Стужка часу
TRANSCRIPT
![Page 1: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/1.jpg)
Мая Радзіма — Беларусь4 клас
Прэзентацыя падрыхтавана І. Я. Андрэевай
![Page 2: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/2.jpg)
ЗАДАЧЫ:— паказаць сувязь падзей, якія вывучаюцца
ў гісторыі, з гістарычным часам; абапіраючыся на апорныя даты, падвесці вучняў да разумення сутнасці лічэння гадоў у гісторыі; пазнаёміць з назвамі, якія ўжываюцца пры лічэнні гадоў, іх скарочаным запісам;
— развіваць лагічнае мысленне і матэматычныя здольнасці, фарміраваць уменне лічыць гады ў гісторыі;
— выхоўваць беражлівыя адносіны да часу, разуменне таго, што дарэмна патрачаны час вярнуць немагчыма.
МЭТА: пазнаёміць вучняў з лічэннем гадоў у гісторыі.
![Page 3: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/3.jpg)
Што?
Калі?
Дзе?Як?
Чаму?
![Page 4: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/4.jpg)
Апорныя даты
862 г. —
1067 г. —
першае летапіснае ўпамінанне пра Полацк
першая летапісная звестка пра Мінск
![Page 5: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/5.jpg)
Адзінкі вымярэння
гістарычнага часу
секундамінута
гадзіна
суткі
год =
дзесяцігоддзестагоддзе
тысячагоддзе =
Наша эра —
= 60 с
= 60 мін
= 24 г
= 365 або 366 сут.
= 10 г.= 100 г.
= 1000 г.
2 тыс. г.
![Page 6: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/6.jpg)
Скарочаныя запісы год — г. гады — гг.стагоддзе — ст.стагоддзі — стст.тысячагоддзе — тыс. г.да нашай эры — да н. э.
![Page 7: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/7.jpg)
Гісторыя лічбаўКропка, палачка, вузельчык, птушка, спіраль — усё гэта лічбы! Цяжка даводзілася стара-жытным матэматыкам, якія жылі пяць тысяч гадоў таму назад у Месапатаміі. Лічба 1 там выглядала вось так . Каб напісаць, напрыклад, 9 трэба было выціснуць на глінянай таблічцы гэту птушку 9 разоў. Вось такі значок абазначал 10 — . Лічба 11 выглядала вось так: . А ўяўляеце, коль-кі трэба было месца, каб напісаць усяго толькі 29?!
![Page 8: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/8.jpg)
А гэта егіпецкія лічбы ад 1 да 10. Цікава, колькі часу трацілі егіпецкія школьнікі, каб напісаць 6 або 9? Затое для вялікіх і велізарных лічбаў егіпцяне прыдумалі асобныя значкі.
![Page 9: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/9.jpg)
Так выглядалі старажыт-ныя кітайскія лічбы.Індзейцы майя ўхітраліся пісаць любую лічбу, выкарыстоўваючы толькі кропку, лінію і кружочак.
![Page 10: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/10.jpg)
Самыя зручныя лічбы — да якіх мы прывыклі —прыдумалі ў глыбокай старажытнасці індыйцы. Яны ж вынайшлі незвычайную лічбу — 0. Потым ін-дыйскія лічбы нямнога відазмянілі арабы. І з таго часу гэтымі лічбамі карыстаецца ўвесь свет.
![Page 11: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/11.jpg)
1 — I 11 — XI2 — II 12 — XII3 — III 13 — XIII4 — IV 14 — XIV5 — V 15 — XV6 — VI 16 — XVI7 — VII 17 — XVII8 — VIII 18 — XVIII9 — IX 19 — XIX10 — X 20 — XX
Рымляне замест лічбаў выкарыстоўвалі ўсяго 7 лі-тар: I, V, X, L, C, D, M. Літара C абазначала 100. 200 пісалі так — СС. Літара L абазначала 50, D — 500, M — 1000. Лічба 2007 атрымлівалася вось такой — MMVII. А гарызантальная лінія над лічбай павялічвала яе значэнне ў 1000 разоў. Напрыклад, абазначае 5000. Рымскімі лічбамі-літарамі мы карыстаемся і зараз.
V
![Page 12: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/12.jpg)
Стужка часу
Да нашай эры
Нараджэнне Хрыста
I ст. II ст.III ст.
Ход часу
IV ст.V ст.VI ст.
VII ст.VIII ст.
IX ст. X ст.
… …
![Page 13: Стужка часу](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081517/58a109721a28ab4b658b469b/html5/thumbnails/13.jpg)
Стужка часу
Да нашай эры
Нараджэнне Хрыста
I ст. II ст. III ст. IV ст. V ст.
1—100 101—200 201—300 … … …301—400 401—500 501—600