ความฝน ความสข ความเสยงความฝน ความสข ความเสยง

นายสรเดช ศรองกร

เลขานการคณะกรรมการบรหารจดการความเสยง

นาเสนอโรงพยาบาลศรสงวาลยและเครอขายบรการสขภาพจงหวดแมฮองสอน

17-18 สงหาคม 2558

2

ความนาไววางใจ (Reliability)

คณภาพทปราศจากขอผดพลาดในทกลมหายใจ

ผรบบรการไดรบบรการทด

เราไดรบความนาไววางใจ

คาวา "คณภาพ" ทาใหเกดความรสกวาผไดคอผรบผลงานฝายเดยว แตคาวา

"นาไววางใจ" นนทาใหเกดความรสกวาไดกนทงสองฝาย ผรบไดรบสงทดนา

ไววางใจ ผใหไดรบความไววางใจ

กระบวนการเรยนร

การประเมนตนเอง

การพฒนาตนเองการประเมนจากภายนอก

(เยยมสารวจ)การรบรองคณภาพ

แนวคดพนฐานของกระบวนการ Hospital Accreditation (HA)

คณภาพและความปลอดภย

คานยมและแนวคดหลก-HA เปนกระบวนการเรยนร -มงเนนผปวยและสขภาพ-พฒนาตอเนอง

Hospital Accreditation (HA) คอกลไกประเมน เพอกระตน

ใหเกดการพฒนาระบบงานภายในของโรงพยาบาล

โดยมการพฒนาอยางเปนระบบ และพฒนาทงองคกร

ทาใหองคกรเกดการเรยนร มการประเมน

และพฒนาตนเองอยางตอเนอง

4

1. มงเนนกระบวนการเรยนร (Learning Process)2. การดแลดวยหวใจของความเปนมนษย (Humanized

Healthcare)

3. การกระตนการพฒนาความเสยงดวยความเปน

กลยาณมตร (Appreciated Inquiry)

4. การพฒนาตามแนวคดไตรสกขา หรอ Triple S

พฤตสมพนธ-จต-ปญญา (System-Spiritual-Science )

(มระบบ มหวใจ มความเปนจรง)

รเขา และรเราในการสรางความปลอดภย

ความปลอดภย

“ เมอผปวยคอมนษยคนหนงเหมอนกบเรา เรากตองใช

ความพยายามทกวถทางทจะสรางความปลอดภยใน

การดแลเขาเหลานน แตการทเราจะสรางความ

ปลอดภยขนไดนน ตองม ความจรงใจ เปดใจ เปด

กวาง ตรวจสอบได มจดมงหมายเพอลดอนตราย/

ความเสยงทเกดขนจากการใหบรการ ในฐานะท

ความปลอดภยเปนความตองการพนฐานทมนษยคน

หนงควรไดรบและตวเรากตองการเชนกน ”

ฝนเพอ… Patient safety ผปวยคอศนยกลางในเรองความปลอดภย

( Patient Center Care )

ความเสยงสการออกแบบกระบวนการทดขน มคณภาพมากขน

( CQI, Innovation, HFE)

ความเสยงคอการสรางความสข

( Happy Risk management )

ความเสยงคอการสรางองคกรใหเปนองคกรทนาไววางใจ

( High Reliability Organization, Patient Safety Culture )

ความเสยงคอการประสานความรวมมอกนแบบไรรอยตอ และม

ประสทธภาพ ประสทธผล

ผปวยคอศนยกลางในเรองความปลอดภย

เราบรหารจดการความเสยงเพอใคร…?

เพอเรา

เพอผปวย/ผรบรการ

เพอเรา เพอผปวย/ผรบรการ

การแกไขความเสยงทเกดขนคอคา

วา “ การทบทวนตางๆ ”

ความเสยงจะไดรบการทบทวนสาเหตท

แทจรงสมาตรการปองกนทเหมาะสม

การแกไขตวบคคลมากกวาระบบ การแกไขระบบมากกวาตวบคคล

การคนหาความเสยงเชงรบมากกวา

เชงรก

การคนหาความเชงรกมากกวาเชงรบ

การทา 12 กจกรรมทบทวนไม

ตอเนอง

การทา 12 กจกรรมทบทวนอยในงาน

ประจา และตอเนอง

เพอผปวย/ผรบรการ

มตคณภาพ สงทผปวยบอกเราวาAccessibility เขาถงไดงาย ไมรอนาน เทาเทยมกน

Continuity of services ไมซบซอน ไรรอยตอ ดแลตอเนอง

Effectiveness/Appropriateness เหมาะสม ทนสมย รกษาเกง รกษาหาย

Efficiency มความคมคา

Patient/People-centeredness ใสใจ ใหเวลา รบฟง พดด พดรเรอง

ดแลทงคน ดแลเหมอนเปนมนษยคน

หนง

Population focus เปนอะไรเรากรกษาได (ตามบรบท)

Safety ไมมของแถม ฉนปลอดภย

ความเสยงสการออกแบบกระบวนการทดขน

มคณภาพมากขน

สรางสรรคเพอความสข

เพอคณภาพ

เพอความปลอดภยภาพจาก ภาพจาก Slide Slide ของของทานอาจารยทานอาจารยอนวฒนอนวฒน ศภศภชตกลชตกล

โอกาส ความเปนจรง วชาชพ ผรบผลงาน

มาตรฐาน ความตองการ

ศกยภาพศกยภาพ

โอกาสในการพฒนา

บรรทดฐานบรรทดฐาน

ความสญเสยความสญเสย ความเสยงความเสยง

สภาพปจจบนสภาพปจจบน

ความคาดหวงความคาดหวง

ปญหาปญหาปญหาปญหา

จดกาเนดของการพฒนาคณภาพ ความปลอดภย

QAQA

CQICQI

RMRMมาตรฐานมาตรฐานกจกรรมทบทวนกจกรรมทบทวน

การตามรอยการตามรอย

5 5 สส

การแกไขการแกไข

การปองกนการปองกน

การพฒนาการพฒนา

โอกาสในการพฒนาทกอยางลวนอยในงานประจา….!

การเชอมโยงการแกปญหา/ปรบปรงระบบ

วางระบบ ทาตามระบบ ทบทวน

ตรวจสอบ

หนวยงาน/กระบวนการ

ปรบปรงระบบ

ความเสยง

แกไข

วเคราะห

แนวโนม

ระบบบรการระบบบรการ,,ระบบบรหารระบบบรหาร,,ระบบมอบหมายงานระบบมอบหมายงาน

การเพมพนความรการเพมพนความร,,ระบบบารงรกษาระบบบารงรกษา

ดงนน

ความ

เสยง

คดบวก

คด

สรางสรรค

หาสาเหต

หาหลกฐาน

สนบสนน

ความเสยงคอการสรางความสขในองคกร

ความเสยงคอการสรางความปลอดภยใหกบ

ตวเรา ครอบครวของเรา ผรบบรการ องคกร

และชมชน

ความเสยงทาใหเกดการพฒนาทงตว

บคลากร หนวยงาน และองคกร

ความเสยงทาใหองคกรของเราเปนทนา

ไววางใจจากผรบบรการ

ความเสยงคอการสรางความสข (ตอ)

ความเสยงทาใหองคกรของเราเปนตวอยางทดขององคกรอน

ความเสยงเปนการสรางความรวมมอกน ความสามคคใหเกดขนในองคกร ดวย

แนวคดความเสยงของเธอกคอของฉน และความเสยงของฉนกคอความเสยงของเธอ

Negative Thinking Positive Thinking

เรามองความเสยงเปนอยางไร

เทวดาเทวดา หรอหรอ ซาตานซาตาน

RISKRISK

ความเสยงคอการสรางองคกรใหเปนองคกร…..

เปนองคกรทนาไววางใจHigh Reliability Organization

อะไรคอ…องคกรทนาไววางใจ

คอองคกรทสามารถตอบสนองตอ ความคาดหวง ของ

ผรบบรการได ทาหนาทตามบรบท ตามหนาท และมการปฏบต

อยางตอเนอง

นาไววางใจ = ไดรบความไววางใจจากผรบบรการ

ความคาดหวงของผรบบรการ

เขาถงได , ถกตองเหมาะสม , ไดผลการรกษาทด ,

ปลอดภยและไมมของแถม , คมคา , เทาเทยม,

ดแลดวยหวใจ , ใสใจทกความตองการ , ทนการณ

“พบวาผรบบรการตองการ ความปลอดภยและดแลดวยหวใจแหงความเปนมนษยมากทสด ”

ความนาไววางใจ

• รถพยาบาลทนาไววางใจ: รถพรอม อปกรณพรอม คนพรอม

• รปภ. ทนาไววางใจ: คลองแคลว ฉบไว รบมอไดทกเรองราว

• EMS ทนาไววางใจ: ทนใจ ปลอดภย

• หอง Lab ทนาไววางใจ : ถกตอง ถกคน ทนเวลา เชอถอได

• การรกษาทนาไววางใจ : หาย ไมมภาวะแทรกซอน สามารถ

ใชชวตไดตามปกต

• หองคลอดทนาไววางใจ : ลกเกดรอด แมปลอดภย

• และนาไววางใจ…อน ๆ

เสนทางสองคกรทปลอดภย นาไววางใจ

องคประกอบสเสนทาง

Mindset (ทศนคต ความคด)

Mindfulness (การตนร มสต)

Safety Culture (วฒนธรรมความปลอดภย)

Mindset

“ ความคด ทศนคต ทฝงอยในตวของเรา ทคอย

กาหนดพฤตกรรม การกระทาและการตดสนใจ

ของตวเรา ”

Mindset

Fixed Mindset Growth Mindsetเราแกไขไมไดหรอก ความ

เสยงทเกดขนเพราะ

เกยวของกบใครหลายๆคน

อาจจะทาไมไดในตอนน แตคด

วาสามารถเรยนรรวมกนได ดวย

ความพยายาม จนสามารถแกไข

ไดในทสด

ทาอยางไรความเสยงเรองเดมๆ

กเกดขนซาอก

การทจะเราประสบความสาเรจ

ยอมลมลกคลกคลานกวาทจะ

ประสบความสาเรจ ดงนนเรา

ตองรวมดวยชวยกนหาสาเหตท

แทจรงของความเสยงทเกดขน

Fixed Mindset Growth Mindset

ไมใชความผดของฉน

ตองเปนของใครสกคนใน

ทน

ถาฉนไมแสดงความรบผดชอบ

ฉนกไมสามารถแกไข ปรบปรง

ตวฉนได ขอใหฉนดกอนวาทา

อะไรไดบาง

ความเสยงนใครเปนคนทา

ความผดพลาดเกดจากใคร

ระบบหรอวธปฏบตงานม

จดออนซอนอยตรงไหนนะ

ขนตอน กระบวนการการทางาน

กดอยแลว ไมเหนตองเปลยน

เลย

ขนตอน กระบวนการทเราทาอย

น ยงมอะไรทจะเปนโอกาสใน

การพฒนาไดอก

การสราง Growth Mindset

1. จงรบร และรบฟงเสยงของ Fixed Mindset ทเกดขน

2. เราตองคดเสมอวาชวตของเรามทางเลอก ทจะเลอกคดแบบ

Growth Mindset

3. คยหรอสะทอนกลบดวยความคดแบบ Growth Mindset เพอ

ระงบความคดแบบ Fixed Mindset

4. นา Growth Mindset ทเกดขน นามาปฏบตใหเหนผล

นคอความคดเชงบวกทจะนาพาใหเราดแลผปวยอยางปลอดภย

เพราะเราจะไมตดอยในความคดเชงลบทจะทาใหเราไมลงมอทา

Mindfulness (การตนร มสต)

การใครครวญ พนจ พเคราะห (ตนรทางความคด)

การคาดการณ (ตนรในใจ)

การเตรยมพรอม (ตนรทางกาย)

ตาด (ตนรทางตา)

หฟง (ตนรทางห)

ใครครวญ พนจ พเคราะห (ตนรทางความคด)

ใครครวญ พนจ พเคราะห (ตนรทางความคด)…ตอ

อะไรคอ…การไมเอางายเขาวา

• คนหาสาเหตทแทจรง RCA (สาเหตตวแม) เมอเกดความเสยงท

สาคญ/รนแรง เพอแกไขไดตรงจด และไมใหความเสยงนน

เกดขนซาอก

• ขนตอนการปฏบตงาน/วธการปฏบตงานทวางไวหรอกาหนดไว

ควรปฏบตตามทวางไว แมจะมองวาขนตอนหรอวธการนนไมม

อะไร เปนขนตอนงายๆ แตการไมมอะไรหรองายๆ มกนามาส

ความเสยงทสาคญ/รนแรง

ใครครวญ พนจ พเคราะห (ตนรทางความคด)…ตอ

• มาตรฐานการปฏบตงานคอสงทกาหนดไวเพอใหการ

ปฏบตงานปฏบตไดถกตอง และเกดความปลอดภยแก

ผรบบรการ จงควรนามาตรฐานมากากบไวในใจเสมอ

ในขณะทเราปฏบตงาน

• ใชหลกกาลามสตร 10 ประการเพอประกอบการวเคราะห

ขอมลทเกดขน

• อนๆ

1. อยาปลงใจเชอ ดวยการฟงตามๆ กนมา

2. อยาปลงใจเชอ ดวยการถอสบๆ กนมา

3. อยาปลงใจเชอ ดวยการเลาลอ

4. อยาปลงใจเชอ ดวยการอางตาราหรอคมภร

5. อยาปลงใจเชอ เพราะตรรกะ

6. อยาปลงใจเชอ เพราะการอนมาน

7. อยาปลงใจเชอ ดวยการคดตรองตามแนวเหตผล

8. อยาปลงใจเชอ เพราะเขากนไดกบทฤษฎทตงไวแลว

9. อยาปลงใจเชอ เพราะมองเหนรปลกษณะวานาจะเปนไปได

10. อยาปลงใจเชอ เพราะนบถอวา ทานผน เปนครของเรา

กาลามสตร 10 ประการ

คาดการณ (ตนรในใจ)

การวเคราะห โอกาสทจะเกดปญหา ความเสยง ขอบกพรองตางๆ

ตงแตขนตอนการออกแบบกระบวนการการทางาน เพอใหเกด

ความปลอดภยมากทสด

การวเคราะหจดออน จดบกพรอง โอกาสทจะเกดความเสยง

ของขนตอนการทางาน เพอสรางความปลอดภย

( Failure mode and effect analysis : FMEA )

FMEA

เตรยมพรอม (ตนรทางกาย)

การเตรยมความพรอม

การเตรยมความพรอมสามารถแบงออกเปน 4 ระดบ

1. ภาวะปกต : คอการทางาน/การปฏบตงานทเราทาอยทกวน เราตองหมนตรวจสอบสอบวา เครองมอ อปกรณ วสดอปกรณตางๆ ยา กาลงคน ใหมความพรอมในการใหบรการแกผรบบรการในวนนน เวรนน

2. ภาวะฉกเฉน : คอภาวะทเราตองใหบรการดวยเหตฉกเฉน เชนผปวยทอยในภาวะ Shock , Arrest หรออบตภยหม หนวยงานควรมการเตรยมความพรอมเชน การเตรยมอปกรณใหพรอม การอบรมบคลากรและ การซอมแผนตางๆใหมความชานาญ เพอรบมอไดอยางทนทวงท

การเตรยมความพรอม (ตอ)

3. เหตการณไมพงประสงคทปองกนได คอความเสยงทเรา

สามารถปองกนได หนวยงานควรหมนประเมนผลวาแนวทางท

วางไวนนมประสทธภาพ ประสทธผลเพยงใดในการปองกน ท

สาคญเมอเรากาหนดแลวควรนาไปปฏบตในหนางาน เมอใหความ

เสยงนนลดลงหรอหมดไป

4. เหตการณไมพงประสงคทปองกนไมได คอความเสยงท

เกดขนแลว แมวาเราจะมการกาหนดมาตรการตางเพอใชในการ

ปองกน แตบางครงกไมสามารถปองกนได สงทหนวยงานควร

ดาเนนการคอการเตรยมความพรอมเพอรบมอยามทเหตการณไม

พงประสงคนนเกดขน เพอบรรเทา ลดความสญเสย ลดความ

รนแรงใหเหลอนอยทสด

ตาด (ตนรทางตา)

ตอมเอะ !ตอมเอะ อยางงายๆ

การดแลผปวยตอง เอะ ดวย C3THER

C : Care เอะ ! เราดแลผปวยเตมท เตมความสามารถแลวหรอยง

C : Communication เอะ ! เราสอสารกบผปวย ผปวยสอสารกบเราดหรอยง

C : Continuity เอะ ! เราสงตอขอมลดแลผปวยในเวรตอไปดหรอยง

T : Team เอะ ! เราไดเชอเชญวชาชพอนมาดผปวยครบถวนหรอยง

H : Human resource เอะ ! เราใชความรของเราเตมทหรอยง

R : Record เอะ ! เราบนทกเวชระเบยนเพอสงตอขอมล ดหรอยง

เหลานคอ ตอมเอะ C3THER ทใชสายตา และสตทฉบไวในการมอง

ตอมเอะ (ตอ)

แตถาตองการลดเหตการณรนแตองเอะ! ดวย

Concurrent Trigger tool

คอการคนหาเหตการณไมพงประสงค ดวยการใชตวสงสญญาณ

(Trigger) ทกาหนดตามบรบทขององคกร วานาจะมเหตการณ

ไมพงประสงคเกดขนกบผปวยในขณะทเราดแลอย เพอ

ชวยเหลอผปวยไดอยางรวดเรว ทนทวงทลดการบาดเจบ

สญเสย และสรางความพงพอใจใหผปวย

หฟง (ตนรทางห)

การฟง• เราฟงผมประสบการณมากกวา เพอนาประสบการณของเขา มา

ปรบใชในการบรการใหดขน

• เราฟงเพอนวชาชพอนๆ ทตางจากเรา เพอใหเราสามารถดแล

ผปวยไดสมบรณยงขน

• เราฟงรนนอง เพราะรนนองอาจมขอมลททนสมยมากกวาเราใน

การดแลผปวย

• เราฟงญาตผปวย เพอใหไดรบรวาพวกเคากงวลใจเรองอะไร

• ทสาคญเราตองฟงผปวย เพราะผปวยเขารเรองตวเขาดกวาเรา

วฒนธรรมความปลอดภย(Safety Culture)

เสนทางสวฒนธรรมความปลอดภย

• คยกนวนละนด จตแจมใส

• การจดการกบอบตการณทเกดขน

• การรายงานและการรบรเมอเกดอบตการณ

• สราง บรรยากาศ สภาพแวดลอมความปลอดภยในองคกร

คณภาพทใหแกผรบผลงานภายในและคณภาพทใหแกผรบผลงานภายในและ

ภายนอกไดรบภายนอกไดรบรอยตอวกฤต

รอยตอวกฤต

ผรบผลงานภายนอก/หนวยงานภายนอก

ความเสยงคอการประสานความรวมมอกนแบบไรรอยตอ

และมประสทธภาพ ประสทธผล

ผรบผลงานภายใน/หนวยงานภายใน

ผรบผลงานภายนอก/หนวยงานภายนอก

49

การประสานเชอมโยงในระบบ Risk Management System

วเคราะห risk profile ของหนวย

วางมาตรการปองกน

สรางความตระหนก

สอสาร ฝกอบรม สรางสงอานวยความสะดวก

จดระบบรายงาน/เฝาระวง

RM Team Head Staff

วเคราะห risk profile ของทง รพ.

ทกคนเปน risk manager

Esp เมอเกดอบตการณ

รายงานอบตการณ

วเคราะหแนวโนมของหนวยวเคราะหแนวโนมของ รพ.

Update

คนหา/ระบความเสยงในแตละระดบ

ประเมน

และปรบปรง

การประสานเชอมโยงขอมลตางๆในหนวยงานการประสานเชอมโยงขอมลตางๆในหนวยงานภาพจาก ภาพจาก Slide Slide ของของทานอาจารยทานอาจารยอนวฒนอนวฒน ศภศภชตกลชตกล

ความรวมมอเพอสรางความปลอดภย

ผปฏบตในหนวยงานสงตอขอมลการดแล ความเสยงของผปวย

ระหวางกน

หนวยงานในองคกรสงตอขอมล ความเสยงของผปวยอยางม

ประสทธภาพ

โรงพยาบาลชมชน และรพ.สต สงตอขอมล ความเสยงของผปวย

อยางมประสทธภาพ

โรงพยาบาลชมชน โรงพยาบาลทวไป โรงพยาบาลศนยตอขอมล

ความเสยงของผปวยอยางมประสทธภาพ

สงเสรมการใหขอมลความเสยงกบผปวย/ผใหบรการ/สาธารณะ

เพอนามาปรบปรง แกไข ปองกน ใหเกดความปลอดภยเพมมากขน

ผปวยคอผทรดทสดของการเจบปวยทเกดขน ขอมลทไดรบจาก

ผปวยจงเปนขอมลทสามารถนามาปองกน/แกปญหาความเสยงท

เกดขนได ดงนนควรรบฟงผปวย

ผปวยควรมสวนรวมในกระบวนการการดแลและรกษา ทงใน

เรองการวนจฉย การรกษา การพดคยในเรองความเสยงทอาจ

เกดขน การวางแผนการจาหนาย การดแลตอเนองทบาน เปนตน

ควรมการพดคย แลกเปลยนเมอมแนวโนมวาจะเกดปญหา หรอ

ความเสยงขนขณะรกษาอยในโรงพยาบาลอยางทนทวงทและ

เปดเผย ซงจะชวยผปวยไดดกวาการทจะแกไขเมอเกดเหตการณไม

พงประสงคเกดขนกบผปวยแลว

สงเสรมการใหขอมลความเสยงกบผปวย/ผใหบรการ/สาธารณะ

คอหนาทของทกๆทาน ทกๆคนในองคกรทจะชวยกนสรางขนมา ดงกฎเสนาบดวาดวยขอปฏบตสาหรบผประกอบโรคศลปะซงออก

ตามพระราชบญญตการแพทยเมอ พ.ศ. 2472 ทระบไววา

ปฏบตหนาทอยางเตมความสามารถ

ปฏบตหนาทดวยความระมดระวง ไมประมาท

ปฏบตหนาทดวยความหวงดตอคนไขและญาต

" ถาทานทาสามอยางน ยงมองไมออกวา

จะเกดขอฟองรองไดอยางไร "

ดงนนความฝน ความสข ความเสยง

ขอบพระคณทกๆทานครบ

www.Facebook.com/Suradet www.Facebook.com/Suradet SriangkoonSriangkoon

suradetsri@gmail.comsuradetsri@gmail.com