บทที่ 6

เอกสารประกอบการสอนวชา 230301 เทคโนโลยและสอการศกษา

ดร.อศรา กานจกร คณะศกษาศาสตร ม.ขอนแกน

บทท 6 เทคโนโลยสารสนเทศเพอการเรยนร

โครงรางเน อหาของบท คาสาคญและ

ความคดรวบยอด

สารสนเทศ

เทคโนโลยสารสนเทศ

สงแวดลอมทางการ

เรยนร

การเรยนบนเครอขาย

หนงสออเลกทรอนกส

โทรทศนทางไกล

E-learning

Social media

1. ความร เบ องตนเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

2. ความหมายและความสาคญของเทคโนโลยสารสนเทศ

3. การสอสารดวยเทคโนโลยสารสนเทศ

4. การบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศในการจดการเรยนร

วตถประสงคการเรยนร

1. ออกแบบและสรางเทคโนโลยสารสนเทศเพอสงเสรมการ

เรยนรได

2. วเคราะหบทบาทและความสาคญของเทคโนโลย

สารสนเทศในการจดการเรยนรทเนนผ เรยนเปนสาคญได

3. เลอกใชเทคโนโลยสารสนเทศใหเหมาะสมกบสภาพ

บรบทการจดการเรยนร ได

กจกรรมการเรยนร

1. ใหมโนทศนเชงทฤษฎ หลกการ เรอง เทคโนโลย

สารสนเทศเพอการศกษา

2. นกศกษาแบงเปนกลมยอย กลมละ 3 คน ศกษาจาก

สงแวดลอมทางการเรยนรบนเครอขาย

http://ednet.kku.ac.th/~sumcha/web-230301/ โดย

นกศกษาศกษาสถานการณปญหาบทท 6 วเคราะหทา

ความเขาใจคนหาคาตอบจากเอกสารประกอบการสอน

และแหลงเรยนรบนเครอขายและรวมกนสรปคาตอบ และ

นาเสนอในรปแบบ Power point

3. รวมกนสรปองคความรและแลกเปลยนความคดเหน โดย

ผ สอนต งประเดน และอธบายเพมเตม



สถานการณปญหา(Problem-based learning)

ภายหลงทรฐบาลไดจดการปฏรปการศกษา ซงมหวใจสาคญอยท "การยกระดบ

คณภาพประชากรของประเทศใหสงข น คอ ผ เรยนทกคนมความสามารถเรยนร และพฒนา

ตนเองไดและถอวาผ เรยนมความสาคญทสด ทตองสงเสรมและพฒนาใหเตมตามศกยภาพ ฝก

ทกษะ กระบวนการคด การประยกตความร และการแสวงหาความร ดวยตนเอง สามารถในการ

คดวเคราะห และรเรมสรางสรรค มความสามารถในการแกปญหา ตลอดจนรจกการทางานเปน

หมคณะ" มการนาเทคโนโลยสารสนเทศเขามาใชเพอเพมประสทธภาพการเรยนร ทผ เรยน

สามารถเขาถงไดอยางหลากหลาย สามารถเรยนไดทกททกเวลา เพอทจะทาใหผ เรยนเกด

ความร ความเขาใจ และเหมาะสมกบยคแหงขอมลสารสนเทศทมอยอยางมากมาย รวมไปถง

การทาใหการเรยนร น นเกดประสทธภาพสงสด ท งยงเพอเปนการเตรยมพฒนาผ เรยน ใหม

คณลกษณะทเหมาะสมกบสงคมยคโลกาภวตน

ในฐานะททานจะเปนครพนธใหม ทานจะตองปฏบตภารกจตอไปน

ภารกจ

1. วเคราะหบทบาทและความสาคญของเทคโนโลยสารสนเทศกบการพฒนา

การศกษาตามแนวทางปฏรปการศกษา

2. วเคราะหหาวธการทจะประยกตเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจดการเรยนร ท

เนนผ เรยนเปนสาคญ

3. ใหทานพจารณาเลอกใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอเพมประสทธภาพการจดการ

เรยนร ตามบรบทของโรงเรยนทกาหนดใหตอไปน พรอมท งใหเหตผลประกอบการอธบาย

โรงเรยนบานหนองงเหา เปนโรงเรยนทอยหางไกลในถนธระกนดาล โรงเรยนม

คอมพวเตอรสามเครอง มโทรทศน ไมมสญญาณโทรศพท

โรงเรยนมธยมไฮโซเบตง เปนโรงเรยนทต งอยในเมอง มความพรอมทางดานสอ

เทคโนโลย มหองคอมพวเตอร มระบบอนเตอรเนตความเรวสง แตครมไมเพยงพอเนองจากยาย

หนเหตการณความไมสงบ



ความรพนฐานเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

ความหมายและความสาคญของเทคโนโลยสารสนเทศ

สาระสาคญในบทท 7

-การเรยนบนเครอขาย

-หนงสออเลกทรอนกส

-วดท ศนตามอธยาศย -ห องสมดอเลกทรอนกส

การบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศในการจดการเรยนร



ความร พ นฐานเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

ปจจบนสงคมของมนษยมการเปลยนแปลงความเปนอยไปอยางรวดเรว กลาวกนวาได

เกดการเปลยนแปลงในลกษณะทเรยกวา การปฏวตมาแลวสองคร ง คร งแรกเกดจากการท

มนษยร จกใชระบบชลประทานเพอการเพาะปลก สงคมความเปนอยของมนษยจงเปลยนจาก

การเรรอนมาเปนการต งหลกแหลงเพอทาการเกษตร ตอมาเมอประมาณรอยกวาปทแลว กอน

สงครามโลกคร งท 1 หลงจากทเจมสวตตประดษฐเครองจกรไอน า มนษยร จกนาเอาเครองจกร

มาชวยในอตสาหกรรมการผลตและชวยในการสรางยานพาหนะเพองานคมนาคมขนสง ผลท

ตามมาทาใหเกดการปฏวตทางอตสาหกรรม สงคมความเปนอยของมนษยจงเปลยนจากสงคม

เกษตรมาเปนสงคมเมอง และเกดรวมกนเปนเมองอตสาหกรรมตางๆ กจวตรในชวตประจาวน

ของมนษยเกยวของกบเทคโนโลยมากข น จนดเหมอนวาเทคโนโลยเปนปจจยทสาคญอยางหนง

ของมนษย ซงทาใหมนษยไดรบความสะดวกสบายและประสบความสาเรจในงานดานตาง ๆ

เชน เทคโนโลยทางดานอวกาศ ทางดานการผลต ทางดานอตสาหกรรม และทางดานพาณช

กรรม

ความกาวหนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทาใหมการพฒนาคดคนสงอานวย

ความสะดวกสบายตอการดาชวตเปนอนมาก เทคโนโลยไดเขามาเสรมปจจยพ นฐานการ

ดารงชวตไดเปนอยางด เทคโนโลยทาใหการสรางทพกอาศยมคณภาพมาตรฐาน สามารถผลต

สนคาและใหบรการตาง ๆ เพอตอบสนองความตองการของมนษยมากข น เทคโนโลยทาให

ระบบการผลตสามารถผลตสนคาไดเปนจานวนมากมราคาถกลง สนคาไดคณภาพ เทคโนโลย

ทาใหมการตดตอสอสารกนไดสะดวก การเดนทางเชอมโยงถงกนทาใหประชากรในโลกตดตอรบ

ฟงขาวสารกนไดตลอดเวลา

สาหรบการสรางเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการในปจจบนน สวนใหญมกจะสราง

โดยใชระบบคอมพวเตอรเปนหลกเนองจากคอมพวเตอรมความสามารถและมประสทธภาพใน

การจดการเกบขอมลมากกวาอปกรณอยางอน รวมท งยงสามารถคานวณประมวลผลขอมลได

อยางรวดเรวถกตองแมนยาแตทจรงแลวการสรางระบบสารสนเทศน นไมจาเปนตองสรางมาจาก

ระบบคอมพวเตอรเพยงอยางเดยวเราสามารถใชอปกรณชนดอนสรางระบบสารสนเทศได แต

เนองจากคอมพวเตอรสามารถทางานและจดการขอมลไดดกวาอปกรณชนดอน จงทาให

คอมพวเตอรกลายเปนอปกรณสาคญในการสรางระบบสารสนเทศ

เทคโนโลยสารสนเทศมประโยชนตอการพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาเทคโนโลย

สารสนเทศ เปนเรองทเกยวของกบวถความเปนอยของสงคมสมยใหมอยมาก เทคโนโลย

สารสนเทศกอใหเกดการเปลยนแปลงกบโลกคร งใหญท งในอดตปจจบนและอนาคต หรอ กลาว



ไดวาเทคโนโลยสารสนเทศมผลกระทบตอทกสงทกอยางท งทางการดาเนนชวต เศรษฐกจ สงคม

การเมอง การศกษาและอน ๆเทคโนโลยสารสนเทศเปนการประยกตใชเทคโนโลยคอมพวเตอร

และเทคโนโลยสอสารในรปแบบตาง ๆเพอใหบรรลวตถประสงค ลกษณะ เดนทสาคญของ

เทคโนโลยสารสนเทศคอ ชวยเพมผลผลต ลดตนทนและเพมประสทธภาพการทางานการ

ประกอบการทางดานเศรษฐกจ การคา และการอตสาหกรรม จาเปนตองหาวธในการเพม

ผลผลตลดตนทนและเพมประสทธภาพในการทางาน คอมพวเตอรและระบบสอสารชวยทาให

เกดระบบอตโนมต เราสามารถฝากถอนเงนสดผานเครองเอทเอมไดตลอดเวลา ธนาคารสามารถ

ใหบรการไดดข น ทาใหการบรการโดยผ บรหารทมประสบการณน นใหเหลอเพยงมธยมศกษา

ตอนปลาย

ความหมายและความสาคญเทคโนโลยสารสนเทศ

ความหมายเทคโนโลยสารสนเทศ

เทคโนโลยระบบสารสนเทศ เปนหนงในเครองมอหลาย ๆ ตวทผ บรหารใชสาหรบ

จดการกบการเปลยนแปลง โดยเฉพาะอยางยงในปจจบน เทคโนโลยสารสนเทศเปรยบเสมอน

การทเชอมสวนตาง ๆ ขององคกร และ องคกรตาง ๆ เขาดวยกน ระบบสารสนเทศองการใช

คอมพวเตอร จงเปนการใชเทคโนโลยฮารดแวร เทคโนโลยซอฟตแวร เทคโนโลยการเกบ และ

เทคโนโลยสอสารทางไกล

สารสนเทศ หมายถง ขอมลขาวสาร ความร ตาง ๆ ทไดรบการสรป คานวณ จดเรยง

หรอประมวลแลวจากขอมลตาง ๆ ทเกยวของอยางเปนระบบตามหลกวชาการ จนไดเปน

ขอความร เพอนามาเผยแพรและใชประโยชนในงานดานตาง ๆ

เทคโนโลย หมายถง การประยกตเอาความร ทางดานวทยาศาสตรมาใชใหเกด

ประโยชน การศกษาพฒนาองคความร ตาง ๆ กเพอใหเขาใจธรรมชาต กฎเกณฑของสงตาง ๆ

และหาทางนามาประยกตใหเกดประโยชน เทคโนโลยจงเปนคาทมความหมายกวางไกล เปนคา

ทเราไดพบเหนและไดยนอยตลอดมา

เมอรวมคาวาเทคโนโลยกบสารสนเทศเขาดวยกน เมอรวมคาวาเทคโนโลยกบ

สารสนเทศเขาดวยกน จงหมายถงเทคโนโลยทใชจดการสารสนเทศ เปนเทคโนโลยทเกยวของ

ต งแตการรวบรวมการจดเกบขอมล การประมวลผล การพมพ การสรางรายงาน การสอสาร

ขอมล ฯลฯ เทคโนโลยสารสนเทศจะรวมไปถงเทคโนโลยททาใหเกดระบบการใหบรการ การใช

และการดแลขอมล



ความสาคญของสารสนเทศ

สารสนเทศแทจรงแลวยอมมความสาคญตอทกสงทเกยวของ เชน ดานการเมอง การ

ปกครอง ดานการศกษา ดาน เศรษฐกจ ดานสงคม ฯลฯ ในลกษณะดงตอไปน

1. ทา ใหผ บ รโภคสารสนเทศเกดความร (Knowledge) และความเขาใจ

(Understanding) ในเรองดงกลาว ขางตน

2. เมอเรารและเขาใจในเรองทเกยวของแลว สารสนเทศจะชวยใหเราสามารถตดสนใจ

(Decision Making) ใน เรองตางๆ ไดอยางเหมาะสม

3. นอกจากน นสารสนเทศ ยงสามารถทาใหเราสามารถแกไขปญหา (Solving

Problem) ทเกดข นไดอยาง ถกตอง แมนยา และรวดเรว ทนเวลากบสถานการณตาง ๆ ทเกดข น

ความสาคญของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ม 6 ประการ (Souter

1999: 409) ไดแก

ประการแรก การสอสารถอเปนสงจาเปนในการดาเนนกจกรรมตาง ๆ ของมนษย สง

สาคญทมสวนในการพฒนากจกรรมตาง ๆ ของมนษยประกอบดวย Communications media,

การสอสารโทรคมนาคม (Telecoms), และเทคโนโลยสารสนเทศ (IT)

ประการทสอง เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารประกอบดวยผลตภณฑหลกทมาก

ไปกวาโทรศพท และคอมพวเตอร เชน แฟกซ, อนเทอรเนต, อเมล ทาใหสารสนเทศเผยแพรหรอ

กระจายออกไปในทตาง ๆ ไดสะดวก

ประการทสาม เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมผลใหงานดานตาง ๆ มราคาถก

ลง

ประการทส เครอขายสอสาร (Communication networks) ไดรบประโยชนจาก

เครอขายภายนอก เนองจากจานวนการใชเครอขาย จานวนผ เชอมตอ และจานวนผ ทมศกยภาพ

ในการเขาเชอมตอกบเครอขายนบวนจะเพมสงข น

ประการทหา เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทาใหฮารดแวรคอมพวเตอร และ

ตนทนการใช ICT มราคาถกลงมาก

ประการทหก เทคโนโลยสารสนเทศกอใหเกดการวางแผนการดาเนนการระยะยาวข น

อกท งยงทาใหวถการตดสนใจ หรอเลอกทางเลอกไดละเอยดข น

จะเหนไดวา เทคโนโลยสารสนเทศมบทบาททสาคญในทกวงการ มผลตอการ

เปลยนแปลงโลกดานความเปนอย สงคม เศรษฐกจ การศกษา การแพทย เกษตรกรรม

อตสาหกรรม การเมอง ตลอดจนการวจยและการพฒนาตาง ๆ



การสอสารดวยเทคโนโลยสารสนเทศ

เทคโนโลยการส อสาร (Communication Technology) มการพฒนารปแบบให

สามารถตดตอสอสาร ถงกนไดงาย และอปกรณทใชในการตดตอสอสารมหลายรปแบบใหเลอก

ไดตามความเหมาะสมกบการใชงานระบบคอมพวเตอรและอปกรณตางๆ ไดเพมคณสมบตให

สามารถเชอมโยงถงกนได การเพมคณคาของระบบคอมพวเตอรมมากข นเมอมการนา

เทคโนโลยการสอสารมาประยกตเขาดวยระบบกนทเรยกวา “เครอขายคอมพวเตอร”

อนเตอรเนต (Internet) คอ เครอขายคอมพวเตอรขนาดยกษทเชอมตอกนทวโลก โดยม

มาตรฐานการรบสงขอมลระหวางกนเปนหนงเดยว ซงคอมพวเตอรแตละเครองสามารถรบสง

ขอมล ในรปแบบตาง ๆ ไดหลายรปแบบ เชน ตวอกษร, ภาพกราฟก และ เสยงได รวมท ง

สามารถคนหาขอมลจากทตาง ๆไดอยางรวดเรว

ในยคสงคมขาวสาร ขอมลดงทกวนน การสอสารรปแบบตาง ๆ ถกพฒนาข นให คนเรา

สอสารถงกนงายทสดและสะดวกทสดการสอสารถงกนดวยคาพดผานทางโทรศพทยอมไม

เพยงพออกตอไปเราตองการมากกวาน นเชน ภาพ เสยง และ ขอความ ตวอกษรรวมท ง

ขอมลคอมพวเตอร ฯลฯ ซงอนเตอรเนตสามารถเขามาตอบสนองไดในจดน

เมอเราเชอมตอเครอขายของ

อนเตอรเนต เราสามารถตดตอกบเพอน

ของเราในสหรฐเมรกาผานอเลกทรอนกส

เมล, ขามไปคนหา ขอมลทยโรปแลวกอป

ปไฟลไปทออสเตรเลยไดจากเครอง

คอมพวเตอรทบานทมหาวทยาลยหรอท

ทางานของเราโดยใชเวลาท งหมดภายใน

ไมกนาททาใหการตดตอสอสารน นเปนไป

อยางรวดเ รว และมประสทธภาพ

นอกจากน คาใชจายกยงถกกวาวธอนเมอเทยบกบการตดตอทางโทรศพท, การสงโทรสารและ

การสงขอมลผานโมเดมโดยตรงกบปลายทางแลวการใชงานผานอนเตอรเนตมคาใชจายถกกวา

หลายเทา นเปนเหตผลหลกทวาทาไมเราตองใชอนเตอรเนตซงนบเปนการปฏวต สงคมขาวสาร

คร ง ใหญทสดในยคของเรา

ประโยชนของอนเตอรเนต มดงน

ในดานการศกษาเราสามารถตอเขากบอนเตอรเนตเพอคนควาหาขอมลไดไมวาจะเปน

ขอมลทางวชาการจากทตาง ๆ ซงในกรณน อนเตอรเนตจะทาหนาทเหมอนหองสมดขนาดยกษ



สง ขอมลทเราตอการมาใหถงบนจอคอมพวเตอรของเราในเวลาไมกวนาทจากแหลงขอมลทว

โลกไมวาจะเปนขอมลดานวทยาศาสตร, วศวกรรม, ศลปกรรม, สงคมศาสตร, กฎหมายและอน

ๆ นกศกษา มหาวทยาลยสามารถตดตอกบมหาวทยาลย อน ๆเพอคนหาขอมลทกาลงศกษาอย

ไดท งขอมลทเปนตวอกษร, ภาพและเสยงหรอแมแตมลตมเดยตาง ๆ

ในดานการรบสงขาวสาร ผ ใชทตอเขาอนเตอรเนตสามารถรบสงขอมลจดหมาย

อเลกทรอนกส (E-mail) กบผ ใชคนอน ๆ ทว โลกในเวลาอนรวดเรวไดโดยมคาใชจายตามากเมอ

เทยบกบการสงจดหมายหรอสงขอมลวธอน ๆ นอกจากน นยงอาจสงขอมลคอมพวเตอรใน

รปแบบ ตาง ๆ เชน แฟม ขอมล รปภาพ จนไปถงขอมลทเปนภาพและเสยงไดอกดวย

ในดานธรกจและการคาอนเตอรเนตมบรการ ในรปแบบของการซ อขายสนคาผาน

คอมพวเตอรเราสามารถเลอกดสนคาพรอมท งคณสมบตตาง ๆ ผานจอคอมพวเตอรของเราแลว

สงซ อและจายเงนดวยบตรเครดตไดทนทซงนบวาสะดวกและรวดเรวมากนอกจากน ผ ทใชทเปน

บรษทหรอองคกรตาง ๆกสามารถเปดใหบรการและสนบสนนลกคาของคนผานอนเตอรเนตได

เชน การตอบ คาถาม, ใหคาแนะนารวมถงการใหขาวสาร ใหม ๆ แกลกคาได

ในดานการบนเทงเราสามารถเขาไปเลอกอานหนงสอวารสารตาง ๆ ผานอนเตอรเนต

ได คนหาขอมลเกยวกบภาพยนตรดนตรและอน ๆ อกมากมาย ซงปจจบนเราสามารถทาเปน

ภาพ เคลอนไหวและมเสยงประกอบไดอกดวย(อางอง http://www.np.co.th/intro/intro_1.htm)

เราสามารถสรปไดวา เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เปนเทคโนโลยทกรปแบบท

นามาประยกตในการประมวลผล การจดเกบ การสอสาร และการสงผานสารสนเทศดวยระบบ

อเลกทรอนกส โดยทระบบทางกายภาพประกอบดวยคอมพวเตอร อปกรณตดตอสอสาร และ

ระบบเครอขาย ขณะทระบบนามธรรมเกยวของกบการจดรปแบบของการมปฏสมพนธดาน

สารสนเทศท งภายในและภายนอกระบบใหสามารถดาเนนการรวมกนไดอยางมประสทธภาพ

ความสาคญของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกบการเรยนร

จากความเปลยนแปลงนยามของการเรยนร ทหมายถงการทบคคลมความเขาใจ รบร

ปญหาหรอเรองราวทไดประสบมา ทมความเกยวของกบการการเพมพนทกษะ ความร ความ

เขาใจ และพฒนาบคคลน น ๆ เชน การเรยนร

ดวยตนเอง การเ รยนร จากประสบการณการ

ทางาน การเรยนรยคใหมตองมประสทธภาพและม

ความเหมาะสมกบสภาพสงคม ในปจจบนการ

เรยนร มงหวงทจะใหเกดองคความร แกตวผ เรยน

โดยมงจดการเรยนร ใหผ เรยนเปนศนยกลางการ

เรยนร ไมใชแคการตกรอบใหผ เรยนอยเฉพาะแตใน



สวนทเปนความตองการของครผ สอนเพยงอยางเดยว แตตองใหผ เรยนมสวนรวมในการเรยนร

มากข นดวย

เปาหมายทางการศกษาของประเทศทพฒนาแลวอยทการใหการศกษาแกประชาชน

เขาสโลกแหงเทคโนโลย โดยเนนปจจยสาคญอยทความรอบร ขอคนในชาต การเรยนร ของคน

ในชาตกบการสรางสงคมเปนสงทตองใหเกดข นกบคนในชาต การเรยนร ตองรวดเรว ใชเวลา

นอย ตนทนตา และทสาคญ ความร จะมบทบาททสาคญมากข นเรอย ๆ ควบคกบการใช

เทคโนโลยเพอการเรยนร

การปฏรปการศกษา มงเนนใหผ เรยนเปนศนยกลางการเรยน แทนทครจะเปนผ ม

บทบาทสาคญเพยงอยางเดยว สวนหนงของการปฏรปการศกษา คอการสรางโอกาสใหแก

ผ เรยนเขาถงแหลงขอมล แหลงความร ไดมากและสะดวกข น ดงน นการปฏรปการศกษาจงตอง

ใชระบบเครอขายอนเทอรเนตเขามามบทบาทในการจดการเรยนร

การใชเทคโนโลยสารสนเทศทาใหเกดระบบการเรยนการสอนทางไกล ซงผ เรยนและ

ผ สอนสามารถตอบโตกนไดแมวาจะอยหางกน ผ เรยนสามารถสงการบานทางอนเทอรเนตได คร

สามารถตรวจงานใหคะแนนได แมกระทงการช แนะดวยไปรษณยอเลกทรอนกส (E-mail) หรอ

ใชระบบกระดานขาว (Bulletin Board System)

เทคโนโลยคอมพวเตอรและเครอขายมบทบาทสาคญยงในการเรยนร มหาวทยาลยช น

นาของตางประเทศ เชน ญป น ฮองกง สงคโปร ใหความสาคญอยางยงกบการใชเทคโนโลย

ทางการศกษา การนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสามารถใชในดานการศกษา จะชวย

พฒนาการเรยนรและอานวยความสะดวกในดานการสอนและแหลงการเรยนร ไดตลอดเวลา ไม

มขอจากดในดานสถานท การสอนโดยใชระบบสารสนเทศจะจดการเรยนร ไดตามความ

แตกตางของผ เรยน ระบบการเรยนร ทใชในดานการศกษามหลายระบบ เชน E-learning, e –

Book, e – Library และ e – Classroom

การจดการเรยนร โดยใชเทคโนโลยและสารสนเทศในการเรยนร เปนการเปดโอกาส

ทางการศกษาททาใหคณเรยนร โดยไมมขอจากดในประเดนตาง ๆ เพยงแตผ เรยนร ตองศกษา

วธการเพอเขาสระบบทตองการใหถกตอง

การบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศในการจดการเรยนร

ในโลกปจจบนพบวาความตองการเกยวกบตวผ เรยนเพมมากข น เพราะวาทผานมา

อาจจะมการตอบสนองตอการเรยนแบบทองจามามากแลว แตในปจจบนในสภาพชวตจรง

ตองการบคคลในสงคมทมความสามารถในการใชทกษะการใหเหตผลในระดบทสงข นในการ



แกปญหาทซบซอน ซงพบวาความสามารถในทกษะดงกลาวทจะนามาใชในการแกปญหาไม

คอยปรากฏใหเหนหรอมอยนอยมาก ในปจจบนจะพบวาทก ๆ คนไมวาจะเปนผ ททางานใน

โรงงานประกอบเครองจกรตามสายพานหรอทางานทตองรวมกนคดเปนทม ตางลวนจาเปนตอง

มทกษะการแกปญหาดวยกนท งหมด ซงนนหมายความวาแนวความคดเกยวกบการจด

การศกษาตองเปลยนไป ดงท Driscoll (1994) กลาววา อาจจะตองเปลยนจากแนวคดทวา

ผเรยนเปนภาชนะทวางเปลาทรอรบการเตมใหเตม มาคดวา ผเรยนเปนสงมชวตทมความตนตว

กระฉบกระเฉงและคนหาความหมายของสงตางๆ ซงขณะนผเรยนจะถกมองวาเปนผทมสวน

รวมอยางตนตวในการเรยนร คดคนหาวธทจะวเคราะห ตงคาถาม อธบายและทาความเขาใจตอ

สงแวดลอมทเปลยนแปลงตลอดเวลา

ดงน น ในการบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศเพอการเรยนการสอน ผ สอนควรจะ

ศกษาเทคนค วธการ เทคโนโลยตางๆ ทจะนามาใชเพอชวยใหผ เรยนไดรบความร ใหม ซงแตเดม

มกเปนการสอนใหผ เรยนเรยนโดยเนนการทองจา และปรบเปลยนมาสการใชเทคนควธการทจะ

ชวยผ เ รยนไดรบขอเทจจรงไดอยางมประสทธภาพ ไดแก การใชเทคนคชวยการจา เชน

Mnemonics เปนตน รวมท งการจดการสอนทเนนครเปนศนยกลางอาจนาไปใชใหเกดประโยชน

ไดเชนกน อยางไรกตามสงทสาคญและเปนความตองการของการศกษาในขณะน คอ การสอนท

ผ เรยนควรไดรบคอ ทกษะการคดในระดบสง (Higher-order thinking skills) ไดแก การคด

วเคราะห สงเคราะห ตลอดจนการแกปญหา และการถายโอน (Transfer) โดยเนนการใชวธการ

ตาง ๆ อาท สถานการณจาลอง การคนพบ การแกปญหา และการเรยนแบบรวมมอ สาหรบ

ผ เรยนจะไดรบประสบการณการแกปญหาทสอดคลองกบสภาพชวตจรง

สาหรบการนาเทคโนโลยสารสนเทศมาบรณาการในการจดการเรยนร ผ เขยนจะขอ

นาเสนอใน รปแบบตางๆ ดงตอไปน คอ

1. สงแวดลอมทางการเรยนร เปนการบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศในการจดการ

เรยนรทนาทฤษฎการเรยนรมาเปนพ นฐานการออกแบบรวมกบสอหรอเทคโนโลยสารสนเทศ ซง

หลอมรวมท งสองสง เ ขา ไ ว ดวยกน ท

ประกอบดวยสถานการณปญหาทกระต น

ใหผ เรยนเรยนร แหลงการเรยนร ชนดตางๆ

ทจดเตรยมไวสาห รบใ หผ เ รยน คนหา

คาต อบ มฐา นกา รชว ยเห ลอ ไ วคอ ย

สนบสนนผ เ รยนในกรณท ไ มสามารถ

แกปญหาได ตลอดจนการเ รยนร แบบ

รวมมอกนแกปญหาทสนบสนนใหผ เรยน



ขยายมมมองแนวคดตางๆ สงแวดลอมทางการเรยนร ในปจจบนสามารถแยกตามคณลกษณะ

ของสอได 3 รปแบบ คอ (1) สงแวดลอมทางการเรยนรบนเครอขาย (2) มลตมเดยทพฒนาตาม

แนวคอนสตรคตวสต (3) ชดการสรางความรตามแนวคอนสตรคตวสต

2. การเรยนรแบบออนไลน (E-learning)

การเรยนรแบบออนไลน หรอ E-learning การเรยนรแบบออนไลนเปนการศกษา เรยนร

ผานเครอขายคอมพวเตอรอนเทอรเนต (Internet) หรออนทราเนต (Intranet) เปนการเรยนร ดวย

ตวเอง ผ เรยนจะไดเรยนตามความสามารถและความสนใจของตน โดยเน อหาของบทเรยนซง

ประกอบดวย ขอความ รปภาพ เสยง วดโอและมลตมเดยอนๆ จะถกสงไปยงผ เรยนผานเวบ

เบราวเซอร(Web Browser) โดยผ เรยน ผ สอน และเพอนรวมช นเรยนทกคน สามารถตดตอ

ปรกษา แลกเปลยนความคดเหนระหวางกนไดเชนเดยวกบการเรยนในช นเรยนปกต โดยอาศย

เครองมอการตดตอสอสารททนสมย สาหรบทกคนทสามารถเรยนร ไดทกเวลา และทกสถานท

(Learn for all : anyone, anywhere and anytime) ซงการใหบรการการเรยนแบบออนไลน ม

องคประกอบทสาคญ 4 สวน โดยแตละสวนจะตองไดรบการออกแบบเปนอยางด เพราะเมอ

นามาประกอบเขาดวยกนแลวระบบท งหมดจะตองทางานประสานกนไดอยางลงตวดงน

1) เน อหาของบทเรยน

2) ระบบบรหารการเรยน ทาหนาทเปนศนยกลาง กาหนดลาดบของเน อหาในบทเรยน

เราเรยกระบบน วาระบบบรหารการเรยน (E-Learning Management System: LMS) ดงน น

ระบบบรหารการเรยนจงเปนสวนทเอ ออานวยใหผ เรยนไดศกษาเรยนร ไดดวยตนเองจนจบ

หลกสตร

3) การตดตอสอสาร การเรยนแบบ E-learning นารปแบบการตดตอสอสารแบบ 2

ทาง มาใชประกอบในการเรยน โดยเครองมอทใชในการตดตอสอสารอาจแบงไดเปน 2 ประเภท

คอ ประเภทReal-time ไดแก Chat (message, voice), White board/Text slide, Real-time

Annotations, Interactive poll, Conferencing และอนๆ สวนอกแบบคอ ประเภท Non real-

time ไดแก Web-board, E-mail

3. หนงสออเลกทรอนกส (E-books)

เปนคาทใชในการอธบายตวอกษรทมลกษณะคลายคลงกบหนงสอ อยในรปแบบด

จตล โดยแสดงใหเหนบนจอคอมพวเตอร เปนหนงสอถกนามาจดพมพในรปแบบดจตอล ไม

บงคบการพมพ และการเขาเลม แผนซดรอมสามารถจดเกบขอมลไดจานวนมากในรปแบบของ

ตวอกษร ท งลกษณะภาพ ดจตอล ภาพอนเมชน วดโอ ภาพเลอนไหวตอเนอง คาพด เสยงดนตร

และเสยงอนๆ ทประกอบตว อกษรเหลาน น มลคาของการจาลองลงบนแผนจานขอมลเสยง

(Optical disc) เพยงแคเปนเศษสวน ของการจดพมพและการหอหนงสอในขณะทมความจาเปน



ทจะตองมฮารดแวรในการอานหนงสอ อเลกทรอนกส และขณะน มราคาหลายระดบ ลกษณะ

ของซอฟตแวรทเพมเปนแบบไฮเปอรมเดย (Hypermedia) สามารถแสดงผลของการคนหา

ตวอกษรได เชอมตอกบไฮเปอรเทกซ มคาแนะนาท สามารถอธบายศพทเปนระบบออนไลน และ

อาจมหมายเหตตรงขอบ เปนตน

4. หองสมดอเลกทรอนกส (E-library)

มาจากคาวา Electronic Library หรอหองสมดอเลกทรอนกส หมายถง แหลงความร ท

บนทกขอมลไวในเครองคอมพวเตอรแมขายและใหบรการสารสนเทศทางอเลกทรอนกสหรอผาน

เครอขายอนเทอรเนต ในลกษณะผสมผสานการทางานของระบบหองสมดอตโนมตหองสมด

ดจตอลและหอง (น าทพย วภาวน, 2545)

ในปจจบนสงคมไทยเราอยในยคขาวสาร ทาใหมการกระจายขอมลขาวสารไดอยาง

ดงน นหองสมดจงตองเปลยนแปลงระบบการทางานดานตางๆ โดยเฉพาะงานดานบรการจะม

บทบาททเดนชด ความตองการของผ ใชบรการจงเปนแรงผลกดนใหหองสมดเปลยนการ

ใหบรการงานหองสมดมาเปนระบบอตโนมต เทคโนโลยของหองหองสมดอเลกทรอนกส ม

ดงน (วาสนา อภญญาวงศ 2538)

1. การจดการเอกสารอเลกทรอนกส เพอประโยชนในการรวบรวมและจดเกบ

สารสนเทศ และสะดวกในการบรการสงสารสนเทศแกผ ใช ทรยพากรสารสนเทศของหองสมด

เสมอนจาเปนตองอยในรปของอเลกทรอนกสเพอสะดวกในการจดเกบและสบคนขอมล

ตลอดจนการสงขอมลระยะไกล เปนการเปลยนรปแบบสงพมพแบบเดมใหอยในรปของ

อเลกทรอนกสทเครองคอมพวเตอรสามารถอานได ทาไดโดยการจดเกบในรปดจตล ไดแก

ซดรอม หรอจดเกบในฮารดดสต

2. ระบบเครอขาย เพอเชอมโยงเครอขายของหองสมดกบผ ใชและแหลงสารสนเทศอน

ๆ ทาใหผ ใชสามารถตดตอกบหองสมดและแหลงสารสนเทศ อน ๆไดทวโลก

3. การสงเอกสารสารสนเทศแกผ ใช เพอใหผ ใชไดรบสารสนเทศทตองการโดยไมตอง

มายงหองสมด ม 4 วธการคอ ทางไปรษณย, จดหมายอเลกทรอนกส, โทรสาร และทางอนเตอร

5. แผนการจดการเรยนร เปนการบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศในข นตอนตางๆ

ของแผนการจดการเรยนร ทยดหลกการบรณาการทเนนผ เปนสาคญโดยใชเทคโนโลยเขามาสาง

เสรม สนบสนนและพฒนาศกยภาพการเรยนรของผ เรยน ซงมกรอบแนวคดในการจดการเรยนร

ดงน



กรอบแนวคดในการจดกระบวนการเรยนร

กรอบแนวคดในการจดกระบวนการเรยนรทบรณาการ ICT (สมาล ชยเจรญ, 2548)

จากกรอบแนวคดในการบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศในการจดการเรยนร แสดงให

เหนถงความสมพนธระหวางวธการจดการเรยนร (Method) รวมกบสอ(Media) ซงในทน กคอ

เทคโนโลยสารสนเทศ เชน คอมพวเตอร อนเทอรเนต วดทศน ฯลฯ การการเลอกวธการจะตอง

อยบนพ นฐานของการเรยนร ทเนนผ เรยนเปนสาคญและเลอกใชสอใหสนองตอการรบร ของ

ผ เรยน ดงกรอบแนวคดขางตน ในข นแรกทเปนการเชอมโยงความร เดมกบความร ใหมผ สอนอาจ

กระต นใหผ เรยนใสใจหรอกระต นประสบการณเดมโดยใชสอพวกวดทศน และต งคาถามทให

ผ เ รยนสามารถเ รยกกลบประสบการณเดมเหลาน นมาใชในการเรยนร สงใหม ข นจด

ประสบการณเรยนร ต งแตข นท 2-5 เทคโนโลยสารสนเทศทสามารถสนบสนนการแสวงหาและ

คนพบความร เชน อนเทอรเนต เปนตน ในการสรางและนาเสนอผลงานผ สอนอาจใหผ เรยนใช

โปรแกรมประยกตคอมพวเตอร เชน MSWord MSPower point เปนตน และอาจใช Social

media ในการแลกเปลยนแนวคด ตดตอสอสารระหวางผ เรยนอนๆไดอกดวย

เชอมโยงความรเดมกบความร

มอบหมายภารกจการเรยนร

ต งประเดนคาถาม

สารวจ คนหา เสาะแสวงหาความร

ทดลอง

เปดโอกาสใหผ เรยนสบคนสารสนเทศจากแหลงเรยนร

เปดโอกาสใหผ เรยนแลกเปลยนความรระหวางกน

นาความรทไดร บมาสรางเปนผลงาน

ผเรยนนาเสนอผลงานหรอความรทได

รวมกนสรปบทเรยน



แหลงเรยนร อานเพมเตม

ครรชด มาลยวงค. (2538). กาวไกลไปกบคอมพวเตอร : สาระของคอมพวเตอรท

ขาราชการตองร. กรงเทพฯ: ศนยเทคโนโลยอเลกรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต.

ทกษณา สวนานนท. (2543). พจนานกรมศพทคอมพวเตอรใน Thai Software Dictionary

version 3.1. กรงเทพฯ : ไทยซอรฟแวรเอนเตอรไพรส.

ทกษณา สวนานนท และฐานศรา เกยรตบารม. (2546). พจนานกรมศพทคอมพวเตอร

และอนเตอรเนต. (พมพคร งท 10). กรงเทพฯ: ว.ทซ.คอมมวนเคชน.

Jimba,S.W. (1999). Information technology and underdevelopment the Third World.

Library Review.

คาถามสะทอนความคด

ทานคดวาเทคโนโลยสารสนเทศทสอดคลองกบสาระการเรยนร

วชาเอกของทานคอนวตกรรมใด เพราะอะไร

ทานคดวาเทคโนโลยสารสนเทศสามารถลดขอจากดดานการ

เรยนการสอนของครและนกเรยนอยางไร

ทานคดวาเทคโนโลยสารสนเทศลกษณะใดทมความเหมาะสมกบการเรยนร ในยค

ปจจบน เพราะอะไร

กจกรรมแนะนา

ใหทานลองเสนอแผนการจดการเรยนร หรอออกแบบสอการเรยนร ทใช

เทคโนโลยสารสนเทศไปเปนพ นฐานเพอใชในการเรยนร ในสาระวชาท

ทานรบผดชอบ โดยนวตกรรมทสรางน นจะตองสงเสรมกระบวนการคด

การแสวงหาความร และสนบสนนเปาหมายรายวชาตามหลกสตร

บรรณานกรม

น าทพย วภาวน. (2545). e-library. กรงเทพฯ : เอส อาร พร นต ง แมสโปรดกส.

วาสนา อภญญาวงศ.(2538). “Virtual Library” ขาวสารหองสมดในจฬาลงกรณมหาวทยาลย

11, 3-4 (พฤษภาคม – สงหาคม): 26-29.



สมเดจพระเทพกบงานไอทเฉลมพระเกยรต. (2538). เทคโนโลยสารสนเทศกาวไกล

เศรษฐกจไทยม นคง. กรงเทพฯ

สมาล ชยเจรญ. (2548). เอกสารประกอบการอบรมการบรณาการ ICT ในการจดการเรยนร.

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน เอกสารอดสาเนา

Souter, D. (1999). The role information and communication technologies democratic

development. The Journal of Policy, Regulation and Strategy for

Telecommunications Information and Media, 1,5, 405-417.

Driscoll, M. P. (1994). Psychology of learning for instruction. Boston: Allyn and Bacon.

บทที่ 6

Documents