอนๆตรวจสอบวาถกตองตามค�าสงหรอไมดงน - หยบสงของทมสวนประกอบของรปสามเหลยม1ชนรปสเหลยม1ชนรปวงกลม1ชน - หยบสงของจ�านวน2ชนทมสวนประกอบของรปสามเหลยมและท�าจากวสดตางชนดกน - หยบสงของจ�านวน2ชนทมสวนประกอบของรปสเหลยมและท�าจากวสดตางชนดกน - หยบสงของจ�านวน2ชนทมสวนประกอบของรปวงกลมและท�าจากวสดตางชนดกน 7. ครชแจงตอไปโดยใหนกเรยนก�าหนดและออกค�าสงใหเพอนหยบสงของ แตใหนกเรยนแขงกนเปนกลม โดยแบงเปน4-6กลมนงอยคนละมมหองหรอคนละดานของหองแตละกลมคดค�าสงและออกค�าสง ใหเพอนกลมทอยดานตรงขามปฏบตตามเชนกลมกจะตองสงใหกลมคไปหยบสงของจ�านวน2ชน ทมสวนประกอบของรปวงกลมและท�ามาจากวสดทตางชนดกนโดยมเงอนไขดงน“ใหนกเรยนใชวธการ ใดๆ กไดในการออกค�าสงไมอนญาตใหตะโกนบอก”ดงนนนกเรยนตองใชวธอนๆ และสามารถใชอปกรณ ทครจดเตรยมใหมาชวยได 8. ครแจกตะกราวสดอปกรณใหกลมละ1ชดซงในตะกราประกอบไปดวยเศษวสดและอปกรณงานประดษฐ 9. ใหนกเรยนสงเกตลกษณะของสงของตาง ๆ และจ�าแนกสงของเหลานนดวยเกณฑทนกเรยนคด เชน จ�าแนกตามวสดหรอตามสมบตอนๆเชนการจมหรอลอยน�า

ขนออกแบบวธการแกปญหา 10.ครทบทวนสถานการณทจะใหนกเรยนแกปญหาวาจากการสงเกตและจ�าแนกวสดอปกรณทก�าหนดให ถานกเรยนอยทบานและตองการจะบอกขอมลบางอยางใหเพอนทอยอกบานหนงทไกลออกไปไดร จะท�าอยางไรไดบางจะสอสารโดยวธใดจะออกแบบและสรางอปกรณอะไรจากวสดอปกรณทก�าหนด


16

เพอชวยในการสอสาร ครก�าหนดระยะหางระหวางจดหรอบรเวณทงสองแหงส�าหรบการทดสอบให นกเรยนทราบโดยก�าหนดเงอนไขระยะทางทไมใชหนวยมาตรฐานเชนอปกรณทสรางสามารถตดตอ สอสารไดดในระยะทางเทากบ(จ�านวน)กาวหรอไมบรรทดหรอดนสอ 11.แตละกลมรวมกนก�าหนดค�าสงหรอขอความทตองการจะสอสาร และออกแบบวธการตดตอสอสาร โดยใชวธการเขยนภาพรางของเครองมออปกรณหรอชองทางในการตดตอสอสาร

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 12.นกเรยนรวมกนวางแผนการท�างานวธการใชเครองมออปกรณหรอชองทางเหลานนแลวลงมอสราง โดยใชเวลาประมาณ20-30นาทโดยครใหค�าแนะน�าหรอชวยเหลอตามกลม

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 13.เมอก�าหนดค�าสงและวธการตดตอสอสารไดแลวใหทดสอบวาเครองมอหรออปกรณทสรางนนใชตดตอ สอสารตามเงอนไขทก�าหนดไวหรอไม หากยงไมไดใหปรบปรงแกไข จากนนใหแตละกลมสงขอความ ใหกลมอนๆ และตรวจสอบวากลมนน ๆ ท�าตามขอความทสงไปใหไดหรอไม ถาเพอนสามารถท�าได ตามค�าสงหรอขอความทสงไปแสดงวากลมทออกค�าสงประสบความส�าเรจครใหแตละกลมท�าเชนนจน ครบทกกลม(ครอาจเพมเตมความทาทายโดยเปดโอกาสใหนกเรยนไดทดสอบศกษาเกบขอมลปรบปรง แกไขเพอใหไดชนงานทมประสทธภาพมากยงขนโดยทงชวงเวลาเปนคาบหรอสปดาหถดไปได) 14.ครอาจใหทดสอบเพมเตมเพอหาประสทธภาพของการสอสารโดยใชอปกรณนวาสามารถใชไดด ในระยะทางเทาใด

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหา หรอชนงาน 15.ครใหนกเรยนแตละกลมน�าเสนอวธการตดตอสอสารของกลมตนเองวาไดผลลพธเปนอยางไรและจะ ปรบปรงแกไขอยางไรใหดยงขนโดยครอาจใชค�าถามเพมเตมดงน - ชนงานทออกแบบเปนชนงานแรกหรอไมอยางไร - เพราะอะไรจงปรบปรงแกไขเปนดงทเหน - เพราะเหตใดจงเลอกใชวสดอปกรณเหลานน - ถาไมใชวสดอกรณเหลานจะเปลยนไปใชอยางอนไดหรอไมอยางไร - ในชวตประจ�าวนไดเหนเครองมอหรออปกรณใดทคลายกนบาง 16.ครน�านกเรยนรวมกนอภปรายในประเดนตอไปน - นกเรยนใชวธการและอปกรณอะไรบางในการตดตอสอสาร (แนวค�าตอบเขยนใสกระดาษแลวพบเปนจรวดโยนไปใหเพอนประดษฐโทรศพทจากแกวกระดาษ และไหมพรมพดผานหลอด) - การใชอปกรณชวยในการตดตอสอสารมประโยชนอยางไร (แนวค�าตอบท�าใหเขาใจกนงายขนสะดวกขนหรออยหางไกลกนกสามารถสอสารกนได)


17

- นกเรยนทราบหรอไมวาอปกรณตางๆทใชในการตดตอสอสารและสงขอมลในปจจบนมอะไรบาง (แนวค�าตอบเชนโทรศพทมอถอคอมพวเตอรแทบเลต) - อปกรณเหลานมชอเรยกรวมกนวาอะไร (แนวค�าตอบอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศ) - จากกจกรรมนกเรยนรสกอยางไรกบการท�ากจกรรมกจกรรมทท�าเปนอยางไรบางและไดเรยนรหรอ ท�าอะไรบางทเกยวกบคณตศาสตรวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การวดประเมนผล 1. สงเกตการตอบค�าถามและการพดน�าเสนอหนาชน 2. ตรวจผลงานจากการออกแบบและสรางชนงาน

สงทประเมน

ระดบการประเมน

ปรบปรง พอใช ด

1. สงเกตและจ�าแนก ไมสามารถจ�าแนกสงของ สามารถจ�าแนกสงของ สามารถจ�าแนกสงของ สงของตาม ตามลกษณะทปรากฏของ ตามลกษณะทปรากฏของ ตามลกษณะทปรากฏของ ลกษณะทปรากฏ วสดไดอยางถกตอง วสดไดตามเกณฑท วสดไดตามเกณฑทก�าหนด ของวสด ก�าหนดใหอยางถกตอง ใหอยางถกตองและสามารถ ก�าหนดเกณฑในการจ�าแนก ไดดวยตนเอง

2.สงเกตและระบ ไมสามารถสงเกตและระบ สามารถสงเกตและระบ สามารถสงเกตและระบ รปเรขาคณตของ รปเรขาคณตทเปน รปเรขาคณตทเปน รปรางเรขาคณตทเปน สวนประกอบของ สวนประกอบของสงของ สวนประกอบของสงของ สวนประกอบของสงของ สงของ แตละชนไดตรงตามความ แตละชนไดตรงตามความ แตละชนไดตรงตามความ เปนจรง เปนจรง1ชนด เปนจรงมากกวา1ชนด ขนไป

3.ออกแบบและ ไมสามารถออกแบบและ สามารถออกแบบหรอ สามารถออกแบบและ สรางอปกรณท สรางอปกรณทชวยในการ สรางอปกรณทชวยในการ สรางอปกรณทชวยในการ ชวยในการ ตดตอสอสารจากสงของท ตดตอสอสารจากสงของท ตดตอสอสารจากสงของท ตดตอสอสารจาก ก�าหนดให ก�าหนดใหไดโดยครคอย ก�าหนดใหและท�าการ สงของทก�าหนดให ชวยชแนะ ทดสอบปรบปรงแกไขได ดวยตนเอง


18


สาระส�าคญ การดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรอยางเหมาะสม สม�าเสมอ จะชวยยดอายการใชงานและชวยประหยดคาใชจายในการซอมแซมหรอเปลยนอปกรณ การสรางปายขอความเปนวธการหนงทชวยกระตนเชญชวนหรอแนะน�าผใชงานคอมพวเตอรใหใชงานไดอยางถกตองและชวยกนดแลรกษาอปกรณ วสดทใชในการสรางปายขอความมหลายชนดเชนกระดาษแขงกระดาษสเชอกไมแผนพลาสตกลกฟกควรเลอกใชใหเหมาะสมตามสมบตทแตกตางกนอปกรณทใชในการวดตดตดยดเชนกรรไกรกาวไมบรรทดควรเลอกใชตามวตถประสงคอยางถกตองและปลอดภย การวดความยาวเพอสรางปายขอความควรใชเครองมอวดทมหนวยมาตรฐาน เชน สายวดตว ไมบรรทด ซงมหนวยมาตรฐานทใชบอกความยาวเปนเซนตเมตร

ตวชวดตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน วทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย*

1.เลอกใชวสดและสงของตางๆ 1.บอกความยาวเปนเมตรและ 1.สรางของเลนของใชอยางงาย ไดอยางเหมาะสมและปลอดภย เซนตเมตรและเปรยบเทยบ โดยก�าหนดปญหาหรอความ ความยาวในหนวยเดยวกน ตองการรวบรวมขอมล ออกแบบโดยถายทอดความคด เปนภาพราง2มตลงมอสราง และประเมนผล

รกษ

คอมพวเตอร


19


2.น�าความรเกยวกบการใช อปกรณเครองมอทถกวธไป ประยกตใชในการสรางของ เลนของใชอยางงาย 3.บอกวธดแลและรกษาอปกรณ เทคโนโลยสารสนเทศ

หมายเหต:*ตวชวดเทคโนโลย(T)ในทนจะรวมตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลยและสาระเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในขณะทวศวกรรมศาสตร(E)ไมไดปรากฏในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานแตกระบวนการออกแบบเชงวศวกรรมสามารถเทยบเคยงไดจากกระบวนการเทคโนโลยในตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลย


วทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย

-วสดตางชนดกนมสมบตบาง - การวดความยาวเปนเมตรและ - การใชอปกรณเครองมอเชน ประการเหมอนกนและ เซนตเมตร กรรไกรไมบรรทดควรใชให บางประการแตกตางกน เหมาะสมกบลกษณะและ -การเลอกวสดและสงของตางๆ ประเภทของงานหากใชโดย มาใชงานในชวตประจ�าวนเพอ ขาดความระมดระวงและใชงาน ความเหมาะสมและปลอดภย ไมถกวธจะท�าใหเกดอนตรายตอ ตองพจารณาจากสมบตทใชท�า ตนเองและความเสยหายกบ สงของนน ชนงาน - การใชงานและดแลรกษา อปกรณคอมพวเตอรควรใช อยางถกตองและเหมาะสมตาม หนาทของอปกรณแตละชนด เพอจะชวยยดอายการใชงาน คอมพวเตอรไดนานขนและชวย ประหยดคาใชจายในการ ซอมแซมหรอเปลยนอปกรณ


20

จดประสงคของกจกรรม 1. บอกวธการดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรไดอยางถกตอง 2. อภปรายและเลอกวสดทเหมาะสมตามสมบตของวสดในการสรางปายขอความ 3. ออกแบบและสรางปายขอความแนะน�าการใชงานหรอการดแลรกษาคอมพวเตอร 4. ใชอปกรณวดตดและตดยดอยางถกตองและปลอดภยในการสรางปายขอความ 5. วดและบอกความยาวของสงตางๆเปนเซนตเมตร

รกษคอมพวเตอร

S: วทยาศาสตร • สมบตของวสด • การน�าวสดไปใชประโยชน ไดอยางเหมาะสม

T: เทคโนโลย* • การดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอร • การใชอปกรณวดตดและตดยดอยาง ถกตองและปลอดภย

M: คณตศาสตร • การวดความยาว

E: วศวกรรมศาสตร • กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม (การสรางปายขอความแนะน�า การใชงานหรอดแลรกษาคอมพวเตอร)




21


ท รายการ จ�านวนตอกลม

1 คอมพวเตอรและอปกรณส�าหรบทดสอบ 1เครอง(เปนอปกรณ และประเมนผลชนงาน สวนกลางใชรวมกน) 2 กระดาษการดสขนาดA5(หนา180แกรม) 2แผน 3 แผนกระดาษลกฟก3ชนหนา1.5-2มลลเมตรขนาดA5 1แผน 4 พลาสตกลกฟกหนา3มลลเมตรขนาดA5 1แผน 5 ไมบลซาขนาด20เซนตเมตรx7.5เซนตเมตรหนา2.5มลลเมตร 1แผน 6 แถบแมเหลกขนาด30เซนตเมตรx3เซนตเมตร 1แผน 7 เชอกขาวหรอเชอกรดกลอง 1เมตร

8 วสดตกแตงปายขอความ

2ถง เชนดอกไมประดษฐ,ดาว,รปสตวตางๆ 9 กาวแทงหรอกาวลาเทกซ 1หลอด 10 ไมบรรทด 1อน 11 ปากกาสหรอดนสอส 1ชด 12 กรรไกร 1เลม


ขนระบปญหา 1. ครกระตนความสนใจเกยวกบการใชงานคอมพวเตอรโดยครน�าภาพตวละครจากนทานเรองตางๆมา แสดงใหนกเรยนดและใหนกเรยนชวยกนตอบวาเปนตวละครจากการตนหรอนทานเรองใด จากนนคร ถามนกเรยนวาตวละครตางๆ เหลานถกตกแตงใหสวยงามเคลอนไหวเหมอนมชวตไดอยางไรใชเครองมอ ใดในการสราง(แนวค�าตอบเกดจากการวาดภาพและตกแตงโดยใชโปรแกรมกราฟกในคอมพวเตอร) 2. ครน�าอภปรายวานกเรยนเคยใชคอมพวเตอรหรอไมใชท�าอะไรและคอมพวเตอรมประโยชนอยางไร (แนวค�าตอบเลนเกมดภาพยนตรฟงเพลงเลนเกมการศกษาศกษาบทเรยนออนไลนคนหาขอมล พมพเอกสารบนทกขอมล) 3. ครใหนกเรยนส�ารวจหองคอมพวเตอรและรวมกนอภปรายโดยครบนทกค�าตอบลงบนกระดานในประเดน ดงน • มอปกรณใดทช�ารดเสยหายหรอไม • อปกรณคอมพวเตอรทมอยทกเครองใชงานไดเหมอนกนทกเครองหรอไม • ปญหาทพบจากการใชอปกรณไมเหมาะสมหรอขาดการดแลรกษา 4. ครน�าอภปรายวานกเรยนมวธการอยางไรในการดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรไมใหช�ารดเสยหายและ ใชงานไดนานๆ


22

5. ครใหนกเรยนทบทวนความรเกยวกบการดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรโดยใชสอมลตมเดยเรองเรา รกคอมพวเตอรหรอใชใบความรเรองการดแลรกษาคอมพวเตอรและอปกรณ 6. ครใหนกเรยนชวยกนสรปวธดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรโดยท�าแบบบนทกกจกรรมท1เรองการ ดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรครเนนใหนกเรยนเขยนสรปจากความรทไดไมคดลอกขอความทงหมด จากแหลงขอมลทไดศกษามา 7. ครสมนกเรยน4-5คนน�าเสนอผลการท�าแบบบนทกกจกรรมท1เรองการดแลรกษาอปกรณ คอมพวเตอร 8. ครแบงนกเรยนเปนกลมกลมละ3คนและเปดประเดนวานกเรยนจะชวยบอกกระตนเชญชวนใหผอน ใชงานคอมพวเตอรอยางถกวธหรอชวยดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรไดอยางไรใหนกเรยนยกตวอยาง หรอรวมกนอภปราย(ตวอยางเชนจดท�านทรรศการปายนเทศแผนพบใบปลวเสยงตามสายประกาศ หนาเสาธงปายขอความฯลฯ) 9. ครน�าเขาสการก�าหนดปญหาหรอความตองการวาการท�าปายขอความสนๆ ตงโตะหรอตดไวทบรเวณ โตะคอมพวเตอรเพอแนะน�าการใชงานหรอดแลรกษาคอมพวเตอร เปนวธการหนงในการสอสารกบ ผใชงานคอมพวเตอรโดยตรงและนกเรยนกสามารถท�าปายขอความเองไดดงนนใหนกเรยนแตละกลม ชวยกนคดวาจะท�าปายขอความอยางไรเพอกระตนเชญชวนหรอแนะน�าการใชงานคอมพวเตอรอยาง ถกตองและชวยกนดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรใหใชงานไดนาน

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 10.นกเรยนในกลมอภปรายรวมกนวาปายขอความสามารถท�าไดในรปแบบใดบาง เชน ปายแขวน ปาย ตงโตะปายตดจอคอมพวเตอรจากนนครใหนกเรยนแตละกลมบอกรปแบบของปายทเคยพบและสถาน ทตดตงกลมละ1รปโดยครเขยนรายละเอยดลงบนกระดาน 11.ครแสดงตวอยางปายขอความทใชในสถานทตางๆ ใหนกเรยนดเชนปายชอตงโตะปายแขวนหนารานคา แถบแมเหลกตดตเยน ปายขอความในหองอาหาร เพอเปนแนวคดในการออกแบบชนงาน อาจจะน�า เสนอในรปของสมดสะสมภาพของปายขอความแบบตางๆหรอใหนกเรยนส�ารวจปายทมในโรงเรยน12.นกเรยนแตละกล มอภปรายรวมกนวา จากการส�ารวจปญหาทพบในการใชงานและดแลรกษา คอมพวเตอร นกเรยนจะเลอกท�าปายขอความสน ๆ ในการกระตน เชญชวน หรอแนะน�าผใชงาน คอมพวเตอรในเรองใด เชน การปดหนาจอคอมพวเตอรชวคราวหรอปดเครองคอมพวเตอรเมอไมใช งานการวางอาหารหรอน�าใกลอปกรณคอมพวเตอรการท�าความสะอาดคอมพวเตอรและอปกรณหรอ การใชงานคอมพวเตอรเปนเวลานานโดยครอาจอธบายและยกตวอยางประเดนทตองพจารณาในการ ออกแบบชนงานเชน • จะแนะน�าหรอเชญชวนในเรองใด • ควรเขยนขอความอยางไร • จะออกแบบเปนรปอะไร • เปนปายลกษณะใด(เชนปายแขวนปายตงโตะปายตดแถบแมเหลก)


23

• จะตดตงไวทบรเวณใดจงจะเหมาะสมไมรบกวนสายตาแตสามารถมองเหนไดชดเจนและไมท�าให อปกรณทรองรบการตดตงเกดความเสยหาย 13.ครแสดงตวอยางและแนะน�าวสด สมบตของวสด ทจะน�ามาสรางปายขอความ เชน กระดาษแขง แผนพลาสตกลกฟกไมบลซาโฟมเชอกแถบแมเหลกครใหนกเรยนบอกสมบตของวสดตางชนดกนท อาจมสมบตบางประการเหมอนกน และบางประการแตกตางกน เชน การดงดดดวยแมเหลก การดด ซบน�า จากนนใหนกเรยนชวยกนตอบค�าถามวาวสดทเปนสารแมเหลกสามารถน�าไปใชท�าอะไรไดบาง (ของเลนและของใช) วสดทดดซบน�าไดดควรน�าไปใชท�าอะไร (น�าไปท�าผาออมหรอเชดน�า) จากนนคร ทดลองใชปากกาเคมชนดตางๆ เขยนลงบนวสดทน�ามาแสดงหรอใชกรรไกรมดในการตดวสดแลวให นกเรยนพจารณาเลอกใชวสดในการท�าปายขอความตามความเหมาะสม

ขนออกแบบวธการแกปญหา 14.ครชแจงรายละเอยดเกยวกบการออกแบบปาย โดยเนนใหนกเรยนตระหนกถงความส�าคญในการ ออกแบบชนงาน ซงการออกแบบจะชวยใหเหนแนวทางในการสรางชนงาน และชวยใหสราง ชนงานไดงายยงขน การสรางชนงานอาจไมประสบความส�าเรจหากไมมการวางแผนและการออกแบบ ทชดเจนหรอไมไดท�าตามแบบทก�าหนดไว 15.นกเรยนออกแบบปายโดยเขยนรายละเอยดลงในแบบบนทกกจกรรมท2ออกแบบปายขอความดงน • เลอกรปทรงทจะใชท�าปายเชนสเหลยมวงกลมสามเหลยม • ก�าหนดขนาดและวาดภาพเปนรปเรขาคณตสองมตตกแตงรายละเอยดใหสวยงาม • ระบต�าแหนงทจะตดตง • อภปรายและเลอกวสดอปกรณตางๆ ทครจดเตรยมใหเชนกระดาษแขงกระดาษสเชอกไมบลซา แผนพลาสตกลกฟกกรรไกรกาวเทปกาวไมบรรทดเพอน�าไปสรางปายขอความ 16.นกเรยนแตละกลมน�าเสนอผลการออกแบบในแบบบนทกกจกรรมท2

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 17.นกเรยนแตละกลมวางแผนการท�างานโดยแบงหนาทการท�างาน วางแผนการตดตง การเตรยมวสด อปกรณครเนนใหนกเรยนเหนถงความส�าคญของการใชวสดอยางประหยดโดยเมอเลอกวสดใดในการ สรางปายขอความแลวจะไมสามารถเปลยนหรอขอเพมอกนอกจากวสดช�ารดเสยหายโดยไมไดเจตนา นอกจากนหากตองการตดวสดดวยมดตองใหครเปนผด�าเนนการให และควรใชอปกรณตาง ๆ อยาง ระมดระวงเพอความปลอดภย 18.ใหนกเรยนสรางปายขอความตามทไดออกแบบไว โดยครตดตามตรวจสอบการท�างานของแตละกลม อยางใกลชด


24

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 19. เมอสรางปายขอความเสรจแลว ใหนกเรยนตดตงและตรวจสอบวาสามารถใชงานไดหรอไม โดยคร ตงค�าถามเพอชวยนกเรยนแตละกลมในการตรวจสอบเชน • ปายขอความสามารถตดตงไดอยางมนคงหรอไม • วสดทเลอกมาใชในการสรางปายขอความเหมาะสมและแขงแรงเพยงพอหรอไม • ปายขอความมขนาดเหมาะสมหรอไม(ไมใหญหรอเลกเกนไป) • ต�าแหนงทตดตงสามารถมองเหนไดชดเจนไมกดขวางการใชงานหรอบดบงพนทการใชงาน 20. หากพบขอบกพรองใหปรบปรงแกไขและตกแตงปายขอความใหเรยบรอยประณตสวยงามซงในขนตอน นครอาจใหวสดเพมเตมไดตามความจ�าเปน 21. นกเรยนตรวจสอบปายขอความทปรบปรงแลววาสามารถกระตน เชญชวน หรอแนะน�าการใชงาน คอมพวเตอรอยางถกตองหรอชวยกนดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรใหใชงานไดนานหรอไมโดยอาจใช แบบตรวจสอบชนงานชวยในการประเมนผลงาน จากนนใหเพอนกลมอนมาทดลองและประเมน ผลงานของกลมตนเอง

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหา หรอชนงาน 22.ใหนกเรยนน�าเสนอชนงานและอธบายในประเดนตอไปน • ปายขอความทนกเรยนสรางขนมขอความวาอยางไรเพราะเหตใดจงเลอกขอความน • ปายขอความทสรางขนมขนาดเทาไร • นกเรยนใชวสดอะไรบางในการสรางปายขอความเพราะเหตใดจงเลอกใชวสดอปกรณเหลานน • เหตใดนกเรยนจงออกแบบใหมลกษณะนเหตใดจงเลอกตดตงในต�าแหนงนปายขอความนจะชวยให ผใชสนใจทจะดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรไดอยางไร 23.ครใหนกเรยนแตละกลมรวมกนประเมนผลงานของเพอนโดยการน�าสตกเกอรรปหวใจหรอรปอนๆไปตด ไวขางๆผลงานเพอนโดยหามใหคะแนนผลงานของกลมตนเอง(อาจก�าหนดให1กลม:1คะแนนหรอ 1คน:1คะแนน)โดยครเนนใหนกเรยนซอสตยตอการตดสนใจของตนเองและยอมรบความคดเหนของ เพอน จากนนครสรปคะแนนและใหรางวลแกกลมทไดคะแนนนยมสงสด โดยพจารณาการใหรางวล ตามความเหมาะสม 24.ครและนกเรยนรวมกนอภปรายวาถาจะปรบปรงผลงานใหดขน ควรท�าอยางไร โดยอาจพจารณาทง ผลงานของตนเองและผลงานของเพอน 25.ครและนกเรยนรวมกนอภปรายและสรปเกยวกบการจดกจกรรมรกษคอมพวเตอรในประเดนตอไปน • กระบวนการในการออกแบบโดยการวาดภาพรางสองมตและการสรางปายขอความแนะน�าการใช งานหรอการดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอร • การเลอกอปกรณวดตดตดยดอยางเหมาะสม • การเลอกวสดอยางเหมาะสมตามสมบต • การวด • การดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอร • นกเรยนไดเรยนรอะไรจากการท�ากจกรรมน(การดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอรการเลอกใช วสดรปรางเรขาคณตการวดความยาวการออกแบบชนงานการสรางชนงานตามแบบทไดรางไว)


25

26.ครน�าผลงานของนกเรยนแตละกลมไปจดแสดง1สปดาหจากนนใหนกเรยนพจารณาน�าปายขอความ ของกลมตนไปตดตงตามความเหมาะสม

การวดประเมนผล 1. แบบบนทกกจกรรมท1เรองการดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอร 2. แบบบนทกกจกรรมท2เรองออกแบบปายขอความ 3. แบบส�ารวจพฤตกรรมการเลอกและใชวสดอปกรณในการสรางปายขอความ 4. แบบประเมนชนงาน 5. แบบตรวจสอบชนงานปายขอความ

เกณฑการใหคะแนน แบบบนทกกจกรรมท 1 การดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอร

ประเดนการประเมน

ระดบคะแนน

2 1 0

การดแลรกษาอปกรณ บอกไดถกอยางนอย2วธ บอกไดถกอยางนอย1วธ ตอบไมถกหรอไมตอบ คอมพวเตอร

ระดบคณภาพ คะแนน0-1 หมายถงปรบปรง คะแนน2 หมายถงด

เกณฑการใหคะแนน แบบบนทกกจกรรมท 2 ออกแบบปายขอความ

ประเดนการประเมน ระดบคะแนน

2 1 0

1.การออกแบบโดยการ มการรางภาพสองมต มการรางภาพสองมตแตม ไมมการรางภาพ

รางภาพสองมต มรายละเอยดและสอ รายละเอยดและสอ

ความหมายไดชดเจน ความหมายไมชดเจน

2.การระบชอวสด - ระบชอวสดได ตอบไมถกหรอไมตอบ

3.การระบขนาด ระบขนาดไดถกตอง ระบขนาดไมถกตอง ไมมการระบขนาด

หรอใกลเคยง หรอไมใกลเคยง

ระดบคณภาพ คะแนน0-2 หมายถงควรปรบปรง คะแนน3-4 หมายถงพอใช คะแนน5 หมายถงดมาก


26

แบบส�ารวจพฤตกรรมการเลอกและใชวสดอปกรณในการสรางปายขอความ

ชอ-สกล..............................................................................เลขท................หอง...............ค�าชแจงใหท�าเครองหมาย✓ทตรงกบพฤตกรรมนกเรยน.............1.เลอกใชวสดไดอยางเหมาะสมตามสมบต.............2.เลอกอปกรณเครองมอเหมาะสมกบลกษณะและประเภทของงาน.............3.ใชอปกรณอยางถกวธและปลอดภย.............4.จดเกบอปกรณหลงการใชงานระดบคณภาพ แสดงพฤตกรรม0-1พฤตกรรมหมายถงควรปรบปรง แสดงพฤตกรรม2-3พฤตกรรมหมายถงพอใช แสดงพฤตกรรม4พฤตกรรมหมายถงดมาก

แบบประเมนชนงาน

รายละเอยดการประเมน1. ความสมบรณของชนงาน ระดบคะแนน3หมายถงชนงานส�าเรจเรยบรอยตามทออกแบบไว ระดบคะแนน2หมายถงชนงานส�าเรจเรยบรอยแตช�ารดเสยหาย ระดบคะแนน1หมายถงชนงานไมส�าเรจตามทไดออกแบบไว2. ความคดสรางสรรค พจารณารายละเอยดของชนงานดงน 1) มลกษณะทแปลกใหมไมเหมอนใครมความนาสนใจ 2) มการตกแตงรายละเอยดของชนงานมากกวาภาพรางอยางชดเจน ระดบคะแนน2หมายถงมทง2ขอ ระดบคะแนน1หมายถงม1ขอ

ชอกลม

ความสมบรณ ของชนงาน

ความคดสรางสรรค

การสอสาร ต�าแหนงทตดตง คะแนนเตม

3 2 1 2 1 2 1 3 2 1

1.

2.

3.

4.

5.


27

3. การสอสาร ระดบคะแนน2หมายถงขอความสอสารกบผใชไดชดเจนสนและกระชบ ระดบคะแนน1หมายถงขอความสอสารไดไมชดเจน4. ต�าแหนงทตดตง พจารณารายละเอยดของชนงานดงน 1)ปายขอความตดตงในต�าแหนงทเหนไดชด 2)ไมกดขวางการใชอปกรณ 3)ตดตงแลวไมท�าใหอปกรณเสยหาย ระดบคะแนน3หมายถงมทง3ขอ ระดบคะแนน2หมายถงมทง2ขอ ระดบคะแนน1หมายถงม1ขอ

แบบตรวจสอบชนงานปายขอความ กจกรรมรกษคอมพวเตอร

ใหนกเรยนตรวจสอบชนงานปายขอความของกลมตนเอง โดยพจารณาจากรายละเอยดดานลาง จากนนท�าเครองหมายลงใน❏โดยท√หมายถงผานและxหมายถงไมผาน

ชอกลม.................................................................................. ❏ วสดทใชในการสรางปายขอความมความแขงแรง ❏ สามารถน�าไปตดตงไดโดยไมลมไมหลน ❏ ต�าแหนงทตดตงสามารถมองเหนไดชดเจน ❏ ปายขอความไมกดขวางการใชงานคอมพวเตอร ❏ เมอตดตงปายขอความแลวไมท�าใหอปกรณคอมพวเตอรเสยหาย ❏ ใชขอความหรอสญลกษณทสอสารใหเขาใจไดงาย ❏ สามารถเชญชวนหรอกระตนใหผอนใชงานหรอดแลรกษาคอมพวเตอรอยางถกวธ

สอและแหลงเรยนร 1. คมอครรายวชาพนฐานเทคโนโลยสารสารสนเทศและการสอสารชนประถมศกษาปท2 สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 2. ใบความรและสอมลตมเดยเรองการดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอร


28

ขอเสนอแนะ 1. ความรพนฐานทตองใชในการท�ากจกรรม 1) วสดและสมบตของวสด 2) การวดความยาว 3) การคนหาและรวบรวมขอมล 4) การวาดภาพรางสองมต 2. ครควรใหเวลานกเรยนในการออกแบบและพฒนาชนงานอยางเตมทและคอยตดตามตรวจสอบควบคม รายละเอยดตางๆของชนงานใหเปนไปตามเงอนไขทโจทยก�าหนด 3. การใชวสดอปกรณตางๆ ของเดกยงขาดความระมดระวงและน�าวสดไปท�าเปนของเลนอนๆ ทไมใชชน งานทก�าหนดซงคณครจะตองดแลควบคมหองเรยนใหเปนไปดวยความเรยบรอย 4. ปากกาหรอวสดบางชนดทน�ามาท�าปายควรเปนวสดทสามารถเขยนขอความแลวเหนไดชดเจนไมมการ ซมหรอเขยนไมตดนอกจากนไมควรใหนกเรยนใชเทปใสหรอเทปกาวในการยดตดชนงาน เพราะจะ ท�าใหผลงานทออกมาไมเรยบรอยสวยงาม 5. นกเรยนอาจมพนฐานในการใชคอมพวเตอรทแตกตางกนดงนนการใหนกเรยนเรยกใชโปรแกรมตางๆ ครควรบอกทละขนตอนและใหนกเรยนปฏบตพรอมๆกน 6. การเลอกวสดของนกเรยนอาจเลอกโดยพจารณาจากความสวยงามความสนใจสวนตวดงนนครจงควร ตองแนะน�าสมบตเบองตนของวสดตางๆเพอใหนกเรยนเลอกไดเหมาะสมกบสงทตนตองการ 7. นกเรยนสามารถใชอปกรณตดไดแลวแตอาจขาดความประณตในผลงานครจงตองคอยกระตนและสง เสรมใหนกเรยนท�างานอยางประณตเรยบรอยเพอเปนพนฐานในการท�ากจกรรมตางๆ 8. นกเรยนบางคนยงเขยนหนงสอไมคลองสะกดไมถกและเขยนบางค�าไมไดครจงตองใหค�าแนะน�าและ ตรวจสอบความถกตองความกระชบของขอความกอนใหนกเรยนลงมอปฏบตในการสรางชนงาน 9. ครควรกระตนใหนกเรยนมความมนใจในการน�าเสนอและการใหเหตผล 10. ครอาจจะใหนกเรยนเลอกเครองคอมพวเตอรในโรงเรยน เพอทจะน�าปายขอความทท�าเสรจแลวไป ตดตงเพอใหนกเรยนมความภาคภมใจในชนงานของตวเอง 11. ครควรเนนย�าใหนกเรยนชวยกนรกษาความสะอาด เกบวสด สงของใหเรยบรอยระหวางและหลงการ สรางชนงานเพอความปลอดภยและความสะอาดของสถานท 12. ครอาจจะเพมกจกรรมทเสรมความรทางคณตศาสตร โดยตงราคาของวสดและอปกรณทน�ามาใชท�า ปายขอความ แลวใหนกเรยนใชเงนสมมตมาซอวสดและอปกรณไปใช จากนนใหแตละกลมคด งบประมาณทใชท�าปายขอความของกลมตนเอง โดยไมจ�าเปนตองเนนทการใชงบประมาณนอยทสด หรอมากทสด ขนอยกบความสวยงามและคณคาของสงของทสรางขนและใหเกดความเขาใจวาวสด สงของตางๆมตนทนในการผลต


29

แนวค�ำตอบ แบบบนทกกจกรรมท 1กำรดแลรกษำอปกรณคอมพวเตอร

ใหนกเรยนบอกวธดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอร อยางนอย 3 ขอ

• ท�าความสะอาดขณะทเครองคอมพวเตอรปดอย • ใชอปกรณเปาฝนผาแหงหรอผาหมาดเชดท�าความสะอาดอปกรณ • ไมวางสงของบนตวอปกรณ • ไมเคลอนยายอปกรณหรอถอดอปกรณขณะเปดใชงาน • ไมวางอาหารและเครองดมใกลเครองคอมพวเตอร


30

แนวค�ำตอบ แบบบนทกกจกรรมท 2 ออกแบบปำยขอควำม

ใหนกเรยนออกแบบปายขอความเพอกระตน เชญชวน ใหใชงานคอมพวเตอรอยางถกวธ หรอชวยกนดแลรกษาอปกรณคอมพวเตอร โดยวาดภาพและเขยนขอความในกรอบดานลาง

ต�าแหนงทตดตงปายขอความดานขางจอคอมพวเตอร

วสดทใชในการสรางปายขอความ 1) แผนพลาสตกลกฟก 2) กระดาษส 3) เชอก

ปายขอความยาว30เซนตเมตร

ปายขอความกวาง20

เซนตเมตร


31

คอมพวเตอรเปนอปกรณใชงานทตองดแลรกษา เชนเดยวกบอปกรณตาง ๆ ในบาน การดแลรกษาคอมพวเตอรอยางเหมาะสมสม�าเสมอจะชวยยดอายการใชงานคอมพวเตอรและชวยประหยดคาใชจายในการซอมแซมหรอเปลยนอปกรณอกดวย

ขณะทคอมพวเตอรท�างานจะเกดความรอนภายในตวเครองและความรอนอาจท�าใหอปกรณคอมพวเตอรท�างานผดปกตจงควรวางคอมพวเตอรในหองทมอากาศถายเทไดด

ใบควำมรเรอง กำรดแลรกษำ

คอมพวเตอรและอปกรณ


32

ความชนและฝนละอองอาจท�าใหชนสวนในคอมพวเตอรเสยหาย เปนสาเหตใหคอมพวเตอรไมสามารถท�างานไดตามปกต

วางคอมพวเตอรบนโตะทแขงแรงมนคง

คอมพวเตอรประกอบดวยชนสวนขนาดเลกทเชอมตอกนอยภายในการสนสะเทอนจากโตะทไมมนคงแขงแรงอาจท�าใหเกดความเสยหายกบคอมพวเตอรได

หลกเลยงการวางคอมพวเตอรไวในบรเวณทมความชนและฝนละออง


33

กำรท�ำควำมสะอำดอปกรณคอมพวเตอร

วางคอมพวเตอรบนโตะทแขงแรงมนคง

ท�าความสะอาดขณะทเครองคอมพวเตอรปดอย

ใชอปกรณเปาฝนผาแหงหรอผาหมาดเชดท�าความสะอาดอปกรณ

ไมวางสงของบนอปกรณเพราะอาจปดกนทางระบายความรอนหรอท�าใหอปกรณแตกหกเสยหาย


34

ไมเคลอนยายอปกรณ หรอถอดอปกรณขณะเปดใชงาน

ไมวางอาหารและเครองดม ใกลเครองคอมพวเตอร เพราะอาจหกเลอะเทอะ สรางความเสยหายใหอปกรณ


35

ระดบชนประถมศกษาปท 3 เวลา 6 – 7 ชวโมง

สาระส�าคญ

อปกรณเทคโนโลยสารสนเทศเปนสงอ�านวยความสะดวกในชวตประจ�าวนของมนษย ซงมผลกระทบตอมนษย เราจงควรรจกการใชอยางถกวธ โดยค�านงถงความปลอดภยตอชวตและใชอยางพอด การใชขอมลทางสถตมาชวยในการออกแบบวธการใชงานอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศอยางมประสทธภาพจะท�าใหเกดการสรางความตระหนกในการใชงานอยางพอด

อปกรณเทคโนโลยสารสนเทศตองใชพลงงานไฟฟาในการท�างาน แตละครอบครวจะมจ�านวนอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศมาก นอย แตกตางกนไป ขนอยกบความจ�าเปนในการใชงาน การทจะทราบวาแตละครอบครวมอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศอะไรบาง มจ�านวนอปกรณแตละชนดเทาไร และมคาใชจายเกยวกบคาไฟฟา คาโทรศพท และคาบรการอนเทอรเนต มากนอยอยางไร ตองอาศยวธการทางสถตชวย เรมตงแตการวางแผนการเกบขอมล การเกบรวบรวมและจ�าแนกขอมล แลวน�าขอมลมาน�าเสนอในรปแบบตาง ๆ เชน น�าเสนอในรปตาราง แผนภมรปภาพ ซงจะชวยใหมความเขาใจตอขอมลทน�าเสนอไดงายยงขน และขอมล มความนาสนใจสวยงามนอกจากนยงสามารถน�าขอมลทไดมาวางแผนการใชงานอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศอยางมประสทธภาพ

กำรใชอปกรณ

เทคโนโลยสำรสนเทศ

อยำงประหยด


36


1.อธบายความส�าคญของพลงงานไฟฟาและเสนอวธการใชไฟฟาอยางประหยดและปลอดภย

1.บวกลบคณหารและบวกลบคณหารระคนของจ�านวนนบไมเกนหนงแสนและศนยพรอมทงตระหนกถง ความสมเหตสมผลของค�าตอบ2.อานขอมลจากแผนภมรปภาพและแผนภมแทงอยางงาย

1.เลอกใชสงของเครองใชในชวตประจ�าวนอยางสรางสรรค2.คนหาขอมลอยางมขนตอนและน�าเสนอขอมลในลกษณะตางๆ3.อธบายประโยชนและโทษจากการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศ


*ตวชวดเทคโนโลย(T)ในทนจะรวมตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลยและสาระเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ในขณะทวศวกรรมศาสตร (E) ไมไดปรากฏในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน แตกระบวนการออกแบบเชงวศวกรรมสามารถเทยบเคยงไดจากกระบวนการเทคโนโลยในตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลย



-พลงงานไฟฟามความส�าคญตอชวตประจ�าวนจงตองใชไฟฟาอยางประหยดอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศเปนอปกรณไฟฟาอยางหนงการใชเทคโนโลยสารสนเทศจงควรใชอยางพอดและประหยด

-การค�านวณคาใชจายในการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศ

-การเกบรวบรวมขอมลและจ�าแนกขอมลเกยวกบการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจ�าวนและน�าเสนอในรปแผนภมรปภาพหรอตาราง

-การเลอกใชสงของเครองใชอยางสรางสรรคเปนการเลอกสงของเครองใชทเปนมตรกบชวตสงคมและสงแวดลอม

-การน�าเสนอขอมลสามารถท�าไดหลายลกษณะตามความเหมาะสมเชนน�าเสนอหนาชนเรยนจดท�าเอกสารรายงาน

-ประโยชนและโทษจากการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศ


37


จดประสงคของกจกรรม 1. รวบรวมขอมลเกยวกบจ�านวนอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจ�าวนคาบรการโทรศพท คาบรการอนเทอรเนตและคาไฟฟาแลวน�าเสนอในรปแผนภมรปภาพหรอตาราง 2. อานแผนภมรปภาพหรอตารางและเปรยบเทยบคาบรการโทรศพทคาบรการอนเทอรเนตและคาไฟฟา 3. อภปรายและอธบายประโยชนและโทษจากการใชงานอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศ 4. ออกแบบเสนอแนวทางหรอวธลดการใชอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศเพอลดคาไฟฟาคาบรการโทรศพท และคาบรการอนเทอรเนตในบานและลงมอปฏบต

T: เทคโนโลย* • ประโยชนและโทษจากการใชงาน เทคโนโลยสารสนเทศ • การน�าเสนอขอมลโดยใชแผนภมตางๆ

S: วทยาศาสตร • การใชไฟฟาอยางประหยดและ ปลอดภย

M: คณตศาสตร • การบวกการลบคาใชจาย • การเขยนและอานแผนภมรปภาพ หรอแผนภมแทง

E: วศวกรรมศาสตร • กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม (การหาวธลดการใชงานอปกรณ เทคโนโลยสารสนเทศ)

การใชอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศอยางประหยด



38



ขนระบปญหา1. กจกรรมน�าเขาสบทเรยน กจกรรมท 1 อภปรายประโยชนและโทษของการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศ 1. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายวาในชวตประจ�าวนมการใชงานอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศอะไรบาง และใชอยางไร ตอจากนนครมอบหมายงานกลมใหนกเรยนชวยกนคนหาค�าตอบจากใบกจกรรมท 1 ตามหวขอดงน • การใชงานเทคโนโลยสารสนเทศมประโยชนอยางไร • การใชงานเทคโนโลยสารสนเทศมโทษอยางไร 2. ครใหนกเรยนแตละกลมน�าเสนอผลงาน

กจกรรมท 2 ส�ารวจจ�านวนอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศและคาใชจาย 1. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายในประเดนตางๆดงน • นกเรยนทราบหรอไมว า มคาใชจายอะไรบางทเกยวของกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศ เชนคาไฟฟาคาโทรศพทรวมคาบรการอนเทอรเนต • นกเรยนทราบหรอไมวา ในแตละเดอนครอบครวของนกเรยนมคาใชจายทเกยวของกบการใช เทคโนโลยสารสนเทศเปนจ�านวนเทาใด


1 ภาพตวอยางอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศในชวตประจ�าวนเชนคอมพวเตอรกลองดจทลโทรศพทมอถอแทบเลต

2รปภาพอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศส�าหรบการสรางแผนภมรปภาพเชนรปคอมพวเตอรแทบเลตโทรศพทบานโทรศพทมอถอกลองดจทลเครองพมพ สมารททว

3 กระดาษปรฟ 1แผน

4 ดนสอส 1ชด

5 กาว 1ขวด

6 กรรไกร 1เลม

7 ไมบรรทด 1อน


39

• นกเรยนจะทราบไดอยางไรวาในแตละเดอนครอบครวมคาใชจายทเกยวของกบการใชเทคโนโลย สารสนเทศเปนเงนเทาใด 2. ครใหนกเรยนแตละคนส�ารวจและเกบรวบรวมขอมลโดยการสอบถามผปกครองหรออานขอมลจาก ใบเสรจรบเงนคาไฟฟาคาโทรศพทและบนทกขอมลจากใบกจกรรมท2.1ตามหวขอดงน • จ�านวนอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศทใชภายในบาน • คาโทรศพททใชภายในบานภายในหนงเดอน • คาไฟฟาทใชภายในบานในหนงเดอน 3. ครใหนกเรยนแตละกลมรวบรวมขอมลทไดจากใบกจกรรมท2.1มาบนทกลงในใบกจกรรมท2.2พรอม ทงน�าเสนอขอมล(แผนภมรปภาพคาบรการโทรศพทคาไฟฟา) 4. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายผลจากการน�าเสนอผลงานของแตละกลมในประเดนค�าถามตอไปนเชน • กลมใดมจ�านวนอปกรณสารสนเทศมากทสด • กลมใดมโทรศพทมากทสด • กลมใดมคอมพวเตอรมากทสด • กลมใดเสยคาโทรศพทมากทสดเพราะเหตใด (แนวค�าตอบ ค�าตอบมหลากหลาย กลมทมจ�านวนโทรศพทมากทสด ไมจ�าเปนตองมคาโทรศพท มากทสด ครใหนกเรยนรวมกนอภปราย หาเหตผลประกอบหรออาจถามขอมลเพมเตมจากกลม ทมคาโทรศพทมากทสด) • กลมใดเสยคาไฟฟามากทสดเพราะเหตใด (แนวค�าตอบ ค�าตอบมหลากหลาย กล มทมจ�านวนอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศมากทสด ไมจ�าเปนตองมคาไฟฟามากทสดครใหนกเรยนรวมกนอภปรายหาเหตผลประกอบหรออาจถาม ขอมลเพมเตมจากกลมทมคาไฟฟามากทสด)

2. กจกรรมระบปญหา 1. ครกระตนความสนใจโดยอภปรายวา การใชอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศมผลตอคาใชจายหรอไม อยางไร 2. ครเปดประเดนตอไปวานอกจากคาใชจายแลวหากเราใชอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศมากเกนไปกยงม โทษอนๆตามมาดงทนกเรยนไดอภปรายกนมากอนหนานแลวดงนนเราจงควรลดการใชงานอปกรณ เทคโนโลยสารสนเทศเหลานลง 3. ครก�าหนดสถานการณปญหาดงน “อปกรณเทคโนโลยสารสนเทศมผลตอคาใชจายและหากใชงานมากเกนไปกจะเกดโทษตางๆตามมา ถานกเรยนไดรบมอบหมายใหหาวธลดการใชอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศนกเรยนจะมวธไหนบาง โดยไมใหกระทบตอการด�าเนนชวตประจ�าวนของคนในบานมากนก”


40

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 4. ครใหนกเรยนแตละกลมส�ารวจและรวบรวมขอมลเกยวกบวธการทจะลดการใชอปกรณเทคโนโลย สารสนเทศ โดยอาจระดมความคดจากความรเดมหรอขอมลทไดจากการส�ารวจในกจกรรมทผานมา หรอไปสบคนจากแหลงเรยนรตางๆเชนปายนเทศหนงสออนเทอรเนตแผนพบ 5. ครใหนกเรยนแตละกลมรวมกนสรปวธการตางๆในการลดการใชอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศ

ขนออกแบบวธการแกปญหา 6. ครใหนกเรยนแตละกลมอภปรายและเลอกวธการในการลดการใชอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศท เหมาะสมทสดและสามารถท�าไดจรงโดยอาจเขยนเปนแผนผงความคดเพอแสดงวธการทเลอก

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 7. ครใหนกเรยนแตละกลมวางแผนในการน�าวธการทเลอกไปปฏบตทบานในเวลาหนงเดอนโดยเขยนออกมา เปนล�าดบขนและระยะเวลา 8. ครใหนกเรยนทกกลมลงมอปฏบตตามขนตอนทวางแผนไว

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 9. เมอลงมอปฏบตตามแผนเปนเวลาหนงสปดาห ใหนกเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายวาแตละคน สามารถท�าไดตามแผนทไดก�าหนดไวหรอไมอยางไรมปญหาหรออปสรรคอะไรบางและควรจะปรบปรง วธการอยางไร 10. ครใหนกเรยนรวมกนปรบปรงแกไขวธการทวางแผนไวแลวลงมอปฏบตตามวธการใหมทไดแกไข 11. ครใหสมาชกในกลมอภปรายรวมกนวาวธการทไดออกแบบและปฏบตสามารถลดการใชอปกรณ เทคโนโลยสารสนเทศไดหรอไมอยางไรและเพราะเหตใด

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหา หรอชนงาน 12. ครใหนกเรยนแตละกลมน�าเสนอวธการในการลดการใชอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศและผลทไดจากการ ใชวธการดงกลาว

การวดประเมนผล 1. ใบกจกรรมท1เรองประโยชนและโทษของการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศ 2.ใบกจกรรมท2.1เรองการส�ารวจจ�านวนอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศ 3. ใบกจกรรมท2.2เรองการเกบรวบรวมขอมลและการน�าเสนอ 4 ประเมนจากการน�าเสนอผลงานของนกเรยนแตละกลม

สอและแหลงเรยนร 1. หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ชนประถมศกษาปท 3 สถาบน สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย 2. หนงสอเรยนรายวชาพนฐานคณตศาสตรชนประถมศกษาปท3สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตร และเทคโนโลย


41

บำนพลงงำน

แสงอำทตย



สาระส�าคญ ดวงอาทตยเปนแหลงพลงงานทส�าคญของโลก ใหทงพลงงานความรอนและพลงงานแสง เซลลสรยะเปนอปกรณทเปลยนพลงงานแสงเปนพลงงานไฟฟา จากนนจงเปลยนพลงงานไฟฟาเปนพลงงานอน ๆ ทมนษยสามารถน�าไปใชงานไดซงสงเกตไดจากเครองใชไฟฟาในบาน ในการสรางบานจ�าลองซงมการใชเซลลสรยะเปนแหลงพลงงานไฟฟา มการออกแบบบานใหเปนภาพรางและเลอกใชวสดทเหมาะสมและปลอดภยโดยพจารณาจากสมบตของวสดหลงจากรางแบบแลวด�าเนนการสรางบานตามแบบทรางไวใหไดสดสวนตามความยาวทก�าหนดรวมถงการใชอปกรณวดตดและตดยดบานอยางถกตองและปลอดภยเมอตอเครองใชไฟฟาเขากบเซลลสรยะจะท�าใหเครองใชไฟฟาตางๆท�างานไดและเปนประโยชนตอการด�ารงชวต



1.ทดลองและอธบายการเปลยนพลงงานแสงเปนพลงงานไฟฟาและน�าความรไปใชประโยชน

1.แกปญหาเกยวกบการวดความยาวการชงการตวงเงนและเวลา

1.สรางของเลนของใชอยางงายโดยก�าหนดปญหาหรอความตองการรวบรวมขอมลออกแบบโดยถายทอดความคดเปนภาพรางลงมอสรางและประเมนผล

2.ใชอปกรณเครองมอวดตดตดยดและเจาะใหเหมาะสมกบการท�างานมความถกตองและปลอดภย


42




- ดวงอาทตยเปนแหลงพลงงานทส�าคญของโลกใหทงพลงงานความรอนและพลงงานแสง

- เซลลสรยะเปนอปกรณทเปลยนพลงงานแสงเปนพลงงานไฟฟาอปกรณไฟฟาหลายชนดมเซลลสรยะเปนสวนประกอบเชนเครองคดเลข

- การเลอกวสดและสงของตางๆมาใชเพอความเหมาะสมและปลอดภยตองพจารณาจากสมบตของวสดทใชท�าสงของ นนๆ

- การแกโจทยปญหาทเกยวกบการวดความยาว

- อปกรณเครองมอในการสรางชนงานเพอการวด

- การตดการตดยดและการเจาะตองใชงานอยางถกตองและปลอดภย

T: เทคโนโลย • การเปลยนพลงงานแสงเปนพลงงาน ไฟฟาโดยใชเซลลสรยะ • การใชอปกรณเครองมอในการวด ตดตดยด

บานพลงงานแสงอาทตย

S: วทยาศาสตร* • ประโยชนของดวงอาทตย • การเปลยนพลงงานแสงเปน พลงงานไฟฟา

M: คณตศาสตร • การวดความยาว

E: วศวกรรมศาสตร • กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม (การสรางบานพลงงานแสงอาทตยจ�าลอง)



43

จดประสงคของกจกรรม 1. บอกวธการเปลยนพลงงานแสงเปนพลงงานไฟฟา 2. ออกแบบและสรางบานจ�าลองทมแผงเซลลสรยะเปนสวนประกอบตามเงอนไขทก�าหนด 3. ใชวสดและอปกรณวดตดตดยดอยางถกตองและปลอดภย 4. วดความยาวเปนเซนตเมตรเพอแกปญหาตามเงอนไขทก�าหนด


ขอแนะน�าการเตรยมวสดอปกรณ 1. ตดสายไฟสด�าและสแดงใหมขนาดยาวประมาณเสนละ20เซนตเมตร 2. บดกรสายไฟสด�าและสแดงเขากบขวของเซลลสรยะ 3. บดกรสายไฟสด�าและสแดงเขากบขวออดไฟฟา 4. บดกรสายไฟสด�าและสแดงเขากบขวมอเตอรไฟฟาการบดกรสายไฟเขากบขวของเซลลสรยะ มอเตอรไฟฟาและออดไฟฟา อยาใหมสวนของโลหะแหลมคมตดอย เพราะอาจเกดอนตรายกบ นกเรยนได

ท รายการ จ�านวนตอกลม ท รายการ จ�านวนตอกลม

1เซลลสรยะพรอมบดกรสายไฟขวบวกและลบ

1แผน 8 กระดาษเทาขาวขนาดA4 4แผน

2มอเตอรไฟฟา(ทใชกบเซลลสรยะ)พรอมบดกรสายไฟทขว

1อน 9 ตะเกยบ 2ค

3สายไฟเสนเลก(เสนสแดงและด�า)เสนละ1เมตร

2เสน 10 ไมเสยบลกชน 4ไม

4 ออดไฟฟา 1อน 11 เทปใส 1อน

5 หลอดLED5มลลเมตร 1หลอด 12 กรรไกร 1อน

6กระดาษลกฟก2ชน(แบบทมวนได)ขนาดA4

2แผน 13โคมไฟพรอมหลอดไฟ

ขนาด100วตต1อน

7พลาสตกลกฟกขนาดA4หนา3มลลเมตร

7แผน 14 ไมบรรทด 1อน


44


ขนระบปญหา 1. ครใชกระดาษA4สขาว1แผนเพอตรวจสอบความรพนฐานของนกเรยนเกยวกบรปรางการวดหนวย ของการวดการใชอปกรณในการตดยดตดและดวงอาทตยโดยอาจใชค�าถามดงน - กระดาษทครถอมรปรางอะไร (แนวค�าตอบสเหลยม,สเหลยมผนผา) - นกเรยนคดวาจะวดความยาวของกระดาษโดยใชอปกรณวดอะไรไดบาง (แนวค�าตอบ ไมบรรทดสายวดไมเมตร) - หนวยการวดมอะไรบาง (แนวค�าตอบ มลลเมตรเซนตเมตรเมตร) - นกเรยนจะรไดอยางไรวากระดาษดานไหนมความยาวมากกวากนและมากกวากนเทาใด (แนวค�าตอบ ใชไมบรรทดวดและน�าผลทไดมาลบกน) - นอกจากวสดทเปนกระดาษนกเรยนรจกวสดอนหรอไมอะไรบาง (แนวค�าตอบ ไมพลาสตกโลหะ) ครวาดดวงอาทตยรปวงกลมบนกระดาษและถามนกเรยนวา - ถาครจะตดรปดวงอาทตยออกจากกระดาษจะใชอปกรณอะไร (แนวค�าตอบ กรรไกรคตเตอร) - จะตดดวงอาทตยลงบนแผนพลาสตกลกฟกจะใชอปกรณอะไร (แนวค�าตอบ กาวเทปใส) - ดวงอาทตยมประโยชนอยางไร (แนวค�าตอบ เปนแหลงพลงงานความรอนและพลงงานแสง) - ดวงอาทตยขนทางทศใดตกทางทศใด (แนวค�าตอบ ดวงอาทตยขนทางทศตะวนออกตกทางทศตะวนตก) - เรามองเหนดวงอาทตยเวลาใด (แนวค�าตอบ เวลากลางวน) - ในตอนกลางคนไมมแสงจากดวงอาทตยนกเรยนไดแสงสวางจากอะไร (แนวค�าตอบ แสงจากหลอดไฟฟา) - หลอดไฟฟาไดพลงงานมาจากอะไร (แนวค�าตอบ พลงงานไฟฟา) - นอกจากพลงงานไฟฟาใหพลงงานแสงแลวพลงงานไฟฟาเปลยนเปนพลงงานใดไดบาง (แนวค�าตอบ พลงงานกลเสยงความรอน)


45

2. ใหนกเรยนดรปบานทมแผงเซลลสรยะตดตงบนหลงคาและครถามดงน - นกเรยนคดวาอปกรณทตดอยบนหลงคานเรยกวาอะไรและมหนาทอะไร (แนวค�าตอบ นกเรยนตอบตามความเขาใจ) ครใหความรกบนกเรยนวาอปกรณทตดบนหลงคาบานแบบนเราเรยกวาเซลลสรยะใชเพอเปลยน พลงงานแสงใหเปนพลงงานไฟฟาและน�ามาใชงานไดและถามตอไปวา - นกเรยนคดวาเซลลสรยะไดรบพลงงานแสงมาจากไหน (แนวค�าตอบ ดวงอาทตย) - ครสรางความตระหนกใหกบนกเรยนวาหากเราสามารถใชพลงงานไฟฟาจากเซลลสรยะได กจะเปนการใชประโยชนจากแหลงพลงงานธรรมชาตทมาจากดวงอาทตยได 3.ครเลาสถานการณเพอน�าไปสการก�าหนดปญหาวาแหลงพลงงานไฟฟาจากฟอสซลทมใชอยในปจจบน เชนน�ามน ก�าลงจะหมดไปหากเราจ�าเปนตองใชไฟฟาจากเซลลสรยะแทนนกเรยนจะสรางบานและ ตดตงเซลลสรยะอยางไรเพอใหรบพลงงานแสงอาทตยและท�าใหอปกรณไฟฟาท�างานไดโดยมเงอนไขวา 3.1 บานจ�าลองทจะสรางมความยาว20-30เซนตเมตรและความกวาง10-15เซนตเมตรความสง วดจากจดต�าสดถงสงสดของบาน15-25เซนตเมตร 3.2 ตดตงแผงเซลลสรยะอยในต�าแหนงใดต�าแหนงหนงของบานทสามารถรบแสงจากดวงอาทตยได อยางนอย6ชวโมงใน1วน 3.3 อปกรณไฟฟาประกอบดวยหลอด LED 1 ดวง มอเตอร 1 ตว และออดไฟฟาตดอยหนาบาน โดยอปกรณไฟฟาทงหมดตองท�างานไดพรอมกนโดยทดสอบกบโคมไฟซงใชแทนดวงอาทตย

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 4. ใหนกเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายในประเดนดงตอไปน 4.1 บานทใชเซลลสรยะสามารถจะสรางในรปแบบใดไดบาง เชน เปนบานชนเดยว บานสองชน มหลงคาจวหลงคาแบนราบครอาจเตรยมภาพบานในรปแบบตางๆ หรอใหนกเรยนสบคนขอมล 4.2 ใชอะไรวดความยาวของบานและเปนหนวยอะไรและก�าหนดความกวางความยาวและความสง ของบานเทาไหร 4.3 ตดตงเซลลสรยะไวในบรเวณใดทจะรบแสงอาทตยไดอยางนอย6ชวโมงใน1วนและต�าแหนงนน ควรตงอยในทศใด 4.4 ตดหลอด LED มอเตอร และออดไฟฟาไวทบรเวณใดของบาน และตอเขากบเซลลสรยะอยางไร เพอใหอปกรณไฟฟาท�างานได 4.5 ทดสอบการท�างานของอปกรณไฟฟาเมอตอเขากบเซลลสรยะอยางไรเมอใชหลอดไฟฟาแทนดวง อาทตย


46

ขนออกแบบวธการแกปญหา 5.ครแนะน�าวสดอปกรณไดแกเซลลสรยะมอเตอรหลอดLEDออดไฟฟากรรไกรเทปใสและวสดทใช สรางบานเชนพลาสตกลกฟกกระดาษเทาขาวกระดาษลกฟกไมเสยบลกชนตะเกยบ 6.แตละกลมออกแบบบานโดยเขยนรายละเอยดลงบนกระดาษตามเงอนไขดงตอไปน 6.1 วาดภาพและก�าหนดลกษณะบานความยาว20-30เซนตเมตรความกวาง10-15เซนตเมตร ความสงวดจากจดต�าสดถงสงสดของบาน15-25เซนตเมตร 6.2 ระบต�าแหนงทจะตดตงแผงเซลลสรยะอยในต�าแหนงใดต�าแหนงหนงของบานทสามารถรบแสงจาก ดวงอาทตยไดอยางนอย6ชวโมงใน1วน 6.3 ระบต�าแหนงทจะตดตงหลอดLED1ดวงมอเตอรและออดไฟฟา 6.4 เลอกวสดทใชในการสรางบานจ�าลอง6.5 รปแบบการตอวงจรไฟฟาครควรเปนผแนะน�าซงในกจกรรมนใชการตอวงจรไฟฟาแบบขนาน 7. แตละกลมน�าเสนอแบบรางและแนวคดในการออกแบบ

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 8. แตละกลมวางแผนการท�างานการแบงหนาทภายในกลมรวมถงการทดสอบ 9. แตละกลมสรางบานจ�าลองตดตงอปกรณไฟฟาและตอวงจรไฟฟาตามทไดออกแบบไว

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 10. แตละกลมทดสอบความมนคงแขงแรงของตวบาน การท�างานของอปกรณไฟฟา หากอปกรณไฟฟาไม ท�างานหรอท�างานไมครบทกตว ใหหาสาเหตซงอาจเกดจากทศทางหรอต�าแหนงการตดตงเซลลสรยะ การตอวงจรไฟฟาตวอปกรณไฟฟาช�ารดใหปรบปรงแกไขแลวบนทกวธการทดสอบลงในใบกจกรรม 11. ใหนกเรยนแตละกลมประเมนบานจ�าลองทสรางวา 11.1 มความแขงแรงทนทานหรอไม 11.2 มขนาดตามทไดออกแบบไวหรอไม เปนไปตามเงอนไขหรอไมและต�าแหนงตาง ๆ ของอปกรณ เหมาะสมหรอไม 11.3 หลงจากตออปกรณไฟฟากบเซลลสรยะและใหเซลลสรยะไดรบแสงอปกรณไฟฟาท�างานไดครบ ทกอปกรณหรอไมอยางไร 11.4 ทศทางและต�าแหนงทตดตงเซลลสรยะท�าใหอปกรณไฟฟาท�างานไดตามเงอนไขหรอไมอยางไร

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหา หรอชนงาน 12. ใหแตละกลมน�าเสนอบานจ�าลองซงใชเซลลสรยะในเรองตอไปน 12.1 บานมรปแบบอยางไรมความกวางความยาวความสงของบานเปนเทาใด 12.2 วสดทนกเรยนเลอกใชสรางบานมอะไรบางเพราะอะไรถงเลอกวสดชนดน 12.3 ตดตงแผงเซลลสรยะไวต�าแหนงใดเพราะเหตใด 12.4 เซลลสรยะทตดไวรบพลงงานแสงจากดวงอาทตยไดตามเงอนไขหรอไมเพราะเหตใด


47

12.5 ตดตงหลอดไฟฟามอเตอรและออดไฟฟาไวต�าแหนงใดเพราะเหตใด 12.6 หลงจากตออปกรณไฟฟากบเซลลสรยะอปกรณไฟฟาท�างานไดหรอไมอยางไร 13. ครรวมกบนกเรยนสรปวาเซลลสรยะทตอกบอปกรณไฟฟาตางๆเมอไดรบพลงงานแสงจะสามารถ ท�าใหอปกรณไฟฟาท�างานไดโดยสงเกตจากการเกดแสงเสยงและการหมนของมอเตอร

การวดประเมนผล

สงทประเมนระดบประเมน


1.การบอกประโยชนของ

ดวงอาทตยและวธการ

เปลยนพลงงานแสงเปน

พลงงานไฟฟา

ไมสามารถบอกประโยชน

ของดวงอาทตยและวธ

การเปลยนพลงงานแสง

เปนพลงงานไฟฟา

สามารถบอกประโยชน

ของดวงอาทตยหรอวธการ

เปลยนพลงงานแสงเปน

พลงงานไฟฟาไดเพยงขอ

ใดขอหนง

สามารถบอกประโยชน

ของดวงอาทตยและวธ

การเปลยนพลงงานแสง

เปนพลงงานไฟฟาได

2.การออกแบบและสราง

บานทใชเซลลสรยะ

ไมสามารถออกแบบและ

สรางบานทใชเซลลสรยะ

ได

สามารถออกแบบและ


ไดแตมโครงสรางบานและ

ขนาดทไมตรงกบเงอนไขท

ก�าหนดเปนสวนใหญ

สามารถออกแบบและ


ไดโดยมโครงสรางบาน

และขนาดตามเงอนไขท

ก�าหนด

3.การใชวสดและอปกรณ

วดตดตดยดอยางถกตอง

และปลอดภย

ใชวสดและอปกรณ

วดตดตดยดไมถกตอง

และไมปลอดภยตองได

รบการชแนะและดแล

ตรวจสอบอยเสมอ

ใชวสดและอปกรณวด

ตดตดยดอยางถกตอง

ปลอดภยตามค�าแนะน�า

ซงอาจตองดแลหรอตรวจ

สอบเปนระยะ

ใชวสดและอปกรณวด

ตดตดยดอยางถกตอง

และปลอดภย

4.การวดและระบหนวยวด

ความยาว

ไมสามารถวดและระบ

หนวยวดความยาวได

สามารถวดหรอระบหนวย

วดความยาวไดถกตอง

อยางใดอยางหนง

สามารถวดและระบ

หนวยวดความยาวได

ถกตอง


48

แนวค�ำตอบ ใบกจกรรม

วาดรปบานทจะสราง พรอมระบชอและต�าแหนงของอปกรณไฟฟาตาง ๆ

รปวาดขนอยกบผลการท�ากจกรรมของนกเรยน

วธการทดสอบวาเซลลสรยะสามารถท�าใหอปกรณไฟฟาท�างานได ท�าไดโดย การตอสายไฟจากอปกรณไฟฟาไดแกหลอดLEDออดไฟฟาและมอเตอรเขากบเซลลสรยะโดยการตอแบบขนานและน�าเซลลสรยะไปรบแสงถาหลอดLEDสวางออดไฟฟามเสยงและมอเตอรหมนแสดงวาเซลลสรยะสามารถท�าใหอปกรณไฟฟาท�างานได


49

ค�าถามทายกจกรรม 1. ดวงอาทตยมประโยชนอยางไร (แนวค�าตอบ เปนแหลงพลงงานเชนพลงงานความรอนพลงงานแสง) 2. เราสามารถเปลยนพลงงานแสงเปนพลงงานไฟฟาไดอยางไร (แนวค�าตอบ ใชเซลลสรยะ) 3. บานทออกแบบไดมความกวางความยาวและความสงเทาใด (แนวค�าตอบ ค�าตอบขนอยกบผลการออกแบบของนกเรยน ตวอยางเชน เชน บานทออกแบบ ไดมความกวาง10เซนตเมตรความยาว20เซนตเมตรความสง15เซนตเมตร) 4. อปกรณทใชวดความกวางความยาวความสงของบานคออะไรเพราะเหตใดจงเลอกใชอปกรณนน (แนวค�าตอบ อปกรณทใชวดความกวาง ความยาว ความสงของบานคอไมบรรทด เลอกใชไมบรรทด เพราะไมบรรทดมสเกลอานคาความยาวของบานได) 5. วสดทใชสรางบานมอะไรบางและเพราะเหตใดจงเลอกใชวสดนน (แนวค�าตอบ ค�าตอบขนอยกบผลการท�ากจกรรมของนกเรยนเชน.วสดทใชสรางบานมพลาสตกลกฟก ใชเปนหลงคา เพราะกนน�าไดและแขงแรง ตะเกยบใชเปนเสาบานเพราะแขงแรง กระดาษเทาขาว ใชเปนผนงบานเพราะมน�าหนกเบา) 6. ตดตงแผงเซลลสรยะไวต�าแหนงใดเพราะเหตใด (แนวค�าตอบ ค�าตอบขนกบผลการท�ากจกรรมของนกเรยนตวอยางเชน - ตดตงแผงเซลลสรยะไวต�าแหนงหลงคาบานในทศใต เพราะจะท�าใหเซลลสรยะรบพลงงาน แสงจากดวงอาทตยไดตลอดทงวนหรอ - ตดตงแผงเซลลสรยะไวต�าแหนงทโลงแจงไมมตนไมหรอสงกดขวางปกคลมแผงเซลลสรยะเพราะจะ ท�าใหเซลลสรยะรบพลงงานแสงจากดวงอาทตยได) 7. บานทสรางขนเหมอนหรอแตกตางจากแบบบานทรางไวหรอไมอยางไร (แนวค�าตอบ ค�าตอบขนกบผลการท�ากจกรรมของนกเรยนตวอยางเชน - บานทสรางขนเหมอนกบบานทรางไว โดยมความยาว ความกวาง และความสงเทากนกบ ความยาวทก�าหนดไวในแบบบานทรางหรอ - บานทออกแบบแตกตางกบบานทรางไวโดยมความยาวความกวางและความสงมากกวาความยาว ทก�าหนดไวในแบบบานทราง) 8. เซลลสรยะรบพลงงานแสงไดหรอไมรไดอยางไร (แนวค�าตอบ เซลลสรยะรบพลงงานแสงได ร ไดจากเมอตออปกรณไฟฟาเขากบเซลลสรยะ และน�าเซลลสรยะไปใกลแหลงก�าเนดแสงเชนโคมไฟหรอดวงอาทตยท�าใหอปกรณไฟฟาท�างานได) 9. หลงจากตออปกรณไฟฟากบเซลลสรยะอปกรณแตละชนดท�างานไดหรอไมรไดอยางไร (แนวค�าตอบ หลงจากตออปกรณไฟฟากบเซลลสรยะอปกรณแตละชนดท�างานไดโดยเมอตอหลอดไฟ เขากบเซลลสรยะหลอดไฟฟาสวาง เมอตอออดไฟฟาเขากบเซลลสรยะออดไฟฟาเกดเสยง เมอตอมอเตอรเขากบเซลลสรยะมอเตอรหมนได) 10. เซลลสรยะมประโยชนอยางไร (แนวค�าตอบ เซลลสรยะมประโยชนสามารถรบพลงงานแสงจากแหลงก�าเนดแสงแลวท�าใหอปกรณไฟฟา ตางๆท�างานได)


50

เครองดก

แมลงวน


สาระส�าคญ การสรางสงของเครองใชตามกระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม เปนขนตอนการท�างานเพอสรางสงของเครองใชหรอวธการอยางใดอยางหนงเพอแกปญหาหรอสนองความตองการของมนษย และใชความรทางวทยาศาสตรเกยวกบโครงสรางหรอรปรางของสงมชวตกบการด�ารงชวตในแหลงทอยสมบตของวสดชนดตางๆ ความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงมชวตและสงไมมชวตการใชความรคณตศาสตรเกยวกบการบนทกกจกรรมหรอเหตการณตางๆ ทระบเวลาและอานตารางเวลาการเขยนแผนภมแทงการเขยนและการอานบนทกรายรบรายจาย การใชความรทางดานเทคโนโลยสารสนเทศในการคนหาขอมลและใชความรในการออกแบบและเทคโนโลยโดยถายทอดความคดเปนภาพรางซงองคความรจากศาสตรตางๆ เหลานท�าใหสงของเครองใชหรอวธการทถกคดคนขนนนมประสทธภาพการท�างานทดยงขน



1.ส�ารวจและบรรยายโครงสรางหรอรปรางของสงมชวตทเหมาะสมตอการด�ารงชวตในแหลงทอย

2.ส�ารวจและอธบายความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงมชวตและสงไมมชวตในแหลงทอยเดยวกน

3.ทดลองและอธบายสมบตของวสดชนดตางๆเกยวกบความยดหยนความแขงความเหนยวการน�าความรอนการน�าไฟฟาและความหนาแนน

1.อานและเขยนบนทกกจกรรมหรอเหตการณทระบเวลา

2.เขยนแผนภมรปภาพและแผนภมแทง

1.สรางสงของเครองใชตามความสนใจอยางปลอดภยโดยก�าหนดปญหาหรอความตองการรวบรวมขอมลเลอกวธการออกแบบโดยถายทอดความคดเปนภาพรางลงมอสรางและประเมนผล

2.ใชคอมพวเตอรในการหาขอมล


51

หมายเหต:*ตวชวดเทคโนโลย(T)ในทนจะรวมตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลยและสาระเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสารในขณะทวศวกรรมศาสตร(E)ไมไดปรากฏในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานแตกระบวนการ

ออกแบบเชงวศวกรรมสามารถเทยบเคยงไดจากกระบวนการเทคโนโลยในตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลย



-สงมชวตทงพชและสตวมโครงสรางหรอรปรางลกษณะทเหมาะสมตอการด�ารงชวตในแตละแหลงทอยกลมสงมชวตประกอบดวยสงมชวตหลายๆชนดอาศยอยดวยกนในแหลงทอยเดยวกน

-สงมชวตมความสมพนธกบสงมชวตเชนเปนอาหารเปนทอยอาศยและสงมชวตมความสมพนธกบสงไมมชวตเชนเปนทอยอาศยเปนทหลบภยเปนทเลยงดลกออนความสมพนธดงกลาวลวนเพอการด�ารงชวต

-วสดบางชนดแขงเพราะทนตอแรงขดขดหรอเหนยวเพราะแตกหรอขาดยากทนตอแรงกระท�าบางชนดยดหยนเพราะสามารถเปลยนแปลงรปรางและกลบสภาพเดมไดเมอมแรงมากระท�าบางชนดน�าความรอนและไฟฟาไดเราสามารถน�าวสดมาใชประโยชนแตกตางกนเชนใชเชอกเพอลากสงของใชโลหะท�าสายไฟและพลาสตกท�าปลอกหมสายไฟและอนๆ

-การอานและการเขยนบนทกกจกรรมทระบเวลาการอานตารางเวลา

-การเขยนแผนภมแทง

-อนเทอรเนตเปนเครอขายคอมพวเตอรหลายๆเครอขายทเชอมโยงกนทวโลกซงใหบรการตางๆเชนสบคนขอมลตดตอสอสาร

-การคนหาขอมลจากอนเทอรเนตควรใชค�าทสอดคลองกบขอมลทตองการและเลอกแหลงขอมลทนาเชอถอ

-กอนน�าขอมลไปใชหรอเผยแพรควรตรวจสอบขอเทจจรงดวยการวเคราะหแยกแยะเปรยบเทยบขอมลเพอใหไดขอมลทนาเชอถอ


52


จดประสงคของกจกรรม 1. สบคนและอธบายพฤตกรรมและการด�ารงชวตของแมลงวน 2. ออกแบบและสรางเครองดกแมลงวนจากวสดทเหมาะสม 3. น�าเสนอขอมลจากการส�ารวจโดยใชแผนภมแทง


เครองดกแมลงวน

T: เทคโนโลย • การคนหาขอมลจาก อนเทอรเนต

S: วทยาศาสตร* • สงมชวตกบสงแวดลอม • สมบตของวสด

M: คณตศาสตร • การเขยนบนทกกจกรรมหรอเหตการณ • การเขยนแผนภมแทง

E: วศวกรรมศาสตร • กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม (การสรางเครองดกแมลงวน)

ท รายการ จ�านวนตอกลม ท รายการ จ�านวนตอกลม1 เชอกฟาง 1มวน 5 เทปกาว 1มวน

2 ขวดน�าพลาสตก 2ขวด 6 กรรไกร 1เลม

3 เศษวสดเหลอใชอนๆ 7 คตเตอร 1อน

4 วสดหรอสารลอแมลงวน



53


ขนระบปญหา

1. กจกรรมน�าเขาสบทเรยน 1.1ครจดกจกรรมการเรยนรทบทวนความรเดมและกระตนใหนกเรยนเกดความสนใจในการเรยนรโดยครพดคยกบนกเรยนเกยวกบปญหาทเกดจากแมลงวนตามสถานทตางๆเชนโรงอาหารบานของนกเรยนจากนนคณครพานกเรยนไปดโรงอาหารหรอบรเวณอนในโรงเรยนทมแมลงวน

2. กจกรรมระบปญหา 2.1ครใหนกเรยนแตละกลมชวยกนวเคราะหปญหาจากสภาพพนทจรงทไดส�ารวจ 2.2ครและนกเรยนรวมกนสรปกรอบของปญหาโดยใหนกเรยนเขยนขอความสนๆเกยวกบปญหาท พบโดยนกเรยนอาจก�าหนดปญหาทพบในสถานการณไดดงน “มแมลงวนจ�านวนมากในโรงอาหาร อาจเปนสาเหตของการเกดโรคตาง ๆ จงตองการวธก�าจด แมลงวนใหหมดไปจากโรงอาหาร”

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 3. ครใหนกเรยนรวบรวมขอมลทเกยวของกบแมลงวน เชน ลกษณะรปรางของแมลงวน ทอยอาศยของ แมลงวนพฤตกรรมของแมลงวน เชนการกนอาหารการเคลอนท การสบพนธ รวมทงโรคทเกดจาก แมลงวนซงอาจศกษาจากต�าราวารสารอนเทอรเนตระดมสมองหรอสอบถามผมประสบการณโดยคร อาจแจกใบกจกรรมซงก�าหนดหวขอ(ใบกจกรรมท1)เพอใหนกเรยนไดขอมลครอบคลมปญหาทตองการ แกไขซงนกเรยนอาจมวธการแกปญหาหลายแนวทางเชนใชถงน�าหรอแผนซดสรางเครองดกจบการ ใชสารเคมการใชไมตบการใชกาวดก 4. ครใหนกเรยนบนทกรายละเอยดการแกปญหาตามวธการขางตนในรปแบบของแผนทความคด(concept map)และน�าเสนอขอมล 5. ครน�าวธการตามขอ 3 มาเขยนไวบนกระดาน จากนนครและนกเรยนอภปรายรวมกนโดยใชค�าถาม ดงตอไปน 5.1 วธการทนกเรยนสบคนมาวธใดเปนการไลและวธใดเปนการก�าจดแมลงวน (แนวค�าตอบการใชถงน�าหรอแผนซดเปนการไลแมลงวนเครองดกจบการใชสารเคมการใชไม ตบและการใชกาวดกเปนการก�าจดแมลงวน) 5.2 ถาตองการใหแมลงวนหมดไปจากโรงอาหารเราควรก�าจดหรอไลแมลงวนเพราะเหตใด (แนวค�าตอบการก�าจดแมลงวนเพราะเปนการลดจ�านวนแมลงวนใหคอยๆหมดไป) 5.3 การสรางเครองดกจบแมลงวนมขอดและขอเสยอยางไร (แนวค�าตอบ ขอดไมตองใชสารเคมท�าใหไมเปนอนตรายตอมนษยใชงานสะดวกขอเสยตองม ความรและมเครองมออปกรณส�าหรบการสรางเครองดกจบแมลง) 5.4 การใชสารเคมฆาแมลงวนมขอดและขอเสยอยางไร (แนวค�าตอบ ขอดท�าใหแมลงวนตายอยางรวดเรว ขอเสยเปนอนตรายตอมนษย)


54

5.5 การใชไมตบแมลงวนมขอดและขอเสยอยางไร (แนวค�าตอบ ขอด ไมตองใชสารเคมจงไมเปนอนตรายตอมนษย ขอเสย ท�าใหเสยเวลา แมลงวนจะตายและรวงหลนลงท�าใหบรเวณนนสกปรก) 5.6 การใชกาวดกแมลงวนมขอดและขอเสยอยางไร (แนวค�าตอบ ขอดใชงานงายแมลงวนมาตดเยอะขอเสยท�าใหบรเวณโรงอาหารไมสะอาด) 6. ครใหนกเรยนอภปรายกนในกลมเพอเลอกวธการก�าจดแมลงวนซงนกเรยนอาจใชหลายวธรวมกนเพอให เกดวธการก�าจดแมลงวนวธใหมไดครชใหนกเรยนเหนวาวธการทเลอกจะตองไมเปนอนตรายตอมนษย หรอสงแวดลอม

ขนออกแบบวธการแกปญหา 7. ครใหนกเรยนแตละกลมออกแบบชนงานโดยใชความรทไดจากการรวบรวมขอมลและการอภปราย รวมกน โดยใหนกเรยนท�าการรางภาพทแสดงสวนประกอบเชนวสดสมบตของวสดและขนาดของวสด ทจะน�ามาใชเปนสวนประกอบตาง ๆ ในการสรางเครองดกแมลงวน ขนาดและหนวยวดของเครองดก แมลงวนส�าหรบน�าไปสรางเปนชนงานจรง(ใบกจกรรมท2)

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 8. ครใหนกเรยนแตละกลมวางแผนการสรางเครองดกแมลงวนตามทไดออกแบบไวจากนนด�าเนนการสราง ตามแผน

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 9. ครใหนกเรยนทดสอบเครองดกแมลงวนทสรางขนวาสามารถแกปญหาไดตามทตองการหรอไมโดยน�าไป ตดตงทโรงอาหารหรอบรเวณทครพานกเรยนไปส�ารวจในครงแรก 10.ครใหนกเรยนบนทกจ�านวนแมลงวนทดกไดในแตละวนลงในตารางตวอยางดานลาง

ชอกลม.......................................................................................................................... สถานทดกแมลงวน............................................................................................................. สาร/อปกรณ/อาหารทใชลอแมลงวน................................................................................

วนท

1 2 3 4 5รวม (....../…….../...….) (....../…….../...….) (....../…….../...….) (....../…….../...….) (....../…….../...….)

จ�านวนแมลงวน

(ตว)


55

11. ครใหนกเรยนปรบปรงแกไขเครองดกแมลงวนใหมประสทธภาพเพมขนโดยนกเรยนสามารถปรบปรงได หลงจากการทดลองใชในแตละวน 12. ครใหนกเรยนปรบปรงแกไขน�าไปทดลองใชและใหบนทกผลการทดลองวาเครองดกแมลงวนทสรางขน สามารถแกปญหาไดหรอไมและนกเรยนมความพงพอใจเพยงใด

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหา หรอชนงาน 13. ครใหนกเรยนแตละกลมน�าเสนอผลงาน โดยน�าเสนอผลการทดสอบจ�านวนแมลงวนทดกจบไดเปน แผนภมแทง 14. ครและนกเรยนอภปรายรวมกนเพอสรปประเดนและความรทไดจากการสรางเครองดกแมลงวนโดยคร อาจใชค�าถามดงตอไปน 14.1 นกเรยนไดความรวทยาศาสตรอะไรบางจากการท�ากจกรรมน (แนวค�าตอบการสบพนธพฤตกรรมการกนอาหารการบนของแมลงวนวธการหรอเครองมอทใช ในการก�าจดแมลงวนสมบตของวสดทน�ามาใชท�าเครองดกแมลงวน) 14.2นกเรยนไดรบความรคณตศาสตรอะไรบางจากการท�ากจกรรมน (แนวค�าตอบ การอานและการเขยนบนทกกจกรรมหรอเหตการณตาง ๆ ทระบเวลา การเขยน แผนภมแทง)

การวดประเมนผล 1. ประเดนการประเมน 1.1 การสบคนและอธบายพฤตกรรมและการด�ารงชวตของแมลงวน 1.2 การออกแบบและสรางเครองดกแมลงวนจากวสดทเหมาะสม 1.3 น�าเสนอขอมลจากการส�ารวจโดยใชแผนภมแทง 2. เครองมอการประเมน 2.1 แบบมาตรประมาณคา 2.2 แบบสงเกตพฤตกรรม

สอและแหลงเรยนร 1.http://www.volunteerspirit.org/node/5070(12/6/2557) 2.http://get-rid-of-flies.blogspot.com/(12/6/2557) 3.สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลยกระทรวงศกษาธการ.หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน การออกแบบและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 5.กรงเทพมหานคร:โรงพมพครสภาลาดพราว,2553 4. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ.หนงสอเสรมการเรยนร การออกแบบและเทคโนโลย กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภาลาดพราว,2553.


56

รถของเลนไฟฟำ


สาระส�าคญ แบตเตอรเปนเซลลไฟฟาทตอกนเพอเปนแหลงก�าเนดไฟฟาใหกบอปกรณไฟฟาในวงจรไฟฟาการตอเซลลไฟฟามากกวา1เซลลแบบอนกรมจะท�าใหมพลงงานไฟฟามากขนการออกแบบรถของเลนไฟฟาใหเคลอนทไดตองค�านงถงปจจยตางๆ เชนน�าหนกรวมของรถขนาดรปทรงของรถรวมทงการหาตนทนคาใชจายในการสรางและการใชเทคโนโลยสารสนเทศสบคนและน�าเสนอขอมล



1.ทดลองและอธบายการตอวงจรไฟฟาอยางงาย

2.ทดลองและอธบายการตอเซลลไฟฟาแบบอนกรมและน�าความรไปใชประโยชน

1.บวกลบคณหารและบวกลบคณหารระคนของเศษสวนจ�านวนคละและทศนยมพรอมทงตระหนกถงความสมเหตสมผลของค�าตอบ

1.สรางสงเครองใชตามความสนใจอยางปลอดภยโดยก�าหนดปญหาความตองการรวบรวมขอมลเลอกวธการออกแบบโดยถายทอดความคดเปนภาพราง3มตหรอแผนทความคดลงมอสรางและประเมนผล

2.น�าความรและทกษะการสรางชนงานไปประยกตใชในการสรางสงของเครองใช

3.ใชคอมพวเตอรในการคนหาขอมล

หมายเหต*เทคโนโลย(T)ไดรวมตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลยและสาระเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในขณะทวศวกรรมศาสตร(E)ไมไดปรากฏในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานแตกระบวนการออกแบบเชงวศวกรรมสามารถเทยบเคยงไดจากกระบวนการเทคโนโลยในตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลย


57



-วงจรไฟฟาอยางงายเปนเสนทางทกระแสไฟฟาผานไดครบรอบประกอบดวยแหลงก�าเนดไฟฟาอปกรณไฟฟาและสายไฟ

-วงจรไฟฟาอยางงายมสายไฟเปนเสนทางใหกระแสไฟฟาผานจากขวบวกผานอปกรณไฟฟากลบเขาสขวลบของแหลงก�าเนดไฟฟาไดเรยกวาวงจรปด (Closecircuit)และท�าใหหลอดไฟสวางหรออปกรณไฟฟาอนๆท�างานไดแตหากสวนใดสวนหนงของวงจรไฟฟาขาดไปท�าใหกระแสไฟฟาผานไมครบวงจรเราเรยกวาวงจรเปด (Opencircuit)ซงหลอดไฟจะไมสวางหรออปกรณไฟฟาอนๆไมท�างาน

-การตอเซลลไฟฟามากกวา1เซลลแบบอนกรมซงเปนการตอใหขวบวกของเซลลไฟฟาอนหนงตอกบขวลบของเซลลไฟฟาอกอนหนงเรยงกนไปเพอใหมพลงงานไฟฟา มากขน

-การค�านวณตนทนการสรางรถของเลนไฟฟา

-ความรทใชในการสรางชนงานตองอาศยความรทเกยวของกบชนงานอนอกเชนกลไกและการควบคมไฟฟา-อเลกทรอนกส

-ทกษะการสรางชนงานอนทตองใชเพมเชนทกษะการตดการประกอบชนงานแตละสวนเขาดวยกนการเจาะ

-การเลอกใชวสดและสงของตางๆใหเหมาะสมกบการสรางชนงานควรพจารณาจากสมบตของวสดนน

-การใชคอมพวเตอรในการคนหาขอมลเชนคนหาขอมลในเครองคอมพวเตอรคนหาขอมลจากอนเทอรเนตคนหาขอมลจากซดรอม

T: เทคโนโลย • การใชคอมพวเตอรในการคนหาขอมล • การเลอกใชวสดมาสรางรถของเลน

S: วทยาศาสตร* • วงจรไฟฟาการตอเซลลไฟฟา

M: คณตศาสตร • การหาตนทนของรถของเลนไฟฟา

E: วศวกรรมศาสตร • กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม (การสรางรถของเลนไฟฟาทวงไดเรวและตนทนต�า)

รถของเลนไฟฟา




58

จดประสงคของกจกรรม 1. อธบายปจจยทท�าใหรถของเลนเคลอนทไดเรวทสด 2. ออกแบบและสรางรถของเลนไฟฟาใหเคลอนทไดเรวทสดโดยใชตนทนต�า


ท รายการ รายการตอกลม ท รายการ รายการตอกลม1 กระดาษแขงขนาดA4 1แผน 10 ถานไฟฉาย 2กอน

2 พลาสตกลกฟกขนาดA4 1แผน 11 หลอดไฟขนาด2.5V 1หลอด

3 กระดาษสตางๆ ขนาดA4 4แผน 12 ดนน�ามน 3กอน

4กระดาษลกฟกลอนแบบมวนไดขนาดA4

1แผน 13 รถของเลน 1คน

5 กระดาษลกฟกขนาดA4 1แผน 14 ชดลอและเพลา 1ชด

6 มอเตอรไฟฟา 1อน 15 ตลบเมตรหรอสายวด 1เสน

7 ยางรดของ 5เสน 16 เทปกาวหรอเทปใส 1มวน

8 เชอกฟาง 1มวน 17 นาฬกาจบเวลา 1อน

9 ลวดเสนเลก 1เสน


ขนระบปญหา 1. กจกรรมน�าเขาสบทเรยน 1) ครอภปรายสถานการณพลงงานของประเทศไทยโดยเฉพาะการขาดแคลนน�ามนเชอเพลงซงมความ พยายามหาแหลงพลงงานอนมาทดแทนเพอใชในชวตประจ�าวนดงนนการหาพลงงานทดแทนมา พลงงานจากน�ามนเชอเพลงก�าลงไดรบความนยมในปจจบนครอาจใชค�าถามในการอภปรายดงน 1.1) ยกตวอยางสงของทตองอาศยน�ามนเชอเพลงในการท�างาน (แนวค�าตอบรถยนตรถจกรยานยนตเครองปมน�า) 1.2)พลงงานทจะสามารถน�ามาทดแทนพลงงานจากน�ามนเชอเพลงมอะไรบาง (แนวค�าตอบนกเรยนอาจตอบไดหลากหลายเชนไบโอดเซลไฟฟาพลงงานชวมวล) 2) ครยกประเดนเกยวกบรถยนตทใชไฟฟาเปนแหลงพลงงานครน�าอภปรายการท�างานของรถไฟฟา พรอมใชรปกลไกการท�างานของรถไฟฟามาประกอบการอภปรายโดยอาจใชค�าถามดงน 2.1) รถไฟฟามกลไกการท�างานแตกตางจากรถทใชน�ามนเชอเพลงอยางไร (แนวค�าตอบ รถไฟฟาใชไฟฟาเปนแหลงพลงงานใหมอเตอรไฟฟาหมนเพอท�าใหลอรถเคลอนทได


59

สวนรถทใชน�ามนเชอเพลงใชการเผาไหมของน�ามนเชอเพลงท�าใหเพลาและลอรถเคลอนทได 2.2) องคประกอบส�าคญของรถไฟฟาคออะไร (แนวค�าตอบแหลงเกบพลงงานไฟฟาหรอแบตเตอรเพอเกบพลงงานไฟฟาจากการชารจกบ ไฟฟาทใชในบานและมอเตอรไฟฟา) 2.3) ขอดของรถไฟฟาเมอเทยบกบรถทใชน�ามนเชอเพลงเปนอยางไร (แนวค�าตอบรถไฟฟาไมปลอยมลพษ) 3) ครชแจงประเดนเกยวกบการใชแบตเตอรเพอเกบพลงงานไฟฟาในรถยนตยงมขอจ�ากดในเรองของ ระยะการใชงานทจ�ากดตอการชารจไฟฟาแตละครงดงนนจงตองออกแบบรถยนตใหใชพลงงานทม อยในแบตเตอรอยางจ�ากดในคมคาทสด 4) ครชแจงจดประสงคของกจกรรมวานกเรยนจะไดสรางรถของเลนไฟฟาเพอใหวงไดเรวทสดโดยใช พลงงานไฟฟาจากถานไฟฉายทอยอยางจ�ากดครทบทวนความรทเรยนมาแลวเกยวกบการตอวงจร ไฟฟาอยางงายโดยใหนกเรยนบอกวธการตอวงจรไฟฟาใหหลอดไฟสวางโดยใชถานไฟฉาย1กอนและ หลอดไฟขนาด2.5Vและครอาจใชค�าถามดงน 4.1) สวนประกอบของวงจรไฟฟามอะไรบาง (แนวค�าตอบแหลงก�าเนดไฟฟาสายไฟและหลอดไฟ) 4.2) การตอวงจรไฟฟาแบบใดทท�าใหหลอดไฟสวางเพราะเหตใด (แนวค�าตอบการตอวงจรแบบปดโดยตอสายไฟกบขวบวกของแหลงก�าเนดไฟฟาปลายอก ดานหนงของสายไฟตอเขากบหลอดไฟ ในขณะทสายไฟอกเสนหนงตอกบขวลบของแหลง ก�าเนดไฟฟา ปลายอกดานหนงตอเขากบหลอดไฟท�าใหมเสนทางครบวงจร กระแสไฟฟา ไหลผานไดครบรอบ) 4.3) วงจรปดและวงจรเปดตางกนอยางไร (แนวค�าตอบวงจรปดเปนวงจรทกระแสไฟฟาไหลผานไดครบเสนทางอปกรณไฟฟาจะท�างาน ไดแตวงจรเปดนนกระแสไฟฟาไหลผานไมครบเสนทางท�าใหอปกรณไฟฟาไมสามารถท�างาน ได) 5) ครน�าเขาสกจกรรมวานอกจากอปกรณไฟฟาทเราคนเคยเชนหลอดไฟทใชถานไฟฉายเพยงกอนเดยว เปนแหลงก�าเนดไฟฟาแลวยงมอปกรณไฟฟาอนๆ ทตองอาศยเซลลไฟฟาหรอถานไฟฉายหลายกอน ตอกนเพอเปนแหลงก�าเนดไฟฟา เชน รถของเลน ครน�าตวอยางรถของเลนใหนกเรยนสงเกต โครงสรางสวนประกอบของรถของเลนวามอะไรบาง 6) ครถามความรเดมของนกเรยนเกยวกบปจจยทมผลตอการเคลอนทของรถของเลนไฟฟาโดยอาจใช ค�าถามดงน 6.1) การใชถานไฟฉายหลายกอนตอกนกบการใชถานไฟฉายกอนเดยวจะท�าใหเกดผลตอการท�างาน ของรถของเลนแตกตางกนหรอไมอยางไร (แนวค�าตอบขนอยกบความคดของนกเรยน)


60

6.2)การตอถานไฟฉายมากกวา1กอนแบบใดทท�าใหไดพลงงานไฟฟามากขน (แนวค�าตอบขนอยกบความคดของนกเรยน) 6.3)ปจจยใดบางในการสรางรถของเลนทมผลท�าใหของรถของเลนเคลอนทไดเรวทสด (แนวค�าตอบค�าตอบมไดหลากหลายเชนน�าหนกและรปทรงรถของเลนจ�านวนถานไฟฉาย และวธการตอถานไฟฉาย 6.4)หากจะออกแบบรถของเลนไฟฟาเพอแขงขนวารถคนใดเคลอนทไดเรวทสดจะตองออกแบบ รถของนกเรยนอยางไร (แนวค�าตอบขนอยกบความคดของนกเรยน) 6.5) นกเรยนจะทราบไดอยางไรวารถคนใดเคลอนทไดเรวทสด (แนวค�าตอบสามารถทดสอบไดหลายวธเชนปลอยรถพรอมกนแลวดวารถคนใดเขาเสนชย กอนหรอปลอยรถและจบเวลาทละคนวาจากจดเรมตนจนถงเสนชยใชเวลาเทาไหรรถคน ไหนใชเวลานอยทสดแสดงวาเรวทสด) 7)ครแบงนกเรยนออกเปนกลมกลมละ4คนคละความสามารถและเพศจากนนครแจกรถของเลน ใหนกเรยนกลมละ1ชดเพอประกอบโครงชวงลางของรถซงประกอบดวยมอเตอรไฟฟาลอเพลา และเฟองโดยในขนนครอาจตองอธบายการท�างานของชนสวนตางๆ

2. กจกรรมระบปญหา 8) ครก�าหนดปญหาใหนกเรยนแตละกลมดงน “ใหนกเรยนสรางรถของเลนใหวงไดเรวทสดโดยใชถานไฟฉาย2กอนและรถจะตองรบน�าหนก บรรทกดนน�ามน3กอนโดยมงบประมาณไมเกน200บาท” (ครพจารณาระหวางจ�านวนดนน�ามนกบรถของเลนทใชในกจกรรมตามความเหมาะสม) 9) ครชแจงเกณฑการใหคะแนนการออกแบบและสรางรถของเลนโดยมหวขอในการพจารณา4หวขอ คอความเรวของรถตนทนวสดทใชขนตอนการท�างานและการน�าเสนอขอมล

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 10) ครใหนกเรยนแตละกลมสบคนขอมลเกยวกบปจจยทท�าใหรถเคลอนทไดเรวเชนเรองพลงงานไฟฟา รปทรงและความสมดลของตวรถแลวน�ามาอภปรายกนในกลมเพอน�าไปออกแบบรถ

ขนออกแบบวธการแกปญหา 11) ครใหแตละกลมวาดแบบรถและอธบายการตอวงจรไฟฟาพรอมทงระบรายการวสดและจ�านวนทใช เพอค�านวณตนทน 12) ครใหแตละกลมน�าเสนอโดยเรมจากน�าเสนอวามปญหาหรอความตองการอะไรแลวมแนวทางใน การแกปญหาอยางไรซงประกอบดวยรปแบบของรถของเลนพรอมทงรายละเอยดวสดและตนทน


61

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 13) ครใหแตละกลมวางแผนการท�างานกอนลงมอสรางจากนนจงสรางรถของเลนโดยใชวสดตามทได ออกแบบภายในเวลา 2 ชวโมง ทงน นกเรยนทกกลมตองเกบเศษวสดเหลอใชเพอน�าไปประเมน ความคมคาของวสดทใชไป

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 14) เมอสรางเสรจแลวแตละกลมน�ารถของเลนไฟฟามาทดสอบการท�างานหากรถไมเคลอนทหรอ เคลอนทชาใหปรบปรงแกไขโดยมเวลาปรบปรงแกไข30นาทนกเรยนบนทกวธการปรบปรงแกไข ในใบกจกรรมแลวน�ามาทดสอบอกครง 15) ครใหนกเรยนทกกลมประเมนตนทนทใช เพอเปนขอมลส�าหรบใชประเมนชนงานตามเกณฑท ก�าหนดไว 16) ครจดแขงขนโดยรถของเลนไฟฟาของกลมไหนเขาเสนชยกอนเปนผชนะ

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหา หรอชนงาน 17) ครใหแตละกลมน�าเสนอผลงานและอธบายในประเดนตอไปน 17.1) รถของเลนของกลมเคลอนทไดเรวตามทตองการหรอไมอยางไร 17.2)หลกการหรอปจจยใดทกลมน�ามาพจารณาในการสรางรถใหวงไดเรวทสดและปจจยนนท�าให รถวงไดเรวตามทตองการหรอไมอยางไร 17.3) ถาจะปรบปรงใหรถของเลนวงไดเรวขนอกจะท�าอยางไร 18) ครใหนกเรยนรวมกนสรปประเดนและความรทไดจากการสรางรถของเลนไฟฟาโดยครใชค�าถาม ดงน 18.1) การตอวงจรไฟฟาในรถของเลนไฟฟาเปนอยางไร (แนวค�าตอบ ตอถานไฟฉายเขากบแผนโลหะทตดอยกบมอเตอรไฟฟา ท�าใหครบวงจร มอเตอรไฟฟาท�างานได) 18.2) การตอเซลลไฟฟาใหมพลงงานมากขนท�าไดอยางไรและเรยกการตอแบบนวาอยางไร (แนวค�าตอบ ตอเซลลไฟฟาโดยใหขวลบของเซลลไฟฟาตอกบขวบวกของเซลลไฟฟาอก อนหนงเรยงกนไปเรยกวาการตอเซลลไฟฟาแบบอนกรม) 18.3) การตอเซลลไฟฟาแบบอนกรมท�าใหเกดผลอยางไรตอการเคลอนทของรถของเลน (แนวค�าตอบมพลงงานไฟฟาเพมขนท�าใหรถเคลอนทไดเรวขน) 18.4) ปจจยใดบางทมท�าใหรถของเลนไฟฟาวงไดเรวและมผลอยางไร (แนวค�าตอบน�าหนกของแบตเตอรพลงงานไฟฟาจากแบตเตอรรปรางของรถของเลน ความสมดลของตวรถ)


62




4 3 2 1

1.การระบปญหา

และเสนอแนวทาง

ในการแกปญหา

ระบปญหาหรอ

ความตองการได

ตรงกบหวขอท

ก�าหนดและเสนอ

แนวทางใน

การแกปญหาได

สอดคลองกบปญหา

หรอความตองการ

อยางครบถวน

สมบรณ


ความตองการได

ตรงกบหวขอท

ก�าหนดและเสนอ

แนวทางในการแก

ปญหาได

สอดคลองกบ

ปญหาหรอความ

ตองการไดเปน

สวนใหญ


ความตองการไดตรง

กบหวขอทก�าหนดแต

เสนอแนวทางในการ

แกปญหาไดสอดคลอง

กบปญหาหรอความ

ตองการเปนสวนนอย

ระบปญหาหรอความ

ตองการไดไมสมบรณ

และเสนอแนวทาง

ในการแกปญหาไม


ปญหาหรอความ

ตองการ

2.การเลอกวธการ เลอกวธการแกไข

ไดสอดคลองกบ

ปญหาหรอ

ความตองการ

น�าไปสรางไดจรง

วสดทเลอกใช

เหมาะสมกบ

ชนงานทสราง

เลอกวธการแกไข

ไดสอดคลองกบ




วสดทเลอกใช

เหมาะสมกบ

ชนงานทสรางได

เปนสวนใหญ

เลอกวธการ

แกไขได

สอดคลองเปน

บางสวนน�าไป

สรางไดจรง

แตเลอกวสด

ไมเหมาะสมกบ


เลอกวธการแกไข

ไมสอดคลองกบ




แตวสดทเลอกใช

ไมเหมาะสมกบ


3.การออกแบบ ไดภาพราง3มต

สอดคลองกบวธการ

แกปญหาหรอสนอง


แสดงรายละเอยด

รปรางขนาดความ

กวางความยาว

ความสงและหนวย

ในการวดขนาด

ไดภาพราง3มต


วธการแกปญหา

หรอสนองความ

ตองการแตขาด

รายละเอยดดานรป

รางหรอขนาดหรอ

หนวยในการวดขนาด





ตองการแตขาด

รายละเอยดทงรปราง

ขนาดหนวยในการวด

ขนาด


ทไมสอดคลองกบ



ตองการ


63

สอและแหลงเรยนร 1. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลยกระทรวงศกษาธการ.หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน การออกแบบและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 6.กรงเทพมหานคร:โรงพมพครสภาลาดพราว,2553.



4 3 2 1

4.การวางแผนและ

ด�าเนนการสรางชนงานโดยมการวางแผนในการท�างานและปฏบตงานตามกระบวนการท�างานไดอยางเหมาะสม

สรางชนงานโดยมการวางแผนในการท�างานเปนสวนใหญและปฏบตงานตามกระบวนการท�างานได

สรางชนงานโดยไมมการวางแผนในการท�างานและปฏบตงานตามกระบวนการท�างานไดบางสวน

สรางชนงานโดย

ไมมการวางแผน

ในการท�างาน

และปฏบตงานได

แตไมเปน

กระบวนการ

5.การทดสอบและ

ปรบปรงแกไข

ชนงานหรอวธการ

ใชงานไดดไมตอง

ปรบปรงแกไข

ชนงานหรอวธการ

ตองปรบปรง

แกไขหลายครง

จงจะท�างานไดด

ชนงานหรอวธการท

น�ามาปรบปรง

แกไขแลวใชงาน

ไดเปนบางสวน

ชนงานหรอวธการท

น�ามาปรบปรง

แกไขแลวยงคง

ใชงานไมได

6.การน�าเสนอ รปแบบการน�าเสนอ

สอความหมายเรอง

การตอวงจรไฟฟา

ของรถของเลนไฟฟา

ใหผอนเขาใจถก

ตองชดเจนอธบาย

เหตผลของแนวคด

ได

รปแบบการน�าเสนอ

สอความหมายใหผ

อนเขาใจไดชดเจน

อธบายเหตผลของ

แนวคดเรองการตอ

วงจรไฟฟาของรถ

ของเลนไฟฟาไดถก

ตองบางสวน


สอความหมายใหผ

อนเขาใจไดไมชดเจน



วงจรไฟฟาของรถของ

เลนไฟฟาไดถกตอง

บางสวน


สอความหมายไม

ถกตองไมชดเจน



วงจรไฟฟาของรถ

ของเลนไฟฟาไมได

7. การเคลอนทของ

รถของเลน

รถสามารถวงไดตรง

และเรวทสด


และเรวปานกลาง


แตไมเรว

รถไมสามารถวงได

ตรงและไมเรว

8.ตนทนในการ

สรางรถของเลน

ใชตนทนไมเกนท

ก�าหนดไว

ใชตนทนเกนจาก

ทก�าหนดนอยกวา

รอยละ5


ทก�าหนดระหวาง

รอยละ5-10


ทก�าหนดมากกวา

รอยละ10


64

หวขอ 4 3 2 1

1.การเคลอนทของรถของเลน

2.การน�าเสนอขอมล

3.ตนทนวสดในการสรางรถของเลน

หวขอ 4 3 2 1

1.1การก�าหนดปญหา

1.2การเลอกวธการ

1.3การออกแบบและปฏบตการ

1.4 สรางชนงานจากภาพราง โดยวางแผนในการท�างาน และปฏบตงานตามกระบวนการท�างานอยางเหมาะสม

1.5การปรบปรงแกไข

แบบสงเกตชนงำนของนกเรยน

เกณฑการประเมนผล คะแนนรวม10–12 คะแนน หมายถง ดมาก คะแนนรวม5–10 คะแนน หมายถง ด คะแนนรวมต�ากวา5 คะแนน หมายถง ตองปรบปรง

ท�าเครองหมายในชองคะแนน

คะแนนรวม..................................

แบบสงเกตกระบวนกำรท�ำงำนของนกเรยน

เกณฑการประเมนผล คะแนนรวม15–20 คะแนนหมายถง ดมาก คะแนนรวม8–14 คะแนนหมายถง ด คะแนนรวมต�ากวา8 คะแนนหมายถง ตองปรบปรง

ท�าเครองหมายในชองคะแนน

คะแนนรวม................................

เลนลอวงกลม


สาระส�าคญ ลอวงกลมหรอตลกลอเปนการละเลนพนบานของไทยอปกรณในการเลนประกอบไปดวยวงลอและไมต ทท�าจากไมไผ ลอวงกลมมวธการเลนโดยการออกแรงใชไมตหรอผลกทขอบของวงลอ ท�าใหวงลอเคลอนท สามารถน�าวสดอปกรณอนๆ ทเหมาะสมมาใชในการท�าลอวงกลมแทนวสดทท�าจากไมไผในการแขงขนเลนลอวงกลมสามารถก�าหนดระยะทางในการแขงขนโดยใชหนวยทไมใชหนวยมาตรฐานในการวดและบอกระยะทาง



1. สงเกตระบและจ�าแนกวสดทใชท�าของเลนของใชในชวตประจ�าวนตามลกษณะทสงเกตได

2. สงเกตและอธบายผลของการออกแรงทมตอการเคลอนทหรอ รปรางของวตถ

1. วดและบอกความยาวของสงตางๆโดยใชหนวยทไมใชหนวยมาตรฐาน

1. เลอกใชสงของเครองใชไดถกตองตามหนาทใชสอยและปลอดภย

หมายเหต:*ตวชวดเทคโนโลย(T)ในทนจะรวมตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลยและสาระเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ในขณะทวศวกรรมศาสตร (E) ไมไดปรากฏในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน แตกระบวนการออกแบบ เชงวศวกรรมสามารถเทยบเคยงไดจากกระบวนการเทคโนโลยในตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลย


11



- วสดทใชท�าของเลนของใชมลกษณะทปรากฏเชนสรปรางผวสมผสเหมอนหรอแตกตางกน

- การออกแรงท�าใหวตถเคลอนท

- การวดระยะทางโดยใชหนวยทไมใชหนวยมาตรฐาน

- การเลอกใชสงของเครองใชรอบตวไดถกตองตามหนาทใชสอยชวยใหท�างานไดตามตองการและปลอดภย



จดประสงคของกจกรรม 1. สงเกตและระบลกษณะทปรากฏของวสดทน�ามาใชเปนของเลนลอวงกลม 2. สงเกตและอธบายผลของการออกแรงทมตอการเคลอนทของของเลนลอวงกลม 3. วดและบอกระยะทางในการแขงขนตลอวงกลมโดยใชหนวยทไมใชหนวยมาตรฐาน 4. ออกแบบวางแผนการเลนตลอวงกลมใหเขาเสนชยไดเรวทสด

E: วศวกรรมศาสตร - กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม

(การออกแบบวางแผนการเลนตลอวงกลมเพอใหเขาเสนชยไดเรวทสด)

M: คณตศาสตร - การวดและบอกระยะทาง

S: วทยาศาสตร*- การจ�าแนกวสด- ผลของการออกแรงทมตอการเคลอนท

T: เทคโนโลย- การเลอกใชสงของเครองใชตามหนาท

ใชสอย

เลนลอวงกลม


12



1วสดหรออปกรณทจะน�ามาใชแทนลอวงกลมไมไผเชนยางลอรถจกรยาน หวงยางหรอหวงฮลาฮปสายยางหรอทอพลาสตกหรอวสดอนทสามารถ ดดรปรางใหโคงงอได

1อน

2วสดหรออปกรณทจะน�ามาใชแทนไมตทเปนไมไผทมขนาดหรอความแขงแรงแตกตางกนเชนไมบรรทดกานลกโปงไมเสยบลกชนไมบลซา(หรอไมเนอออนชนดอน)ตะเกยบทอพลาสตกหรอวสดอนทหาไดในทองถน

1อน

3วสดหรออปกรณทมรปเรขาคณตอนๆหรอรปอนๆเชนลวดดดรปสเหลยมลวดดดรปสามเหลยมกรอบหนาตางกรอบรปกะละมงฝาโองฝาถงขยะ

1อน

4สงของทจะใชเปนหนวยในการวดระยะทางโดยเปนหนวยทไมใชหนวยมาตรฐานเชนขวดน�ากลองเกาอเชอกฟางทตดใหมความยาวเทาๆกน

1อน

5 เทปกาวและกรรไกร 1ชด

6 ชอลกหรอเชอกฟางส�าหรบก�าหนดจด 1รายการ

7 ไมเมตรหรอไมบรรทด 1อน

8 คอมพวเตอรเครองฉายและล�าโพง 1เครองตอหอง


ขนระบปญหา กจกรรมน�าเขาสบทเรยน 1. ครเปดวดโอคลปท1ตลกลอโดยไมตองเปดเสยงและเปดเฉพาะชวงทแสดงใหเหนภาพการตลกลอ

ดวยไมอยางชดเจน(จากนาทท2.43ถงนาทท3.24)ใหนกเรยนสงเกตและอภปรายรวมกนดงน - เดกๆทอยในวดโอคลปก�าลงเลนอะไร(แนวค�าตอบตลอใหหมนหรอกลง) - อปกรณการเลนมรปรางลกษณะอยางไร(แนวค�าตอบวงลอเปนรปวงกลมและไมตมรปรางเรยวยาว) - คดวาอปกรณการเลนท�ามาจากวสดอะไร (แนวค�าตอบ ท�าจากไม ไมไผ หรอจากวสดอน ๆ

ตามความคดของนกเรยน) - เพราะเหตใดวงลอจงเคลอนทได(แนวค�าตอบเพราะคนออกแรงตไปทวงลอ) - นกเรยนเคยเหนหรอเคยเลนการละเลนแบบนมากอนหรอไมอยางไร(แนวค�าตอบใหนกเรยน

ตอบหรอบอกเลาจากความรหรอประสบการณเดม)


13

- การละเลนนเรยกวาอะไร(แนวค�าตอบการเลนลอวงกลมหรอตลกลอซงนกเรยนอาจบอกชอไดหรอไมได)

2. ครสรปวาการละเลนนเปนการละเลนพนบานของไทย ซงมชอเรยกวา การเลนลอวงกลม หรอ ตลกลอ

3. ครเปดวดโอคลปท 2 การละเลนเดกไทยตลกลอ เพออธบายการละเลนตลกลอ แลวน�านกเรยนอภปรายรวมกนดงน

- การเลนตลกลอหรอลอวงกลมใชอปกรณทท�ามาจากวสดอะไร(แนวค�าตอบไมไผและไม) - มวธการเลนอยางไร (แนวค�าตอบ ใชไมตลกลอใหกลงไปขางหนา แลวคอยวงตามและใชไมต

ไปขางหนา) - เลนทบรเวณใดไดบาง(แนวค�าตอบกลางแจงกลางสนามลานกวางๆ)

กจกรรมระบปญหา 4. ครน�านกเรยนอภปรายวาหากจะแขงขนตลอวงกลมใหเขาเสนชยไดเรวทสดโดยนกเรยนจะตองหา

อปกรณเองนกเรยนคดวาจะท�าไดหรอไมและจะท�าอยางไร

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 5. ครน�านกเรยนอภปรายเกยวกบอปกรณทจะใชในการเลนลอวงกลมในประเดนตางๆตอไปน - มอปกรณอะไรบางทใชในการเลนลอวงกลม(แนวค�าตอบวงลอและไมต) - นกเรยนคดว าจะไปหาวงลอและไมตทท�าจากไมไผ ได หรอไม และหาไดจากทไหน

(แนวค�าตอบนกเรยนอาจตอบตามความคดเหนอยางอสระเชนไปหาซอทรานใหผปกครองท�ามาให)

- หากไมมวงลอไมไผและไมตทท�าจากไมนกเรยนคดวาจะสามารถน�าสงของอนๆ ทมอยรอบตวมาใชท�าเปนของเลนแบบเดยวกบลอวงกลมไดหรอไมอยางไร

- นกเรยนคดวาจะใชสงใดไดบาง(แนวค�าตอบเชนลอพลาสตกหวงยางหวงฮลาฮป) - สงทจะน�ามาใชควรจะมลกษณะเปนอยางไร (แนวค�าตอบ เชน มรปรางเปนวงกลมคลาย

วงลอแขงผวเรยบ) - สงของทมรปรางเรขาคณตแบบอน ๆ จะสามารถน�ามาใชไดหรอไม และผลทไดจะเหมอน

หรอแตกตางจากลอทเปนรปวงกลมอยางไร (แนวค�าตอบ เชน รปสเหลยม รปสามเหลยม รปแปดเหลยมอาจน�ามาใชไดผลทไดจะแตกตางจากลอรปวงกลม)

6. ใหนกเรยนเสนอสงของทจะน�ามาใชเปนอปกรณส�าหรบการเลนลอวงกลม และใหเสนอวาจะไปหาสงของเหลานนมาจากทไหนเชนหาวงลอโดยใชยางลอรถจกรยานหวงยางหรอหวงฮลาฮปและหาไมตโดยใชไมบรรทดหรอทอพลาสตก โดยหามาจากทบาน รอบโรงเรยน รานขายของเกา หรออาจจะไปหาซอวสดจากรานขายวสดอปกรณมาประดษฐเองเชนกระดาษแขงทอพลาสตกหรอสายยาง


14

7. ครอาจใหการบานนกเรยนไปรวบรวมและจดเตรยมวสดอปกรณส�าหรบน�ามาท�าเปนวงลอและไมตโดยอาจใหนกเรยนแบงกลมไปหาวสดอปกรณจากทบานหรอแหลงตางๆมาอยางนอยกลมละ1ชดหรอครและนกเรยนรวมกนออกไปหาและรวบรวมวสดอปกรณทอยในบรเวณโรงเรยนหรอครอาจจดเตรยมวสดอปกรณมาลวงหนาเพอประหยดเวลา

8. หลงจากทนกเรยนและครรวมกนจดเตรยมวสดอปกรณมาแลวใหนกเรยนรวมกนสงเกตและอภปรายเกยวกบวสดอปกรณทไดรวบรวมมาดงน

- สงของทไดไปรวบรวมมามอะไรบาง - สงของเหลานท�ามาจากอะไร - สงของเหลานมลกษณะเปนอยางไร 9. ใหนกเรยนเลอกวาควรจะน�าสงใดมาใชเปนวงลอและสงใดมาใชเปนไมตเพราะเหตใด 10. แบงนกเรยนออกเปนกลมใหแตละกลมเลอกสงของมาทดสอบการเลนตามความคดของนกเรยนโดย

ครใหเวลาประมาณ15-20นาท 11. ครอาจจดเตรยมวสดอปกรณทมรปเรขาคณตแบบอนๆเชนทรงสเหลยมมมฉากทรงกระบอกมา

ใหนกเรยนไดลองเลนเพอเปรยบเทยบกบวสดอปกรณทมรปคลายรปวงกลมวามการเคลอนทเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร

12. ครอาจจดเตรยมวงลอทมเสนผานศนยกลางแตกตางกน เชนวงลอใหญและวงลอเลก ใหนกเรยนลองเลนและสงเกตวามการเคลอนทเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร และอาจใหนกเรยนลองวดวาในระยะทางทก�าหนดวงลอแตละขนาดสามารถหมนไดกรอบ

13. ระหวางทนกเรยนลองใชวสดตาง ๆ ทดสอบการเลน ครควรกระตนใหนกเรยนสงเกตวาควรจะ ตวงลออยางไรจงจะท�าใหวงลอเคลอนทไปขางหนาไดเรวทสด

14. หลงจากทดลองเลนใหนกเรยนอภปรายเพอสรปรวมกนโดยครอาจบนทกค�าตอบของนกเรยนในรปของแผนผงความคดและใชค�าถามดงน

- จากสงของทจดเตรยมมามอะไรบางทสามารถน�ามาใชเลนแทนลอวงกลมทท�ามาจากไมไผได - สงของทน�ามาเปนวงลอคออะไรท�ามาจากวสดอะไรและมลกษณะเปนอยางไรจงจะใชเลนได - สงของตางๆทน�ามาเลนเปนวงลอสามารถเคลอนทไดเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร - สงของแตละชนทใชน�ามาเปนไมตท�ามาจากวสดอะไรและมลกษณะเปนอยางไรจงจะใชเลนได - สงของทจะน�ามาใชเลนลอวงกลมใหเคลอนทไปไดดควรมลกษณะเปนอยางไร - ในการตวงลอควรตอยางไรจงจะท�าใหวงลอเคลอนทไปไดเรว 15. ครและนกเรยนรวมกนก�าหนดระยะทางของการแขงขนและวธการวดระยะทาง โดยอภปรายวา

นกเรยนตองการใหมระยะทางจากจดเรมตนไปถงเสนชยไกลเทาใดและนกเรยนคดวาจะมวธการวดระยะทางไดอยางไรหรอควรจะใชหนวยวดหรอเครองมออะไรในการวดระยะทาง(นกเรยนอาจเสนอเครองมอและวธการเชนใชวธการนบกาวใชไมทมขนาดเทาๆ กนหรอเชอกทมความยาวเทากนมาเปนตววด ส�าหรบระยะทางในการแขงขนทรวมกนก�าหนดควรก�าหนดระยะทางทยาวเพยงพอเพอใหเหนความแตกตางระหวางการใชวงลอทมขนาดใหญและเลกแตกตางกน)


15

16. ครและนกเรยนรวมกนเตรยมอปกรณการวดระยะทางแลวครน�านกเรยนไปยงบรเวณทจะใชแขงขน ใหนกเรยนชวยกนวดและก�าหนดต�าแหนงจดเรมตนและจดสนสดดวยการขดเสนดวยชอลกหรอขงเชอกฟาง

17. ครทบทวนกบนกเรยนวา จะท�าการแขงขนหาผทตลอวงกลมเขาเสนชยไดเรวทสดในระยะทางทรวมกนก�าหนดขนโดยใหนกเรยนใชวสดอปกรณตางๆทไดรวบรวมกนมาและไดลองเลนไปแลว

ขนออกแบบวธการแกปญหา 18. ครแบงนกเรยนออกเปนกลมใหนกเรยนแตละกลมชวยกนระดมความคดเพอออกแบบวางแผนโดย

ตดสนใจวาจะใชวสดอปกรณอะไรเพราะเหตใดและจะมวธการเลนอยางไรในการตลอวงกลมไปใหถงเสนชยไดเรวทสด

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 19. เมอนกเรยนแตละกลมออกแบบวธการแลวใหนกเรยนจดเตรยมอปกรณตามทไดวางแผนไว

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 20. ครใหนกเรยนแตละกลมลองน�าอปกรณทเตรยมไวมาทดสอบการเลนในบรเวณทก�าหนดขนตาม

วธการทไดออกแบบไวอยางอสระเปนระยะเวลาพอสมควร 21. ครทบทวนกตกาและใหผเลนจากแตละกลมเขาประจ�าทและท�าการแขงขนโดยเรมตลอวงกลมจาก

จดเรมตนพรอมกนแลวคอยสงเกตวาผเลนของกลมไหนเขาเสนชยเปนกลมแรก 22. หลงจากเสรจการแขงขนรอบแรก ใหนกเรยนแตละกลมชวยกนระดมความคดและปรบปรงวธการ

เลนหรอเปลยนอปกรณตามความคดของแตละกลม 23. ใหผเลนจากแตละกลมมาแขงขนอกรอบหนง

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหาหรอชนงาน 24. เมอเสรจการแขงขนแลวใหตวแทนกลมทชนะการแขงขนออกมาแสดงอปกรณและบอกเลาใหเพอน

ฟงในประเดนตอไปน - นกเรยนใชอปกรณอะไรมาท�าเปนวงลอและไมตอปกรณนนท�ามาจากวสดอะไร - เพราะเหตใดนกเรยนจงเลอกอปกรณนนมาใช - ในการตนกเรยนมวธการอยางไรจงสามารถตลอวงกลมใหเขาเสนชยไดเรวทสด(อาจใหตวแทน

กลมสาธตวธการตใหเพอนด) 25. ครน�านกเรยนอภปรายสรปสงทไดเรยนรเกยวกบกจกรรมเลนลอวงกลมในประเดนตอไปน - นกเรยนไดเรยนรอะไรจากการท�ากจกรรมน (แนวค�าตอบ การออกแรงท�าใหวตถเคลอนท

รปรางเรขาคณต การเลอกใชวสด การวดความยาว การออกแบบวธการเลนเพอแขงขน การท�างานเปนทม)

- ลอวงกลมเคลอนทไดอยางไร - มสงของหรอวสดอะไรบางทสามารถน�ามาใชแทนลอวงกลมทท�าจากไมไผ และสงเหลานนม

ลกษณะเปนอยางไร


16

- มสงของหรอวสดอะไรบางทสามารถน�ามาใชแทนไมตทท�าจากไมและสงเหลานนมลกษณะเปนอยางไร

- การวดระยะทางท�าไดอยางไร - การแขงขนเลนลอวงกลมใหเขาเสนชยไดอยางรวดเรวท�าไดอยางไร


รายการประเมน เครองมอทใชประเมน



1.การระบลกษณะทปรากฏและวสดทน�ามาใชเปนของเลนลอวงกลม

แบบสงเกตการตอบค�าถาม

ระบลกษณะทปรากฏและระบวสดของสงของแตละชนไดแตยงไมคอยตรงตามความเปนจรงและขาดรายละเอยด

ระบลกษณะทปรากฏและระบวสดของสงของแตละชนไดตรงตามความเปนจรงอยางมรายละเอยด1-2ประการ

ระบลกษณะทปรากฏและระบวสดของสงของแตละชนไดตรงตามความเปนจรงอยางมรายละเอยด3ประการขนไป

2.การอธบายผลของการออกแรงทมตอการเคลอนทของของเลนลอวงกลม

แบบสงเกตการตอบค�าถาม

ไมสามารถอธบายผลของการออกแรงทมตอการเคลอนทของของเลนลอวงกลม

อธบายผลของการออกแรงทมตอการเคลอนทของของเลนลอวงกลมไดโดยครคอยชแนะ

อธบายผลของการออกแรงทมตอการเคลอนทของของเลนลอวงกลมไดดวยตนเอง

3.การวดและบอกระยะทางในการแขงขนตลอวงกลมโดยใชหนวยทไมใชหนวยมาตรฐาน

แบบสงเกตพฤตกรรมระหวางท�ากจกรรม

ไมสามารถวดและบอกระยะทางในการแขงขนตลอวงกลมโดยใชหนวยทไมใชหนวยมาตรฐานไดอยางถกตอง

วดและบอกระยะทางในการแขงขนตลอวงกลมโดยใชหนวยทไมใชหนวยมาตรฐานไดอยางถกตองโดยครคอยชแนะ

วดและบอกระยะทางในการแขงขนตลอวงกลมโดยใชหนวยทไมใชหนวยมาตรฐานไดอยางถกตองดวยตนเอง

4.การออกแบบวางแผนการเลนตลอวงกลมใหเขาเสนชยไดเรวทสด

แบบสงเกตพฤตกรรมระหวางท�ากจกรรม

ไมสามารถออกแบบและวางแผนรวมกนในกลมไดอยางสมเหตสมผล

ออกแบบและวางแผนรวมกนในกลมไดอยางสมเหตสมผลโดยครคอยชแนะ

ออกแบบและวางแผนรวมกนในกลมไดอยางสมเหตสมผลดวยตนเอง


17

ขอเสนอแนะในการจดกจกรรม • ในกรณทครหาวดโอคลปเองควรจดหาวดโอคลปทแสดงใหเหนลกษณะของอปกรณวธการเลนและ

การเคลอนทของลอวงกลมไดอยางชดเจน • ในกรณทครสามารถหาอปกรณลอวงกลมของจรงมาไดควรจดเตรยมอปกรณมาใหนกเรยนไดท�าการ

สงเกตและลองเลน • หากครไมสามารถจดเตรยมคอมพวเตอร เครองฉายและล�าโพง ใหครจดเตรยมภาพและขอมลเพอ

ใชในการอธบายเกยวกบการเลนลอวงกลมหรอตลกลอใหกบนกเรยน

สอและแหลงเรยนร: 1. วดโอคลปการเลนละของเดกไทยทเลนลอวงกลม 1) ตลกลอwww.youtube.com/watch?v=DMv0x8YzEEU 2) การละเลนเดกไทยตลกลอwww.youtube.com/watch?v=2pEpSTdwYLM 2. แหลงทมวสดอปกรณซงสามารถน�ามาใชเปนวงลอและไมต เชน ภายในบาน บรเวณรอบโรงเรยน

รานคารานขายของเการานขายวสดอปกรณตางๆ


18


สาระส�าคญ การเลอกวสดส�าหรบสรางเรอจ�าลองควรค�านงถงสมบตของวสดทน�ามาประดษฐเปนเรอทสามารถกนน�าไดนอกจากนการสรางเรอใหบรรจน�าไดตามปรมาณทตองการตองมความร ความเขาใจ เรองการวดปรมาตรน�าโดยการตวงเปนลตรหรอมลลลตร และใชกระบวนการออกแบบเชงวศวกรรมเขามาชวยในการสรางอปกรณตางๆทใชในการวดตดตดยดส�าหรบสรางเรอ เชน ไมบรรทดกรรไกร เทปใสควรเลอกใชตามวตถประสงคอยาง ถกตองและปลอดภย



1. ตงค�าถามและทดลองเพออธบายและเปรยบเทยบสมบตบางประการของวสด

1. เปรยบเทยบปรมาตรของสงตางๆและความจของภาชนะเปนลตร

1. สรางของเลนของใชอยางมความคดสรางสรรคตามกระบวนการเทคโนโลยโดยถายทอดความคดเปนภาพราง2มต

หมายเหต:*ตวชวดเทคโนโลย(T)ในทนจะรวมตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลยและสาระเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ในขณะทวศวกรรมศาสตร (E) ไมไดปรากฏในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานแตเปนการน�ากระบวนการออกแบบเชงวศวกรรมมาใชซงสามารถเทยบเคยงไดจากกระบวนการเทคโนโลยในตวชวดสาระการออกแบบและเทคโนโลย

เรอบรรทกน�า


19



- วสดตางชนดกนมสมบตบางประการเหมอนกนและบางประการแตกตางกนเชนการดดซบน�าวสดทดดซบน�าไดเชนกระดาษวสดทไมดดซบน�าหรอกนน�าไดเชนแผนพลาสตกจะน�าไปท�าสงของหรอเครองใชทกนน�าได

- ปรมาตรของของเหลวเชนน�าสามารถวดไดโดยการตวงมหนวยเปนลตรหรอมลลลตร

- การสรางของเลนหรอของใชอยางเปนขนตอนจะท�าใหนกเรยนท�างานอยางเปนกระบวนการ

- การเลอกใชวสดใหเหมาะสมกบ การสรางชนงานการฝกฝนทกษะการสรางชนงานเชนการวดการตด การตดยดและการใชเครองมออยางถกวธและปลอดภย


E: วศวกรรมศาสตร- กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม

(การสรางเรอทบรรทกน�าได800มลลลตรและสามารถลากเรอใหเคลอนทไปมาโดยน�าไมเขาตวเรอเปนเวลาอยางนอย10วนาท)

M: คณตศาสตร- การวดปรมาตรและความจ

S: วทยาศาสตร*- สมบตของวสดเรองการดดซบน�า- การน�าวสดไปใชประโยชนไดอยางเหมาะสม

T: เทคโนโลย- การใชอปกรณในการวดตดตดยด อยางถกตองและปลอดภย

เรอบรรทกน�า



20

จดประสงคของกจกรรม 1. วดปรมาตรของน�าเปนลตรหรอมลลลตรไดอยางถกตอง 2. เลอกวสดทเหมาะสมตามสมบตของวสดในการสรางเรอบรรทกน�า 3. ออกแบบเรอบรรทกน�าโดยเขยนเปนภาพรางสองมตเพอถายทอดความคด 4. สรางและทดสอบประสทธผลของเรอบรรทกน�า 5. ใชอปกรณวดตดและตดยดอยางถกตองและปลอดภยในการสรางเรอบรรทกน�า




1 แผนอะลมเนยมฟอยลขนาดA4 1แผน 8 กะละมง 1ใบ

2 แผนพลาสตกใสขนาดA4 1แผน 9 ไมบรรทด 1อน

3กระดาษ70แกรมหรอ กระดาษปรฟขนาดA4

1แผน 10 กรรไกร 1เลม

4 ใบตองขนาดA4 1แผน 11 เทปใส 1มวน

5

แผนอะลมเนยมฟอยล,แผนพลาสตกใส,กระดาษ70แกรมหรอกระดาษปรฟและใบตองขนาด6เซนตเมตรx 6เซนตเมตร

อยางละ2แผน

12

ตวอยางภาชนะรปราง ตางๆทใสน�าไดเชน ขวดนมขวดน�าพลาสตกขนาดตางๆ

3ขนาด

6ถวยตวงหรอกระบอกตวงขนาด250มลลลตร500มลลลตรและ1,000มลลลตร

1ชด 13 ทเยบกระดาษ 1อน

7 หลอดดดน�า 1อน 14 เชอกขาวหรอเชอกมดกลอง 1เสน


ขนระบปญหา 1. ครน�าเขาสบทเรยนโดยเปดวดโอคลปขาวเกดเหตเรอบรรทกน�ามนลมในทะเล ใหนกเรยนดและ

อภปรายรวมกนในประเดนตอไปน • ขาวนเปนขาวเกยวกบอะไร


21

• นกเรยนคดวาอะไรคอสาเหตทท�าใหเรอลม (แนวค�าตอบเรอรวเรอไมแขงแรงเรอบรรทกน�าหนกเกนคลนลมแรง) • นกเรยนคดวาหากเรอบรรทกน�ามนลมและเกดน�ามนรวออกมาจะเกดผลอยางไรตอสงแวดลอม

(แนวค�าตอบมคราบน�ามนบนน�าท�าใหน�าสกปรกสตวตาย) • นกเรยนคดวาเรอทจะสามารถลอยน�าไดโดยไมลมควรมลกษณะอยางไร (แนวค�าตอบนกเรยนตอบตามความเขาใจของตนเองเชนเรอมขนาดใหญน�าหนกเบาหรอน�า

หนกมากไมรวแขงแรง) 2. ครแบงนกเรยนเปนกลมกลมละ3-5คนแลวน�าเขาสสถานการณวา “ถานกเรยนเปนวศวกรตองการสรางเรอทสามารถบรรทกน�าไดไมต�ากวา800มลลลตรและสามารถ

ลากเรอใหเคลอนทไปมาโดยน�าไมเขาตวเรอเปนเวลา10วนาทนกเรยนจะออกแบบเรอใหมรปทรงอยางไรและจะเลอกใชวสดอะไรบาง”

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 3. ครน�าอภปรายในประเดนตอไปน • เรอควรมรปทรงลกษณะอยางไร(แนวค�าตอบเชนทรงสเหลยมทรงสามเหลยม) • วสดทน�ามาสรางเรอมอะไรบางเพราะเหตใด(แนวค�าตอบไมเหลกพลาสตกผากระดาษ) • น�าหนกทบรรทกในเรอขนาดเลกและเรอขนาดใหญควรจะแตกตางกนอยางไร (แนวค�าตอบเรอเลกบรรทกน�าหนกไดนอยเรอใหญบรรทกน�าหนกไดมาก) 4. ครก�าหนดเงอนไขในการออกแบบและสรางเรอโดยใหนกเรยนเลอกวสดเพยง1ชนดจ�านวน1แผน

ขนาดเทากบกระดาษA4วสดทก�าหนดให ไดแกแผนอะลมเนยมฟอยล ใบตองแผนพลาสตกใสและกระดาษ

5. ครน�าอภปรายวาจากเงอนไขทก�าหนดใหนกเรยนจะตองใชความรอะไรบางในการออกแบบและสรางเรอ (แนวค�าตอบสมบตของวสดการวดปรมาตรรปทรงของเรอการออกแบบการสราง)

6. ครน�าวสดเชนกระดาษแขงแผนพลาสตกใสแผนอะลมเนยมฟอยลใบตองมาใหนกเรยนชวยกนสงเกตและพจารณาแลวตงค�าถามตอไปน

• วสดแตละชนดมสมบตอยางไร (แนวค�าตอบผวสมผสลนยดหยนแขง/ออนดดซบน�า/ไมดดซบน�า) • ถาตองการน�าวสดเหลานไปสรางเรอนกเรยนจะเลอกใชวสดอะไรเพราะเหตใด 7. ครหยดน�าปรมาณเทากนลงบนวสดทง4ชนดขนาด6เซนตเมตรX6เซนตเมตรนกเรยนสงเกต

และบนทกผลการดดซบน�าของวสดชนดตางๆลงในใบกจกรรมท1สมบตของวสด 8. ครน�าวสดทง4ชนดขนาด6เซนตเมตรX6เซนตเมตรมาทดลองลอยน�าเพอตรวจสอบวาวสด

ชนดใดไมสามารถลอยอยบนผวน�าไดโดยทงระยะเวลาใหเพยงพอทนกเรยนจะสงเกตเหนความแตกตางจากนนนกเรยนบนทกผลในใบกจกรรมท1สมบตของวสด


22

9. นกเรยนสงเกตวาวสดแตละชนดสามารถพบใหเปนรปรางตางๆไดงายหรอไมโดยครใหวสดแตละชนดกบนกเรยน

10. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบผลการทดลองโดยครตงค�าถามตอไปน • วสดทไมดดซบน�าคออะไรมลกษณะอยางไร (แนวค�าตอบใบตองแผนอะลมเนยมฟอยลแผนพลาสตกใสเนองจากมความเรยบมนลน) • วสดทดดซบน�าไดคออะไรมลกษณะอยางไร(แนวค�าตอบกระดาษเนองจากเปนเยอบางๆ) • วสดชนดใดทลอยน�าวสดใดทจมน�า(แนวค�าตอบแผนอะลมเนยมฟอยลแผนพลาสตกใสและ

ใบตองจะลอยน�าสวนกระดาษจะจมน�า) • วสดจมน�าเพราะเหตใด (แนวค�าตอบเนองจากกระดาษดดซบน�าไดจงมน�าหนกมากขนและท�าใหจมน�า) • วสดชนดใดน�ามาพบหรอขนรปไดงายเพราะเหตใด(แนวค�าตอบแผนอะลมเนยมฟอยลและ

กระดาษพบใหเปนรปตางๆไดงายเพราะมความออนและเรยบ) • วสดชนดใดน�ามาพบหรอขนรปไดยาก เพราะเหตใด (แนวค�าตอบ ใบตองพบไดยากเพราะม

เสนลายตามรปใบและจะฉกขาดงายแผนพลาสตกใสพบไดยากเพราะมความเหนยว) 11. ครใหนกเรยนแตละกลมระดมความคดวาจะใชวสดใดในการสรางเรอและเพราะเหตใด 12. ครกระตนความสนใจโดยการตงค�าถามใหนกเรยนอภปรายรวมกนวาจากสถานการณทก�าหนดวาเรอ

จะตองบรรทกน�าได800มลลลตรซงนกเรยนคดวาน�า800มลลลตรมปรมาณเทาใดเมอเปรยบเทยบกบปรมาณของน�าทบรรจในขวดน�าพลาสตกขนาดตางๆทมขายตามทองตลาดโดยครน�าตวอยางขวดน�าพลาสตกขนาดตางๆมาแสดงใหนกเรยนเพอใชเปนขอมลในการตอบค�าถาม

13. ครตงค�าถามเพอใหนกเรยนแสดงความคดเหนวา จะวดปรมาตรของน�าทบรรจอยในภาชนะตาง ๆไดอยางไร

14. ครอธบายและใหนกเรยนศกษาใบความรเรองการตวงและการอานปรมาตรซงสามารถหาปรมาตรของน�าไดโดยใชอปกรณส�าหรบวดปรมาตรของของเหลวเชนถวยตวงกระบอกตวงหรอเหยอกน�าทมขดแสดงระดบปรมาตรของของเหลวจากนนครสาธตโดยเทน�าลงในกระบอกตวงและอธบายการอานปรมาตรของน�าทมหนวยเปนลตรและมลลลตรโดยการอานปรมาตรจะตองใหระดบของสายตาตรงกบระดบของผวน�าในถวยตวง

15. นกเรยนท�าใบกจกรรมท2การตวงและการอานปรมาตรและน�าเสนอค�าตอบ 16. ครใหนกเรยนชวยกนคดวาถาตองการหาปรมาตรน�าในเรอทสรางขน โดยใชถวยตวงทครเตรยม

ใหจะมวธการอยางไร (แนวค�าตอบ ตวงน�ากอนเทลงเรอ, ดด/ตกน�าจากเรอขนมาใสถวยตวง, อานปรมาตรน�าทเหลอในถวยตวงหลงจากการเท)

17. ครใหนกเรยนฝกหาปรมาตรน�าทอยในภาชนะตางๆ เชนขวดน�าพลาสตกถวยพลาสตกแกวพลาสตกกลองโฟม

18. ครและนกเรยนรวมกนสรปความรเกยวกบการหาปรมาตรน�า


23

ขนออกแบบวธการแกปญหา 19. ครชแจงรายละเอยดเกยวกบการออกแบบเรอบรรทกน�าโดยเนนใหนกเรยนตระหนกถงความส�าคญ

ในการวางแผนและการออกแบบชนงานซงการออกแบบจะชวยใหเหนแนวทางในการสรางชนงานและชวยใหสามารถสรางชนงานไดงายยงขนการสรางชนงานอาจไมประสบความส�าเรจหากไมมการวางแผนและการออกแบบทชดเจนหรอไมไดท�าตามแบบทก�าหนดไว

20. ใหนกเรยนน�าความรจากการรวบรวมขอมลมาออกแบบเรอบรรทกน�าลงในใบกจกรรมท3ออกแบบกนกอน

21. นกเรยนแตละกลมน�าเสนอภาพรางทออกแบบไว

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 22. ครเนนใหนกเรยนเหนถงความส�าคญของการใชวสดอยางประหยดโดยเมอเลอกวสดใดในการสราง

เรอบรรทกน�าแลว จะไมสามารถเปลยนหรอขอเพมอก นอกจากวสดช�ารดเสยหายโดยไมไดเจตนาและควรใชอปกรณตางๆอยางระมดระวงเพอความปลอดภย

23. ใหนกเรยนมาหยบวสดทจะน�าไปสรางเรอบรรทกน�าตามทไดเลอกไว 24. ใหนกเรยนสรางเรอบรรทกน�าตามทไดออกแบบไว ครตดตามตรวจสอบการท�างานของแตละกลม

อยางใกลชด

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 25. เมอสรางเรอบรรทกน�าเสรจแลวใหแตละกลมตรวจสอบเรอของกลมตนโดยน�าเรอไปทดลองลอยใน

กะละมงบรรจน�าทครเตรยมไวใหโดยนกเรยนเตมน�าลงไปตามปรมาตรทตองการนกเรยนบนทกผลการทดสอบลงในแบบบนทกผลการทดสอบกจกรรมเรอบรรทกน�า

26. จากนนครและนกเรยนพจารณาผลการบนทกเพอน�ามาปรบปรงใหเรอมประสทธภาพดขนโดยตรวจสอบในประเดนตอไปน

• เรอสามารถลอยน�าไดหรอไม ถาเรอลอยไมไดเปนเพราะเหตใด ควรจะปรบปรงอยางไรใหเรอสามารถลอยได

• เรอสามารถบรรทกน�าไดในปรมาตร800มลลลตรและสามารถลากเรอใหเคลอนทไปมาโดยน�าไมเขาตวเรอเปนเวลา10วนาทไดหรอไม

27. ครแจกวสดเพอสรางเรอครงท2โดยใหนกเรยนปรบปรงเรอใหดกวาครงแรกน�าไปทดสอบและบนทกผลจากนนแจกวสดเพม(หากนกเรยนตองการ)เพอใหนกเรยนทดสอบจนครบ3ครง

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหา หรอชนงาน 28. ใหนกเรยนน�าเสนอผลงานและอธบายในประเดนตอไปน • เรอของนกเรยนมลกษณะอยางไร • นกเรยนปรบแกเรอใหดขนอยางไร • นกเรยนคดวาเรอทบรรทกน�าใหไดตามเงอนไขทก�าหนดควรมลกษณะหรอรปแบบอยางไร


24

29. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายวาถาจะปรบปรงผลงานใหดขน ควรท�าอยางไร โดยพจารณาทง ผลงานของตนเองและผลงานของเพอน

30. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายและสรปเกยวกบกจกรรมเรอบรรทกน�าในประเดนตอไปน • การเลอกวสดใหเหมาะสมกบการสรางเรอตองพจารณาจากอะไรบาง • นกเรยนสามารถใชวสดอะไรมาสรางเรอไดอกบางนอกจากวสดทครเตรยมให • การวดปรมาตรของของเหลว และเครองมอทใชในการวดปรมาตรของของเหลวสามารถท�าได

อยางไร • การออกแบบโดยการวาดภาพรางสองมต • การพฒนาและปรบปรงชนงาน • การเลอกอปกรณวดตดตดยดอยางเหมาะสมควรพจารณาถงอะไรบาง • นกเรยนไดเรยนรอะไรจากการท�ากจกรรมน (แนวค�าตอบ การเลอกใชวสด การวดปรมาตรของเหลว เครองมอทใชในการวดปรมาตร

การออกแบบชนงานการสรางชนงานตามแบบทไดรางไว)


รายการประเมน เครองมอทใชประเมนคะแนน(รอยละ)

1. สมบตของวสด ใบกจกรรมท1 15

2. การตวงและการอานปรมาตร ใบกจกรรมท2 15

3. การเลอกวสดในการสรางเรอบรรทกน�า ใบกจกรรรมท3แบบบนทกผลการทดสอบผลงานทท�าเสรจแลว

70

เกณฑการวดและประเมนผล

รายการประเมนระดบคะแนน

3 2 1

1. สมบตของวสด ระบสมบตของวสดเรองการดดซบน�าและการจมลอยไดถกตองตงแต6รายการขนไป

ระบสมบตของวสดเรองการ ดดซบน�าและการจมลอยได ถกตอง3-5รายการ

ระบสมบตของวสดเรองการ ดดซบน�าและการจมลอยได ถกตองนอยกวา3รายการ

2. การตวงและการอานปรมาตร

บอกวธการตวงน�าหรออานคาปรมาตรน�าไดถกตองทกขอ

บอกวธการตวงน�าหรออานคาปรมาตรน�าไดถกตองแตไมครบทกขอ

บอกวธการตวงน�าและอานคาปรมาตรน�าไดไมถกตอง


25

รายการประเมนระดบคะแนน

3 2 1

3.1 การออกแบบเรอบรรทกน�า

แบบรางเรอบรรทกน�ามความชดเจนสามารถสอสารใหผอนเขาใจไดและใหเหตผลในการออกแบบไดอยางชดเจน

แบบรางเรอบรรทกน�าสามารถสอสารใหผอนเขาใจไดแตใหเหตผลในการออกแบบไมชดเจน

แบบรางเรอบรรทกน�าไมสามารถสอสารใหผอนเขาใจไดและไมสามารถใหเหตผลในการออกแบบได

3.2 การเลอกวสดในการสรางเรอบรรทกน�า

เลอกวสดทเหมาะสมกบจดประสงคการใชงานและสามารถอธบายเหตผลในการเลอกใชวสดได

เลอกวสดทเหมาะสมกบจดประสงคการใชงานแตไมสามารถอธบายเหตผลในการเลอกใชวสดได

เลอกวสดไมเหมาะสมกบจดประสงคการใชงาน

3.3 การบนทกผลการทดสอบ

บนทกปรมาตรน�าระยะเวลาและแนวทางแกไขไดครบทง3หวขอ

บนทกปรมาตรน�าระยะเวลาหรอแนวทางแกไขไดเพยง2หวขอ

บนทกปรมาตรน�าระยะเวลาหรอแนวทางแกไขไดเพยง1หวขอ

3.4 การทดสอบประสทธผลของเรอบรรทกน�า

บรรทกน�าได800มลลลตรขนไปและสามารถลากเรอไปมาโดยสามารถลากเรอใหเคลอนทไปมาโดยน�าไมเขาตวเรอเปนเวลา10วนาท

บรรทกน�าไดมากกวาครงลตรแตไมถง800มลลลตรและสามารถลากเรอไปมาโดยสามารถลากเรอใหเคลอนทไปมาโดยน�าไมเขาตวเรอเปนเวลา10วนาท

บรรทกน�าไดนอยกวาครงลตรและสามารถลากเรอไปมาโดยสามารถลากเรอใหเคลอนทไปมาโดยน�าไมเขาตวเรอเปนเวลา10วนาทหรอบรรทกน�าไดมากกวาครงลตรแตไมสามารถลากเรอไปมาโดยน�าไมเขาตวเรอเปนเวลา10วนาท

3.5 ความคดสรางสรรค เรอมลกษณะแปลกใหมไมซ�ากบเพอนหรอมการใชวสดอนเพอชวยใหเรอพยงตวไดดไมฉกขาดงาย

เรอมลกษณะคลายกบเพอนแตมการใชวสดอนเพอชวยใหเรอพยงตวไดดไมฉกขาดงาย

-

สอและแหลงเรยนร 1. คลปขาวเกดเหตเรอบรรทกน�ามนลมในทะเลจ.สมทรสาคร https://youtu.be/L3qtNcr9WQ0 2. ใบกจกรรมท1สมบตของวสด 3. ใบกจกรรมท2การตวงและการอานปรมาตร 4. ใบกจกรรมท3ออกแบบกนกอน 5. ใบความรเรองการตวงและการอานปรมาตร 6. แบบบนทกผลการทดสอบกจกรรมเรอบรรทกน�า 7. แหลงเรยนรเพมเตมเกยวกบปรมาตร - www.myfirstbrain.com/student_view.aspx?ID=77446 - www.kroobannok.com/board_view.php?b_id=106810&bcat_id=16


26


สาระส�าคญ เรอใบเปนเรอชนดหนงมใบเรอซงอยตดกบเสากระโดงเรอเพอดกลมเมอลมปะทะใบเรอจะเกดแรงกระท�าตอใบเรอท�าใหเรอเคลอนทไดใบเรอจงนบวาเปนสวนประกอบทส�าคญของเรอใบการสรางใบเรอจ�าลองทท�าใหเรอใบแลนไดดนน ตองใชกระบวนการเทคโนโลยหรอกระบวนการออกแบบเชงวศวกรรมในการออกแบบและสราง โดยเลอกใชวสดใหเหมาะสมตามสมบตทแตกตางกนและเลอกใชเครองมอในการวดตดตดยดใหตรงตามวตถประสงคอยางถกตองและค�านงถงความปลอดภยการทดสอบประสทธผลของใบเรอจ�าลองวาดกลมไดดหรอไมท�าไดโดยการวดและเปรยบเทยบระยะทางทเรอแลนไดโดยใชหนวยมาตรฐานเมอทดสอบและปรบปรงใบเรอจนส�าเรจตามเปาหมายแลวน�าเสนอขอมลเพอเผยแพรหรอถายทอดวธสรางใบเรอซงสามารถท�าไดหลายวธเชนการน�าเสนอดวยการบอกเลาหรอการบรรยาย



1. จ�าแนกชนดและสมบตของวสด

ทเปนสวนประกอบของของเลน

ของใช

2. อธบายการใชประโยชนของวสด

แตละชนด

3. ทดลองและอธบายผลของ

การออกแรงทกระท�าตอวตถ

1. บอกความยาวเปนเมตร

เซนตเมตรและมลลเมตร

เลอกเครองวดทเหมาะสม

และเปรยบเทยบความยาว

1. เลอกใชวสดและเครองมอให

เหมาะสมกบการสรางชนงาน

โดยค�านงถงความปลอดภย

2. คนหาขอมลอยางเปนขนตอน

และน�าเสนอขอมล


เรอใบกบสายลม


27



- วสดแตละชนดมสมบต แตกตางกนจงใชประโยชน ไดตางกน

- การออกแรงกระท�าตอวตถท�าใหวตถมการเคลอนท

- การวดความยาว(เมตรเซนตเมตรมลลเมตร)

- การเปรยบเทยบความยาว

- การเลอกใชวสดควรเลอกใชใหเหมาะสมกบการสรางชนงานและใชเครองมออยางถกวธและปลอดภย

- การคนหาขอมลอยางเปนขนตอนชวยใหไดขอมลตรงตามความตองการนาเชอถอครบถวน ทนสมยและประหยดเวลา

- การน�าเสนอขอมลท�าไดหลายวธเชนบอกเลาเอกสารปายนเทศ



E: วศวกรรมศาสตร- กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม (การออกแบบและสรางใบเรอใหเรอแลนได

ไกลและเรวทสด)

M: คณตศาสตร- การวดระยะทาง- การเปรยบเทยบระยะทาง

S: วทยาศาสตร*- การเคลอนทของวตถ- สมบตบางประการของวสด

T: เทคโนโลย- การคนหาขอมลและการน�าเสนอขอมล- การเลอกใชวสดและเครองมอ

เรอใบกบสายลม


28

จดประสงคของกจกรรม 1. คนหาขอมลเกยวกบใบเรออยางเปนขนตอนรวบรวมและน�าเสนอขอมล 2. อภปรายและเลอกใชวสดทเหมาะสมตามสมบตของวสดในการสรางใบเรอ 3. ออกแบบภาพรางสองมตทก�าหนดขนาดชดเจนและสรางใบเรอจากวสดทก�าหนดให 4. ทดลองและอธบายการเปลยนแปลงการเคลอนทของเรอใบเมอถกแรงกระท�า 5. วดบอกระยะทางและเปรยบเทยบระยะทางในการแขงขนแลนเรอใบโดยใชหนวยมาตรฐาน

วสดอปกรณวสดอปกรณส�าหรบคร



1คอมพวเตอรเครองฉายและล�าโพง

1ชด 4 ตวเรอจ�าลองอยางงาย 2ล�า

2 แผนรองตด 1แผน 5 พดลม 1เครอง

3 คตเตอร 1เลม 6 นาฬกาจบเวลา 1เรอน

วสดอปกรณส�าหรบนกเรยน



1ฟองน�าเมลามนหรอโฟมกนกระแทกกวาง7เซนตเมตรยาว10เซนตเมตรหนา3เซนตเมตร

2ชน 10ถงพลาสตกใสกวาง8นว ยาว12นว

1ใบ

2กระดาษสดานเดยวส�าหรบพบเรอกวาง15เซนตเมตร ยาว15เซนตเมตร

4แผน 11กระดาษการดสA4ความหนา170แกรมขนไป

2แผน

3 กระดาษA4สขาว 2แผน 12 ตะเกยบ 1ค

4 ปากกาสหรอดนสอส 1ชด 13 เชอกขาวเกลยวยาว1เมตร 1เสน

5 ไมบรรทด 1อน 14 กรรไกร 2เลม

6ไมเมตรหรอสายวดตวหรอสายวดชนดตลบ

1อน 15 เทปใส 1อน


29



7 หลอดดด 10อน 16 เทปกาวยนหนากวาง2นว 1มวน

8 ยางวง 5เสน 17 กาวเอนกประสงค 1หลอด

9 ไมไอศกรม 10อน 18 เอนใสเบอร70 1มวน

หมายเหตรายการท6-16เปนรายการส�าหรบสรางใบเรอ


ขนระบปญหา 1. ครกระตนความสนใจของนกเรยนเกยวกบเรอใบโดยแจกกระดาษส�าหรบใชพบรปสเหลยมจตรส

ขนาดกวาง15เซนตเมตรยาว15เซนตเมตรครสาธตการพบกระดาษทละขนใหนกเรยนพบตามโดยไมบอกวาจะพบอะไรและใหนกเรยนลองทายค�าตอบเปนระยะวาทราบหรอไมวาพบอะไรเมอ พบเสรจใหนกเรยนสงเกตและอภปรายรวมกนดงน

- กระดาษทพบตามขนตอนจนเสรจเรยกวาอะไร(แนวค�าตอบเรอ) - เคยเหนเรอชนดนหรอไม อยางไร (แนวค�าตอบ นกเรยนแตละคนอาจตอบวาเคยเหนหรอไม

เคยเหนขนอยกบความรหรอประสบการณเดม เชน อาจเคยเหนจากภาพยนตรหรอการตนทชนชอบหรอจากรายการโทรทศนเชนขาวกฬา)

- ทราบหรอไมวาเรอชนดนเรยกวาอะไรเพราะอะไร(แนวค�าตอบ เรอใบเพราะสงเกตวามใบเรอ) 2. ครเปดวดโอคลปเรอง รจกเรอใบ ซงแนะน�าเรอใบชนดตาง ๆ สวนประกอบและหนาทของสวน

ประกอบของเรอใบและวธการแลนเรอใบใหนกเรยนสงเกตและอภปรายรวมกนดงน - เปนวดโอคลปเกยวกบอะไร(แนวค�าตอบ เรอใบ) - เรอใบมประโยชนอยางไรบาง(แนวค�าตอบ เปนกฬาชนดหนง) - ทราบอะไรเกยวกบเรอใบบาง (แนวค�าตอบ สวนประกอบและหนาทของสวนประกอบของ

เรอใบวธการแลนเรอใบ) - เรอใบมสวนประกอบอะไรบาง (แนวค�าตอบ นกเรยนอาจตอบสวนประกอบอนๆ ตามทสงเกต

เหนในวดโอคลป ตามความร หรอตามประสบการณเดม เชน ตวเรอ คดแคงพงงา หางเสอ ใบเรอเสากระโดงเพลา)

- เรอใบเคลอนทไดอยางไร(แนวค�าตอบ เคลอนทไดโดยใชลม) - ลมท�าใหเรอใบเคลอนทไดอยางไร(แนวค�าตอบ ลมปะทะทใบเรอแลวท�าใหเกดแรงผลกเรอใหแลน) - สวนประกอบใดทเปนสวนส�าคญในการเคลอนทของเรอใบ(แนวค�าตอบ ใบเรอ) - ใบเรอในวดโอคลปมรปรางลกษณะอยางไร(แนวค�าตอบ มลกษณะเปนรปสามเหลยม)


30

- ใบเรอในวดโอคลปมจ�านวนกใบ(แนวค�าตอบ 1ใบ) - เคยเหนใบเรอมรปรางลกษณะอนและมจ�านวนใบมากกวา1ใบหรอไมอยางไร(แนวค�าตอบ

นกเรยนอาจตอบตามความรหรอตามประสบการณเดมเชนเคยเหนมลกษณะเปนรปสเหลยมและมใบหลายใบ)

ครและนกเรยนรวมกนสรปวาจากวดโอคลปวาเรอใบเปนพาหนะชนดหนงสามารถน�ามาใชเปนกฬาเรอใบใชลมชวยในการเคลอนทการเคลอนทของเรอใบเนองจากแรงของอากาศทกระท�ากบใบเรอดงนนสวนประกอบทส�าคญของเรอใบทใชในการดกลมเพอใหเรอแลนไดคอใบเรอจากนนครน�าเสนอสถานการณปญหาใหนกเรยนอภปรายรวมกนทงชนดงน

“ศนยกฬาทางน�าแหงหนงมเรอใบทใบเรอช�ารดมากอยจ�านวนหนงจงมโครงการดดแปลงเรอใบโดยทดลองพฒนาใบเรอแบบตางๆ ส�าหรบเรอเหลานดวยวสดทหาไดทวไปและสามารถท�าใหเรอแลนไดดภารกจของนกเรยนคอออกแบบและสรางใบเรอทท�าใหเรอใบแลนไดไกลและเรวทสด โดยจ�าลองเหตการณจากการสรางใบเรอจ�าลองจากวสดทก�าหนดใหและทดสอบประสทธผลใบเรอโดยตดตงกบตวเรอจ�าลองอยางงายทแลนบนรางเสนเอนคในระยะทางอยางนอย150เซนตเมตรไดเรวทสดทความเรวพดลมระดบสงสด”

3. ครใหนกเรยนระบปญหาจากสถานการณขางตนเพอหาทางแกปญหาทเหมาะสม 4. ครชแจงเงอนไขในการสรางใบเรอดงน ก. สรางใบเรอโดยใชวสดจากชดอปกรณสรางใบเรอเทานน ข. ใบเรอตองท�าใหตวเรอแลนไดระยะทางอยางนอย150เซนตเมตร ค. ตองใชเวลานอยทสดในแลนไดระยะทาง150เซนตเมตร

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 5. ครแบงนกเรยนเปนกลม กลมละ 4 คน ตงชอกลม แลวแจกหนงสอสอประสมเฉลมพระเกยรต

เลมท6เรอใบใจกลาใหทกคน(หรอครอาจเปดไฟลน�าเสนอหนงสออเลกทรอนกสหนงสอสอประสมเฉลมพระเกยรตเลมท 6 เรอใบใจกลา แสดงบนจอภาพใหนกเรยนทกคนอานจากจอพรอม ๆ กน) จากนนครอานน�าและใหนกเรยนอานตามพรอมๆ กนทละหนาเพอสงเสรมการใชภาษาไทยและเพอใหรจกสวนประกอบของเรอใบผานหนงสอแลวอภปรายรวมกนในประเดนตางๆดงน

- หนงสอเลมนชออะไร(แนวค�าตอบ เรอใบใจกลา) - ความรทไดจากการอานหนงสอเลมนคออะไรบาง (แนวค�าตอบ สวนประกอบของเรอใบ เชน

ล�าเรอหางเสอพงงาคดแคงธงเสากระโดงเพลาและใบเรอ) นอกเหนอจากสวนประกอบของเรอใบแลวครแนะน�านกเรยนเพมเตมวาหนงสอเลมนยงให

ขอคดวาการจะลงมอท�าอะไรตองมความรจรงเชนการตอเรอใบตองรจกสวนประกอบและหนาทของสวนประกอบของเรอใบหรอการแลนเรอใบตองมความรเรองสายลมและสายน�าวาเกยวของกบการแลนเรออยางไร และการลงมอท�าอะไร อาจท�าไดหรอท�าไมได แตถาท�าไมได ตองมความพยายามในการหาความรหมนคดหมนทบทวนดงนนถานกเรยนมสงใดทไมรเกยวกบการสรางใบเรอ


31

ตามสถานการณปญหาทก�าหนดการสบคนขอมลจงเปนเรองส�าคญนกเรยนสามารถสบคนขอมลในสงทตองการรเพมเตมไดจากการอานหนงสอสอบถามผรหรอจากการสบคนทางอนทอรเนตภายใตค�าแนะน�าของครหรอผปกครอง

6. ครอาจใหนกเรยนศกษาใบความรเรองการเกดลมเพมเตมและอภปรายรวมกนในประเดนตอไปน - ลมเกดขนไดอยางไร - ประโยชนของลมคออะไร - ยกตวอยางโทษของลม - ลมท�าใหวตถเชนเรอใบเคลอนทไดอยางไร - แรงมผลตอวตถอยางไรบาง 7. ครใหนกเรยนท�าใบกจกรรมท1สวนประกอบของเรอใบเพอตรวจสอบความรกอนการวาดภาพราง

ใบเรอจากนนครเฉลยค�าตอบพรอมทงใหนกเรยนชวยกนบอกหนาทของสวนประกอบนนๆ 8. ครใหการบานนกเรยนสบคนขอมลปจจยทมผลท�าใหใบเรอดกลมไดดเชนวสดรปรางจ�านวนขนาด

และรวมกนอภปรายดงน - การสรางใบเรอตองรอะไรบาง (แนวค�าตอบหนาทของใบเรอวสดทใชสรางขนาดรปราง) - รปรางของใบเรอมลกษณะใดไดบาง - ขนาดของใบเรอกบตวเรอ - จ�านวนใบเรอมผลกบการแลนของเรอหรอไม - วสดทใชในการสรางใบเรอควรมสมบตอยางไร - ใบเรอทดตองมลกษณะอยางไร (แนวค�าตอบดกลมไดดมขนาดเหมาะสมกบใบเรอท�าจากวสดน�าหนกเบา) 9. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายและสรปปจจยทอาจมผลตอการดกลมไดดของใบเรอ 10. นกเรยนแตละกลมอภปรายเพอหาแนวทางการในการสรางใบเรอรวมไปถงลกษณะและรปแบบของ

ใบเรอทสามารถท�าใหตวเรอแลนไดไกลและเรว

ขนออกแบบวธการแกปญหา 11. ครน�าตวเรอจ�าลองทจะใชในการทดสอบใบเรอมาแสดงใหนกเรยนพจารณาแลวบอกนกเรยนวาเรอ

จ�าลองนเปนเรอทจะใชทดสอบใบเรอโดยจะแลนบนเอนทขงไว ไมไดทดสอบโดยการแลนในน�าแตสามารถน�าความรเกยวกบเรอใบแลนไดอยางไรมาประยกตใชไดจากนนชใหนกเรยนดชองส�าหรบปกเสากระโดงเรอและก�าหนดขอตกลงกบนกเรยนวาในการสรางใบเรอของนกเรยนนนเสากระโดงจะใชวสดใดขนอยกบนกเรยนและเหตผลทเลอกใชแตเมอจะน�ามาทดสอบกบตวเรอตองยดเสากระโดงกบไมไอศกรมเพอปกลงในชองทก�าหนดไวใหบนตวเรอ


32

12. ครชแจงรายละเอยดเกยวกบการออกแบบใบเรอโดยเนนใหนกเรยนตระหนกถงความส�าคญในการออกแบบภาพรางและระบขนาดของใบเรออยางชดเจน ซงการออกแบบจะชวยใหเหนแนวทางในการสรางชนงานและชวยใหสรางชนงานไดงายยงขน การสรางชนงานจะประสบความส�าเรจหากมการวางแผนและการออกแบบทชดเจนหรอท�าตามแบบทก�าหนดไว

13. นกเรยนออกแบบใบเรอโดยเขยนรายละเอยดลงในใบกจกรรมท2เรอใบของฉนพรอมก�าหนดขนาดทชดเจนและระบวสดอปกรณทจะใช

14. นกเรยนน�าเสนอแบบรางและแนวคดของใบเรอทออกแบบไว

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 15. ครแจกกลองใสอปกรณชดสรางใบเรอ1กลองใหนกเรยนแตละกลมส�ารวจอปกรณในกลองวามอะไร

บางจากนนครแนะน�าวสดทละชนแลวใหนกเรยนชวยกนบอกสมบตของวสดครเนนใหนกเรยนเหนถงความส�าคญของการใชวสดอยางประหยดเนองจากวสดในชดอปกรณใบเรอมจ�ากดนอกจากนหากตองการตดวสดดวยมดตองใหครเปนผด�าเนนการใหและควรใชอปกรณตางๆอยางระมดระวงเพอความปลอดภย

16. ครแนะน�าการใชนาฬกาจบเวลา และวธอานตวเลขบนหนาปดนาฬกา เพอชวยในการบนทกระยะเวลาการแลนเรอของนกเรยน

17. นกเรยนแตละกลมชวยกนระดมความคดวาจะใชวสดใดในการสรางใบเรอเพอน�าไปทดสอบการแลนโดยตดตงกบตวเรอใบทครจดเตรยมไวใหโดยสามารถแลนไดเปนระยะทางอยางนอย150เซนตเมตรและไดระยะทาง150เซนตเมตรเรวทสดจากนนวางแผนการท�างานโดยแบงหนาทการท�างานเชนการเตรยมวสดอปกรณ การสรางสวนประกอบตางๆการประกอบสวนประกอบการตดตงใบเรอการเปดพดลมการวดความยาวของระยะทางททดสอบไดการบนทกระยะทางและเวลา

18. นกเรยนสรางใบเรอตามทออกแบบไวโดยใหแลวเสรจภายในเวลาทก�าหนดครตดตามตรวจสอบการท�างานของแตละกลมอยางใกลชด

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 19. นกเรยนน�าใบเรอทสรางเสรจแลวไปตดกบตวเรอทครเตรยมไวให โดยมการท�าเครองหมายทระยะ

150 เซนตเมตร เพอชวยในการจบเวลาทดลองแลนเรอโดยเปดพดลมทความเรวสงสด เพอหาวาจะตองปรบปรงแกไขปรบเปลยนสงใดบางเพอใหเรอแลนไดและแลนไดไกล150เซนตเมตรโดยใชเวลาทนอยสดตามทก�าหนดแลวบนทกระยะทางและเวลาลงในใบกจกรรมท3ระยะทางกบเวลาโดยทดสอบอยางนอย3ครงพรอมบนทกสงทปรบปรง

20. นกเรยนแกไขปรบปรงใบเรอจนสามารถแลนไดตามเงอนไขทก�าหนด และตรวจสอบผลงานอกครงเพอเตรยมน�าเสนอและใชในการแขงขน


33

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหาหรอชนงาน 21. นกเรยนออกมาน�าเสนอแบบรางและผลงานใบเรอทสรางทละกลมวามแนวคดในการออกแบบและ

สรางอยางไรและจากการทดลองแลนเรอใบผลทไดเปนอยางไรและมการปรบปรงสงใดบางเพอใหไดตามขอก�าหนดของสถานการณปญหาครใชแบบประเมนผลงานและการน�าเสนอประเมนนกเรยน

22. ครและนกเรยนรวมกนเปรยบเทยบผลงานของแตละกลมและรวมกนอภปรายเพอสรปประเดนตางๆเชนรปรางขนาดจ�านวนวสดทใชการสรางใบเรอชนงานและแนวทางการปรบปรงชนงาน

23. จากนนแขงขนการแลนเรอโดยแลนเรอทละกลมวดระยะทางและเวลาทแลนไดและบนทกลงในแบบบนทกผลการแขงขนเรอใบหรอบนทกบนกระดานเมอบนทกครบทกกลมแลวใหชวยกนพจารณาผลและเปรยบเทยบระยะทางและเวลากลมใดแลนไดไกลและเรวทสดเปนกลมทชนะ

24. เมอเสรจการแขงขนแลวครน�าผลงานของกลมทชนะการแขงขนมาใหนกเรยนพจารณาและรวมกน อภปรายเพอหาขอสรปรวมกนวาใบเรอลกษณะใดใชวสดอะไรและมการสรางอยางไรจงไดใบเรอทท�าใหเรอสามารถแลนไดไกลและเรวทสด

25. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายและสรปเกยวกบประโยชนและความรทน�ามาใชและความรทไดจากกจกรรมเรอใบกบสายลมในประเดนตอไปน

- นกเรยนไดเรยนรอะไรจากการท�ากจกรรมนบางทเกยวกบ วทยาศาสตร (S) เทคโนโลย (T)วศวกรรมศาสตร(E)และคณตศาสตร(M)

- ใบเรอทท�าใหเรอใบแลนไดไกลมลกษณะอยางไร - ควรเลอกใชวสดทมสมบตอยางไรในการสรางใบเรอ - ปญหาในการสรางใบเรอมอะไรบางและมแนวทางในการปรบปรงอยางไร

การวดประเมนผล 1. ใบกจกรรมท1สวนประกอบของเรอใบ 2. ใบกจกรรมท2ใบเรอของฉน 3. ใบกจกรรมท3ระยะทางกบเวลา 4. แบบประเมนผลงานและการน�าเสนอ 5. แบบบนทกผลการแขงขนแลนเรอใบ 6. แบบบนทกการประเมนความความรบผดชอบตอการปฎบตหนาทและงานทไดรบมอบหมาย


34

เกณฑการใหคะแนน ใบกจกรรมท 1 สวนประกอบของเรอใบ



3 2 1 0

การระบต�าแหนงและบอกชอสวนประกอบของเรอใบ

ระบต�าแหนงและบอกชอสวนประกอบของเรอใบไดถกตองอยางนอย6สวน



ระบต�าแหนงและบอกชอสวนประกอบของเรอใบไมถกตองหรอ ไมตอบ

ระดบคณภาพ คะแนน0-1 หมายถง ปรบปรง คะแนน2 หมายถง พอใช คะแนน3 หมายถง ดมาก

เกณฑการใหคะแนน ใบกจกรรมท 2 ใบเรอของฉน

ประเดนการประเมนระดบคะแนน

2 1 0

1.การออกแบบโดย การรางภาพสองมต

มการรางภาพสองมตมรายละเอยดและการสอความหมายไดชดเจน

มการรางภาพสองมตแตมรายละเอยดและสอความหมายไมชดเจน

ไมมการรางภาพ

2.การระบชอวสด ระบชอวสดไดถกตองทงหมด

ระบชอวสดไดถกตองเปนบางสวน

ระบชอวสดไมถกตองหรอไมมการระบชอวสด

3.การระบขนาด - ระบขนาดไดถกตองหรอระบขนาดไดใกลเคยง

ระบขนาดไมถกตองหรอไมมการระบขนาด

ระดบคณภาพ คะแนน0-2 หมายถง ปรบปรง คะแนน3-4 หมายถง พอใช คะแนน5 หมายถง ดมาก


35

เกณฑการใหคะแนน ใบกจกรรมท 3 ระยะทางกบเวลา


2 1 0

1.การวดและบอกระยะทางในการแลนเรอโดยใชหนวยมาตรฐาน

วดและบอกระยะทางในการแลนเรอโดยใชหนวยมาตรฐานไดอยางถกตอง

วดและบอกระยะทางในการแลนเรอโดยใชหนวยมาตรฐานไดอยางถกตองโดยครคอยชแนะ

วดและบอกระยะทางในแลนเรอโดยใชหนวยมาตรฐานไดไมถกตองหรอไมมการวด

2.การบอกระยะเวลาโดยใชนาฬกาจบเวลา

บอกระยะเวลาในการแลนเรอโดยใชนาฬกาจบเวลาไดถกตอง

บอกระยะเวลาในการแลนเรอโดยใชนาฬกาจบเวลาโดยครคอยชแนะ

บอกระยะเวลาในการแลนเรอโดยใชนาฬกาจบเวลาไดไมถกตองหรอไมมการระบ

3.การระบสงทท�าให ใบเรอท�าใหเรอแลนไดตามขอก�าหนดหรอการระบสงทปรบปรง

- มการระบสงทท�าให ใบเรอท�าใหเรอแลนไดตามขอก�าหนดหรอการระบสงทปรบปรง

ไมมการระบสงทท�าให ใบเรอท�าใหเรอแลนไดตามขอก�าหนดหรอการระบสงทปรบปรง


36

แบบประเมนผลงานและการน�าเสนอ

ชอชนงาน………………………………………………………………..

ท ชอกลม

เนอห

าน�าเ

สนอ

กระช

บ ตร

งประ

เดน

วธกา

รน�าเ

สนอน

าสนใ

จ

ใชเว

ลาใน

การน

�าเสน

อไดเ

หมาะ

สม

อธบา

ยเหต

ผลหร

อหลก

การใ

นการ

สราง

ชนงา

น

ผลงา

นมคว

ามสม

บรณ

ตรงต

ามแบ

บราง

ผลงา

นมคว

ามแป

ลกให

ม สร

างสร

รค

รวมค

ะแนน

2 2 2 2 2 2 12

ลงชอ................................................... วนท.................................................


37

เกณฑการใหคะแนน


2 1 0

1.เนอหาน�าเสนอกระชบตรงประเดน

น�าเสนอเนอหาไดตรงตามประเดนน�าเสนอทก�าหนด

น�าเสนอเนอหาตรงประเดนทก�าหนดได ไมนอยกวารอยละ50

น�าเสนอเนอหาไมตรงกบประเดนน�าเสนอทก�าหนด

2.วธการน�าเสนอ นาสนใจ

น�าเสนอดวยภาษาท ถกตองและจงใจผฟง

น�าเสนอดวยภาษาท ไมถกตองหรอจงใจ ผฟงไดนอย

น�าเสนอดวยภาษาท ไมถกตองและไมจงใจ ผฟง

3.ใชเวลาในการน�าเสนอไดเหมาะสม

ใชเวลาน�าเสนอไมเกนเวลาทก�าหนด

ใชเวลาน�าเสนอเกนเวลาทก�าหนดนอยกวา1นาท

ใชเวลาน�าเสนอเกนเวลาทก�าหนดตงแต1นาทขนไป

4.อธบายเหตผลหรอหลกการในการสราง ชนงาน

อธบายเหตผลหรอหลกการในการสรางชนงานได

อธบายเหตผลหรอหลกการในการสรางชนงานไดบาง

อธบายเหตผลหรอหลกการในการสรางชนงานไมได

5.ผลงานตรงตาม แบบราง

ผลงานเสรจสมบรณ ถกตองตามทแบบราง

ผลงานมความถกตองตามทแบบรางบางสวน

ผลงานไมตรงกบแบบราง

6.ผลงานมความ แปลกใหมสรางสรรค

ผลงานมความคดใหมหรอตอยอดจากสงเดมโดยไมคลายกบกลมอนๆ

ผลงานมความคดใหมหรอตอยอดจากสงเดมโดยคลายกบกลมอนๆบางสวน

ผลงานไมมความ แปลกใหม

ระดบคณภาพ คะแนน0-5 หมายถง ปรบปรง คะแนน6-9 หมายถง พอใช คะแนน10-12 หมายถง ดมาก


38

แบบบนทกผลการแขงขนแลนเรอใบ

แลนไดเรวล�าดบท

ชอกลม เวลา คะแนน

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

เกณฑการใหคะแนน 1. แลนไดระยะทาง150เซนตเมตร ก. ใชเวลานอยล�าดบท1ได50คะแนน ข. ใชเวลานอยล�าดบท2ได45คะแนน ค. ใชเวลานอยล�าดบท3ได40คะแนน ง. ใชเวลานอยล�าดบท4ได35คะแนน จ. ใชเวลานอยล�าดบท5เปนตนไปได30คะแนน 2. แลนไดระยะทางระหวาง101–149เซนตเมตร20คะแนน 3. แลนไดระยะทางระหวาง51–100เซนตเมตร10คะแนน 4. แลนไดระยะทางระหวางนอยกวาหรอเทากบ50เซนตเมตร5คะแนน


39

แบบบนทกการประเมนความความรบผดชอบตอการปฎบตหนาทและงานทไดรบมอบหมาย

ท ชอกลม

การป

ฏบตห

นาทท

ไดรบ

มอบห

มาย

การป

ฏบตต

ามขอ

ตกลง

และร

ะเบย

บกฏเ

กณฑ

การท

�างาน

ตามก

�าหนด

เวลา

การป

ฏบตง

านได

เปนร

ะเบย

บตาม

ขนตอ

นการ

วางแ

ผนใน

การท

�างาน

รวมค

ะแนน

3 3 3 3 12

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12


40


ประเดนประเมนระดบคะแนน

3 2 1

1.การปฏบตหนาท ทไดรบมอบหมาย

สามารถปฏบตหนาท ทไดรบมอบหมาย ไดส�าเรจลลวงทกครง

สามารถปฏบตหนาท ทไดรบมอบหมายไดเปนสวนใหญ

สามารถปฏบตหนาท ทไดรบมอบหมายไดส�าเรจลลวงเปนบางครง

2.การปฏบตตาม ขอตกลงและระเบยบกฏเกณฑ

ปฏบตตามระเบยบ กฎเกณฑทก�าหนดไว ทกครง

ปฏบตตามระเบยบ กฎเกณฑทก�าหนดไว

ปฏบตตามระเบยบ กฎเกณฑทก�าหนดไวเปนบางครง

3.การท�างานตามก�าหนดเวลา

ท�างานทไดรบมอบหมายเสรจทนตามเวลาทก�าหนดทกครง

ท�างานทไดรบมอบหมายเสรจทนตามเวลาทก�าหนดเปนสวนใหญ

ท�างานทไดรบมอบหมายเสรจทนตามเวลาทก�าหนดเปนบางครง

4.การปฏบตงานไดเปนระเบยบตามขนตอนการวางแผนในการท�างาน

สามารถวางแผนการท�างานไดตามขนตอนและเหมาะสมกบกจกรรมทก�าหนดไว

สามารถวางแผนการท�างานไดเหมาะสมกบกจกรรมทก�าหนดไว

สามารถวางแผนการท�างานไดแตไมเหมาะสมกบกจกรรมทก�าหนดไว

ระดบคณภาพ คะแนน0-4 หมายถง ปรบปรง คะแนน5-8 หมายถง พอใช คะแนน9-12 หมายถง ดมาก

สอและแหลงเรยนร 1. วดโอคลปเรองการพบกระดาษเปนเรอใบ 2. วดโอคลปเรองรจกเรอใบ 3. หนงสอชดส�าหรบเยาวชน:หนงสอสอประสมเฉลมพระเกยรตเลมท6เรอใบใจกลา 4. ใบความรเรองการเกดลม 5. ใบความรและคลปวดโอเรองการสรางตวเรอจ�าลองอยางงาย 6. การแลนเรอใบเบองตนกองทพเรอwww.navy.mi.th/sailing/doc/basic/


41

ขอเสนอแนะในการจดกจกรรม 1. หากครไมสามารถจดเตรยมคอมพวเตอร เครองฉายและล�าโพง ใหครเปนผสาธตการพบกระดาษ

เปนเรอใบและจดเตรยมภาพเรอใบและขอมลเพอใชในการอธบายเกยวกบเรอใบแลนไดอยางไรใหกบนกเรยน

2. ขนตอนการสรางตวเรอสามารถศกษาวธการเพมเตมไดจากใบความรและวดโอคลป 3. ขนตอนการพบกระดาษเปนเรอใบสามารถศกษาวธการเพมเตมไดจากวดโอคลป 4. ความรพนฐานทตองใชในการท�ากจกรรม 1) วสดและสมบตของวสด 2) การเกดลม 3) แรงและการเคลอนท 4) การวดและการเปรยบเทยบความยาว 5) การคนหาและรวบรวมขอมล 6) การวาดภาพรางสองมต


42

แนวค�ำตอบ ใบกจกรรมท 1

สวนประกอบของเรอใบ

ใหนกเรยนเขยนลกศรชระบต�าแหนงสวนประกอบตาง ๆ ของเรอใบ ตามชอตอไปน พรอมทงเขยนชอก�ากบใหถกตอง

ตวเรอ พงงา หางเสอ คดแคง ใบเรอ เสากระโดง เพลา

ใบเรอ

เสากระโดง

ตวเรอ

เพลา

พงงา

หางเสอ

คดแคง


43

ใบควำมร

เรอง การเกดลม

อากาศมการเคลอนททงแนวราบและแนวดงอากาศเคลอนทในแนวราบเรยกวาลม(Wind)เกดจากการแทนทของอากาศเนองจากอากาศในบรเวณทรอนจะลอยตวสงขน ในขณะทอากาศบรเวณใกลเคยงทอณหภมต�ากวาจะเคลอนทเขามาแทนทมวลอากาศทเคลอนทเราเรยกวา“ลม”ในบรเวณทอณหภมตางกนมากท�าใหลมพดดวยความเรวสงเรยกวาพาย(Storm)ท�าใหเกดอนตรายและความเสยหายตอชวตและทรพยสน ลมเปนแหลงพลงงานธรรมชาตทหมนเวยนไดใชแลวไมหมดไปมนษยรจกน�าพลงงานลมมาใชประโยชนตงแตอดตเชนสมยกอนการตดตอคาขายระหวางประเทศตางๆตองใชเรอส�าเภาแลนขามมหาสมทรเมอลมปะทะใบเรอ ลมกจะดนใบเรอซงอยตดดบเสากระโดงและถายพลงงานผานเสากระโดงไปยงตวเรอ สงผลใหเรอเคลอนทได ปจจบนเรายงคงใชประโยชนจากลมในการน�าเรอออกจากฝงหรอกลบเขาฝงบางครงเรากน�าลมมาใชในการท�าใหใบพดหมนเพอน�าไปใชประโยชนเชนกงหนลมระหดวดน�าทดงน�าทะเลเขานาเกลอกจกรรมบางอยางกใชลมเพอความสนกสนานเพลดเพลนหรอเพอการกฬาเชนการเลนวาวหรอกฬาเรอใบ

ทมา: หนงสอเรยนวทยาศาสตรชนประถมศกษาปท3ฉบบทดลองใชสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยหนา60-61


44

ใบควำมร

เรอง การสรางตวเรอจ�าลองอยางงาย

อปกรณ 1. ฟองน�าเมลามนขนาดกวาง6เซนตเมตรยาว20เซนตเมตรหนา3เซนตเมตร จ�านวน2ชน(อาจใชขนาดโดยประมาณทหาซอได) 2. เอนใสเบอร501มวน 3. หลอดดด2อน 4. เทปกาวยนขนาด2นว1มวน 5. ไมไอศกรม(ส�าหรบใชระบขนาดชองส�าหรบปกเสากระโดง)

ขนตอนการสราง 1. น�าฟองน�าวางตดกนโดยใหดานทตดกนคอดานยาว

2. ก�าหนดจดกงกลางของดานยาวทวางตดกนปกไมไอศกรมในแนวตงเพอระบระยะหางจากจดกงกลางถงขอบไมไอศกรมใหมความยาวเทากบความกวางของไมไอศกรมหรอมากกวาเลกนอย ก�าหนดจดอก2จดจะไดระยะทใชเปนชองส�าหรบปกเสากระโดงใบเรอทนกเรยนสราง

3. เชอมฟองน�าตดกนดวยเทปกาวยนในแนวตามดานกวาง โดยเวนระยะชองส�าหรบปกเสากระโดงใบเรอไว


45

4. ตดหลอดดดดวยเทปกาวยนทขอบซายและขวาของดานกวางของฟองน�าโดยใหหางจากขอบฟองน�าเทากนขนานกนและตงฉากกบดานยาวของฟองน�าแลวน�าเสนเอนทมความยาวประมาณ2เมตร2เสนรอยเอนแตละเสนเขาไปในหลอดดดแตละขาง

5. จะไดตวเรอส�าหรบใชทดสอบใบเรอของนกเรยนดงน

6. น�าตวเรอไปทดสอบการแลนโดยขงเอนกบวตถทมนคงเชนเสาขาหรอพนกเกาอใหตงและขนานกนโดยใหระยะหางจากจดเรมตนถงจดปลายของเอนประมาณ2เมตรตงพดลมทดานหลงจดเรมตนจากนนทดลองเปดพดลมทระดบความเรวตางๆ เพอตรวจสอบวาตวเรอสามารถแลนไดโดยไมมใบเรอหรอไมจากนนตดตงใบเรอของครแลวทดลองเปดพดลมทระดบความเรวตางๆ โดยตงพดลมใหลมปะทะกบใบเรอมากกวาตวเรอเพอตรวจสอบวาตวเรอทตดตงใบเรอแลวสามารถแลนไดดแตกตางจากทไมมใบเรอหรอไม ถาแลนไดแตกตางกน ตวเรอนนสามารถน�าไปใชในการจดกจกรรมไดถาแลนไดไมแตกตางกนใหใชเทปกาวยนทมความยาวเทากนพนทตวเรอเพมโดยใหมระยะหางจากจดศนยกลางทงทางซายและขวาเทากนแลวทดสอบอกครง


46


สาระส�าคญ การสรางโมบายเปนการน�าความรในเรองความสมดลความแขงของวสด การเลอกใชวสด รวมทงการเปรยบเทยบน�าหนก และการวดความยาว มาแกปญหาผานสถานการณประดษฐโมบาย โดยใชกระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม



1.ทดลองและเปรยบเทยบความแขงสภาพยดหยนการน�าความรอนและการน�าไฟฟาของวสดยกตวอยางการน�าวสดไปใชประโยชนตามสมบตของวสด

- 1.สรางของเลนอยางมความคดสรางสรรคตามกระบวนการเทคโนโลยโดยถายทอดความคดเปนภาพราง2มต ทก�าหนดขนาดชดเจน

2.เลอกใชวสดโดยค�านงถงสมบตของวสดและใชเครองมอใหเหมาะสมกบการสรางชนงานโดยค�านงถงความปลอดภย

3.คนหาขอมลจากอนเทอรเนต


โมบายแสนสวย


47



- ความแขงของวสดเปนสมบตหนงของวสดวสดตางชนดกนจะมความแขงตางกนวสดทมความแขงมากกวาจะท�าใหเกดรอยบนวสดทมความแขง นอยกวา

- การวดและการเปรยบเทยบความยาว

- การเปรยบเทยบน�าหนก

- การคนหาขอมลจากอนเทอรเนตควรใชค�าคนทสอดคลองกบขอมลทตองการและเลอกแหลงขอมลทนาเชอถอได

- วสดไดมาจากธรรมชาตและการสงเคราะหขนวสดแตละชนดมสมบตตางกนจงตองเลอกใชใหเหมาะสมกบการสรางชนงาน


E: วศวกรรมศาสตร - กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม

(การออกแบบและสรางโมบายใหสวยงามและมขนาดเหมาะสมกบหนาตางหองเรยน)

M: คณตศาสตร - การวดและการเปรยบเทยบความยาว- การเปรยบเทยบน�าหนก

S: วทยาศาสตร*- ความสมดล- ความแขงของวสด

T: เทคโนโลย- การคนหาขอมลจากอนเทอรเนต- การเลอกใชวสด

โมบายแสนสวย


จดประสงคของกจกรรม 1. ใชทกษะและกระบวนการทางคณตศาสตรประมาณน�าหนกและระยะหางในการท�าใหโมบายสมดล 2. ทดสอบความแขงของวสดและเลอกวสดทเหมาะสมส�าหรบท�าโมบาย 3. ออกแบบและสรางโมบายใหสวยงามและมขนาดเหมาะสมกบหนาตางหองเรยน


48



1 ตวอยางโมบายหรอภาพโมบายหลายๆแบบ สวนกลาง

2 โมบายอยางงายดงรป สวนกลาง

3 กระดาษแขงทตดเปนรปสเหลยมจตรสทมขนาด7.5เซนตเมตรx7.5เซนตเมตรและ4เซนตเมตรx4เซนตเมตร

อยางละ 4แผน

4 วสดส�าหรบใชในการทดสอบความแขงเพอเลอกท�าโมบายเชนกระดาษแผนไมแผนพลาสตกพลาสตกลกฟกแกวขวดพลาสตกโฟมหรอวสดอนๆทหาไดงายในทองถน

วสดสวนกลาง

5 วสดส�าหรบท�าเปนคานของโมบายเชนหลอดกาแฟแบบแขงไมตะเกยบไมไผเชอกขาวเกลยว

วสดสวนกลาง

6 กรรไกร 1เลม

7 เทปใส 1มวน


ขนระบปญหา 1. ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบโมบายและรวมกนอภปรายถงประสบการณของนกเรยนเชนเคยเหน

โมบายแบบใดบางพบทใดโมบายทพบมลกษณะเปนอยางไรท�าจากวสดชนดใดจากนนครตดภาพ โมบายทมรปรางหรอลกษณะตางๆและท�าดวยวสดทแตกตางกนบนกระดานหรอน�าโมบายของจรงมาใหนกเรยนสงเกตเชน


49

2. ครใชค�าถามกระตนวา ถานกเรยนจะท�าโมบายส�าหรบประดบหนาตางหองเรยน โดยใหโมบายม ขนาดเหมาะสมกบหนาตางจะสามารถท�าไดอยางไร

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 3. ใหนกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบลกษณะส�าคญของโมบายโดยครอาจใชค�าถามน�าดงน - โมบายทกอนมสงใดทเหมอนกน - โมบายเอยงขางใดขางหนงหรอไม จากนนครและนกเรยนรวมกนสรปวาโมบายมลกษณะส�าคญคอไมเอยงไปขางใดขางหนงหรอเรยกวา

มความสมดล 4. แบงกลมนกเรยนจากนนแจกกระดาษแขงรปสเหลยมจตรสทท�าจากกระดาษชนดเดยวกนแตมขนาด

แตกตางกนคอขนาดใหญและขนาดเลกขนาดละ1แผนใหทกกลมใหนกเรยนบอกวากระดาษแขงทไดรบเปนรปอะไร ทราบไดอยางไร มขนาดเปนอยางไร ท�าจากวสดชนดเดยวกนหรอไม แลวใหนกเรยนเปรยบเทยบน�าหนก ซงควรจะตอบไดวากระดาษแขงเปนรปสเหลยมจตรสเนองจากดานทกดานมความยาวเทากนท�าจากวสดชนดเดยวกนอนทมขนาดใหญจะหนกกวาอนทมขนาดเลก

5. ครแสดงตวอยางโมบายอยางงาย แลวแจกใบกจกรรมท 1 เรอง การเปรยบเทยบความยาวเชอกหลอดกาแฟเชอกขาวเกลยวและกระดาษแขงรปสเหลยมจตรสขนาดใหญอก1แผนใหทกกลมใหแตละกลมชวยกนท�าโมบายอยางงาย โดยน�าเชอกขาวเกลยวมาผกทตรงกลางหลอดกาแฟใหแนนถาแขวนเชอกแลวหลอดกาแฟไมสมดล ใหขยบต�าแหนงของเชอกทผกไวจนกระทงหลอดกาแฟอยในระดบสมดลจากนนสอดเชอกขาวเกลยวอก1เสนเขาไปในหลอดกาแฟโดยเชอกเสนนจะตองมความยาวมากกวาความยาวของหลอดกาแฟใหนกเรยนน�ากระดาษแขงรปสเหลยมจตรสขนาดใหญ2แผนไปผกหรอตดไวทปลายเชอกแตละขางแลวใหลองปรบเลอนเชอกจนโมบายสมดลดงภาพ

ใหนกเรยนสงเกตวา ความยาวของเชอกจากปลายหลอดถงกระดาษแขงรปสเหลยมจตรสในแตละขางยาวเทากนหรอไมพรอมกบบนทกผลในใบกจกรรมท1ซงถากระดาษแขงรปสเหลยมจตรสมขนาดเทากนความยาวของเชอกทงสองขางควรจะยาวเทากน


50

หมายเหต 1. หากไมสามารถหาหลอดกาแฟแบบแขงไดสามารถใชไมตะเกยบลวดหรอไมไผท�าเปนคานของโมบายไดและใชวธผกเชอกทปลายแตละขางของคานแทนการสอดเชอกเขาไปในหลอดกาแฟ

2. ในการปรบโมบายใหสมดลจะไมปรบต�าแหนงของเชอกทผกไวตรงกลางหลอดใหปรบเลอนเฉพาะเชอกทสอดผานหลอด

6. ใหนกเรยนแตละกลมลองเปลยนกระดาษแขงรปสเหลยมจตรสทอยขางใดขางหนงของเชอกจากขนาดใหญเปนขนาดเลกแลวสงเกตผลทไดวาโมบายสมดลหรอไมและควรท�าอยางไรโมบายจงจะสมดลจากนนใหนกเรยนปรบโมบายจนสมดลพรอมกบสงเกตความยาวของเชอกแตละขางและบนทกผลในใบกจกรรมท1

7. ครแจกกระดาษแขงรปสเหลยมจตรสขนาดเลกใหนกเรยนอกกลมละ 2 แผน ใหนกเรยนเปลยนกระดาษแขงรปสเหลยมจตรสทโมบาย โดยใหปลายเชอกขางหนงมกระดาษแขงขนาดเลก 1 แผนและอกขางหนงมกระดาษแขงขนาดเลก2แผนแลวปรบโมบายใหสมดลพรอมกบสงเกตความยาวของเชอกแตละขางและบนทกผลในใบกจกรรมท1


51

8. ครแจกกระดาษแขงรปสเหลยมจตรสขนาดเลกใหนกเรยนอกกลมละ1แผนใหนกเรยนน�าไปตดเพมทโมบายใหมกระดาษแขงขนาดเลกขางละ2แผนจากนนปรบโมบายใหสมดลสงเกตความยาวเชอกทงสองขางและบนทกผลในใบกจกรรมท1

หมายเหต ในกรณทน�าหนกทงสองขางของโมบายไมเทากนและปรบเลอนเชอกแลวแตโมบายยงไมสมดลอาจเปนเพราะเชอกมความยาวไมเพยงพอทจะถวงน�าหนกทงสองขางของโมบายใหสมดลไดดงนนเชอกทใชสอดเขาไปในหลอดตองมความยาวมากพอสมควร

9. ครน�าอภปรายเกยวกบน�าหนกความยาวของเชอกและการท�าโมบายใหสมดลจากใบกจกรรมท 1ในประเดนตอไปน

- ถากระดาษแขงรปสเหลยมจตรสทงสองขางมขนาดหรอมน�าหนกเทากนความยาวของเชอกจะเปนอยางไร

- ถากระดาษแขงรปสเหลยมจตรสทงสองขางมขนาดหรอน�าหนกไมเทากนจะท�าอยางไรใหโมบายสมดล

- ขางทกระดาษแขงรปสเหลยมจตรสมน�าหนกมากกวาจะมความยาวเชอกสนกวาหรอยาวกวาขางทมน�าหนกนอยกวา

จากนนครและนกเรยนรวมกนสรปเกยวกบการท�าโมบายใหสมดลดงน - ถาสงทน�ามาผกไวทปลายเชอกทงสองขางมน�าหนกเทากนเชอก2ขางจะมความยาวเทากน - ถาสงทน�ามาผกไวทปลายเชอกทงสองขางมน�าหนกไมเทากน เชอก 2 ขางจะมความยาว

ไมเทากนโดยขางทมน�าหนกมากจะมความยาวเชอกสนกวาขางทมน�าหนกนอย 10. ใหนกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบวสดทใชท�าโมบายจากประสบการณวาโมบายท�าจากวสดใดบาง

ซงอาจไดค�าตอบหลากหลายเชนเปลอกหอยกระจกไมพลาสตกผากระดาษจากนนครตงค�าถามวาการเลอกวสดมาท�าโมบายตองค�านงถงสงใดบางโดยรวมกนอภปรายเพอใหไดขอสรปวาตองค�านงถงขอจ�ากดของอปกรณทนกเรยนใชในการตดเชนกรรไกรกบวสดทจะเลอกใชในการท�าโมบาย


52

11. ครตงค�าถามวาอปกรณทใชในการตดเชนกรรไกรสามารถตดวสดใดไดบางและมวธการพจารณาอยางไรจากนนครใหนกเรยนพจารณาวากรรไกรท�ามาจากวสดใดซงควรไดค�าตอบวาท�ามาจากโลหะเชนเหลกจากนนครแจกวสดเชนแผนไมแผนพลาสตกแผนพลาสตกลกฟกโฟมแกวกระดาษใหนกเรยนแตละกลม แลวใหนกเรยนใชกรรไกรทครเตรยมไวใหตดหรอขดไปทวสดแตละชนดและบนทกผลในใบกจกรรมท2เรองการทดสอบความแขงของวสด

12. รวมกนอภปรายผลการทดลอง เพอใหไดขอสรปวา เมอใชกรรไกรตดหรอขดลงไปบนวสดจะท�าใหวสดเกดเปนรอยไดแตกตางกน โดยวสดทตดหรอขดแลวไมเปนรอย แสดงวาวสดนนมความแขงมากกวากรรไกรสวนวสดทตดแลวขาดหรอขดแลวเปนรอยแสดงวามความแขงนอยกวากรรไกรโดยทวสดแตละชนดจะขาดหรอเกดรอยไดไมเทากน บางชนดออกแรงเพยงเลกนอยกตดใหขาดไดบางชนดตองออกแรงขดมากจงจะขาดหรอเกดรอยซงอาจท�าใหกรรไกรเสยหายไดดงนนการเลอกวสดใดมาท�าโมบายจงควรค�านงถงความแขงของวสดกบเครองมอทใชในการตด เพอใหสามารถใชเครองมอไดอยางเหมาะสมและไมเกดความเสยหายได

13. ใหนกเรยนแตละกลมวางแผนและออกแบบโมบายจากวสดตางๆพรอมอธบายเหตผลในการเลอกใชวสดนน ทงนอาจใหนกเรยนสบคนขอมลเพมเตมเกยวกบวธการท�าโมบายในรปแบบทตองการเชนถานกเรยนตองการท�าโมบายปลาตะเพยนหรอโมบายรปเรขาคณต3มตอาจใหสบคนขอมลเพมเตมเกยวกบวธการสานปลาตะเพยนหรอการท�ารปเรขาคณต3มต

ขนออกแบบวธการแกปญหา 14. ครใหตวแทนนกเรยนออกมาวดขนาดของหนาตางหองเรยนวากวางและยาวเทาใด จากนนให

นกเรยนแตละกลมรวมกนออกแบบโมบายเพอใชประดบหนาตางโดยโมบายตองมขนาดเหมาะสมกบหนาตางหองเรยนของตนเองไมเลกหรอใหญเกนไป

หมายเหต ครจะเปนผเตรยมคานของโมบายให (ดงภาพ) โดยอาจท�าจากเชอกและไมตะเกยบหรอไมไผ ใหนกเรยนออกแบบเฉพาะสวนทจะน�ามาตกแตงหรอแขวนตอจากคาน

15. นกเรยนแตละกลมวาดแบบของโมบายลงในใบกจกรรมท3เรองการออกแบบโมบายพรอมทงระบวสดและขนาดของโมบาย

16. ครตรวจสอบแบบของโมบาย โดยพจารณาถงความเปนไปไดวานกเรยนจะสามารถท�าตามแบบไดหรอไมถากลมใดออกแบบโมบายไดไมเหมาะสมใหนกเรยนน�ากลบไปแกไขใหมแลวสงใหครตรวจอกครง


53

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 17. ครใหนกเรยนแตละกลมแสดงวสดทจะน�ามาท�าโมบายบนโตะครเดนตรวจความครบถวนและความ

เหมาะสมของอปกรณ 18. ครแจกคานของโมบายใหนกเรยนแตละกลมแลวรวมกนท�าโมบายตามทนกเรยนไดออกแบบไวใน

ใบกจกรรมท3โดยครเดนดกระบวนการท�างานของนกเรยนและซกถามแนวทางการท�าโมบายของนกเรยนในแตละกลม

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 19. เมอแตละกลมท�าโมบายเสรจแลวใหลองน�าไปแขวนทหนาตางหองจากนนน�ามาปรบปรงแกไขเพอ

ใหผลงานมความสมบรณ

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหาหรอชนงาน 20. ครใหนกเรยนแตละกลมตงชอโมบายแลวออกมาน�าเสนอผลงานพรอมอธบายในประเดนตอไปน - วสดทใชท�าโมบายและขนาดของโมบายสอดคลองกบแบบทบนทกไวในใบกจกรรมท3หรอไม

อยางไร - อะไรคอจดเดนของชนงานของกลมตนเอง - นกเรยนไดใชความรเรองใดบางในการออกแบบโมบาย - ในการสรางโมบายนกเรยนมขอจ�ากดปญหาหรออปสรรคอะไรบางและมวธแกปญหาอยางไร - นกเรยนไดแนวความคดใหมๆในการท�างานหรอการพฒนาชนงานอนๆอยางไรบาง 21. ครและนกเรยนรวมกนสรปเกยวกบความรทไดจากการท�าโมบายในประเดนตอไปน - การท�าโมบายใหสมดลโดยการเปรยบเทยบน�าหนกสงทน�ามาแขวนและความยาวเชอก - การเลอกวสด - การออกแบบและการสรางชนงาน - การสบคนขอมล 22. ครอาจใหนกเรยนน�าโมบายทประดษฐไปแขวนประดบหองเรยนหรอจดแสดงผลงาน





1.การเปรยบเทยบความยาวเชอก

ใบกจกรรมท1 สามารถตอบค�าถามไดถกตองนอยกวา3ขอ

สามารถตอบค�าถามไดถกตอง3ขอ

สามารถตอบค�าถามไดถกตองทกขอ


54




2.การทดสอบความแขงของวสด

ใบกจกรรมท2 บนทกผลการทดสอบไมถกตอง

บนทกผลการทดสอบไดถกตองและตอบค�าถามไดถกตองนอยกวา3ขอ

บนทกผลการทดสอบไดถกตองและสามารถตอบค�าถามไดถกตอง3ขอ

3.การออกแบบ ชนงาน

ใบกจกรรมท3 ไมสามารถออกแบบและระบขนาดของโมบายไดตามเงอนไขทก�าหนด

ออกแบบและระบขนาดของโมบายไดตามเงอนไขโดยครคอยชแนะ

ออกแบบและระบขนาดของโมบายไดตามเงอนไขไดดวยตนเอง

4.การเลอกใชวสดในการท�าชนงาน

ใบกจกรรมท3 ไมสามารถระบวสดทใชในการท�าโมบายและอธบายเหตผลได

ระบวสดทใชในการท�าโมบายและอธบายเหตผลไดแตระบหรออธบายไดไมครบถวนโดยครตองแนะน�าวสดหรอเหตผลใหเพมเตม

ระบวสดทใชในการท�าโมบายและอธบายเหตผลไดถกตองครบถวนดวยตนเอง

5.ชนงาน - ชนงานมความสมดลสามารถน�าไปใชงานไดจรงแตท�าไดไมตรงกบแบบทออกแบบไว

ชนงานมความสมดลสามารถน�าไปใชงานไดจรงแตท�าไดไมตรงกบแบบทออกแบบไวบางสวน

ชนงานมความสมดลสามารถน�าไปใชงานไดจรงและท�าไดตามแบบทไดออกแบบไว

ขอเสนอแนะในการจดกจกรรม 1. ครควรใหนกเรยนออกแบบชนงานกอนสรางชนงานทกครงและครควรพจารณาความเหมาะสมของ

แบบดวย 2. เพอกระตนใหนกเรยนตงใจสรางชนงาน ครอาจจดใหมการประกวดชนงาน โดยใหนกเรยนเลอก

ชนงานทชอบมากทสดคนละ1ชนโดยหามเลอกกลมของตนเอง 3. หากนกเรยนยงไมมทกษะในการผกเชอกไดดงนนกอนท�าโมบายครอาจสอนวธการผกเชอกกอน


55

สอและแหลงเรยนร - ใบกจกรรมท1การเปรยบเทยบความยาวเชอก - ใบกจกรรมท2การทดสอบความแขงของวสด - ใบกจกรรมท3การออกแบบโมบาย - วดทศนสาธตวธการสานปลาตะเพยน www.youtube.com/watch?v=QFJ0lPi6gD0 - ความรเรองการสานปลาตะเพยนอยางงาย www.gotoknow.org/posts/327589 - วดทศนสาธตการประดษฐรปเรขาคณต3มต www.youtube.com/watch?v=s_oUVI6K1oU www.youtube.com/watch?v=9BWJjHnSoFc


56


สาระส�าคญ มะนาวเปนพชเศรษฐกจและจ�าเปนส�าหรบการด�ารงชวตของคนไทยเพราะนยมใชในการประกอบอาหารและเครองดมโดยทวไปมะนาวจะออกผลมากในชวงเดอนมถนายนถงพฤศจกายนท�าใหมะนาวมราคาถกและจะออกผลนอยในชวงเดอนธนวาคมถงพฤษภาคมท�าใหมะนาวมราคาแพงถาเกษตรกรสามารถท�าใหมะนาวออกผลนอกฤดไดโดยเฉพาะในชวงเดอนธนวาคมถงเดอนพฤษภาคม เกษตรกรจะมรายไดเพมขน ดงนน เกษตรกรควรน�าความรเกยวกบการใชเทคโนโลยมาใชในการจดการสวนมะนาวนอกฤด



1.สงเกตและบรรยาย วฏจกรชวตของพชดอก

1.แสดงวธหาค�าตอบโดยใชบญญตไตรยางศ

2.แสดงวธหาค�าตอบของโจทยปญหารอยละอยางงาย

1.คนหารวบรวมขอมลทสนใจจากแหลงขอมลตางๆไดตรงตามวตถประสงค

2.สรางสงของเครองใชอยางมความคดสรางสรรคตามกระบวนการเทคโนโลยโดยถายทอดความคดเปนภาพราง3มตทก�าหนดขนาดชดเจน

3.สรางงานเอกสารเพอใชประโยชนในชวตประจ�าวนดวยความรบผดชอบ


สวนมะนาวนอกฤด


57



- พชดอกเมอเจรญเตบโตเตมทจะออกดอกเมอดอกมการปฏสนธรงไขจะเปลยนไปเปนผลภายในผลมเมลดและตนออนภายในเมลดจะงอกเปนพชตนใหมเปนวฏจกรชวตของพชดอก

- การแกโจทยปญหาโดยใชบญญตไตรยางศ

- การแกโจทยปญหารอยละ

- การด�าเนนการเพอใหไดขอมลตามวตถประสงคมขนตอนตามล�าดบดงน

1) ก�าหนดวตถประสงคและความตองการของสงทสนใจเพอก�าหนดขอมลทตองการคนหา

2) วางแผนและพจารณาเลอกแหลงขอมลทมความนาเชอถอ

3) ก�าหนดหวขอของขอมลทตองการคนหาเตรยมอปกรณทตองใชในการคนหาบนทกและเกบขอมล

4) คนหาและรวบรวมขอมล 5) พจารณาเปรยบเทยบตดสนใจ 6) สรปผลและจดท�ารายงานโดยม

การอางองแหลงขอมล 7) เกบรกษาขอมลใหพรอมใชงาน

ตอไป 8) ออกแบบสวนมะนาวนอกฤด

อยางมความคดสรางสรรคตามกระบวนการเทคโนโลยโดยถายทอดความคดเปนภาพรางสามมต

9) การใชซอฟตแวรประมวลค�าขนพนฐานเชนการสรางและตกแตงเอกสารการบนทกงานเอกสาร


58


E: วศวกรรมศาสตร - กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม (การใชเทคโนโลยจดการสวนมะนาว

นอกฤด)

M: คณตศาสตร* - บญญตไตรยางศ- แกปญหาโจทยปญหารอยละอยางงาย

S: วทยาศาสตร- วฏจกรชวตของพชดอกบางชนด

T: เทคโนโลย- น�าเสนอขอมลโดยใชซอฟตแวรประยกต

สวนมะนาวนอกฤด


จดประสงคของกจกรรม 1. คนหารวบรวมขอมลทสนใจและเปนประโยชนจากแหลงขอมลตางๆ ทเชอถอไดตรงตามวตถประสงค 2. น�าเสนอขอมลในรปแบบทเหมาะสมโดยเลอกใชซอฟตแวรประยกต 3. ออกแบบสวนมะนาวใหไดผลผลตนอกฤดกาล 4. ค�านวณตนทนการผลตมะนาวนอกฤดและผลผลตทคาดวาจะไดรบ


ท รายการจ�านวนตอกลม

ท รายการจ�านวนตอกลม

1 กระดาษปรฟ 1แผน 6 ถงน�า 1ถง

2 กงตอนมะนาว 2กง 7 กระถาง 2ลก

3 ดนปลก1

กระสอบ8

สายยางขนาดเลกพรอมขอตอสายยาง

2ชด

4 ปยอนทรย 9 ขวดน�าพลาสตก

5 กรรไกร 1เลม 10 ไมบรรทด 1อน


59


ขนระบปญหา 1. ครน�าเขาสกจกรรมโดยใหนกเรยนดรปสวนมะนาวทมผลดกแลวถามนกเรยนโดยใหตอบตามความ

เขาใจ 1.1 นกเรยนจะมวธปลกมะนาวอยางไร 1.2 นกเรยนคดวามะนาวจะออกดอกและตดผลในชวงฤดใดเพราะเหตใด 1.3 ตงแตเรมออกดอกจนใหผลตามภาพทเหนจะตองใชเวลากเดอน 1.4 นกเรยนคดวามะนาวชวงใดทมราคาถกและชวงใดมราคาแพงเพราะเหตใด 1.5 ถาชาวสวนตองการใหมะนาวออกผลในชวงทมราคาแพงชาวสวนจะท�าอยางไร 2. ครใหนกเรยนท�ากจกรรมโดยก�าหนดสถานการณตอไปน “เกษตรกรคนหนงปลกมะนาวและประสบปญหามะนาวไมออกผลในชวงทมะนาวราคาแพงนกเรยนม

วธแกปญหาอยางไรใหมะนาวออกผลนอกฤดซงเปนชวงทมะนาวราคาแพงเพอเพมรายไดใหเกษตรกร”

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 3. ครอภปรายรวมกบนกเรยนเกยวกบลกษณะของมะนาวการออกดอกออกผลและระยะเวลาใหผลผลต

การเตรยมหลมปลกเตรยมดนปลกโดยอาจใชสวนผสมระหวางดนกบอนทรยวตถอตราสวน1ตอ1อนทรยวตถเปนสวนผสมระหวางปยมลสตวแกลบเผาหรอเปลอกถวตนพนธอาจเปนกงตอนหรอกงช�าทไดจากตนพนธทตองการการดแลรกษาตนมะนาวใหน�าและใหปยเปนระยะๆ ตามความเหมาะสมระยะเวลาทมะนาวใหผลผลตประมาณ6เดอน

4. ครใหความรเพมเตมเรองการปลกมะนาวหรอใหนกเรยนศกษาจากเอกสารความรเชนเรองการฟนฟเยยวยาผประสบภยดวยงานวจยวช.:การปลกมะนาวเรองเทคโนโลยการผลตมะนาวนอกฤด(ในวงบอซเมนต)เรองเทคนคการผลตมะนาวนอกฤดในภาชนะเรองโครงการสงเสรมการผลตมะนาวนอกฤดในวงบอซเมนต

5. ครใหนกเรยนสบคนขอมลเพมเตมตามแหลงการเรยนรตามประเดนตอไปน 5.1 ชวงเดอนใดทมะนาวมราคาแพงและเพราะอะไร 5.2 การปลกมะนาวนอกฤดในหวขอการเตรยมภาชนะปลกการเตรยมดนการใหน�าการใหปยการ

บงคบมะนาวใหออกผลนอกฤด

ขนออกแบบวธการแกปญหา 6. ครใหนกเรยนแตละกลมน�าเสนอและรวมกนอภปรายเกยวกบวธการเตรยมภาชนะ การเตรยมดน

การใหน�าการใหปยและการบงคบใหมะนาวออกผลนอกฤด 7. ครใหนกเรยนแตละกลมสรปวธการเตรยมภาชนะปลกการเตรยมดนการใหน�าการใหปยการบงคบ

มะนาวใหออกผลนอกฤดและบนทกผลในใบกจกรรม 8. ครใหนกเรยนวาดแผนผงสวนมะนาวเปนภาพราง3มตพรอมระบมาตราสวน


60

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 9. ครใหนกเรยนแตละกลมเขยนแผนการด�าเนนงานโดยปลกมะนาว2ตนตนละ1กระถาง(แผน1ป)

และบนทกผลในขอ5ของใบกจกรรม 10. ครใหตวแทนของแตละกลมน�าเสนอแผนการด�าเนนงานวธการปลกมะนาวทง2กระถาง 11. ครใหนกเรยนทกกลมปลกมะนาวจากกงตอนทง2กงทเตรยมใหดงน 11.1 กระถางท1ปลกโดยวธปกตและตดตงอปกรณตางๆตามแผนทวางไวตามขอ8 11.2 กระถางท2ปลกโดยวธทท�าใหมะนาวออกผลนอกฤดตามวธทสรปไดจากการอภปรายขอ4,

6และ7และตดตงอปกรณตางๆตามแผนทวางไวตามขอ8 12. ครใหนกเรยนด�าเนนการตามแผนการปลกมะนาวทง2วธตามขอ9เปนรายเดอนตลอดระยะเวลา

1ป

ขนทดสอบ ประเมนผลและปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 13. ครใหนกเรยนทกกล มเปรยบเทยบผลทไดจากมะนาวทปลกดวยวธปกตกบวธทวางแผนไว

ทกๆ6เดอนพรอมบนทกผลขอ7ในใบกจกรรม 14. ครใหนกเรยนทกกลมเกบรวบรวมขอมลรวมกนอภปรายสรปปญหาทพบและวธการแกไขบนทกผล

ขอ8ในใบกจกรรม 15. ครใหนกเรยนทกกลมด�าเนนการแกไขตามวธการทไดจากการอภปรายผล 16. ครใหนกเรยนทกกลม 16.1 ค�านวณตนทนการผลตมะนาวนอกฤดทงหมดยกเวนคาแรง 16.2 คาดคะเนผลผลตทจะไดรบและเปรยบเทยบกบผลผลตจรง 16.3 ค�านวณตนทนรวมทงหมด 16.4 ค�านวณราคาขายก�าไรขาดทน 16.5 คาดคะเนระยะเวลาทจะคมทน

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหาหรอชนงาน 17. ครใหนกเรยนประเมนวธการด�าเนนงานและเทคโนโลยทเลอกใชวาสามารถบงคบใหมะนาวออกผล

ตามเวลาทก�าหนดหรอไม ก�าไรหรอขาดทนอยางไร และถาขาดทนตองใชระยะเวลาเทาไรจงจะถงจดคมทนพรอมน�าเสนอโดยใชซอฟตแวรประยกต


61

การวดประเมนผล ประเมนจากแผนผงทนกเรยนวาดและแผนการด�าเนนงานตลอด1ป

สงทประเมนระดบการประเมน

ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

1. คนหา รวบรวมขอมลจากแหลงตาง ๆ

ระบแหลงทมาของขอมลทเชอถอได

ระบแหลงทมาของขอมลแตไมนาเชอถอ

ไมสามารถระบแหลงทมาของขอมลได

2. การน�าเสนอผลงาน น�าเสนอผลงานไดครบถวนและถกตอง

น�าเสนอผลงานไดถกตองแตขาดรายละเอยด เลกนอย

น�าเสนอผลงานไดถกตองแตไมครบถวนขาด รายละเอยดส�าคญ

3. การแสดงมาตราสวนของแผนผง

สามารถแสดงมาตราสวนในแผนผงไดถกตอง

สามารถแสดงมาตราสวนของแผนผงไดแตไมครบถวน

ไมสามารถแสดงมาตราสวนได

4. แผนการด�าเนนงาน สามารถบอกรายละเอยดของแผนการด�าเนนงานไดครบถวนและปฏบตได

สามารถบอกรายละเอยดของแผนการด�าเนนงานไดแตไมครบถวน

ไมสามารถบอก รายละเอยดของแผนการด�าเนนงานได

5. ผลผลตมะนาว นอกฤดกาล

ไดผลผลตมะนาว นอกฤดกาลเหมอนกบทขายในตลาด

ไดผลผลตมะนาว นอกฤดกาลแตผลไมสมบรณเมอเปรยบเทยบกบมะนาวทขายในตลาด

ไมไดผลมะนาวนอกฤดกาลตามทวางแผนไว

6. การค�านวณตนทนการผลต

ค�านวณตนทนการผลตและผลผลตทคาดวาจะไดรบถกตอง

ค�านวณตนทนการผลตและผลผลตทคาดวาจะไดรบไดแตไมถกตอง

ไมสามารถค�านวณตนทนการผลตและผลผลตทคาดวาจะไดรบ

สอและแหลงเรยนร• เอกสารเรองการฟนฟเยยวยาผประสบภยดวยงานวจยวช.:การปลกมะนาว www.agi.nu.ac.th/postharvest/downloads/upload_file/Lemon.pdf • เอกสารเรองเทคโนโลยการผลตมะนาวนอกฤด(ในวงบอซเมนต) www.servicelink.doae.go.th/webpage/Academic%20articles/Season%20with%20lemon.pdf • เอกสารเรองเทคนคการผลตมะนาวนอกฤดในภาชนะ www.e-manage.mju.ac.th/openFile.aspx?id=NzUzMTc • เอกสารเรองโครงการสงเสรมการผลตมะนาวนอกฤดในวงบอซเมนต http://samngam.phichit.doae.go.th/manow.pdf


62

แนวค�ำตอบ ใบกจกรรม

1. ลกษณะทวไปของมะนาว แนวค�าตอบ มะนาวเปนไมพม มล�าตนเปนทรงพม เปลอกมสเทาปนน�าตาลล�าตนและกงมหนาม ใบส

เขยวเขมรปไขดอกมสขาวหรอสมวงขนกบสายพนธผลมสเขยวลกษณะกลมหรอกลมรแปนขนกบสายพนธผลแกจะมสเหลอง

2. พนธมะนาวทใหผลผลตสงและเหมาะส�าหรบปลกนอกฤด แนวค�าตอบ มะนาวทใหผลผลตสงและเหมาะสมส�าหรบปลกในสวนมะนาวนอกฤดมหลายพนธ เชน

มะนาวพนธพจตร1พนธแปนร�าไพ3. วธการทท�าใหมะนาวออกผลนอกฤดท�าไดดงน แนวค�าตอบค�าตอบอาจมหลากหลายเชน1)ปลกมะนาวในภาชนะเชนบอซเมนตและวางภาชนะไว

กลางแจง2)เดอนสงหาคมตดกงทตดดอกและปลดผลออก3)เดอนกนยายน-ตลาคมงดใหน�ากบมะนาว 7-10วนโดยใชวธคลมพลาสตกรอบปากภาชนะเพอใหใบของมะนาวบางสวนรวงและออกดอก4)รดน�าและ ใสปยสม�าเสมอ

4. เทคโนโลยทจะน�ามาใชในสวนมะนาวนอกฤด

แนวค�าตอบ

วธการใหน�า วธการใหปย เทคโนโลยอนทน�ามาใช

ใหน�าโดยใชทอพลาสตก(PVC)ขนาด12

1 นวเปนทอหลกและแยกสาขาดวยทอพลาสตก(PE)ขนาด20มลลเมตรและใชทอพลาสตกขนาดเลก(PE)ซงตอกบหวสปรงเกอรขนาดเลกไปยงแตละกระถางซงชวงทมะนาวปลกใหมๆควรใหน�าวนละครงและหลงจากปลกไปแลว10-15วนจงใหน�าวนเวนวนแตชวงมะนาวตดดอกออกผลควรใหน�าทกวน

การใหปยอาจท�าไดหลายวธเลอกใหไดตามความเหมาะสมเชน1)ใชปยเคมสตร15-15-15หรอ

16-16-16เดอนละครงกระถางละ8ชอนแกงรอบๆกระถางแลวรดน�าตามทกครงและชวงกอนออกดอกใหปยสตร12-24-22ครงเดยวอตรา8ชอนแกง

2)ใสปยเคมสตร15-15-15ทกนหลมกอนปลกจากนนใหใสปยทกๆ1-2เดอนในอตรา1ชอนแกงตอตนสวนในระยะบงคบใหออกดอกตดผลใหใสปยเคมสตร12-24-12อตรา1ชอนแกงตอตน

3)หลงใสปยทกครงควรรดน�าใหชม

เมอมะนาวโตเปนพมกงอาจมน�าหนกมากเกนไปท�าใหกงหกไดใหแกปญหาโดยใชวสดมาค�ากงเชนไมไผแทงโลหะหรอแทงพลาสตก


63

5. แผนการด�าเนนงานในการปลกมะนาวตามแผน1ป แนวค�าตอบ

กจกรรมเดอนทด�าเนนการ

วธปกต วธทเลอก

1.เตรยมดนปลกกงพนธและภาชนะปลก สงหาคม สงหาคม

2.ปลกมะนาว สงหาคม สงหาคม

3.ปลดผลในฤดทงและตดแตงกง - มถนายน-กรกฎาคม

4.ใสปยคอกหรอปยเคมสตร15-15-15 มกราคม-ธนวาคม มถนายน-กรกฎาคม

5.กระตนการออกดอกโดยการงดน�า - กนยายน-ตลาคม

6.ใสปยคอกหรอปยเคมสตร15-15-15 มกราคม-ธนวาคมมกราคม-สงหาคมและพฤษภาคม

7.รดน�า มกราคม-ธนวาคม มกราคม-ธนวาคม

8.เกบเกยวผลผลต มกราคม-ธนวาคม ธนวาคม–เมษายน

6. ผลการสงเกตมะนาวทปลกทง2วธในระยะเวลา6เดอน แนวค�าตอบขนอยกบการสงเกตของนกเรยนและควรตดตามผล6เดอนหลงดวยเพอใหครบระยะเวลา

1ปตามแผนงาน

มะนาวทปลกตามปกต มะนาวทปลกตามวธทเลอก


64

7. ปญหาทพบและวธการแกไขดงน แนวค�าตอบขนอยกบปญหาและวธการแกไขของนกเรยน

ปญหาทพบ วธแกไข

8. ค�านวณคาใชจายตนทนการผลตมะนาวนอกฤด(ยกเวนคาแรงงาน) แนวค�าตอบขนอยกบปญหาและวธการปลกมะนาวทนกเรยนเลอก9. ผลผลตทคาดวาจะไดรบและระยะคมทน(ตนทนผลผลตราคาขายก�าไรขาดทนจดคมทน) แนวค�าตอบขนอยกบปญหาและวธการปลกมะนาวทนกเรยนเลอก

แนวค�ำตอบ ค�ำถำมทำยกจกรรม

1. วธการทใชในการท�าสวนมะนาวนอกฤดเหมอนหรอแตกตางจากวธปลกมะนาวโดยทวไปหรอไมอยางไร แนวค�าตอบวธการทใชในการท�าสวนมะนาวนอกฤดแตกตางจากวธการปลกมะนาวโดยทวไปดงนการ

ท�าสวนมะนาวนอกฤดจะปลกมะนาวลงในภาชนะ เชน กระถาง หรอบอซเมนตเพอทจะสามารถใหน�าและงดใหน�าไดตามตองการขณะทการปลกมะนาวโดยทวไปจะปลกลงดนแปลงดนนอกจากนการปลกมะนาวนอกฤดตองปลดผลทงและงดใหน�าเพอใหผลดใบและออกดอกใหมในชวงเดอนกนยายน-ตลาคมซงการปลกมะนาวโดยทวไปจะไมปลดผลและงดน�าในชวงเวลาดงกลาว

2. การปลกมะนาวนอกฤดมขอดขอเสยอยางไร แนวค�าตอบการปลกมะนาวนอกฤดมขอดคอเราสามารถท�าใหมะนาวออกผลและพรอมเกบผลผลตใน

ชวงทมะนาวมราคาแพง ท�าใหมรายไดเพมขน และสามารถใชพนทซงเปนบรเวณทดนเสอมโทรมมาท�าสวนมะนาวนอกฤดได


65


สาระส�าคญ อาหารเปนปจจยหนงทมความส�าคญกบการเจรญเตบโตและการด�ารงชวตของมนษยสารอาหารทอยในอาหารม6ประเภทคอโปรตนคารโบไฮเดรตลพดเกลอแรวตามนและน�าซงใหประโยชนทแตกตางกนในแตละวนมนษยตองรบประทานอาหารเพอใหรางกายไดรบสารอาหารทกประเภทและไดรบพลงงานจากอาหารทเหมาะสมกบเพศและวยเพอใหรางกายมการเจรญเตบโตทสมสวนและสงผลใหมสขภาพดดวยการน�าเสนอขอมลโภชนาการเกยวกบปรมาณพลงงานจากอาหารแตละประเภทนนมกใชรปแบบตางๆ เชนตารางกราฟแผนภมเพอใหเขาใจงายขน



1.วเคราะหสารอาหารและอภปรายความจ�าเปนทรางกายตองไดรบสารอาหารในสดสวนทเหมาะสมกบเพศและวย

1.อานขอมลจากกราฟเสน 1.ใชคอมพวเตอรในการคนหาขอมล2.น�าเสนอขอมลในรปแบบทเหมาะสม

โดยเลอกใชซอฟตแวรประยกต


นก

โภชนาการนอย


66



- สารอาหารหรอสารทอยในอาหารแบงเปน6ประเภทไดแกโปรตนคารโบไฮเดรต ลพด เกลอแรวตามนและน�า ซ งในอาหารหนงชนดนนอาจพบสารอาหารมากกวาหนงประเภทในปรมาณทแตกตางกน

- สารอาหารหลกทพบมากทสดในอาหารแตละชนดมดงน

1)โปรตนพบมากทสดในหมนมไข เนอสตวตาง ๆ ถวเมลดแหงและงา

2)คารโบไฮเดรตจะพบมากทสดใน หมขาว แปง เผอก มนน�าตาล

3)ลพดจะพบมากทสดในหม น�ามนและไขมนจากพชและสตว เกลอแรและวตามนจะพบมากทสดในหมพชผกและหมผลไมตางๆ

4)สารอาหารทพบในอาหารเกอบทกชนดคอน�า

- การรบประทานอาหารในแตละวนตองไดรบสารอาหารครบทกประเภทและปรมาณพลงงานทรางกายตองการใหเหมาะสมตามเพศและวย

- กราฟเสน น�าเสนอขอมลโดยใชจดและสวนของเสนตรงทลากเชอมตอจด ซงจดแตละจดจะบอกจ�านวนหรอปรมาณของข อมลแตละรายการ เรานยมใชกราฟเสนกบขอมลทแสดงการเปลยนแปลงอยางตอเนองตามล�าดบกอนหลงของเวลา

- การใชคอมพวเตอรในการคนหาขอมลเชนคนหาขอมลในคอมพวเตอรจากอนเทอรเนตจากซดรอม

- การจดท�าขอมลเพอน�าเสนอตองพจารณารปแบบของขอมลใหเหมาะสมกบการสอความหมายท เข าใจงายและชดเจน เชน กราฟ ตารางแผนภาพรปภาพ

- การเลอกใชซอฟตแวรประยกตใหเหมาะสมกบรปแบบการน�าเสนอเชน น�าเสนอรายงานเอกสารโดยใชซอฟตแวรประมวลค�า น�าเสนอแบบบรรยายโดยใชซอฟตแวรน�าเสนอ


67


E: วศวกรรมศาสตร- กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม (การออกแบบรายการอาหารใหรางกายไดรบ

สารอาหารครบถวนและพลงงานเพยงพอตอความตองการของเพศและวย)

M: คณตศาสตร- การอานกราฟเสน

S: วทยาศาสตร*- ประเภทของสารอาหาร- พลงงานทพบในอาหาร

T: เทคโนโลย- การใชคอมพวเตอรในการคนหาขอมลหรอน�าเสนอ- การใชซอฟตแวรประมวลค�า

นกโภชนาการนอย


จดประสงคของกจกรรม 1. จ�าแนกประเภทของสารอาหารและปรมาณพลงงานทพบในอาหาร 2. อานขอมลจากกราฟเสน 3. ใชคอมพวเตอรในการคนหาขอมลและใชโปรแกรมประมวลค�าในการสรางงานหรอน�าเสนอ 4. ออกแบบรายการอาหารเพอใหรางกายไดรบสารอาหารครบทกประเภทในปรมาณทเหมาะสมกบเพศ

และวย



ท รายการ จ�านวนตอหองเรยน

1 ภาพอาหารชนดตางๆ 5 กลองถายรป 1ตว

2 กระดาษ 2แผน 6 คอมพวเตอร 6ตว

3 กาว 1หลอด 7 ทวดสวนสง 1อน

4 กรรไกร 1เลม 8 เครองชงน�าหนก 1เครอง


68


ขนระบปญหา 1. ครแจกเอกสารเรองสถต10ป...เดกไทย“อวนเรวทสดในโลก”ใหนกเรยนอานแลวรวมกนอภปราย

ในประเดนตอไปน 1.1 ในป2558กรมอนามยกระทรวงสาธารณสขคาดการณจ�านวนของเดกอวนในประเทศไทยไว

อยางไร (แนวค�าตอบเดกกอนวยเรยน5คนจะมเดกอวน1คนและเดกวยเรยน10คนจะมเดกอวน1คน) 1.2 สงใดบางทท�าใหจ�านวนเดกอวนเพมมากขน (แนวค�าตอบเนองจากเดกมพฤตกรรมการบรโภคทมแคลอรและน�าตาลสงรบประทานอาหาร

ทมคณคาทางโภชนาการนอยและไมชอบออกก�าลงกาย) 1.3 เมออวนจะเกดโรคอะไรไดบาง (แนวค�าตอบโรคเบาหวานโรคความดนโลหตสงไขมนในเลอดสงโรคหวใจโรคทางเดนหายใจ) 1.4 นกเรยนทราบหรอไมวารางกายของเรามเจรญเตบโตอยางไร (แนวค�าตอบใหนกเรยนตอบตามความเขาใจของตนเอง) 2. ใหนกเรยนทกคนชงน�าหนกและวดสวนสงแลวบนทกลงในใบกจกรรมท1การเจรญเตบโตตามเพศ

ของตนเอง 3. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายในประเดนตอไปน 3.1 จากใบกจกรรมท1นกเรยนมการเจรญเตบโตเปนอยางไร (แนวค�าตอบนกเรยนตอบจากผลการบนทกในใบกจกรรมท1วาอวนสมสวนหรอผอม) 3.2 มสงใดบางทมผลตอการเจรญเตบโต (แนวค�าตอบนกเรยนตอบตามความเขาใจ) 3.3 พฤตกรรมการกนอาหารเกยวของกบการเจรญเตบโตหรอไมอยางไร (แนวค�าตอบนกเรยนตอบตามความเขาใจ) 3.4 นกเรยนจะตองกนอาหารอยางไรใหสมสวนและมสขภาพด (แนวค�าตอบนกเรยนตอบตามความคด) 4. ครจดกจกรรมทบทวนความรทเรยนมาแลวเกยวกบหมอาหาร ประเภทของสารอาหารโดยน�าภาพ

อาหารชนดตางๆประมาณ20ชนดเชนขาวเผอกอาหารทะเลนมไขแตงกวาน�ามนพชเนยถวสมองนมะเขอเทศน�าตาลขาวผดกงกวยเตยวหมลกชนเฟรนชฟรายสแฮมเบอรเกอรขนมบวลอยน�าผลไมและนกเรยนแขงกนตอบวาอาหารในภาพเปนอาหารหมใดและพบสารอาหารหลกใดมากทสด

5. ครและนกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบภาพอาหารเพอใหนกเรยนมแนวคดทถกตองกอนทจะไปท�ากจกรรมตอไปโดยครอาจใชแนวค�าถามดงตอไปน


69

5.1 จากภาพอาหารแตละหมมอะไรบาง (แนวค�าตอบอาหารทอยในหมนมไขเนอสตวตางๆถวเมลดแหงและงาไดแกอาหารทะเลไข) 5.2 สารอาหารคออะไร (แนวค�าตอบสารทอยในอาหาร) 5.3 สารอาหารมกประเภท (แนวค�าตอบสารอาหารม6ประเภทคอโปรตนคารโบไฮเดรตลพดเกลอแรวตามนและน�า) 5.4 สารอาหารเกยวของกบการเจรญเตบโตหรอไมอยางไร (แนวค�าตอบ สารอาหารเกยวของกบการเจรญเตบโต เพราะสารอาหารจะมประโยชนหลาย

อยางเชนโปรตนชวยซอมแซมและเสรมสรางสวนทสกหรอใหพลงงาน) 6. ครน�าเขาสปญหาวา “ปจจบนเดกไทยมพฤตกรรมการรบประทานอาหารทมแคลอรและน�าตาลสง

คณคาทางโภชนาการนอยจงเปนสาเหตหนงทท�าใหเปนโรคตางๆ เชนเบาหวานไขมนในเสนเลอดสงนกเรยนจะเลอกรบประทานอาหารชนดใดเพอใหรางกายไดรบสารอาหารครบทกประเภทในปรมาณทเหมาะสมกบเพศและวยโดยใหนกเรยนออกแบบรายการอาหารส�าหรบ1วน”

ขนรวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา 7. ครใหนกเรยนส�ารวจอาหารทนกเรยนรบประทานทกมอใน 1 วน โดยใหจ�าแนกประเภทของสาร

อาหารเพอศกษาพฤตกรรมการรบประทานอาหารของตนเองและบนทกในใบกจกรรมท2อาหารทรบประทานใน1วน

8. ครใหนกเรยนอานขอมลเกยวกบปรมาณพลงงานทไดรบจากอาหารทเหมาะสมกบเพศและวยจาก ใบความรท1เรองปรมาณพลงงานในสารอาหาร

9. ครใหนกเรยนสบคนขอมลเกยวกบปรมาณพลงงานทตนเองไดรบจากการรบประทานอาหารจากแหลงเรยนรตางๆแลวบนทกลงในใบกจกรรมท2

10. ครใหนกเรยนแตละกลมรวมกนวเคราะหและน�าเสนอวาอาหารทนกเรยนรบประทานในแตละวนมสารอาหารครบหรอไมไดรบปรมาณพลงงานทเหมาะสมกบการเพศและวยหรอไมอยางไร

11. ครชวนนกเรยนอภปรายและสรปใหไดวา“การรบประทานอาหารในแตละวนนนตองค�านงถงความครบถวนของสารอาหาร และปรมาณพลงงานทเหมาะสมกบเพศและวยเพอใหรางกายมการเจรญเตบโตสมสวนและมสขภาพด”

12. ครใหนกเรยนปรบรายการอาหารทบนทกในใบกจกรรมท 2 เพอใหรางกายของตนเองเจรญเตบโตสมสวนและมสขภาพดโดยนกเรยนอาจน�าเสนอในรปแบบตางๆและสามารถใชเทคโนโลยชวยในการน�าเสนอได

13. ครใหนกเรยนทกกลมสบคนขอมลเกยวกบอาหารทควรรบประทานเพอใหรางกายไดรบสารอาหารครบทกประเภทในปรมาณทเหมาะสมกบเพศและวย

14. ครใหนกเรยนทกกลมอภปรายรวมกนเกยวกบสงทตองค�านงถงในการจดรายการอาหารใหรางกายไดรบสารอาหารครบทกประเภทในปรมาณทเหมาะสมกบเพศและวย


70

ขนออกแบบวธการแกปญหา 15. ครใหนกเรยนทกกลมชวยกนออกแบบรายการอาหารส�าหรบ1วนเพอใหรางกายไดรบสารอาหาร

ครบทกประเภทในปรมาณทเหมาะสมกบเพศและวยและสอดคลองกบเกณฑการประเมนตามแบบประเมนรายการอาหาร

ขนวางแผนและด�าเนนการแกปญหา 16. ครใหนกเรยนแตละกลมใชโปรแกรมประมวลค�าเพอจดท�ารายการอาหารตามขอ15ในรปแบบทนา

สนใจ

ขนทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน 17. ครใหนกเรยนแตละกลมสงรายการอาหารใหเพอนประเมนตามแบบประเมนรายการอาหารและให

แตละกลมผลดกนใหค�าแนะน�ารายการอาหารของเพอน 18. นกเรยนแตละกลมทบทวนรายการอาหารตามค�าแนะน�าของเพอนและปรบปรงแกไข

ขนน�าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหาหรอชนงาน 19. ครใหนกเรยนแตละกลมน�าเสนอรายการอาหารใน1วนและปรมาณพลงงานทไดรบ 20. ครใหนกเรยนรวมกนสรปประเดนและความรทไดจากการออกแบบรายการอาหาร โดยครอาจใช

ค�าถามดงตอไปน 20.1สารอาหารมกประเภทอะไรบาง (แนวค�าตอบ6ประเภทไดแกโปรตนคารโบไฮเดรตลพดเกลอแรวตามนและน�า) 20.2อาหารเกยวของกบกบการเจรญเตบโตอยางไร (แนวค�าตอบอาหารมผลใหรางกายเจรญเตบโตไดสมสวนหรอไมสมสวน) 20.3การเจรญเตบโตทสมสวนวดไดจากสงใด (แนวค�าตอบวดจากน�าหนกและสวนสงโดยเทยบกบเกณฑอางองการเจรญเตบโตของกระทรวง

สาธารณสข)

การวดประเมนผล 1. ใบกจกรรมท1เรองการเจรญเตบโต(การอานกราฟเสน) 2. ใบกจกรรมท2เรองอาหารทรบประทานใน1วน 3. เอกสารการน�าเสนอรายการอาหารใน1วน 4. การน�าเสนอผลงาน


71


รายการคะแนน

3 2 1

การอานกราฟเสน บอกไดวาการเจรญเตบโตอยในจดใดของกราฟและบอกไดวารางกายเจรญเตบโตแบบใด

บอกไดวาการเจรญเตบโตอยในจดใดของกราฟแตไมสามารถบอกไดหรอบอกไมถกตองวารางกายเจรญเตบโตแบบใด

บอกไมไดวาการเจรญเตบโตอยจดใดของกราฟและบอกไมไดหรอบอกไมถกตองวารางกายเจรญเตบโตแบบใด

การจ�าแนกประเภทของสารอาหารและปรมาณพลงงานทพบในอาหาร

จ�าแนกประเภทของสารอาหารและปรมาณพลงงานไดถกตอง

จ�าแนกประเภทของสารอาหารหรอปรมาณพลงงานไมถกตอง

จ�าแนกประเภทของสารอาหารและปรมาณพลงงานไมถกตอง

การออกแบบรายการอาหาร

รายการอาหารใน1วนไดสารอาหารครบทกประเภทพลงงานเหมาะสมตามเพศและวย

รายการอาหารใน1วนไดสารอาหารครบทกประเภทและไดพลงงานเหมาะสมตามเพศและวยหรออยางใดอยางหนง

รายการอาหารใน1วนไดสารอาหารไมครบทกประเภทและไมไดพลงงานทเหมาะสมตามเพศและวย

การสรางชนงานดวยโปรแกรมประมวลค�า

มการจดวางเคาโครงรายการอาหารและองคประกอบของเนอหาครบถวน

ไมจดวางเคาโครงรายการอาหารแตมองคประกอบของเนอหาครบถวน

ไมจดวางเคาโครงรายการอาหารและองคประกอบของเนอหาไมครบถวน

การน�าเสนอขอมล รปแบบการน�าเสนอสอความหมายใหผอนเขาใจไดถกตองชดเจนและอธบายเหตผลของแนวคดได

รปแบบการน�าเสนอสอความหมายใหผอนเขาใจไดแตไมถกตองชดเจนและอธบายเหตผลของแนวคดไดบางสวน

รปแบบการน�าเสนอสอความหมายไมถกตองไมชดเจนและอธบายเหตผลของแนวคดไมได

สอและแหลงเรยนร 1. เอกสารเรอง…สถต10ป...เดกไทย“อวนเรวทสดในโลก” 2. ใบความรท1เรองปรมาณพลงงานในสารอาหาร 3. ตารางแสดงคณคาทางโภชนาการของอาหารไทยกองโภชนาการกรมอนามยกระทรวงสาธารณสข,

2544.http://nutrition.anamai.moph.go.th/temp/files/Nutritive%20Values%20of%20Thai%20foods.pdf

4. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ. หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน การออกแบบและเทคโนโลย ชนประถมศกษาปท 6. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภาลาดพราว,2553.

5. ตารางแสดงพลงงานwww.sayamclinic.com/images/1165833587/thaifood_table.pdf 6. กนตามวยใหพอดhttp://nutrition.anamai.moph.go.th/temp/files/กนตามวยใหพอด.pdf 7. ตารางปรมาณแคลอรในอาหารhttp://kcal.memo8.com/food-calorie-table/ 8. ฐานขอมลพลงงานและสารอาหารwww.calforlife.com/th/calories/


72

กิจกรรมสะเต็มศึกษา (สสวท.)

Education