1

ค าน า

เอกสารคมอเลมนจดท าขนเพอใหผเรยนใชประกอบการเรยนการสอน วชาเทคโนโลยกบการพฒนา กจกรรมการเรยนการสอนแบงเปน 15 สปดาห มงเนนใหผเรยนมความรความเขาใจเรองเทคโนโลยกบการพฒนาดานตางๆ ทส าคญในการด าเนนชวตประจ าวน เพอสง เสรมการด ารงชวตทมความสข เหมาะสมกบยคสมย สรางความตระหนกในคณคาของการใชเทคโนโลยทเหมาะสม และมคณธรรมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย นอกเหนอจากการมงพฒนาคณลกษณะทพงประสงคของผเรยนใน 5 ดาน คอ การใฝร การใฝคด การมจตอาสา การมสวนรวมและการมคณธรรมจรยธรรม คณะกรรมการผจดท าหวงเปนอยางยงวา คมอการจดการเรยนรวชาเทคโนโลยกบการพฒนาจะเปนแนวทางทใชประกอบการเรยนการสอนไดด

คณะผจดท า มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

2

สารบญ หนา

ประมวลการสอนรายวชา 3 - ค าอธบายรายวชา 3 - วตถประสงครายวชา 3

แผนการสอนประจ าสปดาห 4 การวดผลและประเมนผล 18 เนอหาส าคญ ตอนท 1 บทน า 20 - หนวยการเรยนรท 1.1 ความหมาย ประเภท ววฒนาการ และการใชเทคโนโลยเพอการพฒนา 20 - หนวยการเรยนรท 1.2 เทคโนโลยล าสมย 25 ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา 40 - หนวยการเรยนรท 2.1 เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต 40 - หนวยการเรยนรท 2.2 เทคโนโลยกบการพฒนาสงคม 48 - หนวยการเรยนรท 2.3 เทคโนโลยกบการพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 64 ตอนท 3 การประยกตใชเทคโนโลย 77 - หนวยการเรยนรท 3.1 เทคโนโลยกบการเผยแผศาสนา 77 - หนวยการเรยนรท 3.2 เทคโนโลยกบวฒนธรรม 82 - หนวยการเรยนรท 3.3 เทคโนโลยกบการศกษา 88 - หนวยการเรยนรท 3.4 เทคโนโลยกบการสอสาร 103 - หนวยการเรยนรท 3.5 เทคโนโลยกบอตสาหกรรม 115

- หนวยการเรยนรท 3.6 เทคโนโลยกบการพฒนาธรกจ 126 ตอนท 4 ความตระหนกในการใชเทคโนโลย 140 - หนวยการเรยนรท 4.1 การตระหนกรในการใชเทคโนโลย 140 - หนวยการเรยนรท 4.2 การใชเทคโนโลยในการพฒนาตนเอง 148 เอกสารอางอง 158

3

ประมวลการสอนรายวชา (Course Syllabus)

รหสวชา 2000103 ชอวชา เทคโนโลยกบการพฒนา จ านวนหนวยกต/ชวโมง 3 (3-0) ภาคการศกษาท …………….. ปการศกษา ................. ชอผสอน อาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วชาระดบ ปรญญาตร ค าอธบายรายวชา

ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต สงคมและสภาพแวดลอม การน าเทคโนโลยมาประยกตใชในงานดานตางๆ ไดแก การศกษา ศาสนา ว ฒนธรรม อาชพ และการสอสาร เปรยบเทยบขอด ขอเสยของเทคโนโลยทมผลตอการพฒนาอยางยงยน วตถประสงครายวชา

เมอเรยนจบแลวผเรยนสามารถ 1. อธบาย ความหมาย ววฒนาการ การใชเทคโนโลยเพอการพฒนาและเทคโนโลยล าสมยได

2. เขาใจความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนาภาพชวต สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 3. ประยกตใชเทคโนโลยในงานดาน ศาสนา วฒนธรรม การศกษา การสอสาร การอตสาหกรรม และการ

พฒนาธรกจ 4. เขาใจ รเทาทนเทคโนโลย ใชเทคโนโลยอยางรอบคอบ มความรบผดชอบตอตนเอง สงคม

ทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและมโลกทศนกวางไกล สามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข

4

แผนการสอนประจ าสปดาห

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/ แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

1 ตอนท 1 บทน า หนวยการเรยนรท 1.1 ความหมาย ประเภท ววฒนาการ และการใชเทคโนโลยเพอการพฒนา 1. ความหมายของเทคโนโลย และการพฒนา 2. การ ประยกต ใชเทคโนโลย เพอการพฒนา

1. เขาชนเ รยนรวมบรรยายขอตกลง การเรยน การสอน และชแจงเนอหารายวชาเทคโนโลยกบการพฒนาโดยสงเขป 2. แบงกลมนกศกษากลมละ 5-6 คน 3. ผสอนก าหนดใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายความหมายของเทคโนโลยกบการพฒนา 4. ผสอนก าหนดใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปราย ประ เภท ววฒนาการและการ ประยกต ใชเทคโนโลยเพอการพฒนาดานตางๆ ทส าคญส าหรบการด าเนนชวต 5. นกศกษาน าเสนอผลทไดจากการอภปรายหนาชนเรยน

ประมวลการสอนรายวชา

1. Power Point 2. ใบความร เรอง เทค โนโลยกบการพฒนา 3. อนเทอรเนต 4. หนงสอ ต า รา และเอกสารทเกยวของ

1. พฤตกรรมการมสวนรวมในชนเรยน 2. ผเรยนสามารถอธ บายแนวค ดและหลกการของเทคโนโลยกบการพฒนาได 3. ผเรยนสามารถอธบายการประยกตใชเทคโนโลยเพอการพฒนาดานตางๆ ทส าคญได

1. ใบกจกรรมเรอง เทคโนโลยกบการพฒนาในชวตประจ าวน 2. การน าเสนองานเรองการประ ยกตใชเทคโนโลยเพอการพฒนาดานตางๆ ทส า คญ

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

5

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/ แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

2 ตอนท 1 บทน า หนวยการเรยนรท 1.2 เทคโนโลยล าสมย

1. บรรยายความเปนมาเทคโนโลย 2. แนวคดเทคโนโลยในอนาคต 3. เทคโนโลยล าสมยสงใหม ๆ เกดขน 4. ท าแบบทดสอบกอนเรยน 5. น าเสนอแนวคดเทคโนโลยสมย ใหม

เวบไซดทเกยวของกบเทคโนโลยล าสมย

1. Power point 2. ใบความรเรองเรอง เทคโนโลยล าสมย

1. สามารถอธบายความเปนมา ของเทคโนโลยได 2. สามารถอธบายสถานการณ และความกาวหนาทางเทคโนโลยได 3. สามารถ อธบายถงประโยชน และโทษของเทคโนโลยได

1. ใบกจกรรมเรองแนวคดเทค โนโลยในอนาคต 3. แบบทดสอบ 4. การน าเสนองานเรองเทคโน โลยล ายคสมย

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฎพระนคร

6

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

3 ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา หนวยการเรยนรท 2.1 เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต

1. อธบายบทบาทและความส าคญของเทคโนโลยทมตอการพฒนาคณภาพชวต 2. ประเภทของเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต 3. ยกตวอยางเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวตทมในปจจบน 4. ท าแบบทดสอบกอนเรยน 5. น าเสนอแนวคดเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต

เวบไซดทเกยวของกบเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต

1. Power point 2. เอกสารประกอบเรอง เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต

1. สามารถอธบา ยบท บาทและความส าคญของเทคโนโลยทมตอการพฒนาคณภาพชวตได 2. สามารถยกตวอยางอธบายบทบาทและความส าคญของเทค โนโลยทมตอการพฒนาคณภาพชวต

1. ใบงานเรองแนวคดบทบาทและความส าคญของเทคโนโลยทมตอการพฒนาคณภาพชวต 2. แบบทดสอบ 3. การน าเสนองานเรอง อธบายบทบาทและความส าคญของเทคโนโลยทมตอการพฒนาคณภาพชวต

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฎพระนคร

7

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

4 ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา หนวยการเรยนรท 2.2เทคโนโลยกบการพฒนาสงคม 1. ความหมาย และองคประกอบของสงคม 2. ความหมาย และประเภทของวฒนธรรม 3. ความหมาย และลกษณะของเทคโนโลย 4. ความหมายของการพฒนา 5. สาเหตของการเปลยนแปลงทางสงคม 6. ความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย 7. ผลกระทบของความกาวหนาทางเทคโนโลยทมตอสงคม

1. ผสอนบรรยายสรปสาระเรองเทคโนโลยกบการพฒนาสงคม 2. ผสอนมอบหมายใหผเรยนท ากจกรรมในใบกจกรรมท 2.2 3. ผเรยนวเคราะหผลกระทบของเทคโนโลยทมตอสงคม (ขอ4และ5 ในใบกจกรรม) 4. ผสอนและผเรยนอภปรายรวมกนเกยวกบผลกระทบของความกาวหนาทางเทคโนโลยทมตอสงคมโดยใหผเรยนอาสา หรอผสอนสมเรยกผเรยนน าเสนอผลการวเคราะห 5. ผเรยนสรปความคดเหนเกยวกบเทคโนโลยกบการพฒนาสงคมโดยภาพรวมในใบกจกรรม

1. หนงสอมนษยกบสงคม 2. หนงสอสงแวดลอมเทคโนโลยและชวต 3. ใบความร หนวยเรยนรท 2.2 เรองเทคโนโลยกบการพฒนาสงคม

1. Power Point 2. ใบความร 3. หนงสอ 4. ใบกจกรรม 5. แบบประเมน

1. ทกษะการวเคราะห 2. ทกษะการวเคราะหเชงเปรยบเทยบ 3. การมสวนรวมในการอภปราย 4 . ทกษะการสรปความคดรวบยอด 5 . คณธรรมและจรยธรรม

แบบประเมน 1 . ทกษะการวเคราะห 2. การวเคราะหเชงเปรยบเทยบ 3. การมสวนรวมในการอภปราย 4 . ทกษะการสรปความคดรวบยอด 5. คณธรรมและจรยธรรม

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฎพระนคร

8

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

5 ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา หนวยการเรยนรท 2.3 เทคโนโลยกบการพฒ- นาทรพยากรธรรมชาตและสงแวด ลอม 1. ควา มหมาย และ ประเภทของทรพยากร ธรรมชาต 2. ความหมายและประ เภทของสงแวดลอม 3. สมบตของสงแวด ลอม 4. มตสงแวดลอม 5. นเวศเศรษฐกจ 6. การผลตทสะอาด 7. การพฒนาอยางยง ยน

1. ผสอนบรรยายเนอหาของหวขอตาง ๆ ดงกลาว 2 ผสอนมอบหมายใหผเรยนท ากจกรรมในใบกจกรรมท 2.3 3. ผเรยนส ารวจ วเคราะหและวพากษสมบตและมตสงแวดลอมในมหาวทยาลย 4. ผสอนและผเรยนรวมกนอภปรายเพอสรปผลการด าเนนกจกรรมดงกลาว

1. หนงสอมนษยกบสง แวดลอม 2. หนงสอสงแวดลอมเทคโนโลยและชวต 3. ใบความรหน วยเรยน รท 2.3 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนา ธรรมชาตและสงแวดลอม

1. Power Point 2. ใบความร 3. หนงสอ 4. ใบกจกรรม 5. แบบประเมน

1. ทกษะการส ารวจ 2. ทกษะการวเคราะห 3. ทกษะการวพากษและอภปรายผล 4. ทกษะการรายงาน 5. คณธรรมและจรย ธรรม

แบบประเมน 1.ทกษะ ใน การส ารวจ 2.ทกษะ ในการว เคราะห 3.ทกษะ ใน การวพากษและอภ ปรายผล 4.ทกษะ ใน การราย งาน 5. คณธรรมและจรยธรรม

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

ทงในชนเรยนและ นอกชนเรยนภายในมหาวทยาลยราชภฎพระนคร

9

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

6 ตอนท 3 การประยกต ใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 3.1 การประยกต ใชเทค โนโลยกบการ เผยแผศาสนา

1. เขาชนเรยนรวมบรรยายหวขอการประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแผศาสนา 2. แบงกลมนกศกษากลมละ 5-6 คน 3. ผสอนก าหนดใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายการประยกต ใชเทคโนโลยในการเผยแผศาสนา 4. ผสอนก าหนดใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปราย ผลดและผลเสยจากการ ประยกต ใช เทค โนโลยกบกจการศาสนา 5. นกศกษาน าเสนอผลทไดจาการอภปรายหนาชนเรยน

1. คมอวชาเทคโนโลยกบการพฒนา 2. ใบความรเรองการประยกตใชเทคโนโลยกบกจการศาสนา 3. ใบกจกรรม 4. สงพมพประเภทตางๆ 5. สออเลคทรอนกสทเกยวของ

1. Power Point 2. อนเทอรเนต 3. หนงสอ ต ารา และเอกสารทเกยวของ

1. พฤตกรรมการมสวนรวมในชนเรยน การรวบรวมขอมล การอภปราย และการตอบค าถาม 2. ผเรยนสามารถอภปรายการประยกตใชเทคโนโลยในการเผยแผศาสนาได 4. ผเรยนสามารถอภปราย ผลดและผลเสยจากการใชเทคโนโลยกบกจการศาสนาได

1. ใบกจกรรม เรอง เทคโนโลยกบกจการศาสนา 2. การน าเสนองานเรอง การประ ยกตใชเทคโนโลยในการเผย แผศาสนา รวมทงผลดและผลเสยจากการใชเทค โนโลยกบกจการศาสนา

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

10

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

7 ตอนท 3 การประยกต ใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 3.2 การประยกตใชเทค โนโลยกบวฒนธรรม

1. เขาชนเรยนรวมบรรยายหวขอการประยกตใชเท คโนโลยกบวฒนธรรม 2. แบงกลมนกศกษากลมละ 5-6 คน 3. ผสอนก าหนดใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายการประยกต ใชเทคโนโลย ในการเผยแพรวฒน ธรรม 4. ผสอนก าหนดใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายผลดและผลเสยจากการ ประยกต ใช เทค โนโลยในการเผยแพรวฒนธรรม 5. นกศกษาน าเสนอผลทไดจาการอภปรายหนาชนเรยน

1. คมอวชาเทคโนโลยกบการพฒนา 2. ใบความรเรองการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรม 3. ใบกจกรรม 4. สงพมพประเภทตางๆ 5. สออเลคทรอนกสทเกยวของ

1. Power Point 2. อนเทอรเนต 3. หนงสอ ต ารา และเอกสารทเกยวของ

1. พฤตกรรมการมสวนรวมในชนเรย น การอภปราย และการตอบค าถาม 2.. ผเรยนสามารถอภ ปรายการประยกตใชเทคโนโลยในการเผย แพรวฒนธรรมได 3. ผเรยนสามารถอภปรายผลดและผล เสยจากการใชเทค โนโลย ในการเผยแพรวฒนธรรมได

1. ใบกจกรรมเรอง เทคโนโลยกบวฒนธรรม 2. การน าเสนอเรองการประยกต ใช เทค โนโลยในการเผยแพรวฒน ธรรม ผลดและผลเสยจากการใชเทคโนโลยในการเผยแพรวฒน ธรรม

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

11

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

8 ตอนท 3 การประยกต ใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 3.3 เทคโนโลยกบ การศกษา

1. ผเรยนอภปรายเกยวกบบทบาทของเทคโนโลยตอการศกษา 2. ผเรยนแลกเปลยนความคดเหนผานการน าเสนอ 3. บรรยายเกยวกบเทคโนโลยกบการศกษา 4. สรปบทเรยนรวมกน

1. ขอมลเกยวกบบท บาทของเทคโนโลยตอการศกษา 2. อปกรณเกยวกบการ ศกษาทเปนเทคโนโลย

1. สอน าเสนอเกยวกบการศกษาในอดตและปจจบน 2. ภาพประกอบอป กรณเทคโนโลยทใชในการศกษา 3. ใบความรเกยวกบเทคโนโลยทางการ ศกษา 4. ใบกจกรรมเกยวกบเทคโนโลยทางการ ศกษา

1. ผเรยนเขาใจและมความรเกยวกบบทบาทของเทคโนโลยกบการ ศกษา 2. ผเรยนท าแบบทดสอบผานเกณฑ อยาง นอยรอยละ 50

1. แบบประเมนกจกรรม 2. แบบทดสอบ

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

12

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

9 ตอนท 3 การระยกต ใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 3.4 เทคโนโลยกบ การสอสาร

1. มอบใบความร เรอง เทคโนโลยกบการสอสารใหผเรยนแตละกลม 2. อภปรายเกยวกบตวอยางของเทคโนโลยทน ามาประยกตกบการสอสาร 3. แบงกลมศกษาคนควา เกยวกบเทคโนโลยสมยใหมทน ามาใชในอตสาหกรรมประเภทตางๆ 4. แตละกลมน าเสนอรปแบบของการ ใชเทคโนโลยเพอพฒนาอตสาหกรรมหลากหลายประเภท

- วารสารหรอสงพมพทเกยวของกบเทคโน โลยกบการสอสาร - หนงสอ ต าราทางดานเทคโนโลยกบการสอ สารและระบบสารสน เทศ - สออเลกทรอนกสทใชค าส าคญส าหรบสบคนวา เทคโนโลยการสอ สารและระบบสารสน เทศ

1. Power Point 2. รปภาพ 3. ใบกจกรรม 4. ใบความรเรอง เทค โนโลยกบการสอสาร

- นกศกษามความรความเขาใจดานเทคโน โลยกบการสอสาร โดยผานเกณฑการประ เมนจากกจกรรม 50% ขนไปและผานเกณฑการประเมนรายงาน 50% ขนไป - ท าแบบทดสอบผานเกณฑอยางนอย 50%

- แบบประเมนรายงาน - แบบประเมน กจกรรม - แบบทดสอบ

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

13

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/ แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

10 ตอนท 3 การประยกต ใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 3.5 เทคโนโลยกบ การพฒนาอตสาหกรรม

1. มอบใบความร เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรม ใหผเรยนแตละกลม 2. อภปรายเกยวกบการน าเทค โนโลยมาใชในการพฒนาอตสาห- กรรม 3. แบงกลมศกษาคน ควาเกยวกบเทคโนโลยสมยใหมทน ามาใชในอตสาหกรรมประเภทตางๆ 4. แตละกลมน าเสนอรปแบบของการใชเทคโนโลยเพอพฒนาอตสา หกรรมหลากหลายประเภท

1. วารสารหรอสงพมพทเกยวของกบเทคโนโลยและการพฒนาอตสาห -กรรม 2. หนงสอ ต าราทาง ดานเทคโนโลย และเทค โนโลยอตสาหกรรมสมย ใหม 3. สออเลกทรอนกสทใชค าส าคญส าหรบสบคนวาเทคโนโลยและอตสาหกรรม

1. Power Point 2. รปภาพ 3. ใบกจกรรม 4. ใบความรเรองเทค โนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรม

1. นกศกษามความรความเขาใจเกยวกบ การประยกตใชเทคโนโลยในงานอตสาหกรรม โดยผานเกณฑการประเมนจากกจกรรม 50% ขนไปและผานเกณฑการประเมนรายงาน 50% ขนไป 2. ท าแบบทดสอบผานเกณฑอยางนอย 50%

1. แบบประเมนรายงาน 2. แบบประเมน กจกรรม 3. แบบทดสอบ

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

14

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

11 ตอนท 3 การประยกต ใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 3.6 เทคโนโลยกบ การพฒนาธรกจ

1. มอบใบความร เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาธรกจใหผเรยนแตละกลม 2. อภปรายเกยวกบการน าเทค โนโลยมาใชในการพฒนาธรกจ 3. ศกษากรณศกษา เรอง เทคโน โลยเหนอเมฆ และประโยชนในการพฒนาธรกจ 4. แตละกลมวเคราะห และน าเสนอกรณศกษาในการพฒนาธรกจ

1. วารสารหรอสงพมพทเกยวของกบเทคโนโลยและการการพฒนาธรกจ 2. หนงสอ ต าราทาง ดานเทคโนโลยสารสนสนเทศ และการจดการธรกจ 3. สออเลกทรอนกสทใชค าส าคญส าหรบสบคนวาเทคโนโลยและธรกจ

1. Power Point 2. รปภาพ 3. ใบกจกรรม 4. ใบความรเรองเทค โนโลยกบการพฒนาธรกจ

1. นกศกษามความรความเขาใจเกยวกบ การประยกตใชเทคโนโลยในการพฒนาธรกจ โดยผานเกณฑการประเมนจากกจกรรม 50% ขนไปและ ผานเกณฑการประเมนรายงาน 50% ขนไป 2. ท าแบบทดสอบผานเกณฑอยางนอย 50%

1. แบบประเมนรายงาน 2. แบบประเมน กจกรรม 3. แบบทดสอบ

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

15

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

12-13 ตอนท 4 ความตระหนกในการใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 4.1 การตระหนกรในการใชเทคโนโลย

1. ผเรยนแบงกลมและอภปรายประสบการณเกยวกบภยจากเทค โนโลย 2. ผเรยนน าเสนอและแลกเปลยนขอมลหนาชน 3. ผสอนบรรยายเกยวกบหนวย งานทเกยวของกบกบปญหาภยจากเทคโนโลย 4. ผเรยนอภปรายเพมเตมเกยว กบกรณ ศกษาเรองภยจากเทค โนโลย 5. ผเรยนและผสอนรวมกนสรปแนวทางการปองกนภยจากเทค โนโลย

1. ขาวและขอมลเกยว กบภยจากเทคโนโลย 2. ขอมลเรองคณธรรม จรยธรรมในการใชเทค โนโลย

1. สอน าเสนอเกยว กบภยจากเทคโนโลย 2 . ขาวขอมลกรณ ศกษาเกยวกบภยจากเทคโนโลย 3. ใบความรเรองภยจากเทคโนโลย 4. ใบกจกรรมเรองภยจากเทคโนโลย

1. ผเรยนเขาใจและมความรเกยวกบภยจากเทคโนโลย 2. ผเรยนมความตระ หนกเกยวกบ ภยจากเทคโนโลย 3. ผเรยนท าแบบ ทด สอบเรอง ภยจากเทค โนโลยผานเกณฑ อยางนอยรอยละ50

1. แบบประเมนความตระหนกเกยวกบภยจากเทค โนโลย 2. แบบประเมนกจกรรมเรองภยจากเทคโนโลย 3. แบบทดสอบเรองภยจากเทค โนโลย

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

16

สปดาห

ท หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ท

เนนผเรยนเปนส าคญ เอกสารทตองศกษามา

ลวงหนา สอการเรยนร/แหลง

การเรยนร ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/

วทยากร สถานท

14 สปดาหวนวชาศกษาทวไป

นกศกษาเขารวมกจกรรมวนวชาศกษาทวไป

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

17

แผนการสอนประจ าสปดาห (ตอ)

สปดาหท

หวขอ กจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญ

เอกสารทตองศกษามาลวงหนา

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

ตวบงชการประเมน เครองมอวดผล ผสอน/วทยากร

สถานท

15 ตอนท 4 ความตระหนกในการใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 4.2 การใชเทคโนโลยในการพฒนาตนเอง

1. ผสอนบรรยายเกยวกบการเรยนรตลอดชวต 2. ผเรยนแบงกลมอภปรายรป แบบของการเรยนรตลอดชวตทเกยวของกบเทคโนโลย 3. ผเรยนและผสอนรวมกนสรปบทเรยนเกยวกบการใชเทคโนโลยเพอการพฒนาตนเองดวยการเรยนรตลอดชวต

สญญาการเรยนร (Lear- ning Contract) โดยใชเทคโนโลย

1. สอการน าเสนอประ กอบการบรรยายเกยว กบการเรยนรตลอดชวต 2. ใบความร เรองการใชเทคโนโลยเพอการพฒนาตนเอง 3. ใบกจกรรมเรองการใชเทคโนโลยเพอการพฒนาตนเอง

1. ผเรยนมความตระ หนกเกยวกบการใชเทคโนโลยในการพฒ นาตนเองดวยการเรยนรตลอดชวต 2. ผเรยนสามารถยกตวอยางแนวทาง การใชเทคโนโลยในการพฒนาตนเองดวยการเรยนรตลอดชวต

1. แบบวดความตระหนกเกยว กบการใชเทค โน โลยในการพฒนาตนเองดวยการเรยนรตลอดชวต 2. แบบประเมนกจกรรมเรองการใชเทคโนโล ยในการพฒนาตนเองดวยการเรยนรตลอดชวต

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

18

เงอนไขการเรยน เงอนไขการเรยนมดงน

1. เวลาเรยน ผเรยนตองมเวลาเขาเรยนและรวมกจกรรมระหวางเรยนไมนอยกวา รอยละ 80 2. การมสวนรวมกจกรรมในชนเรยน ผเรยนตองเปนสมาชกของกลมใดกลมหนงและมปฏสมพนธกบ

ผสอนและผเรยนคนอนๆ 3. การสงงาน ผเรยนตองมผลงานตามใบกจกรรมสงทกครง 4. การน าเสนองานหนาชน ผเรยนตองมสวนรวมในการน าเสนองานหนาชนเรยนอยางนอย 1 ครง

การวดและประเมนผล

การวดและประเมนผลวชาเทคโนโลยกบการพฒนา มงพฒนาคณลกษณะทพงประสงคของผเรยน ใน 5 ดาน คอ การใฝร การใฝคด การมจตอาสา การมสวนรวมและการมคณธรรมจรยธรรม โดยมรายละเอยดการวดผลและการประเมนผลดงน

1. การวดผล (อตราสวน คะแนนระหวางภาค 70: คะแนนสอบปลายภาค 30) 1.1 การวดผลความรทางสตปญญา ทกษะ เจตคต 20 % 1.2 การมสวนรวมกจกรรมในชนเรยน 30 % 1.3 อน ๆ (โครงงาน) 20% 1.4 การสอบปลายภาค 30 %

2.การประเมนผล องเกณฑ องกลม ใชระบบคาระดบคะแนน 8 ระดบ ดงน

80-100 A 75-79 B + 70-74 B 65-69 C+ 60-64 C 55-59 D+ 50-54 D 0-49 E

19

เอกสาร ต าราประกอบ เอกสาร ต ารา ประกอบการเรยนการสอนมดงน 1. ต าราหลก - เอกสารประกอบการสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา - http://www.wikipedia.org - ศนย ITDS

2. เอกสารอานประกอบ - เอกสารอนๆ ทเกยวของกบวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

การตดตออาจารยผสอน

ตดตอสอบถามไดท ส านกงานวชาศกษาทวไป ชน 4 อาคารฝกประสบการณเชงบรณาการ มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

20

ตอนท 1 บทน า

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 1.1 เรอง ความหมาย และการใชเทคโนโลย เพอการพฒนา

วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 1 บทน า หนวยการเรยนรท 1.1 ความหมาย และการใชเทคโนโลย เพอการพฒนา จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1. เขาใจความหมายและความส าคญของเทคโนโลยและการพฒนา 2. อธบาย การใชเทคโนโลยเพอการพฒนาดานตางๆ ทส าคญส าหรบการด าเนนชวต ประจ าวนได

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด ตอนท 1 บทน า หนวยการเรยนรท 1.1 ความหมาย ประเภทววฒนาการ และการใชเทคโนโลยเพอการพฒนา 1. ความหมายของเทคโนโลยและการพฒนา 2. การใชเทคโนโลยเพอการพฒนา

มนษยพฒนาเทคโนโลยเพอความสะดวกสบายในการด าเนนชวตและการพฒนาทางเทคโนโลย ดานตางๆ ทส าคญส าหรบการด าเนนชวต เชน เทคโนโลยสารสนเทศ นาโนเทคโนโลย เทค โนโลยวสด เทคโนโลยสงแวดลอม เทคโนโลยการสอสาร เทคโนโลยดาวเทยมและอวกาศ ฯ เกดขนตลอด เวลาเพอสนองความตองการอนไมสนสดของมนษย ความเจรญของเทคโนโลยดานตางๆ มทงผลดและผลเสยตอการด าเนนชวตและการคณภาพชวตของมนษย

21

กจกรรมการเรยนการสอน

ผสอน ผเรยน 1. อธบายคมอการจดการเรยนการสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา 2. บรรยาย ความหมายของเทคโนโลยและการพฒนา 3. บรรยาย การใชเทคโนโลยเพอการพฒนา ดานตางๆ ทส าคญส าหรบการด าเนนชวต

1. รวมเสนอความคดเหนในการจดการเรยนการสอน 2. นกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายความหมายของเทคโนโลยกบการพฒนา 3. นกศกษาแตละกลม รวมกนอภปราย การใชเทคโน โลยเพอการพฒนาดานตางๆ ทส าคญส าหรบการด าเนนชวต 4. นกศกษาน าเสนอผลทไดจากการอภปรายหนาชนเรยน

ค าถาม/งาน 1. จงใหความหมายของเทคโนโลยกบการพฒนา 2. การใชเทคโนโลยเพอการพฒนาดานตางๆ มส าคญส าหรบการด าเนนชวตประจ าวน 3. ยกตวอยางการใชเทคโนโลยเพอการพฒนาดานตางๆ ทส าคญในชวตประจ าวนอยางนอย 3 ชนด ขอก าหนดการสงงาน

1. สงงานตรงตามเวลาทก าหนด 2. หามคดลอกผลงานผอน

เอกสาร/เวบไซตอางอง - เอกสาร บทความ ต ารา ทมความเกยวของกบเทคโนโลยกบการพฒนา - สออเลกทรอนกส ทสบคนโดยใชค าส าคญวา เทคโนโลย การพฒนา และเทคโนโลยกบการพฒนา

22

ใบกจกรรมท 1.1

ชอกจกรรม “เทคโนโลยกบการพฒนาในชวตประจ าวน”

วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 1 หนวยท 1.1 เรอง ความหมาย และการใชเทคโนโลยเพอการพฒนา ชอผรวมกจกรรม ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................. ................ ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. ผเรยนสามารถอธบายความหมายของเทคโนโลยกบการพฒนาได 2. ผเรยนสามารถยกตวอยางการใชเทคโนโลยเพอการพฒนาดานตางๆ ทส าคญในการด าเนน

ชวตประจ าวนอยางนอย 3 ชนด ผลทคาดวาจะไดรบ นกศกษาสามารถวเคราะหการใชเทคโนโลยดานตางๆ ทส าคญในการด าเนนชวตอยางเหมาะสม

วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง 1. นกศกษาแบงกลมยอย กลมละ 5-6 คน 2. นกศกษาระดมความคดเหนในกลม 3. นกศกษาน าเสนอผลการระดมความคดเหนและการอภปรายรวมกนในกลมหนาชนเรยน 4. นกศกษาและอาจารยสรปรวมกน การด าเนนกจกรรม

1. ใหนกศกษารวมกนใหความหมายของค าวา เทคโนโลย การพฒนา และเทคโนโลยกบการพฒนา 2. ใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายการใชเทคโนโลยเพอการพฒนาดานตางๆ มส าคญส าหรบ

การด าเนนชวตประจ าวนอยางไร 3. ใหนกศกษาแตละกลม ยกตวอยางการใชเทคโนโลยเพอการพฒนาดานตางๆ ทส าคญใน

ชวตประจ าวนอยางนอย 3 ชนด

23

เกณฑการประเมน

รายการประเมน ระดบคะแนน 1 2 3 4

1. การมสวนรวมในกจกรรม 2. การวเคราะหตรงประเดนและยกตวอยาง

ชดเจน ภายในระยะเวลาทก าหนด 3. การน าเสนอผลการอภปรายและความ

คดเหนกลม ตรงประเดนและยกตวอยางชดเจน

สรปผล

1. การมสวนรวมในการท ากจกรรม 2. ผลงานทท าตามใบกจกรรม 3. คณธรรม จรยธรรม

24

ใบความร หนวยการเรยนรท 1.1

เรอง ความหมายและการใชเทคโนโลยเพอการพฒนา ความหมายของเทคโนโลย

เทคโนโลย (Technology) หมายถง การประยกตความรดานวทยาศาสตรมาใช เพอชวย ท างานหรอแกปญหาตาง ๆ และกอใหเกดวสด อปกรณ เครองมอ เครองจกร แมกระทงองคความร นามธรรม ใหมๆ เพอใหการด ารงชวตของมน ษยงายและสะดวกยงขน ในปจบนเทคโนโลย เปนปจจยพนฐานทจ าเปนในการด าเนนชวตของมนษย มสวนรวมในการพฒนาคณภาพชวตของมนษยและสงแวดลอม

ความหมายของการพฒนา

การพฒนา (Development) หมายถง การเปลยนแปลงทมการกระท าใหเกดขนหรอมการวางแผนก าหนดทศทางไวลวงหนา โดยการเปลยนแปลงตองเปนไปในทศทางทดขน ถาเปลยนแปลงไปในทางทไมด กไมเรยกวาการพฒนา ขณะเดยวกนการพฒนามไดหมายถงการเพมขนของสงอ านวยความสะดวกหรอรายไดของประชาชนเทานน แตหมายความรวมไปถงการเพมความพงพอใจและเพมความสขของประชาชนดวย การพฒนา อาจแบงออกเปน 3 ดาน ไดแก การพฒนาทางเศรษฐกจ การพฒนาทางสงคม และการพฒนาทางการเมอง

การใชเทคโนโลยเพอการพฒนา

ในปจจบน เทคโนโลยถกน ามาใชเพอพฒนางานในสาขาตางๆ เชน เทคโนโลยกบกจการศาสนา เทคโนโลยกบวฒนธรรม เทคโนโลยทางการศกษา เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เทคโนโลยอตสาหกรรม เทคโนโลยทางการคา เทคโนโลยทางการทหาร เทคโนโลยทางการแพทย และเทคโนโลยทางการเกษตร เปนตน

ความกาวหนาของเทคโนโลยท าใหสงคมโลกทเรยบงาย กลายเปนสงคมทมการด ารงชวตทสลบซบซอน กอใหเกดกระแสโลกาภวฒนจากความกาวหนาของเทคโนโลยสารสนเทศ ท าใหสงคมโลกสามารถสอสารกนไดทวทกแหงทวทงโลกไดอยางอยางรวดเรว สามารถรบรขาวสาร ความเคลอนไหวตาง ๆ ไดพรอมกนทวโลก เทคโนโลยการสอสารเพมความสามารถในการบรหารจดการและการ ตดสนใจไดทกท ทกเวลา ท าใหการคาขายและการท าธรกรรมการเงนสามารถท าไดสะดวกรวดเรว เทคโนโลยชวยยกระดบคณภาพชวตของมนษย พฒนาอารายธรรม สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ชวยใหมนษยมความสะดวกสบาย ประหยดเวลา เทคโนโลยมความจ าเปนตอการด ารงชวตประจ าวนของมนษยมากไมวาจะเปนดานการเรยนการสอน การท างาน และการตดตอสอสาร อยางไรกตามเทคโนโลยกมโทษถามนษยไมรจกใช เชน เทคโนโลยมผลท าลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและอาจท าใหมนษยขเกยจท างาน เนองจากเสพตดความสะดวกสบาย ความเจรญกาว หนาทางเทคโนโลยมทงขอดและขอเสย กระแสโลกาภวตนและการสอสารไรพรมแดนท าใหคนจ านวนมากตกเปนเหยอของขอมลขาวสาร การโฆษณา และโฆษณาชวนเชอทางวตถ ท าใหคนสวนใหญตกเปนทาสวตถและกระแสบรโภคนยม เหนแกตว ขาดความเอออาทรและชวยเหลอซงกนและกน ไมเชอกฎแหงกรรม ไมเชอเรองการท าดไดด ท าชวไดชว

25

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 1.2 เรอง เทคโนโลยล าสมย

วชา เทคโนโลยกบการพฒนา หนวยการเรยนรท 1.2 เรอง เทคโนโลยล าสมย จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1. สามารถอธบายความหมายของเทคโนโลย 2. สามารถอธบายสถานการณและความกาวหนาทางเทคโนโลยได 3. อธบายถงประโยชนและโทษของเทคโนโลยได

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด ตอนท 1 บทน า หนวยการเรยนร ท 1.2 เทคโนโลยล าสมย 1. ยคของเทคโนโลย 2. ประโยชนและโทษของเทคโนโลย 3G และ 4G 3. เทคโนโลยแหงอนาคต ขบเคลอนสงคมยคใหม 4. แนวคดเทคโนโลยแหงอนาคต

เพอใหนกศกษามความรความเขาใจทเกยวของกบเทคโนโลย รวมถงเทคโนโลยในอนาคต เทคโนโลย ทเกดขนใหม ๆ และใหทราบถงประโยชนของ เทคโนโลย การน าเทคโนโลยไปใชงานได

26

กจกรรมการเรยนการสอน ผสอน ผเรยน

1. บรรยายแนวคด ทางเทคโนโลยแตละ

ยค เทคโนโลยในอนาคต 2. ก าหนดกรอบแนวคดเกยวกบ

เทคโนโลยล าสมย 3. ใหนกศกษามการแสดงความคดเหน

1. รวมอภปรายกลม 2. ศกษาคนควาในหวขอ

2.1 ความเปนมา 2.2 ประโยชนและโทษ 2.3 เทคโนโลยสมยใหม 2.4 เทคโนโลยล าอนาคต 3. แสดงความเหนกบประเดนขางตน

ค าถาม/งาน

1. จากการคนควาในหวขอ เทคโนโลยล าสมย ไดเกดการเรยนรดงน 2. ความคดเหนในประเดน เรอง เทคโนโลยล าสมย ดงน

ขอก าหนดการสงงาน

- สปดาหถดไปของการเรยน - หามคดลอกงานผอน

เอกสาร/เวบไซตอางอง - เอกสารประกอบการสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา - http://www.wikipedia.org - http://www.thidarath.myreadyweb.com/article/topic-8095.html - http://www.youngmea.com/page_bx.php?cid=23&cno=468 - http://hilight.kapook.com/view/45580 - http://www.247friend.net/blog/Anatomii/2011/01/06/entry-1) - ศนย ITDS

27

ใบกจกรรมท 1.2

ชอกจกรรม “เทคโนโลยล าสมย”

วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 1 หนวยท 1.2 เรอง เทคโนโลยล าสมย ชอผรวมกจกรรม ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา ........................................ .......... ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. . จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. สามารถอธบายความหมายของเทคโนโลย 2. สามารถอธบายสถานการณและความกาวหนาทางเทคโนโลยได

3. อธบายถงประโยชนและโทษของเทคโนโลยได

ผลทคาดวาจะไดรบ นกศกษาสามารถวเคราะห ทางดานเทคโนโลยได

วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง 1. นกศกษาระดมความคดเหน 2. นกศกษาน าเสนอผลการระดมความคดและอภปรายรวมกน 3. นกศกษาและอาจารยสรปรวมกน

การด าเนนกจกรรม ใหนกศกษารวมกนใหความหมายเกยวของกบเทคโนโลย ยกตวอยาง และเสนอแนวคดเทคโนโลยล าสมย

เกณฑการประเมน รายการประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 1. การมสวนรวมในกจกรรม 2. การวเคราะหตรงประเดน 3. การน าเสนอผลการอภปราย

สรปผล 1. การมสวนรวมในกจกรรม 2. ผลงานทท าตามใบกจกรรม 3. คณธรรม จรยธรรม

28

ใบความร หนวยการเรยนร ท 1.2

เรอง เทคโนโลยล าสมย 1. ยคของเทคโนโลย 1.1 ยคโบราณ ใชสงทมในธรรมชาตเพอการอย รอดเชน ไม กระดก ขนสตว ใบไม ในยคหน มนษยเอาหนมาท าประโยชนเชน ท าอาวธ ตอมาใน ยคโลหะ มการพฒนาเครองมอ อาวธ เรมมอตสาหกรรมการผลตเกดขน สรางเขอนปองกนน าทวม 1.2 ยคกลาง เทคโนโลยทเกดขน ระบบแมแรงยกสงของ แยกแรออกจากสายแร การท ากระดาษ การทอผาไหม เขมทศ เครองปนดนเผา นาฬกา เครองจกรไอน า แทนพมพ 1.3 ยคปฏวตอตสาหกรรม เทคโนโลยพลงงาน กงหนลม เครองก าเนดไฟฟา การถลงแร พฒนาสงกอสราง เชน สะพาน เขอน การสอสารและคมนาคม เปนยคทกาวหนารวดเรวมาก เปนเทคโนโลยตามความตองการของสงคมอตสาหกรรมขณะนน 1.4 ยคศตวรรษ 20 เทคโนโลยใหม ๆ ไมมขดจ ากด มทงการสรางและการท าลาย แบงตามความจ าเปนในการใชเทคโนโลย แบงได 2 ยค ยคแรก เทคโนโลยเกดพรอมมนษย เพอสนองความตองการ เพอความอยรอด ยคปฏวตอตสาหกรรม มการเปลยนแปลงรวดเรวมากท าใหเกดสงคมอตสาหกรรมทใหญขน สงคมเกษตรกรรมเลกลง เรยกยคนวายคขอมลขาวสาร หรอยค ดจตล หรอยคเทคโนโลย 2. ประโยชนและโทษของเทคโนโลย สปปนนท เกตทต (ม.ป.ป. : 80) กลาววา วทยาศาสตรและเทคโนโลยมความจ าเปนและเพมความส าคญเปนล าดบมากขนตอการด ารงชวตของมนษย แมวาการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยจะเอออ านวยในดานชวตความเปนอยทสะดวกสบายและอายยนนานขน หากการการน าวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใช โดยมไดพจารณาอยางสขมรอบคอบและกวางไกลแลว ยอมเกดผลเสยตอสภาพแวดลอมและสมดลทางธรรมชาตอยางมหนต เมอมองไปขางหนา วทยาศาสตรและเทคโนโลยควรชวยเตรยมใหมนษยมความพรอมทจะเผชญกบปจจยพนฐานในการด ารงชวต และปญหาอนเกยวเนองกบมนษยและสงแวดลอม ขอทพงตระหนก คอ การด ารงชวตของมนษยมใชเพอกอบโกยผลประโยชนจากธรรมชาต หรอการท าตนอยเหนอธรรมชาต หากแตมนษยตองเรยนรธรรมชาตทจะด ารงชวตอยางสนตรวมกบผอน กบสงคมวฒนธรรม และกบธรรมชาต ราตร สายเสน คดวาในชวตประจ าวนของมนษยทกคน จะตองเกยวของกบวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยตลอดเวลา เกยวของกบววฒนาการทางดานความร ท าใหมการเปลยนแปลงหลาย ๆ ดาน จงมความจ าเปนอยางยงทจะท าใหบคคลในสงคม รจกวธการคดอยางมเหตผล มวธการแกปญหาตาง ๆ ทมระบบ อนจะสงผลใหเกดการพฒนาดานสตปญญาซงวธการคดนนเปนวธ เดยวกนกบทใชอยในกระบวนการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร

29

3. เทคโนโลย 3G คอ 3G หมายถงรนท 3 ของเทคโนโลยโทรศพทเคลอนท (เซลลลาร) รนท 3 น ตามชอทเรยกตามหลง

สองรนกอนหนาน เทคโนโลย 1 จ เรมตนในชวงตนทศวรรษ 1980 ประมาณป พ .ศ.2523 ดวยเครอขายโทรศพทเซลลลารแอมป (AMPS ยอจาก Advanced Mobile Phone) ทรองรบเสยงแบบอะนาล๏อกบนแถบความถ 800 เมกกะเฮรซ เหมอนกบการกระจายเสยงวทยทวไป

เทคโนโลย 2 จ เกดขนในทศวรรษ 1990 ประมาณป พ .ศ.2533 ผใหบรการโทรศพทมอถอใชเทคโนโลยรองรบเสยงในระบบดจตอล ซงมสองเทคโนโลย 1) เทคโนโลย ซดเอมเอ (CDMA ยอจาก Code Division Multiple Access) ทสามารถเรยกไดมากถง 64 สายตอชองบนแถบความถ 800 เมกกะเฮรซ มการใชในสหรฐและแบบทฮทชใชอยในประเทศไทย 2) เทคโนโลยจเอสเอม (GSM ยอจาก Global System for Mobile) ซงสามารถเรยกได 8 สายตอชองสญญาณ บนแถบความถ 800 ถง 1800 เมกกะเฮรซ

The International Telecommunications Union (ITU) ก าหนด มาตรฐานโทรศพทเคลอนท3จ คอ IMT-2000 เพออ านวยการเตบโต เพมแถบความกวางความถ และสนบสนนโปรแกรมประยกตหลากหลาย ตวอยาง GSM สามารถไมเพยงเสยง แตรวมถงขอมลสวตชวงจรทอตราความเรวสงถง 14.4 Kbps แตสนบสนนการประยกตมลตมเดย 3จตองสงมอบขอมลสวตชแพคเกตดวยประสทธภาพด ทความเรวสงกวา

อยางไรกตาม ในชวงยกระดบจาก 2 จ เปน 3 จ ผใหบรการโทรศพทไดปฏรปเครอขาย พรอมกบแผน “ปฏวต” เครอขายโทรศพทเคลอนทใหม ซงไดน าไปสกอตง 3GPP (3rd Generation Partnership Project) และ 3GPP2 (3rd Generation Partnership Project 2)

3rd Generation Partnership Project (3GPP) กอตงในป 1998 เพอพฒนาเครอขาย 3 จ จาก GSM เทคโนโลยทพฒนาคอ 1) General Packet Radio Service (GPRS) เสนอความเรวสงถง 114 กโลบตตอวนาท 2) Enhanced Data Rates for Global Evolution (EDGE) เสนอความเรวสงถง 384 กโลบตตอวนาท 3) UMTS Wideband CDMA (WCDMA) เสนอความเรวรบขอมลสงถง 1.92 เมกกะบตตอวนาท 4) High Speed Downlink Packet Access (HSDPA) เพมความเรวรบขอมลสงถง 14 เมกกะบตตอวนาท 5) LTE Evolved UMTS Terrestrial Radio Access (E-UTRA) มเปาหมายท 100 เมกกะบตตอวนาท

GPRS มใหในป 2543 ตามดวย EDGE ในป 2546 เทคโนโลยนบางครงเร ยกวา 2.5 จ เพราะไมไดเสนออตราขอมลหลายเมกะบต (multi-megabit) EDGE ไดรบการแทนทโดย HSDPA (และหนสวนอพลงค HSUPA) ตามรายงานของ 3GPP กลาววา HSDPA ม 166 เครอขายใน 75 ประเทศเมอสนป 2550 LTE E-UTRA ซงเปนขนไปของ GSM จะสามารถน ามาใชไดในป 2551

องคกรทสอง 3rd Generation Partnership Project 2 (3GPP2) ไดรบการกอตงเพอชวยผใหบรการโทรศพทอเมรกาเหนอและเอเซยในการปรบแปลง CDMA2000 ไปส 3 จ เทคโนโลยท 3GPP2 พฒนาคอ 1) One Times Radio Transmission Technology (1xRTT) เสนอความเรวสงถง 144 กโลบตตอวนาท 2) Evolution – Data Optimized (EV-DO) เพมความเรวรบขอมลสงถง 2.4 เมกกะบตตอวนาท 3) EV-DO Rev. A เพมความเรวรบขอมลสงถง 3.1 เมกกะบตตอวนาท และลดซอนเรนอยภายใน 4) EV-DO Rev. B สามารถใช 2 ถง 5 ชอง แตละการรบขอมลสงถง 4.9 เมกกะบตตอวนาท 5) Ultra Mobile Broadband (UMB) ตงเปาหมายใหถง 288 เมกกะบตตอวนาทในการรบขอมล

1xRTT มใหในป 2545 ตามดวย EV-DO Rev. 0 เชงพาณชยในป 2547 อกครง 1xRTT ไดรบการอางเปน “2.5จ” เพราะสงนรองรบขนการปรบแปลงไปส EV-DO มาตรฐาน EV-DO ไดรบการขยายสองเทา ซง Revision A ออกมาใชในป 2549 และก าลงถกแทนทโดยผลตภณฑทใช Revision B ทเพมอตราขอมลโย

30

การสงผานหลายชอง UMB ทเปนเทคโนโลยตอไปของ 3GPP2 อาจจะไมแพรหลาย เพราะโอเปอรเรเตอร CDMA ก าลงวางแผนปฏรป LTE แทน

ตามความจรง LTE และ UMB มกจะไดรบการเรยกวา เทคโนโลย 4จ (fourth generation) เพราะเพมความเรวดาวนลงคตามล าดบของขนาด ปายนคอ มากอนก าหนดเลกนอยเพราะ การสราง “4จ” ยงไมเปนมาตรฐาน ITU ก าลงพจารณาคแขง ส าหรบการสรปในมาตรฐาน 4G IMT-Advanced รวมถง LTE, UMB และ WiMAX II เปาหมายของ 4จ รวมถง อตราขอมลอยางนอย 100 Mbps การสงผาน OFDMA การสงมอบแพคเกตสวตชของเสยง ขอมล และมลตมเดยตอเนองบนฐาน IP

4. เทคโนโลย 4G คออะไร Alwin Toffler นกอนาคตศาสตรทมชอเสยงกลาววา “อนาคตมกจะมาเรวเสมอ” การสอสารไรสายก

เปนตวอยางทเหนไดอยางชดเจน โดยขณะทระบบโทรศพทเคลอนท 3G ก าลงขยายไปทวโลก แตกยงชากวาแผนทวางไวประมาณสองป และขณะนกลมของเทคโนโลยสอสารเคลอนทใหม ทก าลงถาโถมเขามาอยางหลกเลยงไมไดกคอ 4G

สงทนาสนใจทจะพฒนาเทคโนโลย 4G กเปนผลมาจากจดออนของระบบ 3G นนเอง โดยทผประกอบการธรกจโทรคมนาคมทวโลกไดลงทนเปนจ านวนเงนสงถงหนงแสนลานดอลลาร เพอซอใบอนญาตใชสทธในการประกอบการโทรคมนาคมเครอขาย 3G เพยงเพอใหไดเทคโนโลยทสามารถสอสารแบบมลตมเดยแบบเคลอนทได แตการน ามาใชจรงกลบกลายเปนท าไดยากกวาทคาดไว และยงมการลงทนทางดานเครอขายและการบ ารงรกษาเครอขายทสง จงสรางความไมมนใจใหกบผประกอบกจการทก าลงจะพฒนาระบบจาก 2.5G ส 3G

โดยสรปแลวแรงจงใจในการพฒนาเทคโนโลย 4G มดงน คอ ความสามารถในการท างานของ 3G อาจจะไมเพยงพอทจะสนองตอบความตองการของแอพพลเคชน

สงๆ อยางเชน มลตมเดย , วดโอแบบภาพเคลอนไหวทเตมรปแบบ (Full-motion video) หรอการประชมทางโทรศพทแบบไรสาย (Wireless teleconferencing) ท าใหเกดความตองการเทคโนโลยเครอขายทจะมาชวยเพมขดความสามารถของ 3G โดยจะตองเปนเครอขายทมขนาดใหญมากดวย

มาตรฐานทซบซอนของ 3G ท าใหยากในการเชอมโยงและท างานรวมกนระหวางเครอขาย แตเราตองการใชงานแบบเคลอนทและพกพาไปไดทวโลก นกวจยตองการใหรปแบบการสงคลนทางเทคนคมประสทธภาพมากขนเพอ เพมขดความสามารถในการสงขอมลทเรวกวา 10 Mbps ซงไมสามารถท าไดในโครงสรางของ 3G

ระบบ 4G เปนระบบเครอขายแบบ IP digital packet ท าใหสามารถสง Voice และ Data ผานเครอขายอนเทอรเนตดวยราคาการใหบรการทถกมากและมรปแบบทสมบรณยงขน

การพฒนาระบบโทรศพทเคลอนทยค 4G ไดมการพฒนาโดยเนนเรองการรกษาความปลอดภย โดยการน าไบโอแมทรกซมาผสมผสาน ท าใหสามารถซอขายกนไดโดยผานโทรศพทเคลอนทหรอ Mobile Internet และยงสามารถหกบญชเงนในธนาคาร เพอเปนคาใชจายส าหรบสนคาหรอบรการไดทนท ระบบไบโอแมทรกซ จงเขามามบทบาทอยางมากในธรกจในอนาคตอนใกล ซงจะเหนอยางชดเจนในยคโทรศพทเคลอนท 4G นนคอในธรกจ Mobile Commerce นนเอง

ซอฟแวรทเกยวกบสอมลตมเดย นบเปนกลมซอฟแวรทจะถกน ามาใชรวมกบระบบ 4G โดยเฉพาะอยางยงทความเรวในการถายโอนขอมลถกพฒนาใหสงกวา 100 เมกะบตตอวนาท ตวอยางเชน คณอาจดาวนโหลดไฟลวดโอมาไวในรถยนต กอนออกเดนทางไกล เพอวาจะไดมหนงดๆ รวมทงขอมลการทองเทยวไวดบางในระหวางเดนทาง นนคอธรกจ Software house และ ธรกจเกยวกบการสราง Content ในระดบ SME ทม

31

ความคดสรางสรรค กจะมโอกาสในธรกจสอมลตมเดยบนอปกรณสอสารเคลอนทเปนอยางมากลองนกภาพการทคณสามารถใชโทรศพทเคลอนทเพอซอน าอดลมจากตขายอตโนมต ใชโทรศพทเครองเดยวกนสงซออลบมเพลงลาสดและดาวนโหลลงเครองเลน MP3 ไดโดยตรง หรอการทนกทองเทยวสามารถใชคอมพวเตอรพกพาเพอหาจองโรงแรมทใกลทสดและราคาเหมาะสมทสดขณะทนงรถแทกซ

โทรศพทเคลอนทในยค 4G จะมความสามารถและสมรรถนะสงมาก ในระดบทสามารถชมภาพวดโอกนแบบสดๆได พรอมคณภาพระดบ DVD ตามการเปดเผยของซมซงฯ เพอใหบรรลผลส าเรจ ทางซมซงฯไดเพมบคลากรในแผนกอารแอนดด สวนทเกยวของกบการพฒนาระบบ 4G แลว มการคาดหวงถงความสะดวกสบายและประโยชนทผบรโภคจะไดรบเมอบรการ M-Commerce บนระบบ 4G จะเปนทยอมรบและแพรหลาย ท าใหเกดแนวคดมากมายในการท า M-Commerce เขามาใชในชวตประจ าวนเพอใหผบรโภคไดรบประโยชนสงสด เชนแนวคดเกยวกบการกระจายขอมลออกไปในระยะใกล โดยมเปาหมายคอผบรโภคทอยในบรเวณนนๆ ตวอยางเชน เมอคณเดนผานรานขายสนคาอเลกทรอนกส คณอาจจะไดรบขอมลเกยวกบผลตภณฑชนใหมๆ ทมจ าหนายในราน และคณกสามารถทจะตรวจสอบราคาสนคา เปรยบเทยบราคากบรานอนๆ เพอใหไดราคาทถกทสด หรอเมอคณนงรถไฟฟาผานสถานททองเทยวโทรศพทเคลอนท 4G ของคณกจะไดรบแผนทอเลกทรอนกสของบรเวณนนบนจอของคณ อกทงขอความโฆษณาของโรงแรมหรอทพกทอยใกลกบสถานททองเทยวนนๆ เปนตน

ขณะนประเทศจน ญปน และเกาหล จบมอกนแลกเปลยนเทคโนโลยหวงสรางมาตรฐานรวม 4G แหงเอเชย โดยชคณสมบตเดน รบสงขอมล 100 เมกะบตตอวนาท พรอมเชอมตออนเทอรเนตความเรวสง โดยอาศยเทคโนโลยอนเทอรเนตโปรโตคอล เวอรชน 6 หรอ “ไอพว6” (IPv 6) ทประเทศญปนเปนผพฒนาขน เปนรายแรกและมแผนทจะผลกดนใหกลายเปนมาตรฐานระดบโลก จะเหนไดวาตอนนเหลาผประกอบการโทรศพทเคลอนท และนกพฒนาเรมตนตวกบเทคโนโลยใหมกนแลว และดเหมอนการแขงขนทเกดขนจะรนแรงกวา 3G มาก จนท าใหการเปลยนแปลงของเทคโนโลยโทรศพทเคล อนทครงน อาจจะไมใชการเปลยนแปลงแบบคอยเปนคอยไปอกแลว แตนาจะเปนลกษณะการเคลอนไหวแบบกาวกระโดด จนธรกจสอสารโทรคมนาคมอาจปรบตวไมทนกบการเปลยนแปลง

5. เทคโนโลยแหงอนาคต ขบเคลอนสงคมโลกยคใหม ! ยกษสฟา "ไอบเอม"

บรษทคอมพวเตอรและไอทระดบโลก เผยรายงานคาดการณการใชเทคโนโลยยคใหมพฒนาสงคมโลกในแงมมตาง ๆ ในอนาคตอก 5 ปนบจากน ทงดานพลงงาน การคมนาคม โครงสรางสาธารณปโภค งานวศวกรรม รวมทงการปกปองคมครองชวตและทรพยสน และรบมอภยธรรมชาต!

32

สยค "รถ" ไมงอกาซ-น ามน

ภายใน 2 ทศวรรษขางหนา มการคาดการณวาจะมรถยนตบนทองถนนทวโลกมากกวา 2,000 ลานคน ในขณะเดยวกน รถยนตรนประหยดพลงงานและรถยนตทใชพลงงานลกผสม หรอ "ไฮบรด" กจะมใชกนอยางแพรหลายมากขน เทคโนโลยใหม ๆ ทรองรบระบบขนสงมวลชนทใชพลงงานไฟฟา กจะมการพฒนาอยางกวางขวางเชนเดยวกน อยางไรกตาม ในสวนของการใชพลงงานอก 5 ปขางหนา คาดวารถยนต-รถประจ าทางจะไมตองพงพาการใชพลงงานจากน ามนและก๏าซอกตอไป เหตเพราะรถยนตอนาคตจะใชพลงงานจาก "แบตเตอร" ชนดใหม ซงรองรบการใชงานไดนานหลายวนหรอหลายเดอน กอนทจะมการชารจไฟอกครง ขนอยกบพฤตกรรมการขบรถวาใชงานบอยแคไหน ขณะนนกวทยาศาสตรก าลงออกแบบแบตเตอรชนดใหม ทท าใหรถยนตวงไดไกลถง 400-800 กโลเมตรตอการชารจไฟหนงครง เพมขนจากปจจบนทวงไดแค 80-160 กโลเมตร

โครงขายระบบสงไฟฟาอจฉรยะ (Smart Grid)

ตามเมองใหญจะชวยใหรถยนตสามารถชารจไฟในทสาธารณะ และแมกระทงใช "พลงงานทางเลอก" ทสามารถน ากลบมาใชใหม เชน พลงงานลม เพอชารจแบตเตอร โดยไมตองพงพาโรงไฟฟาทใชพลงงานจากถานหนอกตอไป วธน จะชวยใหแตละเมองสามารถลดปรมาณการปลอยก๏าซคารบอนสชนบรรยากาศ ควบคไปกบการลดมลภาวะทางเสยง เพราะเครองยนตไฟฟาเดนเงยบมาก

แบตเตอรแรงสง

นกวทยาศาสตรไอบเอมและองคกรพนธมตร ก าลงท างานรวมกนเพอปรบปรงแบตเตอรใหดขน โดยเนนหนกทเทคโนโลย "ลเธยมแอร" (Lithium Air) เพอใหแบตเตอรทใชขบเคลอนรถยนตและรถประจ าทาง สามารถเพมความหนาแนนของพลงงานไดมากถง 10 เทาเมอเทยบกบแบตเตอรลเธยมไอออน ซงใชในรถไฟฟาและรถไฮบรดในปจจบน เนองจากแบตเตอรรนใหมนจะมน าหนกเบากวา ปลอดภยกวา และราคาถกกวา ดงนน จงอาจเหน "รถยนตไฟฟาแบบ 4 ทนง" สามารถวงไดหลายรอยกโลเมตรตอการชารจไฟหนงครง และแทนทจะตองเตมน ามนทปมน ามน รถยนตเหลาน จะสามารถชารจไฟทบานโดยใชเตาเสยบปลกไฟรนใหม ความพยายามตอเรองดงกลาวตองอาศยความเชยวชาญของ ไอบเอมและองคกรพนธมตรผเชยวชาญในหลายๆ ดาน เชน ดานวสดศาสตร นาโนเทคโนโลย เคมสเขยว (Green Chemistry) และ ซเปอรคอมพวตง เปนตน

"พลงงานทางเลอก" ขบเคลอนรถ จะเรมมการใชพลงงานทางเลอกอน ๆ เชน พลงงานลม และพลงงานแสงอาทตย เพอขบเคลอน

รถยนตและรถประจ าทางแทนการใชก๏าซ นนหมายถง รถยนตทกคนภายในเมอง ตงแตรถประจ าทางไปจนถงรถเกบขยะ สามารถใช "เชอเพลง" จากพลงงานสวนเกนทไดมาจากแผงโซลารเซลล หรอพลงงานลม

33

ทกวนน ไอบเอมและทมงานสถาบนวจยเอดสน ประเทศเดนมารก ก าลงพฒนาโครงสรางพนฐานอจฉรยะ เพอรองรบการใชรถไฟฟาจ านวนมาก

ปจจบน ในเกาะบอรนโฮลม (Bornholm) ของประเทศเดนมารก มการใชงานพลงงานลม ดวยโครงสรางพนฐานดานพลงงานทใชพลงงานลมเปนสวนใหญ โดยทมงานไดสรางระบบทดสอบ เพอศกษาวาระบบพลงงานดงกลาวจะท างานอยางไรเมอรถไฟฟามจ านวนเพมมากขน

"อาคาร" มชวต ดวยจ านวนผคนทเขาพกอาศยและท างานตามอาคารสง ๆ ในเมองใหญเพมมากขนทกขณะ การสรางและพฒนาระบบใหกบอาคารตาง ๆ จงเกดขนดวยแนวคดทชาญฉลาด ปจจบนระบบตาง ๆ ทอยภายในตวอาคาร เชน ระบบปรบอากาศ ระบบประปา ระบบทอระบายน า ระบบไฟฟา ฯลฯ ตาง ท างานแยกสวนจากกน นอกเหนอจากนนในแตละป อาคารเหลานยงปลอยก๏าซคารบอนไดออกไซด (CO2) ออกสบรรยากาศมากกวารถยนตเสยอก ในอนาคต ระบบตาง ๆ ภายในอาคารจะท างานเชอมโยงประสานกนแบบ "รวมศนย" เทคโนโลยทเขามาชวยบรหารจดการส านกงาน อพารตเมนต บาน คลงสนคา และโรง งานทกประเภท จะท างานไดราวกบเปนสงมชวต ทสามารถรบรและตอบสนองมนษยไดอยางรวดเรว ทงน เพอปกปองผคนทพกอาศยหรอท างานภายในอาคารใหมความปลอดภย อกทงยงชวยประหยดทรพยากร และลดการปลอยก๏าซเรอนกระจกออกสช นบรรยากาศอกดวย

34

อาคารเกาจะไดรบการบรณะปรบปรง สวนอาคารสมยใหมจะไดรบการพฒนา ดวยระบบประหยดพลงงานทเชอมโยงอปกรณอเลกทรอนกสตาง ๆ ท างานเชอมโยงรวมกนไดอยางชาญฉลาด ทกสงภายในอาคาร ตงแตเรองอณหภม ไฟฟา การระบายอากาศ ไปจนถงการจดการระบบน า การจดการขยะ ระบบโทรคมนาคม และระบบรกษาความปลอดภย จะมการผนวกรวมเขาดวยกน เพอการบรหารจดการและควบคมทมประสทธภาพดยงขน "ระบบอจฉรยะ" ภายในอาคารจะชวยเตอนใหการซอมบ ารงอปกรณตาง ๆ สามารถท าไดกอนทจะเกดการช ารดเสยหาย และยงชวยใหหนวยฉกเฉนสามารถตอบสนองตอเหตการณตาง ๆ ไดอยางฉบไว อกทงเจาของและผใชงานภายในอาคาร ยงสามารถตรวจสอบระดบการใชพลงงานและการปลอยก๏าซคารบอนของอาคารไดในแบบเรยลไทม "เซนเซอร" หลายพนตวภายในอาคารจะควบคมตรวจสอบทกสงภายในอาคาร ตงแตความเคลอนไหวและอณหภม ไปจนถงความชน การเขาใชพนท และแสงสวาง อาคารตาง ๆ ไมไดเพยงอยรวมและท างานเกยวโยงกบธรรมชาต แตจะใชประโยชนจากธรรมชาตอยางเหมาะสมอกดวย

สดยอดเทคโนฯ รบมอภยคกคาม ภายใน 5 ปขางหนา เมองตาง ๆ จะสามารถปองกนอาชญากรรมและภยพบต ไดอยางมประสทธภาพดยงขน ดวยประโยชนจาก "เทคโนโลยขนสง" ทใชในการตรวจจบและคาดการณ เกยวกบภยคกคามและเหตฉกเฉนทอาจเกดขน ตวอยางเชน ปจจบน กรมต ารวจประจ าเมองเอดมอนตน ประเทศแคนาดา ใชเทคโนโลยการวเคราะหขอมลธรกจของไอบเอม เพอชวยลดจ านวนอาชญากรรม เพมประสทธภาพของการท างาน และความปลอดภยใหแกประชาชน ดวยการท างานรวมกนอยางใกลชด หนวยงานดงกลาวใชเทคโนโลย การวเคราะหขอมล เพอดขอมลทใกลเคยงเวลาจรง (เรยลไทม) และสงขอมลเรองอาชญากรรมใหแกต ารวจทก าลงออกตรวจตราดแลความสงบ

35

เรยบรอยโดยตรง หลงจากนน เจาหนาทจะสามารถใชขอมลดงกลาวเพอระบปญหา แนวโนมทเกยวของ และสถานทเกดอาชญากรรม เพอหาวธรบมอและแกไขปญหาไดทนทวงท นอกจากน หนวยงานดงกลาวยงสามารถประเมนผลและตรวจสอบระยะเวลาในการตอบสนองเมอไดรบการแจงเหต เชน ความลาชาในการจดสงเจาหนาทไปยงสถานทเกดเหต และระยะเวลา เดนทาง เพอระบปญหาทมผลกระทบตอเวลาทใชการตอบสนองโดยรวม

โซลชนการรกษาความสงบเรยบรอยโดยอาศยการคาดการณลวงหนา (Predictive Policing) เชน ระบบวเคราะหขอมลอาชญากรรม ไดรบการยอมรบเพมมากขนทวโลก เพราะเปนแนวทางใหม ทจะชวยใหผบงคบบญชา และเจาหนาทหนวยลาดตระเวนสามารถใชประโยชนจากขอมลประวตทเกยวกบเหตการณทเกดขนในอดต เชน การกระท าความผด การจบกม และบนทกการแจงเหตดวนเหตราย เพอระบแบบแผนและอตราการเกดอาชญากรรมไดอยางแมนย า เปนตน การเขาถงขอมลทเกยวของอยางรวดเรวนเอง ชวยใหต ารวจสามารถท างานไดชาญฉลาดมากขน และตดสนใจไดอยางทนทวงทเพอรบมออาชญากรรมทกรปแบบ "ดบเพลง" ไฮเทค หนวยดบเพลงแหงนครนวยอรก (FDNY) ไดไววางใจใหไอบเอม ชวยพฒนาระบบททนสมยส าหรบการเกบรวบรวมและใชขอมลรวมกนในแบบเรยลไทม เพอปองกนเหตเพลงไหม และคมครองเจาหนาทดบเพลง รวมถงเจาหนาทหนวยงานบรรเทาสาธารณภยอนๆ เมอมเหตเพลงไหมเกดขน ระบบวเคราะหขอมลและตรวจสอบอาคาร ของ FDNY จะใชเทคโนโลย "บสซเนส อนเทลลเจนซ " ประกอบกบการสราง "แบบจ าลองการคาดการณ" และระบบวเคราะหขอมลขนสง เพอคาดการณลวงหนาเกยวกบความเสยงของ "อคคภย" และชวยวเคราะหผลกระทบทอาจเกดขน ขณะเดยวกนกชวยปรบปรงกระบวนการทชวยลดความเสยง เชน การเกบรวบรวมและการเผยแพรขอมลเกยวกบการตรวจสอบอาคาร ใบอนญาต และการท าผดกฎหมายในรปแบบตาง ๆ เปนตน โครงการน ชวยปรบปรงการตดตอสอสาร การใชขอมลรวมกน และการประสานงานเกยวกบการตรวจสอบเพลงไหม และขอมลเกยวกบโครงสรางอาคาร/สถานทเกดเหต ภายในแผนกตางๆ ของ FDNY รวมทงระหวาง FDNY กบหนวยงานอนๆ ในนครนวยอรก เชน หนวยงานโยธา หนวยงานผงเมอง หนวยงานอนรกษสงแวดลอม และผรบเหมากอสราง เปนตน ระบบควบคม "อทกภย" อจฉรยะ ความเสยหายจากภยน าทวมใหญ หรออทกภย อาจกลายเปนอดต เพราะ เมองตาง ๆ ในอนาคตจะพฒนาระบบตรวจสอบและแจงเตอนเกยวกบ "เขอน" เพอกนน าทวม ซงครอบคลมระบบทท างานระยะไกลในแบบเรยลไทม เชน "เซนเซอรอจฉรยะ" จะถกตดตงบนเขอนกนน าทวมตลอดแนวชายฝงและแมน าล าคลอง เพอเกบรวบรวมขอมลจ านวนมหาศาลส าหรบการวเคราะหขอมลแบบเรยลไทม เพอชวยในการคาดการณและปองกนกอนทอทกภยจะเกดขน กวา 60 เปอรเซนตของประชากรโลก ทอาศยอยในเขตพนทชายฝงทะเลและทราบลมแมน า มความเสยงสงทจะประสบเหตอทกภยมากกวาผทอาศยอยในพนทภายใน เนองจากระดบ "น าทะเล" ทเพมสงขนและสภาพภมอากาศแปรปรวน ทงน ประชากรทอาศยอยในพนทราบลมแมน า เชน สหรฐอเมรกา สหราชอาณาจกร เนเธอรแลนด

36

เยอรมน และจน ในปจจบน ตองรบมอกบภยคกคามทเพมมากขนจากคลนพายซดฝง (Storm Surge), น าลนตลง และชวงเวลาทมฝนตกหนก "ศนยจดการน าระดบโลก " ซงตงอยทนครอมสเตอรดม เนเธอรแลนด ก าลงบกเบกการใชเซนเซอรเพอตรวจสอบสภาวะของ "เขอนกนน าทวม" ในแบบเรยลไทม ตลอด 24 ชวโมง ซงนบเปนครงแรกในโลกทมการด าเนนโครงการในลกษณะดงกลาว ลาสด นกวทยาศาสตรในโครงการดงกลาวทดลอง "พงเขอน กนน า " ภายใตการควบคมอยางใกลชดเพอวดคาในดานตาง ๆ ถง 32 ลานรายการ กจกรรมดงกลาวท าขนโดยครอบคลมการวดแรงดนน า อณหภม และความเคลอนไห ว และชวยเพมความสามารถในการคาดการณวา เขอนกนน าทวมจะสามารถรบแรงดนไดมากเทาใดกอนทจะพงทลาย ซงประโยชนทไดจากการทดลองดงกลาว จะชวยเพมประสทธภาพในการลดหรอปองกนความเสยหายจากเหตอทกภยในอนาคตได

แนวคดเทคโนโลยแหงอนาคต

คอมพวเตอรผสมกบโคมไฟตงโต๏ะ (Computer Table Lamp Concept)

จากรปภาพดานบน มองดแลวกยงไมแนใจวามนคออะไร? แตแททจรงมนเปนแนวคดคอมพวเตอรในอนาคต มองไปทดานบนจะเหนชองใสแผนซดรอม ควบคมการท างานดวยจอแสดงผลแบบสมพส และมพอรตเพอการเชอมตออปกรณตาง ๆ คอนเซปตของมนกคอเปน Media Center ทมทง เครองเลนดวด อลบมภาพ เครองเสยง ทว และอนเตอรเนต สามารถน าไปวางไวในหองรบแขก เพอใชเปนเฟอรนเจอรอกชนหนงในบานได

Samsung รวมกบ Teague น าเสนอเครองฉายภาพขนาดกระทดรด ออกแบบม าส าหรบการประชมทางไกลผานกลองวดโอ สามารถสงการผานโทรศพทเคลอนท และเทคโนโลย Laser Diode ฮารดแวรและซอฟตแวรถกออกแบบมาใหท างานไดหลายอยาง มการเชอมตอไรสาย และใชงานอเมล

37

เครองฉายภาพขนาดกระทดรด (Ultracompact Digital Projector)

กลองถายดวด (DVD Camcorder Concept)

กลองบนทกดวดถกออกแบบมาใหมขนาดเลก และมรปทรงทตางไปจากกลองถายวดโอในปจจบน ดวยรปทรงของมนท าใหสามารถปรบหมนเลนสกลองได 360 องศา นบเปนการปฏวตกลองถายวดโอครงใหญเลยทเดยว

เครองเลนเกมส Playstation 3

ออกแบบมาในรปทรงแทงสเหลยมโคงมน เนนวสดทท าเหมอนโลหะ ท าใหตวเครองดสวยเฉยบทเดยว

38

แนวคดรถยนตในอนาคตจากนสสน

ออกแบบมาส าหรบนกวทยาศาสตร นกธรณวทยา นกโบราณคด หรอนกผจญภย รถยนต "Nissan 4x4 Terranaut" คนนมหองโดยสารทรงกลม ทนงคนขบปรบหมนได 360 องศา นาเสยดายทเบาะส าหรบผโดยสารมเพยง 1 ทนงเทานน

Fujitsu Notebook Concept

ฟจตซไดจดแสดง Notebook Concept เครองนเมอปทแลวในงาน WPC Expo ฟงคชนหลกของมนอยทจอแสดงผลขนาดบาง และแปนพมพกบเม๏าสแบบสมผส

หนวยเกบความจ าพกพา The Inflating Flashbag

39

แนวคดนงายมากถาใสขอมลลงไปมนจะพองตวขนเหมอนเปาลมเขาไปในลกโบง เมอถายขอมลออกมา มนกจะแฟบลง The Inflating Flashbag ออกแบบโดย Dima Komissarov

Wrist PC of the Future

นมนคอคอมพวเตอรผสมกบนาฬกาขอมอ ตวเครองมน าหนก 7 ออนซ จอแสดงผล กวาง 2.8 นว เพมหนวยความจ าภายนอกดวย SD card slot รองรบการใชงาน GPS การเชอมตอ Wi-Fi, Bluetooth และ USB Port ใชไดกบระบบปฎบตการ Windows และ Linux ทมา siamphone.com

40

ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 2.1 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต

วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา หนวยเรยนรท 2.1 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1. อธบายส าคญของเทคโนโลย เทคโนโลยทมการพฒนาคณภาพชวตได 2. ยกตวอยางประเภทเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพ ชวตได 3. สามารถประเมนแนวโนมเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพ ชวตได

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา หนวยการเรยนรท 2.1 เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต 1. ความหมายของคณภาพชวต 2. บทบาทของเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต 3. ประเภทของเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต

เพอใหนกศกษามความรความเขาใจทเกยวของความหมาย ประเภทของเทคโนโลยทมตอการพฒนาคณภาพชวต

41

กจกรรมการเรยนการสอน ผสอน ผเรยน

1. บรรยายความหมายการพฒนาคณภาพชวต 2. บรรยายบทบาทของเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต 3. ใหนกศกษามการแสดงความคดเหนเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต

1. นกศกษารวมกนอภปรายกลม 2. ศกษาคนควาในหวขอ 2.1 ความหมายของคณภาพชวต 2.2 ประเภทของเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพ

ชวต 2.3 บทบาทของเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพ

ชวต 3. นกศกษาแสดงความเหนกบประเดนขางตน

ค าถาม/งาน 1. จากการคนควาในหวขอ เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพ ชวต

......................................................................................................... .......................................................

............................................................................................................................. ...................................

......................................... .......................................................................................................................

............................................................................................................................. ...................................

............................ .......................................................................................................... ......................... 2. ระดมความคดเหน ในประเดน เรอง ความจ าเปนของ เทคโนโลยทมการพฒนาคณภาพดงน ............................................................................................................................. ....................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................................... ....................................................... ............................................................................................................................. ................................................................. .................................................................. ........................................ ....

ขอก าหนดการสงงาน - สปดาหถดไปของการเรยน - หามคดลอกงานผอน

เอกสาร/เวบไซตอางอง - เอกสารประกอบการสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา - http://www.wikipedia.org - ศนย ITDS

42

ใบกจกรรมท 2.1

ชอกจกรรม ความจ าเปนของเทคโนโลยทมการพฒนาคณภาพ ชวต

วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท หนวยท 2.1 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต

ชอผรวมกจกรรม ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. อธบายส าคญของเทคโนโลยเทคโนโลยทมการพฒนาคณภาพชวตได 2. ยกตวอยางประเภทเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพ ชวตได 3. สามารถประเมนแนวโนมเทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพ ชวตได

ผลทคาดวาจะไดรบ นกศกษาสามารถเขาใจ และวเคราะห ความจ าเปนของเทคโนโลยทมการพฒนาคณภาพ

วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง 1. นกศกษาระดมความคดเหน 2. นกศกษาน าเสนอผลการระดมความคดและอภปรายรวมกน 3. นกศกษาและอาจารยสรปรวมกน

การด าเนนกจกรรม โตวาทเรองความจ าเปนของเทคโนโลยทมการพฒนาคณภาพ ชวต

เกณฑการประเมน รายการประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 1. การมสวนรวมในกจกรรม 2. การวเคราะหตรงประเดน 3. การน าเสนอผลการ

อภปราย

สรปผล 1. การมสวนรวมในกจกรรม 2. ผลงานทท าตามใบกจกรรม 3. คณธรรม จรยธรรม

43

ใบความร หนวยการเรยนรท 2.1

เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวต

คณภาพชวต หมายถง สภาวะความพรอมของบคคลทงในดานรางกาย จตใจ และดานอนๆ ทจ าเปนตอการด ารงชวตทจะสามารถสงผลใหเขาด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข กระทรวงศกษาธการไดใหความหมายของคณภาพชวตวา คณภาพชวต หมายถง ชวตทมสขภาพสมบรณทงรางกายและจตใจ สามารถปรบ ตวใหเขากบสภาวะแวดลอมและสงคมทตนอยไดอยางด ในขณะเดยวกนกสามารถด ารงชวตทเปนประโยชนใหตนเอง สงคม และประเทศชาตดวย

สงคมมนษยเปนสงคมทตองการความเจรญกาวหนา ตองการชอเสยง เกยรตยศ เงนทอง การยอมรบ จากวงสงคม และประสบความส าเรจในหนาทการงาน ซงไมมใครเลยจะสามารถปฎเสธไดวา ในแตละวนนน มนษยตองดนรนขวนขวาย ไขวควาหาสงทตนพง ปรารถนาเพอใหไดมา ดงนนการพฒนาคณภาพชวต จงเปนการพฒนาตนเองเพอใหมชวตความเปนอยทดขน ปรบปรงการด าเนนชวตใหสอดคลองและรอง รบกบการเปลยนแปลงทจะเกดขนในอนาคต

ปจจบนเทคโนโลยมบทบาอยางมากกบการพฒนาคณภาพชวต สามารถแบงออกไดเปน 4 มตดงตอไปน 1. เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวตทางดานรางกาย ไดแก การใชเทคโนโลยในการรกษาสขภาพ ชดตรวจโรคตางๆ เชน ชดตรวจเบาหวาน นวตกรรมและเทคโนโลยดานอาหาร เชน อาหารเสรมตาง ๆ เพอใหไดรบสารอาหารครบ 5 หม เพอสขภาพรางกายทแขงแรงสมบรณ เปนตน 2. เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวตทางดานอารมณ เปนการสรางเสรมสขภาพจตทด รจกควบคมอารมณ หรอเทคโนโลยในการสงเส รมกจกรรมสนทนาการ เชน เทคโนโลยดนตร ภาพยนต เปนตน 3. เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวตทางดานสงคม พบวาสงคมในปจจบนมการด ารงชวต ทสลบซบซอนมากขน จากความกาวหนาของ เทคโนโลยสารสนเทศ อนเปนการผสมผสาน 4 ศาสตร เขาดวยกนไดแก อเลกทรอนกส คอมพวเตอร โทรคมนาคม และขาวสาร (Electronics, Computer, Telecommunication and Information หรอเรยกยอวา ECTI) ท าใหสงคมโลก สามารถสอสารกนไดทกแหงทวโลกอยางรวดเรว สามารถรบรขาวสาร ความเคลอนไหว ตาง ๆ ไดพรอมกน สามารถบรหารจดการ และตดสนใจไดทกเวลา การลงทนคาขาย และธรกรรม การเงน กสามารถท าไดอยางรวดเรว 4. เทคโนโลยกบการพฒนาคณภาพชวตทางดานสตปญญา ตวอยางเชน เทคโนโลยการสอสาร ชวยใหบคลากรสามารถเขาถงความรตางๆ ไดงายขน สะดวกขน รวมทงสามารถตดตอสอสารกบผเช ยวชาญในสาขาตางๆ คนหาขอมล สารสนเทศและความรทตองการไดผานทางเครอขายอนเทอรเนต เปนตน

โดยสรปเทคโนโลยเกยวของกบการปรบปรงคณภาพชวตดาน อาท เชน • เพมประสทธภาพในการด าเนนชวต และการท างาน – เครองอ านวยความสะดวกตางๆในชวตประจ าวน – ระบบอตโนมตชวยการท างานใหรวดเรวขน และผดพลาดนอยลง • แกปญหาทมอยในปจจบน – การขาดแคลนทรพยากร น า อาหาร อากาศ (มลพษ) และการขาดแคลนพลงงาน – การชดเชยความความสามารถในการใชชวตปกตทขาดไปเนองจากความพการ • ปองกนปญหาทก าลงจะเกดขน หรอทคาดวาจะเกดขนในอนาคต

การรบมอกบปญหาภาวะโลกรอน ระบบเตอนภยพบต

44

แผนการเรยนประจ าหนวยเรยนรท 2.2

เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาสงคม วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา หนวยเรยนรท 2.2 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาสงคม จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

วตถประสงคเชงพฤตกรรม 1. นกศกษาสามารถอธบายความหมายและความส าคญของสงคม วฒนธรรม เทคโนโลย และการ

พฒนา 2. นกศกษาสามารถอธบายความสมพนธของววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย 3. นกศกษาสามารถวเคราะหผลกระทบของการพฒนาเทคโนโลยทมตอสงคมทงดานบวกและดานลบ 4. นกศกษาสามารถระบแนวทางปองกนและแกไขปญหาทางสงคมทเกดจากการพฒนาเทคโนโลย

เนอหา/แนวคดหลก เนอหา แนวคด

ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา หนวยการเรยนรท 2.2 เทคโนโลยกบการพฒนาสงคม 1. ความหมายและประเภทของสงคม วฒนธรรม เทคโนโลยและการพฒนา 2. องคประกอบของสงคม ประเภทของวฒนธรรม ลกษณะของเทคโนโลย และสาเหตของการเปลยน แปลงทางสงคม 3. ความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย 4. ผลกระทบของความกาวหนาทางเทคโนโลยทมตอสงคม

ความส าคญของสงคม วฒนธรรม เทคโนโลยและการพฒนา สงคม วฒนธรรม และเทคโนโลยมความสมพนธซงกนและกน ววฒนาการทางเทคโนโลย มอทธพลตอววฒนาการทางสงคม เทคโนโลยมผลกระทบตอสงคมทงทางตรงและทางออม ทงทางบวกและทางลบ

45

กจกรรมการเรยนการสอน

ผสอน ผเรยน 1. บรรยายความหมายของสงคม วฒนธรรม เทคโน โลยและการพฒนา พรอมอธบายองคประกอบของสงคม ประเภทของวฒนธรรม ลกษณะของเทคโนโลยและสาเหตของการเปลยนแปลงทางสงคม รวมทงความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย 2. มอบหมายให ผเรยนท ากจกรรมในใบกจกรรมท 4 (20 นาท) 3. อภปรายผลในใบกจกรรมโดยใหผเรยนมสวนรวม (10 นาท) 4. บรรยายผลกระทบของความกาว หนาทางเทค โนโลยทมตอสงคม 5. บรรยายสรปเนอหาบทเรยนหวขอเทคโนโลยกบการพฒนาสงคม พรอมเปดโอกาสใหนกศกษาไดซกถามและตอบขอซกถามนน ๆ

1. ฟงการบรรยาย และการอธบาย พรอมทงจดบนทกเนอหาของการบรรยาย/อธบาย 2. ท ากจกรรมในใบกจกรรมท 4 3. รวมอภปรายผลในใบกจกรรม 4. ฟงการบรรยายพรอมทงจดบนทกเนอหาของการบรรยาย 5. ฟงการบรรยาย พรอมซกถามประเดนขอสงสย จดบนทกและเขยนสรปความคดเหนเกยวกบเทคโนโลยกบการพฒนาสงคมโดยภาพรวมในหวขอท 7 ของใบกจกรรมและสงใบกจกรรม

ค าถาม / ใบงาน ใบกจกรรมท 2.2

ขอก าหนดการสงงาน 1) งานเดยวหลงฟงการบรรยายชวงแรก 2) ท างานดวยตนเอง หากพบวามการคดลอกจากผอนจะไมตรวจใหคะแนน

เอกสาร/เวบไซตอางอง ใบความร หนวยเรยนรท 2.2 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาสงคม

46

ใบกจกรรมท 2.2

ชอกจกรรม “การวเคราะหผลกระทบของการพฒนาเทคโนโลยทมตอสงคม ” วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 2 หนวยการเรยนรท 2.2 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาสงคม ชอผท ากจกรรม ชอ.................... ........................... รหส.................................. ..สาขาวชา.............................................

จดประสงคเชงพฤตกรรม นกศกษาสามารถวเคราะหผลกระทบของการพฒนาเทคโนโลยทมตอสงคมทงทางตรงและทางออม ทงทางบวกและทางลบ

ผลทคาดวาจะไดรบ นกศกษามความรความเขาใจเกยวกบสงคม วฒนธรรม เทคโนโลย การพฒนาและความสมพนธระวางการพฒนาเทคโนโลยกบการพฒนาสงคม รวมทงปจจยทท าใหสงคมและวฒนธรรมเกดการเปลยนแปลงทงทางบวกและทางลบ ทงทางตรงและทางออม

วธการด าเนนงาน 1. ใหนกศกษาเลอกผลตภณฑทเปนเครองไมใชสอยในชวตประจ าวน 1 ชนด 2. วเคราะหขอด และขอเสยของผลตภณฑดงกลาวทมตอตนเองและสงคมโดยรวม 3. บนทกขอดและขอเสยของผลตภณฑดงกลาวในตารางบนทกผลการวเคราะหพรอมแสดงความ

คดเหนเชงเปรยบเทยบ (20 นาท) 4. ตารางบนทกผลการวเคราะห

ผลตภณฑทเลอก…………………………………………………………………

ขอด ขอเสย

1. ………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. 2. ………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. 3. ………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………….

1. ………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. 2. ………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. 3. ………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………….

47

5. วเคราะหและแสดงความคดเหนเชงเปรยบเทยบขอดและขอเสยวาสงใดมมากกวากน (โดยอาจพจารณาจากผลกระทบวาหากมหรอไมมผลตภณฑดงกลาวจะสงผลกระทบอยางไรบาง ) .......................................................................................... ....................................................... ........................... ........................................................................................... .......................................................... ....................... ........................................................................................... .................................................................... ............. ................................................................................... ............................................................................... .......... ......................................................................................... ......................................................................... .......... 6. อภปรายผลการวเคราะหขอด/ขอเสยรวมกนในชนเรยน (10 นาท) 7. สรปความคดเหนเกยวกบเทคโนโลยกบการพฒนาสงคมโดยภาพรวมหลงฟงการบรรยายและสงใบกจกรรม ............................................................................................. ................................................................................ ............................................................................................................................. ................................................ .............................................................................................................................. ............................................... ................................................................................... ................................................................................ .......... เกณฑการประเมน (รวมทงสน 10 คะแนน)

รายการประเมน ระดบคะแนน

ดมาก (2 คะแนน)

ด (1.5 คะแนน)

พอใช (1 คะแนน)

ปรบปรง (0 คะแนน)

1. ทกษะการวเคราะหขอดและขอเสย

2. ทกษะการวเคราะหเชงเปรยบเทยบ

3. การมสวนรวมในการอภปราย (ส าหรบผทมสวนรวมในการอภปรายและ/หรอตอบขอซกถาม)

4. การสรปความคดเหนในภาพรวมเกยวกบเทคโนโลยกบการพฒนาสงคม

5. คณธรรมและจรยธรรม

สรปผล 1.……………………………………………………………………………………………..……………………………………………………….. ...................................................................................... .................. ..................................................................... 2. ……………………………………………………………………………………..………………………………………………………………. ........................................................................................................... ................ ..................................................

48

ใบความร หนวยการเรยนรท 2.2

เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาสงคม 1. ความหมายของสงคม พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน (2542 ) ใหความหมายวา สงคมคอคนจ านวนหนงทมความสมพนธตอเนองกนตามระเบยบ กฎเกณฑ โดยมวตถประสงครวมกน เสถยร โกเศศ (2515) อธบายสงคม หรอ Society วา คอมนษยทรวมกนอยเปนหมคณะ ททงหญงและชายตงภมล าเนาเปนหลกแหลง ณ ทใดทหนงเปนประจ าเปนเวลานานตามสมควร จนพอจะเรยนรและปรบปรงตนเองแตละคนได และประกอบการงานเขากนได มความสนใจรวมกนในสงอนเปนมลฐา นแหงชวต มการครองชพและความปลอดภยทางรางกาย เปนหนวยหนงของสวนรวมมนษยทรวมกนเปนหมคณะ โทมส ฟอรด เฮาวท Thomas Ford Hoult (1969 อางถงในสพศวง ธรรมนนทา 2540 :29) กลาววา สงคม คอคนทอยรวมกนเปนกลมและมความสมพนธตอกน ทางสงคม กลมมความเปนอสระ และสามารถด ารงอยอยางถาวร ประกอบดวยลกษณะพเศษ ดงน 1) มดนแดน 2) ประกอบดวยบคคลทกเพศ ทกวย และ 3) มวถชวตหรอวฒนธรรมทมลกษณะเปนของตนเองโดยเฉพาะ เจมส แซนเดน (James Zanden, 1990) กลาววา สงคมคอกลมค นทอาศยอยในอาณาบรเวณเดยวกนและรวมใชวฒนธรรมเดยวกน จากค านยามขางตน พอจะสรปไดวาสงคม คอผคนจ านวนหนงทอาศยอยรวมกนเปนหมคณะอยางตอเนองเปนเวลานานหลายชวอาย ในอาณาบรเวณเดยวกน และมความสมพนธตอกนทางสงคมตามระเบยบ กฎเกณฑ เพอความผาสกในการด ารงชวต จนเกดเปนวฒนธรรมทใชรวมกน 2. องคประกอบของสงคม จากค านยามเบองตน สพศวง ธรรมนนทา (2540) แสดงองคประกอบของสงคมไว 4 ประการไดแก 1. กลมคน (groups) หมายถง ผคนทรวมตวกนตงแต 2 คน อาจรวมกนเปนกลมพ วกเพยงกลมเดยวหรอมากกวา 2. สถานท (space) หมายถง อาณาบรเวณหรอดนแดนทผคนเหลานไดมาอาศยอยรวมกน ซงเปนอาณาบรเวณของพวกเขา 3. ชวงเวลา (time) หมายถง ชวงเวลาทยาวนานและมความตอเนองจากการทผคนเหลานนไดมาอาศยอยรวมกน สบสายเหลาพวกเผาพนธหลายชวอายคน 4. ความสมพนธทางสงคม (social relations) เกดจากการทผคนเหลานนไดมการตดตอเกยวของกน ดวยความปรารถนาและประโยชนรวมกน จนสามารถรวมกนสรางระบบความสมพนธทสนองความตองการและเกดประโยชนตอกน จงไดเผยแพรและถายทอดรปแบบความสมพนธนน ๆ ไปสกลมพวก แลวรวมปฏบตอยางเปนกลมพวกเดยวกน ซงเรยกวา วฒนธรรมในสงคมนน 3. ความหมายของวฒนธรรม พระราชบญญตวฒนธรรมแหงชาต พ.ศ. 2485 ไดใหความหมายของวฒนธรรมวาหมายถงลกษณะแสดงถงความเจรญงอก งาม ความเปนระเบยบ ความกลมกลนกาวหนาของชาตและศลธรรมอนดงามของประชาชน

49

พระยาอนมานราชธน (อางถงใน สพศวง ธรรมนนทา 2540 : 41) อธบายวา วฒนธรรมคอ สงทมนษยเปลยนแปลง ปรบปรงหรอผลตขน เพอความเจรญงอกงามในวถชวตของมนษยในสวนรวมทถ ายทอด กนได เลยนแบบกนได เอาอยางกนได ขบวน พลตร (2530) สรปวฒนธรรมตามความหมายทางสงคมวาวฒนธรรมเปนศพททางวชาการ (Technical Vocabulary) ซงหมายถงวถการด าเนนชวต กระสวนแหงพฤตกรรมและบรรดาผลงานทงมวลทมนษยไดสรางขน ตลอดจนความคด ความเชอและความรสงตาง ๆ เหลานเกดจากการเรยนร การสรางสมของมนษยและสามารถถายทอดกนไดจากสงคมหนงไปยงอกสงคมหนง จากรนสรนตอไป 4. ประเภทของวฒนธรรม เปนทยอมรบกนโดยทวไปวา วฒนธรรมสามารถแบงออกเปน 2 ประเภทหลก ๆ ไดแก วฒน ธรรมทเปนวตถ และวฒนธรรมทไมใชวตถ ดงรายละเอยดตอไปน วฒนธรรมทเปนวตถ (Material Culture) ไดแก สงประดษฐทมนษยไดคดคนสรางขน อาท อาคารบานเรอน เครองใชในครวเรอน โทรทศน คอมพวเตอร เปนตน วฒนธรรมทไมใชวตถ (Nonmaterial Culture) ไดแก ความคด ความเชอ แบบแผนในการด าเนนชวต กระบวนการตาง ๆ ฯลฯ 5. ความหมายของเทคโนโลย มณจนทร และคณะ (2543) อธบายวาเทคโนโลยคอกระบวนการ หรอวธการ และเครองมอทน ามาจากความรทางวทยาศาสตรและศาสตรอน ๆ มาผสมผสานหรอใชงาน เพอใหเกดประโยชนตอมนษย จงมประโยชนและเหมาะสมเฉพาะเวลาและสถานท 6. ลกษณะของเทคโนโลย เทคโนโลยแบงออกเปน 2 ลกษณะ ไดแก ฮารดแวร (Hardware) หมายถง เทคโนโลยทจบตองไดในรปของวสดอปกรณหรอเครองมอตาง ๆ ซอฟตแวร (Software) หมายถง เทคโนโลยในรปของวธการ กระบวนการตาง ๆ ความรและการฝมอ ตวอยางเชน เทคโนโลยในการบ าบดน าเสยทปนเปอนจากคราบน ามน ฮารดแวร คอตวถงบ าบด ซงตองออกแบบมาใหพอดกบปรมาณน าทงในแตละวน ขณะทซอฟแวรคอวธการหรอขนตอนในการบ าบด เ ชน การเตมแบคทเรยทมประสทธภาพในการบ าบดน ามน รวมทงตองมอาหารเพอใหแบคทเรยมชวตอยได ระยะหนง เปนตน (มณจนทร และคณะ. 2543) 7. ความหมายของการพฒนา สนธยา พลศร (2547) ใหความหมายของค าวาการพฒนาไวดงน การพฒนา โดยความหม ายจากรปศพท หมายถง การเปลยนแปลงสงใดสงหนงใหเกดความเจรญเตบโตงอกงาม และดขนจนเปนทพงพอใจ ในขณะทความหมายโดยทวไปหมายถง การเปลยนแปลงสงใดสงหนงใหคณภาพดขนกวาเดม และความหมายของการพฒนาทางเทคโนโลยหมายถงการเปลยนแปลงระบบอตสา หกรรม และการผลตดวยเทคโนโลยททนสมย ดวยนกวทยาศาสตรและนกประดษฐท าใหสงคมเปลยนแปลงจากสงคมประเพณนยม เปนสงคมสมยใหมททนสมย หรอการพฒนาคอการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมของมนษยดวยเทคโนโลยนนเอง

50

8. สาเหตของการเปลยนแปลงทางสงคม แมคไอเ วอรและเพจ (Mac Iver and Page อางถงในขบวน พลตร 2530 :23) แบงประเภทของสาเหตของการเปลยนแปลงของสงคมไว 4 ประเภท ดงน

1. ปจจยทางกายภาพหรอทางภมศาสตร การเปลยนแปลงทางภมศาสตรเปนการเปลยนแปลงกายภาพทางธรรมชาตทสงผลกระทบตอการ

ด ารงชวตของมนษยโดยตรง โดยมนษยตองปรบตวใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทางภมศาสตรทเปลยนแปลงไปตามเหต ปจจยและกาลเวลา

2. ปจจยทางชววทยา การเปลยนแปลงทางชววทยาเกดขนเสมอในทกตวบคคล เปนการเปลยนแปลงภายในรางกายท

เกดขนตามธรรมชาต แตไมไดเปนปจจยทกอใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคมโดยตรง หากเปนเพยงตวเสรมหรอเปนก าลงหนนภายในตวบคคลซงตวบคคลนนจะเปนผทกอใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคมอกตอหนง

3. ปจจยทางวฒนธรรม วฒนธรรมเปนปจจยก าหนดและเปนสภาพพนฐานอยางหนงของการเปลยนแปลงทางสงคม

วฒนธรรมซงถอเปนมรดกทางสงคม ไมวาจะเปนทเปนวฒนธรรมทเปนวตถ หรอวฒนธรรมทไมใชวตถ ยอมมการเปลยนแปลงไปตามกาลสมย วฒนธรรมของคนยคโบราณยอมแตกตางกบวฒนธรรมของคนยคปจจบน

4. ปจจยทางเทคโนโลย ความเจรญกาวหนาของศลปวทยาการตาง ๆ มนษยไดน ามาป ระยกตและสรางสรรคสงอ านวย

ความสะดวกและพฒนาการดานตาง ๆ อยางตอเนอง การเปลยนแปลงทเกดขนในปจจบนลวนเกดจากผลผลตทางเทคโนโลยไมวาจะเปนการประดษฐเครองมอ เครองใช สงอ านวยความสะดวก เครองจกรกล อาท การพฒนาวธการท าการเกษตรแผ นใหม โดยใชเครองทนแรง การใชปย การพฒนาพนธขาวทมคณภาพ เปนตน รวมทงการพฒนาดานการสอสาร การขนสง และการคมนาคม ลวนแลวแตท าใหเกดการเปลยนแปลงดานความสมพนธระหวางมนษยทงสน สงผลใหวถการด ารงชวตของมนษยเปลยนแปลงไป ซงนบวาปจจยทางเทคโนโลยเปนอกปจจยส าคญทเปนสาเหตของการเปลยนแปลงทางสงคมตลอดระยะเวลาอยางตอเนองและมผลใหเกดการเปลยนแปลงทางวฒนธรรมตามมาในทสด 9. ความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย จากค านยามความหมาย องคประกอบ ลกษณะ และประเภทของสงคม วฒนธรรม เทคโนโลย และการพฒนารวมถงสาเหตของการเปลยนแปลงทางสงคมทกลาวไวขางตน จะเหนไดวา เทคโนโลยมอทธพลอยางสงตอการพฒนาสงคม ตอวถชวตของคนในสงคมตลอดจนสงผลอยางมากใหสงคมเกดการเปลยนแปลง ตารา งตอไปนเปนตารางซงประมวลจากทฤษฏทหลากหลายของนกมานษยวทยา และนกสงคมวทยาโดยแสดงความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย ซงมความสมพนธกนอยางยงโดยอาจกลาวไดวา เทคโนโลยเปนเสมอนตวแปรตน ในขณะทสงคมเปนเสมอนตวแป รตามโดยเทคโนโลยมอทธพลตอชวตความเปนอยของผคนในแตละยคสมยจากอดตจวบจนปจจบน

51

ตารางแสดงความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย สงคมดงเดม (Primitive Society) ระยะเวลา:กวาหมนปขนไป ภาษา : ภาษาพดภาษาเดยวกนม วฒน ธรรมเดยวกน

เลยงชพ : ลาสตว จบปลา หาของปายงไมรจกการเพาะปลกพช

ทอยอาศย : ในธรรมชาตดบ (Raw Nature) ปาดงพงไพร ถ า รมทะเล

ระดบเทคโนโลย : เครองมอท าจากหน ไม และกระดก

ประชากร : สงคมเลกมาก 50-200 คน หรอประมาณ 8-10 ครอบครว กระจดกระจายทกภมภาค

ยคกอนประ วตศาสตร (Pre-historic Period) ภาษา : ยงไมมลายลกษณอกษรขนใช

เลยงชพ : ด ารงชวตอยางเรยบงาย มเพยงปจจย 4 เปนพนฐาน

ระดบเทคโนโลย : ขวาน หอก แผน อฐ ส าหรบกอสราง หมอดนเผา

ยคบรรพกาล แบงเปน 3 ยค ไดแก 1. สงคมยคหนหรอสงคมปา (Savagery) หรอเกบของปา ลาสตว (hunting and gathering)

เลยงชพ : ลาสตว จบปลา เกบของปา

ทอยอาศย : ปาดงพงไพร

ระดบเทคโนโลย : พฒนาเครองมอเครองใชจากหน ดน และไมจากธรรมชาต

ประชากร : อยรวมกนเปนกลมเลกๆ เชน มนษยโครมนยอง และนอน เดรธาลในยโรปและมนษย ปกกงของประเทศจน

ยคหน (Stone age) เปนยคแรกของมนษยทมการใชเครองมอซ งท ามาจากหนทงสน โดยยคหนสามารถแบงออกเปน 3 ระยะไดแก 1. ระยะ Paleolithic หรอ Old Stone Age เปนชวงเวลาทยาวนานมากของ ยคหน โดยเรมขนเมอประมาณ 2 ลานปทผานมาและสนสดลงเมอประมาณ 13,000 ปกอนครสตศกราช มนษยยคนน ากรวดหนมาท าเป นเครองมอเครองใชในครวเรอน พบหลกฐานมนษยโครมนยอง(Cro-Magnon) ในทวปยโรป 2. ระยะ Mesolithic หรอ Middle Stone Age gปนชวงหลง 13,000 ปกอนครสตศกราช ระยะนมความอดมสมบรณของอาหาร เพมมากขน 3. ระยะ Neolithic หรอ New Stone Age ระยะนเรมขน 8,000ปกอนครสตศกราช มนษยยคนเรมน าสงคมเกษตรกรรมเขามาใชในชวตประจ าวน

52

ตารางแสดงความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย (ตอ) สงคมไรนาหรอสงคมชาวนา (Peasant Society) ระยะเวลา : เกอบหมนปมาแลว เกดขน หลงการปฏวตทางเกษตรกรรม ครงท 1

เลยงชพ : ปลกพช เลยงสตว

ทอยอาศย : ตงหมบาน (Village)

เศรษฐกจ : แบบไรนา มการแลกเปลยน สนคาระหวางหมบาน มตลาด

ระดบเทคโนโลย : มการประดษฐเครองมอ เครองใช มการจกสารทอผา เครอง ปนดนเผา

ประชากร : เพมขนอยางรวดเรว

การปกครอง : มการจดตงสงคมแบบ รฐนคร (City-State) มประเทศชาต

2. สงคมบาน (barbarism) หรอ สงคมกาวสเกษตรกรรม (horticulture Society) ระยะเวลา : 4000 ป กอนครสตศกราช เลยงชพ : ลาสตว เกบของปา สามารถ สรางอาหารเองจากการเพาะปลก มไฟใช ทอยอาศย : หมบาน มการปกครอง iะหวางหวหนาหมบานกบลกบาน ระดบเทคโนโลย : ยงไมมเครองมอโลหะ

3. สงคมเกษตรกรรม (agrain societry) เลยงชพ : เรมววฒนาการเปนสงคม เกษตรกรรมมระบบชลประทาน มระบบฟารมเลยงสตว เศรษฐกจ :มการแลกเปลยนหรอคาขาย ผลผลต ระดบเทคโนโลย : มการผลตงานหตถกรรม การปกครอง : การปกครองแบบขนนางเรมปรากฏชด

ยคทองส ารด (Bronze age) เปนยคทเรมขนประมาณ 3,000 ป กอนครสตศกราช และสนสดเมอประมาณ 1,000 ป กอนครสตศกราช เครองมอทท าจากทองส ารด เรมมขนครงแรกในแถบตะวนออกกลาง และในทวปยโรปเรมทประเทศกรก ในทวปเอเชยเรมทประเทศจนเมอปร ะมาณ 1 , 800 ป กอนครสตศกราชสวนในทวอเมรกาเรมขนเมอ 1,000 ปกอนครสตศกราช สวนในประเทศไทยคนพบวตถโบราณทท าดวยส ารดท อ.บานเชยง จ.สกลนคร

53

ตารางแสดงความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย (ตอ) ยคประวตศาสตร (Historic Period)

ภาษา: มการประดษฐตวอกษรขนใช

ทอยอาศย : มการสรางบานเรอน ถนนหนทาง

ระดบเทคโนโลย : มการกอสรางพระมด มมม ปฏทน

สงคมเมองหรอสงคมอารยธรรม (Civilization) ภาษา :มการประดษฐอกษรรนแร กทเปน อกษรภาพ

การปกครอง : มการรวมกลมเผาพนธ เชอชาต เรมมแบบแผน ในการปกครอง สามารถแบงเปน 3 ยค ตามล าดบววฒนาการ ดงน 1. สงคมโบราณ (Ancient Society) ตวอยางระบบความสมพนธทางสงคม ไดแก สงคมกรกและโรมน สง คมอนเดยกบระบบวรรณะ และสงคมแบบกระจายอ านาจอยางระบบชลประทาน อาท สงคมอยปตโบราณ เมโสโปเตเมย เปนตน 2 . สงคมศกดนาในยโรป ( Feudal Society) เชน สงคมองกฤษ ซงถอเปนสงคมศกดนาในยโรปสมยกลาง

ยคเหลก (Iron age) เปนยคทมการน าเหลก เขามาใชเปนเครองมอวสด อปกรณ และอาวธยทโธปกรณ มการสรางเตาเผาซงมประสทธภาพสงในการหลอมโลหะ โลหะเหลกใชกนอยางแพรหลายในชวง 500 ปกอนครสตศกราช

54

ตารางแสดงความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย (ตอ) สงคมสมยใหม (Modern Society) ระยะเวลา : ประมาณ 200 ปทผานมา เกดขนหลงการปฏวตอตสาหกรรม (Industrial Revolution) ในทวปยโรป จนถงปจจบน

เลยงชพ: การอตสาหกรรม ตอมาไดมการ ปฏบตทางเกษตรกรรมครงท 2 คอการน าเอ าวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาพฒนาการเกษตร

ทอยอาศย : ผคนอาศยตามเมองตาง ๆมากกวาชนบท

เศรษฐกจ : ในเมองผคนประกอบอาชพ รบจาง ไดเงนเดอน ในชนบท ผคนประกอบอาชพเกษตรกรรม

ระดบเทคโนโลย : พลงไอน า และไฟฟา ฯลฯ เรอยมาจนถง พลงงานนวเคลยร

ยคการปฏวตอตสาหกรรม (Industrial Revolution) ระยะเวลา : ตงแตปลายศตวรรษท 16 (ค.ศ.1698) เปนตนมาจนถงปจจบน

ระดบเทคโนโลย: มการประดษฐเครองจกร ไอน าเปนพลงงานครงแรก หลงจากนนกมการประดษฐสงอน ๆ ตามมาจนถงปจจบนซง F.Luthans (1973 อางถงในณรงค เสงประชา 2532 :133 ) แบงววฒนาการของเทคโนโลยเปน 5 ขนตอนดงน

3 . สงคมชนชน (Economic Class Society) หรอ สงคมอตสาหกรรม (Industrial Society) เมอองกฤษขยายตวทางการค าและพาณชย ระบบสงคมจงมลกษณะยดหยนมากขน การเลอนระดบชนชนของครอบครว ก าหนดตามความสามารถ ความมงคงและงานอาชพ ระบบศกดนาคอย ๆ เปลยนมาเปนระบบชนชน (Class System) ทละนอยอนมสาเหตมาจากการปฏวตอตสาหกรรมจนแยกไดเปน 2 ชนชน คอ นายท นกบแรงงาน และมกเกดการตอสของชนชนทง 2 (Conflict materialism) เนองจากชนชนแรงงานมกถกเอาเปรยบจนในทสดมการเสนอแนวปฏบตทางสงคมดวยการกระจายผลประโยชนอยางเทาเทยมกนเรยกวาสงคมประชาธปไตย (Democratic Society) คอชนในสงคมพงมสทธและเสรภาพเทาเทยมกน

ยคการปฏวตอตสาหกรรม (Industrial Revolution) เรมตนทประเทศองกฤษในชวงระหวางป ค.ศ.1790-1830 โดยในชวงแรกพฒนามาจากเกษตรแบบชนบท จนกลายเปนการเกษตรแบบเมองและกลายเปนอตสาหกรรมการผลตในทสด อตสาหกรรมในองกฤษแหงแรกเปนอตสาหกรรมสงทอในป ค.ศ. 1740 ตอมา James Watt จากประเทศ Scotland ไดผลตเครองจกรไอน า (Condensing steam engine) ขนในป ค .ศ .1765 สงผลใหการอตสาหกรรมแพรหลายไปยงหลายประเทศทวโลก นบเปนจดเปลยนครงส าคญของววฒนาการของเทคโนโลย

55

ตารางแสดงความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย (ตอ) ประชากร : เพมขนอยางรวดเรว(Exponential Rate)

การปกครอง : มการจดตงถงเลอกตง รฐบาล มเมองหลวง

1 .การฝมอ (Handicrafts) :เครองมอเครองใชประเภท จอบ เสยม ภาชนะ ดนเผา 2. เคร องจกรกล (Mechanization) : เครองจกรไอน า เครองยนตกลไกลแบบอน ๆ 3 . การผลตระบบโรงงาน ( Mass Production) : การผลตผลตภณฑจ านวนมากโดยเครองจกรซงควบคมโดยมนษย 4. การใชเครองอตโนมต (Automation) : ใชเครองอตโนมตควบคมเครองจกรแทนแรงงานมนษย 5. เครองสมองกล (Cybernation): ใชเครองค านวณสมองกล เครองคอมพวเตอรมาท างานแทนสมองมนษย

ยคศตวรรษท 20 (The 20th Century) เปนยคท เทคโนโลยมความเจรญกาวหนาอยางรวดเรว กระบวนการตาง ๆ ทน าไปสความเจรญกาวหนาแบงเปน 4 ขนตอนดงน 1 . ความเขาใจพนฐาน ( Basic information) เนองจากมเทคโนโลยทเปนเสมอนเครองมอหรอเครองทนแรงเปนอปกรณในการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย อาท คอมพวเตอร เทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร สงผลใหงานดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยมการพฒนาไดอยางรวดเรว 2 . การใหความรดานเทคนค (Technical education) การพฒนาเทคโนโลยจะกาวหนาจ าเปนตองมการใหการศกษาพนฐานแกประชาชน ในประเทศทมการพฒนาเทคโนโลยสง อาท สหรฐอเมรกา มนโยบายเนนการใหความรและการศกษาดานเทคโนโลยแกประชาชน อยางตอเน องและทวถง จนกลายเปนมหาอ านาจทางเทคโนโลยในทสด

56

ตารางแสดงความสมพนธระหวางววฒนาการของสงคมกบววฒนาการของเทคโนโลย (ตอ) (ทมา : ขบวน พลตร 2530 : 29-34)

(ทมา : ณรงค เสงประชา 2532 : 132-133)

(ทมา : สพศวง ธรรมนนทา 2540 : 33-37)

3 . การประเมนดานเทคโนโลย (Assessment of technology) เปนตวขบเคลอนทส าคญ ในบางกรณเทคโนโลยบางประเภทสงผลกระทบดานลบดวย(อาท สาร DDT สาร CFC ฯลฯ ) จงมความจ าเปนตองประเมนผลดานเทคโนโลยค วบคไปกบการพฒนาเพอปรบปรงแกไขใหเทคโนโลยมความเหมาะสมยงขนเพอการพฒนาอยางยงยน 4. อนาคตของเทคโนโลย (Outlook of technology) เนองจากศตวรรษท 20 เปนชวงทเทคโนโลยไดมการพฒนาขนอยางรวดเรวในทกสาขาและแพรหลายไปทวโลกอยางรวดเรว การ พฒนาประเทศจงมความจ าเปนตองตดตามความกาวหนาทางเทคโนโลยดานตาง ๆ ทงทสงผลดานบวกและดานลบ เพอให กาวทนตอสถานการณโลกในปจจบน และรเทาทนเทคโนโลยทมแนวโนมวาจะเกดขนในอนาคต (ทมา : มณจนทร เมฆธน และคณะ 2543 : 40-43)

57

10. ผลกระทบของความกาวหนาทางเทคโนโลยทมตอสงคม

ดงทกลาวมาขางตนวาความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยสงผลทงดานบวกและดานลบตอสงคมจงจ าเปนตองมการประเมนผลดานเทคโนโลยเพอใหทศทางของการพฒนาเทคโนโลยมความเหมาะสมและเกดประโยชนสงสดแกมวลมนษยชาต ตารางตอไปนเปนตารางตวอยางเพอแสดงผลกระทบทางสงคมดานตาง ๆ ทเกดจากการพฒนาเทคโนโลยทงทางบวกและทางลบ ทงทางตรงและทางออม

ผลสรางสรรค ผลทกอใหเกดปญหา 1. ฐานะและความเปนอย ชวยพลกฐานะทางเศรษฐกจของสงคมไทยอยางนาพศวง การขยายตวทางเศรษฐก จ มการลงทน และสะสมทนอยางตอเนอง ผลตสนคาหรออ านวยการบรการไดจ านวนมากในเวลาเทาเดมซงตามตดมาดวยผลก าไร อนจะเปนทนสะสมตอเนอง เปนการรกษาผลก าไรจากการลงทนผลตสนคาและบรการ การเสรมสรางประสทธภาพ การเพมปรมาณ และคณภาพของผลผลตทางกา รเกษตร การคนพบ การทดลองผสมพนธพชใหไดตนพนธทแขงแรง ทนตอสภาพแวดลอมปรบพนททางการเกษตรเพอใชประโยชนสงสด รกษาสภาพของผลผลตใหมอายยาวนาน การแปรรปผลผลตทางการเกษตร ฯลฯ มผลใหรายไดของประชาชนมแนวโนมทจะสงขนมเงนจบจายใชสอย ซอ สงของเพอการอปโภคบรโภคในครอบครวมากขน

- สงคม เปลยนแปลงเปนสงคมทนนยมและสงคมบรโภคนยม กระทบตอสงคมในชนบท และยอนกลบมากระทบสภาพสงคมในเมอง - ระบบเศรษฐกจ การแบงปนทางการเกษตรสวนใหญ อยในก ามอคนตางดาวแทบทงสน - การจดการธรกจ ในดานการจ าหนายอยทคนกลางซงเปนคนตางดาวจงท าใหชาวนาซงเปนผผลตตองบรโภคในสงทตนผลตเองในราคาแพง ฐานะทางดานเศรษฐกจของเกษตรกรไทยจงไมมนคง - ระบบอภสทธ ธรกจการคา ทมการผกขาด ตดทอน มผลเสยตอระบบเศรษฐกจของสงคม โดยสวนรวม - ชาวไร ชาวนา เกดหลงใหลในคานยมใหม ทดนราคาสงมการขายทดนเปลยนจากเจาของทดน กลายเปนผขายแรงงานใหกบนายทน เจาของอตสาหกรรม - คนยากจนในชนบททงบานเกดถนท ามาหากนเดมอพยพเขาไปอยในเมองเพราะทรพยากรรอบดานเปนของนายทนไปหมดแลว เกดปญหาประชากร ในเมองแออด ปญหามลพษตาง ๆ กตามมาเปนลกโซ - ความยากจนท าใหคนสวนใหญในชนบทหางไกล เปนโรคขาดสารอาหาร ทงทไมมอาหารพอกน และการกนอาหารทไมถกสวน ท าใหภาวะทโภชนา (malnutrition) ขณะเดยวกนผลของการขาดสารอาหารทจ าเปนทเรอรงท าใหรางกายออนแอ อาจเปนโรคตดเชอไดงาย จะขาดทงการเรยน ขาดงาน มผลใหขาดรายไดสงผลเสยตอฐานะความเปนอยของประชากรในสงคม

58

ผลสรางสรรค ผลทกอใหเกดปญหา

2. ดานระบบสาธารณสข แกปญหาโรคภยไขเจบ โรคระบาดไดโดยการ ฉดวคซนปองกน ฉ ดเซรมรกษา ปลกฝปองกน (ไขทรพษ) โรคบางชนดทเปนกบเดกรนแรงกวาผใหญเชนโรคคอตบ ไอกรน โปลโอและบาดทะยก มผลใหเดกเสยชวต หรอพการ กสามารถฉดวคซนและยาหยอดปองกนโรคดงกลาวได จดระบบผลตน าสะอาดดวยระบบการประปาทมเทคโนโลยให น าผานกระบวนการตาง ๆ แลวไดน าทมคณภาพมาตรฐานปลอดภยไวใชอปโภคและบรโภคอกดวย จดระบบรกษาความสะอาดใหกบสภาพแวด ลอมตลอดจนปจจยทมความจ าเปนในการอปโภคและบรโภคไดอยางมประสทธภาพ มเครองมอตรวจโรควนจฉยโรคการเปลยนชนสวนของรางกายมนษยโดยใชของจรงจากผอน หรอของเทยม เทคโนโลยชวภาพ พนธวศวกรรม เทคโนโลยการสอสาร และคอมพวเตอรเขามามบทบาทส าคญเรองสขภาพของมนษย

- ขยะจ านวนมากขน จากการบรโภคปรมาณขยะจะเพมขนตามฐานทางเศรษฐกจของผคนในสงคม (โดยเฉพาะขยะพลาสตก) - ชองวางของรายได ทมากหรอนอยระหวางประชาชนในเมองกบประชาชนในชนบท - เกดปญหาใน สงคมเมอง อาทเชน ปญหาอาชญากรรม ปญหาดานคณธรรม และจรยธรรม เกดปญหาในสงคมชนบท เชน ปญหาจากชวตครอบครวแตกแยก คนชนบทตองไปท างานไปหากนในตางประเทศ

ปญหาการสงเคราะหทเปนสารเสพตดทรายแรง เชน ฝน มอรฟน เฮโรอน (รวมทงยาบา ยาอ ยาไอซ ) ฯลฯ ปญหาจากยาโด๏ป ยามา ยาขยน ฯลฯ กอใหเกดอบตเหต การท าพนธวศวกรรม โดยการสราง DNA สายพนธทผสม อาจจะกอใหเกดการแพรโรคชนดใหม ๆ การเปลยนแปลงของดลธรรมชาตและววฒนาการของสงทมชวตทอาจจะกอใหเกดผลรายตอสงคมมนษยได (รวมทงปญหาสขภาพจตและสขภาพทางกายทมผลจากการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และคอมพวเตอรเปนเวลายาวนาน เชน ปญหาเดกตดเกม อาการ ปวดขอ ปวดหลง จากการนงใชคอมพวเต อรตดตอกนเปนระยะเวลานาน เปนตน)

59

ผลสรางสรรค ผลทกอใหเกดปญหา

3. ดานการศกษา และการประกอบอาชพ ผลตก าลงคนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยระดบกลาง และระดบสงมากขน หลกสตรวชาชพพนฐานกสอดคลองสงคมอตสาหกรรมสรางสรรคสงคมในดานตาง ๆ ดงน 1) ชวยใหคนเขาใจธรรมชาตของตวเราเอง เขาใจระบบท างานตาง ๆ ของรางกาย และกระบวนการตาง ๆ ทเกดขนภายในรางกาย 2) ชวยใหสมาชกในสงคมไดตระหนกถงความส าคญของการท างานเปนระบบ เปนทม หรอเปนหมคณะรบผดชอบรวมกน 3) ชวยใหสมาชกของสงคมเหนความส าคญของการคดและท าอยางมเหตมผล สงทเกดขนในสงคมจะดหรอไมดเกดจากการกระท าของสมาชกในสงคมไมใชเกดจากอ านาจเหนอธรรมชาต 4) ชวยใหสมาชกของสงคมไดตระหนกวาอนาคตของสงคมมไดขนอยกบอ านาจเหนอธรรมชาตใด ๆ ทไดก าหนดอน าคตไวกอนแลว หากแตอยทสมาชกของสงคมชวยกนก าหนด ชวยกนปน ชวยกนสรางสรรค ใหเปนอนาคตทสดใสดงาม 5) อาชพใหม ๆ เชน ขายเครองคอมพวเตอร อาชพผปอนขอมล อาชพผอานขอมลจากคอมพวเตอรทเรยกวา “โปรแกรมเมอร ” อาชพชางซอมเครองคอมพวเตอร อาชพขายอะไหลเครองคอมพวเตอร อาชพสอนวธใชเครองคอมพวเตอร และอาชพอน ๆ ทเกยวของ

- สงคมมสภาพวนวายมากขน มความสลบซบซอนขน - เกดภาวะของความเครยดมากขน - คณภาพชวตถกคกคามมากขน - คนมความร มปญญา เอาความทกขยาก ความเจบปวย ความยากจนของชาวบานมาเปนธรกจ เพอทจะดงเงน ดงความชวยเหลอจากรฐ จากองคกรทนาจะน ามาท าประโยชนตอสงคมสวนรวมมาเปนประโยชนสวนตน - น าความรทางดานการบรหาร ดานการโฆษณา ดานการบญช ดานกฎหมาย เปนเครองมอหาผลประโยชนเอาเปรยบจากความออนแอของผบรโภค - โอกาสของการเขารบการศกษาในสถาบนการศกษาของรฐนน เปนโอกาสของผมฐานะ ไมใชคนเกงแตฐานะยากจน - ดานคานยมของคน จะไมคดวาอะไรด อะไรชว อะไรถก อะไรผด คดอยอยางเดยวอะไรท าเงนไดเรว ไดมาก สงนนถอวาดหมดจะเกดผล กระทบตอสภาพชวต ตอสภาพแวดลอมทางธรรมชาตและตอศลธรรมจรยธรรมหรอไมอยางไร ไมคอยคดกนแลว - ปญหาครอบครวทพอแมท างานนอกบาน ไมมเวลาดแล อบรมสงสอนลก - สถาบนกวดวชาไดสรางความเครยดใหทงผเรยน และผไมไดเรยน - ไมมความเปนมตร เปนเพ อนทแทจรงในอาชพ ทเตมไปดวยวทยาศาสตรและเทคโนโลย - ปญหาอาชญากรรม ปญหาการกอวนาศกรรมดวยเทคนควธการแปลกใหม เชน การใชวตถระเบด มผลตอความสงบสขของสงคม

60

ผลสรางสรรค ผลทกอใหเกดปญหา

อาชพดานการบรหาร เชน ขายอาห ารส าเรจรป ผชวยแมบาน อาชพรบจางท าความสะอาด อาคารบานเรอน หรอสถานประกอบการตาง ๆ อาชพรบจางเลยงดเดกเวลากลางวนซงพอแมไมมเวลาดแล ลกษณะทางครอบครว และเครอญาต มการวางแผนครอบครว โดยใชวธการคมก าเนดแบบตาง ๆ ขนาดของครอบครวมขนาดเลกลง ผมบตรยากสามารถมบตรได และยงสามารถเลอกเพศของบตรไดตามความตองการ ทราบเพศของบตรทก าลงอยในครรภได การตดตอคยกนของคนทอยคนละซกโลกกสามารถท าไดภายในอดใจเดยว สมาชกในครอบครวแมจะอยไกลกนกสามารถท าใหอยใกลได คนไทยเดนทางไปตดตอกบคนในตางประเทศ ชาวตางประเทศเขามาท างานลงทนในธรกจตาง ๆ มาทองเทยวเกดการพบปะสงสรรคระหวางคนตางชาตมากขนเกดการสมรสระหวางคนตางชาตไดอยางเปนปกตธรรมดา เกดการขยายกลมเครอญาตจากกลมชาตพนธเดยวกน เปนกลมหลายชาตพนธ 5. สารสนเทศ การจดกระท าขอมลแลขาวสารใชประ กอบ การตดสนใจในการวางแผนและการบรหารงานไดดและรวดเรว เชน คอมพวเตอรพเศษสนองความคดเพอการตดสนใจได การสอสารดวยวทยา โทรทศน โทรพมพ โทรสาร ขาวสาร อเลกทรอนกส ฯลฯ การแลกเปลยนขาวสารจะเปนไปอยางรวดเรว และกวางขวาง (สงผลใหการท าธรกรรมทางการเงนและการพาณชยมความสะดวกและรวดเรวยงขน)

- ความเกยวพนกนในเครอญาตลดนอยลงไป เกดกรณพอขมขนลก พขมขนนอง ฯลฯ - ความส าสอนมมากขน เปนการเผยแพรโรค โดยเฉพาะยคปจจบนโรคทนาเปนหวงคอโรคเอดส - ครอบครวแตกแยก มการหยารางมากขน - ความชวยเหลอเกอกล ในฐานทเปนเครอญาตลดนอยลง - ความสะดวกรวดเรวของขาวสารท าใหประชาชน ทวประเทศสนใจหนเลนหน ไมสนใจการท างาน ไมสนใจการประกอบอาชพ และสวนหนง จะสนเนอประดาตวดวยการเลนหน - ความรวดเรวของการสอสารท าใหเกดความสะดวกในการโจรกรรม อาชญากรรม (ดานเทคโนโลยสารสนเทศ ) การทจรตในการสอบเขามหาวทยาลยของรฐ ฯลฯ - ขอมลความลบสวนบคคล หรอสวนรวมจะไมเปนความลบ เพราะสามารถดกจบการสอสารของผอนไดอยางสะดวก(สงผลใหเกดอาชญกรรมดานเทคโนโลยสารสนเทศได)

61

ผลสรางสรรค ผลทกอใหเกดปญหา ขอมลตาง ๆ จะถกน ามาจดกลม แยกแยะ คดเลอก เพอใชประกอบการตดสนใจ โดยยดขอมลเปนหลก ทงนยอมกอใหเกดประโยชนอยางมากมายมหาศาลในการด าเนนงาน และด าเนนชวตในสงคม 6. คณภาพชวต 1) ความสะดวกสบายในการด ารงชวตในดานตาง ๆ ในเรองทพกไดรบความสะดวกสบายในรปของเครองใชไฟฟาชนดตาง ๆ ในทก ๆ สวนประกอบของทพกอาศย เชน การปรงอาหาร การอาบน าช าระรางกาย (เครองท าน าอน) การแตงกาย (เครองซกผา) กจกรรมการพกผอนหยอนใจไดรบความบนเทงในรปแบบตาง ๆ (วทย โทรทศน วดทศน ฯลฯ) ชวตการท างานสะดวกสบายในการเดนทางดวยยานพาหนะตาง ๆ ตามสภาพของฐานะทางเศรษฐกจ ระบบการสรางถนนหนทาง ชวยใหการเด นทางรวดเรวและคลองตว ทท างานกมเครองปรบอากาศ เครองอ านวยความสะดวกในการท างานหลากหลายชนดเชน เครองคอมพวเตอร โทรศพทภายในภายนอก ฯลฯ 2) ทพกอาศย มวสดกอสรางใหม ๆ อาคารรปแบบใหม ๆ เหมาะสมกบสภาพสงคม (เชน แฟลต อพารทเมนท คอนโดมเนยม ฯลฯ) ไมดอกไมประดบบาน เปนตนไมในกระถาง หรอแขวนไวตามระเบยง ปลาในตกระจก เลยงดวยอาหารทไดจากการสงเคราะห แทนลกไร ลกน า หลงคาบานมวสดบกนความรอน มเครองปรบอากาศ อาคารทพกสงหลายชน มลฟท อ านวยความ สะดวกในการขนการลง การขนสงสงของ ระบบการปองกนความปลอดภย บนไดหนไฟ ฯลฯ

- เกดความเคยชนกบความสะดวกสบาย ตกอยภายใตอทธพลของลทธวตถนยมกนมากขน ตองท างานหนกเพอไขวควาใหไดมาซงความสบายความสะดวกตาง ๆ ซงอาจมผลกระทบตอคณภาพชวตดานอน ๆ (ดานสขภาพ ฯลฯ) - เกดการแกงแยงในต าแหนงหนาทการงาน ม การสงฆา จางฆา และลอบฆา - ภาวะอากาศทรอนมากขนกวาทควรจะเปนในธรรมชาต (ความรอนจากเครองปรบอากาศ ตกสง ๆ ปดกนทางผานของลม ฯลฯ) - ฝนละอองและควนพษตาง ๆ จากเครอง อ านวยความสะดวกสบาย - มลพษขยะทเนาเหมน - มลพษทางเสยง ทรบกวนโสตประสาทตลอดเวลา (เสยงดอก เสยงขด เสยงเลอย ฯลฯ) - แผนดนทรดลงทกวน เพราะมการกอสรางตกสงระฟากนมากมายเปนดอกเหด - เกดแหลงสลม มหลายครอบครวทตองอาศยอยกบความเนาเหมนและกองขยะ - น าทวม น าขงตลอดป จนเกดการเนาเหมน

62

ผลสรางสรรค ผลทกอใหเกดปญหา 3) อาหารและภาวะโภชนาการ การเตรยมอาหาร การปรงอาหารงาย และสะดวกสบาย มอาหารส าเรจรปใหเลอกมากชนด สามารถเลอกซอกนไดตามอธยาศย มการประกอบธรกจเกยวกบอาหาร เชน ธรกจอาหารแบบฟาสตฟด (Fast Food) หรออาหารจานดวน ภาวะทางโภชนาการดขน เกดอตสาหกรรมอาหารในประเทศมากขน การบรโภคอาหารทมประโยชน เชน นมกมมากขน เนองจากราคาถกลง ผลตภณฑนม เปนอาหารทบรโภคสะดวกและปลอดภยมากขน นมถกน ามาผลตหรอผสมใหเปนนมชนดตาง ๆ หลายประเภท เชน นมสด นมขน นมเปรยว นมปรงแตงยเอชท นมแปลงไขมน นมคนรป ฯลฯ มอาหารทมคณคา แตราคาถกมาทดแทนอาหารทราคาแพง เชน นมจากถวเหลองโปรตนเกษตร (โปรตนจากถวเหลอง ) ฯลฯ แกปญหา กลมคนทมรายไดนอยและดอยการศกษา ใหไดรบสารอาหารโปรตนทดแทน เนอสตวทมราคาแพง 4) ความสมพนธดานตาง ๆ มความสมพนธกน ในกลมอาชพหรอสถาบนการศกษามากขน 5) สภาพจตใจ มความสขกบวตถนยม มาตรฐานการครองชพสงขน ไปไหนมาไหนสะดวกสบาย มรถยนตและอปกรณทเกยวของกบการด ารงชวต การพกผอนหยอนใจไมจ าเปนตองเดนทาง พกผอนอยกบบาน ดโทรทศน วดทศน ฟงวทย ฯลฯ มผลตอสขภาพจต ทด

- ผลกระทบจากสารปรงแตงทผขายมกจะเตมลงไป โดยไมค านงถงสขภาพของผซอ - อาหารฟาสตฟดมกจะเปนทนยมของวยรนทยงอยในวยเรยน ยงไมมรายไดของตวเองเปนการสรางคานยมทฟงเฟอ ฟมเฟอย และวสดทเปนภาชนะกเปนวสดทท าลายยากเมอเปนขยะ (โฟม พลาส ตก ฯลฯ ) กลายเปนผลเสยกบสภาวะแวดลอม - ไดสารอาหารไมครบ สวนใหญจะเปนอาหารคารโบไฮเดรต และไขมน เปนสาเหตใหอวน เกดโรคความดน โรคหวใจ ฯลฯ - อาหารปง ๆ ทอด ๆ เปนสาเหตกอโรคมะเรง - ความสมพนธระหวางพอแมลก ไมเพยงพอ สมาชกในครอบครว จะมความผกพนทางดานจตใจนอยลง - คนรวยจะรวยมากขน คนจนกยงจะจนลงเพมชองวางระหวางคนรวยกบคนจนเกดกลมคนชนชนตาง ๆ กน - อยในสภาพแวดลอมทเปนเครองจกรกล หนยนต ปราศจากชวตและจตใจ - ขาดการพบปะสงสรรคอยางเปนกนเอง - ปญหาความขดแยง ทงการงานทถกบบคนเรงรบ ความแออด ยดเยยดเกดปญหาความเครยดทงคนจนและคนรวย

63

ผลสรางสรรค ผลทกอใหเกดปญหา - สภาพแวดลอมทางกายไดรบการพฒนา แตทางจตใจ

ไดรบการสนใจนอย คนทประสบปญหาตองหนไปพงสงศกดสทธพงอบายมข สารเสพตดหร อบางรายถงกบฆาตวตายเปนสาเหตของปญหาสงคม ปญหาอาชญากรรมอกตอหนง - ความอยรอดในสงคมจะมแนวคดวา “มอใครยาวสาวไดสาวเอา” ท าอะไรกไดเพอทจะไดเงน บาปบญคณโทษไมคอยไดคดถงกน “ท าไมไดดวยเลหกตองเอาดวยกล” - จะอยรอดตองโกง ถาไมโกงเปนอยไมได - คานยม การรกนวลสงวนตวเอง หญงไทยยคปจจบน “การเสยตวหนงครง สองครง เปนเรองเลก” - คานยมเกยวกบการด ารงชวตสวนใหญยดสงเหลาน “รรกษาตวรอดเปนยอดด ” “น าขนใหรบตก ” “เลยงงานวนละนดจตแจมใจ” (ช านาญ เชาวกรตพงศ 2534 : 754 อางถงใน เพยร ซายขวญ.2536)

ทมา : เพยร ซายขวญ (2536) เอกสารอางอง

1. พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2542. (2546). กรงเทพมหานคร : นานมบ๏คสพบลเคชนส. 2. เสถยร โกเศศ.(2515). วฒนธรรมเบองตน. พระนคร : ไทยวฒนาพานช. 3. สพศวง ธรรมพนทา. (2540). เอกสารค าสอนมนษยกบสงคม (MAN & SOCIETY). กรงเทพมหานคร

: ด.ด.บ๏คสโตร. 4. Zander, James W. Vander. (1990). Sociology : The Core. 2nd ed. New York McGraw-Hill. 5. ขบวน พลตร. (2530). ต ารา-เอกสารวชาการฉบบท 7 ภาคพฒนาต าราและเอกสารวชาการ .กรมการ

ฝกหดคร. 6. มณจนทร เมฆธน, พทธพร สวางศร และวรภาพ เจรญวรยะภาพ. (2543). สงแวดลอมเทคโนโลย

และชวต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. 7. สนธยา พลศร. (2547). ทฤษฏและหลกการพฒนาชมชน. กรงเทพมหานคร : โอ.แอส.พรนตง เฮาส. 8. ณรงค เสงประชา. (2532). มนษยกบสงคม (ฉบบปรบปรงใหม ). กรงเทพมหานคร : ส านกพมพโอ

เดยนสโตร. 9. เพยร ซายขวญ . (2536 ). วทยาศาสตรกบสงคม (SCIENCE AND SOCIETY). หนวยศกษานเทศก

กรมการฝกหดคร.

64

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 2.3

เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา หนวยเรยนรท 2.3 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1) นกศกษาสามารถอธบายความหมายและความส าคญของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 2) นกศกษาสามารถอธบายความสมพนธของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมกบเทคโนโลยใน

มตตาง ๆ ทมผลตอการพฒนา 3) นกศกษาสามารถวเครา ะหปจจยตาง ๆ เกยวกบเทคโนโลยและการพฒนาทมผลกระทบกบ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 4) นกศกษาสามารถระบแนวทางปองกนและแกไขปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอมจากการพฒนาเพอใหเกดความยงยน

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด ตอนท 2 ความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนา หนวยการเรยนรท 2.3 เทคโนโลยกบการพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 1. ความหมายและประเภทของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 2. สมบตและมตสงแวดลอม 3. นเวศเศรษฐกจและการผลตทสะอาด 4. การพฒนาอยางยงยน

- ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเปนปจจยพนฐานทส าคญตอการพฒนาคณภาพชวต - สงแวดลอมมสมบตเฉพาะตวและมตทสมพนธกบเทคโนโลยและการพฒนา - แนวคดนเวศเศรษฐกจและการผลตทสะอาดสามารถชวยปองกนและแกไขปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม - การพฒนาเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมอยางสมดลยกอใหเกดความยงยน

65

กจกรรมการเรยนการสอน ผสอน ผเรยน

1. บรรยายความหมายและประเภทของทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม สมบตและมตของสง แวดลอม และเทคโนโลยสงแวดลอมก บการพฒนาอยางยงยน 2. มอบหมายใหผเรยนท ากจกรรมในใบกจกรรมท 5 3. สรปเนอหาการบรรยายและเฉลยค าตอบของค าถามในใบกจกรรมพรอมอภปรายโดยใหผเรยนมสวนรวม

1. ฟงการบรรยาย และจดบนทกเนอหาของการบรรยาย 2. ท ากจกรรมในใบกจกรรมท 5 3. ฟงการบรรยายสรปพรอมเปรยบเทยบค าตอบของตนเองกบค าตอบทผสอนเฉลยพรอมมสวนรวมในการอภปรายค าตอบตรวจแกและสงใบกจกรรม

ค าถาม / ใบงาน 1. ใบกจกรรมท 2.3 ขอก าหนดการสงงาน

3) งานเดยวสรปงานทายชวโมงทกคน 4) ท างานดวยตนเอง หากพบวามการคดลอกจากผอนจะไมตรวจใหคะแนน

เอกสาร/เวบไซตอางอง ใบความร หนวยเรยนรท 2.3 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

66

ใบกจกรรมท 2.3

ชอกจกรรม “การส ารวจและวเคราะหสมบตและมตของสงแวดลอมในมหาวทยาลย ” วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 2 หนวยท 2.3 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ชอผท ากจกรรม ชอ............................ ........................รหส............................ .............สาขาวชา........................................ จดประสงคเชงพฤตกรรม

1) นกศกษาสามารถอธบายความหมายของสมบตและมตสงแวดลอม 2) นกศกษาสามารถวเคราะหสมบตและมตสงแวดลอมในสภาพการณจรง

ผลทคาดวาจะไดรบ นกศกษามความรความเขาใจเกยวกบสมบตและมตสงแวดลอมอนจะน าไปสความตระหนกถงความส าคญในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม อกทงยงสามารถวเคราะหถงความสมพนธของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในมตดานตาง ๆ ทเกยวของกบเทคโนโลยและการพฒนา วธการด าเนนงาน

4. ใหนกศกษาเลอกพนทภายในมหาวทยาลยเพอท าการส ารวจ 5. ด าเนนการส ารวจพ นทดงกลาวพรอมทงวเคราะหและวพากษสมบตของสงแวดลอมและมต

สงแวดลอมขอทไมปรากฏในสถานการณจรงทส ารวจ และมตทางเทคโนโลยทปรากฏมความสอดคลองกบแนวคดนเวศเศรษฐกจและการผลตทสะอาดมากนอยเพยงใด พรอมทงสรปความเหนเกยวกบความสมพนธของเทคโนโลยกบการพฒนาอยางยงยน (20 นาท)

6. บนทกผลการส ารวจ วเคราะหและวพากษ 6.1 สถานททท าการส ารวจ ........................................... 6.2 ผลการส ารวจ วเคราะหและวพากษ

6.2.1 อธบายสงแวดลอมบรเวณทส ารวจวาเปนทรพยากรและสงแวดลอมประเภทใด

............................................................................... .............. ................................ .................................................

........................................................................................... .............. .................... .................................................

..................................................................................... .............. .......................... .................................................

..................................................................................... .............. .......................... .................................................

.............................................................................. ............................................... .................................................

67

6.2.2 วเคราะหและวพากษความสอดคลองของสงแวดลอมบรเวณทส ารวจกบสมบตของสงแวดลอม 7 ประการ

....................................................................................... ............ .......................... .................................................

.................................................................................... ............... .......................... .................................................

...................................................................... ............................ ............... ............ .................................................

................................................................................................... ............... ........... .................................................

...................................................................................................... ............... ........ ................................................. 6.2.3 วเคราะหและวพากษความสอดคลองของสงแวดลอมบรเวณทส ารวจกบมต

สงแวดลอม 4 มต ............................................................................................. ............... ................. ................................................. ..................................................... ........................................... ................ ............. ................................................. .................................................................................................. ............... ............ ................................................. ...................................................................................................... ............... ........ ................................................. ........................................ .............................................................. ............... ........ .................................................

6.2.4 วเคราะหและวพากษความสอดคลองของเทคโนโลยทส ารวจ กบแนวคดนเวศเศรษฐกจและการผลตทสะอาด

............................ ........................................................ ............... .......................... .................................................

................................................................................................... .......................... .................................................

............................................................................................................... ...............................................................

............................................................................................................... ...............................................................

................................................................................................ ............... ...............................................................

6.2.5 สรปความคดเหนเกยวกบความสมพนธของเทคโนโลยกบการพฒนาอยางยงยน

............................................................................................................... ...............................................................

............................................................................................................... ...............................................................

.......................................................................................... ..................... ...............................................................

............................................................................................................... ...............................................................

............................................................................................................... ...............................................................

7. อภปรายเพอสรปผลการท ากจกรรมในชนเรยน และสงใบกจกรรม (10 นาท) .................................................................................................................................... .............. ............................ ......................................................................................... ......................................................... .............. .............. ............................................................................................................................. ................................... .............. ............................................................................................................................. ................................... .............. ............................................................................ .................................................................................... ..............

68

เกณฑการประเมน (รวมทงสน 10 คะแนน)

รายการประเมน ระดบคะแนน

ดมาก (2 คะแนน)

ด (1.5 คะแนน)

พอใช (1 คะแนน)

ปรบปรง ( 0 คะแนน)

1. ทกษะการส ารวจ

2. ทกษะการวเคราะห

3. ทกษะการวพากษและอภปรายผล

4. ทกษะการรายงาน

5. คณธรรมและจรยธรรม

สรปผล 1. ..................... ............................................................................................................................. ....................... ............................ ............................... ............................................................................................................... ............................ ...................... ........................................................................................... ............................. .................................................. ...................... .................................................................................................. ................................................. ....................... ...................... ............................................................................ 2. ............................................................................................. ...................... ............... ...................................... .................................................................................................................... .................... ................................ .......................................... .............................................................................................. .................... ............ ............................................................................................................................. ....................... .................... ............................................................................................................................. ....................... .................... ...................................... .............................................................................................................. ....................

69

ใบความร หนวยการเรยนรท 2.3

เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 1. ความหมายของทรพยากรธรรมชาต

ทรพยากรธรรมชาต หมายถง สงทเกดขนเองตามธรรมชาตซงมนษยสามารถน ามาใชประโยชนในการด ารงชวตและสนองตอความตองการของมนษยได ไดแก น า ปาไม สตวปา อากาศ แรธาต แสงอาทตย มนษย เปนตน (ราตร ภารา. 2538)

ทรพยากรธรรมชาต หมายถ ง สรรพสงทงหลายทไดสรรคสรางไวซงมนษยสามารถหยบฉวยมาใชประโยชนในการด ารงชวตได (วชย เทยนนอย. 2539) ทรพยากรธรรมชาต หมายถง สงทเกดขนเองตามธรรมชาตและเปนประโยชนตอมนษยไมทางใดกทางหนง (เกษม จนทรแกว.2540)

จากความหมายของทรพยากรธรรมชาตทงหมดทกลาวมาสามารถสรปไดดงนคอ หมายถง สงทเกดขนเองตามธรรมชาต ทมนษยสามารถน ามาใชประโยชนได เพอสนองตอบความตองการของมนษยได ดงเชน ดน น า ปาไม อากาศ แสงแดด แรธาต ก๏าซธรรมชาต น ามน ปาไม สตวปา รวมถงม นษยดวย (คณาจารยมหาวทยาลยราชภฏพระนคร.2550)

2. ประเภทของทรพยากรธรรมชาต

กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม แบงประเภทของทรพยากรธรรมชาตไวเปน 3 ประเภทคอ ทรพยากรทมใชตลอดไป ทรพยากรทเกดใหมทดแทนได และทรพยากรทใชแลวหมดไป ดงรายละเอยดตอไปน 1. ทรพยากรทมใชตลอดไป (non-exhausting natural resource) เปนทรพยากรธรรมชาตทมความจ าเปนตอการด ารงชวตของมนษยและสงมชวตอน ๆ มปรมาณมากกวาความตองการทมนษยน ามาใชประโยชน แตถาหากน ามาใชผดวธหรอขาดการบ ารงรกษากจะท าใหคณภาพของทรพยากรธรรมชาตเหลานนเปลยนไปซงมคณสมบตไมเหมาะทจะน ามาใชไดอก เชน อากาศ เปนทรพยากรธรรมชาตทมอยอยางเหลอเฟอ และปรากฏกระจดกระจายครอบคลมพนททกสวนของโลก เปนทรพยากรธรรมชาตทจ าเปนตอการด ารงชวต นอกจากนอากาศยงมความส าคญตอพชพรรณธรรมชาต เปนสวนประกอบทส าคญของดน เปนตน ส าหรบน าในอทกวฏจกร จะมการสบเปลยนหมนเวยนตลอดเวลา โดยอาศยพลงงานความรอนจากแสงอาทตย มปรมาณมากเกนกวาทมนษยจะน ามาใชไดหมด

2. ทรพยากรทเกดใหมทดแทนได (renewable natural resource) เปนทรพยากรทมนษยน ามาใชสามารถเกดขนทดแทนได ซงการทดแทนอาจใชเวลาสน ๆ หรอยาวนานกได ทรพยากรประเภทน ปรากฏอยบางแหงระหวางผวโลก เปนทรพยากรทเกยวของและมความส าคญตอการด ารงชวตของมนษยทงทางตรงและทางออม ถาหากมการรกษาอยางถกตองตามหลกวชาการแลว ทรพยากรธรรมชาตเหลานสามารถคงอยและมนษยจะมใชไดตลอดไป ดงเชน 1) ดน เปนทรพยากรธรรมชาตซงมความส าคญกบวถในการด ารงชวตของมนษยเพราะดนเปนบอเกดของปจจยส แมวาดนจะมอยอยางกวางขวาง แตคณสมบตทเหมาะสมตอการท จะน ามาใชเพอการเพาะปลกแตกตางกน การทมนษยใชประโยชนจากดนตดตอกนเปนเวลานานโดยปราศจากการบ ารงรกษาจะท าใหคณภาพของดนเสอมโทรมได 2) ปาไม เปนทรพยากรธรรมชาตทสามารถบ ารงรกษาใหคงสภาพเดมตอไปได แมแตปาทเสอมโทรมแลวยงสามารถปรบปรงใหกลายเปนปาไมทอดมสมบรณไดอก แต

70

ตองอาศยเวลานาน 3) สตวปา เปนทรพยากรธรรมชาตทมนษยไดพงพาอาศยเพอการด ารงชพมาเปนเวลานาน ปรมาณสตวปาจะมากหรอนอยขนอยกบการกระท าของมนษยเปนส าคญคอถนทอยอาศยของสตวปา การเพมปรมาณสตว ปาสามารถจะเกดขนไดในชวงเวลา ไมมากนก 4) ก าลงงานมนษยเปนทรพยากรทใชพลงงาน สตปญญาในการสรางสรรคใหแกมนษยดวยกน น าผลผลตและสงใหม ๆ มาใชประโยชนในการด าเนนชวตเพราะมนษยจะอยรวมกนเปนกลม ดงนนมนษยจงจ าเปนตองพงพาอาศยกน กา รทมนษยใชพลงงานมาก ๆ ตอเนองกนเปนเวลานานโดยไมไดพกผอน อาจท าใหงานออกมาไมมประสทธภาพ ฉะนนจงตองมการพกผอนอยางเพยงพอ ก าลงงานมนษย กสามารถน ามาใชไดอก 3. ทรพยากรธรรมชาตทใชแลวหมดไป (exhausting natural resource) เปนทรพยากรท ใชแลวสนเปลองและจะหมดไปในทสด เมอหมดแลวไมสามารถทดแทนไดบางชนดอาจดดแปลงหรอน ากลบมาใชใหมได เปนทรพยากรธรรมชาตทมนษยน าไปใชสนองความตองการดานปจจยสทงทางตรงและทางออม ถาขาดทรพยากรนมนษยสามารถด ารงชวตอยได เชน แรธาตและพลงงาน เปนทรพยากรทใชแลวสนเปลองเกดขนเองตามธรรมชาต ภายใตพภพ แตตองอาศยระยะเวลายาวนาน และมปรมาณจ ากด หากมนษยน าไปใชอยางฟมเฟอยในปรมาณมากจะท าใหทรพยากรเหลานลดจ านวนลงและหมดไปในทสด เพราะฉะนนจงตองจ าเปนใชทรพยากรธรรมชาตประเภทนอยางประหยดและระมดระวง ดงนนจะเหนไดวาทรพยากรธรรมชาตทงสามประเภทนนมความจ าเปนตอการด ารงชวตของมนษยตงแตเรมชวต ตลอดเวลาทด ารงชวตและจนถงวนตาย แตสงทเหมอนกนในการใชทรพยากรธรรมชาตแตละประเภทคอ จะตองใชอยางระมดระวงและม จตส านกเสมอเพอใหทรพยากรเหลานสามารถใชและเออประโยชนตอมนษยไดตลอดไป และเมอใชแลวยอมไมใหเกดผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตอน 3. ความหมายของสงแวดลอม

พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ .ศ. 2535 ใหความหมายของสงแวดลอมไวในมาตรา 4 วา หมายถง สงตาง ๆ ทมลกษณะทางกายภาพและชวภาพ ทอยรอบตวมนษยซงเกดขนโดยธรรมชาตและสงทมนษยไดท าขน เกษม จนทรแกว (2543) ไดใหความหมายของสงแวดลอมวา หมายถง สงทเกดขนตามธรรมชาต หรอมนษยสรางขนสงทเปนรปธรรมและนามธรรม สงทเหนไดดวยตา และทไมสามารถเหนไดดวยตา สงทเปนทงทใหคณและใหโทษ ดงนนความหมายของสงแวดลอมจงหมายถง ทกสงทกอยางทอยรอบตวมนษยทงสงมชวตและไมมชวต สงทเปนรปธรรมและนามธรรมทมอทธพลเกยวโยงกน เปนปจจยในการเกอหนนซงกนและกน และเปนวงจรและวฎจกรทเกยวโยงไปทงระบบ (คณาจารยมหาวทยาลยราชภฏพระนคร.2550)

4. ประเภทของสงแวดลอม

สงแวดลอมจ าแนกไดเปน 2 ประเภท คอ สงแวดลอมทเกดขนตามธรรมชาตและสงแวดลอมทมนษยสรางขน 1. สงแวดลอมทเกดขนตามธรรมชาต (natural environment) หมายถงทกสงทกอยางทเกดขนเองตามธรรมชาต เชน ดน น า ปาไม สตว อากาศ ภเขา แมน า เปนตน มอทธพลกบการด าเนนชวตของ

71

มนษยเปนอยางมาก และมความเกยวของซงกน และกน สงแวดลอมทเกดขนเองตามธรรมชาตสามารถแบงออกไดเปน 2 ประเภทคอ 1.1 สงแวดลอมทางกายภาพ หรอสงแวดลอมทไมมชวต (abiotic environment) หมายถงสงทเกดขนโดยธรรมชาตรอบ ๆ ตวเรา อาจมองเหนหรอไมสามารถมองเหนได ดงท วชย เทยนนอย (2539 ) ยกตวอยางไววา ลกษณะภมประเทศ เปนแบบหรอลกษณะรปรางของเปลอกโลกซงมรปพรรณสณฐานทแตกตางกนออกไป ไดแก ทราบ ทราบสง ภเขา และเนนเขา ดนดอนสามเหลยมปากแมน า เกาะ ตะพกลมน า และเนนตะกอนรปพด เปนตน ลกษณะภมอากาศ เปนสภาพของลมฟาอากาศทเกดขนในทองทใดทองทหนงตดตอกนเปนเวลานาน ประกอบดวยอณหภม ความกดอากาศ ลม หยาดน าฟา และพาย 1.2 สงแวดลอมทางชวภาพ (biotic environment) เปนสงแวดลอมทเกดขนเองตามธรรมชาตและเปนสงมชวต มสมบตเฉพาะตวไดแก พช สตว มนษย ประกอบไปดวยสงมชวตขนาดเลกไปจนถงระดบชวตขนาดใหญ เปนตน

10 2. สงแวดลอมทมนษยสรางขน (man-made environment) หมายถง ทกสงทกอยางทมนษยสรางขน อาจเปนสงทสรางขน ใหเหนได จบตองได และอาจมองไมเหนกได เปนสงทมนษยสรางขน เพอสนองตอความตองการของตนเองทงโดยทางตรงและทางออม ซงอาจเกดโดยมนษยไมตงใจกไดสงแวดลอมทมนษยสรางขนแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 2.1 สงแวดลอมทเปนรปธรรม (concret environment) เปนสงแวดลอมทมนษยสรางขน สามารถมองเหนได สรางขนเพออ านายความสะดวกในการมชวตอย บางอยางกจ าเปน บางอยางกฟมเฟอย เชน บานเรอน ถนน สะพาน รถยนต เครองบน วด พนทเพาะปลก เขอน ศนยการคา โรงงานอตสาหกรรม เปนตน 2.2 สงแวดลอมทเปนนามธรรม (abstract environment) หรอ สงแวดลอมทางสงคม หมายถง สงแวดลอมทมนษยสรางขนมาทงโดยตงใจและไมตงใจ เปนสงแวดลอมทไมมตวตนไมมรปราง เปนการสรางเพอความเปนระเบยบของการอยรวมกนในสงคม เชน วฒนธรรม ประ เพณ ศาสนา กฎหมาย ระเบยบขอบงคบ ลทธการเมอง ระบบเศรษฐกจ ความเชอ เปนตน

แผนภาพแสดงประเภทของสงแวดลอม

สงแวดลอม

สงแวดลอมทเกดขน โดยธรรมชาต

สงแวดลอมทเกดขน โดยมนษยสรางขน

สงแวดลอม ทางกายภาพ

สงแวดลอม ทางชวภาพ

สงแวดลอม ทเปนรปธรรม

สงแวดลอม ทเปนนามธรรม

72

5. สมบตของสงแวดลอม (Environmental Properties)

สมบตของสงแวดลอม เปนโครงสรางทอยในสงแวดล อม เกษม จนทรแกว (2543 ) กลาววา สมบตทางสงแวดลอมมศกยภาพและการแสดงออกของบทบาท ถาไมมการเปลยนแปลงใด ๆ แลว ยอมไมกอใหเกดปญหาตอสงแวดลอมนน ซงมรายละเอยดโดยสรปดงน 1. สงแวดลอมทกชนดมเอกลกษณเฉพาะตวไมวาจะอยทใดกตาม เอกลกษณของสงแวดลอม แตละชนดจะควบคมเฉพาะตว เอกลกษณทแสดงออกมานนสามารถแบงออกไดวาเปนอะไร เชน ตนไม น า ดน มนษย สตว วถชวต 2. สงแวดลอมไมอยโดดเดยวในธรรมชาตแตจะมสงแวดลอมอนอยดวยเสมอ เชน มนษยกบท อยอาศย ปาไมตองการดนและน า ปลาตองการน า มนษยกบสงคม ฯลฯ เพราะทกสงทกอยางจะมสงแวดลอมมากมายหลายอยาง 3. สงแวดลอมประเภทหนงตองการสงแวดลอมอนเสมอ อาจตองการบางสวนหรอทงหมดไปสรางพฤตกรรมรวมกบตน เชน ปลาตองการน า สตวตองการปา ตนไมตองการดนและน า เพราะสงแวดลอมทกชนดตองการสงแวดลอมอน ๆ เพอใหด ารงชวตหรอด ารงสภาพตอไป 4. สงแวดลอมจะอยรวมกนเปนกลม ซงการอยรวมกนเปนกลมเรยกวาเปนระบบนเวศ หรอระบบสงแวดลอม ในระบบนเวศนนจะมสงแวดลอมทหลากหลายตางท าหนาทเฉพาะและมกจะมกลไกควบคมเพอใหการด าเนนกระบวนการตาง ๆ ไดอยางสมดล 5. สงแวดลอมทงหลายมกมความเกยวของและสมพนธตอกนและกนเปนลกโซ เชน มนษยตองการขาวเพอบรโภค ดนตองการน าเพอการสรางสารละลายและแลกเปลยนประ จเมอรากพชดดซบน า ธาตอาหารเหลานนกจะถกใชเพอการเจรญเตบโต ดงนนการเปลยนแปลงสงแวดลอมหนงแลวยอมจะสงผลตออกสงแวดลอมหนงหรอสงแวดลอมอน ๆ เปนลกโซตามมา 6. สงแวดลอมมความเปราะบาง แขงแกรง และทนทานแตกตางกน ความทนทานหร อความเปราะบางของสงแวดลอมจะมปจจยควบคม ไดแก คณลกษณะเฉพาะ สถานทเกด ขนาด รปทรง อาย/เวลา ส ความเปนเนอเดยว ฯลฯ เชน ดนในทราบมกถกชะลางหรอการกรอนนอยกวาดนในพนท มความลาดชน สงแวดลอมทมหลายบทบาทหนาทมกมความเปราะบางกวาสงแวดลอมทมบทบาทหนาท นอยกวา 7. สงแวดลอมมการเปลยนแปลงตลอดเวลา การเปลยนแปลงนนอาจเปนรวดเรว อกชนดหนงคอยเปนคอยไปแบบชวคราวหรออาจเปนถาวรกได กลไกสงแวดลอมจงมชวต เชน เมองจะคอย ๆ เตบโตขนเปนเมองใหญ 6. มตสงแวดลอม (Environmental Dimension) เกษม จนทรแกว (2543) อธบายความหมายและรายละเอยดเกยวกบมตสงแวดลอม ดงน มต (dimension) คอ ขนาด หรอสงทวดได ซงในการมองสงแวดลอมใหเปนมตนนเปนพนฐานในการน าไปสการใหจ านวนตอสงแวดลอม ซงตองเปนโครงสรางของสงแวดลอมทเปนตวแสดงมต สามารถวดขนาดได การเปลยนแปลงทางโครงสราง จะตองสามารถใหขนาดของการเปลยนแปลงนน อกทงตองบอกใหไดวาโครงสรางทปรากฏในปจจบน แตกตางจากภาวะธรรมชาตหรอคามาตรฐานอยางไร ซงจะน าไปส การประเมนสถานภาพและศกยภาพสงแวดลอมได มตสงแวดลอมสามารถแบงได 4 มตดงน 1 มตทางทรพยากร คอ โครงสรางของสงแวดลอมทแสดงบทบาท หนาททรพยากรซงหมายถง ทรพยากรทเปนธรรมชาตและทรพยากรมนษยทสรางขนเปนมตทส าคญ ซงมบทบาทตอ การด ารงชวตของมนษย เปนสงทมนษยสามารถบรโภคไดทงทางตรงและทางออม ใหมนษยสะดวก ปลอดภย มความผาสก

73

ดงนนมตทางทรพยากรจงแบงเปน 3 ประเภทคอ 1) ทรพยากรธรรมชาต คอสงตาง ๆ ทเกดขนเองตามธรรมชาตและใหประโยชนตอมนษย 2) ทรพยากรทมนษยสรางขน เปนทรพยากรทมไดเกดขนเอง ตามธรรมชาต แตอาจมบางสวนทเกดขนเองตามธรรมชาตและมนษยไดดดแปลงใหเปลยนรปรางหรอพฤตกรรมซงประกอบดวยกลมทรพยากรชวกายภาพ เชน ทรพยากรทางการเกษตร อตสาหกรรม น าประปา การชลประทาน เปนตน และกลมทรพยากรเศรษฐกจสงคม เชน การศกษา สขภาพอนามย การเมอง เศรษฐกจ เปนตน 3) ทรพยากรทจ าแนกตามการจดการ ไดแก กลมทรพยากรกายภาพ กลมทรพยากรชวภาพ กลมคณคาการใชประโยชนของมนษย เชน เกษตรกรรม การสอสาร การชลประทาน การเพาะเลยงสตวน า และกลมคณคาคณภาพชวต ไดแก การศกษา สขภาพอนามย ความปลอดภย วฒนธรรม เปนตน 2. มตทางของเสยและมลพษสงแวดลอมเมอมการใชทรพยากรใดดวยเทคโนโลยใดกตาม ยอมมของเสยหรอมลภาวะเกดขนเสมอ ของเสยและมลพษสงแวดลอมแบงเปน 4 กลมใหญ ๆ ไดแก 1) ของแขงไดแก กากสารพษ ฝนละออง ขยะมลฝอย 2) ของเหลว ไดแก ไขมน น ามน น า 3) แก๏ส ไดแก อากาศทปนเปอนดวยสารพษ เขมาควน ซลเฟอรไดออกไซด 4) กลมของเสยและมลพษทางความรอน แสงสวาง กมมนตรงส ลม เสยง อากาศและคณภาพอากาศ เปนตน 3 มตมนษยหรอเศรษฐกจสงคม เปนมตทเกยวของกบมนษยไดสรางพฤตกรรมของมนษยตอสภาพแวดลอมทงระบบสงแวดลอมเดยว สงแวดลอมเปนกลม มตของมนษยหรอเศรษฐกจสงคมประกอบดวย 3.1 ประชากร ซงมทงจ านวนและคณภาพของประชากร จ านวนประชากร มผลตอการบรโภค ความหนาแนน ความเขมขนของของเสยและมลพษซงถาสามารถควบคมจ านวนประชากรไดเทากบเปนการลดปรมาณการบรโภคไดโดยตรง 3.2 การศกษาเปนตวปจจยแสดงคณภาพประชากรตอการอนรกษสงแวดลอมซงเกยวของกบการเปลยนแปลงของสงแวดลอม 3.3 การอนามย เปนตวควบคมทรพยากรทางตรงและทางออม ซงภาวะอนามยของมนษยมผลกระทบตอบทบาทหนาทการท างาน ซงสงผลถงภาวะเศรษฐกจ เชน ฐานะทางเศรษฐกจ อาชพ เงนเกบ เงนออม แผนการพฒนาเศรษฐกจ ฯลฯ ซงสงเหลานมผลทางตรงและทางออมตอการเปลยนแปลงสง แวดลอมในระบบ 3.4 โบราณสถาน สถานทประวตศาสตรและศาสนา การมพธกรรมปกตจะมผลตอความละเอยดออนในการอนรกษสงแวดลอมการสบทอดของสถานทประวตศาสตร ศาสนสถาน และโบราณสถาน เปนสวนส าคญในการขดเกลาใหมนษยคดถงสงแวดลอม ไมวาจะเปนในทางบวกหรอทางลบได 3.5 ความปลอดภย เปนตวดชนส าคญในการท าหนาทถกตอง ความไมเปนอสระ ความปลอดภย ท าใหมนษยแสดงบทบาทของตนเองไดไมเตมท ยอมกอใหเกดปญหาทางสงคมตามมา 3.6 การเมองการปกครอง การปกครองมสวนตอการอนรกษสงแวดลอม การอนรกษสงแวดลอมตองอาศยความหลากหลายทางความคดและการปฏบต การเมองการปกครองทไมเออตอสงเหลานยอมมผลตอปญหาสงแวดลอมแนนอน 3.7 การนนทนาการเปนการสรางพลงใหกบมนษยใหหายจากความเครยด ซงมนษยมการนนทนาการทดมกเปนบคคลทมความละเอยดออนทางสงแวดลอม นอกจากนแลวจะมผลตอเศรษฐกจและการเปลยนแปลงของสงแวดลอมในมมกวางอกดวย 4. มตทางเทคโนโลย เปนมตทมบทบาทและความส าคญตอการใชทรพยากรและอาจสงผลกระทบตอสงแวดลอมอยางมาก เนองจากมนษยมความจ าเปนตองน าทรพยากรมาสนองความตองการของตนเอง โดยน าเทคโนโลยหลากหลายรปแบบมาประกอบ ซงการน าเทคโนโลยทไมเหมาะสม หรอไมถกตองตามหลกการมา

74

ใชยอมกอใหเกดผลเสยตอทรพยากรและสงแวดลอม (เกษม จนทรแกว .2543 ) จนมค ากลาววา “มนษยเปนตวการส าคญในการท าลายธรรมชาตและสภาวะแวดล อม โดยมเทคโนโลยเปนตวเรง ” จงมความจ าเปนตองพจารณาทศทางของการพฒนาเทคโนโลยใหมลกษณะทเออประโยชนแกกนทงฝายอนรกษและฝายพฒนา (win-win concept) เพอใหเกดการพฒนาอยางยงยน ทางออกดงกลาวไดแกการพฒนาเทคโนโลยทเหมาะสม ซงหมายถงกา รน าวธการหรอเครองมอทซบซอนมาใชเพอใหเกดประโยชนอยางเหมาะสมกบทรพยากร สภาพแวดลอม สภาพสงคมและเศรษฐกจ วฒนธรรมและ การศกษา ซงเทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอมหรอเทคโนโลยสงแวดลอมกเปนอกหนงทางเลอกทมความส าคญ อยางยง

7. นเวศเศรษฐกจ (Ecological Efficiency หรอ Eco-Efficiency) นเวศเศรษฐกจเปนแนวคด รเรมโดย World Business Council for Sustainable Development (WBCSD) ในป ค .ศ.1992 เพอพฒนาเทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอมอนเปนเครองมอการจดการใหภาคธรกจมศกยภาพในการแขงขนมากขน มนวตกรรมมากขน และรบผดชอบตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมมากขน ซงหลกการของแนวคดดานประสทธภาพเชงนเวศเศรษฐกจไดรบการยอมรบอยางเปนทางการในการประชมสดยอดดานสงแวดลอม “Earth Summit” ของสหประชาชาตในป ค .ศ.1992 การด าเนน งานของธรกจหรอองคกรใดกตามทมประสทธภาพเชงนเวศเศรษฐกจ หมายถง การมศกยภาพในการผลตและการบรการในราคาทแขงขนไดโดยสามารถสนองความตองการของมนษยและน ามาซงคณภาพชวต ในขณะเดยวกนกสามารถลดผลกระทบตอสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตตลอดอายของผล ตภณฑนนในระดบทสอดคลองกบความสามารถในการรองรบของระบบนเวศ (carrying capacity) แนวคดดานนเวศเศรษฐกจใหความส าคญเรมจากประเดนของเศรษฐกจกอน โดยการด าเนนงานเพอเพมศกยภาพทางเศรษฐกจจะกอใหเกดประโยชนตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม WBCSD ไดก าหนดแนวทางทเปนปจจยแหงความส าเรจของการด าเนนงานดานนเวศเศรษฐกจไว 7 ประการ ดงน

1. ลดการใชวสดในการผลตและการบรการ 2. ลดการใชพลงงานในการผลตและการใชบรการ 3. ลดการระบายสารพษ 4. เสรมสรางศกยภาพการน าวสดกลบมาใชใหม 5. ใชประโยชนสงสดดวยความยงยนจากทรพยากรหมนเวยน 6. เพมอายของผลตภณฑ 7. เพมระดบการใหบรการแกผลตภณฑและเสรมสรางธรกจบรการ แนวคดเหลานชวยเสรมสรางความส าเรจของหลกการ “การผลตทสะอาด” ซงมงสการผลตและการ

บรโภคในรปแบบทยงยน

8. การผลตทสะอาด (Cleaner Production หรอ CP) การผลตทสะอาดเปนหลกการทใชเทคโนโลยทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนา มชออน ๆ ทมความหมายใกลเคยงกนแลวแตความนยมของผใช ไดแก การปองกนมลพษ (Pollution Prevention หรอ P2) การลดของเสยใหนอยทสด (Waste Minimization) และเทคโนโลยสะอาด (Clean Technology หรอ CT) การผลตทสะอาดเปนแนวคดรเรมโดยโครงการสงแวดลอมแหงสหประชาชาต (United Nations Environment Program-UNEP) ในป ค.ศ. 1989 หมายถงการประยกตใชกลยทธการปองกนแบบบรณาการอยางตอเนองในกระบวนการการผลตผลตภณฑและการบรการเพอปองกนหรอลดผลกระทบตอสงแวดลอม ลดความเสยงของมนษยและเพมประสทธภาพเชงนเวศเศรษฐกจ โดยครอบคลมแนวคดหลก 3 ประการ ไดแก

75

1. กระบวนการผลตทสามารถอนรกษวตถดบและพลงงาน ขจดวตถดบทมสารพษ ลดปรมาณและความเปนพษของกระบวนการระบายของเสย 2. ผลตภณฑทสามารถลดผลกระทบทางลบตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมตลอดอายของการใชงานตงแตจากสภาพวตถดบจนถงขนหมดอายการใชงานทตองก าจดตอไป 3. ธรกจบรการทรวมความหวงใยในสงแวดลอมเขาไปไวในการออกแบบและด าเนนการ

การผลตทสะอาดเปนวธทสามารถสงเสรมผลผลตและการบรการใหมประสทธภาพสงขนโดยใชวตถดบนอยลง อนเปนการประหยดคาใชจายในการผลตและลดภาระคาใชจายในการบ าบดของเสย รวมทงยงเปนการลดผลกระทบดานสงแวดลอม เนองจากลดการใชพลงงาน วตถด บและทรพยากรธรรมชาต โดยผลผลตทไดไมนอยลงหรอมากยงขนซงจะสงผลดตอการด าเนนธรกจ แนวคดของการผลตทสะอาดใหความส าคญ เรมตนจากประเดนของสงแวดลอมกอนโดยการด าเนนงานเพอเพมประสทธผลดานสงแวดลอม จะกอใหเกดประโยชนตอการเพมผลผลตในภาคเศรษฐกจ คอมความคมคาทางเศรษฐศาสตรและมความยงยนทางสงแวดลอมดวยหลกการทวาการเพมประสทธภาพเชงนเวศเศรษฐกจและการผลตทสะอาดจะสามารถปกปองสงแวดลอมไดในขณะเดยวกนกจะชวยลดคาใชจายในการผลต ชวยใหกระบวนการผลตมประสทธภาพเพมขน ใหผลก าไรมากกวาและลดผลกระทบตอสงแวดลอมดวย ส าหรบภาคอตสาหกรรมและสงแวดลอมของประเทศ การผลตทสะอาดจะประสบความส าเรจไดนนตองการการปรบเปลยนทศนคตสการจดการสงแวดลอมอยางมความรบผดชอบ การก าหนดนโยบายระดบชาตทสามารถบงเกดผลในทางปฏบตแล ะการประเมนทางเลอกของเทคโนโลย (ศนยเครอขายการด าเนนงานดานนเวศเศรษฐกจและการผลตทสะอาด ม.ป.ป.)

9. การพฒนาอยางยงยน การพฒนาประเทศตองค านงถงองคประกอบ 3 องคประกอบ ไดแก 1) เศรษฐกจ (ความมนคงในหนาทการงาน การเงน ฯลฯ) 2) สงคม (คณภาพชวต ความปลอดภย คณธรรมและจรยธรรม ฯลฯ ) และ 3) สงแวดลอม (ความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาตและดลยภาพของระบบนเวศโดยปราศจากมลพษ ฯลฯ) การพฒนาทง 3 องคประกอบอยางสมดลกอใหเกดการพฒนาในมตใหม คอ การพฒนาอยางยงยนซงประชมสหประชาชาตวาดวยสงแวดลอมและการพฒนาไดนยามความหมายของการพฒนาอยางยงยนไววาหมายถง การพฒนาทสนองความตองการของคนในปจจบน โดยไมท าใหอนชนรนหลงสญเสยโอกาสในการพฒนาเพอสนองความตองการของเขาเอง (คณาจารยมหาวทยาลยราชภฏพระนคร.2550)

แผนภาพแสดงการพฒนา 3 องคประกอบเพอการพฒนาอยางยงยน

สงแวดลอม

เศรษฐกจ สงคม

การพฒนาอยางยงยน

76

เอกสารอางอง เกษตรศาสตร,มหาวทยาลย. (2543). สงแวดลอมเทคโนโลยและชวต .(พมพครงท 4). กรงเทพมหานคร : ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. เกษม จนทรแกว. (2540). วทยาศาสตรสงแวดลอม. กรงเทพมหานคร: โครงการสหวทยากรบณฑตศกษาสาขาวชาวทยาศาสตรสงแวดลอม ภาควชาอนรกษวทยา คณะวนศาสตรมหาวทยาลยเกษตรศาสตร . คณาจารยมหาวทยาลยราชภฏพระนคร. (2550). เอกสารประกอบการสอนมนษยกบสงแวดลอม .มหาวทยาลยราชภฏพระนคร กรงเทพฯ. ราตร ภารา.(2538). ทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอม. กรงเทพมหานคร :ทพยวสทธ. วชย เทยนนอย. (2539). การจดการทรพยากรธรรมชาต . กรงเทพมหานคร: อกษรวฒนา . ศนยเครอขายการด าเนนงานดานนเวศเศรษฐกจและการผลตทสะอาด (ม.ป.ป.) เครอขายการด าเนนงานดานนเวศเศรษฐกจและการผลตทสะอาด : Thailand Network of Eco-efficiency and Cleaner Production. ส านกงานปลดกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม . สถาบนสงแวดลอมไทย. กรงเทพมหานคร (แผนพบเผยแพร).

77

ตอนท 3 การประยกตใชเทคโนโลย

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 3.1

เรอง การประยกตใชเทคโนโลยกบ การเผยแผศาสนา วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 3 การประยกตใชเทคโนโลยกบกจการศาสนา หนวยเรยนรท 3.1 เรอง การประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแผศาสนา จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1. อธบายความส าคญของการประยกตใชเทคโนโลยกบการ เผยแผศาสานาได 2. อธบายผลด ผลเสยของการประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแผศาสนาได

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด ตอนท 3 การประยกตใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 3.1 การประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแผศาสนา 1. ศาสนา 2. การประยกตใชเทคโนโลยกบกจการศาสนา 3. ผลด ผลเสย ของการประยกตใชเทคโนโลยกบกจการศาสนาและการเผยแผศาสนา

ปจจบนเทคโนโลยมบทบาทส าคญท าใหการส อสารและการเดนทางสะดวกรวดเรวสามารถเขาถงไดทกมมโลก การประยกตใชเทคโนโลยเพอการเผยแผศาสนา กอใหเกดผลดและผลเสยตอวงการศาสนาและสงคม รวมทงสงผลถงการด ารงอยและการเสอมศรทธาในศาสนา

78

กจกรรมการเรยนการสอน ผสอน ผเรยน

1. บรรยายการประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแผศาสนา

1. นกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายการประยก ต ใชเทคโนโลยในการเผยแผศาสนา 2. นกศกษาแตละกลมรวมกนอภปราย ผลด ผลเสย จากการประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแผศาสนา 3. นกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายการประย กต ใชเทคโนโลยในการเผยแผศาสนา 4. นกศกษาแตละกลมยกตวอยางการใชเทคโนโลยเพอการเผยแผศาสนา อยางนอยกลมละ 3 ชนด 5. นกศกษาน าเสนอผลทไดจากการอภปราย รวมกนภายในกลม หนาชนเรยน

ค าถาม/งาน 1. เทคโนโลยมความส าคญอยางไรตอกจการศาสนา 2. การประยกตใชเทคโนโลยในการเผยแผศาสนามผลด ผลเสย อยางไร 3. ยกตวอยางการใชเทคโนโลยเพอการเผยแผศาสนาอยางนอย 3 ชนด ขอก าหนดการสงงาน

1. สงงานตรงตามเวลาทก าหนด 2. หามคดลอกผลงานผอน

เอกสาร/เวบไซตอางอง - เอกสาร บทความ ต ารา ทมความเกยวของกบการประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแผศาสนา - สออเลคทรอนกส ทสบคนโดยใชค าส าคญวา เทคโนโลย ศาสนา และการประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแผศาสนา

79

ใบกจกรรมท 3.1

ชอกจกรรม “เทคโนโลยกบการเผยแผศาสนา” วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 3 หนวยท 3.1 เรอง การประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแผศาสนา ชอผรวมกจกรรม ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. ผเรยนสามารถอธบายความส าคญของการประยกตใชเทคโนโลยกบ การเผยแผศาสนาได 2. ผเรยนสามารถอธบายผลด ผลเสย ของการประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแผศาสนาได 3. ผเรยนสามารถยกตวอยางการประยกตใชเทคโนโลยเพอการเผยแผศาสนาได อยางนอย 3 ชนด

ผลทคาดวาจะไดรบ นกศกษาสามารถวเคราะหการประยกตใชเทคโนโลยกบ การเผยแผศาสนาได วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง 1. นกศกษาแบงกลมยอย กลมละ 5-6 คน 2. นกศกษาระดมความคดเหนในกลม 3. นกศกษาน าเสนอผลการระดมความคดเหนและการอภปรายรวมกนในกลมหนาชนเรยน 4. นกศกษาและอาจารยสรปรวมกน การด าเนนกจกรรม

1. ใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายความส าคญของเทคโนโลยทมตอการเผยแผศาสนา 2. ใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายผลด ผลเสย ของการประยกตใชเทคโนโลยกบ การเผยแผ

ศาสนาได 3. ใหนกศกษายกตวอยางการประยกตใชเทคโนโลยเพอการเผยแผศาสนา อยางนอย 3 ชนด

80

เกณฑการประเมน

รายการประเมน ระดบคะแนน 1 2 3 4

1. การมสวนรวมในกจกรรม 2. การวเคราะหตรงประเดนและยกตวอยางชดเจน

ภายในระยะเวลาทก าหนด 3. การน าเสนอผลการอภปรายและความคดเหนกลม

ตรงประเดนและยกตวอยางชดเจน

สรปผล

1. การมสวนรวมในการท ากจกรรม 2. ผลงานทท าตามใบกจกรรม 3. คณธรรม จรยธรรม

81

ใบความร หนวยการเรยนรท 3.1

เรอง การประยกตใชเทคโนโลยเพอการเผยแ ผศาสนา

เทคโนโลย (Technology) หมายถง การประยกตความรดานวทยาศาสตรมาใช เพอชวยท างานหรอแกปญหาตาง ๆ และกอใหเกดวสด อปกรณ เคร องมอ เครองจกร แมกระทงองคความร นามธรรมใหมๆ เพอใหการด ารงชวตของมนษยงายและสะดวกยงขน ในปจบนเทคโนโลย เปนปจจยพนฐานทจ าเปนในการด าเนนชวตของมนษย มสวนรวมในการพฒนาคณภาพชวตของมนษยและสงแวดลอม

การใชสอเทคโนโลยสมยใหมเพอการเผยแผศาสนาเปนการประชาสมพนธ บรการวชาการดานศาสนา

และเผยแพรขนบธรรมเนยมประเพณอนดงามของแตละศาสนา สรางเครอขายของศาสนกชนในการท ากจกรรมทางศาสนา ชวยใหประชาชนและผสนใจทวไปใชเทคโนโลยผลตสอตางๆ ทใชในการเผยแ ผศาสนารวมทงประสานความรวมมอในการเผยแผศาสนาในระดบนานาชาต

การน าเทคโนโลยมาใชในการเผยแผศาสนา เปนเสมอนการน าเครองมอทนสมยในภาวการณปจจบน

มาใชเพอความสะดวกรวดเรวท าใหสามารถขยายการตดตอสอสารเพอการเผยแผศาสนาไปไดในวงกวางทวโลก ในอดตการบรรยายธรรม พระสงฆจะตองน าใบลานไปเทศนดวย จากนนกเปลยนแปลงเปนหนงสอธรรมะ แตวนนโดยเทคโนโลยโทรศพทมอถอ ชวยใหธรรมะใกลมอ ใกลตว ใกลใจ การเผยแผธรรมะผานเทคโนโลย เชน "โครงการธรรมะใกลมอ" เปนการเผยแผธรรมะอยางทนสมย สงถงคนไดอยางสะดวก นาสนใจ ไดสาระธรรม ต รงตามความตองการ สอดคลองกบสภาพทางสงคม และการสอสารสมยปจจบนทสงตรงเขาโทรศพทมอถอเปนธรรมะประจ าวน และผรบบรการไมตองเสยคาใชจาย เปนความรวมมอระหวาง 2 หนวยงาน ทงส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส .) กบบรษท แอดวานซ อ นโฟร เซอรวส จ ากด (มหาชน) หรอ เอไอเอส การเปดฟงคลปเสยงธรรมะ ผใชบรการเอไอเอส สามารถกด *272 แจงโทรออก เพอรบฟงเสยงธรรมะ ซงมความยาวประมาณ 1-3 นาท ในหวขอตางๆ ไดแก ธรรมะวนน ธรรมะสามญคลายเครยด ธรรมะกบการงานและอาชพ ธรรมะกบความรก ธรรมะกบครอบครว ธรรมะกบการสรางสข และธรรมะประจ าวน และหากใครอยากฟงแบบเตมๆ จใจ สามารถเขาดไดทเวบไซต www.dhamma4u.com และเมอไดฟงธรรมะบอยๆ กยอมท าใหเกดความเคยชนกบสงดงาม ยอมสงผลทดตอครอบคร ว องคกร สงคม และหากมคนไดรบฟงและน ามาพดคยกนกจะเปนการขดเกลาจตใจใหดขน ดงนนการหลอหลอมความเจรญในจตใจของปถชนยคไซเบอรจ าเปนตองพงพาเทคโนโลยเปนตวชวย

82

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 3.2

เรอง “การประยกตใชเทคโนโลยกบวฒธรรม” วชา เทคโนโลยกบการพฒนา หนวยเรยนท 3.2 เรอง การประยกตใชเทคโนโลยกบวฒธรรม จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1. อธบายความส าคญของการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒธรรมได 2. อธบายผลด ผลเสยของการประยกตใชเทคโนโลยกบการเผยแพรวฒนธรรมได

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด ตอนท 3 การประยกตใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 3.2 การประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรม 1. วฒนธรรม 2. การประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรม 3. ผลด ผลเสย ของการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรมและการเผยแพรวฒนธรรม

วฒนธรรมและการด ารงชวตของมนษยเปลยนแปลงตามการพฒนาทางเทคโนโลยในแตละยค เมอยคสมยเปลยน คานยมสงคม และวฒนธรรมกเปลยนแปลงตาม ในปจจบนเทคโนโลยมการพฒนาอยางรวด เรว สงผลใหการเผยแพรและการรบวฒนธรรมรวมสมยเปนไปอยางสะดวก รวดเรว และคลอบคลมทกพนทบนโลกซงมทงผลดและผลเสย กอใหเกดความเฟองฟของวฒนธรรมรวมสมยและการลมสลายของวฒนธรรมดงเดม

83

กจกรรมการเรยนการสอน ผสอน ผเรยน

1. บรรยายการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรม

1. นกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายการประยกต ใชเทคโนโลยกบวฒนธรรม 2. นกศกษาแตละกลมรวมกนอภปราย ผลด ผลเสย จากการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรม 3. นกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายการประยกต ใชเทคโนโลยในการเผยแพรวฒนธรรม 4. นกศกษาแตละกลมยกตวอยางการใชเทคโนโลยเพอการเผยแพรวฒนธรรม อยางนอยกลมละ 3 ชนด 5. นกศกษาน าเสนอผลทไดจากการอภปรายรวมกนภายในกลม หนาชนเรยน

ค าถาม/งาน 1. เทคโนโลยมอทธพลอยางไรตอวฒนธรรม 2. การประยกตใชเทคโนโลยในการเผยแพรวฒนธรรม มผลด ผลเสย อยางไร 3. ยกตวอยางการใชเทคโนโลยเพอการเผยแพรวฒนธรรม อยางนอย 3 ชนด ขอก าหนดการสงงาน

1. สงงานตรงตามเวลาทก าหนด 2. หามคดลอกผลงานผอน

เอกสาร/เวบไซตอางอง - เอกสาร บทความ ต ารา ทมความเกยวของกบการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรม - สออเลคทรอนกส ทสบคนโดยใชค าส าคญวา เทคโนโลย วฒนธรรม และการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรม

84

ใบกจกรรมท 3.2

ชอกจกรรม “เทคโนโลยกบวฒนธรรม”

วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 3 หนวยท 3.2 เรอง การประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรม ชอผรวมกจกรรม ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ..................... ..................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. ผเรยนสามารถอธบายความส าคญของการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรมได 2. ผเรยนสามารถอธบายผลด ผลเสย ของการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรมได 3. ผเรยนสามารถยกตวอยางการประยกตใชเทคโนโลยเพอการเผยแพรวฒนธรรมได อยางนอย 3 ชนด

ผลทคาดวาจะไดรบ นกศกษาสามารถวเคราะหการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรมได วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง 1. นกศกษาแบงกลมยอย กลมละ 5-6 คน 2. นกศกษาระดมความคดเหนในกลม 3. นกศกษาน าเสนอผลการระดมความคดเหนและการอภปรายรวมกนในกลมหนาชนเรยน 4. นกศกษาและอาจารยสรปรวมกน การด าเนนกจกรรม

1. ใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายความส าคญของเทคโนโลยทมตอการเผยแพรวฒนธรรม 2. ใหนกศกษาแตละกลมรวมกนอภปรายผลด ผลเสย ของการประยกตใชเทคโนโลยกบวฒนธรรม 3. ใหนกศกษายกตวอยางการประยกตใชเทคโนโลยเพ อการเผยแพรวฒนธรรม อยางนอย 3 ชนด

85

เกณฑการประเมน

รายการประเมน ระดบคะแนน 1 2 3 4

1. การมสวนรวมในกจกรรม 2. การวเคราะหตรงประเดนและยกตวอยางชดเจน

ภายในระยะเวลาทก าหนด 3. การน าเสนอผลการอภปรายและความคดเหนกลม

ตรงประเดนและยกตวอยางชดเจน

สรปผล

1. การมสวนรวมในการท ากจกรรม 2. ผลงานทท าตามใบกจกรรม 3. คณธรรม จรยธรรม

86

ใบความร หนวยการเรยนรท 3.2

เรอง การประยกตใชเทคโนโลยเพอการเผยแพรวฒนธรรม

เทคโนโลย หมายถง การประยกตความรดานวทยาศาสตรมาใช เพอชวยท างานหรอแกปญหาตาง ๆ และกอใหเกดวสด อปกรณ เครองมอ เครองจกร แมกระทงองคความร นามธรรมให มๆ เพอใหการด ารงชวตของมนษยงายและสะดวกยงขน ในปจบนเทคโนโลยเปนปจจยพนฐานทจ าเปนในการด าเนนชวตของมนษย มสวนรวมในการพฒนาคณภาพชวตของมนษยและสงแวดลอม

วฒนธรรม มาจากค าสองค าคอ วฒนะ กบ ธรรม วฒนะ มความหมายวา เจรญงอกงาม รง เรอง สวนค าวา“ธรรม” หมายถงกฎ ระเบยบหรอขอปฏบต โดยรวมแลว ค าวา“วฒนธรรม”หมายถง ความเปนระเบยบ หรอขอปฏบตทท าใหเจรญรงเรอง แตมการใหความหมาย วฒนธรรม นอกเหนอจากน เชน มรดกแหงสงคม ซงสงคมรบ และรกษาไวใหเจรญงอกงาม เปนผลตผลของสวนรวม ทมนษยไดเรยนรมาจากคนแตกอน สบตอเปนประเพณกนมา หรอ สงทมนษยเปลยนแปลง ปรบปรง หรอผลตสรางขน เพอความเจรญงอกงาม ในวถแหงชวตของสวนรวม ถายทอดกนได เลยนแบบอยางกนได

พจนานกรมฉบบราชบณฑต พ.ศ.๒๕๔๒ ใหความหมายค าวา ว ฒนธรรม วาหมายถง สงทท าความ

เจรญงอกงามใหแกหมคณะ เชน วฒนธรรมในการแตงกาย หรอวถชวตของหมคณะ เชน วฒนธรรมชาวเขา สวนพระราชบญญตวฒนธรรมแหงชาต พ.ศ. 2535 ใหความหมายค าวา วฒนธรรม หมายถง ความเจรญงอกงาม ซงเปนผลจากระบบความสมพนธระหวา งมนษยกบมนษย มนษยกบสงคม และมนษยกบธรรมชาต จ าแนกออกเปน ๓ ดานคอ จตใจ สงคม และวตถ มการสงสมและสบทอดจากคนรนหนงไปสคนอกรนหนง จากสงคมหนงไปสอกสงคมหนง จนกลายเปนแบบแผนทสามารถเรยนรและกอใหเกดผลตผล ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม อนควรคาแกการวจย อนรกษ ฟนฟ ถายทอด เสรมสรางเอตทคคะ และแลกเปลยน เพอสรางดลยภาพแหงความสมพนธระหวางมนษย สงคม และธรรมชาต ซงจะชวยใหมนษยสามารถด ารงชวตอยางมสข สนตสข และอสรภาพ อนเปนพนฐานแหงอารยธรรมของมนษยชาต

โดยสรป วฒนธรรม หมายถง วถการด าเนนชวตของคนในสงคม นบตงแตวธกน วธอย วธแตงกาย วธท างาน วธพกผอน วธแสดงอารมณ วธสอความ วธอยรวมกนเปนหมคณะ วธแสดงความสขทางใจ และหลกเกณฑการด าเนนชวต ซงคนสวนใหญปฏบตสบตอกนจาก รนสรน โดยวฒนธรรมสามารถแสดงออกผาน ดนตร วรรณกรรม จตรกรรม ประตมากรรม การละคร ภาพยนตร รวมไปถงเทคโนโลย ศลปะ วทยาศาสตรและศลธรรมในแตละสงคม วฒนธรรมเปลยนแปลงไปตามกาลเวลา การรกษาวฒนธรรมเดมตองมการปรบปรงเปลยนแปลงหรอพฒนาวฒนธรรมใหเหมาะสมกบยคสมย และวฒนธรรมในภมภาคตาง ๆ อาจไดรบอทธพลจากการตดตอกบภมภาคอน เชน การเปนอาณานคม การคาขาย การยายถนฐาน การสอสารมวลชนและเผยแพรศาสนาศาสนาและความเชอ เปนตน

วฒนธรรมหลายอยางมความดงามและพงปรารถนา ในขณะเดยวกนบางวฒนธรรมกไมเขาขายค าวาด

งามแตกยงคงอยในสงคม ดงนนอาจกลาวไดอกอยางวา วฒนธรรมไมไดจ ากดอยเพยงแคค าวาดงามเทานน วฒนธรรมอาจแบงไดเปนสองประเภทคอ วฒนธรรมทางดานวตถ และวฒนธรรมทางจตใจ วฒนธรรมทางวตถ

87

เปนเรองความสขกาย อยดกนด สะดวกสบา ย ในการด ารงชวต นนคอปจจย 4 นอกเหนอจาก เครองมอ เครองใช ยานพาหนะ ตลอดจนเครองอาวธยทโธปกรณ สวนวฒนธรรมทางจตใจ เปนสงทท าใหเกดปญญา ท าใหจตใจมความเจรญงอกงาม เชน การศกษา ศาสนา ศลปะ วรรณคด กฎหมายและระเบยบประเพณ ซงเปนสงสงเสรมความรสกดทางจตใจหรอใหความสบายใจ

วฒนธรรมเปนเรองของชวต เชนเดยวกบเทคโนโลย ชวตมนษยในปจจบนเกยวของกบเทคโนโลยทชวยใหชวตงายขน ตรงกบความตองการ ถกน ามาใชอยางแพรหลาย ตอเนองจนกลายเปนวฒนธรรม ในแงนจงอาจกลาวไดวา เทคโนโลยกเปนวฒนธรรมอยางหนง การประยกตใชเทคโนโลยเพอการเผยแพรวฒนธรรม เชน การใชเทคโนโลยสารสนเทศส าหรบการเผยแพร แลกเปลยนขอมลและประยกตใชองคความรตางๆ ทางวฒนธรรมทเกดขน ไดอยางรวดเรวแมนย า ประหยดเวลา และคาใชจาย และเพอใหง ายตอการ สรางสรรค ทะนบ ารง และการน าเสนอรปแบบวฒนธรรมตอสงคม

เทคโนโลยมผลตอวฒนธรรมตางๆ อยางมาก โดยเฉพาะ อนเตอรเนต ดงจะเหนไดจากนตยาสารไทม ยกต าแหนงบคคลแหงป 2549 ใหกบผใชอนเตอรเนต ในฐานะทมบทบาทในการขบเคลอนใหเกดพลงใหมบนเครอขายอนเตอรเนต นอกจากนยงยกยองวาคนบนอนเตอรเนตทวโลกคอพลงแหงระบอบประชาธปไตยยคดจตอล ซงแสดงออกผานสออนเตอรเนตไดโดยเสร ผนกก าลงขนเปนชมชนอนแขงแกรงและกอใหเกดผลกระทบในวงกวาง

ในปจจบน เทคโนโลยใหมๆ เกดขนมากมาย หลากหลาย เทคโนโลยใหมทนสมยกวาท าใหชวตมนษยสขสบายงายยงขนกวาเดมมาแทนทเทคโนโลยเกาตลอดเวลา ในแงนอาจกลาวไดวาเทคโนโลยท าลายวฒนธรรมเดมซงเปนเทคโนโลยเชนกน นอกจากนเทคโนโลยกเปนทมาของวฒนธรรมใหมหลายอยางซงไมเคยเกดขนในอดต ตวอยางทเดนชดของเทคโนโลยทท าใหเกดวฒนธรรมใหม คอ อนเตอรเนต การตดตอสอสารผานระบบอนเตอรเนตกอใหเกดเครอขายสงคมใหมขนาดใหญ มเกดการสนทนาโตตอบ พรอมภาพและเสยง มการตงกระท มหองสนทนาของสมาชกเครอขายแยกเปนหมวดหม มเกมสออนไลนทมเ นอหาหลากหลายแนว ทงเกมตอส เกมสวางแผน เกมสทจ าลองการเลนกฬา และดวยทางเลอกหลากหลายเชนนท าใหเกดวฒนธรรมใหมทท าใหหลายคนมชวตอยในหนาจอคอมพวเตอรนานมากกวา 5 ชวโมงในแตละวน เพออานและตอบจดหมายอเลกทรอนกส คยกบเพอน ตดตามกระททตนสนใจ และเลนเกมส เหตการณเชนนเปนวฒนธรรมในการด ารงชวตของมนษยในปจจบน นอกจากน วฒนธรรมการใชอนเตอรเนต ท าใหเวลาในการท ากจกรรมอนๆ ในชวตประจ าวนลดนอยลง บางคนอาจจะเลกท างานอดเรกแลวหนมา “เลนเนต ” แทน หลายคนงดรบประทานอาหารบางมอ หรอ เอามารบประทานหนาคอมพวเตอรเพอใหไดเลนเกมสไดอยางตอเนอง นอกเหนอจากเวลาในการมปฏสมพนธกบคนรอบขางลดนอยลง เพราะเวลาถกใชไปกบการมปฏสมพนธกบคนทอยในโปรแกรมสนทนาแทน

88

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 3.3 เรอง เทคโนโลยกบการศกษา

รายวชา เทคโนโลยกบการพฒนา

หนวยเรยนท 3.3 เรอง เทคโนโลยกบการศกษา

จ านวนคาบทสอน 3 คาบ

คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1. ผเรยนสามารถอภปรายเกยวกบบทบาทของเทคโนโลยตอการศกษา 2. ผเรยนสามารถสงเคราะหขอมลทไดจาการน าเสนอ 3. ผเรยนสามารถสรปบทเรยนรวมกนจากการน าเสนอได

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด 1. ความหมายของเทคโนโลยการศกษา กระบวนการหรอวธการในการน าความรเรอง แนวคดมาประยกตองคประกอบหรอ องคความรตางๆ มาใชอยางเปนระบบเพอใหการด าเนน งานในวงการตางๆ เปนไปอยางมประสทธภาพ 2. บทบาทและความส าคญของเทคโนโลยการ ศกษา 1. สามารถท าใหมการเรยนการสอน การศกษามความหมายมากขน ผเรยนเรยนไดกวางขวางมากขน เรยนไดเรวขน เขาใจไดอยางสมบรณ ท าใหครมเวลาใหแกนกเรยนมากขน 2. สามารถสนองเรองความแตกตางระหวางบคคลได ผเรยนมอสระในการเรยนร มความรบผดชอบ 3. สามารถท าใหการจดการศกษาตงอยบนรากฐานของวธทางวทยาศาสตร คนพบวธใหมๆ และสมเหตสมผลตามความเปลยนแปลงของสงคม 4. ชวยใหการศกษามพลงมากขน 5. ท าใหการเรยนรอยแคเออม 6. ท าใหเกดความเสมอภาคทางการศกษา

- ศกษากรอบแนวคดของเทคโนโลยการศกษาเพอใหผเรยนมแนวทางในการอภปรายบทบาทของเทคโนโลยตอการศกษาทตรงประเดน ชดเจน และสามารถสงเคราะหแนวคดใหมๆ เพมเตมจากแนวคดเดม - มโนทศนของเทคโนโลยการศกษา กบการสอนเพอพฒนาการเรยนรในปจจบน สะทอนการศกษาในปจจบน อภปรายถงเทคโนโลยการสอนในปจจบน ความเหมาะสมในการใช และแนวทางในการพฒนาการสอนเพอตอบสนองความตองการดานการศกษา - ความเปนนวตกรรม แนวคด ของนวตกรรม แนวทางการสรางนวตกรรมใหเกดขน ตลอดจนอภปรายการน าเอานวตกรรมมาชวยพฒนาเปนเทคโนโลยเพอการศกษา

89

หลกการประเมณการใชเทคโนโลย 1. ประสทธภาพของงาน (efficiency) เทค โนโลยตองชวยใหการด าเนนงานบรรลเปาหมายและรวดเรว สามารถตรวจสอบได 2. ประสทธผล (productivity) ตองชวยใหการท างานไดผลออกมาอยางเตมท 3. ประหยด (economy) ทงเวลาและแรงงาน ลงทนนอยแตไดผลมากกวาทน 3. เทคโนโลยการสอน คอ ภาพของการแสวงหาแนวทางและวธปฏบต เพอพฒนากระบวนการเรยนการสอนใหมประสทธ ภาพยงขน 4. นวตกรรม นวตกรรม หมายถง ความคดหรอการกระท าใหมๆ ทน ามาใชในการแกปญหาหรอปรบปรงงานใหไดผลด ยงขน นวตกรรมการศกษา หมาย ถง ความคดหรอวธการ ปฏบตใหมๆ ทไดผานการพสจน ทดลอง จนเปนท ยอมรบและเชอถอได น ามาใชสงเสรม ปรบป รง ระบบทางการศกษาใหด าเนนไปอยางม ประสทธภาพ 5.การน าเทคโนโลยและนวตกรรมมาใชกบการ ศกษา

กจกรรมการเรยนการสอน ผสอน ผเรยน

1. กอนเขาสกจกรรมการสอน ผสอนใหผเรยนอภปรายความหมายของเทคโนโลยรวมกนตามคว ามเขาใจ จากนนใหผเรยนดสอภาพอปกรณอเลกทรอนกส แลวถามผเรยนวาสงตางๆ เหลานเปนเทคโนโลยหรอไม จากนนผสอนอธบายเพมเตมเกยวกบความหมายของเทคโนโลย 2. ใหผเรยนดภาพตอมาซงเปนภาพการจดการโรงงาน ใหนกเรยนลองอภปรายวาในภาพดงกลาวมสงใดบางเปนเทคโนโลยบาง

1. ผเรยนอภปรายความหมายความหมายของเทคโนโลยตามความเขาใจของตนเอง แนวค าตอบของผเรยนทเปนไปได - สงทท าใหผเรยนสะดวกสบาย - สงอ านวยความสะดวกในปจจบน - เครองมอทางอเลกทรอนกส 2. ผเรยนชวยกนอภปรายภาพรวมกนโดยยดมโนทศนของเทคโนโลยตามทไดอธบายความหมายไปขางตนเพอประเมนความรความเขาใจเบองตนเกยวกบความหมายของเทคโนโลย ค าตอบทถกตอง

90

3. ผสอนน าเขาสเนอหาเทคโนโลยกบการศกษา (การสอน) โดยอธบายความหมายของเทคโนโลยกบการศกษา ใหผเรยนจบคชวยกนเขยนรวบรวมเทคโนโลยทเกยวของกบการศกษาทผเรยนรจก โดยรวบรวมใหไดมากทสด แลวจงน ามาอภปรายรวมกน 4. ผสอนอธบายเพมเตมเรอง นวตกรรม และใหนกเรยนท ากจกรรมกลม โดยใหผเรยนอภปรายปญหาของการศกษาไทย โดยเขยนปญหาเปนขอ ๆ จากนนกลมของผเรยนปรกษากบกลมอน ๆ โดยแลกกบกลมอน ส ารวจวากลมอนมปญหาทเกยวกบการศกษาไทยทแตกตางจากกลมตนเองอยางไร เขยนเพมเตมจากเดม จากนนใหผเรยนแตละกลม หาแนวคด หรอเสนอการแกปญหาทเกยวกบการศกษานนๆ ในแตละขอ โดยอาจเปนแนวคดใหม ๆ หรอปรบปรงจากแนวคดเดมกได

- สายพานของโรงงานทหนาทเรยงสน คาอยางรวดเรว แมนย า มประสทธภาพ - เครองจกรในโรงงานทท างานอยางชาญฉลาด - การจดวางระบบของพนกงานในแตละต าแหนงทใหการด าเนนการผลตเปนไปไดอยางลงตว - สงใดกตามทเปนระบบ ท าใหการด าเนนงานเปนไปไดสะดวกลวนแตเปนเทคโนโลย 3. ผเรยนจบคเพอท ากจกรรม รวบรวมเทคโนโลยทเกยวของกบการศกษา แนวค าตอบ แผนใส พาวเวอรพอยท โปรเจคเตอร ผนงกระเปา บตรค า E-Learning คอมพวเตอรชวยสอน i-Pad Smart Phone เพลง การตน เกมส โอเวอรเฮด ฯลฯ 4. นกเรยนแตละกลมชวยกนรวบรวมปญหาการศกษาไ ทย โดยแนวคดอาจครอบคลมในหวขอดงน - เดกเบอหนายกบการเรยน - การเรยนการสอนของครผสอนนาเบอ - สงแวดลอมทไมเหมาะสมกบการเรยนร - ความพรอมของสถานศกษา เปนตน จากนนผเรยนหาแนวคดใหม ๆ หรอแนวทางในการพฒนาปญหาดงกลาวเชน เดกเบอหนายกบการเรยน = ครแตงเพลงเกยวกบเนอหาทเดกสนใจ และไมเบอ เปนตน ซง แนวคดทผเรยนตอบ สรปไดวาเปนนวตกรรมทเกดจากการประยกตแนวคดเรองเทคโนโลยมาพฒนาการศกษา

91

5. ผสอนอธบายเพมเตมถงการประยกตใชเทคโนโลยกบการศกษา และ ใหผเรยนรวมกนสรปความหมาย บทบาท และแนวคดของเทคโนโลยเพอการศกษา พรอมทงเปดโอกาสใหผเรยนซกถามในประเดนทสงสย 6. ผสอนใหผเรยนสบคนคลปวดโอ หรอเวปไซตอยางใดอยางหนง ทเกยวของกบเทคโนโลย เพอการศกษา โดยใหนกเรยนเขยนวเคราะหจดเดนและจดดอยของคลปวดโอ หรอเวปไซตทผเรยนสบคน

5. ผเรยนชวยกนสรปเกยวกบเทคโนโลยเพอการศกษาและซกถามประเดนเพมเตม 6. ผเรยนท าการสบคนสอทเกยวของกบเทคโนโลยเพอการศกษาและวเคราะหจดแขง และ จดออน ของเทคโนโลยทไดสบคนมา

ค าถาม/งาน - สบคนสอเทคโนโลยเพอการศกษา พรอมทงวเคราะหจดแขงและจดออน ของสอดงกลาว ขอก าหนดการสงงาน

- สงในการเรยนการสอนในครงถดไป

เอกสาร/เวบไซตอางอง

- EDUCATION TECHNOLOGY.[ออนไลน].เขาถงไดจาก http://bussabong.blogspot.com. (วนทสบคน 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2556). - โลกปจจบนกบเทคโนโลยเพอการส อนในอนาคต . [ออนไลน].เขาถงไดจาก

http://blog.eduzones.com/futurecareerexpo/94488 (วนทสบคน 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2556)

- ความหมายของนวตกรรมและเทคโนโลยเพอการศกษา . [ออนไลน].เขาถงไดจาก http://54540044.blogspot.com/2012/06/2_19.html

(วนทสบคน 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2556)

92

ใบกจกรรมท 3.3

ชอกจกรรม ไอเดยนวตกรรมการศกษาไทย

วชา เทคโนโลยกบการพฒนาตน ตอนท 3.3 หนวยท 3.3 เรอง เทคโนโลยกบการศกษา ชอผรวมกจกรรม ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. ผเรยนสามารถอภปรายปญหาทเกยวของกบการศกษาไทยได 2. ผเรยนสามารถวเคราะหแสดงทรรศนะและแนวทางการแกปญหา

การศกษาไทยได 3. ผเรยนสามารถสงเคราะหแนวคดเทคโนโลยและนวตกรรมเขามาจดการกบปญหาการศกษาไทยได

ผลทคาดวาจะไดรบ ผเรยนมความรความเขาใจเรองเทคโนโลยและนวตกรรมเพอการศกษา สามารถประยกตใชเทคโนโลยเพอการศกษาของตนเอง วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง ผเรยนท ากจกรรมเปนกลม กลมละ 3-5 คน กจกรรมเสรจสนภายในหองเรยน การด าเนนกจกรรม ผเรยนแตละกลมท าการรวบรวมปญหาทเกยวของกบการศกษาไทยมาใหไดมากทสด และวเคราะหสรางแนวทางการแกไขปญหาดงกลาวรวมกนในกลม จากนนออกมาน าเสนอหนาชนเรยน

93

เกณฑการประเมน 20 คะแนน รายการประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 1. จ านวนปญหาทเกยวกบการศกษาทผเรยนสามารถรวบรวมได 2. การน าเสนอแนวคดนวตกรรมเพอแกปญหาดงกลาว 3. ความมสวนรวมในกจกรรม 4. ความตรงตอเวลา 5. ความสะอาด

1-3 ปญหา ไมมการเสนอแนวคดนวตกรรม หรอต ากวา 50% ของปญหา สมาชกไมสนใจกจกรรม หรอไมใหความรวมมอกนเลย สงชากวา ก าหนดเวลาเปนเวลา มากกวา 2 วน ใบกจกรรมเลอะเทอะ มรอยขด ไมลบตวอกษรอยางเปนระเบยบ

4-6 ปญหา มการเสนอแนวคดนวตกรรมไดตงแต 50-80% ของปญหา

- สงชากวาก าหนดเวลาเปนเวลา 2 วน

-

7-9 ปญหา มการเสนอแนวคดนวตกรรมไดมากกวา 80% ของปญหา

- . สงชากวาก าหนดเวลาเปนเวลา 1 วน

-

10 ปญหาขนไป มการเสนอแนวคดนวตกรรมไดครบถวน สมาชกใหความรวมมอในการท า กจกรรมเปนอยางด สงตามก าหนดเวลา ใบกจกรรมสะอาด ไม มรอยขด มการลบตวอกษรอยางเปนระเบยบ

สรปผล

4. ผเรยนมความรเขาใจแนวคดเทคโนโลยและนวตกรรมเพอการศกษา 5. ผเรยนสามารถน าเสนอแนวคดเทคโนโลยและนวตกรรมเพอการศกษา เพอตอบสนองกบภาวะปญหา

ดานการศกษาทมอยในปจจบน

94

ใบความร หนวยการเรยนรท 3.3

เรอง เทคโนโลยกบการศกษา เนองมาจากอทธพลของสภาพแวดลอมของเทคโนโลยสารสนเทศ เปนผลท าใหการศกษาเรม

เปลยนแปลงไปทงนอาศยสอททนสมยโดยเฉพาะเทคโนโลยทางดานโทรคมนาคม และการส อสาร เครองคอมพวเตอรสวนตวสามารถเชอมโยงขอมลและผคนหลายสบลานคนทวโลกเขาดวยกน ท าใหเกดการไหลเวยนของขอมลขาวสารในเวลาอนสน การศกษาหาขอมลและการเรยนรสงตางๆ เพยงแตปลายนวสมผส โดยอาศยเครอขายอนเตอรเนต (Internet) เกดเปนช มชนบนเครอขายขน ผคนสามารถตดตอสมพนธกนผานจอคอมพวเตอรมากยงขน ขอมลขาวสารความรจงกลายเปนกญแจส าคญไปสอ านาจ และความมนคงของประเทศและเปนกญแจทจะไปสขอมลขาวสารความร กคอ "การศกษา"

การเรยนรในยคเทคโนโลยสารสนเทศไมไดจ ากดอย เฉพาะหองเรยนและคร การเรยนการสอนแบบดงเดมจะ ลดนอยลง ความสมพนธระหวางผเรยนและผสอนเปลยนไป เกดเปนกระบวนการเรยนรแบบใหม จงมความจ าเปนอยางเรงดวนททกฝายจะตองชวยกนพฒนาองคความรใหมจากองคความรเดมทมอย เพอกอใหเกดประโยชนมากทสด

แนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศ

ตงแตตนศตวรรษท 19 เปนชวงทมการพฒนาการสอสารทางไกลทเรยกวาโทรคมนาคม พรอมกนนนกมเทคโนโลยการสอสารทางดานการกระจายเสยง คอ มเรองของวทยและโทรทศนเกดขน ชวงนจงเปนชวงทมนษยไดมเครองมอสอสารหลายรปแบบ หลายลกษณะ แตวาในดานการศกษาไดน าเอาเครองมอเหลานมาใชเพอการศกษา มากนอยเพยงใดขณะทการใชเทคโนโลยการพมพซงเกดขน ในกลางศตวรรษท 15 ยงมใชกนอยมาก ประมาณไดวาประเทศไทยยงอยในชวงท 4 ขณะทพฒนาการดานการสอสารไดกาวเขาไปสชวงท 5 กคอชวงทไดมการเอาเทคโนโลยโทรคมนาคมกบคอมพวเตอรเขามาผสมผสานกนกบโทรศพท โทรศพทกสามารถทจะสรางเปนเครอขายของขาวสาร ทสามารถจะมภาพกได และสามารถทจะใชเปนเครองมอสอสารทไมใชเฉพาะระหวางบคคลตอบคคล แตสามารถใชสอสารระหวางบคคลกบมวลชนได จงมการน าเอาเทคโนโลยทมอยในสงคมหรอก าลงจะมในสงคมมาใชประโยชนทางการศกษาอยางเหมาะสมกบพฒนาการทางการศกษาในชวงนนๆ

แนวคดการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอพฒนาการศกษา

หากพจารณาถงพฒนาการทางการศก ษาของประเทศไทยจะเหนไดวาอาศยความกาวหนาทางดานการสอสาร เปนสวนประกอบส าคญในการพฒนาการศกษาทงในระบบและนอกระบบโรงเรยนมาตลอด โดยเฉพาะอยางยงในสวนทเกยวของกบการศกษาทางไกล ตวอยางทมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชไดใชระบบนในการจดการศกษาซ งพบวา การจดการศกษาเกยวของกบการพฒนาทางดานการสอสารทงสน กลาวคอ สมยแรกทกจการไปรษณยเปนทนยมใชกนอยางกวางขวาง การสอนทางไกลกจะไปเกยวกบการบรการทางไปรษณยคอการเอาสงพมพในรปของต าราสงไปทางไปรษณยเพอใหผเรยนไดเรยนทบ าน ตอมาเมอวทยเขามามบทบาทในการ สอสาร มหาวทยาลยทางวทยกเกดขน และใชสอวทยซงเปนสอเสยงในการสอน และกอาจมสอสงพมพประกอบดวย และเมอโทรทศนเขามามบทบาทในการสอสารมวลชน กเกดม

95

มหาวทยาลยทสอนโดยใชโทรทศนรวมกบเอกสาร สงพ มพ ซงในปจจบนมการพฒนา การดานการสอสารหลายๆ อยาง โดยมความคดวาจะไมขนอยกบสอสารใด สอสารหนงเทานน เพราะจะท าใหใชประโยชนไมไดเตมท ตองใชการสอสารหลายๆ รปแบบทเรยกวา "การใชสอสารแบบประสม " ทงนไดน ามาปรบใชใหไดประโยชนสงสดเพอการศกษา

บทบาทของเทคโนโลยสารสนเทศตอการศกษา

เทคโนโลยสารสนเทศไดเขามามบทบาทตอการศกษาอยางมาก โดยเฉพาะเทคโนโลยทางดานคอมพวเตอรและการสอสารโทรคมนาคมมบทบาททส าคญตอการพฒนาการศกษาดงน

1. เทคโนโลยสารสนเทศเขามามสวนชวยเร องการเรยนร ปจจบนมเครองมอทชวยสนบสนนการเรยนร หลายดาน มระบบคอมพวเตอรชวยสอน (CAI) ระบบสนบสนนการรบรขาวสาร เชน การคนหาขอมลขาวสารเพอการเรยนรใน World Wide Web เปนตน

2. เทคโนโลยสารสนเทศเขามาสนบสนนการจดการศกษา โดยเฉพ าะการจดการศกษาสมยใหมจ าเปนตองอาศยขอมลขาวสารเพอการวางแผน การด าเนนการ การตดตามและประเมนผลซงอาศยคอมพวเตอรและระบบสอสารโทรคมนาคมเขามามบทบาททส าคญ

3. เทคโนโลยสารสนเทศกบการสอสารระหวางบคคล ในเกอบทกวงการทงทางดานการศกษาจ าเปนตองอาศยสอสมพนธระหวางตวบคคล เชน การสอสารระหวางผสอนกบผเรยน โดยใชองคประกอบทส าคญชวยสนบสนนใหเกดประสทธภาพในการด าเนนงาน เชน การใชโทรศพท โทรสาร ไปรษณยอเลกทรอนกส เทเลคอมเฟอเรนซ เปนตน

การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการ ศกษา

เทคโนโลยสารสนเทศทน ามาใชส าหรบการสอนเปนการใชเทคโนโลยสมยใหมหลายอยาง ท าใหการเรยนการสอนดวยอปกรณททนสมย หองเรยนสมยใหม มอปกรณวดโอโปรเจคเตอร (Video Projector) มเครองคอมพวเตอร มระบบการอานขอมลอเลกทรอนกสแบบตางๆ รปแบบของสอการศกษาทน ามาใชในการเรยนการสอน กมหลากหลาย ขนอยกบความเหมาะสมในการน ามาใชและความพรอมของสถานศกษา

คอมพวเตอรชวยสอน คอมพวเตอรชวยสอนเปนการน าเอาเทคโนโลยรวมกบการออกแบบโปรแกรมการสอนมาใชชวยสอน

ซงเรยกกนโดยทวไปวาบทเรยน ซเอไอ ยอมาจากค าในภาษาองกฤษวา Computer-Assisted Instruction หรอเรยกยอๆ วา ซเอไอ (CAI) การจดโปรแกรมการสอนโดยใชคอมพวเตอรชวยสอนในปจจบนมกอยในรปของสอประสม (Multimedia) หมายถงน าเสนอไดทงภาพ ขอความ เสยง ภาพเคลอนไหวฯลฯ โปรแกรมชวยสอนนเหมาะกบการศกษาดวยตนเอง และเปดโอกาสใหผเรยนสามารถโตตอบกบบทเรยนไดตลอด จนมผลปอนกลบเพอใหผเรยนร บทเรยนไดอยางถกตอง และเขาใจในเนอหาวชาของบทเรยนนนๆ ลกษณะคอมพวเตอรชวยสอนจงเปนบทเรยนทชวยการเรยนการสอน และมโปรแกรมคอมพว เตอรชวยจดบทเรยนใหเปนระบบและเหมาะสมกบนกเรยนแตละคน โดยมลกษณะส าคญๆ ดงน

1. เรมจากสงทรไปสสงทไมร จดเนอหาเรยงไปตามล าดบจากงายไปสยาก 2. การเพมเนอหาใหกบผเรยนตองคอยๆ เพมทละนอย และมสาระใหมไมมากนกนกเรยนสามา รถ

เรยนรไดดวยตนเองอยางเขาใจ 3. แตละเนอหาตองมการแนะน าความรใหมเพยงอยางเดยวไมใหทละมากๆ จนท าใหผเรยนสบสน

96

4. ในระหวางเรยนตองใหผเรยนมสวนรวมกบบทเรยน เชน มค าถามมการตอบ มท าแบบฝกหด แบบทดสอบ ซงท าใหผเรยนสนใจอยกบการเรยนไมนาเบอหนาย

5. การตอบค าถามทผด ตองมค าแนะน าหรอทบทวนบทเรยนเกาอกครง หรอมการเฉลย ซงเปนการเพม เนอหาไปดวย ถาเปนค าตอบทถกผเรยนไดรบค าชมเชย และไดเรยนบทเรยนตอไปทกาวหนาขน

6. ในการเสนอบทเรยนตองมการสรปทายบทเรยนแตละบทเรยนชวยใหเกดการวดผลไดดวยตนเอง 7. ทกบทเรยนตองมการก าหนดวตถประสงคไวใหชดเจน ซงชวยใหแบงเนอหาตามล าดบไดด

ประโยชนของคอมพวเตอรชวยสอน 1. ท าใหนกเรยนไดมสวนรวมในกระบวนการเรยนการสอนมากขน 2. ท าใหนกเรยนสามารถเลอกเรยนไดหลายแบบตามความถนดของแตละบคคล 3. ท าใหไมเปลองสมองในการทองจ าสงทไมควรจะตองจ า ใชสมองในการคดวเคราะหและตดสนใจ

แทน 4. ท าใหสามารถปรบปรงเปลยนแปลงการเรยนการสอนไดเหมาะสมกบแตละบคคล 5. ท าใหผเรยนมอสรภาพในการเรยน ไมตองคอยคร อาจารย ผเรย นสามารถเรยนรไดทกเวลาท

ตองการ 6. ท าใหผเรยนสามารถสรปหลกการ เนอหา สาระของบทเรยนแตละบทเรยนได ประเภทของคอมพวเตอรชวยสอน

คอมพวเตอรชวยสอนทน ามาใชในปจจบนมอยมากมายหลายรปแบบ นกวชาการและนกการศกษาทงในประเทศและตางประเทศไดจดแบงประเภทตามลกษณะการใชดงน

1. คอมพวเตอรใชเพอการสอน (Tutoring) เปนโปรแกรมทสรางขนในลกษณะของบทเรยนทลอกเลยนแบบ การสอนของคร กลาวคอ มบทน า มค าบรรยาย ซงประกอบดวยทฤษฎ กฎเกณฑ แนวคดทสอนหลงจากทนกเรยนไดศกษาแลวกมค าถาม (Question) เพอใชในการตรวจสอบความเขาใจของ นกเรยน มการปอนกลบ ตลอดจนมการเสรมแรงและสามารถใหนกเรยนยอนกลบไปเรยนบทเรยนเดมได หรอขามบทเรยนทไดเรยนร แลวไดนอกจากนยงสามารถบนทกการเรยนของนกเรยนไวได เพอใหครน าขอมลการเรยนของแตละคนกลบไปแกไขนกเรยนบางคนได

2. คอมพวเตอรใชเพอการฝก (Drill and Practice) แบบฝกสวนใหญใชเพอเสรมทกษะเมอครไดสอน บทเรยนบางอยางไปแลว จดมงหมายเพอฝกหดกบคอมพวเตอรเพอวดระดบ หรอใหฝกจนถงระดบทยอมรบได บทเรยนประเภทน จงประกอบดวยค าถามและค าตอบ การเตรยมค าถามตองเตรยมไวมากๆ ซงผเรยนควรไดสมขนมาฝกเองได สงส าคญของการฝกคอตองกระตนใหนกเรยนอยากท า และตนเตนกบการท าแบบฝกหดนน ซงอาจมภาพเคลอนไหว ค าพดโตตอบ มการแขงขน เชน จบเวลา หรอสรางรปแบบทท าทายความสามารถในการคด และการแกปญหา

3. คอมพวเตอรใชเพอสรางสถานการณจ าลอง (Simulation) โปรแกรมประเภทนเปนโปรแกรมทใชจ าลองสถานการณใหใกลเคยงกบสถานการณในชวตจรงของนกเรยนโดยมเหตการณสมมตตางๆ อยในโปรแกรม และผเรยนสามารถทจะเปลยนแป ลง หรอจดกระท าไดสามารถมการโตตอบ และมวตแปร หรอทางเลอกหลายๆ ทาง การสรางสถานการณจ าลองขนเพอใหเกดการเรยนร เมอสถานการณจรงไมสามารถท าได เชน การเคลอนทของลกปน การ เดนทางของแสงการหกเหของคลนแมเหลกไฟฟา หรอการท าปฏกรยา

97

ทางเคมท อาจเกดการระเบดขน หรอการเจรญเตบโตนใชเวลานาน หลายวนการใชคอมพวเตอร สรางสถานการณจ าลองจงมความจ าเปนอยางมาก

4. คอมพวเตอรใชเพอเปนเกมในการเรยนการสอน โปรแกรมประเภทนนบเปนแบบพเศษของแบบจ าลองสถานการณ โดยมการแขงขนเปนหลก ซงสามารถเล นไดคนเดยวหรอหลายคน กอใหเกดการแขงขนและรวมมอกน กอใหเกดการเรยนรไดมากโดยการเพมคณคาทางการศกษาจดมงหมาย เนอหา และกระบวนการทเหมาะสม

5. คอมพวเตอรใชเพอการทดสอบ (Testing) เปนโปรแกรมทใชรวมแบบทดสอบไวและสมขอสอบตามจ านวนทตองก าร โดยทขอสอบเหลานน ผานการสรางมาอยางดมความเชอถอไดในการวดผลสมฤทธทางการเรยน โปรแกรมมการตรวจขอสอบใหคะแนน วเคราะห และประเมนผลใหผสอบไดทราบทนท

6. คอมพวเตอรใชเพอการไตถามขอมล (Inguiry) เปนโปรแกรมทชวยในการคนหาขอเทจจรงห รอขาวสารทเปนประโยชนในตวคอมพวเตอรแบบนจะมแหลงเกบขอมลทเปนประโยชน ซงสามารถแสดงไดทนทเมอผเรยน ตองการ ดวยระบบงายๆ ทผเรยนสามารถท าไดเพยงแตกดหมายเลข หรอใสรหส ซงท าใหคอมพวเตอรแสดงขอมลทตองการไตถามไดตามตองการ

นอกจากนนยงน าคอมพวเตอรชวยสอนมาใชในลกษณะอนๆ เชน การน าเสนอประกอบการสอน การใชเพอฝกแกปญหาการสาธต เปนตน

การเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลก

การเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลก เปนการจดการเรยนทมสภาพการเรยนตางไปจากรปแบบเดม การเรยนการสอนแบบนอาศยศกยภาพและความสามารถของเครอขายอนเตอรเนต ซงเปนการน าเอาสอการเรยนการสอนเปนเทคโนโลยสงสดมาชวยสนบสนนการเรยนการสอนใหเกดการเรยนรจากการสบคนขอมล และเชอมโยงเครอขายท าใหผเรยนสามารถเรยนไดทกสถานทและทกเวลา การจดการเรยนการสอนลกษณะนมชอเรยกหลายชอ ไดแก การเรยนการสอนผานเวบ (Web-based Instruction) การฝกอบรมผานเวบ (Web-based Trainning) การเรยนการสอนผานเวลดไวดเวบ (www-based Instruction) การฝกอบรมผานเวลดไวดเวบ (www-based Trainning) เปนตน

ความหมายของการเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลก การเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลกเปนการประยกตใชยทธวธการสอนดานพทธพสย (Cognitive)

ภายใตสภาพแวดลอมทางการเรยนทผเรยนเปนผสรางองคความร และการเรยนแบบรวมมอกน (Collaborative Learning) เนองจากการเรยนแบบนผเรยนเปนผควบคมการเรยนดวยตนเอง เนนผเรยนเปนส าคญ (Child Center) และเรยนดวยการมปฏสมพนธกบผอน (Learner Interaction) การเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลกเปนการจ าลองสถานการณการเรยนการสอนในหองเรยนในรปของสบคนองคความรจากเว บหรออาจเรยกวา อเลรนนง (E-Learning) ซงเปนสวนหนงของอเอดยเคชน (E-Education)

องคประกอบของการเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลก

1. ระบบการเรยนการสอน 2. ความเปนเงอนไข 3. การสอสารและกจกรรม 4. สงน าทางการคนควา

98

รปแสดงระบบ E-commerce , E-Education , และ E-learning

ระบบการเรยนการสอน มการจดการและออกแบบภายใตวธการของระบบคอ จะตองมสงน าเขา (Input) กระบวนการ (Process) และสงทไดรบ (Output)

สงน าเขา (Input) ในทน ไดแก ผเรยน ผสอน วตถประสงค การเรยน สอการสอน ฐานความร การสอสารและกจกรรม การประเมนผล เปนตน กระบวนการ (P r o c e s s ) ไดแก การสรางสถานการณหรอการจดสภาวะการเรยนการสอน โดยใชวตถดบจากสงน าเขาตามทก าหนดไวในแผนการสอน สงทไดรบ (Output) ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยน ซงไดจากการวดและประเมนผล

ความเปนเงอนไข เงอนไขถอวาเปนสงส าคญอยางยงส าหรบการเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลก อาท ก าหนดวาเมอ

เสรจสนการเรยนแลวจะตองท าแบบฝกหดหร อแบบทดสอบ หากท าแบบฝกหดหรอแบบทดสอบผานตามเกณฑทก าหนดไว กสามารถไปศกษาบทเรยนอนๆ หรอบทเรยนทยากขนเปนล าดบได แตถาไมผานตามเงอนไขนก าหนดจะตองเรยนซ าจนกวาจะผานเกณฑนน การสอสารและกจกรรม

การสอสารเปนสงส าคญตอการสรางปฏสมพนธ ขน สวนกจกรรมจะเปนตวกระตนใหปฏสมพนธเกดขนเพอไมใหตางไปจากหองเรยนปกต กจกรรมจะเปนตวชวยใหการเรยนรเขาสวตถประสงคไดงายขน การสอสารและกจกรรม เกดขนระหวางผเรยนกบผเรยน ผเรยนกบผสอน และผเรยนกบเนอหาวชา สงน าทางการคนควา

99

เปนการก าหนดแหลงความรภายนอกทเกยวของกบบทเรยน โดยก าหนดดวยสงน าทางการคนควา เชน แหลงความรภายนอกทก าหนดอยางเปนล าดบ กลาวคอมการศกษากอนหลง มความยากงายเปนล าดบ มการจดเรยน หวขอตามล าดบ ทงนเพอใหผเรยนไมหลงทาง และเรยนรไปตามล าดบขนตอน

ประเภทของสอทใชในการเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลก

เวลดไวดเวบ (World Wide Web) ใชส าหรบเปนแหลงความรฐาน และเปนแหลงความรภายนอกเพอการสบคน

อเมล (E-mail) ใชตดตอสอสารระหวางอาจารยหรอเพอนรวมชน เรยนดวยกนใชสวนการบานหรองานทไดรบมอบหมาย

กระดานขาว (Chat) ใชตดตอสอสารระหวาง ผเรยน อาจารย และผเรยนเปนกลม ใชก าหนดประเดนหรอกระทตามทอาจารยก าหนด หรอตามแตนกเรยนก าหนด เพอชวยกนอภปรายตอบค าถามในประเดนทเปนกระทนน ๆ

แชท (Chat) ใชตดตอสอสารระหวางผเรยน อาจารยและผเรยน โดยการสนทนาแบบเวลาจรง (Real time) โดยมทงสนทนาดวยตวอกษรและสนทนาทางเสยง (Voice Chat) ลกษณะใชคอใชสนทนาระหวางผเรยนและอาจารย ใน หองเรยนหรอชวโมงเรยนเสมอนวาก าลงเรยนอยในหองเรยนจรงๆ

ไอซคว ไอซคว (ICQ)

ใชตดตอสอสารระหวางผเรยน อาจารยและผเรยนโดยการสนทนาแบบเวลาจรง หรอหลงจากนนแลว โดยเกบขอความไว การสนทนาระหวางผเรยนและอาจารยในหองเรยนเสมอนวาก าลงคยกน ในหองเรยนจรงๆ และ บางครงผเรยนกไมจ าเปนตองอยในเวลานนๆ ไอซควจะเกบขอความไวใหและยงทราบดวยวาในขณะนนผเรยนอยหนาเครองคอมพวเตอรหรอไม

คอนเฟอเรนซ (Conference)

ใชตดตอสอสารระหวางผเรยน อาจารย และผเรยนแบบเวลาจรง โดยทผเรยนและอาจารยสามารถเหนหนากนไดโดยผาน ทางกลองโทรทศนทตดอยกบเครองคอมพวเตอรทงสองฝายใชบรรยายใหผเรยนกบทอยหนาเครองคอมพวเตอรเสมอนวาก าลงเรยนอยในหองเรยนจรงๆ

การบานอเลกทรอนกส

ใชส าหรบตดตอสอสารระหวางผเรยน อาจารยเปนเสมอนสมดประจ าตวนกเรยน โดยทน กเรยนไมตองถอสมดการบานจรงๆ และใชสงงานตามทอาจารยก าหนด เชน ใหเรยนรายงานโดยทอาจารยสามารถเปดดการบานอเลกทรอนกสของนกเรยนและเขยนบนทกเพอตรวจงาน และใหคะแนนไดแตนกเรยนจะเปดดไมได

100

ขอดของการเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลก

1. ชวยเพมปฏสมพนธระหวางผเรยนกบผเรยน ผเรยนกบผสอน และผเรยนกบแหลงการเรยนรอนๆ 2. ชวยลดรายจายในสภาพการเรยนการสอนจรงทมอาคารพรอมสงอ านวยความสะดวกอนๆ ซงเสย

คาใชจายมาก มการเตรยมวสดอปกรณและบางครงอาจเสยงอนตราย ดงนนการเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลกจงเปนทางเลอกหนงทชวยลดภาระคาใชจายได

3. ท าขอมลใหทนสมยและเปนปจจบนไดงายและรวดเรวจงท าใหเนอหาวชาทผเรยนไดรบถกตองอยเสมอ

4. ขอมลตางๆ ทใชในการเรยนการสอนสามารถอางองผานระบบการสบคนไดทนท ขอจ ากดของการเรยนการสอนโดยใชเวบเปนหลก

1. คาใชจายในเรองเครองคอมพวเตอร การตดตง คาเชา กรณอยตางจงหวดมราคาสงมาก 2. ขาดผเชยวชาญในการออกแบบระบบการเรยนการสอนผานอนเตอรเนต 3. มอปสรรคในดานภาษาเนองจากขอมลทอยบนอนเตอรเนตสวนมากเปนภาษาองกฤษ 4. ประสทธภาพการเรยนทงหมดอยทผเรยนเปนส าคญ อาจารยผสอนไมสามารถควบคมการเรยน

ของ ผเรยนได 5. ความเรวในการเขาถงขอมลและสบคนยงชาท าใหเกดความนาเบอหนาย 6. ผใชยงขาดทกษะการใชคอมพวเตอร และเครอขายจงท าใหไมคอยอยากใช และไมสนใจทจะเรยน

ใน รปแบบน 7. ไมสอดคลองกบวฒนธรรมการเรยนการสอนของสงคม ซงเนนการถายทอดความรจากคร- อาจารย

เปนหลก 8. ขาดการสนบสนนและปฏรปการจดการศกษาจากผบรหารในทกระดบซงไมเขาใจในเทคโนโลย

สารสนเทศ

การเรยนการสอนโดยใชมลตมเดย

การใชมลตมเดย คอการใชคอมพวเตอรรวมกบโปรแกรมซอฟตแวรในการสอความหมายโดยการ ผสมผสานสอหลายชนด เชน ขอความ ส ภาพกราฟก ภาพเครองไหว เสยง และภาพพยนตวดทศน และผใชสามารถควบคมสอใหเสนอของมาตามตองการได ระบบนจะเรยกวา มลตมเดยปฏสมพนธ การปฏสมพนธของผใชสามารถกระท าไดโดยผานทางคยบอรด เมาส หรอตวชเปนตน

การใชมลตมเดยเพอการศกษา การใชมลตมเดยกเพอเพมทางเลอกในการเรยนและสนองตอรปแบบของการเรยนของน กเรยนทแตกตางกน การจ าลองสภาพการณของวชาตางๆ เปนวธการเรยนรทน าใหนกเรยนไดรบประสบการณตรงกอนการลงมอปฏบตจรงโดยสามารถทจะทบทวนขนตอนและกระบวนการไดเปนอยางด นกเรยนอาจเรยนหรอฝกซ าได และใชมลตมเดยในการฝกภาษาตางประเทศ โดยเนนเรองของการออกเสยงและฝกพด

มลตมเดยสามารถเชอมทฤษฎและการปฏบตเขาดวยกนคอ ใหโอกาสผใชบทเรยนไดทดลองฝกปฏบตในสงทไดเรยนในหองเรยน และชวยเปลยนผใชบทเรยนจากสภาพการเรยนรในเชงรบ มาเปนเชงรก ในดานของผสอนใช มลตมเดยในการน าเสนอการสอนในชนเรยนแทนการสอนโดยใชเครองฉายภาพขามศรษะ ทงน

101

เนองจากมลตมเดยจะสามารถน าเสนอความรไดหลายสอและเสมอนจรงไดมากกวาการใชสอประเภทแผนใสเพยงอยางเดยว

มลตมเดยสามารถสรางขนจากโปรแกรมประยกตหลายๆ โปรแกรมแตอยางใดกตาม จะตองประกอบดวย 2 สอ หรอมากกวาตามองคประกอบดงนคอขอความ ภาพนง เสยง ภาพเคลอนไหว การเชอมโยงแบบปฏสมพนธ และภาพยนตรวดทศน การทมลตมเดยแทนขอมลขาวสารไดมากและนาสนใจ การใชและความตองการในการใชมลตมเดยจงกวางขวางและเปนทนาสนใจ โดยเฉพาะในวงการศกษามลตมเดยมความเหมาะสมส าหรบองคประกอบการ เรยนรเปนอยางยงเพราะเปนสอเพอการเรยนรโดยตอบรบประสาทสมผสไดมากกวา

มลตมเดยจงเปนสอทางการเรยนการสอนและการศกษาทมขอบเขตกวางขวาง เพมทางเลอกในการเรยนและการสอน สามารถสนองตอรปแบบของการเรยนของนกเรยนทแตกตางกนได สามารถจ าลองสภาพการณของวชาตางๆ เพอการเรยนรได นกเรยนไดรบประสบการณตรงกอนลงมอปฏบตจรง สามารถทจะทบทวนขนตอนและกระบวนการไดเปนอยางด จงกลาวไดวามลตมเดยมความเหมาะสมทน ามาใชทางการสอนและการศกษา

การเรยนการสอนโดยใชอเลกทรอนกสบค

ในการประยกตอเลกทรอนกสบคมาใหทางการศกษา มกใชเพอเปนสอแทนหนงสอ หรอต ารา หรอใชเพอเปนสอเสรมการเรยนดวยตนเอง ผเรยนน าแผนซดท บรรจขอมลหนงสอทงเลมมาอานดวยคอมพวเตอร และเมอตองการขอมลสวนใดกสามารถคดลอกและอางองน ามาใชไดทนทโดยไมตองจดพมพใหม โปรแกรมประยกตในปจจบนทใชอานขอมลทจดเกบในแผนซดรอม ไดแก Acrobat Reader, Nescape Navigator, Internet Explorer เปนตน

เทคโนโลยกบระบบการเรยนการสอนทางไกล

การเรยนการสอนทางไกล หมายถง การเรยนการสอนทผเรยนและผสอนอยไกลกน ใชวธการถายทอดเนอหาสาระ และประสบการณโดยอาศยสอประสมในหลายรปแบบ ไดแก สอทเปนหนงสอ สอทางไปรษณย ไปรษณยอเลกทรอนกส วทยกระจายเสยง โทรทศน การประชมทางไกลดวยภาพและเสยง (Video Conference) อนเตอรเนต เปนตน ชวยใหผเรยนทอยตางถนตางทกนสามารถศกษาความรได

องคประกอบของระบบการเรยนการสอนทางไกล

1. ผเรยนเนนผเรยนเปนศนยกลางทมอสระในกา รก าหนด เวลา สถานท และวธเรยน โดยผเรยนสามารถเรยนรจากแหลงทรพยากรการเรยนรไดหลายรปแบบ เชน จากการสอนสดโดยผานการสอสารทางไกลและเรยนผานระบบสารสนเทศทางอนเตอรเนต เปนตน

2. ผสอนเนนการสอนโดยใชการสอสารทางไกลแบบ 2 ทาง และอาศยสอหลากหลา ยชนดซงชวยใหผเรยนไดดวยตนเองหรอเรยนเสรมภายหลงได

3. ระบบบรหารและการจดการ จดโครงสรางอนๆ เพอเสรมการสอน เชน การจดศนยวทยบรการ จดระบบอาจารยทปรกษาระบบการผลตสอ และจดสงสอใหผเรยนโดยตรง เปนตน

102

4. การควบคมคณภาพ จดท าอยางเปนระบบและด าเนนการตอเนองสม าเสมอ โดยเนนการควบคมคณภาพในดานขององคประกอบของการสอน เชน ขนตอนการวางแผนงานละเอยด กระบวนการเรยนการสอน วธการประเมนผลและการปรบปรงกระบวนการ เปนตน

5. การตดตอระหวางผเรยน ผสอน และสถาบนการศกษาเปนการตดตอแ บบ 2 ทาง โดยใชโทรทศน โทรสาร ไปรษณยอเลกทรอนกส เปนตน

103

แผนการเรยนประจ าหนวยเรยนท 3.4 เรอง การประยกตใชเทคโนโลยดานการสอสาร

วชา เทคโนโลยกบการพฒนา หนวยเรยนท 3.4 เรอง การประยกตใชเทคโนโลยดานการสอสาร จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

วตถประสงคเชงพฤตกรรม 1. อธบายความส าคญของเทคโนโลยกบการสอสารได 2. อธบายตวอยางของเทคโนโลยทน ามาประยกตเพอพฒนาการสอสารได 3. มทศนคตทดตอการน าเทคโ นโลยมาใชในการพฒนาการสอสาร

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด เทคโนโลยกบการสอสาร 1. ความเปนมาของเทคโนโลย

การสอสาร 2. ตวอยางของการใชเทคโนโลยกบการสอสาร 3. อนเทอรเนต

การสอสารถอเปนสงส าคญตอการด ารงชวตอย ของมนษยโลก โดยเฉพาะในปจจบนซงเปนยคของโลกไรพรมแดน (Globalization) หากมการตดตอ สอสารทสะดวก รวดเรว ยอมท าใหการพฒนาประเทศชาตในทกๆ ดาน เจรญกาวหนาอยางรวดเรว เนองจากการตดตอสอสารตองใชเทคโนโลยเขามาเกยวของมากมาย ดงนนการศ กษาเรยนรเกยวกบการประยกตใชเทคโนโลยเพอพฒนาประสทธภาพการสอสาร โทรคมนาคมจงมความส าคญอยางมาก

104

กจกรรมการเรยนการสอน

ผสอน ผเรยน 1. ใหความรเกยวกบเทคโนโลยกบ การสอสาร 2. แบงกลมและมอบหมายงานใหนกศกษาเกยวกบเทคโนโลยสมยใหมส าหรบการสอสาร เพอใชในการท ากจกรรม 3. สรปความรทไดจากการท ากจกรรม น าเขาสบทเรยนและการน าไปประยกตใช

1. ผเรยน แบงกลมๆ ละ 10–12 คน รวบรวมขอมลและคนควาววฒนาการของเทคโนโลยดานการสอสาร จากแหลงการเรยนรตางๆ ใหไดมากทสด 2. แตละกลมน าขอมลและภาพทแบงประเภท แลว มาจดท าใบความร พรอม PowerPoint ซงอยางนอย ควรประกอบดวย หวขอ ตอไปน 1) ลกษณะของเทคโนโลย 2) ประโยชนของเทคโนโลย 3) ผลงานหรอตวอยางของเทคโนโลย 3. แตละกลม น าเสนอผลงาน รวมกนอภปราย

ค าถาม/งาน

1. ใบกจกรรม

ขอก าหนดการสงงาน 1. สงงานตรงตามเวลาทก าหนด 2. หามคดลอกผลงานของผอน

เอกสาร/เวบไซตอางอง 1. ความรเบองตนเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ , วโรจน ชยมลและคณะ, โปรวชน, บจก.,

กรงเทพฯ 2. คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศสมยใหม , ยาใจ โรจนวงศชย และคณะ, ส านกพมพ

แมคกรอฮล, กรงเทพฯ

105

ใบกจกรรมท 3.4

ชอกจกรรม เทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรม วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 3 หนวยท 3.4 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรม ชอผรวมกจกรรม ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ......................................... .......... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. สามารถอธบายววฒนาการของเทคโนโลยดานการสอสารได 2. สามารถสรปประโยชนของเทคโนโลยกบการสอสารได 3. สามารถน าเสนอตวอยางของเทคโนโลยสมยใหมทน ามาใชในการพฒนาประสทธภาพของการสอ สาร

ได

ผลทคาดวาจะไดรบ นกศกษามความตระหนกตอความส าคญของเทคโนโลยและมทศนคตทดตอการน าเทคโนโลยมาใชในการพฒนาประสทธภาพของการสอสาร วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง 1) แบงกลมนกศกษา10-12 คน 2) นกศกษาวเคราะหและสรปประเดนตามทก าหนด

3) นกศกษาน าเสนอหนาชนเรยน

106

เกณฑการประเมน รายการประเมน

ระดบคะแนน

1 2 3 4 1. น าเสนอตวอยางของเทคโนโลยสมยใหมทน ามาใชกบการพฒนาการสอสารไดตรงประเดน

2. สรปประโยชนของเทคโนโลยทเกยวของกบการสอสารได

3. การมสวนรวมในกจกรรม 4. น าเสนอผลงานนาสนใจ สรปผล

1. การมสวนรวมในกจกรรม 2. ผลงานทท าตามใบกจกรร 3. คณธรรม จรยธรรม

อาจารยผประเมน ................................................

( )

107

ใบความร หนวยการเรยนรท 3.4

เรอง เทคโนโลยกบการสอสาร ความเปนมาของเทคโนโลยการสอสาร ในปจจบนความกาวหนาทางเทคโนโลยการสอสาร ท าใหเราหนมาใหความส าคญตอการตดตอสอสารผานเครอขายคอมพวเตอร ท าใหเราสามารถตดตอเชอมโยงขอมลถงกนไดทวโลก ไมวาจะอยใ นรปของอนเทอรเนต หรอดานการตดตอสอสารโทรคมนาคมในระยะไกลตาง ๆ กอใหเกดการน าเทคโนโลยการสอสารขอมลมาใชในวงการธรกจตาง ๆ เปนการน าความรจากขอมลขาวสารทไดรบมาสรางทางเลอกในการตดสนใจในการด าเนนธรกจตาง ๆ สงผลใหเราสามารถลดตนทน ลดเวลาในการตดตอสอสารสงเสรมใหเกดการใชงานทรพยากรรวมกน ซงเหมาะกบสภาพขององคกรในปจจบนทตองการการแขงขนทคอนขางสง จากจดเรมแรกท าใหมการใชบรการดานการสอสารโทรคมนาคมเพมมากขน ไมวาจะเปนการใชงานผานเครอขายอนเทอรเนต และเวบไซตเพอการพาณชยตาง ๆ สงผลใหเกดแรงผลกดนในการพฒนาเทคโนโลยสมยใหมเพมขนอยางรวดเรว เหนไดงาย ๆ จากการเปลยนแปลงจากการสอสารแบบอนาลอกเปนเทคโนโลยเครอขายดจทล ท าใหมความเรวในการสงขอมลสงขน และสงขอมลไดเปนจ านวนมาก ลดความผดพ ลาดในการสงขอมล ซงสามารถสงสารสนเทศทงทเปนขอมลประเภท เสยง และวดโอ ไปพรอม ๆ กน อกทงการใชดาวเทยมสอสารท าใหสามารถสงขอมลภาพและเสยงขาม ซกโลกไดอย างรวดเรว รวมทงการใชเซลลลา รหรอเครอขายไรสายอน ๆ นบวาเปนการท าใหเกดความสะดวกรวดเรวในการใชอปกรณแบบพกพาแบบตาง ๆ ท าใหเราสามารถตดตอสอสารกนไดทวโลก

ภาพท 1 ววฒนาการของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

มนษยมการใชเครองมอหรอเทคโนโลยตางๆเพอการสอสารมาเปนเวลานานนบพนป จากภาพท 1 จะเหนวา ในระยะแรกนน มนษยใชเทคโนโลยทประดษฐขนจากธรรมชาต เชน แผนปาปรส การตกลอง การเปาเขาสตว จนกระทงมการประดษฐหนงสอพมพขนประมาณ 59 ปกอนครสตกาล การสอสารดวยเทคโนโลย

108

อเลกทรอนกสเรมตนขนเมอมการสงสญญาณโทรเลขในป ค.ศ. 1838 และการเกดขนของวทยกระจายเสยงใน ค.ศ. 1848 ในขณะเดยวกนนกประดษฐสวนหนงกก าลงพฒนาเทคโนโลยคอมพวเตอรข นมา แตยงไมสามารถน ามาใชงานไดทวไป สอโทรทศนเกดขนในป ค .ศ. 1927 และชวงทศวรรษท 1960s (ระหวาง ค .ศ. 1960 – 1969) คอมพวเตอรกถกน ามาใชแพรหลายมากขน และมการเชอมตอเปนเครอขายในเวลาตอมา เทคโนโลยทเรยกกนวาเปนสอสมยใหมอยางอนเทอรเนตเกดขนในป ค.ศ. 1983 และกลายเปนเทคโนโลยทปฏวตโลกการสอสารเลยทเดยว ในสวนของเทคโนโลยโทรศพทไรสายนน ยคแรกของโทรศพทไรสายอยในชวงตนทศวรรษท 1980s (ระหวาง ค.ศ. 1980 – 1989) เทคโนโลยโทรศพทมการพฒนาไปอยางรวดเรวพรอมศกยภาพท สงขน กาวไปสโทรศพทยคท 2 และ 3 และ 4 ซงท าใหคนสามารถตดตอสอสารกนไดรวดเรวทนใจ ดวยเทคโนโลยทมคณสมบตในการเคลอนทได (mobility) ตลอดเวลา สามารถรบสงขอมลไดทกประเภท ไมวาจะเปนตวอกษร ภาพนง ภาพเคลอนไหว ภาพยนตร หรอรบฟงรายการวทยและรบชมรายการโทรทศนไดจากโทรศพททอยในมอเราเทานน บทบาทของเทคโนโลยการสอสารในปจจบน เชน คอมพวเตอร ดาวเทยมเพอการสอสาร โครงขายโทรศพท อปกรณ ภาพและเสยง มผลกระทบตอ "สอแบบดงเดม" (Traditional Media) ซงไดแกหนงสอ พมพนตยสาร วทยก ระจายเสยง วทยโทรทศน ท าให เกดสงท เรยกวา “การปฏวตแหงระบบตวเลข ” (Digital Revolution) ท าใหขอมลขาวสารไมวาจะอยในรปลกษณใด เชน ขอความเสยงภาพเคลอนไหวรปภาพ หรองานกราฟก ไดรบการปรบเปลยนใหเปนภาษาอกชนดหนง เปนรปแบบเดยวกนทงหมด คอสามารถอานและสงผานไดอยางรวดเรวดวยเครองคอมพวเตอร แลวยงสามารถน าเสนอในลกษณะใดกไดตามความตองการใชงาน ของผใชงาน ความเปลยนแปลงนถกเรยกขานวา "การท าใหเปนระบบตวเลข " หรอ " ดจไทเซชน" (Digitization) ดวยระบบทมการท าใหเปนระบบตวเลข เปนปจจยส าคญประการหนงทท าใหเกด "สอใหม " (New Media) ขน เปนสอทมลกษณะเกยวของกบระบบตวเลข เครองคอมพวเตอร และร ะบบการสะทอนกลบ หรอ "อนเตอรแอคทฟ" (Interactive)

ตวอยางของการใชเทคโนโลยกบการสอสาร

1. เทคโนโลยสารสนเทศ มาจากภาษาองกฤษวา Information Technology และมผนยมเรยกทบศพทยอวา IT ซงสชาดา กรนนท (2541: 23) ใหความหมายวา หมายถง เทคโนโลยทกดานทเขามารวมในกระบวนการจดเกบ สราง และสอสารสนเทศ (วาสนา สขกระสานต 2541: 6-1) กลาวถงความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศวา หมายถงกระบวนการตางๆ และระบบงานทชวยใหไดสารสนเทศตามทตองการ ลคส (Lucas, Jr. 1997: 7) กลาววา เทคโนโลยสารสนเทศจะอางถงเทคโนโลยทกชนดทประยกตเพอใชในการประมวลผลจดเกบ และสงผานสารนเทศตางๆ ใหอยในร ปของสออเลกทรอนกส เทคโนโลยสารสนเทศเปนเทคโนโลยทเกยวของกบเทคโนโลยหลกสองสาขา คอ เทคโนโลยคอมพวเตอร และเทคโนโลยสอสารโทรคมนาคม โดยทวไปหมายถง เทคโนโลยทใชส าหรบการสราง การจดการ การประมวลผลขอมลใหเปนขอสนเทศ การเกบบนทกขอมลเปนฐานขอมล และสงผานสารสนเทศจากทหนงไปยงอกทหนง ตลอดจนเทคโนโลยทงหลายทเกยวเนองกบการแสดงสารสนเทศโดยใชระบบดจตอล (ชนเทยม ทนกฤต, 2540) 1.1 ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ยงมการสบสนอยมากระหวางค าวา ระบบสารสนเทศ ( Information System) กบ เทคโนโลยสารสนเทศ ( Information Technology) ความจรงทงสองค าคอสงเดยวกนแตแตกตางกนทเทคโนโลย ใน

109

สวนแรก หมายถงระบบทมการน าขอมลดบไปประมวลผลใหอยในรปสารสนเทศทพรอมใชงาน เชน การอานขาวในหนาหนงสอพมพแลวไปเลาตอใหอกคนหนงฟง กถอไดวาเปนระบบสารสนเทศอยางหนงแลว เพราะมการอานขอมลดบจากแหลงขาวสารแลวมการประมวลผลในสมอง บนทกจดจ า และมการแจกจายไปยงบคคลอน แตในกรณเดยวกนนถามเทคโนโลยเขาชวย เชน ท าการปอนขอความในขาวนนดวยเครองสแกนเนอรแลวบนทกเปนไฟล ภาพ ท าการสงผาน Email ไปยงบคคลทตองการ ทงสองวธการนมวตถประสงคเดยวกนคอตองการเผยแพรขาวสารไปยงบคคลอนแตใชวธการทตางกน วธหลงนเองทเรยกกนวา “เทคโนโลยสารสนเทศ” กลาวคอมการใชเครองมออปกรณ ทชวยเหลอในการน าเขาขอม ล จดเกบ บนทก ประมวลผล แจกจาย สงผานขอมล ดวยความรวดเรวถกตอง แมนย าและไดขอมลครบถวนกวาวธการแรก 1.2 องคประกอบของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ 1.2.1 เทคโนโลยคอมพวเตอร คอมพวเตอรเปนเครองอเลกทรอนกสทสามารถจดจ าขอมลตาง ๆ และปฏบ ตตามค าสงทบอก เพอใหคอมพวเตอรท างานอยางใดอยางหนงได คอมพวเตอรนนประกอบดวยอปกรณตาง ๆ ตอเชอมกนเรยกวา ฮารดแวร (Hardware) และอปกรณฮารดแวรนจะตองท างานรวมกบโปรแกรมคอมพวเตอรหรอทเรยกกนวา ซอฟตแวร (Software) (มหาวทยาลยส โขทยธรรมาธราช . สาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย 2546: 4)

ภาพท 2 กระบวนการจดการระบบสารสนเทศ

1.2.2 เทคโนโลยสอสารโทรคมนาคม ใช ในการตดตอสอสารรบ /สงขอมลจากทไกล ๆ เปนการสงของขอมลระหวางคอมพวเตอรหรอเครองมอทอยหางไกลกน ซงจะชวยใหการเผยแพรขอมลหรอสารสนเทศไปยงผใชในแหลงตาง ๆ เปนไปอยางสะดวก รวดเรว ถกตอง ครบถวน และทนการณ ซงรปแบบของขอมลทร บ/สงอาจเปนตวเลข (Numeric Data) ตวอกษร (Text) ภาพ (Image) และเสยง (Voice) เทคโนโลยทใชในการสอสารหรอเผยแพรสารสนเทศ ไดแก เทคโนโลยทใชในระบบโทรคมนาคมทงชนดมสายและไรสาย เชน ระบบโทรศพท , โมเดม, แฟกซ, โทรเลข, วทยกระจายเสยง, วทยโทรทศน เคเบลใยแกวน าแสง คลนไมโครเวฟ และดาวเทยม เปนตน ส าหรบกลไกหลกของการสอสารโทรคมนาคมมองคประกอบพนฐาน 3 สวน ไดแก ตนแหลงของขอความ (Source/Sender), สอกลางส าหรบการรบ /สงขอความ (Medium), และสวนรบขอความ (Sink/Decoder) ดงแผนภาพตอไปน คอ

ภาพท 3 กลไกหลกของการสอสารโทรคมนาคม

110

นอกจากน เทคโนโลยสารสนเทศสามารถจ าแนกตามลกษณะการใชงานไดเปน 6 รปแบบ ดงนตอไปน คอ - เทคโนโลยทใชในการเกบขอมล เชน ดาวเทยมถายภาพทางอากาศ , กลองดจทล, กลองถายวดทศน, เครองเอกซเรย ฯลฯ - เทคโนโลยทใชในการบนทกขอมล จะเปนสอบนทกขอมลตาง ๆ เชน เทปแมเหลก จานแมเหลก, จานแสงหรอจานเลเซอร , บตรเอทเอม ฯลฯ - เทคโนโลยทใชในการประมวลผลขอมล ไดแก เทคโนโลยคอมพวเตอรทงฮารดแวร และซอฟตแวร - เทคโนโลยทใชในการแสดงผลขอมล เชน เครองพมพ , จอภาพ, พลอตเตอร ฯลฯ - เทคโนโลยทใชในการจดท าส าเนาเอกสาร เชน เครองถายเอกสาร , เครองถายไมโครฟลม - เทคโนโลยส าหรบถายทอดหรอสอสารขอมล ไดแก ระบบโทรคมนาคมตาง ๆ เชน โทรทศน, วทยกระจายเสยง, โทรเลข, เทเลกซ และระบบเครอขายคอมพวเตอรทงระยะใกลและไกล ลกษณะของขอมลหรอสารสนเทศทสงผานระบบคอมพวเตอรและการสอสาร เชน ระบบโทรศพท จะมลกษณะของสญญาณเปนคลนแบบตอเนองทเราเรยกวา "สญญาณอนาลอก " แตในระบบคอมพวเตอรจะแตกตางไป เพราะระบบคอมพวเตอรใชระบบสญญาณไฟฟาสงต าสลบกน เปนสญญาณทไมตอเนอง เรยกวา "สญญาณดจตอล" ซงขอมลเหลานนจะสงผานสายโทรศพท เมอเราตองการ สงขอมลจากคอมพวเตอรเครองหนงไปยงเครองอน ๆ ผานระบบโทรศพท กตองอาศยอปกรณชวยแปลงสญญาณเสมอ 2. ระบบเครอขายไรสาย (Wireless LAN Technology) เครอขายไรสาย หมายถง ระบบการสอสารขอมลทมความยดหยนในการตดตง หรอขยายเครอขาย โดยการใชคลนแมเหลกไฟฟาในการถายโอนขอมลผานอากาศแทนการใชสายสญญาณสะดวกตอการใชงานและการเขาถงขอมล (Wireless LAN Association 2006) ระบบเครอขายไรสาย (WLAN= Wireless Local Area Network) คอ ระบบการสอสารขอมลทน ามาใชทดแทน หรอเพมตอกบระบบเครอขายแลนใชสายแบบดงเดมโดยใชการสงคลนความถวทยในยานวทย RF และคลนอนฟราเรดในการรบและสงขอมลระหวางคอมพวเตอรแตละเครองผานทางอากาศ ทะลก าแพง เพดาน หรอสงกอสรางอนๆ โดยปราศจากความตองการของการเดนสาย ระบบเครอขายไรสาย เกดขนครงแรก ในป ค .ศ. 1971 บนเกาะฮาวาย โดยโปรเจกตของนกศกษาของมหาวทยาลยฮาวาย ทชอวา "ALOHNET" ขณะนนลกษณะการสงขอมลเปนแบบ Bi-directional สงไป-กลบงายๆ ผานคลนวทย สอสารกนระหวางคอมพวเตอร 7 เครอง ซงตงอยบนเกาะ 4 เกาะโดยรอบ และมศ นยกลางการเชอมตออยทเกาะๆ หนง ทชอวา Oahu เทคโนโลยระบบเครอขายไรสายไดน าเขามาใชงานในประเทศ ไทยครงแรก ประมาณตนป พ.ศ. 2544 ในขณะนนเสยงตอบรบจากผใชงานยงคอนขางนอย เนองจากอปกรณไรสายมราคาแพงจนกระทงปจจบนระบบเครอขายไรส ายเรมไดรบความนยมมากขน เนองจากราคาอปกรณ ถกลงมาก ประกอบกบทางบรษทผผลตอปกรณเครอขายไดปลกกระแสการใชงานระบบเครอขายไรสายอกครง โดยการหยบยกจดเดนของเทคโนโลยทไมตองพงพาสายสญญาณส าหรบสอสารขอมลเปนจดขาย กลาวคอผใชงานสาม ารถเชอมโยงเขาระบบเครอขายจากพนทใดกไดทอยในรศมของสญญาณ และระบบสามารถแกปญหาเรองการตดตงสายสญญาณในพนททท าไดล าบาก เทคโนโลยระบบเครอขายไรสายไดสรางภาพลกษณ ใหมของการใชงาน

111

ระบบเครอขายซงผใชไมจ าเปนตองนงท างานอยกบท แตสามารถเคลอนยายไปท างานยงทตางๆ ได ตามใจตองการ เชน สวนหยอม สนามหญาหนาบาน หรอรมสนาม เปนตน 2.1 ประเภทของระบบเครอขายไรสาย 2.1.1 Peer-to-peer (Ad hoc mode ) ระบบแลนไรสายแบบ Peer to Peer หรอ ระบบแลนเสมอภาค คอ คอมพวเตอรทกเครอ งในระบบต างมศกดศรเทากน ท างานของ ตนเองไดและขอใชบรการจากเครองอนได ดงภาพท 4

ภาพท 4 ระบบเครอขายไรสายแบบ Peer-to-peer

2.1.2 Client/server (Infrastructure mode) เปนระบบทมการตดตง Access Point ทเครองคอมพวเตอรลกขายสามารถตดตอระหวางกน และสามารถตดตอไปท server เพอแลกเปลยนและคน หาขอมลได ดงภาพท 5

ภาพท 5 ระบบเครอขายไรสายแบบ Client/server

ภาพท 6 ระบบเครอขายไรสายแบบ Multiple access points and roaming

112

2.1.3 Multiple access points and roaming ใชในกรณทสถานทกวางมากๆ เชน คลงสนคา บรเวณภายในมหาวทยาลย โดย การเพมจดการตดตง Access Point ใหเพมมากขน เพอใหการรบสงสญญาณในบรเวณของเครอขายขนาดใหญเปนไปอยางครอบคลมทวถง ดงภาพท 6 2.1.4 Use of an Extension Point กรณทโครงสรางของสถานทตดตงเครอขายแบบไรสายมปญหา เพอเปนการแกปญหาผออกแบบระบบอาจจะใช Extension Points ทมคณสมบตเหมอนกบ Access Point แตไม ตองผกตดไวกบเครอขายไรสาย เปนสวนทใชเพมเตมในการรบสงสญญาณ ดงภาพท 7

ภาพท 7 ระบบเครอขายไรสายแบบ Use of an Extension Point

2.1.5 Use of Directional Antennas ระบบแลนไรสายแบบนเปนแบบใชเสาอากาศในการรบสงสญญาณระหวางอาคารทอยหางกน โดยการตดตงเสาอากาศทแตละอาคารเพอสงและรบสญญาณระหวางกน ดงแสดงให เหนถงการท างานของระบบในภาพท 8

ภาพท 8 ระบบเครอขายไรสายแบบ Use of Directional Antennas 2.2 มาตรฐานของเครอขายไรสาย มาตรฐานของเครอขายไรสายทเปนทเปนทรจก ไดแก 2.2.1 IEEE 802.11a เปนมาตรฐานทไดรบการตพมพและเผยแพรเมอป พ.ศ. 2542 เปนยานความถทไมไดรบอนญาตใหใชงานโดยทวไปในประเทศไทย เนองจากสงวนไวส าหรบกจการทางดานดาวเทยม ขอเสยของผลตภณฑมาตรฐาน IEEE 802.11a กคอมรศมการใชงานในระยะสนและมราคาแพง ดงนนผลตภณฑไรสายมาตรฐาน IEEE 802.11a จงไดรบความนยมนอย 2.2.2 IEEE 802.11b เปนมาตรฐานทถกตพมพและเผยแพรออกมาพรอมกบมาตรฐาน IEEE 802.11a เมอป พ.ศ. 2542 ซงเปนทรจกกนดและไดรบความนยมในการใชงานกนอยางแพรหลายมากทสด ขอดของมาตรฐาน IEEE 802.11b คอ สนบสนนการใชงานเปนบรเวณกวางกวามาตรฐาน IEEE 802.11a ผลตภณฑมาตรฐาน IEEE 802.11b เปนทรจกในเครองหมายการคา Wi-Fi

113

2.2.3 IEEE 802.11g เปนมาตรฐานทนยมใชงานกนมากในปจจบนและไดเขามาทดแทนผลตภณฑทรองรบมาตรฐาน IEEE 802.11b เนองจากสนบสนนอตราความเรวของการรบสงขอมลในระดบ 54 เมกะบตตอวนาทและใหรศมการท างานทมากกวา IEEE 802.11a พรอมความสามารถในการใชงานรวมกนกบมาตรฐาน IEEE 802.11b ได (Backward Compatible) 3. อนเทอรเนต อนเทอรเนต มาจากค าเ ตมวา International Network หรอเขยนแบบยอวา Internet หมายความวา เครอขายนานาชาตหรอเครอขายสากล คอเครอขายคอมพวเตอรขนาดใหญทเชอมโยงเครอขายคอมพวเตอรทวโลกเขาดวยกน โดยเปนระบบเครอขายของเครอขาย (Network of Networks) ในปจจบนมเครองคอมพวเตอรทเชอมโยงกนอยมากกวา 60 ลานเครอง มาเชอมโยงและแลกเปลยนขาวสารกน การทคอมพวเตอรทแตกตางกนหลายชนดจ านวนมากมายทวโลก เชอมโยงกนได จะตองใชเกณฑทใชในการเชอมตอหรอโพรโทคอล (Protocol) เดยวกน จงจะเขาใจกนได และเกณ ฑวธทน ามาใชกบการเชอมโยงตออนเทอรเนตในปจจบนมชอเรยกวา ทซพ/ไอพ (TCP/IP) อนเทอรเนตถกน าไปใชงานในดานตาง ๆ มากมาย ทงในดานสอสาร เชน ไปรษณยอเลกทรอนกส หรออเมล (Electronic Mail หรอ E-mail) การสนทนาผานระบบคอมพวเตอรหรอ หองคย (Chat Room) ดานแหลงความรและความบนเทง ดานการซอขายสนคาและบรการหรอเราเรยกวาการพาณชยอเลกทรอนกส (E-commerce) นบวนอนเทอรเนตจะยงเขามามบทบาทในชวตประจ าวนของเรามากขน การทมระบบอนเทอรเนตชวยใหนสตสามารถเคลอนยายขอม ลจากสวนตาง ๆ ของโลก โดยไมจ ากดระยะทางไดรวดเรวยงขน การสงขอมลสามารถท าไดหลายรปแบบคอภาพ เสยง ขอความตาง ๆ ระบบอนเทอรเนตอาศยเทคโนโลย โทรคมนาคมเปนตวเชอมตอเครอขาย ในประเทศไทยอนเทอรเนตไดรบความนยมอยางแพรหลายทกสาขาวชาชพ มสม าชกใชงานในระบบเชอมไปถงสถานศกษาตาง ๆ ทงในสวนกลางและภมภาค ตลอดถงประชาชนทวไปดวย นอกจากนทางรฐบาลไดผลกดนใหมการใชงานอนเทอรเนตเชอมโยงไปถงระดบองคกรบรหารสวนต าบล (อบต.) ทเราเรยกวา เครอขายอนเทอรเนตต าบล ใชในการเผยแพรผลงานและผลตภณฑทผลตขนในทองถนเพอออกจ าหนายทางอนเทอรเนตดวย การใหบรการอนเทอรเนตมหลายรปแบบและมการเปลยนแปลงและเกดขนใหมตลอดเวลา สามารถสรปทมการใชประโยชนมากทสด ดงตอไปน 1. การใหบรการเวลดไวดเวบ (World Wide Web หรอ www) เปนบรการระบบขาวสารทมขอมลอยทกแหงในโลก ซงขอมลตาง ๆ เหลานนสามารถอยในหลายรปแบบแตกตางกน เชน เอกสาร รปภาพ ภาพเคลอนไหว และเสยง เปนตน ขอมลเหลานสามารถเชอมโยงกนอยางเปนระบบ สามารถสบคนไดงาย 2. การใหบรการไปรษณยอเลกทรอนกส (Electronic Mail หรอ E-mail) เปนบรการรบ- สงจดหมายอเลกทรอนกสหรออเมล ซงจดหมายเหลานจะถกสงผานเครอขายอนเทอรเนตไปถงผรบ ไมวาอยทใดในโลกอยางรวดเรวภายในเวลาไมกวนาท จดหมายทสงจะเปนขอมล เอกสาร รปภาพ ภาพเ คลอนไหว และเสยง 3. การแลกเปลยนขาวสารแบบกลม (Usenet Newsgroup) เปนบรการทใชในการแลกเปลยนขอมลขาวสาร และแสดงความคดเหนรวมกนระหวางผสนใจในเรองเดยวกน สามารถอภปรายโตตอบกนได มการจดหวขอใหแสดงความคดเหนเปนกลม ๆ เชน กลมผสนใจดาน สงแวดลอม กลมผสนใจดานคอมพวเตอร กลมผสนใจดานการเมอง และอน ๆ ทกคนจากทวโลกสามารถแสดงความคดเหนไดอยางกวางขวาง 4. การซอขายสนคาและบรการ (Electronic Commerce หรอ E-Commerce) เปนบรการทจดท า

114

ขนเพออ านวยความสะ ดวกในการซอขายทางอนเทอรเนต เปนธรกจทนยมมากในปจจบน สามารถใหการบรการไดตลอด 24 ชวโมง ผใชอนเทอรเนตสามารถสบคนหาของทตนตองการซอ ตรวจสอบราคา รวมถงรายละเอยดและการสงซอไดโดยตรงจากทบานหรอส านกงาน 5. การบรการการโอนถายขอมล (File Transfer Protocol หรอ FTP) เปนบรการโอนถายขอมลบนเครอขายอนเทอรเนตระหวางแหลงขอมลทมอยในเครองคอมพวเตอรตาง ๆ ทวโลก น าลงมาเกบในเครองคอมพวเตอรของนสตนกศกษา ท าใหสามารถน าขอมลหรอโปรแกรมทตองการจากเครอขายมาใชงานได ดงไดกลาวมาแลววา เวลดไวดเวบ (World Wide Web หรอ www) เปนบรการหนงของอนเทอรเนต ใชในการใหบรการขอมลในรปแบบตาง ๆ ได โดยมการตดตงเครองคอมพวเตอรทท าหนาทใหบรการขอมล เราจะเรยกวาเครองบรการเวบ (Web Server) เพอใหบรการขอมลแก ผตองการรปแบบของขอมลจะถกน าเสนอผานโปรแกรมคนด ทเรยกวา เบราวเซอร (Browser) หรอเวบเบราวเซอร (Web Browser) แสดงเปนหนากระดาษอเลกทรอนกส ทเรยกวา เวบเพจ (Web Page) ขอมลทอยในเวบเพจสามารถเชอมโยงกบขอมลอนดวยวธเชอมโยงหลายมต (Hyperlink) หนาแรกของเวบเพจ เรยกวา โฮมเพจ (Home Page)

115

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 3.5

เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรม วชา เทคโนโลยกบการพฒนา หนวยเรยนท 3.5 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรร ม จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1. อธบายความส าคญของเทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรมได 2. อธบายประเภทของเทคโนโลยทน ามาใชในการพฒนาอตสาหกรรมได 3. มทศนคตทดตอการน า เทคโนโลยมาใชในการพฒนาอตสาหกรรม

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด ตอนท 3 การประยกตใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 3.5 เทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรม 1. เทคโนโลยเกยวกบเครองจกร 2. เทคโนโลยเกยวกบกระบวนการผลต 3. เทคโนโลยเกยวกบการจดการบคลากร

การน าเทคโนโลยไปใชประยกตกบงานดานตางๆ ในอตสาหกรรม รวมถงการบรหารจดการ การควบคมคณภาพ การวางผงโรงงาน และเปนการน าเทค โนโลยมาใชในการผลต ท าใหประสทธภาพในการผลตเพมขน ประหยดแรงงาน ลดตนทนและรกษาสภาพแวดลอม

116

กจกรรมการเรยนการสอน

ผสอน ผเรยน 1. ใหความรเกยวกบเทคโนโลยกบ การพฒนาอตสาหกรรม 2. แบงกลมและมอบหมายงานใหนกศกษาเกยวกบเทคโนโลยสมยใหมทน ามาใชในอตสาหกรรมประเภทตางๆ เพอใชในการท ากจกรรม 3. สรปความรทไดจากการท ากจกรรม น าเข าสบทเรยนและการน าไปประยกตใช

1. ผเรยนแบงกลมๆ ละ 10–12 คน รวบรวมขอมล และ ภาพเทคโนโลยทมประโยชนตอการพฒนาอตสาหกรรมจากแหลงการเรยนรตางๆ ใหไดมาก ทสด 2. แตละกลมน าขอมลและภาพมาจดแบงประเภท ของเทคโนโลย (เชน เทคโนโลยเกยวกบ เครองจกรเทคโนโลยเกยวกบกระบวนการผลต และเทค โนโลยเกยวกบการจดการ) 3. แตละกลมน าขอมลและภาพทแบงประเภท แลว มาจดท าใบความร พรอม PowerPoint ซงอยางนอย ควรประกอบดวย หวขอ ตอไปน 1) ลกษณะของเทคโนโลย 2) ประโยชนของเทคโนโลย 3) ผลงานหรอตวอยางของเทคโนโลย 4. แตละกลม น าเสนอผลงาน รวมกนอภปราย

ค าถาม/งาน 1. ใบกจกรรม ขอก าหนดการสงงาน

1. สงงานตรงตามเวลาทก าหนด 2. หามคดลอกผลงานของผอน

เอกสาร/เวบไซตอางอง - เอกสารประกอบการสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา - http://www.wikipedia.org - ศนย ITDS

117

ใบกจกรรมท 3.5

ชอกจกรรม เทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรม วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 3 หนวยท 3.5 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรม ชอผรวมกจกรรม ชอ .......................................................... รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา ................................. .................ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. สามารถสรปประโยชนของเทคโนโลยในการพฒนาอตสาหกรรมได 2. สามารถน าเสนอตวอยางของเทคโนโลยสมยใหมทน ามาใชกบอตสาหกรรมประเภทตางๆได

ผลทคาดวาจะไดรบ นกศกษามความตระหนกตอความส าคญของเทคโนโลยและมทศนคตทดตอการน าเทคโนโลยมาใชในการพฒนาอตสาหกรรม วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง

การด าเนนกจกรรม 1) แบงกลมนกศกษา10-12 คน 2) นกศกษาวเคราะหและสรปประเดนตามทก าหนด

3) นกศกษาน าเสนอหนาชนเรยน

118

เกณฑการประเมน

รายการประเมน

ระดบคะแนน

1 2 3 4 1. น าเสนอตวอยางของเทคโนโลยสมยใหมทน ามาใชกบอตสาหกรรมไดตรงประเดน

2. สรปประโยชนของเทคโนโลยในการพฒนาอตสาหกรรมได

3. การมสวนรวมในกจกรรม 4. น าเสนอผลงานนาสนใจ

สรปผล

4. การมสวนรวมในกจกรรม 5. ผลงานทท าตามใบกจกรร 6. คณธรรม จรยธรรม

119

ใบความร หนวยการเรยนรท 3.5

เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรม อตสาหกรรม

อตสาหกรรม (Industry) เปนค าจ ากดความทใชกบกจกรรมทใชทนและแรงงาน เพอทจะผลตสงของหรอจดใหมบรการ ในปจจบนอตสาหกรรมถอเปนสงหนงทจ าเปนตอมนษยอยางยง ดวยวามนษยตองพงพาการผลตสงทจ าเปนตอชวตประจ าวน หรอเรยกรวมวาปจจยส โดยสงทสามารถผลตปจจยสใหด มคณภาพและไมกออนตราย หรอกออนตรายใหกบรางกายและทรพยสนนอยทสดคอการผลตจากอตสาหกรรม ประเภทของอตสาหกรรม อตสาหกรรมแบงออกไดเปน 2 ประเภทใหญๆคอ

1. อตสาหกรรมครวเรอน คอ อตสาหกรรมการผลตงายๆ เลกๆ มกท ากนในครอบครวหรอหมบาน ไมใชแรงงาน ทนและปจจยมาก แตมกจะไดก าไรต า อตสาหกรรมจ าพวกนมตวอยางเชน หตถกรรมจกสาน เซรามก ถวยโถโอชามตางๆ รวมไปถงสนคาประเภทอาหารบรรจถงหรอหบหอทมยหอบางชนด เปนตนดวย และสนคาโอทอป (หนงต าบลหนงผลตภณฑ) บางชนดเองกถอเปนอตสาหกรรมครวเรอนดวย

2. อตสาหกรรมโรงงาน คออตสาหกรรมทผลตในโรงงาน สนคามกมมาตรฐานเดยวกน ไมแตกตางกนมากนก พบมากในเขตเมองหรอเขตทมความเจรญตางๆ สนคาพวกนมกเปนสงอปโภคบรโภคและสนคาฟมเฟอยตางๆ เชน กระดาษทชช บะหมกงส าเรจรป อาหารกระปอง เครองนงหม สรา บหร เปนตน และสนคาบางประเภทมการโฆษณาสงเสรมการขายดวย เทคโนโลยกบการพฒนาอตสาหกรรม

เทคโนโลยเพอการพฒนาอตสาหกรรม หมายถง การน าเทคโนโลยไปใชประยกตกบงานดานตางๆ ในอตสาหกรรม รวมถงการบรหารจดการ การควบคมคณภาพ การวางผงโรงงาน และเปนการน าเทคโนโลยมาใชในการผลต ท าใหประสทธภาพในการผลตเพมขน ประหยดแรงงาน ลดตนทนและรกษาสภาพแวดลอม เทคโนโลยทมบทบาทในการพฒนาอตสาหกรรมในประเทศไทย เชน คอมพวเตอรและอเลกทรอนกส การสอสาร เทคโนโลยชวภาพและพนธกรรม วศวกรรม เทคโนโลยเลเซอร การสอสาร การแพทย เทคโนโลยพลงงาน เทคโนโลยวสดศาสตร เชน พลาสตก แกว วสดกอสราง โลหะ โดยขอบเขตของเทคโนโลยทใชในการพฒนาอตสาหกรรม แบงออกเปน 3 ประเดนส าคญ ดงน

1. เทคโนโลยทเกยวของกบเครองมอ , เครองจกร 2. เทคโนโลยทเกยวของกบกระบวนการผลต 3. เทคโนโลยทเกยวของกบการจดการบคลากร

1. เทคโนโลยทเกยวของกบเครองมอ , เครองจกร ในปจจบนเทคโนโลยทเกยวของกบเครองมอ , เครองจกร เพอการพฒนาอตสาหกรรม ไดเจรญรดหนาไปอยางตอเนอง มการใชระบบควบคมอตโนมต ยานยนตไฟฟา เทคโนโลยอเลกทร อนกสขนสงเพอควบคมการท างานของเครองจกร ตวอยางของเทคโนโลยเหลาน ไดแก

120

CNC (Computerized Numerical Control System) คอ เครองจกรกลทใชผลต หรอขนรปชนงานทมมาตรฐานสง ผานระบบการโปรแกรมคอมพวเตอร ท

ชวยควบคมการท างานของเครองซเอนซ ในขนตอนตางๆ อยางอตโนมต แทนการใชแรงงานคนควบคมเครอง ระบบ CNC เปนระบบคอมพวเตอรทถกสรางขนโดยมวตถประสงคหลกคอ เพอเปลยนแปลงและควบคมสภาพการท างานของเครองจกรกลพนฐาน จากเดมซงใชแรงงานคนในการท างานรวมกบเครองจกร ใหเครองจ กรเหลานสามารถท างานไดโดยอตโนมตดวยตวเอง นอกจากน ระบบ CNC ยงชวยเพมความสามารถใหเครองจกรพนฐานเหลานสามารถท างานลกษณะซบซอนไดดวยความรวดเรวและแมนย าในระดบทพนความสามารถในการรบรของมนษยโดยทวไปหลายสบเทาตว

การควบคมเครองซเอนซ แบงออกไดเปน 2 สวนคอ 1. การควบคมการเคลอนทไปยงต าแหนงทตองการ (Movement) 2. การควบคมความเรวของการเคลอนท (Speed)

121

เครองจกรกลซเอนซ (CNC) จะท างานไดนน ระบบควบคมของเครองจะตองไดรบค าสงเปนภาษาท

ระบบควบคมเขาใจไดเสยกอนวาจะใหเครองจกรกลซเอนซท าอะไร ดงนนจงจ าเปนจะตองปอนโปรแกรมเขาไปในระบบควบคมของเครองผานแผงคยบอรด หรอแปนพมพ (Key Board) หรอเทปแมเหลก (Magnetic Tape) เมอระบบควบคมอานโปรแกรมทปอนเขาไปแลว กจะน าไปควบคมใหเครองจกรกลท างานโดยอาศยมอเตอรปอน (Feed Motor) เพอใหแทนเลอนเคลอนทไดตามทเราตองการ เชน เครองกลงซเอนซ (CNC Machine) กจะมมอเตอรในการเคลอนทอย 2 ตว หร อเครองกดซเอนซกจะมมอเตอรปอน 3 ตว จากนนระบบควบคมอานโปรแกรมเสรจแลว กจะเปลยนรหสโปรแกรมนนใหเปนสญญาณทางไฟฟาเพอไปควบคมใหมอเตอรท างาน แตเนองจากสญญาณทออกจากระบบควบคมนมก าลงนอย ไมสามารถไปหมนขบใหมอเตอรท างานได ดงนน จ งตองสงสญญาณนเขาไปในภาคขยายสญญาณของระบบขบ (Drive amplified) และสงสญญาณตอไปยงมอเตอรปอนแนวแกนทตองการเคลอนท ตามทโปรแกรมก าหนด ความเรวและระยะทาง การเคลอนทของแทนเลอนจะตองก าหนดใหระบบควบคมรเนองจากระบบควบคมซเอนซ (CNC)ไมสามา รถมองเหนได ซงจะแตกตางกบชางควบคมเครองจกรทอาศยสายตามองดต าแหนงของคมตดกบชนงาน กจะรวาตองเลอนแทนเลอนไปอกเปนระยะทางเทาใดถงจะถงชนงาน ดงนน จงตองออกแบบอปกรณหรอเครองมอทสามารถจะบอกต าแหนงของแทนเลอนใหระบบควบคมไดร อปกรณชดนเรยกวา ระบบวดขนาด (Measuring System) ซงประกอบดวยสเกลแนวตรง (Liner Scale) มจ านวนเทากบจ านวนแนวแกนในการเคลอนทของเครองจกรกล ท าหนาทสงสญญาณไฟฟาทสมพนธกบระยะทางทแทนเลอนเคลอนทกลบไปยงระบบควบคม ท าใหระบบควบคมรวาแทนเลอนเคลอนทไปเปนระยะทางเทาใด

จากหลกการควบคมการท างานดงกลาว ท าใหเครองจกรกลซเอนซสามารถผลตชนงานใหมรปราง และรปทรงใหมขนาดตามทเราตองการได เนองจากการสรางและการท างานทเหนอกวาเครองจกรกลทวไป จงท าใหเครองจกรกลซเอนซเปนปจจยหนงทมความส าคญมากในปจจบนน หากตองการผลตสนคาใหไดจ านวนมากๆ และลดจ านวนระยะเวลาการผลตของสนคา

เทคโนโลยยานยนตไฟฟา ตวอยางของเทคโนโลยยานยนตไฟฟาเพอการพฒนาอตสาหกรรมทใชในปจจบน ไดแก ระบบ

อเลกทรอนกสส าหรบการขบเคลอนและควบคม 2. เทคโนโลยทเกยวของกบกระบวนการผลต

การน าโปรแกรมคอมพวเตอรมาใชในกระบวนการผลตของงานอตสาหกรรมเพอประยกตใชมากขน จากความกาวหนาทางดานเทคโนโลยไมโครอเลกทรอนกส ท าใหคอมพวเตอรมขนาดเลกลง และมขดความสามารถสงขนและทส าคญคอราคาถกลง ท าใหมการประยกตใชคอมพวเตอรในงานอตสาหกรรมดานตาง ๆ กวางขวางซงกกอใหเกดการพฒนาทงทางดานฮารดแวรและซอฟทแวร จนเกดการน าโปรแกรมคอมพวเตอรมาใชในงานอตสาหกรรมใหม ๆ เชน การควบคมกระบวนการผลตแบบอตโนมตในงานอตสาหกรรมมกนยมใ ชคอมพวเตอรเฉพาะงานอตสาหกรรมทเรยกวา Programmable Logic Controller หรอทเรยกยอ ๆ วา PLC โดยมการเขยนโปรแกรมส าหรบใชในงานอตสาหกรรมเพอน าไปควบคมอปกรณหรอเครองจกรในงานอตสาหกรรม หรอการใชคอมพวเตอรชวยในการออกแบบงานอตสาหกรรม (CAD/CAM)

122

PLC (Programmable Logic Controller) เปนเครองควบคมอตโนมตในโรงงานอตสาหกรรม ทสามารถจะโปรแกรมได ถกสรางและพฒนาขนมา

เพอทดแทนวงจรรเลย อนเนองมาจากความตองการทอยากจะไดเครองควบคมทมราคาถก สามารถใชงานไดอยางเอนกประสงค

การใช PLC ส าหรบการควบคมเครองจกรหรออปกรณตางๆ ในโรงงานอตสาหกรรมจะมขอไดเปรยบ กวาการใชระบบรเลย (Relay) ซงจ าเปนจะตองเดนสายไฟฟา หรอทเรยกวา Hard - Wired ฉะนนเมอมความจ าเปนทตองเปลยนขบวนการผลต หรอล าดบการท างานใหม กตองเดนสายไฟฟาให ม ซงเสยเวลาและเสยคาใชจายสง แตเมอเปลยนมาใช PLC แลวการเปลยนขบวนการผลตหรอล าดบการท างานใหมนนท าไดโดยการเปลยนโปรแกรมใหมเทานน นอกจากนแลว PLC ยงใชระบบโซลด- สเตท ซงนาเชอถอกวาระบบเดม การกนกระแสไฟฟานอยกวา และสะดวกกวาเมอตองการขยายขนตอนการท างานของเครองจกร

คอมพวเตอรชวยในการออกแบบงานอตสาหกรรม (CAD/CAM) การขยายตวทางอตสาหกรรม กอใหเกดการพฒนาเทคโนโลยอตสาหกรรมการผลต ใหมความทนสมย

และชวยเพมประสทธภาพในการผลต ระบบ CAD/CAM เรมตนจากกระบวนการการผลตในโรงงานทตองการการผลตแบบอตโนมต (Automation Production Systems) มาชวยในการผลตทมปรมาณมากๆ และตองการความแมนย าสง เพอลดความเสยหาย ลดขอบกพรองในการท างาน และลดจ านวนเศษของเสย

123

CAD (Computer Aided Design) เปนการใชคอมพวเตอรมาเปนเครองมอชวยในการออกแบบและเขยนแบบรวมทงสราง ภาพสองหรอสามมตไดโดยสะดวก นอกจากจากนยงชวยวเคราะหการออกแบบดวยเชนใชประเมนคาพกดเผอ (Tolerance) ของการสวมหรอประกอบชนงานเขาดวยก นกอนน าไปผลตจรง เปนตน

CAM (Computer Aided Manufacturing) เปนการน าเอาซอฟตแวรมาใชในกระบวนการผลตตอเนองจาก CAD โดยท าการแปลงของมลทปอนเขาไปใหเปนชดค าสง และน าไปควบคมเครองจกรกลทใชคอมพวเตอรควบคมหรอเครองจกรกลซเอนซนนเอง

ในระบบ CAD/CAM มกจะมโปรแกรมส าหรบควบคม คณภาพเปนสวนหนงเสมอ ทงนกเพอท าการตรวจสอบหรอ เชคขอผดพลาดของชนงานทเครองผลตออกมาได หากโปรแกรมควบคมคณภาพตรวจพบคาผดพลาดกจะท าการค านวณ เพอแกไขและสงคาใหมทถกตองไปยงระบบคอมพวเตอรของ CAM ท าใหสามารถควบคมคณภาพของชนงานใหอยในคาพกดทถกก าหนดไว 3. เทคโนโลยทเกยวของกบการจดการและการบรหารบคลากร ในระยะกวา 30 ปผานมา ไดมการพฒนาความรดานการจดการอยางมากมายและสามารถน าความรเหลานมาประยกตใชในการบรหารองคกรได ความรเร องการจดการสมยใหมทไดรบความนยมกลาวถงในการพฒนาอตสาหกรรม เชน การบรหารคณภาพโดยรวม (Total Quality Management: TQM), การบรหารผลตภาพโดยรวม (Total Productivity Management: TPM), ISO 9000 หรอแมแตการน าระบบคอมพวเตอรมาใชงานบญช ควบคมสนคาคงคลง การตดตงระบบเครอขาย (LAN) และการจดท าเหมองขอมลเพอการวางแผนควบคมการผลต การบรหารคณภาพโดยรวม (Total Quality Management: TQM)

เปนระบบบรหารคณภาพทมงเนนการใหความส าคญสงสดตอลกคาภายใตความรวมมอของพนกงานทวทงองคกรทจะปรบปรง งานอยางตอเนอง เพอใหสามารถตอบสนองตอความตองการได TQM จงเปนแนวทางทหลายองคกรน ามาใชปรบปรงงาน

ระบบ TQM เปนระบบทมองภาพรวมทงองคกร ระบบนลกคาจะเปนผก าหนดมาตรฐานหรอความตองการ เปนระบบทปรบปรงการวางแผน การจดองคกร และการท าความเขาใ จในกจกรรมทเกยวของกบแตละบคคลในแตละระดบเพอปรบปรงประสทธภาพ ใหมความยดหยนเพอทจะสามารถแขงขนได TQM เปนระบบทสามารถน าไปใชไดกบทกองคกร ประสทธภาพของการจดองคกรในระบบนขนอยกบการปฏบตตามบทบาทหนาทของทกคนในการน าองคกรไปสเปาหมาย

การบรหารผลตภาพโดยรวม (Total Productivity Management: TPM) เปนระบบบ ารงรกษาเครองมออปกรณในอตสาหกรรมการผลต มเปาหมายเพอเพมผลผลตสงสด

ขณะเดยวกเพมขวญก าลงใจ และความพงพอใจในงานของคนท างาน กจกรรม TPM ยดแนวคดหลก 2 อยางคอ 1. การลดและปองกนการสญเสยทกประเภท และ 2. ตองเปนการกจกรรมททกหนวย ทกฝายในองคกร และบคคลทกระดบมสวนรวม

124

มาตรฐานระบบบรหารงานคณภาพ ISO 9000 มาตรฐานระบบคณภาพ ISO 9000 เปนมาตรฐานสากลทใชเพอการบรหารหรอจดการคณภาพ

ภายในองคการ ซงไมจ ากดวาเปนองคการธรกจ กจการอตสาหกรรมกสามารถทจะน าเอาระบบคณภาพนไปใชได ทงนระบบคณภาพ ISO 9000 จะไมรบประกนวาผลตภณฑจะดทสดหรอมมาตรฐานทสด แตระบบคณภาพ ISO 9000 จะประกนวาการบรหารงานขององคการนนมคณภาพทวทงองคกร ซงอาจจะ เปนผลกนวาเมอมการบรหารงานทดมคณภาพ ยอมจะสงผลไปถงความมคณภาพของผลตภณฑและบรการดวย

ลกษณะส าคญของมาตรฐานระบบบรหารงานคณภาพ : ISO 9000 ดงน 1. เปนการบรหารงานคณภาพ เพอท าใหลกคาพงพอใจ โดยยดหลกของคณภาพทมงเนนใหมการ

จดท าขนตอนการด าเนนงานและหลกเกณฑตาง ๆ ทจะท าใหผลตภณฑ (สนคาหรอบรการ ) เปนไปตามความตองการของลกคาตงแตแรกทไดรบสนคาหรอบรการตามขอตกลง

2. เนนการบรหารงานคณภาพทกขนตอน ตงแตเรมขนตอนแรกจนขนตอนสดทายในกระบวนการผลตของธรกจนน ๆ

3. เนนการปฏบตทเปนระบบอยางมแบบแผน เพอปองกนปญหาทจะเกดขน 4. สามารถตรวจสอบไดงาย โดยมหลกฐานทางดานเอกสารทเกบไว ซงจะน าเอาสงทปฏบตมาจดท า

เปนเอกสาร โดยจดเปนหมวดหมเพอใหน าไปใชงานไดสะดวกและกอใหเกดประสทธภาพ 5. เปนระบบบรหารงานคณภาพททกคนในองคการมสวนรวม 6. เปนแนวทางการบรหารงานคณภาพทวทงองคการ 7. เปนระบบบรหารงานคณภาพทนานาชาตยอมรบและใชเปนมาตรฐานของประเทศ 8. เปนทยอมรบของลกคาชนน า เชน ประเทศในกลมทวปยโรป หรอสหรฐอเมรกา และเปน

เงอนไขของกลมประเทศภายใตการตกลงวาดวยสทธการปกปองอตราภาษศลกากรระหวางประเทศ (General Agreement on Tax and Tariff; GATT) ทก าหนดใหประเทศคแขงขนทางการคาใชเปนมาตรฐานสากลใหการยอมรบซงกนและกนส าหรบการทดสอบและการรบรอง

9. ระบบคณภาพ ISO 9000 เปนการรบรอ งในระบบคณภาพขององคการ ไมใชเปนการรบรองตวผลตภณฑเหมอนกบมาตรฐานสนคาอน ๆ

10. ตองมหนวยงานท 3 (Third Party) ทไดรบการรบรองจากองคการมาตรฐานสากลระหวางประเทศ (ISO) มาท าการตรวจสอบเพอใหการรบรอง เมอผานการรบรองแลวจะตองไดรบการตรวจซ า อกอยางนอยปละ 2 ครง ตลอดระยะเวลาของการรบรอง 3 ป เมอครบก าหนด 3 ป แลวจะตองมการตรวจประเมนใหมทงหมด

125

นอกจากเทคโนโลยดงกลาวมาแลวขางตน ยงมเทคโนโลยอนๆ เชน เทคโนโลยอเลกทรอนกส กลม

เทคโนโลยสารสนเทศและระบบสอสารคมนาคม ทจดเปนโครงสรางพนฐานทส าคญตอการพฒนาอตสาหกรรมของประเทศ ประเทศทพฒนาแลวจะมระบบสารสนเทศรวมทงการสอสารโทรคมนา คมททนสมย ขณะเดยวกนพฒนาการทางเทคโนโลยสอสารโทรคมนาคมกไดกาวหนาขนไปอกมาก มการใหบรการระบบสอสารสมยใหมอยมากมาย เทคโนโลยเหลานจงไดรบความสนใจ

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารถกน ามาใชประโยชนในการชวยพฒนาความกาวหนาทางดาน

อตสาหกรรม การประดษฐหนยนตเพอใชท างานบาน และหนยนตเพองานอตสาหกรรมทตองเสยงภยและเปนอนตรายตอสขภาพ เช น โรงงาน สารเคม โรงผลตและควบคมการจายไฟฟา รวมถงงานทตองท าซ าๆ เชน โรงงานประกอบรถยนต และโรงงานแบตเตอร ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเขามามบทบาทอยางมากในการผลตและควบคมคณภาพสนคา การสงสนคาตามใบสางสนคา การควบคมวสดคงคลง และกา รคดราคาตนทนสนคา ตวอยางของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทน ามาใชพฒนางานในดานอตสาหกรรม

126

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 3.6

เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาธรกจ

รายวชา เทคโนโลยกบการพฒนา จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1. อธบายความส าคญของเทคโนโลยกบการพฒนาธรกจได 2. มทศนคตทดตอการน าเทคโนโลยมาใชในการพฒนาธรกจ 3. มทกษะในการจดการและทกษะการแกปญหาเกยวกบการใชเทคโนโลย

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด ตอนท 3 การประยกตใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 3.11 เทคโนโลยกบการพฒนาธรกจ 1. เทคโนโลยกบการพฒนาธรกจ 2. ระบบสารสนเทศธรกจ 3. ระบบ ERP 4. เทคโนโลยพาณชยอเลกทรอนกส 5. เทคโนโลย Cloud Computing

เทคโนโลยกบการพ ฒนาธรกจ เปนการบรหาร ธรกจโดยการน าเทคโนโลยตางๆ ทมอยเขามาประ ยกตใช เพอเสรมสรางประสทธภาพ ระบบสารสนเทศทถกพฒนาขนเพอสนบสนนใหการด าเนนงานของธรกจให ด าเนนการอยางเปน ระบบ การวางแผนทรพยากรทางธรกจขององคกรโดย รวม เพอใหเกดการใชประโยชนไดอยางสงสดของทรพยากรทางธรกจขององคกร การซอขายสนคาหรอบรการโดยสงขอมลดวยสออเลกทรอนกสผานทางเครอขาย และเปนการผสมผสานระหวางเทคโนโลย Internet กบการจ า หนายสนคาและบรการ แนวคดการใชงานทางดานไอทท ใชวธดงพลงและสมรรถนะจากคอมพวเตอรหลาย ๆ ตวจากตางสถานทใหมาท างานสอดประสานกนเพอชวยขบเคลอนการบรการ

127

กจกรรมการเรยนการสอน ผสอน ผเรยน

1. ใหนกศกษาทกคนเขยนถงตวอยางของการใชเทคโนโลยเพอพฒนาธรกจตามทเขาใจ (5 นาท) 2. อาจารยบรรยาย - เทคโนโลยกบการพฒนาธรกจ - เทคโนโลยสารสนเทศกบการพฒนาธรกจ - ระบบบรหารทรพยากรองคกร - การพฒนาธรกจดวยเทคโนโลยพาณชยอเลกทรอนกส - เทคโนโลย Cloud Computing (50 นาท) 3. อาจารยและนกศกษาชวยกนสรป (5 นาท) 4. ใหนกศกษาแบงกลมเพอศกษาวดโอเรอง เทคโนโลยเหนอเมฆ พรอมวเคราะหถงประโยชนของการใชเทคโนโลยในการจดการธรกจพาณชยอเลกทรอนกส (50 นาท) 5. ใหนกศกษาแตละกลมน าเสนอผลการวเคราะหกรณศกษา หนาชน (กลมละ 3 นาท ประมาณ 30 นาท )

1. นกศกษามสวนรวมในการแสดงความคดเหน 2. ฟงบรรยาย และดวดโอเรอง “เทคโนโลยเหนอเมฆ” และซกถามขอสงสย 3. อาจารยและนกศกษาชวยกนสรป 4. นกศกษาแบงกลมและระดมความคดเหนกรณ ศกษาเทคโนโลยเหนอเมฆ 5. นกศกษาแตละกลมน าเสนอผลการวเคราะหกรณศกษา หนาชน

ค าถาม/งาน 1. ใบกจกรรม ขอก าหนดการสงงาน

1. สงงานตรงตามเวลาทก าหนด 2. หามคดลอกผลงานของผอน

เอกสาร/เวบไซตอางอง - เอกสารประกอบการสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา - http://www.wikipedia.org - ศนย ITDS

128

ใบกจกรรมท 3.6

ชอกจกรรม เทคโนโลยเหนอเมฆ วชา เทคโนโลยกบการพฒนา ตอนท 3 หนวยท 3.6 เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาธรกจ ชอผรวมกจกรรม ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา ..................................................ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา ................................................ .. จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. อธบายความหมายของเทคโนโลย Cloud Computing ได 2. อธบายถงความส าคญของเทคโนโลย Cloud Computing กบการพฒนาธรกจได

ผลทคาดวาจะไดรบ นกศกษาสามารถมองเหนความส าคญของเทคโนโลย Cloud Computing กบการพฒนาธรกจ วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง การด าเนนกจกรรม วธการด าเนนงาน 1) นกศกษาแบงกลมยอย กลมละ 10-12 คน 2) นกศกษาระดมความคดเหนในกลม 3) นกศกษาน าเสนอผลการอภปรายและความคดเหนของกลม 4) นกศกษาและอาจารยสรปรวมกน

129

เกณฑการประเมน รายการประเมน

ระดบคะแนน

1 2 3 4 1. น าเสนอเทคโนโลย Cloud Computing ทน ามาใชกบการพฒนาธรกจไดตรงประเดน

2. สรปประโยชนของเทคโนโลย Cloud Computing ได

3. การมสวนรวมในกจกรรม 4. น าเสนอผลงานนาสนใจ

สรปผล

1. การมสวนรวมในกจกรรม 2. ผลงานทท าตามใบกจกรรม 3. คณธรรม จรยธรรม

130

ใบความร หนวยการเรยนรท 3.6

เรอง เทคโนโลยกบการพฒนาธรกจ

เทคโนโลยกบการพฒนาธรกจ เปนการบรหารธรกจโดยการน าเทคโนโลยตางๆ ทมอยเขามาประยกตใช เพอเสรมสรางทงประสทธภาพ คอ กา รกระท าในสงทถกทควรจะท า และประสทธผลคอ การกระท าในสงทควรท าใหถกตอง หมายถงเพอการเพมผลผลตอยางมคณคา (Valuable Productivity) ใหแกองคกรธรกจ หรอวสาหกจ

ในขณะน มการกลาวถงแนวความคดทจะเพมผลผลต เพอเพมขดความสามารถ ในการแข งขนของประเทศไทย การเพมผลผลตอยางเดยวไมเพยง พอ ตองเพมผลผลตอยางมคณคา มคณประโยชนตอผประกอบการและประเทศชาตไปพรอมๆกนดวย ดงนนการเพมผลผลตอยางมคณคาจะเปนการด าเนนการ การบรหารการจดการ ในการเพมผลผลตเชงกลยทธ (Strategic Productivity Management) อกนยหนง การเพมผลผลตอยางมคณคา คอ การเพมทงประสทธภาพและประสทธผล

ตวอยางเชน การเพมผลผลตขาว ถาจะด าเนนการใหเกดมเพมผลผลต เพยงอยางเดยว เกษตรกรอาจจะมรายไดเพมขน หรอเทาเดม หรอลดลง ขนอยกบราคาขายและราคาขาย ขนอยกบผลผลตหรออปทาน กบความตองการหรออปสงคของขาว ภายในประเทศและในโลก อยางไรกตามถาหากเกษตรกรมทงรายไดจากการขายขาวเพมสงขนและมรายไดสทธหรอก าไรสทธ (รายไดจากการขาย หกคาใชจายในการผลตทงหมด ) เพมสงขนตามไปดวย จงจะถอไดวาเปนการเพมผลผลตอยางมคณคา

การทจะลงทนน าเทคโนโลยตางๆ มาประยกตใชในการด าเนนธรกจกเชนกน เทคโนโลยนนๆ จะตองเพมทงผลผลต และผลก าไรใหแกองคกร นอกจากนนแลว กอนทจะน าเทคโนโลยมาใช จะตองแบงการพจารณาออกเปนสามสวน ไดแก

(1) ความตองการของวสาหกจ (2) เทคโนโลยทมอยในปจจบน และทคาดวาจะมขนในอนาคต (3) การน าความตองการและเทคโนโลยเขามาเชอมโยงเขาดวยกนใหเหมาะสมกบความตองการ

ความสามารถในการลงทน ชวงระยะเวลาตลอดจนทรพยากรสนบสนนตางๆ ทมอย จนไดเปนเทคโนโล ยธรกจเฉพาะกบวสาหกจนนๆ หรอเปนเทคโนโลยธรกจเฉพาะรายวสาหกจ

(1) ความตองการของวสาหกจ ทจะน าเทคโนโลยมาใชเพอวตถประสงคอะไร เชน

(ก) เพอแกไขปญหา ปญหาอะไร จะมแนวทางในการแกไขปญหาอยางไร เปนตน (ข) เพอตองการเพมประสทธภาพและประสทธผลในการด าเนนการ ทงองคกรหรอบางสวน

หรอหนวยงาน หรอเฉพาะเรองเฉพาะงาน เพอเพมขดความสามารถในการแขงขน หรอเพอเพมมลคา หรอเพอลดตนทนในการด าเนนการ เปนตน

(ค) เพอใหสอดคลองกบความตองการของลกคา หรอตามกฎหมาย ตามก าหนดกฎเกณฑของภาคสาธารณะ หรอใหสอดคลองกบการแขงขน หรอสภาวะแวดลอมตางๆ ทเปลยนแปลงไป การน าเทคโนโลยมาใชในขอน เพอเปนการตอตานหรอผสมผสานกบแรงกดดนจากภายนอก (External pressure)

131

(2) เทคโนโลยทมอยในปจจบน และทคาดวาจะมขนในอนาคต เปนการมองการณไกลว าเทคโนโลยทมอยในขณะน จะสามารถเชอมโยงกบเทคโนโลยอนาคตไดหรอไม อยางไร ถาไมไดจะตองลงทนใหม การสญเสยจากทลงทนในเทคโนโลย ปจจบนจะมมากนอยเพยงใด และจะตองลงทนใหมอกเทาไร หรอสามารถน าเทคโนโลยใหมเขามาตอยอดหรอยกระดบ เพมสมรรถนะ ในราคาเทาไร และตองการทรพยากรอนๆ เพมเตมหรอไม และจะตองพจารณาถงเวลา ไดแก ระยะเวลาของการปรบปรงเปลยนแปลง และเวลาทคาดวาจะมการสญเสยทจะมผลกระทบตอการด าเนนธรกจอยางไรบาง

นอกจากนน จะตองพจารณาวา จะมทางเลอกทางอนทางใดหรอไม ในก ารแกไขปญหาหรอเพอเพมประสทธภาพของการด าเนนการ การพจารณากจะเหมอนกบการพจารณาตดสนใจการลงทนทวๆ ไป เชน จะลงทนเองทงหมด หรอวาจางผใหบรการรบด าเนนการทงหมดหรอบางสวน หรอจะซอหรอเชาหรอเชาซอ คาใชจายในการออกแบบตดตง เรมด าเนนการ และการใหบรการในภายหลง ตลอดจนการสรรหาบคลากรทเหมาะสมมาปฏบตงาน และการรองรบตางๆ เชน การฝกอบรม ฯลฯ เปนตน

(3) เทคโนโลยเพอพฒนาธรกจ คอ การเลอกเทคโนโลยทมอยในปจจบนมาใชใหเหมาะสม สามารถสนองตอบตอความตองการ ตามวตถประสงคของการด าเนนธรกจ ตามทไดกลาวไปแลววาเทคโนโลยธรกจ จะเปนเทคโนโลยเฉพาะธรกจใดธรกจหนง

องคกรในภาคธรกจใชประโยชนจากเทคโนโลยในการบรหารจดการ เพอชวยเพมความยดหยนใหกบองคกรในการท างาน ท าใหการประสานงานหรอการท ากจกรรมตางๆ ของแตละหนวยงา นในองคกร หรอระหวางองคกรเปนไปไดอยางมประสทธภาพมากขน นอกจากนยงสามารถน ามาใชปรบปรงการใหบรการกบลกคาซงเปนการสรางภาพพจนทดขององคกรตอลกคาทวไป สงเหลานนบเปนการสรางโอกาสความไดเปรยบแชงขนใหกบองคกร ตวอยางของการน าเทคโนโลยมาใชในดานการพาณชย เชน การใหบรการช าระคาสนคาบรการ การสงซอสนคาทางอนเทอรเนต และการตรวจสอบราคาสนคาผานเครองอานราคาสนคา

เทคโนโลยสารสนเทศกบการพฒนาธรกจ

ตวอยางของการน าเทคโนโลยมาใชในการพฒนาธรกจ เชน การประยกตในระบบเทคโนโล ยสารสนเทศ (Information System) ในองคกร ซงผบรหารตองค านงถงความสอดคลองระหวางการด าเนนธรกจ เทคโนโลย และการตดสนใจทตองกระท าอยางสอดคลองกน ปจจบนผบรหารตองประยกตเทคโนโลยสารสนเทศ และการตดสนใจทางธรกจขององคการอยางมประสทธภาพ เพ อใหเกดวสยทศนและสรางโอกาสในการประยกตใหเกดประโยชนสงสดแกองคกร ผบรหารตองสามารถจดการกบเทคโนโลยอยางมประสทธภาพ

ระบบสารสนเทศทางธรกจ (Business Information Systems)

เปนระบบสารสนเทศทถกพฒนาขนเพอสนบสนนใหการด าเนนงานของธรกจให ด าเนนการอยางเปนระบบ โดยถกออกแบบและพฒนาใหปฏบตงานตามหนาททางธรกจ ตลอดจนชวยสงเสรมใหทงองคกร สามารถประสานงานและใชขอมลรวมกนอยางมประสทธภาพทงในระดบปฏบต งานและระดบบรหาร โดยเราสามารถจ าแนกระบบสารสนเทศตามหนาททางธรกจตามหนาทดงตอไปน

1. ระบบสารสนเทศดานการบญช (accounting information system) 2. ระบบสารสนเทศดานการเงน (financial information system)

132

3. ระบบสารสนเทศดานการตลาด (marketing information system) 4. ระบบสารสนเทศดานการผลตและการด าเนนงาน (production and operations information

system) 5. ระบบสารสนเทศดานทรพยากรบคคล (human resource information system)

ระบบสารสนเทศดานการบญช ปจจบนงานของนกบญชมการเปลยนแปลงจากเดมอยางมาก เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศท

ทนสมยท าใหมการพฒนาชดค าสงส าเรจรป หรอชดค าสง เฉพาะส าหรบชวยในการเกบรวบรวมและประมวลผลขอมล ซงจะชวยลดระยะเวลาและเพมความถกตองใน การท างานแกผใช ท า ใหนกบญชมเวลาในการปฏบตงานเชงบรหารมากขน เชน การออกแบบและพฒนาระบบงาน พฒนาระบบงบประมาณและระบบขอมลส าหรบผบรหาร เปนตน โดยทระบบสารสนเทศดานการบญช (Accounting Information Systems) หรอทเรยกวา AIS จะเปนระบบทรวบรวม จดระบบ และน าเสนอ สารสนเทศทางการบญชทชวยในการตดสนใจแกผใชสารสนเทศทงภาย ในและภายนอกองคการ โดยระบบสารสนเทศทางการบญชจะใหความส าคญกบสารสนเทศทสามารถวดได หรอ การประมวลผลเชงปรมาณมากกวาการแกปญหาเชงคณภาพ

ระบบสารสนเทศดานการเงน ระบบการเงน (Financial System) เปรยบเสมอนระบบหมนเวยนโลหตของรางกายทสบฉดโลหตไป

ยงอวยวะตาง ๆ เพอใหการท างานของอวยวะแตละสวนเปนปกต ถาระบบหมนเวยนโลหตไมด การท างานของอวยวะกบกพรอง ซงจะสงผลกระทบโดย ตรงตอระบบรางกาย ระบบการเงนจะเกยวกบสภาพคลองในการด าเนนงาน เกยวของกบการจดการเงนสดหมนเวยน ถาธรกจขาดเงนทน อาจกอใหเกดปญหาขนทงโดยตรงและทางออม โดยทการจดการทางการเงนจะมหนาทส าคญ 3 ประการ ดงตอไปน

1. การพยากรณ (Forecast) การศกษา วเคราะห การคาดการณ การก าหนดทางเลอก และการวางแผนทางดานการเงนของธรกจ เพอใชทรพยากรทางการเงนใหเกดประโยชนสงสด โดยนกการเงนสามารถ

133

ใชหลกการทางสถตและแบบจ าลองทาง คณตศาสตรมาประยกต การพยากรณทางการเงน จะอาศยขอมลจากทงภายในและภายนอกองคการ ตลอดจนประสบการณของผบรหารในการตดสนใจ

2. การจดการดานการเงน (Financial Management) เกยวของกบเรองการบรหารเงนใหเกดประโยชนสงสด เชน รายรบและรายจาย การหาแหลงเงนทนจากภายนอก เพอทจะเพมทนขององคการ โดยวธการทางการเงน เชน การกยม การออกหนหรอตราสารทางการเงนอน เปนตน

3. การควบคมทางการเงน (Financial Control) เพอตดตามผล ตรวจสอบ และประเมนความเหมาะสมในการด าเนนงานวาเปนไปตามแผนทก าหนดหรอไม ตลอดจนวางแนวทางแกไขหรอปรบปรงใหการด าเนนงานทางการเงนของธรกจมประสทธภาพ

ระบบสารสนเทศดานการบญชและระบบสารสนเทศดานการเงนจะมความสมพนธกน เนองจากขอมล

ทางการบญชจะเปนขอมลส าหรบการประมวลผลและการตดสนใจทาง การเงน โดยนกการเงนจะน าตวเลขทางการบญชมาประมวลผลตามทตนตองการ เพอใหไดขอมลส าหรบสนบสนนการตดสนใจทางการเงน

ระบบบรหารทรพยากรองคกร (Enterprise Resource Planning หรอ ERP)

ระบบ ERP คอ การวางแผนทรพยากรทางธรกจขององคกรโดยรวม เพอใหเกดการใชประโยชนไดอยางสงสดของทรพยากรทางธรกจขององคกร คอระบบทใชในการจดการและวางแผนการใชทรพยากรตางๆ ขององคกร โดยเปนระบบทเชอมโยงระบบงานตางๆ ขององคกรเขาดวยกน เชน หากเปน ERP ของบรษทจะหมายรวมตงแตระบบงานทางดานบญช และการเงน ระบบงานทรพยากรบคคล ระบบบรหารการผลต รวมถงระบบการกระจายสนคา เพอชวยใหการวางแผนและบรหารทรพยากรของบรษทนนเปนไปอยางมประสทธภาพ ทงยงชวยลดเวลาและขนตอนการท างานไดอกดวย

ลกษณะส าคญของระบบ ERP คอ 1. การบรณาการระบบงานตางๆ ของระบบ ERP

134

จดเดนของ ERP คอ การบรณาการระบบงานตางๆ เขาดวยกน ตงแตการจดซอ จดจาง การผลต การขาย บญชการเงน และการบรหารบคคล ซงแตละสวนงานจะมความเชอมโยงในดาน การไหลของวตถดบสนคา (Material Flow) และการไหลของขอมล (Information Flow) โดย ERP ท าหนาทเปนระบบการจดการขอมล ซงจะท าใหการบรหารจดการงานในกจกรรมตางๆ ทเชอมโยงกนใหผลลพธออกมาดทสด พรอมกบสามารถรบรสถานการณและปญหาของงานตางๆ ไดทนท ท าใหสามารถตดสนใจแกปญหาองคกรไดอยางรวดเรว

2. รวมระบบงานแบบ Real Time ของระบบ ERP การรวมระบบงานตางๆ ของระบบ ERP จะเกดขนในเวลาจรง (real time) อยางทนท เมอมการใช

ระบบ ERP ชวยใหสามารถท าการปดบญชไดทกวน เปนรายวน ค านวณ ตนทนและก าไรขาดทนของบรษทเปนรายวน

3. ระบบ ERP มฐานขอมล (Database) แบบสมดลงบญช การทระบบ ERP สามารถรวมระบบงานตาง ๆ เขาเปนระบบงานเดยว แบบ Real time ไดนน ก

เนองมาจากระบบ ERP ม database แบบสมดลงบญช ซงมจดเดน คอ คณสมบตของการเปน 1 Fact 1 Place ซงตางจากระบบแบบเดมทมลกษณะ 1 Fact Several Places ท าใหระบบซ าซอน ขาดประสทธภาพ เกดความผดพลาดและขดแยงของขอมลไดงาย

การพฒนาธรกจดวยเทคโนโลยพาณชยอเลกทรอนกส (E-Commerce)

Electronic Commerce หรอ E-Commerce คอ การซอขายสนคาหรอบรการโดยสงขอมลดวยสออเลกทรอนกสผานทางเครอขาย และเปนการผสมผสานระหวางเทคโนโลย Internet กบการจ าหนายสนคาและบรการ โดยสามารถน าเสนอข อมลทเกยวของกบตวสนคาหรอบรการผานทาง Internet สคนทวโลกภายในระยะเวลาอนรวดเรว ท าใหการด าเนนการซอขายอยางมประสทธภาพ และกอใหเกดรายไดในระยะเวลาอนสน

ประเภทของอคอมเมรซ มการแบงประเภทอคอมเมรซกนหลายแบบ เชน แบงอคอมเมรซเปน 5 ประเภท แบงอคอมเมรซเปน

3 ประเภท แบงอคอมเมรซเปน 6 สวน และแบง อคอมเมรซตามประเภทสนคาเปน 2 ประเภท เปนตน

135

อคอมเมรซ 5 ประเภท ถาจะแบงอคอมเมรซเปน 5 ประเภทกไดดงตอไปน (1) ธรกจกบผซอปลกหรอบทซ (B-to-C = Business-to-Consumer) คอ ประเภทท ผซอปลก

ใชอนเตอรเนตในการซอสนคาจากธรกจทโฆษณาอยในอนเตอรเนต (2) ธรกจกบธรกจหรอบทบ (B-to-B = Business-to-Business) คอ ประเภททธรกจกบธรกจ

ตดตอซอขายสนคากนผานอนเตอรเนต (3) ธรกจกบรฐบาลหรอบทจ (B-to-G = Business-to-Government) คอประเภททธรกจตดตอ

กบหนวยราชการ (4) รฐบาลกบรฐบาลหรอจทจ (G-to-G = Government to Government) คอ ประเภทท

หนวยงานรฐบาลหนวยงานใดหนวยงานหนงตดตอกบหนวยงานรฐบาลอกหนวยงานหนง (5) ผบรโภคกบผบรโภคหรอซทซ (C-to-C = Consumer-to-Consumer) คอ ประเภทท

ผบรโภคประกาศขายสนคาแลวผบรโภคอกรายหนงกซอไป เ ชนท Ebay เปนตน ซงผบรโภคสามารถจายเงนใหกนทางบตรเครดตได

อคอมเมรซ 3 ประเภท ถาจะแบงอคอมเมรซเปน 3 ประเภทกอาจจะแบงได ดงตอไปน (1) อคอมเมรซระหวางผบรโภคกบธรกจ หรอ บทซ (B-to-C = Business-to-Consumer) ซง

อาจจะมตวอยางดงตอไปน - การตดตอสอสารระหวางผบรโภคกบธรกจโดยใชไปรษณยอเลกทรอนกส วดโอคอนเฟอ

เรนซ กลมสนทนา กระดานขาว เปนตน - การจดการดานการเงน ชวยใหผบรโภคสามารถจดการเรองการเงนสวนตว เชน ฝาก- ถอน

เงนกบธนาคาร ซอขายหนกบผคาหน เชน อเทรด (www.etrade.com) เปนตน - ซอขายสนคาและขอมล ชวยใหผบรโภคสามารถซอขายสนคาและขอมลผานอนเตอรเนต

ไดโดยสะดวก (2) อคอมเมรซภายในองคกรหรอแบบอนทราออรก (Intra-Org E-commerce) คอ การใชอ

คอมเมรซในการชวยใหบรษทหรอองคใดองคกรหนงสามารถปรบปรงการท างานภายในและใหบรการลกคาไดดขน ดงตวอยางตอไปน

- การตดตอสอสารภายในองคกรจะสะดวกรวดเรวจะไดผลดขน โดยใชไปรษณยอเลกทรอนกส วดโอคอนเฟอเรนซ และปายประกาศ เปนตน

- การจดพมพเอกสารทางอเลกทรอนกส หรออพบลชชง (Electronic Publishing) ชวยใหบรษทสามารถออกแบบเอกสาร จดพมพเอกสาร และแจกจายเอกสารไดสะดวกรวดเรว และใชคาใชจายนอย ไมวาจะเปนคมอขอก าหนดสนคา (Product Specifications) รายงานการประชม เปนตน ทงนโดยผานเวบ

- การปรบปรงประสทธภาพพนกงานขาย การใชอคอมเมรซแบบนชวยปรบปรงการสอสารระหวางฝายผลตกบฝายขาย และระหวางฝายขายกบลกคา ท าใหไดประสทธภาพดขน

(3) อคอมเมรซระหวางองคกรหรอแบบอนเตอรออรก (Inter-Org E-commerce) ซงกคอแบบเดยวกบแบบทเรยกวาบทบ (Business to Business) ทงนโดยมตวอยางตอไปน

- การจดซอ ชวยใหจดซอไดดขน ทงดานราคา และระยะเวลาการสงของ - การจดการสนคาคงคลง - การจดสงสนคา

136

- การจดการชองทางขายสนคา - การจดการดานการเงน อคอมเมรซ 6 สวน ถาจะแบงอคอมเมรซเปน 6 สวนกแบงไดดงตอไปน (1) การขายปลกทางอเลกทรอนกสหรออเทลลง (E-tailing= ElectronicRetailing) หรอรานคา

เสมอนจรง (Virtual Storefront) ยอดขายปลกอเลกทรอนกสในอเมรกาใน ค .ศ. 1999 มมลคาเปนหมนลานบาท

(2) การวจยตลาดทางอเลกทรอนกสหรอมารเกตอรเซรช (Market E-research) คอการใชอนเตอรเนตในการวจยตลาดแบบเดยวกบทส านกวจยเอแบค- เคเอสซอนเตอรเนตท าอย จากการใชอนเตอรเนตน บรษทหางรานสามารถเกบขอมลเกยวกบลกคาปจจบน และผทอาจจะเปนลกคาในอนาคต ทงจากการลงทะเบยนเขาใชเวบ จากแบบสอบถามและจากการสงซอสนคาของลกคา การวจยตลาด อนเตอรเนตกถอวาเปนสวนหนงของอคอมเมรซ

(3) อนเตอรเนต อดไอ หรอการสงเอกสารตามมาตรฐานอดไอโดยใชอนเตอรเนต ซงท าใหคาใชจายต าลงกถอวาเปนอคอมเมรซประเภทหนง

(4) โทรสารและโทรศพทอนเตอรเนต การใชโทรสารและโทรศพททางไกลผานอนเตอรเนตหรอ วโอไอพ (VoIP= Voice over IP) นนมราคาต ากวาการใชโทรสารและโทรศพทธรรมดา และอาจจะใชเปนสวนหนงของอคอมเมรซ

(6) การซอขายระหวางบรษทกบบรษท บรษทตางๆ จ านวนมากในปจจบนตดตอซอขายสนคากนโดยผานเวบในอนเตอรเนต ซงกถอวาเปนสวนหนงของอคอมเมรซ

(7) ระบบความปลอดภยในอคอมเมรซ ถอวาเปนสวนส าคญของอคอมเมรซทงนในปจจบนมการใชวธตางๆ เชน เอสเอสแอล (SSL= Secure Socket Layer) เซต (SET = Secure Electronic Transaction) อารเอสเอ (RSA = Rivest, Shamir and Adleman) ดอเอส (DES= Data Encryptioon Standard) และดอเอสสามชน

(Triple DES) เปนตน อคอมเมรซ 2 ประเภทสนคา ถาจะแบงอคอมเมรซตามประเภทสนคากแบงไดเปน 2 ประเภทคอ (1) สนคาดจตอล เชน ซอฟทแวร เพลง วดโอ หนงสอ ดจตอล เปนตน ซงสามารถสงสนคาได

โดยผานอนเตอรเนต (2) สนคาทไมใชดจตอล เชน สนคาหตถกรรม สนคาศลปชพ เสอผา เครองนงหม เครองหนง

เครองประดบ เครองจกรอปกรณ เปนตน ซงตองสงสนคาทางพสดภณฑ ผานไปรษณยหรอบรษทรบสงพสดภณฑ เทคโนโลยคลาวดคอมพวตง (Cloud Computing)

ทกวนน เทคโนโลยคลาวดคอมพวตง (Cloud Computing) ดจะเปนเรองใกลตวมากขนและมกมการพดถงกนบอยครงขน ทงนสวนหนงเปนเพราะแนวโนมการน าคลาวดคอมพวตงไปประยกตใชเพอประโยชนในดานตาง ๆ ในปจจบน เรมเหนเปนรปธรรมมากยงขน ไมวาจะเปนท งจากหนวยงานภาครฐและเอกชน หรอจากองคกรตาง ๆ มากมายทงในและตางประเทศ

137

ค านยามสนๆ ของคลาวดคอมพวตง กคอ แนวคดการใชงานทางดานไอททใชวธดงพลงและสมรรถนะจากคอมพวเตอรหลาย ๆ ตวจากตางสถานทใหมาท างานสอดประสานกนเพอชวยขบเคลอนการบรการทางดานไอท ประโยชนของคลาวดคอมพวตงมอยหลายประการ เชน ชวยใหการน าไอทไปประยกตใชในเชงธรกจท าไดงายและประหยดขนกวาใน อดต โดยองคกรสามารถใชบรการทางดานไอทได โดยไมจ าเปนตองลงทนมากมายกบโครงสรางพนฐานไอทของตน อกทงผใชงานกสามารถเ ลอกใชบรการเฉพาะอยางและเลอกเสยคาใชจาย ใหตรงกบความตองการเฉพาะดานหรอสอดคลองกบงบประมาณของตนได ยงไปกวานน คลาวดคอมพวตงกยงมประโยชนในดานอน ๆ อก ไมวาจะเปนการชวยองคกรประหยดพลงงาน หรอเพมความอนใจในดานความปลอดภยของระบบไอท เปนตน

ในอนาคตอนใกล คลาวดคอมพวตงจะกลายเปนเทคโนโลยทส าคญและจะเขามามบทบาทในการปรบเปลยน รปแบบการใชงานทางดานไอทขนานใหญ นอกจากนนแลว แนวโนมการใชงานคลาวดคอมพวตงกจะเปนไปอยางกวางขวางมากขน ดวยแรงผลกดนจากแนวโนมส าคญ 5 ประการดงตอไปน

1. แนวโนมของเวบทกลายเปนสอกลางส าหรบการตดตอสอสารของคนทวโลก ปจจบนเวบเครอขายทางสงคม (โซเชยลเนตเวรก) มการเปลยนแปลงทกวนโดยผใชหลายลานคนจาก

ทวทกมมโลก ตวอยางเชน เฟซบ๏ค (Facebook) วกพเดย (Wikipedia) หรอทวตเตอร (Twitter) เปน ตน ดวยความนยมใชงานอยางแพรหลายของเวบโซเชยลเนตเวรกนเอง ท าใหปจจบนเรมมการน าเวบแอพพลเคชนรปแบบดงกลาวมาประยกตใช เพอเพมประสทธภาพการท างานรวมกนระหวางบคลากรในองคกร

โดย การเลอกใชโซเชยล เนตเวรกผานเทคโนโลยคลาวด คอมพวตงในองคกร เพอระดมความคดของพนกงานผานระบบออนไลนในแบบเรยลไทม รปแบบการใชงานคลาวด คอมพวตงดงกลาวนสามารถรวบรวมขอมลจากพนกงาน18,000 คน โดยขอมลดงกลาวจะถกน าไปบรหารจดการและวเคราะหเพอน าไปใชงานเพอประโยชนในเชงธรกจตอไป นอกจากนน การสอสารอนเทอรแอคทฟในแบบเรยลไทม หรอทเรยกวาเวบ 2.0 ก ถอเปนปจจยส าคญทผลกดนแนวโนมการใชงานทางดานคลาวด คอมพวต งใหมากยงขน ซงรปแบบดงกลาว นอกจากจะตอบสนองการท างานของเวบไซททเนอหามการเปลยนแปลงตลอดเวลาแลว การประมวลผลขอมลจ านวนมหาศาลยงท าไดอยางรวดเรว โดยดงประโยชนจากโครงสรางพนฐานไอททมอยมาใชงานไดอกดวย

138

2. แนวโนมความตองการประหยดพลงงาน ดวย ปญหาโลกรอน และคาใชจายของพลงงานทเพมสงขนเรอย ๆ องคกรหลายแหงในปจจบนตาง

หนมาใหความส าคญกบการลดพลงงาน โดยเฉพาะอยางยงพลงงานทใชในระบบไอท ทงนเพอชวยองคกรประหยดคาใชจายและลดปรมาณก๏าซคารบอนไดออกไซด ทปลอยออกสบ รรยากาศ ประโยชนของคลาวดคอมพวตงในดานนกคอ การชวยองคกรลดการใชพลงงาน หรอแมกระทงการน าพลงประมวลผลสวนเกนทเกดขนในระหวางการท างานใน ระบบคอมพวเตอรไปใชประโยชนในดานอน ๆ ไดอก จากผลการวจยลาสดพบวา เครองแมขายหรอเซรฟเวอรสวนใหญทท างานตลอดเวลานน สวนใหญมการใชทรพยากรในระบบเพยงแค 10-20 เปอรเซนต เทานน ดวยแนวคดของคลาวด คอมพวตงนเอง จะชวยควบรวมทรพยากรในระบบใหท างานและเกดความคมคารวมทงประโยชนสง สดจากการใชทรพยากรในระบบ นอกจากนนแลว วธการดงกลาวยงเปดโอกาสใหองคกรสามารถเพมหรอลดขนาดการใชงานของ ระบบได ซงทงหมดน ถอเปนการชวยองคกรประหยดพลงงานและคาใชจายไดอกทางหนง

3.ความตองการสรางสรรคนวตกรรมขององคกร ดวยการแขงขนอยางรนแรงทางธรกจในปจจบน องคกรชนน าหลายแหงตางใหความส าคญกบการ

สรางสรรคนวตกรรม หรอการน าเทคโนโลยมาใชเพอใหไดผลลพธสงสด ทงนเพอเปนการเพมขดความสามารถในการแขงขนและสร างความแตกตางของ องคกรในอกทางหนง แนวโนมการใหความส าคญตอการพฒนาสรางสรรคนวตกรรมดงกลาวนเอง ถอเปนการกระตนการน าคลาวด คอมพวตงไปใชใหเกดประโยชนตอธรกจ ทงน เพราะการสรางสรรคนวตกรรมสามารถท าไดดวยการดงคณประโยชนของคลาวด คอมพวต งซงใหพลงการประมวลผลทเหนอกวา แตใชคาใชจายนอยกวามาใชใหเกดประโยชนนนเอง

139

4. ความตองการใชงานไอททงายและไมซบซอน ปจจบน แมวาเทคโนโลยจะมความสลบซบซอนเพยงใดกตาม ส าหรบผใชงานทวไปแลว หลายคนกยง

ตองการการใชงานทงายและไมยงยาก ดวยเหตดงกลาว ผใหบรการทางดานไอทหลายรายในปจจบนจงหนมาใชเทคโนโลยคลาวด คอมพวตง เพอน าเสนอบรการทางดานซอฟตแวรแบบ ‘จายเทาทใช ’ (Software as a Service) เพอเปนทางเลอกแกลกคาโดยเฉพาะองคกรขนาดกลางหรอขนาดยอม (เอสเอมอ ) ท มกมเจาหนาททางดานไอทท างานอยอยางจ ากด แทนรปแบบการซอซอฟตแวรมาใชโดยตรงแบบในอดต การใชงานในลกษณะดงกลาว นอกจากจะท าใหการน าไอทไปใชงานท าไดงายยงขนแลว องคกรนน ๆ กจะไดรบประโยชนจากการใชซอฟตแวรททนสมยอยเสมอ โดยไมตองเผ ชญกบความยงยากและคาใชจายในการบรหารจดการและการอพเกรด เวอรชนของซอฟตแวรตาง ๆ เชนในอดต

5. การจดระเบยบขอมลใหมประสทธภาพดยงขน ทกวนนเปนททราบกนดวาขอมลตาง ๆ มากมายในเวบชวยใหเราท างานงายขนกวาในอดตมาก

อยางไรกตาม ถงแมปจจบน เราจะมเสรชเอนจนทชวยเราหาขอมลทตองการอยมากมาย แตกคงปฏเสธไมไดวาดวยปรมาณขอมลในเวบทเพมมากมา ยมหาศาลในแตละ วน โดยเฉพาะขอมล และไฟลตาง ๆ ทผใชอนเทอรเนตหลายลานคนสงขนไปในเวบในแตละวนนน หากไมมการจดระเบยบอยางเปนระบบทด การน าคณประโยชนของเวบมาพฒนาตอยอดใหกลายเปนเครองมอทชวยสนบสนน ประสทธภาพในการท างานอยางเตมรปแบบกอาจท าไดไมดเทาทควร

คณประโยชนอนโดดเดนอกอยางหนงของคลาวดคอมพวตงกคอ ความสามารถในการจดระเบยบสงตางๆ ใหเปนระบบดยงขน โดยเฉพาะอยางยงการบรหารจดการและจดเกบขอมลมากมายหลากหลายประเภทให เปนระบบ ซงชวยใหการคนหาและเขาถงขอมลของผใชท าไดเรวและถกตองแมนย ากวาเดม

140

ตอนท 4 ความตระหนกในการใชเทคโนโลย

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 4.1

เรอง การตระหนกรในการใชเทคโนโลย

รายวชา เทคโนโลยกบการพฒนา จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1. ผเรยนเขาใจและมความรเกยวกบภยจากเทคโนโลย 2. ผเรยนเขาใจและมความรเกยวกบจรยธรรมในการใชเทคโนโลย 3. ผเรยนมความตระหนกเกยวกบภยจากเทคโนโลยและจรยธรรมในการใชเทคโนโลย 4. ผเรยนสามารถท าแบบทดสอบเรองภยจากเทคโนโลยไดในระดบคะแนนผานเกณฑทก าหนด

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด ตอนท 4 ความตระหนกในการใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 4.1 การตระหนกรในการใชเทคโนโลย โทษภยจากการใชเทคโนโลย จรยธรรมกบเทค โนโลย 1. ความหมายของภยจากเทคโนโลย 2. ประเภทของปญหาทเกดจากเทคโนโลย 3. สาเหตของปญหาทเกดจากเทคโนโลยการสอ สาร 4. จรยธรรมกบเทคโนโลย

เทคโนโลยสารสนเทศ เปนเทคโนโลยแหงยคทมบทบาทในชวตประจ าวนของมนษยทกคนทเกดมาในยคน ไมวาจะอยทไหน เวลาใด กไม อาจหลกหนใหพนจากอทธพลของเทคโนโลยสารสนเทศได เพราะเทคโนโลยสารสนเทศมบทบาทครอบคลมชวตมนษยตงแตเกดจนถงตาย เปนสงทจ าเปนในการพสจนตวตน และในการรบบรการสาธารณะตางๆ เชน การศกษา การรกษาพยาบาล นอกจากน เทคโนโลยสารสนเทศยงเปนเทคโนโลย ทสนบสนนทงโดยทางตรงและทางออมตอการผลตและกระจายของปจจยแหงการด ารงชวตตางๆ เชนอาหาร เครอง นงหม ทอยอาศย และยารกษาโรค และทส าคญทสด ความรและทกษะทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ เปนสงจ าเปนส าหรบการท ามาหากนของผคนในทกอาชพ ไมวาจะเปนเกษตรกร เจาหนาทภาครฐ หรอพนกงานบรษทเอกชน กลวนแตตองใชความรและทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในการปฏบตงานในอาชพของตนทงสน บคคลทไมมความร และทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศจะตกเปนผดอยโอกาสและผเสยเปรยบจนไมอาจด ารงชวตเปน

141

ปกตสขได ในขณะทเทคโนโลยสารสนเทศมคณ ประโยชนมากมายแลว ทางอกดานหนง เทคโนโลยสารสนเทศกมโทษมากมายเชนเดยวกน คอ เทคโนโลยสารสนเทศเปนสอทสามารถแทรกซมเขาไปไดถงทกครวเรอน ท าใหเดกและเยาวชนมโอกาสไดรบสอทไมเหมาะกบวย หรอเปนสงมอมเมาไดง าย นอกจากนเทคโนโลยสารสนเทศยงเปนชางทางของการกออาชญากรรมขามชาตไดดวย ดงนน การใชเทคโนโลยสารสนเทศจงตองใชอยางมจตส านกและรเทาทน มงใหประโยชนทงแกผใชเองและแกสวนรวม หลกเลยงการใชทเปนโทษหรอเปนภยแกตนเองเละผอน

กจกรรมการเรยนการสอน ผสอน ผเรยน

1. ผสอนทบทวนบทเรยนเกยวกบเทคโนโลยกบการศกษาทผเรยนไดเรยน จากนนผสอนใหผเรยนศกษากรณศกษา 1) นกศกษา 2 คน ทะเลาะกนทางเฟสบค 2) นกเรยนหญง ม.ปลาย ถกลวงละเมดทางเพศจากคนทคยดวยทาง E-mail จากนนผสอนใหผเรยนชวยกนวเคราะหกรณศกษาแตละเรองถงปญหาทเกดขน สาเหตของปญหาและแนวทางในการแกไข 2. ผสอนอธบายเพมเตมเกยวกบจรยธรรมกบเทคโนโลย 3. ผสอนอธบายเพมเตมเกยวกบประเภทของปญหาทมาจากเทคโนโลย ใหผเรยนจบคกนสบเสาะประสบการณจากเพอนวา เคยพบเหน หรอประสบปญหาอยางไรบาง 4. ผสอนอธบายเพมเตมเกยวกบสาเหตของปญหาทมาจากการใชเทคโนโลยการสอสาร จากนนครผสอนใหผเรยนวเคราะหเพมเตมเกยวกบ

1. ผเรยนศกษากรณศกษาและอภปรายค าตอบรวม กนโดยเชอมโยงถงเทคโนโลยในกรณศกษาและวเคราะหถงสาเหตของปญหาจากการใชเทคโนโลย และระบถงภยทอาจจะเกดขนจากการใชเทคโนโลย 2. ผเรยนท ากจกรรมกล มเพอระดมสมองในเรองจรยธรรมกบเทคโนโลย วาเกยวของกนอยางไร ปญหาเปนอยางไร 3. ผเรยนท ากจกรรมจบคกบเพอนเพอสบเสาะประสบการณการพบเหนปญหาทมาจากเทคโนโลย วเคราะหและคดถงแนวทางการรบมอกบปญหาทเกดขนจากนนรวมกนอภปรายหนาชน 4. ผเรยนท ากจกรรมกลมเพอระดมสมองถงแนวทางในการปองกนภยทเกดขนจากการใชเทคโนโลย รวบรวมแนวทางใหไดมากทสดและออกมาอภปรายน าเสนอในชนเรยน 5. ผเรยนชวยกนสรปเกยวกบการปฏบตตนในการใชเทคโนโลยเพอลดความเสยง หรอปองกนความเสยงจากการใชเทคโนโลย และเตรยมจดท าวดโอการสอนเรองทผเรยนสนใจเปนงานกลมในการเรยนการสอน

142

แนวทางในการปองกนภยทเกดขนจากการใชเทคโนโลยโดยให ผเรยนจบกลม กลมละ 3-5 คน เพอระดมสมองรวบรวมแนวทางทถกตองในการรบมอกบปญหาทเกดขนจากเทคโนโลย 5. ครผสอนอธบายเพมเตมเกยวกบขอปฏบตใน การเลยงภยจากเทคโนโลย และใหผเรยนรวมกนอภปรายสรปบทเรยนเรองภยจากเทคโนโลย และใหผเรยนท างานกลมดงตอไปน - ใหผเรยนงานกลม กลมละ 5 คน - แตละกลมจะตองท าการบนทกวดโอถายทอดและใหความรในเรองอะไรกได ผานเครองมอหรอเทคโนโลยการบนทกภาพใดกได - จากนนอพโหลดวดโอการสอนผานสอโซเชยลเนตเวรคทผเรย นใชโดยสง URL กบครผสอนในการเรยนการสอนครงถดไป

ครงถดไป

ค าถาม/งาน 1. แนวทางการรบมอกบปญหาทเกดขนจากเทคโนโลยมอะไรบาง ? 2. การบนทกวดโอการสอนเรองทผเรยนสนใจ ขอก าหนดการสงงาน

- การเรยนการสอนครงถดไป

เอกสาร/เวบไซตอางอง - ภยจากเทคโนโลย.[ออนไลน].เขาถงไดจาก http://sunnyjaa.blogspot.com/. (สบคนวนท 16 พฤษภาคม 2556)

- โทษภยจากการใชเทคโนโลยการสอสาร .[ออนไลน].เขาถงไดจาก https://sites.google.com/site/2200405muthita/e-book/bth-thi-7 (สบคนวนท 16 พฤษภาคม 2556)

- จารวรรณ วโรจน และจรมพร ยคะลง. ปญหาการตดเกมคอมพวเตอรตอสขภาพของน สต คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม.

- ดลฤด เพชรสวรรณ และศรไชย หงษสงวนศร . พฤตกรรมการเลนเกมและภาวะการตดเกมคอมพวเตอรในเดกและวยรนทมารบการรกษาท

143

ใบกจกรรมท 4.1

ชอกจกรรม ระดมสมองรบมอภยและปญหาจากเทคโนโลย

ภาคการศกษาท .................... วชา เทคโนโลยกบการพฒนาตน ตอนท 4 หนวยท 4.1 เรอง การตระหนกรในการใชเทคโนโลย ชอผรวมกจกรรม ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา ........................................... ....... ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. ผเรยนสามารถอธบายภยทมาจากการใชเทคโนโลยได 2. ผเรยนสามารถวเคราะหประเภทของภยทมาจากการใชเทคโนโลยได 3. ผเรยนสามารถบอกแนวทางการปองกนภยจากการใชเทคโนโลยได

ผลทคาดวาจะไดรบ ผเรยนสามารถตระหนกไดถงภยและปญหาจากเทคโนโลย สามารถวเคราะห ปรบใชแนวทางในการปองกนเพอใชเทคโนโลยไดถงประโยชนส งสด วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง ผเรยนท ากจกรรมเปนกลม กลมละ 3-5 คน กจกรรมเสรจสนภายในหองเรยน การด าเนนกจกรรม ผเรยนแตละกลมท าการรวบรวมแนวทางในการรบมอกบปญหาทเกยวของกบเทคโนโลย จากนนออกมาน าเสนอหนาชนเรยน

144

เกณฑการประเมน รายการประเมน ระดบคะแนน

1 2 3 4 1. จ านวนแนวทางรบมอภยปญหาทเกยวกบเทคโนโลย 2. ความมสวนรวมในกจกรรม 3. ความตรงตอเวลา 4. ความสะอาด

1-3 แนวทาง สมาชกไมสนใจกจกรรม หรอไมใหความรวมมอกนเลย สงชากวาก าหนดเวลาเปนเวลา มากกวา 2 วน ใบกจกรรมเลอะเทอะ มรอยขด ไมลบตวอกษรอยางเปนระเบยบ

4-6 แนวทาง

- สงชากวาก าหนดเวลาเปนเวลา 2 วน

-

7-9 แนวทาง

-

. สงชากวาก าหนดเวลาเปนเวลา 1 วน

-

10 แนวทาง สมาชกใหความรวมมอในการท า กจกรรมเปนอยางด สงตามก าหนดเวลา ใบกจกรรมสะอาด ไม มรอยขด มการลบตวอกษรอยางเปนระเบยบ

สรปผล

ผเรยนสามารถตระหนกถงจรยธรรม ปญหา และแนวทางในการรบมอกบปญหาทมาจากการใชเทคโนโลยและใชเทคโนโลยไดอยางเตมประสทธภาพ

145

ใบความร : หนวยเรยนท 4.1

เรอง การตระหนกรในการใช เทคโนโลย ผลกระทบทเกดจากเทคโนโลยสารสนเทศ

1. เทคโนโลยสารสนเทศมผลตอความคด และพฤตกรรมของมนษย 1.1 การใชโทรศพทมอถอ มเครองมอทใชในการชวยจ าหมายเลขโทรศพท ท าใหผใชโทรศพทมอถอม

ความรสกวาไมมความจ าเปนจะตองท าการจดจ าห มายเลขโทรศพทของผทตองการตดตอดวยอกตอไป

1.2 พฤตกรรมในการซอสนคา จากเดมอาจจะตองไปซอสนคาดวยตนเองทรานคา กเปลยนเปนสงซอผานทางอนเทอรเนต

1.3 เทคโนโลยสารสนเทศและสงคมมผลกระทบซงกนและกน 1.4 สงคมมผลตอเทคโนโลยสารสนเทศ มแรงผลกดน จากสงคมใหเกดเทคโนโลยใหมๆเชน

เนองจากสถานภาพทางเศรษฐกจ ท าใหมการออกแบบใหคอมพวเตอรสามารถท างานหลาย ๆ งาน ไดในขณะเดยวกน เพอท าใหประหยดทรพยากร

2. เทคโนโลยสารสนเทศสงผลกระทบตอสงคม เชน 2.1 เทคโนโลยสารสนเทศท าใหเกดรปแบบสงคมแบบใหมทม การพบปะพดคยในเรองทมความสนใจรวมกน ผานระบบอนเทอรเนต

2.2 การตดตอสอสารผานระบบอนเทอรเนต อาจจะท าใหเกดการลอลวงกน จนเกดเปนคดตาง ๆ 3. เทคโนโลยสารสนเทศมผลตอการด าเนนชวต เทคโนโลยสารสนเทศชวยอ านวยความสะดวกในการด าเนนชวตประจ าวน เชน คอมพวเตอรถกฝงอยในอปกรณเครองใชภายในบาน อาท โทรทศน ตเยน เครองซกผา ไมโครเวฟ สภาพชวตความเปนอยจงเปลยนไป เปนตน

ปญหาสงคมทเกดจากเทคโนโลยสนเทศ

1. มมมองวาเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอทมไวเพอใหมนษยบรรลวตถประสงค

เมอมองวาเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอบางอยางกมประโยชนมาก บางอยางกมประโยชนนอย และบางอยางกไมมประโยชน การเลอกใชเครองมอจะสงผลตอวธการท างานของมนษย เชน พฤตกรรมในการเขยนของผใชโปรแกรมประมวลค าจะแตกตางไปจากผใชกระดาษและปากกา เปนตน ภายใตมมมองในลกษณะน เราจะตองวเคราะหและท าความเขาใจถงผลกระทบทางสงคมทจะเกดขน จากการใชเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอในชวตประจ าวน ยกตวอยาง เชน เราอาจตองการหาค าตอบวา การทมนษยใชโทรศพทมอถอ ไดท าใหความสมพนธระหวางบค คลเปลยนแปลงไปอยางไร ผใชโทรศพทมอถอไมมความจ าเปนจะตองท าการจดจ าหมายเลขโทรศพท ของผทตองการตดตอดวยอกตอไป หรอเราอาจตองการหาค าตอบวา อนเทอรเนตมผลอยางไรตอการศกษา หรอค าตอบจากค าถามทวา โทรทศนวงจรปดกระทบกบสทธสวนบคคลหรอไมในมมมองทวาเทคโนโลยเปนเครองมอทมไวเพอใหมนษยบรรลวตถประสงคน ไดถกวพากษวาเทคโนโลยจะเปนตวก าหนดการคดและการกระท าของมนษย เชน การใชแปนพมพคอมพวเตอรจะสงผลตอความสามารถในการเขยนตวหนงสอของมนษยเปนตน

146

2. มมมองวาเทคโนโลยสารสนเทศและสงคมตางกมผลกระทบซงกนและกน

มความเหนวาสงคมสงผลกระทบตอเทคโนโลย ทงนโดยอาศยแรงขบเคลอนทางวฒนธรรม การเมอง และเศรษฐกจเปนเหตปจจยในการออกแบบเทคโนโลย ยกตวอยางเชน การออกแบบใหคอมพวเตอรสามารถท างานหลาย ๆ งานในขณะเดยวกนได เปนตน ซงเปนผลมาจากประเดนทางเศรษฐกจ เพอใหประหยดทรพยากรของหนวยประมวลผลกลาง หรออกตวอยางหนงไดแก บทท กระแสความตองการการสอสารทรวดเรวทวถงไดผลกดนใหเกดอนเทอรเนต ปญหาสงคมจากเทคโนโลยสารสนเทศ จรยธรรม และกฎหมาย 7 จากในขณะเดย วกนเทคโนโลยสารสนเทศกไดสงผลกระทบตอสงคมเชนกน การพฒนาอยางรวดเรวของเทคโนโลย เชน ระบบอนเทอรเนต ท าใหรปแบบการตดตอสอสารของสงคมเปลยนแปลงไป ผคนจ านวนมากจะตดตอกนดวยอเมลแทนการเขยนจดหมาย มการตดตอซอขายผานระบบอนเทอรเนตมากขน มการใชลอลวงกนโดยใชอนเทอรเนตเปนสอมากขน ภายใตมมมองในลกษณะนทงเทคโนโลยสารสนเทศและสงคมตางกมอทธพลซงกนและกน โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาเปลยนแปลงของเทคโนโลยกเปนผลมาจากกระบวนการทซบซอนและลกซงทางสงคมเชนกน

3. มมมองวาเทคโนโลยสารสนเทศ เปนกลไกในการด ารงชวตของมนษย

ภายใตมมมองในลกษณะนจะมองวาเทคโนโลยสารสนเทศจะเปนกลไกส าคญในการก าหนดชวตความเปนอยของมนษย ยกตวอยางเชน การตดตอสอสารของมนษย จะถกก าหนดวาเปนสงทตองพงพาเทคโนโลยซงในโลกมเทคโนโลยการสอสารอยหลายรปแบบ แตเทคโนโลยทมความเสถยรจะเปนทางเลอกและมนษยจะใชเปนกลไกในการด ารงชวต ดงเชน คนทมและใชโทรศพทมอถอจะแตกตางไปจากคนทไมมโทรศพทมอถอตดตว การทมโทรศพทมอถอแสดงใหเหนวาเปนคนทสามารถตดตอไดสะดวกและเขาถงไดงายกวาคนทไมมโทรศพทมอถอตดตว จะเหนไดวากลไกการด ารงชวตของคนทใชโทรศพทมอถอและไมใชโทรศพทมอถอนนแตกตางกน เชน เดยวกน กลไกในการด ารงชวตของสงคมทใชอนเทอรเนตพจารณาปญหาสงคม จากมมมองตาง ๆ ทงสามทกลาวมาแลวขางตน เราสามารถน ามาพจารณาปญหาสง คมทอาจจะเกดขนกบเทคโนโลยสารสนเทศได ตลอดจนใชสงเคราะหสรางความเขาใจตอปญหาทางสงคมตาง ๆ ทเกดขนแลวในสงคม ทงนกเพอประโยชนในการหาทางปองกน แกไข หรอบรรเทาปญหาสงคมทเกดจากการใชเทคโนโลยสารสนเทศตอไป อยางไรกตามการทตดสนวา กรณ ใดเปนสาเหตของปญหาสงคมนน ไมใชเรองงายเชนเดยวกนกบวธการแกปญหาเหลานน ในแตละกรณนนจะมความซบซอนทแตกตางกนไป ยกตวอยางเชน การแกปญหาเดกตดเกมส ซงเปนปญหาส าคญอกปญหาหนงในปจจบน วธการแกปญหาอาจจะมหลากหลาย แตวธการทย งยนกวากคอการสรางความเขมแขงใหกบสมาชกของสงคมทจะไมลมหลงกบเรองหนงเรองใดมากเกนไป นอกจากนนปญหาของสงคมเหลานยงมความสมพนธกบเรองของจรยธรรม วฒนธรรม และการบงคบใชกฎหมาย หรอมาตรฐานปฏบตแหงสงคมนนๆ อกดวยกจะแตกตางจากสงคมอนทไมใชอนเทอรเนต เปนตน ปญหาสงคมทเกดจากเทคโนโลยสนเทศ ปญหาเดกตดเกมส

ปญหาละเมดลขสทธ ปญหาสงคมเสอมโทรมจากการใชเทคโนโลยในทางทผด ปญหาอาชญากรรมตอชวตทเกดจากเทคโนโลยสารสนเทศ ปญหาการละเมดสทธสวนบคคล การน าภาพบคคลมาตกแตงดดแปลงเพอใหเกดการเขาใจผด ฯลฯ

147

แนวทางการปองกนและแกไขปญหาสงคมทเกดจากเทคโนโลยสารสนเทศ

1. ใชแนวทางสรางจรยธรรม (Ethics) - ระมดระวงไมสรางความเดอดรอนเสยหายตอผอน - ท ากจกรรมจะเสรมสรางคณงามความด และเปนประโยชนอยเสมอ - ศกษาหาความรวากจกรรมประเภทใดเปนสงดมประโยชนตอเพอนมนษย และกจกรรมประเภทใดสามารถสรางความเดอดรอนใหกบผอนได

2. สรางความเขมแขงใหกบตนเอง - พงร าลกอยเสมอวา ในสงคมของเราทกวนนยงมคนไมดปะปนอยมากพอสมควร - หากผใชเทคโนโลยในทางทไมด เทคโนโลยกสงเสรมสนบสนนกจกรรมทไมดไมเปนทพงปรารถนาใหรนแรงขนได - ไมลมหลงตอกจกรรมหนงกจกรรมใดจนมากเกนไป

3. ใชแนวทางการควบคมสงคมโดยใชวฒนธรรมทด - วฒนธรรมทดสามารถควบคมและแกปญหาสงคมได - เชน การใหเกยรตซงกนและกน ยกยองในผลงานของผอน - ผใชขอมลสารสนเทศของผอนพงใหเกยรตแหลงขอมล ดวยการอางองถง (citation) เมอน าผลงานของผอนมาใชประโยชน

4. การสรางความเขมแขงใหกบสงคมชมชน พงตระหนกถงภยอนตรายทมาพรอมกบเทคโนโลยสารสนเทศและหาทางปองกนภยอนตรายเหลานน เชน - การตดตงระบบเพอกลนกรองขอมลทไมเหมาะสมกบเดกและเยาวชน - การใหความรเรองภยอนตรายจากอนเทอรเนตตอสงคม - การเผยแพรขอมลขาวสารภยอนตรายทมากบ เทคโนโลยสารสนเทศ - การคนควาวจยเพอหาความรทเกยวของเพมเตม

5. ใชแนวทางการเขาสมาตรฐานการบรหารจดการการใหบรการเทคโนโลยสารสนเทศมาตรฐานท กยวของกบการใหบรการเทคโนโลยสารสนเทศ ชวยลดภยอนตรายจากเทคโนโลยสารสนเทศได เชน มาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยในการประกอบธรกรรมทางอเลกทรอน กส (ISO/IEC 17799) มการก าหนดเรองความมนคงปลอดภยทเกยวของกบ - บคลากร - ความมนคงปลอดภยทางดานกายภาพ - สงแวดลอมขององคกร - การควบคมการเขาถง - การปฏบตตามขอก าหนดทางดานกฎหมาย ฯลฯ

6. ใชแนวทางการบงคบใชดวยกฎ ระเบยบ และกฎหมาย - เชน การปฏบตตามขอก าหนดทางลขสทธ (Copyright) ในการใชงานทรพยสนทางปญญา - การปองกนขอมลสวนตวของพนกงาน เปนตน

148

แผนการเรยนประจ าหนวยการเรยนรท 4.2

เรอง การใชเทคโนโลยเพอการพฒนาตนเอง รายวชา เทคโนโลยกบการพฒนา จ านวน 3 คาบ อาจารยผรบผดชอบ คณาจารยผสอนวชาเทคโนโลยกบการพฒนา

วตถประสงคเชงพฤตกรรม

1. ผเรยนมความตระหนกเกยวกบการใชเทคโนโลยในการพฒนาตนเองดวยการเรยนรตลอดชวต 2. ผเรยนสามารถยกตวอยางแนวทางการใชเทคโนโลยในการพฒนาตนเองดวย การเรยนรตลอดชวตได

เนอหา/แนวคดหลก

เนอหา แนวคด ตอนท 4 ความตระหนกในการใชเทคโนโลย หนวยการเรยนรท 4.2 การใชเทคโนโลยเพอการพฒนาตนเอง 1. การศกษาพฒนาตนเองดวยการเรยนรตลอดชวต - ความหมาย - แนวคดเกยวกบการศกษาตลอดชวต - ความส าคญของการเรยนรตลอดชวต 2. การเรยนรตลอดชวตดวยเทคโนโลย

การศกษาตลอดชวตเปนแนวความคดทไดรบการยอมรบอยางกวางขวางในวงการศกษาในปจจบนแทจรงแลวแนวคดการศกษาตลอดชวตมใชเรองใหม แตมมานานแลวในคมภรกรอานมค าสอนวา บคคลพงเรยนรตงแตอยในเปลถงหลมฝงศพ (From cradle to grave) หรอจากครรภมารดาถงสสาน(From womb to tomb) คอมนอส (Comenius) นกศกษาในสมยนนไดพดถง ราย ละเอยดของกระบวนการศกษาตลอดชวตวาควรจดใหมโรงเรยน ส าหรบทกคน กลาวคอ โรงเรยนส าหรบทารกแรกเกด เดกกอนวยเรยน เดกเยาวชนวยเรยน คนหนมสาว และคนชรา ในชวง 60 กวาปทผานมานไดมการเผยแพรเรองเหลานเปนภาษาองกฤษ และเพมความสนใจไปสทวโลก ในการประชมระหวางชาตวาดวยการศกษาผใหญ (World Conference on Adult Education) ทจดโดย Unesco ทกรงมอนตรอล ประเทศแคนาดา ค .ศ.1960 ทกรงโตเกยว ประเทศญปน ค .ศ.1972 และทกรงไนโรบ ค.ศ.1986 ไดพฒนาแนวคดการศกษาตลอดชวต อนมสาระส าคญดงน 1. มนษยแสวงหาความร และพฒนาตนเองอยตลอดเวลา เพราะมนษยเราเรยนรจากธรรมชาต สงแวดลอม และสงคมทกขณะ เชน จากการ ท ามา

149

หากน การเลน การพกผอน การเขารวมพธกรรม และการสมาคม เปนตน 2. การศกษาทแทจรงไมไดจ ากดแตเพยงในโรงเรยนแตครอบคลมถง การศกษานอกโรงเรยน การศกษาตามอธยาศย การศกษาเกดไดตามโอกาส จงไมม วนสนสด 3. การศกษาตลอดชวตเปดโอกาสใหคนทวไปไดรบการศกษา เพราะสามารถเลอกเรยนตามรปแบบทตนตองการ ยดหยนไดตามโอกาส ทกคน สามารถ เรยนรไดจากทกแหงตามโอกาสจะอ านวย ฉะนน มนษยจงมโอกาสทจะพฒนาชวตใหสมบรณยงขน โดยการศกษาอยางไมมจดจบไปตลอดชวต เทคโนโลยกบการศกษาตลอดชวต ในปจจบนเทคโนโลยเปดกวาง การสอสารไรพรมแดน จนท าใหปจจบนการศกษาไมไดปดอยเพยงต าราเรยน หรออยแตในหองเรยนเทานน แตยงสามารถเปดโลกแหงการเรยนรไดทกท ทกเวลา ยดหยนไปตามโอกาสของ ผเรยนอกดวย การศกษาตลอดชวตจงถก เตมเตมดวยเทคโนโลยทนสมย และท าใหคณภาพชวตและการศกษาไดรบการพฒนาถงขดสด

150

กจกรรมการเรยนการสอน ผสอน ผเรยน

1. ครผสอนทบทวนภยจากการใชเทคโนโลยทผเรยนไดเรยน ในหนวยทผานมา ใหผเรยนแสดงทรรศนะเพมเตมเกยวกบแนวทางในการปองกนตนเองจากภยทมาจากเทคโนโลย 2.ครผสอนอธบายเพมเตมเกยวกบการศกษาตลอดชวต ใหผเรยนชวยกนอภปรายวาการศกษาตลอดชวตคออะไร ผเรยนคดวาการศกษาตลอดชวตสามารถท าไดโดยชองทางใดไดบาง 3.ครผสอนอธบายเพมเตมเกยวกบเทคโนโลยเพอการศกษาตลอดชวตจากนนใหผเรยนท าการน าเสนอผลงานวดโอสอนเรองทผเรยนสนใจทกกลมมารายงานน าเสนอในชนเรยน 4. ครผสอนและผเรยนรวมกนสรปเกยวกบการใชเทคโนโลยทน ามาประยกตเขากบการศก ษาตลอดชวต และเปดโอกาสใหผเรยนซกถามสงทสงสย

1.ผเรยนแสดงทรรศนะเกยวกบหนวยการเรยนรทผานมาเพอทบทวนและแสดงถงการประยกตใชความรของผเรยนผานทศนคตทดและรอบคอบในการใชเทคโนโลย 2. ผเรยนชวยกนอภปรายเกยวกบความหมายของการศกษาตลอดชวต แสดงทรรศนะถงการศกษาตลอดชวตทมสวนสรางเสรมคณภาพชวตของคนในสงคมไดอยางไร 3. .ผเรยนน าเสนอวดโอการสอนดวยเทคโนโลยทไดมอบหมายโดยครอบคลมประเดนดงตอไปน - เรองทไปเผยแพรความร - ขนตอนการจดท าเนอหา แนวคด ขนตอนการด าเนนงานของกลม - ปญหาและอปสรรค - ผลทคาดวาจะไดรบจากการท าสอการสอนโดยใชเทคโนโลยทกลมมความเชยวชาญหรอถนด 4. สรปแนวคดทส าคญเกยวกบการประยกตใชเทคโนโลยเพอการศกษาตลอดชวต

ค าถาม/งาน - การน าเสนอการบนทกวดโอการสอนผานเทคโนโลย ขอก าหนดการสงงาน

- ภายในชนเรยน

เอกสาร/เวบไซตอางอง - การศกษาตลอดชวต.[ออนไลน].เขาถงไดจาก http://dnfe5.nfe.go.th/ilp/liciti/longlife.html (สบคนวนท 17 พฤษภาคม 2556).

- Lifelong Learning.[ออนไลน].เขาถงไดจาก. http://www.learners.in.th/blogs/posts/388092 (สบคนวนท 17 พฤษภาคม 2556).

151

ใบกจกรรมท 4.2

ชอกจกรรม น าเสนอสอการสอนดวยเทคโนโลย

ภาคการศกษาท ....................... วชา เทคโนโลยกบการพฒนาตน ตอนท 4 หนวยท 4.2 เรอง การใชเทคโนโลย ในการพฒนาตนเอง ฃ ชอผรวมกจกรรม ชอ ........................ .................................. รหส ................................สาขาวชา ................................................... ชอ ............................. ............................. รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ ........................ ................................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. ชอ .................................... ....................... รหส ................................สาขาวชา .................................................. จดประสงคเชงพฤตกรรม

4. ผเรยนสามารถอธบายความหมายการศกษาตลอดชวตได 5. ผเรยนสามารถน าเทคโนโลยเขามาประยกตใชในการสรางสรรคสอทเกยวกบการศกษาตลอดชวตได 6. ผเรยนสามารถประยกตใชแนวคดเทคโนโลยกบการสอสารตลอดชวตไดดวยตนเองในชวตประจ าวน

ผลทคาดวาจะไดรบ ผเรยนเหนความส าคญของการศกษาตลอดช วตมากขนและใชเทคโนโลยเพอเขาถงการศกษาตลอดชวตเพอพมนาศกยภาพของตนเอง วธการด าเนนกจกรรม/ค าชแจง ผเรยนออกมาน าเสนอสอการสอนโดยใชเทคโนโลย งานกลม กลมละ 5 คน หนาชนเรยน การด าเนนกจกรรม ผเรยนน าเสนอวดโอการสอนดวยเทคโนโลยทได มอบหมายโดยครอบคลมประเดนดงตอไปน

- เรองทไปเผยแพรความร - ขนตอนการจดท าเนอหา แนวคด ขนตอนการด าเนนงานของกลม - ปญหาและอปสรรค - ผลทคาดวาจะไดรบจากการท าสอการสอนโดยใชเทคโนโลยทกลมมความเชยวชาญหรอ ถนด

152

เกณฑการประเมน

รายการประเมน ระดบคะแนน 1 2 3 4

1. เนอหาของสอการสอน 2. ความมสวนรวมในกจกรรม 3. ความตรงตอเวลา 4. การน าเสนอ

มเนอหา คลม เคลอเขาใจยาก ปฏบตตามไดยาก สมาชกไมสนใจกจกรรม หรอไม ใหความรวมมอกนเลย สงชากวาก า หนดเวลาเป นเวลา มากกวา 2 วน น าเสนอไมครบทกประเดน

มเนอหาคลม เคลอเปนสวนใหญ ปฏบตตามไดบาง - สงชากวาก า หนดเวลาเปนเวลา 2 วน -

มเนอหาคลม เคลอเลกนอย สามารถเขาใจเรองราวได - . สงชากวาก า หนดเวลาเปนเวลา 1 วน -

มเนอหาทอธ บายแนวทางครบถวนชด เจนเขาใจและปฏบตตามได สมาชกใหความรวมมอในการท ากจ กรรมเปนอยางด สงตามก าหนด เวลา น าเสนอครบทกประเดน

สรปผล ผเรยนสามารถใชเทคโนโลยเพอเขาถงหรอสรางสอเพอใชในการเรยนร ตามแนวคดของเทคโนโลยกบการศกษาตลอดชวต

153

ใบความร : หนวยเรยนท 4.2

เรอง เทคโนโลยกบการเรยนรตลอดชวต

พลงผลกดนทส าคญทางสงคม เศรษฐกจจ านวนมากสนบสนนแนวคดการเรยนรตลอดชวตกระแสโลกาภวตนและการเปลยนแปลงเทคโนโลย การเปลยนแปลงธรรมชาตของการท างานแ ละตลาดแรงงานและโครงสรางอายประชากร เปนแรงผลกดนทส าคญตอความจ าเปนทจะตองมการยกระดบทกษะการท างานและการใชชวตอยางตอเนอง ความตองการกเพอ Threshold ทยกระดบของทกษะเชนเดยวกบการเปลยนแปลงมากขนในธรรมชาตของทกษะ แรงกระตนของกจการเพอใหมความยดหยนมากขนสงผลตอสภาพการท างาน มแนวโนมทจะมการจางงานระยะสนในตลาดสนคาทเปลยนแปลงไปตามความตองการของตลาดไดงาย และวฎจกรสนคาทสนลง งานอาชพลดลงและบคคลประสบกบความเปลยนแปลงในเรองงานดขนในชวงชวตท างาน การเปลยนแปลงโครงสรางอยางกวางขวางก าลงคกคามขวใหมระหวางสงทความรมและสงทความรไมม ในทางกลบกนสงนอาจคกคามรากฐานของประชาธปไตยดวยโอกาสในการฝกอบรมในภายหลงนน ขนอยกบคณสมบตของแตละบคคลทเขามาสการจางงาน และโอกาสการเรยนรเปดกวางแก ผวางงาน ลกจางในสถานประกอบการขนาดเลก และกลมผดอยโอกาสในสงคมกลบยงนอยกวาลกจางในสถานประกอบการขนาดใหญมาก ความไมเทาเทยมกนน (Disparities) สะทอนชองวางรายไดระหวางผมวฒการศกษาระดบมหาวทยาลย และผทไมมวฒดงกลาว และชองวางนนยงกวางขนเรอย ๆ การลงทนในการศกษาและการฝกอบรมทจะสนองตอยทธศาสตรการเรยนรตลอดชวตกเพอบรรลวตถประสงคทางสงคมและเศรษฐกจโดยกอใหเกดประโยชนสวนบคคลผประกอบการ และเศรษฐกจและสงคมในระยะยาว ส าหรบบคคลแลวการเรยนรตลอดชวตมงเนนทการสรางสรรค การรเรม และความรบผดชอบ ซงสงผลใหเกดการตอบสนองตอตนเอง งานทดขนรายไดทเพมขน นวตกรรมใหม ๆ และเพมความสามารถในการผลตมากขนดวย ทกษะและศกยภาพของแรงงานเปนปจจยหลกในผลงานและความส าเรจของสถานประกอบ การส าหรบเศรษฐก จ แลวมความสมพนธทสนบสนนกนระหวางการไดรบการศกษาและการเตบโตทางเศรษฐกจอะไรคอผลเชงนโยบายของแนวคดน โดยเฉพาะอยางยงการเขาสและผลลพธของการเรยนรทเกดขน นอกเหนอจากสงทเปนทางการ ดงนนกจกรรมการเรยนรของวยรนและผใหญจงอย นอกเหนอขอบเขตทมการบนทกไว นอกจากการวดเชงปรมาณแลวประเดนเชงคณภาพและความกาวหนาของการเรยนรตลอดชวต ตองมการพสจนใหเหนวาระบบโครงสรางเชงสถาบน เชงกฎหมาย และเชงนโยบาย เออตอการสนบสนนการเรยนรตลอดชวตไดดอยางไร ระบบการศกษาไทยยงจดเปนระบบการศกษาในระบบโรงเรยน การศกษานอกระบบโรงเรยน และการศกษาตามอธยาศย ในการจดระบบการศกษาตามแนวพระราชบญญตฉบบน จะไมพจารณาแบงแยกการศกษาในระบบโรงเรยนออกจากการศกษานอกระบบโรงเรยน แตจะถอวาการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศก ษาตามอธยาศยเปนเพยงวธการเรยนการสอน หรอรปแบบของการเรยนการสอนทภาษาองกฤษใชค าวา "Modes of learning" ฉะนน แนวทางใหมคอสถานศกษาสามารถจดไดทง 3 รปแบบ และใหมระบบเทยบโอนการเรยนรทง 3 รปแบบ โดยพระราชบญญตการศกษาฯ มาตรา 15 กลาววาการ จดการศกษามสามรปแบบ คอ การศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย คอ

154

(1) การศกษาในระบบ เปนการศกษาทก าหนดจดมงหมาย วธการศกษา หลกสตร ระยะเวลาของการศกษา การวดและการประเมนผล ซงเปนเงอนไขของการส าเรจการศกษาทแนนอน (2) การศกษานอกระบบ เปนการศกษาทมความยดหยนในการก าหนดจดมงหมาย รปแบบวธการจดการศกษา ระยะเวลาของการศกษา การวดและประเมนผล ซงเปนเงอนไขส าคญของการส าเรจการศกษา โดยเนอหาและหลกสตรจะตองมความเหมาะสมสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของบคคลแตละกลม (3) การศกษาตามอธยาศย เปนการศกษาทใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเองตามความสนใจศกยภาพ ความพรอมและโอกาส โดยศกษาจากบคคล ประสบการณ สงคม สภาพแวดลอม หรอแหลงความรอนๆ

สถานศกษาอาจจดการศกษาในรปใดรปแบบหนงหรอทงสามรปแบบกไดใหมการ เทยบโอนผลการเรยนทผเรยนสะสมไวในระหวางรปแบบเดยวกนหรอตางรปแบบไดไมวาจะเปนผลการเรยนจากสถานศกษาเดยวกนหรอไมกตาม รวมทงจากการเรยนรนอกระบบตามอธยาศย การฝกอาชพ หรอจากประสบการณการท างานการสอน และจะสงเสรมใหสถานศกษาจดไดทง 3 รปแบบ คณลกษณะพเศษของแนวคดการเรยนรตลอดชวต

1. มมมมองอยางเปนระบบ สงนคอคณลกษณะทพเศษทสดของการเรยนรตลอดชวต กรอบแนวคดการเรยนรตลอดชวตของอปสงค (Demand) และอปทาน (Supply) ของโอกาสการเรยนร ทเปนสวนหนงของระบบทมความเชอมโยงกน ซงครอบคลมวงจรชวตทงหมด และประกอบดวยรปแบบ ตาง ๆ ของการเรยนรทงทเปนทางการและไมเปนทางการ

2. มผเรยนเปนศนยกลาง มการเปลยนจากมงเนนดานอปทาน (Supply) เปนศนยกลาง ในรปแบบการจดการศกษาเชงสถาบนทเปนทางการ ไปสดานอปสงค (Demand) ทตอบสนองความตองการของผเรยนเปนหลก

3. มแรงจงใจทจะเรยน ซงเปนพนฐานทจ าเปนส าหรบการเรยนรทมความตอเนองตลอดชวต ทงนตองมงเนนทจะพฒนาขดความสามารถในการเรยนรทจะเรยนรดวยตนเองและการเรยนรทตนเองเปน ผชน า

4. มวตถประสงคของนโยบายการศกษาทหลากหลาย มมมองวงจรชวตทใหความส าคญกบเปาหมายการศกษาทหลากหลาย อาท การพฒนาบคลกภาพ การพฒนาความร วตถประสงคทางเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม และการจดล าดบความส าคญของวตถประสงคเหลาน อาจเปลยนไปใน แตละชวงชวตของคนหนงคน ความส าคญและหลกของการพฒนาตนเอง ในสภาพการณของสงคมทความรเปนเรองทเปลยนแปลงไปตลอด และเปนสงจ าเปนของการเรยนรเพอสรางความกาวหนาใหกบหนาทการงานและชวต ในฐานะทผเขยนท างานในสายงานบรหารทรพยากรบคคล จงขอฝากเกรดเลกนอยเกยวกบการท างานไวใหไดเรยนรกน

155

แมการเปลยนแปลง จ าเปนสงทไมอาจหลกเลยงได และการเปลยนแปลงเองกยอมสงผลกระทบในทางใดทางหนง ในระยะสนหรอระยะยาวหรอไมชากเรวกตาม แตสงหนงทการเปลยนแปลงน าพวงตดมาดวยก คอ สญญาณเตอนเพอใหบคลากรในองคการตองเรงปรบตวบางประการ อนไดแก 1) ปรบใจ โดยตองเตรยมตวใหพรอมส าหรบความไมมนคงในอาชพขาราชการ ซงคนท างานภาคเอกชนไดประสบมาแลวในชวงภาวะวกฤตทางเศรษฐกจหมายความวา บคลากรในองคการควรเตรยมพรอมส าหรบกา รออกจากงาน การโยกยายไปประจ าหนวยงานอน การเปลยนต าแหนง การท างานโดยมเปาหมายผลงาน การปรบใหเปนขาราชการกงประจ า หรอการท างานในรปของสญญาและการท างานบางสวนของเวลา ซงลวนสงผลกระทบถงรายไดประจ าทเคยไดรบทงสน 2) ปรบตว การท างานยคใหมตองกา รความรความสามารถทแตกตางกนไปจากเดมคอตองมความรและทกษะดานคอมพวเตอร ภาษาตางประเทศ เทคโนโลยดานโทรคมนาคม ขาวสารและอเลกทรอนกส รวมทงการพฒนาบคลกภาพ ความสามารถในการสอความ มนษยสมพนธ และความเปนผน าตลอดจนการตดตามวทยาการและเทคโนโลย ใหมๆททนสมยเกยวกบงานทรบผดชอบอยในลกษณะการพฒนาตนเองอยางตอเนอง 3) ปรบทศนคต เชน ขาราชการจ าเปนตองเปลยนความคดทวาการท าราชการเปนงานมนคง ขาราชการคอคนทมพนฐานอ านาจรฐสนบสนน การมต าแหนงหนาทเจรญกาวหนาในงานเปนเปาหมา ยของอนาคตของขาราชการ หรอความคดเรองการท างานในส านกงานโดยมเวลาก าหนดทแนนอน เชน 8.30-16.30 และมสถานทท างานทแนนอน การเตรยมตวเพอใหเกดความพรอมทจะเผชญกบการเปลยนแปลงทดทสดวธหนงกคอการพฒนาตนเอง (Self-Development) อยางตอเนองเพอใหมลกษณะเปนบคคลทสมบรณ และนกวชาการไดใหความหมายของการพฒนาตนเองไว ดงน 1) การพฒนาตนเอง เปนการสงเสรมและสนบสนนใหผปฏบตงานไดมการพฒนาตนเองเพอใหมความรความสามารถดขน การพฒนาตนเองเปนเรองทบคคลแตละคนตองกระท าดวยต วเขาเองโดยบคคลอนมสวนชวยเหลอและสนบสนนเพยงบางสวนเพอใหตนเองมความรความสามารถดขน 2) การพฒนาตนเอง หมายถงการเสรมสรางความรและการปรบปรงตนเองใหมความรความเขาใจ ทกษะความช านาญและความสามารถในการปฏบตงานทตนรบผดชอบอยางมประสทธภาพ ทงการพฒนาดานรางกายและจตใจ 3) การพฒนาตนเอง เปนการเรยนรทผเรยนเรยนดวยตนเอง และสามารถปรบปรงตนเองใหเจรญงอกาม ทงดานประสทธภาพในการท างาน ดานปญญาและดานคณธรรมดวย ท าใหการท างานหรอการด ารงชวตอยางมความหมาย การศกษาดวยตนเองหรอการพฒนาตนเองเปนปจจยทส าคญตอการพฒนาทงปวง คนทตองการ

156

พฒนาตองหาทางเรยนรและปรบปรงตนเองใหมคณภาพและประสทธภาพในการด ารงชวตและหนาทการงาน 4) การพฒนาตนเอง หมายถง ความกระตอรอรนสวนบคคลทจะเรยนรรบสงแปลกใหมลองปฏบตในสงทแตกตาง ขวนขวายไมหยดนง ซงจะชวยเสรมความเจรญเตบโตตามธรรมชาตใหเปนไปอยางมประสทธภาพ และจะชวยตอบสนองโอกาสการพฒนารปแบบอนๆ ใหไดผลดยงขน สรปไดวา การพฒนาตนเองเปนหนาทหลกของมนษย ซงการจะบรรลความส าเรจในการพฒนาตนเองไดยอมตองอาศยองคประกอบหลายประการ รวมทงการจดหรอควบคมตนเองอยางมประสทธภาพ บคคลทมความเชอในตนเองวามความสามารถในการควบคมตนเองใหด าเนนชวตไปตามเปาหมายประสงคหรออดมการณแหงตนได ยอมจะพบกบความเจรญงอกงามไดไมยากนก การพฒนาตนเอง ไมใชเพยงแตการท าใหพฤตกรรมทมปญหาหมดไปเทานน แตเพอประโยชนในการจดการกบปญหาทจะเกดขนในอนาคตใหมประสทธภาพมากกวาในอดต เปนการเตรยมตวใหพรอมเพอทจะมอสระทจะเลอกท าพฤตกรรมเพอสงทสดของตน โดยการพฒนาตนเองมความส าคญทพอสรปไดดงน 1) เพอทจะไดรจกตนเองตรงตามความเปนจรง ทงสวนทเปนจดออนและจดแขง อนจะน าไปสการขจดความรสกทขดแยงภายในตวบคคลออกไป กาวมาสการยอมรบตนตามสภาพความเปนจรง 2) เพอพรอมทจะปรบตวไปในทางทดขน โดยการสรางคณลกษณะทมประโยชนและลดหรอขจ ดคณลกษณะทเปนโทษกบชวตและสงคม ทงนเปนการกระท าดวยความสมครใจ 3) เพอวางแนวทางในการทจะพฒนาชวตไปสเปาหมายทตองการไดอยางเปนระบบ และมคณภาพ ความเชอพนฐานของบคคลในการพฒนาตนเอง เปนสงส าคญทชวยสงเสรมใหการพฒนาตนเองประสบความส าเรจ ซงมแนวคดดงตอไปน 1) มนษยทกคนมเอกลกษณ มศกยภาพทมคณคาเปนของตนเอง และทกคนสามารถฝกหดพฒนาไดในทกขเรอง 2) ไมมใครทมความสมบรณไปหมดทกดาน จนไมสามารถจะไดพฒนาไดอก 3) แมจะไมมใครรจกตวเองไดดเทาตวเอง แตในบางเรองตนเองกไมสามารถจดการปรบเปลยนไดดวยตนเอง 4) การควบคมสงแวดลอมทางกายภาพ และทางสงคม กบการควบคมความคดความรสกและการกระท าของตนเอง มผลกระทบซงกนและกน 5) อปสรรคส าคญของการปรบปรงและพฒนาตนเองคอ การทบคคลไมยอมปรบเปลยนวธคด วธการปฏบต ไมสรางนสยและฝกทกษะใหม ๆ ทจ าเปน

157

6) การพฒนาตนเองด าเนนการไดทกเวลา เมอตองการหรอพบปญหาขอบกพรองหรอพบอปสรรค ยกเวนคนทประกาศวา ตนมความสมบรณไปหมดทกดานแลว หลกของการพฒนาตนเอง มสาระ ดงน 1) การพฒนาตนเองตองเกดจากคว ามเตมใจและสมครใจ ผทพฒนาตนจะตองมความตองการทจะเปลยนแปลงตนเองดวยตวบคคลนนเอง โดยปราศจากความรสกวาถกบงคบ ซงความเตมใจนเกดขนจากปจจยส าคญประการหนง คอ การตระหนกรถงปญหาและความจ าเปนในการเปลยนแปลงตนเอง หมายถง ผทจะพฒนาตนเองจะตองมความใสใจมการตดตามสงเกตตนเองในแงพฤตกรรมการแสดงออก ความคด และอารมณความรสกในสถานการณตางๆ อยางเปนปจจบน ซงจากการรตนเองเกยวกบพฤตกรรมการแสดงออก ความคดและอารมณความรสกเหลาน จะท าใหบคคลเกดการตระหนกรถงปญหาและความ จ าเปนของการเปลยนแปลงตนเอง พรอมทงมความมงมนทจะฝาฟนอปสรรคและการผลกดนตนเองเพอใหไปถงเปาหมายได 2) ผทตองการพฒนาตน ตองเปนผทมบทบาทหลกในการลงมอพฒนาตนดวยตนเอง หมายถง ผจะพฒนาตนตระหนกถงความรบผดชอบตอชวตตนเองวาไมมใคร มาลงมอแทนตนเองได ถงแมวา ในการเปลยนแปลงตนเองอาจจะไดรบความชวยเหลอจากเพอน พอแม หรอครอาจารยรวมดวยแตอยางไรกตามผทมบทบาทหลก คอ ผทตองการพฒนาตนเองนนคอ การพฒนาตนเปนความรบผดชอบของบคคลผจะพฒนาหรอเปลยนแปลงตนเอง 3) มนษยทกคนมความสามารถทจะควบคมและจดการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมและปจจยภายในตนเองเพอการพฒนาตนเองได แมวาสภาพแวดลอมภายนอกและความคดความรสกซงเปนสภาวะภายในตวบคคลจะสงผลรวมกนตอพฤตกรรมมนษย แตผทจะควบคมและจดการใหตวเรามการพฒนาคนหรอมพฤ ตกรรมทเปลยนแปลงไปจากเดมกคอ ตวเราเอง 4) การพฒนาตนเอง เปนการเปลยนแปลงตนเองทมขอบเขตของจดมงหมายครอบคลมทง 3 ดาน คอ เพอการแกไขปญหาทเกดขนในปจจบน เพอการปองกนการปญหาทอาจจะเกดขนในอนาคต และเพอการสรางเสรมศกยภาพของตนใหสงขน 5) การพฒนาตนเปนกระบวนการเรยนรทตอเนองตลอดชวตเพอความสขและความงอกงามของตนเอง ซงจะสงผลใหเกดความสขและความงอกงามของสงคมสวนรวมดวยเชนกน เอกสารอางอง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต ส านกนายกรฐมนตร บทสรป ยทธศาสตรกา รเรยนรตลอดชวตใน

ศตวรรษท 21 องคการคาของครสภา 2543

158

เอกสารอางอง

1. พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ .ศ. 2542. (2546). กรงเทพมหานคร : นานมบ๏คสพบลเคชนส. 2. เสถยร โกเศศ (2515) วฒนธรรมเบองตน พระนคร : ไทยวฒนาพานช 3. สพศวง ธรรมพนทา (2540) เอกสารค าสอนมนษยกบสงคม (MAN & SOCIETY). กรงเทพมหานคร

: ด.ด. บ๏คสโตร 4. Zander, James W. Vander. (1990). Sociology : The Core. 2nd ed. New York McGraw-

Hill. 5. ขบวน พลตร (2530) ต ารา-เอกสารวชาการฉบบท 7 ภาคพฒนาต าราและเอกสารวชาการ กรมการ

ฝกหดคร 6. มณจนทร เมฆธน, พทธพร สวางศร และวรภาพ เจรญวรยะภาพ (2543 ) สงแวดลอมเทคโนโลย

และชวต กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร 7. สนธยา พลศร (2547) ทฤษฏและหลกการพฒนาชมชน กรงเทพมหานคร : โอ.แอส. พรนตง เฮาส 8. ณรงค เสงประชา (2532 ) มนษยกบสงคม (ฉบบปรบปรงใหม ) กรงเทพมหานคร : ส านกพมพโอ

เดยนสโตร 9. เพยร ซายขวญ (2536 ) วทยาศาสตรกบสงคม (SCIENCE AND SOCIETY) หนวยศกษานเทศก

กรมการฝกหดคร 10. เกษตรศาสตร , มหาวทยาลย (2543 ) สงแวดลอมเทคโนโลยและชวต (พมพครงท 4 )

กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร 11. เกษม จนทรแกว (2540 ) วทยาศาสตรสงแวดลอม กรงเทพมหานคร : โครงการสหวทยากร

บณฑตศกษาสาขาวชาวทยาศาสตรสงแวดลอม ภาควชาอนรกษวทยา คณะวนศาสตรมหาวทยาลยเกษตรศาสตร

12. คณาจารยมหาวทยาลยราชภฏพระนคร . (2550 ). เอกสารประกอ บการสอนมนษยกบสงแวดลอม .มหาวทยาลยราชภฏพระนคร กรงเทพฯ.

13. ราตร ภารา (2538) ทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอม กรงเทพมหานคร: ทพยวสทธ 14. วชย เทยนนอย (2539) การจดการทรพยากรธรรมชาต กรงเทพมหานคร: อกษรวฒนา 15. ศนยเครอขายการด าเนนงานดานนเวศเศรษฐก จและการผลตทสะอาด (ม .ป .ป.) เครอขายการ

ด าเนนงานดานนเวศเศรษฐกจและการผลตทสะอาด : Thailand Network of Eco-efficiency and Cleaner Production. ส านกงานปลดกระทรวงวทย าศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม สถาบนสงแวดลอมไทย กรงเทพมหานคร (แผนพบเผยแพร)

16. ความรเบองตนเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ , วโรจน ชยมลและคณะ, โปรวชน, บจก., กรงเทพฯ 17. คอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศสมยใหม, ยาใจ โรจนวงศชย และคณะ , ส านกพ มพแมคกรอ

ฮล, กรงเทพฯ 18. ดลฤด เพชรสวรรณ และศรไชย หงษสงวนศร พฤตกรรมการเลนเกมและภาวะการตดเกม

คอมพวเตอรในเดกและวยรนทมารบการรกษา 19. จารวรรณ วโรจน และจรมพร ยคะลง ปญหาการตดเกมคอมพวเตอรตอสขภาพของนสต คณะ

สาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม. 20. ส านกคณะกรรมการการศกษาแหงชาตส านกนายกรฐมนตร บทสรปยทธศาสตรการเรยนรตลอดชวต

159

ในศตวรรษท 21 องคการคาของครสภา 2543 21. ภยจากเทคโนโลย.[ออนไลน].เขาถงไดจาก http://sunnyjaa.blogspot.com/. 22. โทษภยจากการใชเทคโนโลยการสอสาร [ออนไลน] เขาถงไดจาก

https://sites.google.com/site/2200405muthita/e-book/bth-thi-7 23. การศกษาตลอดชวต [ออนไลน] เขาถงไดจาก http://dnfe5.nfe.go.th/ilp/liciti/longlife.html 24. Lifelong Learning [ออนไลน] เขาถงไดจาก http://www.learners.in.th/blogs/posts/388092 25. http://www.wikipedia.org 26. EDUCATION TECHNOLOGY [ออนไลน] เขาถงไดจาก http://bussabong.blogspot.com. 27. โลกปจจบนกบเทคโนโลยเพอการสอนในอนา คต [ออนไลน] เขาถงไดจาก

http://blog.eduzones.com/futurecareerexpo/94488 28. ความหมายของนวตกรรมและเทคโนโลยเพอการศกษา [ออนไลน] เขาถงไดจาก

http://54540044.blogspot.com/2012/06/2_19.html 29. www.dhamma4u.com 30. http://www.thidarath.myreadyweb.com/article/topic-8095.html 31. http://www.youngmea.com/page_bx.php?cid=23&cno=468 32. http://hilight.kapook.com/view/45580 33. http://www.247friend.net/blog/Anatomii/2011/01/06/entry-1