เราไมรวาทจรงแลวความสขนนไมอาจคงอยไดอยางถาวรเราไมรวา ทกสงทกอยางทเราเหนวาเปนความสขนนจะไปจบลงทเปนทกขเราไมรวาการจะไดความสขทแทจรงจะไดมาอยางไรเมอเราไมร เรากตกหลมพรางของความสขจนในทสดเราตองไปอยในวงวนของฝายทกขไปนานแสนนาน

ÇÔ¶ÕáË

‹§¤ÇÒÁÊØ¢

ÊØÃÇѲ

¹� àÊ

 ÇÔÇ

Ѳ¹Ò

ผเขยน สรวฒนเสรววฒนาประสานงาน นชรตนศรประภาวรรณพสจนอกษร ชนรดาอนเทยงภาพปกและภาพประกอบ เซมเบ(นพนธโสภณวฒนวจตร)ปกและกราฟฟก รงนภาชวลตเสวรปเลม ภสตอนทรทตwww.wimutti.net

วถแหงความสข

วถแหงความสขสรวฒนเสรววฒนา

�

�

ความสขมอะไรบาง? ไดลาภ ไดยศ ไดสรรเสรญ มความสบายกายสบายใจ ไดรบในสงทตองการ

�

ของคกบความสข? ไดลาภ-เสอมลาภ(ลาภหาย) ไดยศ-เสอมยศ ไดสรรเสรญ-ถกนนทา สบายกายสบายใจ-ทกขกายทกขใจ สมหวงในสงทตองการ-ไมสมหวงในสงทตองการ

�

�

ใครบางไมตองการความสข?...ยกมอขน ไมมเลยเหรอ

10

ใครบางตองการความทกข?...ยกมอขน ไมมคนยกมออกแลว

13

คนเรากลวนแตรก-ชอบความสขและเกลยด-ไมชอบความทกข พอเกดความสขกยนดพอใจหวงความสขตองการใหความสขคงอยตลอดไป พอความสขมลายหายไปกเสยใจหาทางทาใหความสขเกดอก พอมความสขกอยากใหสขขนไปอกดนรนแสวงหาความสขทยงไมเกด ลงมอทาอะไรตอมอะไรสารพดเพยงเพอใหมความสขตามทตวเองตองการ พอเกดความทกขกไมยนดไมพอใจอยากใหหายทกข หาทางผลกไสทาลายความทกขใหดบดนสนไป ไมนาเชอเลยวาบางคนถงกบลงมอทาในสงทเลวรายทสดเพยงเพอใหตวเองไดรบความสขหรอเพยงเพอทาใหตวเองหายจากความทกข

1�

วงวนของความสข-ความทกข

ม คว า มส ข

- ม ค ว า มท ก ข �

( ว บ าก )

1�

ร กส ข - เกล ย ดท ก ข �

(ก เ ลส )

ลงม อกร ะท ำส ง ต � า ง ๆ

(กรรม )

1�

วงวนนจะหมนตอเนองกนไมรจกจบจกสน

17

เพราะคนเราไมรวา ไมรวา...ทจรงแลวความสขนนไมอาจเกดขนกบเราตลอดเวลา ไมรวา...ทจรงแลวความสขนนลวนแตทาใหเราตองดนรนเพอใหไดสขเพอจะหนทกข ไมรวา...ทจรงแลวทกสงทกอยางทเราเหนวาเปนความสขนนจะไปจบลงทเปนทกข ไมรวา...ทจรงแลวเรากาลงถกความสขหลอกลวงจนในทสดเราตองตกลงไปอยในความทกขไปตราบนานแสนนาน ไมรวา...ความสขทแทจรงทไมหลอกลวงใหเราตกลงไปอยในความทกขนนมอยหรอไมเมอเราไมรเราจงหลงวนเวยนอยในวงวนของความสข-ความทกขไปไมรจกจบจกสน

1�

มคนสวนหนงเกดฉกคดไดวา หากยงอยในวงวนชวตแบบนยงไงๆกตองทกขยงไงๆกไมอาจสขไดอยางแทจรง จงคดทจะแสวงหาความสขทแทจรง ดวยเชอวา...ตองมทางทจะออกไปจากวงวนของความสข-ความทกขไดอยางแทจรง ไมตองวนเวยนเปนสขเปนทกขกนอกตอไป จงไดลงมอทาตามทตวเองคดวาจะเปนทางทจะพาออกไปจากวงวนของความสข-ความทกขได

1�

20

21

ในทสด กมมหาบรษผหนงออกจากวงวนไดสาเรจ แลวกปาวประกาศวา... ทางออกจากวงวนนนมอยผใดเดนตามทางนนกจะไมเปนทกขอกเลย มผไดยนมหาบรษบอกทางใหกลงเดนตามทางนนจนไมเปนทกขอกเลยเชนกน มหาบรษผนนไดชอวาพระพทธเจา ทางทมหาบรษผนนปาวประกาศไวไดชอวาพระธรรม ผทเดนตามทางทมหาบรษปาวประกาศไวไดชอวาพระสงฆ (ตอมามผเดนตามทางทมหาบรษปาวประกาศไวมากขนจงไดชอวาพทธบรษท๔)

22

พระพทธเจาทรงประกาศทางไววา ผใดตองการพนไปจากวงวนของความสข-ความทกขกใหมาเดนตามทางๆนทางๆนคอ ทกขนนใหรดวยความเพยรดวยความมสมปชญญะมสต เหตททาใหเปนทกข(สมทย)นนใหละเสย สภาวะทไมเปนทกข(นโรธ)นนทาใหแจงใหปรากฏ มรรคทง๘องคนนทาใหมาก

2�

มรรคทง๘องคมอะไรบาง ความเหนชอบ(สมมาทฐ) ความดารชอบ(สมมาสงกปปะ) เจรจาโดยชอบ(สมมาวาจา) ทาการโดยชอบ(สมมากมมนตะ) เลยงชพโดยชอบ(สมมาอาชวะ) ความเพยรชอบ(สมมาวายามะ) ระลกชอบ(สมมาสต) จตตงมนชอบ(สมมาสมาธ) มรรคทง๘องคตองอาศยซงกนและกนจะเลอกทาเพยงบางองคไมได เปรยบเหมอนเชอกเสนใหญทตองเอาเชอกเสนเลกๆมาฟนรวมกน หากเสนเลกๆขาดไปบางเสนเชอกเสนนนกใชงานไดไมด

2�

ความเหนชอบ เปนทกขคออะไร อะไรคอเหตทาใหเปนทกข ความไมเปนทกขคออะไร วธปฏบตเพอไมใหเปนทกขมอะไรบาง

26

เปนทกขระดบเบองตน เกดแกเจบ(ปวย)ตาย เจอะเจอสงทไมชอบไมพอใจ พลดพรากจากสงทรก

27

ไมสมหวงในสงตางๆ เศราโศกเสยใจ-ราพงราพน ความลาบาก ทกขระดบนเปนความทกขทตองเกดกบทกคน

2�

เปนทกขระดบกลาง จตทหลงไปยดสงตางๆทงภายนอกและภายในตวเอง รวมทงหลงไปยดวากายและใจ(จต)เปนตวเราเปนของเรา

2�

ทกขในระดบนแมแตกาลงมความสขกเปนทกข ถาเขาใจทกขระดบนไดกจะเปนทกขนอยลงเชนขณะกาลงปวย จตใจกไมรสกวาเปนทกข

30

เปนทกขระดบละเอยด กายใจ(จต)ซงเปนทตงอยของความยดมนเปนทกข ถาเหนทกขแบบนอยางแจมแจงกจะไมหลงยดกายยดใจแลวจะไมเปนทกขอกเลย

31

อะไรคอเหตใหเปนทกข กคอความอยาก(ตณหา) ตณหาม๓ลกษณะคออยากไดอยากเปนไมอยากไดไมอยากเปน ถายงมความอยากกยงตองอยในวงวนของความสข-ความทกข

32

ความไมเปนทกข กคอการทเราไมมความอยาก ไมหลงไปยดเอาทกอยางแมแตกายและจตเองวาเปนตวเราของเรา เมอไมยดกไมทกขไมทกขแมแตกาลงเจบ(ปวย)กาลงตาย ไมทกขทงๆทยงมชวตเหมอนคนอนทวๆไปวธปฏบตเพอไมใหเปนทกข ตองปฎบตมรรคทง๘องคใหบอยๆใหตอเนองจนเกดผลเปนความพนทกข มรรคตองปฎบตทง๘องคทาเพยงบางสวนไมได หากทาเพยงบางสวนกจะไมพนจากการเปนทกขได การทามรรคเพยงบางองคไดผลแคทาใหชวตมความสงบสข แตไมเกดผลเปนความพนทกข

33

3�

3�

ความดารชอบ ดารทจะออกจากเรองกาม ดารทจะไมพยาบาทไมเบยดเบยน แคดาร(คดตงใจ)เทานนไมใชการจดการกบเรองของกามพยาบาทเบยดเบยนใหแตกหกกนไป

3�

เจรจาโดยชอบ พดในสงทเปนความจรง ไมพดเทจ ไมพดสอเสยด ไมพดหยาบคาย ไมพดเพอเจอ

37

38

3�

ทาการโดยชอบ ไมฆาสตว ไมลกทรพย ไมประพฤตผดในกาม ไมทาการใดทเปนการทาใหตวเองและผอนเดอดรอน

�0

เลยงชพโดยชอบ ไมยงชพดวยสงทเปนโทษเชนไมกนเหลาไมสบบหรไมเสพยาเสพตด ไมหาเลยงชพดวยอาชพทผดกฎหมายและไมเปนไปตามมรรคขออนๆ

�1

�2

�3

ความเพยรชอบ เพยร=ทาใหบอย เพยรปองกนอกศลทยงไมเกดไมใหเกด เพยรละจากอกศลทเกดขนแลว เพยรทากศลทยงไมเกดใหเกด เพยรทากศลทเกดแลวใหยงๆขนไป งายๆกเพยรทาด-ละชว

��

ระลกชอบ ใหมความเพยรมสตมสมปชญญะในขณะทรบรสงตางๆ(กายเวทนาจตธรรม) ดวยการเหนเปนเพยงสงทมการเกดขน-เสอมดบไปเปนธรรมดา

��

��

�7

จตตงมนชอบ ใหมจตตงมนไมหลงเพลดเพลนไปในสงตางๆทกาลงปรากฏ จตตงมนชอบไดชอวาสมมาสมาธ สมมาสมาธจะคลายกบสมาธทเรารจกกนแตตองมความไมหลงเพลดเพลน ไปในสงตางๆ(มสตบรสทธ)เปนลกษณะเดน การดหนงอานหนงสอฯลฯดวยความหลงเพลดเพลนไปกบหนงหรอเรองราวตงแตตนจนจบเรยกวามสมาธแตไมใชสมมาสมาธแมแตการนงสมาธทาจตจนมความสขสงบถายงหลงเพลดเพลนจมแชกบความสขสงบไมเหนวาความสขสงบนนกเกดขนเสอมดบไปเปนธรรมดากยงไมใชสมมาสมาธ

��

ทามรรคทง๘องคใหมากทาอยางไร ทาไดดวยการฝกใหมความรสกตวบอยๆในแตละวนรสกตวเปนอยางไร รสกตว=ไมเผลอ เผลอจะลมตวเองไมรสกวามตวเองอยในโลก

��

�0

�1

เผลอไปจรงไหม? ดหนงดทวกเผลอไปได พดโทรศพทกเผลอไปได มองสาวสวย(มองหนมหลอ)กเผลอไปได โกรธกเผลอไปเหมอนกน เผลอไปกบทกๆกจกรรม

�2

ทนททรสกตวกจะรวาเมอกเผลอไป เมอหดสงเกตจนรสกไดจรงๆวาเมอกเผลอไปกจะพบวาทนททรสกตวจะรสกผอนคลายสบายๆไมเพงจอง(การเพงจองจะทาใหมนตงหนกซงยงไมใชการรสกตว)เผลอไปแลวกแลวกนไป ใครๆกเผลอไปกนทกคนคนทไมเผลอเลยคอคนทพนจากวงวนของความสข-ทกขไดแลว ไมตองพยายามทาใหไมเผลอ ยงรวาเผลอบอยกยงรสกตวไดบอย

�3

��

��

รสกตวไดกเหนจตใจตวเองได เหนจตใจตวเองมอาการตางๆนาๆ เดยวกมความโกรธเดยวกมความพอใจเดยวกเหมอลอยเดยวกคดโนนคดนฯลฯ เมอเหนจตใจตวเองมอาการตางๆนาๆ กใหแคดไปเทานนไมตองพยายามแกไขจตใจตวเองแคดจตใจตวเองเทานน จตจะดหรอไมดกไมตองพยายามแกไขจตใจตวเอง การแคดจตใจตวเองเปนการทาใหเกดปญญารแจงความจรงวา จตนนไมเทยง(อนจจง) จตนนเปนทกข(ทกขง) จตนนไมใชตวตนทจะบงคบได(อนตตา)

��

เมอรแจงความจรง สามารถปลอยวางความเหนผด ไมกอเหตทจะทาใหทกข สามารถใชชวตตามปกตไดดวยจตใจทไมเปนทกข จะเปนผร-ตน-เบกบานระหวางวนไดตามทพระพทธองคทรงประกาศหนทางเอาไวใหสรปแนวการเจรญมรรคแบบงายๆ๑รสกตวใหเปน๒แคดจตใจตวเองตามทเปนจรง(ดจตดวยความรสกตว) ไปเรอยๆจตเปนอยางไรกแครวาเปนอยางนน

�7

ครบาอาจารยไดเตอนไววา.....หนทางยงมอย ผเดนทางยงไมขาดสาย ลงมอเสยแตวนน กอนทกระแสลมแหงกาลเวลา จะพดพารอยพระบาทของทานจางหายไป เพราะถงเวลานนพวกเรากจะตองระหกระเหนไรทศทาง ไปอกนานแสนนาน

สรวฒนเสรววฒนา๑๘พ.ย.๒๕๔๘

บนทก

เราไมรวาทจรงแลวความสขนนไมอาจคงอยไดอยางถาวรเราไมรวา ทกสงทกอยางทเราเหนวาเปนความสขนนจะไปจบลงทเปนทกขเราไมรวาการจะไดความสขทแทจรงจะไดมาอยางไรเมอเราไมร เรากตกหลมพรางของความสขจนในทสดเราตองไปอยในวงวนของฝายทกขไปนานแสนนาน

ÇÔ¶ÕáË

‹§¤ÇÒÁÊØ¢

ÊØÃÇѲ

¹� àÊ

 ÇÔÇ

Ѳ¹Ò