မနမာႎငင BURMA

TIER 1 | USCIRF-RECOMMENDED COUNTRY OF PARTICULAR CONCERN (CPC)

1

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

အေမရကနပညေထာငစ ႎငငတကာ ဘာသာေရးလၾတလပမႁ အဖၾႛအစညး (USCIRF) သည ႎငငေရးပၝတႎႀစရပ

ပၝဝငလက သးခားရပတညေနေသာ အေမရကနပညေထာငစ ေကာမရႀငအဖၾႛအစညးတစခဖစပး ပညပႎငငမားရႀ

အပညပညဆငရာ လၾတလပစၾာကးကၾယခၾင သႚမဟတ ယကညခၾငက ေစာငကပကညရႁပၝသည။ ၁၉၉၈ ခႎႀစတၾင

ႎငငတကာဘာသာေရးလၾတလပမႁ အကဥပေဒ (IRFA) အရ တညေထာငခေသာ USCIRF သည ပညပတၾင

လၾတလပစၾာ ယကညကးကၾယခၾင ခးေဖာကမႁမားက ႎငငတကာအဆငအတနးမားအသးပလက ေစာငကပကညရႁပး

ႎငငေတာသမတ၊ ႎငငခားေရးဝန ကးႎႀင အထကလၿတေတာတႛက မဝၝဒေရးရာအကပခကမားေပးပၝသည။ USCIRF

သည အေမရကန ႎငငခားေရးဝန ကးဌာနမႀ သးခားရပတညလက ကၾပားေသာအဖၾႛအစညးတစခဖစပၝသည။ ၂၀၁၉

ခႎႀစ ႎႀစပတလညအစရငခစာသည နယေမေဒသရႀမတရားဖႎႀပမႁမားက မႀတတမးတငထားရနႎႀင အေမရကနအစးရထ

မဝၝဒေရးရာ သးခားအကပခကမားေပးရန မဟာမငးကးမားႎႀငက႗မးကငသပညာရႀငဝနထမးမား၏ တစႎႀစစာအလပ၏

အထၾတအထပပငဖစပၝသည။ ၂၀၁၉ ႎႀစပတလညအစရငခစာတၾင ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဇနနဝၝရလမႀ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဒဇငဘာ

လကနအထ အေကာငးအရာမားက ေဖာ ပထားပၝသည။ သႛရာတၾင ၄ငးကာလမတငမႎႀင ၄ငးကာလေနာကပငးတၾင

ေပေပၝကသည အေရးပၝေသာ အဖစအပကအခႚကလညး ေဖာ ပထားပၝသည။ USCIRF ၏အေကာငး

အခကအလကမားထပမရယရန ဤေနရာရႀ ဝကဆကတၾငကညပၝ။ သႚမဟတ 202-523-3240 ရႀ USCIRF က

တကရကဆကသၾယပၝ။

မနမာႎငင

အဓကေတၾႚရႀခကမား။ ။ ၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင မနမာႎငငရႀ ဘာသာေရးလၾတလပမႁ အေခအေနမားမႀာ အဖကသေဘာ

ေဆာငသညဘကသ ဥးတညခပး အထးသဖင ရဟငဂာ မၾတစလငမားအတၾကဖစသည။ မနမာအစးရ၊ တပမေတာ

အပင အစးရမဟတသည သဇာရႀသမားက တာဝနရႀမႁငငးဆခပး အႎႀႚအပား ဖစေပသည ရကစကကမးကတမႁမား

အတၾက တာဝနယမႁက ကးမားစၾာ ေရႀာငတမးခေသာလညး အေမရကန ပညေထာငစႎႀင ၄ငး၏မဟာမတမားသည

တပမေတာမႀ သဇာရႀသမားက “မနမာႎငင၊ ရခငပညနယတၾင တငးရငးသား လမးေရးသနႚစငမႁတၾင ၄ငးတႚ

ပၝဝင ခငးႎႀင မနမာႎငင၊ ကခငပညနယႎႀင ရႀမးပညနယတႚတၾင အခားေသာ အႎႀႚအပား လႚအခၾငအေရး

ခးေဖာကမႁမားအတၾက” လကတစဆပစာ ပစမႀတထားပတဆႚမႁမား ပလပခက၏။ လႚအခၾငအေရးႎႀင လၾတလပစၾာ

ကးကၾယမႁ ပငးထနစၾာခးေဖာကခရသမားတၾင တရားမ႖တမႁအတၾက ေမ႖ာလငခက အနညးငယသာရႀ၏၊ ၄ငးတႚ

အထတၾင ရဟငဂာႎႀင အခား မၾတစလငမား၊ ဗဒၭဘာသာဝငမား၊ ခရစယာနမားႎႀင ဟႎၬႃမားအပင ကခင၊ ရႀမး၊ ကရင၊

ရခငႎႀင ခငးတငးရငးသားမားလညး ပၝဝင၏။ အစရငခသညကာလပးေနာက မကာမ ၂၀၁၉ ခႎႀစ ဇနနဝၝရလမႀစ၍

ရဟငဂာ မၾတစလငအမားစ ဖစေသာ လကးသနးတစေသာငးတစေထာငသည ဘဂလားေဒရႀႎငင ဒကၡၡသည

စခနးမားတၾင ေနခကသည၊ ၄ငးဒကၡၡသညမားအနက ခနစသနးေကာမႀာ ၂၀၁၆ ခႎႀစ ေအာကတဘာလႎႀင ၂၀၁၇ ခႎႀစ

သဂတလတႚတၾင ရခငပညနယ၌ တပမေတာ၏အမားအပား ဖခၾမႁမားေကာင မနမာႎငငမႀ ထၾကေပးခကရ၏။ ၂၀၁၈

ခႎႀစတၾင USCIRF ကယစားလႀယအဖၾႚသည ရဟငဂာ မၾတစလင ဒကၡၡသညမားႎႀင ေတၾႚဆရနႎႀင ၄ငးတႚ၏ဒကၡၡက

ဘဂလာေဒရႀ အစးရႎႀင ေဆၾးေႎၾးရန ဘဂလာေဒရႀသႚ သၾားေရာကခက၏။ မနမာႎငငတၾင ေနရစေသာ ရဟငဂာ

မၾတစလငမားအတၾက အခၾငအေရးမား မရရႀခငးႎႀင ဆကလကဖစေပေနေသာ လသားခငးစာနာမႁ အကပအတညးမႀာ

ကးမားလႀသည။ ၂၀၁၇ ခႎႀစ ႎဝငဘာလတၾင အေမရကန ပညေထာငစသည ထရကစကကမးကတမႁမားက လမးေရး

သနႚစငမႁဟ ေခဆခေသာလညး ရခငပညနယရႀ အကပအတညးႎႀင ပတသက၍သာ ဖစသည။ သႚရာတၾင ကမာ

2

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

ကလသမဂၢမႀ ဖၾႚစညးခေသာ သးခားရပတညသည ေကာမရႀငတစရပ အပၝအဝင ရခငပညနယရႀ ရ ႎငေသာ

အေထာကအထားမားသာမက ကခငပညနယႎႀင ရႀမးပညေမာကပငးကသႚ မနမာတပမေတာမႀ ပငးထနစၾာ ပစမႀတ

ထားေသာ အခားေဒသမားကပၝ စစေဆးခေသာ အခားသမားက လသားမးႎၾယအေပ ကႃးလၾနသည ရာဇဝတမႁမား

သာမက လမးတနးသတဖတမႁမားပင ေပေပၝကခသညဟ ေကာကခကခခသည။ မနမာတပမေတာႎႀင အစးရ

မဟတေသာ သဇာရႀသမားသည ရဟငဂာမၾတစလငမားအပင ခရစယာနမားကသႚ အခားဘာသာေရး

လနညးစမားႎႀင တငးရငးသားလနညးစမားက ခၾခားဆကဆမႁႎႀင အကမးဖကမႁတႚဖင ဆကလကပစမႀတထား

ခကသည။ ထထကမက ဆယစႎႀစေပၝငးမားစၾာ ကးထၾားလာေနေသာ သသယမားႎႀင ဘာသာေရးႎႀင တငးရငးသား

အပစမား အသးသးတၾင ယကညစတခမႁ မရႀခငးတႚသည မားမကာမႎႀစမားက ေကာလဟာလမား ဖနႚရန၊

သညးခမႁကငးမခငး ေပေပၝကေစရနႎႀင အကမးဖကမႁႎႁးေဆာရန လမႁေရးမဒယာ ပလကေဖာငးမား ပၾားမား

လာခငးေကာင ပကးထၾားလာ၏။ ၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင မနမာႎငင အစးရသည ငမးခမးစၾာ ထတေဖာေပာဆမႁႎႀင

စာနယဇငးကပၝ သၾားပတေလလၾင ေပာဆခငးအပၝအဝင ပညတၾငးပညပ ေဝဖနသမားက ဆကလက ပစမႀတ

ထားခငးဖင တးပၾားလာေနေသာ အမးသားစတအားထကသနမႁက အသးပခ၏၊ ဥပမာ ရဟငဂာ မၾတစလငမားအေပ

ရကစကကမးကတမႁမားအေကာငး အစရငခသည ရၾကတာသတငးေထာကႎႀစဥးက ေထာငဒဏ ခနစႎႀစ ခမႀတခ၏။

ႎငငအတၾငး စနစတကဆကလကေပေပၝကေနကာ လၾနကစၾာဆးရၾားေသာ ဘာသာေရးလၾတလပခၾငအေပ

ခးေဖာကမႁမား အေခခ၍ ၂၀၁၉ ခႎႀစတၾင USCIRF သည မနမာႎငငအား ႎငငတကာ ဘာသာေရးလၾတလပမႁ

အကဥပေဒ (IRFA) အရ “အထးစးရမဖၾယေကာငးသည ႎငင” သႚမဟတ CPC အဖစသတမႀတထကေကာငး

ထပမေတၾႚရႀသည။ အေမရကန ပညေထာငစ ႎငငခားေရးဝနကးဌာနသည မနမာႎငငအား ၁၉၉၉ ခႎႀစမႀစ၍ အထး

စးရမဖၾယေကာငးသညႎငငအဖစ သတမႀတခကာ ဤသႚသတမႀတသညေနာကဆးအခနမႀာ ၂၀၁၈ ခႎႀစ နဝငဘာလက

ဖစပၝသည။ IRFA အရ မနမာႎငငအား အထးစးရမဖၾယေကာငးသညႎငငအဖစ ဆကလက သတမႀတရနႎႀင

ႎငငတကာလကနကကနသၾယခငး စညးမဥးစညးကမးမား၏ 22 CFR 126.1 တၾင ရညညၿနးထား သညအတငး လကရႀ

လကနကေရာငးခမႁ ပတဆႚေရးက ဆကလကထားရႀရန USCIRF မႀ ႎငငခားေရး ဝနကးဌာနက အကပပၝသည။

အေမရကနပညေထာငစအစးရထ အကပခကမား

ႎငငတကာ အေရးေပ စးပၾားေရး အငအားကးႎငငမား အကဥပေဒ (50 U.S.C. 1701-1706) အရ

မနမာႎငငႎႀငပတသကပး ၂၀၁၆ ခႎႀစ ေအာကတဘာလတၾင သမတအမနႚ ဖငရပစခေသာ အမးသား

အေရးေပအဖစ သတမႀတခကက ပနလညထားရႀရန၊ ယငးမႀာ အထးသဖင ဘာသာေရး လၾတလပခၾင

ခးေဖာကမႁမား အပၝအဝင ဆကလကဖစေပေနေသာ ပငးထနသည ရကစကကမးကတမႁမားႎႀင ႎငငတၾငး

ေပေပၝကေနသည လသားခငးစာနာမႁ အကပအတညး မားစၾာက တႚပနသညအေနဖင ဖစသည၊ ၎အပင

ထရကစကကမးကတမႁမားသည လသားအေပကႃးလၾနသညပစမႁမား ႎႀင/သႚမဟတ လမးတးသတ ဖတမႁ

အေပ ဥပေဒသတမႀတခကႎႀင ပညမခငးရႀမရႀ အတအက လသရႀငကား ဆးဖတရန ကးပမးမႁမားအေပ

ပနလညအာရစကရန၊

ရခငပညနယ၊ ကခငပညနယ၊ ရႀမးပညေမာကပငးႎႀင အခားေဒသမားတၾငကႃးလၾနခေသာ ရာဇဝတမႁမားႎႀင

ရကစကကမးကတမႁမား၏ အေထာကအထားမားက ေကာကခ၊ ထနးသမး၊ ခၾခမးစတဖာ ဆနးစစရန

ကးပမးခကမားက ပပးရနႎႀင ကႃးလၾနသမားက ေအာကပၝတႚအားဖင တာဝနယေစရန-

3

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

o မနမာတပမေတာ၊ လခေရးတပမားႎႀင အစးရမဟတေသာ သဇာရႀသမားက ပငးထနသည

လႚအခၾငအေရးခးေဖာကမႁမားႎႀင ဘာသာေရးလၾတလပခၾင ခးေဖာကမႁမားအတၾက ပစမႀတထား

ပတပငမႁမားက ဆကလကပလပရန၊

o မနမာႎငငအတၾက ကမာကလသမဂၢ၏ သးခားစစမးစစေဆးမႁ ယႎၩရားက တကကၾစၾာပပးလက

ပးေပၝငးေဆာငရၾကရန၊

o အပညပညဆငရာ လသားခငးစာနာမႁႎႀင လႚအခၾငအေရးဥပေဒမားအရ ကးေလးသညပစမႁမားဖင

စၾပစၾခရေသာ အစးရေရာ အစးရမဟတေသာ သဇာရႀသမားအတၾကပၝ ခရးတစရပဖၾႚေရး ႎငငတကာ

ပးေပၝငးလပကငသမားႎႀင ေဆာငရၾကရနႎႀင

o လမးတနးသတဖတမႁ ကာကၾယတားဆးေရးႎႀင အပစဒဏအေပ ၁၉၄၈ ခႎႀစစာခပက မနမာႎငင၏

ခးေဖာကမႁအေပ အေခခကာ အပညပညဆငရာ တရားရးေရႀႛေမႀာက အမႁတစရပတငသၾငးရနႎႀင

ခၾခားဆကဆမႁ၊ ရနလမႁ သႚမဟတ အကမးဖကမႁမားေပေပၝကေစရန လႁႚေဆာမႁအဖစ သတမႀတထားသည

အမးသားေရး၊ လမးေရး သႚမဟတ ဘာသာေရးမနးတးမႁ ေထာကခေပာဆခငးက တားမစေရးအေပ

ရာဘတလႁပရႀားမႁအစအစဥ ၏ စတဓာတဖင သညးမခမႁ တကဖကပး အမားပၝဝငမႁႎႀင ခၾခားဆကဆမႁ

မပေရးက အားေပးရန မနမာႎငငအစးရ၊ ဘာသာေရးအသငးအဝငးအားလးမႀ (ေခၝငးေဆာငမားႎႀင

သာမနလမားအပၝအဝင) ကယစားလႀယမားႎႀင အခားသကဆငသမားႎႀင အတေဆာငရၾကရန။

ေနာကခသမငး

၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင မနမာအစးရသည အားနညးေသာလမႁအသငးအဝငးမားအေပ ဘာသာေရးႎႀင တငးရငးသားအေခပ

ခၾခားဆကဆမႁႎႀငအကမးဖကမႁမား ဆကလကကႃးလၾန၊ သညးခကာ ၄ငး၏အခနးကၸက ငငးဆခ၏။ တရားဝင

မနမာႎငင

အမညအပညအစ - မနမာႎငင သႚမဟတ ပညေထာငစ မနမာႎငင

အစးရ - ပၝလမန သမတႎငင

လဥးေရ - ၅၅၆၂၂၅၀၆

အစးရအသအမႀတပထားသညဘာသာေရးမား/ယကညကးကၾယမႁမား - ဗဒၭဘာသာ၊ ခရစယာန၊ အစၤလမ၊

ဟႎၬႃႎႀင နတကးကၾယမႁ

ဘာသာေရးဆငရာ လဥးေရစာရငး -

၈၇.၉% ဗဒၭဘာသာ

၆.၂% ခရစယာန

၄.၃% မၾတစလင (စၾနနမၾတစလင အမားစ)

၀.၈% နတကးကၾယသ

၀.၅% ဟႎၬႃ

၀.၂% အခား (ရးရာတရတႎႀင တငးရငးသားဘာသာမား၊ ဂႃးမားႎႀင အခားဘာသာမား အပၝအဝင)

၀.၁% ဘာသာမရႀ

*ခနႚမႀနးခကမားက CIA ကမာအခကအလကစာအပႎႀင အေမရကနပညေထာငစႎငငခားေရးဝနကးဌာနမႀ ရယထားပၝသည။

4

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

ဟတသညဖစေစ၊ မဟတသညဖစေစ၊ လကေတၾႚသဘာအရ ဗဒၭဘာသာက မႀငတငထားကာ ကာမငစၾာကတညးက

ရႀေနခေသာ လမားစဗမာတငးရငးသားမဟတသမား သမဟတလမားစဗဒၭဘာသာဝင မဟတသမားအေပ

အတညတကရႀေနသည ခၾခားဆကဆမႁတႚပၝရႀသည ဖၾႚစညးပအေခခဥပေဒဖင ႎငင၏ဒမကေရစပစ အစးရသည

ရညမႀနးခက ကးမား၏။

အပခပေနသည အမးသားဒမကေရစအဖၾႚခပ (NLD) အစးရသည ၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင ရခငပညနယရႀ ရဟငဂာ

မၾတစလငမားအေပ အပၝအဝင ကမဖနမားစၾာ လႚအခၾငအေရးခးေဖာကမႁမားႎႀင လသားခငးစာနာေထာကထားမႁ

အကပအတညးမားအေပ ဆတငမေနမႁအတၾကသာမက ကခငပညနယႎႀင ရႀမးပညေမာကပငးတၾင

လပေဆာငမႁမားအတၾကပၝ ေဝဖနမႁမား တး၍ရငဆငေနရသည။ တရားဝငမဟတေသာလညး လကေတၾႚတၾင

ေခၝငးေဆာငဖစသ ႎငငေတာအတငပငခပဂၢလ ေဒေအာငဆနးစကညအေပ ယခငကေပးအပထားေသာ ဆမားႎႀင

ဂဏထးေဆာငဘၾႚမားက အေမရကနပညေထာငစ ေဟာလေကာစ အထနးအမႀတပတကအပၝအဝင ႎငငတကာ

အသငးအဝငးမႀ ပနလညရပသမး လကသညအခၝ သမတၾက ထေဝဖနမႁမႀာ အဆးဆးအေခအေနသႚ ေရာကခသည။

အပခပမႁေမာငးတအမားအပားက ထနးခပေနဆဖစသည တပမေတာႎႀင ၎၏ရႁပေထၾးေသာ ဆကဆေရးက

မကာခဏပင နားလညမႁလၾကသည။ ေစာငကညေလလာသအခ က ၂၀၁၈ ခႎႀစ ကားဖတေရၾးေကာကပၾတၾင

ေရၾးေကာကပၾတၾငယႀဥပငသည ၁၃ ေနရာအနက ခနစေနရာသာ NLD အႎငရခငးက ၂၀၂၀ အေထၾေထၾ

ေရၾးေကာကပၾတၾင ယငးပၝတ၏အလားအလာမား၏ ေရႀႛေပးနမတတစရပဟ ေဖာ ပကသည။ လႚအခၾငအေရးဆငရာ

စးရမမႁမားအေပ NLD၊ ၎၏အတကအခပၝတ ပညေထာငစ စညးလးညညၾတေရးႎႀင ကႛခငဖၾႛဖးပၝတႎႀင

တပမေတာတႚ၏ တႚပနသညအတၾကအခကမားအေပ ႎငငေရးသးသပခငးမားကသာ ေဖရႀငးခကမား

မေပးေသာလညး ၎တႚအခငးခငး၏ရပတညခကက ပပးေပးသညကား မႀနေပ၏။

ထႎႀစအတၾငး သာသနာေရးႎႀင ယဥေကးမႁဝန ကးဌာနမႀ အစၤလမဘာသာႎႀင ခရစယာနဘာသာသငကားမႁတႚက

အစးရခၾင ပသည ဝတ ပေကာငးေနရာမား၌သာ ပလပရနႎႀင ထသငကားမႁမားက ဘာသာေရးလနညးစမားႎႀင

တငးရငးသားလနညးစမားအတၾက မခငဘာသာစကား မဟတေသာ မနမာဘာသာဖငသာ သငကားရန

ကနႚသတထားသည အမနႚမား ထတပနခေကာငး အစရငခခကမားရႀခသည။ ေနာကထပအစရငခစာမားအရ

တပမေတာမႀ ခပကငထားသည အစးရဌာနအမားအပားအတၾက တာဝနရႀေသာ ယႎၨရားဖစသည ပညထေရး

ဝန ကးဌာနအတၾငးရႀ အဖၾႚအစညးတစခဖစေသာ အေထၾေထၾ စမခနႚခၾေရး ဌာန (GAD) မႀ အစၤလမဘာသာေရး

သငကားမႁမားအေပ အလားတ ကနႚသတမႁအမနႚမား ခမႀတခေကာငး သရႀရသည။

ရခငပညနယအေခအေနမားက စစေဆးမႁအပင ကလသမဂၢသည ၂၀၁၈ ခႎႀစ တစေလ႖ာက တစႎငငလး

အတငးအတာဖင ဖစေပေနမႁမားက တကကၾစၾာ ေစာငကပကညရႁခ၏။ သမ၏ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ေဖေဖာဝၝရလ

လပငနးအဆး ထတပနခက တၾင မနမာႎငင လႚအခၾငအေရးအေခအေနအေပ ကလသမဂၢအထးကယစားလႀယ

ယနဟးလက တငးရငးသား လနညးစမားအတၾက သကဆငမႁႎႀင တနးတညတရႀမႁအေကာငး အဓက

အေကာငးရငးမားက အေလးထားေပာကားခပး ဝတ ပရာေနရာမားက တပမေတာမႀ တကခကသည သမငးက ဂရပ

ေပာကားထားပၝသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဧပလတၾင ကလသမဂၢ အေထၾေထၾအတၾငးေရးမႀႃးမႀ ဆၾစစလန ႎငငသ သတမန

ခရစၤတငး ရႀေရနာ ဘဂငနယက မနမာႎငင အထးကယစားလႀယအဖစ ခနႚအပခသည၊ သမသည မနမာႎငငႎႀင

ဘဂလားေဒရႀႎငငမားသႚ ဇၾနလက ထအခနးကၸမႀ ပထမဥးဆးအကမ သၾားေရာကခသည။ အခကအလက

ရႀာေဖၾေရးလပငနးတၾင ကခငပညနယ၊ ရခငပညနယႎႀင ရႀမးပညနယတႚပၝဝငေသာ ကလသမဂၢ၏ မနမာႎငငဆငရာ

သးခားရပတညေသာ ႎငငတကာ အခကအလကရႀာေဖၾေရးလပငနးအဖၾႚ သည ၂၀၁၈ ခႎႀစ သဂတလတၾင ကနဥး

5

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

ေတၾႚရႀခကမားက ထတပနခပး အစရငခစာ အပညအစက စကတငဘာလတၾင ထတပနခကာ လမးတး သတ ဖတမႁ

အတၾက မနမာ တပမေတာ ေခၝငးေဆာငမားက စစမးစစေဆးကာ အေရးယသငသညဟ သးသပခၝ ၎တႚ၏ “လမးတး

သတ ဖတရန ရညရၾယခက” ရႀေကာငး ဆလသည အေခအေနမားက မႀတသားခပၝသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစ ဒဇငဘာလတၾင ကလသမဂၢ အေထၾေထၾ ညလာခမႀ မနမာႎငငရႀ လႚအခၾငအေရးမားႎႀင ပတသက၍

ဆးဖတခကတစရပ က တစခနကေထာကခခပး ယငးတၾင လနညးစအသငးအဝငးမား၏ အေခအေနႎႀင “ႎငငမမႁ၊

မေပးခၾင ရပသမးမႁ၊ ဥစၤာပစၤညးႎႀင အမယာ သမးယမႁ၊ ပယထားမႁ၊ စားဝတေနေရးကငးမေစမႁႎႀင အမားစမႀာ ႎငငခား

ေထာကပမႁအေပသာ လးဝမႀခေနရသည ရဟငဂာ လမႁအသငးအဝငးအေပ၊ ပညတၾငး ေနအမစၾနႚခၾာ ထၾကေပး

ရသမား ခနႚမႀနးေခ အေယာကတစသနးႎႀစေသာငးခနႚအား စခနးမားတၾင ကနႚသတထနးသမးထားခငး အပၝအဝင

လၾတလပစၾာ သၾားလာခၾငအေပ ကနႚသတခကမား” ကသတပခပၝသည။ (ရခငပညနယတၾင ထနးသမးထားေသာ

ေထာငေပၝငးမားစၾာတႚမႀာ ႎငင၏ တရားဝင အသအမႀတပခငး ခရသည တငးရငးသား အပစမားမႀ တစခအပၝအဝင

တငးရငးသား ကမနးမၾတစလငမားဟ ယဆရသည။)

၂၀၁၈ ခႎႀစ ဘာသာေရးလၾတလပမႁ အေခအေနမား

ရခငပညနယအကပအတညး - ရဟငဂာမၾတစလငႎႀင အခားသမား - ၂၀၁၈ ခႎႀစ သဂတလသည အဓကအားဖင

ရဟငဂာ မၾတစလငမားအေပ အကမးဖကခမးေခာကခငး၊ လငပငးဆငရာကႃးလၾနမႁႎႀင သတ ဖတခငးတႚ

ကႃးလၾနသည မနမာႎငင အာဏာပငမား၏ ဒတယအကမ ရကစကကမးကတသည စညးရးေရး ႎႀစပတလည

ဖစသည။ ၂၀၁၆ ခႎႀစ ေအာကတဘာလတၾင မနမာလခေရးတပမားက ပထမဥးစၾာ စတငခသည ရႀငးလငးမႁ

စစဆငေရးမားအပၝအဝင အကမးဖကမႁစတငကတညးက ရဟငဂာ မၾတစလင ခနစသနးေကာသည ဘဂလာေဒရႀ

ႎငငသႛ ထၾကေပးတမးေရႀာငခပး ယငးႎငင ေကာကစစဘဇားရႀ ဒကၡသညဥးေရသည ၂၀၁၉ ခႎႀစ ဇနနဝၝရလတၾင

စစေပၝငး ကးသနးတစေသာငးတစေထာင ရႀခသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဇနနဝၝရလတၾင USCIRF ကယစားလႀယအဖၾႚသည

ဘဂလားေဒရႀႎငင ေကာငစစဘဇားရႀ ကတပေလာငႎႀင နာယာပၝရာ ဒကၡသညစခနးမားသႚ သၾားေရာကခ၏။ ရဟငဂာ

မၾတစလငမား၏ အတဒကၡအေကာငး စတထခကဖၾယ ေဖာ ပခကတစရပတၾင ဒကၡသညတစဥးမႀ ယခငက

ရခငပညနယရႀ အာဏာပငမားသည ရဟငဂာ မၾတစလငမား၏ လၾတလပမႁမားက ပတပငခပး၊ ၂၀၁၆ ခႎႀစ

ေအာကတဘာႎႀင ၂၀၁၇ ခႎႀစ သဂတလ အကမးဖကမႁလႁငးမား အခနမႀစ၍ “အာဏာပငမားက ၎တႚအား

မဒမးကင ခငး၊ မးရႁႛခငးႎႀင သတဖတခငးမား ပကသည” ဟ USCIRF အား ေပာပ၏။ ဒကၡသညအခ ႛသည USCIRF

အား ၎တႚ၏ မကာေသးမကမႀ အနာကကခသည ဒဏရာမားက ပကသည။ ထဒဏရာမားမႀာ မနမာတပမေတာႎႀင

လခေရးတပဖၾႚမားမႀ ပလပခသည ေသနတဒဏရာမားႎႀင မးေလာငဒဏရာမား ဖစသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစ ဇၾနလတၾင မးရာသေမပမႁမားေကာင ဘဂလာေဒရႀႎငင လကပတညးေနေသာ ဒကၡသညစခနးမားတၾင

ေသဆးမႁမား ဖစပၾားခသည၊ အဖစအပကတစရပတၾင အမးသမးမားႎႀင ကေလးငယမား အနညးဆး တစဒၝဇင

ေသဆးခပး ကမာကလသမဂၢ၏အေပာအရ ဒကၡသညမား ခနားရာအမ အနညးဆး ကးေထာငသည မတသနမးေရ

မားႎႀငအတ ေမာပၝသၾားခ၏။ ဒကၡသညမားသည အာဟာရခ ႛတမႁ၊ မသနႚရႀငးေသာ အေခအေနမား၊ ေရာဂၝတႚႎႀင

လညး ဆကလက၍ တကပၾဝငေနရ၏။ မနမာႎငငတၾင ေနရစခေသာ ရဟငဂာ မၾတစလငမားအတၾကလညး

လသားခငးစာနာမႁ အေထာကအပ ပတဆႚထားေသာေကာင အစားအစာႎႀင ေဆးဝၝးပတေတာကမႁ၊ သၾားလာမႁ

ကနႚသတထားခငးႎႀင ပညတၾငး ေနအမစၾနႚခၾာကာ စခနးမားတၾင ေနေနရသမား အပၝအဝင အဆကမပတ ႎငငမ

ဖစေနခငးစသညဖင အေခအေနမားမႀာ ဆကလက၍ ေသေရးရႀငေရးတမ႖ ဖစေန၏။ တစခနက ရခငပညနယရႀ

6

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

ရဟငဂာရၾာမားသည ေမထးစကဖင ဖဖကခရပး တပမေတာစခနးမားက အစားထးေနရာယခကကာ၊ အခႚ

အေခအေနမားတၾင ပနေရာကလာသည ဒကၡသညမားက ထနးသမးထားရန ယာယစခနးမားက အစားထး

ေနရာယထားကသည။ သတငးအရ ေထာငေပၝငးမားစၾာေသာ ရဟငဂာ မၾတစလငမားသည ဘဂလာေဒရႀဘက၌

တးေမာငးငယတစခႎႀင မနမာႎငငဘက သဆးကးဖင ခစညးရးတႚအကားတၾင ပတမေနလက နယစပတစေလ႖ာက

လသကငးမေသာေနရာတစခသႚ ထၾကေပးခကရသည။ သတငးအရ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဧပလ ငၝးဥးပၝ ရဟငဂာ မသားစ

တစစသည မနမာႎငငသႚ ပနပႚခရသညအခၝ ဘဂလာေဒရႀအစးရမႀ မနမာႎငငအား ဝၝဒဖနႚေကာငး စၾပစၾခသည၊

ထလသကငးမေသာ ေနရာမႀ ပဂၢလမားသည မနမာႎငငမႀ တစခၝမ႖ ထၾကခၾာသၾားခခငး မရႀေကာငး စၾပစၾခသည။

ယငးအေခအေနမားသည အခႛေသာ ရဟငဂာ မၾတစလငမားအား မနမာႎငငသႚ ေလႀဖငထၾကေပးရန ဆကလက

ကးပမးေစသည။

ရာေပၝငးေထာငေပၝငးမားစၾာေသာ ရဟငဂာ မၾတစလငမားႎႀင မမတႚအမမား၊ မသားစမားႎႀင လမႁအသငးအဝငးမားမႀ

တၾယရာမသၾားကေသာ အခားဒကၡခရသမားသည ဒကၡသကၡေရာကပးေနာက စတပငပနးမႁ၊ မဒမးကငခရသဖင

ကေလးေမၾးခငး သႚမဟတ မဒမးကငခရရာမႀ ေမၾးလာသညကေလးတစဥး ဖစခငးတႚေကာင အသေရဖကခရခငး၊

ပညာနညးသည အားနညးခကႎႀင ယဥေကးမႁ၊ ဘာသာစကားႎႀင ဘာသာေရးရးရာတႚ ေလာနညးလာမႁတႚကလညး

ဘဝတစေလ႖ာကလး ရငဆငရသည။ ယငးတႚအထတၾင ႎငငတကာအဖၾႚမားက စနစတက အမားအပား မဒမးကင

ခရခငးႎႀင အခားေသာပစမားဖင လငပငးဆငရာ အကမးဖကမႁႎႀင အမးသားအမးသမးဖစမႁအေပ အေခခသည

အကမးဖကမႁမား ခခရသမားဟ ေစစပေသခာစၾာ မႀတတမးတငထားသည ရဟငဂာ မၾတစလင အမးသမးမားႎႀင

မနးကေလးမား ေမာကမားစၾာ ပၝဝငသည။ ဆကလကဖစေပေနေသာ ၎တႚ၏ အလၾယတက ေခၝငးပဖတခရခငးတၾင

လကနကးခငး၊ တရားမဝင လေမႀာငခခငးႎႀင ပညတနစာပခငး အပၝအဝင အဓမေစခငးခငးတႚ ပၝဝငသည၊ မနမာ

တပမေတာသည ယငးနညးမားက ဘာသာေရး အသငးအဝငးမားႎႀင တငးရငးသား လမႁအသငးအဝငး အေမာကအမား

အေပ “စစလကနက” အဖစ အသးပခသညမႀာ ကာလကာမငပဖစသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင ထအခနက ကလသမဂၢ လႚအခၾငအေရးဆငရာ မဟာမငးကးဖစသ ေဇးဒရာဒ အာလဟစနက

ရဟငဂာ မၾတစလငမားအေပ ရကစကကမးကတမႁမား ကႃးလၾနခသမားက ႎငငတကာ ပစမႁဆငရာ တရားရး

(ICC) ေရႀႛေမႀာက ေခေဆာငရန ေတာငးဆခစဥက မနမာႎငင အမးသားလခေရးအကေပးပဂၢလက ရခငပညနယတၾင

ရဟငဂာ မၾတစလငမား ေနထငဆဖစသဖင ဖစေပခသညအရာမႀာ လမးတးသတဖတခငး မဖစႎငဟ ဆခပၝသည။

မနမာအစးရမႀ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ကလသမဂၢ လခေရးေကာငစမႀ ကယစားလႀယမား သၾားေရာကမႁက ကနဥး ပတပငခပး

ေနာက ဧပလေႎႀာငးပငႎႀင ေမလအေစာပငးတႚတၾင ကယစားလႀယမား မနမာႎငငသႚ သၾားေရာက ခပး ႎငငေတာ

အတငပငခပဂၢလ ေဒေအာငဆနးစကညႎႀင ဗလခပမႀႃးကး မငးေအာငလႁငတႚႎႀငေတၾႚဆခကာ ရခငပညနယႎႀင

ဘဂလာေဒရႀရႀ ဒကၡသညစခနးမားသႚလညး သၾားေရာကခသည။ သတငးမားအရ လခေရးေကာငစ အဖၾႚဝငမားသည

ရခငပညနယရႀ လႚအခၾငအေရး ခးေဖာကမႁမားက စစမးစစေဆးရန ေတာငးဆခေသာလညး စစမးစစေဆးစရာ

ဘာမ႖မရႀဟ တပမေတာမႀ ငငးဆခပၝသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဇလငလတၾင ကလသမဂၢ အေထၾေထၾ အတၾငးေရးမႀႃး

အနတးနးယး ဂးတရကစက ဘဂလာေဒရႀႎငငရႀ ရဟငဂာ မၾတစလင ဒကၡသညမားႎႀင ေတၾႚဆခသည သ၏

အေတၾႚအကက လသရႀငကား ေပာပခ ကာ ၎တႚ၏ ဒကၡခစားမႁက “ညႀဥးပနးႎႀပစကမႁ ပစတစရပ” ႎႀင “လမးေရး

သနႚစငမႁ” ဟ ေခဆခပၝသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစ ဇၾနလတၾင ဥေရာပသမဂၢ (EU) ႎႀင ကေနဒၝႎငငတႚမႀ တပမေတာအရာရႀ ခနစဥးႎႀင ရအရာရႀကး

တစဥးတႚအား ရဟငဂာ မၾတစလငမားအေပ ပစမႁမားႎႀင ရကစကကမးကတမႁမား ကႃးလၾနရာတၾင ၎တႚ၏

7

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

အခနးကၸအတၾက ဒဏခတအေရးယမႁမား ပလပခပၝသည။ ေအာကတဘာတၾင သစေတးလႎငငမႀ တပမေတာ

အရာရႀငၝးဥးအေပ ဒဏခတအေရးယမႁ ပလပခပၝသည။ ထပဂၢလအခ သည အေမရကနပညေထာငစ၏ ဒဏခတ

အေရးယသည စာရငးႎႀင သမဂၢမႀ တာဝနေပးသည အစရငခစာတၾငလညး ပၝပၝသည။ ထႚအပင ဇၾနလတၾင

ဒကၡသညမားဆငရာ ကလသမဂၢ မဟာမငးကးရးႎႀင ကလသမဂၢ ဖၾႚဖးေရး အစအစဥ (UNDP) တႚမႀ ရဟငဂာ

မၾတစလငမား မနမာႎငငသႚ ပနေရာကေရးအေကာငး မနမာႎငငႎႀင ဘဂလာေဒရႀႎငင အစးရတႚႎႀင နားလညမႁ

စာခ႗နတစေစာင (MOU) လကမႀတေရးထးခပၝသည။ ထ MOU ၏အေသးစတအခကအလက အပညအစက

မညသညအခၝမ႖ လသရႀငကား အသမေပးခေပ၊ ထအခကႎႀငအတ ယငးလပငနးစဥတၾင ညႀႎႁငးမႁမား ပလပရာ၌

ရဟငဂာ မၾတစလင ကယစားလႀယမား မပၝရႀေကာငးႎႀင ယငးအကပအတညး၏ အေခခအေကာငးရငးမားက

ကငတၾယရန ပကကၾကေကာငးကလညး ရဟငဂာ ေထာကခေပာဆသ အဖၾႚမားမႀ ေဝဖနခကသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစအတၾငး အစးရအတၾငး သဇာရႀသမားေရာ အစးရမဟတသည သဇာရႀသမားပၝ ရခငပညနယရႀ ရကစက

ကမးကတမႁမားက သေတသနပကာ အစရငခခကသည၊ အခႚက ရဟငဂာမၾတစလငမားအေပ တကခကမႁမားသည

ေသာငးကနးသမား၏ အကမးဖကမႁအေပ ရတတရက တႚပနမႁမဟတဘ ကတင စစဥထားခကဖစေကာငး

ေကာကခကခခကသည။ မနမာႎငငသႚ ၂၀၁၇ ခႎႀစ ႎဝငဘာလ သၾားေရာကခစဥကႎႀင ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဘဂလာေဒရႀ

ႎငင၊ ေကာကစစဘဇားရႀ ရဟငဂာ မၾတစလင ဒကၡသညစခနးမားသႚ သၾားေရာက ခစဥက ရခငပညနယတၾင ဗလ

ေကာငးမား ပတထားခေကာငး သႚမဟတ မးရႁႚခေကာငး၊ ကေလးမားသည အစၤလမဘာသာေရးေကာငးမား မတက

ႎငခေကာငးႎႀင တပမေတာသည ရဟငဂာမၾတစလငမား မမတႚ၏ ေနအမမားတၾင ဝတ ပခငးက တားမစရန

ဖမးဆးခငး သႚမဟတ ကယထလကေရာက ရကႎႀကခငးမားအပၝအဝင ဘာသာေရး အေလအထမားက ေႎႀာငယႀက

ခကေကာငး USCIRF မႀ သရႀခရပၝသည။ USCIRF ၏ ေတၾႚရႀခကအမားပားက သေယာငလကကာ ၂၀၁၈ ခႎႀစ

စကတငဘာလတၾင ႎငငခားေရးဝန ကးဌာနမႀ ေတၾႚဆေမးမနးခက ၁၀၀၀ အေပ အေခခကာ ရခငပညနယရႀ ရကစက

ကမးကတမႁမားအေပ မႀတတမးတငခက တစရပက လသရႀငကား ထတပနခေသာလညး ဥပေဒေရးရာ ဆးဖတခက

မားက ၎၏ ၂၀၁၇ ခႎႀစ လမးေရးသနႚစငမႁ ေကညာခကထကေကာလၾနပး မပလပခပၝ။ (ႎငငခားေရးဝန ကးဌာန၏

အစရငခစာႎႀငပတသကပး အခကအလကမား ရယရန ေအာကပၝ အေမရကနပညေထာငစ၏ မဝၝဒအပငးက

ကညပၝ။)

မနမာႎငငအစးရႎႀင တပမေတာတႚသည ရခငပညနယအကပအတညးက ေယဘယအားဖင ငငးဆကာ အခက

အလကမားက လရာဆၾသၾငးပး မမႀနမကနေပာဆေသာလညး ၎တႚ၏တႚပနမႁမားတၾင မသမသာ ကၾပားခကအခ က

ပသခကသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဇနနဝၝရလတၾင တပမေတာသည ကေတာငကခ တာဝနရႀေကာငး ဝနခမႁတစရပတၾင

လခေရးတပမားႎႀင အရပသားမားက ၂၀၁၇ ခႎႀစ စကတငဘာလတၾင အငးဒငေကးရၾာ၌ ရဟငဂာ မၾတစလင ၁၀

ဥးက အစလကအပလက သတ ဖတခေကာငး ဝနခခပၝသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဧပလတၾင တပမေတာဝင ခနစဥးက

အလပကမးႎႀင ေထာငဒဏ ၁၀ ႎႀစ ခမႀတခပၝသည။ ဖစခငေတာ ရၾကတာ သတငးေထာက ဝလးႎႀင ေကာစးဥးတႚ

ေထာကကခရသည အေကာငးရငးမႀာ ထအငးဒင အစလကအပလကသတ ဖတမႁအေကာငး စစမးေထာကလႀမး

သတငးအစရငခမႁေကာငပင ဖစသည။ ထႎႀစအတၾငးတၾင ရခငပညနယရႀ ပစမႁမားႎႀင ရကစကကမးကတမႁမားက

ေကာမရႀငအဖၾႚ ေနာကတစဖၾႚက တာဝနေပးခငးအားဖင ေကာငးမၾနစၾာ စစမးစစေဆးရန အပညပညဆငရာ

ေတာငးဆခကမားက ဟနႚတားေရးက အစးရမႀ ထပမ၍ ကးပမးပနသည။ သႚရာတၾင ေနာကဆးထကးပမးမႁမႀာ

ပၾငလငးမငသာမႁႎႀင အမားယကညလကခႎငမႁ ကငးမသဖင ႎငငတကာမႀ အခၾငအေရးႎႀင ပတသကပး ေထာကခ

ေပာဆသမားက ေဝဖနခပး၊ ထအဖၾႛတၾင ႎငငခားသားမား ပၝဝငမႁေကာင မနမာႎငင အမးသားေရးစတဓာတ

ရႀသမားကလညး ေဝဖနခကသည။ တစဘကတၾင အစးရသည ရဟငဂာ မၾတစလငမားက ရဟငဂာဟ အသအမႀတ

8

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

ပခငးမရႀ၊ ႎငငသားလညးဖစခၾငမေပးသည မႀတပတငကတပားမားက အတငးအကပ လကခေစရန ကးပမးမႁမား

အပၝအဝင၊ ၎တႚ ေဘးကငးစၾာ ပနသၾားႎငသည ေဘးကငးလခ၍ သကၡာရႀေသာ အေခအေနမားေပးရန ပကကၾက

ခသည၊ အခားတစဘကတၾင အစးရသည ရခငပညနယတၾင ဟႎၬႃ မသားစအခ က ပနလညေနရာခထားရန

ကညခသည။ ၂၀၁၆ ခႎႀစႎႀင ၂၀၁၇ ခႎႀစတႚတၾင ရခငပညနယအား ဆပကငခေသာ အကမးဖကမႁတၾင ပတမေနခေသာ

လမႁအသငးအဝငး အမားအပားတၾင ဟႎၬႃအရပသားမားလညး ပၝဝငခသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစ စကတငဘာလ ၆ ရကတၾင အတအကအားဖင အမႁမကားနာမ တရားသ ကး၏အခနး ၁ တၾင ICC မႀ

၎သည “ရဟငဂာလမးမားအား မနမာႎငငမႀ ဘဂလာေဒရႀႎငငသႚ ပညႎႀငဒဏေပးသညဟေသာ စၾပစၾထားသည

ပညႎႀငဒဏေပးမႁအေပ တရားစရငပငခၾင ကငသးေကာငးကငသးမည” ဟ ဆးဖတခပး၊ ယငးေနာက ICC မႀ တရားလ

ေရႀႚေန ဖာတ ဘငစးဒၝးမႀ ကနဥး စစမးစစေဆးမႁတစရပ စတငပလပခပၝသည။ မနမာႎငငအစးရမႀ ICC ၏ စရငခကက

ငငးပယလကသညမႀာ အသဖၾယရာ မေကာငးေပ။

ရဟငဂာႎႀင အခားမၾတစလငမားအေပ ခၾခားဆကဆမႁႎႀင အကမးဖကမႁတႚမႀာ ဘာသာေရးသေဘာ အမမရႀ

ေသာလညး ယငးသည ၎တႚ၏ဘာသာေရးက ၎တႚ သငကားကာ ကငသးႎငမႁအေပတၾင သကေရာကမႁ ရႀခသည။

၂၀၁၃ ခႎႀစ မတလ မတၪလာမႛတၾင ဗဒၭဘာသာဝငမားႎႀင မၾတစလငတႚအကား အကမးဖကမႁအပး ငၝးႎႀစအကာတၾင

ထသႚဖစပးေနာက ပတခသည ဗလေကာငးမားမႀာ ဆကလကပတထားဆဖစသည။ ၂၀၁၃ ခႎႀစတၾင သးရကကာ

ဗဒၭဘာသာဝငဘနးေတာကးအခ ပၝဝငေသာ လကနကကငလအပ ကးမားက မၾတစလင အးအမ ၁၅၀၀ ေကာက

မးရႁႚခကပး၊ အစၤလမေကာငး သးေကာငးႎႀင ဗလေကာငး ဆယႎႀစေကာငးေကာက ဖကဆးခပး ေထာငေပၝငး

မားစၾာေသာ လတႚမႀာ ေနအမစၾနႚခၾာခရကာ လတစရာေကာက သတ ဖတခက၏။ ၂၀၁၇ ခႎႀစတၾင သာေကတမ နယ၌

အာဏာပငမားက အစၤလမေကာငး ႎႀစေကာငးက ပတလကပးေနာက ပငပ၌ ဝတ ပရန စရးသညအတၾက မၾတစလင

အခ က ရမား ဖမးဆးသည အဖစအပကပးေနာက၊ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဧပလတၾင တရားရးမႀ မၾတစလင အမးသားသးဥးအား

ေထာကဒဏသးလ ခမႀတခသည။ အစရငခသညကာလ အပးေနာက ၂၀၁၉ ခႎႀစ ဇနနဝၝရလတၾင အာဏာပငမားက

ဧရာဝတတငးေဒသကးရႀ အစၤလမေကာငးမားႎႀင ဗလေကာငးတစေကာငးက ပတခေကာငး သတငးမား USCIRF

ရရႀခပၝသည။

ခရစယာန လနညးစမားအေပ ပစမႀတထားသည ခၾခားဆကဆမႁမားႎႀင ညႀဥးပနးႎႀပစကမႁမား- မနမာႎငငရႀ

ခရစယာန အခ သည ၎တႚ၏ဘာသာက ကးကၾယရာတၾင ပနာ အနညးငယသာရႀခငး သႚမဟတ မရႀခငး

ဖစေသာလညး၊ အခားသမားမႀာမ ၎တႚ၏ဘာသာေရးယကညခကမားေကာင ခၾခားဆကဆခငးႎႀင အကမးဖကမႁတႚ

ပစမႀတထားခရ၏။ ဥပမာ ၂၀၁၇ ခႎႀစ ေႎႀာငးပငးမႀစကာ ၂၀၁၈ ခႎႀစအတၾငးအထ ကခငပညနယႎႀင ရႀမးပည

ေမာကပငး ေဒသအခ ႛတၾင မနမာတပမေတာႎႀင တငးရငးသား လကနကကငအဖၾႚအစညးမားအကား တကပၾ

ပမပငးထနလာသညအတၾကေကာင ခရစယာနဘာသာဝင အမားစဖစသည ေထာငေပၝငးမားစၾာေသာ အရပသား

မားသည ေနအမစၾနႚခၾာခရသည။ အသစဖစေပခေသာ ထေနအမစၾနႚခၾာခရမႁမားသည တပမေတာႎႀင ကခင

လၾတေမာကေရးတပ အကား ၂၀၁၁ ခႎႀစ အပစအခတရပစေရး သေဘာတညခက ပကပားမႁေကာင ကခင

ပညနယႎႀင ရႀမးပညေမာကပငး ဒကၡသညစခနးမားတၾင ပညတၾငး ေနအမစၾနႚခၾာထၾကေပးခရေသာ လတစသနးေကာ

အပငဖစသည၊ ၎တႚအနက အခႚပဂၢလမားက အကမေပၝငးမားစၾာ ေနအမစၾနႚခၾာခရသည။ ကာလကာမငစၾာ

ရႀေနသည ပဋပကၡမားသည ဘာသာေရးသေဘာ သဘာဝမရႀေသာလညး ခရစယာနႎႀင အခား ဘာသာေရး လမႁ

အသငးအဝငးမားေပ နကရႁငးစၾာ သကေရာကမႁရႀခပး၊ တပမေတာမႀ လသားခငးစာနာမႁ အေထာကအပအေပ

ပတဆႚမႁမားသည အရပသားမားအေနဖင အစာ၊ အးအမ၊ ကနးမာေရး ေစာငေရႀာကမႁႎႀင အခားအေခခလအပ

9

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

ခကမားက ရယႎငမႁအေပ ကာလကာရႀညစၾာ ဆကလကကနႚသတထားလကရႀသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင

တပမေတာသည ဝတ ပေကာငးမားႎႀင ဘာသာေရးေခၝငးေဆာငမားက တငးရငးသား လကနကကင

အဖၾႚအစညးမားႎႀင ပးေပၝငးလပကငသညဟ စၾပစၾလက ပစမႀတထားေကာငး USCIRF မႀ သတငးအခကအလက

ရရႀခပၝသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင တပမေတာ၏ ေသနတႎႀငပစခတမႁႎႀင ေဖာကခၾပစၤညးမားေကာင ဘာသာေရး

အေဆာကအဥမား ပကစးခရသည ဥပမာႎႀစရပတၾင ဆၾမပရာဘမ နယ၊ ႎႀစ ခငးခရစယာနေကာငးႎႀင ဖားကနႚမ နယ၊

ရမနကကသလစ ေကာငးတစေကာငးတႚအေပ ေမလက တကခကမႁမား ပၝဝငခပၝသည။ ၎တႚႎႀစေနရာလးမႀာ

ကခငပညနယတၾင ရႀကသည။ ထႚအပင တပမေတာသည လသားခငးစာနာမႁ အေထာကအပမားက ပတဆႚမႁ၊

အရပသားမားက ၎တႚ၏ရၾာမား၌ ထနးသမးထားမႁတ ပလပခကာ သတငးစာဆရာမားအား ပဋပကၡအရပမားသႚ

ဝငေရာကခငးက ပတဆႚမႁမား ပလပခသည။

ထႚအပင မားမကာမႎႀစမားက ကခငပညနယတၾင ခရစယာနဘရားေကာငး ၃၀ ေကာမႀာ အမားအားဖင လကနက

ကးမားဖင တကခကမႁေကာင ပကစးခေကာငးသတငးအခကအလကက USCIRF ရရႀခပၝသည။ အခႚေသာ ခနႚမႀနး

ခကမားအရ ကခငပညနယတၾင အသငးသအသငးသားမား ဝတ ပမရႎငေတာေသာ ဘရားေကာငး ၁၀၀ ေကာ

ရႀေနပၝသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ရခငပညနယတၾင ဗဒၭဘာသာဝင ဘနးေတာကးအခ ႛ ပၝဝငသည ေဒသခ လအပကးမားက

ခရစယာန သငးအပဆရာမားႎႀင အသငးသအသငးသားမားက ကယထလကေရာက တကခကခေကာငး သတငးမား

ကလညး USCIRF ရရႀခပၝသည၊ အနညးဆးအေနဖင အဖစအပကတစခတၾင ခရစယာနမား ဘရားေကာငး ဝတ ပပၾ

မားက တကေရာကရနမႀာ ၎တႚေဘးကငးေရးအတၾက လၾနစၾာေကာကလနႚေနခရပၝသည။

တငးရငးသားလကနကကင အဖၾႚအစညးမားသည ကာလကာရႀညေနသည ပဋပကၡတၾင အပစကငးသမား မဟတေပ။

၂၀၁၈ ခႎႀစ စကတငဘာလမႀစ၍ တရတေကာေထာကေနာကခရႀကာ မနမာႎငင၏ အာဏာအရႀဆး တငးရငးသား

လကနကကင အဖၾႚအစညးဟ ယဆခရေသာ ဝပည ေသၾးစညးညညၾတေရး တပမေတာ (UWSA) သည ရႀမးပညနယ

ေမာကပငး ဝ ထနးခပနယေမရႀ ဘာသာေရးအဖၾႚအစညးမားႎႀင ေခၝငးေဆာငမားအေပ ပစမႀတထားခပၝသည။

အထးသဖင သာသနာပမားအကား စၾပစၾထားေသာ “ဘာသာေရး အစၾနးေရာကမႁ” က ဖယရႀားရနဟေသာ အသၾင ဖင

UWSA စစသားမားသည ခရစယာနဘနးေတာကးမားက စစေဆးေမးမနးခငးႎႀင ဖမးဆးထနးသမးခငး၊ ဘာသာေရး

ေကာငးမားက ပတခငး၊ ခၾင ပမထားေသာ ဘရားေကာငးမားက ဖကဆးခငးႎႀင ဘရားေကာငး အသစေဆာက

လပ ခငးက တားဆးပတပင ခငးႎႀင ကမးစာသငေကာငး တကေနသ ေကာငးသားေကာငးသမားအား ၎တႚ၏

အဖၾႚဝငဖစရန အတငးအကပ စေဆာငးခငးမား ပလပခကပၝသည။ UWSA သည ဝတငးရငးသား ခရစယာန

အေယာက ၁၀၀ ႎႀင လားဟ တငးရငးသား ခရစယာန အေယာက ၁၀၀ ခနႚက ထနးသမးခပၝသည၊ ထအပစ ႎႀစစလးက

၂၀၁၈ ခႎႀစ အဆးတၾင လၿတေပးခပး ထေနရာမႀ ဘရားေကာငးမားက ပနလညဖၾငလႀစခၾင ပခကပၝသည။

ကခငပညနယႎႀင ရႀမးပညနယေမာကပငးအေကာေဒသမားတၾငရႀသည ခရစယာနမားသညလညး အလားတ

ခမးေခာကမႁမားႎႀင ကေတၾႚခကသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဇၾနလတၾင မနမာႎငငမႀ ခငးဒကၡသညမားသည ႎငငတကာမႀ

အကာအကၾယမလေတာဟ UNHCR မႀ ေကညာခပး၊ ၎ဆးဖတခကေကာင ခငးဒကၡသညမား၏ ဒကၡသည

အေနအထားမႀာ ရပသမးခရႎငခသည။ ထဆးဖတခကသည မေလးရႀားႎႀင အႎၬယႎငငတႚတၾင ေနထငေနေသာ ခလႁခၾင

ေတာငးခေနသ ခငးဒကၡသည ေထာငေပၝငးမားစၾာအေပ သကေရာကမႁရႀခပၝသည။ ခငးလမးမား မနမာႎငငမႀ

ထၾကေပးေနခငး မရႀေတာေသာလညး မမတႚ၏အမမားသႚ ပနေနခငးမရႀေကာငး UNHCR မႀ ေပာဆခပၝသည။

(ဤအစရငခကာလ ေနာကပငး ၂၀၁၉ ခႎႀစ မတလတၾင “ခငးဒကၡသညမားသည ႎငငတကာ၏အကာအကၾယက

ဆကလကလအပေကာငး လအပေနႎငသည” ဖစပး ယငးသည “၎တႚ၏ ဒကၡအေနအထားက ဆကလက

10

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

ထနးထားမည” ဟ UNCHR မႀ ေကညာခပၝသည) အပညပညဆငရာ လႚအခၾငအေရး ေထာကခေပာဆသမားက

မနမာႎငငရႀ လႚအခၾငအေရး ခးေဖာကမႁမားအေပ ဆကလကစးရမေနပၝသည၊ ဥပမာ ၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင အစးရႎႀင

အစးရမဟတေသာ သဇာရႀသမားက ခငးခရစယာနဘာသာဝငမားက ေမႀာငးႎႀငထတခရမညဟေသာ ခမးေခာကမႁဖင

ဗဒၭဘာသာသႚ အတငးအကပကးေပာငးေစခငး အပၝအဝင ခမးေခာကမႁမားႎႀင ေႎႀာငယႀကမႁမားက ဆကလက

ပလပခပး စမခနႚခၾမႁဆငရာ ခၾခားဆကဆမႁ အမးမးေကာင ၎တႚသည ဘာသာေရးအတၾက အသးပရနေမယာ

ရယႎငမႁ မရႀခေကာငး သတငးမားက USCIRF ရရႀခပၝသည။ ထႚအပင ၂၀၁၈ ခႎႀစႎႀင ၂၀၁၉ ခႎႀစ အေစာပငးတႚတၾင

တပမေတာႎႀင တငးရငးသား လကနကကငအဖၾႚအစညး တစရပဖစသည ရခငပညတပမေတာတႚအကား ဆကလက

ဖစေပေနသည ပဋပကၡေကာင ခငးလမးအခ ႛသည ထၾကေပးခကပး အဓကအားဖင ဗဒၭဘာသာဝငမားႎႀင

ခရစယာနမားဖစကေသာ ပညတၾငးေနအမစၾနႚခၾာခကသမားအေပ မမတႚ၏ ဇာတရၾာမားသႚ ပနသၾားခငးမႀ ဟနႚတား

ခသည။ ခငးပညနယႎႀင ထေဒသအနးတဝကရႀ အေခအေနသည မေရရာသဖင ဤအစရငခကာလအပး မားမကာမ

၂၀၁၉ ခႎႀစ ဇနနဝၝရလတၾင မနမာႎငင အေမရကနသရးမႀ ၎၏ ခရးသၾားအကပခက က အသစပပင ေရးသားကာ

အခားအရာအမားအပင “အရပဘက မတညငမမႁႎႀင လကနကကင ပဋပကၡတႚေကာင” ခငးပညနယ ပလကဝ

မႛနယသႚ ခရးမသၾားရနအကပခပး ခငးပညနယရႀ အရပဘကဆငရာ အေထၾေထၾ မတညငမမႁက ဂရပခပၝသည။

လကသငမခမႁ၊ အမးသားေရးဝၝဒႎႀင လမႁေရးမဒယာ၏ အခနးကၸ- ၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင အစးရႎႀငသကဆငသည

သဇာရႀသအခ ႛႎႀင လမႁေရး သဇာရႀသအခႛက ဘာသားေရးလနညးစမားႎႀင တငးရငးသား လနညးစမားအေပ

မႁငးတကသည အမးသားေရးဝၝဒမားႎႀင မကကနးမးခစမား၏ ခၾခားဆကဆကာ သညးခမႁကငးမသည အေပာအဆ

မားႎႀင လပေဆာငခကမားက ဆကလကတၾနးလႀနခသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ေဖေဖာဝၝရလတၾင သာသနာေရးႎႀင ယဥေကးမႁ

ဝန ကး ဥးေအာငကမႀ မနမာႎငင၏ ဗဒၭဘာသာ သဃာေတာမားက စမခနႚခၾသည ဘနးေတာကးမား ဥးေဆာငေသာ

တရားဝငအသငးဖစသည ႎငငေတာ သဃာမဟာနာယက (မဟန) ေကာမတအား ဗဒၭဘာသာအေပ ရနငးထားမႁ

မဖစေစေရးအတၾက ဗဒၭဘာသာဘနးေတာကးမား၏ အပအမက ေစာငကပကညရႁပး ဆးမရန အကပခပၝသည။

(တစခနက မဘသဟ ေခခေသာလညး ၂၀၁၇ ခႎႀစ ေမလတၾင မဟနမႀ ထအမည အသးပခငးက ရပစရနႎႀင

ဆငးဘတအားလးဖတရန အမနႚေပးခသည) ဗဒၭဓမပရဟတအသငးက ပတပငရန မဟန၏ ဇလငလ ဆးဖတခက

ေနာကပငး ၂၀၁၈ ခႎႀစ သဂတလတၾင ဗဒၭဘာသာ မးခစဝၝဒမားက ရနကနမ ႛတၾင ဆႎၬပခကသည။

အားတကစရာေကာငးေသာ ဤေဆာငရၾကခကမား ရႀေသာလညး ဘာသာေရး လနညးစမားႎႀင တငးရငးသား လနညးစ

မားအေပ ဥးတညသည အမနးတရားႎႀင အကမးဖကမႁတႚႎႀငပတသက၍ မနမာႎငင၏ ကာလရႀညကာစၾာ ရႀေနေသာ

အခကအခမားသည ၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင ဆကလကဖစေပခသည။ မနမာႎငငတၾင လၾနခသည ဆယစႎႀစအတၾငး

အငတာနက ထးေဖာကဝငေရာကမႁ၊ မဘငးဖနး အသးပမႁႎႀင သတငးႎႀင အခကအလကမားအတၾက အထးသဖင

အဓကအားဖငေဖစဘတအပင အခား လမႁေရးမဒယာ ပလကေဖာငးမားက အသးပေနခငးက ေနရာတကာတၾင

ေတၾႚေနရမႁႎႀင အလငအမနတးတကလာမႁေကာင ႎငငမႀာ ဒစဂစတယေခတအတၾငးသႚ ရတတရက ဝငေရာကခ

ေလသည။ မနမာႎငငကယတငက အလငအမန ပၾငလငးလာခနတၾင ႎငငေတာ၏ ဝၝဒဖနႚမႁမႀ စမထားခငးမရႀသည

အခကအလကမား ဝငလာခငးသည အလၾနမားပားခပး၊ တစဘကတၾင ေပာဆေဆၾးေႎၾးမႁ လမးေကာငးသစမား

ဖနတးကာ၊ အခားတစဘကတၾင လေသေစႎငသည အကးဆကမားဖစေစေသာ ေကာလာဟလမား ပနႚပၾားေစသည

ကရယာမားက လတႚအား ေပး၏။ မနမာႎငငတၾင လမႁေရးမဒယာမားမႀ မႀားယၾငးေသာ အခကအလကမား အလင

အမနပနႚပၾားခငးသည လမးတးသတဖတမႁ၏ ေရႀႚေပးဖစႎငေကာငး ေလလာသအခႛက မႀတခကခခကသည။

11

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

၂၀၁၈ ခႎႀစ မတလ ကလသမဂၢ လႚအခၾငအေရးေကာငစ၌ အပညပညဆငရာ သးခား အခကအလကရႀာေဖၾေရး

လပငနးအဖၾႚ (FFM) ၏ ဥကၺႉဖစသ မာဇးကး ဒၝရစမနက “လမႁေရးမဒယာမား၊ အထးသဖင ေဖစဘတတၾင၊ အမနး

စကားႎႀင အကမးဖကမႁ လႁႚေဆာမႁတႚ ပႚႎႀႚေနသည။ ကးမားေသာအတငးအတာအထ မညသမ႖ စစေဆးခငးမရႀ” ဟ

ေပာဆခ၏။ ၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင ထတပနခသည FFM ၏ အေသးစတေတၾႚရႀခငးမား တၾငလညး အမးသားေရး

ဝၝဒမားသည အထးသဖင ရဟငဂာဆနႚကငေရးဖစသည မၾတစလငဆနႚကငေရး အမနးတရား စတဓာတႎႁးေဆာ

ခသည စညးရးေရးမားတၾင ေဖစဘတႎႀင အခားေရးသားခကမားက အသးပခေကာငးႎႀင တပမေတာမႀ ရခငပညနယ

တၾင သပနမားဥးေဆာငသညအကမးဖကမႁအေကာငး သကေသပခကမရႀေသာ စၾပစၾေပာဆခကမား ပလပရန

ေဖစဘတက အသးပခေကာငး မႀတခကခခပၝသည။ (FFM သည ေဖစဘတက အထးဂရပခပး ယငးသည “မနမာ

ႎငငတၾင ယေနႚထ အသးအမားဆး လမႁေရးမဒယာ ပလကေဖာငးဖစသညမႀာ ထငရႀားသည” ဟ မႀတခကခခပၝသည။)

ထႚအပင မနမာအစးရသည လႚအခၾငအေရးမား ခးေဖာကသညနညးမားဖင ေဖစဘတႎႀင အစးရမဒယာမားက အသး

ပခပၝသည- ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဇနနဝၝရလတၾင ရခငပညနယအေကာငး သတငးမားက ထတပနရနဟဆသည ၂၀၁၆ ခႎႀစ

တၾင ဖနတးခေသာ အစးရ၏ သတငးအခကအလက ေကာမတက ၎ေဖစဘတစာမကႎႀာတၾင ယငးမႀ “အကမးဖက

သမား” ဟ ယဆသည ရဟငဂာ မၾတစလင ၁၃၀၀ ေကာ၏ အမညမားႎႀင ဓာတပမားက တငထားခပၝသည၊ FFM

ဥကၺႉ၏အေပာအရ ကေလးမား၏ အခကအလကမားကပၝ တငထားပး “တရားဝင လပထးလပနညး တစစတစရာ

မရႀဘ” တငထားခကခငး ဖစသည။

အတတက မနမာႎငငအစးရသည အကမးဖကမႁ ေပေပၝကေစႎငသည မဟတမမႀနသတငးအခကအလကမားက

ရပတနႚရန ကးပမးခကတစရပအေနဖင ေဖစဘတက ပတပငခပၝသည။ သႚရာတၾင အစးရႎႀင တပမေတာ အာဏာပင

မားႎႀင အစးရရးမားသည ခၾခားဆကဆကာ အဖစမႀနမဟတေသာ အခကအလကမားက ဖနႚရန ေဖစဘတစာရငး

မားက တရားဝငအတငးအတာဖင ပမႀန အသးပက၏။ ထသႚအသးပခငးဖင အထးသဖင ရဟငဂာ မၾတစလငမား

ဖစေသာ ဘာသာေရးလနညးစမားႎႀင တငးရငးသားလနညးစမားအေပ ထခကနစနာေလရႀသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစအတၾငး

ေဖစဘတသည မဘသ၏တငဆကမႁမားက ပတပငခပး ေသၾးေမာက၍ခကၾေနသ ဘနးေတာကး ဥးဝရသႎႀင

ဗလခပမႀႃးကး မငးေအာငလႁငအပၝအဝင အမးသားေရးဝၝဒ ဘနးေတာကးမားႎႀင တပမေတာအဖၾႚဝငမား အသးသး၏

စာမကႎႀာမားက ပတဆႚခပၝသည၊ စာမကႎႀာမား ဖယရႀားခရေသာလအခ ႛက အေမရကန ပညေထာငစ၊ အးယ၊

ကေနဒၝႎႀင သစေတးလတႚမႀလညး ပတပငခပၝသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ေအာကတဘာလ ေဖစဘတမႀ လပငနးအပႎႀခေသာ

လမႁေရးတာဝနအတၾက အမတအစၾနးမယသညလပငနး (Business for Social Responsibility (BSR)) ၏

လႚအခၾငအေရး သကေရာကမႁ သးသပခကတၾင ေဖစဘတသည “[စာရငးပငရႀငမား] မႀ တငးရငးသားႎႀင ဘာသာေရး

တငးမာမႁမားအေပ ႎႁးဆၾမႁမား ပမတးပၾားရန အသးပခငးက ကာကၾယေရးအတၾက” ေဖစဘတမႀ စာရငးမားက

ဖယရႀားခသညဟ အစရငခခပၝသည။

ဖမးဆးမႁမားႎႀင အကဥးခမႁမား - ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဒဇငဘာလမႀစ၍ ႎငငေရးအကဥးသားမား ကညေစာငေရႀာကေရး

အသငး (မနမာ) မႀ လကရႀစရငခကကခေနသမားႎႀင ေထာငတၾငးေထာငပင တရားရငဆငရနေစာငဆငးေနသမား

အပၝအဝင ႎငငတၾငးတၾင ႎငငေရးအကဥးသား ၃၂၇ ဥးရႀပး ၂၀၁၇ ခႎႀစ ဒဇငဘာလမႀ ဥးေရထက ၃၉ ရာခငႎႁနး

တးခသညဟ တၾကခကခပၝသည။ ထႎႀစအတၾငး အကၾငးမအာဏာရႀငဆနေသာ ဖမးဆးထနးသမးမႁ အမးမးသည

အထးသဖင ရခငပည၊ ကခငႎႀင ရႀမးပညနယတႚတၾင ဖစပၾားခပး အခႛထနးသမးခရသမားက မမတႚ၏ ဘာသာေရးႎႀင

တငးရငးသားအေပ အေခခကာ တပမေတာ၏လကတၾငး ညႀဥးပနးႎႀပစကခခရေကာငး ေဖာ ပခပၝသည။

12

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

၂၀၁၈ ခႎႀစ စကတငဘာလတၾင မနမာႎငငမႀ ရၾကတာသတငးေထာကႎႀစဥးဖစသ ဝလးႎႀင ေကာစးဥးတႚအား ၎တႚ၏

ရခငပညနယ၊ အငးဒငေကးရၾာရႀ ရဟငဂာ မၾတစလင ၁၀ ဥးအေပ၂၀၁၇ ခႎႀစ ဒဇငဘာလ ထးခားေသာ စစမး

ေထာကလႀမးေရးအတၾက ကလနေခတ တရားဝငလ႖ႛဝႀကခကမား အကဥပေဒအရ အလပကမးႎႀင ေထာငဒဏ ခနစႎႀစ

ခမႀတလကပၝသည။ ေရႀႛေနမားက ၎တႚ၏ကယစား အယခဝငခေသာလညး ဤအစရငခစာကာလ အဆးတၾင ႎႀစဥး

စလးမႀာ ေထာငတၾငးရႀေနဆဖစသည။ ရၾကတာ သတငးစာဆရာမားသည အကၾကဆငခရသညဟ တရားရးတၾင

ဝနခခပးေနာက ရအရာရႀေဟာငးတစဥးသည တရားရး၌ ေထာငဒဏတစႎႀစ စရငခကခမႀတခရပးေနာက ၂၀၁၉ ခႎႀစ

ဇနနဝၝရလ ဤအစရငခစာကာလ ပးခၝစတၾင လၿတေပးခပၝသည၊ ေနာကပငးတၾင ထသသည အလပ ပတသၾားကာ

သ၏မသားစသည ၎တႚ၏ေနအမမႀ ေမာငးႎႀငထတခခရသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစ ဒဇငဘာလတၾင တရားရးတစရးမႀ ကခငတကကၾလႁပရႀားသ လၾမးေဇာငး၊ နနးပႎႀင ေဇာဂတတႛက

ေထာငဒဏေခာကလ ခမႀတခပၝသည။ ယငးမႀာ ထႎႀစအေစာပငးက ခရစယာန အမားအပားဖစကေသာ အရပသားမား

ပဋပကၡေဒသတၾငး ပတမေနေအာငႎႀင ကခငလၾတေမာကေရး တပႎႀင တကပၾမား ဖစပၾားေနစဥ လသားခငး စာနာမႁ

အေထာကအပမားက ဖတေတာကခသည တပမေတာ၏ လပေဆာငခကက ကနႚကၾကသညအေနဖင ၎တႚ

ငမးခမးစၾာဆႎၬပရငး တပမေတာ အသေရဖကမႁဟ စၾပစၾလက ေထာငခခငး ဖစသည။

အပသေဘာေဆာငေသာ ဖစရပတစခမႀာ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဧပလက မနမာႎငင သမတမႀ အကဥးသား ရႀစေထာငေကာက

လၾတငမးခမးသာခၾင ေပးလကခငး ဖစသည။ ၎တႚအခႛမႀာ ကခင ႎႀစ ခငးခရစယာန ေခၝငးေဆာင ႎႀစဥးအပၝအဝင

ႎငငေရးႎႀင ဘာသာေရး အကဥးသားမား ဖစသည။ ဒမေဒၝေနာငလတႎႀင လနေဂာဂမစငတႚ ႎႀစဥးစလးမႀာ ကခင

ႎႀစ ခငးခရစယာန အသငးခပ၏ အဖၾႚဝငမားဖစကပး ၂၀၁၆ ခႎႀစတၾင မနးကရႀ စနဖရနးစစၤ ေဇးဗးယား ကကသလစ

ဝတ ပေကာငးက တပမေတာ ေလေကာငးမႀ တကခကပးေနာက ၄ငးတႚႎႀစဥးမႀ ေဒသခ သတငးစာသမားမားက

ကညခသညအတၾက ေထာငဒဏကခေနခခငး ဖစသည။

အေမရကနပညေထာငစ မဝၝဒ

အေမရကနပညေထာငစအစးရသည မနမာႎငငအေပ ကၸအခႛတၾင ေငၾေကးေထာကပပၝသည၊ ၂၀၁၇ ခႎႀစ

ရခငပညနယရႀ အကမးဖကမႁဖစကတညးက လသားခငးစာနာမႁ အေထာကအပပမာဏမႀာ အတငးအတာသစမားသႚ

ေရာကရႀခပၝသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ စကတငဘာလတၾင ထစဥက ကလသမဂၢ ကယစားလႀယ ကလသမဂၢဆငရာ

အေမရကနပညေထာငစ သအမတ နစကေဟးလက ေနာကထပ ရနပေငၾ ေဒလာ ၁၈၅ သနး ေကညာ ခပး၊

အမားစမႀာ ရဟငဂာ မၾတစလင ဒကၡသညမားႎႀင ဘဂလာေဒရႀႎငငရႀ အမရႀငလမႁအသငးအဝငးမားအတၾက ဖစသည။

၂၀၁၇ ခႎႀစမႀစ၍ ရခငပညနယ အကပအတညးေဖရႀငးေရးအတၾက အေမရကနပညေထာငစ၏ အေထာကအပ

စစေပၝငးမႀာ ေဒလာ ၃၈၉ သနးနးပၝးအထ မားပားခသည။ ၂၀၁၈ ခႎႀစ ဧပလတၾင ႎငငတကာ ဘာသာေရးလၾတလပမႁ

အတၾက အပညပညဆငရာ သအမတကးဖစသ စမမႃယယ ဒဘေရာငးဘကက ရဟငဂာ မၾတစလင ဒကၡသညမား၊

ဘဂလာေဒရႀ အာဏာပငမားတႚႎႀင ေတၾႚဆရန ဘဂလာေဒရႀႎငင ေကာကစစဘဇားသႚ သၾားေရာကခ ပး ၂၀၁၈ ခႎႀစ

ေမလတၾင အေမရကနပညေထာငစ ႎငငတကာဖၾႚဖးေရးအဖၾႚအစညး အပခပေရးမႀႃး မတဂရငးမႀ အကပအတညး

ေကာင သကေရာကခရသမားႎႀင ေတၾႚဆရန မနမာႎငငႎငငႎႀင ဘဂလာေဒရႀႎငငမားသႚ သၾားေရာကခပၝသည။ ၂၀၁၈

ခႎႀစ ဝၝရႀငတနဒစမႚတၾင ကငးပသည ဘာသာေရးလၾတလပမႁ အဆငမႀငရနဝနကးမားအစညးအေဝး တၾင ပၝဝငသည

ကယစားလႀယမားက “မၾတစလငမား၊ ခရစယာနမားႎႀင ဟႎၬႃမား အပၝအဝင” ဘာသာေရးလနညးစမား မမတႚ၏

13

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

ယကညခငးေကာင ရငဆငရသည ခၾခားဆကဆမႁမားအေကာငး မနမာႎငငအေပ ေကငာခက တစရပ

ထတပနခပၝသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစ သဂတလတၾင အေမရကနပညေထာငစ ဘၸာေရးဌာနမႀ မနမာတပမႀႃးေလးဥးႎႀင တပဖၾႚႎႀစဖၾႚတႚအား

“မနမာႎငင ရခငပညနယရႀ လမးေရးသနႚစငမႁႎႀင မနမာႎငင ကခငပညနယႎႀင ရႀမးပညနညတႚတၾင အႎႀႚအပား

ဖစေပေနသည လႚအခၾငအေရး ခးေဖာကမႁမားတၾင ၎တႚ၏ပၝဝငမႁအတၾက” ပတပငခသည။ ႎငငေတာသမတ၏

အမနႚ ၁၃၈၁၈ အရ ထပတပငမႁမားမႀာ ေနာကပငးတၾင ရာထးမႀဖတခခရသည မနမာ ဗလခပကး ေမာငေမာငစးအား

၂၀၁၇ ခႎႀစ ပတပငမႁအပင ပလပ ခငးဖစပး ကေနဒၝႎငငႎႀင အးယတႚမႀ တပမေတာ၊ ရႎႀင နယ ခားေစာင တပမႀႃး

ရႀစဥးအေပ ပတပငမႁပလပ ပး ႎႀစလအကာတၾင ပလပခခငးဖစသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစ စကတငဘာလတၾင ရခငပညနယေမာကပငးရႀ ရကစကကမးကတမႁမားက မႀတတမးတငထားေသာ

အစရငခစာ တစေစာငက ႎငငခားေရးဝန ကးဌာနမႀ ထတပနခပၝသည။ ထအစရငခစာတၾင ၂၀၁၆ ခႎႀစ

ေအာကတဘာလႎႀင ၂၀၁၇ ခႎႀစ သဂတလ ထေရာကစၾာႎႀမနငးမႁမား ေပေပၝကေစသည အကမးဖကမႁ ပစတစရပ

အပၝအဝင ရဟငဂာ မၾတစလငမားအေပ စနစတက ညႀဥးပနးႎႀပစကမႁမားက ေဖာထတထားပး၊ ရခငပညနယရႀ

စစဆငေရးမားသည “ေကာငးမၾနစၾာ စမထားပး ညႀႎႁငးေဆာငရၾကထား” ကာ “ရဟငဂာမားက အတအလငး ပစမႀတ

ထားလက၊ အနးပတဝနးကငရႀ ရဟငဂာမဟတသညေနရာမား (ဥပမာ ဗဒၭဘာသာ ေစတပထးမား) က မထဘ

[ထားခ]” ေကာငး ေဖာ ပခပၝသည။ ႎငငခားေရးဝနကးဌာန၏ ရဟငဂာ မၾတစလငမားႎႀင ေတၾႚဆေဆၾးေႎၾးမႁမားမႀ

“အကမးဖကမႁ ကႃးလၾနသမားသည အခႚေဒသမားတၾင လမႁအသငးအဝငးေခၝငးေဆာငမား သႚမဟတ ဘာသာေရး

ေခၝငးေဆာငမားအား ကၾက၍ပစမႀတထား” ေကာငး ေတၾႚရပး အခႛေဖဆသမားက “တပမေတာမႀ ကမးစာမားက

မေတာမေလာပလပခငး” ႎႀင “စစသားမားက [ကရနကမးမား] ကမးရႁႛခငး သႚမဟတ ကမးမားအေပဆးသၾားခငး”

တႚ ပလပေကာငး ေဖာ ပကပၝသည။ တပမေတာအမႁထမးမားသည ဗလေကာငးမားႎႀင အစၤလမဘာသာေရး

ေကာငးမားအပင အခားအေဆာကအဥမားတၾင အမးသမးမားႎႀင မနးကေလးမားက မဒမးကငခကပၝသည။

ခငမာသည အေထာကအထားမား ရႀေသာလညး ႎငငခားေရးဝန ကးဌာနသည ရဟငဂာ မၾတစလငမားအေပ

ညႀဥးပနးႎႀပစကမႁမားက လမးတး သတ ဖတမႁ သႚမဟတ လသားမးႎၾယအေပ ကႃးလၾနသည ရာဇဝတမႁမားဟ

သတမႀတခခငးမရႀသညအတၾက လႚအခၾငအေရး ေထာကခေပာဆသ အမားအပားမႀာ တနလႁပေခာကခားခရပၝသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစ ႎဝငဘာလတၾင ဒတယသမတ မကကယ အာရပငစသည မနမာႎငင၏ ႎငငေတာ အတငပငခပဂၢလ

ေဒေအာငဆနးစကညႎႀင စငကာပႎငငတၾင ေတၾႚဆခပး “တပမေတာႎႀင ကယထကယထ လခေရးအဖၾႚမား၏

အကမးဖကမႁႎႀင ညႀဥးပနးႎႀပစကမႁတႚေကာင ရဟငဂာ ခနစသနးေကာ ဘဂလာေဒရႀႎငငသႚ ေမာငးထတခရခငးမႀာ

လကခႎငစရာ အေကာငးပခကမရႀ” ဟ ေပာခပၝသည။

၂၀၁၈ ခႎႀစတၾင ကၾနဂရက၏လၿတေတာႎႀစရပလးသည ရဟငဂာ မၾတစလငမားအေပ ညႀဥးပနးႎႀပစကမႁအတၾက

မနမာတပမေတာအေပ ပတပငခမည ဥပေဒပႉာနးခက တင ပခေသာလညး ၂၀၁၉ ဘၸာေရးႎႀစအတၾက

ဂ႗နမကကနး အမးသား ကာကၾယေရး ခၾင ပခက အကဥပေဒ (P.L. 115-232) မႀ ထစကားရပက အဆးတၾင ဖယရႀားခ

ပၝသည။ သႚရာတၾင ၂၀၁၈ ခႎႀစ အာရႀ အာမခကးပမးမႁ အကဥပေဒ (P.L. 115-409) သည မနမာႎငငရႀ တပမေတာ

ပညာေရးႎႀင သငတနးႎႀင တပမေတာ ေငၾေကးေထာကပမႁ အစအစဥမားတၾင အေမရကန ရနပေငၾမား အသးပေနမႁက

ကနႚသတခပၝသည။ ထႚအပင ရဟငဂာ မၾတစလငမားအေပ ရကစက ကမးကတမႁမားက လသားမးႎၾယအေပ

ကႃးလၾနသည ပစမႁမားႎႀင လမးတးသတ ဖတမႁဟ အမညတပသည ဆးဖတခကတစရပက (H.Res.1091) ၂၀၁၈

14

U.S. COMMISSION ON INTERNATIONAL RELIGIOUS FREEDOM | 2019 ANNUAL REPORT | WWW.USCIRF.GOV | @USCIRF

ခႎႀစတၾင ေအာကလၿတေတာမႀ ခမႀတလကကာ၊ ကႃးလၾနသမားအေပ ေနာကထပ ပတပငမႁမား ပလပရန

ေထာကခခပး ရၾကတာသတငးစာဆရာ ႎႀစဥးက လၿတေပးရန ေတာငးဆခပၝသည။

ႎငငခာေရးဝန ကးဌာနသည မနမာႎငငအား ၂၀၁၈ ခႎႀစ ႎဝငဘာလတၾင CPC အဖစ ေနာကဆးသတမႀတခပၝသည။

ႎငငခားေရးဝန ကးဌာနသည CPC သတမႀတခကႎႀင အတအကသကဆငသည ပတဆႚအေရးယမႁမား ခမႀတမည

အစား၊ အခနးကၸႎႀစရပေဆာငရၾကသည ပတဆႚအေရးယမႁမား ပလပခပၝသည၊ ယခကစၤမႀာ 22 CFR 126.1 တၾင

ရညညၿနးထားသည တညရႀေနဆ လကနကကနသၾယမႁပတပငေရးမားက သကတမးတးေပးလကခငး ဖစသည။