حرکات اصالحی حرکات اصالحی corrective exercisecorrective exercise

)نا هنجاریهای گردن()نا هنجاریهای گردن(

مقدمهمقدمه

طی تحقیقات متعدد در زمینه طی تحقیقات متعدد در زمینهوضعیت بدن بر آورد شده که در وضعیت بدن بر آورد شده که در

٪ از مردم با برخی از ٪ از مردم با برخی از ٨٠٨٠تا تا ۷۵۷۵ناهنجاریهای بدنی روبرو هستند.ناهنجاریهای بدنی روبرو هستند.

در صورتی که افراد بتوانند تمام در صورتی که افراد بتوانند تمامقسمتهای بدن خود اعم از قسمتهای بدن خود اعم از

لگن و لگن و شانه ها،شانه ها، سروگردن،سروگردن،ستون فقرات را در جایگاه ستون فقرات را در جایگاه اصلی خود قرار دهند عالوه اصلی خود قرار دهند عالوه

میزان کشش میزان کشش کسب حالتی زیبا،کسب حالتی زیبا،و فشار وارده بر بدن را به و فشار وارده بر بدن را به

حداقل ممکن رسانیده وکارایی حداقل ممکن رسانیده وکارایی و توانمندیهای خود را به حداکثر و توانمندیهای خود را به حداکثر

می رسانند.می رسانند.

وضعیت مناسبوضعیت مناسبوضعیتهای مناسب و نامناسب بدن می تواندوضعیتهای مناسب و نامناسب بدن می توانددر تمامی حاالت بدن از قبیل ایستادن، راهدر تمامی حاالت بدن از قبیل ایستادن، راه

وجود داشتهوجود داشته رفتن، نشستن، خوابیدن و...رفتن، نشستن، خوابیدن و...باشد.باشد.

در حالت کلی بدن هنگامی دارای بهتریندر حالت کلی بدن هنگامی دارای بهترین ♣♣تعادل در حالت ایستادن است که اگر یک خطتعادل در حالت ایستادن است که اگر یک خط

عمودی از کنار بدن اوعبور کند:عمودی از کنار بدن اوعبور کند:N از مقابل الله گوش، N از مقابل الله گوش، مستقیما وسط شانه وسط شانه ازاز مستقیما

ها،ها، از مقابل برآمدگی بزرگ استخوان ران از از مقابل برآمدگی بزرگ استخوان ران از

پهلو،پهلو،Nاز پشت کشکک زانو و درپایین بدن از Nاز پشت کشکک زانو و درپایین بدن از تقریبا تقریبا

قسمتقسمت خارجی قوزک پا عبور کند. خارجی قوزک پا عبور کند.

مروری بر آناتومی مروری بر آناتومی طرف محافظ نخاع شوکی و از طرف محافظ نخاع شوکی و از ستون فقرات از یکستون فقرات از یکناحیه گردنناحیه گردن

طرف دیگر عالوه بر تحمل وزن سروگردن و تنه به آنها طرف دیگر عالوه بر تحمل وزن سروگردن و تنه به آنها اجازه حرکت می دهد.اجازه حرکت می دهد.

١١٠١١٠مهره ومهره و٣٣٣٣ستون فقرات از رویهم قرار گرفتن ستون فقرات از رویهم قرار گرفتن مفصل تشكيل شده و داراي پنج بخش است:مفصل تشكيل شده و داراي پنج بخش است:

مهره گردني مهره گردني 77 مهره پشتيمهره پشتي 1212

مهره كمري مهره كمري 55 مهره خاجیمهره خاجی 55

مهره دنبالیچه مهره دنبالیچه44

عضالت اطراف ستون مهره ای در نگهداری آن در عضالت اطراف ستون مهره ای در نگهداری آن در وضعیت قائم نقش مهمی دارند.وضعیت قائم نقش مهمی دارند.

همچنین بيشترين حركت پذيري در ناحیه مهره هاي همچنین بيشترين حركت پذيري در ناحیه مهره هاي و با توجه به قوسهای ستون فقرات و با توجه به قوسهای ستون فقرات گردني می باشدگردني می باشد

بعد از بدنیا آمدن فرد اولین قوس تشکیل شده در این بعد از بدنیا آمدن فرد اولین قوس تشکیل شده در این ستون، قوس گردنی می باشد. ستون، قوس گردنی می باشد.

نا هنجاریهای سروگردننا هنجاریهای سروگردن

((wry neckwry neck))-کج گردنی -کج گردنی 11

((flat neckflat neck)) - گردن صاف - گردن صاف ٢٢

((head forwardhead forward))- سر بجلو - سر بجلو ٣٣

( ( wry neckwry neck))کج گردنیکج گردنی هايهاي مهره مهره ستون ستون طرفي طرفي انحراف انحراف بهبه

کج گردنیکج گردنی،، با چرخشبا چرخش همراه همراه گردنيگردني ناهنجاري ناهنجاري اين اين به به گويند. همچنينگويند. همچنين

..گويندگويند نيز مي نيز مي گردن گردن اسكوليوزياسكوليوزي

به دو نوع استخوانی و غیراستخوانی به دو نوع استخوانی و غیراستخوانی ♣♣تقسیم می شود:تقسیم می شود:

تورتیکولی استخوانی: اشکال در حرکت تورتیکولی استخوانی: اشکال در حرکت --مهره های اول و دوم گردن است و مهره های اول و دوم گردن است و

٪ چرخش گردن در این دو ٪ چرخش گردن در این دو ۵٠۵٠چون چون مهره صورت می گیرد، هر گونه اختالل مهره صورت می گیرد، هر گونه اختالل حرکت در این دو مهره ایجاد تورتیکولی حرکت در این دو مهره ایجاد تورتیکولی

می کند.می کند.

تورتیکولی غیراستخوانی: تورتیکولی تورتیکولی غیراستخوانی: تورتیکولی --عضالنی مادرزادی شایع ترین نوع در عضالنی مادرزادی شایع ترین نوع در

اطفال است.اطفال است.

علل زايمانی: علل زايمانی:--

ضربه های درون زهدانی ضربه های درون زهدانی زايمانهایی با نمای ته زايمانهایی با نمای ته

وارد آمدن ضربه به ستون مهره ای وارد آمدن ضربه به ستون مهره ای گردنی گردنی

کشيده شدن گردن در هنگام زایمان کشيده شدن گردن در هنگام زایمانپارگی ديسک بين مهره ای پارگی ديسک بين مهره ای - -    ييیی شنوا شنوا اختالالت اختالالت--(( چشم چشم يك يك دادن دادن )ازدست )ازدست بينايي بينايي اختالالت اختالالت-- فلج و کوتاهی یکطرفه عضله جناغی فلج و کوتاهی یکطرفه عضله جناغی --

چنبری پستانیچنبری پستانی یکسری از عادات غلط یکسری از عادات غلط--

گردنی کج گردنی علل کج علل

گردنی گردنی كج كج عوارضعوارض

گردني گردني هايهاي مهره مهره ستون ستون فشار رويفشار روي عصبي عصبي هايهاي ريشه ريشه فشار رويفشار روي مقابل مقابل سمت سمت عضالت عضالت كشيدگيكشيدگي (( ديد ديد ميدانميدان )كاهش )كاهش بينايي بينايي اختالالتاختالالتدرددرد

عالئم عالئم تشخیصتشخیص

مشاهده مشاهده-- صفحه شطرنجی صفحه شطرنجی-- خط شاقولی خط شاقولی-- از طریق دامنه حرکتی از طریق دامنه حرکتی--

)این روش برای )این روش برای اطالعاتاطالعات

تکمیلی استفاده تکمیلی استفاده میشود(میشود(

مالحظات اصالحی ودرمانیمالحظات اصالحی ودرمانی

٪ ٪ ٩٠٩٠ در ماههای اولیه زندگی کشش عضله دربیش از در ماههای اولیه زندگی کشش عضله دربیش ازبیماران باعثبیماران باعث

اصالح دائمی ناهنجاری می شود. بنابراین در مراحل اصالح دائمی ناهنجاری می شود. بنابراین در مراحل اولیه، درماناولیه، درمان

حمایتی توصیه میشود.حمایتی توصیه میشود.

ودرمواردی که درمان حمایتی کارگشا نباشد ودرمواردی که درمان حمایتی کارگشا نباشد

عمل جراحی پیشنهاد می شود. عمل جراحی پیشنهاد می شود.

حرکات کششیحرکات کششی در وضعیت ایستاده سعی نمائید سر را به در وضعیت ایستاده سعی نمائید سر را به --

محور بدن نزدیک و درراستای ستون فقرات محور بدن نزدیک و درراستای ستون فقرات نگه دارید. دراین حالت عضله کوتاه شده را نگه دارید. دراین حالت عضله کوتاه شده را

کشش دهید. کشش دهید. در گردن به سمت چپ،دست چپ را در در گردن به سمت چپ،دست چپ را در --

باالی گوش و در پهلوی سر قرار دهید و آنرا باالی گوش و در پهلوی سر قرار دهید و آنرا به سمت مخالف فشار دهید، تنها مقاومت به سمت مخالف فشار دهید، تنها مقاومت

موجود، مقاومت عضله کوتاه شده می موجود، مقاومت عضله کوتاه شده می باشد.باشد.

ایستاده در حالی که به روبرو نگاه می کنید ایستاده در حالی که به روبرو نگاه می کنید --به آرامی سر را به عقب خم نمائید و به باال به آرامی سر را به عقب خم نمائید و به باال

نگاه کنید.به وضعیت شروع بازگشته و نگاه کنید.به وضعیت شروع بازگشته و حرکت را تکرار نمائید.حرکت را تکرار نمائید.

انحناي انحناي را در طرف را در طرف كوچكي كوچكي بادكنكبادكنك -- كشيدهكشيده عضله عضله كه كه )طرفي)طرفي گردنگردن كنارهكناره با با خواهيمخواهيم ميمي فردفرد ازاز وو (قرارداده(قرارداده شدهشده .. فشار قراردهد فشار قراردهد تحتتحت را را بادكنك بادكنك،،سرسر

حرکات تقويتیحرکات تقويتی با پهلو های سر و نه با پیشانی به توپ با پهلو های سر و نه با پیشانی به توپ --

معلق ضربه بزنید؛این حرکت در معلق ضربه بزنید؛این حرکت در جهت عضله کش آمده، بسیار مفید جهت عضله کش آمده، بسیار مفید

می باشد. می باشد.

دست موافق را در طرفی که عضله دست موافق را در طرفی که عضله --کش آمده روی سر می گذاریم تا از کش آمده روی سر می گذاریم تا از

این راه مقاومتی را ایجاد نمائیم. این راه مقاومتی را ایجاد نمائیم. اکنون با وجود فشار دست، تالش می اکنون با وجود فشار دست، تالش می

کنیم تا سر را به شانه نزدیک نمائیم.کنیم تا سر را به شانه نزدیک نمائیم.

تمرین فوق را با اعمال مقاومت تمرین فوق را با اعمال مقاومت --دست دست

یا وزنه نیز می توان انجام داد. یا وزنه نیز می توان انجام داد.

در وضعیت خوابیده به پهلوی - موافق سمت عضله کوتاه شده قرار می گیریم و در حالتی که

سر هیچگونه اتکائی ندارد تالش می کنیم بر خالف جاذبه زمین

سر را از پهلو به شانه نزدیک می .نمائیم)استفاده از نیروی جاذبه(

تمرین فوق را با اعمال مقاومت -دست یا وزنه نیز می توان انجام

.داد

ا نجام یکسری حرکات -کششی در آب

گردن صافگردن صاف

دراین عارضه گودی گردن کاهش می یابد و دراین عارضه گودی گردن کاهش می یابد و گردنگردن

صاف میشود بنابرین ارتفاع گردن بلندتر به نظرصاف میشود بنابرین ارتفاع گردن بلندتر به نظر

میرسد.میرسد.

عوارض این ضایعه:عوارض این ضایعه:

اختالل کار مفصل فکی- گیجگاهی اختالل کار مفصل فکی- گیجگاهی --

خاصیت جذب مهره ای گردن کاهش یافته خاصیت جذب مهره ای گردن کاهش یافته --وگردنوگردن

..مستعد آسیب می شودمستعد آسیب می شود

عدم تعادل عضالنی )کوتاهی عضالت قدام عدم تعادل عضالنی )کوتاهی عضالت قدام --گردن،گردن،

ضعیف شدن عضالت باال برنده کتف و نردبانی(ضعیف شدن عضالت باال برنده کتف و نردبانی(

حرکات اصالحیحرکات اصالحی::کشش عضالت قدام گردنکشش عضالت قدام گردن - -

فرد در حالت نشسته سر را به عقب می برد فرد در حالت نشسته سر را به عقب می برد و حالت اکستنشن در مهره های گردنی و حالت اکستنشن در مهره های گردنی

انجام می دهد و یا حتی می توان از فرد انجام می دهد و یا حتی می توان از فرد ..کمکی استفاده کردکمکی استفاده کرد

::تقویت عضالت باال برنده کتفتقویت عضالت باال برنده کتف - -فرد در حالی که بازوهایش در کنار تنه آویزان فرد در حالی که بازوهایش در کنار تنه آویزان

هستند، می ایستد و عمل باال بردن کتفها را هستند، می ایستد و عمل باال بردن کتفها را انجام می دهد، برای لحظاتی این وضعیت را انجام می دهد، برای لحظاتی این وضعیت را

حفظ می کند، سپس به آرامی شانه ها حفظ می کند، سپس به آرامی شانه ها ..راپائین می آوردراپائین می آورد

..همین حرکت را با وزنه نیز می توان انجام دادهمین حرکت را با وزنه نیز می توان انجام داد::تقویت عضالت باز کننده گردنتقویت عضالت باز کننده گردن - -

فرد رو به شکم بخوابد و سر را از زمین بلند فرد رو به شکم بخوابد و سر را از زمین بلند ..کندکند

فرد دستش را پشت سر قرار می دهد و در فرد دستش را پشت سر قرار می دهد و در ..مقابل باز کردن گردن مقاومت می کندمقابل باز کردن گردن مقاومت می کند

عارضه سربه جلوعارضه سربه جلو ستون فقرات در ناحیه گردن به ستون فقرات در ناحیه گردن به سمت جلو تحدب دارد. چنانچه سمت جلو تحدب دارد. چنانچه

این انحنا بیش از حد طبیعی این انحنا بیش از حد طبیعی باشد به آن لوردوزگردنی یا باشد به آن لوردوزگردنی یا

..سربه جلو می گویندسربه جلو می گویند،، سر سر مركز ثقلمركز ثقل، ، ناهنجاري ناهنجاري درايندراين

قرارمي قرارمي شاقولي شاقولي جلوتر ازخطجلوتر ازخط..گيردگيرد به به فشارزيادي فشارزيادي حالت حالت درايندراين

مفاصلمفاصل..شودشود وارد مي وارد مي گردنگردن

طی تحقیقات انجام شده در طی تحقیقات انجام شده در ♣♣داخل کشور، شایع ترین داخل کشور، شایع ترین

ناهنجاری اندام فوقانی است.ناهنجاری اندام فوقانی است.

عالئم عالئم تشخیصتشخیص

مشاهدهمشاهده --

خط شاقولیخط شاقولی --

صفحه شطرنجیصفحه شطرنجی --

از طریق دامنه از طریق دامنه --حرکتیحرکتی

عوارضعوارض

ناخوشايند ناخوشايند نماينماي -1-1

قد قد كوتاهيكوتاهي --22

گردنيگردني هايهاي مهره مهره بهبه فشارفشار --33

گردني گردني اعصاب اعصاب فشار بهفشار به -4-4

-- فكي فكي ناحيه ناحيه فشار بهفشار به - -55 گيجگاهيگيجگاهي

افتاده افتاده هايهاي ها وشانهها وشانه سينهسينه - -66

عضالني عضالني تعادل تعادل عدمعدم - -77

ايجاد سربجلو ايجاد سربجلو عللعلل

قدام قدام عضالت عضالت فلجفلج -1-1 ه ه بجز عضلبجز عضل)) گردنگردن

ی(ی(پستانپستان چنبريچنبري جناغيجناغي

غلط غلط عادتهايعادتهاي -2 -2

بينايي بينايي ضعفضعف --33

كيفوزپشتيكيفوزپشتي - -44

مالحظات اصالحیمالحظات اصالحی

باید توجه نمود که وضعیت سر به جلو از نظر باید توجه نمود که وضعیت سر به جلو از نظر پیامد های بعدی دارای عواقب شدیدی نیست. پیامد های بعدی دارای عواقب شدیدی نیست.

مگراینکه برای جبران این وضعیت، انحنای مگراینکه برای جبران این وضعیت، انحنای پشتی افزایش یابد و درآن صورت بروز آسیب پشتی افزایش یابد و درآن صورت بروز آسیب

..افزایش می یابدافزایش می یابد

حرکات کششی و حرکات کششی و تقویتیتقویتی

در حالت نشسته، دو دست را پشت در حالت نشسته، دو دست را پشت --سرسر

گذارید سعی کنید با فشار دست به جلو،گذارید سعی کنید با فشار دست به جلو،نگذارید سر به جلو برود و کشش را نگذارید سر به جلو برود و کشش را

حفظحفظنمائید.نمائید.

در صورت داشتن انعطاف پذیری خوب در صورت داشتن انعطاف پذیری خوب--سعی کنید پل در کشتی را امتحان سعی کنید پل در کشتی را امتحان

نمائید.نمائید.جهت اطمینان از کشش باید پیشانی باجهت اطمینان از کشش باید پیشانی با

تشک در تماس باشد.البته در شرایط کهتشک در تماس باشد.البته در شرایط کهانجام این حرکت برای شخص مض�ر وانجام این حرکت برای شخص مض�ر و

خطرناک می باشد میتوان این حرکت را خطرناک می باشد میتوان این حرکت را بابا

توپ طبی انجام داد. توپ طبی انجام داد.

حرکات کششی و تقویتیحرکات کششی و تقویتی از بارفیکس آویزان شوید؛ آنقدر سررا به عقب ببرید که از بارفیکس آویزان شوید؛ آنقدر سررا به عقب ببرید که --

بتوانید پشتبتوانید پشت

N عمل را تکرار نمائید)و حرکتی مناسب N عمل را تکرار نمائید)و حرکتی مناسب سررا ببینید، مجددا سررا ببینید، مجدداجهتجهت

گردن صاف(گردن صاف(

پشت به دیوار بایستید و پاشنه های پا پشت به دیوار بایستید و پاشنه های پا--

سانتی متر از دیوار سانتی متر از دیوار88 تا تا 55 را به فاصله را به فاصله

فاصله گرفته و پشت سر را به دیوار فاصله گرفته و پشت سر را به دیوار

بفشارید. به انحنای کمر نباید افزوده گردد. بفشارید. به انحنای کمر نباید افزوده گردد.

تقویتی و کششی تقویتی حرکات و کششی حرکات از طرف شکم بر روی زمین دراز از طرف شکم بر روی زمین دراز--

بکشید.در حالیکه چانه به داخل بکشید.در حالیکه چانه به داخل استاست

سر را به عقب برده و آنرا از زمین سر را به عقب برده و آنرا از زمین جداجدا

نمائید.)اگر گودی کمر دارید،ایننمائید.)اگر گودی کمر دارید،این

حرکت را انجام ندهید(.حرکت را انجام ندهید(. روی زمین به حالت طاقباز روی زمین به حالت طاقباز--

بخوابید،درحالی که چانه داخل بخوابید،درحالی که چانه داخل است،است،

چانه را به سینه نزدیک کنید. چانه را به سینه نزدیک کنید.

انجام حرکات با تیوب انجام حرکات با تیوب--