biomassa...biomassa in klimaatakkoord ontwerp van het klimaatakkoord: “het kabinet is ervan...
TRANSCRIPT
Biomassain het klimaatakkoord en de energietransitie
Over Morgen
Energieke ruimdenkers en versnellers.
Adviseurs die zichtbare oplossingen
bieden voor een betere en
toekomstbestendige leefomgeving.
Oplossingen met blijvende
maatschappelijke impact.
over mij
Biomassa blijft actueel
Biomassa in ontwerp van het klimaatakkoord?
Biomassa in klimaatakkoord
Ontwerp van het klimaatakkoord:
“Het kabinet is ervan overtuigd dat de inzet van biomassa nu en richting 2030 en
2050 noodzakelijk is voor de verduurzaming van onze economie en het realiseren
van de klimaatopgave.”
Biomassa in klimaatakkoord
Uitgangspunten klimaatakkoord:
Alleen duurzame biomassa
Duurzame biomassa mondiaal op termijn schaars
Biomassa gebruik zien we in een cascade: primair om de bodem vruchtbaar te
houden en maken, vervolgens als humaan voedsel en als diervoer, daarna als
grondstof voormaterialen (lange koolstof vasthouding), chemie en als laatste voor
energie.
Biomassa wordt in alle klimaatsectoren gebruikt als energiebron.
Biomassa in klimaatakkoord
Biomassa in klimaatakkoord
Routekaart Nationale Biomassa (2019):
In 2019 wordt over de sectoren heen, met de hiervoor benodigde partijen, een
routekaart uitgewerkt gericht op een verdubbeling van het binnenlandse aanbod
van duurzame biomassa.
Relatie met Grondstoffenakkoord: Transitieagenda Biomassa en Voedsel
Voor het realiseren van deze hernieuwbare energiedoelstelling voor transport
worden in ieder geval niet meer additionele biobrandstoffen uit voedsel- en
voedergewassen in Nederland ingezet dan het niveau van 2020.
Biomassa in klimaatakkoord
De Rijksoverheid zorgt voor een robuust duurzaamheidskader voor biomassa
(inclusief groen gas). Daarbij wordt bijzondere aandacht besteed aan borging,
uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid.
Op dit moment is er nog een onbenut potentieel van onder meer bermgras,
snoeiafval en zuiveringsslib en reststromen uit de voedingsmiddelenindustrie.
Biomassa in klimaatakkoord
Bron: ProBos Hout als
hernieuwbare brandstof
Bomen, bossen en natuur leggen al veel koolstof (CO2) vast. Een toename van
bomen, bossen en natuur (ten opzichte van het business as usual scenario) leidt
dus tot ‘klimaatwinst’ die bijdraagt aan de opgave voor 2030 en nadrukkelijk ook
2050.
Biomassa in klimaatakkoord
Bron: ProBos Toelichting en achtergrondinformatie
infographics over houtige biomassa
In de periode tot 2030 kan biomassa voor meerdere toepassingen dienen als
transitiebrandstof.
Biomassa in klimaatakkoord
In de periode tot 2030 kan biomassa voor meerdere toepassingen dienen als
transitiebrandstof.
Aandeel biomassa in energievoorziening
Huidig aandeel biomassa in energievoorziening
Bron: ECN Nationale Energieverkenning 2017
Huidig en toekomstig aandeel biomassa RE
Bron: ECN Nationale Energieverkenning 2017
Bruto eindverbruik hernieuwbare energie (vastgesteld en voorgenomen beleid)
2000 2010 2015 2016 2018 2019 2020 2025 2030 2035
Biomassa (PJ) 31,4 71,6 80,7 78,5 110,5 134,0 148,9 162,1 129,9 113,0
meestook elektriciteitscentrales5 0,8 12,9 ntb ntb 13,1 26,4 27,1 26,4 2,1 1,5
afvalverbrandingsinstallaties 9,1 14,1 20,7 20,5 19,2 19,6 19,8 20,6 21,0 21,0
Biomassa huishoudens 14,5 17,1 18,6 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0
biomassa ketels, bedrijven 3,2 9,9 ntb ntb 20,9 23,7 27,7 39,6 34,3 27,4
biogas 3,8 8,0 10,9 10,9 12,4 13,2 13,9 22,4 20,1 10,3
vloeibare biotransportbrandstoffen 0,0 9,6 13,3 10,4 25,8 32,0 41,3 34,1 33,3 33,8
Totaal bruto eindverbruik (PJ) 2.141 2.352 2.041 2.090 2.023 2.010 2.000 1.977 1.933 1.871
Aandeel hernieuwbare energie 1,6% 3,9% 5,8% 6,0% 8,7% 10,6% 12,4% 19,9% 23,9% 27,6%
Aandeel biomassa 1,5% 3,0% 4,0% 3,8% 5,5% 6,7% 7,4% 8,2% 6,7% 6,0%
Biomassa als aandeel hernieuwbaar 89,5% 77,5% 67,7% 62,8% 62,9% 62,9% 60,0% 41,2% 28,2% 21,9%
Huidig en toekomstig aandeel biomassa RE
Bron: ECN Nationale Energieverkenning 2017
Bruto eindverbruik hernieuwbare energie (vastgesteld en voorgenomen beleid)
2000 2010 2015 2016 2018 2019 2020 2025 2030 2035
Biomassa (PJ) 31,4 71,6 80,7 78,5 110,5 134,0 148,9 162,1 129,9 113,0
meestook elektriciteitscentrales5 0,8 12,9 ntb ntb 13,1 26,4 27,1 26,4 2,1 1,5
afvalverbrandingsinstallaties 9,1 14,1 20,7 20,5 19,2 19,6 19,8 20,6 21,0 21,0
Biomassa huishoudens 14,5 17,1 18,6 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0
biomassa ketels, bedrijven 3,2 9,9 ntb ntb 20,9 23,7 27,7 39,6 34,3 27,4
biogas 3,8 8,0 10,9 10,9 12,4 13,2 13,9 22,4 20,1 10,3
vloeibare biotransportbrandstoffen 0,0 9,6 13,3 10,4 25,8 32,0 41,3 34,1 33,3 33,8
Totaal bruto eindverbruik (PJ) 2.141 2.352 2.041 2.090 2.023 2.010 2.000 1.977 1.933 1.871
Aandeel hernieuwbare energie 1,6% 3,9% 5,8% 6,0% 8,7% 10,6% 12,4% 19,9% 23,9% 27,6%
Aandeel biomassa 1,5% 3,0% 4,0% 3,8% 5,5% 6,7% 7,4% 8,2% 6,7% 6,0%
Biomassa als aandeel hernieuwbaar 89,5% 77,5% 67,7% 62,8% 62,9% 62,9% 60,0% 41,2% 28,2% 21,9%
Huidig en toekomstig aandeel biomassa RE
Bron: ECN Nationale Energieverkenning 2017
Bruto eindverbruik hernieuwbare energie (vastgesteld en voorgenomen beleid)
2000 2010 2015 2016 2018 2019 2020 2025 2030 2035
Biomassa (PJ) 31,4 71,6 80,7 78,5 110,5 134,0 148,9 162,1 129,9 113,0
meestook elektriciteitscentrales5 0,8 12,9 ntb ntb 13,1 26,4 27,1 26,4 2,1 1,5
afvalverbrandingsinstallaties 9,1 14,1 20,7 20,5 19,2 19,6 19,8 20,6 21,0 21,0
Biomassa huishoudens 14,5 17,1 18,6 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0
biomassa ketels, bedrijven 3,2 9,9 ntb ntb 20,9 23,7 27,7 39,6 34,3 27,4
biogas 3,8 8,0 10,9 10,9 12,4 13,2 13,9 22,4 20,1 10,3
vloeibare biotransportbrandstoffen 0,0 9,6 13,3 10,4 25,8 32,0 41,3 34,1 33,3 33,8
Totaal bruto eindverbruik (PJ) 2.141 2.352 2.041 2.090 2.023 2.010 2.000 1.977 1.933 1.871
Aandeel hernieuwbare energie 1,6% 3,9% 5,8% 6,0% 8,7% 10,6% 12,4% 19,9% 23,9% 27,6%
Aandeel biomassa 1,5% 3,0% 4,0% 3,8% 5,5% 6,7% 7,4% 8,2% 6,7% 6,0%
Biomassa als aandeel hernieuwbaar 89,5% 77,5% 67,7% 62,8% 62,9% 62,9% 60,0% 41,2% 28,2% 21,9%
Huidig en toekomstig aandeel biomassa RE
Bron: ECN Nationale Energieverkenning 2017
Bruto eindverbruik hernieuwbare energie (vastgesteld en voorgenomen beleid)
2000 2010 2015 2016 2018 2019 2020 2025 2030 2035
Biomassa (PJ) 31,4 71,6 80,7 78,5 110,5 134,0 148,9 162,1 129,9 113,0
meestook elektriciteitscentrales5 0,8 12,9 ntb ntb 13,1 26,4 27,1 26,4 2,1 1,5
afvalverbrandingsinstallaties 9,1 14,1 20,7 20,5 19,2 19,6 19,8 20,6 21,0 21,0
Biomassa huishoudens 14,5 17,1 18,6 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0
biomassa ketels, bedrijven 3,2 9,9 ntb ntb 20,9 23,7 27,7 39,6 34,3 27,4
biogas 3,8 8,0 10,9 10,9 12,4 13,2 13,9 22,4 20,1 10,3
vloeibare biotransportbrandstoffen 0,0 9,6 13,3 10,4 25,8 32,0 41,3 34,1 33,3 33,8
Totaal bruto eindverbruik (PJ) 2.141 2.352 2.041 2.090 2.023 2.010 2.000 1.977 1.933 1.871
Aandeel hernieuwbare energie 1,6% 3,9% 5,8% 6,0% 8,7% 10,6% 12,4% 19,9% 23,9% 27,6%
Aandeel biomassa 1,5% 3,0% 4,0% 3,8% 5,5% 6,7% 7,4% 8,2% 6,7% 6,0%
Biomassa als aandeel hernieuwbaar 89,5% 77,5% 67,7% 62,8% 62,9% 62,9% 60,0% 41,2% 28,2% 21,9%
Huidig en toekomstig aandeel biomassa RE
Bron: ECN Nationale Energieverkenning 2017
Bruto eindverbruik hernieuwbare energie (vastgesteld en voorgenomen beleid)
2000 2010 2015 2016 2018 2019 2020 2025 2030 2035
Biomassa (PJ) 31,4 71,6 80,7 78,5 110,5 134,0 148,9 162,1 129,9 113,0
meestook elektriciteitscentrales5 0,8 12,9 ntb ntb 13,1 26,4 27,1 26,4 2,1 1,5
afvalverbrandingsinstallaties 9,1 14,1 20,7 20,5 19,2 19,6 19,8 20,6 21,0 21,0
Biomassa huishoudens 14,5 17,1 18,6 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0 19,0
biomassa ketels, bedrijven 3,2 9,9 ntb ntb 20,9 23,7 27,7 39,6 34,3 27,4
biogas 3,8 8,0 10,9 10,9 12,4 13,2 13,9 22,4 20,1 10,3
vloeibare biotransportbrandstoffen 0,0 9,6 13,3 10,4 25,8 32,0 41,3 34,1 33,3 33,8
Totaal bruto eindverbruik (PJ) 2.141 2.352 2.041 2.090 2.023 2.010 2.000 1.977 1.933 1.871
Aandeel hernieuwbare energie 1,6% 3,9% 5,8% 6,0% 8,7% 10,6% 12,4% 19,9% 23,9% 27,6%
Aandeel biomassa 1,5% 3,0% 4,0% 3,8% 5,5% 6,7% 7,4% 8,2% 6,7% 6,0%
Biomassa als aandeel hernieuwbaar 89,5% 77,5% 67,7% 62,8% 62,9% 62,9% 60,0% 41,2% 28,2% 21,9%
Biomassa voor duurzaam verwarmen gebouwde omgeving
Alternatieven voor verwarmen met aardgas
Alternatieven voor verwarmen met aardgas
Alternatieve energie-infrastructuren voor de bestaande gasleidingen:
Warmtenet: Een collectieve warmtevoorziening met een afleverset in de woning.
90°C: Geschikt voor slecht geïsoleerde woningen met verouderde radiatoren, geen
aanvullende voorziening nodig in de woning voor warm tapwater
70°C: Geschikt voor woningen met een basis isolatieniveau (Label B), geen
aanvullende voorziening nodig in de woning voor warm tapwater.
40°C: Geschikt voor zeer goed geïsoleerde bestaande woningen en
nieuwbouwwoningen. Voor warm tapwater is nog wel een aanvullende voorziening
nodig, bijvoorbeeld een woning gebonden booster met boilervat.
All Electric: Een verzwaard elektriciteitsnet, met een individuele installatie voor de
opwek van warmte voor ruimteverwarming en warm tapwater in de woning.
Basismaatregelen
Basismaatregelen brengen de minimale afgiftetemperatuur
voor ruimteverwarming terug naar maximaal 70˚C. Dit is het
minimale niveau voor aardgasvrije verwarming (no-regret).
Basismaatregelen bestaan uit:
Basisisolatie (label B/C)
Ventilatie
Elektrisch koken
Vergaande maatregelen
Vergaande maatregelen brengen de minimale
afgiftetemperatuur voor ruimteverwarming terug tot 35 - 55˚C
Vergaande maatregelen bestaan uit:
Vergaande isolatie (waaronder dak, schil en kozijnen)
Energiezuinige ventilatie
Aanpassen afgiftesysteem (laag temperatuur radiatoren of
vloerverwarming)
Alternatieven voor verwarmen met aardgas
Biomassa in gebouwde omgeving
Biomassa in gebouwde omgeving