readme.tkpark.or.threadme.tkpark.or.th/download/market-why.pdf/ ผ งตล ด 6-9...
TRANSCRIPT
เนองดวยโครงการกลาเขยน TK Young Writer 2015 ซงเปนโครงการของสำานกงาน
อทยานการเรยนร (TK park) ไดเปดโอกาสใหเยาวชนรนใหมทมความสนใจในการเขยนทผาน
การคดเลอก เขารวมอบรมเชงปฏบตการ (Workshop) กบเหลานกเขยนมออาชพ ณ สวนศลป
บานดน จงหวดราชบร เปนเวลา 4 วน นอกจากนยงมการลงพนทจรงเพอฝกฝนทกษะการเขยน
สารคดอยางเขมขน โดยหนงในนน คอการลงพนทเกบขอมล ณ ตลาด ๑๑๙ ป เจดเสมยน
ตลาดเกาแกในจงหวดราชบร
ในระหวางการอบรมเชงปฏบตการ ภารกจทเยาวชนกลมหนงไดรบมอบหมาย คอการ
ลงมอทำาหนงสอหนงเลมเพอแสดงผลงานการเขยนของตนเองใหเปนทประจกษ และจาก
การตกลงรวมกน หนงสอเลมนจะถกสมมตใหเปน ‘ตลาด’ ทเปดพนทใหพอคาแมคาหนาใหม
เขาจบจองแผงและคาขายสนคาตามตองการ โดยสนคาเหลานน คอตวหนงสอและเรองราว
ทผคาตองการจะสอสาร ผานรปแบบและประเดนอนแตกตาง ทวามาจากจดเรมตนเดยวกน
คอคำาวา ทำาไม? (Why?)
ตามวตถประสงคทไดกลาวไปแลวขางตน ทางกองอำานวยการตลาด WHY จงใครขอ
เชญชวนนกอานทวไปเขามาใชบรการตลาดนกเขยนและเลอกซอหาตวหนงสอสด ใหม ปลอดภย
ไดในหนาถดไปจากน
จงประกาศใหทราบโดยทวกน
จราภรณวหวา หวหนากองอำานวยการตลาดWHY
เร อง กำ�หนดก�รเปดตล�ดอย�งเปนท�งก�ร
ประก�ศ
/ เสยงต�มส�ย
สงหนงทเกดขนในชวตของเราทกวนคอ ความหว... แลวพอหว ตางคนตางมสารพด
สารเพเมนลองลอยเขามาในหว บางคนอยากกนขาว บางคนอยากกนเสน บางคนอยากกน
ของหวาน บางคนอยากกนของคาว บางคนอยากไดแบบปรงสำาเรจ บางคนกอยากหา
วตถดบมาประกอบอาหารเอง ทสำาคญยงไปกวานน บางคนอยากกนหลายอยาง บางคน
อยากกนคนละอยางแตอยดวยกนหลายคน โอโห นานาจตตงกะละมงกะละแม แลวอยางน
เราจะไปไหนไดนอกเสยจาก ‘ตลาด’
ตลาดเปนอะไรท.... หวเมอไหรกแวะมา บางรานกหอมกรนจากเตาทกวน เพราะเมอ
ขนชอวาตลาด กเปนอนรกนวา ชอนมแตของอรอย นนเพราะตลาดเปนศนยรวมของทก
สรรพสง ตงแต อาหารสด เชน ผก ผลไม กง หอย ป ปลา ขาวมนไก สมตำา ยำาวนเสน
ขนมเคก ฝอยทอง ฯลฯ แถมยงมไปจนถงเสอผา ชดชนใน รองเทาแตะ และสงอนๆ ทบางท
กนกไมถงวาจะม ทสำาคญ บางตลาดมของบางอยางทไมมขายในรานสะดวกซอทวไป
และจะมทใดเลาทมเสนหเทยบเทาสถานททมทกรสชาตเทากบตลาดได จงขอยนยนวา
ตลาดนละ คณคาทคณคควร
เกรนมาขนาดนเพอทจะบอกวา ณ ทนคอ ตลาดตลอดเลม ทมทกอยางใหทานเลอกซอ
เลอกสรร เพราะเหลาพอคาแมคาของเราตางงดไมเดดเปนเรองราวหลากหลายมาใหทาน
เลอกอาน ของคาวของหวานมมากรส ของกนของใชกแปลกใหมไมซำาใคร รบรองวาคณภาพ
เกนคา ราคาเกนคม
และตลาดเลมนจะเกดขนไมได ถาหากขาด TK Young Writer 2015 โครงการกลาเขยน
ททำาใหเรากลาสรางตลาดแหงนขนมา และไดพบพอคาแมคาทมสนคาตางชนดกน
แตมจดประสงคเดยวกน เปนความหลากหลายททำาใหพวกเราสามารถกลายเปนหนง
ไดอยางพอดบพอด และมตรภาพในตลาดทแนนแฟนราวกบรวมเรยงเคยงแผงกนมา
แสนนานน กนาจะยงทำาใหคณเลอกเพลดเพลนกบตลาด WHY ไดสนกยงขน
เรเขามา เรเขามา ตลาดนกเขยนเปดขายแลว
จฑาวรรณบวรววรรธนบรรณาธการประจำาตลาดWHY
/ ผงตล�ด
6-9
ประจำ�ตล�ด
ขอบนหนอย
10-11
ตลาดเชา เมอใดกเหมอนเดม
12-13
การตลาด กาลตลาด
16-29
ตดตลาด
เจดเสมยน เดดเสมอ
30-31
ตลาด ตลาด
36-37แผงของหวานคำาตอบของ ‘เธอ’
38-39สภากาแฟ อนจจา กาแฟแกวนอยน
“จะเสยงนกเสยงกา
เสยงหมาเสยงแมวทไหน
ก ไมนาสนใจเทา เสยงน
เงยหฟงดสวาเสยงอะไร”
“ทอดนองสบายๆ พลางอาปากหาวไปกบตลาดยามเชา
แบบน เครองดมคควรจะเปนอะไรไปเสยมได นอกจาก
นำาเตาหอนๆ จาก เจพม ซดกนใหซงอรา รสชาตกลมกลอม
หอมกลนถวเหลอง ใหคณคาทางโภชนาการสง แถมยงม
เรองราวมากมายอยากใหร ให ‘อห’ วานไมใชแคตลาด”
“พอคาปง มความทรงจำามาขาย เลอกซอ
เลอกหาความรสกและบรรยากาศเกาๆ ทถงมน
จะเลอนรางไปบาง แตยงคงงดงามและหอมหวาน
ในความทรงจำาของผมอยเสมอ แคแวะเขามาชม
ผมกนยมคณอยในใจแลวคราบ”
“เหลาผคาตลาด WHY ขอเชญชวนพอแมพนองผม
อปการคณทกทานขนรถทวรไปเยยมชมตลาดเจดเสมยน
จงหวดราชบรรวมกนเพอเปนการศกษาดงาน ณ ตลาด
๑๑๙ ปทมทงประวตศาสตร อาหาร และความมชวตชวา
ทไมเหมอนใคร อยาลงเลใจ ลอใกลหมนแลว!”
“ทแหงนมเสยงหวเราะพรอมแจกความสดใสใหทกทาน
ทกำาลงเหนอยลา แวะมาเตมความหยฮากนไดทกเมอ
รบประกนความฮาโดยแมคาไอซ”
“คณผหญงและคณผชาย ตางมกระเพาะแยกไว
สำาหรบของหวาน แลวจะพลาดแผงขนมหวาน
ไดอยางไร เรเขามาลองชมขนมแสนอรอย ชนนอย
และหวานละมนนมลนใหฟนไปตามๆ กน รบประกน
ความหอมหวานวาคณจะตองแยมยมและตดใจใน
ขนมสตรเดดสะระตของ พอคาเทยน อยาง แนนอน!”
“หากเดนตลาดเมอยๆ อยากหาทนง
พกแขงพกขาพกกรยาสกเพยงคร ขอเชญไป
นงจบกาแฟหอมกรนท รานลงใช สภากาแฟ
อนโดงดง พรอมพดคยสนทนาประสาญาตมตร
รบฟงความรรอบตว แลกเปลยนประสบการณ
กบผคนหลายเชอชาต เพราะฉะนนอยาลม!
เมอยเมอไร คดถง ลงใช!
14-15
ลกแมคา ลกแมคาขนมหวานแหงตลาด (เกา) หนองแซง
32-33
ผดแผงจำาหนายคำาถก-รบซอคำาผด
34-35
โรงหนงหลงตลาดปลาใหญกบปลาเลก
40-41ตนทนสงฝนหลงเตา
44-45
ตลาดหมนความอรอย
42-43ตลาดมดปาฐกถา ฮปสะเตอร (Slow Life)
46-47
ทายตลาดลองดกอนนะครบ
“ชวนเชญมาแวะชมมมมองหลงมานรานคา สวมบทบาท
เปนสมาชกในครอบครวคาขาย บอกเลาประสบการณผาน
ตลาดของ แอล ลกแมคา มทงเรองราวซาบซง สนกสนาน
และมสสนแหวกแนว! แตทแนๆ ความผกพนระหวาง
ลกแมคากบตลาดนละ ลกซงกวาใคร!”
“เรเขามา! วนน แมกก แมวสหมอก มคำาถกมาขายจา!
เจาแรกในเมองไทย! เจาเกา เจาเดม ราคาไมแพง แตถา
กลวจายไมไหวกยนดรบเทรนคำาผดจากบรรดาพอแม
พนองทกทานจา! มากอนไดกอน! มาชาไดทหลง!
ไมมาเสยโอกาส! พลาดแลวจะเสยใจนะจะ!”
“เจไอซเจาของโรงหนงมาเองจา มแฟนจงแฟน มลกจงลก
มหมาจงหมา เขามานงพกทโรงหนงหลงตลาด ทนเราเสรฟ
หนงดไมชนโรง สามารถรบชมไดทกวยกนเลยทเดยว!”
“โอชวตมอะไรตงเยอะแยะ เปนตาแปะกมเรองให
ชวนฝน มานงยอนนงคดถงวนเกากน บทเรยนชวตนน
ราคาแพงแผงนเอย แมคาแอนท คนนจะจบเขาคยกบ
แมคาพอขายใหทะลทะลวงตบไตไสพงกนไปเสยเลย!
อยากรกแวะเขามาชมกอนสจะคณลกคา!”
“หมปงแสนอรอยสตรพเศษไมมใครเหมอน ตนตำารบ
มาแตโบราณ รบประกนรสชาตทถงพรกถงขง รสชาตจดจาน
ดเดดเผดจรงถงกบนำาตาเลด หมปงสตรนตองเจานเจาเดยว!
ตองรานหมปงสตรเดด แมคาอม เทานนคะเจาขาเอย!
หวแลวไมใชหรอ ลองชมดสกไมส!
“พอคา (?) พชรขอรองเพลง ...ขอเปนพระเอกในหวใจเธอ
ไดไหมเลาเออ หากเธอหวใจยงวางงงงง จะคอยขดถ เศษเงน
ไมใหดำาดาง หนกเบาผมเอาทกอยาง แลวแตคณเมตตา”
“สนใจภาพไหน หาอะไรอย ลองด
กอนครบ ไมซอไมหาไมวาอะไร พอคา
พชร ยนดใหบรการ”
/ ประจำ�ตล�ดเรอง: กองบรรณ�ธก�ร
“ฉนไมเขาใจวาทำาไมฉนถงตองเปนฝาย
ถกกระทำาอยทกวน เขามกจะเอาของแขงๆ นน
มากระแทกกระทนใจกลางของฉนอยาง
รนแรง ถงแมวาตอนจบวน เขาจะปลอบ
ประโลมดวยการใชฟองนำาลบสวนเวาโคง
ในรางกายของฉนอยางนมนวล แตมนก
เหมอนตบหวแลวลบหลง ทกจงหวะทเขา
ทมแทงของแขงๆ นนลงมา มนตอกยำาหนาท
ตลอดชวต ภาระหนกองทตองเปนเครองมอ
หากน หรอบางทกกลายเปนทระบายอารมณ
เขาโมโหอะไรกลงทฉน ยงวนไหนลกคา
บอกวาขอเขมขนมากๆ เขากจะกระทำาฉน
อยางโหดราย ถาฉนไมทนตอแรงกระแทก
ของเขา ฉนกคงจะไมมประโยชนอกตอไป
สนะ...”
“โชคดทผมไมเคยอยอยางเดยวดาย
ไมวาจะตลาดไหนๆ ผมและเพอนๆ จะอย
พรอมหนาพรอมตากนเสมอและมเรองให
เมาทกนไมเวนแตละวน อาจเพราะเราอย
กนอยางสนทชดใกล หนไปทางซาย ทางขวา
ขางหนา ขางหลง ขางบน ขางลาง กไมได
เจอใครนอกจากเรากนเอง แถมหนาทของ
พวกเรากออกจะสบาย แคเปนทางผานของ
สงทผคนตองการ (แตไมมใครตองการ
พวกเรา) เมอไหรทลกคาไดของนนๆ ไป
พวกเรากถกโยนลงตะกรา เพอหมนเวยนกลบ
มาทำาหนาทเดมอกครง จะวาไปพวกเรากม
ความสขดนะ เสยอยอยางเดยว กลนคาวท
ตดตวพวกเราอยนส เหมนใชเลน! นอกจาก
ของทเราตองบรรจแลว เรายงตองแบกรบ
กลนคาวนไปทงชวตของพวกเราเลยละ
แตทำาไงได กมนคอหนาทของพวกเรานนา”
“ผมเปราะบางกวาทใครๆ คด แตทกครง
ทเหนหนาเธอ-เจานายของผม รางกายของผม
จะแขงไปหมด เธอชอบใชผมกระแทกกระทน
กระทง ตะบน ทบต ฯลฯ หลายครงทผมตอง
ทนบดบอะไรกไมรททงเหมนและเผดรอน
แตผมกเลอกไมได เธอใชงานผมอยางหนก
หนวง และเหนผมเปนเครองสรางความสข
(และบางครงกเปนความทกข) ใหกบใคร
ตอใคร หลายครงทผมเหนตวอะไรบางอยาง
ทมเมอกลนๆ เตมตวดนไปมา เธอกควาหมบ
แลวใชผมฟาดเตมแรงจนเจานนดนพลาน
และแนนงไป ผมอยากบอกใหโลกรวาผมเอง
กมหวใจและเจบเปน... แตผมรวาเธอไมมทาง
รบฟง เพราะเธอชอบพดยำาใหฟงวาผมเกดมา
เพอสงน!”
นอกจากเสยงแมคาบนวาขายไมด ลกคาบนวาขาวของแพงขน และเหลาขอทานบนวาสงคม หาคนใจดยากขนทกวน ในตลาดยงมเสยงบนเลกๆ เลดลอดมาจากแผงตางๆ ไมเชอลองฟงดส
ขอบนหนอย
6
“คณเชอในความยตธรรมบนโลกนไหม?
คณตองการอะไร มากแคไหน เทาใดทคณ
จะยอมจาย ไวใจผมเถอะ แลวเรามาแลก
เปลยนกน เพยงยนสงทอยากไดในปรมาณ
ทคณตองการมาใหผม หลงจากรบของนนมา
บางสวนในตวผมจะขยบเลกนอย คณเหน
ใชไหม คณตองการเทานใชหรอไม ถามากไป
กหยบออกนด ถานอยไปกใสเพมหนอย
ถาใชแลว คณกยนเงนจำานวนหนงมา รบของ
ไป หนาทของผมกมเทาน มาตรวดผผดง
ความยตธรรม... แตระวงนะครบ ถาผมหนหลง
ใหคณ จนคณไมสามารถมองเหนสวนทขยบ
ของผม คณอาจไมรวาผมกำาลง ‘โกง’ คณอย!”
“ทกๆ วน ฉนตองถกจบผกตดอยกบเอว
จนตวองแอบแนบสนทอยกบเขาตลอดเวลา
แมวามนจะอดอดไปซะหนอย แตการอย
ตรงนกทำาใหฉนไดเหนสงใหมๆ ทงผคน
ผานมาผานไปและพวกทมาหยดยนตรงหนา
แลวชนวสงเอานนเอานตามตองการ ฉนไม
เขาใจวาทำาไมเขาตองกลกจอรบตกอาหาร
กลนหอมชวนใหทองรองจอกๆ ใสถงยนให
อยางวองไวขนาดนน บางครงกรบซะจน
มอะไรไมรกระเดนเขาตาฉนหลายระลอก
นอกจากแสบตาจะแยแลว มนทงคราบ
รอยเปอนไวบนตวฉน อยากจะเอามนออกไป
ใหไกลซะจรงๆ อ! แตมาคดๆ ดแลว ฉนกดใจ
นะทไดปกปองเขาไมใหเนอตวเลอะเทอะ
เปรอะเปอน นสนะ ความรกทไมหวงสง
ตอบแทน”
“เธอบอกฉนวาอยาจรงจงในความ
สมพนธของเรามากจนเกนไป เราเพยงพบกน
ใชเวลาอยดวยกน โอบอมกนและกน และใน
ทสดแลว วนหนงเรากตองจากกน ไม ฉนไม
เขาใจ เธอบอกใหฉนกลาวสวสดกบความ
หางเหนระหวางเราสอง นถงเวลาทตองจาก
กนจรงๆ แลว ฉนรองไห ฉนโอบอมดแล
ทกสงทเธอตองการ แตแลวเธอกลบทงขวาง
ฉน หลงลมความสมพนธของเรา และปลอย
ใหฉนลองลอยเควงควางเพยงลำาพง ในเวลาน
ฉนทำาไดเพยงโหยหามออนออนนม ผเคย
สมผสใบหฉนดวยทาทออนโยน คงไมมวนนน
อกแลวใชไหม”
7
“ถกกระทำาแคไหนกทน
เพอความสข
(และแซบ)
ของคณ”
-ครก-
“ถงเธอ
จะหนางอ
คอหก
แตฉนกรกเธอ”
-เขงปลาท-
“จบแนนๆ นะนอง”
-สาก-
8
“ตาชง
ไมเคยโกหกใคร
(แตบางทกมบาง)”
-ตาช ง-
“ฉนพรอม
จะปกปองเธอเสมอ
แตวางๆ กซกฉนบางละ”
-ผากนเป อน-
“รกของฉน
จะไมเสอมคลาย
ในรางทจะ
ไมมวนเสอมสลาย”
-ถงพลาสตก-
9
/ ตล�ดเช�เรอง: ชนนก�นต ทองสขด
10
ไมวาจะผานไปกป ตลาดยามเชากยงคงความคกคกและสดชนไว
ไดเสมอ การไดเหนผคนพดคยทกทาย ถามไถทกขสขซงกนและกน
ยงทำาใหผมเหนวาตลาดไมใชแคตลาด-ไมใชแคสถานทแลกเปลยนสนคา
และบรการอยางทตำาราเศรษฐศาสตรบอกไวเทานน
ตลาดเปนศนยรวมของผคนในชมชนนนๆ และเมอมผคนมารวมกน
เยอะๆ กยอมมความสมพนธกนเกดขนเปนธรรมดา
ยอนกลบไปตอนทผมยงใชคำานำาหนาวาเดกชาย ผมไมคอยชอบ
ตามพอมาขายของทตลาดเทาไหรนก กตามประสาเดกผชายทอยากอย
บานดการตนเรองโปรดทฉายตอนเชานนแหละ แตพอกยงยนยนวา
อยากใหผมมาดวยอยด
“ตลาดไมใชแคทขายของ” พอพดแบบนน “ตลาดมนมความเปนไป
ของผคน มนเปนวถชวต”
ตอนนน จำาไดวาผมเกาหว ไมเขาใจทพอพด แลวพอกปดทายดวย
ประโยคคลาสสกทผใหญทกคนพดกบลกหลานมาหมดแลววา “โตขน
เดยวกเขาใจเอง”
ดวยความทผมยงเดก ยงทำาอะไรไมเปนเทาไหรนก เลยไดแต
ชวยพอรบเงน ทอนเงน แลวกนงสงเกตบรรยากาศรอบตวไปพลางๆ
ในตลาดมแผงลอยขายของตางๆ มากมาย ไมวาจะเปน ของสด
ของทอด ขาวกลอง ขนม และทขาดไมไดคอรานนำาเตาห-ถาขาด
ไอรอนทสงกลนหอมกรนในตอนเชา มนคงดเหมอนขาดอะไรไปสกอยาง
ผมคดแบบนน
รานนำาเตาหของปาดาตงอยขางๆ รานขายปาทองโกของพอ
ทกเชาจะมคนแวะเวยนมาหาแกไมขาดสาย บางกเอาของมาฝาก
บางกซอนำาเตาหกลบไป หรอไมกเขามาพดคยทกทายเฉยๆ และไมวา
จะเปนแบบไหน ปาดากยมกวางตอนรบทกคนเสมอ
ตอนนน ผมกยงไมคอยเขาใจอยดวาปาดาจำาคนมากหนาหลายตา
ขนาดนนไดยงไง แกจำาไดแมกระทงรายละเอยดเลกๆ นอยๆ วาคนไหน
ชอบหรอไมชอบกนนำาเตาหแบบไหน ไมใสหรอใสเครองอะไรบาง
หวานมากหรอหวานนอย คนทเขามาซอจะพดเพยงแค “เหมอนเดม
นะปา” แกกจะตกเครอง ตกนำาเตาห เทใสถงใหไดตามทคนซอตองการ
ไมเคยขาดตกบกพรอง
อะไรททำาใหปาดาจำาไดแมนยำาขนาดนน และจรงๆ แลว ปาดาจำาเปน
ตองจำาดวยหรอ กแคแมคากบลกคา กนาจะแคซอมา ขายไป คำาของพอ
วนกลบเขามาในหวอกครง-ตลาดไมใชแคทขายของ
วนหนง ตอนทตลาดใกลวาย ทกคนกำาลงเกบขาวของ ผมรวบรวม
ความกลาเดนเขาไปคยกบปาดา ถอถงปาทองโกตดมอไปดวย จำาไดวา
แกกยมๆ แลวตกนำาเตาหใหผมบาง แลวเรากนงคยกนอยตรงนน
คำาถามแรกของผมคอ “ทำาไมปาจำาไดหมดเลยละครบ วาใครชอบกน
นำาเตาหแบบไหน”
ปาดายมบางๆ แลวเลาใหผมฟงวา ชวตของแกกบตลาดแยกขาดกน
ไมได มนไมใชแคการทำางานใหจบไปวนตอวน ซอมาขายไปเพยงแคนน
มนเปนสวนหนงของชวต ซงชวตคนเราตองการอะไรมากกวาแคเงน
มนยงมเรองของจตใจอกดวย
ปาดาบอกวาหลายคนเจอหนากนทกวน คงจะดไมนอยถาไดรวา
เขาชอบหรอไมชอบอะไร ไดพดคยถามไถสารทกขสกดบกนบาง เพราะปา
ไมไดมาขายของอยางเดยว ปามาใชชวตอยทตรงน
ผมเพงจะมารตอนโตวาสงทปาดาพดถงในวนนนกคอ ความใสใจ
นนแหละ
วนนผมไดกลบมาทตลาดอกครง แมยงไดเหนบรรยากาศแบบเดมๆ อย
แตรานทคนเคยกหายไปตามเวลา รวมถงรานนำาเตาหของปาดาดวย
อาจเปนเพราะเวลาสบกวาปทผานมาไดเปลยนแปลงบางอยางไป
รานคาบางรานหายไป แตมเครองจกรโผลขนมาทำาหนาทแทน นำาเตาห
รอนๆ กกลายเปนนำาเตาหในขวด แชเยนไวในต ซอไปไดทกเมอ ไมใชแค
เฉพาะในเวลาชวงเชา สงทเพมขนมาคอความสะดวกสบาย แตอะไร
บางอยางกหายไปเหมอนกน เครองจกรคงไมรวาเราชอบหรอไมชอบอะไร
คงไมถามเราวาไมไดเจอกนนานเปนอยางไรบาง-แบบทปาดาจะถามผม
ถาแกยงขายอย
ผมเดนทอดนองไปเรอยๆ จนถงชวงสายทตลาดใกลวาย ทกคนเตรยม
เกบขาวของกลบบาน ผมเองกเตรยมจะกลบเหมอนกน ถาไมมคนมาแตะ
แขนผมเสยกอน
“วายงไงพอหนม” เปนปาดานนเอง ถงเวลาจะผานไปสบกวาปแลว
แตรอยยมของปาดากยงเหมอนเดม ผมรบยกมอไหวแลวชวนปาดา
ไปนงเลนทศาลา
ปาดาเลาใหฟงวาตอนนแกขายนำาเตาหไมไหวแลว ดวยความทอาย
มากขนจนยางหกสบ แตแกกมความสขด ยงแวะมาเดนเลนทตลาดบาง
เจอคนทรจกกยงคงถามไถสารทกขสกดบกนเหมอนเคย ยงทำาใหผมนกถง
คำาพดของพอและคำาพดของปาดาเมอสบกวาปทแลวได
“แลวพอหนมละ ยงชอบนำาเตาหใสแตเมดแมงลกเหมอนเดมไหมลก”
ผมหวเราะ แลวพยกหนาบอกวายงชอบเหมอนเดม ดใจทปาดาจำาได
แกบอกวาจำาไดหมดนนแหละวาใครชอบอะไรไมชอบอะไร มนเปนเรอง
ของความใสใจ ไมใชแคความทรงจำา
คงจะดถาพดวา ‘เหมอนเดม’ กบใครบางคน แลวเขากเขาใจวาเรา
หมายถงอะไร แมวนเวลาทผานไปจะทำาใหอะไรๆ ไมเหมอนเดมอกแลว
กตาม
เม อ ใดก เหมอน เดม
11
/ ก�รตล�ดเรอง: ป�ณชย วรรณศร
ก�ลตล�ด
12
บรรยากาศวนอาทตย แสงแดดอนๆ สองมายงใบหนาผานชองหนาตาง
เลกๆ พรอมกบเสยงนาฬกาปลกทดงขน ตด ตด ตด...เออมไปกดปด
นาฬกาปลกดวยความงวเงย หนไปเหนเวลาบอกบายโมง ตกใจเดงลกขน
มาจากเตยง นกขนไดวาตองไปขนเครองบายสองครงนหวา แยแลว!
สายแลว! รบอาบนำาแตงตวไปสนามบนทนท พอเชกอนเรยบรอยกโลงอก
โชคดทมาทน ไมงนตกเครองแนๆ เมอคนปารตฉลองเรยนจบกบเพอน
ซะดก กวาจะกลบกเชา ไมรวาเพอนๆ จะตนกนหรอยง และหลงจากงาน
เลยงนจบลง ทกคนคงตองแยกยายกนไปเรยนตามมหาวทยาลยตางๆ
ทตนนนสอบได จะไดเจอกนอกหรอเปลานะ เพราะแตละคนกเลอกทางเดน
ของตวเอง มความฝนและสงทอยากทำาแตกตางกนไป
เครองขน... ผมเปนเดกอสานคนหนงทยายมาเรยนตอ ม.ปลาย
ทกรงเทพฯ เพราะผมอยากจะเรยนเกงๆ อยากเขามหา’ลยดงๆ ได
ปดเทอมสดทายกอนจะเขาป 1 ผมจงตดสนใจกลบบาน จะวาไป 3 ป
กนานพอดเลยทผมไมไดกลบไปยงบานเกด ไมรวาทนนเปนอยางไรบาง
และผมกไมไดโทรบอกทบานวาจะกลบมาชวงปดเทอมน อยากเซอรไพรส
พอแมซะหนอย มองออกไปนอกเครองบน วนนทองฟาโปรงดจง มนทำาให
ผมนกถงตอนเปนเดกๆ ทเงยหนามองทองฟา อยากขนเครองบน อยากเหน
กอนเมฆใกลๆ ทเหมอนกองฝายกองใหญลอยไดยงไงยงงน
และแลวเครองกลงจอด 1 ชวโมงเศษนไวจรงๆ เมอเทยบกบการนงรถ
สองแถวกลบบานอก 1 ชวโมง รถเรมออกจากตวเมองมาไกลจนเขาใกล
พนทชนบทมากขนๆ ผมยงจำากลนอายและความรสกของชนบทไดด
เพราะผมเกดและโตมากบมน รถสองแถวจอด แตผมตองเดนเทาจากน
เขาหมบานไปอก 3 กโลเมตร เพราะสองแถวไมผาน ผมมาแตตว
กระเปาเปใบ หมวกแกปใบ แค 3 กโลฯ เอง ผมเดนเสนนตงแตเดกๆ แลว
เดนมาไดสกพกกเรมเหนอยและหว จำาไดวารบขนเครองจนไมไดกนขาว
แลวมนกเยนแลวดวย ผมเดนผานตลาดแหงหนงในหมบานกอนถงบานผม
กเลยกะวาจะไปหาอะไรกนรองทองซะหนอย ผมรสกคนๆ กบตลาดนดทน
ยงไงๆ อย แตกไมไดใสใจอะไรเปนพเศษ เพราะอากาศรอน คนกเยอะ
เดนเบยดกนไปมา หวกหว ทำาไมตลาดนดไมเหนเหมอนในหางเลยนะ
ทมแอรเยนๆ เดนสบายๆ ไมตองมาเบยดกน อยากกนขาวรานไหนกเดนไป
นงมคนมาบรการ แลวอาหารทตลาดนดจะกนไดไหมเนย จะสะอาดไหม
กนไปจะทองเสยหรอเปลา แตตอนนนผมหวมาก ทบนๆ ไปจงไมทำาให
เปลยนใจได ผมเดนไปนงรานกวยเตยว ระหวางนนกมองไปรอบๆ เหน
คณลงคณปาเดนซอของ พดทกทายกบพอคาแมคาในตลาด แมคาบางคน
กเสยงดงตะโกนเรยกลกคา พอคากไมยอมแพตะโกนแขงกบแมคาเชนกน
ผมนงดกรำาคาญในเสยงทตะโกนอยนนจนคดวาทำาไมไมมใครรำาคาญ
บางเหรอ ผมคนหนงละทรำาคาญ
พอกนเสรจเกบเงน ผมกออกไปเดนตลาด ระหวางเดนๆ อยนน กมนอง
ผชายคนหนงเดนมาหาผมแลวพดวา “ขาวตมมดไหมพ มดละ 7 บาท
3 มด 20” พรอมกบชขาวตมมดใหผมด ผมกแอบยมทเหนนองเขาตงใจ
จงอดหนนนองผชายคนนนไป แลวผมกฉกคดขนมาไดวา ครงหนง... ผมก
เคยเปนเหมอนนองคนนนน เดกตวเลกๆ ทมาเดนขายของในตลาดแบบน
ผมเรมนกยอนกลบไป ผมจำาไดวาชวงเวลาหนงในวยเดกของผม
เคยเอาขนมของคณยายมาขายทตลาดนดเพอเปนคาขนมชวงปดเทอม
ผมนกถงตลาดนนอยตงนานวาชออะไร นกยงไงกนกไมออก จนผมเดน
มาหยดอยตรงกองอำานวยการ และเหลอบไปเหนปายชอตลาดนดแหงน
ผมรองออ! ขนมาทนท ตลาดนนหวา ตลาดเดยวกนกบเมอตอนเราเปนเดก
ทำาไมเราถงจำาไมได
ผมเรมนกอะไรขนไดอกหลายอยาง ภาพวยเดกเกยวกบตลาดแหงน
เรมปรากฏขนในหวผม ผมเหนเดกประถมคนหนงททกๆ เชาตองตนไปชวย
แมถอของทตลาด บางวนหลงเลกเรยนตอนเยน ตลาดกยงเปนทรวมตว
ของเดกๆ ทมาวงเลนกน ภาพเหลานนยงคงไหลมาเรอยๆ ผมจำาไดวา
ตอนนนผมสนกมากทไดเปนเดกทายตลาด วงเลนคลกคลอยกบพอคา
แมคาทน จนกระทงตองเขาไปเรยนมธยมตนในตวจงหวดและไปเรยนตอ
ทกรงเทพฯ ผมจงคอยๆ หางหายจากตลาดนไป และแทบไมนาเชอวา
ผมเกอบจะลมมนไปเสยแลว
เมอจำาเพอนเกาได ผมเรมมองภาพรอบตวเปลยนไป พอคาแมคา
ทตะโกนขายของแขงกนกลบทำาใหผมยม เพราะผมกเคยตะโกนเรยกลกคา
มากอนเหมอนกน ผมไดเหนคณยายแกๆ นงขายขาวจจงเขาไปชวนคย
แกกยมสนกคยเรองนนเรองนใหญ พอผมอดหนนขาวจคณยาย แกกแถม
ใหผมอกดวย
เมอฟาเรมมด รานคาตางๆ เรมเกบของเกบรานกนแลว ไดเวลาทผม
จะเดนกลบบาน เพราะบานผมอยอกไมไกลนก ระหวางทาง ผมกคดมาโดย
ตลอดวาเกดอะไรขนกบผม นผมไมไดกลบบานนานขนาดนนเชยวเหรอ
จนถงขนาดลมเรองราวของผมเองในวยเดกทมกบตลาด ผมเรมลม
มนไปเมอไหรกน แคในชวง 3 ปทผมอยกรงเทพฯ เรยนบาง เลนบาง
สนกสนานเฮฮาปารต และเดนหางเลนไมเวนแตละวน ผมกหลงแสงสใน
เมองกรง หลงไปกบความเจรญความทนสมยของบานเมองและเทคโนโลย
จนผมลมไปวาเมอกอนผมเคยอยอยางไร เคยเปนอะไรมา ผมลมสงตางๆ
ทผมเคยเปนอย
มองไปรอบตว ชวงเวลาหลายปทนแทบไมไดเปลยนแปลงอะไรไป
ตลาดกยงอยทเดม กลนอาย บรรยากาศ ความรสกกยงคงเปนแบบเดม
แบบทเราเคยรสกเมอตอนเดกๆ แตสงทเปลยนไปคอตวเราเองมากกวา
ขอบคณการเดนทางกลบบานในครงน ททำาใหผมไดมองในมมใหม
ไดเรยนร และรสกถงสงทตางไปจากเดม
และขอบคณตลาดททำาใหผมมประสบการณทสวยงามแบบน
หยดอยตรงหนาบาน เหนหญงวยกลางคนทกำาลงทำากบขาวอย
หนมามองดวยสายตาทอบอนและรอยยมสดใสทเรารจกเปนอยางด...
แมครบ! ผมกลบบานแลวครบแม : )
13
/ ลกแมค�เรอง: นรส� ภ�สบตร
ความผกพนระหวางผคนกบตลาด เกดขนตลอดการดำารงชวตในทกวน
และทกชวงเวลา ทกคนตางกมเรองราวทเกยวของกบสถานทแหงน
ไมทางใดกทางหนง บางคนอาจชนตากบการจายตลาดในทกๆ เชา
บางคนฝากทองไวกบตลาดโตรงยามคำา และบางคนกมเรองราวแตกตาง
ออกไป ซงโดยปกต คนทวไปมกจะสวมบทบาทเปน ‘ลกคา’ แตหากพดถง
ตลาดสำาหรบฉนแลว ภาพความทรงจำาในบทบาท ‘แมคา’ จะปรากฏขนมา
เปนสงแรกอยางแจมชด
ใช...ฉนเคยเปน ‘ลกแมคา’ ขายขนมหวานอยในตลาดหนองแซง
ภาพเดกผหญงผมเปยตวนอย ผเปนทรจกกนดของบรรดาพอคาแมคา
ในตลาด และผคนทอาศยอยในละแวกตลาดหนองแซง ทซงเปนตลาดเกา
ในตวอำาเภอหนองแซง จงหวดสระบร แตละรานสรางขนมาจากไมตาม
ภมปญญาของคนทน มหลงคาสงกะสพอกนแดดและบงฝนซงมงตอกน
เปนผนเดยวคลมทวทงตลาด มนถกคำาจนไวดวยเสาไมของแตละรานทอย
เรยงรายกน ฉนจดจำาบรรยากาศของตลาดนไดอยางไมรลม แมเวลาจะผาน
มา 18 ปสำาหรบฉนแลวกตาม
ครอบครวของฉนอาศยอยทบานเชาหองแถวเกาๆ ในพนทตลาด ซงจะ
ขายขนมหวานหลากหลายชนด โดยยายกบตาของฉนจะเปนหลกสำาคญ
ในการสรางสรรคขนมไทยของรานเรา อกทงเปนเจาของสตรทคดคน
และปรบปรงมาชานาน จนมคำารำาลอกนวา ‘ไมมรานใดในตลาดหนองแซง
จะทำาไดอรอยเทา’ ตลอดยสบกวาปทเรมขายมา หองครวทำาขนมกคอ
เพงหลงบานทตอเตมออกไป ประกอบดวยเครองครวมากมาย บางชน
นอยคนนกจะรจก เชน ไมบขนมครองแครง กระดานรทไวกดลอดชอง
ไมขดมะพราวแบบดามจบ และอปกรณอยางอนอกมากมายทแขวนวางอย
เตมเพงหลงบาน ไมวาจะเปนกระทะใบใหญ ไมพายกวนขนม หมอกบถาด
และกะละมงขนาดตางๆ ทมอยนบสบใบ แผนสแตนเลสสำาหรบตกขนม
เครองปนและเครองบด ผาขาวบางนบสบผนทตากอยสำาหรบกรองนำากะท
นำาใบเตย และอนๆ
นอกจากนยงมเตาถานตงเรยงอยดานหนงอก 4-5 เตา ซงใชเชอเพลง
คอ ถานไมสดำา ฟน และกาบมะพราว จงทำาใหในบานเตมไปดวยเขมา
ควนดำาทเกาะอยตามหลงคาและฝาผนง กาบมะพราวไมตองซอเหมอน
สองอยางแรก วธทจะไดมาคอ การปอกเปลอกมะพราว ฉนไดเรยนรวธทำา
มาจากตาดวยการใชมดอโตและตะขอ สบและดงกาบมะพราวใหลอกหลด
จนเหลอแตลกมะพราวเกลยงกลมพรอมทจะเฉาะผาครงซก เพอขดเอา
เนอขาวๆ ออกมาทำาขนมและคนเปนนำากะท ยงไมพอ ตกเยนแทบทกวน
แมจะพาฉนพรอมกบถอกระสอบปย เดนออกไปยงบานหลงหนงซงเขาขาย
มะพราว เพอไปขอแบงเอากาบมะพราวทเขาไมใชแลวมาเปนเชอเพลง
กอไฟ สวนฟนกบถาน ฉนจะรบหนาทไปซอทรานรานหนงทอยใกลๆ ตลาด
ดวยรถเขนประจำารานของฉนในวนหยด บางครงระหวางทางจะมเพอน
หรอเดกๆ มาชวยเขนและนงรถเขนเลนกนอยางสนกสนานระหวางทาง
ทฉนเขนรถบรรทกถงถานกบฟนกลบบาน จนกนดำามอดำา แถมหนาเปอน
ถานดำาไปตามๆ กน
แหง
ตล�ด(เก�)หนองแซง
14
ตงแตเชาจนตกเยน ตงแตเยนจนถงอกรงเชา แทบไมมเวลาไดพก
มชวงทไดพกผอนคอหลงขายของเสรจในชวงสาย แตกตองเกบของและ
ลางภาชนะทมอยมากโขใหเสรจกอน ระยะเวลาพกผอนกเพยงใหไดแต
เอนกายงบหลบ เพราะเวลาเทยงวนกตองลกมาจดแจงทำาขนมบางอยาง
เพอนำาไปขายในวนพรงน จะมกแตวนหยดทฉนจะไดอยชวยตากบยาย
ทบาน เพราะพอกไปทำางานบนรถไฟจงหลายวนกลบท สวนแมกรบราชการ
ในตอนนนฉนยงเดกมากเลยชวยไดอยไมกอยาง เชน หยบจบของ ออกไป
ซอของ หรอลางภาชนะจานชาม เวลาวางฉนกจะหยบหนงสอแบบเรยน
มานงอานบนโตะในเพงใหตากบยายฟงเสยงดงเจอยแจวระหวางททำาขนม
พอตกเยนเมอพอกบแมกลบบานกจะมาชวยกนจดของใสถาดและตก
ขนมแหงบางอยางใสถงพบเรยงใสถาดอยางสวยงาม ขนตอนทฉนชอบ
มากทสดคอ โรยงาบนขาวเหนยวแดง และปนแปงเปนลกกลมๆ เพอทำา
บวลอย บางครงฉนกปนแปงเลนเปนรปตางๆ ตามจนตนาการ ทงหมด
กวาจะเสรจเรยบรอยกประมาณสองทมจงไดนอนหลบพกผอน แตนเปน
เพยงการเตรยมขนมบางสวน เพราะยงมอกสวนทตองดำาเนนการในตอน
กลางคนกอนรงสาง
ยามเทยงคน บางครงฉนกตนมาดตากบยายทำาขนมในเพงตอ แตโดย
มาก กวาจะตนกหลงทำาขนมเสรจแลว กลนควนไฟผสมกลนขนมจางๆ
ลอยขนมาถงหองนอนทอยชนสองของบานจนฉนชนจมก จนกระทงถงเวลา
ต 4 ขนมทเพงทำาขนมาใหมถกบรรจลงหมอนบสบใบซงลวนแตเปนขนม
นำาหอมกรน มาวางเรยงบนรถเขนเพอขนยายไปทราน แลวกตองไปตกใส
ถงทรานเพอวางขายรอนๆ เดยวนน ฉนกเขนไปกบตาบาง ยายบาง แมบาง
โดยเขนผานซอยออกมา ซงมความสวางเพยงไฟทางและไฟจากบาน
หองแถว ทผคนตนมาทำาขนมทำาอาหารเพอนำาไปขายทตลาดเหมอนกน
เมอพนออกมาถงหนาปากซอย กไดเหนแสงไฟสเหลองนวลสองสวาง
ทวทงตลาดอยเบองหนา ตลาดเชาเรมมชวตชวาผคนกคกคกกนตงแตตะวน
ยงไมแตะขอบฟา รานของเราอยใจกลางตลาดเปนรานเดยวซงตากบพอ
ชวยกนสรางขน เมอเขนรถมาถงเรากชวยกนยกของลงและจดราน บางวน
กมบางคนมายนรออยหนารานกนแลว
รานของเราถกจดโดยมหมอเรยงกนอยเปนฉากหลง ตา ยาย และแม
ทสวมใสผากนเปอนอยหลงรานจะชวยกนตกขนมจากหมอใสถงและรดยาง
ใหพองพอสวยงามนากนอยางทะมดทะแมง แลววางแยกประเภทกนไว
จนเตมหนารานใหลกคาเลอก สสนจากขนมนนละลานตานาชวนชม ไมวา
จะเปนลอดชองไทย ลอดชองสงคโปร สาคเปยก ขนมปลากรมไขเตา
ครองแครง บวลอย ถวดำา บวดฟกทอง ขาวเหนยวมนสงขยา กลวยบวชช
มนเชอม และตกขนมจากถาดใสถงทง ถวแปบ ขนมตม ขนมชน
ขาวเหนยวแดง มบางสวนกถกจดใสถงไวตงแตเมอเยนแลว ซงแตละถง
ราคาเพยง 5 บาทเทานน
ระหวางทขนมถกตกใสถงอยนน ฉนกจะขนไปอยบนราน และคอยเลอน
ถงขนมหวานใหมาจดเรยงอยหนารานอยางเปนระเบยบ ไมชาลกคา
กอยเตมหนาราน บางคนเหมาซอเปนถงใหญ หรอแลวแตจะสงไววาจะซอ
ทงถาดหรอทงหมอ แตสวนใหญกจะมาเลอกซอกนคนละไมกถง นอกจากนน
ฉนกจะคอยหยบขนมทลกคาตองการมาใสถงหว พรอมกบรบและทอนเงน
ดวยตวเองตามทแมสอนไว จนคลองมากขนทกวน ไมชาขนมจากหมอ
จากถาดกทยอยถกตกจนหมดเกลยง แลวกเปนหนาทของตาหรอพอ
หรอแมทจะยกหมอและถาดเปลาลงรถเขน แลวเอาไปแชนำาเกบไวทบาน
เพอรอการขดลางหลงจากเกบรานเสรจในตอนสาย สวนแมกจะออก
ไปทำางานในเวลาราชการกอน
นเปนภาพทเกดขนในทกๆ วนของ ‘รานขนมหวานแมทว’ ตำานาน
ขนมไทยแหงตลาดหนองแซง ทไมเคยมวนหยดเลยนบตงแตเปดรานวนแรก
กอนทฉนจะเกดเสยอก
นอกจากจะขายอยทรานแลว ในตลาดนดวนเสาร พอคาแมขายจะมา
ตงแผงรานชวคราวบนถนนรายรอบตลาดและบรเวณลานวางใกลๆ
สรางความคกคกใหผคนจำานวนมากไดเดนเลอกซอสนคากนอยางขวกไขว
จนเตมถนนมากกวาทกๆ วน วนพเศษเชนนนแมจะชวนฉนใหไปเดน
เรขายขนม โดยเอามาจากรานบางสวนใสถาดแลวแบกใสบาเดนไปตาม
ตลาดนดเพอบรการถงทและเปนการเพมลกคาทไมไดเดนเขาไปหาทราน
หรอผมาใหมทยงไมรจกใหไดเลอกซอ และถอโอกาสแนะนำารานของเรา
ไปดวย และดวยความเปนเดกทใครตอใครกมองวาไรเดยงสา การเดนเร
ขายขนมรองเรยกลกคาเสยงเจอยแจว กแลดนารกนาเอนดสำาหรบใคร
หลายๆ คน ฉนจงมลกคาชวยอดหนนตลอดทางจนไปสดตลาดนด จนตอง
ไปเอาขนมมาใสในถาดเพมหลายรอบเลยทเดยว
แตแลวเมอฉนอายไดสบขวบ ฉนและครอบครวกจำาเปนตองออกไปอย
‘บานหลงใหม’ ซงเปนทดนและบานของตวเองทเพงสรางเสรจ เพอทจะได
ไมตองลำาบากเชนอยทนน เพราะตากบยายกชรามากจนทำาไมคอยไหวแลว
นนเปนเหตททำาใหฉนหางหายไปจากตลาดแหงนโดยปรยาย สวนราน
และสตรขนมกขายใหกบครอบครวหนงทรจกกนดในตลาดและเขากเคย
มาเรยนรวธการทำาทบานกอนถงเวลายายไป แตถงแมจะมผมาสบทอด
กจการตอเชนน แตมนกเทยบไมไดเลยกบตนตำารบททำาออกมาจากหวใจ
จนเคยชน และทสำาคญคอทำาจากจตวญญาณ ‘แมคา’ ของครอบครวฉน
ยงไปกวานน หลงจากทครอบครวฉนยายออกมาไดไมกป ตลาด
หนองแซงกถกรอและปรบปรงใหมทงหมด ดวยการทำาเปนพนปน ยกโครง
เหลกหลงคาสง และทำารานปนปกระเบองโดยกำาหนดเปนลอกๆ ไวแลว
นาเศรา...ทมนไมเหลอเคาของกลนอายและความรสกเดมเลย จะมกแต
พอคาแมคาบางคนทยงยดอาชพเดมขายของอยทนเทานน ฉนรสกไดวา
มนตขลงของมนจดจางจนแทบจะหายไป ซงมนเหมอนไมใชสถานททฉน
เคยผกพนมากอน แต...
ถงแมตลาดจะถกรอและถกสรางขนมาใหม
ถงแมครอบครวของฉนจะเลกขายขนมหวานทตลาด
และถงแมจะเหลอเพยงภาพความทรงจำาในวยเยาว
แตฉนกยงระลกและรสกอยเสมอวา ฉนเปนลกแมคาขนมหวาน
แหงตลาด (เกา) หนองแซงอยางไมเสอมคลาย
15
เ ดด เสมอ
เ จดเสมยน
/ ตดตล�ดเรอง: กองบรรณ�ธก�ร
ภารกจตดตลาดเจดเสมยน ตลาดเกาอาย ๑๑๙ ป ณ ราชบร เราจะพาทกทานไปสมผสไออน ของวนวานทยงวนเวยนอยรอบชมชนเกาใกลสถานรถไฟ ยอนเรองราวสมยประวตศาสตร ทคณอาจไมเคยร เดนทอดนองในตลาดยามเยน กนทอดมนปลากรายสตรพเศษ ลองลม เคกมะพราวออนหวานละมน หยบไชโปวขนชอตดมอกลบบาน แววเสยงสนทนาแสนสนก ตามประสาชาวตลาด หรอจะเสยงหวเราะเคลาบรรยากาศลองลอยมาตามลม รอรบรอยยม พมพใจสงตรงจากพอคาแมคา และการแสดงพนบานแสนประทบใจทจดเตมไมแพถนไหนๆ
ถาตลาดมชวต ไดยนเขาพดอยหรอเปลา
วนเสารอาทตยแบบน เนองจากไมรจะไปไหนด เลยชวนคณแฟน
ไปเทยวบานคณยายทราชบรสกหนอย ไมไดไปเยยมคณยายมา
ตง 7 ป เพงจะรวาบานยายอยตำาบลเจดเสมยนในอำาเภอโพธาราม
นดคณแฟนออกจากบานแตเชา แอบบอกวารถไฟออกแปดโมง
เพอจะใหคณชายตนสายรบแหกตาสกหนอย นางดนรทนวารถไฟ
จากหวลำาโพงออกเวลา 09.20 น. จงกลายเปน จขกท. ทแหกตาตน
คนเดยวเสยเอง! แตกเอานะ เราดนคดจะหลอกเขากอน เดยวนาง
งอน อดไปกนพอด และงานน... แนนอน รถไฟฟรนะคะ ทานผชม!
ผานไปราวๆ สองชวโมงกบรถไฟถงกชางไมถงกชาง ใชเวลา
อนแสนมคานนอนซบหวคณแฟนแบบในหนงเกาหลจนเหาในหว
แทบจะแลกทอยกน ในทสดสายตากพลนหนไปเหนปายสถาน
เจดเสมยนอยลบๆ รบเดงตวออกจากเบาะดวยความอศจรรยใจ
ราวกบเฮลคอปเตอรบนมาถงเกาะมลดฟส
ความประทบใจแรกเมอกาวเทาลงจากรถไฟเหยยบยำาลงบนพน
คอนกรตคอ... พวกเราสองคนกำาลงกลายเปนเนยทละลายอยาง
รวดเรวราวกบอยบนกระทะ! คอเจาประคณรนชอง! ทคดวารถไฟ
รอนแลวยงมลม แตนเหมอนสายลมจะไมเขาใจ ไยถงไมพดผานคะ
สงแรกททำาคอพาคณแฟนเขาไปฝากผฝากไขกบยาย ใหยาย
มดมอมดเทาดวยสายสญจนวาจะไมปลอยใหหลานสาวขนคาน
ในอนาคต ยายกแสนใจดเหมอนจะคดถงหลานมาก พอมดแขนเสรจ
กรบไลออกจากบานไปเดนตลาดยามเยน แตเหมอนยายจะไลเรา
เรวไปหนอย... ของยงไมวางกนเลยคะ!
จะกลบเขาไปนอนตพงหนาพดลมกเกรงวายายจะไลออกมา
อกรอบ เลยพากนไปเดนเลนรอบชมชนเจดเสมยนสกหนอย ใจน
อยากจะจบมอคณแฟนแลวแกวงไปมาอารมณแบบครกขาวใหม
ปลามนกำาลงกกกกดนารกนาอจฉา แตแหม...นางบอกไมตองมาจบ
รอน! หกความมโนไปสคะ ทตอนจบแรกๆ จะเหงอไหลไคลยอย
กมเคยจะบนใดๆ
ความคดเหนท 1
มาปาดคราบ
ฟาทะลายโจรไมเทาโจรทลายใจ
เราตไง จำาไมไดเหรอ
ฟาทะลายโจรไมเทาโจรทลายใจ
ไ ห น ๆ ก ร ถ ไ ฟ ฟ ร น อ ง ข อ พ า พ เ ท ย ว เ จ ด เ ส ม ย น!
ทำาปากขมบขมบดาไปสายตากหนไปเหนปายทางเขาศาลเจา
“แวะไปดกนหนอยไหมตวเอง” ซงคำาตอบทรใจ จขกท. มากมาก
กคอ... “อยากถายรปกบอกด”
เบะปากใหความแสนรของคณแฟนแลวกลากนางเดนไป
ตามทางเรนลบดงเมองลบแล เพราะทางเดนแคบๆ ผานบานคน
และเสยงหมาเหาจนชวนสงสยวาเขาไปจะเจอศาลเจาจรงไหม
แตทางเดนสนๆ นกพาเรามาเจอศาลเจาลบๆ นาแชะภาพ ฉะนน
กขอหยบกลองฟลมมาถอและถายจากนยาวๆ เลยแลวกน!
“ตวเอง! ทะเลละ!” จากทางเดนหนาศาลเจา เรามองเหนวว
ทะเลอยเบองหนา!
“ทะเลบาอะไร นนแมนำาแมกลอง” ...คะ นางแสนร หกหนา
แฟนตวเองตลอด
แหม นกถงเพลง มนตรกแมกลอง เลย แบบคนกำาลงมความรก
โลกนชางสวยงาม...แตกลววาถาพดใหคณแฟนฟง นางจะหกมม
หวานของเราอก คดในใจแลวกนคะ
แปบนะคะ เดยวกลบมาตอ ออ
มาตอแลวคาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาาา
สกพกพอคาแมคากเรมวางของกนแลว ดวยความหวโหย
เลยหาซออะไรงายๆ มารองทองกอนระหวางนงชมววแมนำา
กจะเปนขาวโพดธรรมดาๆ นงแทะไปคยกนไปแซวกนไปดากนไป
สวนมากฝายชายเขาจะยอมใชไหมคะ แตนเถยงแพนางตลอด
เรมมอะไรนาสนใจแลวคะ มนองๆ มาเลนดนตรไทยดวย!
ยอนวยยามประถมสดๆ นกถงตวเองตอนแมสงไปเรยนตขม
ขนมา เลยไปเดนซอของกนเลนมานงกนหนาเวทกนสกหนอย
กะหรปบคณยายเปนตวเลอกทดคะ ชนเลกๆ สามคำาหมด
ในราคาชนละ 5 บาท กบนำาสมนไพรแกวใหญแกวละ 10 บาท
ความคดเหนนถกลบเนองจากมเนอหาทไมเหมาะสมตอเยาวชน
ฟาทะลายโจรไมเทาโจรทลายใจ
ฟาทะลายโจรไมเทาโจรทลายใจ
ความคดเหนท 69
นจะมาอวดทเทยวหรอมาขงคนโสดคะคณนองงงงงง
แตแนนอน ของแคนไมไดสงผลตอกระเพาะครกจอมเขมอบ
อยางเราสอง พอกนเสรจ ตอมความหวกทำางานอยางตอเนอง
เราสองจงเรมปฏบตการเดนไปกนไป พอคาแมคาคยถกคอหนอย
เอะอะจะใหกนฟรตลอดเลยคะ เรมจากลกชนกบนำาจมรสเดด
กนสก 5 ไม แลวตอหมปงอก 2 ไม
แลวกตามดวยขนมจบกงอกถงหนง หยดชมความมหมาของ
ตนโพธพนปกนสกหนอย แลวไหนจะวดวาอารามอก งานนไล
คณแฟนไปทำาหนาทตากลองมอเอกใหไวเลยคะ ซงภาพกออกมา
นาภาคภมใจทไดนางเปนแฟนมาก
ฟาทะลายโจรไมเทาโจรทลายใจ
นปงไง เคยฆากระเบนดวยมอเปลา
เดนวนรอบตลาดกนของคาวครบเทาขาวสองชาม เรากตอง
มองหาของหวาน พอคาขางหอนาฬกาหนาวดแนะนำาใหเราเดนขาม
ทางรถไฟไปกนเคกมะพราวออน จะรออะไรละคะ ของโปรดทงฉน
และนางเลยคะ พอไปถงกลนอายความหวานทแทบจะตบจมกเรา
ทงสองจนหนาหน โอย! คอมนหอมหวานแบบเลอคามากกกก
เจาของรานกใจดรบบรการฉบไว เคกเพงอบเสรจพอด เรยกไดวา
สดใหมหอมกรนจากเตา! สวนเรองรสชาตไมตองพดถง อรอยมาก!
ตวครมละลายในปาก เนอเคกกนม มะพราวกหอม แบบโอย!
คอมนด!
คณแฟนนชมยงกวาตอนจบ จขกท. แรกๆ อกคะ! จากนนเรา
กกลบมายงสงทเปนเปาหมายอยางหนง นนกคอการซอของฝาก
ขนชอกลบไปฝากคณแมแฟนคะ! ซงแม จขกท. แนะนำาวาไชโปวหวาน
นเดดทสดในจกรวาล เราจงเดนขามรางรถไฟกลบไปใกลๆ ตลาด
กเจอรานแมตงกวย ราคาสมคณภาพ ไชโปวนอกจากมแบบลกเตา
กบเปนเสนแลว ยงมเปนชนละเอยดกบชนใหญไปเลยอกดวย
เรยกวาตอบโจทยสาวกไชโปวสด ประจวบเหมาะแมคณแฟน
ชอบกนไชโปวพอด...หนกไมไดหวงจะเปนอนาคตลกสะใภเทาไหร
หรอกคะ!
ฟาทะลายโจรไมเทาโจรทลายใจ
กลบมาบานยาย คณแฟนเอาแตบนวาอมมากกบอรอยมาก
สลบกนไปมาอยางกบคนแก ยายแกกหวเราะชอบใจใหญ แกบอก
ดวยวาถาพอคาแมคารวาเปนหลานบานยาย จะไดกนเยอะกวานอก
แบบออหอ! ถาพรงนมตลาดเชานจะเคาะระฆงตออกสกยก เอาจรงๆ
แวบแรกกดเปนตลาดทไมมอะไรเลยนะคะ แตดนมอะไรอยในความ
ไมมเสยอยางนน สงสยอาทตยหนาคณแฟนคงจะชวนมาอกแนๆ หห
ความคดเหนท 71
หยยยยยยย อจอะแกรรรรรรรรร
ฟาทะลายโจรไมเทาโจรทลายใจ
หนมาลขลกแมวเหมยว
พอเรมคำา เราเทยวเพลนจนพลาดรถไฟเทยวสดทายกลบกรงเทพฯ
ซงกคอรอบ 16.14 น. คะ แตโชคดมบานนอนฟร รอกลบพรงน
แลวกน เพราะสงททำาใหเรายอมนอนคางหนงคนโดยไมสนวา
ตองใสเสอตวเดม คอเราไดยนมาวาจะมการแสดงพนบานดวยคะ
เลยอยากรอดกนสกหนอย แลวกไมผดหวงนะคะ ทกคนจดเตม
มากคะ ใสชดผาไหมสสนสดใสสไตลลาวเวยง หนาพรอมผมเปะ
ทวงทาลลารายรำาพรอมรอยยม บรรยากาศดสนกสนานและอบอน
มาก แบบโอย! กลนอายความอบอนมนคกรนในหวใจแบบบอก
ไมถกเลยคะ พธกรกแซวคนนนทคนนท เราสองคนอยใกลพธกร
เลยพลอยโดนแซวไปดวยเลย
ฟาทะลายโจรไมเทาโจรทลายใจ
แสดงความคดเหน
สงขอความ
21
มาถงเจดเสมยนทงท มหรอจะพลาดเสาะหารานเดดของด ตามเสยงเรยกรองจากกระเพาะอาหาร ดงนนเปาหมายของเราจะเปนทไหนไปไมได นอกจาก ‘ตลาดเกา๑๑๙ปเจดเสมยน’
นอกจากปายเชลลทชวนมาชมไชโปวแมตงกวย ของดราชบรแลว เพอนเรากยงกงชวน
กงขอกดวย วาถาแกไมกนไชโปว ถอวามาไมถงราชบรนะเวย เพราะเจดเสมยนแหงน
คอแหลงผลตไชโปวระดบแสนตนตอป แถมยงสงออกไปอกตงหลายประเทศ มาถงแหลง
จะพลาดไดไง
และสำาหรบรานแมตงกวยน นอกจากจะเปนตนตำารบเจาแรกแลว ยงเปนรานไชโปว
รานเดยวททำาเองหมดทกอยาง ตงแตปลกไชโปว หมกตามสตรเฉพาะของตวเอง ทำาการ
ตลาด ไปจนถงขายหนารานและสงออกทวโลก หลกๆ แลวไชโปวแมตงกวยมสองแบบ
คอแบบหวานและแบบเคม แตแบบหวานจะเปนทนยมมากกวา ดวยรสกลมกลอม แถมยง
หวานกำาลงด เหมาะกบเอาไปผดไขหรอทำาเมนไดหลากหลาย สวนแบบเคมจะไมคอย
เปนทนยมเทาไหร คนโบราณมกจะเอาไปตมกนกบกะทและนำาพรกแดง แถมยงมทงแบบ
หว แวน เตา และฝอย ไวใหลกคาเลอกตามใจชอบ นอกจากน ยงมไชโปวยำา เกยมฉาย
และขงดองสตรเฉพาะของแมตงกวยใหชมอกดวย
ระหวางแวะรานแมตงกวย เราถอโอกาสถามไถขอคำาแนะนำาถงของกนขนชอ “หอหมก
ปามยไง อยใกลๆ ตรงนเอง รสชาตด เปดมาหลายปแลวดวยนะ” แมคาสาวตอบอยาง
ไมลงเล
ถงจะเรยกวาปา แตปามย อาย 86 ปแลว แถมยงแขงแรงกระฉบกระเฉง แกยงยำา
กบเราอกวา เคลดลบความอรอยของทนคอ กะทตองสดเทานนจะ!
เพราะปลาทเอามาใชทำาหอหมกเปนปลากรายสดๆ จากแมนำาแมกลอง เนอปลาเนนๆ
ไมผสมแปง จงทำาใหระหวางเคยวสมผสไดถงความหวานของเนอปลา รสชาตอรอย
กลมกลอมทงสตรโหระพาและใบยอ ตางกนทใบโหระพาทใหกลนฉนกวา สวนใบยอให
กลนออน ไมขม แลวแตวาใครชอบแบบไหน ถาไมเชอมาลองชมหอหมกปามยดมยละ!
ไชโปวแมตงกวย (5 ด�ว)ราคา : 30-60 บาท
หอหมกป�มย (4.5 ด�ว)ราคา : หอละ 20 บาท
22
รานทอดมนเจาเดดประจำาตลาดทมสตรเฉพาะไมเหมอนใคร เนองจากเปนเจาแรก
ทผสมหวปลเขาไปในทอดมน แถมยงเนนในเรองการเลอกวตถดบทสดใหมใชเนอปลากราย
แท เลยยงอรอยตดใจไดงายๆ อยาง ทอดมนใสหวปล ถงรปรางหนาตาคลายทอดมนทวไป
แตเมอแรกชม สมผสไดถงความกรบกรอบของหวปล รสจด เขมขน แตมนไปนด กนได
ไมกคำากรสกเลยน สวนทอดมนไขเยยวมา การรวมกนระหวางไขเยยวมากบแปงทอดมน
เปนการผสมผสานทลงตว รสชาตเขากนพอด ชวยตดความเลยนออกไปไดมาก นอกจาก
ตวทอดมนแลวยงมใบมะกรดกบใบกะเพราโรยหนาเพอเพมความหอมชวนใหนำาลายสอ
อกดวย
ความพเศษอกสงหนงคอนำาจม ซงเปนนำาจมสด ไมผานการตม ทำาใหแตกตางจาก
นำาจมทวไป เขมขน รสชาตกลมกลอม หวานนำา ไมเผดมาก สำาหรบคนทชอบความแปลก
ใหม แนะนำาใหลองลมชมรสทอดมนรานนสกครง แลวจะคนพบความแตกตางทไมแตกแยก
ตกเขาปากไปคำาแรกกรสกไดถงเนอเคกทเนยนละเอยด มกลนหอมใบเตย
มมะพราวฝอยรสเคมนดๆ ตดกบครมมะพราวรสหวาน ถอเปนเคกมะพราวออนทอรอย
มากเลยละ ปาตมเลาใหฟงวาแกคดคนสตรเองทงหมด เพราะชอบกนเคกเปนทนเดม
อยแลว ทงยงขายอยทเจดเสมยนมากวา 30 ปแลวดวย รายการพาชมชอดงอยาง
รายการ ตลาดสดสนามเปา และรายการ แจวพาชม ปาตมกเคยไปออกมาหมดแลว
จากการพดคยถกอกถกใจทำาใหไดรวา จดเดนของปาตมคอการพถพถนในการเลอก
วตถดบ โดยเฉพาะมะพราว จะตองเปนมะพราวทกะลาไมเปนสดำาเพราะจะแกเกนไป
สรปแลว ทงรสชาตเคก ทงความใสใจในการทำาเคก รวมถงตวปาตม ไมตมเหมอนชอ
นะจะ
ทอดมนโบร�ณ (4 ด�ว)ราคา : ทอดมนปลากราย ชนละ 2 บาท, ทอดมนไขเยยวมา ลกละ 15 บาท
ตมเคกมะพร�วออน (4.5 ด�ว)ราคา : 60-120 บาท
ยำ�กบ (3.5 ด�ว) ราคา : ถงละ 50-60 บาท (ตามขนาดของกบ)
“ยำากบไชโย สตรโบราณ ไมนาเชอ ยำากบอยางเดยวขยายสาขาออกไป 5 สาขา
ในเวลาเพยง 2 เดอน”
“โอโห!” คำาโฆษณายาวเหยยดทาใหลองขนาดน ใครละจะอดใจไหว “ไมนาเชอ
จรงๆ ดวย” เราคดในใจ งนตองไปลองใหร! พอคาเลาวาทตลาดแหงนเปนสาขาท 2
สวนสาขาอนกระจายตวอยในจงหวดนครปฐมและราชบร วากนทสตรยำากบน พอคา
ไดมาจากคณแม เคลดลบคอการคดเลอกเฉพาะกบไซสใหญ เพอใหไดเนอเยอะ
นอกจากนพรกเผาทใช กเปนพรกเผาปรงพเศษดวยสตรเฉพาะ
คำาแรกทชมเนอสมผสของกบคลายกบเนอไกทอด ตดกระดกกรบกรอบ อรอย
กลมกลอม สำาหรบนำายำารสเปรยวนำาและแปลกตางจากนำายำาทวไป ใครไมชนอาจรสก
แปรงๆ แตถาใครชอบกจะบอกวาแซบสดๆ! ถกปาก ถกใจคนทชอบเปบพสดารแนนอน!
23
มากกวาทม
มาท�าความรจกกบสงท ‘ม’ ในตลาดแหงน ผานเสยงของแมคาเจาถน
“ตลาดมนกคอตลาดนนแหละหน มนมความวนวายในแบบของมน
ถามนไมวนวายกไมใชตลาดส” นนคอเสยงเสยงหนงจากกลมแมคา
ทกลาวถงความเปนตลาดในแบบทพบไดทวไป
ตลาดเกา ๑๑๙ ปเจดเสมยน จงหวดราชบร คงจะเปนตลาดทหลายคน
อยากไปสมผสสกครง ตลาดเลกๆ ทอยตดสถานรถไฟอนเตมไปดวย
กลนอายของความเปนชนบท กบทางททอดยาวไปสลานกวางเพอชม
ทศนยภาพของแมนำาแมกลองภายใตแสงสนธยาไดอยางเตมอม ความ
วนวายทตงอยบนความเรยบงายอาจจะเปนเอกลกษณทใครหลายคน
มองวานคอ ‘ตลาด’ ทวาบนความเหมอนกนนน...ตลาดแหงนกลบมอะไร
มากกวา ทงทมนแทบจะไมตางจากตลาดทวไปเลย
ผใหญบานพรพงษ สงหชาตปรชากล เลาประวตทมาของเจดเสมยน
ใหเราฟงอยางสนกวา ‘เจดเสมยน’ มทมาจากในสมยของพระเจาตากสน
มหาราช มชาวบานมากมายอาสาสมครเปนทหาร แตจำานวนเสมยน
มไมเพยงพอ จงตองรบสมครผทอานออกเขยนไดมาทำาบญชทหาร และม
ชายไทย 7 คนสมครเขามาทำาหนาทน เพอใหการรบคนเขากองทพทนเวลา
ตามความเชอโบราณ หมบานแหงนจงไดชอวา ‘เจดเสมยน’ และกลายเปน
ชมชนทใหญขนกระทงเปนตำาบลอยางในปจจบน ผใหญบานเลาตอวา
ตลาดแหงนยงเปนเหมอนจดนดพบหรอรวมพลของชาวบานอกดวย
มนจงมทงความอบอน ความคนเคย และความเปนกนเองสอดแทรกอย
ในทกๆ แผงลอยททกคนสามารถสมผสไดจากรานคา ไมวาจะเปนราน
ขายผกสด อาหารสำาเรจรป ผลไมสด เสอผา หรอแมกระทงเครองสำาอาง
ทตางกเตมเตมใหตลาดเปนตลาด
เชนเดยวกบรานขายนำาหวานจากกลมแมบานอเภตรา ทแมจะไมไดเปน
ญาตกน แตปาทงสองคนกชวยกนขายของเหมอนเปนรานของครอบครว
ตวเอง ความขยนขนแขงกอปรกบความแจมใสทำาใหรานเลกๆ รานนเปน
มมหนงทสรางสสนใหตลาด คณปารงทพย จนเรยง หนงในสองปากลาววา
“อยตลาดแบบนกดนะ ไดพบกบคนมากหนาหลายตา ไมเหงาด” วาแลว
กหวเราะกนเองตามประสาคนอารมณด เทาทสงเกตทาทางของคณปา
รงทพยแลว ทานคงรสกสนกสนานไมใชนอยกบการไดมาพบปะผคนใหมๆ
นอกบาน สวนปาอกคนหนงซงทานใหเราเรยกวา ‘ปาเรยม’ กกวกมอ
เรยกลกคาดวยทาทางกระฉบกระเฉง
ในขณะทคณปาจฑามาศ สาลผล ตวแทนกลมแมบานโครงการสมนไพร
เพอสขภาพกลบนงเงยบๆ อยในรมตรงขามกบรานปารงทพย คอยเฝา
หมอสมนไพรทตงไฟไวตลอดเวลา แลดทานไมคอยราเรงเทาไรนก แตพอ
เขาไปสอบถามกรบกระตอรอรนมาแนะนำาผลตภณฑในทนท อกทงยง
ชกชวนใหแชเทาในนำาสมนไพรอกดวย และเมอสอบถามกพบวาทานเปน
อาสาสมครหมบาน ทรวมกลมกนใหคำาปรกษาเกยวกบสมนไพรเพอสขภาพ
โดยทคณปาจฑามาศกลาววาทานไมคอยชอบตลาดสกเทาไรนก
“ปาไมชอบความวนวาย และไมไดอยากเปนแมคา แตมนกดนะ จะได
เปนการเผยแพรความร และกระจายสนคาสมนไพรของกลมแมบานดวย”
ปาจฑามาศกลาวอยางตรงไปตรงมา และแมจะบอกวาไมชอบ แตกยม
ตลอดตามประสาคนมอธยาศยด
จากทไดศกษาประวตมาคราวๆ ทราบวาตลาดแหงนเคยซบเซาจนเกอบ
จะกลายเปนลานราง ทวาทงปารงทพย ปาเรยม และปาจฑามาศเองกได
อธบายวามนไมไดรางหรอหายไปอยางทหลายๆ คนเขาใจจากสอหรอ
คำาเลาลอ เพยงแตสภาพตลาดมนเงยบเหงา เพราะนโยบายการพฒนา
ชมชนเปลยนไป แตกยงมตลาดสายหยด ซงกคอตลาดซงเปดในชวงเชา
และปดในชวงสาย ทก 3 คำา 8 คำา และ 13 คำา รวมถงตลาดเยนชวงวนพธ
ศกร เสาร และอาทตยตามปกต เพยงแตบรรยากาศจะไมคกคกเหมอน
เมอกอน กระทงคณมานพ มจำารส หรอทหลายๆ คนเรยกกนวา ‘ครนาย’
ไดนำาเอาศลปะรวมสมยมาจดแสดงในชอ ‘งาน All About Arts’ ซงมน
กสามารถเรยกใหผคนหนกลบมาสนใจตลาดเลกๆ แหงนไดเปนอยางด
คณปาเรยมไดพดตอวา ศลปะเหลานเปนเหมอนตวดงดดความสนใจ
คนในชมชนไดมาก และมนกเปนตวกระตนใหตลาดกลบมามชวตอกครง
“ปาวานาสงเสรมนะ คนจะไดมาตลาดเยอะๆ ดนะ...ปาชอบ” สหนา
ของปาเรยมสดใสขนมาทนตาเมอทานพดถงการแสดงทมใหชมเฉพาะ
ในตลาดแหงน
แตทวา เมอหนไปถามปาจฑามาศกลบไดคำาตอบทตางออกไป
“ไมใชวาไมชอบนะ อยางพวกดนตรไทยเนยกโอเคอยหรอก แตการ
แสดงของคณนายนะ ปาคดวามนเปนอะไรท ชาวบานอยางเราไมเขาใจนะ
ไอดมนกดอย แตบางทปากวามนดไมคอยรเรองนะ” ปาจฑามาศพด
ทงทยม กระนนความคดเหนของทานกลบสะทอนใหเหนอกมมหนง
ซงซอนอย และเมอถกเถยงกนไดสกพกเลยเกดคำาถามขนมาวา ถาไมม
การแสดงตรงน คณปาคดวาตลาดจะอยไดหรอไม
ปาๆ ทงสามถงกบนงไปพกหนงแลวหวเราะออกมา แตคำาตอบของ
พวกทานกลบตรงกนอยางนาประหลาดใจ
“อยไดส ตลาดทนมมาตงรอยกวาปแลว เมอกอนไมม เรายงอยกนได
เลยนะ แตกตองยอมรบละวาถาไมมการแสดงพวกน รายไดเรากนอยลง
เหมอนกน” คำาพดของปาจฑามาศเถรตรงเสยจนทานหลดหวเราะออกมา
แมปารงทพยกบปาเรยมเองจะเหนดวยในประเดนน แตพวกทานกยงคง
อยากใหมการแสดงโชวทายตลาดนตอไป
“ตลาดมนอยได แตถามไอการแสดงพวกนดวย มนจะดกวาปลอยให
สสนหายไป”
อาจเพราะสสนเหลาน คอคำาตอบวาทำาไมตลาดแหงน จง ‘ม’ มากกวา
ทตลาดควรเปน
25
ลมหายใจของศลปนจงหวะชวตของ มานพ มจ�ารส และ ศลปะในตลาดเจดเสมยน
26
จดเรมตนของการนำาศลปะการแสดงรวมสมยมาอยในตลาด มาจากไหน?
ยอนกลบไปตอนมาอยราชบรใหมๆ ชวงนนผมยงทำาบานดนไมเสรจเลย
เยนวนหนงผมถามพอวา แถวนตอนเยนมอะไรกนบาง พอกเลยบอกใหไปตลาด
ตรงแถวๆ สถานรถไฟ พอผมเหนสถานรถไฟนะ เฮย ความเปนศลปนมนก
บรรเจดออกมา แลวพอเดนไปตรงทานำา รสกเลยวาถาไดมาเตนตรงนน
จะตองดมากๆ เดนมาเรอยๆ เหนตนโพธใหญ กเลยอยากมาเตน อยากชวน
เพอนศลปนมาทำางานศลปะทนดวยกน และกอยากเขามาสอนเดกๆ ใหเขาใจ
ศลปะเทานนเอง ตอนนนคดแคนน แตตวสอตางๆ นนแหละทกลบใหความ
สนใจ พอวนเปด All About Arts ครงแรก กลายเปนวาหนวยงานตางๆ มากน
เตมไปหมด สอนนนกมาสมภาษณเยอะมาก คอเรากลายเปนเหมอนซป’ตาร
แลวทกครงทผมเขาไปทำางานกบชมชน คณตาคณยายในตลาดกจะ ‘อาว
คณนายมาแลวเหรอ’ ตรงนกสรางกำาลงใจใหเรา ใหทำาตอมาเรอยๆ ตองบอก
วามนเปนอานสงสมากๆ ทจๆ มนกดงขนมา
ตลาดเปลยนแปลงไปยงไงบางตงแตมAllAboutArtsแตกอนตลาดเจดเสมยนเปนตลาดเชาเลกๆ จดทกๆ วนพธ ศกร เสาร
อาทตย บางวนจะมตลาดชวงเยนดวย พอคาแมคาขายของแบกะดน ขายผก
ผลไมเลกๆ นอยๆ ขายกนไดวนละไมเทาไหร แตพอผมเรมทำา All About Arts
มาเรอยๆ แคเดอนละสองวน คนกมาเทยวกนมากขน ตลาดมนกแนนขน
จากเดมหลายคนมปญหาเรองเงน รายไดแคการขายของ 2 วนกพอสำาหรบให
พวกเขาเลยงลกไดทงเดอนเลย ทกอยางมนเปลยนไปในทางทดขน เราคดวา
เฮย ศลปะมนมประโยชนขนาดนเลยเหรอ ผมวาสงเหลานมนกอกำาลงใจ
ซงกนและกน ชาวบานกมาขอบคณผม วถชวตทกคนกดขน
แรกๆชาวบานงงไหม?เคยดลเกดละครอยดๆผมมความรสกวา แลวทำาไมผมตองทำาลเกอก ถามวาดลเกจบ ทกคนก
โห ชดสวยจง แลวหลงจากนนยงไงตอ มนไมไดคดอะไรตอเลย แตการแสดง
แบบน อยางนอยมนตองมสก 2-3 คนทกลบไปคดวาเลนอะไรของมนวะ
มนเกดคำาถาม และถาเดกบางคนสนใจ เขากจะเรมตามมา เรมด เรมศกษา
วามนเปนอะไรยงไง ถาถามวามาอยกบชมชนมนเวรกไหม ผมคดวา 4 ปแรก
เวรก เพราะทกคนสนใจมาก เดกๆ มานงดยนดตรงรมนำา แลวถามวาอะไรวะ
ถามอยางนเลยนะ พอไฟไลตงเรมเปลยนส เดกกถามอก อะไรวะๆ แลวพอ
หลงจากนนสก 5-6 ครง ทนเดกนงดเรยบรอย แสดงจบกปรบมอ ชวงไหนตลก
กหวเราะ เขาดเปนโดยทเราไมตองไปบอกเขาเลยวามนคออะไร แตทกครง
ผมจะใชวธเลคเชอรนดนง แลวกทำาใหด เพราะเชอไดเลยวา เดกๆ จะไมกลา
ถามแนนอน กตองไกดใหเขากอน อยางผมเอาออรเคสตราทง 18 ชนของเกาหล
มา เรากบอกนคอ ไวโอลน (Violin) นคอวโอลา (Viola) นะ มนคลายกนมาก
แตวาเสยงตางกน อยางดบเบลเบส (Double Bass) กบเชลโล (Cello) กทรง
คลายกน แตตวนมนใหญกวา เอา ไหนลองเลนส เดกกจะเรมรจกแตละตวๆ
พอไดด เดกกจะออ! ศลปะมนไมใชความสนกอยางเดยว เดกๆ ดเปน
แลวทกวนนเขากยงอยากดอย แตปญหาทมมากทสดคอ ผใหญทรไมจรง
ปญหาคอ?พอตรงนมนเรมดง หนวยงานตางๆ กเลยอยากเขามาชวยพฒนาดวยการ
ทำาทตรงนใหเปนสถานททองเทยว ตองมการโฆษณา ตองมอะไรเอกเกรก
ทกคนพยายามทำาใหมนยงใหญ แตผมมองวานไมใชทางของมน เราตองรสวา
ขอบเขตอยแคไหน เราควรใหชมชนชวยกนบรหารเอง ไมตองทำาใหมนใหญโต
ทนหนวยงานเหลานนกยงยนยนวาจะทำา ผมเลยปลอยใหเขาทำาโดยทผม
ไมคอยเขาไปยงดวย ปกตผมตองไปเลนทรมนำาทกเดอน แตพอมการทำาถนน
สายวฒนธรรม ผมกขอหยดไป ผมมองวามนเปนถนนสายวฒนธรรมตรงไหน
มนเปนแควถชวตชาวบานแบบบานนอกนะ ถาคณเขามาเหนปยาตายาย
คอสเพลยมนไมใช ผมทำาตรงนมา 5-6 ป ผมกจะรวาแบบไหนคนเขามาแลว
จะหลงรก คอมนตองเปนตลาดแบบเลกๆ นารกจงเลย ขายทงพลาสตก นนน
อะไรตางๆ มบานอะไรไมรผๆ พงๆ แตมนเปนกระบวนการทงหมดทผมจะตลบ
สดทายวาทงหมดมนคออะไร แลวคนมาดแลวแบบ โอ มนนารก มนเปน
หมบานททกคนอยดวยกน มนเปนวถชวต แตพอคนอนเขามาชวยดวยความ
ไมเขาใจ มนเหมอนคยกนคนละเรอง
แลวกตองยอมรบวาคนไทยยงรสกวายงตองปากกดตนถบ ไมไดใหคณคา
กบศลปะ จากประสบการณทผมเหน ถาพดคำาวาศลปะคนจะนกถงงานวาด
เขยน ดยาก ทกอยางมนลำาบาก เหมอนตองไตบนไดขนไปด พอผมเอาศลปะ
มาทำากบชมชน ผมเพงมาสรปไดเมอเดอนทแลวเองนะ วาผมกำาลงพดเรอง
27
ไกลจากชมชน เพราะผมไมไดมองวาศลปะเปนเรองความบนเทง (Entertainment)
ผมมองวาศลปะเปนเรองของการศกษาเรยนร (Education) ผมพยายามจะนำา
พนฐานทางศลปะเขาสชมชน แตคนในชมชนมองวา ดแลวมนกแคสนกด
สวยด แลวกลบบาน จบ คอผมอาจจะมองไกลไปนดนง ผมเอาศลปะมาพด
กบเรองการดำารงชวต ศลปะสอนใหเราเลอก เมอเราเลอกเปนเมอไหร เราจะ
กนขาวทไหน ใสเสอผายงไง มนอยในวถชวต แตคนกมองวามนจะงาย
ขนาดนนไดเลยเหรอ นนแปลวาเขาไมสามารถเอาสงนไปบรณาการกบชวต
และกลายเปนวาศลปะไมไดชวยอะไรชมชนเลย
คณคดอยางไรกบคนทไมเขาใจศลปะทคณตองการจะสอออกมาทกอยางมนไมไดงามในสงทผมทำานะ แตมนงามในสายตาทคณมอง
แตทกคนชอบคาดหวงวามนตองมอะไรซกอยาง ศลปนทเกงทสดในโลกวาด
ภาพออกมา ถามวาเขาสออะไรบาง มนอธบายไมไดทงหมดนะครบ มนเปน
เรองของอารมณ ผมจะบอกวา ถาผมจะเลาเรอง พจมาน สวางวงศ ผมจะไม
เปนคนเลาเรองแบบพจมานมพอ มแม มตวอจฉามาตบๆ กน แตผมจะทำาให
เหนวาเวลาพจมานเดน เขาเดนยงไง ตอนเดนเขาบานเขาสวยยงไง มนคอ
ความรสกทตวละครมอบใหกบคนด คนทดงานแลวบอกวารเรองหมด อนนน
โกหกนะครบ แตถาเรารสกวามนปต มนแรง มนนากลว มนดขยะแขยง มนด
ทเรศ มนดนาเบอ นคอสงทนกแสดงอยางผมทำา แตถามคนมาบอกวา “ดไมร
เรองเลยคะ” ผมกตอบกลบไป “ผมไมไดทำาเรองใหด” ถาทำาเรองใหด ผมจะ
บอกเขาวา “ผมจะเลาเรองใหฟง”
หรอเพราะคนมองวามนคอศลปะชนสงทเขาไมสนใจสำาหรบผม ผมมองวาชนสงมนอาจเปนชนสงของเราคนเดยวนะ แตคนอน
อาจจะไมมองวามนชนสงกได อาจมองวาไมมคณคาเลยกไมแปลก งานผม
หลายๆ ชน บางคนบอกวา ‘มนคออะไรวะ’ แตบางคนอาจบอกวาแบบน
นแหละคอความสมบรณแบบ ชนสงหรอไมมนอยทเราตางหาก
ขนอยกบตวเรา?ของแบบนมนอยทเราทำางานของเราแลวเราเจรญไปพรอมกบงานหรอเปลา
ถาเราเจรญไปกบงานของเรา นนหมายความวานละคอชนสงของเราแลว
ถาอยางนนโดยสวนตวคณมองวาศลปะคออะไรศลปะมนพาคนใหเหนความงาม ความด และความถกตอง อยางทบอก
ศลปะของผมไมไดใหแคความสวยงามและความสนกเทานน ศลปะคอเรองท
กลบไปจดการชวตความเปนอยของพวกเรา ศลปะพดถงเรององคประกอบ
ทงหมด มนพดถงเรองพนท เรองความสมดล (Balancing) เรองการจดวาง
(Composition) และเรองของจำานวน (Number) วามนมเทาไหรและจะจดยงไง
มนเปนเรองทเราเอาไปใชในชวตประจำาวนไดเลยนะ มนอยทความชำานาญ
กเหมอนเรานงสมาธบอยๆ จนเราสามารถนงแคหนงนาทแลวเขาสมาธไดเลย
ทกสงมนตองคอยๆ ทำา แลวเราจะรเองวามนไปปรบในการดำารงชวตเราได
ยงไง
“ศลปะมนสอนใหเราอยไดในทกๆ ทโดยไมเสยความเปนตวของตวเอง
”
ภาพ: กษมา เรองงาม
28
คณใชชวตอยกบศลปะอยางไรสวนตวผมทำางานศลปะลวนๆ กอยไดมาเกอบ 30 ปแลว มนพออยรอด
ไปไดเรอยๆ เหมอนกบวาหลายๆ ครง ศลปะจะคอยชวยคอยดแลเราอย
หลกๆ รายไดผมตอนนสวนใหญไดมาจากงานอเวนต งานสอนกบครเลกหวหน
แลวกมบรรยายท มศว ทกวนนผมกยงเปนหนอยเยอะเลย แตอยางทบอก
มนประหลาดเหมอนกนนะ พอวนหนงทเราจะลมและอยไมได ตอนนนมน
จะมอะไรสกอยางเขามาในชวต เพอทำาใหเราสามารถเดนไดตอ อาจจะจรง
อยางทหลายคนวา ศลปนไมตองอยสบาย แตแคใหอยรอดแลวไมตายกพอ
ชวตของคณผานอะไรมาบางผมเขามาในเสนทางการแสดงตอนอาย 19 ไมเคยคดเลยนะ วาผมทำาแลว
ผมจะไดอะไรตอบแทน ผมทำาแลวผมรอยางเดยววาสนก และมความสข
เวลาจะคยกบใครกคยไมรเรอง (หวเราะ) แตผมกยงเตน มอะไรใหเตนกจะเตน
เตน เตน เตน
พอโตขนมา ชวงทงานเขามาเยอะๆ ไดเงนมากๆ เงนทไดจากการทำางาน
ชนเดยว กอยแบบสบายๆ ไปได 3 เดอน โดยไมทำาอะไรเลย ยงตอนทกลบมา
ปรบปรงสวนศลปบานดนนะ ถาผมสรางอะไรขนมาแลวไมชอบ ผมกทบทง
จายเงน ซอของเขาบาน ทบทง จายเงน ซอของเขาบาน จนเมอ 2 ปหลง
มาเจอวกฤต มปญหาเรองเยอะแยะเขามาในชวต ปญหาเรองการเงนนแหละ
ผมตองหาทางออกตลอดวาจะเอาเงนมาใชหนยงไง สำาหรบผม มนเหนอยมาก
ทเรามวแตคดวางานนเราไดกบาท งานเขามานอยมาก จนสดทายกไมคอยม
ภาระการเงนกตองจายทกๆ วน ผมเรมยมเงนเพอนๆ ทรจก จนผมนงรองไห
นงเครยดทกวนเลยวาพรงนจะหาเงนทไหน พอถงจดจดหนง มนทำาใหเรา
ตองถอย เราตองลดตวตน
คณไดเรยนรอะไรจากชวตชวงนเหตการณตางๆ สอนใหเราอยกบความเปนจรง กบเงนทเราม อยกบ
ทกอยางทเราเปน หลายๆ อยางสะทอนกลบมาใหเราอยกบตวเอง กลบมา
มความสขอกครงหนง ผมคดวาเราไมตองมอะไรมากกได สำาหรบเราแลว
ทกอยางแทบไมจำาเปนเลย ศลปนสามารถสรางงานไดไมวาจะอยตรงไหน
พอคดไดแบบนใครผานเขามาเรากเรมอยากคยดวย ไมไดเปนอะไรทดทสด
แตทำาไมเรามเพอนเยอะขนกวาตอนทเราคดวาเราตองทำาทกอยางดทสด
คณกลบมามความสขกบการทำางานไดอยางไรทงทตวเองแทบไมม อะไรเหลอเลย?
ตอนทผมตกตำา ผมกคดวาเราไมเหลออะไรเลย ปญหามากมายเตมไปหมด
ทำาใหผมเหนอยเกนจะรบไหว เวลาเราทำางานกเลยทำาแบบขอไปท แตผม
เพงเขาใจวา สงเหลานเราตองทำาไมใชเหรอ เรายงตองดำารงชวตอยไมใชเหรอ
เรายงตองดำารงอยดวยงานของเราไมใชเหรอ
กถามตวเองดวยวาเรายงเหลออะไรบางละ ถาเรายงเหลอ เรากยงใหอะไร
บางอยางไดเสมอ เรายงเหลอลมหายใจ เรายงเหลอสมอง เรายงเหลอพลง
เหตผลของการให ไมใชการใหเพอรอผลตอบแทนเปนเงนอยางเดยว มนไมใช
เรองของการทเรารสกรอ เราพรอมกอนแลวเราคอยให สำาหรบผม ถาของ
ของผมชนไหนมนมคณคาเมออยกบเขามากกวาอยกบเรา ผมกจะให
มมมองความสขไมเหมอนเมอกอน?ผมรสกวาตอนนมนสบายมากกวา คอเมอกอนผมแครทกคนเลยนะ ผมคด
อยเสมอวาทำาตรงนไปแลวทกคนชอบไหม คนนนคนนจะรสกยงไง เรากเลย
ระวงตวไปหมด กลวเราทำาไปแลวเขาจะไมประทบใจ กลวเขาจะไมศรทธา
ผมตดอยตรงนเพราะวาความกลว อยากใหคนยอมรบ แต ณ วนนผมรสกวา
ฉนอยากทำาอะไรฉนกทำา มนมความสขมากกวา
เมอกอนผมจะพยายามหาจดยนในสงคมนะ จนไดเขาใจวา พนทในสงคม
มนมอยแลว แตบางทเราตางหากทเลอกมากเอง เราเองนนแหละเปนคน
ตงกตกาของเราเอง วาจากนตองยนอยตรงนนะ คนจะตองมาดฉนตรงนนะ
ฉนจะตองมแบบนนแบบน เราตงกตกาแลวเอากตกาทงหมดพนตวเราเอง
พอทำาอะไรไมได กรองแรกแหกกระเชอวา ‘ฉนไมมทยน ฉนทำาอะไรไมได’
เรายงจะไดเหนการแสดงของครนายทตลาดเจดเสมยนอกไหมยงไงผมกจะกลบไปทำาครบ ผมแคอยากพสจนสงทผมพด วาการพฒนา
ใหเจดเสมยนกลายเปนแหลงทองเทยวมนถกไหม มนเปนแหลงทองเทยว
ตรงไหนละ มนแคเปนวถชวต เสนหของทนคอความสงบและเรยบงายทผม
อยากใหชมชนคงเอาไวอยางนน เคยมคนถามผมวา “ผมเปนศลปนหรอเปน
นกตอส” คำาถามนจดผมเลยนะ เราจะไปตอสกบหนวยงานวนวายทำาไม
ปลอยใหเขาเรยนร
วนนเราเองกไดเรยนรวาศลปนตองใจกวางทจะหดฟงเสยงของคนอนบาง
ถงเราสรางงานจากตวเองเปนหลก แตเรากเปนสตวสงคม อยางนอยทสด
เรากตองการใหคนยอมรบเรา ถามวาในเมอเขาไมยอมรบ แลวเรามความสข
ไหม เราลดตวตนลงหนอยไดไหม มนตองมอะไรแลกเปลยนกน ศลปะมนสอน
ใหเราดำารงชวต สอนใหเราลดตวตน ลดอโก ถาเราเกงจรง เราอยตรงไหนกได
พดกบใครกรเรอง ถาผมพด “ปาปปาปปาก” ไมยอมพดภาษาไทย แลวบอก
วาทำาไมมงไมเขาใจภาษาก ถามวาศลปนเหนแกตวไหมทจะใหทกคนเขาใจ
ภาษาเรา แตเราไมเขาใจภาษาของคนอน
ศลปะมนสอนใหเราอยไดในทกๆ ท โดยไมเสยความเปนตวของตวเอง
“ถามคนมาบอกวา ‘ดไมรเรองเลยคะ’
ผมกตอบกลบไป ‘ผมไมไดท�าเรองใหด’ ถาท�าเรองใหด ผมจะบอกเขาวา
‘ผมจะเลาเรองใหฟง’
”
29
/ ตล�ด ตล�ดเรอง/ภ�พ: อรสย� อนละม�ย
ชวยดวย !!
ชวยดวย !!ชวยดวย !!
ชวยดวย !!
ชวยซอเงาะดวย !
วนนมาตลาดเชาซออะไรไปทำากบขาวดนา
หมกโลละเทาไร
เหรอจะแมคา?
โลละ 10 ขดจะ
30
ลกไหน
ลกนเรยกวา
ลกอะไรเหรอจะ
นเรยกวา
ปลาอะไรเหรอจะแมคา
ลกไหน!ลกไหน!
ปลาสลดบางบอจา
...
...
แสดงวาบางบอ
กไมใชปลาสลด
นะส!
เออ...นองคะ
มนเรยกวา
‘ลกไหน’ จะ
ฮา ฮา ฮา !
31
/ ผดแผงเรอง/ภ�พ: แมวสหมอก
มเพอนคาบ ‘ชท’ มาใหครบ
แมวส หมอกก ร บซ อ ในฉ บพล น
พรอมกบสงคำาวา ‘ชส’ กลบใหมนไป
กลววาคนอนจะเขาใจผด คดวารานน
ขายกระดาษ วาแลวกรบเผนกอน
จะโดนเจาของรานมาไลเฉาะหวจน
ตองรอง ‘ซด!’
ระหวางทกำาลงเดนหาของฝากอย
นน แมวสหมอกผานราน ‘หมกรอบ
รสอญชญ’ แลวอยากซอจนตวสน
เลยเอาคำาวา ‘อญชน’ ไปแลกคำาวา
‘อญชญ’ มาครบ รสชาตอรอยเลอเลศ
จรงๆ
ไดยนเสยงเชญชวนใหดมนำ า
คลอโรฟลลขจดพษในรางกาย เลยขอ
ซอมา 2 คำา คอ ‘ลำาใส’ กบ ‘เกรด
เลอด’ แมวสหมอกขอชมมาแกวหนง
กอนจะสงกลบไปพรอมกบคำาวา
‘ลำาไส’ กบ ‘เกลดเลอด’ เลยครบ
พอคามองงงๆ แตกขำากรากจนเหน
ฟนผเลย
สวสดครบพอแมพนอง! วนนแมวสหมอกเดนออกจากเพจตวเองมาผนตวเปนพอคาเจาของราน ‘ผดแผง’ กลางตลาด WHY
เราม ‘คำาถก’ มากมายไวจำาหนาย และยนดรบซอ ‘คำาผด’ จากทวทองตลาด ทสำาคญ...แมวสหมอกยนดเดนไปบรการ
พอคาแมคาถงหนารานกนเลยทเดยว
สำาหรบวนน มลกคาหลายทานนำาคำาผดมาขายใหแมวสหมอกมากมาย ซงรสกตนตนใจมาก (รสกมความสำาคญในตลาด
ฮา) เรามาดกนเลยดกวาวาบรรดาลกคาทเคารพรกนำาคำาไหนมาขายแมวสหมอกบาง ไปกนเลย!
รานแรกทแมวสหมอกแวะไป
เพราะถกแมคาสวยเชงกวกมอเรยก
(ผมนกระดกหางระรกเลย) บอกวา
อยากขายคำาผดทราน แตไมรจะขาย
คำาไหนด แลดผดไปหมด แมวสหมอก
เลยเลอกคำาวา ‘ฟมล’ โดยตอรอง
ดวยราคา 0 บาท แตแมคาไมยอม
นส! เลยจำาใจแถมคำาวา ‘ฟลม’ ไป
แลดกระเปาเบาตงแตเรมเลยแฮะ
(ขาววาไมไดพกเงนมานะ)
32
คราวนเปนทของตลาดออนไลน
ครบ เปดวนดในเฟซบกเจอบทความ
ขายความรอนหนง แตททำาใหแมว
สหมอกสะพรงกคำาวา ‘เนอแปลรป’
เลยยดเยยด ‘เนอแปรรป’ ใสมอ
คนเขยนเพจนนไปกอนจะรบบลอก
เมลเพอปองกนภยทอาจจะกำาลงยอน
กลบมาหาตว กระนนแลว...อนทจรง
เนอยางกอรอยดนะครบ (สาบานไดวา
เกยวกนลวนๆ ฮา)
นำา ‘เกกฮวย’ หวานฉำาสกแกว
อาจทำาใหรางกายไดสดชน แตแมว
สหมอกชอบนำา ‘เกกฮวย’ มากกวา
เลยไมไดซอนำามา แตขอซอคำาผดมา
ออ แมคานารกมาก อยากขอซอแมคา
ดวยสกคน...อะจย!?
แมวสหมอกขอซอ! ขอซอๆ ๆ ๆ
ขอเถอะๆ ๆ อยากไดมากๆ เลยคำาน
มนเปนคำาในตำานานตามทองตลาด
เลยนะครบสำาหรบคำาวา ‘ลำาใย’
แตไมไดพกเงนไป เอาเปนวาจาย
เปน ‘ลำาไย’ แทนกแลวกน หวงวา
แมคาคงเขาใจ (เดนพลางภาวนา
พลาง... ภาวนาวาอยาใหกงลำาไย
รวงมาใสหว)
ไปเดนซเปอรมารเกตชอดงแหง
หนง (ขอสงวนนาม และเชอวาหลายๆ
คนคงไมรจกอยางแนนอนครบ! ) เจอ
‘ใบกระเพรา’ แมวสหมอกนรบควา
มาเลยครบ! สนใจมากๆ! พอเรยก
พนกงานมาเทานนแหละ รบยน
‘ใบกะเพรา’ ใหเปนกำาเลย
เดนเลนในตลาดรอยปสามชก
จงหวดสพรรณบร บานเกดแมว
สหมอก นนเอง...แฮ! (จะแลบลน
หลอกเพอ?) แมคาขายผลไมแชอมกบ
พวกของฝากเอา ‘อนทผาลม’ มาขาย
ครบ แมวสหมอกรบซอมาดวยความ
ยนดยงและยอมขายคำาวา ‘อนทผลม’
ใหแบบฟรๆ เลย ไมรวาปาแกชอบ
หรอไมชอบอยางไร แตเหนแกลบมด
รอแลว (เผนสครบ! จะรอใหกลายเปน
เศษเนอกอนหรอ!?)
คำานแมวสหมอกขอทมเงนทง
‘ประวตศาสตร’ ซอเลยครบ! ไมเคย
เจอจรงๆ เลย ‘ประวตศาสาตร’
เนย! เปนอะไรทฟนในอารมณมาก
เหนคำานแลวแมวสหมอกกอมไป
เกอบถงปหนากนเลยทเดยว (เรอง
เวอรขอใหบอก)
โอยเหนอย! รอนกรอน! ตลาดยามบายนมนนรกแตกจรงๆ เอาเปนวาวนนพอแคนกอนดกวา แตอยาลม
นะครบ แมวสหมอกรบซอคำาผดทกคำาททกคนเจอ ถาหากมคำาผดอยากขายตดตอมาไดทเพจ วฬารสหมอก-
แมวสหมอก นะครบ แมวสหมอกเตมใจรบซอและยนดจำาหนายคำาถกใหพปานาอาทกคนครบ สำาหรบวนน...
ขอตวไปบรโภคคำาผดทซอมากอนนะครบ แลวพบกนใหมครบผม (สงจบ)
33
เมอหลายเดอนกอน มขอความรณรงคสงตอกนผานทางโซเชยลเนตเวรก ขอความนมเนอหาเชญชวนใหคนไทย
งดซอสนคาจากรานสะดวกซอแหงหนงเปนเวลา 5 วน เหตผลเพอรณรงคใหเลกสนบสนนสนคาทผลตจากบรษท
ยกษใหญซงสงผลกระทบใหรานคาขนาดเลกทยอยปดตวลงไป พรอมๆ กบวถชวตและความใกลชดระหวางคนในชมชน
ทคอยๆ หางเหนกนไปทละนดๆ
การครอบงำาตลาดของผประกอบการธรกจขนาดใหญกำาลงทวความรนแรงขนเรอยๆ
‘แคธลน เคลล’ เจาของรานหนงสอขนาดเลก ทชอวา The Shop Around The Corner รานเกาแกทตกทอดมาจากแม เธอเตบโต
ขนมาในรานน สำาหรบเธอ ทนจงเปนสถานทแหงความทรงจำา ความผกพน และความรก แคธลนรจกหนงสอทกเลมในรานด ราวกบ
พวกมนเปนเพอนสนท การขายหนงสอของเธอคอการสงตอสงทเธอรก
‘โจ ฟอกซ’ นกธรกจหนาใหม ซงกำาลงมโครงการเปดธรกจรานหนงสอขนาดใหญชอ Fox & Sons Books ในละแวกเดยวกบ
รานของแคธลน ธรกจรานหนงสอของโจเปนธรกจขนาดใหญทหวงผลกำาไร โจไมรจกหนงสอทเขาขายสกเลม เพราะสงทเขาตองทำา
คอแคขายมนออกไปใหไดกพอ
เพราะการเขามาของธรกจรานหนงสอขนาดใหญทสะดวกสบายกวา มหนงสอมากมายหลากหลายกวา ทงยงใหสวนลดและ
โปรโมชนพเศษตางๆ นานา ทำาใหชาวชมชน รวมถงลกคาเกาแกของแคธลนเรมแหแหนมาเขาราน Fox & Sons Books
รานหนงสอเลกๆ ของแคธลนกำาลงจะเจง!
ในชวงทรานหนงสอของเธอกำาลงตกอยในภาวะขาดทนอยางหนก แคธลนในสภาพสนหวงตดสนใจเขาไปในรานหนงสอ Fox &
Sons Books รานหนงสอใหญโตทตกแตงอยางหรหรา เธอพบหนงสอหลากหลาย และผคนมากมายกำาลงใชบรการรานแหงน
แนนอนรานเลกๆ ของเธอไมมทางสได ระหวางทนงพกมองไปรอบๆ เธอกพบวาการจดวางหนงสอของทนเปนไปอยางไรระเบยบ
เมอมหญงสาวถามหาหนงสอเลมหนงกบพนกงาน แตพนกงานไมสามารถใหคำาตอบไดเพราะไมมความรเรองหนงสอเลยแมแตนอย
เธอจงถอโอกาสสาธยายสงทเธอรเกยวกบหนงสอเลมนนเองดวยรอยยมแตแววตากลบเศราหมอง
สงทแคธลนม ไมสามารถหาไดในราน Fox & Sons Books
ปล�ใหญกบปล�เลก
/ โรงหนงหลงตล�ดเรอง: อรสยา อนละมาย
34
นคอเรองราวในภาพยนตรแนวโรแมนตก-คอเมด เรอง You’ve got mail เชอมใจรก
ทางอนเทอรเนต ภาพยนตรป 1998 ของผกำากบ นอรา เอฟรอน (Nora Ephron) ผเคยฝาก
ผลงานทสรางความประทบใจมาแลวจาก Sleepless in Seattle และเรองนกไดพระนาง
คขวญคเดมคอ ทอม แฮงกส (Tom Hanks) และ เมก ไรอน (Meg Ryan)
ภาพยนตรเรองนนอกจากจะนำาเสนอเรองราวของธรกจขนาดใหญทกำาลงเขาครอบงำา
ธรกจขนาดเลก ซงเปนการสะทอนปญหาในสงคมไดเปนอยางดแลว ประเดนหลกของ
หนงคอความสมพนธทเกดขนในแบบไมรจกฉนไมรจกเธอระหวางแคธลนและโจในโลก
ออนไลน ผานการสนทนาทางจดหมายอเลกทรอนกสหรอ E-mail ซงทงคตางไมเปดเผย
ชอจรง ทงสองแลกเปลยนเรองราวตางๆ ในชวตซงกนและกน จนเกดเปนความผกพน
และกลายเปน ‘รกออนไลน’ ในทสด เหลานสะทอนภาพการใชอนเทอรเนตยคแรกๆ
ความนาตนเตนของการสอสารผานจดหมายอเลกทรอนกสอยทการรอคอยทจะเปด
คอมพวเตอรในแตละวน เพอพบคำาวา ‘คณมจดหมาย’ จากเพอนทอยหางไกล หรอใคร
สกคนทอาจไมรจก เกดเปนเสนหของการรอคอยทไมนานเกนไปเหมอนการสงจดหมาย
ผานไปรษณยในอดต หรอไมเรวเกนไปเหมอนการใชโซเชยลเนตเวรกในปจจบน
ภาพยนตรเรองนจงเปนภาพยนตรทบนทกประวตศาสตรเทคโนโลยไวอยางนารกอกดวย
แคธลนและโจ คกดทางธรกจในชวตจรง กลบกลายเปนทปรกษาทดในโลกออนไลน
ความสมพนธทเหมอนจะสวนทางกนอยางสดขว กลบทำาใหเกดแรงดงดดบางอยาง
ในทสดเมอความจรงเปดเผย ความสมพนธของเขาและเธอจะเปนอยางไร และรานหนงสอ
ของแคธลนจะอยรอดไดหรอไม คงตองไปหาคำาตอบดวยตวเอง
5 วนของการรณรงคงดซอสนคาในรานสะดวกซอของบรษทยกษใหญ อาจไมทำาใหเกด
ผลกระทบหนกหรอลมยกษได รานขายของชำาหรอเจาของกจการขนาดเลกยงตองดนรนตอส
และปรบตวตามยคสมยตอไป ขอความสนๆ ทสงตอกนเปนไปเพยงเพอรองขอความเหนใจ
ความยตธรรม และความประนประนอม เพอปกปองรานคาเลกๆ เทาทพวกเขาจะทำาได
กลนอายความอบอนทอบอวลอยในรานหนงสอของแคธลน กระตนใหนกถงรานคาเลกๆ
ในชมชน สถานททเดกๆ แวะไปยามหวกระหาย สถานททผใหญเขาไปจบจายแลกเปลยน
ขาวสาร สถานททผเฒาผแกเขาไปพบปะสนทนาเลาเรองวนวาน และสถานททยงคงอยในความ
ทรงจำา
เพราะความทรงจำาลบไมงาย เหมอนจดหมายอเลกทรอนกส
Y O U’ V E
G O TM A I L
35
/ แผงของหว�นเรอง: ณฐพสต สขสมสถ�น
‘นตน...ถามจรงเถอะ เธอคดยงไงกบฉนกนแน’
...ความเงยบคอคำาตอบของเขา
หญงสาวรางเลกกระแทกเทาอยางรนแรงโดยไมสนใจรองเทาสนสงคใจ
พรอมสงเสยงฮดฮดอารมณหงดหงดจากคำาถามเมอคนทเธอพยายามลม
ปะทขนมาอกครง ขณะมงหนายงทาเรอเลกๆ ประจำาตลาดนำาแหงน ดวงหนาใส
ภายใตแวนตากนแดดสชาดแดงระเรอ ไมทราบวาเปนเพราะไอรอนจากอารมณ
หรอไอรอนจากแดดกนแน
การแตงตวของเธอดแปลก แวนตากนแดดทสวมอยกมาจากรานคาแถวน
หมวกทรงปกกวางกเชนกน คงมเพยงชดกระโปรงสสวย และกระเปาถอดด
ทขดกบภาพลกษณบานๆ ของตลาดนำาแหงน
“เดกบา...อยดๆ กชวนออกมา อตสาหแตงตวเสยสวย” นำาใสบน รสก
ผดหวงลกๆ ในใจ ทงทเธอเตรยมตวไปหางเตมท สดทายเธอกตองเสยเงน
กบแวนตาและหมวกโดยไมจำาเปน “แลวดมนทำาอยางกบไมมอะไรเกดขน
อยางนน”
คดถงตรงนกเจบแปลบในหวใจ...หรอสำาหรบเขา เธอเปนแคผหญงอกคน
หนงทเขาควงไปไหนมาไหนเพอความสนกเทานน
ถงจะเจบแตกอดเหลอบมองรางสงใหญทเดนตามหลงมาหางๆ ไมได
ตนไผแตงกายดวยเสอยดคอกลมสสดเขากนดกบกางเกงขาสน ดลดอายไปได
หลายป ยงเขาเดกกวาเธออยแลวกทำาใหดเหมอนสาวออฟฟศรกนเดกนกศกษา
อยางไรอยางนน
“โถ พนำา เมอไหรจะหายงอนผมซะทครบเนย” เสยงทมตะโกนจากดานหลง
จนคนเดนนำาสะดงโหยง เธอกมหนากมตาเดนตอไปไมสนใจผคนรอบขางทเรม
ใหความสนใจมากขน
“พนำาคราบบบ” คนเดนตามไมยอทอ หยอดลกออนไมตายทสยบรนพสาว
มาไดนกตอนก หญงสาวชะงกกก และนนกพอใหชายหนมมายนดกหนาได
เพยงแคเหนดวงตาออดออนนน หวใจกละลาย แทบหลงลมความโกรธไป
เสยหมด ยงดทเลยงสบตากบเดกแสบนนตรงๆ กระนนอารมณกรนกยงคงเดอด
ปดๆ ในใจ
“มไร” นำาใสพดหวน
“ไมมอะไรหรอกครบ” ตนไผตอบกลบอยางประจบประแจง หวงวาอารมณ
ของหญงสาวจะดขน “ผมแคอยากชวนพไปนงเรอเลน” ปากกพด สวนมอ
กเลอยมาทำาทาจะกมมอนมนมของคนขางเคยง แตคำาตอบรบของหญงสาว
กลบเปนการปดมอหนาทงอยางไมไยด จนเขาสะดงโหยง ยงเมอเหนนำาใส
ถลงตาใสอยางเอาเรอง กไดแตเกาหวอยางงงๆ
“เธอกบฉนเปนแคเพอนรวมงานกน จบมอถอแขนอยางนมนไมงาม”
ตนไผขมวดควไมคอยเขาใจอารมณของรนพสาวทคกรนขนอกครง จงปลอย
ใหเธอเดนตามไปอยางเงยบๆ แตกพอคาดไดวาสาเหตกคงไมใชอะไรทไหน
หรอก...กตวเขาเองนแหละ
นำาใสมองแผนหลงกวางของคนเดนนำาหนา ดวยสายตาทสบสนเลกนอย
ถงแมรางกายจะเดนตามตอยๆ แตความคดกลบไปคดถงบทสนทนาเมอคน
อยางวา อายเธอไมใชนอยๆ แลว และกจรงจงกบความสมพนธครงนมาก
แตเขากลบไมสนใจความรสกของเธอเลย คดถงตรงนรนพสาวกหงดหงด
กบความใจออนของตนเอง ทงทฝายชายไมชดเจน แตเธอเลอกเชอหวใจ
มากกวาสมอง ยอมมาเทยวกบเขาสองตอสองอกครงหนง คดถงตอนน
กถอนใจยาวเหยยด
นำาใสฝนทำาตวใหสนกกบเดตครงน ถงแมคำาถามเมอคนยงเปนปลงทเกาะ
บนหวใจ คอยดดความสขของเธอทละนอยๆ จนทำาใหเธอหมดอารมณชนชม
ทศนยภาพงดงามดานขาง ทงๆ ทขณะนเขาและเธอนงอยบนเรอลำานอย
ทามกลางบรรยากาศนารกเรยบงายของตลาดเลกแหงน
ตอนแรกเธอแคอยากมแฟนเดก หวงวาจะมคนคอยออดออนใหกระชม-
กระชวยหลงจากทำางานมาเหนอยๆ ทไหนไดกลบเปนไอเดกเวรทคอยกลนแกลง
หวใจดวงนอยใหสนผดจงหวะอยเรอย แรกๆ ตอนคยกนใหมๆ กดอยหรอก
แตตอนนกลบเปนสาเหตททำาใหเธอ...เหนอย
...เหนอยกบความคลมเครอ...เหนอยกบความไมแนนอน
นำาใสจมอยกบหวงความคด โดยไมทนรสกถงสายตาคหนงทมองเธอมา
ดวยความไมสบายใจ ตนไผทำาไดเพยงเกาศรษะ เขาพยายามชวนหญงสาวคย
เรองตางๆ แตรางนอยตรงหนากลบดหางเหนเพยงพดคำาตอบเดมซำาๆ ไมตาง
จากหนยนตไรชวตตวหนง...เขาละอายใจทเหนเธอเปนแบบน
เรอลำานอยชะลอลงจนหยด ดวงตากลมโตชอนขนเหนรานขนมขนาดใหญ
ขนมหวานหลากหลายประเภท ซงสวนมากเปนขนมไทยวางเรยงรายอยางเปน
ระเบยบ กลนหอมชวนนำาลายสอ เชอเชญนำาใสผรกการกนขนมเปนชวตจตใจ
ลงจากเรอไปยนอยหนารานโดยไมรตว ตนไผเดนยมตามมาหางๆ ถงแม
หญงสาวจะไมกลบมาเปนนำาใสทราเรงคนเดม แตอยางนอยเขากยนดทอารมณ
หงดหงดของเธอกอนหนานดเหมอนจะถกชะลางไป
ดวงตาของชายหนมทอประกายออนโยนโดยไมรตว ยามมองสาวรนพเบก
ตากวางเมอเหนของโปรด ดวงหนาใสเชดขนนดๆ หลบตาพรม พงพอใจกบ
รสชาตขนมหวาน รอยยมสดใสมอบใหกบพนกงานทใหเธอชม ทาทาง
ไรเดยงสาทแสดงออกมาทกครงทเหนของถกใจ ทกสงกอปรเปนหญงสาวทชอ
วา นำาใส...สาวนอยทเขา...
คำ�ตอบของ ‘เธอ‘
36
นำาเสยงคนเคยดงขน จนความคดของชายหนมสะดด “อาว ไหนวาจะมา
สายๆ ไง เปนไงบางละ แลวแมสาวขางหลงนใชคนทแกบอกหรอเปลา”
ตนไผเลกควขนเลกนอย มองตามสายตาเจาของเสยงไปโดยอตโนมต
สายตาประสานกบดวงตากลมโต กอนทนำาใสจะเปนฝายหลบสายตาแทบจะ
ทนท เธอยนเยองไปดานหลงเลกนอย มอซายพะรงพะรงไปดวยกลองใสขนม
มอขางขวาถอไมจม แกมตยเคยวขนมอยางมความสข
“อา...” ชายหนมอำาองเลกนอย ขณะทเขากำาลงอาปากเพอจะใหคำาตอบ
หญงสาวทมขนมอยเตมปากชงพดแทรกขนกอน
“อาว เธอรจกแมคาทำาขนมทนดวยเหรอ” นำาใสพดขน แลวหนไปยมให
หญงวยกลางคนตรงหนา “ขนมทนอรอยมากคะ” ซงเธอกไดรอยยมอบอน
เปนคำาตอบ
ดานตนไผทำาหนาเหวอไปนดหนง กอนเรยบเรยงความคดทยงเหยงมาเปน
คำาพด รางสงผายมอไปทางหญงวยกลางคนรปรางอวบนดๆ ทาทางใจด
พรอมสบตากลมโตของสาวขางกาย “พนำา นคณแมของผมครบ”
“หา...” นำาใสทไดยนถงกบอาปากคาง หลดคำาพดออกมาโดยไมไดตงใจ...
แยละส เมอกกดนไปคดวาแมของเขาเปนแมคาเสยอก ตนไผไมเวนจงหวะ
ใหเธอพกหายใจ คอยผายมอมาทางเธอ
“แมครบ นพนำา...เออ...แฟนผมครบ” ชายหนมพดอยางกระดาก แมของ
เขายมกวางจนตาหย มออวบเขยาแขนแกรงดวยความตนเตน สวนคนทถก
เรยกวาแฟน ไดแตอาปากพะงาบๆ ไมอาจพดคำาใดออกมาได
“มะ...เมอก ตนพดวาอะไรนะ” เธอถามอยางเลอนลอย
“ผมกบอกวาพ...” เขาเวนจงหวะเลกนอย รอยยมทะเลนประดบบน
ดวงหนาคมคาย กอนขยบหนาเขาไปกระซบขางห โดยไมสนใจแมของตน
ททำาตาโต อาปากคางอยดานขาง “...เปนแฟนผมไงละ”
“อะ...ออ...งนเหรอ” เธอพยายามพดตอบ นำาใสกมหนางด ไมอยากใหเขา
เหนใบหนาของเธอ ทกลายเปนจดหมายของโลหตทกหยาดหยดในรางกาย
คนเขนอายตองสะดงเลกนอย เมอฝายชายแกลงลากปลายจมกผานแกมนวล
อยางออยอง ราวกบจะเกบกลนหอมไวใหนานทสดกอนทงรอยสมผสอนๆ
ไวสะกดใจเธอเลน
“โอย หวานเกน ฉนไปกอนละ ไมอยากเปนสวนเกน” คณแมแซว แลวเดน
กลบไปดานหลงราน
“แมผมเปนเจาของรานนนะ” ตนไผเอย มอหนาความอนมนมไว กอนจง
ใหเดนตามไป นำาใสยนนง สบสายตาดวยความสงสยวาจะพาเธอไปทไหน
ซงลกเจาของรานขนมกยมกวาง ตอบอยางตรงไปตรงมา “...กไปหองผมไงครบ”
“จะบาเหรอ!” นำาใสแหวลน สะบดสดแรงจนหลดจากพนธนาการของเขา
เธอกรดรองในใจ คดวาแคบอกวาเปนแฟนกนปบ จะใหไปนอนครวญคราง
ใตรางปบเลยหรอไงยะ ฉนไมงายขนาดนนหรอกนะ ไอเดกแสบ
สมผสแผวเบาบนศรษะสลายความคดทกอยางในสมอง หญงสาวเบกตา
กวาง มองดวงหนาหลอเหลาคอยเคลอนมาหาชาๆ นำาใสหลบตาป เมอปลาย
จมกเฉยดแกมเธออกครง นำาเสยงทมนมแฝงความทะเลนดงทขางห
“คดอะไรทะลงอยใชไหมครบ พนำา”
มอเรยวยกขนปดมอทลบศรษะอยแทบจะทนท สาวรนพผละถอยหลงจน
เกอบสะดด ถลงตามองอยางเอาเรอง หนมรนนองกเพยงสงยมยยวนตามปกต
“ผมไมทำาอะไรพหรอกนา แคจะพาไปพบพอแมผมเฉยๆ” เขาเวนเลกนอย
กอนยมกวาง “แลวกนะ ผมดใจจง ในทสดพกกลบมาเปนพคนเดมเสยท”
นำาใสทำาหนางง ฝายชายรบกลาวทนท “กตอนเดนทางมา พอะ เอาแต
ทำาหนาเปนตดตลอดทางเลย ผมกงงนกวาผมไปทำาอะไรใหพโกรธซะอก”
“งะ...งนเหรอ...” นำาใสยนนงไปสกพกหนง กอนเปลยนเรอง “ทหลงบอก
กอนกไดนะ วาจะพามาหาทบานนะ”
มอนมกำาชายเสอแนนอยางขวยเขน แกมขนสแดงระเรอ มมปากกระตกนดๆ
เมอเธอพยายามฝนไมใหเผลอยมออกไป นำาใสกลาวเสยงแผวเบาราวกระซบ
“ถะ...ถาจะบอกเปนแฟนกนนะ ขอความเหนฉนหนอยกดนะ”
คำากลาวของเธอเรยกสหนางงงวยของชายหนม เขาเอยอยางสงสย
“ผมวาผมบอกพเมอคนแลวนะ...”
“บอกบาอะไรเลา...ฉนถามไปเธอกไมยอมตอบ” เธอแหวใส สวนประโยคหลง
เธอบนเสยงคอย รนนองหนมกทบทวนบทสนทนาเมอคนอยางไมคอยเขาใจ
สดทายเขากเลกนกถงความในใจทตงใจบอกไปคนกอนแลวถามสวนกลบ
จนอกฝายชะงก “ชางมนเถอะ...แลวเรองคำาตอบละครบ”
“หม”
“พจะยอมเปนแฟนผมมย” เขาถามพลางยนหนามาใกล จนลมหายใจอนๆ
เปาปอยผมดานหนาเธอเบาๆ
“ปะ...เปนกได” นำาใสบงคบนำาเสยงไมใหสนไปตามหวใจ เธอกมมอง
ปลายเทาของตนดวยความเขนอาย มอไมรสกเกะกะอยางบอกไมถก รางสง
กรสกเขนไมแพกน เขาเสมองไปดานขาง พรอมยนมอไปดานหนา อกมอ
ยกขนเกาหนาอยางกระดาก พลางพดเสยงคอย
“ไปกนเถอะ เดยวคณแมผมจะรอนาน” เขาเหลอบตามองเหนทาทางลงเล
ของแฟนสาว จงแกลงเอยเยา “ถาชาผมไมพาไปหาพอแมแลวนะ แตจะพา
ไปหองผมแทน”
“เดกบา” หญงสาววาอยางไมจรงจงนก เธอหลดหวเราะคก
นำาใสมองมอแกรง กอนชอนตามองใบหนาแฟนหนม แลวรอยยมสดใส
เปยมสขกปรากฏบนใบหนา...รอยยมของเธอทมอบใหกบเขาครงแรกของวนน
หญงสาววางมอลงบนมอทสงมาอยางวางาย ความรสกตางๆ ตกนอยใน
รางของเธอ ทงความโลงอก ความดใจ และปะปนดวยความหมนไส นอกจากน
ยงมความกงวลทจะตองมาเจอครอบครวของเจาเดกแสบโดยไมทนตงตว
แตในใจของเธอไมเหลอคำาวาความเศรา และความไมชดเจนอกแลว เธอพยายาม
นกถงบทสนทนาเจาปญหา ขณะถกจงไปหามารดาของแฟนหนม
สดทายนำาใสกเลกสนใจคำาตอบปรศนาเมอคน ไมวาคำาตอบเมอคนจะเปน
อยางไร ไมวาเธอจะผลอยหลบไปกอนหรอไม คำาตอบนนไมสำาคญ ในเมอ
ตอนนหวใจของเธอมนอดแนนไปดวยความสขจนแทบจะลนทะลกอยแลว....
ฉนรกเธอเหมอนกนนะ อยาปลอยมอฉนไปเชยวละ…
37
/ สภ�ก�แฟเรอง: ศภณฐ โสภณอดมสน
หลายครง ความคดดๆ เรมจากการพดคยกน
หลายครง การพดคยกนเกดในพนทสาธารณะ
หลายครง พนทสาธารณะนนคอพนทสวนกลางของชมชน
หลายครง พนทสวนกลางของชมชนคอ สภากาแฟ
บรรยากาศยามเชาอนกรนไปดวยกลนหอมของกาแฟ และเสยง
รองสงโอยวะโอเลยงทดงเปนระยะ อาจเปนสงทำาใหผเฒาผแกสมยน
หวนนกถงความทรงจำาสมยอดต บทสนทนาทลอยฟงบนโตะถกตอ
ยอดเปนบทสนทนาตอไปไมรจบ ความสมพนธทรอยเรยงเรองราว
ความเกยวเนองของคนในชมชนพฒนากลายเปนความผกพนระหวาง
เพอนบานกบเพอนบาน และชาวบานกบชมชน
ในอดต สมยทกจการวทย โทรทศน หรอสอสงคมยงไมเจรญ
เทาทกวนน รานกาแฟในชมชนมกจะเปนทพบปะพดคยของคนใน
ชมชน แตละคนทเขามาในรานกาแฟจะจบกลมพดคยแลกเปลยน
ขาวสารกน ตงแตเรองสพเพเหระในชมชนอยาง ลกสาวแมแชม
โตจนเขาโรงเรยนไดแลว ไปจนถงการนงถกเถยงกนอยางดเดดเผดมน
ในประเดนทางการเมอง
ขอมลทแตละคนนำามาถกกนบนโตะมกจะมแหลงทมาตางๆ กน
บางขาวอาจไดฟงมาจากแมคาในตลาด บางขาวอาจไดยนไดฟงมา
ในวทยและหนงสอพมพ แตละคนกจะมมมมองและแงคดของตวเอง
ทตกผลกมาจากความร วยวฒ และประสบการณทผานรอนผานหนาว
มา หลายๆ คนเขามาทสภากาแฟอยางมนใจในความคดตนเตมท
แตกลบตองเดนคอตกกลบบานเมอถกเถยงแพผอน หรอเมอตอง
จำาใจยอมรบวาความรตนนนผด ในขณะทบางคนมงหนาเขาสภากาแฟ
แลวทำาตนอยางนำาครงแกว เปดหเปดใจรบฟงความเปนไปและสงท
เกดขนในรานกาแฟ บนทก จดจำา และเกบเกยวสงใหมๆ เพอรอการ
ตกผลกตอไป
นาแปลกทแมบทสนทนาระหวางแกวกาแฟจะรนแรงและเผดรอน
ขนาดไหน ความขดแยงเหลานนมกจะถกทงไวเปนเพยงคราบทกน
แกวกาแฟ คงเหลอแตเพยงองคความรใหมๆ ในความทรงจำาของผคน
ทเดนออกจากราน ทพรอมจะถกนำาไปบอกกลาวเลาขานในวงสนทนา
วงอนตอไป
ดวยเหตน สภากาแฟจงเปนรากเหงาสำาคญของความคด
สรางสรรคทจะนำาไปสการพฒนาในสงใหมใหเกดขนกบสงคม
เกดการปรบปรงเปลยนแปลงตงแตขนบธรรมเนยม จารต ประเพณ
วฒนธรรม ไปจนถงระบอบการปกครอง
อนจจ�
ก�แฟ
แกวนอยน
หากเราไดลองศกษาประวตศาสตรไทยใหลกซงกวาแบบเรยน
สมยมธยม เราจะพบวาหลายเหตการณทางการเมองในอดตมกม
จดเรมตนจากบทสนทนาเลกๆ ในสภากาแฟ ทนำาไปสการตอยอดทาง
ความคด ชกจง โนมนาว ชกชวนใหผคนเขามามความคดเหนรวมกบ
ตน มาอยฝงเดยวกบตน รวมตวกนเปนกลมกอนความเคลอนไหว
ทางการเมอง คอยๆ สงผลกระทบออกไปเปนระลอกคลนเหมอน
มวลนำาทคอยๆ กระเพอม เพอจะนำาไปสผลสดทายคอการเปลยนแปลง
หรอลมลางระบอบการปกครองในทสด
ตวอยางหนงทชดเจนของความเคลอนไหวทางการเมองทใช
สภากาแฟเปนจดเรมตนคอ กบฏเหลง ศรจนทร หรอ กบฏ ร.ศ. ๑๓๐
กบฏหมอเหลงคอกลมนายทหารและปญญาชนทรวมตวกนคดกระทำา
การเปลยนแปลงการปกครอง จากระบอบสมบรณาญาสทธราชย
ไปสระบอบประชาธปไตย และวางแผนลอบปลงพระชนมสมเดจ
พระมงกฎเกลาเจาอยหว แตผไดรบมอบหมายใหดำาเนนการนน
กลบเกดเกรงกลวความผด จงนำาความไปแจงจนความทราบไปถง
รชกาลท 6 การครงนจงไมสามารถกระทำาไดโดยสำาเรจ
กาแฟแกวนจงตองเททงไปโดยปรยาย
ยอนกลบมามองทปจจบน บรรยากาศสภากาแฟไดสญหายไป
จากสงคมแลวเกอบหมดสน บทบาทของรานกาแฟไดเปลยนแปลง
ไปจากอดตโดยสนเชง ภาพจำาของรานกาแฟในความนกคดของคน
รนใหมคอรานกาแฟสดกบเก ตกแตง สรางสไตลและความแตกตาง
ใหตนเอง บางรานจดพนงดใชเสยงขนเพอรองรบกลมลกคาทม
จดประสงคเขามาอานหนงสอหรอทำางาน หรอบางรานเลอกทจะมง
พฒนาสายพนธกาแฟเพอสรางความเปนผนำาดานเมลดกาแฟใหแก
แบรนดของตน
จากเดมใครๆ กสามารถเขารานกาแฟไดอยางเทาเทยมกน
แตดวยราคาและไลฟสไตลทเปลยนแปลงไป ทำาใหการเขารานกาแฟ
เปนเรองของคนชนกลางและคนชนสงเทานน ความตางชนทางสงคม
จงถกตอกยำาและขยายออกใหกวางขนมากกวาเดม
สภากาแฟโดยดงเดมแลวเปนสถานทขายกาแฟทมการพบปะ
พดคยของชาวบานในชมชน สอใหเหนถงความเทาเทยมกนของคน
ในชมชน การถางออกของความแตกตางทางชนชนยงเปนการกลบ
ความเปนสภากาแฟในอดตไปจนหมดสน
สงหนงทยงคงแสดงความเปนสภากาแฟอยบางคอ บางคนยงนยม
เลอกรานกาแฟเปนพนทพบปะพดคยกนระหวางเพอน พ นอง หรอเจรจา
ทางธรกจ จะแตกตางกนกเพยงหวขอสนทนาระหวางแกวกาแฟ ทตอง
หลกเลยงประเดนการเมองและศาสนา ซงเปนเรองละเอยดออนใน
ปจจบน เพอมใหบรรยากาศอนดๆ ระหวางถวยกาแฟตองสญสลายไป
สถานทของสภากาแฟในปจจบนมไดทำาหนาทเปนสภากาแฟ
อกตอไป สภากาแฟในเวลานเปนสงทสามารถประสบพบเจอไดเฉพาะ
ภายในตลาดเกา เชน สามชกตลาดรอยป หรอตลาดนำาอมพวา
เพยงเทานน สภากาแฟไดแปรเปลยนจากสถานทรวมพลของปญญาชน
จากการเปนบอเกดของความรและความคดใหมๆ ไปสการเปนสถานท
ทองเทยวและจดถายรปประกอบการชมกาแฟเพยงเทานน
ผคนมไดมองเหนสภากาแฟอยางทมนเปนอกตอไป
จากบทบาทและความเปลยนแปลงทไดกลาวมาขางตน สภากาแฟ
จงหลงเหลอเพยงในรปของเศษซากความทรงจำาทตกตะกอนอยใน
ความทรงจำาของผสงอาย ทพรอมจะฟงขนมาฉายภาพบรรยากาศเกาๆ
ใหไดคดถงกนตลอดเวลา
กฎของธรรมชาตคอทกสงทกอยางยอมเปลยนแปลง การเปลยนแปลง
ไมใชเรองผด การเปลยนแปลงไปสสงทดขนไมใชเรองผด การเปลยน-
แปลงในทางทแยลงกไมใชเรองผด
หากแตสงทตองคำานงมนาใชผลการเปลยนแปลง แตเปนการเขาใจ
ยอมรบ และปรบตวใหเขากบผลการเปลยนแปลงนนไมวามนจะไป
ในทศทางใด หลอหลอมประสบการณของตนใหตกตะกอน เพอเตรยม
นำาไปถกในสภากาแฟโตะตอไป
หลายครง สงตางๆ ไมแนนอน
หลายครง สงไมแนนอนเกดการเปลยนแปลง
หลายครง การเปลยนแปลงนำาไปสผลทแตกตาง
หลายครง เราสามารถอยกบผลทแตกตางไดอยางมความสข
39
/ ตนทนสงเรอง: พรณพรรษ พฤกษ�ยงเจรญ
“เวลามนเหลอนอยไง... เวลาเราเหลอนอย ความฝนมน
กนอยลงตาม ใชไหมละ”
ประโยคเรยบๆ ไรเสยงถอนหายใจอยางทควรมใหเขากบ
บรบทของรปประโยค แสดงใหเหนถงความเขาใจและยอมรบ
ในโชคชะตา ทพาชวตของชายคนหนงดำาเนนมาถงวยกลางคน
วยทผานเหตการณดรายมามากมาย พอจะเรยกไดวาเปน
‘หนงชวต’ มวนหนงใหเราตดตาม
1
แมจะเตบโตในตลาด แตลงศวะ ศรเทเวศน กไมเคยคดฝน
วาเมอถงจดหนงในชวต ตนจะมาเปนพอคาลกชนปงไมตาง
จากพอแมทคาขนมหวาน-ควนจากเตาถานตรงหนา ฟงลอย
จางๆ พายอนถงวยเยาวทนบวนยงรางเลอนไปตามกาลเวลา
“เดกๆ มนกอยากเปนนเปนนน เจอทหารมรถถงกอยาก
เปนทหาร เหนเขาแขงรถ กอยากเปนนกแขงรถ ฝนไปเรอย”
รอยยมพรอมเสยงหวเราะฟงดมความสข เมอนกถงชวง
เวลาทยงสามารถฝนถงชวตไดเรอยเปอย ไมมขอกำาหนดมา
กะเกณฑตกรอบใหตองเดนไปทางใดทางหนง “แตวนนใหเปน
กไมอยากเปนแลว ตำารวจทหารมนเหนอย ตอนนนลงไมรไง
ดหนงเขายงกน เรามนชอบลยๆ กซอรถถงมาเลน ...พอวย
เปลยน เวลาเปลยน มนกเปลยน”
จากเลนซกซนตามประสา พออายไดสบสอง เสยงเพลง
ทเขามามบทบาทในชวตไดสกพก กทำาใหหนมนอยเกบเงนซอ
กตารตวแรกในชวต ตวแรกทมารบกบความฝนใหม-นกดนตร
“มนมความสข เลนเอง แบงกนเลนกบเพอน สมยกอน
จะเลนแตละเพลง ตองเอามวนเทปแกะเวยนกนในกลม
กวาจะไดนะ เทปยานเลย รจกไหมนะ เทปยาน”
ตลบเทปทเปลยนบอย อาจเหมอนกตารทเปลยนไปตาม
กาล และความฝนทเปลยนไปตามวย แตสงหนงทไมเปลยนไป
จากคนคนน คอความรกทมตอเสยงดนตร ซงนเอง เปนสงท
ทำาใหเกดภาพชายใสหมวกปกสะพายกตาร รองเพลงเรยก
ลกคาอยหนาเตาปงลกชนอยางในปจจบน
ฝน
หลง
เต�
40
2
อาจไมใชภาพทแปลกตานก แตกตองยอมรบวา
เปนภาพทหาดไดไมงายตามตลาดนดทองถนทวไป
และนนกเปนสาเหตททำาใหผมมานงคยกบคณลง
เขาในวนน-เอาจรงๆ กคยเกอบทกวน
ผมเปนวยรนยางยสบ ตงแตเรยนจบมธยมปลาย
เมอสองปกอน กเปนเดกรบจางตามตลาด ชวตขาด
จดหมาย สงเดยวททำาใหพอมความสขไดคอการ
เลนดนตร ครทสอนผมนะหรอครบ กลงศวะ ชายท
อยตรงหนา
ลงศวะ หรอลงตย ททกคนเรยกกนตดปาก
มชวตแบบทเมอฟงครงแรก ผมตองขอใหลงยำาวา
ไมไดอำา นเปนเรองจรงไมใชนยาย เพราะมนคอนขาง
จะเหวยงไปมา อยางทแกเองบอกวาตงแตเทวดา
ยนวณพก แกเปนมาหมดแลว
เรมตงแตการเขารบราชการในการประปา
สวนภมภาค เขางานแปดโมงเลกหาโมง ตองตอก
บตรเชาเยน แมจะดมนคงในสายตาใครตอใคร
แตนนกยงไมใชวถชวตแบบทลงแกตองการ
“งานมนสบาย ออโตเมตก ยงสบายยงเบอไง
อยแตในกรอบ งานมนไปของมนเองหมด เราไมตอง
ทำาอะไร”
เมองานท (ใครกวา) ด ไมใชงานทใชแลว
ลงตยจงตดสนใจเขากรงเทพฯ เชนเดยวกบเดกหนม
คนอนๆ ทหวงเขาไปเผชญชะตาหาความสำาเรจ
ในเมองใหญ-เรมตนจากเดกสงของในรานคา
ของญาต มาเปนนายชางรบเหมาวางทอประปา
คมลกนอง 4-5 คน เปนเจาคนนายคน ชวตดเหมอน
จะสบายแตก...
“เราคมลกนอง คนมาจางเรากเปนนายเราอยด
จะเอาอยางโนนอยางน สดทายเรามนกลกนองเขา
อกท ขนอยกบคนอนทงนน ลงเลยเลก”
กราฟชวตลงแกไมเพยงขนๆ ลงๆ พาใหผมงง
อยแคนน เมอไมกปตอมาหลงจากทแกเลกรบเหมา
แกกพาตวเองเขาไปอยในตะราง
ใชแลวครบ ตะราง หรอทชาวบานเรยกกนสนๆ
วา ‘คก’
อยดๆ คงจะจำาเจเกนไป เพอนผหวงดจงอยาก
ใหแกไดลมลองรสชาตแปลกใหม รสชาตททำาใหรวา
สวรรคบนดนเปนอยางไร สวรรคลวงโลกทลวงจตใจ
ใหลมหลงไรสต สวรรคทมชอวายาเสพตดนนเอง
“เพอนมนชวน แตเราจะไปโทษเพอนหมดไมได
หรอก ตวเราเองนแหละไปเสพเอง พอตดทนกตาม
ดวยขาย ตอนนนไปไหนมาไหนทพกเงนเปนฟอนๆ
เปนปกๆ อยากไดอะไรได เปนเศรษฐเลยละ”
แตกอยางทโบราณวา อะไรทไดมางายๆ กมกจะ
ไปงายๆ เสมอ ความสขสบายจอมปลอมกหายไป
พรอมกบอสรภาพ เมอแกโดนตำารวจจบขอหาเสพยา
ซงทำาใหตองไปนอนกนขาวแดงในคกอยสามเดอน
“ปลาเคมกบตมจดนอาหารหลกเลย รองไหคดถง
บาน ไดขอคดเยอะ นบวายงโชคดโดนแคขอหาเสพ
ถาโดนจำาหนายดวย ลงคงตดยาว ไมไดอยอยางน
หรอก”
ถงจะเปนระยะเวลาเพยง 3 เดอน แตความ
ยากลำาบาก ความทกขอยางทไมเคยเจอมากอน
ในนน กเปนเครองมอชนด ททำาใหลงแกตดใจ
หนหลงใหกบยานรกโดยสนเชง
3
หากชวตเปรยบไดดงบทเพลง ชวตในตะราง
กเปนทวงทำานองทดำาดงลงไปในความโศกทสดของ
ลงตย เปนความโศกทพาแกกลบบานเกดไปตงตน
ใหมอกครงโดยเปนพอคาขายขาวแกงในโรงงาน
แตทำาอยไดไมนาน กตดสนใจออกมาประกอบ
กจการเลกๆ คอ ขายลกชนปง ซงนบจนถงปจจบน
กเปนอาชพททำามากวา 8 ปแลว
“เสยบลกชนมนไมสขหรอก แตมาขายหนาราน
ไดเจอคน เจอเดก ไดคยกบคนโนนคนนตางหากละ
ททำาใหมนสนกนะ” แกวา เมอผมถามดวยความ
สงสย วามเสนหอะไรในลกชนปงทยดแกไวใหอยกบ
ทไดนานขนาดน โดยไมยายไปทำางานอนอยางทกท
“อยตรงนนอกจากขาย ลงยงไดสอนดนตรเดกๆ
ดวยไง อยางเองง ไดเลนกตาร ไดสอน เทานมน
กพอแลว”
อยางทผมบอกไวตงแตตน เสยงเพลงไมเคยหาย
ไปจากชวตของลงแกเลย ดงนน ผมจงไมเขาใจวา
ทำาไมแกไมยดอาชพเปนนกดนตรเสยตงแตแรก
ทำาไมถงไมทำาตามสงทแกชอบอยางจรงจงตงแตตน
ดไมด วนนแกอาจเปนอยาง เสก โลโซ ทแกชนชอบ
ไปแลวกได
“เงนไง เราตองการเงนมาดแลครอบครว แตเลน
ดนตรมนไมได อยางทเขาวา เลนดนตรมนไสแหง
มนไดบางไมไดบาง เวลาไดกไดเยอะ ไมไดกไมได
เราไมเกงขนาดนน ถาเงนมนไมแนนอน แลวจะเอา
อะไรกน”
ถงอาชพทแกชอบจะไมมนคง แตผมกยงไม
เขาใจอยดวา ทำาไมแกตองใชชวตทโลดไปมาขนาดน
“เวลาเปลยน มนกมจดเปลยน เรากเปลยนมน
ไปเรอย มนจะมจดใหเราคนพบเอาเอง เราอยตรง
ไหนไดนงๆ นานๆ แสดงวาใกลเคยงกบตวเรา
มากทสด ถาอยตรงไหนไมนานนะ มนไมใชเราไง
สกวนมนตองยายอยด”
4
ในวยยสบ ผมไมรหรอกวา ระหวางชวตตาม
แบบแผน กบชวตไรซงแผนอยางลงแก แบบไหน
จะเปนชวตทดกวากน ลงแกเคยบอกผมวา ใหรบ
‘เรม’ ตงแตเดกๆ ยงเรมเรว โอกาสประสบความ
สำาเรจมนกเรว อยางถาลงแกขายของตงแตสบขวบ
ทำามาจนปานน กจการแกคงใหญโตไปแลว
นาแปลกไหมครบ บทสนทนาระหวางผมกบลงแก
เรองราวมนดขดแยงจนนาสบสน บางทผมกคดวา
ผมรจกแกดพอทจะเอามาเลา แตบางทระหวางเลา
ผมกคดวา นผมไมไดรจกอะไรแกเลยหรอเปลาเนย
อม... อนทจรง ผมอาจไมรจกแมกระทงตวผมเอง
กเปนได
5
“เหมอนสงทเราชอบจรงๆ กไมจำาเปนตองทำาเปน
อาชพ ชอบแลวกชอบเลย มนกแคชอบอยอยางนน
ความฝนกความฝน จะเอาอะไรมาก”
นนสนะ จะเอาอะไรมาก
ทามกลางควนรอนๆ จากเตาลกชนปง เสยง
กตารกดงบรรเลงขนใหมอกครา
* แปลงจากบทสนทนาทไดจากการพดคยกบ
ลงศวะ ศรเทเวศน หรอ ลงตย ชายผสรางบทเพลง
ใหแกผคนหลงเตาลกชนปงของราน ‘ไมแดง ป.ต.’
ตลาดเจดเสมยน จงหวดราชบร
41
/ ตล�ดมดเรอง: พชรกฤษณ โตอม
ผมหลบตาพรม
คะนงแตเสยงอมตะผแววดงจากปญญาลก จะกลาวอารมภบท
เปนรายยาวกหาใชท มนนาเบอ ผมรวาคณกำาลงคดในใจ มนบนอะไรวะ
นาเบอวะ เอาจรงๆ ผมกเบอนะ เปดอกลกผชายคยกนเลย คนเรามอะไร
กคยกน ผมเบอแบบทมนเปนไปตามอารมณของมนเอง ไมไดมโจร
มาบบคนเอาปนจจอปาก ขกรรโชกสงใหเบอ คนบาอะไรบงคบใหเบอ
ตงตองจะตาย
จรงๆ ทกวนนกมเรองนาเบอเยอะแยะเตมไปหมด
เอาละนะ มาทำาขอตกลงกนประมาณซก 3 ขอ ไมเหลอบากวาแรงเกน
ไปหรอกครบ โอเคนะ เรมกนไปชาๆ อนแรกสด กรณานอมรบความผดพลาด
ของผมโดยไมมขอแม ยำานะครบ ไมมขอแม สาเหตเพราะผมเปนคนประเภท
ขวญออน ประหมางาย เรองขอายนเวลาทำาความรจกกบใครซกคนตอง
พดจานอยสงบเสงยมเจยมตว กลวพดผดพดถก อนทสอง คณจะตองถาง
เปลอกตาใหกวางทสดเทาทขดจำากดของมนษยสามารถพงกระทำาได
อยางนอยหาอะไรมาคำายนไวหนอยกด เอาทมนใจวาอยางนอยเรองเลา
จะนาเบอชวนหลบเพยงใด คณจะตองฝนใจตนอยางเตมท อยางสดทาย
อนนสำาคญทสด สงทผมกำาลงจะเลานนหามไปเลาใหใครผใดฟงอกเดดขาด
ไมวาจะเปนพอแมปยาตายายลงปานาอา คณทวดอาก ไอหตบหรออแจน
ใครหนาไหนหรอตวใดๆ กหามแพรงพรายเปนอนเดดขาด การรจกกบคณ
โดยการสวนตว มนกลำาบากลำาบนจรตของผมมากพอควรอยแลว
อยาลมส ผมเปนคนขอายนะ
ตกลงยอมรบขอตกลง 3 ขอของผมนะครบ
(เกยวกอยสญญา)
ในเมอหวใจเราเกยวโยงกนแลว คณอตสาหเชอมอผมแลววา ผมม
ความสามารถเกงกาจจนพลามเรองไรสาระปญญาออนใหฟงกนไดอยาง
ไมเขนอาย
ดวยความอหงการ (แบบอวดภม) ของผม ผมอยากชวนคยเรองเบอๆ
ของหนงสอทผมโปรดปราน
รจก เจาชายนอย (Le Petit Prince) ของ อองตวน เดอ แซงแตกซวเปร
หรอเปลา?
ถาใครเคยมไวอาน เคยหยบมาอาน หรอเกอบจะหยบมาอาน คงสงเกต
เหน คำาคมทอธบายความคดความอานของผเขยนไดอยางยงใหญ หมดจด
สวยงามดวยวรรณศลปทฉาบอวลทวหวใจอนแสนบอบบางบนปกหลงวา
The most beautiful things in the world cannot be seen or touched;
they are felt with the heart. ใชทกษะออนดอยทางภาษาองกฤษแปลมา
ไดวา ‘เราจะมองเหนแจมชดดวยหวใจเทานน สงสำาคญนนไมอาจจะมอง
เหนดวยตา’ แฝงไปดวยปรชญาทลกซงและคมคาย เออกนกบกระบวนการ
เรยนรทสอนสงเดกนอยทกๆ คน มตดตวไวเมอยามเตบใหญเปนคนทหวใจ
แขงกระดาง
ผมอาน เจาชายนอย ครงแรก สารภาพบาปตอหนามวลมหาประชาช
เลยวา ‘เขาไมถง’ ปญหาไมใชเราอานหนงสอไมแตกหรอไมเอาใจใสไลอาน
ทกบรรทด เราไมเขาใจถงสญลกษณตางๆ ทแพรวพราวไปดวยสำานวนงายๆ
ตามฉบบวรรณกรรมเยาวชน แตพอเรามองผานโลกมามากขน เหนมาเยอะ
เจบมาเยอะ กระบวนทศนบางอยางกเกดขนมาอยางนาประหลาดใจ
เจาชายนอย โตขนมาพรอมๆ กนกบตวผม
ปาฐกถา
ฮปสะเตอร
slowlife
42
ขอดของหนงสอเลมนคอ นกอารมณศลปเมอไหรคอยๆ บรรจงหยบ
เจาชายนอย ขนมาอานใหมอกรอบกได เพยงแครอคอยใหวาระอนสมควร
แกเวลาทสด การตความแตละครงจะสรางเอกลกษณเฉพาะตว การอาน
เจาชายนอย เหมอนเปนปรศนาทนาคนหาตลอดกาล นาคนหาจากความ
รสกภายในตวของตวเอง
ผมอวยไสแตกขนาดน ผมไมไดเปนตวแทนจดจำาหนายขายหนงสอ
เจาชายนอย แตประการใดนะครบ
ดวยความเชอสวนบคคล ผมเชออยางหวปกหวปำาวา เดกรนราว
คราวเดยวกบเราสมยนคดอะไรกนอยางเปนผใหญ เขาทาบางกเยอะ
ไมเขาทากมาก สำาหรบสวนตวผมแลวนพยายามวรยะอตสาหะใชสมองทด
แฟบๆ ของตวเองนพจารณาตอเหตการณอะไรตอมอะไรอกหลายอยาง
จนเผอญเจอของดมาชนหนง
ในหวงคดของผมเหมอนกบวามนเพงเกดขนเมอวาน มนชดเจน
ทกๆ รายละเอยดหยงรากลก เรารถงภาพฉากทคงอยในความทรงจำาฝงแนน
ผมกบเพอนอกคนหนงนงถกปญหาทยดยาวยดเยอ พวกเราคยกนผาน
เมฆหมอกของปรชญาและความฝนทคลงกรนในชายหนมทกๆ คน
เพอนของผม (แมปญญาออนไมเทาผม) กเสนอความคดทนาสนใจ
ขนมาฉบพลนทนดวน
“เอาเวลาไปทำามาหากนเหอะ”
สมองผมเชอมโยงปรดปราดเลยวา ไอหยา นมน บรโภคนยม
(Consumerism) ชดๆ เลยนาเหวย นไงการเนนปจจยทางวตถ นไงปรชญา
ทเอามาแอบอางวาคนเราตองกนตองใช ดดมน ชางไมเขาใจการกระทำา
เพอครนคดชวตหรอหาความจรงสงสดในชวตเลยหรออยางไร อะไรเลา
สงททำาลายรากฐานทางความคดกเพราะการกลมกลนกนของธรรมชาต
ไมใชหรอ ไอการตกเขาไปอยในวงวนแบบนนมนทำาใหพวกแกเปนซอมบ
ไมใชหรอกเหรอ อยาไปหลงกลกระจอกแบบนนเปนอนเดดขาดนะ
เพอนสนทอนเปนทรก ตอนเดกในหองเรยนเขากพรำาบอกเรอยวาใหขยน
หมนหาความร อยารรอชกชาเรงรบหาความรกนเขาส พงทะยานออกนอก
หนาตางเลย พวกเราตองออกไปกโลกนะ ไมงนผรายจะครองโลกของ
พวกเรา สเขาไอมดแดงงงงงงง
(ไวอาลยแกสตปญญาหนงบรรทด)
นกถงบรโภคนยมแลวนกถงอะไร
คำาวา ‘ตลาด’ จะโผลแพลมเปนสญลกษณทครอบคลม การแลกเปลยน
สนคาอยางครบถวนกระบวนความ จากสมยกอนทคนโบราณเอาชาง
แมมมอธมาแลกกบบานหนงหลง จนปจจบนนโลกเราพฒนาไปไกล
แบบกาวกระโดด เปลยนรปแบบสนคาเปนหนสนแลกกบบานหนงหลง
ลองนกเลนๆ ผานเขามาในหว ไลเรยงออกมาเปนขบวนความคดแบบ
ตลาดตลก ตลาดสดสนามเปา ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ตลาดรถ
ตลาดออนไลน ตลาดลกหนง
ตลาดอะไรกไมรยวเยยกนเตมไปหมดเลย
มนนาหดหใจเลกนอยทตลาดเหลานนคอสงคมทเรานยามกำาหนด
กฎเกณฑขนมาเพอทกทายพวกมนอยางงายดาย แลวไมรสกเลยวาพวกเขา
เหลานนแทรกระหวางความสมพนธในการใชชวตของพวกเราอยาง
แนบสนท
ถาคนมนตองกนตองใช ปจจย 4 คออะไรละ มนกมะรมมะตมกนอย
กบการตดปายราคานแหละ
มนของซอของขายดวยกนทงนน
เคยมผรดเรองนมามากมายหลายคน ศพทวชาการมากมายเตมไปหมด
ทนนยมบาง การผลตบาง คณคาการใชบาง ผมเองกไมไดจบ Ph.D.
ดานเศรษฐศาสตรมาครบ เลยมสามารถรหาญกลาบรรยายทฤษฎทาง
เศรษฐศาสตรแบบเขมขนชนสงได (กราบอภยอยางสง)
แตเราเรมรสกวา บางอยางหลดลอยไปจากรอยยมทคนเคย
จรงอยทเราเหมอนตกเปนองคประกอบและตงของตลาดไปพรอมๆ กน
การลองแสรงเปนคนขอทานในโลกรวมสมยบางกเปนความคดทไมเลว
นะครบ เดยวนมนไมใชเรองพสดารพลกพลนแลว ใครๆ เขากทำากน
หดชาๆ ใชชวตชาๆ เนบนาบไปตามความลองลอยหลายๆ อยางทไมตอง
บบรดมากจนเกนพอด
อยาไปพงพาอาศยพวกนนมากเลยครบ
จะตาบอดบางกได หหนวกหนอยกด เปนใบยงนาสนใจ
สงสำาคญนนไมอาจจะมองเหนดวยตา
แตเราจะมองเหนแจมชดดวยหวใจ…
(อยาลมนะ เราเกยวกอยสญญากนไวแลว)
43
/ ตล�ดหมนเรอง: จฑ�วรรณ บวรววรรธน
ชวตของเราเตมไปดวยความสข
ผมมแมทรกผมมาก เราอาศยอยในบานหลง
เดยวกน ไมเคยแยกจากกนไปไหนตงแตผมเกด
ผมรกทนฮะ ทนผมมเพอนฝงมากมาย ทงทอาย
เทาผม อายมากกวาผม รวมถงเพงเกด อายนอย
กวาผมมาก แตพวกเราทกคนอยรวมกนได ไมเคย
ทะเลาะกนเลยฮะ เราเลนกนทงวนโดยมแมของ
พวกเราอยขางๆ คอยหวเราะอยางมความสข
เมอพวกเรากลงไปกบพนดนจนตวเปรอะ
แมของผมไมตองทำางาน เหมอนแมของเพอนๆ
ผม พวกเขากไมตองทำางานเชนกน สงทพวกเราทำา
เหมอนกนคอ กน... แมบอกวาพวกเรามหนาทกน
อยางมความสข ผมคดวาชวตของพวกเราชางโชคด
มากฮะ ทเกดมากมคนดแล มคนคอยใหอาหาร
โดยไมตองทำาอะไรเลย บานของเรากนแดด กนฝน
และกนลม ยงถาชวงหนารอนกจะมคนมาคอยดแล
เปนพเศษ อาหารของพวกเรามโภชนาการครบถวน
ผสมรำาขาวบาง ปลายขาวบาง มนำาสะอาดใหกน
ตลอดทงวน สงทพวกเราตองทำาคออยอยางเรยบรอย
กนมมมามยงไงกได เพราะถงเวลากจะมคนมา
ทำาความสะอาดเพอไมใหเกดเชอโรคหมกหมม
แตสำาคญคอเราตองกนใหเยอะฮะ คนเลยงมความสข
มากเวลาเหนเราอวนขนและโตขน ยงเราอวนขน
และโตขนทกวน นนแปลวาเราทำาหนาทของเราไดด
มาก แตผมกไมรวาเราทำาไปทำาไมหรอกนะฮะ
แมบอกวาเราเกดมาเพอสงน เราเกดมาเพอทำาให
คนมความสข
ถาเราทำาใหคนอนมความสขได เรากจะม
ความสข
อาหารทเรากน เขามใหกนไมอน เรากนกนจน
พงกาง แตละมอ เรากนจนอมไมรจะอมอยางไร
แตละมอมนเตมไปดวยความสขทงผกนและผให
ฮะ... แตบางสงบางอยางผมไมไดสงเกตเลยจนกระทง
มนเกดขนกบครอบครวของผม
วนหนงเกดขนเหมอนวนปกตทกวน อาหารเมน
เดมถกเทลงในถาดใหพวกผมเรมสวาปามกน
พวกเรากกนกนอยาง เอรดอรอยเหมอนเคย
พรอมกบเสยงพดของผใหทมกจะกลาวเสมอวา
“เอา! กนกนเยอะๆ เดกๆ!”
เราทำาหนาทของเราเตมท ผมชอบแขงกนกบ
เพอนของผมเปนประจำา หลงจากกนขาวกนเสรจ
ทกอยางกชางลงตว อากาศเยนกำาลงด พวกเราหา
ทนอนกนบนทนอนแสนสบาย ตอนเราหลบเวลา
มกผานไปเรว
และเวลาแหงความสขกเชนกน
ไมนาน... คนเลยงเขามาในบานของเราอกครง
ผมตนเตนมากทเขามาเรวกวาปกต มอตอไปของผม
กำาลงมาแลวอยางนนใชไหม ผมหนไปพดกบแม
คว�มอร อย
44
“แมฮะ ไปกนขาวกนฮะ ผมอยากกนขาวแลว!”
ผมกำาลงนกถงรสชาตความอรอยของอาหาร
กลนหอมของขาว อาหารอนเอรดอรอยมอตอไป
ของผม แตกอนผมจะรตว ผมกถกเคลอนยายมาอย
อกสถานทหนงเสยแลว มนกำาลงเคลอนท... ลมรอน
พดผานตวพวกผมไป พวกเรายนโงนเงนเบยดเสยด
กนอยางนาอดอด แสงแดดเผาไหมผวของผมอยาง
โหดราย มนรอนระอจนผมหายใจไมออก ผมตอง
หลบลงไปเบยดตวอยใตตวของผใหญตวโต เสยง
สนทนาของพวกเขาฟงไมรนหเทาไหร มนเหมอน
กบวาพวกเขาไมมความสข พวกเขากำาลงรองไห
ครำาครวญอะไรบางอยางทผมฟงไมไดศพท เสยง
อกทกครกโครมใตเทาของผมมนดงลนจนหออ
ไปหมด ทกอยางรอบตวพรามวขณะวตถประหลาด
ทบรรทกเราละทงผมไวเบองหลง
จนในทสดเรากถกยายมาอยในสถานทอกแหง
หนง ทนมนเงยบตางจากเมอครนมาก ทำาใหผม
ไดยนทกสงทผใหญทงหลายกำาลงครวญไมหยด
พวกเขากนดาตอโลก กนดาตอคน กนดาตอทกสง
รอบตว ขณะเดยวกนพวกเขากพยายามจะออกจาก
รวเหลกทลอมรอบพวกเราอย การเดนทางทำาใหผม
ออนเพลยจนไมอยากทำาอะไร ผมไมไดอยากรวา
พวกเขาดาอะไรและทำาไม ผมอยากรแคแมผม
อยไหน ผมเพงรวาผมหลงกบแม หรอบางทแม
อาจไมไดมาดวย แตผมไมเคยหางจากแมเลยสกครง
แมอยไหนฮะ
จๆ กมคนหนงเดนเขามาในวงลอมเหลก คนคน
นนทำาใหพๆ รอบตวผมวงกนอลหมาน ชนกนไปมา
จนลมลกคลกคลาน แตทกคนกไมสนใจวาใครจะ
ชนใคร พวกเขาทำาสงหนงทเหมอนกนคอหลกเลยง
ทจะเขาใกลคนนน ผมไมเหนวาเขาจะดดรายตรงไหน
เขาแคถอบางอยางไวในมอ... เหมอนเหลกแผน
หรออะไรสกอยาง
จนกระทงชายคนนนกดมอของเขาลงบนพนอง
ของผมอยางแรง! จนตวของพผมแนบไปกบพน
ผมไดยนเสยงรองดงขนเมอแขนอกขางของชายผนน
ตวดออกอยางแรง แลวผมกเหนสงทผมไมอยากจะ
เชอสายตาของตวเอง พนองของผมถกแขวนใหหอย
ตองแตงกลางอากาศ ในขณะทของเหลวกลนคาว
คลงไหลทะลกลงสพนเบองลาง พของผมกยงไมหยด
รอง เขาพยายามดนแหวกอากาศดวยเสยงรองทกรด
แทงหวใจของผม... พนองของผม
เสยงของเขาชางเจบปวดจนผมผวาทงตว
ผมเขาใจแลววาอะไรคอสงทพๆ คนอนพยายาม
จะหน... ผม... จงวง
ผมไมรจะวงไปไหน ผมวงชนกบรวเหลกอยางแรง
ซำาแลวซำาเลา ในขณะทพนองของผมถกขนแขวน
ทละตว นำากลนคาวนนเจงนองไปทวพนจนผม
ลนถลาไปหมด แตผมกไมหยดวง ผมพยายามวง
ชนรว วงชนจนเจบไปหมดทงตว ผมเจบราวทหว
แตผมหวาดกลวเกนกวาจะอยเฉย
ผมยงไมอยากตาย
โสตประสาทของผมไดยนแตเสยงพนองรวมบาน
กรดรองลนดงกองไปหมด กลนคาวคลงจนผม...
ผม... มนนากลวจง... ตอนนแมอยไหนฮะ แมจะมา
ชวยผมได ไหม ผมอยากใหแมอยตรงนดวย
ผมกลว... ผมกลวมากๆ ผมอยากอยกบแม...
ความคดของผมถกหยดเมอมอหยาบกราน
กดตวผมลงกระแทกพนอยางแรง ผมจกไปหมด
เงาดำาๆ อยเหนอรางของผม ผมดนพลานไมหยด
สงเสยงรองออนวอนขอชวต กรดรองสดเสยง ผมรอง
หาแม แมจะตองไดยนผม แมจะตองไดยนผมแนๆ
แลวแมจะมาหาผม ผมจะไดซกอยขางกายของแม
กลนอายของแมจะทำาใหผมรสกปลอดภยอกครง
ถาผมกรดรองดงกวาน แมจะตองไดยนผมแนๆ
เสยววนาททเกดขนตอจากนน ผมมองไมทน
ผมเหนแคแผนเหลกนนสมผสอยางแรงทคอของผม
แลวจงถกชกกลบไป กอนทรางของผมจะถกหว
ขนจากพนอยางโหดราย ผมรสกชาไปทวราง
สงเดยวทผมมองเหนตอจากนนคอพนคอนกรต
ทนองไปดวยนำาสเขม มนคอสงทกำาลงไหลออกจาก
ตวผมตอนน
ผมกระเสอกกระสนอยกลางอากาศอยางเจบ
ปวดในขณะททกอยางพรามวไปหมด โลกเชองชา
ลง ผมเรมแนนงรางกายผมขยบไมไดอกตอไป
และในทสดโลกของผมกมดลง ความคดของผม
ยงคงโลดแลนในเฮอกสดทายราวกบมนอยใน
ลมหายใจ ตอนนแมจะรไหมวาผมเจบปวดและ
หวาดกลวแคไหน ผมอยากใหแมอยกบผมตอนนจง...
ผมรกแมนะฮะ
แสงแดดทอออนลงบนพนทามกลางผคนทเดน
สญจรไปมาอยางเออยเฉอย เสยงสนทนาเจอยแจว
สะทอนถงความหวงใยไมตร เสยงหวเราะแทรกขน
มาเปนระยะ บางคนถอตะกราสานเพอใสสงของ
ทดแทนถงพลาสตกทจะกลายเปนขยะในอนาคต
บางคนกไมไดใสใจเทาใดนก พอคาแมคาทำาหนาท
ของตนอยางเตมทเพอรายไดทดและเพยงพอตอ
การเลยงชพ
สามภรรยาคหนงกำาลงยนถกเถยงกนเรองอาหาร
มอเชา ในขณะทมอเลกๆ ของเดกวยหกขวบยงคง
จบมอผเปนแมไวแนน ดวงตาใสแปวไรเดยงสาจอง
มองดวยความสงสย กอนจมกนอยๆ จะไดกลนหอม
และดวงตากลมโตจะมองหาทมา... มอเลกกระตก
มอผเปนแมเลกนอย สวนอกมอชไปทเปาหมายทตน
ตองการ
“แมฮะๆ ผมอยากกนหมปง!”
45
/ ท�ยตล�ดเรอง/ภ�พ: พชรกฤษณ โตอม
ปาดเหงอสองสามเมดบนหนาผาก บาสะพายกลองไวขางหนง
สะพายกระเปากลองไวอกขางหนง ตดสลบกบการทเรามองไปยงภาพ
ทอยขางหนา เรามองผานกลองในมมเดยวกน องคประกอบของภาพ
มผคนเดนผานเหมอนกน
แตละทกเปน ‘ตลาด’ เหมอนกน แตทำาไม ไมเหมอนกน
รวงรานทวางเรยงรายอยสองฝงทาง ตอนรบเราเหมอนเราเปนแขก
นกทองเทยวทเดนทางไปเยยมชมสถานทหลากหลาย พวกเขาพดคย
โดยใชสำาเนยงและคำาพดทโดดเดนไมเหมอนใคร
ตลาดแตละท พดคำาวา ‘ตลาด’ ไมเหมอนกน
ทกๆ ทลวนมเอกลกษณเฉพาะตวทใครกไมสามารถลอกเลยนแบบ
ได ตองยอมรบเลยวาพวกเขาเปนศลปนทแสดงความเปนตวของตวเอง
ออกมาอยางแจมแจง
ความเปนตวของตวเองสงถงขนาดสะทอนออกมาผานภาพถาย
ทบนทกภาพของพวกเขาไว
ไมตองมองมมกลบ ปรบมมมอง กเหนความหลากหลาย
ไดอยางชดเจน
ภารตะ ตลาดพาหรด
China Town ตลาดเยาวราช
เกมการตน ตลาดสะพานเหลก
ลองดกอนนะครบ
46
ขางๆ ศรราช ตลาดวงหลง
วตถมงคล ตลาดทาพระจนทร
วาเลนไทนทกวน ปากคลองตลาด
China Town ตลาดเยาวราช
เกมการตน ตลาดสะพานเหลก
47
ผลตโดย
สำานกงานอทยานการเรยนร
สงกดสำานกงานบรหารและพฒนาองคความร
(องคการมหาชน)
เลขท 999/9 อาคารสำานกงานเซนทรลเวลด ชน 17
ถนนพระราม 1 แขวงปทมวน เขตปทมวน
กรงเทพมหานคร 10330
โทรศพท 0 2264 5963-5
โทรสาร 0 2264 5966
ทปรกษา
อารยะ มาอนทร
รองผอำานวยการสำานกงานบรหารและพฒนาองคความร
รกษาการรองผอำานวยการสำานกงานบรหารและพฒนา
องคความร และผอำานวยการสำานกงานอทยานการเรยนร
อศรนทร นนทหทย
หวหนาฝายกจกรรม
วภว บรพาเดชะ
บรรณาธการบรหารนตยสาร happening
บรรณาธการทปรกษา
จราภรณ วหวา
ผชวยบรรณาธการทปรกษา
อนรทร เออวทยา
บรรณาธการศลปกรรม
ชลตา ฉายากล
พสจนอกษร
เบญจวรรณ แกวสวาง
ประสานงาน
นวพร มาลาศร
สพพตา บวเอยม
สรรตน จนทศร
ชญาภา โตสทธศกด
องคณา กาญจนไพศษฐ
www.tkpark.or.th
www.facebook.com/tkparkclub
www.facebook.com/readmeegazine
www.twitter.com/tkpark_TH
/ พอค�คนกล�ง
แมคาหมปงอมจฑาวรรณ บวรววรรธน
พอคาความทรงจำาปงปาณชย วรรณศร
พอคาขนมหวานเทยนณฐพสต สขสมสถาน
ขอทานสโลวไลฟพชรพชรกฤษณ โตอม
แมคานำาเตาหพมชนนกานต ทองสขด
เจเจาของโรงหนงไอซอรสยา อนละมาย
อาแปะรานกาแฟใชศภณฐ โสภณอดมสน
พอคาคำาถกแมกนาวน ชาวเวยง
ลกแมคาขนมหวาน แอลนรสา ภาสบตร
แมคาขายฝนแอนท
พรณพรรษ พฤกษายงเจรญ
TK Young Writer 2015: บมเพาะเยาวชนนกเขยน
โครงการทเปดโอกาสใหเยาวชนนก (อยาก) เขยน ไดมพนทในการแสดงผลงานและชวย
จดประกายคนหาตวตนใหกบเยาวชน โดยผานกระบวนการบมเพาะ ไดเรยนรและไอเดยจาก
ผเชยวชาญเฉพาะดาน รวมถงเปนเวทการแสดงผลงานดานการอานการเขยนทสรางสรรค
ซงในครงนมากบคอนเซปต ‘กลาเขยน’
ในทสด นตยสารทง 3 เลม ผลงานจากฝมอการเขยนของเยาวชน TK Young Writer 2015
ททมเทการทำางาน ผานกระบวนการถายทอดความรทเนนสาระแบบเขมขนจากทมวทยากร
ทงกระบวนการคด วางแผน และลงมอทำาจรง จนสรางสรรคผลงานในสไตลของตวเองออกมา
เพอพสจนตวตนในเสนทางนกเขยน
รวมเปนกำาลงใจ และตดตามอานนตยสารฉบบพเศษทง 3 เลมน ไดท http://readme.tkpark.or.th
48
ขอทานสโลวไลฟพชรพชรกฤษณ โตอม
เจเจาของโรงหนงไอซอรสยา อนละมาย
