หน่วยที่ 6 ...

55
1 หหหหหหหห หหหหหหหห 6 6 หหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหหหหห หหหหหหห ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปป ปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ป.ป. 2550 ปปปปปปป ปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปป ปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปป ปปปป ปปป. ปปปปปปปปปปปป ป.ป. 2535 ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ป.ป. 2551 ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปป ปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ป.ป. 2551

Upload: josephine-gilbert

Post on 03-Jan-2016

45 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

หน่วยที่ 6 ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย. ประกาศกรมโรงงานอุตสาหกรรม เรื่อง คู่มือการเก็บรักษาสารเคมีและวัตถุอันตราย พ.ศ. 2550 สารเคมี หมายถึง สารที่ประกอบด้วยธาตุเดียวกันหรือสารประกอบจากธาตุต่างๆ รวมกันด้วยพันธะเคมี - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

11

หน่�วยที่�� หน่�วยที่�� 6 6 ความปลอดภั�ยใน่การเก�บความปลอดภั�ยใน่การเก�บสารเคม�และว�ตถุ�อ�น่ตรายสารเคม�และว�ตถุ�อ�น่ตราย

• ประกาศกรมโรงงานอุ�ตสาหกรรม เร��อุง คู่��ม�อุการเก�บร�กษาสารเคู่ม�และวั�ตถุ�อุ�นตราย พ.ศ . 2550

• สารเคู่ม� หมายถุ"ง สารที่��ประกอุบด้%วัยธาต�เด้�ยวัก�นหร�อุสารประกอุบจากธาต�ต�างๆ รวัมก�นด้%วัยพ�นธะเคู่ม�

• วั�ตถุ�อุ�นตราย หมายถุ"ง วั�ตถุ�อุ�นตรายที่��กรมโรงงานอุ�ตสาหกรรมเป)นผู้�%ร �บผู้+ด้ชอุบตามประกาศกระที่รวังอุ�ตสาหกรรม แห�ง พรบ . วั�ตถุ�อุ�นตราย พ.ศ . 2535

• ประกาศกระที่รวังอุ�ตสาหกรรมเร��อุงการเก�บร�กษาวั�ตถุ�อุ�นตรายที่��กรมโรงงานอุ�ตสาหกรรมร�บผู้+ด้ชอุบ พ.ศ . 2551

• ประกาศกระที่รวังอุ�ตสาหกรรม เร��อุง การก-าหนด้ให%สถุานประกอุบการวั�ตถุ�อุ�นตรายม�บ�คู่ลากรเฉพาะร�บผู้+ด้ชอุบคู่วัามปลอุด้ภั�ยการเก�บร�กษาวั�ตถุ�อุ�นตรายที่��กรมโรงงานอุ�ตสาหกรรมร�บผู้+ด้ชอุบ พ.ศ . 2551

Page 2: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

22

ประกาศกรมโรงงาน่อ�ตสาหกรรม เร"�อง หล�กเกณฑ์%และประกาศกรมโรงงาน่อ�ตสาหกรรม เร"�อง หล�กเกณฑ์%และว&ธี�การแจ้)งม�บ�คลากรเฉพาะ การจ้ดที่ะเบ�ยน่ว&ธี�การแจ้)งม�บ�คลากรเฉพาะ การจ้ดที่ะเบ�ยน่บ�คลากรเฉพาะร�บผิ&ดชอบความปลอดภั�ยการเก�บบ�คลากรเฉพาะร�บผิ&ดชอบความปลอดภั�ยการเก�บร�กษาว�ตถุ�อ�น่ตรายที่��กรมโรงงาน่อ�ตสาหกรรมร�บร�กษาว�ตถุ�อ�น่ตรายที่��กรมโรงงาน่อ�ตสาหกรรมร�บผิ&ดชอบ และการรายงาน่ความปลอดภั�ยการเก�บผิ&ดชอบ และการรายงาน่ความปลอดภั�ยการเก�บร�กษาว�ตถุ�อ�น่ตราย พร�กษาว�ตถุ�อ�น่ตราย พ..ศศ.2551.2551• ส-าเร�จการศ"กษาปร+ญญาตร� เร�ยนวั+ชาเคู่ม�ไม�

น%อุยกวั�า 8 หน�วัยก+ต หร�อุ ม.6 ม�ประสบการณ์4 เก�บร�กษาวั�ตถุ�อุ�นตรายไม�น%อุยกวั�า 3 ป5

• ผู้�านการที่ด้สอุบคู่วัามร� %ตามหล�กส�ตรคู่วัามปลอุด้ภั�ยการเก�บร�กษาวั�ตถุ�อุ�นตราย ที่��กรมโรงงานอุ�ตสาหกรรมก-าหนด้ ได้%คู่ะแนนที่ด้สอุบไม�ต-�ากวั�าร%อุยละ 80

• ส�งรายงานคู่วัามปลอุด้ภั�ยการเก�บร�กษาวั�ตถุ�อุ�นตราย บฉ.4 ป5ละ 1 คู่ร�6ง ที่�กส+6นป5ปฏิ+ที่+น อุ+เลคู่ที่รอุน+คู่ส4

Page 3: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

33

ผู้�%ผู้ล+ต ผู้�%น-าเข้%า หร�อุผู้�%ส�งอุอุกวั�ตถุ�อุ�นตรายที่��ม�วั�ตถุ�อุ�นตรายชน+ด้ที่�� 1 ชน+ด้ที่�� 2 หร�อุชน+ด้ที่�� 3 ปร+มาณ์รวัมก�นต�6งแต� 1,000 เมตร+กต�น/ป5 ข้"6นไป

ผู้�%ที่��คู่รอุบคู่รอุงวั�ตถุ�อุ�นตรายม�พ�6นที่��ต� 6งแต� 300 ตารางเมตรข้"6นไป

ผู้�%ผู้ล+ต ผู้�%น-าเข้%า ผู้�%ส�งอุอุกหร�อุผู้�%ม�ไวั%ซึ่"�งวั�ตถุ�ไวัไฟ หร�อุวั�ตถุ�อุอุกซึ่+ได้ซึ่4 และวั�ตถุ� เปอุร4อุอุกไซึ่ด้4

กฎหมาย ข้อุงกระที่รวังอุ�ตสาหกรรม ผู้�%กฎหมาย ข้อุงกระที่รวังอุ�ตสาหกรรม ผู้�%ประกอุบการวั�ตถุ�อุ�นตรายที่��ต%อุงจ�ด้ให%ม�ประกอุบการวั�ตถุ�อุ�นตรายที่��ต%อุงจ�ด้ให%ม�

บ�คู่ลากรเฉพาะด้�งกล�าวัคู่�อุบ�คู่ลากรเฉพาะด้�งกล�าวัคู่�อุ

Page 4: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

44

• อุ�คู่คู่�ภั�ย• การระเบ+ด้• การร��วัไหลหร�อุหก ข้อุงสารพ+ษ• การร��วัไหลหร�อุหกข้อุงสารก�ด้กร�อุน

อ�น่ตรายที่��อาจ้เก&ดขึ้01น่ใน่สถุาน่ที่��จ้�ดอ�น่ตรายที่��อาจ้เก&ดขึ้01น่ใน่สถุาน่ที่��จ้�ดเก�บสารเคม�และว�ตถุ�อ�น่ตรายเก�บสารเคม�และว�ตถุ�อ�น่ตราย

Page 5: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

55

การจ-าแนกประเภัที่ข้อุงสารเคู่ม�และวั�ตถุ�การจ-าแนกประเภัที่ข้อุงสารเคู่ม�และวั�ตถุ�อุ�นตรายส-าหร�บการจ�ด้เก�บอุ�นตรายส-าหร�บการจ�ด้เก�บ

• ตาม พ.ร.บ. วั�ตถุ�อุ�นตราย พ.ศ. 2535 ได้%จ-าแนกวั�ตถุ�อุ�นตรายอุอุกเป)น 9 ประเภัที่ แต�ในกรณ์�ข้อุงการจ�ด้เก�บเพ��อุคู่วัามปลอุด้ภั�ย ได้%ม�การจ-าแนกสารเคู่ม�และวั�ตถุ�อุ�นตรายอุอุกเป)น 13 ประเภัที่ โด้ยพ+จารณ์า สมบ�ต+การต+ด้ไฟ การระเบ+ด้และการอุอุกซึ่+ได้ซึ่4 รอุงลงมาด้%านคู่วัามเป)นพ+ษและคู่วัามก�ด้กร�อุน

Page 6: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

66

• ประเภัที่ที่�� 1 วั�ตถุ�ระเบ+ด้• ประเภัที่ที่�� 2 • - 2 A ก<าซึ่อุ�ด้ ก<าซึ่เหลวั หร�อุก<าซึ่ที่��ละลายภัายใต%คู่วัามด้�น• - 2 B ก<าซึ่ภัายใต%คู่วัามด้�นในภัาชนะบรรจ�ข้นาด้เล�ก (กระป=อุ

งสเปรย4)• ประเภัที่ที่�� 3• - 3A ข้อุงเหลวัไวัไฟ จ�ด้วัาบไฟไม�เก+น 60 อุงศาเซึ่ลเซึ่�ยส• - 3B จ�ด้วัาบไฟระหวั�าง - 6093 อุงศา C และม�สมบ�ต+

ผู้สมก�บน-6าไม�ได้%• ประเภัที่ที่�� 4• - 41A ข้อุงแข้�งไวัไฟที่��ม�สมบ�ต+การระเบ+ด้• - 41. B ข้อุงแข้�งไวัไฟ• - 4.2 สารที่��ม�คู่วัามเส��ยงต�อุการล�กไหม%ได้%เอุง• ประเภัที่ที่�� 5 • - 51. A 5.1B 5.1 C สารอุอุกซึ่+ได้ซึ่4 • - 52. สารเปอุร4อุอุกไซึ่ด้4อุ+นที่ร�ย4

Page 7: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

77

• ประเภัที่ที่�� 6• - 61 A สารต+ด้ไฟที่��ม�สมบ�ต+คู่วัามเป)นพ+ษ และ 61. B สารไม�

ต+ด้ไฟที่��ม�คู่�ณ์สมบ�ต+คู่วัามเป)นพ+ษ• - 62 สารต+ด้เช��อุ หมายถุ"งสารที่��เป)นจ�ล+นที่ร�ย4 หร�อุม�จ�ล+นที่ร�ย4เป)น

ส�วันประกอุบ หร�อุพยาธ+ เป)น • สาเหต�ให%เก+ด้โรคู่ในมน�ษย4• ประเภัที่ที่�� 7 วั�สด้�ก�มม�นตร�งส� • ประเภัที่ที่�� 8 สารก�ด้กร�อุน • - 8A สารต+ด้ไฟที่��ม�สมบ�ต+การก�ด้กร�อุน• - 8 B สารม�ต+ด้ไฟที่��ม�สมบ�ต+การก�ด้กร�อุน• ประเภัที่ที่�� 9 ซึ่"�งเป)นวั�ตถุ�อุ�นตรายประเภัที่อุ��นๆ ตามการจ-าแนกเพ��อุ

การข้นส�ง ไม�น-ามาพ+จารณ์าในกระบวันการจ�ด้เก�บ• ประเภัที่ที่�� 10 ข้อุงเหลวัต+ด้ไฟ• ประเภัที่ที่�� 11 ข้อุงแข้�งต+ด้ไฟ• ประเภัที่ที่�� 12 ข้อุงเหลวัไม�ต+ด้ไฟ• ประเภัที่ที่�� 13 ข้อุงแข้�งไม�ต+ด้ไฟ

Page 8: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

88

ป?จจ�ยที่��ต%อุงพ+จารณ์าจ�ด้เก�บสารเคู่ม�ป?จจ�ยที่��ต%อุงพ+จารณ์าจ�ด้เก�บสารเคู่ม�หร�อุวั�ตถุ�อุ�นตรายหร�อุวั�ตถุ�อุ�นตราย

• ต%อุงไม�อุย��ใกล%สถุานที่��ส-าคู่�ญ เช�น ที่��พ�กอุาศ�ย ตลาด้ แหล�งน-6าสาธารณ์ะ

• ม�เส%นที่างที่��สะด้วักต�อุการข้นส�ง และการด้-าเน+นงานในภัาวัะฉ�กเฉ+น

• ม�ส+�งอุ-านวัยคู่วัามสะด้วักเพ�ยงพอุเช�น ไฟฟ@าแหล�งน-6า

• ม�พ�6นที่��เพ�ยงพอุต�อุการสร%างสถุานที่��จ�ด้เก�บ• อุย��ในที่-าเลที่��ปลอุด้ภั�ย

Page 9: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

99

แนวัที่างการจ�ด้การคู่วัามปลอุด้ภั�ยในแนวัที่างการจ�ด้การคู่วัามปลอุด้ภั�ยในอุาคู่ารจ�ด้เก�บสารเคู่ม�และวั�ตถุ�อุ�นตรายอุาคู่ารจ�ด้เก�บสารเคู่ม�และวั�ตถุ�อุ�นตราย

• จ้�ดหาหร"อมอบหมายผิ2)ที่��เหมาะสม (ม�ค�ณสมบ�ต&ตามที่��กรมโรงงาน่อ�ตสาหกรรมก3าหน่ด) เป4น่ผิ2)ร�บผิ&ดชอบด)าน่ความปลอดภั�ยเป4น่การเฉพาะ

• จ้�ดที่3าบ�ญช�รายช"�อสารเคม�และว�ตถุ�อ�น่ตรายที่��เก�บไว) พร)อมม�แผิน่ผิ�งแสดงว�าจ้�ดเก�บไว)ที่��ใด

• ก3าหน่ดให)ม�การร�บเขึ้)าและจ้�ายออกใน่ล�กษณะมาก�อน่ไปก�อน่• ต&ดฉลากภัาชน่ะบรรจ้� และจ้�ดหาขึ้)อม2ลความปลอดภั�ยสารเคม�ไว)

พร)อมใช)งาน่• ฝึ8กอบรมผิ2)ปฏิ&บ�ต&งาน่และผิ2)เก��ยวขึ้)องให)เขึ้)าใจ้เร"�องความ

ปลอดภั�ยใน่การที่3างาน่ก�บสารเคม�และว�ตถุ�อ�น่ตรายที่��จ้�ดเก�บไว)• ก3าหน่ดว&ธี�การจ้�ดเก�บกรณ�ที่��ม�ปร&มาณมากพอสมควรใน่ร2ปแบบ

แยกบร&เวณและแบบแยกห�าง และกรณ�ที่��ปร&มาณจ้�ดเก�บเล�กน่)อย

Page 10: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

1010

มาตรการจ้�ดการด)าน่ส�ขึ้ศาสตร%ส3าหร�บผิ2)มาตรการจ้�ดการด)าน่ส�ขึ้ศาสตร%ส3าหร�บผิ2)ปฏิ&บ�ต&งาน่ใน่อาคารจ้�ดเก�บสารเคม�และปฏิ&บ�ต&งาน่ใน่อาคารจ้�ดเก�บสารเคม�และ

ว�ตถุ�อ�น่ตรายว�ตถุ�อ�น่ตราย • จ้�ดช�ดปฏิ&บ�ต&การที่��เหมาะสมและเก�บแยกไว)เป4น่การ

เฉพาะ• ห)ามร�บประที่าน่อาหาร ด"�มน่31า หร"อส2บบ�หร��ใน่อาคารด�ง

กล�าว• จ้�ดให)ม�ที่��อาบน่31าฉ�กเฉ&น่ และที่��ล)างตาฉ�กเฉ&น่• ไม�อน่�ญาตให)พ�กอาศ�ยภัายใน่อาคารสถุาน่ที่��จ้�ดเก�บ• จ้�ดให)ม�ที่��ล)างม"อ ล)างหน่)า และห)องอาบน่31า ไม�น่)อยกว�า

1 ที่�� ต�อผิ2)ปฏิ&บ�ต&งาน่ 15 คน่ เพ&�มจ้3าน่วน่ขึ้01น่ตามส�ดส�วน่ขึ้องผิ2)ปฏิ&บ�ต&งาน่ ส�วน่ที่��เก&น่ 7 คน่ ให)ถุ"อเป4น่ 15 คน่

Page 11: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

1111

มาตรการเก��ยวัก�บการเคู่ล��อุนย%ายสารเคู่ม�มาตรการเก��ยวัก�บการเคู่ล��อุนย%ายสารเคู่ม�และวั�สด้�อุ�นตราย และวั�สด้�อุ�นตราย

• ต%อุงตรวัจสอุบสภัาพข้อุงภัาชนะ ห�บห�อุ ฉลากวั�าอุย��ในสภัาพที่��ด้�

• ใช%รถุยกที่��ม�ข้นาด้และคู่วัามเหมาะสมก�บปร+มาณ์/ประเภัที่ข้อุงสารที่��จ�ด้เก�บ

• เม��อุจะเปล��ยนแบตเตอุร��ข้อุงรถุยกไฟฟ@าต%อุงที่-าภัายนอุกอุาคู่ารจ�ด้เก�บ

• รถุยกที่��ใช%ในสถุานที่��จ�ด้เก�บข้อุงเหลวัไวัไฟ ก<าซึ่ไวัไฟ และวั�ตถุ�ระเบ+ด้ ต%อุงม�ระบบป@อุงก�นการระเบ+ด้

Page 12: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

1212

หน่�วยที่�� หน่�วยที่�� 7 7 ความปลอดภั�ยใน่การความปลอดภั�ยใน่การขึ้น่ส�งส&น่ค)าอ�น่ตรายขึ้น่ส�งส&น่ค)าอ�น่ตราย• กฎระเบ�ยบสากลใน่การขึ้น่ส�งส&น่ค)าอ�น่ตรายได)ม�การพ�ฒน่าขึ้01น่

ภัายใต)คณะกรรมการด)าน่เศรษฐก&จ้แห�งสหประชาชาต&ส3าหร�บภัาคพ"1น่ย�โรป หร"อ UNECE (United Nations Economic Commission for Europe) ค.ศ . 1957(พ.ศ . 2500) ใช)ช"�อว�า ขึ้)อแน่ะน่3าขึ้องสหประชาชาต&ว�าด)วยการขึ้น่ส�งส&น่ค)าอ�น่ตราย ม�การปร�บปร�งที่�ก 2 ป=

• ประเที่ศไที่ยเก&ดเหต�การณ%รถุบรรที่�กก>าซพล&กคว3�า ที่��ถุน่น่เพชรบ�ร�ต�ดใหม�ใน่ พ.ศ . 2533

• ไที่ยขึ้อความร�วมม"อก�บเยอรม�น่ ร�บขึ้)อแน่ะน่3าขึ้องสหประชาชาต&ว�าด)วยการขึ้น่ส�งส&น่ค)าอ�น่ตรายมาใช) จ้�ดที่3าเป4น่ภัาษาไที่ย ใช)ช"�อว�า ขึ้)อก3าหน่ดการขึ้น่ส�งส&น่ค)าอ�น่ตรายขึ้องประเที่ศไที่ย (Thai Provisions Volume 1; TP1)

• จ้�ดที่3า ขึ้)อก3าหน่ดการขึ้น่ส�งส&น่ค)าอ�น่ตรายที่างถุน่น่ขึ้องประเที่ศไที่ย (Thai Provisions Volume 2 ; TP2) ร�บเอาขึ้)อตกลงขึ้องสหภัาพย�โรปว�าด)วยการขึ้น่ส�งส&น่ค)าอ�น่ตรายระหว�างประเที่ศที่างถุน่น่เป4น่ต)น่แบบ

• 2545 ASEAN ได)ม�การลงน่ามใน่พ&ธี�ศาล ฉบ�บที่�� 9(Protocol 9 ) ว�าด)วยการขึ้น่ส�งส&น่ค)าอ�น่ตรายขึ้)ามแดน่ระหว�างประเที่ศค2�ส�ญญา TP1 และ TP2 จ้0งถุ"อได)ว�าเป4น่ไปตามขึ้)อตกลงขึ้องกล��มประเที่ศใน่เอเช�ยตะว�น่ออกเฉ�ยงใต)

Page 13: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

1313

โคู่รงสร%างข้อุงกฎหมายข้อุงข้%อุแนะน-าโคู่รงสร%างข้อุงกฎหมายข้อุงข้%อุแนะน-าสหประชาชาต+วั�าด้%วัยการข้นส�งส+นคู่%าสหประชาชาต+วั�าด้%วัยการข้นส�งส+นคู่%า

อุ�นตราย อุ�นตราย

Page 14: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

1414

การจ้3าแน่กประเภัที่ความเป4น่อ�น่ตรายการจ้3าแน่กประเภัที่ความเป4น่อ�น่ตรายและตารางบ�ญช�รายช"�อส&น่ค)าอ�น่ตรายและตารางบ�ญช�รายช"�อส&น่ค)าอ�น่ตราย

Page 15: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

1515

Page 16: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

1616

หมายเลข้สหประชาชาต+ หมายเลข้สหประชาชาต+ (UN (UN Number) Number) คู่�อุคู่�อุ

• ต�วัเลข้ส��หล�กที่��ก-าหนด้โด้ยสหประชาชาต+ ซึ่"�งม�คู่-าย�อุวั�า UN น-าหน%าต�วัเลข้ด้�งกล�าวั เช�น UN No. 1090 ACETONE

การที่ด้สอุบสมรรถุนะข้อุงบรรจ�ภั�ณ์ฑ์4 • การที่ด้สอุบการตกกระที่บ (drop test)• การที่ด้สอุบการซึ่%อุนที่�บ (stacking test)• การที่ด้สอุบแรงด้�นข้อุงเหลวั (hydraulic test)• การที่ด้สอุบการก�นร��วั (leakproofenss test)

Page 17: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

1717

Page 18: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

1818

Page 19: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

1919

Page 20: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

2020

Page 21: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

2121

การที่-าเคู่ร��อุงหมายและปBด้ป@ายบนการที่-าเคู่ร��อุงหมายและปBด้ป@ายบนหน�วัยข้นส�งหน�วัยข้นส�ง

• 1. ขึ้)อก3าพหน่ดใน่การที่3าเคร"�องหมายและป@ดปAายบน่หน่�วยขึ้น่ส�ง เป)นฉลากข้นาด้ ใหญ�ม�ข้นาด้อุย�างน%อุย 25x 25 เซึ่นต+เมตร เพ��อุแสด้งประเภัที่ข้อุงส+นคู่%าอุ�นตรายที่��ข้นส�งอุย�� การที่-าเคู่ร��อุงหมายด้%วัยแผู้�นป@ายส�ส%มเพ��อุแสด้งวั�าก-าล�งที่-าการข้นส�งส+นคู่%าอุ�นตราย ต%อุงม�ร�ปแบบด้�งน�6

• - เป)นร�ปส��เหล��ยมม�มฉาก• - ม�พ�6นส�ส%ม• - สะที่%อุนแสง• - คู่วัามยาวัฐาน 40 เซึ่นต+เมตร• - คู่วัามส�ง 30 เซึ่นต+เมตร• - เส%นข้อุบส�ด้-าม�ข้นาด้คู่วัามหนาเส%น 15 ม+ลล+เมตร• 2. แสดงหมายเลขึ้ที่��เป4น่อ�น่ตราย • 3. ที่3าเคร"�องหมายและการป@ดปAายบน่แที่�งก%ที่��บรรจ้�ส&น่ค)าอ�น่ตราย

Page 22: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

2222

การที่-าเคู่ร��อุงหมายและต+ด้ฉลากบนการที่-าเคู่ร��อุงหมายและต+ด้ฉลากบนบรรจ�ภั�ณ์ฑ์4บรรจ�ภั�ณ์ฑ์4

Page 23: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

2323

Page 24: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

2424

Page 25: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

2525

ข้%อุก-าหนด้เก��ยวัก�บเง��อุนไข้ในการบรรที่�กข้%อุก-าหนด้เก��ยวัก�บเง��อุนไข้ในการบรรที่�กและการข้นถุ�ายเคู่ล��อุนย%ายส+นคู่%าอุ�นตรายและการข้นถุ�ายเคู่ล��อุนย%ายส+นคู่%าอุ�นตราย • มาตรการที่��ต%อุงด้-าเน+นการก�อุนการบรรที่�ก ตรวัจเช�คู่

ต�างๆ• ส+นคู่%าอุ�นตรายที่��เข้%าก�นไม�ได้%• การจ�ด้แยกส+นคู่%าอุ�นตรายจากอุาหาร• การผู้�กย"ด้ส+นคู่%า• การห%ามบ�หร��ในระหวั�างการเคู่ล��อุนย%ายส+นคู่%าข้"6นและลง

จากรถุ• ข้%อุคู่วัรระวั�งเก��ยวัก�บการเก+ด้ประจ�ไฟฟ@าสถุ+ตส-าหร�บแที่�งก4• การที่-าคู่วัามสะอุาด้พาหนะหล�งจากการข้นถุ�าย

Page 26: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

26

หน่�วยที่�� 8 การร�กษาความเป4น่ระเบ�ยบเร�ยบร)อย

ประโยชน่%ที่��ได)ร�บจ้ากการจ้�ดการร�กษาความเป4น่ระเบ�ยบเร�ยบร)อยใน่สถุาน่ประกอบการ

• 1. เป)นพ�6นฐานที่��ส-าคู่�ญข้อุงที่�กระบบคู่�ณ์ภัาพ คู่วัามปลอุด้ภั�ย และส+�งแวัด้ล%อุม• 2. ที่-าให%ผู้�%ปฏิ+บ�ต+งานเก+ด้คู่วัามร� %ส"กน"กคู่+ด้ที่��เป)นระบบและม�คู่วัามเป)นระเบ�ยบ

เร�ยบร%อุยไปด้%วัย ซึ่"�งเป)นรากฐานส-าคู่�ญข้อุงที่�กระบบคู่�ณ์ภัาพ คู่วัามปลอุด้ภั�ย และส+�งแวัด้ล%อุม

• 3. ช�วัยลด้อุ�ตราการเก+ด้อุ�บ�ต+เหต�และการเจ�บปDวัยอุ�นเน��อุงมาจากการที่-างาน• 4. ช�วัยลด้ปร+มาณ์การใช%ที่ร�พยากรที่��ส+6นเปล�อุง และที่-าให%การใช%สอุยพ�6นที่��เก+ด้

ประโยชน4ส�งส�ด้• 5. ช�วัยสร%างคู่วัามภั�ม+ใจข้อุงผู้�%ปฏิ+บ�ต+งานต�อุสถุานที่��ที่-างานข้อุงตนเอุง• 6. ที่-าให%เก+ด้ผู้ลผู้ล+ตที่��ส�งข้"6น• 6. ช�วัยลด้ภัาระคู่�าใช%จ�ายที่��เก��ยวัก�บการประก�นภั�ย

Page 27: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

27

หล�กการการร�กษาคู่วัามเป)นระเบ�ยบเร�ยบร%อุยในสถุานประกอุบการ ม� 7

หล�กการ • 1 การแบ�งพ"1น่ที่��ความร�บผิ&ดชอบและก3าหน่ดผิ2)ร�บผิ&ดชอบให)

ช�ดเจ้น่• 2. ก3าหน่ดมาตรฐาน่ขึ้องเคร"�องจ้�กร เคร"�องม"อ อ�ปกรณ%

ว�สด� และส&�งขึ้อง ต�างๆ ให)ช�ดเจ้น่• 3. ส&�งขึ้องที่��ต)องใช)ประจ้3าให)เบ&กไว)ประจ้3าต�ว• 4. ส&�งที่��ไม�ได)ใช)เป4น่ประจ้3า ให)จ้�ดไว)เป4น่ส�วน่กลางโดยก3าหน่ด

มาตรฐาน่การจ้�ดเก�บให)ช�ดเจ้น่• 5. ส&�งขึ้องต)องระบ�ผิ2)ร�บผิ&ดชอบให)ช�ดเจ้น่• 6. ใช)หล�ก Reduce , Reuse , Recycle ลดการใช) ใช)

หม�น่เว�ยน่ น่3ากล�บมาใช)ใหม�• 7. ต)องที่3าความสะอาดส&�งขึ้องอย2�เสมอ

Page 28: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

28

การน-าก+จกรรม 5 ส มาใช%งานในสถุานประกอุบการ ม�แนวัที่างการ ด้-าเน+นงานตามล-าด้�บ

• ประกาศนโยบาย• จ�ด้ต�6งคู่ณ์ะกรรมการ 5 ส และคู่ณ์ะกรรมการตรวัจ

ต+ด้ตาม• ประชาส�มพ�นธ4และจ�ด้อุบรม• ก-าหนด้มาตรฐานและข้อุบเข้ตการด้-าเน+นงาน• แบ�งพ�6นที่��ร �บผู้+ด้ชอุบ• ก-าหนด้แผู้นปฏิ+บ�ต+การ และด้-าเน+นการตามแผู้น• ตรวัจต+ด้ตามผู้ล• ประเม+นผู้ลและปร�บปร�งแก%ไข้

ก&จ้กรรม 5 ส เพ"�อการจ้�ดการร�กษาความเป4น่ระเบ�ยบเร�ยบร)อย

Page 29: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

29

• ก&จ้กรรม ส 1 สะสาง ได)แก� การแยกให)ช�ด ขึ้จ้�ดให)ออก• ก&จ้กรรม ส 2 สะดวก ได)แก� หย&บง�าย หายร2) ด2งามตา และ

ก3าหน่ดมาตรฐาน่จ้3าน่วน่อ�ปกรณ%ส3าน่�กงาน่ที่��ควรม�ประจ้3าโต>ะที่3างาน่ขึ้องแต�ละโต>ะ

• ก&จ้กรรม ส 3 สะอาด ได)แก� จ้�ดสถุาน่ที่��ที่3างาน่ และว�สด�อ�ปกรณ% ให)น่�าใช) และใหม�เสมอ โดยที่3า ส1 สะสาง ส2 สะดวก และ ส 3 สะอาด ควบค2�ก�น่ไป

• ก&จ้กรรม ส 4 ส�ขึ้ล�กษณะ ได)แก� การที่3าก&จ้กรรม ส1 ส2 ส3 ให)เป4น่น่&จ้ ส�ขึ้ภัาพจ้&ตสดใส

• ก&จ้กรรม ส 5 สร)างน่&ส�ย ได)แก� ปฏิ&บ�ต&ตามกฎ ระเบ�ยบอย�างเคร�งคร�ดสม3�าเสมอ

แนวัที่างการก-าหนด้มาตรฐานก+กกรรม 5 ส เป)นการก-าหนด้แนวัที่าง

ปฏิ+บ�ต+ส-าหร�บแต�ละก+จกรรม

Page 30: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

30

การตรวัจสอุบการร�กษาคู่วัามเป)นระเบ�ยบเร�ยบร%อุย

• การตรวัจสอุบแบบไม�เป)นที่างการ (Informal Inspections)

• การตรวัจสอุบแบบเป)นที่างการ (Formal Inspections)

Page 31: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

31

• พ"1น่ห)องและพ"1น่ที่��อ"�น่ๆ• การบ3าร�งร�กษาระบบการให)แสงสว�าง• ช�องที่างเด&น่และบ�น่ไดที่างเด&น่• ควบค�มการหก/ร��วไหล• เคร"�องม"อและอ�ปกรณ%• การก3าจ้�ดขึ้องเส�ย /ขึ้ยะ• การจ้�ดเก�บ• การระบายอากาศ• การปAองก�น่ระง�บอ�คค�ภั�ย• การบร&หารจ้�ดการระบบการร�กษาความเป4น่ระเบ�ยบ

เร�ยบร)อย

ข้อุบข้�ายการตรวัจสอุบการร�กษาคู่วัามเป)นระเบ�ยบเร�ยบร%อุย

Page 32: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

32

หน่�วยที่�� 9 ความปลอดภั�ยใน่การ ที่3างาน่ก�บหม)อน่31า ภัาชน่ะร�บแรงด�น่

และภัาชน่ะบรรจ้�ก>าซ หม)อน่31าเป4น่เคร"�องจ้�กรที่��ใช)ผิล&ตไอน่31า ม� 3 แบบ

ค"อ แบบที่�อไฟ แบบที่�อน่31า และแบบสร)างขึ้01น่มา พ&เศษ โดยที่��วไปสามารถุแบ�งโครงสร)างขึ้อง

หม)อไอน่31าออกตามหน่)าที่��ได) 3 ส�วน่ค"อ ส�วน่ที่��ใช) ถุ�ายเที่ความร)อน่ ส�วน่เก�บน่31า และส�วน่เก�บไอน่31า

Page 33: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

33

หม)อน่31า (Boilers) ตามกฎกระที่รวง 2549

หมายถุ0ง ภัาชน่ะป@ดส3าหร�บบรรจ้�น่31าที่��ม�ปร&มาณความจ้�เก&น่ 2 ล&ตรขึ้01น่ไป

• หม)อน่31าแบบที่�อน่31า หมายถุ0ง หม)อน่31าชน่&ดที่��ม�น่31าอย2�ใน่ที่�อ ส�วน่ไฟจ้ะอย2�ภัายน่อกที่�อ

• แรงม%าหม%อุน-6า หมายถุ"ง คู่วัามสามารถุข้อุงหม%อุน-6าที่��ผู้ล+ตไอุน-6าได้% 345. ปอุนด้4ในเวัลา 1 ช��วัโมงโด้ยที่��น-6าในหม%อุน-6าม�อุ�ณ์หภั�ม+ 100 อุงศาเซึ่ลเซึ่�ยส และไอุน-6าที่��ผู้ล+ตได้%ม�อุ�ณ์หภั�ม+ 100 อุงศาเซึ่ลเซึ่�ยส ที่��คู่วัามด้�น

147 ปอุนด้4ต�อุตารางน+6วั• อุ�ตราการผู้ล+ตไอุน-6า หมายถุ"ง คู่วัามสามารถุข้อุงหม%อุน-6าที่��

ผู้ล+ตไอุน-6าได้%ในเวัลา 1 ช��วัโมง เม��อุมารตวั�ด้คู่วัามด้�นอุ�านคู่�าได้% 0 ปอุนด้4ต�อุตารางน+6วั

• ส�วันเก�บน-6า หมายถุ"ง บร+เวัณ์ภัายในหม%อุน-6าที่��ที่-าหน%าที่��เก�บน-6าไวั%ส-าหร�บผู้ล+ตไอุน-6า โด้ยจะ อุย��ใต%ส�วันที่��เก�บไอุน-6า

Page 34: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

34

• ไอุน-6า (Steam) น-6าที่��แตกต�วัอุย��ในสภัาวัะข้อุงก<าซึ่บางส�วัน ด้�งน�6นไอุน-6าจ"งประกอุบไปด้%วัยข้อุงเหลวัและก<าซึ่ เม��อุต%มน-6าในภัาชนะปBด้น-6าจะกลายเป)นไอุ ที่��อุ�ณ์หภั�ม+ 212 อุงศาฟาเรนไฮที่4 หร�อุ 100

อุงศาเซึ่ลเซึ่�ยส ที่��คู่วัามด้�นบรรยากาศ• 147( . ปอุนด้4/ตารางน+6วั)• ไอุด้งหร�อุไอุแห%ง (Superheated steam) หมายถุ"งไอุน-6าที่��ม�อุ�ณ์หภั�ม+

ส�งกวั�าไอุน-6าอุ+�มต�วั ไอุด้ง ได้%มาจากการผู้�านไอุน-6าอุ+�มต�วัเข้%าไปในข้ด้ที่�อุที่��ร %อุน ไอุน-6าจะม�อุ�ณ์หภั�ม+ส�งจนกลายเป)นไอุด้ง เหมาะข้�บเคู่ล��อุนก�งห�นไอุน-6า

• คู่วัามด้�น (Pressure) หมายถุ"งแรงที่��กระที่-าต�อุหน�วัยพ�6นที่�� ที่��น+ยม ปอุนด้4ต�อุตารางน+6วั (psi) ก+โลกร�มต�อุตารางเซึ่นต+เมตร (kg/cm2 ) บาร4

(bar) และ ปาสคู่าล (pa)• อุ�ตราการผู้ล+ตไอุน-6า (Steam rate) หมายถุ"ง คู่วัามสามารถุข้อุงหม%อุน-6า

ที่��ผู้ล+ตไอุน-6าได้%ในเวัลา 1 ช��วัโมง เร�ยก ต�นต�อุช��วัโมง เช�นหม%อุน-6าข้นาด้ 5ต�น หมายถุ"ง หม%อุน-6าที่��สามารถุผู้ล+ตไอุน-6าๆได้% 5 ต�นในเวัลา 1 ช��วัโมง

Page 35: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

35

โคู่รงสร%าง ส�วันประกอุบ อุ�ปกรณ์4เพ��อุคู่วัามปลอุด้ภั�ยข้อุงหม%อุน-6า

Page 36: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

36

Page 37: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

37

อุ�ปกรณ์พ��อุคู่วัามปลอุด้ภั�ยข้อุงหม%อุน-6า

• ล&1น่น่&รภั�ย เซฟต�1วาล%ว • ปล�Dกหลอมละลายหร"อสะด"อหม)อน่31า • เคร"�องควบค�มระด�บน่31า • ส�ญญาณเต"อน่ภั�ยอ�ตโน่ม�ต& • เคร"�องควบค�มควมด�น่ • ฝึาน่&รภั�ย • อ�ปกรณ%ควบค�มอ�ณหภั2ม&ปล�องไอเส�ย

Page 38: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

38

การปร�บปร�งค�ณภัาพน่31า ที่3าได) 2 ว&ธี�

ปร�บปร�งค�ณภัาพน่31าก�อน่เต&มเขึ้)าหม)อน่31า การปร�บปร�งค�ณภัาพน่31าภัายใน่หม)อน่31า

Page 39: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

39

เช"1อเพล&งและการเผิาไหม)ส3าหร�บหม)อน่31า

• เช"1อเพล&งแขึ้�ง เช�น่ ถุ�าน่ห&น่ ไม) ชาน่อ)อย และแกลบ เป4น่เช"�อเพล&งที่��ม�ราคาถุ2กและหาง�าย

• เช"1อเพล&งเหลว ส�วน่ใหญ�ได)มาจ้ากน่31าม�น่ด&บหร"อป@โตรเล�ยม เช�น่ น่31าม�น่เตา น่31าม�น่ด�เซล น่31าม�น่ก>าด น่&ยมใช)ก�บหม)อน่31าส3าเร�จ้ร2ปใช)ใน่เขึ้ตช�มชน่ได)

• เช"1อเพล&งก>าซหร"อแก>ส ได)มาจ้ากหล�มก>าซธีรรมชาต&หร"อจ้ากน่31าม�น่ด&บ ก>าซธีรรมชาต& ก>าซช�วภัาค

Page 40: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

40

มาตรการปAองก�น่อ�น่ตรายจ้ากหม)อน่31าระเบ&ด

ล�กษณะขึ้องหม)อน่31าที่��ด�• 1 ม�การอุอุกแบบโคู่รงสร%างอุย�างง�ายๆ ม�คู่วัามแข้�งแรงและถุ�กแบบวั+ศวักรรม

• 2. อุอุกแบบให%ม�การถุ�ายเที่คู่วัามร%อุนและการไหลเวั�ยนข้อุงน-6าได้%ด้�• 3. ม�พ�6นที่�� ส-าหร�บเก�บไอุน-6ามาก• 4. ม�พ�6นที่��ถุ�ายเที่คู่วัามร%อุนมาก• 5. วั�สด้�อุ�ปกรณ์4ที่��ใช%ได้%มาตรฐานและเป)นชน+ด้ที่��ใช%ส-าหร�บหม%อุน-6า• 6. ส�วันประกอุบและอุ�ปกรณ์4เพ��อุคู่วัามปลอุด้ภั�ยม�อุย�างเพ�ยงพอุ• 7. เตาเผู้าหร�อุห%อุงเผู้าไหม%ม�พ�6นที่��เพ�ยงพอุที่��จะที่-าให%การเผู้าไหม%

สมบ�รณ์4• 8. สามารถุตรวัจสอุบและซึ่�อุมแซึ่มที่�กส�วันข้อุงหม%อุน-6าได้%• 9. คู่วับคู่�มง�ายและม�คู่วัามปลอุด้ภั�ยในการใช%งานส�ง

Page 41: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

41

• ความบกพร�องใน่การออกแบบ การสร)าง การต&ด ต�1ง และการซ�อมแซมหม)อน่31า

• ว�สด�ที่��น่3ามาใช)ที่3าโครงสร)างไม�เหมาะสม• ใช)อ�ปกรณ%ต�างๆ ไม�ถุ2กต)องตามขึ้)อก3าหน่ดขึ้องอ�

ปกรณ%น่�1น่ๆ• ผิ2)ควบค�มหม)อไอน่31าม�ความร2)ไม�เพ�ยงพอใน่การ

ปฏิ&บ�ต&งาน่ควบค�มหม)อไอน่31าด)วยความปลอดภั�ย• ขึ้าดการตรวจ้สอบ บ3าร�งร�กษา โครงสร)างส�วน่

ประกอบและอ�ปกรณ%เพ"�อความปลอดภั�ย• น่31าที่��ใช)ส3าหร�บหม)อน่31าม�ค�ณภัาพไม�เหมาะสม• ใช)งาน่หม)อน่31าที่��ความด�น่ส2งกว�าที่��ออกแบบหร"อ

ก3าหน่ดไว) โดยการปร�บต�1งล&1น่น่&รภั�ยให)ระบายไอน่31าที่��ความด�น่ส2งเก&น่ไป

สาเหต�จากหม%อุน-6าระเบ+ด้

Page 42: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

42

• ภัาชน่ะร�บแรงด�น่ หมายถุ0ง ภัาชน่ะที่��ร�บความด�น่จ้ากภัายน่อกแล)วที่3าให)ภัายใน่ภัาชน่ะม�ความด�น่ส2ง

กว�าความด�น่ภัายน่อก มากกว�า 15 ปอน่ด%ต�อตา รางน่&1ว เช�น่ หม)ออบหร"อหม)อต)มใน่โรงงาน่ปลาปEน่

หม)อน่0�งฆ่�าเช"1อ และหม)ออบยางเป4น่ต)น่• ภัาชน่ะบรรจ้�ก>าซ หมายถุ0ง ภัาชน่ะที่��สร)างขึ้�1น่มา

ส3าหร�บบรรจ้�ก>าซอย�างใดอย�างหน่0�งหร"อหลาย อย�างซ0�งอย2�ใน่สภัาวะเป4น่ขึ้องเหลวหร"อก>าซก�ได)

เช�น่ ถุ�งก>าซป@โตรเล�ยมเหลว ที่�อออกซ&เจ้น่ และถุ�ง แอมโมเน่�ย เป4น่ต)น่

ภัาชน่ะร�บแรงด�น่และภัาชน่ะบรรจ้�ก>าซ

Page 43: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

43

อุ�ปกรณ์4คู่วัามปลอุด้ภั�ยข้อุงภัาชนะร�บแรงด้�น

• ล&1น่น่&รภั�ย มาตรว�ดความด�น่ ที่3าหน่)าที่��ว�ดความด�น่ภัายใน่ภัาชน่ะร�บความด�น่เพ"�อให)ผิ2)ควบค�มที่ราบ

• วาล%วร�บไอน่31า ที่3าหน่)าที่��ร�บไอน่31าที่��ส�งมาจ้าก ภัายน่อก เขึ้)าส2�ภัายใน่ภัาชน่ะร�บความด�น่

• วาล%วระบายไอ ที่3าหน่)าที่��ปล�อยไอน่31าออกจ้ากภัาชน่ะร�บความด�น่

• วาล%วถุ�ายน่31า ที่3าหน่)าที่��ระบายน่31าที่��เก&ดจ้ากการกล��น่ต�วขึ้องไอน่31าออกไปภัายน่อก

Page 44: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

44

การก-าหนด้มาตรฐานป@อุงก�นหม%อุน-6าระเบ+ด้

• ก3าหน่ดให)การสร)างหม)อน่31าจ้ะต)องด3าเน่&น่การตาม ประกาศกระที่รวงอ�ตสาหกรรม ฉบ�บที่�� 18

(พ.ศ.2528)• ก3าหน่ดให)ม�การตรวจ้สอบค�ณภัาพน่31าที่��ปAอน่เขึ้)า

หม)อน่31า และตรวจ้สอบการเก&ดตะกร�น่ใน่หม)อน่31าเป4น่ระยะ

• จ้�ดอบรมให)ความร2)แก�เจ้)าขึ้องโรงงาน่และผิ2) ควบค�มหม)อน่31า ให)ตระหน่�กถุ0งอ�น่ตรายและร2)จ้�ก

เล"อกใช)หร"อควบค�มหม)อน่31าอย�างปลอดภั�ย

Page 45: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

4545

หน่�วยที่�� หน่�วยที่�� 10 10 ความปลอดภั�ยใน่การความปลอดภั�ยใน่การที่3างาน่ก�อสร)างที่3างาน่ก�อสร)าง

ประเภัที่ข้อุงงานก�อุสร%าง สามารถุแบ�งอุอุกได้% ประเภัที่ข้อุงงานก�อุสร%าง สามารถุแบ�งอุอุกได้% เป)น เป)น 5 5 ประเภัที่หล�กๆ ได้%แก� ที่��พ�กอุาศ�ย ประเภัที่หล�กๆ ได้%แก� ที่��พ�กอุาศ�ย

อุาคู่ารสาธารณ์ะ งานโยธา อุาคู่ารสาธารณ์ะ งานโยธา งานอุ�ตสาหกรรม และงานก�อุสร%างด้%าน งานอุ�ตสาหกรรม และงานก�อุสร%างด้%าน

พล�งงาน พล�งงาน

Page 46: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

4646

ป?จจ�ยพ�6นฐานในการเตร�ยมงานก�อุสร%างป?จจ�ยพ�6นฐานในการเตร�ยมงานก�อุสร%าง วั�ตถุ�ประสงคู่4ข้อุงโคู่รงการ ถุ�อุเป)นจ�ด้เร+�มต%นที่��ที่-าให% วั�ตถุ�ประสงคู่4ข้อุงโคู่รงการ ถุ�อุเป)นจ�ด้เร+�มต%นที่��ที่-าให%

โคู่รงการเก+ด้ข้"6น เช�น ต%อุงการก�อุสร%างที่��พ�กอุาศ�ย อุาคู่าร โคู่รงการเก+ด้ข้"6น เช�น ต%อุงการก�อุสร%างที่��พ�กอุาศ�ย อุาคู่ารส-าน�กงานส-าน�กงาน

ประเภัที่และจ-านวันเคู่ร��อุงม�อุเคู่ร��อุงจ�กรที่��จะใช%ในหน�วัยประเภัที่และจ-านวันเคู่ร��อุงม�อุเคู่ร��อุงจ�กรที่��จะใช%ในหน�วัยงานงาน

ประเภัที่และจ-านวันวั�สด้�ที่��ใช%ในงานก�อุสร%างประเภัที่และจ-านวันวั�สด้�ที่��ใช%ในงานก�อุสร%าง จ-านวันผู้�%ปฏิ+บ�ต+งาน เช�น คู่นงาน ห�วัหน%างาน และวั+ศวักร จ-านวันผู้�%ปฏิ+บ�ต+งาน เช�น คู่นงาน ห�วัหน%างาน และวั+ศวักร ข้�6นตอุนการที่-างานข้�6นตอุนการที่-างาน การแบ�งพ�6นที่��ในหน�วัยงานก�อุสร%างการแบ�งพ�6นที่��ในหน�วัยงานก�อุสร%าง การจ�ด้สวั�สด้+การและมาตรการการป@อุงก�นอุ�นตรายการจ�ด้สวั�สด้+การและมาตรการการป@อุงก�นอุ�นตราย

Page 47: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

4747

สามารถุแบ�งขึ้�1น่ตอน่หล�กๆ ขึ้องการที่3างาน่สามารถุแบ�งขึ้�1น่ตอน่หล�กๆ ขึ้องการที่3างาน่ก�อสร)างได) ก�อสร)างได)

4 4 ขึ้�1น่ตอน่ ค"อขึ้�1น่ตอน่ ค"อ การศ0กษาและว&จ้�ยเบ"1องต)น่ การศ0กษาและว&จ้�ยเบ"1องต)น่ การออกแบบและรายละเอ�ยดการออกแบบและรายละเอ�ยด การประกวดราคาหร"อการจ้)างเหมาการประกวดราคาหร"อการจ้)างเหมา การก�อสร)างการก�อสร)าง

ขึ้�1น่ตอน่หล�กขึ้องงาน่ก�อสร)างขึ้�1น่ตอน่หล�กขึ้องงาน่ก�อสร)าง

Page 48: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

4848

กล��มบ�คคลที่��เก��ยวขึ้)องก�บงาน่กล��มบ�คคลที่��เก��ยวขึ้)องก�บงาน่ก�อสร)างก�อสร)าง

กล��มเจ้)าขึ้องโครงการ กล��มผิ2)ลงที่�น่ กล��มเจ้)าขึ้องโครงการ กล��มผิ2)ลงที่�น่ 2 2 ประเภัที่ค"อ ประเภัที่ค"อ เจ้)าขึ้องโครงการภัาคร�ฐ และเจ้)าขึ้องโครงการภัาคเอกชน่เจ้)าขึ้องโครงการภัาคร�ฐ และเจ้)าขึ้องโครงการภัาคเอกชน่

กล��มที่��ปร0กษาโครงการกล��มที่��ปร0กษาโครงการ ช�วยก3าหน่ดน่โยบาย และ ช�วยก3าหน่ดน่โยบาย และ ว�ตถุ�ประสงค% จ้�ดหาแหล�งที่�น่ จ้�ดหาผิ2)ออกแบบว�ตถุ�ประสงค% จ้�ดหาแหล�งที่�น่ จ้�ดหาผิ2)ออกแบบ

กล��มออกแบบกล��มออกแบบ บางกล��มที่��ปร0กษาก�เป4น่กล��มเด�ยวก�บผิ2) บางกล��มที่��ปร0กษาก�เป4น่กล��มเด�ยวก�บผิ2)ออกแบบออกแบบ

กล��มผิ2)ก�อสร)างกล��มผิ2)ก�อสร)าง ค"อกล��มผิ2)ร�บเหมาก�อสร)าง แบ�งเป4น่ ค"อกล��มผิ2)ร�บเหมาก�อสร)าง แบ�งเป4น่ 3 3 ประเภัที่ ค"อประเภัที่ ค"อ

– ผิ2)ร�บเหมาใหญ� ผิ2)ร�บเหมาใหญ� (General Contractor) (General Contractor) ที่3าส�ญญาโดยตรงที่3าส�ญญาโดยตรงก�บเจ้)าขึ้องโครงการ หร"อผิ2)ว�าจ้)างก�บเจ้)าขึ้องโครงการ หร"อผิ2)ว�าจ้)าง

– ผิ2)ร�บเหมาช�วง ผิ2)ร�บเหมาช�วง ( Sub Contractor) ( Sub Contractor) ร�บงาน่บางส�วน่จ้ากเจ้)าขึ้องร�บงาน่บางส�วน่จ้ากเจ้)าขึ้องโครงการ หร"อผิ2)ร�บเหมาใหญ� โครงการ หร"อผิ2)ร�บเหมาใหญ�

– ผิ2)ร�บเหมาย�อย ผิ2)ร�บเหมาย�อย (Sub Nominated Contractor) (Sub Nominated Contractor) ร�บงาน่บางร�บงาน่บางส�วน่จ้ากเจ้)าขึ้องโครงการอาจ้จ้ะเป4น่งาน่ช3าน่าญเฉพาะด)าน่ ที่3าส�วน่จ้ากเจ้)าขึ้องโครงการอาจ้จ้ะเป4น่งาน่ช3าน่าญเฉพาะด)าน่ ที่3าส�ญญาโดยตรงก�บผิ2)ร�บเหมาใหญ� เช�น่ งาน่ไฟฟAา งาน่ปร�บอากาศ ส�ญญาโดยตรงก�บผิ2)ร�บเหมาใหญ� เช�น่ งาน่ไฟฟAา งาน่ปร�บอากาศ งาน่โครงสร)างงาน่โครงสร)าง

Page 49: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

4949

ล�กษณะอ�บ�ต&เหต�ใน่งาน่ก�อสร)างสามารถุล�กษณะอ�บ�ต&เหต�ใน่งาน่ก�อสร)างสามารถุจ้3าแน่กตามประเภัที่งาน่ก�อสร)างที่��จ้3าแน่กตามประเภัที่งาน่ก�อสร)างที่��

ส3าค�ญๆ ได) ส3าค�ญๆ ได) 3 3 ประเภัที่ประเภัที่ ประเภัที่งาน่อาคารประเภัที่งาน่อาคาร ประเภัที่งาน่โยธีาประเภัที่งาน่โยธีา ประเภัที่งาน่อ�ตสาหกรรมประเภัที่งาน่อ�ตสาหกรรม

Page 50: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

5050

อ�บ�ต&เหต�และอ�น่ตรายจ้ากงาน่อ�บ�ต&เหต�และอ�น่ตรายจ้ากงาน่ก�อสร)างก�อสร)าง อ�น่ตรายจ้ากการที่3าร2เจ้าะขึ้น่าดใหญ�อ�น่ตรายจ้ากการที่3าร2เจ้าะขึ้น่าดใหญ�

อ�น่ตรายจ้ากงาน่ตอกเสาเขึ้�มอ�น่ตรายจ้ากงาน่ตอกเสาเขึ้�ม อ�น่ตรายจ้ากปG1 น่จ้��น่ส3าหร�บยกขึ้องอ�น่ตรายจ้ากปG1 น่จ้��น่ส3าหร�บยกขึ้อง อ�น่ตรายจ้ากรถุขึ้�ดด&น่และรถุแที่รกเตอร%อ�น่ตรายจ้ากรถุขึ้�ดด&น่และรถุแที่รกเตอร% อ�น่ตรายจ้ากน่��งร)าน่อ�น่ตรายจ้ากน่��งร)าน่ อ�น่ตรายจ้ากล&ฟต%ช��วคราวอ�น่ตรายจ้ากล&ฟต%ช��วคราว อ�น่ตรายจ้ากขึ้องตกหล�น่อ�น่ตรายจ้ากขึ้องตกหล�น่ อ�น่ตรายจ้ากคน่ตกจ้ากที่��ส2งและพฤต&กรรมขึ้องคน่อ�น่ตรายจ้ากคน่ตกจ้ากที่��ส2งและพฤต&กรรมขึ้องคน่ อ�น่ตรายจ้ากไฟฟAาอ�น่ตรายจ้ากไฟฟAา อ�น่ตรายจ้ากไฟไหม)อ�น่ตรายจ้ากไฟไหม) อ�น่ตรายจ้ากการก�อสร)างผิ&ดว&ธี�และหล�กว&ชาอ�น่ตรายจ้ากการก�อสร)างผิ&ดว&ธี�และหล�กว&ชา อ�น่ตรายจ้ากการขึ้น่ส�งและอ�ปกรณ%การก�อสร)างอ�น่ตรายจ้ากการขึ้น่ส�งและอ�ปกรณ%การก�อสร)าง

Page 51: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

5151

โดยสามารถุแบ�งประเภัที่ขึ้องโดยสามารถุแบ�งประเภัที่ขึ้องเคร"�องจ้�กรกลใน่งาน่ก�อสร)างเคร"�องจ้�กรกลใน่งาน่ก�อสร)าง เคร"�องจ้�กรกลที่��ใช)ยกและขึ้น่ถุ�ายว�สด� เช�น่ รถุเคร"�องจ้�กรกลที่��ใช)ยกและขึ้น่ถุ�ายว�สด� เช�น่ รถุ

ต�กต�ก เคร"�องจ้�กรกลที่��ยกใน่งาน่ด&น่ เช�น่ รถุเกล��ยเคร"�องจ้�กรกลที่��ยกใน่งาน่ด&น่ เช�น่ รถุเกล��ย เคร"�องจ้�กรกลที่��ยกใน่งาน่คอน่กร�ต เช�น่ ปG1 น่จ้��น่เคร"�องจ้�กรกลที่��ยกใน่งาน่คอน่กร�ต เช�น่ ปG1 น่จ้��น่ เคร"�องจ้�กรกลที่��ใช)ใน่งาน่ถุน่น่ เช�น่ รถุเคร"�องจ้�กรกลที่��ใช)ใน่งาน่ถุน่น่ เช�น่ รถุ

แที่รกเตอร%แที่รกเตอร% เคร"�องจ้�กรกลที่��ใช)ใน่งาน่ฐาน่ราก เช�น่ เคร"�องเคร"�องจ้�กรกลที่��ใช)ใน่งาน่ฐาน่ราก เช�น่ เคร"�อง

ตอกเสาเขึ้�ม ตอกเสาเขึ้�ม เคร"�องจ้�กรกลที่��ใช)ใน่งาน่ขึ้�ดเจ้าะ เช�น่ รถุ ขึ้�ดต�กเคร"�องจ้�กรกลที่��ใช)ใน่งาน่ขึ้�ดเจ้าะ เช�น่ รถุ ขึ้�ดต�ก

Page 52: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

5252

ม� ม� 6 6 ประการค"อประการค"อ

1.1. การวางแผิน่งาน่ การวางแผิน่งาน่ 2. 2. การจ้�ดการจ้�ด องค%กร องค%กร 3. 3. การควบค�ม การควบค�ม

4. 4. การประสาน่งาน่ การประสาน่งาน่ 5. 5. การประเม&น่ผิล การประเม&น่ผิล 6. 6. การจ้2งใจ้การจ้2งใจ้

กระบวน่การบร&หารความปลอดภั�ยใน่กระบวน่การบร&หารความปลอดภั�ยใน่งาน่ก�อสร)างงาน่ก�อสร)าง

Page 53: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

5353

ก&จ้กรรมด)าน่ความปลอดภั�ยใน่งาน่ก&จ้กรรมด)าน่ความปลอดภั�ยใน่งาน่ก�อสร)างก�อสร)าง

ม� ม� 2 2 ล�กษณะค"อล�กษณะค"อ

ก&จ้กรรมพ"1น่ฐาน่ ก&จ้กรรมพ"1น่ฐาน่ ก&จ้กรรมส�งเสร&มความปลอดภั�ยใน่ก&จ้กรรมส�งเสร&มความปลอดภั�ยใน่

การที่3างาน่การที่3างาน่

Page 54: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

5454

การตรวจ้โดยผิ2)ช3าน่าญการการตรวจ้โดยผิ2)ช3าน่าญการ การตรวัจโด้ยห�วัหน%างาน การตรวัจโด้ยห�วัหน%างาน

manasumanasu

การตรวจ้ความปลอดภั�ยใน่การที่3างาน่ การตรวจ้ความปลอดภั�ยใน่การที่3างาน่ (Safety Inspection)(Safety Inspection)

Page 55: หน่วยที่  6  ความปลอดภัยในการเก็บสารเคมีและวัตถุอันตราย

5555