: g : e b l b q d : o ? f b 3 - e-ucebnici.mon.gov.mk hemija_iiii i iv-izboren... ·...
TRANSCRIPT
III IV
-
Скопје, 2013
:
:
: -
-
: „ - “
: - „ “
:
:
Издавач: Министерство за образование и наука на Република Македонија
Печати: Графички центар дооел, Скопје
Тираж: 25
Со решение на Министерот за образование и наука на Република Македонија бр. 22-4238/1 од 28.07.2010 година се одобрува употребата на овој учебник
CIP – Каталогизација во публикацијаНационална и универзитетска библиотека “Св.Климент Охридски” , Скопје
543(075.3)
КАЛЕМЏИЕВСКИ, ВојчеАналитичка хемија : изборен предмет за III и IV година хемиско-технолошка струка/
Војче Калемџиевски. - Скопје : Министерство за образование и наука на Република Македонија, 2010. - 221 стр. : илустр. ; 30 см
Библиографија: стр. 221
ISBN 978-608-226-089-1
COBISS.MK-ID 84254218
-
( ) .
- . :
- - - - .
: - , - - - .
.
, .
.
, .
, ,
.
( ),
.
“ ”
.
3
6
1
1.
2. ,
3.
4.
5.
6.
,
, .
, .
,
, .
.
, .
6
1. ,
. analysis, . ,
.
, , .
, ,
. ,
. ,
, , , ,
.
, .
,
.
,
.
.
, , ,
. . ,
.
.
7
( ) .
, .
. ,
, : , - .
. ,
. -
. .
.
, : , , . , ,
. 2. , ,
2.1 : ,
, . , ( .1.1) ,
. .
mL. 1.2
, , . : 10mL 2L.
( ) .
8
. 1.1 .1.2 ( ) ( .1.30)
. . .
50, 100, 200, 250, 500 , 1000 mL 2 L . ( , ) , .
.1.3
9
(ISO1042). :
- ( )
- - -
- mL - (20° ) - ( )
.
. , ,
, , ,
. ,
. ( ), ( ) ,
( . . ) . „
“. mL, mL.
, , ( ISO 648 ,
ISO 384 „ “). ( ISO 1769 )
, .
.1.4
( ),
( 100 mL). .
10
50 mL, 0,01 mL.
1.5
.1.5 , - ( .1.6),
, . e
.
.1.6
11
2.2 ,
, .,
, .
( .1.7,
, , , , ). -35° +400° ,
-38,87° . , .
400° .
.1.7 2.3
.
g/mL g/mL . .
, ,
, . ,
( , ).
12
2.4
, . , . , ,
, , . ( .1.8)
. . . .
, .
.1.8
- . : ( .1.9), -
. , ,
. , , .
, . . .
, , ,
. , .
13
.1.9 ( .1.10) - ,
. 300-530° .
- , ,
. ,
. 1540-1550° . - , .
, ,
. 1540-1570° .
14
.1.10 ) ) - )
15
( .1.11)
, , .
.1.11
( ) .
,2/3 . . .
. , , . , .
.
,
.(NaCl, CaCl2)
.
( .1.12) , , .
.
. . 300° .
16
.1.12
( .1.13) ,
. , ,
150° .
.1.13
( .1.14) – 600-1000° ,
. ,
17
, .
.
.1.14
2.5.
. ,
. ,
, .
. .
B2O3, Al2O3, BaO .
„Jena Schott“ , „Duran“ , „Pyrex“ .
( % ) , , , .
)
: ( .1.15) ( éprouver ,
) , .
18
. , .
: 16mm x 160mm; 22mm x 220mm; 10mm x 60mm. ,
.
.1.15
( .1.16) , , .
. 25 mL 2L.
.1.16
19
( .1.17) (Erlenmeuer Emil), . , ,
. : 50
mL 2L.
.1.17
( , ) ( .1.18) , .
, .
. . . . : 50-3000 mL.
.1.18
20
( .1.19) , .
. .
.1.19 .
. .
. 4 20 ,
. ( .1.20) , .
, ,
, . ( 4 20) .
.1.20
21
( .2.21) 250-1000mL,
, , .
.2.21 . ( .1.22)
. ,
. . . .
600, ,
, .
.1.22 .1.23
22
( .1.23) ;
. .
.
. ) ( .1.24) , ,
, . . 4
20 cm.
.1.24 ( .1.25) ( ) ,
. , .
.1.25 .1.26
23
( .1.26) , . .
. , .
( 6 30 cm). 2.6
, . ( .1.27)
. .
( ) ( ) : , , 2 5 .
. .
, .
.1.27 2.7 ,
, . 12 24 .
24
,
.
– ,
.
, .
.
. (Na, P .).
( , .) ,
, .
.1.28
25
2.8 ( , -
.), .
. . 0,1 kg ±10 mg
1 kg. , , .
0,200 kg, ± 0,1 mg.
,
. ,
. . ,
( , ,
).
, : - ,
-
- -
- , ,
- - ,
-
- ,
-
, , -
, ,
26
- , ,
- , ( .1.29).
,
- ,
.1.29
. , . ,
. .
( , ).
. ,
. .
. .
, . .
10 . .
0,2 mg.
27
,
. , , . .
. -
. ,
, . . .
10 g. , : (
) . , .
1 9 g. . mg. ,
. : .
.
. -
. .
.
17,46452 g 24,80538 g .1.30 - ( .1.31) ( )
, . , .
28
.1.31 3.
.
.
. .
. ,
.
: , , ( , CuSO4·5H2O).
29
. ,
, . , .
3.1
, .
: , , ,
( .1.32), , ,
.
.1.32 .1.33 : ,
( .1.33), , . , - , , , , , .
30
3.2 Fe2O3
(III) Fe(OH)3· H2O, , , Fe2O3.
FeCl3 + 3NH4OH Fe(OH)3 + 3NH4Cl 2Fe(OH)3 Fe2O3 + 3H2O
.
Fe2 3
Fe(OH)3 900-1000° ,
Fe2O3 . ,
Fe2O3 Fe3 4 Fe. .
, Fe2O3 Fe3O4. Fe2O3 800-1000 ° ,
. .
: - - ( ) - 600 mL - - 250ml mL 100 mL - 10 mL - 25 mL - - , -40 mL NH4OH, 10%
100 mL - - : 100 mL.
, 2-3 25 mL (
) 600 mL (25 mL ).
31
( ) 1-2 mL HNO3. , ,
e , . 150 mL ,
. , NH4OH
. Fe(OH)3 - , .
1-2 . .
, . . 500 mL 1% .
. 50 mL
.
. .
, . ,
. ,
700-900 ° 20-25 .
. 0,0002-0,0003g.
: 25 cm3 .
:
m( + Fe2O3)=17,6284 g m( )=17,6032 g m(Fe2O3)= 0,0252 g V( - )=25 cm3= 0,025 dm3 m( Fe) =?
Fe Fe2O3 : FeCl3 + 3NH4OH Fe(OH)3 + 3NH4Cl 2Fe(OH)3 Fe2O3 + 3H2O
32
n(Fe) : n (Fe2O3) = 2 : 1 n(Fe) = 2 .n (Fe2O3)
m( Fe) /25 cm3 = 0,0176 g
( 100 cm3) 25 cm3 .
4.
,
, , .
.
, .
– ( ).
4.1 ,
, , ,
, . ( ) . .
. .
33
.1.34 :
, ( )
( ).
. ,
.
.
. .
, :
1. ,
2. . 3. ( ) (
34
, , , ).
.1.35 .1.36 ,
, .
( ), ( ).
, ( ) :
1. ,
, .
, , , .
2. -
, . -
, , ( , , .)
.
35
.1.37 3.
. ,
. 4.
.
.
( III). , ,
, , .
36
4.2
( )
: 1.
, , .
, , , , 2 2 .
. : (K2Cr2O7),
(Na2CO3), (K IO3), (K rO3), (AgNO3), (NaCl), (Na2C2O4), (H2C2O4) .
:
( ), . ,
, , ( ). 2. ,
– .
. ,
,
.
,
. : , ,
, ( ).
, . 4.3
,
: ,
.
37
, : (
), , ,
.
: KMnO4, KMnO4,
. .
2 KMnO4 + 3 H2SO4 + 5 H2C2O4 2 MnSO4 + K2SO4 + 10 CO2 + 8 H2O
: c(H2C2O4) = mol/dm3 V(H2C2O4) = dm3 V(KMnO4) = dm3 KMnO4 H2C2O4,
.
5 · n(KMnO4) = 2 · n(H2C2O4)
n(KMnO4) = c(KMnO4)·V(KMnO4) - n(H2C2O4) = c(H2C2O4) ·V(H2C2O4) - 5 · c(KMnO4)· V(KMnO4) - = 2 · c(H2C2O4) · V(H2C2O4) -
38
KMnO4 .
KMnO4 .
4.4
, .
:
, NaOH, 100 cm3.
. , 20 cm3
250 cm3. .
,
. . .
HCl ,
.
: NaOH HCl
: NaOH + HCl NaCl + H2O
20 cm3 NaOH
HCl c(HCl) = 0,1008 mol dm-3
V1 = 18,15 cm3 HCl V2 = 18,20 cm3 HCl V3 = 18,25 cm3 HCl V . = V1 + V2 + V3/3 18,20 cm3
HCl.
39
: c(HCl) = 0,1008 mol/dm3
V(HCl) - = 18,20 cm3 =0,0182 dm3 V(NaOH) - =20cm3 = 0,02 dm3
NaOH HCl: n(NaOH) = n(HCl)
m(NaOH) = c(HCl) · V(HCl) - · M(NaOH) m(NaOH) = 0,1008 mol/dm3· 0,0182 dm3·40 g/ mol m(NaOH) /20cm3 = 0,07338 g
20 cm3 0,07338 g NaOH 5.
: , . , , , .
5.1 X ( ).
:
40
W ( ). B B
:
( ).
,
:
. , ,
1. 5.2 ( ).
:
(System International d’Unites) SI, kg/m3.
SI – :
g/dm3, g/m3, mg/cm3
1:
CuSO4 30 cm3 (II) 15 mg
CuSO4.
: :
V - = 30 cm3 m(CuSO4) = 15 mg (CuSO4) = ?
41
CuSO4 0,5 mg/cm3.
2: 250 cm3
(NaCl) = 10 g/L. ? (1 dm3 = 1 L)
:
:
V = 250 cm3
(NaCl) = 10 g/ L m(NaCl) = ?
:
m(NaCl) = (NaCl)·V = 10 g/dm3 · 0,25 dm3 = 3 g
3 g, ,
, 250 cm3.
( ). ,
.
( ).
: ,
120 cm3 500 cm3.
42
:
:
V(C2H5OH) = 120 cm3
V - = 500 cm3
(C2H5OH) = ? ,
:
0,24.
( ).
:
mol/m3.
mol/dm3 mmol/cm3.
.
1: 500 cm3 ,
Na2C2O4 0,1 mol/dm3.
. :
n(Na2C2O4) = c (Na2C2O4) ·V - = 0,1 mol/dm-3 · 0,500 dm3 = 0,05 mol
:
(Na2C2O4) = 134,00 g/mol
500 cm3 Na2C2O4 0,1 mol/dm3
:
43
m(Na2C2O4) = n(Na2C2O4) · (Na2C2O4) = 0,05 mol·134 g/mol= 6,70 g
6,70 g Na2C2O4 500 cm3 .
2:
Na2CO3 40 g
600 g ? = 1,067 g/cm3.
:
,
:
(Na2CO3) = 106 g/ mol
c(Na2CO3) = 0,000671 mol /cm3 · 1000 = 0,671 mol /dm3
Na2CO3 0,671 mol /dm3
44
5.3
.1.37 K2CrO4
, . B,
:
B , : m1(B) = m2 (B) V1· 1 (B) = V2· 2 (B)
:
c1(B) · V1 = c2(B) · V2
45
1: H2O 200 cm3
1(H2SO4) = 120 g/cm3, 2 (H2SO4) = 50 g/cm3?
:
V1 - =200 cm3
1(H2SO4) = 120 g/cm3
2 (H2SO4) = 50 g/cm3
V2 -
=?
V1 - + V2 - = 480 cm3
200cm3 1(H2SO4)=120 g/cm3 280cm3 2 (H2SO4) = 50 g/cm3.
2:
3,5 dm3 , c1(KCl) = 0,125 mol /dm3, 0,75 dm3 c2(KCl) = 0,5 mol/ dm3 4,25 dm3 .
KCl ?
. n1(KCl) = V1·c1(KCl) = 3,5 dm3 · 0,125 mol /dm3 = 0,4375 mol n2(KCl) = V2·c2(KCl) = 0,75 dm3 · 0,5 mol dm-3 = 0,3750 mol n(KCl) = n1(KCl) + n2(KCl)= 0,8125 mol.
46
n1(KCl) + n2(KCl), 0,8125 mol.
4,25 dm3, e :
1:
78,1 mg . 13,60 cm3
. c(HCl) :
Na2CO3 + 2HCl 2NaCl + H2O + CO2
: m (Na2CO3) = 78,1mg = 0,0781g V= 13,60 cm3= 0,0136 dm3 c(HCl) = ? M(Na2CO3) = 106 g/mol
Na2CO3 HCl :
n (Na2CO3) : n(HCl) = 1 : 2
n(HCl) = c(HCl) · V n(HCl) = 2 · n (Na2CO3)
47
c(HCl) = 0,1086 mol/dm3
2:
0,2312 g 100 cm3.
300cm3. 33,04 cm3 .
? Na2CO3 + H2SO4 Na2SO4 + H2O + CO2
: m(Na2CO3) =0,2312 g V (Na2CO3) - = 100cm3= 0,1 dm3
V(H2SO4) - = 33,04cm3 = 0,03304 dm3
c(H2SO4) = ? M(Na2CO3) =106 g/mol
Na2CO3 H2SO4 :
n(Na2CO3) =n(H2SO4)
48
c(H2SO4) = 0,066 mol dm-3
: 1.
? 2. 3. ? 4. . 5. 100 cm3 Na2CO3
c(Na2CO3)= 0,1 mol/dm3.
49
6.
. ,
: - - - - III
-
-
50
2
1. - - - 2. - - - (Pb2+,
Na+,NH4+,Fe2+)
-
(Cl-, I-, Br
-, NO2
2-, S2-, SO4
2-, PO43-)
- 2+
- g2+
- 2
3. 4. :
.
.
.
.
.
.
.
51
.2.1
1. .
, .
, .
3/4 . . 58-65% , a
96% .
, , ( , , ,
.) . .
, - . 0,1MPa 100° ,
0° . ,
+4° . 1 g/cm3.
52
10%, ,
.
.
: -; - , .
, : - - - ,
, , ,
. , .
, , , , .
, , ,
. . . ,
, , .
, .
, , .
, o .
, , .
53
1.1
.2.2
.
. 35 g .
, .
, , .
0,1g/L. KMnO4 ( ) 8mg/L.
.
100 200 , ( ,
, ) . a
7 15° . , ,
( ) , .
54
, , .
.
.2.3
: , .
( .2.4) , ,
, .
.2.4
55
,
. ( ),
.
, ,
( 50%).
: , ,
.
. , .
.
. ,
. , , ,
( ), 0,5mg/l .
S 2, Na2S2 3, , ,
.
. 3 (
) – .
, a
98%, , .
,
56
1.2
.
,
, , . . , , , , ,
, . , ,
, , .
, ,
.
, , .
.
: , .
( ) (MgSO4), (MgCl2)
CaSO4 , .
( ) .
.
.
( .). . .
57
.
, , . ,
. .
1 . 1 dm3 10 mg CaCO3 . . 7,19 mg MgO.
1 . ja 1 dm3 10 mg CaCO3 1 . vo 0,7 dm3 10 mg CaCO3
:
................ 0° 4° ........................... 4° 8° ............ 8° 12° ............. 12° 18° ......................... 18° 30°
................................... 30°
, . 60 .
:
1. 2. ( - ) 3. - ( )
-
. 105-110° .,
CaCO3
MgCO3, :
T° Ca(HCO3)2(aq) CaCO3(s) + CO2(g)+ H2O(l)
T° Mg(HCO3)2(aq) MgCO3(s) + CO2(g) + H2O(l)
58
, 30%,
. , .
.
8° .
( )2, Na2CO3, Na3PO4.
- .
, .
:
2(R)Na + Ca(HCO3)2 (R)Ca + 2NaHCO3 2(R)Na + Mg(HCO3)2 (R)Mg + 2NaHCO3
( 15 )
. 10% .
1.3
( ) . .
, .
.
.
,
59
, , , , , .
,
. ,
: - , - , - .
. ,
.
.
. ,
,
.
:
1. 2. 3. 4. 5. 6. ( , , , , ,
, , ).
, , .
.
60
2.
.
.
. .
( ) .
. 2.1
. 0,1 cm3 3% - Na2S2 3 170cm3 .
.
8 .
: , , , ,
, , . : ( - ) , , ( , , , , , , ,
.)
. 2.2 )
( ). 0,1° .
61
) .
. .
, . .
, 10-15 cm.
, . : , ,
. .
)
,
. , , cm.
20 cm3
.
cm3 100 mg/cm3 SiO2,
( 1cm3 2 mg SiO2).
. )
. .
, 50 cm3 100 cm3,
58-60 °C. .
: , , , .
62
2.3 , ,
. . .
, .
. .
,
.
. .
2.4
. :
( - ) , , ( , , , , , ,
, ).
pH ( - ) ,
. :
- ( ,
); - (2 g 1 dm3
) - ( 1 g 1 dm3 ) - :
63
100 cm3 0,1 cm3 - ,
:
:
, .
- 7,0 – 7,8. - .
– ( .2.5) .
.2.5 -
. pH- , : -
. pH , pH
. pH 0,5 1,0 .
- : 0,4% 96% .
64
: . 10 cm3 0,5 cm3 ,
13 mm .
, . 0,2.
1. b2+
.
:
Pb(NO3)2 + 2K Pb 2+ 2KNO3 Pb 2+ K KPb 3 3. Fe3+
(III) :
FeCl3 + 3KSCN Fe(SCN)3 + 3KCl 4. Na+
(V) (V) :
2NaCl + KSb(OH)6 NaSb(OH)6 + KCl 5. NH4+
- :
NH4OH + 2K2(Hg 4)+ 3KOH (NH2Hg2O) + 3H2O+ 7K
65
1. l-
. nO2, H2SO4 .
- , , .
2NaCl+ MnO2+ 2H2SO4 Cl2+ MnSO4 +2H2O+ Na2SO4
2. NO3-
FeSO4 ( ), ( )
H2SO4. FeSO4 ,
FeSO4· NO . 2NaNO3+ 6FeSO4+ 4H2SO4 3Fe2(SO4)3+ Na2SO4+ 2NO+ 4H2O FeSO4 + NO FeSO4 · NO 3. S2-
PbS . Pb(NO3)2 + H2S PbS + 2HNO3 4. SO4
2-
PbSO4
. Na2SO4 + Pb(NO3)2 PbSO4 + 2NaNO3
.
66
. : III , III,
III, III, .
1 :1 .
. Ca+2 Mg+2 , .
,
pH ,
pH , . . pH .
(54 g 100 cm3
350 cm3 25% 1 dm3 ).
.
( , .),
. , ,
.
. , ,
Mg Ca
. , .
, , ,
„ “, . . .
„ “ , , .
pH 6-8. Ca2+ Mg2+ ( )
. ,
.
67
( , ) Ca2+ Mg2+
, III. III
. Ca2+ Mg2+
, III,
.
,
(MgSO4, MgCl2, CaSO4).
: 100 m3 300 cm3, 5 cm3
. .
3 ( 3)=0,01 mol/dm3. Titriplex A
. 100 cm3 1-2 cm3 25%-
. mg/dm3 Ca ,
.
: c( 3) = 0,01 mol/dm3
V( 3) = 5 cm3= 0,005 dm3
V( )= 100 cm3= 0,1 dm3 M(Ca ) = 56,08 g/mol
1 :1
, Ca 3 .
68
n(Ca ) = n( 3)
n( 3) = c( 3) . V( 3) m(Ca ) = c( 3) . V( 3) . M(Ca ) m(Ca ) = 0,01 mol/dm3 . 0,005 dm3 . 56,08 g/mol m(Ca ) = 0,0028 g/100 cm3=2,8 mg/100 cm3=28 mg/ dm3
( )
.
: 300 cm3 100 cm3
1-2 HCl (HCl) =0,1 mol/dm3 .
6-8 cm3 HCl, . .
mg/dm3 Ca , .
: Ca(HCO3)2 + 2HCl CaCl2 +2H2O +2CO2 : c(HCl) = 0,01 mol/dm3
V(HCl ) - = 5 cm3= 0,005 dm3
V( )= 100 cm3= 0,1 dm3 M(Ca ) = 56,08 g/mol
69
Ca (
Ca ) , HCl .
n(HCl) = (HCl) . V(HCl) -
m(Ca ) =0,0014 g/100 cm3=1,4 mg/100 cm3=14 mg/ dm3 m(Ca ) =14 mg/ dm3 , 1,4° ,
.
( ) ,
.
70
.
.
.
. ( = 1) Mn2+ Ι . Ι2
.
Ι2 .
Ι2 + 2Na2S2O3 2NaΙ + Na2S4O6. :
1. (II) 2. 3. 4. (Na2S2O3)= 0,01mol/dm3
5. , 1%
: 100 cm3 .
0,5 cm3 0,5cm3 .
. .
15 0,5 cm3 . .
300 cm3.
, 2-3 cm3 , .
. Ι2 + 2Na2S2O3 2NaΙ + Na2S4O6.
: c(Na2S2O3) = 0,01 mol/dm3
71
V(Na2S2O3) - = 5 cm3= 0,005 dm3
V( )= 100 cm3= 0,1 dm3 M(Ι2) =253,8 g/mol
Na2S2O3 Ι2 .
m(Ι2)=0,0063 g = 6,3mg
100 cm3 6,3mg .
72
: 1. ? 2. ? 3. ? 4. ? 5. pH ? 6. ?
3.
. ,
: - - -
:
- - pH - 2+
- o 2+ g2+
- -
.
. (
) , .
73
4.
1 : ( )
.
mg/dm3
1. ( ) N 0,1 2. ( ) 0,05 3. - ( ) 0,15 4. Al 0,2 5. As 0,05 6. 1,00 7. Cu 0,05 8. Be 0,0002 9. Cn 0,05
10. Zn 5,00 11. 0,001 12. F 1,00 13. P 3,00 14. Fe 0,3 15. Cl 0,3 16 Cl 200,000 17. Cr 0,05 18. Cd 0,0005 19. 200,00 20. Mg 50,00 21. Mn 0,05 22. 0,01 23. 0,5 24. N 10,00 25. N 0,005 26. Pb 0,05 27. 2,0 28. 0,0002 29. Se 0,01 30. Ag 0,05 31. Sr 2,0 32. SO4
2- 200,00 33. - H2S 0,05 34. Hg 0,001
74
3
1. 2.
3. 4.
5.
,
.
.
. ( )
.
.
75
1. ,
, , , .
: - , <0,002 mm - 0,002-0,02 mm - 02-2 mm
. , ,
, .
.
. . .
.
. .
.3.1
76
. ,
. .
.
.
. , . , .
. .
.
. . 40% , 40% 20%
. . .
. .
.3.2
77
:
.
.
.
.
. .
2.
.
( .3.3). : .
,
. .
.
.3.3
78
. , , ,
. ,
, . ,
, , .
, , .
, , .
.3.4
( ).
.
0,1-0,2 %( ), 50 mg
100g .
79
( )
.
,
. .
. ,
. .
.
3-5 , 15 .
.3.5 DDT
.
80
3.
,
. , ,
. ,
, , , , – .
: . : , ,
. : , , , .
( ) (
) ( ).
: ( ), , , , .
, : , , , .
: - ,
, NaNO3 - , (
) ( , ).
3.1
, , .
.
(NaNO3) - -
. 47-60%,
, .
, ,
81
( ) 94-97%, 2% , 2% . ,
, . ( N 3)
. , .
, .
(NaNO3)
.
.
98% . 16,1%
. - Ca(NO3)2
, . 17%,
. .
- KNO3
98% 2% .
.
( , ),
.
- NH4NO3 , , 34,8%.
.
.
: , , .
.
82
3.2
. ,
. P2O5 .
- Ca3(PO4)2.
.
P2O5 26%-36%, , , , .
. ,
. - Ca5(PO4)3F. ,
- . ( )
P2O5 39-40% .
:
, , o P2O5.
: , , , , .
Ca(H2PO4)2. ,
65-86% 60 70° .
. P2O5
16-21%.
, , .
, P2O5 48-55%.
83
( ,CaHPO4) e 2% ,
( ) . ,
P2O5 40%.
.
, P2O5 18-23%, 2% .
3.3
a ,
( , ) : (N, P ), (N, K ),
(P, K ).
, .
.3.6 . ,
: - (NH4H2PO4)
. 54% P2O5 26% .
84
4 4.1
10-20 g 110 C .
:
:
m1 - g m2 - g mi – g 4.2
: 7g
250 cm3.
. .
, .
. 50 cm3 . MgCl2 . 50 cm3 25
cm3 MgCl2. MgCl2 :
1 dm3 50 g MgCl2 . 6H2O, 70 g NH4Cl 250 cm3
X(NH4OH)=10%. .NH4OH
( ) .
105° . 1000° .
(Mg2P2O7) .
. P2O5 .
85
:
n(P2O5) = n(Mg2P2O7)
4.3 P2O5 400 cm3 2,5 g 80 cm3 10 min.
. 250 cm3 5-6 cm3 HCl
. 1 1.
250 cm3 100 cm3
. 2, 2.
, 30 min 60oC.
, ( 3, 3) 250
cm3. P2O5 50 cm3
1 P2O5 50 cm3 3 . 30
cm3 MgCl2 20 cm3, X(NH4OH)=10%.
. X(NH4OH)=10%.
, . P2O5.
86
4.4 (1,5 g ),
100 cm3, , 25 cm3
. 80 cm3 W (NaOH)= 26%,120 cm3
, 5 g 5 g .
. 1-2 .
NaOH. 1-2
. 50 cm3 HCl (HCl)=0,1
mol/dm3, HCl. NH3 + HCl NH4Cl 100 m3
. , 0,1 mol/dm3 NaOH
. HCl + NaOH NaCl + H2O HCl (HCl)=0,1 mol/dm3 .
. , HCl
50 cm3 .
. V ( HCl) = V (HCl .) +50 cm3 n(N) = n(HCl) _ n(NaOH)
m(N)= [c(HCl) . V ( HCl)] - [c(NaOH) . V(NaOH)] . M(N) m(N)= [c(HCl) . V+0.05 dm3 (HCl)] - [c(NaOH) . V(NaOH)] . M(N)
87
.3.7
:
1. ? 2. ? 3. ( )
. 4. 5. ?
88
5
( , ) , :
- - N,K P -
- pH
-
.
89
4
1. 2. 3. e 4.
, .
.
.
.
.
.
.
,
.
90
1.
, .
, .
( )
. 1.1 .
( ), ( , ) ( ).
, , .
:
- ,
( , , , ), - ,
, .
.
, , .
: , ,
.
91
( )
, .
.
. , .
CH2 CH2
H3C CH CH2 H3C CH2 CH CH2 -2-
: )
)
) ,
,
92
,
. .
, .
1,2-
,
, ( , , ).
1,2- 1,1,2,2- ,
, , .
93
,
. . . C6H6 .
.
.
( )
94
1,2,3,4,5,6
CO2
H2O .
1.2.
R-OH.
.
.
( ) (
).
95
, , , .
( , ), , .
: ,
, , .
96
. s- .
. .
:
, , , , .
. , , , . . .
( ), ,
. . -
, . , , , .
97
,
.
, .
, . .
C6H5Cl + NaOH C6H5OH + NaCl ,
. , ,
.
98
1.3
. ,
.
. —CHO
.
.
, .
99
O
,
. , , . .
100
-2-
.
-2- ,
. , , , .
, .
-2- 1.4.
. , :
101
- ( , , .)
- ( ,
)
. ( ) .
( ) ( ),
, . ; , ,
, .
.
, , . .
.
102
. , , .
. , .
, .
103
, .
. : ,
104
. , , .
.
, .
, .
,
.
105
1.5
. R NO2 .
, .
. ,
. (m) .
( ),
.
106
,
( ). , .
.
.
,
.
.
1.6
. : , , , ,
.
107
1.6.1
OH – ( ).
. .
. :
- . : ( ).
. .
, . .
(L,D )
108
- . , , ,
. - .
.
.
109
–
. , , .
.
1.6.2
, .
, . , .
.
110
( ) ( ).
(
). . 1.6.3 ,
, ( )
. .
111
1.6.4
.
. :
- B1, B2, 5 B6, B12, C - A1, A2, D2, D3, D4, E, K1, K2
.
.
5 3
112
2.
, , , .
. .
2.1
: ( ) . 2g
4-5 g uO. .
. , ,
. , .
3. :
H2 + CuO H2O + Cu C + 2CuO CO2 + 2Cu CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O
.
2.2
( . ) (II) 1-2 cm3 .
- (IV) .
. , , .
NaOH. NaOH
, .
113
.
2.3
(–S –S–S–), (S 42– S 3
2– .R– S 3 Na ). 2S
. :
3 cm3 3 cm3 10% w(NaOH)= 10%.
Pb(NO3)2 Pb(OH)2. .
, PbS. 2S + Pb(OH)2 PbS +2 2 2.4 , Cl3.
. ,
CuCl2. 2.5
3 cm3
3 cm3 . .
, .
.
3 –( 2)2 – = 3 + r2 3 –( 2)2 – r – 2 r -1- 1,2 3 –( 2)4– 3 + r2 3 –( 2)4– 2 r + r 1
114
2.6 ) 1-2 cm3 2 r2O7
. , HCHO.
. 2 r2O7 + 2S 4 2 r2O7 + 2S 4
2 r2O7 2 rO3 + 2 2 rO3 r2O3 + 3 3OH + HCHO + 2 ) 1cm3
. .
. 2 3 O Na + 2S 4 Na2S 4 + 2 3 O 3OH + 3 O 3O 3 + 2 2.7 ) 1 3 3-4 3 K2Cr2O7
. , a .
. 3 2OH+ 3CHO+ 2 ) 2-3 cm3
.
CHI3. 2.8 CaCl2
S 4.
115
. .
2.9 ) C6H5OH
. .
6 5 + NaOH 6 5 Na + 2 Na- ) C6H5OH
FeCl3. HCl .
. ) ,
2,4,6- , , .
6 5 + 3 r2 6 2 r3 + 3 r 2,4,6 2.10 ) 1-2 cm3 I.
CHI3 .
) 1-2 cm3
Na2(NO)Fe(CN)5. , .
116
2.11
. 2.12 FeCl3.
.
2.13 1-2 cm3 2-3 cm3
. .
. .
6 5 + 2 5 6 5 2 5 + 2 . 2.14 ) 2- , (
), CH3CHOHCOOH, . nO4 .
. CH3CHOHCOOH + CH3COCOOH + 2 CH3COCOOH 3CHO + 2 ) FeCl3 C6H5OH.
. .
2.15 ) 1-2 cm3
. .
117
, ,
( ). .
) 2-3 cm3
. .
, . 2.16 ) 2-3 cm3 , 3-4 cm3
. , (Cu2O), u2+ u+ (Cu2O).
. ) 2-3 cm3 2-3
cm3 (II) . Cu(OH)2 o .
u2O .
2.17 10 cm3 35 . ,
2, . ,
, : C6H12O6 2C2H5OH + 2CO2
, , .
2.18 ) g cm3 .
. . I . ,
. , ,
.
118
.4.1 ) 2-3 ,
. 5-10 I .
2.19
. 2-3 g . 4 .
.
I
(NH4)2SO4 .
. 2.20 10 cm3
2S 4 10-15 . 5 cm3 . 2-3 cm3 ,
. 1 cm3
. Cu2O .
u2+ u+ (Cu2O).
119
2.21 : , 1-2 cm3 1-2 cm3 .
, . NH4OH
.
, N 3 .
NH4OH.
:
1. ? . 2.
? . 3. ?
. 4.
? 5.
?
120
3.
.
.
.
1. o o o C
2. :
o o o o o
3. ,
, .
4. . :
.
121
4. 1. ( 100g.)
(%) 62 87,6
(%) 5,8 1,5 (%) 30 9,5
(%) 0,2 0,1 C (mg) 24 10 B1 (mg) 0,03 0,03 B2 (mg) 0,02 0,04 B3 (mg) - 0,2 A (IJ)* - 40
(%) 1,5 0,6 K (mg) 110 157 Ca (mg) 70 30 Na (mg) - 10 Mg (mg) 60 9 Fe (mg) - 0,5 P (mg) 42,5 40
2.
mg/100g C 100 – 300
B1 0,07 – 0,15
B2 0,04 – 0,07 E 0,30 – 8,24 0,12 – 0,14 0,20 – 0,76
1,40
3,00 – 37,00
C 4-6 .
122
3.
0 0 0 + ++ + 0 +++ +++ +++ + + ++ ++ +
+ + 0 + +++ + + +++ ++ +++ ++ 0 ++ ++ +
+ + + 0 +++ +++ +++ +++ ++ +++ + + + + 0
: 0 ; + ; ++ ; +++ ; 4. / %
/ %
, ,
( )
( . .) Ca-
74 6,5 4,5 0,3 0,2 0,1 0,5
0,01 0,1 0,3 0,5 0,5
93,5 26,0 10,5 6,5 1,0 0,5 6,0
0,05 0,3 0,8 5,5 1,5
123
5. / %
55,40 51,60 53,30 48,22 25,80
3,80 5,59 3,28 8,15 4,45
23,15 24,28 26,90 25,48 36,00
1,80 1,59 1,36 1,54 17,35
11,95 14,36 12,44 13,40 11,06
3,90 2,58 2,72 3,21 5,34
6. / %
/ % ( )
9 - 10 10 – 11 9 – 10 8 – 9
11 – 12 15 – 16 5 – 6 8 – 9 5 – 6 7 – 8
13 – 14 15 – 16
60 67 65 70 67 67 60
124
7. / %
/ %
N-
74 3 1 0,7 0,1 0,05 0,3 0,5 0,05
97 25 15 6,8 0,7 0,8 1,8 1,5 0,5
125
128
1. 2. 3.
4.
1
1. 2.
3. 4. - -
- pH -
- - - 5.
,
.
.
,
.
. , ( ),
.
129
1.
.
. ,
. .
100 200 , ( , , ) .
a 7 15° .
, ,
( ) , .
, , .
.
. ,
, 5 mg . , , ,
. ,
. , ,
.
130
.1.1
2.
3 : - - - : , ,
, , . - ,
, , , , , , , ,
, .
, .
131
.1.2 2.1
, . „ „
: I ,
, ,
( ). II
.
, .
III ,
.
IV III
.
132
3.
. , .
.
- , . 2,5 , ,
, . . 1dm3
3 dm3 . .
.
,
.
.
. :
Cl2 + H2O HClO + HCl
HCl HCl + O
.
, :
Ca(HCO3)2 + 2HCl CaCl2 + 2H2O + 2CO2
CaCO3 + 2HCl CaCl2 + H2O + CO2
, 3 mg . ,
. .
133
.1.3
, ,
( ), 0,5 mg/l ,
S 2, Na2S2 3,
, .
.1.4
134
4. 4.1
.
. , .
.
.
0,1cm3 3% - Na2S2 3 170 cm3 .
.
8 .
. :
- ,( , , , .) - , - , - , - - . 2 dm3.
( ) : )
10 . )
, ) 0,5 m
2 m .
1dm3 ,
, .
, . :
, , , .
12 h, 48h, 72 h.
135
3-4° .
( Al, Cd, Cr, Cu, Fe, Pb, Mn, Zn),
. Cl NO3
= 3,5
, , , .
(NO3
-, NO2
-,
NH4+
). 4.2
. .
. .
. .
.
. 30 , , , .
, . 4.3 pH - 7,0 – 7,8.
. - .
- – . 4.4
)
.
136
:
- 0,2% , - 1% .
: 200 cm3 0,1 cm3, 0,2% . 200 cm3
a 1 cm3,1% 0,1 cm3, 0,2% .
a
. )
, .
: - ( 3 4)=25% - , - , -0,01 mol/dm3 . : 1000 cm3 1 g 2 cm3
. 10 , .
: 0,01 mol/dm3
, 2 2. (1cm3 0,01 mol/dm3 0,355 mg/dm3 ) 4.5
,
. 250 mg/cm3 .
, , , (I) .
.
137
, ,
.
:
100cm3 ( ) .
, 7 10. 1 cm3
.
,
. .
.
AgNO3 + Cl- AgCl + NO3
-
:
c (AgNO3) = 0,1008 mol/dm3
V(AgNO3) - =5,20 cm3 =0,0052 dm3 V( ) =100cm3 = 0,1 dm3
(Cl-)=35,45 g/mol
AgNO3 Cl
- .
n(AgNO3) = n(Cl-)
n(Cl-) = (AgNO3) . V(AgNO3) -
138
m(Cl-)= (AgNO3) . V(AgNO3) - . (Cl
-)
m(Cl
-)= 0,1008 mol/dm3 . 0,0052 dm3 . 35,45 g/mol
m(Cl
-)= 0.0185 g
(Cl
-) = 0.0185 g/0,1 dm3=0,185 g/dm3
, ( , ).
:
100 cm3 . , 25 cm3 300. cm3 5
AgNO3 .
(0,1 g 100 cm3 ).
.
AgCl. , .
.
. AgNO3( ) NH4CNS
. AgNO3 , AgNO3
139
AgCl , AgNO3 NH4CNS .
NaCl + AgNO3 = AgCl + NaNO3
AgNO3 + NH4CNS = AgCNS + NH4NO3 NH4CNS
(III) Fe(NH4)(S 4)2·12H2O
:
100 cm3
25 cm3 600 cm3 40 cm3
AgNO3 c (AgNO3) = 0,1 mol/dm3 1 cm3 Fe(NH4)(S 4)2·12H2O 5 cm3 HNO3 (HNO3)= 6 moldm-3.
, 300 cm3
HNO3 ( ). , AgNO3
NH4CNS . .
. 40 cm3 AgNO3 ,
AgNO3.
m Cl- 25 cm3 .
m(Cl-) = c(AgNO3) · V(AgNO3) - - c (NH4CNS) · V (NH4CNS) - · (Cl
-)
: (III)
Fe(NH4)(S 4)2·12H2O. 40%. 40 g 60 cm3 . .
4.6 .
: - 3% .
, -
140
:
. 1 cm3 .
, 2cm3 .
. 30 min. .
.
mg dm3 .
4.7
(
) ( ).
- : - ); - - (5 g -
1 dm3 5 moldm-3 , );
- (24 g , 100 cm3
1 dm3 .
1: 100cm3 ,
2cm3 5 2cm3 .
10 , .
.
.
141
2: .
H2SO4 , . , ,
. .
. (NH4
+) ( ) . ( ) ,
NO2- N 3
- .
- . , ,
. 4.8
,
.
, . ,
NaOH . ZnS.
, .
ZnS , .
HCl. .
.
142
: 1) .
. .
. . 2)
. . .
3) .
. .
:
1. ? 2. ? 3.
? 4. ? 5. ? 6. ?
143
5.
,
. ,
. .
. :
- , : , ,
- - - - 333
.
- .
144
2
1.
2.
3.
4. HACCP- 5.
6.
.
,
.
.
, , .
.
HACCP
, .
.
,
, .
145
1.
( ) , ,
, , , . ( , , ) ,
, .
. ,
, , . :
, . , ,
. ,
. , ,
. ,
, .
: -
- -
- -
-
- .
1.1
. ,
: , ,
.
146
, 4,4‘ –
40- .
.
, ,
. , e - .
e - , 1,2,3,4,5,6 .
147
1,2,3,4,5,6
. .
.
( „ “, „ -3“, „ -50“).
, .
. ,
.
. ,
. .
- - .
- -
148
( H2N-COOH) .
( 1- ).
1-
. .
. 1.2
, . (II) ,
( ), „ ” ( ), „ “ ( ), „ ” ( ),
.
, . ,
(II) (C2H5HgCl) (II) C6H5HgOOCCH3.
., , (II) .
(II) .
, .
, , , , ,
149
, , .
.
, .
, , ,
. 1.3
. .
.
. , : “ ”, “ ”,
“ ”. ,
, . .
.
( , , .). .
.
,
. .
, ' . ,
, . :
- - - - - – . .
(CCL3COONa)
150
(CH3CCl2COONa).
, .
.
. .
2,4 ( „2,4 D“ ).
2,4
M :
N – N‘ –
N–(3,4- )N’–
. .
.
. .
, , ,
.
151
.2.1 2.
. .
, * , .
. . “ “.
.
*
(1493-1541): ‘‘ , ? . ‘‘.
152
.2.2
. ( .2.3.)
( , , ,CCl4).
.
, .
153
.2.3
.
( ).
, “ “ : . , . ,
. . . , ,
. , , .
“ ” , , , .
, .
, HACCP ,
.
HACCP .
154
3.
.
.
.
.
.2.4
, .
.
. ( ), .
155
: - - - - -
(Al2O3, CaCO3) .
( ) , .
. ,
, .
. .
( .2.5)
( .2.6). ,
.
.2.5
156
.2.6
, .
, .
.
.
.
( , , , ).
,
.
157
.2.7
.
. ( ).
4. 1950
NASA Pillsbury Company .
, , 100% .
. Pillsbury Company
. Hazard Analysis Critical Control Points .
, .
,
, , ,
.
158
Hazard –
Analysis – Critical -
Control - Points -
.
, .
.
. ,
: 1. 2. 3.
.
. - , - , - , , , - , , -
. .
. ,
, .
.
159
:
1. ? 2. ? 3. ? 4. ? 5. ? 6. HACCP ? 5.
:
-
. -
, . ,
. ( ?)
- . . . “ “
“ “. - ,
, .
160
6.
1:
100-181 200-285 i 1105
300-340 322, 400-499 i 1400-1451
550-572 600-650 900-910
420, 421, 950-970
2:
, , ,
, , ,
, , , ,
, , ,
, , , , ,
, THBQ, , BHT, BHA, ,
, ,
161
„ „
C17H16Br2O3 (IUPAC) -4,4-
: .
(Panonychus ulmi), (tetranychus urticae), Eriophidae .
.
Miridae Stetorus spp …
- LD50 * 5.000 mg/kg - LD50 4.000 mg/kg - LC50** 4.000 mg/kg
a.m III; III
: 5.0 mg/kg , 2.0 mg/kg ,
. *LD50 – 50%. ,
,
50%. **LC50 – 50%
mg/ m3, 50%
.
162
„ „
C19H23N3 (IUPAC) , /( ) / -2,4- , - (2,4- )
: . . Homoptera, Hemiptera, Lepidoptera . Tetranychidae Eriophidae.
, , , .
- LD50 800 mg/kg - LD50 1.600 mg/kg - LC50 65 mg 1L
: a.m. III ; III
: 0,2 mg/kg , .
. „ „
C6H6Cl6 (IUPAC) 1,2,4,5;3,6- -
: , .
. , a . a
, , , .
: Homoptera, Heteroptera, Lepidoptera Coleoptera, Diptera, Tisanoptera
Ortoptera, Diptera, Siphonaptera . , ,
, , . ,
, , , , .
.
163
- LD5076-270 mg/kg a - LD50 900-1.000 mg/kg - LC50 1.6 mg/l
: a.m. II ; ( 30% a.m.) III.
: 0,25 mg/kg , 0,5 mg/kg ( )
, 0,1 mg/kg ( , , , , ) , 0,05 mg/kg , , 0,08 mg/kg
.
„ - „
CuH2O2 (IUPAC) - (II) (C.A.) -
: Peronosporacea
, , Alternaria spp. Phytophthora , Septoria Septoria, Leposheria Mycosphaerella .
( , , ).
( , , , .) 20 .
- LD50 1.000 mg/kg - LD50 3.160 mg/kg - LC50 12 mg/l
: II
:
.
164
„ „
C5H10N2S2 (IUPAC)3,5- -1,3,5- -2- ; -3,50 -1,3,5- -2-
: , .
. (Fusarium, Pythium, Rhizoctonia, Sclerotinia, Verticillium spp.
Colletotrichum coccodes), , .
- LD50 455-520 mg/kg - LD50 2.000 mg/kg - LC50 8.4 mg/l
: : a.m. III ; III
: 0,2 mg/kg 0,01 mg/kg
. : .
„2,4-D (2,4-PA)„ C2H6Cl2O3 (IUPAC) 2,4 - - -
: , ( ),
( ) , fam Poacea. : Bifora radians, Galium spp., Polygonum spp. Stellaria media.
, . .
, , , , .
165
. .
- LD50 370-375 mg/kg - LD50 1.500 mg/kg - , , .
: : III
: 0.05 mg/kg
166
3
1. 2. 3.
- -
-
-
-
-
4. 5.
,
.
„
“.
.
.
.
167
1.
. . . .
. .
, , , .
, , -.
, . 10%
, , 30% ,
, ( ) . ,
. . 0,5‰.
, 12% . 0,4 g/dm3
, . ( , ),
, .
. . .
, .
, :
- , - - , - .
. .
168
1.1
. . ,
.
.
: - , - , - , ,
, , , , , - , , ,
.
, 40%
, , 30%. (
), 12% ( 10% 15%).
.
, , .
. ( ), SiO2
. . . „ “ . 1.2
,. .
,
40% , 30%,
12%, 10% 15%.
.
, , .
169
.
, , .
. 1.3
. .
. .
.
40%.
35%, 30%.
12%. : , , -
. .
,
. .
1.4
. 3 g/L . , .
, 70°
15-20 .
. ,
. .
, .
, .
170
1.5
, .
, , .
45%, ( , ), 35% , 32%
. 0,5‰ 0,01% S 2.
1.6 , ( )
. 5%
, 30% ,
, , . ,
. , .. 65% 6%
59% , .
: , , -
.
: - , -
, - ( , , ).
2. 2.1 - CO2 .
, Ca(HCO3)2 Mg(HCO3)2. ( ) 2° , CO2
. 2.2
. , .
171
( , , ).
2.3 2, , , (
), ( , ), , , ( ), .
.
, .
. .
, .
( ) , .
, .
.3.1 10° .
, , , .
CocaCola e
, ( )
.
172
3. 3.1
– . . 1kg , 1000 kg , 3 5 kg 10 000 kg
. , .
, . , ,
. ,
, .
. ( , ),
( , , ) .
96%- . ,
.
( , , ) ( , , , ,
, . , .
3.2
: - 70°
10-20 g - 105° 5 g - 105° 5-10 g -
105° . : , , , .
173
1: 8-10 cm
10-20 g . 70° 6 h.
:
: m – g mi – g
, . 2: 5 g , 6h
105° . .
3: ,
( , , ) .
10 . . 5-6 .
, . 105° .
:
4:
, .
, .
174
, . . . 20° .
: -
0% . -
0% . 0-85%.
.3.2 2-3
.
. .
.
175
3.3 ( )
( , , , ),
, , ( , ).
.
:
( )
NaOH (NaOH) = 0,1 mol/dm3. .
250 cm3 25g 150 cm3 . 30 min 80° .
, . 50 cm3
250 cm3, 3-5 (1g 100 cm3 ) NaOH (NaOH)= 0,1 mol dm-3,
. g 100 g 100 cm3 .
( 4;
5.2). 3.4.
: . : , ,
. , .
( )
. , I
- ( II).
176
- I (69,2 g CuSO4 . 5H2O 1dm3 ) - II (346 g KNaC4H4O6 300cm3
, 100 g NaOH 300cm3 , 1dm3
) Cu2O
. 1: . 100 cm3 20 cm3 ( )
. I.
I 50 cm3 250 cm3, NaOH 7 cm3
. . 5 min, a 15 cm3 Na2SO4. , .
.
2:
300 cm3 25 cm3 I 25 cm3 II ,
25 cm3 . 3 min .
. Cu2O 250 cm3 .
10 cm3 . 15 min 105° . Cu2O
Cu2O.
( ) Cu2O,
Cu2O.
25 cm3 .
I.
177
(
) : HCl ( )
. .
:
50cm3 100 cm3, 5 cm3 HCl 5 min 67-70° .
5 min. 20° , NaOH
100 cm3. 10 cm3
Cu2O. ( )
Cu2O Cu2O.
0,95
. 3.5
SO2 .
,
: Na2SO3 +H3PO4 H2SO3 + Na2HPO4 Na-
(IV) I 3 :
2KIO3 + 5H2SO3 I 2 + 4H2SO4 + K2SO4 + H2O
.
178
: 10 cm3 k 100cm3. 20cm3 , 5 cm3
(H3PO4)=25%. . Ι.
. .
3.6 Coca Cola
: -4 - - - - - - - - - - - - - HCl - -
:
1. CO2
50 cm3 - . .
. Ca(OH)2 + CO2 CaCO3 + H2O
2.
.
. CuSO4 CuSO4.
179
3.
-
. .
4.
2cm3 - 2cm3 (3g , 2cm3 , 20cm3 HNO3).
.
5. ( )
( ) - Fehling- .
:
1. ? 2. “ ”? 3.
? 4. ? 5.
.
:
. : . .
. , .
, . . , :
, .
.
180
4
“ “
. .
,
.
: ) - - (
) - - - - - ) - , - - - ) - , - - - ) )
) U. ( )
,
181
)
.
6.
1 ( ) Cu2O.
Cu2O/ mg / mg
10 4,6
11 5,1
12 5,6
13 6,0
14 6,4
15 6,9
16 7,3
17 7,8
18 8,3
19 8,7
20 9,2
21 9,6
22 10,0
23 10,5
24 11,0
25 11,4
26 11,9
27 12,4
28 12,8
29 13,3
30 13,7
182
31 14,2
32 14,7
33 15,1
34 15,6
35 16,1
36 16,5
37 17,0
38 17,4
39 17,9
40 18,4
41 18,8
42 19,3
43 19,8
44 20,2
45 20,7
46 21,1
47 21,6
48 22,1
49 22,5
50 23,0
51 23,5
52 23,9
53 24,4
54 24,9
55 25,3
56 25,8
57 26,2
58 26,7
59 27,2
60 27,6
61 28,1
62 28,6
183
63 29,0
64 29,5
65 30,0
66 30,4
67 30,9
68 31,4
69 31,8
70 32,3
.
2 .
%
%
%
% pH
-
6,8 2,1 6,6-15,5 0,4-0,8 3,6 9-28 8,1 1,9 8,3-15,4 0,2-0,5 4,0 23-42
7,2 0,9 5,8-12,5 0,6-1,0 3,3 9-18 4,1 2,2 6,4-12,6 0,6-1,1 3,4 4-15 3,5 4,2 5,0-12,0 0,5-0,7 3,6 9-16
8,2 1,8 7,0-15,5 0,5-0,7 3,6 6-28 7,8 0,6 6,9-12,5 0,8-1,9 3,3 3-8 8,4 0,4 4,7-11,5 0,3-0,6 3,9 11-25 4,5 0,2 4,7-9,5 0,8-2,0 3,4 3-5
6,2 0,9 6,0-9,0 0,80 3,5 6-8 3,8 1,7 4,5-7,8 0,50 3,5 4-10 20,5 / 15-25 0,5-0,9 3,5 18-50 3,1 0,3 1,5-4,0 3-7 2,5 0,3-0,9
5,8 3,9 5,6-13,5 0,7-1,2 3,4 8-17 4-6,5 0,2-0,8 4,0-7,0 0,8-1,2 3,4 5-9
8,1 / 6,1-13,3 3,3 3,3 2-3
184
3. pH
2,1-2,5 3,1-3,4 3,0-3,3 2,5 3,5-,5,8 4,1 4,2 5,1 5,6
4. (mg/100g)
305 30 28 19 363 30 20 16 248 26 16 9
155 14 19 12 256 20 37 26 214 18 28 17 255 26 30 17 161 18 40 18 260 23 22 9 224 10 40 22
350 32 36 31
185
5. (mg/100g)
B1 ( )
B2 ( )
B3 ( )
C (L-
) 0,03 0,02 0,3 10,0
0,02 0,04 0,22 4,0 0,03 0,03 0,2 13,0
0,04 0,05 0,77 10,0 0,02 0,05 0,85 8,0
0,08 0,04 0,5 6,0 0,05 0,06 0,4 12,0 0,03 0,05 0,6 50,0 0,02 0,05 0,3 20,0
0,03 0,04 0,4 21,0 0,05 0,04 0,28 200
6.
/(%) 0,3
, 0,5 , 0,8
, , 0,8 , , 15
, 0,9 1,2 , 1,3 1,4 2,1
186
7 *
.
, 100-199 , 200-299 , -300-399 , , 400-599
, , , 600 , 900-1500 .
“ ” , 46 , 21 “ ”-
. 25 “ ”.
100 Curcumin K E101 (i)Riboflavin (ii)Riboflavin-5`-
phosphate -5`,-
E102 Tartrazine
E103 Chrysoine Resorcinol E104 Quinoline yellow
E105 Fast yellow AB - E106 Riboflavin -5 –
Sodium-Phosphate -5- -
E107 Yellow 2G -2G
E110 Sunset Yellow FCF; Orange Yellow S
FCF; - S
E111 Orange GGN GGN E120 Cochineal; Carminic
acid;Carmines K ;
;
E121 Orcein; Orchil ; E122 Azorubine;
Carmoisine ;
E123 Amaranth
E124 Ponceau
4R;Cochineal Red A 4R;
E125 Scarlet GN GN ( - )
E126 Ponceau 6R 6R E127 Erythrosine
E128 Red 2G 2G
187
E129 Allura Red AC AC
E130 Indanthrene Blue RS – RS E131 Patent Blue 5 V
E132 Indigotine; Indigo
Carmine ;
E133 Brilliant Blue FCF FCF
E140 Chlorophylls and
chlorophyllins
141 Copper complexes of chlorophyll and chlorophyllins
142 Grren S S
150 Plain caramel 150 Caustic sulphite
caramel
150c Ammonia caramel 150d Sulphite ammonia
caramel
E151 Brilliant Black BN; Black PN
BN; Crna PN
E152 Black 7984 84
E153 Carbon black; Vegetable carbon
;
E154 Brown FK FK
E155 Brown HT HT
E160a Alpha-carotene; Beta-carotene; Gama-carotene
- ; -; -
E160b Annatto; Bixin; Norbixin
; ,
E160c Paprika extract; Capsanthian; Capsorubin
; Ka ;
E160d Lycopene E160e Beta-apo-8`-
carotenal (C30) - -8’-
E160f Ethyl ester of beta-apo-8`-carotenoic acid(C30)
- -8`- (C30)
E161a Flavoxanthin E161b Lutein E161c Cryptoaxantin E161d Rubixanthin E161e Violaxantin E161f Rhodoxantin E161g Canthaxanthin E162 Beetroot Red; ;
188
Betanin E163 Anthocyanins E170 Calcium carbonate E171 Titanium dioxide E172 Iron oxides and
hydroxides
E173 Aluminium E174 Silver E175 Gold E180 Litholrubine BK BK E180 Tannin E200 Sorbic acid E201 Sodium sorbate E202 Potassium sorbate E203 Calcium sorbate
E210 Benzoic acid
E211 Sodium benzoate
E212 Potassium benzoate
E213 Calcium benzoate
E214 Ethyl p-
hydroxybenzoate - -
E215 Sodium ethyl p-
hydroxybenzoate -
E216 Propyl p-
hidroxybenzoate -
E217 Sodium propyl p-
hidroxybenzoate -
E218 Methyl p-
hidroxybenzoate -
E219 Sodium methyl p-
hidroxybenzoate -
E220 Sulphur dioxide
E221 Sodium sulphite
E222 Sodium hydrogen
sulphite
E223 Sodium
metabisulphite
E224 Potassium
metabisulphite
E226 Calcium sulphite
E227 Calcium hydrogen
sulphite
E228 Potassium hydrogen
sulphite
E230 Biphenyl; Diphenyl ; E231 Orthophenyl phenol
189
E232 Sodium orthophenyl
phenol
E233 Thiabendazole E234 Nisin E235 Natamycin E236 Formic acid E237 Sodium formiat
238 Calcium formiat 239 Hexamethylene
tetramine ;
240 Formaldehyde 242 Dimethyl dicarbonate 249 Potassium nitrite 250 Sodium nitrite 251 Sodium nitrate 252 Potassium nitrate 260 Acetic acid ,
261 Potassium acetate ,
262 Sodium acetates (proveri) Sodium acetate
,
263 Calcium acetate ,
264 Ammonium acetate 270 Lactic acid ,
,
280 Propionic acid 281 Sodium propionate 282 Calcium propionate
283 Potassium propionate 284 Boric acid 285 Sodium tetraborate;
Borax ;
290 Carbon dioxide
296 Malic acid
297 Fumaric acid
300 Asorbic acid 301 Sodium ascorbate 302 Calcium ascorbate 303 Potassium ascorbate 304 Fatty acid esters of
ascorbic acid
190
306 Tocopherols 307 Alpha-tocopherol - 308 Gamma-tocopherol - 309 Delta-tocopherol - 310 Propyl gallate
311 Octyl gallate -
312 Dodecyl gallate -
315 Erythorbic acid 316 Sodium erythorbate
( )
317 Eritrobin acid 318 Sodium eritrobin 320 Butylated
hydroxyanisole (BHA)
( )
321 Butylated hydroxytoluene (BHT)
( )
322 Lecithins 325 Sodium lactate 326 Potassium lactate
,
327 Calcium lactate 329 Magnesium lactate 330 Citric acid 331 Sodium citrates 332 Potassium citrates 333 Calcium citrates 334 Tartaric acid (L-(+)) (L-(+))
335 Sodium tartrates 336 Potassium tartrates 337 Sodium potassium
tartrate
338 Phosphoric acid 339 Sodium phosphates 340 Potassium
phosphates
341 Calcium phosphates
,
343 Magnesium phosphates
350 Sodium malates
351 Potassium malate
352 Calcium malates
191
353 Metatartaric acid 354 Calcium tartrate 355 Adipic acid
356 Sodium adipate
357 Potassium adipate
363 Succinic acid
365 Sodium fumarate
366 Potassium fumarate
367 Calcium Fumarate
370 1,4 Hepronolactone 1,4 (1,4
375 Nicotinic acid; Niacin; Nicotinamide
; ;
380 Triammonium citrate
381 Ammonium ferrocitrate
(II)
385 Calcium disodium ethylene Diamine tetra-acetate; Calcium Disodium EDTA
- ;
EDTA
* „
; “ . , , 2006
192
4
1. 2.
3.
4. 5.
6.
.
.
,
.
.
.
.
,
,
.
193
1.
, .
, .
. , , , .
. , ,
( 12° ) . 86%,
80-90%. 70-80%, , , , .
, , , . ,
, . : - 77% - 20% - k 3%
k : 0,10%, 0,40%, 0,60%, ( , , . ) 0,30%,
0,70%.
, , . .
CO2 . 8-15 . ,
12° . ,
. - ,
. .
. ( ),
. ( , ,
) , , .
,.
194
. , , .
10-14 ‰ , ,
, 20 ‰ , .
:
- ( , ), - ( ), - ( ),
:
- (0,5% ), - (0,5-2% ), - ( 2% ).
.
8‰ %. 15 ‰ 22‰
% .
.4.1
195
,
, , ( ). ( 25‰),
. , . , , , ,
.
. . , . , , .
-
, , . , , “ ” ( )
, , .
( ) . CO2
, .
, , , .
. , ,
, , , , CO2 , .
. : ,
, , , , , : , , , .
. . , , , , . ,
, , , , , .
, , .
8 15° .
196
.4.2 2. ,
1,060 g/cm3 1,120g/cm3,
.
: , , , , , , , ,
, , . 2.1 .
60 90%. . .
, , , .
2.2
, . .
: , , .
15 30%, 18 24%. , , , .
197
, ,
.
(C6H12O6 ) , , .
. , , , . ,
. 100, 74 173.
, . , .
.
, (C6H12O6). .
, , , . .
6 . .
, .
, . 95° . .
, . ,
. ( 12 22 11). ,
. , . ,
. . ,
, . .
. .
. ,
. , . .
,
198
, .
, . , .
, , . .
. 2.3 .
. 1-3,5g
. , , .
2.4 ,
. , .
. 5-6 ‰ . 3-12‰ ,
4-8‰ . : , , , .
, .
4‰ , 6,5‰ , 10‰ .
, , . .
(C4H6O6). .
. . .
. .
. 4 5 6 :
- - - ( 4 6 5).
: ( , , .), . .
15–25g/L. ( ), ,
199
3-5. .
. .
, , .
, . ,
, .
,
. ( 6 8 7).
0,7g/L. . .
, . . 0,5 g/L.
( 4 6 4). – :
- 2 - 2 -
. .
( 2 2 4). – : -
. .
2.5 . .
2-10%, 5%, 0,5 – 4%, .
.
, ,
. , ,
. 0,2 g/L ,
200
1 g/L, 1-3 g/L, 6 g/L.
. ,
. .
( ) .
2.6 .
2-3%, 5-7%, . , 0,4%.
60-90%.
. . ..
3. ,
. ,
. : , ,
, , , , , , , , , .
100° , ( ).
: , , . : ,
, , .
.
, “ “ , “ “.
: .
15g/L 40g/L. 15 g/L, 16 g/L, 18 g/L.
, , 40 g/L,
.
201
3.1
85% 94%. .
. .
. 3.2 .
.
. , ,
, . .
. . 8-10‰ ,
10-12‰ , 12-14‰ 14‰ . ( 2 5 ) .
. 0,789 g/cm3 20 ° , 78,3 ° . .
, , .
( 3 ) . . , .
, . , , .
3 5( )3 , .
. 6-9 g/L ,
14 g/L . , .
3.3 ( , , )
2 g/L.
, 70-100 g/L 180 g/L .
202
3.4 .
. 6-7 ‰ ,
4 ‰ 14 ‰ . ,
, . , , , , , ,
, , .
. NaOH. , .
. , , , , , . ,
, .
.
, , ,
, . ,
. , , .
.
.
.
( 4 6 6)
, ( ). .
.
1g/L 0,6 g/L 6 g/L.
.
203
( 4 6 5), , .
, , , .
. -
, .
, , ,
, .
( 6 8 7). . . ,
.
( 3 6 3) , . ,
. 1-3
g/L . , .
,
, 2.
2 4( )2.
. 0,6 1,3 g/L.
, .
, .
. , 0,4–0,8% .
0,7 – 1%0., 1,2 %0. .
(95- 99%). , ,
( 3- ). , , , .
204
.
. , , ,
, .
: 10‰ , 1,2 g/L,
1,4 g/L, 10‰ , 1,5 g/L. 10‰ ,
0,06 g/L .
3.5
, . 0,2 g/L,
, 1 g/L, 1-3 g/L, 6 g/L.
. 0,2 -0,5 g/L, 0,5 – 1,5 g/L, 4 g/L. , ,
.
. , .
3.6 .
-
. , , .
, .
“ “. 3.7
,
. : , B1, . .
205
3.8 .
, SO2 , (H2S). ,
.
. 2 . 2
. 2, .
, , 2 .
2. :
, , , .
. .
, , .
.
. 4.
4-15%
. .
, , .
( 80%). 4.1 .
. , 10‰ .
, .
, , .
206
, 4% 12g . ,
, .
, , ,
. , 2‰ , 60 – 65 ° .
30 – 34 ° . 10°
40° . .
: .
, , .
( ) .
,
. , 2-3 ,
, .
2‰ .
10-15 g, 10 g . .
. 60-65 ° .
. 4.2
. . 4% 12 g/L .
207
.4.3 5. 5.1
. .
, . ,
. 15 ° .
, , . 1
15 ° . .
, .
5.2
( )
. , . 40
° . 25 cm3
, 300 cm3 0,1 mol/dm3 NaOH. ,
,
208
. ( ) g 1 dm3 :
H2C4H4O6 +2NaOH Na2C4H4O6 + H2O : c(NaOH ) = 0,1 mol/dm3
V(NaOH) - = 10,25cm3 =0,01025 dm3 V( ) =25 cm3 = 0,025 dm3
(H2C4H4O6) = ? M(H2C4H4O6)= 150,08 g/mol
, , ( ),
.
209
1 dm3 3,07 g 5.3
. .
0,1 mol/dm3 NaOH .
( ) . :
0,1 mol/dm3 N OH 1% .
: 50-100 cm3
300 cm3 . 25 cm3
0,1 mol/dm3 NaOH - .
, .
5.4 . ,
.
,
. ,
, .
210
5.5 ) 1 cm3 3-4 cm3 K2Cr2O7
. CH3CHO, , a .
.
) 2-3 cm3 .
CHΙ3. 5.6
3 3.4. 5.7 “ ”
. ( )
. 1,6 10,2 g/dm3,
1,5 4 g/dm3. ( ) .
, . 50% .
5.8 pH
. , . pH
2,5 3,8. pH pH- .
211
:
1. ? 2. ? 3. ? 4. , . 5. ? 6. ?
1: . : .
( ).
, 0,795
g/cm3 (‰). , .
15° , .
, .
.4.4
212
6.
. .
: - - - - - - -pH-
- ‰ %
: - - - - -
213
1 1. …............................................... 10 2. ..11
2,1 .....................................11 2.2 .............................................15 2.3 ..........................................................15 2.4 ................................................................... 16 2.5 , ..................................... 21 2.6 ….................. 27 2.7 …........................................................27 2.8 …............................................................................29
3. ….....................................................................32 3.1 .........…................33 3.2 Fe2O3. 34 4. ..........................................................................36 4.1 …........................................................36 4.2 ....................….................40 4.3 . .................................40 4.4 ........... 42 5. …....................... 43 5.1 ....................................................................................... 43 5.2 .................................................................. 44 5.3 ....................................... 48 6.
…........................................53
2 1. …..........................................................................................................55
1.1. …...................................................................................57 1.2. ..............................................................................….60 1.3. .....................................................................................….62
2. ............................................................................. . .64 2.1 ..................................................................... 64 2.2 …….................................................. ...64 2.3 …............................................................ ... 66 2.5 …................................. .66 3. 76 4. ............................................................................................................77
214
3 1. …................................................................................... .79 2. ...............................................................…81
….......................................................................... 84 2.1 ...................................................................................... 84 2.2 ..................................................................................86 2.3 ................................….......................................... .87
4. ........................................................................... 88 4.1 ......................................... 88 4.2 ..…........................ 88 4.3 P2O5…...................... 89 4.4 ............................... 90 5.
…................................................ .92
4 1. ................................................................... 94 1.1 ….....................................................................................94 1.2 ......................................................................... 98 1.3 ...................................................................... … 102 1.4 ......................................................................... …..104 1.5 ........................…. 109 1.6 ........................................................................................... 110 1.6.1 ….................................................................................. 111 1.6.2. .. …...................................................................................... 113 1.6.3 .................................................................................... … .. 114 1.6.4 ................................................................................... 115 2. .................. 116 2.1 ................................................................... 116 2.2 ............................................................................ 116 2.3 …................................................................... 117 2.4 .............................................. .117 2.5 ....................................................................117 2.6 ........................................................................ 118 2.7 …..................................................................... 118 2.8 .....................................................................118 2.9 ..........................................................................119 2.10 .......................................................................119 2.11 ........................................... 120 2.12 .................................................... 120 2.13 …................................................120 2.14 .................................................... 120 2.15 ........................................................................ 120
215
2.16 ....................................................... 121 2.17 …......................................................121 2.18 .........................................................................121 2.19 ….................................................................122 2.20 ...................................................................122 2.21 …................................................................123 3.
…............................................124 4. …................................................................................................... 125 IV
1 1. ...................................................................132 2. ….....................133 3. …............................................................135 4. ...............................................................................137 4.1 …....................................................137 4.2 ..............................................138 4.3 pH ..............................................138 4.4 …...................................................................................138 4.5 …………………………139 4.6 ........................................................................142 4.7 ….................................................................... 143 4.8. ..................................................................... 144 5.
….......................................146
2 1 …........................................... ..148 1.1 ..................................................................................….148 1.2 ….......................................................................................151 1.3 ..................................................................................…. 152 2. …............................................................... 154 3. …..................................................................................... 157 4. …................................................................................. 160 5.
….......................... .162 6. .........................................................................................................163
216
3 1. …................................................................................. 170
1.1 ............................................................................ 171 1.2 …........................................................................... 171 1.3 .............................................................................. 172 1.4 ….......................................................................... 172 1.5 .................................................................. 173 1.6 ................................................................................… 173
2. ................................................................................... 173 3. ..................................... 175
3.1 ......................................................... .175 3.2 .........................................… 175 3.3 …............ 178 3.4 ….................................. 178 3.5 ................................ 180 3.6 Coca Cola….... 181
4 . …............................... 183
5. ….............................................................................................................. 184 4
1. ............................................................................................................196 2. .................................199 2.1 .......................................................................................................199 2.2 .................................................................................... 199 2.3 ...............................................................................201 2.4 …........................................................................................... 201 2.5 ................................................................................ 202 2.6 .....................................................................................203 3. ............................................................. 203 3.1 ….................................................................................................. 204 3.2 ................................................................................................204 3.3 .................................................................................................204 3.4 …........................................................................................... 205 3.5 ......................................................................................................207 3.6 ..................................................................... 207 3.7 ..........................................................................................…. 207 3.8 ................................................................................................... 208 4. ............................................................................................................ 208 4.1 …................................................................................. 208 4.2 ........................................................ 209 5. ............................................................... 210 5.1 .................................................................. 210 5.2 ….............. 210 5.3 ............................................. 212 5.4 …............................. 212
217
5.5 .........................................................................213 5.6 …...... 213 5.7 .................................................... 213 5.8 pH .....................................................…..... .213 6. …....................................... 215
218
1. , ; , Worldbook 1997 .
2. , ; , , 2002 .
3. , , / , 1993 .
4. . , . , , 1967 .
5. Tadejevik, Vinko; Jakovljik, Zlata; Molner Ivan, Praktikum iz poznavanja robe skolska knjiga, Zagreb 1969 god.
6. Rikovski, dr. Ilija, Praktikum iz analiticke hemije gragjevinska knjiga, Beograd 1986 god.
7. , ; , 1978 .
8. Baras, dr.Josip; Shiler, mr.Slavica Trajkovik, dr. Jevrosima; Ispitivanje zivotnih namirnica, Zavod za udjebnike I nastavna sredstva, Beograd 1980 god.
9. Trpinac, Pavle;Pavlovik Velidar; Medakovik Bogdan, Hemijski praktikum, Naucna knjiga, Beograd 1987 god.
10. Bach, Dragutinovic, dr.Biserka;Mayer, dr.Bruno,Praktikum opce I anorganske kemije, Skolska knjiga, Zagreb 1969 god.
11. . . ; . ; . , , 1991 .
12. , . ; , 1968 . 13. , ; , ;
, 1999 . 14. . . ; . ; . ,
, 1991 . 15. . ; . ; . ; . ;
. , 2000 .
219