جزوه درس مهندسی بهره برداری دو، ویرایش دوم

درس عملیات

برداری دوبهرهویرایش دوم

https://sites.google.com/site/halaminia

mailto:[email protected]

http://alaminia.iauq.ac.ir/




(ویرایش دوم)برداری دو درس عملیات بهره







حوزه تدریسمند نمودارگیری از چاهمطالعه تئوری و عملی نظام

28-Dec-15 6نیااعلمی. ، ح94، مهر (ویرایش دوم)عملیات بهره برداری دو

توصیف دوره آماده شده برای

( مجموعا سه ساعت در هفته)درس سه واحدیمختص دانشجویان سال سوم و چهارم دانشگاه رشته مهندسی نفت

نیازهاپیش عملیات بهره برداری یک


برداریسرفصل درس عملیات بهره( 1390مصوب وزارت علوم )یادآوری از بهره برداری یک

سیستم تولید و اجزای آن

های انتقال نفت و گازسیستم

های جمع آوری نفت و گازسیستم

های راندن نگاره تولید و روشتفسیر کیفی و کمی آن

پیش بینی بهره دهی چاه هاForecast of well production

لیدآنالیز منحنی کاهشی فشار و توProduction Decline Analysis

های مختلف بررسی راندمان روش: فرازآوری مصنوعی شامل

گاز رانیهای الکتریکی شناور پمپ فراز آوری با پیستون غوطه ورهای هیدرولیکی و پمپتلمبه مکشی

ها و طراحی انواع تفکیک کنندهآشنایی با عملکرد تاسیسات

واحدهای بهره برداری و نمک زدایی


برداریسرفصل درس عملیات بهره( 1378مصوب وزارت علوم )راندمان سازند تولیدی

،شاخص بهره وریIPR ،Inflow Performance Relationship

عوامل موثر در شکلIPR پیش بینیIPR

تاثیر جریان مغشوش تاثیر افت فشار رویWOR

،راندمان فرازآوری عمودیVertical lift

های مختلف جریان دو فازیرژیمهای بررسی راندمان فرازآوریروشر تاثیر اندازه لوله مغزی روی جریان د

فضای حلقوی

تاثیر عمق لوله مغزی(میزان انحراف چاه)

های جریانراندمان کاهندهتاثیر اندازه مختلف چوکهای ته چاهیچوکهای جریانهای درون لولهچوک

تکمیل چاه (بطور مشروح)انواع تکمیل چاهانواع مسدود کننده هاوسایل درون چاهیطراحی ارفیسطراحی انواع تفکیک کننده هااندازه گیری جریان سیاالت


منابع پیشنهادی وزارت علوم

Guo, Boyun, William C. Lyons, and Ali Ghalambor. Petroleum production engineering, a computer-assisted approach. Gulf Professional Publishing,

2011.

Economides, Michael J., et al. Petroleum production systems. Pearson Education, 1993.


http://1drv.ms/1FsO6Q8

http://1drv.ms/1JvakGo

منابع امتحانیهای کالسیارائه

منابع معرفی شده در کالس


برنامه تدریس معارفه، معرفی دوره: هفته یکممباحث مقدماتی: هفته دومهفته سوم :هفته چهارم :هفته پنجم :هفته ششم :هفته هفتم :هفته هشتم :

هفته نهم :هفته دهم :هفته یازدهم :هفته دوازدهم :هفته سیزدهم :هفته چهاردهم :

های متفرقهآموزشههای متفرقآموزش: هفته پانزدهمرفع اشکال: هفته شانزدهم


مباحث تدریس شدههای تولیدینگاره

ابزارهای مورد استفادههای تولیدیتحلیل و استفاده از نگاره

شیکاهو گاز با استفاده از نگاره های نفت چاهپیش بینی عملکردهای فرازآوری مصنوعیروشفرآورش اولیه نفت و گاز

تفکیک کننده ها


های فعال داخلی و بینشرکتالمللی

داخلیخارجی


نرم افزارهای مرتبطخارجی

Petrel 2015

Hysys


امور آموزشی ترم جاری . برای کلیه دروس ( 94مهر )1بصورت موقت

پیوند ارائه. های کالسی و محتوای مربوط به 2درس عملیات بهره برداری دو

پیوند کلیه دروس تدریس شده تاکنون. 3

: اطالعات بیشتر در نشانی. 4https://sites.google.com/site/halaminia

https://sites.google.com/site/halaminia/edu/trm

https://sites.google.com/site/halaminia/edu/deg/po2

https://sites.google.com/site/halaminia/edu


های های نگار تولید با نگارهمقایسه نگارهارزیابی سازند

های نگار تولید یا، نگارهPLT, Production Logging Tools

قی استفاده در چاه تولیدی یا تزریی حین تولید با دب)تکمیل شده

(کم یا توقف جریاناه با هدف بررسی رفتار سیال در چارزیابی )و اطراف آن ( مغزی)

تکمیل چاه، حفره باز، مشبک (کاری و یا دارای آستری شنی

به کارگیری از زمان حفاری چاه تازمان ترک چاه و بسته شدن آن

ا جریان چاه و نیاز به ایمن سازی ب

، آب، پلیمر)توجه به حضور سیال (نفت، کربن دی اکسید، متان

های ارزیابی سازند، نگارهFormation Evaluation

Logsمرتبط با سنگ مخزن و خواص آن

باع تعیین پارامترها نظیر تخلخل، اششدگی، شعاع آسیب، ضخامت

ناحیه تولیدی و لیتولوژی سازند


PLT ،productionهای تولیدی، انواع نگارهlogging tool

،ابزار نگاره برداری تولید ترکیب پذیرCombinable production Logging Tool, CPLT

دارای ضعف هایی در تولید همزمان سه فاز آب و نفت و گاز

،بستر خدمات تولیدیproduction services platform, PSPولیدیتوسعه یافته نگاره تولیدی مرسوم با هدف تعیین نوع فاز سیال ت

،ابزار اندازه گیری نگه داشتFloView (& Plus) Holdup Measurement Tools, DEFT

،ابزار حسگر نوری نگه داشت یا پسماند گاز شرکت شلومبرژهGas Holdup Optical Sensor Tool, GHOST ,

DEFT Electric Probeاندازه گیری نوری نگه داشت گاز، نفت و آب و تعیین نقاط ورودی

،ابزار سرعت فازPhase Velocity Sonde ،اندازه گیری سرعت دو فاز جداگانه در چاه با انحراف زیاد و نشانگر تزریقی

injected marker


، PLTهای تولیدی، ادامه انواع نگارهproduction logging tool

،پایشگری جریانFlow Scannerهای جهت دار با انحراف زیادکاربردی در جریان چند فازی چاه

های اشباع مقاومت ویژه، ابزارRST, Reservoir Saturation Tool

،استفاده از مولد نوترون ضربه ایpulsed neutron generator و dual-detector spectrometryسامانه طیف سنجی دو ردیابه،

system ،برای اندازه گیری غلظت عنصریelemental concentrations,رون شامل کربن و اکسیژن و سطح مقطع گیراندازی نوت

formation neutron-capture cross section (sigma)سازند، حین یک بار تریپ در چاه


اهداف دستیابی به پروفایل تولید چاه تولیدی و اطالعاتی شامل

و نرخ جریان بالشتک به درون چاه بدون جداری۳فرستادن نگاره قطر سنجی شامل

چگالی سیال سازند و دما وفشار در جا

داشت نفتدستیابی به پروفایل تزریق سیاالت چاه تزریقی در ازدیاد بر کسب اطالع از وضعیت وجود کانال ها و حفره ها در سیمان پشت

جداره ها


ابزار پیمایش دماییکاربرد نمودار پیمایش دمایی

تشخیص ناحیه نفوذ گاز به چاه ،ه، تعیین حرکت سیال پشت جدار تعیین نواحی ورود و خروج سیال

در دیواره چاه ها، ای وتشخیص جریانات بین الیههای دزدتعیین الیه

جیمکانیزم مقاومتی نگاره دماسن اندازه گیری تغییرات دما با

ز تغییرات مقاومت الکتریکی فلافزایش مقاومت با افزایش دما

شامل محفظه ای حاوی حسگرا شود و بدمایی که از انتها باز میشود سیال درون چاه پر می

انتخاب فلز حسگر از جنسپالتینیم به دلیل

افزایش خطی مقاومت الکتریکیپالتینیم با دما

پایداری زیاد در طول زمان درشرایط مختلف محیطی


حسگرهای کمکی؛ فشار سنجنجکاربرد ارزیابی فشار با فشارس

تعیین فشار مخزن و چاه آزمایی و تعیین گستره و مرز مخزن

مکانیزم غالب فشارسنجیکی، تبدیل فشار به جابجایی مکان

ریان تبدیل جابجایی مکانیکی به جالکتریکی و اندازه گیری آن

انواع فشارسنج ها فشار سنج کرنشی و

متشکل از جسمی که به نیرویاعمالی حساس است

ه تغییر طول جسم با اعمال نیرو و ب تغییر مقاومت متناسب با آن

فشارسنج کریستالی


ابزار چگالی سنج درون چاهی کاربرد

تعیین دبی حجمی جریانات دوفازی و

تعیین محل مکان جریان دو فازی مشخص کردن نوع جریان دوفازی

انواع ،چگالی سنج گرادیومانمومتر

gradiomanometerاندازه گیری چگالی متوسط سیال

های مختلفدر عمقو با استفاده از اختالف فشار بین د

فوتی2حسگر فشاری در فاصله

ای چگالی سنج هسته( استفاده از گاما)

مشابه عملکرد نمودار دانسیتهو ( گاما-گاما) دارای منبع تولید گاما

برخورد گامای منتشر شده از •منبع با سیال داخل چاه و

ثبت انعکاس توسط گیرنده قرائت زیاد گیرنده •

نشانه سیال با دانسیته کم و قرائت کم گیرنده •

نشانه سیال با دانسیته باال


های اندازه گیری نرخ جریانیروشاندازه گیری سطح االرضی

روش انجام اندازه گیریه جریان دادن چاه به شکل مستقل ب

و اندازه separatorجداکننده ، گیری میزان مایع و گاز تولیدی

نکات عملیاتیپایدار و توسعه یافته بودن جریان

خ حین آزمایش به دلیل تابعیت نرChokeتولید چاه از اندازه کاهنده،

استفاده از ابزارهای نگاره برداریتولیدی و اندازه گیری ته چاهی

کاربرد ،تعیین نواحی تولیدی ،ارزیابی تحریک چاه تعیین سهم هر الیه از تولید وارزیابی پتانسیل جریانی چاه

ابزارهای مورد استفاده ،ابزار نگاره برداری تولیدیPLT

ابزارPSP شاملDEFTو GHOSTابزارهای

در چاهی با تولید همزمان سه فاز•


مکانیزم عملکرد استفاده از چرخنده یاSpinnerپروانه،

زارچرخش قراردادی مثبت چرخنده جریان سنج با حرکت به پایین اب اتصال شفت چرخنده

به آهنربای دائم و هایی ایجاد جریان متناوب الکتریکی القایی در کویل

با چرخش چرخندهام. پی. ثبت جریان و پالس ایجاد شده در سطح و تبدیل به ار

عوامل تاثیر گذار بر سرعت چرخندهابزارسرعت نسبی حرکت رو به باالی سیال تولیدی و حرکت رو به پایینچرخش بیشتر در سیال با گرانروی کمتر


نمونه ای از چرخنده همراه با قطر سنج

،چرخنده تمام حفرهFull Bore Spinner بازو 4همراه قطر سنجبرای استفاده در حفره باز


پیکربندی تحلیل جریان چند فازیومبرژه یکی از انواع بسترهای خدمات تولیدی توصیه شده شرکت شل

برای تحلیل جریان چند فازی


رانهای تولیدی مرسوم اینمونه ای از نگاره

حسگر اندازه گیریو Manometerفشار، Thermometerدما،

،ثبت تجمع مایعاتHold Up

،جریان سنج چرخنده خطیIn-line Spinner

،چگالی سنجGradiomanometer

،چرخنده تمام حفرهFull Bore Spinnerبا قطرسنج


PSPپایه ابزار نمودار نگار تولید، production services platform

ابزارهای پایه دماسنج

Thermometer فشارسنج

Manometer، ،پرتو گاما

Gamma Ray نشان دهنده محل

های اتصال لولهموجود در چاه

نگهدارنده، Casing Collar

Locator

،چگالی سنجگرادیومانمومتر

gradiomanometer،GHOST

ابزار در نگهدارندهمرکز لوله

Centralizer

جریان سنجFlow Meter، قطرسنجCaliper، ،پروانهSpinner


تولیدتعیین نرخ جریان با استفاده از نگاره

بازوی 4حسگر روی 4استفاده ازاط قطر سنج یا متمرکز کننده محص بر پروانه جریان سنج و تشخی

گر نگه داشتنرخ جریان سیال چند فازی

Q=V*A*Yسرعت و سطح مقطع ،نگه داشتHold up

(تابعی از چگالی)

تقسیم بر ضریب حجمیسیاالت بطور مستقیم


گه مقایسه تفسیر بی ابهام اندازه گیری ن(راست)با چگالی ( چپ)floviewداشت با


نحوه تشخیص نگه داشت گاز بازوی قطر سنج بر اساس جذب و انعکاس نور4حسگر 4به کمک

عبور قسمتی از نور از آب و انعکاس باقیمانده نور ،جذب کامل نور در نفتانعکاس کامل نور در گاز به سمت منبع انتشار


نحوه ثبت و اندازه گیری (فناوری فیبر نوری)استفاده از خواص نوری

ساطع شدن نور از منبعLED عبور از فیبر نوری محافظت شده

در برابر محیط ته چاهی


های بهره بردارینمونه ای از تحلیلی تحلیل سه فازی آن

PSP & GHOSTبا مشبک کاری مجدد

تو افزایش تولید نف تصمیم گیری با

تحلیل بهره برداری


اهارتباط رژیم جریان چند فازی با زاویه چ

رژیم جریان در چاهتقریبا عمودی

رژیم جریان در چاهجهت دار

رژیم جریان در چاهتقریبا افقی


FloScanابزار تصویر گر پایش جریان، Imager, FSIشلومبرژه

لزوم استفادههای تفکیک ثقلی فازها در چاه

ال، حرکت گاز در با)افقی و انحرافی (نفت در وسط و آب در پایین

استفاده از ابزاری با چند پروانه وپوشش تقریبا تمام سطح مقطعچاه و سنجش سرعت هر فاز به

طور جدا گانه

کاربرد جامد، )شناسایی سیال مخزن

براساس سرعت حرکت( مایع، گاز

قابلیت ها برخالف تجهیزات قبلی قابل

استفاده در چاه عمودی یا چاه با انحراف خیلی کم


Flow Scanner toolابزار پایشگر جریان،


مقایسه نتایج نگاره تولید مرسوم، Conventional PLو پایشگر جریان


جریاننمونه ای از کاربرد سامانه پایشگر تاثیر انحراف چاه بر کاهش نگه داشت با افزایش نرخ جریان


PLسرویس تشخیص جریان داخل چاه، Flagship production Logging

مجموعه واحدی برای تخمین وهای چاه های شناسایی جریان

ه ، الی-افقی شامل جریان های الیه downجریان های رو به پایینی

flow، مخازن آبwater sumps،تله های نفتی و گازی و

جریان های سه فازیهای افقیتشخیص مشکالت چاه

شامل از کار افتادگی مجرابند، قسمت غیر سیمانی و جریان های

داخل فضای حلقوی


PL Flagship tool stringرشته ابزار،

متشکل ازب ابزار نگاره برداری تولید ترکی

پذیر ماژولRSTهبا ابزار پرتو گاما اضاف

نگاره برداری فاز صوتی تصویر برداریFlo viewردیاب سیال تزریقیابزار چرخنده


Resistivity saturation tools, RSTنگاره

در چاه افقی و یا با انحراف ( آب و نفت)فاز جدا 2اندازه گیری سرعتزیاد ،تزریق نشانهmarkerک شیمیایی با مقطع گیراندازی نوترون ترمی

ائین و ثبت مسیر پ( آب یا نفت ) باال و قابل حل تنها در فاز مورد نظرRSTرفتن آن توسط الگ

یت ابزار اندازه گیری جریان رو به باال یا رو به پائین و با توجه به موقع(باال یا پائین بودن)یق کننده اندازه گیری سرعت سیاالت از طریق فاصله بین گیرنده و تزر

و همچنین مدت زمان رسیدن از تزریق کننده به گیرندهه با محاسبه حجم و شناسایی جریان سیاالت در شرایط مخزن و مقایس

جریان سیاالت مختلف در شرایط سطح زمین


حسگرهای کمکی؛ نمودارگیری ردیابی رادیواکتیوابزار

محتویات مخزن نگهداری مواد رادیواکتیو و ،قسمت مکش پمپ در باالی ابزار تعبیه یک یا دو گیرنده

معموال دارای دو گیرنده

مکانیسم عملکردسازندفعالیت بیشتر مواد پرتوزا تزریقی به دیواره چاه نسبت به مواد محتوی خود

درون ها با ردیابی مواد رادیواکتیو تزریقی بهها یا پشت جدارهتشخیص جریان داخل کانالدیواره چاه و تولید مجدد مواد تزریقی

های ردیابکاربرد نگاره ارزیابی مخزن وتعیین کیفی عملیات ازدیاد برداشت


حسگرهای کمکی؛ های ارزیابی آستری شنی نگاره

کاربرد آستری شنی جلوگیری از تجمع مواد سازند در

درون لوله مغزی و تجهیزات سرچاهی و مشکالت تولید ماسه

نیکاربرد نگاره ارزیابی آستری شص تعیین قسمت فوقانی و تشخی

فضاهای خالی درون آستری شنی

مکانیسم عملکردار اندازه گیری دانسیته مواد به ک

رفته در آستری

ابزار به کار رفتهگاما با منبع گامای -نگاره گاما

و گیرنده گاما 1۳7-سزیم

نحوه کارکرد ابزاره تشعشعات گاما زیاد در نواحی ک

آستری دارای فضای خالی استقرائت مقادیر گامای کم در نواحی

ازند که آستری کامال فضای بین سو جداری را پوشش داده


گیابزارهای تشخیص خوردگی و پوسیدانواع ابزارها

دستگاه اندازه گیر مکانیکیتعیین مقدار خوردگی قسمت داخلی جداری و تعیین شکل جداریاندازه گیری مقدار پوسیدگی نواحی داخلی جداری و لوله مغزی

دستگاه بازرسی الکترومغناطیس جداریپاسخ به تغییرات ضخامت فلز در نواحی داخلی و نواحی خارجی جداره یا لوله مغزی .

ازند ها در سبر اساس سرعت گسترش امواج الکترومغناطیس ارسالی به سازند و میرایی آن•

نجهای جریان ستشخیص تغییرات در جداره به کمک ناهنجاری قرائتبه صورت کیفی و فاقد دقت کافیهای قطرسنج برای تفسیر درست نمودار جریان سنجنیاز به داده


مرادی، محسن. معرفی ابزار و نمودار نگار . 1388. 1یدی و تاثیر آن در محاسبه دقیق تر دبی تولPSPتولیدی

( 61)اکتشاف و تولید (. در سه فاز نفت، گاز و آب)چاه سید مختاری، علی. ها به بررسی عملکرد چاه. 1388. 2

. یدصورت الیه به الیه با استفاده از نمودارگیری تول(63)اکتشاف و تولید

های تولیدیکاربردهای نگارهاز تشخیص مشکالت تولید ناشی

نحوه تکمیل و تولید مخزن تعیین نوع سیال تولیدی

( تولید آب یا گاز زیاد)شناسایی نشتی

آستری، جداری یا مغزیپشت مجرابند

جریان پشت جدارهکانالی وتشخیص مشارکت الیه در تولید

ارزیابی عملیات اسیدکاری و شکافهیدرولیکی و

،تشخیص جریان ناخواستهجریان عرضی و الیه دزدتعیین کیفیت سیمان

ارزیابی میزان خوردگیتعیین سطح تماس سیاالت مخزنتکمیل مجدد

تعیین نواحی مناسبددارزیابی کیفی عملیات تکمیل مجتشخیص عملکرد جریان

،محاسبه افت فشارDraw Down و

و ترسیم PIتعیین شاخص بهره دهی، IPRرابطه عملکرد جریان،

چاه تولیدی و تزریقیپایشچاه آزمایی


هم هر های تشخیص مشکالت تولید و سنگارهقسمت از سازند از تولید

تشخیص جریانمقدار و مسیر حرکت و سرعت و نوع سیال درون جداره یا خارج آن

ابزارهای نگاره تولیدی مربوط ،پیمایشی دما

Temperature surveys

،جریان سنج مکانیکیMechanical flowmeter surveys ،چگالی سنج درون چاهی

Borehole fluid-density or fluid-capacitance surveys


تشخیص نوع سیال ورودی دیدر نگاره تولی( افزایش سرعت چرخنده)ورود گاز

کاهش دما و کاهش چگالی

ورود آبافزایش دما و افزایش چگالی


leakage seekingشناسایی نشتی،

،تصویر برداری مافوق صوتsuper-sonic imagingهای مورد استفاده در ایراناز جمله جدیدترین ابزارهای نگاره تولیدی وهای ریز و زمانی که ابزارقابلیت تشخیص نشتی

.دماسنجی قادر به تشخیص نشتی نباشند

،ابزار نگاره تولیدیPLTوتکیفیت باالتر از دماسنج و دقتی پایین تر از تصویر برداری مافوق ص

،استفاده از نگاره برداری دماسنجیtemperature loggingهزینه پایین و کارایی پایین


ک تشخیص ورود سیال به دهانه چاه به کمپروفایل دماسنجی


ه تولیدپیش بینی نرخ جریان نفت و گاز نگار

ی مقایسه خطا نرخ جریان تخمینهای مختلف از روشدماسنجیفشار سنجیخواص سیاالتاندازه گیری مستقیم


ا های گازی بتشخیص ورود مایعات به چاهGHOSTو FloViewهای ابزار ترکیب داده

پروبFloView Probe تمییز بین هیدروکربن و آب

اندازه گیریGHOSTفت تمییز گاز از مایع و تشخیص ن

درصد10کمتر از


رداریتخمین فشار حباب با نگاره بهره بهای حباب تشخیص ویژگی

با باال آمدن پروب در مغزیاز جمله،عمق ،ولتاژ خروجی شکل امواج

waveforms ازهای مجزاپروب

فشارتعداد حباب


دارههای تعیین ارتفاع سیمان پشت جنگاره

نگاره دماسنجیاندازه گیری گرمای آزاد شده ناشی از هیدراسیون مواد درون سیمان

نگاره پرتوی گامای متمرکز نشدهحساس نسبت به چگالی پشت لوله

نگاره معمولی بندش سیمان ،اندازه گیری دامنه امواج صوتی منعکس شده از جداره

باالترین دامنه برگشتی نشان دهنده کمترین میزان سیمان


ه شده های تعیین کیفیت نواحی ایزولنگارهسیمان

،(بندش سیمان)نگاره صوتی نمایان سازی آشفتگی امواج صوتی ناشی از جریان

های دمایی، نگاره ،ثبت تغییرات دما ناشی از جریان

های رادیواکتیو و ردیابقرار دادن مواد پرتوزا در سیمان و ردیابی آن عناصر .

های نوترون فعال نگاره ،فعال سازی هسته مواد بر اثر بمباران نوترونیها، تشکیل یک سری از ایزوتوپ تشعشع پرتو گاما به دلیل ناپایداری ایزوتوپ ها، و ایجاد عالئمی در پشت جدارهارزیابی کیفیت سیمان با اندازه گیری عالئم


کاربردهای نگاره برداریهای نفت و گازارزیابی تولید و تزریق در چاههای زمین گرماییارزیابی جریان سیال در چاه

ین های مختلف دما، فشار و جریان سنجی، پرتو گاما و تعیاستفاده از نگارهو حسگر دما توزیع شده با casing collar locatorمحل طوقه جداره،

fiber-optic distributed temperature sensingفیبر نوری، (DTS)


تعیین اشباع آب سازند ضرورت تعیین اشباع آب در الیه مورد بهره برداری

مخزن، به منظور دست یابی به اطالعات مورد نیاز رسیدن به حداکثر بازیافت ،مانیتور کردن سطح سیاالت درون مخزن در طول تولید از سازند

های ارزیابی سازند و تعیین اشباع آب سازندیروشاندازه گیری میزان واپاشی نوترون ترمال وتعیین میزان نسبی کربن به اکسیژن موجود در سازند روشS. W. C. T.


الاندازه گیری میزان واپاشی نوترون ترم

اجزا ابزار منبع تولید نوترون و گیرنده حساس به کاهش نوترون

ترمال

کلراید دارای توان باالیی در جذبنوترون ترمال است بنابراین

اگر سازند دارای کلرید زیادی باشدقرائت نمودار زیاد است و

می توان حجم و اشباع آب را از رویآن تقریب زد

چون میزان جذب نوترون ترمال، بهشدت به شوری بستگی دارد

ه جذب نوترون ترمال بستگی کمی بفشار و دما نیز دارد

ها پس مخازنی که آب سازندی آنزیاد شور نیست و یا درجه شوری آب

متغیر است استفاده از نمودار دوم . شودبیشتر توصیه می

در میادین با شوری آب کمتر از. م نامناسب است. پ. پ20000

جذب نوترون ترمال در گاز و نفتتابعی از ،نوع هیدروکربن ،میزان گاز به نفت دما وفشار


The single-well chemical tracerآزمون (SWCT) برای اندازه گیری اشباع

مشخصات روش اندازه گیری درصد اشباع فاز

باقیمانده غیر متحرک در حضور سیال متحرک

کاربرد این روش انتخاب مخازن مستعد فرایندهای

بهبود برداشت وبود بررسی میزان تاثیر عملیات به

برداشت تعیین دقیق مقدار اشباع نفت

ار باقیمانده به منظور تعیین مقدنفت اولیه درجا

اساس این روشتزریق ردیاب شیمیایی به درون

دیواره چاه و ( فراتر از ناحیه صدمه دیده چاه)تولید مجدد آن

های تولیدی این روش جز نگارهی نیست و یک روش مجزا و مناسب

. استبرای تعیین اشباع باقیمانده


جددهای تعیین نواحی برای تکمیل منگاره

گاهی برای رفع برخی مشکالت چاه باید عملیات تکمیل را مجددا انجام داد ویا حتی ممکن است الزم باشد که نوع رشته تکمیلی را عوض کرد .

کل پارگی جداری ممکن است عملیات راندن لوله گم را که به حضور د. نیاز دارد به گروه تعمیر چاه تحمیل نماید


آزمایش شاخص بهره دهی

،اهداف کالسیک تعیین ظرفیت تولید وا در تعیین فشار بهینه عملیاتی ب

نظر گرفتن راندمان فرازآوری و . میزان برش آب

روش انجام آزمایشبدون نگاره تولید

نیازمند فشارهای درون چاهی ودبی ثبت شده سطحی در شرایط تانک ذخیره

دروش انجام آزمایش با نگار تولیها به صورت درون ثبت تمام داده

چاهی و م عدم نیاز به اندازه گیری مستقی

. تانک ذخیرهج ثبت سرعت سیال با جریان سن

. کالیبره شده درون چاهیهای به دست آمده، با سپس سرعت

استفاده از قطر دهانه چاه و ضرایب های تانک حجمی سیال به دبی

ذخیره تبدیل می شوند


رابطه عملکرد داخلی جریانکاربرد نگاره تولید چند دبی ،

Multi Rate Production Logging

تعیین شاخص بهره دهی وهای عملکرد جریانی به منحنی

کل صورت الیه به الیه و مقایسه باچاه

کاربرد داده بهره دهی ناحیه ای ،فهم مکانیزم هیدرولیکی مخزن بهبود مدل سازی کامپیوتری ویا پیش بینی آینده، ورود آب، گاز

Cross Flowجریان عرضی،

ترسیم منحنیIPR برای هر الیهتولیدی به کمک نگار تولیدی

دهتولید چاه در چند دبی تثبیت شی و راندن نگاره تولیدی پروفایل دب

فشار جریانی ثبت با ابزار فشار فشار هر الیه، فشار باالی ناحیه

تولیدی است

ر تبدیل دبی اندازه گیری شده دهای شرایط سطحی محیط به دادهPVTهای به کمک داده


ر نمونه ای از نگار تولیدی یک چاه گازی دیدیدو دبی تولیدی در مخزن با سه الیه تول


IPRنحنی استفاده از نگار تولید برای تعیین مدر مخزن دو الیه ای

فشار کمتر مخزن درالیه دو و وقوع جریان عرضی

(هرزروی)

ترسیمEmeraude

رابطه عملکردجریانی رایولین

Rawlins


یدی،تفسیر رایانه ای نگاره تولKAPPAازEmeraudeنرم افزار


مرادی، محسن. معرفی ابزار و نمودار نگار . 1388. 1یدی و تاثیر آن در محاسبه دقیق تر دبی تولPSPتولیدی

( 61)اکتشاف و تولید (. در سه فاز نفت، گاز و آب)چاه سید مختاری، علی. ها به بررسی عملکرد چاه. 1388. 2

. یدصورت الیه به الیه با استفاده از نمودارگیری تول(63)اکتشاف و تولید

های تحلیل نمودار کاهش تولیدروشDecline Curve Analysis

کاربرد منحنی عملکرد تولید از چاهبلیهای قپیش بینی عملکرد و چگونگی تولید آینده چاه با توجه به داده

ویژگی هاروشی گرافیکی و تجربی برای تخمین ذخایر قابل بازیافتنیقابل اطمینان در یک یا چند چاه با تاریخچه تولید به اندازه کافی طوالهای جریان سیال در محیط متخلخل مشتق نشده از اصول تئوری

های نفت و گاز حین تولیدحاصل مشاهدات تجربی عملکرد چاه


متغیرها در تحلیل نمودارهاهای مورد استفاده، انواع منحنی

نرخ جریان برحسب زمان وینرخ جریان برحسب تولید تجمع .

زمان به عنوان مناسب ترینمتغیر مستقل

قیم به دلیل امکان برون یابی مستزمان برای -های جریانمنحنی

پیش بینی تولید و ارزیابی اقتصادی

متغیرهای جریانیک یا چند فازی

(گاز، نفت)یک سیال (آب+آب، گاز+نفت)کل سیاالت نسبت سیاالت

،نسبت آب به نفتWOR یا ،نسبت آب به گازWGR یا ،نسبت گاز به نفتGOR و 1حتی برای+WOR


اعوامل تاثیر گذار در تحلیل نموداره شروط داشتن تحلیل صحیحDC

عدم تغییر فاکتورهای مؤثر درنیتاریخچه کاهشی، حین پیش بی

رخ غیر قابل استفاده بودن منحنی نکاهشی قبلی بعد از تعمیرات

عدم تغییر شرایط تولید مخزن

فاکتورهای مؤثر درتاریخچه کاهش

شرایط مخزن و ،کاهش فشارهای تولیدی، تعداد چاه ،مکانیسم رانش ،خصوصیات مخزن

تغییرات اشباع شدگی و تراوایی نسبی و مطلقشرایط عملیاتی .

،فشار جداکننده نفت و گاز و آباندازه مغزی ،تنظیمات کاهنده ،تعمیراتWorkovers وجود متراکم کننده در )تراکم

(تاسیسات سرچاهی زمان عملیات وسایر فرآیندهای روی چاه

فرازآوری مصنوعی•اسیدکاری•


های کاهشیپیش بینی تحلیلمثال تاثیر شرایط عملیاتی بر پیش بینی ها

ا، تغییر توان تولید از چاه مخزنی حاوی یک میلیارد فوت مکعب گاز درجبا توجه به حضور یا فقدان متراکم کننده متصل به تأسیسات سرچاهیتغییر بازیافت گاز از هفت دهم به نه دهم میلیارد فوت مکعب

شرط نتایج مطلوب پیش بینی ها هم خوانی تحلیلDCهای ذخیره مثلبا دیگر معرف

محاسبات حجمی موازنه مواد و فاکتورهای بازیافت و خصوصیات مخزن

هدف تحلیل منحنیDCهای قابل بازیافت، تخمین هیدروکربن به دلیل تغییر هیدروکربن قابل بازیافت متأثر از شرایط عملیات

در عین ثبات ذخایر درجای مخزن


انواع روند کاهشی نرخ تولید انواع روند کاهشی نرخ تولید

،توانیExponential

هذلولیHyperbolic و ،هارمونیکHarmonic

،نرخ کاهش تولیدDدر کسر تغییرات جریان تولیدی

واحد زمان درصد برحسب سال: واحد


لید های بررسی افت تومقایسه برخی از مدلهای نفت و گازو تولید تجمعی چاه

مدل کاهش نماییهای نفتیهای کاهشی چاهساده ترین مدل خصوصا در بررسی نگارهمطمئن ترین تخمین سیال در جای مخزن و نرخ جریان تولیدیهای کاهش جریان با توجه به مقایسه منحنی

کاهش سریع ترExponential نسبت بهHyperbolic یاHarmonic

لذا معموال حداقل هیدروکربور ذخیره اثبات شده با این گراف

،مدل کاهشی هذلولیHyperbolic

،مدل کاهش همسازHarmonicتخمین خوش بینانه تری از پیش بینی آینده تولید


سایر مدل ها

،مدل تجربی دانگDuong Modelمختص مخازن گازی به هم فشرده و شیلی

،مدل کاهش توانی کشیده شدهStretched Exponential Decline Model (SEDM)

،مدل رشد ویبالWeibull Growth Model


یا Exponentialتولید با روند کاهش نمایی، کاهش با درصد ثابت

رابطه کاهش نمایی

،با نرخ کاهش منحنی هایDثابتکاربرد

شبیه سازی جریان پایدارهای اولیه زمان در این روش از روند دوره جریان حد واسط عدم پیروی داده

کاهش نمایی معادل جریان محدود به مرز که

تنها بعد از اتمام جریان حد واسط رخ می دهد


طرح واره، نمودار الگ الگ نرخ کاهشی توانی و هذلولی


نمودار لگاریتم جریان برحسب زمان و جریان تجمعی بر حسب جریان تولیدی

مقدار لگاریتم جریان برحسبزمان رسم شده

به صورت خط راست محاسبه مقدارDاز شیب نمودار

روند کاهش نمایی در گراف نرخجریان برحسب تولید تجمعی

به صورت خط راست ،تخمین نرخ کاهشDبا آن


دبی پیش بینی دبی آینده تولید بر اساسگذشته

تولید تجمعی بین زمانt1 وt2با توجه به متغیر زمان

رابطهq2 در زمانt2 باq1 در:t1زمان

پارامتر ثابتD ( واقعی)نرخ کاهش نمایی

پیش بینیq2 با فرض کاهشدرصدی ثابت

پارامتر ثابتdنهفتگی زمان در آن نرخ کاهشی اسمی

(Nominalظاهری، )

ارتباطD وd اختالف ناچیزd وD


های حالت کاهش نمایی ومقایسه منحنیکاهش ظاهری و شدت نرخ کاهشی آن ها

ارتباطD با شیب خط در هر لحظه ارتباطdهای فهرست وار نرخ جریانبا داده

امکان محاسبه دستی از روی داده ها


پیش بینی ذخایر باقی مانده

محاسبهDDزمان -که از نمودار جریانDRt باید به صورت تئوری با

D که از نمودار جریان تولیدDRcبرابر باشد ، .

پیش بینی ذخایر باقی مانده در منحنی کاهش جریان برون یابی مقدار ذخیره مورد نظر در جریان اقتصادی بهینهqEc


Stretchedمدل کاهش توانی کشیده شده، Exponential Decline Model (SEDM)

،جلوگیری از تحکمarbitrariness تخمین ذخایر

بلند مدت مدل هیپربولیک

qنرخ تولیدی متغیر با زمانq0نرخ تولیدی اولیهτپارامتر مشخصه زمانnپارامتر توان

Γ ،تابع گاما ناکاملincomplete Gamma

function


افزایش ناگهانی در نرخ تولید در اثر تعمیرات چاه

امکان دائمی نبودن افزایش ناگهانی جریان تولیدی بازگشت به حالت اولیه بعد از یک دوره اولیه پایدار

تاثیر تعمیرات چاه بر ذخیره قابل بازیافت افزایش نرخ تولید بدون افزایش ذخایر قابل بازیافت

اسیدکاری دوباره یا شکاف هیدرولیکی بعد از آسیب در نزدیکی چاهعدم افزایش ذخایر جدید و عدم تغییر ذخیره قابل تحرک و قابل تولید•

افزایش نرخ تولید همراه افزایش ذخایر قابل بازیافتباز شدن مسیر جریان از مناطق جدید و ریزش به درون چاه


ازیافت تاثیر و عدم تغییر میزان ذخیره قابل ببعد از تعمیرات

افتثبات ذخیره نهایی قابل بازیهای اهمیت باالی محدودیت

اقتصادی در این شرایط

زیافتتغییر ذخیره نهایی قابل با تغییر نقاطA بهB

افزایش ضریب بازیافت


مدل هذلولی آرپ، Arps’ Hyperbolic Model

دارکاربردی برای شرایط شبه پای

0 <b<1

qi : نرخ جریان اولیهDi : ،کاهش اولیه

نرخ کاهش در لحظه ایqiبا نرخ جریان

،تغییر نرخ کاهشD با کاهش، hyperbolicمنحنی

مقادیرDهای افزایش برخی از تاریخچه

bوان تولید متناسب نرخ تولید با ت0=b منطبق با کاهش نمایی1=bمنطبق با کاهش همساز

تعیین نرخ جریان در هر زمانtهای یافتن ثابتDi،b وqi

با استفاده از مناسب ترین منحنیهای تولید،منطبق با داده

استفاده از معادله مربوطه


نمودار منحنی کاهشی برای لگاریتم Hyperbolicجریان برحسب زمان

نمایش به صورت منحنیبرون یابی به صورت مداوم برای

و در دوره hyperbolicکاهش بل طوالنی منجر به نتایج غیر قا

اعتماد و یا تخمین باالی ذخایر

راهکار اجتناب از تخمین باالن تصحیح نمودار با انتقال جریا

به توانیhyperbolicکاهشی


جریان کاهشی همساز، هارمونیک، Harmonic

حالت خاص کاهشhyperbolic 1با=b

تناسب نرخ کاهشD باqq به صفر میل کندD به صفر میل

می کندK ثابتی برابر باDi/qi

موارد استفادهو فعالیت مکانیسم مؤثری مثل نیر

Gravity Drainageریزش ثقلی،

طریق تولید نفت با ویسکوزیته باال از”رانش آبده“

ا در نتیجه مشاهده تحرک ناخواسته ی

اثر زودتر آب و تولید نفت در برش آب باالتر ،با ثابت ماندن نرخ سیال کل

کاهش تولید نفت با افزایش آب،•

مر تعیین تولید تجمعی در پایان ع(نرخ جریان صفر)مخزن تولید تجمعی بینt1 وt2 برای دو

:q2و q1نرخ جریان

معیتولید تج-ترسیم لگاریتم جریان


های واقعینمونه ای از تحلیل


دان منحنی کاهشی نمایی و هیپربولیک میskjoldنفتی دانمارکی


جریان همزمان آب و نفت و گاز و های نسبتمنحنی

های نسبت سیاالت نفت، گاز و آب روند مخالف منحنیبا منحنی سیال اولیه

روند افزایشی منحنی آب و گاز در مقابل روند کاهشی نفت نرخ کاهشی نفت با نسبت افزایشیGOR یاWOR

های نسبت،منحنیهای نفت، گاز و آب و ترسیم نسبتبیانگر ارتباط متفاوت آن ها


های مورد استفاده در تحلیل مخزننسبتنفتی و گازی

ل ها در تحلیمعمول ترین نسبتمنعکس کننده )مخزن نفتی

(مکانیسم تولیدی مخزنGOR (qg/qo) و

نسبت گاز به نفت

WOR (qw/qo)نسبت آب به نفتاز انتهای پیش بینی تولید بعد

GOR وWORبیش از حد

های معمول در تحلیل نسبتمخزن گازی،

نسبت میعانات به گازCGRرتولید مناسب تر با نسبت باالت رخداد مشکالت دیگر مانند حرکت

در چاه liftingمایع،

نسبتWOR وLGR ،مایع به گاز،

امکان اندازه گیری مشکالت مربوطمایعات در چاه liftingبه ر قابل انتهای پیش بینی تولید با غی

کنترل شدن تولید حین بزرگیLGRبیش از حد


نرخ عملکردعلل عدم تولید پیوسته از چاه

مالحظات عملیاتی مشکالت عملیات، از دست دادن

تجهیزاتهای بازار، محدودیت

نبود قرارداد

انواع نرخ روزانه در گزارشات ارسالیروز، -نرخ تقویم

Calendar-day Rate( روز در ماه)۳0تقسیم تولید ماهانه بر

روز، -نرخ عملکردOperated-day Rate

تقسیم تولید ماهانه بر تعداد روزهای( روز20یا 15مثال )تولیدی چاه

Down timeچاه :اختالف بین این دو مقدار

ی پیش بینی بر اساس تولید تجمعصحت نرخ کاهشی محاسبه شده• پیش بینی بر مبنای زمان

نیازمند فاکتور بهینه سازی •Down time

Loud factorبا نام

o نسبت زمان تولید از چاه بهکل زمان گزارش شده و

o آشکارسازی با جدایی بینروز و -های نرخ تقویمنگاره

روز-نرخ عملکرد


مهم ترین کاربردهاتخمین دبی تولید آتی

پیش بینی حداکثر منابع قابل استحصال و تعیین ضریب بازیافت

تخمین تراوایی

بهینه سازی تولید


بینی نقش تحلیل کاهشی در ارزیابی و پیشتولید ذخایر گاز شیلی


تحلیل بهره برداری در Petrel 2015نرم افزار

پیش بینی تولیدی با استفاده از تحلیل منحنی کاهش

های برای فاز مورد نظر با روش، توانی، Arpsتحلیلی شامل

stretched exponential, Duong, and power law

های نامناسب، امکان حذف دادهnoisy data و دستکاری پارامترهای

تحلیلی برای بهترین نتایج ،واسنجی مخزنcalibration با

rateهای تحلیل نرخ گذرا، روشtransient analysis

لیل تفسیر تولید، تحویل دهی چاه، تح OFM dataچاه و اتصال داده ها،

connector ،شامل مغزه مخزن

، مغزه شیلی و پروانه ترکیبی مغزهCombined Core licenses

ه شبکه بندی مجموعه شرایط اولی:ساخت مدل سیال به دو روش

فرآیند شرایط اولیهفرآیند آغاز سازی از نقشه ها

امکان جستجو و انتخابهای تولید بر مبنای چاه ازمشخصه

ی و جمله زمان تولید، کل گاز بازیافت...های امکان به کارگیری داده نگاره

د، تولیدی و آزمون گر تکراری سازنrepeat formation tester


Barnettهای گازی افقی بارنت، تولید چاهHorizontal gas Wells Production

میدان شیلی بارنتBarnett shale

gas field

تاثیر رشدشکافت هیدرولیکی


بازیافت گاز از چاه افقی، Gas Recovery from Horizontal well


عباسی سعید. از با های نفت و گپیش بینی عملکرد چاه. 1ی ترویج-ماهنامه علمی. های کاهشیاستفاده از نگاره

-42(: 54)1387;1387. اکتشاف و تولید نفت و گاز48

.Browning, 2John, et al. "Barnett Shale Model-1: Study develops decline analysis, geologic

parameters for reserves, production forecast." Oil Gas J 111.8 (2013).

http://ekteshaf.nioc.ir/browse.php?a_id=848&slc_lang=fa&sid=1&ftxt=1

انواع چاه تولیدی چاه تولیدی با جریان آزاد

اسب چاهی با فشار درون چاهی کافی برای رسیدن به فشار سرچاهی تولید منو حفظ آن در مقدار مطلوب

شده( باالبری)چاه تولیدی فرازآوریچاهی با فشار سازند بسیار پایینچاهی با عدم توانایی حفظ فشار در مقدار مناسب حین تزریق آب یا گازلزوم به سطح زمین رساندن نفت به صورت مصنوعی

فرازآوری مصنوعیشار افزایش انرژی جریانی نفت درون چاه برای رسیدن به سطح با دبی و ف

مورد نیاز تاسیسات سطحی از طریقاهکاهش افت فشار هیدروستاتیک سیال تولیدی با تزریق گاز در سیال ستون چهای درون چاهیافزایش انرژی فشاری سیال ستون چاه به کمک پمپ


های بازیافت از مخازن نفتیروشبر مبنای انرژی اولیه مخزن


های بازیافت نفتمکانیسم


های فرازآوری مصنوعیروش


های فرازآوری مصنوعیروش

Gas Liftفرازآوری با گاز، پمپ الکتریکی شناور،

Electric submersible pump, ESP

های میله ای مکشی، پمپSucker Rod Pump,

SRP

پمپ خال پیشرو، Progressing Cavity

Pump, PCPHPپمپ هیدرولیکی،

های فرازآوری مصنوعیشماتیک روشاال به ترتیب از چپ به راست و ب

به پایینReciprocating Rod

Gas LiftPlunger

Hydraulic lift systems

Electric Submersible Pumping System

Progressing Cavity Pumping System


های فرازآوری آمار استفاده از روشمصنوعی


شماتیک فرازآوری گازی

شامل تزریق گاز در. داخل جریان چاه

کاهش فشار درونچاهی مخزن بدلیل

فشار وزن ستون نفت در مغزی

کاهش وزنمخصوص نفت با

تزریق گاز و جریان یافتن چاه

تزریق گاز از بینجداره و مغزی


شرح فرازآوری با گازتزریق گاز پر فشار از مسیر دالیز در ستون چاه

شیر فرازآوری و ( اولین)ورود به لوله مغزی از باالترین سبک سازی ستون سیال

درون افزایش عمق تزریق با افزایش فشار تزریق و کاهش فشار ستون سیاللوله مغزی، و سبک تر شدن مرحله به مرحله ستون چاه

االییتا زمان رسیدن گاز تزریقی به عمیق ترین شیر و بسته شدن تمام شیرهای ب

جریان نفت از مخزن به چاه و اختالط با گاز و رسیدن به سطح زن فشار مخنسبت به هیدروستاتیک ستون سیال ته چاه با کاهش فشار


های فرازآوری گازیمزایا و محدودیتمزایا

محدوده وسیع عمق نصب ودبی تولید

سادگی تکمیل چاهسازگاری با تولید شنعمق امکان تعمیر و تعویض و یا تغییر

شیرهای فرازآوری با گازمقرون به صرفه ترین روش فرازآوری

در صورت دسترسی به گاز پر فشارارعدم نیاز به ایستگاه تقویت فشعمر باالتر تجهیزاتهای جریانی کمترهزینهیددسترسی به ستون چاه در حین تولهای انحرافیقابلیت کاربرد در چاه

محدودیت هالزوم وجود منبع گاز مناسبعدم صرفه اقتصادی برای تعداد کم

چاه به علت هزینه باالی کمپرسورنیاز به فضای زیاد تجهیزات سطحیاحتمال تشکیل هیدراتها به یکدیگرلزوم نزدیکی چاهیمحدودیت تولیدی نفت آسفالتینبازده انرژی پاییناز به نیازمند توسعه خط لوله انتقال گ

محل چاه ها


شماتیک فرازآوری گازی


یشرح عملکرد پمپ شناور الکتریک ،نصب پمپ گریز از مرکز چند مرحله ای همراه موتور الکتریکی

ن آن محافظ، کابل و تجهیزات دیگر به انتهای رشته تکمیلی و راندبه درون چاه

ور دوران شافت موتور متصل شده به محاظ و پمپ با روشن شدن موتالکتریکی و ایجاد انرژی جنبشی

پمپ و افزایش تبدیل انرژی جنبشی تولیدی به پتانسیل سیال تولیدی توسطفشار نفت برای رسیدن به سطح

ویژگی های طراحیافزایش فشار افزایی پمپ با افزایش تعداد مراحل پمپپمپبا افزایش قطر و سرعت دوران افزایش دبی تولیدی


مزایای پمپ شناور الکتریکیدبازه وسیع عمق نصب و دبی تولیون امکان دسترسی به ستون چاه بد

خارج سازی پمپ با به کارگیریY-Tools

تجهیزات سطحی کمبازده باال عدم تاثیر عمق نصب بر توان

مصرفی، دبی و بازده پمپان افزایش فشار ستون چاه به هر میز

با افزایش تعداد مراحل پمپ بسیار مناسب فرازآوری

های دریایی و چاههای با برش آب باالچاه

ن دروجداکننده گاز امکان تجهیز بهیک چاهی سانتریفیوژ با بازده تفک

بسیار باال امکان تجهیز به شیر ایمنی زیر

SSSVسطحی امکان تجهیز به حسگر درون چاه و

اندازه گیری و پایش پارامترهای تولیدی

های انحرافیقابلیت کاربری در چاه درجه80تا


های پمپ شناور الکتریکیمحدودیتپیچیدگی عملکرد پمپ و لزوم

پایشگری مداوم جهت جلوگیری از خرابی زود

هنگام موتور، کابل و پمپ

از تضعیف عملکرد پمپ با ورود گاضافی به پمپ

لزوم برق پایدار در محل(شبکه برق یا ژنراتور)

های با تولید محدودیت در چاهشن و یا نفت غلیظ

طول عمر موتور و کابل به دلیل(سال2حداکثر )نصب درون چاه

تعداد محدود خاموش و روشنرکردم پمپ قبل از سوختن موتو

عدم صرفه جویی اقتصادی براید های با ظرفیت تولیفرازآوری چاه

بشکه در روز نسبت500کمتر از به پمپ میله ای مکشی


ریکیهای شناور الکتتصویر و شماتیک پمپ


نحوه عملکرد قدیمی و متداول ترین روش فرازآوری مصنوعی در دنیا

تهای تولید از چاه با پتانسیل تولید پایین و اعماق کم اسیکی از مناسب ترین روش .به دلیل سادگی و عمر کارکرد باال

تاسیسات سطحی انرژی مکانیکی رفت و برگشتی تولید نموده وهای متصل به پیستون درون چاه، از طریق میله

انرژی جنبشی و پتانسیل سیال باالی پیستون را افزایش داده و . باعث رسیدن سیال ستون چاه به سطح می گردد

،به پمپ های االغی یا میله ای نیز معروفندیک موتور، میله رفت و برگشتی را به حرکت وامی دارد .

ل استمیله کشنده به سمت پایین تا سطح نفت ادامه داشته و به یک شناور با دریچه وص .ی کندبا حرکت به باال، شناور حجمی از نفت را به سمت باال منتقل کرده و در سطح خالی م .شوددر حرکت به سمت پایین با نفتی که از درون دریچه وارد می شود، شناور پر از نفت می . لیتر نفت در هر حرکت40و جابجایی ( چند صد متر)محدود به مخازن کم عمق


مزایا و محدودیت هامزایا

سادگی و راحتی نصب و خارج سازیطول عمر باالی پمپ و تجهزات بازده انرژی باال برای اعماق و دبی

تولیدی کمامکان تولید از چاه با دمای باالهزینه تعمیر و نگهداری پایینهزینه سرمایه ای کمترمحدودیت ها

محدودیت عمق نصب و سرعتل بدلی) دبی تولیدی(کارکرد پمپ

افزایشه عدم امکان تجهیز رشته تکمیلی ب

SSSVشیر ایمنی زیر سطحی های با تولید شن و محدودیت در چاه

یا نفت غلیظه عدم امکان دسترسی به ستون چاه ب

دلیل وجود میله در لوله مغزیعدم امکان نصب حسگر درون چاهیهای عدم امکان به کارگیری برای چاه

دریایی دبی تولیدی(کاهش بازده حجمی (

پمپ با ورود گاز به پمپ جداکننده عدم امکان تجهیز به

سانتریفیوژ عدم امکان تجهیز به حسگر درون

چاهی لزوم تجهیز چاه به فوران گیر

اتوماتیک جهت جلوگیری از فوران Stuffing Boxچاه در صورت نشت


ندهتصویر و شماتیک پمپ های میله ای کش


ویژگی ها پر بازده ترین روش فرازآوری مصنوعی

های مملو از ماسه در ابتدا برای تولید نفتهای سبک تر با پیشرفت تکنولوژی امروزه به کارگیری در نفت

نحوه عملکرد مرکز درون یک محفظه بصورت ناهم( روتور)قرارگیری یک میله مارپیچ

و ( استاتور)مارپیچ الستیکی های باریکاتصال به موتور الکتریکی سطحی از طریق میله دوران روتور درون استاتور با روشن شدن موتورور و های بسته ما بین روتور و استاتتولید سیال چاه با ایجاد خالء نسبی در محفظه

انتقال انرژی جنبشی به سیال، با افزایش انرژی فشاری سیال


های پمپ خال پیشرومزایا و محدودیتمزایا

بهترین روش فرازآوری برای نفتفوق سنگین و غلیظ

بیشترین بازده انرژی سازگاری با شن، جامدات و گاز

همراهتجهیزات سطحی کمیامکان استفاده در سکوهای دریای

محدودیت ها محدودیت عمق و دبی تولیدی

عملیاتی عدم سازگاری االستومر با نفت

و حاوی ترکیبات API>35سبک، H2S, Co2آروماتیک،

به عدم امکان تجهیز رشته تکمیلیSSSVشیر ایمنی زیر سطحی

اه عدم امکان دسترسی به ستون چپس از نصب پمپ

اه عدم امکان دسترسی به ستون چبه دلیل وجود میله در لوله مغزی

لزوم تجهیز چاه به فوران گیراتوماتیک جهت جلوگیری از فوران

Stuffingچاه در صورت نشت Box


روتصویر و شماتیک پمپ های خال پیش


سایر روش ها اساس کار

ایجاد پدیده ونچوری در ته چاه به وسیله نازل درون پمپ . سیال نیرو دهنده با فشار باال از طریق لوله مغزی به درون چاه پمپ شده و

رد در نازل پمپ افزایش شدید سرعت سیال یک خالء نسبی در ته چاه به وجود می آوکه باعث کشیدن سیال درون مخزن به درون پمپ و ( پدیده ونچوری)

. مخلوط شدن با سیال نیرو دهنده و رسیدن این مخلوط به سطح می شود

دلیل استفاده کمتر این روشهای سرمایه ای و جریانی باالتجهیزات سطحی زیاد و هزینه


های روش پمپ مزایا و محدودیتهیدرولیکی

مزایا امکان استفاده از آب یا نفت

های دیگر به عنوان تولیدی چاه(هسیال نیرودهند)سیال تزریقی

های انحرافی و امکان کاربرد در چاهاعماق باال

امکان تزریق مواد ضد خوردگی بههمراه سیال نیرو دهنده

امکان بازیابی هیدرولیکی پمپبدون نیاز به وایرالین

محدودیت ها بازده انرژی پایین جهت پمپ

(20%-۳0)%

لزوم فضای زیاد تجهیزات سطحی عدم سازگاری با سیال حاوی ذرات

شن و جامداتمحدودیت در فشار ته چاهی خیلی

پایینعدم امکان تجهیز به حسگر درون

چاهیبه عدم امکان تجهیز رشته تکمیلی

SSSVشیر ایمنی زیر سطحی،


شرح روش فرازآوری پالنجری برای باال آوری تجمعات ( گاز یا فشار)استفاده از انرژی خود چاه

سیاالت داخل مغزی و فضای حلقویمتشکل از چندین مرحله توقف و جریان متوالی سیال

،استفاده از کاسه نمد میانجیinterface seal بین سیال داخل لولهمغزی و گاز ذخیره شده در فضای حلقوی

،دمیده شدن گاز فوقانیhead gas به پایین باعث ایجاد افت فشاردر طول پالنجر

پالنجر به همراه تجمع سیاالت به سطح زمین می رسد.


مزایا و انواعمزایا

هزینه سرمایه گذاری پایینبدون نیاز به دکل برای نصببدون هزینه سوختتعمیر و نگه داری پایینتولید پایدار چاهحداقل توقف تولیدامکان جابجایی به سایر چاه ها

انواعپالنجرهای مرسوم

Conventional Plungers (brush, padded, bar stock)

،پالنجرهای جنبیBypassBypass Plungers (fast drop

and bypass styles)

های پالنجر مرحله ایسامانهStaged Plunger Systems

های اتوماسیون و کنترلیسامانهControllers and

Automation Systems


اجزا سامانه پالنجر ،پالنجرplunger,

مجموعه فنر ته-bottomچاهی،

hole spring assembly,

روان کنندهlubricator,

حسگر دریافتیarrival sensor,

،کنترل گرcontroller

،دریچه موتورmotor valve

،جریان سنج گازیgas flow meter

های باتریخورشیدی

وی تامین کننده نیراجزا برقی می باشد

و نیاز به منابع انرژی دیگری در محل چاه نیست


اجزا فرازآوری با پالنجر


مکانیسم عملکرد

ری باالبری شناوری در چاه های گازی فشار پایین با مقدااستفاده ازمیعانات، نفت یا آب، یا چاه های نفت با نسبت باالی گاز

امکان توقف تولید با تجمع مایعات در درون چاه و انسداد آنبسته شونده به لوله تولید/ ورود یک شناور با یک دریچه باز

گیرنده شناور در باال دریچه را باز کرده و شناور را نگه می دارد؛ •.مکانیزم دیگری در درون چاه دریچه را خواهد بست•

آغاز فرایند با افتادن شناور با دریچه باز به داخل چاهه دریچه به همرا. گاز، مایعات و نفت از شناور عبور کرده تا به سطح برسد

ه موقعی که شناور به سر چا. حجمی از نفت، میعانات یا آب بسته می شودمی رسد، دریچه باز و اجازه جریان آزاد گاز برای مدت زمانی که مایع جدید

.در انتهای چاه جمع آوری شود، داده می شود


های فرازآوری مصنوعیویژگی روشهای روش

فرازآوری مصنوعی

بازدهیچاه در

افقی

دبی سیال

تولیدی، BFPD

عوامل محدود کننده دبی

تحمل محدودیت عمق تحمل گازجامدات

TVD, ftعملیاتی

دمای ، عملیاتی

F

تحمل خوردگی

گرانش سیال،

API

خدماتکاربرد

فراساحلی

مکانیسم رانشمالحظاتاصلی

فرازآوری با گاز، Gas lift

ضعیفمتفاوت، ۳0کمتر از

هزار

اندازه مغزی، دبیو فشار و مقدار

گاز تزریقیعالیعالی

محدودیت )هزار، 16فشار تزریق در

(دسترسNA15بیش از خوب تا عالی

ا وایرالین یورک اور

متراکم کنندهاالنیازمند نرخ گاز بعالی

پمپ الکتریکیESPشناور،

عالی

بیش از هزار و 20

40کمتر از هزار

اندازه جداری و توان مورد نیاز

ضعیفنیازمند

جداکننده گاز

محدودیت )هزار، 15دمای چاه و گرم شدن

(موتور و کابل

کمتر از 400

10بیش از خوبورک اور یا

دکلعالی

ت نیازمند جریان ثابقیمو نقطه اتکا مست

یموتور الکتریک

پمپ میله ای، SRP

محدود

حدود یک هزار و

6کمتر از هزار

سرعت کارکرد پمپ و عمق

نصب میلهضعیف

نیازمند جداکننده

گاز

افزایش بار )هزار 16(میله و کاهش دبی

کمتر از 550

8بیش از خوب تا عالیورک اور یا

دکلمحدود

ی یا موتور الکتریکگازی

پمپ خالء پیشرو، PCP

خوب

حدود یک هزار و

کمتر از هزار 4.5

ساختار و عمق نصب

هزار12خوبعالیکمتر از

2۳5۳5بیش از ضعیف

ورک اور یا دکل

خوبا نیازمند نقطه اتک

مستقیمی یا موتور الکتریک

گازی

پمپ هیدرولیک HJPجت،

متوسطکمتر از

هزار 15

فشار ته چاهی، اندازه مغزی و توان مورد نیاز

محدودمتوسطفشار سیال )هزار 15

تزریقی و توان مورد (نیاز

کمتر از 550

8بیش از عالیهیدرولیکییا وایرالین

عالیی یا موتور الکتریک

گازی

پالنجرکمتر از دویست

کمتر از 550

15بیش از عالی

وایرالین یا wellhea

d catcher

گاز چاه


ترموضوعات پیشنهادی تحقیقات بیشهای تصمیم گیری چند معیاره، انتخاب فرازآوری مناسب با روش

multi criteria decision making (MCDM) methods روشVišekriterijumsko kompromisno rangiranje (VIKOR)

method


ی های بین المللی اصلشرکتصنعت فرازآوری مصنوعی

Sucker RodsWeatherford, Tenaris

های ته چاهیپمپGE/Lufkin, Weatherford

PC Pump Drive HeadsWeatherford, NOV-R&M

Plunger Lift SystemsWeatherford


فوالدگر مسعود. های فرازآوری معرفی انواع روش. 1د نفت ترویجی اکتشاف و تولی-ماهنامه علمی. مصنوعی

63-62(: 96)1391;1391. و گاز

http://ekteshaf.nioc.ir/browse.php?a_id=373&slc_lang=fa&sid=1&ftxt=1

زنجیره توزیع نفت


مرحله اول در ارتباط

با مهندسی نفت

سایر مراحل مرتبط با

مهندسی شیمی

نمودار گردشی عملیات های نفت


لزوم تفکیک نفت و گاز کاهش فشار جریانی نفت تولیدی

(رصدها کیلومت)با فاصله بسیار زیاد چاه تا محل بارگیری یا پاالیشاجتناب ناپذیری چند فازی شدن سیاالت

علل تفکیک گاز از نفت قبل از بارگیری در مخزن ذخیرهجلوگیری از خطراتفروش نفت و گاز را به طور جداگانه


شماتیک مراحل فرآورش اولیه سیاالت،Primary processing of fluids


نده جداکنمراحل تفکیک سیال تولیدی در

ن تفکیک گاز از نفت طی چندی( معموال چهار مرحله)مرحله

متوالی و پی در پی ادنسبتا زیفشار جریان چاه با در معموال طی چهار مرحله

مرحله چهارم، مخزن آزمایش یامخزن بهره برداری

گاهی در مراحل کمتر ها چاهعلت کمبود فشار نفت به

(کمگاز محلول نفت با مقدار )

در اول تفکیک احداث مرحلهچاهنزدیکی ر دسه مرحله تفکیک استفاده از

تفکیکجایگاه گاها استفاده از دو جداکننده

مشابه و موازی، ظروف تعادلی، Balance Vessels در مرحله

سوم تفکیک تامین فشار ورودی پمپ بدون

استفاده از مخزن با قرار گیری مرتفعجای تفکیک کننده در


تغییرات در مراحل تفکیکاستفاده از سایر تجهیزات

جدا سازی گوگرد یا آب موجود در نفت و نمک زدایی آن

فرآورش در چاه گاز ترش( گاز سولفید هیدروژنH2S )همراه نفت ،استفاده از عریان کنندهStripping Column به عنوان مرحله سوم یا چهارم پاک سازی نفت از سولفید هیدروژن یا

کاهش آن به حد معینی


Stripping Columnدستگاه عریان کننده،


جدایش مقداری از گاز محلول در نفت با فشار در مرحله اول تفکیکافت

ورود نفت از طریق لوله خروجیبه مرحله دوم

ورود گاز خروجی جداکننده بهلوله ارتباط گاز با فشار زیاد،

High Pressure Header عبور این گاز از تله نفتموارد مصرف این گاز

یاستفاده در توربین و مصارف داخلهای گاز فشرده و ارسال به کارخانه

گاز مایع جهت انتقال تحویل به شرکت ملی گاز جهت

مصارف خانگی و صنعتی از چاه نفتی تزریق به مخازن

تزریقی برای حفظ فشار یا فشارافزایی مخزن

سوزاندن در گودال سوخت

ایمنی جهت وجود شیرهایدر فشار اضافی درونی خروج

جداکننده ها اضافی خارج شده از ورود فشار

به لوله جداکننده همه مراحل ارتباطی به نام لوله اصلی رها

فشار، کننده Main Relief Header

ارسال به گودال سوخت


سایر مراحل تفکیکتفکیک گاز از نفت در مرحله دوم

جداکننده خروجی ورود گاز جدا شده از طریق لولهMedium Pressure Headerبه لوله ارتباط گاز با فشار متوسط،

موارد مصرفارسال به کارخانه گاز فشرده و گاز مایع•سوزاندن مازاد آن در محلی دور از کارخانه•

هدایت نفت از طریق لوله خروجی به مرحله سومجدایش مقدار بیشتری از گاز کم، ار به لوله ارتباط مربوط به فشجداکننده ورود گاز حاصله از طریق لوله خروجی

Low Pressure Header

هدایت نفت باقی مانده از طریق لوله خروجی به مرحله چهارم یا مخزنسوزاندن گاز در محلی دور از کارخانهانتقال و پمپاژ نفت با فشاری کمی باالتر از فشار اتمسفر


عوامل موثر در تفکیکهای تفکیک کنندهویژگی

شکل هندسی وسایل درونجداکننده

دهباعث تغییر در گنجایش جداکنناندازه شیر و لوله ورودی و خروجی

یکمتناسب با ظرفیت دستگاه تفک نگهداری ارتفاع سطح مایع و

تنظیم و کنترل فشار با دانستنGORو فشار جریان با تغییر نرخ ورودی و خروجی

حرارت محیطاندازه جداکننده

ندهطراحی تفکیک کنپارامترهای مقدار جریان خروجیجنس سیال مخزنیوزن مخصوص شرایط داخل منبع

حرارت و میزان آب داخل فشار ،لولهنفت و فشار کاری

عملیاتو دمای فشار سازی، جدا زمان الزم برای

Retention Time


جداکننده انواع

های دو فازی، جداکنندهTwo Phase Separatorsجدایش گاز از مایعات

های سه فازی، جداکنندهThree Phase Separatorsتفکیک گاز از مایعات و آب از نفتآب،-جدایش آب از امولسیون نفت

دقیقه20تا ۳تابع زمان، بیشترین جداسازی پس از حدود

،نام گذاری آب جدا شده در اثر اختالف چگالی به آب آزادFree Waterهای سه فازی به نام نامگذاری جداکنندهFree Water Knock Outs


های دو فازی، جداکنندهTwo Phase Separators


های سه فازی، جداکنندهThree Phase Separators


جدایش مایعات

،جداکننده دو فازی معمولیSeparators (گاز خالص و نفت خالص)تفکیک کامل مخلوط گاز و نفت

،دودگیر یا تصفیه کنندهScrubber با نسبت گاز جدا شده به نفت گاز از نفت جدایشGORباال

،ظرف مایع گیرKnock Out Vesselهای مایع، جداکننده آب از مخلوط گاز و هیدروکربن

Free Water Knock Outخروج گاز و هیدروکربن مایع با هم از طرفی و آب از طرفی دیگرهای کم و زیادقابل استفاده در فشار

های کلیه مایعات از گاز، جداکنندهTotal Liquid Knock Outدر مسیر گاز فشار قوی و جدایش تمامی مایعات همراه نفت


جدایش مایع و جامد

،ظرف انبساطFlash Chamber پام125از کم، کمتر و فشار انبساط گاز داخل آن و جداسازی در فضا با دما ،جدایش هیدروکربن مایع گازدار از جداکنندهSeparatorبه کار گیری در مرحله دوم تفکیک کننده بدون استفاده از حرارت ،مشابه جداکننده کم فشارLow Pressure Separators

،فیلترDust Scrubber Filter ر د( رسوب مایعات در اثر تغییر دما)ته نشینی بخشی از جامدات داخل گاز

جداکننده معمولیجداسازی بخش دیگر جامدات از گاز توسط صافی خشک یا شناور در روغن

نیازمند تعویض دوره ای


انانواع جداکننده از نظر شکل ساختم

های افقی، جداکنندهHorizontal Separators ،تک مخزنی یا یک طبقهSingle Barrels

،دو مخزنی یا دو طبقهDouble Barrels

های عمودی، جداکنندهVertical Separators

های کروی، جداکنندهSpherical Separators


خصوصیات جداکننده ها

تحمل فشار عملیاتنگینو محلی برای تجمعات سامکان تعبیه وسایل مکانیکی درون آن

قسمت زیرین جداکنندهدر نشین شده ته تخلیه مایعات سنگین

اجزا قابل نصب در جداکننده هااکنترل فشار و جریان و محل هایی جهت نصب آن ه: ابزار دقیق کنترلیعوسیله رویت سطح مایها و ، حرارت سنجفشار سنج ها: ابزارهای پایشگریهای ایمنی برای تخلیه فشار اضافیشیرهای ورودی و خروجی گاز و نفت و ته کش هامحل هایی جهت اتصال لولهمحلی به صورت دریچه جهت تمیز کردن


های افقیهای جداکنندهویژگیمعمولی ترین تفکیک کنندهبیشتر مورد استفاده در جدایش سیاالت سه فازهای بهره برداری ایرانمورد استفاده در واحد

،با توجه به نوع و مشخصات نفت ایران


مزایا و معایب جداکننده افقی

های افقیمزایای جداکنندهاستفاده اقتصادی تر.حمل و نقل راحت تر.مایع سطح تماس بیشتر بین گاز و

درون تفکیک کننده ر لذا قابلیت تفکیک گاز و نفت د

سطح بزرگ تر و سهولت جدایش

های باالظرفیتمناسب تر برایاالاستفاده در سیال با گاز محلول ب نفت داخل گرمایش امکان

برق در سیم جداکننده توسط صورت نیاز

جدایش نفت کف زا، سهولتFoamy Crude و از گاز

به داخل( سیلیکان)مایعی پمپاژآرام کردن کف و جداکننده جهت

ترکارکرد راحت

مواجهه با کاربری باالتر زمانمشکل امولسیون

های افقیمعایب جداکننده ظرفیت متغیر در مورد نوسان

سطح مایع و نامناسب بودن آناس کنترل بسیار مشکل سطح تم

گاز و نفت


نیعوامل تفکیک جداکننده افقی تک مخزHorizontal Separators

سرعت حرکت سیالکاهشحین ورود از قطر کمتر به قطر و

گنجایش بیشتر

نیروی ثقلروی سرازیری مایع تحت تاثیر نی

ثقل به طرف پایین حرکت رو به باال گاز

دلیل سبکی و به گازاز لوله خروجی خروج


جداکننده افقی دو مخزنیDouble Separator

از دو ظرف روی هممتشکل تفکیک در ظرف باالیی

اصول جداکننده یک مخزنیطبق ورود مایع از طریق دو ته کش به

ظرف زیرین با نقش ذخیرهحرکت رو به باالی گاز تفکیک

شده و خروج از لوله خروجی گازخروج قطرات مایع عدم : مزیت

ع همراه گاز در اثر ته نشینی سری،(تتغییر ناگهانی اندازه حرک)مایع عیب :

باالی تولیدهزینه برداریاستفاده کمتر در واحد بهره


های عمودیتفکیک جداکنندهعوامل

نیروی گریز از مرکز ایجاد حرکت چرخشی توسط

زاویه بین لوله ورودی و دیواره مخزن در محل ورود

ه پرتاب مایع تفکیک نشده بداخلیطرف دیواره

نیروی ثقلحرکت رو به باالی گاز جدا شده

به علت سبکی سرازیری مایع پس از تماس با

جداکنندهدیواره داخلی


های عمودیمزایا و معایب جداکنندهمزایا

طراحی و استفاده راحت تر نوسانLiquid Surgeسطح مایع،

کنترل آسان سطح مایعارتفاع مایع سهولت تمیز کردن هنگام ته

نشینی مواد جامدن کارکرد بهتر در شرایط تولید ش

یا گل حفاری به همراه نفتاشغال فضای کمتر خصوصا در سیاالت با استفاده

نسبت گاز به نفت پایین

های عمودیمعایب جداکنندهمشکالت حمل و نقلهزینه باال کمترتماس گاز و نفت سطح


مدلسازی جداکننده قائم Hysysدر نرم افزار

معلوماتکسر مولی اجزا سازندهنرخ جریان مولی کلشرایط دما و فشار

مجهوالت تعیین ترکیب درصد و

دبی جریان مایع و گازانتخاب روش مناسب فرآیند


قائم نحوه انجام مدلسازی جداکننده Hysysدر نرم افزار

انتخاب اجزا سازنده جریان

انتخاب مدل ترمودینامیکیمناسب

ورود به محیط شبیه سازی

ترکیب درصد و دبی هر جزورود


قائم مدلسازی جداکننده نحوه انجام (ادامه)Hysysدر نرم افزار

(دما و فشار)ورود شرایط فرآیند

ترکیب درصد هر جز در هر فاز

جداکننده مناسبانتخاب

همگرایی مدل مورد نظر


مزایا و معایب جداکننده کروی اصول جدایش سیاالت

و های افقی جداکنندهمشابهعمودی

مزایای جداکننده کرویجدایش مقادیر گاز بیشترتمیز کردن راحت تر ارجداکننده سیاستفاده به عنوانفضای اشغالی پایینمقاومت باال در برابر فشار زیادمناسب نسبت گاز به نفت باال جدایش کامل قطرات مایع به

اندازه دو میکرومتر

معایب جداکننده کرویهزینه باالی تولیدف زاراندمان بسیار پایین در نفت کمحدودیت کنترل سطح مایعنامناسب بود برای ظرفیت باال های بهره واحداستفاده در عدم

برداری امروزیبه خصوص در نفت کف زادلیل استفاده بیشتر در گذشته به

قیمت پایین


های کرویجداکنندهSpherical Separators


واحد بهره برداریهای تعیین محل واحد پارامتر

بهره برداری برای جمع آوری نفتها و انجام عملیات تفکیکچاه حداقل فاصله ممکن از چاه نفت

برای کاهش افت فشار جریان

تجهیزات مورد استفاده برایتفکیک سیاالت

جدایش آسان گاز از نفت درتفکیکگر ها

جدا سازی آب از نفت در واحدDesalting Unitنمک زدایی،


(وممرس)فرآیند سیستم نمک زدایی قدیم


Bankتفکیک گاز از نفت در واحد تفکیک،

50تا 5تزریقppm ،ماده شیمیایی تضعیف کننده امولسیونDemulsifiersهای ارتباط مشترک در لوله

فتتعیین مقدار تزریقی با توجه به مقدار آب نمک، گرانروی و درجه حرارت ن

ورود نفت تولیدی از چاه به واحد بهره برداریهای گاز از نفتسپس ورود نفت به جداکننده سپس ورود نفت به واحد مخزن گاز زدا

انجام آخرین مرحله جداسازی گاز از نفتاستفاده از دستگاه تفکیک سه فاز در واحدهای فاقد این مخزن


نمک زدایی ،نمک هاى همراه نفت

ر امالح سدیم، پتاسیم و منیزیم دآب تولیدی به صورت ذرات معلق

مشکالت آب و نمک همراه نفت افزایش پدیده خوردگیافت کیفیت و ارزش نفت

ضروری جداسازی در ایران تولید همزمان آب نمک در اغلب

های به ویژه چاه)های چاهتولید نفت( بنگستانی

نحوه نمک زدایی مجاور هم قرار دادن ذرات آبو تبدیل آن به ذرات( منشأ نمک)

در بزرگتر با قابلیت ته نشینیظرف و در نهایت جداسازی آب از

نفت

روش نمک زدایی و جدایش آب نفت ( گرمایش)حرارت دادن

عمومی ترین روشیمبه صورت مستقیم یا غیر مستق

افزودن مواد شیمیایی مخصوص


Desalting Unitواحد نمک زدایی،


دایی تجهیزات عمده فرآیندی سیستم نمک ز(مرسوم)قدیم

،مخزن گاززداDegasser Tank مخزنی با حجم زیاد و توقف

زمان اقامت، )طوالنی نفت در آن Residence ،یا سکونRetention)

جدا سازی مقادیر زیاد امولسیونبزرگ نفت و لزوم تخلیه این آب

،مخزن ائتالف کننده ثقلىCoalescer Tank

های مخزنی بزرگ و دارای ورقهی حلزونی شکل برای عبور نفت ط

ساعت و ته نشینی آب24-۳6

ل استفاده از مواد شیمیایی در فصن مشترک آب و نفت و بهم پیوستو ذرات آب و تشکیل ذرات بزرگترسقوط در اثر جاذبه به ته ظرف

تزریق آب شیرین در ورودیمخزن

خروج نفت از باالی مخزن

،مخزن نوسان گیرSurge Tank ذخیره سازی نفت و خنثی سازی

نوسانات فشار نفت تقویت فشار توسط تلمبه


تصاویر مخزن ائتالف کننده ثقلى

Coalescer Tank ،مخزن نوسان گیر

Surge Tank


Pre-Heaters، پیش گرمکنیا کوره مستقیمنوع حرارت از مکانیسم عملکرد :

کاهش غلظت نفت و تضعیف دیواره خارجی اطراف

ها و افزایش بازدهامولسیون

موارد عدم استفادهبرای نفت سبک و نیز هوای گرم

استفاده از مواد تعلیق شکن برای شکست امولسیون وجداسازی بهتر آب معلق


ای، مرحله نمک گیر یا نمک زدای برقی یک Electrostatic

الکتریکی استفاده از انرژی و آخرین عامل جداسازی سومین

ذرات پراکنده آب نمک داخل نفت

تزریق آب شیرین و مادهشیمیایی امولسیون شکن

و و شستشبرای رقیق کنندگی وبهبود فرآورش نفت در نتیجه

نمکی و کاهش غلظت نمک

مکانیسم عملکرد گیری قطرات امولسیون در قرار

ژ زیاد میدان الکترواستاتیک با ولتا قطبیت ذرات آب و افزایش

سرعت برخورد قطرات و افزایش چسبیدن قطرات کوچک و

نشینی تحت نیروی ثقلی وته نمکخروج آب و

هدایت نفت عاری از امولسیون بهبه دلیل سبکی از باالی ظرف

مبادی مصرف


Production Tankبرداری، مخزن بهره

نفت بدون نمک، انتقالDry Crude به

برداری، بهره مخزن Production Tank


دایی تجهیزات عمده فرآیندی سیستم نمک زجدید


مخزن گاز دارمبدل حرارتی

صفحه ای (نفت/نفت)

کوره پیش گرم کن از نوع حرارت

غیر مستقیم

نمک زدایی برقیمرحله اول،

Dehydrater

نمک زدایی برقیمرحله دوم، Desalter

مبدل حرارتی صفحه ای

(نفت/نفت)

مخزن بهره برداری

پساب واحد نمک زداییورود پساب تولیدی به مخزن کف گیر

تزریق مواد تعلیق شکن معکوس و کاهش میزان نفت همراه پساب

ورود پساب به مخازن دوگانهAPIهای حایل برای آرام و یکنواخت کردن پسابمخازنی با دیوارهتفکیک ثقلی ذرات باقیمانده در پساب

ورود به فیلترهای شنیحذف ذرات جامد و کاهش مقدار نفت تا حد استاندارد

جمع آوری پساب تصفیه شده در مخزن مخصوصهای تزریق پساب توسط پمپفشار افزایی این پساب و پمپاژ به چاه


عادل زاده، محمد رضا. معرفی کارخانه نمک . 1392. 1اکتشاف و تولید . نفت خامDesalting Plantزدایی،

(101 )

تقدیر و تشکر (ابه ترتیب الفب)اشخاص و افراد

رجبیعلی سهرابی جهرمیسعیدصفریعلیرضاعامری مارچوبهامید واعظیانسعید یوسفی کشکامصطفی

(الفبا)ها ها و سازمانشرکتپترو گوهر فراساحل کیششرکت توسعه پتروایران شرکت حفاری و انرژی گستر

(پدکس)پارس گروه انرژی دانا مهندسی و خدمات چاه پیمای

مهران


درس عملیات

برداری دوبهرهویرایش دوم







جزوه درس مهندسی بهره برداری دو، ویرایش دوم

Engineering