Ο νοσηλευόμενος διαβητικός ασθενής · nice-sugar. Ασθενείς...
TRANSCRIPT
Ο νοσηλευόμενος διαβητικός ασθενής
Ζωγράφου Ιωάννα
Διαβητολογικό Κέντρο
B’ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ.
Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης
196.4%
CDCP. Diabetes Data and Trends. Available at: http://www.cdc.gov/diabetes/statistics/dmany/fig1.htm.
Αριθμός εξιτηρίων με διάγνωση
Σακχαρώδη Διαβήτη
Rate
per 1
,00
0 p
erso
n y
ears
200
100
50
25
10
0
65-69 70-74 75-79 80-84 85+
IHD
Stroke
Leg Infection
Acute MI
Gangrene
Amputation
Αύξηση της συχνότητας των σχετιζόμενων με το Διαβήτη επιπλοκών στους
ηλικιωμένους
IHD=ischemic heart disease MI=myocardial infarctionAge (Years)
Bertoni, et al. Diabetes Care. 2002:25;471-475.
Ο ΣΔ αυξάνει τον κίνδυνο για:
•Καρδιαγγειακές παθήσεις
•Νεφροπάθεια
•Λοιμώξεις
•Ακρωτηριασμό κάτω άκρων
Ασθενείς με ΣΔ έχουν αυξημένη νοσηρότητα
Η συνύπαρξη ΣΔ αυξάνει την πιθανότητα εισαγωγής σε νοσοκομείο
Οι κυριότεροι λόγοι νοσηλείας σε άτομα με ΣΔ
Λοιμώξεις (24,1%)
Νευρολογικές παθήσεις :ΑΕΕ, νευροπάθεια (19,1%)
Καρδιολογικές παθήσεις :ΣΚΑ, ΟΕΜ (16,7%)
Οξείες επιπλοκές του ΣΔ : ΔΚΑ, ΥΥΚ, υπογλυκαιμία, απορρύθμιση ΣΔ (13,6%)
Νεφρικές παθήσεις (9,9%)
Διαβητικό πόδι (4,6%)
Hospital hyperglycemia
Any BG >140 mg/dL
Stress hyperglycemia
Elevations in blood glucose levels that occur in patients with no prior history of diabetes and A1C levels that are not significantly elevated (<6.5%)
A1C value >6.5% Suggestive of prior history of diabetes
Hypoglycemia Any BG <70 mg/dL
Severe hypoglycemia
Any BG <40 mg/dL
ADA Standards of Medical Care in Diabetes 2014
1.73
16
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
Patients
With
Normoglycemia
1.73
16
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
Patients
With History
of Diabetes
Newly
Discovered
Hyperglycemia
In-hospital
Mortality
Rate (%)
Adapted from Umpierrez GE, et al. J Clin Endocrinol Metab. 2002;87:978–982.
Η υπεργλυκαιμία είναι ένας ανεξάρτητος
παράγοντας θνητότητας
0
20
40
60
80
100
P: < 0.001
N= 660 (DM: 106 & non-DM: 554)
No differences in microorganisms and bacteremia
rates
Hospitalization Mortality Pleural Effusion
Concomitant
Illnesses
93
78
17
8
31
18
53
40
Diabetes
No Diabetes
%
**
*
**
*
Έκβαση της πνευμονίας κοινότητας σε ασθενείς
με ΣΔ
Falguera et al, Chest 128:3233-3239,
2005
0
5
10
15
20
25
30
Mortality
HospitalComplications
Admission glucose (mg/dl)
BG (mg/dl) < 110 110 - <198 198 - <250 ≥250
* p: < 0.05 vs BG < 198 mg/dl (11 mmol/L)
N= 2,471 patients with CAPMcAllister et al, Diabetes Care 28:810-815,
2005
Υπεργλυκαιμία και έκβαση πνευμονίας
Ο ΣΔ επηρεάζει αρνητικά την έκβαση της πορείας της νοσηλείας αυξάνοντας :
•τη θνητότητα
•τη συχνότητα των λοιμώξεων
•τη διάρκεια της νοσηλείας
H σημαντική υπεργλυκαιμία είναι επιβλαβής
Δεν υπάρχουν δεδομένα από μεγάλες τυχαιοποιημένες μελέτες για ακριβή γλυκαιμικό στόχο
Μη βαρέως πάσχοντες ασθενείς
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
Percent
Reduction
Mortality Sepsis Dialysis Polyneuropathy
Blood
Transfusion
34%
46%
41%44%
50%
van den Berghe G, et al. N Engl J Med. 2001;345:1359–1367
Intensive Insulin Therapy in Critically Ill Patients—Morbidity and Mortality Benefits
Τυχαιοποιημένη, προοπτική, μη τυφλή
κλινική μελέτη με 6.104 ασθενείς
Intensive v. conventional Glucose control in critical ill patients
NICE-SUGAR
Ασθενείς που θα έμεναν περισσότερες από 3 ημέρες σε μονάδα εντατικής θεραπείας τυχαιοποιήθηκαν σε δύο ομάδες:
•Εντατικοποιημένη ομάδα με γλυκαιμικό στόχο 80-108 mg/dl
•Συμβατική ομάδα με στόχο <180 mg/dl
NICE-SUGAR
NICE-SUGAR Συμπεράσματα
Αύξηση της θνητότητας στις 90 ημέρες στην ομάδα εντατικοποιημένης θεραπείας:
27,5% vs. 24,9% (p = 0,02)
Καμία διαφορά στη θνητότητα στις 30 ημέρες
Περισσότερους θανάτους από καρδιαγγειακά συμβάματα στην ομάδα εντατικοποιημένης θεραπείας
Περισσότερες υπογλυκαιμίες στην ομάδα εντατικοποιημένης θεραπείας:
6,8% vs. 0,5% (ρ <0,001)
Συμπεράσματα από τις μελέτες
Ο αυστηρός γλυκαιμικός έλεγχος είχε ως αποτέλεσμα:
Αμφίβολο όφελος της θνητότητας
Συχνότερες υπογλυκαιμίες
Αναγνώριση της υπογλυκαιμίας ως προγνωστικό παράγοντα της θνητότητας
• Καμία αμφιβολία ότι η υπεργλυκαιμία σχετίζεται με φτωχή πρόγνωση των ασθενών
• Ωστόσο η αυστηρή διόρθωση της
υπεργλυκαιμίας δε σημαίνει βελτίωση της έκβασης
Recommended
140-180
Acceptable
110-140
Not recommended
<110
Not recommended
>180
Στόχος γλυκαιμικού ελέγχου 140–180 mg/dL
Προτιμάται η ενδοφλέβια χορήγηση ινσουλίνης
Αυστηρότεροι στόχοι (110-140 mg/dL) μπορεί να είναι
κατάλληλοι σε συγκεκριμένους ασθενείς
Στόχοι γλυκαιμικού ελέγχου σε βαρέως
πάσχοντες ασθενείς (AACE/ADA 2009)
Moghissi ES, et al. Endocr Pract. 2009;15:353-369.
Στόχοι γλυκαιμικού ελέγχου σε μη βαρέως
πάσχοντες ασθενείς
Προγευματική τιμή γλυκόζης: <140 mg/dL
Τυχαία τιμή: <180 mg/dL
ADA Standards of Medical Care in Diabetes 2014
Hypoglycemia = BG <70 mg/dL
Severe hypoglycemia = BG <40 mg/dL
Στόχοι γλυκαιμικού ελέγχου σε μη βαρέως
πάσχοντες ασθενείς
Αποφυγή υπεργλυκαιμίας
Αποφυγή αφυδάτωσης, απώλειας θερμίδων,
ηλεκτρολυτικών διαταραχών και γλυκοζουρίας
Αποφυγή υπογλυκαιμίας
Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για να πετύχουμε αποτελεσματικά και με
ασφάλεια τους γλυκαιμικούς μας στόχους;
Αντιδιαβητικά δισκία
ή
ινσουλίνη?
Αντιδιαβητικά δισκία στο Νοσοκομείο
Τα αντιδιαβητικά δισκία μπορούν να συνεχιστούν σε ασθενείς
σταθεροποιημένους
με ικανοποιητική λήψη τροφής
ικανοποιητικά επίπεδα γλυκόζης
σταθερή καρδιακή και νεφρική λειτουργία
χωρίς αντενδείξεις από τη χρήση τους
Η αντιμετώπιση εξαρτάται από συγκεκριμένα ερωτήματα
• Πώς είναι ο ασθενής;
• Τι αγωγή έπαιρνε πριν τη νοσηλεία;
• Πόσο καλά ρυθμιζόταν;
• Τι τιμή γλυκόζης έχει τώρα;
• Σιτίζεται;
• Για ποιο λόγο νοσηλεύεται;
Ασθενής χωρίς αγωγή, πρώτη διάγνωση ΣΔ ή με stress υπεργλυκαιμία
Σε ήπια-μέτρια υπεργλυκαιμία και σχετικά καλή γενική κατάσταση του ασθενούς μπορεί να
αντιμετωπισθεί με δίαιτα ή/και αντιδιαβητικά δισκία εφόσον δεν υπάρχουν αντενδείξεις
χορήγησης τους
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις χορήγηση ινσουλίνης
Σε νοσηλευόμενους ασθενείςμε ΣΔ υπό αγωγή με αντιδιαβητικά δισκία
Η αγωγή με δισκία συνεχίζεται με αύξηση αν απαιτείται των δόσεών τους εάν έχουν:
Καλή προηγούμενη γλυκαιμική ρύθμιση (HbA1c<7%)
Αποδεκτά επίπεδα σακχάρου κατά τη διάρκεια της νοσηλείας
Απουσία αντενδείξεων χορήγησης
Σε νοσηλευόμενους διαβητικούς ασθενείς υπό αγωγή με ινσουλίνη
Συνεχίζεται το σχήμα ινσουλινοθεραπείας που λαμβάνει ο ασθενής με αναπροσαρμοσμένη τη δόση της ινσουλίνης εφόσον επιτυγχάνεται αποδεκτός γλυκαιμικός έλεγχος
Σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις:
εντατικοποιημένη ινσουλινοθεραπεία
Breakfast Lunch Dinner Bedtime
What do you do?What do you do?
+4 U+6 U
What do you do? What do you do?
0 U 0 U
180mg/dl
60 mg/dl 70
50
280
70
240
Sliding scale insulin
4:00
25
50
75
8:00 12:00 16:00 20:00 24:00 4:00
Breakfast Lunch Dinner
Pla
sm
a i
nsu
lin
(μ
U/m
L)
8:00
Φυσιολογική έκκριση ινσουλίνης
Time
4:00
25
50
75
8:00 12:00 16:00 20:00 24:00 4:00
Breakfast Lunch Dinner
8:00
Basalinsulin
Time
Bolus
insulin
Bolus
insulin
Bolus
insulin
Basal/Bolus Treatment Program With Rapid-acting and Long-acting Analogs
Pla
sm
a i
nsu
lin
(μ
U/m
L)
• Total daily dose (TDD)=συνολική ημερήσια δόση ινσουλίνης (0,3-0,6 u/kg ΒΣ)
• Basal dose=η βασική ινσουλίνη( 50% της TDD)
• Βolus dose=γευματική ινσουλίνη (50% της TDD)
• Correction dose= διορθωτική δόση (BG-120/CF)
• Correction factor=1700/TDD
Υπολογισμός δόσης ινσουλίνης
Προσαρμογή δόσης ινσουλίνης
Τιτλοποιούμε τις γευματικές ινσουλίνες κάθε 1-2
ημέρες κατά 1-4 μονάδες για κάθε 50 mg/dl
γλυκόζης πάνω από την τιμή 150 mg/dl
Τιτλοποιούμε τη βασική ινσουλίνη 10-20% κάθε 2-3
ημέρες μέχρι να πετύχουμε ικανοποιητική
γλυκόζη νηστείας
Ασθενείς που δεν σιτίζονται
Δεν χορηγούμε γευματική ινσουλίνη
Χορήγηση μόνο βασικής ινσουλίνης στο 80% της συνολικής δόσης (glargine/24h ή NPH/12h). Κάνουμε διορθωτικές δόσεις με ταχείας δράσης ινσουλίνη ανά 6 ώρες
Σε παρατεταμένη νηστεία χορηγούμε ενδοφλέβια ινσουλίνη μαζί με συνεχή χορήγηση γλυκόζης 5% με ρυθμό 75-125 ml/h
Ασθενείς που λαμβάνουν παρεντερική αγωγή
Αρχικά για ένα 24ωρο χορηγούμε ενδοφλέβια ινσουλίνη για να προσδιορίσουμε τις 24ωρες ανάγκες σε ινσουλίνη
Στη συνέχεια μοιράζουμε τη δόση της ινσουλίνηςμειωμένη κατά 20% στους σάκους της παρεντερικής διατροφής
Σε ασθενείς με ΣΔ τύπου 1 χορηγούμε τη μισή δόση υποδορίως και την υπόλοιπη μέσα στους σάκους
Ασθενείς που λαμβάνουν εντερική διατροφή
Εντερική διατροφή κατά ώσεις
Βασική ινσουλίνη (50%TDD) και γευματική ινσουλίνη σε κάθε ώση
Συνεχή εντερική διατροφή
Βασική ινσουλίνη (50%TDD) και γευματική ινσουλίνη κάθε 6 ώρες
Αγωγή μετά την έξοδο από το νοσοκομείο
• Προσοχή : μεταβολή διατροφής, φυσικής δραστηριότητας, στρες. Τακτική παρακολούθηση σακχάρου
• Προγραμματισμός από την εισαγωγή και αλλαγή αγωγής τουλάχιστον 24 ώρες πριν την έξοδο
Αγωγή μετά την έξοδο από το νοσοκομείο
• Ασθενείς υπό εκκριταγωγά: συνέχιση αγωγής
• Ασθενείς υπό ινσουλίνη < 20 U: εκκριταγωγά
• Προτιμάμε πάντα τα εκκριταγωγά που ενέχουν μικρότερο κίνδυνο υπογλυκαιμίας
• Ασθενείς υπό ινσουλίνη: ινσουλίνη με το απλούστερο δοσολογικό σχήμα που μπορεί να ελέγξει την υπεργλυκαιμία
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
1
2
3
4
5
6
mg/dL
mmol/L
Increased Risk of Cardiac Arrhythmia1
Progressive Neuroglycopenia2
• Abnormal prolonged cardiac repolarization—↑ QTc and QTd
• Sudden death
• Cognitive impairment• Unusual behavior• Seizure• Coma• Brain death
Plasma glucose level
Επιδράσεις της σοβαρής υπογλυκαιμίας
Αιτίες αυξημένου κινδύνου υπογλυκαιμίας στο Νοσοκομείο
Η προχωρημένη ηλικία
Η μειωμένη πρόσληψη τροφής
Η νεφρική ανεπάρκεια
Η ηπατική δυσλειτουργία
Η πολυφαρμακία
Οι γαστρεντερικές διαταραχές
Δημιουργία πρωτοκόλλου διαχείρισης
υπογλυκαιμίας των ασθενών και οδηγίες για
κάθε ασθενή για τη θεραπεία και την
πρόληψη της υπογλυκαιμίας
Καταγραφή όλων των επεισοδίων
υπογλυκαιμίας
Αντιμετώπιση υπογλυκαιμίας στο Νοσοκομείο
ADA Standards of Medical Care in Diabetes 2014
Συχνότερα λάθη στη θεραπεία
Συνέχιση της ίδιας αγωγής αν και ο ασθενής δε σιτίζεται ικανοποιητικά
Λάθος τύπος ινσουλίνης
Λάθος υπολογισμός των δόσεων
Παράλειψη δόσεων
Μέτρηση γλυκόζης μετά το γεύμα
Αναντιστοιχία ενέσεων ινσουλίνης και γευμάτων
Η δυσμενής επίδραση της υπεργλυκαιμίας στη
θνησιμότητα και θνητότητα των νοσηλευόμενων ασθενών κάνει τον έλεγχο της γλυκόζης απαραίτητης σε όλους τους ασθενείς
ανεξάρτητα από το εάν έχουν ιστορικό Σακχαρώδους Διαβήτη ή όχι
Συμπεράσματα
Οι νοσηλευόμενοι διαβητικοί ασθενείς αποτελούν μια
ευαίσθητη και ειδική ομάδα που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής
Όλοι οι ασθενείς με ΣΔ που έχουν εισαχθεί σε νοσοκομείο θα πρέπει να έχουν:
• Τη διάγνωση του διαβήτη να φαίνεται σαφώς στον ιατρικό φάκελο.
• Οδηγίες για την παρακολούθηση της γλυκόζης του αίματος, με τα αποτελέσματα εμφανή σε όλα τα μέλη της ομάδας υγειονομικής περίθαλψης.
ADA Standards of Medical Care in Diabetes 2014
Συμπεράσματα
Στόχος στους διαβητικούς ασθενείς είναι:
Επαρκής και σωστή διαιτητική πρόσληψη
Αποφυγή σημαντικής υπεργλυκαιμίας
Αποφυγή υπογλυκαιμίας
Όλοι οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη πουέχουν εισαχθεί σε νοσοκομείο θα πρέπει να έχουν:
• Τη διάγνωση του ΣΔ να φαίνεται σαφώς στον ιατρικό φάκελο.
• Οδηγίες για την παρακολούθηση της γλυκόζης του αίματος, με τα αποτελέσματα εμφανή σε όλα τα μέλη της ομάδας υγειονομικής περίθαλψης.
ADA Standards of Medical Care in Diabetes 2012
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ